เอกสารประกอบการสอน รายวิชา GEN1143 ...reg2.crru.ac.th/reg/files/20150929020849_cc179887987af... · 2015-09-29 · จ สารบัญ

เอกสารประกอบการสอน

รายวชา GEN1143 ประชาคมอาเซยน

วรรณะ รตนพงษ กมลกาญจน อ าบว ชาญชย ฤทธรวม

วชรวชญ วรชษณพงศ นพชย ฟองอสสระ

ส านกวชาสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย

2557

ค ำน ำ

เอกสารประกอบการสอนรายวชาประชาคมอาเซยน รหสวชา GEN1143 ประกอบดวยหวขอเรองทส าคญ 8 หวเรอง ไดแก พฒนาการประชาคมอาเซยน การรวมกลมของประชาคมอาเซยน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน พนธมตรและคเจรจาของอาเซยน ปญหาและทศทางในอนาคตจากการรวมกลมประชาคมอาเซยน และประเทศไทยในการปรบตวเขาสประชาคมอาเซยน เนอหาในการเรยนวชานจะเปนความรพนฐานทส าคญ ส าหรบนกศกษาทกคนทสามารถน าไปปฏบตในการด ารงชวตประจ าวนในสงคมทมสภาพแวดลอมทงทางกายภาพและทางสงคมทก าลงเปลยนแปลงไปในปจจบนไดอยางสอดคลองและเหมาะสม

ส านกวชาสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย จงไดก าหนดใหวชานเปนหมวดวชาศกษาทวไป ส าหรบนกศกษาทกคนไดเรยน เพอเชอมโยงและบรณาการแนวคดเกยวกบประชาคมอาเซยน เพอน าความรไปประยกตใชในชวตประจ าวน และเตรยมพรอมสการเปนพลเมองอาเซยน และเกดการเปลยนแปลงทเปนผลดตอประเทศไทยและสมาชกประชาคมอาเซยน

ส านกวชาสงคมศาสตร

มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย มถนายน 2557

สารบญ

หนา

ค าน า ก สารบญ ค สารบญภาพ ช รายละเอยดของวชา (มคอ.3) ฌ แผนบรหารการสอนประจ าบทท 1 1 บทท 1 พฒนาการประชาคมอาเซยน 3

ภมหลง 3 ความเปนมาของอาเซยน 6 วตถประสงคในการกอตงและประเทศสมาชกอาเซยน 8 ประชาคมอาเซยน 20 กฎบตรอาเซยน 22 บทสรป 26 ค าถามทายบท 27

เอกสารอางอง 28 แผนบรหารการสอนประจ าบทท 2 29 บทท 2 การรวมกลมของประชาคมอาเซยน 31

โครงสรางและกลไกการด าเนนงานของอาเซยน 31 ความรวมมอในดานการเมองและความมนคงของอาเซยน 34 ความรวมมอในดานเศรษฐกจของอาเซยน 38 ความรวมมอดานสงคมและวฒนธรรมของอาเซยน 47 บทสรป 49 ค าถามทายบท 50

เอกสารอางอง 51 แผนบรหารการสอนประจ าบทท 3 53 บทท 3 ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน 55

ความหมายและวตถประสงคของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน 55 เปาหมายของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน 56

ง

สารบญ (ตอ)

หนา

แนวทางการด าเนนงานเพอน าไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน 67 ประโยชนทประเทศไทยไดรบจากการเขารวมประชาคมเศรษฐกจ

อาเซยน

65

คมอการคาและการลงทน 74 บทสรป 90 ค าถามทายบท 91

เอกสารอางอง 92 แผนบรหารการสอนประจ าบทท 4 93 บทท 4 ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน 95

พฒนาการความรวมมอดานการเมองและความมนคงอาเซยน 95 การจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน 100 การเตรยมความพรอมสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน 106 ความกาวหนาในการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน 110 บทสรป 112 ค าถามทายบท 112

เอกสารอางอง 113 แผนบรหารการสอนประจ าบทท 5 115 บทท 5 ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน 117

พฒนาการความรวมมอดานสงคมและวฒนธรรมของอาเซยน 117 การจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน 119 วตถประสงคของการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรม 120 สาระส าคญของแผนการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน 121 การเตรยมความพรอมสประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน 127 ความกาวหนาในการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน 131 บทสรป 134 ค าถามทายบท 134

เอกสารอางอง 135

จ


หนา

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 6 139 บทท 6 พนธมตรและคเจรจาของอาเซยน 141

ความสมพนธอาเซยนกบประเทศคเจรจา 141 ความรวมมอในกรอบอาเซยน+3 151 ความรวมมอในกรอบอาเซยน+6 152 ความสมพนธอาเซยนกบสหประชาชาต 154 ความสมพนธอาเซยนกบสหภาพยโรป 156 ความรวมมอในเวทการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก 157 บทสรป 158 ค าถามทายบท 158

เอกสารอางอง 159 แผนบรหารการสอนประจ าบทท 7 161 บทท 7 ปญหาและทศทางในอนาคตจากการรวมกลมประชาคมอาเซยน 163

จดแขง-จดออน-เบองตนของประเทศตางๆในประชาคมอาเซยน 163 ปญหากฎบตรอาเซยน 168 ปญหาสามเสาหลกของประชาคมอาเซยน 169 ปญหาสหภาพอาเซยน 172 ทศทางในอนาคตของอาเซยน 173 บทสรป 178 ค าถามทายบท 178

เอกสารอางอง 179 แผนบรหารการสอนประจ าบทท 8 181 บทท 8 ประเทศไทยในการปรบตวเขาสประชาคมอาเซยน 183

กลไกระดบประเทศ 183 ยทธศาสตรในแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 กบอาเซยน 185 ความกาวหนาของการด าเนนการทผานมา 192 ปญหาอปสรรคและแนวทางด าเนนการในชวงกอนป พ.ศ. 2558 196

ฉ


หนา บทสรป 199 ค าถามทายบท 200

เอกสารอางอง 201 บรรณานกรม 203

สารบญภาพ ภาพท หนา

1.1 แผนทแสดงประเทศสมาชกในภมภาคอาเซยน 5 1.2 สญลกษณอาเซยน 5 2.1 การประชมสดยอดอาเซยน ครงท 18 วนท 7-8 พฤษภาคม 2554

ณ กรงจารกาตา ประเทศอนโดนเซย

28 2.2 อาคารส านกงานเลขานการอาเซยน ทประเทศอนโดนเซย 29 2.3 พธลงนามปฏญญาวาดวยภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตเปนเขต

แหง สนตภาพ เสรภาพและความเปนกลาง 27 พฤศจกายน 2514

32 2.4 แผนทแสดงทางหลวงอาเซยน และสภาพทางดวนในประเทศ

สงคโปร มาเลเซย และไทย

39 2.5 แผนทเครอขายทอสงกาซธรรมชาตอาเซยน (Trans-ASEAN

Natural Gas Pipeline หรอ TAGP)

41 2.6 แผนทแสดงระบบเชอมโยงสายสงไฟฟาอาเซยน และแหลงกาซ

ธรรมชาตในอาเซยน 41

เอกสารหมายเลข มคอ.3 ชอสถาบนอดมศกษา มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย วทยาเขต/คณะ/ภาควชา ส านกวชาสงคมศาสตร

หมวดท 1 ขอมลโดยทวไป 1.รหสและชอรายวชา

ประชาคมอาเซยน (ASEAN Community)

2. จ านวนหนวยกต

3 หนวยกต (3-0-6) 3. หลกสตรและประเภทของรายวชา

หมวดวชาศกษาทวไป 4. อาจารยผรบผดชอบรายวชาและอาจารยผสอน

อาจารย ดร.วรรณะ รตนพงษ (ผประสานงานรายวชา) ผชวยศาสตราจารย ดร.กมลกาญจน อ าบว

อาจารย ดร.ชาญชย ฤทธรวม อาจารยวชรวชญ วรชษณพงศ อาจารยนพชย ฟองอสสระ

5. ภาคการศกษา/ชนปทเรยน

ภาคการศกษาท 1 นกศกษาชนป 1 6. รายวชาทตองเรยนมากอน

ไมม

ญ

7. รายวชาทตองเรยนพรอมกน ไมม

8. สถานทเรยน

มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย 9. วนทจดท าหรอปรบปรงรายละเอยดของรายวชาครงลาสด

ปการศกษา 2557

หมวดท 2 จดหมงหมายและวตถประสงค

1. จดมงหมายของรายวชา 1) เพ อ ใหผ เ ร ยน เ กดความ รและเขาใจ เ ชง ลก เ กยวกบประวตความเ ปนมา ลกษณะทาง

ภมศาสตร เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การเมอง และสงแวดลอมของประเทศในประชาคมอาเซยน

2) เพอใหผเรยนเกดความรและเขาใจถงการพฒนาการของการรวมกลมเปนประชาคมอาเซยน

3) เพอใหผเรยนเกดความรและเขาใจถงความสมพนธทางดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและการเมองในอาเซยน ผลกระทบของการรวมกลม

4) เพอใหผเรยนเกดความรและเขาใจในบทบาทและแนวทางการเตรยมความพรอมของไทยในประชาคมอาเซยน ความเปนพลเมองอาเซยน แนวทางทท าใหความรวมมอประชาคมอาเซยนบรรลผลส าเรจ

5) เพอใหผเรยนสามารถปรบตวสการเปนสมาชกประชาคมอาเซยนทเปนผลดตอประเทศไทย

2. วตถประสงคในการพฒนา/ปรบปรงรายวชา

เพอใหนกศกษามความร ความเขาใจเกยวกบบรบทของประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต สามารถประยกตความรไปใชในการด าเนนชวตและด ารงตนอยในสงคมอาเซยนไดอยางเหมาะสม และมความรสกวาตนเองเปนสมาชกคนหนงของประชาคมอาเซยน

ฎ

หมวดท 3 และการด าเนนการ 1. ค าอธบายรายวชา

ศกษาเชงลกเกยวกบประวตความเปนมา ลกษณะทางภมศาสตร เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การเมอง และสงแวดลอมของประเทศในประชาคมอาเซยน การพฒนาการของการรวมก ลมเ ปนประชาคมอาเ ซยน ขอ มล ทจ า เ ปนของประเทศตางๆในกลมประชาคมอาเซยน ความสมพนธทางดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและการเมองในอาเซยน ผลกระทบของการรวมกลม บทบาทและแนวทางการเตรยมความพรอมของไทยในประชาคมอาเซยน ความเปนพลเมองอาเซยน แนวทางทท าใหความรวมมอประชาคมอาเซยนบรรลผลส าเรจ และเกดการเปลยนแปลงทเปนผลดตอประเทศไทยและสมาชกประชาคมอาเซยน 2. จ านวนชวโมงทใชตอภาคการศกษา บรรยาย

สอนเสรม

การฝกปฏบต/งาน

ภาคสนาม/การฝกงาน การศกษาดวยตนเอง

45 ชวโมง ตามความตองการของนกศกษา

เฉพาะราย ไมม 90 ชวโมง

3. จ านวนชวโมงตอสปดาหทอาจารยใหค าปรกษาและแนะน าทางวชาการแกนกศกษาเปนรายบคคล - อาจารยประจ ารายวชา ประกาศเวลาใหค าปรกษาผานทางเวบไซตส านกวชาสงคมศาสตร และเฟสบคประจ ารายวชา

- อาจารยจดเวลาใหค าปรกษาเปนรายบคคล หรอรายกลมตามความตองการ 1 ชวโมงตอสปดาห (เฉพาะรายทตองการ)

หมวดท 4 การพฒนาการเรยนรของนกศกษา 1. คณธรรม จรยธรรม 1.1 คณธรรม จรยธรรมทตองพฒนา

1) เปนผมความรก เมตตา และปรารถนาดตอผอน

ฏ

2) มความอดทนและรบผดชอบ 1.2 วธการสอน

1) อธบายและอภปรายความรของประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ดานสภาพภมศาสตร ทรพยากรและสงแวดลอมธรรมชาต ประวตศาสตร ความหลากหลายทางวฒนธรรม รวมถงพฒนาการการรวมกลมของประเทศในภมภาคน

2) ก าหนดใหนกศกษา ท าการศกษาคนควาเ กยวกบประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตดานตาง ๆ พรอมทงมาน าเสนอทงรายบคคลและรายกลม 1.3 วธการประเมน

1) สงเกตพฤตกรรมการแสดงออกในชนเรยน 2) สงเกตพฤตกรรมการเขาเรยน การสงงาน 3) ประเมนผลการน าเสนองานทไดรบมอบหมาย 4) ประเมนผลการปฏบตกจกรรม

2. ความร 2.1 ความรทตองไดรบ

1) สภาพภมศาสตร ทรพยากรและสงแวดลอมธรรมชาต ของประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

2) พฒนาการทางประวตศาสตรและความหลากหลายทางวฒนธรรมของประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

3) การรวมกลมและความรวมมอของประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

2.2 วธการสอน เนนการศกษาประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ดานตาง ๆ เปนกลมและ

รายบคคล พรอมทงน าเสนอ โดยการบรรยาย อภปราย จดนทรรศการองคความรทไดรบ เนนการเรยนรแบบรวมมอ โดยเนนผเรยนเปนส าคญ 2.3 วธการประเมนผล

1) ทดสอบความรความเขาใจ

ฐ

2) สงเกตความสามารถในการรวมอภปราย 3) การน าเสนอผลการศกษาคนควา กรณตวอยาง 4) ตรวจผลงาน

3. ทกษะทางปญญา 3.1 ทกษะทางปญญาทตองพฒนา

พฒนาความสามารถในการคดอยางเปนระบบ คดเชอมโยง สมเหตสมผล เพอน าความร ทไดศกษาไปใชในการอยรวมกนกบผอน ฝกใหนกศกษาท างานอยางเปนระบบ มองเหนความสมพนธเชอมโยงในการใชชวตรวมกนในสงคมอยางสนตสข 3.2 วธการสอน

1) ศกษากรณตวอยางทเกยวของกบชาวเอเชยตะวนออกเฉยงใต 2) อภปรายกลม โดยเนนใหอธบายดานภมศาสตร ดานทรพยากรธรรมชาต

พฒนาการทางประวตศาสตร ความหลากหลายทางวฒนธรรมของเอเชยตะวนออกเฉยงใต 3.3 วธการประเมนผลทกษะทางปญญาของนกศกษา

1) สงเกตพฤตกรรม การแกปญหา 2) สงเกตการณรวมอภปราย 3) ตรวจผลงาน

4. ทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ

4.1 ทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบทตองการพฒนา 1) พฒนาทกษะในการสรางสมพนธภาพระหวางผเรยนดวยกน 2) พฒนาความเปนผน าและผตามในการท างานเปนทม 3) พฒนาการเรยนรดวยตนเอง และมความรบผดชอบในงานทมอบหมายใหครบถวน

ตามก าหนด 4.2 วธการสอน

1) จดกจกรรมกลมในการวเคราะหกรณศกษา 2) มอบหมายงานทงรายบคคลและรายกลม 3) การน าเสนอผลงาน

ฑ

4.3 วธการประเมน 1) ประเมนตนเองและเพอน ดวยประเดนก าหนด 2) สงเกตการน าเสนอผลงาน พฤตกรรมการท างานเปนทม 3) ตรวจผลงาน รายงานการศกษาคนควา

5. ทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ

5.1 ทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลยสารสนเทศทตองพฒนา 1) ทกษะในการสอสารทงการพด การฟง การเขยน โดยการท ารายงาน การน าเสนอ

ในชนเรยน 2) ทกษะในการวเคราะหขอมลจากกรณศกษา 3) ทกษะในการสบคนขอมลทางอนเทอรเนต 4) ทกษะในการใชเทคโนโลยในการสอสาร 5) ทกษะในการใชอปกรณและเทคโนโลยในการน าเสนอผลงาน

5.2 วธการสอน 1) มอบหมายงานใหศกษาคนควาดวยตนเอง จากเวบไซตสอการสอน 2) ฝกวเคราะหขอมลเนอหาของงานทไดรบมอบหมาย 3) น าเสนอผลงานโดยใชรปแบบและเทคโนโลยทเหมาะสม

5.3 วธการประเมน 1) สงเกตพฤตกรรมในการสอสาร 2) ตรวจสอบความเหมาะสมในการเลอกใชสอเทคโนโลย 3) ตรวจผลงาน

ฒ

หมวดท 5 แผนการสอนและการประเมนผล

1. แผนการสอน

สปดาห ท

หวขอ/รายละเอยด จ านวนชวโมง

กจกรรมการเรยน การสอน สอทใช

(ถาม)

ผสอน

1 แนะน ารายวชา บทท 1 พฒนาการประชาคมอาเซยน

- ความเปนมาของอาเซยน

- วตถประสงคในการกอตงและประเทศสมาชกอาเซยน

- ประชาคมอาเซยน - กฎบตรอาเซยน

3 บรรยาย ยกตวอยางประกอบ อภปรายกลมจากกรณศกษา ใชสอ Microsoft Powerpoint กระดาษปรฟ ปากกาเคม กระดาษกาวยน

2 บทท 2 การรวมกลมของประชาคมอาเซยน

- โครงสรางและกลไกการด าเนนงานของอาเซยน

- ความรวมมอในดานการเมองและความมนคงของอาเซยน


3

บทท 2 การรวมกลมของประชาคมอาเซยน (ตอ)

- ความรวมมอในดานเศรษฐกจของ

3 บรรยาย ยกตวอยางประกอบ อภปรายกลมจากกรณศกษา ใชสอ Microsoft

ณ

สปดาห ท



(ถาม)

ผสอน

อาเซยน - ความรวมมอดาน

สงคมและวฒนธรรมของอาเซยน

Powerpoint กระดาษปรฟ ปากกาเคม กระดาษกาวยน

4

บทท 3 ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

- ความหมายและวตถประสงคของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

- เปาหมายของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3 บรรยาย ยกตวอยางประกอบ อภปรายกลมจากกรณศกษา ใชสอ Microsoft PowerPoint วดทศน 500 เรองนาร ประชาคมอาเซยน

5

บทท 3 ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ตอ)

- แนวทางการด าเนนงานเพอน าไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

- ประโยชนทประเทศไทยไดรบจากการเขารวมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3 บรรยาย ยกตวอยางประกอบ อภปรายกลมจากกรณศกษา ใชสอ Microsoft PowerPoint วดทศน 500 เรองนาร ประชาคมอาเซยน

6

บทท 4 ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

- พฒนาการความ

3 บรรยาย ยกตวอยางประกอบ อภปรายกลมจากกรณศกษา

ด

สปดาห ท



(ถาม)

ผสอน

รวมมอดานการเมองและความมนคงอาเซยน

- การจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

ใชสอ Microsoft Powerpoint กระดาษปรฟ ปากกาเคม กระดาษกาวยน

7

บทท 4 ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ตอ)

- การเตรยมความพรอมสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

- ความกาวหนาในการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน


8

สอบกลางภาค

3

9 บทท 5 ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

- พฒนาการความรวมมอดานสงคมและวฒนธรรมของอาเซยน

- การจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

3 บรรยาย ยกตวอยางประกอบ อภปรายกลมจากกรณศกษา ใชสอ Microsoft PowerPoint กระดาษปรฟ ปากกาเคม กระดาษกาวยน

ต

สปดาห ท



(ถาม)

ผสอน

- วตถประสงคของการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรม

10 บทท 5 ประชาคมสงคม

และวฒนธรรมอาเซยน (ตอ)

- สาระส าคญของแผนการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

- การเตรยมความพรอมสประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

- ความกาวหนาในการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน


11 บทท 6 พนธมตรและคเจรจาของอาเซยน

- ความสมพนธอาเซยนกบประเทศคเจรจา

- ความรวมมอในกรอบอาเซยน+3

- ความรวมมอในกรอบอาเซยน+6

-


ถ

สปดาห ท



(ถาม)

ผสอน

12 บทท 6 พนธมตรและคเจรจาของอาเซยน (ตอ)

- ความสมพนธอาเซยนกบสหประชาชาต

- ความสมพนธอาเซยนกบสหภาพยโรป

- ความรวมมอในเวทการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก


13 บทท 7 ปญหาและทศทางในอนาคตจากการรวมกลมประชาคมอาเซยน

- จดแขง-จดออน-เบองตนของประเทศตางๆในประชาคมอาเซยน

- ปญหากฎบตรอาเซยน

- ปญหาสามเสาหลกของประชาคมอาเซยน ปญหาสหภาพอาเซยน ทศทางในอนาคตของอาเซยน

3 บรรยาย ยกตวอยางประกอบ อภปรายกลมจากกรณศกษา ใ ช ส อ Microsoft PowerPoint ว ด โ อร อ บ ร ป ร ะ ช า ค มอา เ ซ ยน กระดาษป ร ฟ ป า ก ก า เ ค ม กระดาษกาวยน

14 บทท 8 ประเทศไทยในการปรบตวเขาสประชาคมอาเซยน

3 บรรยาย ยกตวอยางประกอบ อภปรายกลมจากกรณศกษา

ท

สปดาห ท



(ถาม)

ผสอน

- กลไกระดบประเทศ

- ยทธศาสตรในแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 กบอาเซยน

- ความกาวหนาของการด าเนนการทผานมา

- ปญหาอปสรรคและแนวทางด าเนนการในชวงกอนป พ.ศ. 2558

ใ ช ส อ Microsoft PowerPoint ว ด โ อร อ บ ร ป ร ะ ช า ค มอา เ ซ ยน กระดาษป ร ฟ ป า ก ก า เ ค ม กระดาษกาวยน

15 สอบปลายภาค 3

รวม 45 2. แผนการประเมนผลการเรยนร

ผลการเรยนร* กจกรรมการประเมน (เชน การเขยนรายงาน กจกรรม การสอบยอย การสอบกลางภาค

การสอบปลายภาค)

ก าหนดการประเมน (สปดาหท)

สดสวนของการประเมนผล

1.1,1.3,2.1,2.2, 2.3,3.1,4.1,5.1

ทดสอบยอย สอบกลางภาค สอบปลายภาค

ตลอดภาคการศกษา 8

15

70%

1.1,1.2,1.3,2.1, 2.3,3.1,3.2,4.1,

4.2,4.3,5.1,5.2, 5.3

ความสนใจในชนเรยน กจกรรมในชนเรยน

ตลอดภาคการศกษา 10% 10%

ธ

ผลการเรยนร* กจกรรมการประเมน (เชน การเขยนรายงาน กจกรรม การสอบยอย การสอบกลางภาค

การสอบปลายภาค)

ก าหนดการประเมน (สปดาหท)

สดสวนของการประเมนผล

1.1,1.2,1.3,2.1, 2.3,3.1,3.2,4.1,

4.2,4.3,5.1,5.2, 5.3

วเคราะหกรณศกษา คนควา การน าเสนอรายงาน การท างานกลมและผลงาน

ตลอดภาคการศกษา 10%

หมวดท 6 ทรพยากรประกอบการเรยนการสอน

1. เอกสารและต าราหลก

เอกสารประกอบการสอนวชาประชาคมอาเซยน 2. เอกสารและขอมลส าคญ

- หนงสอพมพรายสปดาห - www.google.com - www.wikipedia.com - http://www.asean.org - http://www.aseansec.org - http://www.mfa.go.th/asean

3. เอกสารและขอมลแนะน า กรมองคการระหวางประเทศ กองการสงคม. (2548). ความรวมมอระหวางประเทศเรองโรคเอดส

(HIV/AIDS). [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.mfa.go.th/main/th/issues/9897-HIVAIDS.html.

กรมวทยาศาสตรบรการ. (2553). ศนยวสดสมผสอาหารแหงเดยวของอาเซยน. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.bangkokbiznews.com/home/detail/it/science.

กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

น

. (2554). คมอการคาและการลงทน สหพนธรฐมาเลเซย. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐอนโดนเซย. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐสงคโปร. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน รฐบรไนดารสซาลาม . กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐฟลปปนส. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม . กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐแหงสหภาพพมา. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน ราชอาณาจกรกมพชา. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

กระทรวงการตางประเทศ. กรมอาเซยน. (2548). ความรวมมออาเซยนดานการปองกนและปราบปรามยาเสพตด. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.mfa.go.th/internet/document.647.doc.

_________. (2555ก). (ค าแปลอยางไมเปนทางการ) แผนงานการจดตงประชาคมสงคมและ วฒนธรรมอาเซยน (ค.ศ. 2009-2015). [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.mfa.go.th/asean/asean_web/media/asccbluprint_social.pdf.

กระทรวงพาณชย กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ. (2551). Asean Economics Community : AEC ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. กรงเทพฯ: Color Idea.

กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. (2555). การประชม IAMME ครงท 13 ณ กรงพนมเปญ ราชอาณาจกรกมพชา. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://flood.mnre.go.th/ewt_news.php?nid=127&filename=index.

กระทรวงมหาดไทย. ส านกบรหารการทะเบยน. (2552). (ค าแปลอยางไมเปนทางการ) แผนงาน กระทรวงวฒนธรรม. (2555). กระทรวงวฒนธรรมจดการประชมคณะกรรมการอาเซยนวาดวย

วฒนธรรมและสนเทศ ครงท 46. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557.

บ

เขาถงไดจาก: http://www.m-culture.go.th/detail_page.php?sub_id=3365. กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2555). ขาวประชาสมพนธ. [ออนไลน]. วนทคนขอมล

21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.most.go.th/main/index.php/news/orgnews. html.

การจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ค.ศ. 2009 – 2015). [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://118.174.31.136/KM_asean/pdf/2/2_3.pdf.

การด าเนนงานดานสงแวดลอมของประเทศไทยภายใตกรอบอาเซยน. (2555). [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://infofile.pcd.go.th/mgt/ ASEAN52.pdf?CFID=9754342&CFTOKEN=52622970.

“ความคบหนาโครงการ.” (2555, มกราคม). จลสารจบตาอาเซยน ASEAN Watch, 1(1), 4-10. ทมวชาการนช. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 1. กรงเทพฯ: นช. ไทยโพสต. (2555). การพดองกฤษ. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557.

เขาถงไดจาก: http://www.ryt9.com/s/tpd/1321128. เนชน บรอดแคสตง คอรปอเรชน. (2555). อาเซยนทว พรอมแลว อสมท - เนชน ทมทนสรางสอ

เพอคน 10 ประเทศ. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.nbc.co.th/news-detail.php?id=66.

ประจกษ วฒนานสทธ. (2555). การประชมสภาบรรณารกษแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต ครงท 15. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.nlt.go.th/Data/_บทความ%20consal.doc.

ประชาไท. (2554). การเตรยมความพรอมของประเทศไทยเขาสประชาคมอาเซยน (AC) ดวย ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://prachatai.com/activity/2011/02/33229.

ประภสสร เทพชาตร. (2555). ประชาคมอาเซยน. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: เสมาธรรม. พษณ สวรรณะชฎ. (2540). สามทศวรรษอาเซยน. กรงเทพฯ : โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร. ไพรสทธ ศรสทธเกดพร. (2555). อาเซยน 2558 (2015). กรงเทพฯ: ปญญาชน. ศนยเทคโนโลยทางการศกษา. (2555). ประชาคมอาเซยน 2558. [ออนไลน]. วนทคนขอมล

21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก : http://www.ceted.org/tutorceted. ศนยมานษยวทยาสรนธร. (2555 ก). ประวตศาสตรฉบบยอของ อาเซยน และประชาคมอาเซยน.

[ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก:

ป

http://www.sac.or.th/databases/conference_asean_2011/?page_id=536. สถาบนระหวางประเทศเพอการคาและการพฒนา. (2555). การเตรยมการอดมศกษาสประชาคม

อาเซยน. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.facebook.com/notes/itd-international-institute-for-trade-anddevelopment.

ส านกงานขาราชการพลเรอน. (2554). แผนการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community Blueprint). [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://hq.prd.go.th/prTechnicalDM/ewt_news.php?nid=1304.

ส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ส านกงานนโยบายและ ยทธศาสตร, (2555). โครงการส าคญ. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.bps.m-society.go.th/home.

ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข. (2554). (ราง)กรอบยทธศาสตรการพฒนาสขภาพเพอ รองรบการเขาสประชาคมอาเซยน. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.anamai.moph.go.th/.../ASEANBlueprint/.

ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. (2555ก). ASEAN Community. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.bic.moe.go.th/th/index.php? Option =com_content&view=article&id=191&Itemid=171.

_________. (2555ข). การศกษา : การสรางประชาคมอาเซยน 2558. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.lib.hcu.ac.th/asean/ 1TheRoleofED-building- ASEANcommunity 2015.pdf.

ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย. (2555). ASEAN. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://203.172.142.8/en/index. php?option=com_content&view=article&id=4&Itemid=21.

ส านกงานสงเสรมสวสดภาพและพทกษเดก เยาวชน ผดอยโอกาส และผสงอาย. (2555). โครงการฝกอบรมผน าเยาวชน ณ ประเทศญปน ประจ าป ๒๕๕๕ (Training Programme for Young Leaders) [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.opp.go.th/3-1-5-55.doc.

อณฎณ เชอไทย. (2555). AEC ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. กรงเทพฯ: แสงดาว. อภญญา เฉอนฉว. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 2. กรงเทพฯ: นช.

ผ

ASEAN Watch. (2555). ความคบหนาอาเซยน. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://aseanwatch.org/category/asean-progress/.

หมวดท 7 การประเมนและปรบปรงการด าเนนการของรายวชา

7.1 กลยทธการประเมนประสทธผลของรายวชาโดยนกศกษา - การสนทนากลมระหวางผสอนและผเรยน - การสะทอนความคด จากพฤตกรรมของผเรยน - แบบประเมนผสอน และแบบประเมนรายวชา

7.2 กลยทธการประเมนการสอน - ผลการสอบ - การทวนสอบผลประเมนการเรยนร

7.3 การปรบปรงการสอน - สมมนาการจดการเรยนการสอน - การวจยในและนอกชนเรยน

7.4 การทวนสอบมาตรฐานผลสมฤทธรายวชาของนกศกษา - การทวนสอบการใหคะแนนจากการสมตรวจผลงานของนกศกษาโดยอาจารยอน หรอ

ผทรงคณวฒ ทไมใชอาจารยผสอน แตอาจารยททวนสอบตองมความรในวชาน - มการตงคณะกรรมการในสาขาวชา ตรวจสอบผลการประเมนการเรยนรของนกศกษา โดย

ตรวจสอบขอสอบ รายงาน วธการใหคะแนนสอบ และการใหคะแนนพฤตกรรม

7.5 การด าเนนการทบทวนและการวางแผนปรบปรงประสทธผลของรายวชา - ปรบปรงเนอหารายวชาทก 3 ป หรอ ตามขอเสนอแนะและผลการทวนสอบมาตรฐาน

ผลสมฤทธตามขอ 7.4 - เปลยนหรอสลบอาจารยผสอนทกป เพอใหนกศกษามมมมองในเรองการประยกตความร

เกยวกบประชาคมอาเซยนนกบปญหาทมาจากงานวจยของอาจารยหรอสถานการณตาง ๆ ชวตจรงได

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 1 : พฒนาการประชาคมอาเซยน เนอหา

ความเปนมาของอาเซยน วตถประสงคในการกอตงและประเทศสมาชกอาเซยน ประชาคมอาเซยน กฎบตรอาเซยน บทสรป

วตถประสงคทวไป เพอใหนกศกษา

1. เขาใจความเปนมาของอาเซยน 2. เกดความรในเรองวตถประสงคในการกอตงและประเทศสมาชกอาเซยน 3. เกดความเขาใจในเรองความหมาย ความส าคญ ของประชาคมอาเซยน 4. เกดความรในเรองกฎบตรอาเซยน

วตถประสงคเชงพฤตกรรม การเรยนบทเรยนนมวตถประสงคใหผเรยนปฏบตสงตอไปนได คอ

1. บอกประวตความเปนมาของอาเซยนได 2. อธบายวตถประสงคในการกอตงและประเทศสมาชกอาเซยน 3. บอกความส าคญของประชาคมอาเซยนและกฎบตรอาเซยนได

วธการสอนและกจกรรม 1. แจกแนวการสอน แนะน ารายวชาและแนวทางปฏบตตนพรอมทงก าหนดขอตกลง

เบองตนในการเรยนรวมกน 2. ใหนกศกษาอภปรายความเปนมา และประวตของอาเซยนบนทกและสรปในรปแบบ

ของแผนภมจนตภาพ 3. ผ สอนน าเสนอ บทท 1 พฒนาการประชาคมอาเซยน ดวยโปรแกรม Microsoft

Powerpoint ประกอบการวเคราะหและอภปรายรวมกน 4. แบงกลมนกศกษากลมละ 5 - 6 คนและมอบหมายงานใหวเคราะหค าหลก (Keyword) ท

อยในเนอหาหลกในสวนของความส าคญของประชาคมอาเซยนและกฎบตรอาเซยน และเชอมโยง

2

ความสมพนธ บนทกในรปแบบแผนภมจนตภาพในกระดาษปรฟทแจกให และนดหมายการน าเสนอในสปดาหหนา

5. น าเสนอผลงานกลม อภปรายและวเคราะหรวมกน 6. สรปเชอมโยงความเปนมาและความส าคญของประชาคมอาเซยน และมอบหมายให

นกศกษาตอบค าถามทายบท สอการเรยนการสอน

1. Microsoft Powerpoint เรอง พฒนาการประชาคมอาเซยน 2. กระดาษปรฟ ปากกาเคม กระดาษกาวยน

การวดผลและประเมนผล

1. ประเมนจากกจกรรมและผลงานกลม 2. การตอบค าถามทายบท

บทท 1 พฒนาการประชาคมอาเซยน

อาเซยนเปนภมภาคทมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรวและเปนตวอยางของการ

รวมตวของกลมประเทศทมพลง ตอรองในเวทการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศ ความกาวหนาของอาเซยนมปจจยจากความไววางใจซงกนและกนระหวางรฐสมาชก อนกอใหเกดบรรยากาศทสรางสรรคและเออตอความรวมมอระหวางกน ทาใหสถานการณในเอเชยตะวนออกเฉยงใตไดเปลยนผานจากสภาวะแหงความตงเครยดและการเผชญหนาในยคสงครามเยนมาสความมเสถยรภาพ ความมนคงและความรวมมออยางใกลชดในปจจบน

เนอหาความรในบทท 1 เปนการทาความเขาใจความเปนมาของอาเซยน วตถประสงคในการกอตงและประเทศสมาชกอาเซยน ความหมาย ความสาคญของประชาคมอาเซยน และกฎบตรอาเซยน (ASEAN Charter) ซงจะทาใหเขาใจถงความเปนมาและพฒนาการของประชาคมอาเซยนอยางถกตอง ภมหลง องคการอาเซยนเกดขนในป 1967 ถงแมวาในชวง 10-20 ปแรก ไมมความสาคญในดานกจกรรมการเมองหรอความมนคง แตวตถประสงคหลกของการกอต งสมาคมอาเซยนมเรองการเมอง ความมนคงแอบแฝงอย ในชวง 10 ปแรกของการกอตงสมาคมอาเซยนไมมกจกรรมความรวมมอทสาคญมากนก แตวาจดเปลยนทสาคญของสมาคมอาเซยนเกดขนในป 1975 ปทเวยดนาม ลาว เขมร ตกอยในการปกครองของลทธคอมมวนสต ทาใหประเทศอาเซยน โดยเฉพาะประเทศไทยทถอวาเปนประเทศดานหนา เมอมอะไรเกดขนมา ในแงการรกรานจากลทธคอมมวนสต ประเทศไทยจะตองรบกอน เพราะมพรมแดนตดตอกบทง ลาว เขมร และเวยดนามกไมไกลนก จนกอยไมไกล ไทยจงไดชวนประเทศในอาเซยนซงมความเหนเชนเดยวกนถงภยคกคามทเกดขนจากการแพรขยายของลทธคอมมวนสต ในการประชมสดยอดครงแรกทบาหล ประเทศอนโดนเซยในป 1976 อาเซยนไดแสดงพลงใหเหนออกมาชดเจนวา อาเซยนสามคคกนมากและลงในสนธสญญาความตกลงในดานตางๆ อยางทไมเคยปรากฏมากอน กอนหนานนและหลงจากนน ซงคงจะเปนการสะทอนใหเหนถงการตนตวทมจากภยคอมมวนสตในยคนน ปถดมา ป 1977 มการประชมสดยอดตดตอกนปตอป คอ ป 1976 ครงท 1 ป 1977 ครงท 2 ทตองประชมตดกนเพอทจะแสดงใหประเทศในอนโดจนเหนวา อาเซยนเอาจรงละมความสามคค

4

กน ในป 1976 ประชมทบาหลครงท 1 ป 1977 กรงกวลาลมเปอร ประเทศมาเลเซย ประชมครงท 2 แลวหายไปอก 10 ป ประชมสดยอดครงท 3 ป 1987 ทกรงมะนลา ประเทศฟลปปนส หลงจากป 1978 อาเซยนเรมคลายความวตกกงวลลง ภายในไทยเองกเชนกน หลงป 1978-1979 ไปแลว บรรยากาศสงคมไทยเรองของการตนกลวภยคอมมวนสตเรมลดลง เรมเขาสยคของรฐบาล พล.อ.เปรม ตณสลานนท ตอเนองมาจนเปลยนมาเปนรฐบาลทมาจากการเลอกต งในแบบระบอบประชาธปไตยในยคตอมา ในชวงกอนหนานนจะเหนวามการทารฐประหาร โดยฝายรฐบาลทหาร เปนเพราะกลวภยคอมมวนสตในตอนนนดวย ประเทศกลมคอมมวนสตเรมทจะแสดงออกมาใหเหนวา ตองการทจะอยรวมกลมกบประเทศอนๆ อยางสนต อยางไรกตาม มเหตการณหนงเกดขนในชวงป 1978 คอ การทเวยดนามบกเขายดเขมร ในการประชมสดยอดครงตอมาป 1987 ทมะนลา เปนการประชมทไมมเรองทางดานความมนคงมากนก ในชวงระหวางป 1977-1987 อาเซยนในแงความมนคงไดเปนเรองของความพยายามทจะใหเวยดนามถอนทหารออกจากเขมร พยายามทจะถวงดลอานาจเวยดนาม พยายามกดดนเวยดนามใหออกจากเขมร ในการประชมทมะนลา ปญหาเขมรเรมคลคลายไปมาก เปนปลายยคสงครามเยน การทเวยดนามฮกเหมปจจยหนงมาจากการหนนหลงของรสเซย ในตอนนนรสเซยหนนเวยดนามเตมท รสเซยรวาเวยดนามจะเปนตวคานอานาจทดกบจน ซงขณะน นรสเซยกบจนเปนศตรกน นอกจากนนรสเซยเองยงไดประโยชนในการขยายอทธพลมายงเอเชยตะวนออกเฉยงใตคอ มาตงฐานทพเรอทอาวคมรานในเวยดนาม แตในปลายปทศวรรษ 1980 คอ ชวงป 1987 เหตการณในรสเซยเรมเปลยนไปมาก ในสมยกอรบาชอฟมนโยบายทจะปฏรปการเมอง ปฏรปนโยบายตางประเทศ รสเซยเรมทจะไมอยากดาเนนนโยบายเชงกาวราว เชงรกราน ในเชงขยายอทธพลตอไปอก นคอปจจยหนงททาใหป 1989 เวยดนามถอนทหารออกจากเขมร หลงจากนนกสนสดสงครามเยนในชวงปลายทศวรรษ 1980 ตนทศวรรษ 1990 รสเซยลมสลาย พรรคคอมมวนสตลมสลายไปหมด พอเขาทศวรรษ 1990 เปนยคหลงสงครามเยน ในยคนเปนยคใหมของอาเซยนดานความมนคง เมอสงครามเยนสนสดแลว อาเซยนจะมบทบาทอยางไรทางดานความมนคง ในยคน ในเอเซยเกดชองวางของอานาจขนมาในเรองดลยภาพแหงอานาจในภมภาคคอ ในสมยสงครามเยน ตวแสดงคอ รสเซยและอเมรกาแขงขนกนเรองสงครามเยน สงครามรอนทเกดขน เชน สงครามเวยดนาม สงครามเกาหล กเปนสงครามระหวางสองคาย เกาหลเหนอทเปนคอมมวนสตกบเกาหลใตทไมใชคอมมวนสต เวยดนามเหนอคอมมวนสต เวยดนามใตไมใชคอมมวนสต แตพอหลงสงครามเยน สงครามเหลานกหายไป ความขดแยงตางๆ หายไปหมด เปนยคทไมมใครเปนศตรกบ

5

ใครอกตอไป ไทยกบจน และไทยกบเวยดนามไมไดเปนศตรกนอกตอไปแลว ไทยประกาศวา ตอไปนจะเปลยนสนามรบเปนสนามการคา ในยคนจงเปนยคทอาเซยนจะทาอะไรทใชโอกาสในชวงหลงสงครามเยน สรางกลไกการหารอทางดานความมนคงในภมภาคขนมา การประชมสดยอดครงท 4 ทสงคโปร ในป 1992 เปนการประชมสดยอดทสาคญในประวตศาสตรของอาเซยน เพราะเปนการประชมครงแรกในยคหลงสงครามเยน ในการประชมทสงคโปรนมการตกลงกนวา อาเซยนจะจดตงกลไกทางดานความมนคงในภมภาคขนมา ตอมากลายมาเปนกลไกทเรยกวา ASEAN Regional Forum (ARF) ซงประชมครงแรกในป 1994 ทกรงเทพฯ นอกจากนในการประชมสดยอดทสงคโปร ยงมประวตศาสตรทสาคญอกดานหนงคอ ดานเศรษฐกจไดตกลงวาจะมการจดตงเขตการคาเสรอาเซยนขนมาทเรยกวา AFTA

3 ปถดมา มการประชมสดยอดทกรงเทพฯ ในป 1995 จะเหนไดวา รปแบบของการประชมสดยอดของอาเซยนไดเปลยนไปเรอยๆ ชวงแรกไมมกาหนดเวลาทแนนอน จากการประชมปตอป แลวหายไป 10 ป ประชม 1 ครง พอการประชมทมะนลา อาเซยนจงเหนวา ตองกาหนดใหแนนอนวาจะประชมกปตอครง โดยทประชมตกลงกนวา 5 ปใหมการประชมสดยอดหนงครงคอ จากป 1987 มาเปนป 1992 แตพอมาประชมในป 1992 กรสกวา 5 ปยาวนานเกนไป จงเปลยนเปน 3 ป ประชม 1 ครง คอ จากป 1992 เปน 1995 จากการประชมป 1995 ยงรสกวา 3 ปยาวนานเกนไป เลยกลายเปนวา การประชมอยางเปนทางการมทก 3 ป แตมการประชมอยางไมเปนทางการทกป การประชมสดยอดทกรงเทพฯ ไมมอะไรเปนเรองเดน ยกเวนการลงนามในสนธสญญาการจดตงเขตปลอดอาวธนวเคลยร ในการประชมสดยอดทเวยดนามในป 1998 นน เปนการประชมสดยอดทเกดขนทามกลางบรรยากาศของความซมเซาในยควกฤตเศรษฐกจ เพราะทกประเทศย าแยจากวกฤตเศรษฐกจ ในการประชมสดยอดอยางไมเปนทางการทกรงมะนลาในป 1999 นน เหนไดวา บรรยากาศตางๆ เรมดขน เศรษฐกจของประเทศสมาคมอาเซยนเรมฟนตว นนจงเปนบรรยากาศของการทอาเซยนจะมาประสานรอยราวกน ตอมาอาเซยนสามารถผานพนมรสมดงกลาวไปได และศกราชใหมของความรวมมออาเซยนกเกดขน ในป 2003 ในการประชมสดยอดทบาหล อาเซยนไดเดนหนาบรณาการในเชงลกดวยการตงเปาหมายวา จะพฒนาไปเปนประชาคมอาเซยน โดยจะม 3 เสาหลกคอ ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงจะพฒนาไปเปนตลาดรวมภายในป 2015 นอกจากนนยงมการกาหนดเปาหมายการจดตงประชาคมความมนคงอาเซยน และประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน กลาวโดยสรป ตลอดระยะเวลา 40 ปทผานมา อาจกลาวไดวา อาเซยนประสบความสาเรจ โดยอาเซยนถอไดวาเปนองคกรความรวมมอของประเทศกาลงพฒนาทประสบความสาเรจมากทสดองคกรหนงในโลก (ประภสสร เทพชาตร, 2555: 1-6)

6

ความเปนมาของอาเซยน

อาเซยน หรอสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Association of South East

Asian Nations หรอ ASEAN) เปนองคกรระหวางประเทศระดบภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต มจดเรมตนโดยประเทศไทย มาเลเซย และฟลปปนสไดรวมกนจดตง สมาคมอาสา (Association of South East Asia) ขน เมอเดอนกรกฏาคม พ.ศ. 2504 เพอการรวมมอกนทาง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม แตดาเนนการไดเพยง 2 ป กตองหยดชะงกลง เนองจากความผกผนทางการเมองระหวาง ประเทศอนโดนเซยและประเทศมาเลเซย จนเมอมการฟนฟสมพนธภาพระหวางประเทศขน จงไดมการแสวงหาลทางจดตงองคการความรวมมอทางเศรษฐกจขนในภมภาค

สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต จงกอตงขนเมอวนท 8 สงหาคม 2510 หลงจากการลงนามในปฎญญาสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Declaration of ASEAN Concord) หรอเปนทรจกกนในอกชอหนงวา ปฏญญากรงเทพ (The Bangkok Declaration) โดยสมาชกผกอตงม 5 ประเทศ ไดแก อนโดนเซย ฟลปปนส สงคโปร และไทย ซงผแทนทง 5 ประเทศ ทรวมลงนามในปฏญญากรงเทพ ประกอบดวย

นายอาดม มาลก รฐมนตรตางประเทศอนโดนเซย ตน อบดล ราชก บน ฮสเซน รองนายกรฐมนตร รฐมนตรกลาโหมและ

รฐมนตรกระทรวงพฒนาการแหงชาตมาเลเซย นายนาซโซ รามอส รฐมนตรตางประเทศฟลปปนส นายเอส ราชารตนม รฐมนตรตางประเทศสงคโปร พนเอก (พเศษ) ถนด คอมนตร รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศ จาก

ประเทศไทย

หลงจากจดตงอาเซยนเมอ 8 สงหาคม 2510 แลว อาเซยนไดเปดรบสมาชกใหมจากประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตเพมเตมเปนระยะ ตามลาดบไดแก

บรไนดารสซาลาม เขาเปนสมาชกเมอ 8 มกราคม 2527 สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม เขาเปนสมาชกเมอ 28 กรกฏาคม 2538 สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว เขาเปนสมาชกเมอ 23 กรกฎาคม 2540 สหภาพพมา เขาเปนสมาชกเมอ 23 กรกฏาคม 2540 ราชอาณาจกรกมพชา เขาเปนสมาชกเมอ 30 เมษายน 2542

7

การเขารวมเปนสมาชกอาเซยนของประเทศสมาชกใหมเหลาน ทาใหอาเซยนมสมาชกครบ 10 ประเทศในภมภาคเอเซยตะวนออกเฉยงใต สอดคลองกบปฎญญาอาเชยน ซงระบวา อาเซยน พรอมรบทกประเทศทอยในภมภาคเอเซยตะวนออกเฉยงใต ทพรอมทจะรบเปาหมาย หลกการและวตถประสงคขององคกรเปนสมาชก

ภมภาคอาเซยนในปจจบน (สถตในป 2550) นน ประกอบดวยประชากรประมาณ 567 ลานคน มพนทโดยรวม 4.5 ลานตารางกโลเมตร ผลตภณฑมวลรวมประชาชาตประมาณ 1,100 พนลานดอลลาร และรายไดโดยรวมจากการคาประมาณ 1.4 ลานลานดอลลาร และมสานกเลขาธการอาเซยน (ASEAN Secretariat) เปนหนวยประสานงานและอานวยความสะดวกในการดาเนนการตามนโยบายของผนาอาเซยนในดานตาง ๆ อานวยความสะดวกในการประชมของอาเซยนทกระดบ เปนฝายเลขานการในการประชมอาเซยน และเสนอแนะโครงการและกจกรรมตาง ๆ ของอาเซยน มทตงอยทกรงจาการตา ประเทศอนโดนเซย

รปท 1.1 แผนทแสดงประเทศสมาชกในภมภาคอาเซยน ทมา : (ไพรสทธ ศรสทธเกดพร, 2555)

8

สญลกษณของอาเซยน คอ รปรวงขาว สเหลองบนพนสแดง ลอมรอบดวยวงกลมสขาว สนาเงน โดยมความหมายดงน

- ตนขาว 10 ตน หมายถง ประเทศสมาชก 10 ประเทศ - สเหลอง หมายถง ความเจรญรงเรอง - สแดง หมายถง ความกลาหาญและการมพลวต - สขาว หมายถง ความบรสทธ - สนาเงน หมายถง สนตภาพเเละความมนคง

รปท 1.2 สญลกษณอาเซยน ทมา : (อณฎณ เชอไทย, 2555) วตถประสงคในการกอตงอาเซยนและประเทศสมาชกอาเซยน

อาเซยน กอต ง ขนโดยมว ตถประสงคเรมแรกเพอสรางสนตภาพในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต อนนามาซงเสถยรภาพทางการเมอง และความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม และเมอการคาระหวางประเทศในโลกมแนวโนมกดกนการคารนแรงขน ทาใหอาเซยนได หนมามงเนนกระชบและขยายความรวมมอดานเศรษฐกจการคาระหวางกนมากขน วตถประสงคหลกทกาหนดไวในปฏญญาอาเซยน (The ASEAN Declaration) ม 7 ประการ ดงน

1. สงเสรมความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ความกาวหนาทางสงคมและวฒนธรรม 2. สงเสรมการมเสถยรภาพ สนตภาพและความมนคงของภมภาค 3. สงเสรมความรวมมอทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม วชาการ วทยาศาสตร และดาน

การบรหาร 4. สงเสรมความรวมมอซงกนและกนในการฝกอบรมและการวจย

9

5. สงเสรมความรวมมอในดานเกษตรกรรมและอตสาหกรรม การคา การคมนาคม การสอสาร และปรบปรงมาตรฐานการดารงชวต

6. สงเสรมการมหลกสตรการศกษาเอเชยตะวนออกเฉยงใต 7. สงเสรมความรวมมอกบองคกรระดบภมภาคและองคกรระหวางประเทศ

ขอมลพนฐานของประเทศสมาชกอาเซยน มดงตอไปน

1. ราชอาณาจกรไทย (Kingdom of Thailand)

ทตง ตงอยบนคาบสมทรอนโดจน ภมภาคตะวนออกเฉยงใต ทศตะวนออกตดกบประเทศลาวและกมพชา ทศใตตดกบอาวไทยและประเทศมาเลเซย ทศตะวนตกตดกบทะเลอนดามนและประเทศพมา ทศเหนอตดกบประเทศพมาและลาว

พนท 513,120 ตารางกโลเมตร เปนอนดบท 50 ของโลก เมองหลวง กรงเทพมหานคร (Bangkok) ประชากร ประมาณ 66.79 ลานคน (ป 2555) เปนอนดบท 19 ของโลก ภาษา ภาษาไทย เปนภาษาราชการ

10

ศาสนา ประมาณรอยละ 95 นบถอศาสนาพทธ ศาสนาอสลามประมาณรอยละ 4 ศาสนาครสตและศาสนาอนประมาณรอยละ 1

การปกครอง ระบอบประชาธปไตยผานระบบรฐสภา โดยมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

ประมข พระมหากษตรย องคปจจบนคอ พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช รชกาลท 9 แหงราชวงคจกร

ผนารฐบาล นายกรฐมนตร ดารงตาเเหนงวาระละ 4 ป ปจจบน (พ.ศ.2557) คอ นางสาวยงลกษณ ชนวตร

หนวยเงนตรา บาท (Baht ) 1 ดอลลารสหรฐฯ ประมาณ 29.37 บาท

2. สหพนธรฐมาเลเซย (Malaysia)

ทตง ตงอยในเขตเสนศนยสตร ประกอบดวยดนแดนสองสวน คอ

- มาเลเซยตะวนตก ตงอยบนคาบสมทรมลาย ทศเหนอตดกบประเทศไทย และทศใตตดกบสงคโปร

- มาเลเซยตะวนออก ตงอยบนเกาะบอรเนยว (กาลมนตน) ทศใตตดประเทศอนโดนเซย และมดนแดนลอมรอบประเทศบรไน

พนท 330,803 ตารางกโลเมตร เปนอนดบท 66 ของโลก

11

เมองหลวง กรงกวลาลมเปอร (Kuala Lumpur) ประชากร ประมาณ 29.24 ลานคน (ป 2555) เปนอนดบท 44 ของโลก ภาษา ภาษามาเลย เปนภาษาราชการ ศาสนา อสลาม รอยละ 60 พทธ รอยละ 19 และครสต รอยละ 12 การปกครอง ระบอบประชาธปไตยในระบบรฐสภา ประมข สมเดจพระราชาธบด เจาผปกครองรฐผลดเปลยนกนขนดารงตาแหนง วาระ

ละ 5 ป ปจจบนคอ สมเดจพระราชาธบดอลวาทก ตวนก มซาน ไซนล อบน อลมารฮม สลตานมะหมด อลมกดาฟ บลลาห ซาห จากรฐตรงกาน ทรงเปนสมเดจพระราชาธบดองคท 13 ของมาเลเซย

ผนารฐบาล นายกรฐมนตร ปจจบน (พ.ศ. 2557) คอ ดาโตะ ซร มหฮมมด นาจบ บน ตน อบดล ราซก

หนวยเงนตรา รงกต (1 รงกตประมาณ 10.22 บาท ) 3. สาธารณรฐอนโดนเซย (Republic of Indonesia)

ทตง ตงอยบนเสนทางเชอมตอระหวางมหาสมทรแปซฟกกบมหาสมทรอนเดย ทศเหนอตดทะเลจนใตและมหาสมทรแปซฟก ทศตะวนตกเฉยงใตตดมหาสมทรอนเดย ทศตะวนออกตดตมอร-เลสเต และปาปวนวกน และทศใตตดทะเลตมอร เปนสะพานเชอมระหวางทวปเอเซยกบออสเตรเลย จงควบคม

12

เสนทางตดตอระหวางมหาสมทรทงสองผานชองแคบทสาคญ เชน ชองแคบมะละกา ชองแคบซนดา และชองแคบลอมบอก

พนท เปนประเทศหมเกาะทใหญทสดในโลก ประกอบดวยเกาะมากกวา 17,508 เกาะ รวมพนทประมาณ 1,910,931 ตารางกโลเมตร เปนอนดบท 16 ของโลก

เมองหลวง กรงจาการตา (Jakarta) ประชากร ประมาณ 246.9 ลานคน (ป 2555) เปนอนดบท 4 ของโลก ภาษา อนโดนเซย หรอ Bahasa Indonesia เปนภาษาราชการ ศาสนา ชาวอนโดนเซยรอยละ 85.2 นบถอศาสนาอสลาม นอกนนเปนครสตนกาย

โปร แตสแตน ครสตนกายโรมนคาทอลก ฮนด พทธ และศาสนาอน ๆ การปกครอง ระบอบสาธารณรฐแบบประชาธปไตย ประมข ประธานาธบด ปจจบน (พ.ศ.2557) คอ ดร. ซซโล บมบง ยโดโยโน ผนารฐบาล ประธานาธบด ปจจบน คอ ดร. ซซโล บมบง ยโดโยโน หนวยเงนตรา รเปยห (10,000 รเปยห ประมาณ 38 บาท)

4. สาธารณรฐสงคโปร (Republic of Singapore)

13

ทตง เปนเกาะตงอยทางตอนใตของคาบสมทรมาเลย หางจากคาบสมทรประมาณ 137 กโลเมตร ทศเหนอตดกบรฐยะโฮรของประเทศมาเลเซย ทศตะวนออกตดทะเล จนใต ทศตะวนตกตดมาเลเซยและชองแคบมะละกา ทศใตตดชองแคบมะละกา อยทางเหนอของเกาะเรยล(Riau) ของอนโดนเซย

พนท ประกอบดวยเกาะสงคโปรและเกาะใหญนอยบรเวณใกลเคยง มพนทรวม 710.2 ตารางกโลเมตร (ประมาณเทาเกาะภเกต) เปนอนดบท 188 ของโลก

เมองหลวง สงคโปร (Singapore) ประชากร ประมาณ 5.312 ลานคน (ป 2555) เปนอนดบท 115 ของโลก ภาษา ภาษาราชการคอ ภาษามาเลย จนกลาง และองกฤษ สงคโปรสนบสนนให

ประชาชนพด 2 ภาษา โดยเฉพาะจนกลาง ในขณะทใชภาษาองกฤษในการตดตองานและชวตประจาวน

ศาสนา พทธรอยละ 42.5 อสลามรอยละ 14.9 ฮนดรอยละ 4 ไมนบถอศาสนารอยละ 25

ประมข ประธานาธบด (วาระ 6 ป) ปจจบน (พ.ศ. 2557) คอ นายเอส อาร นาธาน ผนารฐบาล นายกรฐมนตรเปนผนารฐบาล (วาระ 5 ป) ปจจบน (พ.ศ. 2557) คอ นายล

เซยน ลง การปกครอง สาธารณรฐ (ประชาธปไตยแบบรฐสภา มสภาเดยว) สกลเงน ดอลลารสงคโปร ( Singapore Dollar : SGD ) 1 SGD ประมาณ 23.47 บาท

5. รฐบรไนดารสซาลาม (State of Brunei Darussalam)

14

ทตง ตงอยทางตะวนตกเฉยงเหนอของเกาะบอรเนยว (ละตจดท 5 เหนอเสนศนย

สตร)ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ชายฝงทางดานเหนอจรดทะเลจนใต พรมแดนทางบกทเหลอจากนนถกลอมรอบดวย รฐซาราวก ประเทศมาเลเซย

พนท 5,765 ตารางกโลเมตร เปนอนดบท 171 ของโลก เมองหลวง บนดารเสรเบกาวน (Bandar Seri Begawan) ประชากร ประมาณ 412,238 คน (ป 2555) เปนอนดบท 172 ของโลก ภาษา ภาษาราชการคอ ภาษามาเลย รองลงมาเปนภาษาองกฤษและจน ศาสนา สวนใหญนบศาสนาอสลามนกายสหน 67% รองลงมาเปนศาสนาพทธนกาย

มหายาน 13% ศาสนาครสต 10% ศาสนาฮนด ความเชอพนเมองและอนๆ การปกครอง ระบอบสมบรณาญาสทธราชย รฐธรรมนญปจจบนซงแกไขลาสดเมอ 1

มกราคม พ.ศ. 2527 กาหนดใหสลตานทรงเปนอธปตย คอเปนทงประมข นายกรฐมนตร และรฐมนตรวาการกระทรวงกลาโหม นายกรฐมนตรจะตองเปนชาวบรไนเชอสายมาเลยโดยกาเนด และจะตองเปนมสลมนกายสหน

ประมข สลตาน องคปจจบน (พ.ศ. 2557) คอ สมเดจพระราชาธบดฮจญ ฮสซานล โบลเกยห มอซซดดน วดเดาเลาะห ทรงเปนทงประมขและนายกรฐมนตร ผนารฐบาล

สกลเงน ดอลลารบรไน ( Brunei Dollar : BND ) 1 BND ประมาณ 23.47 บาท (ใชอตราแลกเปลยนเดยวกบสงคโปร และสามารถใชเงนสงคโปรในบรไนไดโดยทวไป)

15

6. สาธารณรฐฟลปปนส (Republic of Philippines)

ทตง เปนประเทศหมเกาะ ประกอบดวยเกาะจานวน 7,107 เกาะ ต งอยใน

มหาสมทรแปซฟก หางจากเอเชยแผนดนใหญทางตะวนออกเฉยงใต ประมาณ 100 กม.และเปนประเทศทมพรมแดนทางทะเลทตดตอระหวางกนยาวมากทสดในโลก ทศตะวนตกและทศเหนอตดกบทะเลจนใต ทศตะวนออกและทศใตตดกบมหาสมทรแปซฟก

พนท ประมาณ 300,000 ตารางกโลเมตร เปนอนดบท 72 ของโลก เมองหลวง กรงมะนลา (Manila) ประชากร ประมาณ 96.71 ลานคน (ป 2555) เปนอนดบท 12 ของโลก ภาษา ภาษาราชการ คอ ภาษาตากาลอกและองกฤษ ศาสนา สวนใหญนบศาสนาครสต นกายโรมนคาทอลก รอยละ 83 นกายโปรแตส

เตนทรอยละ 9 อสลาม รอยละ 5 ศาสนาพทธและอน ๆ รอยละ 3 การปกครอง ระบอบสาธารณรฐ มประธานาธบดเปนประมขและหวหนาฝายบรหาร (ดารง

ตาแหนงวาระละ 6 ป ประมข ประธานาธบด คนปจจบน (พ.ศ. 2557) คอ ประธานาธบดเบนกโน ซเมยอน

โกฮวงโก อาคโน ทสาม (Benigno Simeon Cojuangco Aquino III) ผนารฐบาล ประธานาธบด สกลเงน ฟลปปนสเปโซ (Philipino Peso : PHP ) 1 เปโซ ประมาณ 0.73 บาท

16

7. สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม (Socialist Republic of Vietnam)

ทตง เปนประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ต งอยทางดานตะวนออกสดของ

คาบสมทรอนโดจน มพรมแดนตดกบประเทศจน ทางทศเหนอ ประเทศลาว และประเทศกมพชา ทางทศตะวนตก และอาวตงเกย ทะเลจนใต ทางทศตะวนออก หรอในภาษาเวยดนามเรยกวา ทะเลตะวนออก

พนท 331,212 ตารางกโลเมตร เปนอนดบท 65 ของโลก เมองหลวง ฮานอย (Hanoi) ประชากร 88.78 ลานคน (ประมาณการเมอป 2555) เปนอนดบ 13 ของโลก ภาษา ภาษาราชการ คอ ภาษาเวยดนาม ศาสนา ไมมศาสนาประจาชาต เนองจากปกครองโดยระบอบสงคมนยม (มผแสดง

ตนวานบถอศาสนาตางๆ 15.65 ลานคน โดยศาสนาพทธ (มหายาน) มจานวนผนบถอมากทสด (รอยละ 9.3)

การปกครอง ระบอบสงคมนยม โดยมพรรคคอมมวนสตเวยดนาม (Communist Party of Vietnam) เปนพรรคการเมองเดยวและ มอานาจสงสด

ประมข ประธานาธบด คนปจจบน (พ.ศ. 2557) คอ นายเหวยน มง เจยต (Nguyen Minh Triet)

ผนารฐบาล นายเหวยน เตน สง (Nguyen Tan Dung) สกลเงน เงนดง (Vietnam Dong : DNG) 1 บาท ประมาณ 625 ดง

17

8. สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (Lao People’s Democratic Republic)

ทตง ประเทศลาวตงอยทางเหนอของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต และอยบน

ใจกลางของคาบสมทรอนโดจน ลอมรอบดวยประเทศเพอนบาน 5 ประเทศ เปนประเทศเดยวในภมภาคทไมมทางออกสทะเล ทศเหนอตดกบประเทศจน ทศตะวนตกตดกบพมาและไทย ทศตะวนออกตดกบเวยดนาม และทศใตตดกบกมพชา

พนท 236,800 ตารางกโลเมตร เปนอนดบท 83 ของโลก เมองหลวง นครเวยงจนทน (Vientiane) ประชากร ประมาณ 6.646 ลานคน (ป 2555) เปนอนดบ 103 ของโลก ภาษา ภาษาราชการ คอ ภาษาลาว ศาสนา ศาสนาพทธ (เถรวาท) รอยละ 75 และนบถอความเชอทองถน รอยละ 16-17 การปกครอง ระบอบสงคมนยมคอมมวนสต (ทางการลาวใชคาวา ระบอบประชาธปไตย

ประชาชน) โดยมพรรคประชาชนปฏวตลาวเปนองคกรชนาประเทศ ประมข ประธานประเทศ (ประธานาธบด) ซงมวาระการดารงตาแหนง 5 ป ปจจบน

(พ.ศ. 2557) คอ พลโท จมมาล ไซยะสอน (ดารงตาแหนงเลขาธการใหญคณะบรหารงานศนยกลางพรรคประชาชนปฏวตลาวอกตาแหนงหนง)

ผนารฐบาล นายกรฐมนตร ปจจบน (พ.ศ. 2557) คอ นายทองสง ทามะวง สกลเงน กบ (Lao Kip : LAK) 1 บาท เทากบประมาณ 250 กบ

18

9. สาธารณรฐแหงสหภาพพมา (Republic of the Union of Myanmar)

ทตง ทศเหนอและตะวนออกเฉยงเหนอตดกบประเทศจน ทศตะวนออกเฉยงใตตด

กบลาวและไทย ทศตะวนตกตดกบอนเดยและบงกลาเทศ ทศใตตดกบทะเลอนดามนและอาวเบงกอล

พนท 676,578 ตารางกโลเมตร เปนอนดบท 40 ของโลก เมองหลวง เนปดอ (Naypyidaw) ประชากร ประมาณ 52.8 ลานคน (ป 2555) เปนอนดบ 26 ของโลก ภาษา ภาษาราชการ คอ ภาษาพมา ศาสนา ศาสนาพทธ รอยละ 92.3 ศาสนาครสตรอยละ 4 ศาสนาอสลามรอยละ 3

ศาสนาฮนด รอยละ 0.7 การปกครอง รฐบาลทหารภายใตสภาสนตภาพและการพฒนาแหงรฐ (State Peace and

Development Council – SPDC) ประมข ประธานสภาสนตภาพและการพฒนาแหงรฐ ปจจบน (พ.ศ. 2557) คอ

พล.อ.อาวโส ตาน ฉวย ผนารฐบาล นายกรฐมนตร ปจจบน (พ.ศ. 2557) คอ นายเตง เสง (U Thein Sein) สกลเงน จต (Myanmar Kyat : MMK) 1 บาท เทากบประมาณ 32.86 จต

19

10. ราชอาณาจกรกมพชา (Kingdom of Cambodia)

ทตง ทศใตจรดกบอาวไทย ทางทศตะวนตกตดกบประเทศไทย ทางทศเหนอตด

กบประเทศไทยและลาว ทางทศตะวนออกตดกบเวยดนาม พนท 181,035 ตารางกโลเมตร เปนอนดบท 89 ของโลก เมองหลวง พนมเปญ (Phnom Penh) ประชากร ประมาณ 14.86 ลานคน (ป 2555) ภาษา ภาษาราชการ คอ ภาษาเขมร ศาสนา ศาสนาพทธรอยละ 95 ศาสนาอสลาม รอยละ 3 ศาสนาครสตรอยละ 1.7

ศาสนาพราหมณ-ฮนด รอยละ 0.3 การปกครอง ระบอบประชาธปไตยแบบรฐสภา โดยมพระมหากษตรยเปนประมขภายใต

รฐธรรมนญ ประมข พระมหากษตรย ปจจบนคอ พระบาทสมเดจพระบรมนาถนโรดม สหมน ผนารฐบาล นายกรฐมนตร ปจจบน (พ.ศ. 2557) คอ สมเดจอคมหาเสนาบดเดโชฮน เซน สกลเงน เรยล (Riel : KHR) 1 เรยล ประมาณ 0.0083 บาท

20

ประชาคมอาเซยน (ASEAN Community)

ในยคทสถานการณโลกมการเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว การรวมตวกนของประเทศในกลมอาเซยนทง 10 ประเทศ ใหเขมแขง จะทาใหประเทศในภมภาคเอเซยตะวนออกเฉยงใต สามารถเผชญกบการเปลยนแปลงและปญหาไดดยงขน อกทงยงเปนการเพมขดความสามารถในการแขงขน เพราะการทมสมาชกถง 10 ประเทศ มทาทเปนหนงเดยวในเวทระหวางประเทศ จะทาใหประเทศในกลมความรวมมออนๆ ใหความเชอถอในอาเซยนมากขน และทาใหอาเซยนมอานาจตอรองในเวทระหวางประเทศมากขนดวย

ในการประชมผนาอาเซยน (ASEAN Summit) ครงท 9 ในเดอนตลาคม 2546 ทบาหล ผนาอาเซยนตางเหนพองกนวา อาเซยนควรรวมมอกนใหเหนยวแนน เขมแขง และมนคงยงขน จงไดลงนามในปฏญญาวาดวยความรวมมออาเซยน (Declaration of ASEAN Concord II หรอ Bali Concord II) เพอกาหนดใหมการสราง ประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ขนภายในป พ.ศ. 2563 (ค.ศ. 2020) ซงไดมการเลอนกาหนดเวลาสาหรบการรวมตวใหเรวขนเปนป พ.ศ. 2558 โดยประชาคมอาเชยน ประกอบดวย 3 เสาหลก อนไดแก

1. ประชาคมการเมองความมนคงอาเซยน (ASEAN Political-Security Community หรอ

APSC) ความมนคงและเสถยรภาพทางการเมองเปนพนฐานสาคญในการพฒนาดานอนๆ

ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนจงเปนเสาหลกความรวมมอหนงในสามเสาหลก ทเนนการรวมตวของอาเซยนเพอสรางความมนใจ เสถยรภาพ และสนตภาพ ในภมภาค เพอใหประชาชน

21

ในอาเซยนอยรวมกนอยางสนตสข และปราศจากภยคกคามดานการทหาร และภยคกคามในรปแบบใหม เชน ปญหายาเสพตด และปญหาอาชญากรรมขามชาต ประชาคมการเมองความมนคงอาเซยน มเปาหมาย 3 ประการ ไดแก

1.1 สรางประชาคมใหมคานยมรวมกนในเรองของการเคารพความหลากหลายของแนวคด และสงเสรมใหประชาชนเปนศนยกลางของนโยบายและกจกรรมภายใตเสาการเมองและความมนคง

1.2 ใหอาเซยนสามารถเผชญกบภยคกคามความมนคงในรปแบบเดมและรปแบบใหม และสงเสรมความมนคงของมนษย

1.3 ใหอาเซยนมปฎสมพนธทแนนแฟนและสรางสรรคกบประชาคมโลก โดยอาเซยนมบทบาทเปนผนาในภมภาค และจะชวยสงเสรมความมนคงของภมภาค

นอกจากการมเสถยรภาพทางการเมองของภมภาคแลว ผลลพธประการสาคญทจะเกดขนจากการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน กคอ การทประเทศสมาชกอาเซยนจะมกลไกและเครองมอทครอบคลมและมประสทธภาพในการแกไขปญหาทเกยวกบความมนคงตางๆ ไมวาจะเปนปญหาความขดแยงดานการเมองระหวางรฐสมาชกกบรฐสมาชกดวยกนเอง ซงจะตองแกไขโดยสนตวธ หรอปญหาภยคกคามรปแบบใหมๆ ซงประเทศใดประเทศหนงไมสามารถแกไขไดโดยลาพง เชน การกอการราย การลกลอบคายาเสพตด ปญหาโจรสลด และอาชญากรรมขามชาต เปนตน

2. ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community หรอ AEC) ทามกลางบรบททางเศรษฐกจ การคาและการลงทนระหวางประเทศทมการแขงขนสง

อนสงผลใหประเทศตางๆ ตองปรบตวเองเพอใหไดรบประโยชนจากระบบเศรษฐกจโลก รวมถงการรวมกลมการคากนของประเทศตางๆ อาท สหภาพยโรป และเขตการคาเสรอเมรกาเหนอ ผนาประเทศสมาชกอาเซยนไดเหนชอบ ใหจดตง “ประชาคมเศรษฐกจของอาเซยน” ภายในป 2558 มประสงคทจะใหภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตมความมนคง มงคง และสามารถแขงขนกบภมภาคอนๆ ได โดย

2.1 มงทจะจดตงใหอาเซยนเปนตลาดเดยวและเปนฐานการผลตรวมกน 2.2 มงใหเกดการเคลอนยายเงนทน สนคา การบรการ การลงทน แรงงานฝมอระหวาง

ประเทศสมาชกโดยเสร 2.3 ใหความชวยเหลอแกประเทศสมาชกใหมของอาเซยน (กมพชา ลาว พมา และ

เวยดนาม หรอ CLMV) เพอลดชองวางของระดบการพฒนาของประเทศสมาชกอาเซยน และชวยใหประเทศสมาชกเหลาน เขารวมในกระบวนการรวมตวทางเศรษฐกจของอาเซยน สงเสรมใหอาเซยน

22

สามารถรวมตวเขากบประชาคมโลกไดอยางไมอยในภาวะทเสยเปรยบ และสงเสรมขดความสามารถในการแขงขนของอาเซยน

2.4 สงเสรมความรวมมอในนโยบายการเงนและเศรษฐกจมหภาค การพฒนาโครงสรางพนฐานและการคมนาคม กรอบความรวมมอดานกฎหมาย การพฒนาความรวมมอดานการเกษตร พลงงาน การทองเทยว การพฒนาทรพยากรมนษย โดยการยกระดบการศกษาและการพฒนาฝมอ

ประชาคมเศรษฐกจของอาเซยน จะเปนเครองมอสาคญทจะชวยขยายปรมาณการคาและการลงทนภายในภมภาค ลดการพ งพาตลาดในประเทศทสาม สรางอานาจการตอรองและศกยภาพในการแขงขนของอาเซยนในเวทเศรษฐกจโลก เพมสวสดการและยกระดบความเปนอยของประชาชนของประเทศสมาชกอาเซยน

3. ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community หรอ ASCC) มเปาหมายใหอาเซยนเปนประชาคมทมประชาชนเปนศนยกลาง สงคมทเอออาทรและแบงปน ประชากรอาเซยนมสภาพความเปนอยทดและมการพฒนาในทกดานเพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชน สงเสรมการใชทรพยากรธรรมชาตอยางย งยน รวมทงสงเสรมอตลกษณของอาเซยน โดยมแผนปฏบตการดานสงคมและวฒนธรรมอาเซยน ระบอยในแผนปฏบตการเวยงจนทน ซงประกอบดวยความรวมมอใน 6 ดาน ไดแก

3.1 การพฒนามนษย (Human Development) 3.2 การคมครองและสวสดการสงคม (Social Welfare and Protection) 3.3 สทธและความยตธรรมทางสงคม (Social Justice and Rights) 3.4 ความย งยนดานสงแวดลอม (Environmental Sustainability) 3.5 การสรางอตลกษณอาเซยน (Building and ASEAN Identity) 3.6 การลดชองวางทางการพฒนา (Narrowing the Development Gap)

กฎบตรอาเชยน (ASEAN Charter)

กฎบตรอาเซยน เปรยบเสมอนรฐธรรมนญของอาเซยน ทจะทาใหอาเซยนมสถานะเปนนตบคคล เปนการวางกรอบทางกฎหมายและโครงสรางองคกรใหกบอาเซยน โดยนอกจากจะประมวลสงทถอเปนคานยม หลกการ และแนวปฏบตในอดตของอาเซยนมาประกอบกนเปนขอปฏบตอยางเปนทางการของประเทศสมาชกแลว ยงมการปรบปรงแกไข และสรางกลไกใหมขน พรอมกาหนดขอบเขตหนาทความ

23

รบผดชอบขององคกรทสาคญในอาเชยน ตลอดจนความสมพนธในการดาเนนงานขององคกรเหลาน ใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงในโลกปจจบน เพอเพมประสทธภาพของอาเซยนใหสามารถดาเนนการบรรลตามวตถประสงคและเปาหมาย โดยเฉพาะอยางยงการขบเคลอนการรวมตวของประชาคมอาเซยน ใหไดภายในป พ.ศ.2558 ตามทผนาอาเซยนไดตกลงกนไว

ทงนผนาอาเซยนไดลงนามรบรองกฎบตรอาเซยน ในการประชมสดยอดยอดเซยน ครงท 13 เมอวนท 20 พฤศจกายน 2550 ณ ประเทศสงคโปร ในโอกาสครบรอบ 40 ของการกอตงอาเซยน แสดงใหเหนวาอาเซยนกาลงแสดงใหประชาคมโลกไดเหนถงความกาวหนาของอาเซยนทกาลงจะกาวเดนไปดวยกนอยางมนใจระหวางประเทศสมาชกตาง ๆ ทง 10 ประเทศ และถอเปนเอกสารประวตศาสตร ชนสาคญทจะปรบเปลยนอาเซยนใหเปนองคกรทมสถานะเปนนตบคคลในฐานะทเปนองคกรระหวางรฐบาล ประเทศสมาชกไดใหสตยาบนกฎบตรอาเซยน ครบทง 10 ประเทศแลวเมอวนท 15 พฤศจกายน 2551 กฎบตรอาเซยนจงมผลใชบงคบตงแตวนท 15 ธ.ค. 2551 เปนตนไป

วตถประสงคของกฎบตรอาเซยน วตถประสงคอของกฎบตรอาเซยน คอ ทาใหอาเซยนเปนองคกรทมประสทธกาพ ม

ประชาชนเปนศนยกลาง และเคารพกฎกตกาในการทางานมากขน นอกจากน กฎบตรอาเซยนจะใหสถานะนตบคคลแกอาเซยนเปนองคกรระหวางรฐบาล (intergovernmental organization)

โครงสรางและสาระส าคญของกฎบตรอาเซยน กฏบตรอาเชยน ประกอบดวยบทบญญต 13 หมวด 55 ขอ ไดแก หมวดท 1 ความมงประสงคและหลกการของอาเซยน หมวดท 2 สภาพบคคลตามกฏหมายของอาเชยน หมวดท 3 สมาชกภาพ (รฐสมาชก สทธและพนธกรณของรฐสมาชก และการรบ

สมาชกใหม หมวดท 4 โครงสรางองคกรของอาเซยน หมวดท 5 องคกรทมความสมพนธกบอาเซยน หมวดท 6 การคมกนและเอกสทธ หมวดท 7 กระบวนการตดสนใจ หมวดท 8 การระงบขอพพาท หมวดท 9 งบประมาณและการเงน หมวดท 10 การบรหารและขนตอนการดาเนนงาน

24

หมวดท 11 อตลกษณและสญลกษณของอาเซยน หมวดท 12 ความสมพนธกบภายนอก หมวดท 13 บทบญญตทวไปและบทบญญตสดทาย กฎบตรอาเชยนชวยใหอาเซยนทางานไดอยางมประสทธภาพมากขน เสรมสรางกลไก

การตดตามความตกลงตางๆ ใหมผลเปนรปธรรม และผลกดนอาเซยนใหเปนประชาคมเพอประชาชนอยางแทจรง

ประโยชนของกฎบตรอาเชยนตอการท างานของอาเซยนใหมประสทธภาพ มขอกาหนดใหมๆ ทชวยปรบปรงโครงสรางการทางานและกลไกตางๆ ของอาเซยนให

มประสทธภาพมากขน และเพมความยดหยนในการแกไขปญหา เชน 1. กาหนดใหเพมการประชมสดยอดอาเซยนจากเดมปละ 1 ครง เปนปละ 2 ครง เพอให

ผนามโอกาสหารอกนมากขน พรอมทงแสดงใหเหนถงเจตจานงทางการเมองทจะผลกดนอาเซยนไปสการรวมตวกนเปนประชาคมในอนาคต

2. มการตงคณะมนตรประจาประชาคมอาเซยนตามเสาหลกทง 3 ดาน คอ การเมองความมนคง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม

3. กาหนดใหประเทศสมาชกแตงต งเอกอคราชฑตประจาอาเซยนไปประจาทกรงจาการตา ซงไมเพยงแตจะแสดงใหเหนถงความตงใจแนวแนของอาเซยนทจะทางานรวมกนอยางใกลชดเพอมงไปสการรวมตวกนเปนประชาคมอาเซยนในอนาคต และยงชวยลดคาใชจายในการเดนทางไปรวมประชมและเพอเพมประสทธภาพในการประสานงานระหวางประเทศสมาชก

4. หากประเทศสมาชกไมสามารถตกลงกนไดโดยหลกฉนทามต ใหใชการตดสนใจรปแบบอนๆ ไดตามทผนากาหนด

5. เพมความยดหยนในการตความหลกการไมแทรกแซงกจการภายใน โดยมขอกาหนดวา หากเกดปญหาทกระทบตอผลประโยชนสวนรวมของอาเซยน หรอเกดสถานการณฉกเฉน ประเทศสมาชกตองหารอกนเพอแกปญหา และกาหนดใหประธานอาเซยนเสนอวธการแกไขปญหาดงกลาว

ขอจ ากดของกฎบตรอาเชยนตอการท างานของอาเซยนใหมประสทธภาพ ประภสสร เทพชาตร (2555) ไดใหความเหนเกยวกบขอจากดของกฎบตรอาเซยนตอการ

ทางานของอาเซยนใหมประสทธภาพ สามารถสรปไดวา 1. ตลาดรวมอาเซยนอาจจะไมใชตลาดรวมทเขาใจตามหลกสากลคอ ตามทฤษฎแลว

ตลาดรวมจะตองมเสร 4 ตว คอ เสรการคา เสรภาคบรการ เสรในการไหลเวยนของเงนทน และเสรในการเคลอนยายแรงงาน แตปรากฏวาในกฎบตรอาเซยนไดเขยนไวเพยงแตการมเสรดานการคา

25

และการบรการเทานน สวนในดานการเคลอนยายแรงงานอยางเสร กเพยงแตเขยนวา จะสงเสรมใหการเคลอนยายแรงงานมความสะดวกมากขนเทาน น สวนในดานการเคลอนยายเงนทนกเชนเดยวกนไมมการเขยนไวอยางชดเจนวา จะมการเปดเสรใหมการเคลอนยายเงนทนอยางเสร

2. แนวคดของการจดตงสหภาพอาเซยนเหมอนกบสหภาพยโรป อาเซยนตงเปาหมายวา ภายในป 2015 จะเปนประชาคมเศรษฐกจ แตหลงจากป 2015 อาเซยนจะเปนอะไรตอไปกยงวางเปลาอย และอาเซยนกไมกลาทจะตงเปาหมายระยะยาวทจะพฒนาไปเปนสหภาพอาเซยน

3. สาหรบในเรองหลกการ หรอ principle ในมาตรา 2 นน มการกาหนดหลกการกวางๆ ของความรวมมออาเซยน ซงไมไดมอะไรใหม นอกจากการเพมเ รองของหลกการดานประชาธปไตยและสทธมนษยชน แตหลกการทเปนประเดนคอ หลกการไมยงเกยวกบกจการภายในของประเทศสมาชก ซงอาเซยนยงคงหลกการนไวเปนกฎเหลกของอาเซยนตอไป ทงๆ ทในชวงหลายปทผานมาไดมการถกเถยงกนอยางมากวา วถของอาเซยน โดยเฉพาะหลกการไมยงเกยวกบกจการภายในนนควรจะมการยดหยน และอาเซยนควรทจะมสทธเขาไปยงเกยวกบกจการภายในของประเทศสมาชกได และในทางปฏบตอาเซยนกไดเขาไปยงเกยวกบกจการภายในของประเทศสมาชก อยางเชนในกรณพมาอยแลว

4. กลไกและมาตรการทเกยวของกบการละเมดขอตกลง และการไมปฏบตตามขอตกลงของอาเซยน ซงถกตดทงออกไปจากกฎบตรอาเซยน ซงจรงๆ แลวกฎบตรอาเซยนควรจะมการระบถงกลไกในการควบคมตรวจสอบ และมาตรการในการลงโทษประเทศสมาชกทละเมด หรอไมปฏบตตามขอตกลง อยางไรกตาม ประเทศนองใหมอยางเชน พมาคงกลววา จะถกลงโทษจงคงจะคดคานเตมท และตดแนวคดเรองเหลานออกไปหมด

การเสรมสรางกลไกการตดตามความตกลงตางๆ ใหมผลเปนรปธรรมตามกฎบตรอาเซยน

กฎบตรอาเซยนสรางกลไกตรวจสอบและตดตามการดาเนนการตามความตกลงตางๆ ของประเทศสมาชกในหลากหลายรปแบบ เชน

1. ใหอานาจเลขาธการอาเซยนดแลการปฏบตตามพนธกรณและคาตดสนขององคกรระงบขอพพาท

2. หากการปฏบตหรอไมปฏบตตามขอตกลงตางๆ ทาใหเกดขอพพาทระหวางรฐสมาชก สามารถใชกลไกและขนตอนระงบขอพพาททงทมอยแลว และทจะตงขนใหมเพอแกไขขอพพาททเกดขนโดยสนตวธ

3. หากมการละเมดพนธกรณในกฎบตรฯ อยางรายแรง ผนาอาเซยนสามารถกาหนดมาตรการใดๆ ทเหมาะสมวาจะดาเนนการอยางไรตอรฐผละเมดพนธกรณ

26

ความส าคญของกฎบตรอาเซยนตอประเทศไทย กฎบตรอาเซยน ใหความสาคญกบการปฏบตตามพนธกรณตางๆ ของประเทศสมาชก ซง

จะชวยสรางเสรมหลกประกนใหกบไทยวา จะสามารถไดรบผลประโยชนตามทตกลงกนไวอยางเตมเมดเตมหนวย นอกจากน การปรบปรงการดาเนนงานและโครงสรางองคกรของอาเซยนใหมประสทธภาพมากขน และการเสรมสรางความรวมมอในทง 3 เสาหลกของประชาคมอาเซยนจะเปนฐานสาคญทจะทาใหอาเซยนสามารถตอบสนองตอความตองการและผลประโยชนของรฐสมาชก รวมทงยกสถานะและอานาจตอรอง และภาพลกษณของประเทศสมาชกในเวทระหวางประเทศไดดยงขน ซงจะเออใหไทยสามารถผลกดนและไดรบผลประโยชนดานตางๆ เพมมากขนดวย ตวอยางเชน

- อาเซยนขยายตลาดใหกบสนคาไทยจากประชาชนไทย 60 ลานคน เปนประชาชนอาเซยนกวา 550 ลานคน ประกอบกบการขยายความรวมมอเพอเชอมโยงโครงสรางพนฐาน เชน เสนทางคมนาคม ระบบไฟฟา โครงขายอนเตอรเนต ฯลฯ จะชวยเพมโอกาสทางการคาและการลงทนใหกบไทย นอกจากน อาเซยนยงเปนทงแหลงเงนทนและเปาหมายการลงทนของไทย และไทยไดเปรยบประเทศสมาชกอนๆ ทมทต งอยใจกลางอาเซยน สามารถเปนศนยกลางทางการคมนาคมและขนสงของประชาคม ซงมการเคลอนยายสนคา บรการ และบคคล ระหวางประเทศสมาชกทสะดวกขน

- อาเซยนชวยสงเสรมความรวมมอในภมภาคเพอเผชญกบภยคกคามทสงผลกระทบตอประชาชนโดยตรง เชน SARs ไขหวดนก การคามนษย ภยพบตทางธรรมชาต หมอกควน ยาเสพตด ปญหาโลกรอน และปญหาความยากจน เปนตน

- อาเซยนจะชวยเพมอานาจตอรองของไทยในเวทโลก และเปนเวททไทยสามารถใชในการผลกดนใหมการแกไขปญหาของเพอนบานทกระทบมาถงไทยดวย เชน ปญหาพมา ในขณะเดยวกน ความสมพนธพหภาคในกรอบอาเซยนจะเกอหนนความสมพนธของไทยในกรอบทวภาค เชน ความรวมมอกบมาเลเซยในการแกไขปญหา 3 จงหวดชายแดนใตดวย บทสรป

อาเซยน ในปจจบนประกอบดวยสมาชกประเทศในภมภาคเอเซยตะวนออกเฉยงใต จานวน 10 ประเทศ มประชากรรวมประมาณ 601 ลานคน (ป 2553) ประเทศสมาชกประกอบดวย

สมาชกอาเซยนเดม 6 ประเทศ (ASEAN 6) ไดแก สมาชกกอตง ตงแตป 2510 จานวน 5 ประเทศ คอ ไทย มาเลเซย สงคโปร อนโดนเซย ฟลปปนส และประเทศซงเขามาเปนสมาชก เมอป 2527 คอ บรไน

27

สมาชกอาเซยนใหม 4 ประเทศ (CLMV) ไดแก เวยดนาม เขามาเปนสมาชกเมอป 2538 พมา ลาว เขามาเปนสมาชก เมอป 2540 และกมพชา เขามาเปนสมาชก เมอป 2542

ค าถามทายบท 1. ในระยะแรกทมการรวมตวกนของประเทศสมาชกอาเซยนมจดมงหมายอยางไร เพออะไร 2. ทาไมจงมความจาเปนตองกอตงประชาคมอาเซยน 3. การเขารวมเปนประเทศสมาชกใหม มความสอดคลองกบปฏญญาอาเซยนอยางไร 4. ใหนกศกษาแสดงความคดเหนวาอะไรคอความสาเรจของอาเซยน 5. กฎบตรอาเซยนชวยใหอาเซยนทางานไดอยางมประสทธภาพมากขนอยางไร และม

ขอกาหนดใหม ๆ ทชวยปรบโครงสราง การทางานและกลไกตางๆ ของอาเซยนใหมประสทธภาพมากขนอยางไร

เอกสารอางอง ทมวชาการนช. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 1. กรงเทพฯ: นช. ประภสสร เทพชาตร. (2555). ประชาคมอาเซยน. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: เสมาธรรม. ไพรสทธ ศรสทธเกดพร. (2555). อาเซยน 2558 (2015). กรงเทพฯ: ปญญาชน. อภญญา เฉอนฉว. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 2. กรงเทพฯ: นช. http://www.asean.org http://www.aseansec.org http://www.mfa.go.th/asean

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 2 : การรวมกลมของประชาคมอาเซยน เนอหา

โครงสรางและกลไกการด าเนนงานของอาเซยน

ความรวมมอในดานการเมองและความมนคงของอาเซยน ความรวมมอในดานเศรษฐกจของอาเซยน

ความรวมมอในดานสงคมและวฒนธรรมของอาเซยน บทสรป


1. เขาใจความสมพนธของโครงสรางและกลไกการด าเนนงานของอาเซยน 2. เกดความรในเรองความรวมมอในดานการเมองและความมนคงของอาเซยนในดาน

เศรษฐกจ และดานสงคมและวฒนธรรม วตถประสงคเชงพฤตกรรม การเรยนบทเรยนนมวตถประสงคใหผเรยนปฏบตสงตอไปนได คอ

1. อธบายความสมพนธของโครงสรางและกลไกการด าเนนงานของอาเซยนได 2. อธบายเรองความรวมมอในดานการเมองและความมนคงของอาเซยนในดานเศรษฐกจ

และดานสงคมและวฒนธรรมได 3. วเคราะหผลของความรวมมอในดานการเมองและความมนคงของอาเซยนในดาน

เศรษฐกจ และดานสงคมและวฒนธรรมได วธการสอนและกจกรรม

1. ยกตวอยางสถานการณทางเศรษฐกจของประเทศสมาชกกอนการรวมกลมประชาคมอาเซยน และใหนกศกษาวเคราะหสถานการณดงกลาวทงทางบวกและทางลบ

2. ผสอนน าเสนอบทท 2 การรวมกลมของประชาคมอาเซยนดวยโปรแกรม Microsoft Powerpoint ประกอบการวเคราะหและอภปรายรวมกน

3. แบงกลมนกศกษากลมละ 3 - 4 คน และมอบหมายงานใหนกศกษาเลอกขาวสถานการณทางเศรษฐกจของประเทศสมาชกทเกดขนในปจจบนทเกยวของกบการรวมกลมประชาคมอาเซยน และใหวเคราะหกลไกการด าเนนงานของอาเซยน บนทกในรปแบบแผนภม จนตภาพในกระดาษปรฟทแจกให และนดหมายการน าเสนอในสปดาหหนา

30

4. น าเสนอผลงานกลม อภปรายและวเคราะหรวมกน 5. สรป และอภปรายรวมกน 6. มอบหมายใหนกศกษาตอบค าถามทายบท

สอการเรยนการสอน

1. Microsoft Powerpoint เรอง การรวมกลมของประชาคมอาเซยน 2. กระดาษปรฟ ปากกาเคม กระดาษกาวยน



บทท 2 การรวมกลมของประชาคมอาเซยน

ทามกลางบรบททางเศรษฐกจ การคาและการลงทนระหวางประเทศทมการแขงขนสง อนสงผลใหใหประเทศตาง ๆ ตองปรบตวเองเพอใหไดรบประโยชนจากระบบเศรษฐกจโลก รวมถงการรวมกลมการคากนของประเทศตาง ๆ อาท สหภาพยโรป และเขตการคาเสรอเมรกาเหนอ ผน าประเทศสมาชกอาเซยนไดเหนชอบเมอป 2545 ใหจดต ง “ประชาคมเศรษฐกจของอาเซยน” ภายในป 2558 เพอสงเสรมใหอาเซยนเปนตลาดและฐานการผลตเดยว มการเคลอนยายเงนทน สนคา บรการ การลงทน แรงงานฝมอระหวางประเทศสมาชกโดยเสร สงเสรมขดความสามารถในการแขงขนของอาเซยน ลดชองวางของระดบการพฒนาของประเทศสมาชกอาเซยน และสงเสรมใหอาเซยนสามารถรวมตวเขากบประชาคมโลกไดอยางไมอยในภาวะ ทเสยเปรยบ

ในบทท 2 เรองการรวมกลมของประชาคมอาเซยน จงเปนการท าความเขาใจถงโครงสรางและกลไกการด าเนนงานของอาเซยน ความรวมมอในดานการเมองและความมนคงของอาเซยน ความรวมมอของอาเซยนในดานเศรษฐกจ และความรวมมอดานสงคมและวฒนธรรม เพอเปนพนฐานในการท าความเขาใจการรวมกลมของประชาคมอาเซยนตอไป โครงสรางและกลไกการด าเนนงานของอาเซยน

กฎบตรอาเซยน ซงเปรยบเสมอนกฎหมายสงสดของอาเซยน ซงมผลบงคบใชตงแตวนท 15 ธนวาคม 2551 เปนเอกสารหลกทก าหนดโครงสรางองคกรของอาเซยน ไวในหมวดท 4 ดงน

1. ทประชมสดยอดอาเซยน (ASEAN Summit) ทประชมสดยอดอาเซยน (ASEAN Summit) ประกอบดวย ประมขหรอหวหนารฐบาล

มอ านาจหนาทในการก าหนดนโยบายสงสดและแนวทางความรวมมอของอาเซยน และตดสนใจในเรองส าคญ โดยใหประเทศสมาชกซงเปนประธานอาเซยนเปนเจาภาพจดการประชม 2 ครงตอป หรอเรยกประชมพเศษหรอเฉพาะกจเมอมความจ าเปน

32

รปท 2.1 การประชมสดยอดอาเซยน ครงท 18 วนท 7-8 พฤษภาคม 2554 ณ กรงจารกาตา

ประเทศอนโดนเซย ทมา : (http://www.aseansec.org)

2. คณะมนตรประสานงานอาเซยน (ASEAN Coordinating Councils : ACCs) คณะมนตรประสานงานอาเซยน ประกอบดวยรฐมนตรตางประเทศของประเทศสมาชก

อาเซยน ท าหนาทเตรยมการประชมสดยอดอาเซยน ประสานงานความตกลงและขอตดสนใจของทประชมสดยอดอาเซยน ประสานงานระหวาง 3 เสาหลก ดแลการด าเนนงานและกจการตางๆ ของอาเซยนในภาพรวม คณะมนตรประสานงานอาเซยนจะมการประชมกนอยางนอย 2 ครงตอป

3. คณะมนตรประชาคมอาเซยน (ASEAN Community Councils) คณะมนตรประชาคมอาเซยนประกอบดวย คณะมนตรประชาคม 3 เสาหลก อนไดแก

คณะมนตรการเมองและความมนคงอาเซยน คณะมนตรประชาคมเศรษฐกจอาเซยน และคณะมนตรประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน ซงเปนผแทนทประเทศสมาชกแตงต งใหเปนผรบผดชอบแตละเสาหลก มอ านาจหนาทในการประสานงานและตดตามการท างานตามนโยบาย โดยเสนอรายงานและขอเสนอแนะตอทประชมผน า มการประชมอยางนอยปละ 2 ครง ประธานการประชมเปนรฐมนตรทเหมาะสมจากประเทศสมาชกซงเปนประธานอาเซยน

4. องคกรระดบรฐมนตรอาเซยนเฉพาะสาขา (ASEAN Sectoral Ministerial Bodies) องคกรระดบรฐมนตรอาเซยนเฉพาะสาขา(เชน ดานสาธารณสข ดานกลาโหม ดาน

การศกษา ฯลฯ) ประกอบดวยรฐมนตรเฉพาะสาขา มหนาทปฏบตตามขอตกลงและขอตดสนใจของทประชมสดยอดอาเซยนทอยในขอบขายการด าเนนงานของตน และเสรมสรางความรวมมอในสาขาของแตละองคกรใหเขมแขงขน เพอสนบสนนการรวมตวของประชาคมอาเซยน

33

5. เลขาธการอาเซยนและส านกเลขาธการอาเซยน (Secretary-General of ASEAN and ASEAN Secretariat)

ส านกเลขาธการอาเซยนไดจดตงขนตามขอตกลงทลงนามโดยรฐมนตรตางประเทศอาเซยนในระหวางการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 1 ในป 2519 เพอท าหนาทประสานงานและด าเนนงานตามโครงการและกจกรรมตางๆ ของสมาคมอาเซยน และเปนศนยกลางในการตดตอระหวางสมาคมอาเซยน คณะกรรมการ ตลอดจนสถาบนตาง ๆ และรฐบาลของประเทศสมาชก

ส านกเลขาธการอาเซยนต งอยทกรงจาการตา ประเทศอนโดนเซย โดยมหวหนาส านกงานเรยกวา “เลขาธการอาเซยน” (ASEAN Secretary-General) ซงไดรบการแตงตงโดยทประชมสดยอดอาเซยน โดยมวาระการด ารงต าแหนง 5 ป และตองไดรบเลอกจากคนชาตของรฐสมาชก โดยหมนเวยนตามล าดบตวอกษร ผด ารงต าแหนงเลขาธการอาเซยนคนปจจบนเปน คนเวยดนาม คอ นายเล เลอง มนห เรมด ารงต าแหนงเมอวนท 1 มกราคม 2556

รปท 2.2 อาคารส านกงานเลขานการอาเซยน ทประเทศอนโดนเซย ทมา : (http://www.aseansec.org)

6. คณะกรรมการผแทนถาวรประจ าอาเซยน (Committee of Permanent Representatives to ASEAN)

คณะกรรมการผแทนถาวรประจ าอาเซยน เปนผแทนระดบเอกอคราชฑตทแตงตงจากประเทศสมาชกใหประจ าทส านกงานใหญอาเซยน กรงจาการตา ประเทศอนโดนเซย มหนาทสนบสนนการท างานของคณะมนตรประชาคมอาเซยนและองคกรระดบ รฐมนตรเฉพาะสาขา ประสานงานกบเลขาธการส านกงานอาเซยนและส านกงานเลขาธการอาเซยนในเรองทเกยวของ และประสานงานกบส านกงานเลขาธการอาเซยนแหงชาตและองคกรระดบรฐมนตรอาเซยนเฉพาะสาขา

34

7. ส านกงานอาเซยนแหงชาต หรอกรมอาเซยน (ASEAN National Secretariat) เปนหนวยงานระดบกรมในกระทรวงการตางประเทศของประเทศสมาชกอาเซยน ซงแต

ละประเทศไดจดตงขนเพอท าหนาทรบผดชอบประสานงาน สนบสนนภารกจและความรวมมอตาง ๆ เกยวกบอาเซยนในประเทศนน ๆ ส าหรบประเทศไทยหนวยงานทรบผดชอบ คอ กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ

8. องคกรสทธมนษยชนอาเซยน (ASEAN Human Rights Body) เปนองคกรทจดตงขนโดยความประสงคและหลกการของกฎบตรอาเซยนเกยวกบการ

สงเสรมและคมครองสทธมนษยชนและเสรภาพขนพนฐาน ซงคณะท างานและอ านาจหนาทจะไดก าหนดโดยทประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยนตอไป

9. มลนธอาเซยน (ASEAN Foundation) มลนธอาเซยนสนบสนนเลขาธการอาเซยนและด าเนนการรวมกบองคกรของอาเซยนท

เกยวของในการสนบสนนการสรางประชาคมอาเซยน โดยการสงเสรมความส านกทเพมขนเกยวกบอตลกษณของอาเซยน การมปฏสมพนธระหวางประชาชน การด าเนนงานรวมกนทใกลชดระหวางภาคธรกจ ภาคประชาสงคม นกวชาการ และผมสวนไดเสยอนๆ ในอาเซยน

ความรวมมอในดานการเมองและความมนคงของอาเซยน

อาเซยนกอตงขนโดยมวตถประสงคเรมแรกเพอสรางสนตภาพในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต อนน ามาซงเสถยรภาพทางการเมอง และความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม โดยผน าอาเซยนไดเหนพองตองกนทจะจดตงประชาคมอาเซยน (ASEAN Community : AC) ทประกอบดวย 3 เสาหลก อนไดแก ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political-Security Community - ASC) ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community - AEC) ประชาคมสงคม-วฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community - ASCC) และเรงรดกระบวนการสรางประชาคมอาเซยนใหแลวเสรจภายในป พ.ศ. 2558

ในดานการเมองและความมนคง อาเซยนมเปาหมายส าคญคอการสงเสรมสนตภาพและเสถยรภาพในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เพอสรางสถานะทจะอ านวยตอการสรางประชาคมอาเซยน ใหส าเรจภายในป 2558 ซงจะท าใหประชาคมอาเซยนในดานการเมองความมนคงมความแขงแกรงและนาเชอถอ ความรวมมอดานการเมองความมนคงของอาเซยนทส าคญ ไดแก

35

1. สนธสญญาไมตรและความรวมมอในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty of Amity and Cooperation หรอ TAC)

สนธสญญาไมตรและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต จดท าขนโดยประเทศสมาชกอาเซยน 5 ประเทศ คอ อนโดนเซย ฟลปปนส มาเลเซย สงคโปร และไทย เมอป 2519 เพอก าหนดหลกการพนฐานของความรวมมอ และการด าเนนความสมพนธระหวางกนของประเทศสมาชก หลกการส าคญของสนธสญญา ซงประเทศสมาชกอาเซยนยดถอและยอมรบในการปฏบตตาม ไดแก

1.1 เคารพในเอกราช การมอ านาจอธปไตย ความเทาเทยมกน ความมนคงทางดนแดนและเอกลกษณแหงชาตของทกประเทศ

1.2 ปราศจากการแทรกแซงจากภายนอก การโคนลมอธปไตย หรอการบบบงคบจากภายนอก

1.3 การไมแทรกแซงกจการภายในซงกนและกน 1.4 การแกไขปญหาความขดแยงหรอขอพพาทโดยสนตวธ 1.5 การยกเลกการใชการคกคามและกองก าลง 1.6 การมความรวมมอทมประสทธภาพระหวางกน

เมอเดอนธนวาคม 2530 ไดมการแกไขสนธสญญาเพอเปดทางใหประเทศทอยนอกภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตสามารถเขารวมเปนภาคได ซงชวยเสรมสรางโครงสรางความมนคงและสนตภาพใหมความเขมแขงยงขน ปจจบนประเทศทเขารวมเปนภาคในสนธสญญา TAC ไดแก สมาชกอาเซยนทง 10 ประเทศ ประเทศคเจรจาของอาเซยน และประเทศทเขารวมการประชมอาเซยนวาดวยการเมองและความมนคงในเอเชย-แปซฟก เชน จน อนเดย ญปน รสเซย เกาหลใต และนวซแลนด ออสเตรเลย แคนาดา สหรฐฯ และสหภาพยโรปไดแจงความจ านงอยากเขารวมเปนภาค

2. สนธสญญาเขตปลอดอาวธนวเคลยรแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty on the Southeast Asia Nuclear-Free Zone : SEAN-FZ)

ประเทศสมาชกอาเซยน ลงนามในการประชมสนธสญญาในกรงเทพฯ เมอวนท 15 ธนวาคม 2538 วตถประสงคหลกของสนธสญญา คอ ใหภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตเปนเขตปลอดอาวธนวเคลยร โดยประเทศทเปนภาคจะไมพฒนา ไมผลต ไมจดซอ ไมครอบครอง รวมทงไมเปนฐานการผลต ไมทดสอบ ไมใชอาวธนวเคลยรในภมภาค และไมใหรฐใดปลอยหรอทงวสดอปกรณทเปน กมมนภาพรงสลงบนพนดน ทะเลและอากาศ นอกจากน 5 ประเทศอาวธนวเคลยร ไดแก จน สหรฐอเมรกา ฝรงเศส รสเซย และสหราชอาณาจกร (หาสมาชกผแทนถาวร ของคณะ

36

มนตรความมนคงแหงสหประชาชาต) ไดยอมรบและใหความเคารพสนธสญญา โดยจะไมละเมดและไมแพรกระจายอาวธนวเคลยรในภมภาคน

3. ปฏญญาก าหนดใหภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตเปนเขตแหงสนตภาพ เสรภาพ และความเปนกลาง (Zone of Peace,Freedom and Neutrality หรอ ZOPFAN)

เปนการแสดงเจตนารมณของอาเซยน ใหภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตเปนภมภาคทปลอดการแทรกแซงจากภายนอก เพอเปนหลกประกนตอสนตภาพและความมนคงของภมภาคและเสนอใหอาเซยนขยายความรวมมอใหครอบคลมทกๆ ดาน อนจะน ามาซงความแขงแกรง ความเปนปกแผนและความสมพนธทใกลชดระหวางประเทศสมาชก ไดประกาศลงนามโดยรฐมนตรตางประเทศของรฐสมาชกอาเซยน ซงในขณะนนประกอบดวยประเทศอนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปรและประเทศไทย เมอวนท 27 พฤศจกายน 1971 ณ กรงกวลาลมเปอร ประเทศมาเลเซย

รปท 2.3 พธลงนามปฏญญาวาดวยภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตเปนเขตแหง สนตภาพ เสรภาพ

และความเปนกลาง 27 พฤศจกายน 2514 ทมา : (http://www.aseansec.org)

4. การประชมอาเซยนวาดวยความรวมมอดานการเมองและความมนคงในภมภาคเอเชย-แปซฟก หรอ ASEAN Regional Forum (ARF)

จดขนเพอเปนเวทส าหรบปรกษาหารอ (Consultative forum) โดยมวตถประสงคทมงสงเสรมสนตภาพโดยการเสรมสรางความไวเนอเชอใจ ความรวมมอ และความสมพนธอนดระหวางประเทศสมาชกอาเซยน ประเทศอาเซยนกบคเจรจา และประเทศอนๆ ในภมภาคเอเชย-แปซฟกในเรองทเกยวกบการเมองและความมนคง โดยมทงผแทนฝายการทตและการทหารเขารวม

37

การประชม การหารอดานการเมองและความมนคงในกรอบ ARF ไดก าหนดพฒนาการของกระบวนการ ARF เปน 3 ขนตอน ไดแก

ขนตอนท 1 สงเสรมการสรางความไวเนอเชอใจกน (Confidence Building) ขนตอนท 2 การพฒนาการทตเชงปองกน (Preventive Diplomacy) ขนตอนท 3 การแกไขความขดแยง (Conflict Resolution)

การประชมระดบรฐมนตร ARF ครงแรกจดขนทกรงเทพมหานคร เมอว นท 25 กรกฎาคม 2537 ปจจบน ประเทศทเปนสมาชกการประชมวาดวยการเมองและความมนคงในภมภาคเอเชยแปซฟก ม 27 ประเทศ ประกอบดวย ประเทศสมาชกอาเซยนทง 10 ประเทศ คอ ไทย บรไน กมพชา อนโดนเซย ลาว มาเลเซย พมา ฟลปปนส สงคโปร และเวยดนาม ประเทศคเจรจาของอาเซยน ประเทศ ผสงเกตการณของอาเซยน และประเทศอนในภมภาค อนไดแก ออสเตรเลย บงคลาเทศ แคนาดา จน อนเดย ญปน สาธารณรฐเกาหล (เกาหลใต) สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนเกาหล(เกาหลเหนอ) มองโกเลยนวซแลนด ปากสถาน ปาปวนวกน รสเซย ตมอร-เลสเต ศรลงกา สหรฐอเมรกา และสหภาพยโรป

5. ASEAN Troika ผประสานงานเฉพาะกจ ในการประชมสดยอดอาเซยนอยางไมเปนทางการ ในวนท 28 พฤศจกายน 2542 ณ กรง

มะนลา ผน าของประเทศสมาชกอาเซยนไดเหนชอบ ในการจดตงกลมผประสานงานเฉพาะกจ ในระดบรฐมนตร (ASEAN Troika) ซงประกอบดวยรฐมนตรตางประเทศทด ารงต าแหนงประธานคณะกรรมการประจ าของอาเซยนในอดต ปจจบน และอนาคต และจะหมนเวยนกนไปตามการเปนประธานการประชม วตถประสงคของการจดตงกลมผประสานงานเฉพาะกจ ASEAN Trioka คอ

5.1 เปนการประชมเรงดวนเพอแกไขปญหาขอพพาททเกดขนระหวางรฐสมาชกอาเซยน เชน ปญหาความขอแยงขอพพาทระหวางไทย-กมพชา ในป พ.ศ. 2554

5.2 เปนกลไกใหอาเซยนสามารถรวมมอกนอยางใกลชดในการหารอแกไขปญหาทสงผลกระทบตอสนตภาพและเสถยรภาพในภมภาค โดยไมกาวกายกจการภายในของประเทศสมาชก เปนการยกระดบความรวมมอของอาเซยนใหสงขน และเสรมสรางความเปนอนหนงอนเดยวกนของอาเซยน รวมทงเพมประสทธภาพของการด าเนนงานโดยรวม

5.3 เพอรองรบสถานการณ และจะด าเนนการโดยสอดคลองกบแนวทางปฏบตในสนธสญญา และขอตกลงตางๆ ของอาเซยน เชน สนธสญญาไมตรและความรวมมอในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty of Amity and Cooperation หรอ TAC)

6. กรอบความรวมมอทางทหาร (ASEAN Defense Ministerial Meeting -ADMM) เพอสรางเครอขายและความสมพนธทใกลชดระหวางฝายทหารของประเทศสมาชก ความรวมมอ ดาน

38

การปองกนยาเสพตด การตอตานอาชญากรรมขามชาตและการกอการราย โดยเฉพาะประเดนหลงน อาเซยนไดลงนามในอนสญญาอาเซยนวาดวยการตอตานการกอการราย ในป 2550

7. ความสมพนธกบประเทศนอกภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เพอสรางความรวมมอดานการเมองความมนคงทสมดลและสรางสรรคระหวางกน โดยผานเวทหารอระหวางอาเซยนกบประเทศคเจรจา จงไดมการประชมสดยอดเอเซยตะวนออก (East Asia Summit – EAS) และกระบวนการอาเซยน+3 : Asean+3 Summit หรอ อาเซยนพลสทร ซงเปนการด าเนนความสมพนธระหวางประเทศสมาชกอาเซยนทง 10 ประเทศ รวมกบอก 3 ประเทศนอกอาเซยน ไดแก ประเทศจน ประเทศญปน และประเทศเกาหลใต

ความรวมมอในดานเศรษฐกจของอาเซยน

อาเซยนกอตงขนโดยมวตถประสงคเรมแรกเพอสรางสนตภาพในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต อนน ามาซงเสถยรภาพทางการเมอง และความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม โดยผน าอาเซยนไดเหนพองตองกนทจะจดตงประชาคมอาเซยน (ASEAN Community : AC) ทประกอบดวย 3 เสาหลก อนไดแก ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political-Security Community - ASC) ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community - AEC) ประชาคมสงคม-วฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community - ASCC) และเรงรดกระบวนการสรางประชาคมอาเซยนใหแลวเสรจภายในป พ.ศ. 2558

ความรวมมอดานเศรษฐกจของอาเซยนเรมมเปาหมายชดเจนทจะน าไปสการรวมตวทางเศรษฐกจของประเทศในภมภาคอาเซยน นบตงแตการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 4 ณ ประเทศสงคโปร เมอป 2535 โดยไดมการจดตงเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) ขน และนบแตนนมากจกรรมของอาเซยนไดขยายครอบคลมไปสทกสาขาหลกทางเศรษฐกจ รวมทงในดานการคาสนคาและบรการ การลงทน มาตรฐานอตสาหกรรมและการเกษตร ทรพยสนทางปญญา การขนสง พลงงาน และการเงนการคลง เปนตน ความรวมมอทางเศรษฐกจของอาเซยนทส าคญ มดงน

1. เขตการคาเสรอาเซยน (ASEAN Free Trade Area หรอ AFTA) ขอตกลงเขตการคาเสรอาเซยน หรอ AFTA มเปาหมายส าคญเพอเปลยนวตถประสงคการ

รวมกลมทางการเมองขยายสการรวมกลมทางเศรษฐกจ โดยมเปาหมายการลดอตราภาษของประเทศสมาชกอาเซยนใหได 0% ในสนคา 20 รายการในป พ.ศ. 2551 อกทงยงเปนขอตกลงทางการคาส าหรบสนคาทผลตภายในประเทศสมาชกอาเซยนทงหมด ท าขนเมอป พ.ศ. 2535 มวตถประสงคเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของอาเซยน ในฐานะทเปนการผลตทส าคญในการปอนสนคาสตลาดโลก โดยอาศยการเปดเสรดานการคา การลดภาษ และยกเลกอปสรรคขอกด

39

ขวางทางการคาทมใชภาษ (Non-tariff barriers) เชน การจ ากดโควตาน าเขา (Import Quotas) รวมทงการปรบเปลยนโครงสรางภาษศลกากรเพอเอออ านวยตอการคาเสร โดยขอตกลงนจะครอบคลมสนคาทกชนด ยกเวนสนคาทมผลกระทบตอความมนคง ศลธรรม ชวต และศลปะ อยางไรกตามประเทศสมาชกตองใหสทธประโยชนทางศลกากรแกกนแบบตางตอบแทน หมายความวาการทไดสทธประโยชนจากการลดภาษของประเทศอนส าหรบสนคาชนดใด ประเทศสมาชกนนตองประกาศลดภาษส าหรบสนคาชนดเดยวกน

2. เขตการลงทนอาเซยน (ASEAN Investment Area หรอ AIA) ทประชมสดยอดอาเซยนครงท 5 เมอเดอนธนวาคม 2538 ทกรงเทพฯ ไดเหนชอบให

จดตงเขตการลงทนอาเซยนเพอเสรมสรางอาเซยนใหเปนเขตการลงทนเสรทมศกยภาพ โปรงใส เพอดงดดนกลงทนทงจากภายในและภายนอกภมภาค ความตกลงนครอบคลมการลงทนในอตสาหกรรม 5 สาขา คอ สาขาอตสาหกรรมการผลต เกษตร ประมง ปาไม และเหมองแร และภาคบรการทเกยวเนองกบ 5 สาขาการผลตดงกลาว ยกเวนการลงทนดานหลกทรพยและการลงทนในดานซงครอบคลมโดยความตกลงอาเซยนอน ๆ

เขตการลงทนอาเซยน ก าหนดใหประเทศสมาชกด าเนนการเปดอตสาหกรรมและใหการปฏบตเยยงคนชาตแกนกลงทนอาเซยนและนกลงทนนอกอาเซยน โดยก าหนดเปาหมายจะเปดเสรดานการลงทนแกนกลงทนอาเซยนภายในป 2553 และนกลงทนนอกอาเซยนภายในป 2563 การด าเนนการเพอจดตงเขตการลงทนอาเซยนประกอบดวยโครงการความรวมมอ 3 โครงการ คอ

- โครงการความรวมมอและการอ านวยความสะดวก (Co-operation and Facilitation Programme)

- โครงการสงเสรมและสรางความเขาใจ (Promotion and Awareness Programme) - การเปดเสร (Liberalisation Programme)

3. ความรเรมเพอการรวมตวของอาเซยน (Initiative for ASEAN Integration หรอ IAI)

อาเซยนไดด าเนนการเพอเรงรดการรวมตวของประเทศสมาชกอาเซยน โดยจดท า “ความรเรมเพอการรวมตวของอาเซยน” (Initiative for ASEAN Integration) เพอลดชองวางดานการพฒนาระหวางประเทศสมาชกเกา (ไทย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร บรไน อนโดนเซย) กบสมาชกใหมของอาเซยน (พมา ลาว กมพชา และเวยดนาม) โดยใหประเทศสมาชกเการวมกนจดท าโครงการใหความชวยเหลอแกประเทศใหม ครอบคลม 4 ดาน ไดแก โครงสรางพนฐาน การพฒนาทรพยากรมนษย เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร การรวมตวทางเศรษฐกจ เพอทจะชวยการพฒนากรอบกฎระเบยบและนโยบาย รวมทงชวยเสรมสรางขดความสามารถของประเทศ CLMV

40

ในการลดปญหาความยากจน ยกระดบความเปนอยของประชากร พฒนาระบบขาราชการ และเตรยมความพรอมตอการแขงขนบนเวทโลก

4. ความรวมมอดานอตสาหกรรม (ASEAN Industrial Cooperation Scheme หรอ

AICO) โครงการความรวมมอดานอตสาหกรรมของอาเซยน หรอ AICO มงสงเสรมการลงทน

ในอตสาหกรรมทใชเทคโนโลยเปนฐานการผลต โดยยดหลกของการใชทรพยากรรวมกน การแบงสวนการผลตตามความสามารถและความถนด ตลอดจนสงเสรมการลงทนและการถายทอดเทคโนโลยจากทงประเทศสมาชกและประเทศนอกกลมโดยใชมาตรการทางภาษ และสทธพเศษอนๆ ทมใชภาษเปนสงจงใจ โดยมเงอนไขดงน

4.1 จะตองมประเทศสมาชกเขารวมอยางนอย 2 ประเทศ 4.2 มบรษทเขารวมอยางนอย 1 บรษทในแตละประเทศ 4.3 สนคาทผลตไดขนสดทาย (AICO Final Product) จะไดรบการยอมรบเสมอน

สนคาทผลตไดในประเทศและจะไมถกจ ากดดวยระบบโควตาหรอมาตรการกดกนทางการคาทมใชภาษ

4.4 บรษททจะขอรบสทธประโยชนจาก AICO จะตองมสดสวนการถอหนของคนชาตอาเซยนอยางนอยรอยละ 30

4.5 ไดรบการลดภาษน าเขาในอตรารอยละ 0 - 5 5. กรอบความตกลงดานการคาบรการ (ASEAN Framework Agreement on Services

หรอ AFAS) ในทประชมสดยอดอาเซยน ครงท 5 เดอนธนวาคม 2538 ทกรงเทพฯ รฐมนตรเศรษฐกจ

ของประเทศสมาชกอาเซยนไดลงนามในกรอบความตกลงวาดวยการคาบรการของอาเซยน หรอ AFAS) ซงก าหนดใหเจรจาเปดเสรการคาบรการ โดยจดท าขอผกพนในดานการเปดตลาด (market access) การใหการปฏบตเยยงคนชาต (National Treatment) และดานอนๆ(additional commitments) การเจรจาเสรการคาบรการในชวงป 2539-2544 มงเนนการเปดเสรใน 7 สาขาบรการ คอ สาขาการเงน การขนสงทางทะเล การขนสงทางอากาศ การสอสารโทรคมนาคม การทองเทยว การกอสราง และสาขาบรการธรกจ ตอมาในชวงป 2545-2549 ไดมการขยายขอบเขตการเจรจาเปดเสรรวมทกสาขา นอกจากน สมาชกอาเซยนยงตองเรงรดเปดตลาดในสาขาบรการทเปนสาขาส าคญ 5 สาขา ไดแก สาขาโทรคมนาคมและเทคโนโลยสารสนเทศ สาขาสขภาพ สาขาการทองเทยว สาขา

41

การบน และสาขาบรการโลจสตกส ท งนเพอใหอาเซยนมความพรอมในการกาวไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป 2558 ตอไป

6. ความรวมมอดานเทคโนโลยสารสนเทศและอเลกทรอนกส (e-ASEAN Framework Agreement)

ในการประชมสดยอดอาเซยนอยางไม เปนทางการ ครงท 4 ระหวางว นท 24-25 พฤศจกายน 2543 ทประเทศสงคโปร ผน าของอาเซยนทง 10 ประเทศ รวมกนลงนามในกรอบความ ตกลงดานอเลกทรอนกสของอาเซยน (e-ASEAN Framework Agreement) ซงเปนขอตกลงทก าหนดแนวทางเสรมสรางความรวมมอระหวางประเทศสมาชกอาเซยนในดานเทคโนโลยสารสนเทศและสอสาร(Information Technology and Communication-ICT) เพอพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศและสอสาร ในภมภาคใหสอดคลองกนและเปนไปในทศทางเดยวกน โดยมมาตรการทครอบคลมดานตาง ๆ 5 ดาน คอ

6.1 การพฒนาเชอมโยงโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศของอาเซยน (ASEAN Information Infrastructure) ใหสามารถตดตอถงกนไดอยางทวถงกนและดวยความเรวสง และพฒนาความรวมมอไปสการจดตงหองสมดอเลกทรอนกส (Digital Libraries) และแหลงรวมขอมลทองเทยวอเลกทรอนกส (Tourism Portals) รวมทงการจดตงศนยกลางการแลกเปลยนขอมล (Internet Exchanges) และการใหบรการเชอมสญญาณเครอขายขอมลอนเตอรเนต (Internet Gateways)

6.2 การอ านวยความสะดวกดานพาณชยอเลกทรอนกส (e-Commerce) โดยการออกกฏหมายและระเบยบดานพาณชยอเลกทรอนกสทสอดคลองกบมาตรฐานระหวางประเทศ และมระบบรกษาความปลอดภยทเปนมาตรฐานสากล เพอสรางความเชอมนแกผบรโภคและพฒนาวฒนธรรมในการท าธรกจโดยใชอเลกทรอนกส เชน การยอมรบลายมอชออเลกทรอนกสซงกนและกน การช าระเงนโดยระบบอเลกทรอนกส รวมทงการคมครองทรพยสนทางปญญาและขอมลสวนบคคล เปนตน

6.3 สงเสรม และเปดเสรดานการคาสนคา บรการ และการลงทนดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT) โดยประเทศสมาชกอาเซยนจะยกเลกภาษและอปสรรคทางการคาทมใชภาษส าหรบสนคา ICT เชน เครองประมวลผลอตโนมต เครองโทรสาร เครองบนทกเสยงส าหรบโทรศพท ไดโอดและทรานซสเตอร แผงวงจรไฟฟา ฯลฯ ภายในป 2548 ส าหรบประเทศสมาชกอาเซยนดงเดม 6 ประเทศ และภายในป 2553 ส าหรบประเทศสมาชกใหม คอ กมพชา ลาว พมา และเวยดนาม

6.4 สรางสงคมอเลกทรอนกส (e-Society) เสรมสรางความสามารถและพฒนา

42

อเลกทรอนกสเพอประโยชนตอสงคม สงเสรมการพฒนาความรความสามารถดาน IT ของบคลากรในอาเซยน ลดความเหลอมล าดาน IT ภายในประเทศและระหวางประเทศสมาชก อ านวยความสะดวกในการเคลอนยายแรงงานดาน IT อยางเสร และสงเสรมการใช IT

6.5 สรางรฐบาลอเลกทรอนกส (e-Government) สงเสรมใหมการใช ICT ในการบรการของภาครฐใหมากขน เชน การจดซอจดจางโดยรฐ การอ านวยความสะดวกในเรองขอมลขาวสาร การใหบรการของภาครฐผานสออเลกทรอนกส เชน การเสยภาษ การจดทะเบยนการคา พธการศลกากร เปนตน

7. ความรวมมอดานการเงนการคลง (Financial Cooperation) 7.1 อาเซยนไดจดตงระบบระวงภยอาเซยน (ASEAN Surveillance Process) ขน เมอ

วนท 4 ตลาคม 2541 เพอสอดสองดแลสภาวะเศรษฐกจและการเคลอนยายเงนทนในภมภาค โดยใหมการหารอและแลกเปลยนขอคดเหนเกยวกบภาวะเศรษฐกจในประเทศสมาชกในภมภาค และในโลก โดยธนาคารพฒนาเอเชย (ADB) ไดสนบสนนและใหความชวยเหลอทางวชาการและเงนทนโดยการจดการฝกอบรมดานเทคนคแกเจาหนาทประเทศสมาชก และในการจดตง ASEAN Surveillance Technical Support Unit ในส านกงานเลขาธการอาเซยนเพอสนบสนนระบบดงกลาว

7.2 การเสรมสรางกลไกสนบสนนและเกอกลระหวางกนในภมภาคเอเชยตะวนออก (Enhancing self-help and support mechanism in East Asia) โดยไดก าหนดแนวทางความรวมมอกบ จน ญปน และเกาหลใต ทส าคญ ไดแก จดท าความตกลงทวภาคดานการแลกเปลยนการซอ-ขายคนเงนตราหรอหลกทรพยตางประเทศ หารอเกยวกบการจดตงระบบเตอนภยในภมภาค และการแลกเปลยนการหารอเกยวกบภาวะเศรษฐกจในภมภาค

7.3 ความรเรมเชยงใหม (Chiang Mai Initiative) ซงไดจดตงขนเมอวนท 6 พฤษภาคม 2543 เปนการปรบปรงความตกลงแลกเปลยนเงนตราอาเซยน (ASEAN Swap Arrangement - ASA) ในดานโครงสราง รปแบบและวงเงน และใหเสรมดวยเครอขายความตกลงทวภาคระหวางประเทศอาเซยนกบจน ญปนและสาธารณรฐเกาหล (Bilateral Swap Arrangment-BSA) โดยไดขยายให ASA รวมประเทศอาเซยนทง 10 ประเทศแลว

8. ความรวมมอดานการเกษตรและปาไมของอาเซยน และอาเซยน +3 ครอบคลมความรวมมอในดานประมง ปาไม ปศสตว พช และอาหาร เพอสงเสรมความ

มนคงทางดานอาหารและความสามารถในการแขงขนของอาเซยนในดานอาหารการเกษตรและผลผลตปาไม โครงการความรวมมอระหวางอาเซยนและประเทศอาเซยน+3 (จน ญปน และเกาหลใต) ภายใตสาขาตางๆ ดงน

8.1 การขจดความยากจนและสรางความมนคงดานอาหารในภมภาคเอเชย

43

8.2 การวจยและพฒนาดานอาหาร การเกษตร ประมง และปาไม 8.3 การพฒนาทรพยากรมนษยดานอาหาร การเกษตร ประมง และปาไม 8.4 การประสานงานและรวมมอในระดบโลกและระดบภมภาคในประเดนดาน

อาหารการเกษตร ประมง และปาไม 8.5 การสรางเครอขายขอมลดานการเกษตร 8.6 การอ านวยความสะดวกดานการคา

9. ความรวมมอดานการขนสง 9.1 โครงการพฒนาทางหลวงอาเซยน (ASEAN Highway Network Project) ลกษณะ

ของโครงขายทางหลวงอาเซยน คอ มทางหลวงครอบคลม 23 สาย ทวทงภมภาคอาเซยน และจดท ามาตรฐานทางหลวงอาเซยน (ปายจราจร สญญาณ และระบบหมายเลข)ใหเปนแบบเดยวกน โดยก าหนดมาตรฐานทางหลวงอาเซยน เปน 4 ระดบ ไดแก

- ชนพเศษ-ทางดวน ทควบคมทางเขา-ออก สมบรณแบบ - ชนท 1 ทางหลวง 4 ชองจราจร - ชนท 2 ทางหลวงลาดยาง 2 ชองจราจร ผวทางกวาง 7 เมตร - ชนท 3 ทางหลวงลาดยาง 2 ชองจราจร ผวทางกวาง 6 เมตร

รปท 2.4 แผนทแสดงทางหลวงอาเซยน และสภาพทางดวนในประเทศสงคโปร มาเลเซย และไทย

ทมา : (http://www.aseansec.org)

44

9.2 กรอบความตกลงอาเซยนวาดวยการอ านวยความสะดวก ในการขนสงสนคา ผานแดน (ASEAN Framework Agreement on the Facilitation of Goods in Transit) มวตถประสงคทจะใหประเทศสมาชกอาเซยนอนญาตใหรถยนตขนสงทจดทะเบยนในประเทศสมาชกหนงสามารถขนสงสนคาผานแดนไปยงอกประเทศหนงได

9.3 ความตกลงหลายฝายและพธสารวาดวยการเปดเสรบรการขนสงเฉพาะสนคาของอาเซยน (Multilateral Agreement on the Full Liberalization of All Cargo Air Services) มวตถประสงคทจะสงเสรมการขนสงสนคาในอาเซยนดวยกน โดยเปดเสรเทยวบนขนสงเฉพาะสนคาระหวางประเทศตาง ๆ ในกลมประเทศอาเซยน โดยไมมขอจ ากดทงในเรองของจ านวนความจความถของบรการเสนทางบนและสทธรบขนการจราจร ซงจะท าใหการขนถายสนคาระหวางประเทศในอาเซยนเปนไปไดอยางสะดวก อนจะสงผลใหสภาพเศรษฐกจโดยรวมในภมภาคสามารถเจรญเตบโตขนไดอยางรวดเรว

9.4 ความตกลงหลายฝายและพธสารวาดวยการเปดเสรบรการขนสงผโดยสารทางอากาศของอาเซยน (Multilateral Agreement on the Liberalization of Passenger Air Services) การจดท าความตกลงหลายฝายวาดวยการเปดเสรการบนในสวนของเทยวบนขนสงโดยสาร เปนการสงเสรมอตสาหกรรมการทองเทยวและการสงออกสนคาของไทยและสอดคลองกบนโยบายของรฐบาลทตองการใหมการเปดเสรการบน และสงเสรมใหประเทศไทยเปนศนยกลางการบนในภมภาคนดวย

10. ความรวมมอดานพลงงานในอาเซยน (ASEAN Energy Cooperation) มวตถประสงคเพอเสรมสรางความมนคงและความย งยนในการจดหาพลงงาน การใช

พลงงานอยางมประสทธภาพในภมภาคอาเซยน และการจดการดานความตองการพลงงานอยางเหมาะสม โดยค านงถงปจจยดานสภาพสงแวดลอม และการชวยเหลอกนในการแบงปนปโตรเลยมในภาวะฉกเฉน โครงสรางความรวมมอดานพลงงาน ประกอบดวย การประชมระดบรฐมนตรอาเซยน คณะท างาน และคณะกรรมการ ใน 5 สาขา ไดแก

10.1 คณะท างานดานถานหน 10.2 คณะท างานดานประสทธภาพพลงงานและการอนรกษพลงงาน 10.3 คณะท างานดานพลงงานใหมและพลงงาน 10.4 คณะกรรมการดานปโตรเลยม ซงประกอบดวยบรษทน ามนแหงชาตของ

ประเทศสมาชกอาเซยน 10.5 คณะกรรมการดานการไฟฟา ซงประกอบดวยผวาการการไฟฟาของแตละ

ประเทศ

45

การด าเนนการระยะแรกของโครงการเครอขายดานพลงงานอาเซยนครอบคลม 2 โครงการหลก คอ โครงการเชอมโยงระบบสายสงไฟฟาอาเซยน และโครงการทอสงกาซธรรมชาตอาเซยน

รปท 2.5 แผนทเครอขายทอสงกาซธรรมชาตอาเซยน (Trans-ASEAN Natural Gas Pipeline หรอ

TAGP) ทมา : (http://www.aseansec.org)

รปท 2.6 แผนทแสดงระบบเชอมโยงสายสงไฟฟาอาเซยน และแหลงกาซธรรมชาตในอาเซยน ทมา : (http://www.aseansec.org)

11. ความรวมมอดานสงแวดลอมในอาเซยน

46

อาเซยนเรมมความรวมมอดานสงแวดลอมมาตงแตป 2520 ซงอาเซยนไดรบความรวมมอโครงการสงแวดลอมของอนภมภาคอาเซยน (ASEAN Sub-regional Environment Programme – ASEP) ระยะท 1 จากสหประชาชาต (United Nations Environment Programme – UNEP) และเมอกาวเขาสครสตศตวรรษท 21 ประเดนปญหาเรมมความเกยวของกบปญหาทางดานสงแวดลอมมากขน โดยกลมประเทศสมาชกไดเรมเจรจากนถงขอตกลงดานสงแวดลอม และมการลงนามในความตกลงอาเซยนวาดวยมลพษจากหมอกควนขามแดน (พ.ศ. 2545) ปฏญญาเซบวาดวยความมนคงทางพลงงานเอเชยตะวนออก เครอขายก ากบดแลสตวปาอาเซยน (พ.ศ. 2549) และหนสวนเอเชย-แปซฟกวาดวยการพฒนาความสะอาดและสภาพอากาศเพอตอบสนองตอปรากฏการณโลกรอนและผลกระทบทางดานลบตอการเปลยนแปลงภมอากาศ (พ.ศ. 2550) 11.1 ความย งยนดานสงแวดลอม (Environmental Sustainability) หนงในสามของเสาหลกของประชาคมอาเซยน คอ การจดตง ประชาคมสงคม-วฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community – ASCC) จะประกอบดวยความรวมมอในดานตางๆ 6 ดาน ซงความย งยนดานสงแวดลอม (Environmental Sustainability) คอหนงในหกของความรวมมอ โดยมสาระส าคญ คอ การจดการปญหาสงแวดลอมของโลก การจดการและการปองกนปญหามลพษ ทางสงแวดลอมขามแดน สงเสรมการพฒนาทย งยนโดยการศกษาดานสงแวดลอมและการมสวนรวม ของประชาชน สงเสรมเทคโนโลยดานสงแวดลอม สงเสรมคณภาพมาตรฐานการด ารงชวตในเขตเมอง การประสานนโยบายดานสงแวดลอมและฐานขอมล สงเสรมการใชทรพยากรชายฝง และทรพยากร ทางทะเลอยางย งยน สงเสรมการจดการเกยวกบการอนรกษทรพยากรธรรมชาต และความหลากหลาย ทางชวภาพอยางย งยน สงเสรมความย งยนของทรพยากรน าจด การตอบสนองตอการเปลยนแปลง สภาพภมอากาศและการจดการตอผลกระทบ สงเสรมการบรหารจดการปาไมอยางย งยน

11.2 รางขอมตกรงเทพฯ วาดวยความรวมมอดานสงแวดลอมอาเซยน สาระส าคญของรางขอมตกรงเทพฯ วาดวยความรวมมอดานสงแวดลอมอาเซยน

เปนการประกาศเจตนารมณรวมกนเพอจดการกบความทาทายจากปญหาสงแวดลอมโลก อาท การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ มลพษจากหมอกควนขามแดน และการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพ โดยประเทศสมาชกอาเซยนจะรวมกนด าเนนการตามพนธสญญาอาเซยนอยางมประสทธภาพเพอความส าเรจตามเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ (MDGs) ตลอดจนผลจากการประชมสหประชาชาตวาดวยการพฒนาอยางย งยน (Rio+20) รวมถงกระตนใหม ความพยายามอยางจรงจงทจะปกปอง อนรกษและใชความหลากหลายทางชวภาพของอาเซยนอยางย งยน โดยด าเนนการตามแผนกลยทธเพอการอนรกษ ความหลากหลายทางชวภาพส าหรบป 2554-2563 และ

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%A5%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A9%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%99

http://th.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%8D%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%9A%E0%B8%B9%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%95%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%81&action=edit&redlink=1

http://th.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%8D%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%9A%E0%B8%B9%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%95%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%81&action=edit&redlink=1

http://th.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A2-%E0%B9%81%E0%B8%9B%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B0%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8&action=edit&redlink=1

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%8F%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%99

http://th.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8&action=edit&redlink=1

47

เปาหมายไอจ วาดวยความหลากหลายทางชวภาพ ตลอดจนสงเสรมการจดการทรพยากรน าอยางย งยน และเพมความรวมมอระหวางกนใหมากขนเพอปองกนไฟปาและลดมลพษจากหมอกควนขามแดน โดยการเฝาระวงและการด าเนนกจกรรมปองกนอยางตอเนอง นอกจากน ยงมการเสรมสรางความรวมมอในการฟนฟสภาพปาและลดการตดไมท าลายปา เพอปองกนความสญเสยทางความหลากหลายทางชวภาพและเพมแหลงกกเกบคารบอนในภมภาค

12. ความตกลงดานการทองเทยวอาเซยน (ASEAN Tourism Agreement) ความรวมมอดานการทองเทยวในกรอบอาเซยนและอาเซยน+3

ทประชมสดยอดอาเซยน ครงท 8 ทกรงพนมเปญ ประเทศกมพชา เมอวนท 4 พฤศจกายน 2545 ไดลงนามในความตกลงดานการทองเทยวอาเซยน (ASEAN Tourism Agreement) เพอสงเสรมใหอาเซยนเปนจดหมายปลายทางการทองเทยว โดยเนนความรวมมอใน 7 ดาน คอ การอ านวยความสะดวกการเดนทางในอาเซยนและระหวางประเทศ การอ านวยความสะดวกดานขนสง การขยายตลาดการทองเทยว การทองเทยวทมคณภาพ ความปลอดภยและความมนคงของการทองเทยว การตลาดและการสงเสรมรวมกน และการพฒนาทรพยากรมนษย

อาเซยนจดการประชมดานการทองเทยว (ASEAN Tourism Forum หรอ ATF) เปนประจ าทกปในเดอนมกราคม โดยหมนเวยนจดในประเทศสมาชก นบเ ปนการประชมดานการทองเทยวทยงใหญและประสบผลส าเรจมากทสดในโลก โดยมหนวยงานทรบผดชอบดานการทองเทยวของอาเซยน โรงแรม รสอรท สายการบน ผประกอบการดานการทองเทยว รวมถงนกเขยนดานการทองเทยวมโอกาสท าความรจกและเจรจาธรกจดานการทองเทยว และอาเซยนยงไดรเรมความรวมมอในการจดท าความตกลงการตรวจลงตราเพยงครงเดยว (Single Visa) แตใชเดนทางไดหลายประเทศ โดยน ารองโดยไทยและกมพชา

นอกจากน ความตกลงดานการทองเทยวยงไดขยายไปยงประเทศอาเซยน+3 เกาหล จน ญปน โดยมความรวมมอระหวางองคการทองเทยวของไทยกบของเกาหลเพอพฒนาศกยภาพของมคคเทศกไทย และใหประเทศ+3 เสนอแนวทางความรวมมอกบประเทศสมาชกอาเซยนทชดเจนเพอสงเสรมความรวมมอระหวางกน

ความรวมมอในดานสงคมและวฒนธรรม

ความรวมมอของอาเซยนดานสงคมและวฒนธรรม หรอเรยกอกอยางหนงวา “ความรวมมอเฉพาะดาน” คอ ความรวมมอดานอนๆ ทมใชดานการเมองและเศรษฐกจ โดยมวตถประสงคหลก เพอแกไขปญหาสงคมทสงผลกระทบในระดบภมภาค พฒนาและเสรมสรางสภาพชวตความเปนอยของประชากรในภมภาคใหดขน รวมถงลดผลกระทบทางสงคมทเกดจากการรวมตวกนทาง

48

เศรษฐกจของอาเซยน สงเสรมและรกษาเอกลกษณ ประเพณและวฒนธรรมทแตกตางกนของแตละประเทศ ตลอดจนสงเสรมความเขาใจอนดระหวางประชาชนในแตละประเทศสมาชก

ทประชมสดยอดอาเซยน ครงท 9 ป 2546 ทบาหล ผน าประเทศอาเซยน เหนชอบใหจดตงประชาคมอาเซยน ซงประกอบดวย 3 เสาหลก ไดแก ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน และประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน โดยมวตถประสงคหลก ไดแก

1. การสรางประชาคมแหงสงคมทเอออาทร 2. แกไขผลกระทบตอสงคมอนเนองมาจากการรวมตวทางเศรษฐกจ 3. สงเสรมความย งยนของสงแวดลอมและการจดการดแลสงแวดลอมอยางถกตอง 4. สงเสรมความเขาใจระหวางประชาชนในระดบรากหญา การเรยนรประวตศาสตรและ

วฒนธรรม รวมทงรบรขาวสารเพอใหประชาชนตระหนกถงเอกลกษณอาเซยน (ASEAN Identity) แผนงานการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน ประกอบดวยความรวมมอใน

ดานตางๆ 6 ดาน 1. การพฒนาทรพยากรมนษย (Human Development) ใหความส าคญกบการศกษาการ

ลงทนในการพฒนาทรพยากรมนษย สงเสรมการจางงานทเหมาะสม สงเสรมเทคโนโลยสารสนเทศการอ านวยความสะดวกในการเขาถงวทยาศาสตรและเทคโนโลยเชงประยกตเสรมสรางทกษะในการประกอบการส าหรบสตร เยาวชน ผ สงอาย และผพการ พฒนาสมรรถภาพของระบบราชการ ความรวมมอในดานน

2. การคมครองและสวสดการสงคม (Social Welfare and Protection) ไดแก การขจดความยากจน เครอขายความปลอดภยทางสงคมและความคมกนจากผลกระทบดานลบจากการรวมตวอาเซยนและโลกาภวฒน สงเสรมความมนคงและความปลอดภยดานอาหาร การเขาถงการดแลสขภาพและสงเสรมการด ารงชวตทมสขภาพ การเพมศกยภาพในการควบคมโรคตดตอ รบประกนอาเซยนทปลอดยาเสพตด การสรางรฐทพรอมรบกบภยพบตและประชาคมทปลอดภยยงขน

3. สทธและความยตธรรมทางสงคม (Social Justice and Rights) ไดแก การสงเสรมและคมครองสทธและสวสดการส าหรบสตร เยาวชน ผสงอาย และผพการ การคมครองและ สงเสรมแรงงานโยกยายถนฐาน สงเสรมความรบผดชอบตอสงคมขององคกรธรกจ

4. ความย งยนดานสงแวดลอม (Environmental Sustainability) ไดแก การจดการปญหาสงแวดลอมของโลก การจดการและการปองกนปญหามลพษทางสงแวดลอมขามแดน สงเสรมการพฒนาทย งยนโดยการศกษาดานสงแวดลอมและการมสวนรวมของประชาชน สงเสรมเทคโนโลย

49

ดานสงแวดลอม สงเสรมคณภาพมาตรฐานการด ารงชวตในเขตเมอง การประสานนโยบายดานสงแวดลอมและฐานขอมล สงเสรมการใชทรพยากรชายฝง และทรพยากรทางทะเลอยางย งยน สงเสรมการจดการเกยวกบการอนรกษทรพยากรธรรมชาต และความหลากหลายทางชวภาพอยางย งยน สงเสรมความย งยนของทรพยากรน าจด การตอบสนองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและการจดการตอผลกระทบ สงเสรมการบรหารจดการปาไมอยางย งยน

5. การสรางอตลกษณอาเซยน (Building an ASEAN Identity) สงเสรมการตระหนกรบรเกยวกบอาเซยนและความรสกของการเปนประชาคม การสงเสรมและการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมของอาเซยน สงเสรมการสรางสรรคดานวฒนธรรมและอตสาหกรรม การมสวนเกยวของกบชมชน

6. การลดชองวางทางการพฒนา (Narrowing the Development Gap) การด าเนนงานความรวมมอเหลาน อาเซยนไดด าเนนการทงในรปแบบของความตกลงในระดบตางๆ (MOU/ Agreement/ Declaration) และโครงการความรวมมอ ทงระหวางประเทศสมาชกอาเซยนดวยกนและ ระหวางอาเซยนกบประเทศภายนอกภมภาค ซงสวนใหญเปนประเทศคเจรจา ทงในกรอบอาเซยน+1 (อาเซยน+ประเทศใดประเทศหนงใน 8 ประเทศคเจรจา ไดแก จน, ญปน, เกาหลใต, ออสเตรเลย, นวซแลนด, อนเดย, รสเซย, สหรฐอมรกา ค านใชในกรณทมการประชมระหวางอาเซยนกบประเทศคเจรจาประเทศหนงประเทศเดยว) และอาเซยน+3 (จน, ญปน และเกาหลใต) และองคการระหวางประเทศทเกยวของ ความรวมมอทางดานสงคมและวฒนธรรม

บทสรป อาเซยนมเปาหมายจะกาวไปสการเปนประชาคมอาเซยนในป 2558 (ค.ศ. 2015) ทประกอบดวยสามเสาหลก ไดแก การเมองและความมนคง เศรษฐกจ และสงคมและวฒนธรรม วสยทศนรวมของผน าอาเซยน คอ การสรางประชาคมอาเซยนทมขดความสามารถในการแขงขนสง มกฎเกณฑกตกาทชดเจน และมประชาชนเปนศนยกลาง โดยเมอป 2551 ไดมการจดท าแผนงานการจดตงประชาคมอาเซยน (Roadmap) ในทงสามเสาหลก ทงน เปาหมายหลกของการรวมตวเปนประชาคมอาเซยน คอการสรางประชาคมทมความแขงแกรง สามารถสรางโอกาสและรบมอสงทาทายทงดานการเมองความมนคง เศรษฐกจ และภยคกคามรปแบบใหม โดยใหประชาชนมความเปนอยทดและสามารถประกอบกจกรรมทางเศรษฐกจไดอยางสะดวกมากยงขน และประชาชนในอาเซยนมความรสกเปนอนหนงอนเดยวกน

50

ค าถามทายบท 1. ประชาคมอาเซยนมทมาอยางไร 2. เสาหลกของประชาคมประกอบดวยอะไรบาง 3. อาเซยนมการสงเสรมความรวมมอในดานการเมองและความมนคงอยางไร 4. ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนใหความรวมมอในการพฒนาภมภาคอยางไร 5. ประชาคมสงคม วฒนธรรมอาเซยนใหความรวมมอดานใดบาง

เอกสารอางอง ทมวชาการนช. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 1. กรงเทพฯ: นช. ประภสสร เทพชาตร. (2555). ประชาคมอาเซยน. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: เสมาธรรม. ไพรสทธ ศรสทธเกดพร. (2555). อาเซยน 2558 (2015). กรงเทพฯ: ปญญาชน. อณฎณ เชอไทย. (2555). AEC ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. กรงเทพฯ: แสงดาว. อภญญา เฉอนฉว. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 2. กรงเทพฯ: นช. http://www.asean.org http://www.aseansec.org http://www.mfa.go.th/asean

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 3 : ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน เนอหา

ความหมายและวตถประสงคของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน เปาหมายของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน แนวทางการด าเนนงานเพอน าไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ประโยชนทประเทศไทยไดรบจากการเขารวมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน บทสรป

วตถประสงคทวไป เพอใหนกศกษา 1. เกดความรในเรองความหมายและวตถประสงคของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน 2. เกดความรในเรองเปาหมายของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน 3. เกดความเขาใจในเรองแนวทางการด าเนนงานเพอน าไปสการเปน 4. เกดความรในเรองประโยชนทประเทศไทยไดรบจากการเขารวมประชาคมเศรษฐกจ

อาเซยน วตถประสงคเชงพฤตกรรม การเรยนบทเรยนนมวตถประสงคใหผเรยนปฏบตสงตอไปนได คอ

1. อธบายความหมายและวตถประสงคของประชาคมเศรษฐกจอาเซยนไดถกตอง 2. อธบายเปาหมายของประชาคมเศรษฐกจอาเซยนไดถกตอง 3. อธบายแนวทางการด าเนนงานเพอน าไปสการเปนและยกตวอยางประกอบได 4. อธบายประโยชนทประเทศไทยไดรบจากการเขารวมประชาคมเศรษฐกจอาเซยนได

วธการสอนและกจกรรม

1. ใหนกศกษาชมวดทศน 500 เรองนาร ประชาคมอาเซยน พรอมทงตงประเดนอภปรายรวมกนในเรองวตถประสงคของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

2. ผสอนน าเสนอบทท 3 ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนดวยโปรแกรมMicrosoft Powerpoint ประกอบการวเคราะหและอภปรายรวมกน

3. แบงกลมนกศกษากลมละ 5 - 6 คน และมอบหมายงานใหนกศกษาแสดงบทบาทสมมต ในเรองประโยชนทประเทศสมาชกไดรบจากการเขารวมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน และนดหมายการน าเสนอในสปดาหหนา

54

4. น าเสนอการแสดงบทบาทสมมต อภปรายและวเคราะหรวมกน 5. สรปเชอมโยงความสมพนธประเทศสมาชกและการรวมกลมประชาคมเศรษฐกจ

อาเซยนและมอบหมายใหนกศกษาตอบค าถามทายบท สอการเรยนการสอน

1. Microsoft Powerpoint เรอง ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน 2. วดทศน 500 เรองนาร ประชาคมอาเซยน

การวดผลและประเมนผล 1. ประเมนจากกจกรรมและผลงานกลม 2. การตอบค าถามทายบท

บทท 3 ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

กระบวนการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงเปนหนงในเสาหลกในการทจะท าให

อาเซยนบรรลสการเปน “ประชาคมอาเซยน” ภายในป 2558 มรากฐานมาจากน าความรวมมอและความตกลงทางเศรษฐกจทอาเซยนไดด าเนนการ มาระยะหนงแลว มาตอยอดใหมผลเปนรปธรรมและมความแบบแผนมากยงขน อาท ความตกลงวาดวยการจดตงเขตการคาเสรอาเซยน ความตกลงดานการสงเสรมการลงทนอาเซยน ความตกลงดานการทองเทยวของอาเซยน และความตกลงวาดวยความรวมมอดานอตสาหกรรมอาเซยน

ประชาคมเศรษฐกจของอาเซยน จะเปนเครองมอส าคญทจะชวยขยายปรมาณการคาและการลงทนภายในภมภาค ลดการพงพาตลาดในประเทศทสาม สรางอ านาจการตอรองและศกยภาพในการแขงขนของอาเซยนในเวทเศรษฐกจโลก เพมสวสดการและยกระดบความเปนอยของประชาชนของประเทศสมาชกอาเซยน บนหลกการของการจดตงประชาคมเศรษฐกจ ซงไดแก การประหยดตอขนาด การแบงงานกนท า และการพฒนาความช านาญในการผลตของประเทศสมาชกอาเซยน

ส าหรบบทท 3 ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน จะเปนการท าความเขาใจถงความหมายและวตถประสงคของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน เปาหมายของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน แนวทางการด าเนนงานเพอน าไปสการเปน และประโยชนทประเทศไทยไดรบจากการเขารวมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ความหมายและวตถประสงคของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC) เปนการรวมกลมของประเทศสมาชกของอาเซยนทง 10 ประเทศ โดยใหความส าคญในการเสรมสรางความแขงแกรงทางเศรษฐกจรวมกนอยางตอเนอง หลงจากการด าเนนการไปสการจดตงเขตการคาเสรอาเซยน หรออาฟตา (ASEAN Free Trade Area : AFTA) ไดบรรลเปาหมายในป 2546 ทประชมสดยอดอาเซยน (ASEAN Summit) ครงท 8 เมอเดอนพฤศจกายน 2545 ไดเหนชอบใหอาเซยนก าหนดทศทางการด าเนนงานเพอมงไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC) ซงมลกษณะคลายคลงกบประชาคมเศรษฐกจยโรป (European Economic Community: EEC) และใหอาเซยนปรบปรงกระบวนการด าเนนงานภายในของอาเซยนใหม

56

ประสทธภาพมากยงขน ในการประชมสดยอดอาเซยนในป 2546 ผน าอาเซยนไดออกแถลงการณ Bali Concord II เหนชอบใหมการรวมตวไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนหรอ AEC ภายในป 2563 และใหเรงรดการรวมกลมเพอเปดเสรสนคาและบรการส าคญ 11 สาขา (priority sectors) ไดแก การทองเทยว การบน ยานยนต ผลตภณฑไม ผลตภณฑยาง สงทอ อเลกทรอนกส สนคาเกษตร ประมง เทคโนโลยสารสนเทศ และสขภาพ และตอมาไดเพมสาขาโลจสตกสเปนสาขาท 12

การรวมตวเปนประชาคมอาเซยนยงจะชวยกระชบความรวมมอดานสงคมและวฒนธรรมเพอแกไขปญหาทสงผลกระทบ โดยตรงตอชวตความเปนอยของประชาชน เชน ปญหาความยากจน โรคตดตอ ยาเสพตด สงแวดลอม ภยพบตทางธรรมชาต แรงงาน ผดอยโอกาส โดยสงเหลานจะน าใหประชาชนไทย และอาเซยน จะอยในสงคมทมความแขงแกรงมจรยธรรมและ ธรรมมาภบาล และกอใหเกดความพอเพยงในการด ารงชวตอยางมความสข เปาหมายของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนมเปาหมายดานเศรษฐกจหลกทส าคญในการขบเคลอนความรวมมอระหวางประเทศอาเซยน และใหความส าคญในการเสรมสรางความแขงแกรงทางเศรษฐกจรวมกนอยางตอเนอง หลงจากการด าเนนการไปสการจดต งเขตการคาเสรอาเซยนหรออาฟตา (ASEAN Free Trade Area: AFTA) ไดบรรลเปาหมายในป 2546 ทประชมสดยอดอาเซยน (ASEAN Summit) ครงท 8 เมอเดอนพฤศจกายน 2545 ไดเหนชอบใหอาเซยนก าหนดทศทางการด าเนนงานเพอมงไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEANEconomic Community : AEC) ภายในป 2563 และใหอาเซยนปรบปรงกระบวนการด าเนนงานภายในของอาเซยนใหมประสทธภาพมากยงขน ตอมาไดเรงเปาหมายเปนป 2558

การไปสเปาหมายสดทายของการรวมกลมทางเศรษฐกจตามทระบไวภายใตวสยทศนอาเซยน 2020 ซงจะตงอยบนพนฐานของการประสานผลประโยชนของประเทศสมาชกโดยการสงเสรมการรวมกลมทางเศรษฐกจในเชงลกและกวางขวางมากขน ผานความรวมมอทมอยในปจจบนและแผนการด าเนนงานใหมภายใตกรอบระยะเวลาทชดเจน โดยเปาหมายในการรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยนตามแถลงการณบาหล ฉบบท 2 (Bali Concord II) มดงน

1. การเปนตลาดเดยวและฐานการผลตรวม โดยใหมการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน และแรงงานฝมออยางเสร และการเคลอนยายเงนทนอยางเสรมากขน

2. การสรางขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของอาเซยน ซงจะใหความส าคญกบประเดนดานนโยบายอนๆ ทจะชวยสงเสรมการรวมกลมทางเศรษฐกจ เชน กรอบ

57

นโยบายการแขงขนของอาเซยน สทธในทรพยสนทางปญญา นโยบายภาษ และการพฒนาโครงสรางพนฐาน ( การเงน การขนสง และเทคโนโลยสารสนเทศ)

3. การพฒนาเศรษฐกจอยางเสมอภาค สนบสนนการพฒนา SMEs และเสรมสรางขดความสามารถผานโครงการตางๆ เชน IAI (Initiative for ASEAN Integration ) และ ASEAN-help-ASEAN Programs เปนตน

4. การบรณาการเขากบเศรษฐกจโลก เนนการปรบประสานนโยบายเศรษฐกจของอาเซยนกบประเทศภายนอกภมภาค เชน การจดท าเขตการคาเสร การใหสทธพเศษดานการลงทนภายใตเขตการลงทนอาเซยน (AIA) กบนกลงทนภายนอกอาเซยน และการสรางเครอขายในดานการผลต/จ าหนาย เปนตน

หากอาเซยนสามารถสรางประชาคมเศรษฐกจอาเซยนไดส าเรจ ไทยจะไดประโยชนจากการ ขยายการสงออก โอกาสทางการคา และเปดโอกาสการคาบรการในสาขาทไทยมความเขมแขง เชน การทองเทยว โรงแรมและภตตาคาร สขภาพ ฯลฯ ซงอาเซยนยงมความตองการดานการบรการเหลานอกมาก นอกจากนยงจะชวยเสรมสรางโอกาสในการดงดดการลงทนโดยตรงจากตางประเทศมายงอาเซยน ซงจะเพมอ านาจการตอรองของอาเซยนในเวทการคาโลก และยกระดบความเปนอยของประชาชนในอาเซยนโดยรวม แนวทางการด าเนนงานเพอน าไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

การจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) เปนเปาหมายททาทายส าหรบไทย ซงไทยจ าเปนตองเรงด าเนนการและเตรยมความพรอมในดานตางๆ ทงนการด าเนนงานเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) ทผานมาถอวาประสบผลส าเรจพอสมควร เหนไดจากปรมาณการคาภายในอาเซยนทขยายตวมากขน อยางไรกด ในดานการลงทนยงไมบรรลผล เนองจากปรมาณการลงทนทงจากภายในและภายนอกอาเซยนยงอยในระดบต ามาก

นอกจากน ประเทศจนและอนเดยเรมมบทบาทมากขนในภมภาค และเปนแหลงดงดดในดานเศรษฐกจส าคญ ซงเมอเปรยบเทยบกบประเทศอาเซยนแตละประเทศทมเศรษฐกจเลกมาก จงมความจ าเปนทอาเซยนจะตองเรงด าเนนการรวมกลมทางเศรษฐกจภายในเพอไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในลกษณะเดยวกบ EU โดยจะตองจดท าแผนงานและด าเนนการตามอยางเครงครด และจ าเปนตองมกฎเกณฑตาง ๆ รวมกนระหวางประเทศสมาชก

ทงน อาเซยนไดตกลงทจะเปดเสรดานการคา สนคาและบรการใหเรวขนกวาก าหนดการเดม ในสาขาสนคาและบรการส าคญ 11 สาขา ซงตอมาไดเพมสาขาท 12 คอ สาขาโลจสตกส เพอเปนการ น ารอง และสงเสรมการผลตสนคา โดยใชวตถดบและชนสวนทผลตภายในอาเซยน ซง

58

เปนไปตามแผนการด าเนนการเพอมงไปสการเปน AEC และไดมอบหมายใหประเทศตางๆ ท าหนาทรบผดชอบเปนผประสานงานหลก (Country Coordinators) ในแตละสาขาดงน

- พมา สาขาผลตภณฑเกษตร และสาขาประมง - มาเลเซย สาขาผลตภณฑยาง และสาขาสงทอ - อนโดนเซย สาขายานยนต และสาขาผลตภณฑไม - ฟลปปนส สาขาอเลกทรอนกส - สงคโปร สาขาเทคโนโลยสารสนเทศ และสาขาสขภาพ - ไทย สาขาการทองเทยว และสาขาการบน - เวยดนาม สาขาโลจสตกส การทไทยไดรบเปนประเทศผประสานงานหลกในสาขาการทองเทยวและการบนนน

สอดคลองกบนโยบายของรฐบาลทจะผลกดนใหไทยเปนศนยกลางของการทองเทยวและการบนในภมภาคน

นอกจากน ทประชมรฐมนตรเศรษฐกจอาเซยน ไดเหนชอบและมอบหมายใหทประชมระดบเจาหนาทอาวโส (SEOM) จดท าพมพเขยว AEC Blueprint เพอเปนแผนงานภาพรวมทจะระบกจกรรมดานเศรษฐกจครอบคลมทงสนคา/บรการ การลงทน แรงงาน และเงนลงทนทจะเปดเสรมากขนในอนาคต เพอจะก าหนดทศทาง แผนงานในดานเศรษฐกจทตองด าเนนงานใหชดเจนตามกรอบระยะเวลาทก าหนดจนกวาจะบรรลเปาหมาย

แผนการด าเนนงาน (Roadmap) ของ 12 สาขาส าคญ 1. การเรงลดภาษสนคาใน 9 สาขา (ผลตภณฑเกษตร/ ประมง/ ผลตภณฑไม/ ผลตภณฑ

ยาง/ สงทอ/ยานยนต/ อเลกทรอนกส/ เทคโนโลยสารสนเทศ/ สาขาสขภาพ) ใหเรวขนจากกรอบอาฟตา 3 ป โดย ประเทศสมาชกเกาจากเดมป 2553 เปนป 2550 และอาเซยนใหม (CLMV) จากป 2558 เปนป 2555

2. การขจดมาตรการทมใชภาษ โดยการปฏบตตามพนธกรณภายใต WTO ในเรองอปสรรคทางเทคนคมาตรฐานสขอนามย และการขออนญาตน าเขา รวมทงพฒนาแนวทางการด าเนนงานทเหมาะสมในเรองดงกลาวส าหรบประเทศสมาชกอาเซยน เพอน าไปสการลด/เลกมาตรการทเปนอปสรรคทางการคา

3. การปรบปรงกฎวาดวยแหลงก าเนดสนคาใหมความโปรงใส มมาตรฐานทเปนสากล และอ านวยความสะดวกใหแกเอกชนมากขน

4. การคาบรการ ตงเปาหมายการเจรจาเปดเสรการคาบรการอยางชดเจน เพอใหการคาบรการของอาเซยนเปนไปอยางเสรมากขน และพฒนาระบบการยอมรบรวมกน เพออ านวยความ

59

สะดวกในการประกอบวชาชพในสาขาบรการ รวมทงสงเสรมการรวมลงทนของอาเซยนไปยงประเทศทสาม

5. การลงทน เรงเปดเสรสาขาการลงทนภายใตกรอบความตกลงดานการลงทนของอาเซยน โดยการลด/ยกเลกขอจ ากดดานการลงทนตางๆ สงเสรมการรวมลงทนในสาขาอตสาหกรรมทมศกยภาพ และสรางเครอขายดานการลงทนของอาเซยนทมประสทธภาพ

6. การอ านวยความสะดวกดานพธการดานศลกากร ในการคาระหวางอาเซยนกบประเทศนอกกลม และพฒนาระบบพธการศลกากร เพออ านวยความสะดวกในดานการคาใหมากยงขน รวมทงพฒนาเอกสารดานการคาและศลกากรใหมความเรยบงายและสอดคลองกน

7. การพฒนามาตรฐานและความสอดคลองของผลตภณฑ พฒนาการยอมรบมาตรฐาน ซงกนและกน ในดานคณภาพสนคา การตรวจสอบ การออกใบรบรอง และปรบปรงกฎเกณฑ กฎระเบยบขอก าหนดส าหรบผลตภณฑสาขาตางๆ ใหมความสอดคลองกนมากยงขน

8. การเคลอนยายของนกธรกจ ผเชยวชาญ ผประกอบวชาชพ แรงงานมฝมอ และผมความสามารถพเศษเพออ านวยความสะดวกในการเดนทางใหแกนกธรกจ อาท การปรบประสานพธการตรวจลงตรา การจดท า ASEAN Business Card และการเรงพฒนามาตรฐานเพออ านวยความสะดวกในการเขามาประกอบวชาชพของผเชยวชาญ ผประกอบวชาชพ แรงงานมฝมอ และผมความสามารถพเศษภายในอาเซยน

นอกจากมาตรการขางตนแลว กยงมเรองของการพฒนาระบบขอมล/สถตการคาและการลงทนภายในอาเซยน การสงเสรมความรวมมอดานอตสาหกรรม (Industrial Complementation) การพฒนาขดความสามารถของบคลากร การสงเสรมสทธในทรพยสนทางปญญา และการอ านวยความสะดวกในการเดนทางภายในอาเซยนอกดวย

แผนงานส าคญเพอด าเนนการไปสคณลกษณะส าคญในแตละดาน 1. การเปนตลาดและฐานการผลตเดยว

1.1 การเคลอนยายสนคาอยางเสร ไดก าหนดแนวทางเพอใหบรรลเปาหมายในแตละดานดงตอไปน

การลด/ยกเลกภาษ - ประเทศสมาชกเดม 6 ประเทศ ไดแก อนโดนเซย มาเลเซย สงคโปร ฟลปปนส

ไทย และบรไนดารสซาลาม ตองยกเลกอตราภาษสนคาทกรายการใหเหลอรอยละ 0 ในป พ.ศ.2553 ยกเวนสนคาออนไหว

- ส าหรบประเทศสมาชกทง 4 ประเทศ ไดแก เวยดนาม ลาว เมยนมาร และกมพชา ตองยกเลกอตราภาษสนคาบางรายการเหลอรอยละ 0 ในป พ.ศ.2558 และสนคาบางรายการจ านวน

60

ไมเกนรอยละ 7 ของสนคาทงหมดและจะลดภาษเหลอรอยละ 0 ในป พ.ศ.2561 การขจดมาตรการทมใชภาษ - ประเทศสมาชก 5 ประเทศ ไดแก ไทย อนโดนเซย มาเลเซย สงคโปร และบรไน

ดารสซาลาม ตองยกเลกมาตรการทมใชภาษภายในป พ.ศ.2553 - ประเทศฟลปปนส ยกเลกมาตรการทมใชภาษภายในป พ.ศ.2555 - ประเทศสมาชกใหม 4 ประเทศ ไดแก เวยดนาม ลาว เมยนมาร และกมพชา ตอง

ยกเลกมาตรการทมใชภาษภายในป พ.ศ.2558-2561 โดยปฏบตตามภายใตองคการการคาโลก (World Trade Organization : WTO) ในเรองอปสรรคทางเทคนคมาตรฐานสขอนามย และการขออนญาตน าเขา รวมทงพฒนาแนวทางการด าเนนงานทเหมาะสมในเรองดงกลาวส าหรบประเทศสมาชกอาเซยน เพอน าไปสการลด/เลกมาตรการทเปนอปสรรคทางการคา

การก าหนดกฎวาดวยถนก าเนดสนคา มจดมงหมายทจะปรบปรงกฎวาดวยแหลงก าเนดสนคาใหมความโปรงใส ม

มาตรฐานทเปนสากล และอ านวยความสะดวกใหแกเอกชนมากขน เชน การจดท ากฎการไดแหลงก าเนดสนคาโดยวธการแปรสภาพอยางเพยงพอ (substantial transformation) และกฎการไดแหลงก าเนดสนคาของอาเซยนแบบสะสมบางสวน (partial cumulation rule of origin) มาใชเปนทางเลอกส าหรบการค านวณแหลงก าเนดสนคา

1.2 การเคลอนยายบรการอยางเสร ผแทนจากกลมประเทศสมาชกอาเซยนไดต งเปาหมายการเจรจาเปดเสรการคา

บรการอยางชดเจน เพอใหการคาบรการของอาเซยนเปนไปอยางเสรภาพมากขนและพฒนาระบบการยอมรบรวมกนเพออ านวยความสะดวกในการประกอบวชาชพในสาขาบรการ รวมทงสงเสรมการรวมลงทนของอาเซยนไปยงประเทศทสาม

1.3 การเคลอนยายการลงทนอยางเสร ประเทศในกลมสมาชกอาเซยนลวนมจดมงหมายทจะเพมและรกษาระดบ

ความสามารถในการดงดดใหตางประเทศมาลงทนในอาเซยน และการลงทนในอาเซยนโดยอาเซยนเอง ดงนนเพอใหบรรลจดมงหมาย อาเซยนไดทบทวนกรอบความตกลงเขตการลงทนอาเซยน (AIA : ASEAN Investment Area) ทมอยใหเปนความตกลงใหมคอ ความตกลงดานการลงทนอาเซยน (ACIA: ASEAN Comprehensive Investment Agreement) ซงมขอบเขตทกวางขนและเปดเสร พนธกรณความตกลงของ ACIA นนจะครอบคลมประเดนหลกใหญๆ 4 ประเดน คอ การเปดเสร การสงเสรม การอ านวยความสะดวก และการคมครองการลงทน โดยครอบคลมทงการลงทนทางตรงและการลงทนในหลกทรพย

61

1.4 การเคลอนยายเงนทนทเสรมากขน โดยสงเสรมการพฒนาและการรวมกลมตลาดทนของอาเซยน เชน การปรบ

ประสานมาตรฐานดานตลาดทนในอาเซยนในดานทเกยวของกบกฎเกณฑในการเสนอขายตราสารหนขอก าหนดในการเปดเผยขอมล และกฎเกณฑการจดจ าหนายระหวางกนใหมากขน การอนญาตการเคลอนยายเงนทนทเสรมากขน เชน ยกเลกหรอผอนคลายขอก าหนดในการเคลอนยายทน เปนตน

1.5 การเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสร การสรางมาตรฐานทชดเจนของแรงงานมฝมอ และอ านวยความสะดวกใหกบ

แรงงานมฝมอทมคณสมบตตามมาตรฐานทก าหนด ใหสามารถเคลอนยายไปท างานในกลมประเทศสมาชกไดงายขน เชน อ านวยความสะดวกในการตรวจลงตราและใบอนญาตท างานส าหรบผประกอบวชาชพและแรงงานฝมออาเซยนทเกยวของกบการคาขามพรมแดน เปนตน

1.6 การรวมกลมสาขาส าคญของอาเซยน ในระยะแรกอาเซยนจะมงใชทรพยากรในการพฒนาการรวมกลมทจ ากดในบาง

สาขาส าคญจ านวน 12 สาขา เพอเปนแรงกระตนการรวมกลมทางเศรษฐกจในภาพรวมของอาเซยน โดยประเทศสมาชกหลายประเทศไดรบหนาทการเปนผประสานงานในแตละสาขา โดยสาขาส าคญแตละสาขาจะมแผนงานซงรวมมาตรการเฉพาะสาขา และมาตรการในภาพรวมทคาบเกยวการด าเนนงานทกสาขา เชน มาตรการอ านวยความสะดวกทางการคา_

1.7 ความรวมมอดานอาหาร การเกษตร และปาไม ยกระดบการคาภายในและภายนอกอาเซยน และความสามารถในการแขงขนของ

สนคา/ผลตภณฑอาหาร เกษตร และปาไม ในระยะยาว ตลอดจนการสงเสรมความรวมมอ แนวทางรวมและการถายโอนเทคโนโลยระหวางอาเซยนกบองคการระดบนานาชาต ระดบภมภาคและภาคเอกชนและสงเสรมสหกรณการเกษตรของอาเซยน

2. การน าไปสภมภาคทมความสามารถในการแขงขนสง 2.1 นโยบายการแขงขน เพอสงเสรมใหเกดวฒนธรรมการแขงขนอยางยตธรรมภายในภมภาค เชน ผลกดน

ใหประเทศสมาชกอาเซยนทกประเทศมนโยบายดานการแขงขนทางการคาภายในป พ.ศ.2558 จดตงเครอขายหนวยงานก ากบดแลทเกยวของดานนโยบายการแขงขน เพอเปนเวทส าหรบหารอและประสานงานทเกยวของกบนโยบายการแขงขน เปนตน

62

2.2 การคมครองผบรโภค ในการรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคโดยยดประชาชนเปนศนยกลางน น

มาตรการทงหลายทน าไปสการรวมกลมทางเศรษฐกจจะตองไมละเลยความส าคญของผบรโภค ดงนน อาเซยน จงด าเนนการเสรมสรางความเขมแขงดานการคมครองผบรโภคในอาเซยน และจดต งเครอขายหนวยงานทเกยวของกบการคมครองผบรโภคเพออ านวยความสะดวกในการแลกเปลยนขอมล

2.3 สทธในทรพยสนทางปญญา นโยบายทรพยสนทางปญญานบเปนแรงผลกดนทมสวนชวยสงเสรมใหเกด

ความคดรเรมสรางสรรคและการประดษฐคดคน และเอออ านวยใหผทมสวนเกยวของกบสทธในทรพยสนทางปญญา ทงทมอยเดมและรายใหมสามารถเขาถงและไดรบประโยชนจากสงเหลานอยางเทาเทยมกนความรวมมอในภมภาคดานสทธในทรพยสนทางปญญาไดมการด าเนนการตามแนวทางของแผนปฏบตการดานสทธในทรพยสนทางปญญาอาเซยน (ASEAN Intellectual Property Rights Action Plan 2011-2015) และแผนงานความรวมมออาเซยนดานลขสทธ (ASEAN Cooperation on Copyrights) ซงมงพฒนาวฒนธรรมการเรยนรและนวตกรรมใหมๆ ภายใตบรรยากาศแหงความรวมมอกนระหวางผเกยวของกบทรพยสนทางปญญา ไมวาจะเปนนกธรกจ นกลงทน นกประดษฐ และผคดคนในอาเซยน

2.4 การพฒนาโครงสรางพนฐาน การขนสงในระบบเครอขายทมประสทธภาพ มนคงและบรณาการในอาเซยนเปน

ปจจยส าคญทชวยพฒนาใชศกยภาพของเขตการคาเสรอาเซยนไดอยางเตมท ลดชองวางของการพฒนาและจะชวยเชอมโยงอาเซยนกบประเทศเพอนบานทางดานตะวนออกเฉยงเหนอและเอเชยใต ในการนอาเซยนมแผนปฏบตการดานการขนสงของอาเซยน แผนปฏบตการดานการขนสง (ASEAN Transport Action Plan : ATAP 2005-2010) ซงครอบคลมการขนสงทางน า ทางบก และทางอากาศ และการอ านวยความสะดวกดานการขนสง

2.5 ภาษอากร ด าเนนการใหมการสรางเครอขายของความตกลงวาดวยการหลกเลยงการจดเกบ

ภาษซอนระหวางประเทศสมาชกภายในป พ.ศ.2553 เทาทจะสามารถด าเนนการได 2.6 พาณชยอเลกทรอนกส วางนโยบายและโครงสรางทางกฎหมายส าหรบพาณชยอเลกทรอนกสและชวยให

เกดการคาสนคาทางอเลกทรอนกส (การพาณชยอเลกทรอนกส) ภายในอาเซยน โดยการปฏบตตามกรอบความตกลง e-ASEAN และบนพนฐานของกรอบความตกลงรวมอนๆ เชน ด าเนนนโยบาย

63

การแขงขนดานโทรคมนาคม โดยใชแนวทางการปฏบตทดและสนบสนนการออกกฎหมายภายในประเทศดานพาณชยอเลกทรอนกส

3. การพฒนาเศรษฐกจอยางเทาเทยมกน 3.1 การพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ด าเนนการตามพมพเขยวนโยบายของอาเซยนดานการพฒนาวสาหกจขนาดกลาง

และขนาดยอม (ASEAN Policy Blueprint for SME Development : APBSD 2004-2014) เพอสรางความสามารถในการแขงขน การปรบตว และการมสวนรวมในการพฒนาเศรษฐกจของภมภาค

3.2 ความรเรมเพอการรวมตวของอาเซยน ก าหนดแนวทางและเนนความพยายามรวมกนในการลดระดบชองวางของการ

พฒนาทงภายในอาเซยนและระหวางอาเซยนกบประเทศอนๆ โดยครอบคลมดานโครงสรางพนฐาน การพฒนาทรพยากรมนษย เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ตลอดจนการเสรมสรางขดความสามารถในการรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาค พลงงาน บรรยากาศการลงทน การทองเทยว การลดระดบความยากจน และการปรบปรงคณภาพชวต

4. การบรณาการเขากบเศรษฐกจโลก 4.1 แนวทางการสรางความเปนหนงเดยวกนตอปฏสมพนธดานเศรษฐกจกบ

ภายนอก ทบทวนพนธกรณของ FTA/ความเปนหนสวนทางเศรษฐกจอยางใกลชด (Closer

Economic Partnership : CEP) เทยบกบพนธกรณของการรวมกลมภายในอาเซยน และด าเนนการใหมระบบทจะสนบสนนการประสานงานมากขนในการเจรจาการคากบประเทศคเจรจาภายนอกอาเซยน และในเวทการเจรจาการคาในระดบภมภาคและระดบพหภาคโดยมวตถประสงคเพอบรรลกรอบทาทการเจรจารวมกน

4.2 สงเสรมการมสวนรวมในเครอขายอปทานของโลก รบหลกปฏบตสากลทดและมาตรฐานในการผลตและจ าหนายมาใชในภมภาค

อยางตอเนองและพฒนาความชวยเหลอทางวชาการเพอยกระดบขดความสามารถและผลตภาพดานอตสาหกรรมและสงเสรมการเขามามสวนรวมในการรวมกลมระดบภมภาคและระดบโลกใหกบประเทศสมาชกทมระดบการพฒนาต ากวาของอาเซยน (ส านกงานปลดกระทรวงมหาดไทย ส านกนโยบายและแผน, 2555: 24-30)

64

ปจจยส าคญตอความส าเรจของการรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยน ความส าเรจของการรวมกลมทางเศรษฐกจในระดบภมภาคขนอยกบปจจยส าคญหลาย

ประการ แตสงหนงทนาจะมสวนส าคญตอการด าเนนงานเหนจะเปนความเปนหนงเดยวกนของประเทศสมาชกภายในกลมทจะตองยดมนและถอมนเปาหมายในระดบภมภาครวมกนอยางจรงจง ยอมสละผลประโยชนบางประการของแตละประเทศเพอผลประโยชนสวนรวมในระดบภมภาครวมกน มเชนนน คงไมสามารถผลกดนใหเกดการรวมกลมทางเศรษฐกจทลกซงและกวางขวางขนมาได นอกจากปจจยดงกลาวขางตนแลว ปจจยอนๆ ทจะชวยสงเสรมการรวมกลมทางเศรษฐกจใหเหนผลเปนรปธรรม และสรางขดความสามารถทางดานเศรษฐกจในระดบภมภาคใหโดดเดน ไดแก

1. โครงสรางพนฐานภายในภมภาค โดยเฉพาะระบบการขนสงทจะตองเชอมโยงถงกนในระดบภมภาค เพอใหเกดการเคลอนยายสนคา และผคนไดอยางสะดวกตลอดเสนทาง รวมถงการอ านวยความสะดวก ณ จดผานแดนตางๆ และสงเสรมความรวมมออยางจรงจงในสาขาทมผลเชอมโยงตอการพฒนาสาขาอนๆ (spin over effect) ในอาเซยน เชน สาขาพลงงาน สาขาการคมนาคม และการศกษา เปนตน

2. นโยบายรวมในระดบภมภาค อาเซยนจ าเปนตองพจารณาแนวทางการก าหนดนโยบายดานเศรษฐกจรวมกนในระดบภมภาคเพอชวยเพมขดความสามารถในการเจรจาตอรอง รวมถงสรางผลประโยชนรวมกนในระดบภมภาค ซงมความจ าเปนอยางยงทแตละประเทศจะตองใหความส าคญกบการปรบปรงกฎเกณฑ/กฎระเบยบ/กฎหมายภายในใหสอดคลองกบความตกลงอาเซยนทมอยดวย

3. กลไกการตดสนใจ อาเซยนควรพจารณารปแบบการตดสนใจแบบอนๆ ในการพจารณาก าหนดนโยบายหรอตดสนใจเกยวกบกจกรรมภายในของอาเซยน นอกเหนอจากระบบฉนทามต(consensus) ทใชมาตงแตเรมตนของการรวมตวทางเศรษฐกจ จนถงปจจบน ซงมความเปนไปไดทจะผลกดนใหมการน าเอาระบบเสยงสวนใหญ (majority vote) มาใชกบกระบวนการตดสนใจของอาเซยน แตสมาชกคงตองหารอทจะก าหนดแนวทางและขอบเขตของระบบเสยงสวนใหญเพอใหมความชดเจนและโปรงใสในการพจารณาเรองส าคญๆ ทประเทศสมาชกจะไดรบประโยชนรวมกน

4. การสรางสงคมกฎระเบยบ อาเซยนจ าเปนตองพฒนาไปสสงคมกฎระเบยบ (Rule-based Society) และสรางนโยบายดานการคาและการลงทนทสอดประสานในระดบภมภาค โดยใชจดแขงของประเทศสมาชกใหเกดประโยชนสงสด เพอสรางขดความสามารถและขอไดเปรยบในการแขงขนใหกบอาเซยน และเนนย าการปฏบตตามพนธกรณของประเทศสมาชกอยางเครงครด

65

ประโยชนทประเทศไทยไดรบจากการเขารวมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน หากอาเซยนสามารถสรางประชาคมเศรษฐกจอาเซยนไดส าเรจตามเปาหมายทตงไว

ไทยจะไดประโยชนหลายประการ เชน 1. ขยายการสงออกและโอกาสทางการคา จากการยกเลกอปสรรคภาษและทมใชภาษจะ

เปดโอกาสใหสนคาเคลอนยายเสร 2. คาดวาการสงออกไทยไปอาเซยนจะสามารถขยายตวไดไมต ากวา 18 - 20% ตอป 3. เปดโอกาสการคาบรการ ในสาขาทไทยมความเขมแขง เชน ทองเทยว โรงแรมและ

รานปอาหาร สขภาพ ท าใหไทยมรายไดจากการคาบรการไปตางประเทศเพมขน 4. สรางเสรมโอกาสการลงทน เมอมการเคลอนยายเงนทนไดเสรยงขน อปสรรคการ

ลงทนระหวางอาเซยนจะลดลง อาเซยนจะเปนเขตการลงทนทนาสนใจทดเทยมประเทศจนและอนเดย

5. เพมพนขดความสามารถของผประกอบการไทย เมอมการใชทรพยากรการผลตรวมกน/เปนพนธมตรทางธรกจรวมกบอาเซยนอนๆ ท าใหเกดความไดเปรยบเชงแขงขน (Comparative Advantage) และลดตนทนการผลต

6. เพมอ านาจการตอรองของไทยในเวทการคาโลก สรางความเชอมนใหประชาคมโลก 7. ยกระดบความเปนอยของประชาชนในประเทศ ผลการศกษา แสดงวา AEC จะท า

ใหรายไดทแทจรงของอาเซยนเพมขนรอยละ 5.3 หรอคดเปนมลคา 69 พนลานเหรยญสหรฐฯ

ผลกระทบจากประชาคมเศรษฐกจอาเซยน การรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคอาเซยนจะชวยสงเสรมใหเกดการขยายตวในดานการคาและการลงทนอนเนองมาจากการลดอปสรรคในการเขาสตลาด ทงดานมาตรการภาษและมาตรการทมใชภาษ รวมถงการสงเสรมความรวมมอเพออ านวยความสะดวกทางการคาและการลงทน ดงนนจงนบเปนโอกาสส าคญส าหรบผประกอบการไทยทจะตองเรงปรบตวและใชโอกาสจากการลดอปสรรคทางการคาและการลงทนตางๆ ลง ใหเกดประโยชนอยางเตมท โดยเฉพาะในสาขาทไทยมความพรอมและมขดความสามารถในการแขงขนสง อยางเชน สาขาผลตภณฑอาหาร ผลตภณฑยานยนต ผลตภณฑอเลกทรอนกส รวมถงสาขาบรการ อาท สาขาการทองเทยว การบรการสาขาสขภาพ และสาขาเทคโนโลยสารสนเทศ ซงสาขาตางๆ เหลาน ลวนเปนสาขาทอาเซยนจะเรงรดการรวมกลมทางเศรษฐกจใหเหนผลเปนรปธรรมภายในป ค.ศ. 2010

อยางไรกตาม ส าหรบสาขาอตสาหกรรมทไมพรอมในการแขงขนหรอไมมความไดเปรยบในดานตนทน คงหลกหนไมพนกบผลกระทบทจะเกดขนอนเนองมาจากการลดอปสรรคในดานการคาและการลงทนตางๆ ลง ท าใหผประกอบการจากตางชาตสามารถเขาสตลาดไดสะดวกมาก

66

ขน และเพมการแขงขนในตลาดใหสงขน ดงนน ผประกอบการทไมมความพรอม หรอมขดความสามารถในการแขงขนต าอาจถกกดดนใหตองออกจากตลาดไป ภาครฐจงจ าเปนตองเตรยมแผนการรองรบทรอบคอบและรดกมเพอลดผลกระทบทจะเกดขน เชน การจดตงกองทนเพอรองรบผลกระทบจากการเปดเสรทางการคา การก าหนดแนวนโยบายดานเศรษฐกจในระดบมหภาคทชดเจน ซงจะชวยสงสญญาณใหภาคเอกชนไดรบทราบและเตรยมความพรอมในการปรบตวไดอกทางหนง

โอกาสของการรวมกลมทางเศรษฐกจ

นโยบายของภาครฐตออาเซยน

ภาครฐไดใหความส าคญกบการด าเนนงานของอาเซยนเปนล าดบแรกมาโดยตลอดในฐานะทอาเซยนเปนกลมภมภาคทมความใกลชดทงในดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม โดยรฐบาลไดใชนโยบาย ASEAN First Policy คอ อาเซยนตองมากอน เนองจากเหนวา การรวม

สรางตลาดขนาดใหญ

- ประชากรมากกวา 550 ลานคน

- สรางความนาสนใจและดงดดการคา/การลงทน

การคาของไทยกบอาเซยน ป 25550

Exp. ตลาดสงออกอนดบ 1 มลคา 32,520 mil./US$

Imp. แหลงน าเขาอนดบสองรองจากญป น มลคา

25,070 mil./US$

สงเสรมแหลงวตถดบ

- ใชประโยชนจากทรพยากรในภมภาค - สรางความไดเปรยบในการแขงขน - สงเสรม competitive

advantage

A S E A N

กลมทมความถนดดานเทคโนโลย

กลมทมฐานการผลต

กลมทมวตถดบและแรงงาน

เพมอ านาจการตอรอง

- การสรางทาทรวมในระดบภมภาค

- สรางพนธมตรรวมในดานเศรษฐกจทงในระดบภมภาคและอนภมภาค

- สงเสรมการเปนศนยกลางของอาเซยน

A S E A N

WTO

Regional Coop.

FTA partners

67

ตวอยางแนนแฟนของอาเซยนจะชวยเพมศกยภาพการแขงขนของอาเซยนรวมทงไทยในการดงดดการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ รวมทงชวยสรางอ านาจในการตอรองในกรอบการเจรจาระดบภมภาค และพหภาค และจากพนฐานทแขงแกรงน จะท าใหการเชอมโยงกบประเทศอนๆ ของไทยเปนไปอยางมประสทธภาพมากขนดวย

รฐบาลมโครงการสรางเครอขายและขยายความรวมมอทางธรกจในอาเซยน หรอ ASEAN Hub โดยมกระทรวงพาณชยเปนหนวยงานรบผดชอบซงก าหนดยทธศาสตรทมตออาเซยนไว 4 ดาน คอ

1) การเปนพนธมตรและหนสวน คอ ตองท าใหอาเซยนเปนทงพนธมตรและหนสวนเพอใหประเทศไทยเปน gateway ของอาเซยน ทงการคาและการลงทน โดยการใชเวททวภาคทมอย และความรวมมอในกรอบอนภมภาคตางๆ เชน ACMECS GMS และ IMT-GT เปนตวชวยผลกดน และตองเปลยนแนวคดการมองอาเซยนจากคแขงมาเปนหนสวน โดยการสรางความไววางใจใหเกดขนทงแกคนไทย และผประกอบการไทย โดยการใหความชวยเหลอแกประเทศเพอนบาน การเขาไปลงทนผลตสนคาเกษตรทขาดแคลน และการชกจงประเทศทสามเขารวมในการพฒนา เปนตน

2) การเปนแหลงวตถดบทส าคญ คงตองยอมรบวา ประเทศในอาเซยนมความหลากหลายและความพรอมทางเศรษฐกจทแตกตางกนไป มทงกลมทมความช านาญในดานเทคโนโลย กลมทเปนฐานการผลต และกลมทมทรพยากรและแรงงาน ส าหรบการผลต ดงนน ไทยจงจ าเปนตองพจารณาเลอกใชประโยชนจากจดแขงทมอยของแตละประเทศใหเหมาะสม

3) การเปนฐานการผลตใหอตสาหกรรมไทย ซงอาจจ าเปนตองพจารณาเรองการยายฐานการผลตของบางอตสาหกรรมออกไปยงประเทศเพอนบานเพอสรางความไดเปรยบในการแขงขนโดยเฉพาะอตสาหกรรมทใชแรงงาน และแรงงานกงฝมอ เชน อตสาหกรรมแปรรปอาหาร สงทอ เฟอรนเจอร แปรรปผลตภณฑไม หรอการรวมลงทนกบประเทศเพอนบาน

4) การเปนตลาดทมประชากรกวา 550 ลานคน ซงไทยจะตองรกษาตลาดเดมนไวใหมนคง และพยายามขยายออกไปใหกวางขวางมากขน แนวทางการปรบตวและการใชประโยชนจากการรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยน

การรวมกลมทางเศรษฐกจนอกจากจะชวยเสรมสรางความสามารถของประเทศภายในกลมแลว ยงเปนการเปดโอกาสทางดานการคาและการลงทนภายในภมภาคใหกวางขวางขน อยางไรกตาม ในการรวมกลมทางเศรษฐกจทมการลดอปสรรคตางๆ ลง เพอใหเกดการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน และแรงงานไดอยางเสร ยอมสงผลใหเกดการแขงขนทเพมสงขน และหลกเลยง

68

ไมพนทผประกอบการภายในประเทศจะตองปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงทจะเกดขน ดงนน การเตรยมความพรอมเพอรองรบกบการเปลยนแปลงจงเปนสงส าคญทจะชวยหลกเลยง/บรรเทาผลกระทบในเชงลบทอาจจะเกดขน รวมถงชวยใหสามารถใชประโยชนจากโอกาสทมอยไดอยางเตมท โดยแนวทางการปรบตวทภาคเอกชนสามารถน ามาใชอาจพจารณา ไดทงในเชงรกและเชงรบ อาท

การปรบตวในเชงรก 1. เพมขดความสามารถในการแขงขน เชน การสรางมลคาเพม (value creation) การสราง

brandname ใหเปนทยอมรบในระดบสากล 2. ด าเนนกลยทธการตลาดในเชงรก โดยเจาะถงตลาดผซอในตางประเทศ และศกษาความ

ตองการของผซอ เพอพฒนาสนคาใหสอดคลองกบความตองการ 3. น าเทคโนโลยใหมๆ เขามาใชเพอยกระดบความสามารถในการแขงขน โดยเฉพาะ

เทคโนโลยดานสารสนเทศทจะชวยอ านวยความสะดวกในการด าเนนธรกจ และใหความส าคญกบเรองการวจยและพฒนา (R&D) ใหมากขน เพอสรางนวตกรรมใหมๆ

4. พฒนาและสรางความสมพนธกบภาคเอกชนของประเทศสมาชกอาเซยนอน เพอสรางเครอขาย หรอพนธมตรในการด าเนนธรกจ และสรางอ านาจในการเจรจาตอรองทางการคา

5. ศกษากฎระเบยบในดานตางๆ ทเกยวของใหเขาใจอยางถองแทและหากพบอปสรรคเกยวกบมาตรการกดกนทางการคาใหประสานแจงหนวยงานภาครฐทราบเพอแกไขปญหาโดยเรว

การปรบตวในเชงรบ 1. เตรยมแผนการรองรบส าหรบสนคาทไมมศกยภาพในการแขงขน เชน การพฒนา

เทคโนโลย การพฒนาระบบบรหารจดการ การทบทวน/วเคราะหดานก าลงคน เปนตน 2. พฒนาบคลากร โดยเฉพาะแรงงานฝมอ และชางเทคนค ใหสอดคลองกบความตองการ

ในแตละสาขาและระดบเทคโนโลยทเปลยนแปลงไป โดยเฉพาะการมความรความสามารถในการใช ICT ตรวจสอบกฎระเบยบทไมสอดคลองกบการเปดตลาด

3. ศกษาลทางการคาใหมๆ รวมถงชองทางในดานธรกจอนๆ เพอรองรบการเปลยนแปลง 4. ทบทวนนโยบายการด าเนนธรกจใหมความยดหยน รวมถงพจารณาความเปนไปไดใน

การรวมทนกบผประกอบการจากตางชาตเพอเสรมสรางขดความสามารถในการด าเนนธรกจ

69

ขอเสนอแนะส าคญเพอใชประโยชนจากการรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยน

ขอเสนอแนะ แนวทางด าเนนงาน 1. ใชประโยชนจากการลดภาษ สนคาภายใตกรอบอาเซยน

- ศกษารายการสนคาทสามารถไดรบสทธประโยชนภายใต AFTA (สามารถเรยกดรายการสนคาทไดรบสทธ Common Effective Preferential Tariff (CEPT) ของ ประเทศสมาชกอาเซยนไดจาก (www.aseansec.org) - ขอรบสทธประโยชนการยกเวนภาษส าหรบสนคาภายใตความตกลงไดทกรมการคาตางประเทศ (สามารถศกษา รายละเอยดเพมเตมไดท (www.dft.go.th) หมายเหต สนคาทจะไดรบสทธประโยชนจะตองมแหลง ก าเนดสนคาในอาเซยน (รายละเอยดเรองแหลงก าเนด สนคาสามารถตดตอสอบถามเพมเตมไดทกรมศลกากร หรอ กรมการคาตางประเทศ)

2. ขยายตลาดการคาบรการไปยง ประเทศสมาชกอาเซยนอน

- วเคราะหความสามารถในการแขงขนของธรกจ ทงในดาน ความพรอมของเทคโนโลยและ know-how ศกษาขอก าหนด/กฎเกณฑของประเทศสมาชกอาเซยนในสาขาบรการทสนใจ รวมทงขอผกพนในการเปดตลาดการคาบรการภายใตอาเซยน

3. ใชประโยชนจากการรวมกลม 12 สาขาส าคญของอาเซยน(เกษตร/ ประมง/ ไม/ ยาง/ สงทอ/ ยานยนต/ อเลกทรอนกส/ สขภาพ/ เทคโนโลยสารสนเทศ/ การทองเทยว/ การบน/ โลจสตกส)

- ศกษาแผนงานการรวมกลม 12 สาขาส าคญของอาเซยน (12 Priority Sectors) เพอใชประโยชนจากการลดอปสรรคในดานภาษและมาตรการทมใชภาษ รวมทงมาตรการอ านวยความสะดวกทางการคาตางๆ ทงน สนคาทอยภายใตการรวมกลม 12 สาขาส าคญ ไดลดภาษเปนรอยละ 0 แลว ตงแตวนท 1 มกราคม 2550

4. การลงทนในสาขาอตสาหกรรม

- ศกษารายละเอยดแผนงานการเปดตลาดดานการลงทนภายใตความตกลงเขตการลงทนอาเซยน (AIA) ซงประเทศ

70

ขอเสนอแนะ แนวทางด าเนนงาน ทมศกยภาพในประเทศสมาชกอาเซยนอน

สมาชกอาเซยนเดม 6 ประเทศ มเปาหมายเปดเสรภาคการลงทนทงหมดภายในป 2553 ในขณะทสมาชกอาเซยนใหมมความยดหยนไดถงป 2558

5. การออกไปประกอบวชาชพยงประเทศสมาชกอาเซยนอน

- บคลากรในประเทศทมความสนใจจะออกไปประกอบวชาชพดานวศวกรและพยาบาลในประเทศสมาชกอาเซยนอน สามารถสอบถามขนตอนและแนวทางไดจากสภาวศวกร และสภาการพยาบาล ซงขณะน ไดมการจดท าขอตกลงยอมรบรวมกน (MRA) ในสาขาวชาชพดงกลาวของอาเซยนแลว

6. การใชสทธประโยชนภายใต โครงการความรวมมอดานอตสาหกรรมของอาเซยน (AICO)

- ผประกอบการสามารถขอใชสทธประโยชนเพอยกเวน /ลดภาษส าหรบสนคาทน าเขาภายใตโครงการ AICO ไดจากส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม

7. การใชสทธประโยชนภายใต เขตการคาเสรระหวางอาเซยน กบประเทศคเจรจาตางๆ

- ผประกอบการสามารถใชสทธประโยชนการลดภาษสนคาทอยภายใตความตกลง FTA ระหวางอาเซยนกบประเทศคเจรจาตางๆ ซงขณะนทเจรจาแลวเสรจและสามารถขอรบสทธประโยชนไดแลว คอ ภายใตกรอบอาเซยน-จน และส าหรบกรอบ อาเซยน-ญปน รวมทง อาเซยน-เกาหล คาดวาจะสามารถใชสทธประโยชนไดภานในตนป 2552

8. ใชประโยชนจากการจดท า มาตรฐานการยอมรบรวม (MRA) ในสนคาอตสาหกรรม ของอาเซยน

- ศกษากฎเกณฑ/ขอก าหนดในดานมาตรฐานส าหรบสนคาทอาเซยนไดจดท า MRA รวมกนแลวเพอลดขนตอน/ระยะเวลาในการตรวจสอบ ซงขณะน สนคาทจดท า MRA แลวเสรจ ไดแก เครองส าอาง ผลตภณฑไฟฟาและอเลกทรอนกส

9. การแกไขปญหาดานการคาและ การลงทนในกรอบอาเซยน

- ผประกอบการทประสบปญหาดานการคาและการลงทนภายใตเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) สามารถแจงปญหา/อปสรรคใหหนวยงานภาครฐทราบเพอแกไขปญหาดงกลาว โดยสามารถตดตอไดทกรมเจรจาการคาระหวาง

71

ขอเสนอแนะ แนวทางด าเนนงาน ประเทศในฐานะ National AFTA Unit ของไทย

ขอตกลงยอมรบรวมคณสมบตนกวชาชพอาเซยน (ASEAN Mutual Recognition Arrangement: MRA)

การรวมตวเปนประชาคมอาเซยนนนสงผลกระทบกบประเทศสมาชกทง 10 ประเทศโดยสามารถยายแรงงานฝมออยางเสรระหวางกนในประชาคมอาเซยน (Mobility of professions in ASEAN community) ในป พ.ศ. 2558 โดยวชาชพทมการตกลงใหเคลอนยายหรอแลกเปลยนระหวางประเทศสมาชกไดนน ม 8 วชาชพดงน

1. สาขาวศวกรรม คณสมบต - ส าเรจระดบปรญญาทางวศวกรรมทไดรบการยอมรบโดยองคกรดานการรบรอง

วศวกรรมวชาชพ - มการขนทะเบยนหรอมใบอนญาตทยงมผลในปจจบน - มประสบการณในภาคปฎบตและมความหลากหลายมาไมต ากวา 7 ป หลงจบการศกษา

และจะตองไดรบผดชอบงานดานวศวกรรมทเดนชดอยางนอย 2 ปดวย - ไดรบใบรบรองจากผมอ านาจก ากบดแลดานวชาชพ(PRA-Professional Regulatory

Authority)ของประเทศแหลงก าเนดและไมมประวตการกระท าผดอยางรายแรง - วศวกรทมคณสมบตครบมสทธขอสมครตอคณะกรรมการประสานงานดานวศวกร

วชาชพอาเซยน (ACPECC) เพอไดรบการขนทะเบยนเปนวศวกรวชาชพอาเซยน (ACPER) - วศวกรวชาชพอาเซยน ( ACPE) จะมสทธสมครตอผมอ านาจก ากบดแลดานวชาชพตาง

ดาวจดทะเบยน (REPE) - จะตองไมเปนการประกอบวชาชพเพยงล าพง แตจะตองประกอบวชาชพรวมกบวศวกร

วชาชพทไดรบมอบหมายของประเทศผรบ (ตวอยาง) หนวยงาน PRA ของสาขาวชาชพวศวกรรม - บรไน ดารสซาราม (กระทรวงพฒนา) - มาเลเซย (คณะกรรมการวศวกรมาเลเซย) - พมา(ส านกงานใหญงานสาธารณะ กระทรวงการกอสราง) - สงคโปร (คณะกรรมการวศวกรวชาชพสงคโปร) - ไทย (สภาวศวกร)

72

- ฟลปปนส (คณะกรรมาธการดานกฎระเบยบวชาชพและคณะกรรมการก ากบดแลวชาชพดานวศวกรรมทเกยวของ)

- ลาว (สหภาพลาวแหงสมาคมวทยาศาสตรและวศวกรรม) 2. สาขานกส ารวจ คณสมบต อยในระหวางการก าหนดแนวทางเพอใชเปนพนฐานโดยวางหลกเกณฑพนฐาน

ประกอบดวยหลกเกณฑเรองการศกษา การสอบ ประสบการณ กระบวนการใหการยอมรบระบบขอมลเอกสาร ระเบยบวนยและหลกจรยธรรม มาตรฐานและแนวปฏบตสากล

ในสวนของประเทศไทยองคกรท มอ านาจหนา ท รบผดชอบก ากบดแล การประกอบการบรการดานส ารวจและขนทะเบยน ออกใบอนญาตนกส ารวจคอ สภาวศวกร

3. สาขาสถาปตยกรรม คณสมบต เปดใหสถาปนกทมคณสมบตตามทก าหนดสามารถจดทะเบยนเปนสถาปนกอาเซยน

(ASEAN Architect) ซ งจะชวยอ านวยความสะดวกในการขอใบอนญาตประกอบวชาชพสถาปตยกรรมในประเทศอาเซยนอนไดโดยตองปฏบตตามกฎระเบยบภายในของประเทศนนๆ ซงบางประเทศรวมท งไทยก าหนดใหสถาปนกอาเซยนตองปฏบตงานรวมกบสถาปนกทองถน สถาปนกทตองการจดทะเบยนดงกลาวตองผานการประเมนจากคณะกรรมการก ากบดแล(Monitoring Committee) ในแตละประเทศ ซงในสวนของประเทศไทยจะด าเนนการโดยสภาสถาปนก การด าเนนงานในเรองนของอาเซยนจะอยภายใตการดแลของสภาสถาปนกอาเซยน (ASEAN Architect Council) ซงประกอบดวยผแทนจาก Monitoring Committee ของประเทศสมาชก

4. สาขาแพทย คณสมบต - ส าเรจการศกษาวชาชพแพทย - จดทะเบยน และ/หรอไดรบใบอนญาตจากประเทศแหลงก าเนดทยงมผลในปจจบน - มประสบการณในภาคปฎบตวชาชพแพทยไมนอยกวา 5 ปตอเนองในประเทศ

แหลงก าเนด กอนทจะสมครขอขนทะเบยน - ปฎบตสอดคลองตามนโยบายการพฒนาวชาชพอยางตอเนองของประเทศ

แหลงก าเนดในระดบทนาพอใจ

73

- ไดรบใบรบรองจากผมอ านาจก ากบดแลดานวชาชพแพทย(PMRA)ของประเทศแหลงก าเนดวาไมมประวตการกระท าผดอยางรายแรง

5. สาขาทนตแพทย คณสมบต เปดใหทนตแพทยท มคณสมบตตามทก าหนดสามารถจดทะเบยนหรอขอรบ

ใบอนญาตประกอบวชาชพทนตแพทยในประเทศอาเซยนอนไดโดยตองปฏบตตามกฎระเบยบภายในของประเทศนนๆดวยซงทนตแพทยตางชาตทขอรบใบอนญาตประกอบวชาชพในประเทศอนตองผานการประเมนและอยภายใตการดแลของหนวยงานก ากบดแลในประเทศ ทรบใหท างาน(ของประเทศไทยคอทนตแพทยสภาและกระทรวงสาธารณสข) การด าเนนงานในเรองนของอาเซยนจะอยภายใตการดแลของ ASEAN Joint Coordinating Committee on Dental Practitioners ซงประกอบดวยผแทนจากหนวยงานก ากบดแลของประเทศสมาชก

6. สาขาพยาบาล คณสมบต - ส าเรจการศกษาวชาชพการพยาบาล - จดทะเบยน และ/หรอไดรบใบอนญาตจากประเทศแหลงก าเนดทยงมผลในปจจบน - มประสบการณในภาคปฎบตวชาชพพยาบาลไมนอยกวา 3 ปตอเนอง กอนทจะสมคร

ขอขนทะเบยนหรอขอรบใบอนญาต - ปฎบตสอดคลองตามนโยบายการพฒนาวชาชพอยางตอเนองของประเทศ

แหลงก าเนดในระดบทนาพอใจ - ไดรบใบรบรองจากผมอ านาจก ากบดแลดานวชาชพพยาบาล(NRA)จากประเทศ

แหลงก าเนดวาไมมประวตการกระท าผดอยางรายแรง 7. สาขานกบญช คณสมบต - นกบญชอาชพ(PPA-Practising Professional Accountant)ตองไดรบการศกษาตาม

เงอนไขทมผลบงคบใชอยในประเทศแหลงก าเนด ซงหนงสอรบรองการศกษาของบคคลนนอาจถกประเมนและยอมรบโดยคณะกรรมการก ากบดแลการประกอบวชาชพบญช(NAB-National Accountancy Body)และ/หรอสภาวชาชพบญช(PRA)ของประเทศผรบวาผานเกณฑเงอนไขทางการศกษาในประเทศผรบ

- ตองมใบอนญาตอนๆในการประกอบวชาชพ

74

- ตองมการก าหนดใหนกบญชอาชพ (PPA)ซงขอใหมการยอมรบในประเทศนน แสดงใหเหนวามความสามารถในการประกอบวชาชพ เพอสรางความมนใจวานกบญชอาชพ(PPA)มความรความสามารถครบถวนตามกฎระเบยบภายในของประเทศผรบ

- นกบญชอาชพ(PPA)ทตองการใหมการยอมรบจะตองมประสบการณครบถวนตามความตองการทระบไวโดยประเทศผรบ

8. สาขาวชาชพดานการทองเทยว ซงไทยลงนามเมอเดอนพฤศจกายน 2555 คณสมบต ค าวาบคลากรดานการทองเทยว มความหมายคลอบคลม 32 ต าแหนงงานทมอยใน 2

กลมธรกจคอ 1. ธรกจโรงแรม( Hotel Services) 2. ธรกจบรการดานการทองเทยว(Travel Services)

ประเทศสมาชกจะรวมกนจดท าสมรรถนะพนฐานของบคลากรวชาชพทองเทยวแหงอาเซยน (ASEAN Common Competency Standards for Tourism Professionals: ACCSTP) ซงจะมประกาศนยบตรใหแกบคลากรทมสถานะตามทก าหนด ต าแหนงงานในธรกจโรงแรม (Hotel Services) เชน

- Front Office Manager/Front Office Supervisor - Receptionist /Telephone Operator - Bell Boy/ Laundry Attendant - Room Attendant/Public Area Cleaner - Executive Chef/Baker - Butcher/F&B Director - Bartender/Waiter

คมอการคาและการลงทน กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย (2554) 1. ราชอาณาจกรไทย (Kingdom of Thailand)

นโยบายและหลกเกณฑการสงเสรมการลงทน เพอบรรเทาภาระดานการคลงของรฐบาล และเพอใหสอดคลองกบภาวะเศรษฐกจใน

ปจจบน และแนวโนมในอนาคต คณะกรรมการสงเสรมการลงทนจงไดก าหนดนโยบายสงเสรมการลงทน ดงน

75

1. เพมประสทธภาพและความคมคาในการใชสทธและประโยชนภาษอากร โดยใหสทธและประโยชนแกโครงการทมผลประโยชนตอเศรษฐกจอยางแทจรงใชหลกการบรหารและการจดการองคกรทด (Good Governance) ในการใหสทธและประโยชนดานภาษอากรโดยก าหนดใหผ ไดรบการสงเสรม ตองรายงานผลการด าเนนงานของโครงการทไดรบการสงเสรม เพอใหส านกงานไดตรวจสอบ กอนใชสทธและประโยชนภาษเงนไดนตบคคลในปนนๆ

2. สนบสนนใหอตสาหกรรมพฒนาระบบคณภาพ และมาตรฐานการผลตเพอแขงขนในตลาดโลก โดยก าหนดใหผไดรบการสงเสรมทกรายทมโครงการลงทนตงแต 10 ลานบาทขนไป (ไมรวมคาทดนหรอทนหมนเวยน) ตองด าเนนการใหไดรบใบรบรองระบบคณภาพตามมาตรฐาน ISO 9000 หรอมาตรฐานสากลอนทเทยบเทา

3. ปรบมาตรการสงเสรมการลงทนใหสอดคลองกบขอตกลงดานการคา และการลงทนระหวางประเทศโดยการยกเลกเงอนไขการสงออกและการใชชนสวนในประเทศ

4. สนบสนนการลงทนเปนพเศษในภมภาค หรอทองถนทมรายไดต า และมสงเอออ านวยตอการลงทนนอย โดยใหสทธและประโยชนดานภาษอากรสงสด

5. ใหความส าคญกบการสงเสรมอตสาหกรรมขนาดกลาง และขนาดยอม โดยก าหนดเงอนไขเงนลงทนขนต าของโครงการทไดรบการสงเสรมเพยง 500,000 บาท (ไมรวมคาทดนและทนหมนเวยน) ส าหรบกจการตามประกาศคณะกรรมการท 1/2553 และไมนอยกวา 1 ลานบาท (ไมรวมคาทดนและทนหมนเวยน) ส าหรบกจการอน

6. ใหความส าคญแกกจการเกษตรกรรมและผลตผลจากการเกษตร กจการทเกยวของกบการพฒนาเทคโนโลยและทรพยากรมนษย กจการสาธารณปโภค สาธารณปการและบรการพนฐาน กจการปองกนและรกษาสงแวดลอมและอตสาหกรรมเปาหมาย

หลกเกณฑการอนมตโครงการ ในการพจารณาความเหมาะสมของโครงการทขอรบการสงเสรมการลงทน คณะกรรมการมแนวทางการพจารณา ดงน

1. พจารณาอนมตโครงการทขอรบการสงเสรมจะพจารณาจากหลกเกณฑ ดงน 1.1 จะตองมมลคาเพมไมนอยกวารอยละ 20 ของรายได ยกเวนการผลตผลตภณฑ

อเลกทรอนกสและชนสวน กจการเกษตรกรรมและผลตผลจากการเกษตร และโครงการทคณะกรรมการใหความเหนชอบเปนกรณพเศษ

1.2 มอตราสวนหนสนตอทนจดทะเบยนไมเกน 3 ตอ 1 ส าหรบโครงการรเรม สวนโครงการขยายจะพจารณาตามความเหมาะสมเปนรายๆไป

1.3 ใชกรรมวธการผลตททนสมยและใชเครองจกรใหม ในกรณทใชเครองจกรเกาจะตองใหสถาบนทเชอถอไดรบรองประสทธภาพ และคณะกรรมการใหความเหนชอบเปนกรณพเศษ

76

1.4 มระบบปองกนสภาพแวดลอมเปนพษทเพยงพอ โครงการทอาจจะกอใหเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอมคณะกรรมการจะพจารณาเปนพเศษในเรองสถานทตงและวธการจดการมลพษส าหรบ

1.5 โครงการทมเงนลงทนมากกวา 500 ลานบาท (ไมรวมคาทดนและทนหมนเวยน) จะตองแนบรายงานศกษาความเปนไปไดของโครงการตามทคณะกรรมการก าหนด

2. ส าหรบกจการทไดรบสมปทาน และกจการแปรรปรฐวสาหกจ คณะกรรมการจะใชแนวทางการพจารณาตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2541 และวนท 30 พฤศจกายน พ.ศ. 2547 ดงน

2.1 โครงการลงทนของรฐวสาหกจตามพระราชบญญตทนรฐวสาหกจ พ.ศ.2542 จะไมอยในขายทจะไดรบการสงเสรมโครงการทไดรบสมปทานทเอกชนด าเนนการ โดยจะตองโอนกรรมสทธใหแกรฐ (Build Transfer Operate หรอ Build Operate Transfer) หนวยงานของรฐทเปนเจาของโครงการดงกลาว ทประสงคจะใหผไดรบสมปทานไดรบสทธและประโยชน การสงเสรมการลงทนจะตองเสนอโครงการ ใหคณะกรรมการสงเสรมการลงทนพจารณาตงแตเรมตนโครงการ กอนออกประกาศเชญชวนเอกชนเขารวมประมล และในขนการประมลจะตองมประกาศระบโดยชดเจนวา เอกชนจะไดรบสทธและประโยชนใดบาง ในหลกการคณะกรรมการจะไมใหการสงเสรมกรณเอกชนตองจายผลตอบแทน ใหแกรฐในการรบสมปทาน เว นแตเปนผลตอบแทนทสมเหตสมผลกบการลงทนทรฐใชไปในโครงการนน

2.2 โครงการของรฐทใหเอกชนลงทน และเปนเจาของ (Build Own Operate) รวมทงใหเอกชนเชาหรอบรหาร โดยจายผลตอบแทนใหรฐในลกษณะคาเชา คณะกรรมการจะพจารณาใหการสงเสรมตามหลกเกณฑปกต

2.3 การแปรรปรฐวสาหกจ หากจ าเปนตองไดรบการสนบสนนจากรฐควรพจารณาตงงบประมาณทเหมาะสมภายหลงจากการแปรรปจากรฐวสาหกจเปนบรษทจ ากดตามพระราชบญญตทนรฐวสากจ พ.ศ.2542 แลว หากตองการขยายงาน จะขอรบการสงเสรมไดเฉพาะสวนทลงทนเพม โดยจะไดรบสทธและประโยชนตามหลกเกณฑปกต

หลกเกณฑการถอหนของตางชาต เพออ านวยความสะดวกแกนกลงทนตางชาต ในการลงทนในกจการอตสาหกรรม

คณะกรรมการจะผอนคลายมาตรการจ ากดถอหนโดยใชแนวทางการพจารณา ดงน 1. โครงการลงทนในกจการเกษตรกรรม การเลยงสตว การประมง การส ารวจและการท า

เหมองแร และการใหบรการตามทปรากฏในบญชหนงทายพระราชบญญตการประกอบธรกจคนตางดาว พ.ศ. 2542 จะตองมผมสญชาตไทยถอหนรวมกนไมนอยกวารอยละ 51 ของทนจดทะเบยน

77

2. โครงการลงทนในกจการอตสาหกรรม อนญาตใหตางชาตถอหนขางมากหรอทงสนไดไมวาตงในเขตใด

3. เมอมเหตผลอนสมควร คณะกรรมการอาจก าหนดสดสวนการถอหนของตางชาต เปนการเฉพาะส าหรบกจการทใหการสงเสรมบางประเภท

การแบงเขตการลงทน 1. คณะกรรมการไดแบงเขตการลงทนออกเปน 3 เขต ตามปจจยทางเศรษฐกจโดยใชรายได

และสงอ านวยความสะดวกพนฐานของแตละจงหวดเปนเกณฑ ดงน เขต 1 ประกอบดวย 6 จงหวดในสวนกลาง ไดแก กรงเทพมหานคร นครปฐม นนทบร

ปทมธาน สมทรปราการ และสมทรสาคร เขต 2 ประกอบดวย 12 จงหวด ไดแก กาญจนบร ฉะเชงเทรา ชลบร นครนายก

พระนครศรอยธยา ภเกต ระยอง ราชบร สมทรสงคราม สระบร สพรรณบร และอางทอง เขต 3 ประกอบดวย 58 จงหวด แบงออกเปน 2 กลม คอ 36 จงหวด และ 22 จงหวด

รายไดต า ดงน 36 จงหวด ไดแก กระบ ก าแพงเพชร ขอนแกน จนทบร ชยนาท ชมพร เชยงราย เชยงใหม ตรง ตราด ตาก นครราชสมา นครศรธรรมราช นครสวรรค ประจวบครขนธ ปราจนบร พงงา พทลง พจตร พษณโลก เพชรบร เพชรบรณ มกดาหาร แมฮองสอน ระนอง ลพบร ล าปาง ล าพน เลย สงขลา สระแกว สงหบร สโขทย สราษฎรธาน อตรดตถ และอทยธาน 22 จงหวด ไดแก กาฬสนธ นครพนม นราธวาส นาน บรรมย ปตตาน พะเยา แพร มหาสารคาม ยโสธร ยะลา รอยเอด ศรสะเกษ สกลนคร สตล สรนทร หนองบวล าภ ชยภม หนองคาย อบลราชธาน อดรธาน และอ านาจเจรญ

2. ใหทองททกจงหวดในเขต 3 เปนเขตสงเสรมการลงทน หลกเกณฑการใหสทธและประโยชนดานภาษอากรตามเขตการลงทน 1. เขต 1 โครงการทตงสถานประกอบการในจงหวดกรงเทพมหานคร นครปฐม นนทบร

ปทมธาน สมทรปราการ และสมทรสาคร 1.1 ใหไดรบลดหยอนอากรขาเขาส าหรบเครองจกรกงหนง เฉพาะเครองจกรทม

อากรขาเขาไมต ากวา รอยละ 10 1.2 ใหไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปนระยะเวลา 3 ป ส าหรบโครงการทตง

สถานประกอบการในนคมอตสาหกรรมหรอในเขตอตสาหกรรมทไดรบการสงเสรม ทงนผไดรบการสงเสรมในโครงการทมขนาดการลงทน ต งแต 10 ลานบาทขนไป (ไมรวมคาทดนและทนหมนเวยน) จะตองด าเนนการใหไดรบใบรบรองระบบคณภาพตามมาตรฐาน ISO 9000 หรอ

78

มาตรฐานสากลอนทเทยบเทาภายในระยะเวลา 2 ป นบตงแตวนเปดด าเนนการ หากไมสามารถด าเนนการได จะถกเพกถอนสทธและประโยชนการยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 1 ป

1.3 ใหไดรบยกเวนอากรขาเขาส าหรบวตถดบหรอวสดจ าเปน ส าหรบสวนทผลตเพอการสงออกเปนระยะเวลา 1 ป

2. เขต 2 โครงการทต งสถานประกอบการในจงหวดกาญจนบร ฉะเชงเทรา ชลบร นครนายก พระนครศรอยธยา ภเกต ระยอง ราชบร สมทรสงคราม สระบร สพรรณบร และอางทอง

2.1 ใหไดรบลดหยอนอากรขาเขา ส าหรบเครองจกรกงหนงเฉพาะเครองจกรทมอากรขาเขาไมต ากวารอยละ 10 และ *ใหไดรบยกเวนอากรขาเขาเครองจกร หากต งสถานประกอบการในนคมอตสาหกรรมหรอเขตอตสาหกรรมทไดรบการสงเสรม

2.2 ใหไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปนระยะเวลา 3 ป และ *เพมเปน 7 ป หากตงสถานประกอบการ ในนคมอตสาหกรรมหรอในเขตอตสาหกรรมทไดรบการสงเสรม ทงน ผไดรบการสงเสรมในโครงการทมขนาดการลงทนตงแต 10 ลานบาทขนไป (ไมรวมคาทดนและทนหมนเวยน) จะตองด าเนนการใหไดรบใบรบรองระบบคณภาพตามมาตรฐาน ISO 9000 หรอมาตรฐานสากลอนทเทยบเทาภายในระยะเวลา 2 ป นบตงแตวนเปดด าเนนการ หากไมสามารถด าเนนการไดจะถกเพกถอนสทธและประโยชนการยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 1 ป

2.3 ใหไดรบการยกเวนอากรขาเขาส าหรบวตถดบหรอวสดจ าเปน ส าหรบสวนทผลตเพอการสงออกเปนระยะเวลา 1 ป

3. เขต 3 ทกโครงการทตงสถานประกอบการในทองท 58 จงหวด 3.1 ใหไดรบยกเวนอาการขาเขาส าหรบเครองจกร 3.2 ใหไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปนระยะเวลา 8 ป ท งน ผไดรบการ

สงเสรมในโครงการทมขนาดการลงทนต งแต 10 ลานบาทขนไป (ไมรวมคาทดนและทนหมนเวยน) จะตองด าเนนการใหไดรบใบรบรองคณภาพตามมาตรฐาน ISO 9000 หรอมาตรฐานสากลอนทเทยบเทา ภายในระยะเวลา 2 ปนบตงแตวนเปดด าเนนการ หากไมสามารถด าเนนการได จะถกเพกถอนสทธและประโยชนการยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 1 ป

3.3 ใหไดรบยกเวนอากรขาเขาส าหรบวตถดบหรอวสดจ าเปน สวนทผลตเพอการสงออกเปนระยะเวลา 5 ป

3.4 อนญาตใหหกคาตดตงหรอกอสรางสงอ านวยความสะดวก จากก าไรสทธรอยละ 25 ของเงนลงทน ในกจการทไดรบการสงเสรมโดยผไดรบการสงเสรม จะเลอกหกจากก าไรสทธของปใดปหนง หรอหลายปกไดภายใน 10 ปนบแตวนทมรายไดจากกจการทไดรบการสงเสรม ทงน นอกเหนอไปจากการหกคาเสอมราคาตามปกต

79

3.5 เฉพาะโครงการทต งในสถานประกอบการ ในนคมอตสาหกรรมหรอเขตอตสาหกรรม ทไดรบการสงเสรมใน 36 จงหวด ไดแก กระบ ก าแพงเพชร ขอนแกน จนทบร ชยนาท ชมพร เชยงราย เชยงใหม ตรง ตราด ตาก นครราชสมา นครศรธรรมราช นครสวรรค ประจวบครขนธ ปราจนบร พงงา พทลง พจตร พษณโลก เพชรบร เพชรบรณ มกดาหาร แมฮองสอน ระนอง ลพบร ล าปาง ล าพน เลย สงขลา สระแกว สงหบร สโขทย สราษฎรธาน อตรดตถ และอทยธาน รวมถงนคมอตสาหกรรมแหลมฉบงและนคมอตสาหกรรมหรอเขตอตสาหกรรมในจงหวดระยอง ใหไดรบสทธและประโยชนดานภาษอากรตามขอ 3.1 ขอ 3.2 ขอ 3.3 ขอ 3.4 และสทธประโยชนเพมเตมดงน

- ใหไดรบลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลส าหรบก าไรสทธ ทไดจากการลงทนในอตรารอยละ 50 ของอตราปกต เปนระยะเวลา 5 ป นบจากวนทพนก าหนดระยะเวลา การยกเวนภาษเงนไดนตบคคล

- อนญาตใหหกคาขนสง คาไฟฟา และคาประปา 2 เทา เปนระยะเวลา 10 ป นบแต วนทเรมมรายไดจากกจการทไดรบการสงเสรม

- ใหไดรบลดหยอนอากรขาเขารอยละ 75 ของอตราปกต ส าหรบวตถดบหรอวสดจ าเปน ทเขามาผลตเพอจ าหนายในประเทศเปนระยะเวลา 5 ป โดยคณะกรรมการจะอนมตใหคราวละ 1 ป แตวตถดบหรอวสดจ าเปนนน ตองไมเปนของทผลตหรอมก าเนดในราชอาณาจกรซง มคณภาพใกลเคยงกนกบชนดทจะน าเขามาในราชอาณาจกร และมปรมาณเพยงพอทจะจดหามาใชได ยกเวนนคมอตสาหกรรมแหลมฉบงและนคมอตสาหกรรมหรอเขตอตสาหกรรมทไดรบการสงเสรมในจงหวดระยอง

3.6 เฉพาะโครงการทตงสถานประกอบการในทองท 22 จงหวด ไดแก กาฬสนธ ชยภม นครพนม นราธวาส นาน บรรมย ปตตาน พะเยา แพร มหาสารคาม ยโสธร ยะลา รอยเอด ศรสะเกษ สกลนคร สตล สรนทร หนองคาย หนองบวล าภ อ านาจเจรญ อบลราชธาน และอดรธาน ใหไดรบสทธและประโยชนดานภาษอากร ตามขอ 3.1 ขอ 3.2 ขอ 3.3 ขอ 3.4 และสทธและประโยชนเพมเตม ดงน

3.7 ใหไดรบลดหยอนภาษเงนไดนตบคคล ส าหรบก าไรสทธทไดจากการลงทนในอตรารอยละ 50 ของอตราปกตเปนระยะเวลา 5 ป นบจากวนทพนก าหนดระยะเวลาการยกเวนภาษเงนไดนตบคคล

3.8 อนญาตใหหกคาขนสง คาไฟฟา และคาประปา 2 เทา เปนระยะเวลา 10 ป นบแตวนทเรมมรายไดจากกจการทไดรบการสงเสรม

80

3.9 หากตงสถานประกอบการในนคมอตสาหกรรม หรอเขตอตสาหกรรม ทไดรบการสงเสรมใหไดรบลดหยอนอากรขาเขารอยละ 75 ของอตราปกต ส าหรบวตถดบหรอวสดจ าเปน ทน าเขามาผลตเพอจ าหนายในประเทศเปนระยะเวลา 5 ป โดยคณะกรรมการจะอนมตใหคราวละ 1 ป แตวตถดบหรอวสดจ าเปนนน ตองไมเปนของทผลตหรอมก าเนดในราชอาณาจกร ซงมคณภาพใกลเคยงกนกบ ชนดทจะน าเขามาในราชอาณาจกร และมปรมาณเพยงพอทจะจดหามาใชได

หลกเกณฑการสงเสรมการโยกยายสถานประกอบการ เพอสนบสนนการกระจายอตสาหกรรมไปสภมภาค คณะกรรมการจะใหการสงเสรมแก

กจการทด าเนนการอยแลวในสวนกลาง ไมวาจะเปนผไดรบการสงเสรมอยเดมหรอไมเคยไดรบการสงเสรมกตาม หากโยกยายสถานประกอบการไปสภมภาค โดยมแนวทางการพจารณา ดงน

1. จะตองยายสถานประกอบการจากเขต 1 ไปเขต 2 หรอจากเขต 1 หรอเขต 2 ไปเขต 3 2. จะตองยายสถานประกอบการเขาไปตงในนคมอตสาหกรรมหรอเขตอตสาหกรรมท

ไดรบการสงเสรม 3. จะตองเปนประเภทกจการทคณะกรรมการใหการสงเสรม และมขนาดการลงทนตามท

คณะกรรมการก าหนด 4. จะตองปดกจการในทตงเดม และพรอมทจะเปดด าเนนการในทตงแหงใหม ภายใน 2 ป

นบแตวนทออกบตรสงเสรม 5. ใหไดรบสทธและประโยชนทไมเกยวกบภาษอากร และสทธประโยชนดานภาษอากร

ตามหลกเกณฑในทตง แหงใหม ดงน 5.1 กรณยายไปตงในนคมอตสาหกรรม หรอเขตอตสาหกรรมทไดรบการสงเสรม

ใน เขต 2 ยกเวนนคมอตสาหกรรมแหลมฉบง และนคมอตสาหกรรมหรอเขตอตสาหกรรมทไดรบการสงเสรมในจงหวดระยองใหไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปนเวลา 7 ป ทงน โครงการทมขนาดการลงทนตงแต 10 ลานบาทขนไป (ไมรวมคาทดนและทนหมนเวยน) จะตองด าเนนการใหไดรบใบรบรองระบบคณภาพตามมาตรฐาน ISO 9000 หรอมาตรฐานสากลอนทเทยบเทาภายใน 2 ป นบตงแตวนเปดด าเนนการในทตงแหงใหม หากไมสามารถด าเนนการได จะถกเพกถอนสทธและประโยชนการยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 1 ป

5.2 กรณยายเขาไปในนคมอตสาหกรรม หรอ เขตอตสาหกรรมทไดรบการสงเสรมในเขต 3 รวมนคมอตสาหกรรมแหลมฉบง และนคมอตสาหกรรมหรอเขตอตสาหกรรม ทไดรบการสงเสรมในจงหวดระยองใหไดรบสทธและประโยชน ดงน

81

(1) ไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปนระยะเวลา 8 ป ท งน ผไดรบการสงเสรมในโครงการทมขนาดการลงทนตงแต 10 ลานบาทขนไป (ไมรวมคาทดนและทนหมนเวยน) จะตองด าเนนการใหไดรบใบรบรองระบบคณภาพตามมาตรฐาน ISO 9000 หรอมาตรฐานสากลอนทเทยบเทาภายใน 2 ป นบตงแตวนเปดด าเนนการในทตงแหงใหม หากไมสามารถด าเนนการได จะถกเพกถอนสทธและประโยชนการยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 1 ป

(2) ใหไดลดหยอนภาษเงนไดนตบคคล ส าหรบก าไรสทธทไดจากการลงทนในอตรารอยละ 50 ของอตราปกตเปนระยะเวลา 5 ป นบจากวนทพนก าหนดระยะเวลาการยกเวนภาษเงนไดนตบคคล

(3) อนญาตใหหกคาขนสง คาไฟฟา และคาประปา 2 เทาเปนระยะเวลา 10 ป นบแตวนทมรายได

(4) อนญาตใหหกคาตดตง หรอกอสรางสงอ านวยความสะดวก จากก าไรสทธรอยละ 25 ของเงนลงทน ในกจการทรบการสงเสรม โดยผไดรบการสงเสรมจะเลอกหกจากก าไรสทธของปใดปหนง หรอหลายปกได ภายใน 10 ป นบตงแตวนทมรายไดจากกจการทไดรบการสงเสรม ทงนนอกเหนอจากการหกคาเสอมราคาตามปกต

5.3 ส าหรบกจการทมการก าหนดไวในประเภทกจการ ทใหการสงเสรมวาจะไมใหไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคล จะไมใหไดรบสทธและประโยชน การยกเวนภาษเงนไดนตบคคล กรณโยกยายสถานประกอบการดวย

6. การยกเวนภาษเงนไดนตบคคล ใหนบจากวนทเรมมรายไดจากการประกอบกจการในทตงแหงใหม 2. สหพนธรฐมาเลเซย (Malaysia) หนวยงานหลกทรบผดชอบดานการลงทนคอ Malaysian Industrial Development Authority (MIDA) ซงเปนหนวยงานภายใตการก ากบของ Ministry of Trade andIndustry (MITI) กจการทรฐบาลใหการสงเสรมการลงทนจะมการใหสทธประโยชนทงโดยตรงและโดยออมภายใตกฎหมายท ส าคญไดแก Promotion of Investments Act 1986, Income Tax Act 1967, Customs Act 1967, Sales Tax Act 1972, Excise Act 1976 และ Free Zones Act 1990 ซงกฎหมายเหลานครอบคลมทงภาคอตสาหกรรม การเกษตร การบรการและการทองเทยว ทงน สทธประโยชนหลกตามกฎหมายสงเสรมการลงทน อาจจ าแนกไดเปน 2 ลกษณะคอ “Pioneer Status” และ “Investment Tax Allowance (ITA)” ซงนกลงทนสามารถเลอกอยางใดอยาง หนงทเหนวาเปนประโยชนทสดได

82

เชน หากการลงทนนนตองเนนการซอ เครองจกรหรอโรงงาน อาจเลอกสทธประโยชนแบบทสองไดและไมมการแบงแยกระหวางนกลงทนตางชาตและนกลงทนทองถน 3. สาธารณรฐอนโดนเซย (Republic of Indonesia)

กฎระเบยบใชเหมอนกนหมดทกพนท เนองจากรฐบาลกลางเปนผก ากบดแล และนกลงทนตางชาตสามารถลงทน 100% ไดในเกอบทกธรกจ ส าหรบธรกจทยกเวนสามารถลงทนในรปแบบ Joint Venture ได อนโดนเซยมนโยบายสงเสรมการลงทนจากตางประเทศ เนองจากตองการใหการลงทนจากตางประเทศผลกดนใหเกดการขยายตวทางเศรษฐกจโดยจะเนนสงเสรมการลงทนทกอใหเกดประโยชนตอประเทศเปนส าคญ ทงนอนโดนเซยไดปรบปรงกฎหมายการลงทน และไดออกกฎหมายการลงทนฉบบใหม โดยสรางบรรยากาศการลงทนเพอดงดดนกลงทนจากตางประเทศ รวมทงไดปรบปรงกฎระเบยบใหมความชดเจนมากขน นอกจากนอนโดนเซยยงมการขยายการลงทนในการพฒนาโครงสรางสาธารณปโภคพนฐานของประเทศโดยมความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน (PPP) หนวยงานทรบผดชอบเรองการลงทน ตงแตการเสนอแนะ ด าเนนนโยบาย และสงเสรมการลงทน คอ BKPM (Investment Coordinating Board) ซงเปนหนวยงานทขนตรงตอประธานาธบด และต าแหนงประธาน BKPM กเปนต าแหนงทแตงตงโดย ประธานาธบด

การลงทนจากตางประเทศ สถตการลงทนของอนโดนเซยในป 2553 และแนวโนมการลงทนป 2554

1. มลคาการลงทนในอนโดนเซยในป 2553 สงกวาป 2552 รอยละ 54 คดเปนมลคา ประมาณ 2.3 หมนลานดอลลารสหรฐฯ ซงเกนกวาเปาหมายทก าหนดไว โดยมลคาการลงทนจากตางประเทศเพมขนรอยละ 52 ในขณะทมลคาการลงทนจากภายในประเทศเพมขนรอยละ 60.1 เนองจาก

(1) ภาวะเศรษฐกจอนโดนเซยทขยายตวอยางตอเนองและทศนคตเชงบวกของนกลงทน ซง International Credit Rating Agency หลายแหงไดจดล าดบความนาเชอถอไวทระดบทดขน (2) บรการทางการลงทนโดย BKPM ซงไดจดตง one stop investment service center ในหนวยงานบรหารสวนทองถนซงเปนการสงเสรมการลงทนของนกลงทนจากภายในประเทศ และจากตางประเทศในพนทนอกเกาะชวาและบนเกาะชวา ซงเปนเกาะทมการลงทนมากทสด

2. การลงทนจากนกลงทนตางประเทศคดเปนรอยละ 71 ของยอดการลงทนทงหมดหรอ 1.7 หมนลานเหรยญสหรฐฯ ในขณะทยอดการลงทนโดยนกลงทนภายในประเทศ คดเปนมลคา 6.9 พนลานเหรยญ ส าหรบสดสวนการลงทนของภาคอตสาหกรรมทมาจากนกลงทน

83

ภายในประเทศ ไดแก สาขาอาหารและเครองดม รอยละ 27.1 สาขาการขนสง การสอสาร และคลงสนคา รอยละ 22.7 และสาขาโรงงาน พนธพชและอาหาร รอยละ 14.4 ส าหรบสดสวนของภาคอตสาหกรรมทมาจากนกลงทนตางประเทศ ไดแก ดาน ขนสง การสอสาร และคลงสนคา รอยละ 31.1 โครงการเหมองแร รอยละ 13.8 และโครงการไฟฟา กาซ และน าประปา รอยละ 8.8 3. ประเทศทเขามาลงทนในอนโดนเซยมากทสดป 2553 ไดแก สงคโปร คดเปนรอยละ 30.9 มมลคา 5.01 พนลานดอลลารสหรฐฯ รองลงมา คอ สหราชอาณาจกร รอยละ 11.7 คดเปนมลคา 1.89 พนลานดอลลารสหรฐฯ และสหรฐฯ รอยละ 5.7 คดเปนมลคา 930 ลานดอลลารสหรฐฯ ส าหรบพนทการลงทนในอนโดนเซยทมการลงทนมากทสดในปจจบน ไดแก เขตชวาตะวนตก เขตชวาตะวนออก และเขตกาลมนตนตะวนออก ในขณะทเขตการลงทนของนกลงทนตางประเทศ ไดแก เขตจาการตา เขตชวาตะวนออก เขตชวาตะวนตกตามล าดบ 4. แนวโนมการลงทนในป 2554 จะเพมขนรอยละ 15 คดเปนมลคา 240 ลานลานรเปยห โดยเปนการลงทนจากตางประเทศรอยละ 65 และการลงทน ในประเทศ รอยละ 35 4. สาธารณรฐสงคโปร (Republic of Singapore)

กฎระเบยบการลงทน

สงคโปรไมจ ากดในการลงทนขนเรมแรก นกลงทนจ าเปนตองศกษาความเปนไป ไดในการลงทนกจการ (Feasibility Study) อาท ประเภทของกจการหรอธรกจทสนใจและเดนทางไปส ารวจลทางการลงทนดวยตนเองหรอรบค าแนะน าจากบรษท ทปรกษา โดยปกตการลงทนในสงคโปร ผลงทนสามารถตดสนใจวาจะลงทนเอง ทงหมด หรอลงทนรวมกบผ ประกอบการทองถน แลวจงจดท ารายงานขอเสนอโครงการ(Proposalเพอยนขอจดทะเบยนบรษทตอ Accounting & Corporate Regulatory Authority (ACRA) ซง ACRA จะใช เวลาในการพจารณาอนมตจดตง บรษทประมาณ 14-60 วน เมอไดรบอนมตแลว จงสามารถจดต งบรษทพรอมจดหาแรงงาน หากเปนแรงงานตางชาตตองขอใบอนญาตท างานจากกระทรวง แรงงาน (Ministry of Manpower) หากมการน า เขาหรอสงออกสนคา ตองขอใบอนญาตจากหนวยงาน InternationalEnterprise Singapore (IE Singa-pore) ดวยการลงทนโดยการจดตงบรษทในสงคโปรสามารถมผถอหนตางชาตไดทงหมด โดยยนขอจดทะเบยนบรษทตอกรมทะเบยนการคาและธรกจ(Accounting & Corporate Regulatory Authority : ACRA เพอจดทะเบยนการจดตงบรษท/ธรกจภายใต Business Registration Act Cap 32 ซงบคคลทจะจดตงบรษท ตองจดทะเบยนกบ ACRAในธรกจทกสาขา รวมถง trade, commerce, crafts-manship, profession or anyactivity carried on for the purpose of gain

84

5. รฐบรไนดารสซาลาม (State of Brunei Darussalam) นโยบายการคาและการลงทน ภายใตรฐธรรมนญของบรไน (1984) เมอสลตานไดใหสตยาบนความตกลงระหวาง

ประเทศทกความตกลง รวมถงความตกลง WTO แลว จะตองนาไปบรรจไวกฎหมายแหงชาต เพอใหมผลบงคบใชภายในประเทศ แตจนถงปจจบน นอกจากกฎหมายวาดวยทรพยสนทางปญญา รฐบาลบรไนยงไมมดาเนนการดานกฎหมายเพอใหสอดคลองกบบทบญญตของ WTO ซงการดาเนนการตามขอผกพนของ WTO จะทาในลกษณะ “good faith” หรอ “best efforts” กระทรวงอตสาหกรรมและทรพยากรพนฐานของบรไนมหนาทจดทาและดาเนนการนโยบายการคา โดย มกระทรวงทเกยวของรวมดวย อาท กระทรวงการคลง และมการหารอกบภาคเอกชนเปนครงคราว แตยงไมมหนวยงานอสระททาหนาประเมนนโยบายของรฐบาล เนองจากยงขาดขอมลในหลายสาขาทสาคญ ทาใหเปนอปสรรคตอการจดทาและการประเมนนโยบายและมาตรการทางการคาและทเกยวของกบการคา บรไนใหความสาคญกบการลงทนจากตางประเทศซงมบทบาทสาคญในการพฒนาเศรษฐกจและเทคโนโลยของประเทศ รฐบาลจงอนญาตการลงทนจากตางประเทศเกอบทกสาขา รวมถงการอนญาตใหตางชาตถอหนได 100% ในทกสาขา ยกเวน อตสาหกรรมทใชทรพยากรภายในประเทศและทเกยวของกบความมนค’ทางอาหารแหงชาต ซงยงตองมผถอหนภายในประเทศ โดยตองมอยางนอย 30% ในสาขาการเกษตร ประมง และการแปรรปอาหาร อยางไรกตาม ยงไมมคานยามทชดเจนวาสาขาใดทจะตองมผถอหนภายในประเทศ ขนอยกบ

การตดสนใจของทางการเพอสงเสรมการลงทนจากตางชาต รฐบาลไดใหสทธพเศษทางภาษ เชน ภายใตโครงการผบกเบก (The Pioneer Status Programme) บรษทจะไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคล โดยปกต 30% สาหรบบรษททไมไดทาธรกจน ามน เปนเวลาถง 8 ป และไดรบยกเวนภาษนาเขาเครองจกร อปกรณทใชในโรงงาน 6. สาธารณรฐฟลปปนส (Republic of Philippines)

กฎระเบยบดานการลงทนในประเทศ รฐบาลสงเสรมการลงทนจากตางประเทศโดยม Foreign Investment Act 1991 เปน

กฎหมายหลก มการใหสทธพเศษตางๆ เพอจงใจนกลงทน ทงจากภายในและตางประเทศ ตอมาในป 1996 มการแกไขกฎหมาย การลงทนโดยผอนปรนเงอนไขการลงทนขนต า เพอชกจงการลงทนจาก ตางประเทศมากขน

ตาม Foreign Investment Act 1991 นกลงทนตางชาตสามารถ เปนเจาของกจการโดยไมตองมคนทองถนรวมทนยกเวนธรกจทอยใน รายการธรกจตองหาม (The Foreign Investment

85

Negative List) เชน ธรกจบรการ รานอาหา เปนตน โดยสดสวนการถอหนทอนญาตใหคนตางชาตถอครองแตกตางกนตามประเภทของธรกจ ตามกฎหมาย Special Economic Zone Act of 1995 ไดก าหนด เขตเศรษฐกจพเศษเพอกระตนการพฒนาเศรษฐกจ เรยกวา “Ecozones” ภายในการก ากบดแลของ Philippine Economic Zone Authority (PEZA) ซงเปนหนวยงานทตงขนตามกฎหมายดงกลาว เขตเศรษฐกจพเศษ อาจแบงไดเปน 5 ประเภทคอ (ขอมลเพมเตม www.peza.gov.ph)

1. Industrial Estate (IEs) คอ นคมอตสาหกรรม ซงมโครงการพนฐาน และสงอ านวยความสะดวกส าหรบอตสาหกรรมอาท ถนน ไฟฟา ประปา เปนตน

2. Export Processing Zone (EPZs) เปนนคมอตสาหกรรมพเศษ ซงบรษททอยในนคมนสวนใหญผลตสนคาเพอสงออก จะไดสทธประโยชนดานการยกเวนภาษน าเขาเครองจกร วตถดบ และชนสวน

3. Free Trade Zone (FTZs) เปนเขตทอยใกลทางเขาประเทศ เชน ทาเรอ และทาอากาศยาน สนคาทน าเขามาในเขตนเพอรอการขนถาย เปลยน บรรจภณฑ จดเรยงใหม หรออนๆ ไมตองเสยภาษน าเขา ยกเวนเมอน าออก จากเขตน

4. Tourism Ecozones เปนเขตเศรษฐกจพเศษทตองสงเสรมใหเปนแหลงทองเทยวทมสงอ านวยความสะดวกพรอม เชน ศนยกฬา แหลงบนเทง ทพกอาศย อาคารแสดงสนคาและวฒนธรรม รานอาหาร และรานคาพาณชยอนๆ เปนตน

5. IT Parks & IT Building เปนเขตเศรษฐกจพเศษส าหรบโครงการ ดานเทคโนโลยสารสนเทศและบรการ ซงประกอบดวยอาคาร IT และสงอ านวย ความสะดวกส าหรบผลงทนดาน IT 7. สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม (Socialist Republic of Vietnam)

Law on Foreign Direct Investment ซงประกาศใชเมอการประชมสมชชาพรรคครงท 7 เมอวนท 29 ธนวาคม 2530 และไดเปลยนเปน Investment Law เมอวนท 29 พฤศจกายน 2548 โดยกฎหมายการลงทน จากตางประเทศของเวยดนามใหการรบประกนวาจะใหการปฏบตอยางเปนธรรม และเทาเทยมกนตอนกลงทนตางชาตทลงทนในเวยดนามในดานตางๆ ดงน 1. ไมมการยดทรพยสนหรอโอนกจการลงทนของตางประเทศเปนของ รฐ ตลอดชวงระยะเวลาของการลงทน 2. ใหการรบประกนวาจะปกปองสทธในทรพยสนอตสาหกรรม และ ผลประโยชนในการถายทอดเทคโนโลยในเวยดนาม

86

3. รฐบาลจะปกปองผลประโยชนของนกลงทนอยางสมเหตสมผล หาก มการเปลยนแปลงกฎหมายใดๆทกอใหเกดความเสยหายแกนกลงทน เชน หาก กฎหมายทประกาศใชภายหลง ท าใหผลประโยชนของนกลงทนลดลง นกลงทน ทลงทนกอนหนาทกฎหมายใหมประกาศใชมสทธเลอกใชสทธประโยชนตาม กฎหมายเดมได 4. รฐบาลรบประกนการใหสทธการโอนยายไปตางประเทศไดแก - ก าไรจากการด าเนนธรกจ - เงนทไดรบจากการจดเตรยมเทคโนโลยและการบรการ - เงนตนและดอกเบยของเงนกจากตางประเทศในระหวางด าเนนกจการลงทน - เงนและทรพยสนอนๆ ทมกรรมสทธโดยชอบดวยกฎหมาย - รายไดหลงหกภาษรายไดของแรงงานตางชาตทท างานในเวยดนาม 5. เมอเกดขอพพาทระหวางผรวมทน หรอระหวางบรษทตางชาตกบสถาบนใดๆ ของเวยดนาม และไมสามารถตกลงกนได สามารถเสนอใหอนญาโต ตลาการหรอองคกรอนๆ ตามทตกลงกนเปนผไกลเกลยหรอประนประนอมได 6. อนญาตใหบรษทตางชาตด าเนนการลงทนได 50 ป และสามารถ ตอเวลาไดถง 70 ป หมายเหต : * ประเดนเกยวกบกฎระเบยบการลงทนและนโยบายสงเสรมการลงทนในหนงสอคมอการคาการลงทนฉบบน เปนเพยงขอมลเบองตนส าหรบ ผลงทนอนจะท าใหเกดความเขาใจในภาพรวมของโครงสรางการลงทน อยางไร กตามการลงทนในเวยดนามมขอควรค านง 2 ประเดน ดวยกน คอ

1. ระเบยบกฎเกณฑการลงทนในประเทศเวยดนามมการเปลยนแปลงอยบอยครง ดงนนผ ลงทนควรตรวจสอบระเบยบและกฎเกณฑตางๆกบเจาหนาททองถนซงรบผดชอบพนททลงทนกอนเสมอ 2. ระเบยบกฎเกณฑการลงทนของจงหวดตางๆในประเทศเวยดนามมความแตกตางกน โดยอ านาจการตดสนใจสดทายในการปรบเปลยนกฎเกณฑตางๆ ขนอยกบผวาราชการจงหวดนนๆ 8. สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (Lao People’s Democratic Republic) ประเทศลาว กฎระเบยบการลงทน/นโยบายสงเสรมการลงทน สปป.ลาว มหนวยงานทรบผดชอบตอการลงทนด าเนนการธรกจ ตามทระบไวในกฎหมายการลงทนดงน คณะกรรมการสงเสรมการลงทน (Committee for Promotion and Management of Investment:CPMI) ท งในสวนกลาง และภมภาค หรอแขวงท าหนาทดแลนกลงทนตางประเทศ

87

อนญาตการลงทน พจารณา ความเปนไปไดของโครงการ พ จ ารณา เ งนกแ ละ เ งน ชวย เห ล อตางประเทศ และ อนมตโครงการดวยนอกจากนแลวรฐบาล สปป.ลาว อนญาตใหเจาแขวงทกแขวง มอ านาจอนมตโครงการลงทนทมมลคาไมเกน 3 ลานเหรยญสหรฐฯ และอนญาตใหเจาแขวงใหญ 4 แขวง ไดแก นครหลวงเวยงจนทน หลวงพระบาง จ าปาสก และสะหวนนะเขต สามารถอนมตโครงการลงทน ทมมลคาการลงทนไมเกน 5 ลานเหรยญสหรฐฯ เพอใหแขวงสามารถสราง บรรยากาศใหเอออ านวยตอการลงทนไดอสระมากขน กรมสงเสรมการลงทน (Investment Promotion Department: IPD) ท าหนาทเปนเลขานการคณะกรรมการและปฏบตงานในรปแบบครบวงจร (One Stop Service Unit: OSU) สวนภมภาคหรอแขวงมเจาแขวง (The Provincial Governor) หรอเจาแขวงนครหลวงเวยงจนทนเปนประธานและมแผนกแผนการและการลงทนแขวง ท าหนาทเลขานการคณะกรรมการในรปแบบครอบวงจร มส านกงานทตงอยในทกแขวงของประเทศ อยางไรกตาม เขตการลงทนใน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว จะมการแบงการ ลงทนเปน 2 ประเภทหลกคอ เขตสงเสรมการลงทน และเขตเศรษฐกจ พเศษ ซงจะมสทธประโยชนทางดานภาษตอผลงทนแตกตางกนออกไป ประเภทการลงทนทมศกยภาพและควรสงเสรมใหมการลงทน 1)ธรกจรบเหมากอสรางโครงสรางพนฐานหรอโครงการกอสรางขนาดใหญ 2) ธรกจดานการโรงแรม การทองเทยวและสปา 3) ธรกจประกอบรถบรรทก เพอขนสงสนคาทงภายในประเทศและระหวางประเทศ 4) การเพาะปลกสนคาเกษตรกรรมเพอเปนวตถดบผลตอาหารสตว เชน ขาวโพด ถวเหลอง ขาว และทไมใชอาหารสตว เชน ยางพารา ปาลมน ามนและละหง 5) อตสาหกรรมแปรรปสนคาเกษตรเพอการสงออก เชน ผกและ ผลไมดอง ห ร อ บ ร ร จกระปอง 6) สนคาหตถกรรมทผลตจากไม ไมไผและหวาย เพอการสงออก 7) อตสาหกรรมอนๆท สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ไดรบสทธพเศษทางศลกากร (GSP) จากประเทศทพฒนาแลว เชน เสอผาส าเรจรป รองเทา อญมณ และเครองประดบ

เขตสงเสรมการลงทน ระดบการสงเสรมโดยพจารณาจากการเปนกจการทรฐบาลใหความส าคญเกยวกบการแกไขความทกขยาก และการยกระดบชวตความเปนอยของประชาชนการสรางโครงสรางพนฐาน การพฒนาทรพยากรมนษยการสรางงานและอนๆม 3 ระดบ คอ

ระดบท 1 : กจการทไดรบการสงเสรมสงสด

88

ระดบท 2 : กจการทไดรบการสงเสรมปานกลาง ระดบท 3 : กจการทไดรบการสงเสรมต า สปป.ลาว พจารณาเขตสงเสรมการลงทนภายใตพนฐานของสภาพ ของลกษณะทางภมศาสตรและเศรษฐกจสงคม ซงม 3 เขต โดยแตละเขตจะมผลตอการจดเกบภาษรายไดแตกตางกนดงน เขต 1 : เปนเขตทมโครงสรางพนฐานเศรษฐกจ- สงคม ทยงไมม สงอ านวยความสะดวกแกนกลงทนและภมประเทศสวนใหญยงเปนเขตภดอย หางไกลทรกนดาร เขตดงกลาวจะไดรบการสงเสรมการลงทนในระดบสงสด (ระดบ 1)ซงมประมาณ 52 อ าเภอ เขต 2 : เปนเขตทมโครงสรางพนฐานเศรษฐกจ – สงคม ทสามารถอ านวยความสะดวกแกการลงทนและภมประเทศไมทรกนดารเทากบเขตท 1 เขตดงกลาวจะไดรบการสงเสรมการลงทนในระดบปานกลาง (ระดบ 2) ซงมประมาณ 26 อ าเภอ

เขต 3 : เปนเขตทมโครงสรางพนฐานเศรษฐกจ- สงคม ทมสงอ านวยความสะดวกทเหมาะสมแกการลงทน เขตดงกลาวจงไดรบการสงเสรมการลงทนในระดบต า (ระดบ 3) 9. สาธารณรฐแหงสหภาพพมา (Republic of the Union of Myanmar)

กฎหมายการลงทนของเมยนมาร เมยนมารไดออกกฎหมายการลงทนตางชาต (Myanmar Investment Law : MIL) ซงประกาศใชเมอวนท 30 พฤศจกายน 2531 โดยมองคประกอบทส าคญ 3 ประการ คอ 1.การจดสรรทรพยากรของประเทศตงอยบนพนฐานของระบบเศรษฐกจตลาด 2.การสงเสรมการลงทนของภาคเอกชนและผประกอบการ และสงเสรมกจกรรมของผประกอบการ 3.การด าเนนการเศรษฐกจแบบเปดเพอการคาและการลงทนกบตางประเทศ โดยภายใตกฎหมายการลงทนจากตางประเทศ (Foreign Investment Law) ของเมยนมาร ซ ง อ ย ภ า ย ใ ตก า รควบคมและดแลของคณะกรรมาธการ สงเสรมการลงทนของเมยนมาร (Myanmar Investment Commission : MIC) มหลกประกนและการคมครอง ดงน 3.1 อนญาตใหน าเงนตราตางประเทศเขา-ออกได 3.2 อนญาตใหชาวตางชาตทเขามาท างานในเมยนมารสงเงนกลบไดหลงจากหกภาษเงนไดและคาใชจายอนๆ 3.3 ธรกจทด าเนนการภายใตกฎหมายการลงทนของตางชาตจะ ไดรบการคมครองวาจะไมถกยดและครอบครองโดยรฐและนอกจากนนกลงทนตางชาตสามารถเชาพนท

89

ด าเนนการระยะยาว (Long term lease) ไดจากรฐบาลเมยนมารโดยคาเชาพนทในพนทอตสาหกรรม (Industries Zone) ของรฐบาลอยในอตรา 3 ดอลลารสหรฐฯ ตอตารางเมตรตอป

นโยบายการลงทน รฐบาลเมยนมารมนโยบายสงเสรมการลงทนโดยตรงจากตางชาต (Foreign Direct Investment : FDI) และไดประกาศใชกฎหมายกาสงเสรม การลงทนจากตางชาตหรอ Myanmar Foreign Investment Law (FIL) เมอวนท 30 พฤศจกายน 2531 โดยมเปาหมายใหนกลงทน ลงทนในทรพยากร ธรรมชาตของเมยนมารเพอใหเกดประโยชนสงสดตอการพฒนาประเทศ ทงดาน การกระจายรายไดประชากร พฒนาฝมอแรงงาน และพฒนาเทคโนโลยการผลต ชนสงในประเทศ เปนตน

วตถประสงคการลงทนตามกฎหมาย FIL เพอใหเกดการพฒนาประเทศ มดงน - เปนการลงทนทสงเสรมและขยายการสงออก - เปนการลงทนทใชทรพยากรธรรมชาตและเงนลงทนจ านวนมาก - เปนการลงทนทใชเทคโนโลยชนสงเพอสรางและพฒนาการใชเทคโนโลย - เปนการลงทนขนาดใหญทสนบสนนภาคการผลตและภาคบรการ - เปนการลงทนทสรางโอกาสการจางงานภายในประเทศ - เปนการลงทนทมการท างานเพอพฒนาและประหยดพลงงาน - เปนการลงทนทสงผลตอการพฒนาประเทศสระดบภมภาคได 10. ราชอาณาจกรกมพชา (Kingdom of Cambodia) การสงเสรมการลงทน รฐบาลกมพชาใหความส าคญกบการลงทนในประเทศอยางมาก จงมนโยบายสงเสรมและปรบปรงแกไขระเบยบการลงทนทเออตอนกลงทนตางชาต เชน การอ านวยความสะดวกและการใหสทธตาง ๆ แกโครงการทไดรบการสงเสรมอนญาตใหนกลงทนโอนเงนตราตางประเทศไดอยางเสรเพอจงใจใหนกลงทนตางชาต เขามาลงทนอนจะสงผลตอการสรางงานทกอใหเกดรายไดกบประชาชนและเรงรด การเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ โดยใหสทธเปนเจาของสนทรพยทกอยาง ยกเวนทดนแตกสามารถเชาไดนานถง 99 ป และอนญาตใหนกลงทนเปนเจาของ กจการบางประเภทไดรอยละ 100 และใหการรบประกนนกลงทนในการก าหนด ราคาสนคาทผลตขน การใหสทธในการสงออกเงนทน ผลก าไรของกจการ และยงสามารถลงทนดวยเงนทนของตนเองทงหมด นอกจากนน ในกรณทขาดแรงงานทมฝมอภายในประเทศกสามารถจางแรงงานตางชาตทม

90

ฝมอมาท างานได รวมทงไดเรงปรบปรงกฎระเบยบ ใหมความโปรงใสและลดข นตอนการขอใบอนญาต ประกอบการลงทนมากขน เพอจงใจใหนกลงทนตางชาตเขามาลงทน และสรางงานอนจะกอให เ กด รายไดกบประชาชนและเรงรดการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ ร ฐบาลกมพ ช า ไดออกกฎหมายสงเสรมการลงทน พ.ศ 2537 (แกไขเพมเตม พ.ศ 2546) ใหความมนใจ แกนกลงทนวาจะไดรบการคมครองทรพยสนในทกๆ ดานเทาเทยมกบบคคลในชาต และไมใชนโยบายก าหนดราคาสนคาหรอบรการกบโครงการลงทนทไดรบการ สงเสรม พรอมใหสทธประโยชนอนๆ อาท - การยกเวนภาษเงนไดจากก าไร (Tax holiday) - การยกเวนอากรน าเขาเครองมอ เครองจกรอปกรณและวสดกอสราง ส าหรบโครงการทผลตเพอทดแทนการน าเขาและการยกเวนอากรน าเขาวตถดบสนคากงส าเรจรปและสวนประกอบส าหรบการผลตเพอสงออกและการผลต สนคาทตอเนองกน (Supporting Industry) - การรบสทธลดอตราภาษเงนไดจากรอยละ 20 เหลอรอยละ 9 ภายหลงจากการยกเวนภาษเงนได - สามารถจางและน าคนตางดาวเขามาอยและท างานในหนาทผจดการ ชางเทคนค ชางฝมอผช านาญการ รวมทงบตรและคสมรสของบคคลดงกลาว - สามารถเขาท าประโยชนในทดนทไดรบสมปทานจากภาครฐ หรอ ทเชาจากเอกชน และน าทดนดงกลาวไปเปนหลกประกนการกเงนในระยะเวลาทได รบสมปทานหรอเชา ยกเวนทดนทไดรบสมปทาน แตยงไมไดรบการพฒนา - สามารถซอและสงออกเงนตราตางประเทศเพอช าระคาสนคา เงนตน ดอกเบย คาใชสทธ คาจดการ รวมทงสงออกก าไรหรอเงนทนกลบประเทศไดทงระหวางและภายหลงเลกโครงการ ทงนเครองจกรและอปกรณทน าเขาโดยปลอด อากรไมถง 5 ป เมอเลกโครงการแตตองช าระอากรทพงม

บทสรป อาเซยนจ าเปนตองเรงรดการรวมกลมภายในหรอเรงจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน เนองจากกระแสโลกาภวตน และแนวโนมการท าขอตกลงการรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคตางๆ มากขน ท าใหอาเซยนตองเรงแสดงบทบาทการรวมกลมดวยความมนคงมากขนกวาแตกอนและปรบปรงการด าเนนงานใหทนกระแสการเปลยนแปลงดงกลาว โดยเฉพาะอยางยงกระแสการแขงขนทางการคาและการแขงขนเพอดงดดการลงทนโดยตรงทนบวนจะทวความรนแรงมากขน

91

และมแนวโนมจะถายโอนไปสประเทศเศรษฐกจใหม เชน จน อนเดย และรสเซยมากขน การรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยนจะเปนปจจยส าคญทชวยเสรมสรางความแขงแกรงทางเศรษฐกจและเพมความสามารถในการแขงขนของอาเซยนในตลาดโลก เนองจากสงเสรมใหเกดการเปดเสรการเคลอนยายปจจยการผลตระหวางประเทศสมาชกทลกซงและกวางขวางมากยงขน ทงในดานการคาสนคา การคาบรการ การลงทน เงนทน และแรงงาน รวมถงความรวมมอในดานการอ านวยความสะดวกทางการคาและการลงทน เพอลดอปสรรคทางดานการคา การลงทน ใหเหลอนอยทสด เทาทจะเปนไปได ซงจะน าไปสการพฒนามาตรฐานการครองชพและความกนดอยดของประชาชนภายในประเทศ และลดชองวางความเหลอมล าทางสงคมใหนอยลง ค าถามทายบท

1. นกศกษามความเขาใจตอวตถประสงคของประชาคมเศรษฐกจอาเซยนอยางไร 2. จงอธบายโอกาสทประเทศไทยไดรบจากการรวมกลมทางเศรษฐกจ 3. ประเทศไทยไดผลประโยชนจากการเขารวมประชาคมเศรษฐกจอาเซยนอยางไร 4. ในทศนะของนกศกษาคดวาการรวมกลมประชาคมเศรษฐกจอาเซยนสงผลตอตนเอง

อยางไร

เอกสารอางอง กระทรวงพาณชย กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ. (2551). Asean Economics Community :

AEC ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. กรงเทพฯ: Color Idea. กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐ

ประชาธปไตยประชาชนลาว. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. . (2554). คมอการคาและการลงทน สหพนธรฐมาเลเซย. กรงเทพฯ : กรม

สงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. . (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐอนโดนเซย. กรงเทพฯ : กรม

สงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. . (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐสงคโปร. กรงเทพฯ : กรม

สงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. . (2554). คมอการคาและการลงทน รฐบรไนดารสซาลาม . กรงเทพฯ : กรม

สงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. . (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐฟลปปนส. กรงเทพฯ : กรม

สงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. . (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม . กรงเทพฯ

: กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. . (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐแหงสหภาพพมา. กรงเทพฯ :

กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. . (2554). คมอการคาและการลงทน ราชอาณาจกรกมพชา. กรงเทพฯ : กรม

สงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. ทมวชาการนช. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 1. กรงเทพฯ: นช. ประภสสร เทพชาตร. (2555). ประชาคมอาเซยน. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: เสมาธรรม. ไพรสทธ ศรสทธเกดพร. (2555). อาเซยน 2558 (2015). กรงเทพฯ: ปญญาชน. อณฎณ เชอไทย. (2555). AEC ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. กรงเทพฯ: แสงดาว. อภญญา เฉอนฉว. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 2. กรงเทพฯ: นช. http://www.asean.org http://www.aseansec.org http://www.mfa.go.th/asean

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 4 : ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน เนอหา

พฒนาการความรวมมอดานการเมองและความมนคงอาเซยน

การจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

การเตรยมความพรอมสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

ความกาวหนาในการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

บทสรป

วตถประสงคทวไป เพอใหนกศกษา 1. เกดความรในเรองพฒนาการความรวมมอดานการเมองและความมนคงอาเซยน

2. เกดความรในเรองการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

3. เกดความเขาใจในเรองการเตรยมความพรอมสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

4. เกดความรในเรองความกาวหนาในการจดต งประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน


1. อธบายพฒนาการความรวมมอดานการเมองและความมนคงอาเซยนไดถกตอง 2. อธบายการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนไดถกตอง 3. บอกการเตรยมความพรอมสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนได 4. อธบายความกาวหนาในการจดต งประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนและ

ยกตวอยางประกอบได วธการสอนและกจกรรม

1. ยกตวอยางสถานการณทางการเมองของประเทศสมาชกกอนการรวมกลมประชาคมอาเซยน และใหนกศกษาวเคราะหสถานการณดงกลาวทงทางบวกและทางลบ

2. ผสอนน าเสนอบทท 5 ประชาคมการเมองและความมนคงดวยโปรแกรม Microsoft Powerpoint ประกอบการวเคราะหและอภปรายรวมกน

94

3. แบงกลมนกศกษากลมละ 3 - 4 คน และมอบหมายงานใหนกศกษาเลอกขาวสถานการณทางการเมองของประเทศสมาชกทเกดขนในปจจบนทเกยวของกบการรวมกลมประชาคมอาเซยน และใหวเคราะหกลไกการด าเนนงานของอาเซยน บนทกในรปแบบแผนภม จนตภาพในกระดาษปรฟทแจกให และนดหมายการน าเสนอในสปดาหหนา



1. Microsoft Powerpoint เรอง ประชาคมการเมองและความมนคง 2. กระดาษปรฟ ปากกาเคม กระดาษกาวยน



บทท 4 ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

ปจจบนสภาพแวดลอมทางการเมองระหวางประเทศทปรบเปลยนไปอยางรวดเรว ไดน ามา

ซงทงโอกาสและความทาทายทอาเซยนตองเผชญ ไมวาจะเปนโอกาสในการเสรมสรางความรวมมอดานการเมองและความมนคงของ อาเซยนใหแขงแกรงยงขน หรอการเผชญกบภยคกคามทมาในรปแบบใหม อาท การกออาชญากรรมและการกอการรายขามชาต

ผน าประเทศสมาชกอาเซยนจงไดเหนชอบใหจดตง “ประชาคมอาเซยน” ภายในป 2558เพอสรางความเปนปกแผนของประเทศสมาชกอาเซยน โดยมการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงของอาเซยน เปนหนงในสามเสาความรวมมอส าคญของประชาคมอาเซยน

ในบทท 4 เรองประชาคมการเมองและความมนคง เราจะไดทราบถงพฒนาการความรวมมอดานการเมองและความมนคง การจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน การเตรยมความพรอมสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ความกาวหนาในการจดต งประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน อนจะเปนประโยชนตอการท าความเขาใจตอหนงในสามเสาหลกของประชาคมอาเซยนตอไป

พฒนาการความรวมมอดานการเมองและความมนคงอาเซยน

ภายหลงสงครามโลกครงท 2 สถานการณทางการเมองระหวางประเทศไดเปลยนแปลงอยางรวดเรว นอกเหนอจากการทมรฐเอกราชใหมเกดขนเปนจ านวนมากแลว การทศนยอ านาจในระบบการเมองโลกไดแปรเปลยนจากระบบ 2 ขวอ านาจ (bipolarity) ทมสหรฐอเมรกาและสหภาพโซเวยตเปนผกมอ านาจและเผชญหนากนอยในลกษณะสงครามเยน (Cold War) ไดกลายมาเปนระบบหลายขวอ านาจ (multipolarity) สภาวะดงกลาวไดสงผลกระทบตอเสถยรภาพของภมภาคตะวนออกเฉยงใตอยางหลกเลยงไมได ประเทศตางๆ ภายในภมภาคไดเรมปรบตวใหเขากบสถานการณทเปลยนแปลงไปในลกษณะทแตกตางกน บางประเทศไดเขาผกพนกบประเทศมหาอ านาจภายนอก เชน การเขารวมในคณะกรรมการเศรษฐกจส าหรบภาคพนเอเชยและตะวนออกไกล (Economic Committee for Asia and Far East : ECAFE) การเขาเปนสมาชกของแผนการโคลมโบ (Columbo Plan) รวมทงการเขาเปนภาคองคการสนธสญญาปองกนรวมกนแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Southeast Asia Treaty Organization : SEATO) ซงกอตงขนเมอป พ.ศ.2493 เปนตน

96

ส าหรบบางประเทศซงมความภาคภมใจตอเอกราชและอสรภาพซงตนเพงจะไดรบไมวาจะดวยวธการรนแรงหรอสนต หรอดวยเหตทระบบจกรวรรดนยมเสอมลง กไดหาวธการเสรมสรางพลงตอรองทางเศรษฐกจและการเมองกบประเทศมหาอ านาจภายนอกโดยไดรเรมจดต งกลมประเทศในโลกทสามขนเมอป พ.ศ.2490 โดยใชชอวา “ขบวนการกลมประเทศเอเชย-แอฟรกา” (AFROASIAN Movement) ซงตอมาไดกลายเปนขบวนการกลมประเทศไมฝกใฝฝายใด (Non-Aligned Movement : NAM) อนเปนขบวนการทมบทบาทและความส าคญอยางยงในวงการการเมองระหวางประเทศในปจจบน

ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตนน ประเทศตางๆ กไดตนตวเกยวกบเรองนไมนอยไปกวาประเทศในเขตภมภาคอนๆ ทงนเนองจากผน าในภมภาคนตางมทศนคตทสอดคลองกนในเรอง การตอตานลทธจกรวรรดในทกรปแบบและมงเนนการด าเนนนโยบายตางประเทศอยางเปนอสระเพอใชเปนเกราะก าบงภยคกคามจากภายนอก อยางไรกตาม บรรดาผน าทงหลายตางตระหนกดวา การด าเนนการเพอใหบรรลเปาหมายดงกลาวนน ไมอาจกระท าไดโดยล าพง ในขณะทการกลบไปพงพงมหาอ านาจกยงเปนสงทนาหวาดระแวง ดวยสาเหตดงกลาวท าใหประเทศตางๆ พยายามแสวงหาลทางทจะกระชบความรวมมอกนเฉพาะภายในภมภาค เพอใหบงเกดผลในการพฒนาตนเอง ในแตละประเทศ ประกอบกบแนวความคดเกยวกบ “ภมภาคนยม” ในยคนนกก าลงมอทธพลและเตบโตขนโดยล าดบ (พษณ สวรรณะชฎ, 2540: 29)

ภายหลงจากท 5 ประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต คอ อนโดนเซย มาเลเซยฟลปปนส สงคโปร และไทย สามารถฟนฝาอปสรรคตางๆ จนบรรลผลในการกอตงสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต หรออาเซยน (Association of Southeast Asian Nations : ASEAN) ขนไดในทสดเมอป พ.ศ.2510 แลวนน ความเคลอนไหวและบทบาทของอาเซยนทงในดานการเมอง เศรษฐกจ และสงคมกเพมพนขนโดยล าดบ พฒนาการของอาเซยนแตละขนตอนเปนเครองบงชใหเหนวาอาเซยนเปนองคการระหวางประเทศอกองคการหนงซงมกจกรรมดานการเมองอยางตอเนอง และไดรบการยอมรบจากนานาประเทศมากขน พรอมกนนนความสมพนธของประเทศตางๆ ภายในอาเซยนกไดรบการกระชบขนจนแนนแฟน ทงน เพอใหความพยายามรวมกนทจะใหความรวมมอสวนภมภาคบรรลผลตามเจตนารมณทก าหนดไวอยางจรงจง

อยางไรกตาม ถงแมวาในเอกสารทางราชการของอาเซยนจะระบวาอาเซยนเปนองคการความรวมมอระดบภมภาค ซงมวตถประสงคเพอความรวมมอชวยเหลอซงกนและกนในดานเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม แตสงทไดรบการเนนหนกเปนพเศษไมวาจะเปนเนอหาในปฏญญากรงเทพฯ หรอทาททแสดงออกโดยผน าอาเซยนในยคนนกลบกลายเปนถอยความทเกยวกบสนตภาพ (peace) เสรภาพ (freedom) เสถยรภาพ (stability) และความมนคง (security) ของภมภาค

97

โดยเนนเฉพาะภยคกคามทมผลกระทบตอความมนคงซงเกดจากการแทรกแซงจากภายนอกทกรปแบบ รวมทงระบถงปญหาทเกยวกบฐานทพตางประเทศซงยงตงอยในประเทศสมาชกบางประเทศ อนเปนการชใหเหนวามลเหตจงใจทางดานการเมองตลอดจนปญหาทเกยวกบเสถยรภาพและความมนคงเปนตวแปรหลกทมอทธพลผลกดนใหประเทศภาคทง 5 ประเทศตกลงใจรวมกนทจะกอตงอาเซยนขน

ในการจดตงกลไกเฉพาะเกยวกบการพจารณาปญหาความมนคงในภมภาคน อาเซยนไดเรมหารอกนอยางจรงจงในการประชมสดยอดอาเซยนครงท 4 ทประเทศสงคโปร เมอป พ.ศ.2535 โดยทประชมไดเสนอใหพฒนากลไกของอาเซยนทมอยแลว โดยเฉพาะการประชมระหวางอาเซยนกบคเจรจาภายหลงการประชมระดบรฐมนตร (ASEAN Post-Ministerial Conference : PMC) ซงเปนพนฐานส าหรบจดต งเวทการหารอในประเดนดานการเมองและความมนคงตางๆ เพอเสรมสรางสนตภาพและเสถยรภาพของภมภาคตามเจตนารมณของสหประชาชาต (United Nations : UN) โดยมวตถประสงคเบองตนในการเสรมสรางลกษณะนสยและแบบแผนทางพฤตกรรมแกประเทศทเกยวของใหเรยนรเกยวกบการหารอรวมกนอยางเปดเผยและตรงไปตรงมา เพอหลกเลยงความเสยงภยตางๆ ทอาจเกดขนจากผลของความหวาดระแวงซงกนและกน อกทงเพอสรางสรรคสภาวะแวดลอมทเกอกลตอเสถยรภาพทางการเมองและความมนคงของภมภาค

ในป พ.ศ.2537 ระหวางการประชมประจ าปของรฐมนตรตางประเทศอาเซยน จงไดเกด “การประชมวาดวยการเมองและความมนคงในภมภาคเอเชย–แปซฟก” (ASEAN Regional Forum : ARF) ขนเปนครงแรกทกรงเทพฯ เมอวนท 25 กรกฎาคม พ.ศ.2537 โดยไดรบความรวมมอจาก 17ประเทศในเอเชย-แปซฟก ไดแก บรไน อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร ไทย เวยดนาม ลาว ปาปวนวกน จน รสเซย ออสเตรเลย นวซแลนด สหรฐอเมรกา แคนาดา ญปน เกาหลใต และอก 1 กลมประเทศ คอ สหภาพยโรป ซงในการประชมครงแรกน อาเซยนประสบความส าเรจในการผลกดนใหทประชมรบรองหลกการตางๆ ตามทระบในสนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty of Amity and Cooperation in Southeast Asia : TAC) ใหเปนแบบแผนการปฏบตและกลไกทางการทตเพอสนบสนนการทตเชงปองกน และความรวมมอดานการเมองและความมนคง รวมทงเสรมสรางความมนใจระหวางสมาชก ARF

ภายหลงการประชมครงแรก ARF ไดพฒนาไปอยางตอเนอง โดยไดเกดการประชมระดบตางๆ ภายใตกรอบของ ARF อยางสม าเสมอ นอกจากนน ประเทศตางๆ ทงในและนอกเขตเอเชย-แปซฟก (อนเดย มองโกเลย เกาหลเหนอ พมา สหราชอาณาจกร ฝรงเศส) ไดแสดงความสนใจและยนความจ านงทจะขอเขาเปนสมาชก ARF ดวย สวนในดานเนอหาไดมการขยายขอบเขตความ

98

รวมมอในดานการเมองและความมนคงออกไปอยางกวางขวาง เชน มการหารอกนในหวขอเกยวกบปฏบตการรกษาสนตภาพ ความรวมมอในการคนหาและกภย เปนตน

นอกจากน อาเซยนยงมความพยายามเสมอมาทจะสรางเอเชยตะวนออกเฉยงใตใหเปนเขตปลอดอาวธนวเคลยร แตความพยายามดงกลาวของอาเซยนประสบอปสรรคมากมายในชวงสงครามเยน เนองจากตองเผชญกบอทธพลและการคดคานของประเทศมหาอ านาจทครอบครองอาวธนวเคลยร ซงยงแขงขนชวงชงความเปนใหญอยในภมภาคในขณะนน ภายหลงการสนสดลงของสงครามเยน สภาวการณระหวางประเทศเปนไปในลกษณะเอออ านวยตอเจตนารมณของอาเซยนยงขน โดยเฉพาะกระแสการเมองระหวางประเทศทคดคานการทดลอง ผลต พฒนา และการครอบครองอาวธนวเคลยร ส าหรบประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทกประเทศตางตระหนกถงความจ าเปนทจะตองสรางภมภาคใหเปนเขตปลอดอาวธนวเคลยรอยางจรงจง

ดงนน ในการประชมสดยอดอาเซยนครงท 5 ทกรงเทพฯ เมอป พ.ศ.2538 ผน าอาเซยนทง 7 ประเทศ รวมทงนายกรฐมนตรของลาว กมพชา และพมาไดรวมลงนามในสนธสญญาวาดวยเขตปลอดอาวธนวเคลยรในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty on Southeast Asia Nuclear Weapon-Free Zone : SEANWFZ) ซงมสาระส าคญคอ การจดตงเขตปลอดอาวธนวเคลยรในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ซงประกอบดวยดนแดนเขตเศรษฐกจจ าเพาะและไหลทวปของทง 10 ประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยภาคสมาชกมพนธกรณทจะไมพฒนา ผลต หรอครอบครองอาวธนวเคลยร และจะไมอนญาตใหรฐอนเขามาพฒนา ผลต หรอเกบอาวธนวเคลยรไวในดนแดนของตน ยกเวนแตเปนการด าเนนการเกยวกบการใชพลงงานปรมาณเพอสนต ทมวตถประสงคในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศสมาชก นอกจากนน ยงตกลงจดต งคณะกรรมาธการขนประกอบดวยรฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศของสมาชก เพอดแลการปฏบตตางๆ ใหเปนไปตามสนธสญญา SEANWFZ รวมทงก ากบดแลการแกไขกรณพพาทตางๆ ระหวางสมาชกดวยการลงนามในสนธสญญา SEANWFZ ถอไดวาเปนการประกาศเจตนารมณทางการเมองครงประวตศาสตรของประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทง 10 ประเทศ ซงสอดคลองกบความตองการของประชาคมระหวางประเทศทตอตานการแพรขยายอาวธนวเคลยร อยางไรกดวตถประสงคของอาเซยนจะบรรลผลอยางสมบรณไดกตอเมอไดรบความรวมมอจากประเทศ ผครอบครองอาวธนวเคลยร (สหรฐอเมรกา องกฤษ ฝรงเศส รสเซย และจน) ซงอาเซยนไดรณรงค ในเรองนตอไปอยางแขงขน

ประโยชนส าคญยงทอาเซยนไดรบจากความรวมมอดานการเมองในระยะเวลาทผานมาคอ การทอาเซยนสามารถสรางธรรมเนยมปฏบตของตนเองเกยวกบการแกไขขอพพาทระหวางกนบนพนฐานของการอยรวมกนโดยสนต กลาวคอ สมาชกตางรจกยบย งชงใจทจะหลกเลยงการกระท า

99

ใดๆ ทเปนการแทรกแซงกจการภายในของเพอนสมาชก แตเมอเกดขอพพาทระหวางกนขน สมาชกกหลกเลยงการเผชญหนาแตหนมาแกไขปญหาระหวางกนดวยการปรกษาหารอโดยสนตวธ การเคารพในเอกราช อธปไตย และบรณภาพแหงดนแดนซงกนและกนระหวางสมาชกอยางเครงครดสมาชกอาเซยนยงไดประโยชนจากความรวมมอดานการเมองในลกษณะอนๆ ดวย อาท การทสมาชกแตละประเทศพนจากการอยโดดเดยวตามล าพง นอกจากนน อาเซยนยงไดกลายเปนเวทส าหรบประเทศสมาชกในการแลกเปลยนทศนะและประสบการณระหวางกนอยางตรงไปตรงมาซงยงผลใหเกดการกลนกรองนโยบายของแตละประเทศอยางรดกม ในขณะทลดความแตกตางกนในเรองผลประโยชนลง ประการสดทาย ความใกลชดกนระหวางสมาชกในอาเซยนท าใหสมาชกแตละประเทศสามารถแสดงทาทตอประเดนทางการเมองตางๆ ไดอยางเปดเผย กอนทจะสรปเปนทาท รวมกนของอาเซยน ซงมผลเพมน าหนกและอ านาจการตอรองใหแกทาทรวมดงกลาวดวย

ดงนน จงอาจกลาวไดวาความรวมมอในดานการเมองและความมนคงของอาเซยนกอนการ กอตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political-Security Community : APSC) นน ตองพจารณาไปถงภมหลงของอาเซยนในชวงกอนการกอตงองคการ ทงเรองนโยบายตางประเทศและผลประโยชนของประเทศผกอตงทง 5 ประเทศ ตลอดจนองคการระดบภมภาคทไดรบการจดตงขนในยคกอนหนานน ไดแก องคการ SEATO และสมาคมเอเชยตะวนออกเฉยงใต(Association of Southeast Asia : ASA) การจดตงองคการเหลานชใหเหนวา การจดตงอาเซยนเปนผลมาจากความหวงรวมกนของสมาชกผกอตงทจะอาศยองคการทจดตงขนเปนเครองค าประกน

ความมนคงของแตละประเทศ ภายใตสภาวการณทเอเชยตะวนออกเฉยงใตในขณะนนก าลงเปนเวทของความขดแยงดานอดมการณอยางรนแรงระหวางมหาอ านาจ ซงประเทศผกอตงอาเซยนเหนวาหนทางทจะรกษาไวซงความมนคงของแตละประเทศ คอ การสรางภมภาคใหมเสถยรภาพและพงพาตนเองแทนการพงพามหาอ านาจดงเชนทเคยเปนมา ดงนน อาเซยนจงไดอาศยความลมเหลวขององคการทจดตงขนกอนหนาเปนอทาหรณในการก าหนดแนวทางความรวมมอเพอปองกนความลมเหลว ตวอยางเชนการจ ากดสมาชกไวเฉพาะประเทศภายในภมภาคเทานน หรอการจดโครงสรางองคการใหเปนไปอยางหลวมๆ และยดหยน เปนตน ซงแนวทางดงกลาวไดชวยเกอกลและเปดโอกาสใหอาเซยนถอก าเนดขนและสามารถพฒนาไปอยางตอเนอง

สวนเรองความรวมมอในดานการเมองและความมนคงนน โดยเหตทอาเซยนกอตงขนดวยมลเหตทางการเมองเปนส าคญ แมวาถอยค าทระบในปฏญญากรงเทพฯ พ.ศ.2510 อนเปนเอกสารพนฐานในการกอตงจะระบถงเรองผลประโยชนและความรวมมอทางเศรษฐกจ ดงนนในชวงทศวรรษแรกอาเซยนจงทมเทเวลาและก าลงงานใหแกการระงบขอพพาทระหวางประเทศสมาชก ทงนเพอใหบรรลถงความไวเนอเชอใจกน ความพยายามในการระงบขอพพาททมอยในขณะนนได

100

พฒนามาจนกลายมาเปนธรรมเนยมปฏบตของอาเซยนในการแกไขขอพพาทโดยสนตวธแปรสภาพจากการเผชญหนาเพอเอาชนะซงกนและกน มาเปนการปรกษาหารอเพอคลคลายปญหาเพอผลประโยชนรวมกน นอกจากน บทบาทของอาเซยนตอปญหาระหวางประเทศอนๆ สะทอนใหเหนถงบทบาทส าคญของอาเซยนตอการค าประกนสนตภาพและเสถยรภาพของภมภาค อาท ปญหากมพชาในชวงปพ.ศ. 2522 – พ.ศ.2534 การใหเอเชยตะวนออกเฉยงใตเปนเขตสนตภาพ เสรภาพ และความเปนกลาง การจดการประชม ARF และการประกาศใหเอเชยตะวนออกเฉยงใตเปนเขตปลอดอาวธนวเคลยร เปนตน (พษณ สวรรณะชฎ, 2540: 114-115) การจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนมพฒนาการจากความรวมมออนใกลชดและความเปนอนหนงอนเดยวกนมานานกวา 40 ป โดยผน าอาเซยนในทประชมสดยอดอยางไมเปนทางการทกรงกวลาลมเปอร ประเทศมาเลเซย เมอป พ.ศ.2540 ไดรวมประกาศ “วสยทศนอาเซยนค.ศ.2020/พ.ศ.2563” (ASEAN Vision 2020) ซงเหนพองใหกลมประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต มองไปสโลกภายนอก อยรวมกนอยางสนต มเสถยรภาพและมความมงคง ผกพนกนดวยความเปนหนสวนในการพฒนาอนเปนพลวตและในประชาคมแหงสงคมทเอออาทร ดงนนเพอใหวสยทศนอาเซยน พ.ศ.2563 มผลอยางเปนรปธรรม ผน าอาเซยนไดรบรองปฏญญาวาดวยความรวมมอในอาเซยน ฉบบท 2 (The Declaration of ASEAN Concord II หรอ Bali Concord II) เมอปพ.ศ.2546 เพอจดตงประชาคมอาเซยนภายในป พ.ศ.2563 โดยประชาคมอาเซยนทจดตงขนประกอบดวย 3 เสาหลก คอ ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC) และประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community : ASCC)

ผน าอาเซยนตระหนกวาการสงเสรมการรวมตวของอาเซยนใหแขงแกรงยงขนโดยการเรงจดตงประชาคมอาเซยนจะชวยสงเสรมความเปนศนยกลางของอาเซยนและบทบาทขบเคลอนการสรางโครงสรางสถาปตยกรรมในภมภาค ดงนน ทประชมสดยอดอาเซยน ครงท 12 เมอเดอนมกราคม พ.ศ.2550 ทเมองเซบ ประเทศฟลปปนส ผน าอาเซยนจงตดสนใจทจะเรงรดการจดตงประชาคมอาเซยนใหเปนผลส าเรจในป พ.ศ.2558 ตอมาในทประชมสดยอดอาเซยน ครงท 13 เมอเดอนพฤศจกายน พ.ศ.2550 ทประเทศสงคโปร ผน าอาเซยนไดลงนามในกฎบตรอาเซยน ซงแสดงเจตนารมณในการเรงสรางประชาคมอาเซยน โดยการเสรมสรางความรวมมอและการรวมตวในภมภาค ในการน ผน าไดมอบหมายใหรฐมนตรและเจาหนาทจดท ารางแผนงานการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political-Security Community Blueprint : APSC

101

Blueprint) ซงไดมการรบรองในทประชมสดยอดอาเซยน ครงท 14 เมอเดอนมนาคม พ.ศ.2552 ทอ าเภอชะอ า-หวหน ประเทศไทย APSC Blueprint ยดหลกการในกฎบตรอาเซยน ซงพฒนาจากเอกสารแผนปฏบตการส าหรบการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (APSC Plan of Action) แผนปฏบตการเวยงจนทน (Vientiane Action Program : VAP) และขอตดสนใจตางๆ จากองคกรเฉพาะดานของอาเซยน APSC Plan of Action เปนเอกสารหลกทระบกจกรรมทจ าเปนในการบรรลวตถประสงคของการจดต งประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ในขณะทแผนปฏบตการเวยงจนทนเปนเอกสารทวางมาตรการทจ าเปนระหวางป พ.ศ.2547 – พ.ศ.2553 เอกสารทง 2 ฉบบเปนเอกสารอางองทส าคญในการสานตอความรวมมอทางการเมองและความมนคง ดงนน APSC Blueprint จงเปนแผนงานและกรอบเวลาส าหรบการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนภายในป พ.ศ.2558 นอกจากน APSC Blueprint ยงมความยดหยนทจะสานตอกจกรรมตางๆ ทจะด าเนนการหลงป พ.ศ.2558 ดวย เพอใหคงไวซงความส าคญและความย งยน (กรมอาเซยน, 2553: 3-4)

คณลกษณะและองคประกอบของแผนการจดต งประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

เปนความมงหวงวาประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน จะท าใหความรวมมอดานการเมองและความมนคงของอาเซยนมการพฒนามากยงขน โดยเปนหลกประกนตอประชาชนและประเทศสมาชกอาเซยนใหอยอยางสนตระหวางกนและกบโลกภายนอกในบรรยากาศของความเปนประชาธปไตย ความยตธรรมและการมความปรองดองตอกน จากหลกการขางตน ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนประกอบดวย 3 คณลกษณะ ไดแก

ก) ประชาคมทมกตกาและมการพฒนาคานยมและบรรทดฐานรวมกน ข) ประชาคมทท าใหภมภาคมความเปนเอกภาพ มความสงบสข มความแขงแกรงพรอมทง

มความรบผดชอบรวมกนเพอแกไขปญหาความมนคงทครอบคลมในทกมต ค) ประชาคมทท าใหเปนภมภาคทมพลวตและมองไปยงโลกภายนอกทมการรวมตวและ

ลกษณะพงพาซงกนและกนมากยงขน คณลกษณะเหลานมความเกยวโยงกนและสงเสรมซงกนและกน และควรด าเนนการ อยางสมดลและสม าเสมอ ทงน เพอใหเกดประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน APSC Blueprint จงเปนเอกสารทมงการปฏบต เพอใหบรรลผลและตระหนกถงศกยภาพและความสามารถ ของประเทศสมาชกอาเซยน (กรมอาเซยน, 2553: 4-6)

102

1. ประชาคมทมกฎเกณฑและบรรทดฐานและคานยมรวมกน 1.1 ความรวมมอดานการพฒนาการทางการเมอง

1.1.1 สงเสรมความเขาใจและการยอมรบในระบอบการเมองตางๆ วฒนธรรมและประวตศาสตรของประเทศสมาชกอาเซยน โดยมกจกรรม เชน จดสมมนา/การประชมเชงปฏบตการเกยวกบสถาบนประชาธปไตย การใหความเทาเทยมทางเพศเปนกระแสหลกในนโยบายและการมสวนรวมของประชาชน

1.1.2 ปทางส าหรบกรอบองคกรเพออ านวยความสะดวกตอการไหลเวยนของขอมลโดยเสร เพอการสนบสนนและความชวยเหลอซงกนและกนระหวางประเทศสมาชกอาเซยน โดยมกจกรรม เชน ใหมการฝกงาน ทนฝกงาน มอบทนการศกษา การประชมเชงปฏบตการ การศกษา ดงานและการแลกเปลยนผสอขาว เพอเพมศกยภาพและความเปนมออาชพดานสอในภมภาค โดยเนนกระบวนการของการด าเนนการตามแผนงานน

1.1.3 จดท าแผนงานเพอสนบสนนและใหความชวยเหลอซงกนและกนระหวางประเทศสมาชกอาเซยนในการพฒนายทธศาสตรเพอเสรมสรางหลกนตธรรม ระบบยตธรรมและโครงสรางพนฐานทางกฎหมาย โดยมกจกรรม เชน จดท าการศกษาเปรยบเทยบส าหรบผรางกฎหมายในการประกาศใชกฎหมายและกฎระเบยบตางๆ

1.1.4 สงเสรมธรรมาภบาล โดยมกจกรรม เชน ศกษาและวเคราะหเพอจดท าฐานขอมลและรวบรวมแนวทางปฏบตทดเลศในเรองธรรมาภบาลของภมภาค

1.1.5 สงเสรมและคมครองสทธมนษยชน โดยมกจกรรม เชน รวบรวมขอมลเรองกลไกดานสทธมนษยชนและองคกรทเกยวของ รวมทงองคกรเฉพาะดาน เพอสงเสรมสทธสตรและเดกภายในป พ.ศ.2552

1.1.6 เพมการมสวนรวมขององคกรทมความสมพนธกบอาเซยนทเกยวของตอการขบเคลอนความคดรเรมเพอพฒนาการทางการเมองของอาเซยนใหด าเนนไปขางหนา โดยมกจกรรม เชน สงเสรมการศกษาวจย และสนบสนนทนจดพมพของการรเรมพฒนาทางการเมองอาเซยน

1.1.7 ปองกนและปราบปรามการทจรต โดยมกจกรรม เชน ก าหนดกลไกทเกยวของในการปฏบตกบกจกรรมเพอการปองกนและปราบปรามการทจรต และสรางเสรมความเชอมโยงและความรวมมอระหวางองคกรทเกยวของ

1.1.8 สงเสรมหลกการประชาธปไตย โดยมกจกรรม เชน การจดท าการศกษาวจยเปนรายปเพอรวบรวมประสบการณดานประชาธปไตยและเพอสงเสรมการยดมนในหลกการของประชาธปไตย

103

1.1.9 สงเสรมสนตภาพและเสถยรภาพในภมภาค โดยมกจกรรม เชนพฒนาใหมกจกรรมเพอสนบสนนวฒนธรรมเพอสนตภาพ และการหารอระหวางศาสนาและภายใน ศาสนาในภมภาค

2.2 การสรางและแบงปนกฎเกณฑรวม 2.2.1 ปรบกรอบสถาบนของอาเซยนใหเปนไปตามกฎบตรอาเซยน โดยม

กจกรรม เชน จดเตรยมและด าเนนการตามแผนงานในชวงเปลยนผานวาดวยการปฏรปสถาบนท จ าเปนเพอด าเนนการตามกฎบตรอาเซยน

2.2.2 เสรมสรางความรวมมอภายใตสนธสญญา TAC โดยมกจกรรม เชนจดใหมการประชมเชงปฏบตการและการสมมนาเพอประเมนความกาวหนาของการด าเนนงานของ สนธสญญา TAC และหาทางในการพฒนากลไกการด าเนนการตอไป

2.2.3 สงเสรมใหมการด าเนนการอยางสมบรณตามปฏญญาวาดวยทะเลจนใต (Declaration on the Conduct of Parties in the South China Sea : DOC) เพอสนตภาพและเสถยรภาพในทะเลจนใต โดยมกจกรรม เชน ด าเนนการตามวธปฏบตทมอยของอาเซยนโดยประเทศสมาชก เพอใหมการปรกษาหารออยางใกลชดและใหการด าเนนการของปฏญญาวาดวยทะเลจนใตบรรลผลอยางเตมท

2.2.4 สงเสรมใหมนใจในการด าเนนการตามสนธสญญา SEANWFZ และแผนปฏบตการภายใตสนธสญญาน โดยมกจกรรม เชน สนบสนนใหมการภาคยานวตรพธสารของสนธสญญา SEANWFZ ส าหรบกลมประเทศทครอบครองอาวธนวเคลยร

2.2.5 สงเสรมความรวมมอทางทะเลอาเซยน โดยมกจกรรม เชน จดการประชมเวทหารออาเซยนเรองความรวมมอทางทะเล

2. ภมภาคทมความเปนเอกภาพ สงบสข และมความแขงแกรง พรอมทงมความรบผดชอบรวมกนเพอแกไขปญหาความมนคงทครอบคลมในทกมต

ในการสรางประชาคมการเมองและความมนคงทมความเปนเอกภาพ สงบสขและแขงแกรง อาเซยนยดมนกบหลกการความมนคงทครอบคลมในทกมต ซงครอบคลมมากกวาแงมมความมนคงในรปแบบเดม แตค านงถงความมนคงในรปแบบใหม ซงเปนปจจยทส าคญตอความแขงแกรงในระดบประเทศและภมภาค เชน มตเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอมของการพฒนา อาเซยนยงคงยดมนตอการปองกนความขดแยง/มาตรการการสรางความไวเนอเชอใจ การทตเชงปองกน และการสรางสนตภาพหลงความขดแยง

104

2.1 ปองกนความขดแยงและมาตรการการสรางความไวเนอเชอใจ 2.1.1 เสรมสรางมาตรการการสรางความไวเนอเชอใจ โดยมกจกรรม เชน

สงเสรมการแลกเปลยนผสงเกตการณในการฝกทหาร โดยเปนไปตามความสามารถและเงอนไข ของแตละประเทศสมาชกอาเซยน

2.1.2 สงเสรมความโปรงใสและความเขาใจในนโยบายกลาโหมและมมมองดานความมนคง โดยมกจกรรม เชน มงไปสการพฒนาและตพมพมมมองสถานการณความ มนคงประจ าปของอาเซยน

ข.1.3 สรางกรอบการด าเนนการทางสถาบนทจ าเปนเพอเสรมสรางกระบวนการภายใตกรอบการประชม ARF เพอสนบสนนประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนโดยมกจกรรม เชน ตดตามขอเสนอแนะเกยวกบการทบทวนความรวมมอดานการเมองและความมนคงในภมภาคเอเซย-แปซฟก

2.1.4 เสรมสรางความพยายามในการธ ารงความเคารพในบรณภาพแหงดนแดนอธปไตย และเอกภาพของประเทศสมาชกตามทก าหนดไวในปฏญญาวาดวยหลกการแหงกฎหมายระหวางประเทศเกยวกบความสมพนธฉนทมตรและความรวมมอโดยเปนไปตามกฎบตรสหประชาชาต โดยมกจกรรม เชน สงเสรมตอไปและเพมความตระหนกตอประเดนเหลานเพอเรงรดการสรางประชาคมและยกระดบการเปนทยอมรบเปนทรจกของอาเซยนในเวทโลก

ข.1.5 สงเสรมการพฒนาบรรทดฐานเพอสรางความรวมมอดานการปองกนทางทหารและความมนคงอาเซยน โดยมกจกรรม เชน รเรมงานเตรยมการส าหรบการพฒนาโครงการความรวมมอทเปนรปธรรมระหวางหนวยงานทหารของประเทศสมาชกอาเซยน

2.2 การแกไขความขดแยงและการระงบขอพพาทโดยสนต 2.2.1 พฒนารปแบบการระงบขอพพาทโดยสนต เพมเตมจากรปแบบทม

อยและพจารณาเสรมสรางรปแบบดงกลาวใหเขมแขงขนดวยกลไกเพมเตม โดยมกจกรรม เชน ศกษาและวเคราะหรปแบบการระงบขอพพาทโดยสนตทมอย และ/หรอกลไกเพมเตม เพอเสรมสรางกลไกในภมภาคในการระงบขอพพาทโดยสนต

2.2.2 เสรมสรางกจกรรมการคนควาวจยเรองสนตภาพ การจดการความขดแยงและการแกไขความขดแยง โดยมกจกรรม เชน พจารณาจดตงสถาบนอาเซยนส าหรบสนตภาพและสมานฉนท

2.2.3 สงเสรมความรวมมอในภมภาคเพอธ ารงไวซงสนตภาพและเสถยรภาพ โดยมกจกรรม เชน ระบหนวยงานหลกของประเทศเพอสงเสรมความรวมมอดานสนตภาพและเสถยรภาพในระดบภมภาค

105

2.3 การสรางสนตภาพหลงความขดแยง 2.3.1 เสรมสรางความชวยเหลอดานมนษยธรรมอาเซยน โดยมกจกรรม

เชน ใหการบรการและความชวยเหลอขนพนฐานเพอบรรเทาทกขแกผไดรบผลกระทบจากความขดแยง โดยตองปรกษากบประเทศทไดรบผลกระทบ

2.3.2 ด าเนนการตามโครงการพฒนาทรพยากรมนษยและสรางขดความสามารถในพนทภายหลงความขดแยง โดยมกจกรรม เชน รางแนวทางการประเมนความตองการการฝกอบรมและการเสรมสรางขดความสามารถ

2.3.3 เพมความรวมมอในดานการไกลเกลยประนประนอมและคานยมทมสนตภาพเปนศนยกลาง โดยมกจกรรม เชน ด าเนนการศกษาเพอเพมความรวมมอดานการสมานฉนทและสงเสรมคานยมทมสนตภาพเปนศนยกลาง

2.4 ประเดนความมนคงรปแบบใหม 2.4.1 เสรมสรางความรวมมอในการรบมอประเดนปญหาความมนคง

รปแบบใหม โดยเฉพาะเรองการตอตานอาชญากรรมขามชาตและความทาทายขามแดนอนๆ โดยมกจกรรม เชน ด าเนนการในประเดนส าคญในแผนการด าเนนงานอยางมประสทธภาพเพอด าเนนการตามแผนปฏบตการตอตานอาชญากรรมขามชาต

2.4.2 เพมความพยายามในการตอตานการกอการรายโดยการใหสตยาบนโดยเรวและด าเนนการอยางเตมทตามอนสญญาอาเซยนวาดวยการตอตานการกอการราย โดยมกจกรรม เชน ด าเนนการเพอใหอนสญญาฯ มผลบงคบใชภายในป พ.ศ.2552 การใหสตยาบน โดยประเทศสมาชกอาเซยนทกประเทศ และสงเสรมการด าเนนการตามอนสญญาฯ

2.5 เสรมสรางความรวมมอของอาเซยนดานการจดการภยพบต และการตอบสนองตอสถานการณฉกเฉน โดยมกจกรรม เชน พฒนาแนวทางยทธศาสตรของความรวมมอ ดานการเมองและความมนคงในภมภาคเอเซย-แปซฟกส าหรบความชวยเหลอทางมนษยธรรมและ ความรวมมอดานการบรรเทาภยพบต

2.6 การตอบสนองอยางมประสทธภาพและทนกาลตอประเดนเรงดวนหรอสถานการณวกฤตทสงผลกระทบตออาเซยน โดยมกจกรรม เชน จดการประชมสมยพเศษในระดบผน า หรอรฐมนตร ในเหตการณวกฤตหรอสถานการณฉกเฉนทมผลกระทบตออาเซยน และพฒนากรอบการด าเนนการเพอจดการกบสถานการณดงกลาวอยางทนทวงท

106

3. ภมภาคทมพลวตรและมองไปยงโลกภายนอก ในโลกทมการรวมตวและพงพาอาศยกนยงขน โดยมกจกรรม เชน อาเซยนสงเสรมและรกษาความสมพนธทเปนมตรและเปนประโยชนรวมกนกบประเทศภายนอก เพอใหความมนใจวาประชาชนและประเทศสมาชกของอาเซยนสามารถอยอยางสนตในโลก

3.1 การสงเสรมอาเซยนใหเปนศนยกลางในความรวมมอระดบภมภาคและการสรางประชาคม โดยมกจกรรม เชน เพมพนการประสานงานในการด าเนนความสมพนธภายนอกของอาเซยนตลอดจนการประชมในระดบภมภาคและในระดบพหภาค

3.2 สงเสรมความสมพนธทเพมพนกบประเทศภายนอก โดยมกจกรรม เชน แสวงหาโครงการความรวมมอกบองคการระดบภมภาค

3.3 เสรมสรางการปรกษาหารอและความรวมมอในประเดนพหภาคทเปนความกงวลรวมกน โดยมกจกรรม เชน เพมพนการปรกษาหารอภายในอาเซยน ซงรวมถงการแตงตงผแทนถาวรของประเทศอาเซยนประจ าสหประชาชาตและองคการระหวางประเทศอนๆ เพอสงเสรมผลประโยชนของอาเซยน (กรมอาเซยน, 2553: 6-28) การเตรยมความพรอมสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

หนวยราชการไทยทเกยวของไดเตรยมความพรอมสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน โดยไดจดกจกรรมและโครงการตางๆ ตาม APSC Blueprint ซงมรายละเอยดดงน

1. การสรางความตนตว ตระหนกร เกยวกบประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน 1.1 คณะกรรมาธการระหวางรฐบาลอาเซยนวาดวยสทธมนษยชนและปฏญญา

อาเซยนวาดวยสทธมนษยชน 1.2 สถาบนอาเซยนเพอสนตภาพและสมานฉนท 1.3 การสรางความตระหนกรในกลไกระงบขอพพาทและสนธสญญา TAC

2. การพฒนาขดความสามารถของสถาบนวจยของไทยในเรองการเมองและความมนคง 2.1 สนบสนนการจดตงเครอขายสถาบนทเกยวกบความมนคงทางทะเล 2.2 สนบสนนการจดต งเครอขายสถาบนอาเซยนเพอสนตภาพและความ

สมานฉนท 2.3 การควบคมการแพรขยายอาวธนวเคลยร 2.4 ความปลอดภยทางดานนวเคลยร

107

3. การฝกอบรมขาราชการใหมความพรอมในการปฏบตตามพนธกรณตางๆ ของอาเซยน 3.1 การเขารวมปฏบตงานในศนยประสานงานอาเซยนส าหรบการใหความ

ชวยเหลอดานมนษยธรรมในการจดการภยพบต 3.2 การปฏบตตามอนสญญาอาเซยนวาดวยการตอตานการกอการราย 3.3 การลดผลกระทบดานลบจากการเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน (กรม

อาเซยน, 2555) นอกจากน ประเดนส าคญทประเทศไทยใหความส าคญเปนล าดบตนๆ ในการสราง

ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน คอ 1) สงเสรมคานยมของประชาธปไตย ธรรมาภบาล และหลกการนตธรรมในอาเซยน โดย

มงเนนประโยชนของประชาชนเปนทตง 2) สงเสรมความรวมมอกบภาคประชาสงคมในงานของประชาคมการเมองและความมนคง

อาเซยน โดยใชหวขอการหารอเปนตวตงในการเชญองคกรทมใชของรฐบาลในการแกไขปญหาความมนคงรปแบบใหม เชน เรองการบรหารจดการภยพบต อาชญากรรมขามชาต เชน การคายาเสพตดและการคามนษย เปนตน และมงด าเนนภารกจทางมนษยธรรมมากกวาดานการเมอง

3) สงเสรมใหมความโปรงใสมากขนระหวางฝายกลาโหมอาเซยน โดยการแลกเปลยนขอมลเรอง Arms Modernization และการสงผสงเกตการณในการซอมรบ ควรมความรวมมอกนใหมากยงขนในเรองการบรหารจดการภยพบตและการปฏบตการรกษาสนตภาพ

4) สงเสรมความรวมมอของอาเซยนในการแกปญหารวมกน เชนในเรองของ (1) การปฏบตการรกษาสนตภาพ (2) การบรหารจดการภยพบต โดยเฉพาะการจดท าระบบและยทธศาสตร บรณาการโดยประสานการท างานของฝายพลเรอน ฝายกลาโหมอาเซยน และส านกเลขาธการอาเซยน และ (3) การสงเสรมความมนคงทางทะเลและการปราบปรามโจรสลด (กรมอาเซยน กองอาเซยน 1, 2554: 30)

แผนการเตรยมความพรอมสประชาคมอาเซยนในป พ.ศ.2558 จาก APSC Blueprint ทประกอบดวย 3 คณลกษณะ หนวยงานทรบผดชอบสามารถก าหนด

เปนแผน กจกรรม หรอโครงการตางๆ ดงน 1. ประชาคมทมกฎเกณฑและบรรทดฐานและคานยมรวมกน มงเนนกจกรรมดงน - โครงการเสรมสรางความตระหนกรดานสทธมนษยชนในกรอบอาเซยนเพอรองรบการ

เขาสประชาคมอาเซยนในป พ.ศ.2558 - โครงการการจดสมมนาระดบประเทศในเรอง ASEAN Declaration on Human Rights

(ADHR)

108

- โครงการสรางความตระหนกรในเรองสนธสญญา SEANWFZ และกลไกตางๆ ภายใตสนธสญญาดงกลาว

- การสงเสรมกจกรรมความรวมมอเพอน าขอมลมาปฏบต โดยเฉพาะในสาขาความรวมมอหลกทก าหนดไวในขอมล เชน การวจยรวม และการคนหาและชวยเหลอผประสบภยทางทะเล เปนตน

- การสงเสรมความตระหนกรและเขาใจในเรองสนธสญญา SEANWFZ และการเตรยมความพรอมเพอเขารวมในกจกรรมทจะสงเสรมเขตปลอดอาวธนวเคลยรในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

- การสรางความตระหนกรในกจกรรมความรวมมอทางทะเลในอาเซยนและการเตรยมความพรอมเพอปฏบตตามนโยบายความมนคงทางทะเลของไทยในสวนทเกยวของกบการสงเสรม ความรวมมอในกรอบอาเซยนและกจกรรมความรวมมออนๆ ในภมภาค

2. ภมภาคทมความเปนเอกภาพ สงบสข และมความแขงแกรง พรอมทงมความรบผดชอบรวมกนเพอแกไขปญหาความมนคงทครอบคลมในทกมต โดยมกจกรรมหรอโครงการตางๆ ดงน

- การเตรยมความพรอมในการเขารวมมาตรการสงเสรมความไวเนอเชอใจในอาเซยนและภมภาค

- การสรางความตระหนกรในเรองกลไกระงบขอพพาทในภมภาคและจดเตรยมบคลากรและองคการซงอาจมสวนรวมในกลไกระงบขอพพาทในภมภาค

- การสงเสรมการวจยแนวโนมพฒนาการความมนคงในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตโดยสถาบนวจยของไทย ภมภาค และระหวางประเทศ และสงเสรมการจดตง ASEAN Institute for Peace and Reconciliation พรอมทงการสงบคลากรไทยใหเขารวมในการบรหาร รวมทงกจกรรมของสถาบน

- การสรางศกยภาพของหนวยงาน/องคกรไทยในการเขารวมกลไกไกลเกลยในภมภาค - การเตรยมความพรอมและสรางศกยภาพของหนวยงานไทยในการปฏบตตามอนสญญา

อาเซยนวาดวยการตอตานการกอการราย - การสรางขดความสามารถและศกยภาพของหนวยงานไทยในการเขารวมในระบบการ

บรหารจดการภยพบตของอาเซยนและในระดบภมภาค - สงเสรมการสรางระบบบรหารจดการภยพบตในระดบภมภาคใหเปนบรณการโดยใหไทย

เปนหนงในศนยกลางของความรวมมอในภมภาค - สงเสรมองคกรในประเทศไทย เชน Asian Disaster Preparedness Center (ADPC) และ

ศนยอนๆ ในประเทศไทยใหมบทบาทส าคญในเรองการบรหารจดการภยพบตในภมภาค

109

3. ภมภาคทมพลวตและมองไปยงโลกภายนอก ในโลกทมการรวมตวและพงพาอาศยกนยงขน ไดก าหนดกจกรรมหรอโครงการ เชน

- การสงเสรมการวจยและผเชยวชาญในเรองของแนวโนมของพฒนาการในโครงสรางสถาปตยกรรมในภมภาค

- การสงเสรมศกยภาพของหนวยงานไทยในการก าหนดและขบเคลอนยทธศาสตรของอาเซยนในเรองความสมพนธนอกภมภาค

- การสงเสรมใหหนวยงานไทยมศกยภาพมากยงขนในการชวยก าหนดทาทของอาเซยนในเวทพหภาค (กรมอาเซยน, 2555)

หนวยงานดานความมนคงของไทยกบการด าเนนความรวมมอในกรอบประชาคมอาเซยน การด าเนนการเพอรองรบประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนในระดบนโยบายของ

ไทย ซงมส านกงานสภาความมนคงแหงชาต (สมช.) เปนหนวยงานรบผดชอบ ไดจดท ารางยทธศาสตร ในการด าเนนการดานการเมองและความมนคงเพอเตรยมความพรอมในการเปนประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ประกอบดวย 6 ยทธศาสตร คอ

1. ยทธศาสตรการพฒนาการเมอง 2. ยทธศาสตรการเสรมสรางบรรทดฐานความรวมมอดานความมนคงในภมภาค 3. ยทธศาสตรการแกปญหาภยคกคามรปแบบใหมทมลกษณะขามชาต 4. ยทธศาสตรการจดการกบภยพบตทสงผลกระทบรนแรง 5. ยทธศาสตรการปองกนและแกปญหาความขดแยงในภมภาค 6. ยทธศาสตรความสมพนธกบมหาอ านาจ ทงนในรางยทธศาสตรดงกลาว จะก าหนดมาตรการในการด าเนนการในแตละยทธศาสตร

ซงปรากฏอยในรางยทธศาสตรแหงชาตของส านกงานสภาความมนคงแหงชาตในสวนของกระทรวงกลาโหมไดใชกลไกการประชมรฐมนตรกลาโหมอาเซยน (ASEAN Defence Ministers’ Meeting : ADMM) เปนสวนเสรมสรางเพอน าไปสการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ซงจากผลของการประชม ADMM ทผานมา ไดเหนชอบรวมกนใหมกจกรรมความรวมมอทส าคญ คอ

- ความรวมมอระหวางกลาโหมอาเซยนกบองคกรภาคประชาสงคมในดานความมนคงรปแบบใหม

- การใชทรพยากรและศกยภาพทางทหารอาเซยนในการใหความชวยเหลอดานมนษยธรรมและการบรรเทาภยพบต

110

- ความรวมมอดานอตสาหกรรมปองกนประเทศของอาเซยน นอกจากความรวมมอในกรอบของรฐมนตรกลาโหมอาเซยนดงกลาวแลว ยงมกรอบความรวมมอของการประชมรฐมนตรกลาโหมอาเซยนและประเทศคเจรจา (ADMM-Plus) อก 8 ประเทศไดแก ออสเตรเลย จน อนเดย ญปน นวซแลนด เกาหลใต รสเซย และสหรฐอเมรกา โดยเมอวนท 12 ตลาคม พ.ศ.2553 รฐมนตรกลาโหมอาเซยนและประเทศคเจรจาไดเหนชอบในการด าเนนการดานความรวมมอเพอความมนคง 5 ดาน คอ

1. การใหความชวยเหลอดานมนษยธรรมและบรรเทาสาธารณภย (Humanitarian Assistance and Disaster Relief – HA/DR)

2. ความมนคงทางทะเล (Maritime Security) 3. การแพทยทหาร (Military Medical) 4. การตอตานการกอการราย (Counter Terrorism)

5. การปฏบตการรกษาสนตภาพ (Peace Keeping Operations) ส าหรบการด าเนนการตามกรอบความรวมมอของแตละดานนน ประเทศในอาเซยนจะได

ด ารงต าแหนงประธานคณะท างานอยางนอย 1 ดาน และ 1 วาระ (มวาระ 2 – 3 ป) ซงแตละดานจะมประธานรวมระหวางประเทศสมาชกอาเซยนกบประเทศคเจรจา ดงน

- การใหความชวยเหลอดานมนษยธรรมและบรรเทาสาธารณภย มเวยดนามและจนเปนประธาน

- ความมนคงทางทะเล มมาเลเซยและออสเตรเลยเปนประธาน - การแพทยทหาร มสงคโปรและญปนเปนประธาน - การตอตานการกอการราย มอนโดนเซยและสหรฐอเมรกาเปนประธาน - การปฏบตการรกษาสนตภาพ มฟลปปนสและนวซแลนดเปนประธาน โดยไทยม

แนวทางในการเขารวมเปนคณะท างานทกดาน และเพอสนบสนนกรอบความรวมมอดงกลาว กระทรวงกลาโหมของไทยไดมการแตงตงคณะท างานผเชยวชาญในแตละดานเพอท าหนาทก าหนดแนวทาง วางแผนการปฏบตและเปนศนยกลางการตดตอประสานงานกบกลาโหมอาเซยนและกลาโหมประเทศคเจรจา (ภชงค ประดษฐธระ, 2554: 66–67) ความกาวหนาในการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

กระบวนการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนมรากฐานมาจากน าความรวมมอและความตกลงของอาเซยนดานการเมองและความมนคงทไดด าเนนการมาระยะหนงแลวมาตอยอดใหมผลเปนรปธรรมและมแบบแผนมากยงขน อาท ขอบทตางๆ ภายใตสนธสญญา TAC

111

สนธสญญา SEANWFZ และปฏญญาก าหนดใหภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตเปนเขตแหงสนตภาพ เสรภาพ และความเปนกลาง (Zone of Peace, Freedom and Neutrality : ZOPFAN) และรวมถงผลลพธตางๆ ทเกดขนจากการประชม ARF (ศนยขาวการศกษาไทย, 2555)

ปจจบน การสรางประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนมความคบหนาในการสงเสรมการแลกเปลยนขอมลและประสานทาทมากยงขนในเรองทมนยทางนโยบายและการเมองของภมภาค โดยมคณะมนตรประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political-Security Community Council) เปนผด าเนนการขบเคลอน ส าหรบประเดนดานการเมองและความมนคงทไดรบความสนใจในชวง 1 - 2 ป ทผานมา คอ การสงเสรมกลไกอาเซยนตางๆ (Sectoral Bodies) และเนนการประสานงานเพอแกไขปญหาซงเปนประเดนทคาบเกยวกบกลไกตางๆ (cross-cutting issues) ตวอยางส าคญทอาเซยนก าลงพจารณาอยางตอเนองคอ ความเสยงของการสงเสรมความเชอมโยงในภมภาค ซงรวมถงอาชญากรรมขามชาตและผลกระทบทางดานลบตางๆ เชนผลกระทบตอสงแวดลอมและปญหาสาธารณสข ซงเปนปญหาความมนคงรปแบบใหม (nontraditional threats)

อยางไรกตาม การด าเนนการเพอรองรบการเปนประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนยงไมมความกาวหนามากนกเมอเทยบกบการเตรยมความพรอมในมตของเศรษฐกจ และสงคมและวฒนธรรม ปญหาอปสรรคส าคญทสดในการสรางประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนคอ การสรางคานยมรวมกน เนองจากความหลากหลายของวฒนธรรมการเมองของประเทศสมาชกอาเซยน และการทแตละประเทศยงไมมงไปสการสรางผลประโยชนรวมกนของประชาคมอาเซยนอยางชดเจน สวนหนงของปญหาเกดจากการทระบบสถาบนของอาเซยนทจะชวยสงเสรมคานยมอาเซยนยงออนแอ โดยเฉพาะส านกเลขาธการอาเซยน ความทาทายส าคญอกประการหนงคอ การทยงมประเดนทมความออนไหวสงในแตละประเทศ สมาชกหรอระหวางประเทศสมาชกอาเซยน ซงสรางขอจ ากดใหอาเซยนในการใชกลไกของตนได เชน กรณทเกอบทกประเทศไมประสงคทจะใหอาเซยนมายงเกยวกบปญหาภายในประเทศ แมวาปญหาดงกลาวจะมนยหรอผลกระทบในระดบภมภาคกตาม เชน เรองพฒนาการทางการเมองและสทธมนษยชนในเมยนมาร หรอปญหาหมอกควน เปนตน อกทงไมประสงคใหอาเซยนมายงเกยวกบปญหาทวภาคโดยเฉพาะปญหาเขตแดน อยางเชน กรณความขดแยงระหวาง สงคโปรกบมาเลเซยในปพ.ศ.2552 ทงสองประเทศไดใชกลไกของศาลยตธรรมระหวางประเทศ (International Court of Justice : ICJ) มากกวาการใชกลไกของอาเซยนในการแกขอพพาททางเขตแดน

แมวาประเทศสมาชกจะพยายามใหอาเซยนเปนศนยกลางของการขบเคลอน (ASEAN Centrality) ในภมภาค แตปฏสมพนธระหวางมหาอ านาจไดสรางขอจ ากดใหกบอาเซยนในการทจะ

112

ผลกดนใหกลไกตางๆ ในภมภาคเปนเรองของความมนคงในภมภาค นอกจากน เนองจากความมนคงในภมภาคยงตองพงพาอาศยบทบาทของประเทศนอกภมภาค อาเซยนจงจ าเปนตองสรางหนสวนส าคญกบประเทศนอกภมภาค และในบางกรณยงตองใชวธการคานอ านาจเพอไมใหมหาอ านาจใดมาครอบง าภมภาค ปญหาอปสรรคอกประการหนงคอ การทยงไมมความไวเนอเชอใจระหวางประเทศสมาชกอาเซยน เนองจากประเทศตางๆ ยงอยในสภาพทตองแขงขนแยงชงผลประโยชนระหวางกน ตวอยางเชน เรองการแสวงหาผลประโยชนจากทรพยากรทางทะเล ซงมสวนใหเกดความตงเครยดมากขนในทะเลจนใต เปนตน (กรมอาเซยน กองอาเซยน 1, 2554 : 30) บทสรป

การเปนประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน จะชวยเสรมสรางสนตภาพและความมเสถยรภาพทางการเมองของภมภาคอน ถอเปนพนฐานส าคญของการพฒนาดานตางๆ มวตถประสงคหลกเพอสรางคานยมและแนวปฏบตรวมกนของอาเซยนในดาน ตางๆ เสรมสรางขดความสามารถของอาเซยนในการเผชญกบภยคกคามความมนคงทงใน รปแบบเดมและรปแบบใหม บนพนฐานของหลกการวาดวยความมนคงของมนษย โดยใหอาเซยนมบทบาทน าในภมภาค นอกจากการมเสถยรภาพทางการเมองของภมภาคแลว ผลลพธประการส าคญทจะเกดขนจากการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน กคอ การทประเทศสมาชกอาเซยนจะมกลไกและเครองมอทครอบคลมและมประสทธภาพในการแกไขปญหาทเกยวกบความมนคงตางๆ ไมวาจะเปนปญหาความขดแยงดานการเมองระหวางรฐสมาชกกบรฐสมาชกดวยกนเอง ซงจะตองแกไขโดยสนตวธ หรอปญหาภยคกคามรปแบบใหมๆ ซงประเทศใดประเทศหนงไมสามารถแกไขไดโดยล าพง เชน การกอการราย การลกลอบคายาเสพตด และอาชญากรรมขามชาต เปนตน

ค าถามทายบท

1. นกศกษามความเขาใจตอวตถประสงคของประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนอยางไร

2. จงอธบายโอกาสทประเทศไทยไดรบจากการรวมกลมประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

3. ประเทศไทยมการเตรยมความพรอมในการเขารวมประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนอยางไร

4. ในทศนะของนกศกษาคดวาการรวมกลมประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนสงผลตอตนเองอยางไร

เอกสารอางอง กรมอาเซยน. (2553). แผนงานการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน. [ออนไลน]”

วนทคนขอมล 15 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.mfa.go.th/asean/asean_web/media/Social_plan.pdf

กรมอาเซยน. (2555). (ราง) เอกสารการเตรยมความพรอมของหนวยราชการไทยทรบผดชอบภายใตเสาประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน. : ม.ป.ท.

กรมอาเซยน กองอาเซยน 1. (2554). “ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน.” ASEAN Highlights 2011, กรงเทพฯ: กระทรวงการตางประเทศ.

ทมวชาการนช. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 1. กรงเทพฯ: นช. ประภสสร เทพชาตร. (2555). ประชาคมอาเซยน. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: เสมาธรรม. พษณ สวรรณะชฎ. (2540). สามทศวรรษอาเซยน. กรงเทพฯ : โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร. ไพรสทธ ศรสทธเกดพร. (2555). อาเซยน 2558 (2015). กรงเทพฯ: ปญญาชน. ภชงค ประดษฐธระ น.อ. (2554). “ประชาคมอาเซยนกบบทบาทกองทพเรอ.” วารสารนาวกศาสตร,

4(8), 66 – 67. ศนยขาวการศกษาไทย. (2555). ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน. [ออนไลน].

วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก : http://www.enn.co.th/2313%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A2%\E0%B8%99.html

อณฎณ เชอไทย. (2555). AEC ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. กรงเทพฯ: แสงดาว. อภญญา เฉอนฉว. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 2. กรงเทพฯ: นช. http://www.asean.org http://www.aseansec.org http://www.mfa.go.th/asean

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 5 : ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน เนอหา

พฒนาการความรวมมอดานสงคมและวฒนธรรมของอาเซยน

การจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

วตถประสงคของการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน สาระส าคญของแผนการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

การเตรยมความพรอมสประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

ความกาวหนาในการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

บทสรป วตถประสงคทวไป เพอใหนกศกษา

1. เกดความรในเรองพฒนาการความรวมมอดานประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

2. เกดความรในเรองการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

3. เกดความเขาใจในเรองการเตรยมความพรอมสประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

4. เกดความรในเรองความกาวหนาในการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน


1. อธบายพฒนาการความรวมมอดานประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนไดถกตอง 2. อธบายการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนไดถกตอง 3. บอกการเตรยมความพรอมสประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนได 4. อธบายความกาวหนาในการจดต งประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนและ

ยกตวอยางประกอบได วธการสอนและกจกรรม

1. ยกตวอยางสถานการณทางสงคมและวฒนธรรมของประเทศสมาชกกอนการรวมกลมประชาคมอาเซยน และใหนกศกษาวเคราะหสถานการณดงกลาวทงทางบวกและทางลบ

2. ผสอนน าเสนอบทท 6 ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนดวยโปรแกรม Microsoft Powerpoint ประกอบการวเคราะหและอภปรายรวมกน

116

3. แบงกลมนกศกษากลมละ 3 - 4 คน และมอบหมายงานใหนกศกษาเลอกขาวสถานการณทางสงคมและวฒนธรรมของประเทศสมาชกทเกดขนในปจจบนทเกยวของกบการรวมกลมประชาคมอาเซยน และใหวเคราะหกลไกการด าเนนงานของอาเซยน บนทกในรปแบบแผนภมจนตภาพในกระดาษปรฟทแจกให และนดหมายการน าเสนอในสปดาหหนา



1. Microsoft Powerpoint เรองประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน 2. กระดาษปรฟ ปากกาเคม กระดาษกาวยน



บทท 5 ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

อาเซยนมงหวงประโยชนจาการรวมตวกนเพอท าใหประชาชนมการอยดกนด ปราศจาก

โรคภยไขเจบมสงแวดลอมทด มความรสกเปนอนหนงอนเดยว โดยมความรวมมอเฉพาะดาน (funtional cooperation) ภายใตประเดนเชงสงคมและวฒนธรรมทครอบคลมในหลายดานไดแก เยาวชน การศกษาและการพฒนาทรพยากรมนษย สทธมนษยชน สาธารณสข วทยาศาสตรและเทคโนโลย สงแวดลอม สตร แรงงาน การขจดความยากจน สวสดการสงคมและการพฒนา วฒนธรรมและสารนเทศ กจการพลเรอน การตรวจคนเขาเมองและกงสล ยาเสพตด และการจดการภยพบต สทธมนษยชน โดยมคณะท างานอาเซยนรบผดชอบการด าเนนความรวมมอในแตละดาน

ในบทท 5 เรองประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน จะท าความเขาใจเกยวกบพฒนาการความรวมมอดานสงคมและวฒนธรรมของอาเซยน การจดต งประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน วตถประสงคของการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน สาระส าคญของแผนการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน การเตรยมความพรอมสประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน และความกาวหนาในการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

พฒนาการความรวมมอดานสงคมและวฒนธรรมของอาเซยน

นบตงแตกอนการกอตงอาเซยนเมอป พ.ศ.2510 นน ประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตไดมความรวมมอในดานตาง ๆ ทเกยวของกบสงคมและวฒนธรรมมาอยางตอเนองทงทางดานสงคม ดานการศกษา ดานสาธารณสข ดานสารสนเทศ ดานการพฒนาสตร เดก และเยาวชน ดานสงแวดลอม ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ดานการขจดความยากจน ดานการพฒนาชนบท ดานการพฒนาและสงเสรมสวสดการสงคม ดานการจดการดานภยพบต ดานแรงงานและดานอนๆ ดงตวอยางตอไปน

1. ดานสงคม ไดมการกระชบความรวมมอเพอสรางสนตสขในภมภาค โดยมความรวมมอกนในการแกไขปญหาอาชญากรรมขามชาต การคายาเสพตด การคามนษย การกอการราย การคาอาวธ อาชญากรรมทางเศรษฐกจและคอมพวเตอร รวมทงใหความส าคญกบการพฒนาทรพยากรมนษยเพอเปนกลไกส าคญในการลดชองวางระหวางประเทศ (ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ, 2555 ค)

2. ดานการศกษา ในระดบอดมศกษาไดเกดเครอขายมหาวทยาลยอาเซยน (ASEAN University Network : AUN) ซงเปนแกนหลกในการพฒนาทรพยากรมนษยของภมภาค และมการ

118

จดตงมลนธอาเซยน (ASEAN Foundation) เพอสงเสรมการแลกเปลยนนกศกษาและนกวชาการตลอดจนการมสวนรวมของประชาชน สรางความตระหนกรเกยวกบอาเซยน มการสนบสนนการจดท าโครงขายรองรบทางสงคม เพอบรรเทาผลกระทบทางสงคมจากวกฤตเศรษฐกจ รวมทงมการกอตงองคการรฐมนตรศกษาแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Southeast Asian Ministers of Education Organization : SEAMEO) ขนเมอป พ.ศ.2508 (ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ, 2555 ข)

3. ดานสาธารณสข มความรวมมอดานการปราบปรามยาเสพตดอยางจรงจงตงแตป พ.ศ.2515 จนถงป พ.ศ.2541 และตอมาไดมมตให ป พ.ศ.2545 – พ.ศ.2546 เปนปแหงการปลกจตส านกในการตอตานยาเสพตดในอาเซยน และทประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยนไดลงนามในปฏญญาวาดวยการปลอดยาเสพตดอาเซยนในป พ.ศ.2563 (กระทรวงการตางประเทศ กรมอาเซยน, 2548)

นอกจากน ประเทศสมาชกอาเซยนไดตระหนกถงภยอนเกดจากการแพรระบาดอยางรวดเรวของโรคเอดสในเอเชยและผลกระทบทจะมตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ดงนนในการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 7 เมอวนท 5 พฤศจกายน พ.ศ.2544 จงไดก าหนดระเบยบวาระโดยเฉพาะส าหรบหารอเรองโรคเอดส (ASEAN Summit Session on HIV/AIDS) และทประชมยงไดรบรองปฏญญาของการประชมสดยอดอาเซยนวาดวยโรคเอดส ป พ.ศ.2545 – พ.ศ.2548 (7th ASEAN Summit Declaration on HIV/AIDS 2002 – 2005) ดวย (กรมองคการระหวางประเทศกองการสงคม, 2548)

4. ดานสารสนเทศ ไดมการกอตงสภาบรรณารกษแหงภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต(Congress of Southeast Asian Librarians - CONSAL) ขนทประเทศสงคโปรเมอป พ.ศ.2513 วตถประสงคหลกเพอความรวมมอในระหวางประเทศสมาชกเอเชยตะวนออกเฉยงใตในการพฒนาหองสมดของแตละประเทศ (ประจกษ วฒนานสทธ, 2555)

5. ดานการพฒนาเดกและเยาวชน เกดโครงการเรอเยาวชนเอเชยอาคเนย (Ship for Southeast Asian Youth Program) ซงมวตถประสงคหลกเพอสงเสรมมตรภาพและความเขาใจอนดระหวางเยาวชนญปนและเยาวชนอาเซยนเมอป พ.ศ.2527 (ส านกงานสงเสรมสวสดภาพและพทกษเดก เยาวชน ผดอยโอกาส และผสงอาย, 2555: 1)

6. ดานสงแวดลอม ไดเรมโครงการความรวมมอดานสงแวดลอมเปนครงแรกในปพ.ศ.2520 และไดจดท าโครงการสงแวดลอมของอนภมภาคอาเซยน ระยะท 1 (ASEAN Subregional Environment Programme I : ASEP I) โดยคณะกรรมการดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยของอาเซยน (การด าเนนงานดานสงแวดลอมของประเทศไทยภายใตกรอบอาเซยน, 2555)

119

7. ดานอนๆ เชน ความรวมมอดานกฬาซเกมส มหกรรมนาฎศลปอาเซยน วรรณกรรมซไรตและดนตรอาเซยน เปนตน การจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

ในการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 9 ป พ.ศ.2549 ทเกาะบาหล ประเทศอนโดนเซย ผน าอาเซยนไดแสดงเจตนารมณในปฏญญาวาดวยความรวมมอในอาเซยน ฉบบท 2 (Declaration of ASEAN Concord II หรอ Bali Concord II) เหนชอบใหจดตงประชาคมอาเซยนภายในป พ.ศ.2563 (ค.ศ.2020) ซงประกอบดวยประชาคม 3 เสาหลก ไดแก ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political-Security Community : APSC) ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC) และประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio- Cultural Community : ASCC) ในสวนของประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนมเปาหมายใหอาเซยนเปนประชาคมทมประชาชนเปนศนยกลาง สงคมทเอออาทรและแบงปนประชากรอาเซยนมสภาพความเปนอยทด และมการพฒนาในทกดานเพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชน สงเสรมการใหทรพยากรธรรมชาตอยางย งยน รวมทงสงเสรมอตลกษณของอาเซยน ทงนไดจดท าแผนปฏบตการดานสงคมและวฒนธรรม (ASEAN Socio-Cultural Community Plan of Action) เพอรองรบการเปนประชาคมอาเซยน ซงเนน 4 ดาน ไดแก 1) การสรางประชาคมแหงสงคมทเอออาทร 2) แกไขผลกระทบตอสงคมอนเนองมาจากการรวมตวทางเศรษฐกจ 3) สงเสรมความย งยนของสงแวดลอมและการจดการดแลสงแวดลอมอยางถกตอง และ 4) สงเสรมความเขาใจระหวางประชาชนในระดบรากหญา การเรยนรประวตศาสตรและวฒนธรรม รวมทงรบรขาวสารซงจะเปนรากฐานทจะน าไปสการเปนประชาคมอาเซยน ตอมาในการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 12 ผน าอาเซยนไดลงนามในปฏญญาเซบวาดวยการเรงรดการจดตงประชาคมอาเซยน ป พ.ศ.2558 (Cebu Declaration on the Acceleration of the Establishment of an ASEAN Community by 2015) เพอเรงรดการเปนประชาคมอาเซยนเรวขนอก 5 ป คอ จากป พ.ศ.2563 เปนป พ.ศ.2558 (ส านกบรหารยทธศาสตรและบรณาการการศกษาท 3, 2555) ปจจบนอาเซยนอยระหวางการด าเนนการตามแผนงานการจดตงประชาคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community Blueprint) และมกลไกด าเนนงาน ไดแก การประชมรายสาขา (Sectoral Meeting) ระดบเจาหนาทอาวโส (Senior Offcials Meeting) ระดบรฐมนตร (Ministerial Meeting) คณะมนตรประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community Council) รวมทงการประชมคณะกรรมการดานสงคมและวฒนธรรม (Senior officials Comittee for ASEAN Socio-Cultural Community)

120

วตถประสงคของการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรม ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนมเปาหมายหลกคอ การยกระดบคณภาพชวตในทก

ดานใหประชาชนมความอยดกนดในสงแวดลอมทด มความมนคงทางสงคม และพรอมรบมอกบผลกระทบอนเนองมาจากการรวมตวทางเศรษฐกจ ตลอดจนมความรสกเปนหนงเดยวกน มส านกความเชอมโยงทางประวตศาสตรมรดกทางวฒนธรรมและมส านกรวมในอตลกษณของภมภาค เพอสรางใหเกดส านก

การเปนเพอนบานทดและมความรบผดชอบ อนจะน าไปสการสรางใหประชาคมอาเซยนเปนสงคมแหงความหวงใยชวยเหลอเกอกลกน โดยมแผนงานทส าคญ ดงน

1. พฒนาทรพยากรมนษยดวยการสนบสนนการศกษา สนบสนนใหประชาชนใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศใหมากขนตลอดจนสนบสนนใหประชาชนเสรมทกษะในการเปนผประกอบการใหมากขน

2. สงเสรมสวสดการสงคมและความมนคงของมนษยดวยการยกระดบความเปนอยใหพนจากความยากจน เสรมสรางเครอขายทางสงคมเพอรบมอกบผลกระทบทอาจเกดขนจากกระบวนการพฒนาและการรวมตวเปนประชาคมอาเซยน สงเสรมความมนคงดานอาหาร พฒนาระบบสาธารณสข และเสรมสรางสขภาวะทดใหกบประชาชน ตอตานยาเสพตดและใหอาเซยนเปนสงคมทพรอมรบมอกบภยพบตได

3. สงเสรมความยตธรรมและสทธทางสงคมดวยการคมครองและสงเสรมสทธ ตลอดจนสวสดการของประชาชนและแรงงานอพยพ

4. สงเสรมความย งยนดานสงแวดลอม เชน การจดการและการปองกนปญหามลพษทางสงแวดลอมขามแดน เชน มลพษหมอกควนขามแดน มลพษจากของเสยทมพษขามแดน เปนตน

5. สรางอตลกษณอาเซยนโดยการสงเสรมใหประชาชนอาเซยนเกดส านกรวมในเอกภาพทามกลางความหลากหลาย สงเสรมใหประชาชนอาเซยนเกดความเขาใจอนดระหวางกนทงในดานวฒนธรรม ประวตศาสตรและศาสนา สงเสรมใหเกดส านกรวมในความเปนเจาของมรดกทางวฒนธรรมของอาเซยน และสงเสรมใหมการพฒนาอตสาหกรรมวฒนธรรมและสนคาวฒนธรรมของอาเซยน (ศนยมานษยวทยาสรนธร, 2555 ก)

ในการน เพอใหการด าเนนการเปนไปตามเปาหมายหลกขางตน อาเซยนจงเนนการสงเสรมความรวมมอในดานสงคมและวฒนธรรมตางๆ เชน

1. การพฒนาสงคม โดยการยกระดบความเปนอยของผดอยโอกาสและผทอาศยในถนทรกนดาร และสงเสรมการมสวนรวมอยางแขงขนของกลมตางๆ ในสงคม

121

2. การพฒนาการฝกอบรม การศกษาระดบพนฐานและสงกวาการพฒนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย การสรางงาน และการคมครองทางสงคม

3. การสงเสรมความรวมมอในดานสาธารณสข โดยเฉพาะอยางยงการปองกนและควบคม โรคตดตอ เชน โรคเอดส และโรคทางเดนหายใจเฉยบพลนรนแรง

4. การจดการปญหาดานสงแวดลอม_ 5. การสงเสรมการปฏสมพนธระหวางนกเขยน นกคดและศลปนในภมภาค (ศนย

เทคโนโลยทางการศกษา, 2555) สาระส าคญของแผนการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

ในการมงไปสการเปนประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน คราวประชมสดยอดอาเซยน ครงท 13 ทประเทศสงคโปร เมอวนท 20 พฤศจกายน พ.ศ.2550 ไดเหนพองใหจดท าแผนงานการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community Blueprint) เพอรองรบการด าเนนมาตรการตางๆ เพอสงเสรมการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

แผนงานการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน ประกอบดวยความรวมมอใน 6 ดาน ไดแก (กระทรวงการตางประเทศ กรมอาเซยน, 2555 ก)

1. การพฒนามนษย (human development) 2. การคมครองและสวสดการสงคม (social welfare and protection) 3. สทธและความยตธรรมทางสงคม (social justice and rights) 4. ความย งยนดานสงแวดลอม (environmental sustainability) 5. การสรางอตลกษณอาเซยน (building an ASEAN identity) 6. การลดชองวางทางการพฒนา (narrowing the development gap) โดยมองคประกอบยอยของแตละดาน ดงน (กระทรวงมหาดไทย ส านกบรหารการ

ทะเบยน, 2552) 1. การพฒนามนษย อาเซยนจะสงเสรมความเปนอยและคณภาพชวตทดของประชาชน โดยประชาชนเขาถง

โอกาสอยางเทยงธรรมในการพฒนามนษย มการสงเสรมและลงทนในดานการศกษาและการเรยนรตลอดชวต การฝกอบรมและการเสรมสรางขดความสามารถ สงเสรมนวตกรรมและการประกอบการสงเสรมการใชภาษาองกฤษ เทคโนโลยสารสนเทศ วทยาศาสตรเชงประยกตและเทคโนโลยในการด าเนนกจกรรมการพฒนาทางดานสงคมและเศรษฐกจ

122

1.1 ใหความส าคญกบการศกษาเนนการบรณาการดานการศกษาใหเปนวาระการพฒนาของอาเซยน การสรางสงคมความรโดยสงเสรมการเขาถงการศกษาขนพนฐานอยางทวถง สงเสรมการเลยงดและพฒนาเดกปฐมวย และการสรางความตระหนกรบรเรองอาเซยนในกลมเยาวชน ผานทางการศกษาและกจกรรมตางๆ เพอสรางอตลกษณอาเซยนบนพนฐานของมตรภาพและความรวมมอซงกนและกน

1.2 การลงทนในการพฒนาทรพยากรมนษย สงเสรมและพฒนาศกยภาพทรพยากรมนษยของอาเซยน โดยด าเนนกจกรรมเชงยทธศาสตร และพฒนาคณสมบต ความสามารถ การเตรยมความพรอมทดใหกบแรงงานอาเซยน เพอทจะเออตอการรบมอกบประโยชนและกบสงทาทายตางๆ ทจะเกดขนจากการรวมตวในภมภาคได

1.3 สงเสรมการจางงานทเหมาะสม เนนสงเสรมใหรวมหลกการการท างานอยางถกตองและเหมาะสมไวในวฒนธรรมการท างานของอาเซยน รวมถงสขภาพและความปลอดภยในทท างาน และท าใหเกดความมนใจวาการสงเสรมการบรหารกจการจะเปนสวนหนงของนโยบายการจางงานของอาเซยนเพอใหบรรลผลตามยทธศาสตรการจางงาน

1.4 สงเสรมเทคโนโลยสารสนเทศ เนนการด าเนนโครงการพฒนาทรพยากรมนษยทสงเสรมการปฏบตตามขอรเรมของภมภาคดานเทคโนโลยสารสนเทศ

1.5 การอ านวยความสะดวกในการเขาถงวทยาศาสตรและเทคโนโลยเชงประยกตพฒนานโยบายและกลไกเพอสนบสนนความรวมมอในดานการวจย การพฒนาทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย การถายทอดเทคโนโลยรวมทงในเชงพาณชย การจดตงเครอขายสถาบนวทยาศาสตรและเทคโนโลยโดยการมสวนรวมของภาคเอกชนและหนวยงานทเกยวของ

1.6 เสรมสรางทกษะในการประกอบการส าหรบสตร เยาวชน ผสงอาย และผพการเนนสงเสรมการมสวนรวมของสตร เยาวชน ผสงอาย ผพการ กลมผดอยโอกาส และกลมชายขอบในก าลงแรงงานทมผลผลต โดยการฝกอบรมการฝมอเพอปรบปรงคณภาพความเปนอยซงจะชวยสงเสรมการพฒนาชาตและการรวมตวทางเศรษฐกจของอาเซยน

1.7 พฒนาสมรรถภาพของระบบราชการ เนนการจดต งระบบราชการทมประสทธภาพ โปรงใส มความรบผดชอบและมความนาเชอถอ โดยการเพมขดความสามารถของทรพยากรบคคลในระบบราชการของอาเซยน และเพมความรวมมอระหวางรฐสมาชกอาเซยน

2. การคมครองและสวสดการสงคม อาเซยนมพนธกรณในการสงเสรมความเปนอยและคณภาพชวตทดของประชาชนโดยลด

ความยากจนและสงเสรมการคมครองและสวสดการสงคม การสรางสภาพแวดลอมทมนคง

123

ปลอดภยและปลอดยาเสพตด การเตรยมความพรอมเรองภยพบต และการจดการกบขอกงวลเกยวกบการพฒนาสขภาพ

2.1 การขจดความยากจน เนนการแกไขปญหาความเหลอมล าในดานสงคมและเศรษฐกจระหวางประเทศสมาชกอาเซยน รวมถงการบรรลเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ (Millennium Development Goals : MDGs) ของสหประชาชาตในดานการก าจดความยากจนและความหวโหย

2.2 เครอขายความปลอดภยทางสงคมและความคมกนจากผลกระทบดานลบจากการรวมตวอาเซยนและโลกาภวฒน ใหความมนใจวาประชาชนอาเซยนทกคนไดรบสวสดการสงคมและการคมกนจากผลกระทบเชงลบจากโลกาภวตนและการรวมตว โดยพฒนาคณภาพ ความครอบคลม และความย งยนของการคมครองทางสงคม และเพมความสามารถในการจดการความเสยงทางดานสงคม

2.3 สงเสรมความมนคงและความปลอดภยดานอาหารใหความมนใจวาประชาชนอาเซยนทกคนมอาหารเพยงพอตลอดเวลา และใหความมนใจในความปลอดภยดานอาหารในประเทศสมาชกอาเซยน

2.4 การเขาถงการดแลสขภาพและสงเสรมการด ารงชวตทมสขภาพสมบรณ เนนการเขาถงการรกษาสขภาพ การบรการทางการแพทยและยาทเพยงพอและราคาถก และสงเสรมใหประชาชนอาเซยนด ารงชวตทมสขภาพสมบรณ

2.5 การเพมศกยภาพในการควบคมโรคตดตอเสรมสรางความพรอมและประสทธภาพในระดบภมภาค โดยบรณาการแนวทางการปองกนการเฝาระวง ควบคม และการสนองตอบททนเวลาเพอแกปญหาโรคตดตอและโรคตดเชออบตใหม

2.6 รบประกนอาเซยนทปลอดยาเสพตด ลดการเสพยาเสพตดทผดกฎหมายในหมประชาชนทวไป โดยเฉพาะในกลมนกเรยน เยาวชน และกลมทมความเสยงสง โดยเนนมาตรการปองกนและสงเสรมการเขาถงวธการรกษา การฟนฟ เพอกลบเขาสสงคมอกครง และการบรการหลงการบ าบดเพอใหกลบเขาสสงคมอยางเตมทโดยความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชนและองคกรภาคประชาสงคม

2.7 การสรางรฐทพรอมรบกบภยพบตและประชาคมทปลอดภยยงขนเสรมสรางกลไกใหมประสทธภาพและสามารถปองกนและลดการสญเสยชวต และทรพยสนทางสงคม เศรษฐกจและสงแวดลอมของประเทศสมาชกอาเซยนอนเกดจากภยพบต และรวมมอกนจดการกบภยพบตฉกเฉนโดยใชความพยายามของรฐบาล และความรวมมอในระดบภมภาคและระหวางประเทศ

124

3. ความยตธรรมและสทธ อาเซยนมพนธกรณในการสงเสรมความยตธรรม โดยใหสทธของประชาชนสะทอนอยใน

นโยบายและทกวถของชวต ซงรวมถงสทธและสวสดการส าหรบกลมดอยโอกาสและกลมทออนแอ เชน สตร เดก ผสงอาย ผพการ และแรงงานโยกยายถนฐาน เปนตน

3.1 การสงเสรมและคมครองสทธและสวสดการส าหรบสตร เยาวชน ผสงอาย และผพการ ปกปองผลประโยชน สทธ รวมทงสงเสรมโอกาสอยางเทาเทยม และยกระดบคณภาพชวต มาตรฐานการด ารงชพส าหรบสตร เดก ผสงอาย และผพการ

3.2 การคมครองและสงเสรมแรงงานโยกยายถนฐาน สงเสรมใหนโยบายแรงงานโยกยายถนฐานมความครอบคลมและมการคมครองทเหมาะสม ตามกฎหมาย ระเบยบ และนโยบายของแตละประเทศสมาชก และการด าเนนการใหสอดคลองกบปฏญญาอาเซยนวาดวยการคมครองและสงเสรมสทธของแรงงานโยกยายถนฐาน

3.3 สงเสรมความรบผดชอบตอสงคมขององคกรธรกจ สงเสรมใหเรองความรบผดชอบตอสงคมขององคกรธรกจรวมไวในเรองทภาคธรกจตองด าเนนการเพอใหมสวนในการสนบสนนการพฒนาทย งยนในประเทศสมาชกอาเซยน

4. สงเสรมความยงยนดานสงแวดลอม อาเซยนจะมงสการพฒนาทย งยน รวมทงสงเสรมสงแวดลอมทเขยวและสะอาดโดย การ

ปกปองทรพยากรทางธรรมชาตเพอการพฒนาดานเศรษฐกจและสงคม รวมทงการจดการบรหารอยางย งยนและการอนรกษดน น า แรธาต พลงงาน ความหลากหลายทางชวภาพ ปาไม ทรพยากรชายฝงและทรพยากรทางทะเล รวมทงการปรบปรงคณภาพน าและอากาศส าหรบภมภาคอาเซยนอาเซยนจะมสวนรวมในความพยายามของโลก ในการจดการแกปญหาสงทาทายสงแวดลอมโลกรวมทงการเปลยนแปลงภมอากาศและคมครองชนโอโซน เชนเดยวกบการพฒนาและการปรบใชเทคโนโลยดานสงแวดลอมส าหรบการพฒนาและสงแวดลอมทย งยน

4.1 การจดการปญหาสงแวดลอมของโลก แกไขปญหาสงแวดลอมของโลกโดยปราศจากผลกระทบตอหลกการแขงขนและการพฒนาเศรษฐกจและสงคม โดยอยบนพนฐานของหลกความเทาเทยม ยดหยน มประสทธภาพ และหลกการความรบผดชอบรวมกนในระดบทแตกตาง โดยสะทอนถงสภาพการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศทแตกตางกน

4.2 การจดการและการปองกนปญหามลพษทางสงแวดลอมขามแดนด าเนนมาตรการและสงเสรมความรวมมอระดบภมภาคและระหวางประเทศ เพอตอตานปญหามลพษจากสงแวดลอม ซงรวมถงปญหามลพษหมอกควนขามแดน การเคลอนยายปฏกลอนตรายขามแดน โดยการเสรมสรางขดความสามารถ สงเสรมการตระหนกรบรตอสาธารณชนเพมอ านาจการบงคบ

125

ใชกฎหมาย และสนบสนนปฏบตการดานสงแวดลอมทย งยน และด าเนนการตามความตกลงอาเซยนวาดวยมลพษหมอกควนขามแดน

4.3 สงเสรมการพฒนาทย งยนโดยการศกษาดานสงแวดลอมและการมสวนรวมของประชาชนท าใหอาเซยนมสภาพแวดลอมเขยวและสะอาด มงคงดวยประเพณวฒนธรรม เปนทซงคานยมและธรรมเนยมปฏบตของประชาชนสอดคลองกลมกลน และประสานกบธรรมชาตดวยการทประชาชนมความรดานสงแวดลอม เตมไปดวยชาตพนธทางสงแวดลอมและมความตงใจและความสามารถในการสงเสรมการพฒนาทย งยนของภมภาค โดยผานทางการศกษาดานสงแวดลอมและการมสวนรวมของประชาชน

4.4 สงเสรมเทคโนโลยดานสงแวดลอม ใชเทคโนโลยดานสงแวดลอมเพอบรรลเปาหมายเรองการพฒนาทย งยนโดยใหมผลกระทบนอยทสดตอสงแวดลอม

4.5 สงเสรมคณภาพมาตรฐานการด ารงชวตในเขตเมองตางๆ ของอาเซยน และเขตชมชนเพอรบประกนวาเขตเมองและชมชนในอาเซยน มสงแวดลอมทย งยน รองรบความตองการของประชาชนในดานสงคมและเศรษฐกจได

4.6 การท าการประสานกนเรองนโยบายดานสงแวดลอมและฐานขอมลสงเสรมความพยายามทเหมาะสมทจะประสานนโยบายดานสงแวดลอมและฐานขอมลทละขน โดยค านงถงสภาวะแวดลอมระดบชาตของประเทศสมาชก เพอสนบสนนการบรณาการดานสงแวดลอม สงคมและเปาประสงคดานเศรษฐกจของภมภาค

4.7 สงเสรมการใชทรพยากรชายฝง และทรพยากรทางทะเลอยางย งยน สรางหลกประกนเรองสงแวดลอมทางทะเลและชายฝงวาจะไดรบการพฒนาอยางย งยน ระบบนเวศตวอยาง พชและพนทดงเดมไดรบการคมครอง การด าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจไดรบการจดการอยางย งยน และการตระหนกรบรและไดรบการปลกฝงเกยวกบสงแวดลอมทางทะเลและชายฝง

4.8 สงเสรมการจดการเกยวกบการอนรกษทรพยากรธรรมชาต และความหลากหลายทางชวภาพอยางย งยนใหความมนใจวาความหลากหลายทางชวภาพทสมบรณของอาเซยนจะไดรบการรกษาและจดการอยางย งยนโดยการเสรมสรางสภาวะทดทางดานสงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม

4.9 สงเสรมความย งยนของทรพยากรน าจด สงเสรมความย งยนของทรพยากรน าจด โดยใหความเชอมนในเรองการเขาถงทรพยากรน าอยางเทาเทยมกน และคณภาพทไดรบการยอมรบไดในปรมาณทเพยงพอ เพอรองรบความตองการของประชาชนอาเซยน

4.10 การตอบสนองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและการจดการตอผลกระทบสงเสรมความรวมมอระดบภมภาคและระหวางประเทศ เพอแกไขปญหาการ

126

เปลยนแปลงทางสภาพภมอากาศ รวมทงผลกระทบตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคม สขภาพและสงแวดลอมในประเทศสมาชกอาเซยน โดยด าเนนมาตรการในการบรรเทาและการปรบตวบนพนฐานของหลกความเปนธรรม ความยดหยน การมประสทธภาพและความรบผดชอบรวมกน และแตกตางกนตามขดความสามารถ รวมทงสะทอนสภาวะทแตกตางทางสงคมและเศรษฐกจของแตละประเทศ

4.11 สงเสรมการบรหารจดการปาไมอยางย งยนสงเสรมการบรหารจดการทรพยากรปาไมในภมภาคอาเซยนอยางย งยนและขจดกจกรรมทไมย งยน รวมถงการด าเนนการปราบปรามการลกลอบตดไมทผดกฎหมายและการคาทเกยวของอนๆ โดยการเสรมสรางขดความสามารถ การถายโอนเทคโนโลยและสงเสรมการตระหนกรบรและสงเสรมการบงคบใชกฎหมายและธรรมาภบาล

5. การสรางอตลกษณอาเซยน อตลกษณอาเซยนเปนพนฐานดานผลประโยชนของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดย

เปนตวตนรวมกน จารต คานยม และความเชอ รวมทงความปรารถนาในฐานะประชาคมอาเซยน อาเซยนจะสงเสรมใหตระหนกและมคานยมรวมกนในความเปนอนหนงอนเดยวกนทามกลางความแตกตางในทกชนของสงคม

5.1 สงเสรมการตระหนกรบรเกยวกบอาเซยน และความรสกของการเปนประชาคม สรางความรสกของความเปนเจาของ และการรวมกนเปนเอกภาพทามกลางความหลากหลายและสงเสรมความเขาใจอนดระหวางประเทศสมาชกอาเซยนในเรองวฒนธรรม ประวตศาสตร ศาสนา และอารยธรรม

5.2 การสงเสรมและการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมของอาเซยน สงเสรมการสงวนและอนรกษมรดกทางวฒนธรรมของอาเซยน เพอสรางความเชอมนใหกบประชาคมวาจะสงเสรมความตระหนกรบรและความเขาใจของประชาชนเกยวกบประวตศาสตรทเปนเอกลกษณของภมภาค และความคลายคลงกนทางวฒนธรรมและความแตกตางทางวฒนธรรมของประเทศสมาชก รวมทงเพอปกปองความเปนเอกลกษณของมรดกทางวฒนธรรมของอาเซยนในภาพรวม

5.3 สงเสรมการสรางสรรคดานวฒนธรรมและอตสาหกรรม สงเสรมอตลกษณอาเซยนและการด ารงอยรวมกนของอาเซยน โดยการสรางสรรคทางวฒนธรรม และการสงเสรมและรวมมอกนในอตสาหกรรมดานวฒนธรรม

5.4 การมสวนเกยวของกบชมชน เพอปลกฝงอตลกษณอาเซยนและสรางอาเซยนทมประชาชนเปนศนยกลางในการกอตงประชาคมโดยสนบสนนทกภาคสวนใหมสวนรวม

127

6. การลดชองวางทางการพฒนา เสรมสรางความรวมมอเพอลดชองวางการพฒนาโดยเฉพาะมตการพฒนาดานสงคม

ระหวางประเทศสมาชกเกา 6 ประเทศ และประเทศสมาชกใหม (Cambodia-Laos-Myanmar-Vietnam : CLMV) และในพนทของอาเซยนทถกทอดทงและดอยพฒนา การเตรยมความพรอมสประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555 – พ.ศ.2559) ไดใหความส าคญกบการเตรยมความพรอมของประเทศไทยในการเขาสประชาคมอาเซยนไวครอบคลมทงดานการเมองและความมนคง เศรษฐกจ และสงคมและวฒนธรรม ในสวนของสงคมและวฒนธรรม แผนพฒนาฯ ฉบบท 11 ไดกลาวถงแนวทางการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมสงคมและวฒนธรรมไวในยทธศาสตรเชนกน โดยขอน าเสนอสวนทส าคญ ดงน (ทศพนธ นรทศน, 2555)

ยทธศาสตรการพฒนา

ในแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 การเตรยมความพรอมในการเปน ประชาคมสงคมและวฒนธรรม

1. ยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน

- สรางเครอขายความรวมมอทางวฒนธรรมรวมกบ ประชาคมโลก โดยเฉพาะประชาคมอาเซยน เพอให เกดการไหลเวยนทางวฒนธรรมในรปแบบการแลกเปลยนเรยนรทจะชวยลดความเหลอมล าทางความคดและคานยม และเพอประโยชนในการพฒนาประชาคมอาเซยนรวมกน

2. ยทธศาสตรการสรางความเชอมโยงทางเศรษฐกจและความมนคงในภมภาค

- ยกระดบการใหบรการดานสขภาพและบรการดานสาธารณสข ทงบคลากรและมาตรฐานการให บรการ เพอกาวสการเปนศนยกลางการใหบรการสขภาพของภมภาค (medical hub) - เสรมสรางความเขมแขงใหสถาบนการศกษาทงของรฐและเอกชนใหมมาตรฐานเปนทยอมรบในระดบสากล ตลอดจนการยกระดบทกษะฝมอแรงงานและทกษะดานภาษา เพอเตรยมความพรอมของแรงงานไทยเขาสตลาดแรงงานในภมภาคอาเซยน โดยไทยมบทบาทน าในอาเซยนรวมกบประเทศอนทมศกยภาพ

128

ยทธศาสตรการพฒนา ในแผนพฒนาฯ ฉบบท 11

การเตรยมความพรอมในการเปน ประชาคมสงคมและวฒนธรรม

3 . ยทธศาสตรการจดการดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางยงยน

- การพฒนาความรวมมอในกลมอาเซยนเพอประโยชนรวมกนโดยเฉพาะความรวมมอในการพฒนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย การลดกาซเรอนกระจกและการปรบตว รวมทงการบรหารจดการและการใชทรพยากรธรรมชาตรวมกนอยางย งยน อาท ดานทรพยากรน า ความหลากหลายทางชวภาพ ตลอดจนสรางแนวรวม เพอสรางอ านาจตอรองในเวทระหวางประเทศดานการคา การลงทนและสงแวดลอม

นอกจากน มหลายหนวยงานของภาครฐทรบผดชอบในการเตรยมความพรอมสประชาคม

สงคมและวฒนธรรม ดงตวอยางตอไปน 1. คณะท างานการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบคณะท างานการเกษตร และ

สหกรณ สภาทปรกษาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต จดสมมนาเรองการเตรยมความพรอมของประเทศไทยเขาสประชาคมอาเซยนดวยปรชญาเศรษฐกจพอเพยงดานทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอมและการเกษตร เพอศกษารวบรวมขอเทจจรงทงประโยชนทประเทศไทยจะไดรบตลอดจนศกยภาพความพรอมของประเทศไทยในการเขารวมประชาคมอาเซยน ทเกยวของกบสถานการณปญหาและผลกระทบดานทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมและดานการเกษตรกรรมรวมทงแนวทางการปองกนและแกปญหาทอาจเกดขน (ประชาไท, 2554)

2. ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (ก.พ.) ไดรบมอบหมายใหรบผดชอบดานการพฒนามนษย ในหวขอการพฒนาสมรรถภาพของระบบราชการ หรอการสรางศกยภาพของระบบราชการ (building civil service capability) และดานสทธและความยตธรรมทางสงคมในหวขอการสงเสรมความรบผดชอบตอสงคมขององคกรธรกจ (Promoting Corporate SocialResponsibility : CSR) ซงส านกงาน ก.พ. ไดด าเนนการมาอยางตอเนอง (ส านกงานขาราชการพลเรอน, 2554)

3. ทประชมอธการบดแหงประเทศไทย (ทปอ.) ใหความส าคญกบประชาคมอาเซยนกบอดมศกษาไทยเปนอยางยง เพราะสถาบนอดมศกษาเปนสถานทใหความรและพฒนาศกยภาพของบณฑตใหออกไปสสงคมอยางมประสทธภาพ รวมถงการผลตบคลากรใหมความพรอมตอสถานการณทเปลยนแปลง นอกจากน ทปอ. ไดจดปาฐกถาพเศษในทประชมวชาการระดบชาต

129

ประจ าป พ.ศ.2554 เรอง “การเตรยมการอดมศกษาสประชาคมอาเซยน” (สถาบนระหวางประเทศเพอการคาและการพฒนา, 2555)

4. กระทรวงศกษาธการ เปนเจาภาพจดการประชมระดบปลดกระทรวงศกษาธการของประเทศสมาชกอาเซยนและขององคกรรฐมนตรกระทรวงศกษาธการของกลมประเทศเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Southeast Asian Ministers of Education Organization : SEAMEO) และกระทรวงศกษาธการยงไดจดโครงการ Coporate Social Responsibility for Kids ปแหงการพดองกฤษในป พ.ศ.2555 ซงเปนโครงการรณรงคการเรยนรภาษาองกฤษเปนภาษาตางประเทศหลกเพอรองรบการเปนประชาคมอาเซยนและประชาคมโลก (ไทยโพสต, 2555)

5. กระทรวงวฒนธรรมและกรมประชาสมพนธ ไดรวมกนเปนเจาภาพจดการประชมคณะกรรมการอาเซยนวาดวยวฒนธรรมและสารสนเทศ ครงท 46 โดยมผแทนจากประเทศสมาชกอาเซยน 10 ประเทศ และผแทนส านกเลขาธการอาเซยนเขารวมประชมระหวางวนท 10 - 12มกราคม พ.ศ.2555 ณ จงหวดชลบร ประกอบดวยการประชม 2 คณะ ไดแก การประชมคณะอนกรรมการอาเซยนดานวฒนธรรม และการประชมคณะอนกรรมการอาเซยนดานสารสนเทศซงมการน าเสนอโครงการทมวตถประสงคเพอสงเสรมความตระหนกรในเรองอาเซยน อาท โครงการคายเยาวชน โครงการสงเสรมเครอขายดานศลปวฒนธรรมระดบประชาชน โครงการอาเซยนทว และโครงการเวบไซตอาเซยน (กระทรวงวฒนธรรม, 2555: 4-10)

6. กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย จดงานภายใตแนวความคด “120 ป กรมวทยาศาสตรบรการ แหลงรวมความเชยวชาญ รวมสรางเศรษฐกจอาเซยน” เพอแสดงใหเหนพฒนาการ ผลงาน และความกาวหนาของงานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยของกรมวทยาศาสตรบรการ ทพรอมใหบรการและสงเสรมสนบสนนความกาวหนาภาคเศรษฐกจ สงคมของประเทศทก าลงกาวเขาสการเปนประชาคมอาเซยน และโดยเฉพาะอยางยงแสดงใหเหนการผลกดนใหเกดศนยเชยวชาญ ศนยทดสอบเฉพาะทางของกรมวทยาศาสตรบรการทสามารถใหบรการไดอยางเปนรปธรรมสอดคลองกบความตองการของผประกอบการไทยควบคกบการใหค าปรกษาหรอขอเสนอแนะทางวชาการ การชวยแกปญหา การพฒนาบคลากรภาคอตสาหกรรมและถายทอดเทคโนโลย รวมทงยงสรางเครอขายความรวมมอของภาครฐและเอกชน เปนมตใหมการใหบรการดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยเพอใหกาวทนกบความเปลยนแปลงของสถานการณวทยาศาสตรและเทคโนโลยทงจากภายในและภายนอกประเทศ สงเสรมการผลกดนงานบรการดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทสงผลตอการพฒนาภาคการผลต การคา และการบรการ เปนการชวยเพมศกยภาพการแขงขนในสวนของกรมวทยาศาสตรบรการ (กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2555)

130

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยยงไดจดตง “ศนยเชยวชาญดานวสดสมผสอาหารแหงเดยวของอาเซยน” (ASEAN Center for Expertise in Food Contact Materials) ซงศนยนเปนหองปฏบตการกลางดานวสดสมผสอาหารระดบชาต เปนแหลงอางองและรบรองทางวชาการดานวสดสมผสอาหารแกผประกอบการสงออกอาหาร ตงเปาพฒนาเพมศกยภาพขดความสามารถในการแขงขนใหแกผประกอบการไทยในการเปนแหลงผลตอาหารจ านวนมากสตลาดโลกซงเปนการสงเสรมการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ (กรมวทยาศาสตรบรการ, 2553)

7. กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย จดท าแผนกลยทธส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย พ.ศ.2555 – พ.ศ.2559 เพอใหสอดคลองกบยทธศาสตรทก าหนดไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ.2555 –พ.ศ.2559) ทงน สถาบนการพฒนาสงคมไดมการจดประชมสมมนาหวหนาหนวยงานในสงกดส านกงานปลดกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ระหวางวนท 3 - 5 ตลาคม พ.ศ.2554 เพอใหหวหนาหนวยงานในสงกดและผทเกยวของ ทราบถงบทบาท หนาท ภารกจและผลกระทบทเกดจากประชาคมอาเซยน รวมทงไดรบทกษะและความรในการน าเสนอ การถายทอด การสอนงาน การบรหารจดการบคลากร และการสรางเครอขายรวมกนในการปฏบตงานแบบบรณาการ

นอกจากน กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ยงไดเปดเวทวชาการ “เปดเสรอาเซยน ป 2558 : สงคมไทยกาวทนการเปลยนแปลง” เพอเปนเวทแลกเปลยนเรยนรดานสงคม ชวตความเปนอย ตลอดจนการพฒนาสงคมและจดสวสดการในกลมประเทศสมาชกอาเซยน โดยมผบรหาร หวหนาหนวยงานในสงกดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ผน าองคการบรหารสวนต าบล แกนน ากลมองคกร ผแทนจากสถาบนการศกษา และผแทนจากสถานทตในกลมประเทศอาเซยนเขารวมงาน (ส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ส านกงานนโยบายและยทธศาสตร, 2555)

8. กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ไดเขารวมการประชมรฐมนตรอาเซยนดานโทรคมนาคมและเทคโนโลยสารสนเทศ ครงท 11 ณ กรงเนปดอว ประเทศเมยนมาร ระหวางวนท 8-9 ธนวาคม พ.ศ.2554 โดยทประชมไดรบทราบความกาวหนาการด าเนนงานตาม แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารอาเซยน (ASEAN ICT Masterplan 2015 : AIM 2015) ในปแรก ซงมโครงการรองรบการด าเนนงานจ านวน 17 โครงการ เชน โครงการ ASEAN CIOs Forum โครงการ ASEAN ICT Awards โครงการความมนคงปลอดภยเครอขายคอมพวเตอร (network security) โครงการการน าไอซทมาใชในวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (ICT adoption by SMEs) โครงการเขตพนทกระจายสญญาณเครอขายสอสารขอมลความเรวสงในอาเซยน (ASEAN

131

Broadband Corridor) เปนตน โดยโครงการเหลานจะเปนพนฐานใหบรรลเปาหมายการพฒนาไอซทเพอมงสการรวมตวเปนประชาคมอาเซยน และทประชมฯ ยงไดพจารณาอนมตงบประมาณจ านวน 450,000 เหรยญสหรฐ จากกองทนไอซทอาเซยน (ASEAN ICT Fund)เพอใชส าหรบด าเนนโครงการตามแผนแมบทฯ ระหวางป พ.ศ.2555 – พ.ศ.2556 ดวย (ความคบหนาโครงการ, 2555)

9. กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เขารวมการประชมรฐมนตรสงแวดลอมอาเซยนอยางไมเปนทางการ ครงท 13 และการประชมอนทเกยวของ ระหวางวนท 16 – 20 ตลาคมพ.ศ.2554 ณ กรงพนมเปญ ประเทศกมพชา และการประชมรฐมนตรสงแวดลอมอาเซยน+3 ครงท 11 เมอเดอนกนยายน พ.ศ.2555 ณ กรงเทพฯ ประเทศไทย (กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, 2555)

10. กระทรวงสาธารณสข ไดจดท ากรอบยทธศาสตรการพฒนาสขภาพเพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน และการประชมเชงปฏบตการ เรอง การแปลงกรอบยทธศาสตรการพฒนาสขภาพ เพอรองรบประชาคมอาเซยนสการปฏบต ป พ.ศ.2554 – พ.ศ.2558 เมอวนท 29 - 30 สงหาคม พ.ศ.2554 และส านกการสาธารณสขระหวางประเทศกไดจดอบรมความรใหกบขาราชการในหวขอกระทรวงสาธารณสขและอาเซยน (ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข, 2554) ความกาวหนาในการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

ประเทศสมาชกอาเซยนไดรวมด าเนนการดานตางๆ เพอเตรยมความพรอมในการเขาสประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน ดงตวอยางตอไปน

1. การอนวตขอผกพนภายใตกฎบตรอาเซยน (realizing the commitments under the ASEAN Charter) ซงมผลบงคบใชในป พ.ศ.2551 โดยเฉพาะในเรองการยกรางขอบเขตอ านาจหนาทขององคกรตางๆ ทจะจดขน ไดแก กลไกสทธมนษยชนอาเซยน คณะกรรมการผแทนถาวรประจ าอาเซยน ณ กรงจาการตา ประเทศอนโดนเซย และคณะมนตรประสานงานอาเซยน เปนตน

2. การฟนฟอาเซยนใหเปนประชาคมทมประชาชนเปนศนยกลาง ซงรวมถงการเสรมสรางความตระหนกรบรเกยวกบอาเซยนในหมประชาชน การสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนและภาคประชาสงคมในการสรางประชาคมอาเซยน

3. การเสรมสรางการพฒนาและความมนคงของมนษย ส าหรบประชาชนทกคนในภมภาคโดยสงเสรมใหการด าเนนความรวมมอของอาเซยนตอบสนองตอผลประโยชนของประชาชนมากทสด โดยเฉพาะการแกไขปญหาทาทายตาง ๆ เชน ความมนคงดานอาหาร พลงงาน ภยพบตทางธรรมชาตเปนตน (ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ, 2555 ก)

132

4. โครงการจบตาอาเซยน (ASEAN Watch) มวตถประสงคในการน าเสนอความคบหนาเกยวกบอาเซยน สวนหนงของโครงการนไดมการระดมสมอง แลกเปลยนขอมลความคดเหนและก าหนดโจทยวจยเกยวกบอาเซยนออกเปน 3 แบบ ไดแก

1) การวจยเพอจดมงหมายเชงปฏบต หรอนโยบาย 2) การวจยเพอมงเนนเชงวชาการ โดยเปนการตอยอดความรไปประยกตใชในดานอนๆ 3) การวจยเชงทางเลอก ซงใหความส าคญกบกลมคนอนๆ ทดอยโอกาสทางเศรษฐกจและ

สงคมตลอดจนเครอขายภาคประชาสงคม รวมทงมการจดท าเวบไซต www.aseanwatch.org เพอเผยแพรประชาสมพนธความคบหนาของโครงการน (ความคบหนาโครงการ, 2555)

5. การประชมคณะกรรมการระดบชาต เพอขบเคลอนการศกษาในอาเซยนสการบรรลเปาหมายการจดตงประชาคมอาเซยน โดยในป พ.ศ.2553 ทประชมคณะกรรมการระดบชาต ไดใหความเหนชอบรางนโยบายเพอด าเนนงานตามปฏญญาชะอ า-หวหน ดานการศกษา จ านวน 5นโยบาย ดงน

นโยบายท 1 การเผยแพรความร ขอมลขาวสาร และเจตคตทดเกยวกบอาเซยน นโยบายท 2 การพฒนาศกยภาพของนกเรยน นกศกษาและประชาชนใหมทกษะท

เหมาะสมเพอเตรยมความพรอมในการกาวสประชาคมอาเซยน นโยบายท 3 การพฒนามาตรฐานการศกษาเพอสงเสรมการหมนเวยนของนกศกษาและคร

อาจารยในอาเซยน นโยบายท 4 การเตรยมความพรอมเพอเปดเสรการศกษาในอาเซยนเพอรองรบการกาวส

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน นโยบายท 5 การพฒนาเยาวชนเพอเปนทรพยากรส าคญในการกาวสประชาคมอาเซยน

(ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย, 2555) 6. การพฒนาเยาวชนอาเซยน มการด าเนนการโครงการเกยวกบการพฒนาเยาวชนเกดขน

มากมาย เชน การด าเนนโครงการพฒนาผน าเยาวชนอาเซยน การด าเนนการกฬามหาวทยาลยอาเซยน การจดตงกองทนเยาวชนอาเซยนเพอสงเสรมโครงการและกจกรรมตางๆ ของเยาวชนในอาเซยน การจดเวทเพอแลกเปลยนเครอขายและแนวปฏบตทดเกยวกบวธการและกลยทธในการพฒนาเดกและเยาวชน การศกษาและจดท า ASEAN Youth Development Index เพอประเมนผลลพธและประสทธผลโครงการเยาวชนภายในภมภาคอาเซยน (ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ, 2555 ข)

7. การพฒนาทรพยากรมนษย มการจดการศกษาและกจกรรมเพอสรางเสรมมตรภาพและความรวมมอระหวางกน อาท การด าเนนโครงการระดบภมภาคในการจดการศกษาส าหรบ

133

ผดอยโอกาส การฟนฟความสมพนธระหวางอาเซยนและยเนสโก การทบทวนโครงการทนอาเซยนการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการสงเสรมการจดการศกษาและการศกษาตลอดชวต การสงเสรมความเสมอภาคดานการศกษาแกสตรและเดกผหญง การแลกเปลยนแนวปฏบตทดเกยวกบการจดการศกษาเกยวกบหลกสตรความเสมอภาคทางเพศในโรงเรยน การสงเสรมความรวมมอกบองคกรดานการศกษาในระดบภมภาคและนานาชาต การสอนดานคานยมและมรดกวฒนธรรมในหลกสตรโรงเรยน การพฒนาหลกสตรอาเซยนศกษาในโรงเรยน การสนบสนนการเรยนภาษาอาเซยนและสงเสรมการแลกเปลยนนกภาษาศาสตร (ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ, 2555ก)

8. สถาบนนาฏศลปของไทยและลาว ไดมการลงนามบนทกความตกลงรวมกนระหวางวทยาลยนาฏศลป (สายอสาน) และโรงเรยนศลปะแหงชาตลาว (ASEAN Watch, 2555)

9. เจาหนาทต ารวจอาเซยนพฒนาความรเกยวกบเทคโนโลยทกอใหเกดอาชญากรรม มการจดสมมนาเชงปฏบตการเรอง Joint ASEAN Senior Police Officers Course and Technology Enabled Crime Workshop ครงท 21 เพอปองกนและรบมอกบอาชญากรรมขามชาตทกประเภทเพอการเสรมสรางสนตภาพ มตรภาพ ความเปนอสระ และความรวมมอระหวางกน (ASEAN Watch, 2555)

10. คณะกรรมาธการอาเซยนวาดวยการสงเสรมและคมครองสทธสตรและสทธเดก (ASEAN Commission on the Promotion and Protection of the Rights of Women and Children : ACWC) เปดการหารอกบองคกรภาคประชาสงคมระดบชาตและระดบภมภาคกวา 40 องคกร เพอแลกเปลยนขอมลและความคดเหนในประเดนเกยวกบความรนแรงตอสตรและเดก รวมถงความทาทายในการจดการกบปญหาดงกลาว (ASEAN Watch, 2555)

11. ความรวมมอดานโทรคมนาคมและสารสนเทศ มโครงการรองรบการด าเนนการจ านวน17 โครงการ เพอใหบรรลเปาหมายการพฒนาดานโทรคมนาคม สารสนเทศและการสอสาร มงสการรวมตวเปนประชากรอาเซยน เชน การประชมผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศของอาเซยน (ASEAN CIOs Forum) โครงการรางวลไอซทอาเซยน (ASEAN ICT Awards) โครงการความมนคงปลอดภยเครอขายคอมพวเตอร โครงการการน าไอซทมาใชในวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม เปนตน (ASEAN Watch, 2555)

12. สถานโทรทศนแหงอาเซยน (ASEAN Television) หรอ อาเซยนทว เปนชองรายการทผลตโดย บรษท อสมท จ ากด (มหาชน) ในนามสถานโทรทศนผานดาวเทยมเอมคอท รวมกบบรษท เนชน บรอดแคสตง คอรเปอรเรชน จ ากด ตามมตของคณะรฐมนตร อาเซยนทวเรมออกอากาศ เมอการประชมสดยอดผน าอาเซยน ครงท 14 ทอ าเภอชะอ า-หวหน ประเทศไทย ป พ.ศ.2552 หลงจาก

134

นนอาเซยนทวมรายการทเกยวกบอาเซยนและการถายทอดสดส าคญๆ (เนชน บรอดแคสตง คอรเปอรเรชน, 2555)

13. ความรวมมอดานกฬา รฐมนตรกฬาของอาเซยนไดรวมลงนามในความตกลง 11 ฉบบ ซงรวมถงความเปนไปไดทจะขยายการจดการแขงขนกฬา โดยใหเพมการแขงขนฟตบอลและ การแขงขนวอลเลยบอล ตลอดจนใหสมาพนธฟตบอลอาเซยนศกษาแนวทางเพอเตรยมความพรอมในการเสนอตวเปนเจาภาพจดการแขงขนฟตบอลโลกในป พ.ศ.2573 อกทงก าหนดใหป พ.ศ.2556 เปนปแหงอตสาหกรรมกฬาอาเซยน (ASEAN Watch, 2555) บทสรป

อาเซยนไดตงเปาการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนในป 2558 โดยมงหวงใหเปนประชาคมทมประชาชนเปนศนยกลาง มสงคมทเอออาทรและแบงปน ประชากรอาเซยนมสภาพความเปนอยทดและมการพฒนาในทกดาน เพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชน สงเสรมการใชทรพยากรธรรมชาตอยางย งยนรวมทงสงเสรมอตลกษณอาเซยน (ASEAN Identity) เพอรองรบการเปนประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน อาเซยไดจดท าแผนงานการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community Blueprint) ซงประกอบดวยความรวมมอใน 6 ดาน ไดแก การพฒนาทรพยากรมนษย การคมครองและสวสดการสงคม สทธและความยตธรรมทางสงคม ความย งยนดานสงแวดลอม และการสรางอตลกษณอาเซยน โดยมกลไกลด าเนนงาน ไดแก การประชมรายสาขา (Sectoral) ระดบเจาหนาทอาวโส (Senior Offcials Meeting) ระดบรฐมนตร (Ministerial Meeting) คณะมนตรประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio Cultural Community Council) รวมทงการประชมคณะกรรมการดานสงคมและวฒนธรรม (Senior officials Comittee for ASEAN Socio-Cultural Community) ค าถามทายบท

1. นกศกษามความเขาใจตอวตถประสงคของประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนอยางไร 2. จงอธบายโอกาสทประเทศไทยไดรบจากการรวมกลมประชาคมประชาคมสงคมและ

วฒนธรรมอาเซยน 3. ประเทศไทยมการเตรยมความพรอมในการเขารวมประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

อยางไร 4. ในทศนะของนกศกษาคดวาการรวมกลมประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนสงผลตอ

ตนเองอยางไร

เอกสารอางอง กรมองคการระหวางประเทศ กองการสงคม. (2548). ความรวมมอระหวางประเทศเรองโรคเอดส







วฒนธรรมและสนเทศ ครงท 46. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.m-culture.go.th/detail_page.php?sub_id=3365.

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2555). ขาวประชาสมพนธ. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.most.go.th/main/index.php/news/orgnews. html.



136








[ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.sac.or.th/databases/conference_asean_2011/?page_id=536.

สถาบนระหวางประเทศเพอการคาและการพฒนา. (2555). การเตรยมการอดมศกษาสประชาคม อาเซยน. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.facebook.com/notes/itd-international-institute-for-trade-anddevelopment.


137







อณฎณ เชอไทย. (2555). AEC ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. กรงเทพฯ: แสงดาว. อภญญา เฉอนฉว. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 2. กรงเทพฯ: นช. ASEAN Watch. (2555). ความคบหนาอาเซยน. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557.

เขาถงไดจาก: http://aseanwatch.org/category/asean-progress/. http://www.asean.org http://www.aseansec.org http://www.mfa.go.th/asean

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 6 : พนธมตรและคเจรจาของอาเซยน เนอหา

ความสมพนธอาเซยนกบประเทศคเจรจา ความรวมมอในกรอบอาเซยน+3 ความรวมมอในกรอบอาเซยน+6 ความสมพนธอาเซยนกบสหประชาชาต ความสมพนธอาเซยนกบสหภาพยโรป ความรวมมอในเวทการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก บทสรป


เกดความรในเรองความรวมมอระหวางพนธมตรและคเจรจาของอาเซยน


อธบายความรวมมอระหวางพนธมตรและคเจรจาของอาเซยนไดถกตอง วธการสอนและกจกรรม

1. ยกตวอยางการประชมความรวมมอระดบประเทศทเกยวของกบประชาคมอาเซยน และใหนกศกษาวเคราะหสถานการณดงกลาวทงทางบวกและทางลบ

2. ผสอนน าเสนอบทท 6 พนธมตรและคเจรจาของอาเซยนดวยโปรแกรม Microsoft Powerpoint ประกอบการวเคราะหและอภปรายรวมกน

3. แบงกลมนกศกษากลมละ 3 - 4 คน และมอบหมายงานใหนกศกษาเลอกขาวสถานการณการประชมความรวมมอระดบประเทศทเกยวของกบประชาคมอาเซยนทเกดขนในปจจบน และใหวเคราะหถงประโยชนและอปสรรคทประชาคมอาเซยนและประเทศไทยไดรบ บนทกในรปแบบแผนภมจนตภาพในกระดาษปรฟทแจกให และนดหมายการน าเสนอในสปดาหหนา


140


1. Microsoft Powerpoint เรอง พนธมตรและคเจรจาของอาเซยน 2. กระดาษปรฟ ปากกาเคม กระดาษกาวยน



บทท 6 พนธมตรและคเจรจาของอาเซยน

เนองจากสถานการณในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตไดเปลยนจากสภาวะแหงความตง

เครยดและการเผชญหนากนมาสสภาวะทมเสถยรภาพ ความมนคง และความรวมมอกน จนเปนภมประเทศทมความเจรญเตบโตทางดานเศรษฐกจอยางรวดเรว และเปนตวอยางของการรวมกลมประเทศในภมภาคอนๆ ท าใหอาเซยนมบทบาทและพลงตอรองในเวทการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศมากขน และท าใหหลายประเทศในโลกสนใจทจะเขามามความสมพนธและกระชบความรวมมอกบอาเซยนในฐานะประเทศคเจรจา

ในบทท 6 เรองพนธมตรและคเจรจาของอาเซยนจะท าความเขาใจเกยวกบความสมพนธอาเซยนกบประเทศคเจรจา ความรวมมอในกรอบอาเซยน+3 ความรวมมอในกรอบอาเซยน+6 ความสมพนธอาเซยนกบสหประชาชาต ความสมพนธอาเซยนกบสหภาพยโรป และความรวมมอในเวทการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก ซงจะท าใหผเรยนเกดความเขาใจในเรองของรปแบบความสมพนธของอาเซยนกบประเทศอนๆ นอกกลมประเทศสมาชกมากยงขน ความสมพนธอาเซยนกบประเทศคเจรจา

ความสมพนธอาเซยน-ออสเตรเลย

ออสเตรเลยเปนประเทศแรกทไดสถาปนาความสมพนธกบอาเซยนในฐานะประเทศคเจรจาเมอป 2517 (ค.ศ. 1974) และด าเนนความสมพนธกนอยางราบรนและรอบดานตลอดมา โดยมการประชมสดยอดสมยพเศษในป 2547 ณ เวยงจนทน เพอฉลองความสมพนธครบรอบ 30 ป (ASEAN-Australia and New Zealand Commemorative Summit) นอกจากนน อาเซยน-ออสเตรเลย ไดมการประชมสดยอด (ASEAN-Australia Summit) เมอวนท 30 ตลาคม 2553 ณ กรงฮานอย เพอทบทวนแนวทางการด าเนนการความสมพนธระหวางกนใหมประสทธภาพและมประโยชนตอประชาชนทง 2 ฝายมากยงขน

ในดานการเมองและความมนคง ออสเตรเลยไดเปนภาคความตกลงหรอภาคยานวตสนธสญญาไมตร และความรวมมอในเอเชยตะวนออก (Treaty of Amity and Cooperation in Southeast Asia - TAC) ในเดอนธนวาคม 2548 และมบทบาทในกรอบ ASEAN Regional Forum (ARF) อยางแขงขน ในดานเศรษฐกจ อาเซยน ออสเตรเลย และนวซแลนด ไดรวมลงนามความตกลง ASEAN-Australia-New Zealand Free Trade Area (AANZFTA) เมอวนท 27 กมภาพนธ 2552 และมผลบงคบใชส าหรบไทยตงแตวนท 12 มนาคม 2553

142

ดานความรวมมอดานการพฒนา ออสเตรเลยใหความชวยเหลออาเซยนภายใต ASEAN-Australia Development Cooperation Program (AADCP) โดยโครงการระยะท 1 (2545-2551) มมลคาประมาณ 45 ลานดอลลารออสเตรเลย และโครงการระยะท 2 (2552-2558) มมลคาประมาณ 57 ลานดอลลารออสเตรเลย นอกจากน อาเซยนและออสเตรเลยไดลงนามเอกสาร Joint Declaration on ASEAN-Australia Comprehensive Partnership ในชวงการประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยนกบออสเตรเลย เมอวนท 1 สงหาคม 2550 ทกรงมะนลา ฟลปปนส โดยเอกสารดงกลาวถอเปนแนวทางในการด าเนนความสมพนธระหวางอาเซยนกบออสเตรเลยทครอบคลมถงดานการเมองและความมนคง ดานเศรษฐกจ และการพฒนา ทงนโดยอาเซยนและออสเตรเลยไดจดท าแผนปฏบตการเพอด าเนนการความรวมมออาเซยน-ออสเตรเลยระหวางป 2551-2556 (Plan of Action to Implement the Joint Declaration on ASEAN-Australia Comprehensive Partnership 2008-2013)

ความสมพนธอาเซยน-นวซแลนด

ความสมพนธอาเซยน-นวซแลนดเรมตงแตป 2518 โดยนวซแลนดเปนประเทศคเจรจาล าดบท 2 ของอาเซยนหลงจากออสเตรเลย ในระยะแรกความสมพนธเปนไปในลกษณะประเทศผรบกบประเทศผให โดยมจดมงหมายหลกคอความรวมมอเพอการพฒนา ในเวลาตอมาจงไดมการหารอและปรบแนวทางความรวมมอเปนระยะๆ และขยายความรวมมอใหครอบคลมในทกดาน ในสวนของความรวมมอระหวางอาเซยนและนวซแลนดในดานการเมองความมนคงนน นวซแลนดไดภาคยานวตสนธสญญาไมตรและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty of Amity and Cooperation in Southeast Asia - TAC) ในเดอนธนวาคม2548 และในดานเศรษฐกจ ทงสองฝายไดรวมลงนามความตกลงเขตการคาเสรอาเซยน ออสเตรเลย และนวซแลนด (ASEAN-Australia and New Zealand Free Trade Agreement : AANZFTA) ในป 2548 โดยมผลบงคบใชกบไทยตงแต 12 มนาคม 2553

โดยในป 2553 นน การคาสนคาระหวางอาเซยนและนวซแลนดมมลคารวมประมาณ 7,622ลานดอลลารสหรฐ โดยอาเซยนสงสนคาไปนวซแลนดเปนมลคา 4,453 ลานดอลลารสหรฐ และอาเซยนน าเขาสนคาจากนวซแลนดเปนมลคา 3,168 ลานดอลลารสหรฐ นอกจากน ในดานการพฒนา อาเซยนและนวซแลนดไดจดท าเอกสารความรวมมออาเซยน-นวซแลนด ฉบบท 2 พ.ศ. 2553-2558 (ASEAN-New Zealand Framework for Cooperation 2010-2015) เพอขยายแนวทางความรวมมอดานการพฒนาระหวางอาเซยนและนวซแลนด และเพอรองรบการจดตงประชาคมอาเซยนในป 2558 โดยใหความส าคญกบความรวมมอในดานการจดการภยพบต การรบมอกบโรคระบาดและโรคตดตอ การแลกเปลยนขอมลดานการกอการรายและอาชญากรรมขามชาต การสงเสรม Asia-Pacific Interfaith Dialogue และการเปลยนแปลงทางสภาพภมอากาศ เปนตน

143

ความสมพนธอาเซยน-ญปน

ความสมพนธระหวางอาเซยน-ญปน เรมตนอยางเปนทางการของอาเซยนในป 2520 หลงจากนน ไดมพฒนาการอยางตอเนองจนกระทงในป 2546 ไดมการประชมสดยอดอาเซยน-ญปน (ASEAN-Japan Commemorative Summit) สมยพเศษ ทกรงโตเกยวในโอกาสครบรอบ 30 ปความสมพนธอาเซยน-ญปน และไดมการลงนาม Tokyo Declaration for the Dynamic and Enduring ASEAN-Japan Partnership in the New Millennium และรบรอง ASEAN-Japan Plan of Action เพอก าหนดทศทางความรวมมอระหวางสองฝาย ญปนเปนประเทศคเจรจาประเทศแรกทจดตงคณะผแทนถาวรญปน ประจ าอาเซยน ณ กรงจาการตา เมอวนท 26 พฤษภาคม 2554

ในดานการเมอง ญปนเปนประเทศคเจรจาล าดบท 4 ทไดภาคยานวตสนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty of Amity and Cooperation in Southeast Asia-TAC) ในป 2547 และเปนประเทศแรกทจดตงกรอบการประชมความรวมมอดานการตอตานการกอการราย (Counter Terrorism Dialogue) อยางเปนทางการกบอาเซยนในป 2547

ในดานเศรษฐกจ เมอเดอนเมษายน 2551 อาเซยนและญปนไดลงนามความตกลงหนสวนเศรษฐกจอาเซยน-ญปน (ASEAN-Japan Closer Economic Partnership -AJCEP) ซงเปนเสมอนการรวมเอาความตกลงเขตการคาเสรทวภาคระหวางสมาชกอาเซยนแตละประเทศกบญปนเขาไวดวยกน โดยไทยไมไดเปดตลาดสนคามากไปกวาทเปดใหตามความตกลงหนสวนเศรษฐกจไทย-ญปน (Japan-Thailand Economic Partnership Agreement: JTEPA)

ในดานสงคมและวฒนธรรม ญปนใหความส าคญกบการแลกเปลยนระหวางประชาชนโดยเฉพาะในระดบเยาวชนโดยในป 2550 ไดเรมจดโครงการเชญเยาวชนจากประเทศอาเซยนเขารวมโครงการ Japan-East Asia Network of Exchange for Students and Youths (JENESYS) เพอสงเสรมการศกษา และการพฒนาบคลากรของอาเซยน โดย ณ เดอนกนยายน 2553 ญปนไดรบเยาวชนจากอาเซยนเยอนญปนภายใตโครงการดงกลาวแลวทงสน 26,993 คน และไดสงเยาวชนญปนเยอนประเทศสมาชกอาเซยนรวม 5,374 คน นอกจากน ในดานสาธารณสข ญปนใหความชวยเหลออาเซยนในการส ารองยา Tamiflu และ Presonal Protective Equipment (PPE) เพอเปนการเตรยมพรอมส าหรบการแพรระบาดของไขหวดนก ไทยเปนประเทศสมาชกอาเซยนทเปนแหลงลงทนทส าคญของญปน และญปน สนใจรวมมอกบไทยเพอพฒนาอนภมภาคลมน าโขงโดยเฉพาะดานการพฒนาความเชอมโยง ทงในดาน Hardware และ Software เพอสงเสรมการลดชองวางระหวางประเทศสมาชกอาเซยนเดม 6 ประเทศ และประเทศสมาชกใหม 4 ประเทศ (CLMV) เพอมงไปสเปาหมายของการรวมตวเปนประชาคมอาเซยนใน 2558 โดยไทยสนบสนนใหมการใชประโยชนจากสถาบนตาง ๆ ทมอย อาท สถาบนแมโขง (MI) สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย (AIT)

144

และ ERIA และขอใหญปนมบทบาทน าในการพฒนา software infrastructure และการสงเสรม public-private partnership

ความสมพนธอาเซยน-จน ความสมพนธอาเซยน-จน เรมตนอยางเปนทางการเมอเดอนกรกฎาคม 2539 ทกรง

จาการตา ในดานการเมองและความมนคง จนเปนประเทศคเจรจาแรกของอาเซยนทภาคยานวตสนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (TAC) ในการประชมสดยอดอาเซยน – จน ครงท 7 ในเดอน ตลาคม 2546 และยงเปนประเทศแรกทแสดงความพรอมทจะลงนามในพธสารตอทายสนธสญญาวาดวยการจดตงเขตปลอดอาวธนวเคลยรในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (SEANWFZ)

ในดานเศรษฐกจ จนเปนประเทศคเจรจาแรกทเสนอใหมการจดตงเขตการคาเสรกบอาเซยน โดยทงสองฝายไดลงนามใน Framework Agreement on Comprehensive Economic Cooperation ในเดอนพฤศจกายน 2545 ซงวางเปาหมายใหจดตงเขตเสรการคาอาเซยน – จน กบประเทศสมาชกอาเซยนเกา (6 ประเทศ) ใหแลวเสรจภายในป 2553 และกบประเทศสมาชกใหม (4 ประเทศ) ภายในป 2558 ตอจากนน ทงสองฝายไดลงนามในความตกลงวาดวยการคาสนคาและกลไกการระงบขอพพาท ในป 2547 ความตกลงวาดวยการคาบรการในป 2550 และความตกลงวาดวยการลงทน ในป 2552

ในป 2553 จนเปนประเทศคคาอนดบ 1 ของอาเซยน โดยมมลคาการคารวมเทากบ 292.78 พนลานดอลลารสหรฐ คดเปนรอยละ 11.6 ของมลคาการคาทงหมดของอาเซยน ในขณะทอาเซยนเปนคคาอนดบ 4 ของจน คดเปนรอยละ 9.7 ของมลคาการคาทงหมดของจน โดยมลคาการสงออกจากอาเซยนไปจน เทากบ 154.56 พนลานดอลลารสหรฐ เพมขนรอยละ 44.8 จากป 2552 และมลคาการน าเขาสนคาจากจนเทากบ 138.22พนลานดอลลารสหรฐ เพมขนรอยละ 30.1

ความรวมมอดานการพฒนา สงคม และวฒนธรรม อาเซยนและจนตกลงทจะรวมมอใน 11 สาขาหลก ไดแก (1) การเกษตร (2) ICT (3) การพฒนาทรพยากรมนษย (4) การพฒนาลมแมน าโขง (5) การลงทน (6) พลงงาน (7) การขนสง (8) วฒนธรรม (9) สาธารณสข (10) การทองเทยว และ(11) สงแวดลอม

ศนย ASEAN – China Environmental Protection Cooperation ตงขนเมอวนท 25พฤษภาคม 2554 ทกรงปกกง ซงเปนผลมาจากการรบรองยทธศาสตรวาดวยความรวมมอเพอพทกษสงแวดลอม (2552 – 2558) ในป 2552 และเปนความรเรมของนายเวน เจยเปา นายกรฐมนตรจนในชวงการประชมสดยอดอาเซยน – จน ครงท 11 เมอป 2550 โดยศนยฯ เปนสถาบนหลกในการด าเนนยทธศาสตร ท าหนาทประสานทาท สงเสรมมาตราการความรวมมอดานสงแวดลอมอาเซยน

145

กบจน และเปนแรงกระตนใหอาเซยนและจนเสรมสรางความเขมแขงใหกบกลไกความรวมมอทมอยแลว อาท (1) การสรางความตระหนกรตอสาธารณชน และการศกษาดานสงแวดลอม (2) เทคโนโลยทเปนมตรตอสงแวดลอม และ(3) การตดฉลากสงแวดลอมและการผลตทสะอาด รวมทงในดานใหมๆ ไดแก (4) การอนรกษความหลากหลายทางชวภาพ (5) การเสรมสรางขดความสามารถดานการจดการสงแวดลอม (6) สนคาและบรการดานสงแวดลอม และ (7) ประเดนสงแวดลอมระดบโลก

ความสมพนธอาเซยน-สาธารณรฐเกาหล สาธารณรฐเกาหลเรมมความสมพนธกบอาเซยนในป 2532 ในฐานะคเจรจาเฉพาะดาน

และไดรบสถานะเปนประเทศคเจรจาเตมรปแบบในป 2534 ซงตอมาในป 2547 ทงสองฝายไดลงนาม Joint Declaration on Comprehensive Partnership เพอสงเสรมความเปนหนสวนทรอบดานในป 2552 จนกระทงในการประชมสดยอดอาเซยน-เกาหล ครงท 13 ทกรงฮานอย เมอเดอนตลาคม 2553 อาเซยนและสาธารณรฐเกาหล ไดเหนชอบใหยกระดบความสมพนธ จากหนสวนทครอบคลมทกดานเปนหนสวนทางยทธศาสตร และไดรบรอง Joint Declaration on ASEAN-Republic of Korea Strategic Partnership for Peace and Prosperity

ในดานการเมองความมนคงสาธารณรฐเกาหลไดภาคยานวตสนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (TAC) ในป 2547 และไดลงนามใน Joint Declaration for Cooperation to Combat International Terrorism กบอาเซยนในป 2548

ในดานเศรษฐกจ อาเซยนและสาธารณรฐเกาหลไดลงนามใน Framework Agreement on Comprehensive Economic Cooperation ในป 2548 ซงก าหนดใหมการจดตงเขตการคาเสรอาเซยน-เกาหล โดยทงสองฝายไดลงนามในความตกลงวาดวยการคาสนคาในป 2549 ความตกลงวาดวยการคาบรการในป 2550 และความตกลงวาดวยการลงทนในป 2552

ในดานความรวมมอดานการพฒนา สาธารณรฐเกาหลไดจดตงกองทน ASEANROK Future Oriented Cooperation Projects (FOCP) และกองทน ASEAN-ROK Special Cooperation Fund (SCF) เพอสนบสนนการด าเนนโครงการความรวมมอระหวางอาเซยนกบสาธารณรฐเกาหล

ความสมพนธอาเซยน – อนเดย

อาเซยนกบอนเดยเรมตนความสมพนธอยางเปนทางการในป 2535 ในลกษณะคเจรจาเฉพาะดานและยกระดบขนเปนคเจรจาอยางสมบรณเมอป 2538 ตอมาไดพฒนาความสมพนธสระดบการประชมสดยอดครงแรก เมอ 5 พฤศจกายน 2545 ทกรงพนมเปญ ประเทศกมพชา อาเซยนและอนเดยจะมการประชมสดยอดสมยพเศษเพอฉลองความสมพนธครบรอบ 20 ป ในป 2555

146

ความสมพนธอาเซยน – อนเดย เปนความสมพนธอยางรอบดานในฐานะหนสวนโดยมเอกสารความเปนหนสวนระหวางอาเซยน – อนเดย เพอสนตภาพ ความกาวหนาและความเจรญรงเรองรวมกน (ASEAN – India Partnership for Peace, Progress and Shared Prosperity) ก าหนดแนวทางในการด าเนนความสมพนธและความรวมมอระหวางกน

ในดานการเมอง เศรษฐกจ และความรวมมอเพอการพฒนา โดยมแผนปฏบตการรองรบปจจบน อยภายใตแผนปฏบตการ พ.ศ. 2553 – 2558 ทงสองฝายไดจดตงกองทนอาเซยน – อนเดย (ASEAN India Fund) เพอใชสนบสนนการด าเนนความรวมมอดงกลาว ในดานการเมองและความมนคง อนเดยไดเขารวมการประชมอาเซยนวาดวยความรวมมอดานการเมองและความมนคงในภมภาคเอเชย-แปซฟกตงแตป 2539 โดยมบทบาทในเรองความรวมมอดานความมนคงทางทะเล และไดภาคยานวตสนธสญญามตรภาพและความรวมมอ

ในเอเชยตะวนออกเฉยงใตเมอป 2546 อกทงไดรบรองแถลงการณรวมกบอาเซยนวาดวยความรวมมอเพอตอตานการกอการรายสากลในปเดยวกน นอกจากนน อนเดยยงไดเขาเปนสมาชกของการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก ในป 2548 ในดานเศรษฐกจ อาเซยนและอนเดยไดลงนามกรอบความตกลงวาดวยความรวมมอทางเศรษฐกจอยางรอบดานในป 2546 ซงครอบคลมการเปดเสรการคาสนคาบรการ การลงทนและความรวมมอทางเศรษฐกจสาขาตางๆ และไดบรรลผลการเจรจาจดท าความตกลงดานการคาสนคาในเดอนสงหาคม 2552 และมผลบงคบใชตงแต 1 มกราคม 2553 อาเซยน – อนเดยตงเปาหมายทจะขยายมลคาการคาระหวางกนเปน 70 พนลานดอลลารสหรฐ ในป 2555 จากมลคาการคาเมอป 2551 – 2552 ประมาณ 46.8 พนลานดอลลารสหรฐ โดยอาเซยนเปนฝายไดดลการคาประมาณ 7 พนลานดอลลารสหรฐ

ในดานสงคมและการพฒนา อนเดยใหความรวมมอสนบสนนการพฒนาและลดชองวางในอาเซยน โดยจดตงศนยฝกอบรมภาษาองกฤษและศนยฝกอบรมผประกอบการในประเทศกมพชา ลาว พมา และเวยดนาม ตลอดจนสงเสรมความรวมมอกบอาเซยน ในสาขาทอนเดยมศกยภาพ เชนในดานวทยาศาสตร เทคโนโลย IT รวมทงการแพทยและเภสชกร โดยไดจดตงกองทน ASEAN – India Science & Technology Fund ดวยเงนตงตน 1 ลานดอลลารสหรฐ เพอพฒนาความรวมมอในดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

การจดตงศนยฝกอบรมดาน IT การตงกองทน ASEAN – India Green Fund เพอสนบสนนกจกรรมในการสงเสรมการปรบตวและลดผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ในภมภาค โดยอนเดยออกเงนตงตน 5 ลานดอลลารสหรฐ การพฒนาความรวมมอดานการแพทยแผนโบราณ การใหทนการฝกอบรมดานอายรเวชแกบคลากรของอาเซยน โครงการความรวมมอดานการผลตยา นอกจากนน เพอสงเสรมความสมพนธภาคประชาสงคมอาเซยนและอนเดยมโครงการ

147

ประจ าปเพอแลกเปลยนระหวางประชาชนหลายกลม ทงนกศกษา ผสอขาว และนกการทต อกทงก าลงจะรเรมใหมการเยอนระหวางสมาชกรฐสภาดวย

ความสมพนธอาเซยน-แคนาดา

ความสมพนธระหวางอาเซยนและแคนาดาในฐานะประเทศคเจรจา (Dialogue Partner) เรมตนอยางเปนทางการในป 2520 (ค.ศ. 1977) โดยทผานมาไดมการด าเนนความรวมมอทครอบคลมมตตางๆ ทงดานการเมองและความมนคง การคาและการลงทนความรวมมอเพอการพฒนา และการเสรมสรางความสมพนธระดบประชาชนอาเซยนและแคนาดามกลไกความรวมมอทางการ 3 ระดบ ไดแก 1) การประชมระดบรฐมนตรตางประเทศ (ASEAN Post Ministerial Conference 10+1 Session with Canada หรอ PMC) 2) ระดบเจาหนาทอาวโส (ASEAN-Canada Dialogue) และ 3) ระดบเอกอครราชทต (Joint Coordination Committee หรอ JCC ซงแตเดมเรยกวา Informal Coordination Mechanism หรอ ICM)

นอกจากน ในชวง 2-3 ปทผานมา อาเซยนและแคนาดาไดตกลงจดท าเอกสารส าคญหลายฉบบเพอเปนแนวทางในการด าเนนความสมพนธระหวางกนไดแก 1) ปฏญญาวาดวยความเปนหนสวนทเพมพนระหวางอาเซยนกบแคนาดา (Joint Declaration on the ASEAN-Canada Enhanced Partnership) เมอกรกฎาคม 2552 2) แผนปฏบตการเพอด าเนนการใหเปนไปตามปฏญญารวมฯ ป 2553-2558 (Plan of Action to Implement the Joint Declaration on the ASEAN-Canada Enhanced Partnership 2010-2015)

เมอกรกฎาคม 2553 3) แคนาดาไดเขาเปนภาคสนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty of Amity and Cooperation in Southeast Asia หรอ TAC) เมอกรกฎาคม 2553 และตอมาไดลงนามในพธสารท 3 (Third Protocol Amending the TAC) เมอกรกฎาคม 2554 และ 4) แถลงการณรวมวาดวยการคาและการลงทน (Joint Declaration on Trade and Investment) เมอตลาคม 2553 ประเทศไทยท าหนาทประเทศผประสานงาน (Country Coordinator) ของความสมพนธอาเซยน-แคนาดาในระหวางกรกฎาคม 2552 - กรกฎาคม 2555 และไดมบทบาทน าทแขงขนในการกระชบความสมพนธใหแนนแฟนยงขน และไดพยายามผลกดนใหมความคบหนาในการด าเนนความรวมมออยางเปนรปธรรม โดยทผานมาแคนาดาไดใหการสนบสนนโครงการและกจกรรมความรวมมอในเรองสทธมนษยชน ปญหาอาชญากรรมขามชาต การจดการและบรรเทาภยพบต และการควบคมโรคระบาด ในขณะทอาเซยนไดเชญชวนใหแคนาดาขยายความรวมมอกบอาเซยนในกระบวนการสรางประชาคมอาเซยน (ASEAN Community Building) และการเสรมสรางการเชอมโยงในภมภาค (Connectivity) รวมทงความ

148

รวมมอในดานอนๆ ซงแคนาดามศกยภาพและความเชยวชาญ ไดแก พลงงาน การจดการขามแดน เทคโนโลยและนวตกรรม การศกษาและการพฒนาทรพยากรมนษย เปนตน

รฐบาลแคนาดาชดปจจบนยนยนเจตนารมณทแนวแนในการขยายบทบาทของแคนาดาในเอเชยแปซฟก โดยในป 2555 ผส าเรจราชการ นายกรฐมนตรและรฐมนตรหลายทานของแคนาดาไดเดนทางเยอนภมภาคอยางตอเนอง อาท นายกรฐมนตรแคนาดาเยอนประเทศไทยอยางเปนทางการ และรฐมนตรตางประเทศแคนาดาเดนทางเยอนเมยนมารเปนครงแรกในประวตศาสตรในเดอนมนาคม 2555 นอกจากน แคนาดายงไดมทาทในเชงบวกตอพฒนาการในเมยนมาร โดยไดยกเลกการคว าบาตรดานเศรษฐกจการเงน และไดแตงต งเอกอครราชทตและเปดสถานเอกอครราชทตในเมยนมารเปนครงแรก

อาเซยนและแคนาดาไดฉลองโอกาสครบรอบ 35 ปของความสมพนธในป 2555 โดยจดกจกรรมตางๆ อยางตอเนอง ไดแก การจดการประกวดออกแบบตราสญลกษณ ส าหรบโอกาสดงกลาว การเปดตวการฉลองครบรอบ 35 ปและตราสญลกษณทกรงจาการตา เมอเดอนมกราคม 2555 นายกรฐมนตรไทยและแคนาดารวมแสดงความยนดตอโอกาสดงกลาวในระหวางการเยอนประเทศไทยอยางเปนทางการของนายกรฐมนตรแคนาดาเมอเดอนมนาคม 2555 และประเทศไทยเปนเจาภาพจดการประชม ASEAN Canada Dialogue ครงท 9 และการสมมนาเรอง ‚ความเชอมโยงระหวางประชาชน : บทบาทของการศกษาและการวจย‛ (People-to-People Connectivity : Roles of Education and Research) ควบคกนไปเมอเดอนมถนายน ทกรงเทพฯ ทงน ประเทศไทยในฐานะประเทศผประสานงานไดมบทบาทน าในการใชโอกาสเหลานยกระดบความสมพนธและเสรมสรางความตระหนกรในหมสาธารณชนเกยวกบความสมพนธอาเซยน-แคนาดา

ความสมพนธอาเซยน-สหรฐอเมรกา

ความสมพนธระหวางอาเซยนกบสหรฐฯ เรมตนอยางเปนทางการเมอป 2520 (ค.ศ. 1977) โดยในระยะแรกเนนความรวมมอดานการพฒนา ตอมาขยายถงความรวมมอดานเศรษฐกจ การคาและการลงทน โดยประเทศสมาชกอาเซยนประสงคทจะสงเสรมความรวมมอดานเศรษฐกจกบสหรฐฯ ทงในระดบทวภาคและในลกษณะกลมประเทศ ทงนสหรฐฯ ไดใหความส าคญตอประเดนดานการเมองและความมนคงในภมภาคเอเชย และยงคงตองการมบทบาทส าคญเชงเชงยทธศาสตรในภมภาคตลอดมา ความสมพนธระหวางท งสองฝายบรรลถงจดสงสดเมอมการประกาศแถลงการณวสยทศนรวมวาดวยความเปนหนสวนทเพมพน (Joint Vision Statement on ASEAN-U.S. Enhanced Partnership) เมอป 2548 และการจดท าแผนปฏบตการฯ รวมกนเมอป 2549 ในชวงทไทยเปนประเทศผประสานงานความสมพนธอาเซยน-สหรฐฯ (กรกฎาคม 2546-กรกฎาคม 2549) อาเซยนและสหรฐฯ มความรวมมอทใกลชดในดานการตอตานการกอการราย โดยมการจดท า

149

ปฏญญารวมอาเซยน-สหรฐฯ เพอความรวมมอในการตอตานการกอการรายระหวางประเทศ (ASEAN-U.S. Joint Declaration for Cooperation to Combat International Terrorism) ในป 2545 และรวมมอกนในกรอบ ASEAN Regional Forum (ARF) ในดานเศรษฐกจ อาเซยนและสหรฐฯ ไดลงนามในเอกสารชอกรอบความตกลงการคาและการลงทน (ASEAN-U.S. Trade and Investment Framework Arrangement – TIFA) ในป 2549

ในปจจบน รฐบาลสหรฐฯ ใหความส าคญมากขนกบภมภาคเอเชยและเลงเหนความส าคญของอาเซยนทงในดานการเมอง ความมนคง และเศรษฐกจ ดงจะเหนไดจากการทประธานาธบดBarack Obama ไดเขารวมการประชมผน าอาเซยน-สหรฐฯ (ASEAN-US Leaders’ Meeting) ครงท 1 ในวนท 15 พฤศจกายน 2552 ทสงคโปร ครงท 2 ในวนท 24 กนยายน 2553 ทนครนวยอรก และครงท 3 ในวนท 18 พฤศจกายน 2554 ทบาหล โดยย าเจตนารมณของสหรฐฯ ทจะเขามามบทบาทมากขนในภมภาคเอเชย นอกจากน การทประธานาธบดสหรฐฯ เขารวมการประชมผน าอาเซยน-สหรฐฯ ครงท 3 และ East Asia Summit (EAS) ครงท 6 ในเดอน พฤศจกายน 2554 ทบาหลอนโดนเซย นบเปนครงแรกทผน าสหรฐฯ เขารวม EAS โดยประธานาธบด Obama ไดย าเสมอวา สหรฐฯ เปนสวนหนงของแปซฟก (Pacific Nation) และแสดงเจตนารมณของสหรฐทจะเขามามบทบาทมากขนในภมภาคเอเชย

ในชวงการประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยน-สหรฐฯ (Post Ministerial Conference 10+1 Session with the U.S.) เมอเดอนกรกฎาคม 2552 ทจงหวดภเกต สหรฐฯ ไดภาคยานวตสนธสญญามตรภาพและความรวมมอ ในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty of Amity and Cooperation in Southeast Asia - TAC) และไดรเรมจดการประชม Lower Mekong Initiative (LMI) Ministerial Meeting เปนครงแรก ทงน สหรฐฯ เปนประเทศแรกทแตงตงเอกอครราชทตประจ าอาเซยน ณ กรงจาการตา นอกจากนทประชมผน าอาเซยน-สหรฐฯ ครงท 1 ยงไดก าหนดใหมการจดตง ASEAN-U.S. Eminent Persons Group (EPG) โดยมอบหมายภารกจให EPG เสนอแนะแนวทางการยกระดบความสมพนธอาเซยน-สหรฐฯ จาก ‘enhanced partnership’ เปน ‘strategic partnership’ อาเซยนและสหรฐฯ มกลไกด าเนนความสมพนธทส าคญ ไดแก 1) การประชมสดยอดผน าอาเซยน-สหรฐฯ (ASEAN-U.S. Leaders’ Meeting) 2) การประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยน-สหรฐฯ (PMC) 3) การประชม ASEAN-US Dialogue ซงเปนการประชมระดบเจาหนาทอาวโส (SOM) 4) ASEAN-US Joint Cooperation Committee (JCC) ซงเปนการประชมระดบ ออท. ประจ าอาเซยน และ 5) ASEAN-US Working Group Meeting ซงเปนการประชมในระดบเจาหนาทของประเทศสมาชกเพอพจารณาโครงการความรวมมอระหวางอาเซยนและสหรฐฯ ในดานตางๆ

150

ขณะนอาเซยนและสหรฐฯ ก าลงด าเนนความรวมมอตาม Plan of Action to Implement the ASEAN - US Strategic Partnership for Enduing Peace and Prospecity (2011 - 2015) ซงครอบคลมทงสามเสาหลกของอาเซยน นอกจากน ไดมการจดการประชม EPG ครงท 1 เมอเดอน พฤษภาคม2555 โดย EGP ก าหนดจะเสนอรายงานตอทประชมผน าครงท 4 เดอน พฤศจกายน 2555 ทกรงพนมเปญ ประเทศกมพชา

ความสมพนธอาเซยน-รสเซย ความสมพนธอาเซยน-รสเซย เรมตนจากการทรสเซยไดสถาปนาความสมพนธในฐานะค

หารอ (Consultative relations) กบอาเซยนในป 2534 และพฒนาความสมพนธจนไดรบสถานะประเทศคเจรจา (Dialogue Partner) กบอาเซยนในการประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยน สมยท 29 เมอเดอนกรกฎาคม 2539 ทกรงจาการตา ซงขณะนมาเลเซยเปนผประสานงานความสมพนธตอจากเมยนมารในป2555 (2012) - 2558 (2015)

ส าหรบกลไกของความสมพนธจะประกอบดวย (1) ASEAN-Russia Summit (ระดบผน า) จดขน 1 ครงเมอป 2548 ณ กรงกวลาลมเปอร และครงท 2 ในชวงการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 17 เมอวนท 30 ตลาคม 2553 ณ กรงฮานอย ประเทศเวยดนาม (2) ASEAN PMC + 1(ระดบรฐมนตร) ประชมปละครง (3) ASEAN-Russia SOM (ระดบปลด) ประชมทก 18 เดอน ตง Open-Ended WG endorsed by PMC+1 (4) ASEAN-Russia Joint Cooperation Committee (CPR) ประชมปละครง (5) ASEAN-Russia Joint Planning and Management Committee (CPR) ประชมปละครง

ในสวนของสาขาความรวมมอในสาขาตางๆ ระหวางอาเซยนกบรสเซย ดงน - ความรวมมอดานการเมองความมนคง อาเซยนและรสเซยไดลงนามในเอกสารส าคญ

หลายฉบบ ไดแก ปฏญญารวมอาเซยน-รสเซยวาดวยความเปนหนสวนเพอสนตภาพความมนคง ความมงคง และการพฒนาในภมภาคเอเชย-แปซฟก (2003) แถลงการณรวมอาเซยน-รสเซยวาดวยความรวมมอในการตอตานการกอการราย (2004) และรสเซยไดภาคยานวตสนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (TAC) (2004) และจดท าแผนงานอาเซยน-รสเซย วาดวยการตอตานการกอการรายและอาชญากรรมขามชาต (2009)

- ความรวมมอดานการพฒนา ในป 2548 ผน าอาเซยนและรสเซยไดลงนามใน Joint Declaration of the Heads of State/Government of the Member Countries of ASEAN and the Head of State of the Russian Federation on Progressive and Comprehensive Partnership และไดรบรอง Comprehensive Programme of Action to Promote Cooperation between ASEAN and the Russian Federation (2005-2015) ซงอาเซยนและรสเซยไดจดต งกองทน ASEAN-Russia Dialogue

151

Partnership Financial Fund (DPFF) ขนเพอใชในการด าเนนกจกรรมความรวมมอตาง ๆ โดยรสเซยเปนผมอบเงนเขากองทนฝายเดยว (ขณะน กองทนมเงนประมาณ 1 ลานดอลลารสหรฐ)

- ความรวมมอดานเศรษฐกจ รฐมนตรตางประเทศของอาเซยนและรสเซยไดลงนามในความตกลงวาดวยความรวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา ป 2548 ทกรงกวลาลมเปอร ในป 2553 มลคาการคาระหวางอาเซยน-รสเซยประมาณ 9,060 ลานดอลลารสหรฐฯ สนคาส าคญทรสเซยสงออกมาอาเซยนไดแก ชนสวนประกอบโลหะเคมภณฑ และสนคาประกอบจากสนแร ในขณะทอาเซยนสงออกสนคาประเภทเครองจกร เครองใชอเลกทรอนกส อาหารส าเรจรป น ามนประกอบอาหารไปรสเซย รสเซยถอเปนตลาดใหญทมศกยภาพส าหรบการขยายตลาดของอาเซยนและจะเปนประตกระจายสนคาอาเซยนไปยงกลมประเทศ CIS ไดในอนาคต

- การจดตง ASEAN Centre เลขาธการอาเซยน (แทนประเทศสมาชกอาเซยน) รวมกบอธการบด Moscow State Institute of International Relations (MGIMO) ไดลงนามบนทกความเขาใจเพอจดตงศนยอาเซยนในกรงมอสโก เมอวนท 22 กรกฎาคม 2552 และมพธเปดอยางเปนทางการท MGIMO กรงมอสโก เมอวนท 15 มถนายน 2553 ความรวมมอในกรอบอาเซยน+3

กรอบความรวมมออาเซยน+3 (จน ญปน และสาธารณรฐเกาหล) เรมตนขนเมอป 2540 ในชวงทเกดวกฤตทางการเงนในภมภาคเอเชยตะวนออก โดยมการพบหารอระหวางผน าของประเทศสมาชกอาเซยนและผน าของจน ญปน และสาธารณรฐเกาหลเปนครงแรก ณ กรงกวลาลมเปอร ประเทศมาเลเซย เมอเดอนธนวาคม 2540 นบแตนนเปนตนมา การประชมสดยอดอาเซยน+3 ไดจดขนเปนประจ าทกปในชวงเดยวกบการ

ประชมสดยอดอาเซยน กรอบความรวมมออาเซยน+3 เรมเปนรปเปนรางภายหลงการออกแถลงการณรวมวาดวยความรวมมอเอเชยตะวนออกเมอป 2542 และการจดตง East Asia Vision Group (EAVG) ในป 2542 เพอวางวสยทศนความรวมมอในเอเชยตะวนออก EAVG ไดเสนอแนะแนวคดการจดตงประชาคมเอเชยตะวนออก (East Asian community- EAc) และมาตรการความรวมมอในดานตาง ๆ เพอน าไปสการจดตง EAc ตอมาในการประชมสดยอดอาเซยน+3 ครงท 9 ณ กรงกวลาลมเปอร เมอป 2548 ผน าไดลงนามในปฏญญากรงกวลาลมเปอร วาดวยการประชมสดยอดอาเซยน+3 (Kuala Lumpur Declaration on the ASEAN+3 Summit) ก าหนดใหการจดตงประชาคมเอเชยตะวนออกเปนเปาหมายระยะยาว และใหกรอบอาเซยน+3 เปนกลไกหลกในการน าไปสเปาหมายระยะยาวดงกลาว และในโอกาสครบรอบ 10 ปของกรอบอาเซยน+3 ในป 2550

152

ไดมการออกแถลงการณรวมวาดวยความรวมมอเอเชยตะวนออก ฉบบท 2 และ แผนงานความรวมมออาเซยน+3 (ป 2550-2560)

ประเทศไทยไดเปนประธานและเจาภาพการประชมสดยอดอาเซยน+3 ครงท 12 เมอวนท 24 ตลาคม 2552 ทชะอ า หวหน โดยทประชมฯ ไดรบรองแถลงการณ ชะอ า หวหน วาดวยความมนคงดานอาหารและการพฒนาพลงงานชวภาพในกรอบอาเซยน+3 (Chaam Hua Hin Statement on ASEAN Plus Three Cooperation on Food Security and Bio-Energy Development) เพอสงเสรมความรวมมอดานอาหารและพลงงาน ซงรวมถงการจดต งระบบส ารองขาวฉกเฉนอาเซยน+3 (ASEAN Plus Three Emergency Rice Reserve – APTERR) เพอเปนหลกประกนความมนคงดานอาหารในภมภาค และการจดท ายทธศาสตรแบบบรณาการเกยวกบการผลตและการบรโภคอาหารและพลงงานชวภาพทย งยนและเปนอนหนงอนเดยวกน และทประชมฯ ยงไดสนบสนนประเทศไทยทจะเปนผผลกดนการจดตงกลไกความรวมมอดานการศกษาในกรอบอาเซยน+3

นอกจากนไทยในฐานะประเทศผประสานงานอาเซยน+3 ไดออกแถลงขาววาดวยความรวมมออาเซยน+3 เพอรบมอกบวกฤตเศรษฐกจและการเงนโลก เมอวนท 3 มถนายน 2552 ในปจจบนความรวมมอในกรอบอาเซยน+3 ครอบคลมความรวมมอในสาขาตางๆ ประมาณ 20 สาขา ภายใตกรอบการประชมในระดบตาง ๆ มากกวา 50 การประชมความรวมมอดานการเงนภายใตมาตรการรเรมเชยงใหม (Chiang Mai Initiative-CMI) ซงรเรมขนเมอป 2543 เปนสาขาความรวมมอทมความกาวหนามากทสด โดยไดมการจดตงกองทนส ารองพหภาคภายใต CMI หรอทเรยกวา ‚CMI Multilateralization (CMIM)‛ ซงมการขยายวงเงนเปน 2.4 แสนลานดอลลารสหรฐ และจะมการจดตง ASEAN+3 Macroeconomic Research Office (AMRO) ทสงคโปร เพอวเคราะหและตดตามสภาวะเศรษฐกจในภมภาคและสนบสนน CMIM นอกจากน ยงมการจดตงหนวยงานประกนเครดตและการลงทน Credit Guarantee and Investment Facility (CGIF) เพอสนบสนนการออกพนธบตรของภาคเอกชน โดยมวงเงนเรมตน 700 ลานดอลลารสหรฐ ประเทศอาเซยน+3 ยงไดจดตงกองทน ASEAN Plus Three Cooperation Fund (APTCF) ซงมเงนทนเรมตนจ านวน 3 ลานดอลลารสหรฐ เพอเปนกองทนรวมในการสนบสนนการด าเนนมาตรการตางๆ ภายใตแผนงานความรวมมออาเซยน+3 (ป 2550-2560) รวมทงการด าเนนโครงการและกจกรรมตางๆ ทเปนประโยชนในการสงเสรมความรวมมออาเซยน+3

ความรวมมอในกรอบอาเซยน+6

ส าหรบ "อาเซยน +6" กคอ การรวมกลมกนของ 16 ประเทศ ทประกอบไปดวยกลมประเทศสมาชกอาเซยน 10 ประเทศ ไดแก บรไนดารสซาลาม, พมา, กมพชา, อนโดนเซย,

153

ฟลปปนส, มาเลเซย, ลาว, สงคโปร, ไทย และเวยดนาม รวมกบประเทศทอยนอกอาเซยนอก 6 ประเทศ คอ จน, ญปน, เกาหลใต, ออสเตรเลย, นวซแลนด และอนเดย ซงหากนบจ านวนประชากรในกลมนแลว จะพบวา อาเซยน +6 มประชากรรวมกนกวา 3 พนลานคน หรอคดเปน 50% ของประชากรโลกเลยทเดยว หลายคนอาจจะสงสยวา ท าไมอาเซยนตองรวมกลมกบอก 6 ประเทศนอกอาเซยนดวย ค าตอบกคอ การรวมกลมอาเซยน +6 น เพอเพมขดความสามารถของกลมในการลงทน การท าการคา ฯลฯ ใหมศกยภาพสามารถแขงขนกบภมภาคอน ๆ เชน สหภาพยโรป นอกจากนยงเปนการเตรยมท าขอตกลงการเปดการคาเสร ดวยการจดตงประชาคมอาเซยนขน พรอมกบผนวกก าลงของแตละกลมการคาเขาดวยกน เพอใหกลมประเทศอาเซยนสามารถด าเนนเศรษฐกจไดอยางมนคงยงขน ความเปนมาของอาเซยน+6 ทมาของแนวคด "อาเซยน +6" น เรมขนครงแรกในระหวางการประชมรฐมนตรเศรษฐกจอาเซยน-ญปน (AEM-METI) และ AEM+3 (จน ญปน เกาหล) ณ กรงกวลาลมเปอร ประเทศมาเลเซย เมอเดอนสงหาคม พ.ศ. 2549 โดยญปนเสนอใหกลมผเชยวชาญภาควชาการ (Track II) ของกลมประเทศ East Asia Summit (EAS ประกอบดวยอาเซยน จน ญปน เกาหล ออสเตรเลย นวซแลนด และอนเดย) ท าการศกษาความเปนไปไดในการจดตง Comprehensive Economic Partnership in East Asia (CEPEA) ซงเปน FTA ระหวางประเทศอาเซยน+6 (จน ญปน เกาหล อนเดย ออสเตรเลย และนวซแลนด)

จากนน ในการประชม East Asia Summit ครงท 2 เมอวนท 15 มกราคม พ.ศ. 2550 ณ เมองเชบ ประเทศฟลปปนส ทประชมกมมตเหนชอบใหดาเนนการศกษาเรองดงกลาว โดยประเทศญปนไดจดประชมรวมกนระหวางนกวชาการซงเปนตวแทนของแตละประเทศครงแรกในเดอนมถนายน พ.ศ. 2550 เพอศกษาถงความเปนไปไดในการจดท าความตกลงการคาเสรระหวางประเทศอาเซยน+6 (CEPEA) ทงน กลมนกวชาการไดประชมรวมกนทงหมด 6 ครง ระหวางป พ.ศ. 2550 – พ.ศ. 2551 กอนจะไดผลสรปวา หากมการจดท าความตกลงการคาเสรระหวางประเทศอาเซยน+6 (CEPEA) จะท าใหเกดความสะดวกในดานการคาและการลงทน ความรวมมอทางดานเศรษฐกจ พลงงาน สงแวดลอม เทคโนโลยสารสนเทศ เมอไดขอสรปดงน กลมผเชยวชาญจงมมตใหศกษาความเปนไปไดเกยวกบการจดท าความตกลงการคาเสรระหวางประเทศอาเซยน+6 (CEPEA) ในระยะท 2 โดยเนนเรองความรวมมอ (Cooperation), การอ านวยความสะดวก (Facilitation) และการเปดเสร (Liberalization) ทจะชวยสรางความสามารถของประเทศสมาชก เพอรองรบการเปดเสรภายใตอาเซยน+6 (CEPEA) ทงน ในการประชมเมอวนท 13-16 สงหาคม พ.ศ. 2552 กลมผเชยวชาญกไดขอสรปวา การจดท าความตกลงการคาเสรระหวางประเทศอาเซยน+6 (CEPEA) ควรใหความส าคญเรองความรวมมอเปนอนดบแรก พรอมกบเนนพฒนาทรพยากรมนษยในแตละประเทศ รวมทงการถายทอดเทคโนโลย (Transfer of Technology) และสรางความเขมแขงให

154

วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) รวมทงควรพจารณาจดตงกองทนเอเชยตะวนออก เพอชวยรองรบโครงการความรวมมอทางเศรษฐกจทจะเกดขน และสรางพนฐานส าหรบการพฒนาตอไป ประโยชนของการรวมกลมอาเซยน+6 จากรายงานการศกษาของกลมผเชยวชาญ เมอป พ.ศ. 2551 และ พ.ศ. 2552 พบวา การจดทาความตกลงการคาเสรระหวางประเทศอาเซยน+6 (CEPEA) จะท าใหผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) ของประเทศเอเชยตะวนออกเพมขนเฉลย 2.11% หรอหากวดเฉพาะประเทศสมาชกอาเซยนแลว คาผลตภณฑมวลรวมในประเทศ จะเพมขน 3.83% และเมอดเฉพาะของประเทศไทยแลวจะพบวา คาผลตภณฑมวลรวมในประเทศจะเพมขนถง 4.78% เลยทเดยว ในขณะทประเทศ+6 มคาผลตภณฑมวลรวมในประเทศ เพมขน 2.6%

นอกจากน อาเซยน +6 จะชวยปรบปรงและพฒนาโครงสรางทางเศรษฐกจใหแกประเทศสมาชก ดงน

1. ขยายอปสงคภายในภมภาค (Domestic demand within the region) 2. เพมประสทธผลทางเศรษฐกจในภมภาค โดยเนนความช านาญในการผลตสนคาของแตละประเทศ (Product specialization) 3. พฒนาระบบโครงสรางพนฐานใหมการเชอมโยงกนระหวางประเทศสมาชก โดยเฉพาะเรอง Logistics ซงการพฒนาเหลานจะนาไปสการลดชองวางของระดบการพฒนาในแตละประเทศสมาชก รวมถงการรวมกลมทางเศรษฐกจทแนนเฟนยงขน นอกจากน CEPEA จะชวยลดคาใชจายในการด าเนนธรกรรมทางการคาลง อนเนองมาจากกฎระเบยบทเปนมาตรฐานเดยวกน (Harmonized market rules) ดงจะเหนไดวา หวใจส าคญทท าใหเกดการรวมกลมกนเปนอาเซยน +6 กคอ ผลประโยชนทางดานความรวมมอทางเศรษฐกจ รวมทงพฒนาทรพยากรมนษยเปนหลก ซงแนนอนวา การรวมกลมกนเชนนจะชวยใหประเทศสมาชกไดประโยชนมหาศาล อกทงยงเปนการยกระดบขดความสามารถของแตละประเทศใหสงขน เพอแขงขนกบภมภาคอนๆ ไดอกดวย ความสมพนธอาเซยนกบสหประชาชาต

ความรวมมอระหวางอาเซยนกบสหประชาชาตเรมขนบนพนฐานของความรวมมอดานวชาการระหวางอาเซยนกบ UNDP ซงไดเรมขนในชวงป 2513 และตอมา UNDP ไดรบสถานะคเจรจา (Dialogue Partner) ของอาเซยนในป 2520 ตอมาสหประชาชาตพยายามทจะพฒนาความรวมมอกบอาเซยน โดยสงเสรมใหมปฏสมพนธระหวาง 2 องคกรภายใตยทธศาสตรของส านกงานเลขาธการสหประชาชาต ทจะสงเสรมการเปนหนสวนกบองคการระดบภมภาคทวโลก เพอชวยแกไขปญหาระดบโลกและภมภาค ในชนน สหประชาชาตยงไมมสถานะเปนคเจรจากบอาเซยน

การประชมสดยอดอาเซยน-สหประชาชาต ครงท 1 จดขนทกรงเทพฯ เมอวนท12 กมภาพนธ 2543 ในระหวางการประชม UNCTAD X โดยมวตถประสงคหลกเพอสงเสรม

155

ความสมพนธและสรางการเชอมโยงทตอเนองระหวางประเทศในกลมอาเซยนกบสหประชาชาตและเพอสนบสนนการท างานของทประชมสหประชาชาตวาดวยการคาและการพฒนาสมยท 10 (มเลขาธการอาเซยนและหวหนาองคกรตางๆ ภายใตกรอบสหประชาชาตเขารวมดวย) ทประชมไดหารอใน 3 หวขอหลกคอ 1) ประเดนดานการเมองและความมนคง 2) ประเดนดานการพฒนา และ 3) ความรวมมอระหวางอาเซยนกบสหประชาชาต ในเรองของการเมองและความมนคง

การประชมสดยอดอาเซยน-สหประชาชาต ครงท 2 จดขนทนครนวยอรกเมอวนท 13 กนยายน 2548 โดยมวตถประสงคเพอสงเสรมความรวมมอระหวางอาเซยนกบ UN เพอใหอาเซยนเปนทยอมรบมากยงขนในเวทระหวางประเทศ รวมทงเพอตดตามผลการประชมสดยอดครงท 1 โดยมประเดนหารอทส าคญ คอ (1) การสนบสนนระบบพหภาคนยม (Multilateralism) และการปฏรป UN ซงตองมความสอดคลองกบสถานการณปจจบนและใหความส าคญกบการขจดความยากจน (2) การสนบสนนการพฒนาและการขยายสมาชกภาพของสภาความมนคงสหประชาชาต (UNSC) โดยยดหลกความโปรงใสและตรวจสอบได (3) ความรวมมอเพอชวยประเทศสมาชกอาเซยนบรรล Millennium Development Goals (MDGs) ในป 2558 (4) ความรวมมอเพอชวยอาเซยนในการจดตงประชาคมอาเซยนภายในป 2558 ทงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน และประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (5) ความรวมมอในประเดนเฉพาะดาน เชนการจดการภยพบต HIV/AIDs และไขหวดนก (6) การสรางสนตภาพและความมนคง

ปจจบนอาเซยนไดรบสถานะผสงเกตการณ (Observer) ในองคการสหประชาชาต ซงแสดงใหเหนถงการยอมรบนบถอบทบาทเชงสรางสรรคของอาเซยนภายในภมภาควาสอดคลองรองรบกบความพยายามในประชาคมโลกทจะรวมมอกนสรางความสงบสขและสงเสรมการพฒนาทเทาเทยม

การประชมสดยอดอาเซยน-สหประชาต ครงท 3 จดขนเมอวนท 29 ตลาคม 2553 ระหวางการประชมสดยอดอาเซยนครงท 17 ทกรงฮานอย โดยทงสองฝายไดหารอในเรอง 1) ความรวมมอระหวางอาเซยนกบสหประชาชาตเพอชวยใหประเทศสมาชกอาเซยนสามารถบรรลเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ (Millennium Development Goals) ภายในป 2558 ซงการบรรลเปาหมายดงกลาวสอดคลองกบการเสรมสรางการรวมตวของประชาคมอาเซยน โดยเฉพาะในดานการลดชองวางระหวางประเทศสมาชกอาเซยน 2) การใหความส าคญกบการพฒนาทรพยากรมนษย ซงรวมถงการสาธารณสข การศกษาและสทธมนษยชน 3) การเขามามสวนรวมของสหประชาชาตและองคกรระหวางประเทศในการเสรมสรางความเชอมโยงในอาเซยน (ASEAN Connectivity) โดยเฉพาะการปองกนและแกปญหาผลกระทบขางเคยงสบเนองจากการมความเชอมโยงระหวาง

156

ประเทศ เชน อาชญากรรมขามชาต การกอการราย และยาเสพตด เปนตน และ 4) การมสวนรวมของสหประชาชาตในการเสรมสรางศกยภาพใหกบประเทศสมาชกอาเซยนส าหรบปฏบตการรกษาสนตภาพและการบรหารจดการภยพบต

ความสมพนธอาเซยนกบสหภาพยโรป

อาเซยนกบสหภาพยโรป (EU) มความสมพนธในระดบกลมระหวางกนมาเปนเวลานานและ EU ถอเปนคเจรจา (dialogue partner) กบ อาเซยนอยางไมเปนทางการตงแตปพ.ศ. 2515 และไดพฒนาเปนคเจรจาอยางเปนทางการ ในปพ.ศ. 2520 ทงน กลไกหลกในการด าเนนความสมพนธ ไดแก 1) การประชมระดบรฐมนตรอาเซยนและคเจรจา 2) การประชมระดบรฐมนตรอาเซยน-สหภาพยโรป 3) การประชมระดบเจาหนาทอาวโสอาเซยน-สหภาพยโรป และ 4) การประชมคณะกรรมาธการรวมอาเซยน-ประชาคมยโรป

ในสวนของความสมพนธทางการเมอง อาเซยนและ EU ม Joint Declaration on Combat Terrorism (2546/2003) และทงสองฝายด าเนนโครงการความรวมมอในเรองการจดการชายแดนภายใตแผน Regional Indicative Programme (RIP) 2005-2006 ซงเปนแผนความรวมมอระยะกลางระหวางอาเซยนและ EU ทงน EU ไดเขารวมใน ARF โดยใหความสนใจเรอง Energy Security และไดภาคยานวตสนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต Treaty of Amity and Cooperation in Southeast Asia (TAC) เมอเดอนกรกฎาคม 2555

ในสวนความสมพนธทางเศรษฐกจ EU เปนคคาทส าคญของอาเซยน โดยเปนตลาดทส าคญอนดบสามของอาเซยนรองจากสหรฐอเมรกา และญปน และเปนแหลงลงทนโดยตรง (FDI) อนดบหนงของอาเซยน อยางไรกตาม ปญหาทส าคญส าหรบอาเซยนในการสงออกไปยงยโรป ไดแก กฎ ระเบยบตางๆ ของ EU ทงน ทงสองฝายไดจดตงกลไก Trans Regional EU-ASEAN Trade Initiative (TREATI) ขนเพอพฒนาความสมพนธดานการคาของสองฝายใหแนนแฟนยงขน นอกจากน ทงสองฝายยงไดท าการศกษาความเปนไปไดในการจดท าความตกลงเขตการคาเสรอาเซยน-EU ซงแสดงผลในทางบวกทจะใหมการจดท าความตกลงฯ อกดวย

ในสวนของความรวมมอดานการพฒนา นน EU ไดออกออกเอกสารยทธศาสตรตอภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ซงใชชอวา A New Partnership with South East Asia เพอวางแนวทางการสงเสรมความสมพนธระหวางสองภมภาคในอนาคตผานกระบวนการและกลไกความรวมมอทมอยทงระดบทวภาคและระดบภมภาค และก าหนดกลไก Regional EU-ASEAN Dialogue Instrument (READI) เพอสงเสรมความรวมมอในดานทไมใชการคา โดยสหภาพยโรปเปนคเจรจาทใหความรวมมอเพอการพฒนาแกอาเซยนมากทสด

157

ความรวมมอในเวทการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก การประชมสดยอดเอเชยตะวนออก (East Asia Summit-EAS) เดมทเปนขอรเรมในกรอบ

อาเซยน+3 โดยจะเปนการววฒนาการของการประชมสดยอดอาเซยน+3 ไปสการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก อยางไรกด อาเซยนเหนวา ควรเปดกวางใหประเทศนอกกลมอาเซยน+3 เขารวมดวย ในปจจบนมประเทศทเขารวมใน EAS จ านวน 18 ประเทศ ไดแก อาเซยน 10 ประเทศ ออสเตรเลย จน อนเดย ญปน สาธารณรฐเกาหล นวซแลนด สหรฐอเมรกา และสหพนธรฐรสเซย ในการประชม EAS ครงท 1 ณ กรงกวลาลมเปอร ประเทศมาเลเซย เมอวนท 14 ธนวาคม 2548 ไดมการลงนามปฏญญากรงกวลาลมเปอรวาดวยการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก (Kuala Lumpur Declaration on the East Asia Summit) ก าหนดให EAS เปนเวทหารอทางยทธศาสตรทเปดกวาง โปรงใส และครอบคลม และไดเหนพองกบแนวความคดของไทยทให EAS เปนเวทของผน าทจะแลกเปลยนความเหนและวสยทศนในประเดนเชงยทธศาสตรในลกษณะ top-down การประชม EAS มขนเปนประจ าทกปในชวงการประชมสดยอดอาเซยน โดยมประเทศทเปนประธานอาเซยนเปนประธานการประชมฯ

ในการประชม EAS ครงท 2 ณ เมองเซบ ประเทศฟลปปนส เมอเดอนมกราคม 2550 ทประชมฯ เหนชอบใหก าหนดสาขาความรวมมอทมความส าคญในล าดบแรก 5 สาขา ไดแก ไขหวดนก ความมนคงดานพลงงาน การศกษา การเงน และการจดการภยพบต ประเทศไทยไดเปนประธานและเจาภาพการประชม EAS ครงท 4 เมอวนท 25 ตลาคม 2552 ทชะอ า หวหน โดยทประชมฯ ไดรบรองแถลงการณชะอ า หวหนวาดวยการจดการภยพบต (Cha-am Hua Hin Statement on EAS Disaster Management) เพอสงเสรมการพฒนาการเตรยมความพรอมทรอบดานและเพมศกยภาพการลดความเสยงจากภยพบตในภมภาค ตลอดจนพจารณาความเปนไปไดในการจดตงเครอขายการประสานงานการตอบสนองภยพบตในระดบภมภาค ผานกรอบและกลไกอาเซยนและภมภาคทมอย เพอชวยเหลอผประสบภยทางธรรมชาตในภมภาค นอกจากน ไทยในฐานะประเทศผ ประสานงาน EAS ไดออกแถลงขาวรวมของการประชมสดยอดเอเชยตะวนออกวาดวยวกฤตเศรษฐกจและการเงนโลก เมอวนท 3 มถนายน 2552 เพอแสดงเจตนารวมกนของประเทศ EAS ทจะรวมมอกนรบมอกบผลกระทบจากวกฤตเศรษฐกจและการเงนโลกทอบตขนเมอป 2551

ปจจบน ประเดนทผน า EAS ใหความสนใจ ไดแก ความรวมมอทางเศรษฐกจการเงน การคาและการลงทน (การประชมสดยอด G-20 การเจรจาการคารอบโดฮา การสงเสรมสนเชอเพอการคา และการเปนหนสวนทางเศรษฐกจแบบรอบดานในเอเชยตะวนออก) และความเชอมโยงในภมภาค (regional connectivity) และใหความส าคญกบการแลกเปลยนขอคดเหนเกยวกบทศทาง

158

ความรวมมอในอนาคตของ EAS ในบรบทโครงสรางสถาปตยกรรมภมภาค (regional architecture) รวมทงเสรมสรางความเขมแขงใหกบ EAS เพอให EAS สามารถตอบสนองความทาทายใหมๆ ไดอยางมประสทธภาพยงขน ในขณะทควรคงลกษณะการเปนเวทการหารอดานยทธศาสตรส าหรบผน าทมความยดหยนไว บทสรป

อาเซยนเรมมความสมพนธกบประเทศนอกกลมเปนครงแรกกบสหภาพยโรป ในป ค.ศ. 2515 จนถงปจจบน อาเซยนมคเจรจาจ านวน 9 ประเทศและ 1 องคกร โดยมเปาหมายคอ การขอใหประเทศคเจรจาทมสถานะทดกวาใหความชวยเหลอทางดานการพฒนาแกอาเซยน ในการด าเนนความสมพนธกบประเทศคเจรจานน ในแตละป อาเซยนจะจดประชมระดบผน าหรอรฐมนตรคเจรจาเหลาน เพอก าหนดนโยบายและทศทางการผสานความรวมมอ นอกจากน อาเซยนย งไดจดต งคณะกรรมการอาเซยนในประเทศทสาม (ASEAN Committee in Third Countries) ซงประกอบดวยเอกอครราชทตของประเทศสมาชกอาเซยนทประจ าอยในประเทศคเจรจา ตลอดจน ในประเทศอนๆ ทอาเซยนเหนสมควรเพอท าหนาทใหขอมลและวเคราะหทาทของประเทศทคณะกรรมการอาเซยนเหลานตงอย เพอประโยชนในการพฒนาความสมพนธตอไป ค าถามทายบท

1. จงอธบายสาระส าคญของวตถประสงคของอาเซยนกบประเทศนอกสมาชกมาโดยสงเขป 2. จงอธบายความเหมอนและความแตกตางของความรวมมอในกรอบอาเซยน+3 และความ

รวมมอในกรอบอาเซยน+6 3. ในทศนะของนกศกษาคดวาประชาคมอาเซยนไดรบประโยชนในดานใดบางจากการสราง

ความสมพนธกบพนธมตรและคเจรจาของอาเซยน

เอกสารอางอง

ทมวชาการนช. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 1. กรงเทพฯ: นช. ประภสสร เทพชาตร. (2555). ประชาคมอาเซยน. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: เสมาธรรม. ไพรสทธ ศรสทธเกดพร. (2555). อาเซยน 2558 (2015). กรงเทพฯ: ปญญาชน. อณฎณ เชอไทย. (2555). AEC ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. กรงเทพฯ: แสงดาว. อภญญา เฉอนฉว. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 2. กรงเทพฯ: นช. http://www.asean.org http://www.aseansec.org http://www.mfa.go.th/asean

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 7 : ปญหาและทศทางในอนาคตจากการรวมกลมประชาคมอาเซยน

เนอหา

จดแขง-จดออน-เบองตนของประเทศตางๆ ในประชาคมอาเซยน

ปญหากฎบตรอาเซยน

ปญหาสามเสาหลกของประชาคมอาเซยน ปญหาสหภาพอาเซยน ทศทางในอนาคตของอาเซยน บทสรป


1. เกดความเขาใจในเรองจดแขง-จดออน-เบองตนของประเทศตางๆ ในประชาคมอาเซยน

2. เกดความรในเรองปญหากฎบตรอาเซยน 3. เกดความรในเรองปญหาสามเสาหลกของประชาคมอาเซยน 4. เกดความรในเรองปญหาสหภาพอาเซยน 5. เกดความเขาใจในเรองทศทางในอนาคตของอาเซยน

วตถประสงคเชงพฤตกรรม การเรยนบทเรยนนมวตถประสงคใหผเรยนปฏบตสงตอไปนได คอ 1. อธบายจดแขง-จดออน-เบองตนของประเทศตางๆ ในประชาคมอาเซยนได

2. อธบายปญหากฎบตรอาเซยน ปญหาสามเสาหลกของประชาคมอาเซยน และปญหาสหภาพอาเซยนได

3. บอกทศทางในอนาคตของอาเซยนได วธการสอนและกจกรรม

1. ใหนกศกษาดวดโอรอบรประชาคมอาเซยน และใหนกศกษาวเคราะหวา ทศทางของอาเซยนในความคดนกศกษาจะเปนอยางไร

2. ผสอนน าเสนอบทท 7 ปญหาและทศทางในอนาคตจากการรวมกลมประชาคมอาเซยนดวยโปรแกรม Microsoft Powerpoint ประกอบการวเคราะหและอภปรายรวมกน

162

3. แบงกลมนกศกษากลมละ 5 - 6 คน และมอบหมายงานใหวเคราะหค าหลก (Key Word) ทอยในเนอหาหลกในสวนของปญหากฎบตรอาเซยน ปญหาสามเสาหลกของประชาคมอาเซยน และปญหาสหภาพอาเซยน เชอมโยงความสมพนธ และบนทกในรปแบบแผนภมจนตภาพในกระดาษปรฟทแจกให และนดหมายการน า เสนอในสปดาหหนา

4. น าเสนอผลงานกลม อภปรายและวเคราะหรวมกน 5. สรปเชอมโยงความสมพนธความสมพนธของปญหาและทศทางในอนาคตจากการ

รวมกลมประชาคมอาเซยนและมอบหมายใหนกศกษาตอบค าถามทาย

สอการเรยนการสอน 1. Microsoft Powerpoint เรอง ปญหาและทศทางในอนาคตจากการรวมกลมประชาคม

อาเซยน 2. วดโอรอบรประชาคมอาเซยน 3. กระดาษปรฟ ปากกาเคม กระดาษกาวยน



บทท 7 ปญหาและทศทางในอนาคตจากการรวมกลมประชาคมอาเซยน

ทามกลางสถานการณการเปลยนแปลงของโลกทมพลวตสง การเผชญกบความทาทายใหมๆ รวมถงการแขงขนททวความรนแรงมากขน ทาใหอาเซยนซงในปจจบนมจานวนสมาชกทงหมด 10 ประเทศ ไดแก อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร บรไนดารสซาลาม ไทย เวยดนาม ลาว เมยนมาร และกมพชา จ าเปนตองรวมตวกนใหเหนยวแนน เพอเพมอ านาจตอรอง ลดการพงพาเศรษฐกจโลก และเพมความสามารถการแขงขนในเวทระหวางประเทศและความสามารถการแกไขปญหาในมตตางๆ รวมกน โดยการรวมตวกนเปนประชาคมอาเซยนมเปาหมายเพอเสรมสรางใหอาเซยนมความแขงแกรง มนคง และมความเจรญรงเรองทางเศรษฐกจยงขน สามารถสรางโอกาสในการพฒนา รบมอกบสงทาทายและภยคกคามรปแบบใหมไดอยางรอบดาน โดยใหประชาชนในอาเซยนมความรสกทเปนอนหนงอนเดยวกน มความเปนอยทด และประกอบกจกรรมทางเศรษฐกจไดอยางมประสทธภาพ เพอใหการขบเคลอนหรอด าเนนการใหเปนไปตามพมพเขยวประชาคมเศรษฐกจอาเซยนของประเทศไทยบรรลตามวตถประสงค การท าความเขาใจปญหาและทศทางในอนาคตจากการรวมกลมประชาคมอาเซยนทงผลกระทบทงเชงบวกและลบทจะเกดขนกยอมจะเปนการสรางความสามารถในการแขงขนหรอเปนแรงสนบสนนทจะท าใหการเปนสวนหนงของประชาคมเศรษฐกจอาเซยนของไทยเปนไปอยางราบรน และเกดประโยชนสงสด

ในบทท 7 ปญหาและทศทางในอนาคตจากการรวมกลมประชาคมอาเซยน จงเปนการอธบายถงจดแขง-จดออน-เบองตน ของประเทศตางๆในประชาคมอาเซยน ปญหากฎบตรอาเซยน ปญหาสามเสาหลกของประชาคมอาเซยน ปญหาสหภาพอาเซยน และทศทางในอนาคตของอาเซยน

จดแขง-จดออน-เบองตน ของประเทศตางๆ ในประชาคมอาเซยน

จดแขง-จดออน-เบองตน ของประเทศสมาชกประชาคมอาเซยนทง 10 ประเทศ เปนขอมลทเกดจากการวเคราะหของนกศกษา นกวชาการจากธนาคารแหงประเทศไทย และส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต สรปไดดงน (ไพรสทธ ศรสทธเกดพร, 2555)

164

1. ประเทศสงคโปร จดแขง

„ รายไดเฉลยตอคนตอปสงสดของอาเซยน และตดอนดบ 15 ของโลก „ การเมองมเสถยรภาพ „ เปนศนยกลางทางการเงนระหวางประเทศ „ แรงงานมทกษะสง „ ช านาญดานการจดการทรพยากรบคคล และธรกจ „ มทตงเออตอการเปนศนยกลางเดนเรอ

จดออน „ พงพาการน าเขาวตถดบและขาดแคลนแรงงานระดบลาง „ คาใชจายในการด าเนนธรกจสง

ประเดนทนาสนใจ „ พยายามขยายโครงสรางเศรษฐกจมายงภาคบรการมากขน เพอลดการพงพาการ

สงออกสนคา 2. ประเทศอนโดนเซย จดแขง

„ ขนาดเศรษฐกจใหญสดในเอเชยตะวนออกเฉยงใต „ ตลาดขนาดใหญ (ประชากรมากเปนอนดบ 4 ของโลก และมากทสดในเอเชย

ตะวนออกเฉยงใต) „ มชาวมสลมมากทสดในโลก „ มทรพยากรธรรมชาตหลากหลายและจ านวนมาก โดยเฉพาะถานหน น ามน กาซ

ธรรมชาต โลหะตางๆ „ ระบบธนาคารคอนขางแขงแกรง

จดออน „ ทตงเปนเกาะและกระจายตว

„ สาธารณปโภคพนฐานยงไมพฒนาเทาทควร โดยเฉพาะการคมนาคม และการเชอมโยงระหวางประเทศ

ประเดนทนาสนใจ „ การลงทนสวนใหญเนนใชทรพยากรในประเทศเปนหลก

165

3. ประเทศมาเลเซย จดแขง

„ รายไดเฉลยตอคนตอปอยในอนดบ 3 ของอาเซยน „ มปรมาณส ารองน ามนมากเปนอนดบ 3 และกาซธรรมชาตมากเปนอนดบ 2 ของ

เอเชยแปซฟก „ ระบบโครงสรางพนฐานครบวงจร „ แรงงานมทกษะ

จดออน „ จ านวนประชากรคอนขางนอย ท าใหขาดแคลนแรงงาน โดยเฉพาะระดบลาง

ประเดนทนาสนใจ „ ตงเปาหมายเปน “ประเทศพฒนาแลว” ในป 2563 „ ฐานการผลตและสงออกสนคาส าคญทคลายคลงกบไทย „ มนโยบายพฒนาการผลตดวยเทคโนโลยขนสงอยางจรงจง

4. ประเทศบรไน จดแขง

„ รายไดเฉลยตอคนตอปอยในอนดบ 2 ของอาเซยน และอนดบ 26 ของโลก „ การเมองคอนขางมนคง „ เปนผสงออกน ามน และมปรมาณส ารองน ามนอนดบ 4 ของอาเซยน

จดออน „ ตลาดขนาดเลก ประชากรประมาณ 4 แสนคน „ ขาดแคลนแรงงาน

ประเดนทนาสนใจ „ มความสมพนธทางเศรษฐกจใกลชดกบสงคโปร มาเลเซย และอนโดนเซย „ การขนสงสนคาระหวางประเทศพงพาสงคโปรเปนหลก „ ใหความส าคญกบความมนคงทางอาหารคอนขางมาก

5. ประเทศฟลปปนส จดแขง

„ ประชากรจ านวนมากอนดบ 12 ของโลก (>100 ลานคน) „ แรงงานทวไปมความร-สอสารภาษาองกฤษได

166

จดออน „ ทตงหางไกลจากประเทศสมาชกอาเซยน „ ระบบโครงสรางพนฐาน และสวสดภาพทางสงคมยงไมพฒนาเทาทควร

ประเดนทนาสนใจ „ สหภาพแรงงานมบทบาทคอนขางมาก และมการเรยกรองเพมคาแรงอยเสมอ „ การลงทนสวนใหญเปนการรองรบความตองการภายในประเทศเปนหลก

6. ประเทศเวยดนาม จดแขง

„ ประชากรจ านวนมากอนดบ 14 ของโลก (~90 ลานคน) „ มปรมาณส ารองน ามนมากเปนอนดบ 2 ของเอเชยแปซฟก „ มแนวชายฝงทะเลยาวกวา 3,200 กโลเมตร „ การเมองมเสถยรภาพ „ คาจางแรงงานเกอบต าสดในอาเซยน รองจากกมพชา

จดออน „ ระบบสาธารณปโภคพนฐานยงไมไดรบการพฒนาเทาทควร „ ตนทนทดนและคาเชาส านกงานคอนขางสง

ประเดนทนาสนใจ „ มรายไดและความตองการสงขนจากเศรษฐกจทโตเรว

7. ประเทศกมพชา จดแขง

„ มทรพยากรธรรมชาตหลากหลายและอดมสมบรณ โดยเฉพาะน า ปาไม และแรชนดตางๆ

„ คาจางแรงงานต าสดในอาเซยน (1.6 USD/day) จดออน

„ ระบบสาธารณปโภคพนฐานยงไมพฒนาเทาทควร „ ตนทนสาธารณปโภค (น า ไฟฟา และการสอสาร) คอนขางสง „ ขาดแคลนแรงงานมทกษะ

ประเดนทนาสนใจ „ ประเดนขดแยงระหวางไทย-กมพชาอาจบนทอนโอกาสการขยายการคา-การ

ลงทนระหวางกนในอนาคตได

167

8. ประเทศลาว จดแขง

„ มทรพยากรธรรมชาตหลากหลายและอดมสมบรณ โดยเฉพาะน าและแรชนดตางๆ

„ การเมองมเสถยรภาพ „ คาจางแรงงานคอนขางต า (2.06 USD/day)

จดออน „ ระบบสาธารณปโภคพนฐานยงไมพฒนาเทาทควร „ พนทสวนใหญเปนทราบสงและภเขา การคมนาคมไมสะดวก ไมมทางออกส

ทะเล ประเดนทนาสนใจ

„ การลงทนสวนใหญอยในกลมโครงสรางพนฐาน พลงงานน า และเหมองแร 9. ประเทศพมา จดแขง

„ มทรพยากรธรรมชาต น ามนและกาซธรรมชาตจ านวนมาก „ มพรมแดนเชอมโยงจนและอนเดย „ คาจางแรงงานคอนขางต า (2.5 USD/day)

จดออน „ ระบบสาธารณปโภคพนฐานยงไมพฒนาเทาทควร „ ความไมแนนอนทางการเมอง และนโยบาย

ประเดนทนาสนใจ „ การพฒนาโครงขายคมนาคมในประเทศเชงรก ทงทางถนน รถไฟความเรวสง

และทาเรอ 10. ประเทศไทย จดแขง

„ เปนฐานการผลตสนคาอตสาหกรรมและสนคาเกษตรหลายรายการรายใหญของโลก

„ ทตงเออตอการเปนศนยกลางโครงขายเชอมโยงคมนาคมดานตางๆ „ สาธารณปโภคพนฐานทวถง „ ระบบธนาคารคอนขางเขมแขง

168

„ แรงงานจ านวนมาก จดออน

„ แรงงานสวนใหญยงขาดทกษะ „ เทคโนโลยการผลตสวนใหญยงเปนขนกลาง

ประเดนทนาสนใจ „ ตงเปาเปนศนยกลางอาเซยนในหลายดาน อาท ศนยกลางโลจสตกส และ

ศนยกลางการทองเทยว „ ด าเนนงานตามแผนปรบตวส AEC ป 53-54 ได 64% สงกวาเกณฑเฉลยของ

อาเซยนท 53% สะทอนการเตรยมพรอมอยางจรงจง ปญหากฎบตรอาเซยน

ประภสสร เทพชาตร (2554) กลาววา ปญหาทท าใหอาเซยนยงไมใชประชาคมอยางแทจรงคอ เรองกฎบตรอาเซยน ถงแมในการประชมสดยอดอาเซยนทหวหน ค าขวญหรอสโลแกนของการประชมคอ “กฎบตรอาเซยนเพอประชาชนอาเซยน” แตกฎบตรอาเซยนยงมจอบกพรองหลายเรอง ในมาตรา 2 ของกฎบตร อาเซยนยงคงยดหลกการไมยงเกยวกจการภายในของประเทศสมาชก เปนกฎเหลกของอาเซยนตอไป ทงๆ ทในชวงหลายปทผานมาไดมการถกเถยงกนอยางมาก หลกการดงกลาวควรจะมความยดหยน และอาเซยนควรจะมสทธเขาไปยงเกยวกจการภายในของสมาชกได หากเรองทถอวาเปนเรองภายใน สงผลกระทบตอเซยนโดยรวม แตปญหาใหญทท าใหกฎบตรยงไมใชกฎบตรของประชาชนอาเซยนคอ ในกฎบตรไมมการระบถงกลไกทจะใหภาคประชาชนเขามามสวนรวมในการตดสนใจในกจกรรมของอาเซยน นอกจากนในกฎบตรไมไดมการก าหนดกลไกทางดานนตบญญต และกลไกทางดานตลาการของอาเซยน ในมาตรา 20 ของกฎบตรไดระบวา การตดสนใจของอาเซยนจะตงอยบนพนฐานของฉนทามต ซงเปนการถอยหลงลงคลองของอาเซยน เพราะทผานมาไดมการถกเถยงกนอยางมากวา ถงเวลาแลวทอาเซยนจะตองปรบเปลยนวธการตดสนใจ โดยในบางเรองอาจจะตองใชวธการลงคะแนนเสยง แตในทสดขอเสนอการลงคะแนนเสยงถกตดออกไปหมดจากกฎบตร ระบบฉนทามตนน หมายความวา ถา 9 ประเทศเอา แตพมาไมเอา กคอ ไมเอา นอกจากน ในกฎบตรไมมการพดถงกลไก และมาตรการทเกยวของกบการละเมดขอตกลงและการไมปฏบตตามขอตกลงของอาเซยน

169

ขอเสนอแนะ 1. ผลกดนใหมการแกกฎบตรอาเซยน เพอใหเปนกฎบตรของประชาชนอาเซยนอยาง

แทจรง 2. แกมาตรา 2 เพอใหหลกการไมแทรกแซงกจการภายในมความยดหยนมากขน 3. เพมในกฎบตร กลไกทภาคประชาสงคมจะเขามามบทบาท ขอเสนอใหมการจดต ง

“สภาทปรกษา” หรอ Consultative Council 4. ในระยะยาวควรมการผลกดนใหเพมในกฎบตร การจดต งสภาอาเซยน (ASEAN

Parliament) ตามแบบอยาง European Parliament และจดตงศาลสถตยตธรรมอาเซยน (ASEAN Court of Justice)

5. แกมาตรา 20 โดยใหเพมวา ในบางกรณอาเซยนอาจตดสนใจดวยการลงคะแนนเสยง 6. เพมในกฎบตรใหมกลไกในการตรวจสอบ ลงมาตรการลงโทษประเทศสมาชกทละเมด

หรอไมปฏบตตามกฎบตรหรอขอตกลงของอาเซยน 7. แกมาตรา 14 เพอใหหลๆกสทธมนษยชนของอาเซยนมประสทธภาพมากยงขน 8. แกกฎบตรเพอเพมบทบาทของเลขาธการอาเซยน UN และส านกเลขาธการ UN เปน

เกณฑ ปญหาสามเสาหลกของประชาคมอาเซยน

ปญหาประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ประภสสร เทพชาตร (2554) กลาววา ส าหรบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงตงเปาหมายวาจะเปนตลาดรวมในป 2015 นน แตถาดใหดแลว ตลาดรวมอาเซยนจะเปนตลาดรวมทไมสมบรณ เพราะตลาดรวมอาเซยนจะมแคเสรการคาและบรการ แตจะยงไมเสรในเรองการเคลอนยายทนและแรงงาน นอกจากน ยงมปญหาเรองชองวางระหวางประเทศรวยประเทศจน ประเทศอาเซยนยงมองประเทศสมาชกอนเปนคแขงทางเศรษฐกจ และอาเซยนยงมปญหาทงบรณาการในเชงลก และเชงกวาง ขอเสนอแนะ

1. ควรใหมการปรบแก Blueprint ของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน 2. ผลกดนใหอาเซยนพฒนาไปเปนตลาดรวมทสมบรณแบบ 3. ผลกดนใหภายหลงป 2015 อาเซยนจะพฒนาไปเปนสหภาพอาเซยน (ASEAN Union)

ซงจะมลกษณะคลายๆ กบสหภาพยโรปในปจจบน 4. แกปญหาเรองชองวางระหวางประเทศรวยกบประเทศจน

170

5. ใหประเทศอาเซยนมองประเทศสมาชกอนเปนหนสวนทางเศรษฐกจ 6. ใหมการบรณาการทงในเชงลกและเชงกวาง 7. ใหประชาชนอาเซยนและภาคประชาสงคมอาเซยนมบทบาทและสวนรวมในการ

จดตงประชาคมเศรษฐกจ

ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ปญหาอกประการทยงท าใหอาเซยนยงไมใชประชาคมอยางแทจรงคอ เรองเกยวกบการ

จดตงประชาคมอาเซยน ซงยงมขอบงพรองหลายเรอง ส าหรบประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political Security Community: APSC) นน ค านยามและรปรางหนาตาของ APSC ทไดรบการนยามจากรฐบาลของอาเซยนนน แตกตางไปอยางมากจากค านยามของนกวชาการ โดยประเดนหลกทนกวชาการใหความส าคญ แตขาดหายไปจาก APSC คอ ประชาคมความมนคงจะตองมการก าหนดนโยบายรวมกน การรบรถงภยคกคามรวมกน มอตลกษณรวม มความรวมมอทางทหาร ไวเนอเชอใจกน มระบอบการปกครองแบบประชาธปไตย และมสถาบนทเปนทางการ

กลไกการปองกนและแกไขความขดแยงของ APSC มลกษณะมงเนนแกความขดแยงระหวางรฐ แตในปจจบนและอนาคต ความขดแยงสวนใหญจะเปนความขดแยงทเกดขนภายในรฐ แตมลกษณะขามชาต ดงนนกลไกอาเซยนจงไมมประสทธภาพรองรบความขดแยงในรปแบบใหม นอกจากนความรวมมอทางทหารของอาเซยนกเบาบางมาก อาเซยนกอตงมา 42 ป แตเพงจะมการประชมรฐมนตรกลาโหมไปเพยง 3 ครง

ขอเสนอแนะ 1. ควรมการปรบแก Blueprint หรอแผนงานของ APSC 2. ปรบค านยามใหมของ APSC โดยใหเพมการมนโยบายรวม การรบรภยคกคามรวม

การมอตลกษณรวม เพมความรวมมอทางทหาร และสรางความไวเนอเชอใจระหวางกน 3. เพมกลไกแกไขความขดแยงในรปแบบใหมคอ ความขดแยงทเกดขนภายในรฐ แตม

ลกษณะขามชาต และกระทบตออาเซยนโดยรวม 4. จดตงกองก าลงรกษาสนตภาพของอาเซยนขน ในลกษณะกองก าลงเดยวกบกองก าลง

รกษาสนตภาพของ UN 5. แกปญหาความขดแยงทางการเมอง แกปญหากรณพพาทเรองพรมแดนระหวาง

ประเทศสมาชก 6. ก าหนดยทธศาสตรทางทหารใหม โดยใหเลกมองประเทศเพอนบานวาอาจจะเปนศตร

171

7. ใหภาคประชาสงคมและประชาชนอาเซยนมสวนรวมในการพฒนา APSC ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน ส าหรบประชาสงคมและวฒนธรรมนน ภาษาองกฤษเรยกวา ASEAN Socio-Cultural

Community เรยกยอวา ASCC ซงในการประชมสดยอดทชะอ า-หวหน ไดมการลงนามใน Blueprint ของ ASCC ไปแลว แตเมอด Blueprint จะเหนไดวา ความรวมมอของอาเซยนในการการสงเสรมสทธมนษยชนยงไมพฒนาเทาทควร สวนความรวมมอในการแกปญหาสงแวดลอม ก าลงเปนสงทาทายอาเซยนอยางมาก เพราะในทางปฏบต อาเซยนจะประสบปญหาหลายเรอง โดยเฉพาะการแปลงนโยบายไปสการปฏบต และกฎระเบยบตางๆ ในประเทศสมาชก ทยงไมมประสทธภาพพอในการแกปญหาสงแวดลอม สวนการสรางอตลกษณของอาเซยนดเปนเรองยาก เพราะแตละประเทศยงมความแตกตางกนอยางมาก นอกจากนอาเซยนยงมปญหาในระดบรากหญาทประชาชนยงมความขดแยงและไมไววางใจกน ปญหาการท าใหประชาคมอาเซยนมประชาชนเปนศนยกลาง และปญหาการทประชาชนไมมความรเรองอาเซยน

ขอเสนอแนะ 1. ควรมการปรบแก Blueprint ของ ASCC 2. Blueprint ควรใหความส าคญกบเรองของสทธมนษยชนมากกวาน โดยนาจะ

ครอบคลมถงเรองการสงเสรมประชาธปไตย และการตดตอในระดบประชาชนตอประชาชน 3. ส าหรบในดานสงแวดลอม ควรแกปญหาการแปลงนโยบายไปสการปฏบต และการ

ปรบกฎระเบยบตางๆ ใหมประสทธภาพ 4. ผลกดนใหมการสรางประชาคมอาเซยน โดยมอตลกษณรวมกนอยางแทจรง 5. การสรางจตส านกเชงบวกตอประเทศเพอนบาน ทงจากสถาบนอดมศกษา ตลอดจน

หนวยงานภาครฐและเอกชน เพอมงสรางทศนคตทดตอประเทศเพอนบาน ในฐานเพอนรวมมตร พลเมองอาเซยน โดยมองขามบาดแผลทางประวตศาสตรในลกษณะศตรคตรงขาม

6. แกปญหาการทประชาชนในระดบรากหญาของอาเซยนยงมความขดแยงและไมไววางใจกน

7. ผลกดนใหประชาคมอาเซยนมประชาชนเปนศนยกลางอยางแทจรง 8. ใหประชาชนอาเซยนมความรเรองอาเซยนอยางทวถง 9. สรางความเปนหนสวนกบภาคประชาสงคม 10. ในการสราง ASCC ควรมการจดตงกลไกอาเซยนทใหภาคประชาชนมสวนรวม 11. ควรมมาตรการสงเสรม track III ของอาเซยน หรอ track ของภาคประชาสงคมของ

อาเซยนอยางจรงจง

172

ปญหาสหภาพอาเซยน ประเดนส าคญอนหนงคอ โจทยทวา หลงจากป 2015 ซงในตอนนนอาเซยนจะพฒนาไปเปนประชาคมอาเซยน โจทยคอ แลวหลงจากนนอาเซยนจะพฒนาไปเปนอะไรตอไป ประภสสร เทพชาตร (2554) เสนอวา ภายหลงป 2015 อาเซยนควรพฒนาไปเปนสหภาพอาเซยน (ASEAN Union) ซงจะมลกษณะคลายๆ กบสหภาพยโรป อยางไรกตาม เรองสหภาพอาเซยนนนเปนเรองใหญและระยะยาว ดงนนจงควรมการศกษากนอยางลกซง ถงผลด ผลเสย ความเปนไปได และอปสรรคตางๆ โดยเฉพาะในมมมองของประเทศไทย ขอเสนอแนะ ส าหรบองคประกอบของสหภาพอาเซยนควรจะมประเดนเหลาน

1. ควรจะมการพฒนาระบบการเงนอาเซยนใหเปนระบบเดยวกนคอ ใหมการจดตงสหภาพการเงนอาเซยน หรอ ASEAN Monetary Union ซงในระยะยาวจะพฒนาไปเปนเงนสกลอาเซยน และมการจดตงธนาคารกลางอาเซยนขนดวย

2. ตองมการก าหนดนโยบายรวมทเปนเนอเดยวกน โดยเฉพาะอยางยงนโยบายการคา ควรจะมทาทรวมกนเปนนโยบายการคาของอาเซยน นอกจากนนอาเซยนคงจะตองมนโยบายรวมในดานอนๆ ดวย ไมวาจะเปนนโยบายอตสาหกรรม นโยบายเกษตร และนโยบายตางประเทศ

3. ส าหรบกลไกดานสถาบนนน อาเซยนควรจะตองพฒนาจากสมาคมทหารอกนเฉพาะขาราชการไปสประชาคมและสหภาพทเปนของประชาชน และลงลกสระดบรากหญาอยางแทจรง

4. ควรจะพจารณาจดตงรฐสภาอาเซยน (ASEAN Parliament) 5. จดตงศาลสถตยตธรรมอาเซยน (ASEAN Court of Justice) 6. จดตงสภาทปรกษาอาเซยน (ASEAN Consultation Council) ซงจะเปดใหภาค

ประชาสงคมไดเขามามสวนรวมในการก าหนดนโยบายตางๆ ของอาเซยน 7. เพมบทบาทเลขาธการอาเซยนและส านกเลขาธการอาเซยนใหมากขน โดย

เปรยบเทยบกบสหประชาชาต ซงเลขาธการสหประชาชาตมบทบาททโดดเดนมาก 8. สหภาพอาเซยนจะตองมธรรมาภบาลและเปนสถาบนทมความเปนประชาธปไตย

แบบเตมรปแบบคอ การมสวนรวมของภาคสวนตางๆ ของสงคม ไมวาจะเปนประชาสงคม NGO ภาคเอกชน พรรคการเมอง สหภาพแรงงาน รฐสภา สอมวลชน และประชาชน

9. ในระยะยาวอาเซยนจะตองบรณาการในเชงกวาง โดยขณะนความเปนไปไดคอ การขยายฐานออกไปในกรอบอาเซยน +3 คอดงเอาญปน จน เกาหล เขามารวมดวย และพฒนาไปเปนประชาคมเอเชยตะวนออก หรอสหภาพเอเชยตะวนออก

173

ทศทางในอนาคตของอาเซยน นบตงแตการกอตง ASEAN เมอป 2510 จนถงปจจบน อาจกลาวไดวาอาเซยนประสบความส าเรจใน การบรรลถง เปาหมายส าคญๆ และเจตนารมยทก าหนดไวในปฏญญากรงเทพฯ อยางนาพอใจ ทงใน ดานการเมองและความมนคง ดานเศรษฐกจ ดานสงคมและดานการพฒนาความสมพนธกบโลก ภายนอก ความส าเรจประการหนงนาจะไดแกการด าเนนการเพอใหทกประเทศในเอเชย ตะวนออก เฉยงใต หนหนาเขาหากน และรวมมอกน มากขนในฐานะประเทศสมาชกอาเซยน ซงการรวมตวกน ของประเทศ ใน เอเชยตะวนออกเฉยงใต ภายใตกรอบ ความรวมมอ อาเซยนก าลงพฒนาเปนรปเปน รางอยางตอเนอง ตามล าดบ อยางไรกตาม อาเซยนในวย 33 ป ก าลงประสบกบเงอนไขใหมๆ หลายประการทงจากปจจย ภายใน และภายนอกภมภาคซงทาทายกระบวนการ รวมตวและความเปน ปกแผนของ ประเทศสมาชก และบนทอนความนาเชอถอและบทบาทขององคกรอาเซยนดวย จงมความ จ าเปนทประเทศสมาชกจะตอง มความตนตวและใหความสนใจในการรวมกนแสวงหาแนวทางในการ เผชญกบสงทาทายตางๆเหลานตอไป ความมนคงทางการเมองในภมภาค ภายหลงจากสงครามเยนยตลง และการแกไขปญหากมพชา สถานการณความมนคงทาง การเมองใน ภมภาคโดย สวนรวม เรมดขนและยงคงมแนวโนมในทางบวกตอไป โดยประเทศในอนโดจนได เขารวมเปนสมาชกอาเซยนครบ ทกประเทศแลว โดยกมพชาเขารวมเปนประเทศสมาชกล าดบท 10 เมอป 2542 สวนสถานการณในตมอรตะวนออก ก าลงพฒนาไปในทศทางทดขนขณะเดยวกน อาเซยนไดผลกดนการจดท าเอกสารแนวทางปฏบตระดบภมภาคในทะเล จนใต (Regional Code of Conduct on the South China Sea) ระหวางอาเซยนกบจนซงจะชวย สรางความ ไวเนอเชอใจระหวางฝายทเกยวของรวมทงสรางความมนใจใหแก ประเทศนอกภมภาค นอกจากนน อาเซยนยงคง ใหความสนใจตอสถานการณในคาบสมทรเกาหล โดยลาสด ฯพณฯ รฐมนตรวาการฯ ไดเชญรมว.กต. เกาหลเหนอมา เยอนไทยในชวงการประชม AMM ครงท 33 ในเดอน กรกฎาคม 2543 เพอจกไดมโอกาส สมผสกบบรรยากาศ ของการประชมและกระบวนการ รวมมอระดบภมภาค และมโอกาสไดพบปะกบประเทศอนรวมทงประเทศทมบทบาท เกยวของกบ ปญหาในคาบสมทรเกาหลดวย ทงน อาเซยนยงคงมบทบาทน าในการประชมอาเซยนวาดวยความรวมมอทางการเมอง และความมนในเอเชย-แปซฟก (ARF) โดยมงหวงทจะพฒนาใหเปนกลไก ในการสรางเสถยรภาพ ความไวเนอเชอใจ และปองกนมใหเกดปญหาความขดแยง ในภมภาค ทงน ยงไดด าเนนการเพอสงเสรมใหสนธ สญญาไมตรและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (TAC) เปนหลกในการด าเนนความสมพนธในภมภาค อกทงไดพยายามเรงการปฏบตตามสนธสญญา เขตปลอดอาวธ นวเคลยรในเอเชย

174

ตะวนออกเฉยงใต (SEANWFZ) และโนมนาวใหประเทศทม อาวธนวเคลยรเขารวมใน สนธสญญาดงกลาว อยางไรกตาม สถานการณความมนคงในภมภาคยงคงมความแปรปรวนสบเนองจากปญหาในทะเลจน ใต ความขดแยง ในคาบสมทรเกาหล ความตงเครยดระหวางจน-ไตหวน ตลอดจนปญหาภายในของบาง ประเทศ ในอาเซยน โดยเฉพาะ อยางยงพมาและอนโดนเซย ซงสงผลกระทบตอความมนคงของภมภาค ในขณะเดยวกน อาเซยนยงตองเผชญกบสงทาทายใหมๆ อาท ปญหาขามชาตซงทวความ รนแรง มากยงขนและตองอาศยความ รวมมอ อยางเปนรปธรรมในระดบภมภาค เพอแกไขปญหา ความรวมมอดานเศรษฐกจในอาเซยน ความรวมมอดานเศรษฐกจของอาเซยนเรมมเปาหมายชดเจนทจะน าไปสการรวม ตวทางเศรษฐกจ ของประเทศ ในภมภาค นบตงแตการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 4 ณ สงคโปร เมอป 2535 มด ารจดตงเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) นบแตนนมากจกรรมของอาเซยนไดขยายครอบคลมไปสทกสาขาหลก ทางเศรษฐกจ รวมทงในดาน การคา สนคาและบรการ การลงทน มาตรฐานอตสาหกรรมและการเกษตร ทรพยสน ทางปญญา การขนสง พลงงาน และการเงน การคลง เปนตน โดยมการก าหนดทศทางโครงรางและ แผนงานความรวมมอ ตลอดจนระยะเวลาบรรลผลทชดเจน ภายใตวสยทศนอาเซยน ค.ศ. 2020 และแผนปฏบต การฮานอย (Hanoi Plan of Action) ซงก าหนดเปาหมายทจะใหอาเซยนเปนเขต เศรษฐกจ ทมการไหลเวยนของสนคา การบรการ และการลงทนอยาง เสร พฒนาการทส าคญๆ มดงน ภายใต AFTA มการรนระยะเวลาการลดภาษศลกากรของ 6 ประเทศสมาชกดงเดม ส าหรบสนคา อตสาหกรรม ใหเหลออตรา 0-5% ภายในป ค.ศ. 2002 และ 0% ภายในป ค.ศ. 2010 และส าหรบ สนคาเกษตรใหเหลอ 0-5% ภายในป ค.ศ. 2010 มการเจรจาเปดเสรดานการคาบรการใน 7 สาขา (การขนสงทางทะเล การขนสงทางอากาศ การเงน การคลง วชาชพธรกจ การกอสราง โทรคมนาคม และการทองเทยว)เพอใหประเทศสมาชกเปดเสร ดานการบรการ มากกวาทผกพนไวในกรอบ WTO ขณะน อาเซยนไดเรมเจรจารอบใหมโดยม เปาหมายใหการเปดเสร ครอบคลมทกสาขาการบรการ (รวม 12 สาขา) ภายในป ค.ศ. 2020 มการรนเวลาการจดตงเขตการลงทนอาเซยน (AIA) จากเดมป ค.ศ. 2010 เปนป ค.ศ. 2003 ซงม จดประสงคเพอ จดตงเขตการลงทนอาเซยนทมความไดเปรยบและดงดดการลงทนจากภายในและ ภายนอกภมภาค โดยครอบคลมการ ลงทนโดยตรงทงหมดยกเวนการลงทนดาน

175

หลกทรพย ทงนประเทศ สมาชกอาเซยนจะตองเปดอตสาหกรรม (Market Access) ในทกสาขาทไมมการขอยกเวนไว และใหการปฏบตเยยงคนชาต (National Treatment) แกนกลงทนอาเซยน กลาวคอคนชาตของรฐสมาชกหรอนตบคคลของรฐสมาชก โดยทนทส าหรบ 7 ประเทศสมาชก ทงน ความตกลง AIA มผลบงคบใชตงแตวนท 21 มถนายน 2542 ซงส าหรบอตสาหกรรมการผลตทมการขอยกเวนชวคราว ประเทศสมาชกจะตองยกเลกภายในป ค.ศ. 2003 มการก าหนดมาตรการ เชอมโยง เสนทางถนนหลวง 23 สาย สนามบนศลกากร 36 แหง และทาเรอ 46 แหงทวภมภาค ใหอยในระบบ โครงขาย การขนสงอาเซยน และจะมการ อนญาตและอ านวยความสะดวกใหผประกอบการขนสงใน แตละประเทศสามารถด าเนน การขนสงสนคาผานแดน (Goods in Transit) ทวอาเซยนภายในปลายปน โดยจะขยายไปถงการขนสง ขามแดน (Inter-state Transport) และการขนสงหลายรปแบบ (Multi-modal Transport) ดวย ในอนาคตอนใกลน มการใหสทธพเศษทางภาษศลกากร แกบรษทตางๆ ในอาเซยนทมการ แลกเปลยนวตถดบ/สวนประกอบระหวางกนเพอน าไปผลตสนคาส าเรจรป /กง ส าเรจรปตามโครงการ ความรวมมอทางอตสาหกรรม (AICO) แลว 40 โครงการ สวนใหญเปนโครงการผลต รถยนตของ บรษทญปน การรวมตวทางเศรษฐกจของอาเซยนดงกลาวขางตนมผลในทางบวกตอการคาและการ ลงทนอยางชดเจน โดยตลาดอาเซยนมประชากรถง 500 ลานคน มผลผลตมวลรวมประชาชาต (GDP) รวมกนประมาณ 800 ลานดอลลารสหรฐ สวนการคาภายในภมภาคได ขยายตวจาก 44 พนลานดอลลารสหรฐในป 2536 (กอนความตกลง AFTA มผลบงคบใช) เปน 73.4 พนลานดอลลารสหรฐในป 2541 และมลคาการลงทน จากตางชาตโดยเฉลยตอปไดขยายตวเชนกนจาก 7.8 พนลานดอลลารสหรฐในชวงป 2529-2534 เปน 22 พนลานดอลลารสหรฐในชวงป 2536-2540 อยางไรกตาม ในระยะหลงมปจจยหลายประการทสงผลกระทบตอกระบวนการรวมตวทางเศรษฐกจ ของ อาเซยน อาทการรบประเทศสมาชกใหมซงท าใหตลาดของอาเซยนใหญขนแตในขณะเดยว กนกแบงออก เปน 2 กลม (two-tier) โดยปรยายเนองจากระดบการพฒนาทแตกตางกนมาก วกฤตการณทาง เศรษฐกจและการเงนใน เอเชย กไดสงผลกระทบตอเศรษฐกจของทกประเทศสมาชกและตอขด ความ สามารถในการด าเนนโครงการ ทตองใชเงนทนจ านวนมากอกทงถกใชเปนขออางโดยภาค เอกชนในทองถนใหมการชะลอการเปดเสรทาง การคาสนคาและบรการดวย นอกจากนน ยงมปจจยอนๆ อาท ความพยายามทจะให มการคารอบใหม ในกรอบ WTO การเรงเปดเสรในกรอบ APEC และการท จนกลายเปนคแขงส าคญทางการคา และการลงทนของ อาเซยนลาสด มบางประเทศทเรมขอชะลอการ ลดภาษศลกากรส าหรบสนคาบางรายการในรายการยกเวน การลดภาษชวคราว (Temporary Exclusion List : TEL) ซงมก าหนดจะตองน าเขาสกระบวนการลดภาษ ภายในป ค.ศ. 2000 น และทยอยลดภาษใหเหลอ 0-5% ภายในป ค.ศ. 2002

176

ตามพนธกรณภายใต AFTA แลว โดยมาเลเซยขอชะลอ การลดภาษส าหรบสนคาชดประกอบรถยนต (Completely Knocked-Down: CKD) และรถยนตประกอบแลว (Completely Built-Unit: CBU) โดยอางวาอตสาหกรรมรถยนตของมาเลเซย ไดรบผลกระทบจากวกฤตการณ ทางเศรษฐกจจงตอง มการปกปอง ไปอกระยะหนง ซงไทยไดพยายามขอใหมาเลเซย ทบทวนทาทดงกลาวมาโดย ตลอดเพราะเหนวาประเทศสมาชก ควรตองปฏบตตามพนธกรณอยางเครงครดมฉะนน จะเปนการสราง กรณตวอยาง และสงผลกระทบตอภาพพจนและความนาเชอถอ ของอาเซยน นอกจากนน อนโดนเซย และฟลปปนสไดแจงวาจะขอ ชะลอการลดภาษส าหรบสนคาน าตาล ซงอยใน รายการ TEL โดยจะขอโอนยาย ไปสรายการสนคาออนไหว (sensitive list) แทนซงก าหนดจะตองเรมลดภาษ ในชวงระหวาง ป ค.ศ. 2001-2003 โดยทยอยการลดภาษ ใหเหลอ 0-5% ภายในป ค.ศ. 2010 ความรวมมอดานสงคม ความรวมมอดานสงคมของอาเซยนในปจจบนมความหลากหลายมาก รวมถงการพฒนาสงคม วฒนธรรม การศกษา สาธารณสข วทยาศาสตรและเทคโนโลย และการรณรงคตอตานยาเสพตด เปนตน อยางไรกตาม ทามกลางความ เปลยนแปลงทางสงคมทรวดเรวสบเนองจากกระแสโลกาภวตน กอรปกบคานยมของ ประชาชนทวภมภาคทเรมม ความคาดหวงในเรองประชาธปไตยและสทธขน พนฐานอนๆ มากขน ตลอดจน ผลกระทบจากวกฤตการณทาง เศรษฐกจทไดสรางปญหาการวางงานและ ความยากจนทขยายชองวางระหวาง คนรวยกบคนจนมากยงขน อาเซยนจงไดเรมใหความส าคญล าดบตน ตอการรวมมอเพอเสรมสรางความมนคงทางสงคม และการพฒนา ทรพยากรมนษย ทศทางในอนาคต เพอให ASEAN สามารถเผชญกบสงทาทายตางๆ ดงกลาวขางตนและในขณะเดยวกนเพอเปนการ เสรมสราง รากฐาน แหง ความรวมมอของประเทศในภมภาคในกรอบอาเซยน อาเซยนจ าเปนตอง ผลกดนความรวมมอในสาขาตางๆ ใหมความกาวหนาขนและตอบสนองตอความตองการทแทจรง ของประชาชน จงไดใหความส าคญ ในเรองตางๆ ดงน เสรมสรางบทบาทของเวทการประชมอาเซยนวาดวยความรวมมอดานการเมองและ ความมนคงใน ภมภาค เอเชย-แปซฟก ใหเปนกลไกปองกนแกไขความขดแยงในภมภาค ตลอดจนพฒนา บทบาท และการมสวนรวมของ อาเซยนในการแกไข ปองกนปญหาหรอสถานการณในภมภาคไดอยางทนเหตการณ ซงในเรองน ไทยไดเสนอ ใหมการจดตง กลมผประสานงาน อาเซยน (ASEAN Troika) เพอเปนแกนน าในการสงเสรม ใหอาเซยนสามารถ เผชญสงทาทายตางๆ ไดอยางทนทวงท

177

ผลกดนการรวมตวทางเศรษฐกจของประเทศสมาชกอาเซยนเพอขยายการคาภายใน ภมภาคและ ชกจงการลงทน จากตางชาต ซงหมายความวาจะตองมการปฏบตตามพนธกรณภายใตความตกลง ทางเศรษฐกจของอาเซยน อยางตอเนอง และตองมการพจารณาแนวทางความรวมมอ รปแบบใหมๆ ทจะใชเปนพนฐานของความรวมมออาเซยน ตอเนองจากทมการจดตง AFTA และ AIA แลวในอก 2-3 ปขางหนา ซงในเรองน อาจรวมถงการเปดเสรเตม รปแบบ ส าหรบสนคาบางรายการทอาเซยนม ขดความสามารถ ในการแขงขนสงระดบโลก (ASEAN Product Community) และการเปดเสรทาง พาณชยอเลกทรอนคสภายใน อาเซยน เปนตน เสรมสรางการเชอมโยงทางเศรษฐกจกบประเทศ/กลมประเทศนอกภมภาคเพม เตมจากกรอบ APEC และกบ สหภาพยโรปในกรอบ ASEM โดยเฉพาะอยางยงกบประเทศในเอเชยตะวนออก ในกรอบ ASEAN+3: East Asia Cooperation ซงเปนด ารจากทประชมสดยอด ระหวางผน าอาเซยน และผน าจน ญปนและเกาหลใต โดยเสถยรภาพของอาเซยน+3 (จน, ญปน และเกาลใต) ก าลงถกบนทอนจากบาดแผลทางประวตศาสตรทญปนไดสรางไวในชวงสงครามโลก ครงท 2 โดยเฉพาะในแถวเอเชยตะวนออก กรณนางบ าเรอ (Comfort woman) โดยจะเหนไดวา เกาหลใต และจนจะมปฏกรยาเชงลบอยางมาก เมอผน าคนส าคญของญปนเดนทางไปสกการะศาลเจายะสกน (Yasukuni) ซงเปนสถานทเกบอฐของทหารญปน ในชวงสงครามโลกครงท 2 นอกจากนกรณดงกลาวยงไดสรางบาดแผลใหกบประเทศในแถบเอเซยตะวนออกเฉยงใต หลงจากการเขาบกยดในสงครามมหาเอเชยบรพา เชน ฟลปปนส มาเลเซย เปนตน และการพฒนาความรวมมอกบเขตเศรษฐกจอนๆ อาท เขตเศรษฐกจระหวาง ออสเตรเลย-นวซแลนด (CER) และกลมประเทศละตนอเมรกา เปนตน เรงรดความรวมมอในการพฒนาเศรษฐกจของประเทศลมน าโขง โดยรณรงคใหชวงระหวาง ปค.ศ. 2000-2010 เปนทศวรรษแหงความรวมมอเพอพฒนาเศรษฐกจในประเทศในลมน าโขง เพอยก ระดบชวตความเปนอยของ ประชาชน ในประเทศสมาชกใหมและสนบสนนการรวมตวทางเศรษฐกจ ของประเทศ เหลานใหสอดคลองกบ ตลาดของอาเซยน ทงน โดยระดมความรวมมอจากประเทศนอก ภมภาค องคการระหวาง ประเทศและภาคเอกชนดวย รวมกนเสรมสรางโครงขายรองรบทางสงคม (Social Safety Nets) เพอเปนมาตรการเสรมการ พฒนาเศรษฐกจ โดยมงเนนการขจดความยากจน การเพมการจางงานทมผลผลตทสงขน และการ คมครอง กลมผดอยโอกาสในสงคม ทงน โดยระดมความรวมมอและการสนบสนนจากตางประเทศ องคการระหวางประเทศ และองคการทมใชของ รฐบาลดวย เรงก าหนดแผนงานความรวมมอเพอการพฒนาทรพยากรมนษยในระดบภมภาคท มงเนนการ พฒนาขดความ สามารถของทรพยากรมนษยเพอสามารถปรบตวเขากบวทยาการ

178

สมยใหม และสภาพทางเศรษฐกจตลอดจน ความตองการของภาคธรกจ ทเปลยนแปลงอยางรวดเรว ทงน โดยการรวมมอกบประเทศทสามในลกษณะของ ความรวมมอทวภาค ความรวมมอ ในกรอบ เหลยมเศรษฐกจตางๆ ตลอดจนความรวมมอสามเสา นอกจากนน ตองมการรวมมอดานการศกษา ในระดบ ภมภาคอยางเปนรปธรรม อาท การจดท าเครอขายมหาวทยาลยอาเซยน (ASEAN University Network) เพอเชอมโยงมหาวทยาลยของ ภมภาค และการพจารณาจดตง มหาวทยาลย ASEAN Virtual University เพอสงเสรมการรวมกลมของมหาวทยาลย และ สถาบน วจยโดยใช อนเตอรเนต และเทคโนโลยการศกษาทางไกลอนๆ บทสรป

ตลอด 33 ป ทผานมา อาจกลาวไดวาอาเซยนไดววฒนาการมาจากสภาวะความจ าเปนทางการเมอง เพอเปนเวท ความรวมมอในการเสรมสราง สนตภาพและความมนคงใหบงเกดขนในภมภาค โดยตอมาอกระยะหนงเมอ สถานการณทางการเมองและ ความมนคงเรมพฒนาไปในทางทดขน อาเซยนกไดมงเนนความสนใจไปสความรวมมอทางเศรษฐกจมากขน โดยมการจดตง AFTA เพอน าไปสการรวมตวทางเศรษฐกจของประเทศ สมาชกในสภาวะทการแขงขนทาง การคาระหวางประเทศทวความรนแรงขน โดยจนถงปจจบน ความรวมมอ ทางเศรษฐกจของอาเซยน ไดขยาย เพมขนทงในเชงกวางและเชงลก และขณะน อาเซยนไดเรมใหความสนใจ มากขนทจะรวมมอเพอการพฒนาสงคม และปรบคณภาพชวตของประชาชนใหดขน และก าลงจะหาทางพฒนา ความรวมมอในเชงคณภาพเพอใหทกฝาย และสงคมทกระดบมจตส านกของความเปน ประชาคมอาเซยนมากยงขน โดยใหอาเซยนเปนองคกรการทสามารถเขาถง และตอบสนองความตองการของ ประชาชนในภมภาคน

ค าถามทายบท

1. นกศกษาคดวาจดแขง-จดออนของประเทศสมาชกประชาคมอาเซยนมผลตอการรวมกลมประชาคมอาเซยนอยางไร

2. จงอธบายปญหากฎบตรอาเซยนทนกศกษาเหนวามผลโดยตรงตอประเทศไทย และแสดงแนวทางแกไขในประเดนดงกลาว

3. นกศกษาคดวาปญหาในเรองใดของสามเสาหลกประชาคมอาเซยนทควรไดรบการแกไขโดยเรงดวน เพราะเหตใด

4. ในทศนะของนกศกษาคดวาทศทางในอนาคตของอาเซยนจะเปนอยางไร

เอกสารอางอง ทมวชาการนช. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 1. กรงเทพฯ: นช. ประภสสร เทพชาตร. (2555). ประชาคมอาเซยน. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: เสมาธรรม. ไพรสทธ ศรสทธเกดพร. (2555). อาเซยน 2558 (2015). กรงเทพฯ: ปญญาชน. อณฎณ เชอไทย. (2555). AEC ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. กรงเทพฯ: แสงดาว. อภญญา เฉอนฉว. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 2. กรงเทพฯ: นช. http://www.asean.org http://www.aseansec.org http://www.mfa.go.th/asean

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 8 : ประเทศไทยในการปรบตวเขาสประชาคมอาเซยน เนอหา

กลไกระดบประเทศ ยทธศาสตรในแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 กบอาเซยน ยทธศาสตรการเขาสประชาคมอาเซยนและยทธศาสตรประเทศ ความกาวหนาของการด าเนนการทผานมา ปญหาอปสรรคและแนวทางด าเนนการในชวงกอนป พ.ศ. 2558 บทสรป


1. เกดความเขาใจในเรองกลไกระดบประเทศ ยทธศาสตรในแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 กบอาเซยน และยทธศาสตรการเขาสประชาคมอาเซยนและยทธศาสตรประเทศ

2. เกดความรในเรองความกาวหนาของการด าเนนการทผานมา 3. เกดความเขาใจในเรองปญหาอปสรรคและแนวทางด าเนนการในชวงกอนป พ.ศ. 2558

วตถประสงคเชงพฤตกรรม การเรยนบทเรยนนมวตถประสงคใหผเรยนปฏบตสงตอไปนได คอ 1. อธบายกลไกระดบประเทศ ยทธศาสตรในแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 กบอาเซยน และ

ยทธศาสตรการเขาสประชาคมอาเซยนและยทธศาสตรประเทศได 2. อธบายความกาวหนาของการด าเนนการทผานมาได 3. บอกปญหาอปสรรคและแนวทางด าเนนการในชวงกอนป พ.ศ. 2558ได

วธการสอนและกจกรรม

1. ใหนกศกษาดวดโอรอบรประชาคมอาเซยน และใหนกศกษาวเคราะหวา ทศทางของอาเซยนกบการพฒนาประเทศไทยในความคดนกศกษาจะเปนอยางไร

2. ผสอนน าเสนอบทท 8 ประเทศไทยในการปรบตวเขาสประชาคมอาเซยนดวยโปรแกรม Microsoft Powerpoint ประกอบการวเคราะหและอภปรายรวมกน

3. แบงกลมนกศกษากลมละ 5 - 6 คน และมอบหมายงานใหนกศกษาแสดงบทบาทสมมต ในเรองบทบาทหนาทของนกศกษาในฐานะพลเมองอาเซยน และนดหมายการน าเสนอในสปดาหหนา

182

4. น าเสนอผลงานกลม อภปรายและวเคราะหรวมกน 5. สรปเชอมโยงความสมพนธความสมพนธของปญหาและทศทางในอนาคตจากการ

รวมกลมประชาคมอาเซยนและมอบหมายใหนกศกษาตอบค าถามทาย

สอการเรยนการสอน 1. Microsoft Powerpoint เรอง ประเทศไทยในการปรบตวเขาสประชาคมอาเซยน 2. วดโอรอบรประชาคมอาเซยน 3. กระดาษปรฟ ปากกาเคม กระดาษกาวยน



บทท 8 ประเทศไทยในการปรบตวเขาสประชาคมอาเซยน

การรวมกลมทางเศรษฐกจของประเทศในภมภาคตางๆ ทงในระดบทวภาค พหภาค และ

ภมภาคมความส าคญเพมมากขน ในฐานะทเปนเครองมอเพอสรางอ านาจตอรองทางเศรษฐกจ และเพมขดความสามารถในการแขงขนของแตละประเทศ โดยเฉพาะการจดตงประชาคมอาเซยนซงมเปาหมายในการสรางความเปนหนงเดยวและเสรมสรางความแขงแกรงภายในภมภาคอาเซยนดวยการกระชบความรวมมอทางการเมองและความมนคง เศรษฐกจ และสงคมและวฒนธรรม ใหใกลชดกนมากยงขน

ดวยเหตดงกลาว กรอบนโยบายและทศทางการพฒนาของประเทศทไดก าหนดไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 และนโยบายรฐบาลจงไดใหความส าคญกบการเตรยมการและการพฒนาประเทศใหมความพรอมในการเขาสประชาคมอาเซยนทจะเกดขนในป 2558 และสามารถกาวเขาสประชาคมอาเซยนไดอยางมประสทธภาพและมนคง รวมทงกอใหเกดประโยชนสงสดตอประชาชนในทกภาคสวน ในบทท 8 จะเปนการท าความเขาใจในเรองกลไกระดบประเทศ ยทธศาสตรในแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 กบอาเซยน ความกาวหนาของการด าเนนการทผานมา และปญหาอปสรรคและแนวทางด าเนนการในชวงกอนป พ.ศ. 2558 ทจะชวยใหผเรยนเขาใจกระบวนการปรบตวเขาสประชาคมอาเซยนของประเทศไทย และ สามารถน าความรไปใชเปนแนวทางในการด ารงชวตในฐานะพลเมองของประชาคมอาเซยนตอไป

กลไกระดบประเทศ : คณะกรรมการอาเซยนแหงชาต

การเขาสประชาคมอาเซยนถอเปนหวใจส าคญของนโยบายรฐบาลและนโยบายดานการตางประเทศของไทยในปจจบน และประเทศไทยไดมบทบาทส าคญในการด าเนนงานความรวมมอภายใตกรอบอาเซยนอยางตอเนองมาตลอด การขบเคลอนการด าเนนงานเพอใหเปนไปตามแผนงานการจดตงประชาคมอาเซยนจงเปนภารกจส าคญทไทยและประเทศสมาชกอาเซยนจะตองด าเนนการใหบรรลผล ดงนนเพอใหมกลไกระดบประเทศทท าหนาทเปนกลไกการตดสนใจรวมกนเชงนโยบายและเตรยมความพรอมหนวยงานตางๆ ใหสามารถเรงรดด าเนนการตามกระบวนการสรางประชาคมอาเซยนไดอยางมประสทธภาพและเปนเอกภาพ คณะรฐมนตรจงไดมมตเมอวนท 24 สงหาคม 2553 เหนชอบใหมการจดตงคณะกรรมการอาเซยนแหงชาต โดยมรฐมนตรวาการ

184

กระทรวงการตางประเทศเปนประธานกรรมการ ปลดกระทรวงการตางประเทศหรอผแทนเปนรองประธานกรรมการ ปลดกระทรวงทกกระทรวง ผแทนระดบสง และผแทนภาคเอกชนทเกยวของรวมเปนกรรมการ และมอธบดกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศเปนเลขานการ โดยคณะกรรมการอาเซยนแหงชาต มอ านาจหนาทในการก าหนดหรอเสนอแนะนโยบาย แนวทางและทาทของไทยในการเขารวมกรอบความรวมมออาเซยน ประสานนโยบายและทาทในการด าเนนการตางๆ ในกรอบความรวมมออาเซยน ตลอดจนเตรยมความพรอมใหหนวยงานตางๆในการเรงรดกระบวนการสรางประชาคมอาเซยน

นอกจากนน ยงมการจดตงกลไกการด าเนนงานภายใตคณะกรรมการอาเซยนแหงชาตอก 5 คณะ ดงน

1. คณะกรรมการด าเนนการเพอจดต งประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ด าเนนการก าหนดแนวทางยทธศาสตรและขอเสนอแนะการด าเนนการเพอจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ประสานงานระหวางหนวยงาน และก าหนดแนวทางในการประสานงานกบประเทศสมาชกอาเซยนอนๆ และส านกเลขาธการอาเซยนในสวนทเกยวของ

2. คณะอนกรรมการดาเนนการตามแผนงานไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ด าเนนการขบเคลอนการด าเนนงานตามแผนงานการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC Blueprint) และเตรยมการรองรบผลกระทบทจะเกดขนในการด าเนนงานไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน รวมทงพจารณาผลกระทบดานกฎหมายและดานเศรษฐกจของการปฏบตตาม AEC Blueprint ตลอดจนสงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวนในสงคมในการรบรและการใหขอเสนอแนะทเปนประโยชนส าหรบการจดทาแผนการดาเนนงานของไทยเพอบรรลการจดต งประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3. คณะอนกรรมการขบเคลอนการเปนประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน ด าเนนการสรางสงคมทเอออาทรและแบงปน สรางสภาพความเปนอยทดและมการพฒนาในทกดานเพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชน สงเสรมการใชทรพยากรธรรมชาตอยางย งยน รวมทงสงเสรมอตลกษณของอาเซยน

4. คณะอนกรรมการวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน ด าเนนการตดตามและประสานงานกบหนวยงานตางๆ ทเกยวของใหมการด าเนนการไปตามแผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน และเสนอแนะแนวทางและทาทไทยในการปฏบตตามแผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน

5. คณะอนกรรมการดานการประชาสมพนธประชาคมอาเซยน ด าเนนการประสานนโยบายการปฏบตการรวมกบหนวยงานทเกยวของท งภาครฐและเอกชนเพอสงเสรมความ

185

ตระหนกรเกยวกบประชาคมอาเซยนแกสาธารณชน จดท าแผนและด าเนนการประชาสมพนธกจกรรมอาเซยน และรายงานผลการด าเนนภารกจตอคณะกรรมการอาเซยนแหงชาต ยทธศาสตรในแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 กบอาเซยน

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 ไดก าหนดยทธศาสตรการพฒนา 6 ยทธศาสตร ยทธศาสตรเหลานใหความส าคญกบการเตรยมพรอมเขาสประชาคมอาเซยนทงในสวนทเกยวของกบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน และประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ดงน

1. ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมในสงคม ยทธศาสตรความเขมแขงภาคเกษตร ความมนคงของอาหารและพลงงาน และยทธศาสตรการปรบโครงสรางเศรษฐกจสการเตบโตอยางมคณภาพและยงยน ใหความส าคญกบการเตรยมพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน โดย

1.1 ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมในสงคม เนนในเรองการเพมศกยภาพและขดความสามารถของชมชนในการเชอมโยงทศทางการพฒนาใหสอดคลองกบบรบทการเปลยนแปลงในโลกอาเซยน และอนภมภาค และพฒนามาตรฐานระบบการคมครองผบรโภคเพอการคมครองภายในประเทศและรองรบการเคลอนยายสนคา บรการ และขอมลขาวสารอยางเสรในประชาคมอาเซยน

1.2 ยทธศาสตรความเขมแขงภาคเกษตร ความมนคงของอาหารและพลงงาน เนนในเรองสงเสรมใหไทยเปนศนยกลางในการแปรรปเพอเพมมลคาสนคาเกษตรและอาหารจากการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน รวมทงสงเสรมความรวมมอระหวางประเทศทงในระดบพหภาคและทวภาค โดยเฉพาะประชาคมอาเซยน ในการสนบสนนการวจยและพฒนา ความรวมมอในการผลตการตลาด ปรบปรงกฎระเบยบ และเสรมสรางความเขมแขงใหกบกลไกทมอย เพอใหเกดความมนคงดานอาหารและพลงงาน

1.3 ยทธศาสตรการปรบโครงสรางเศรษฐกจสการเตบโตอยางมคณภาพและยงยน เนนในเรองการเสรมสรางประสทธภาพดานการตลาดและการกระจายผลผลตไปสตลาดใหมทมศกยภาพทงตลาดเอเชยและแอฟรกา รวมทงเพมบทบาทของสกลเงนเอเชยในตลาดระหวางประเทศ สงเสรมใหมการซอขายแลกเปลยนดวยเงนสกลเอเชยทมศกยภาพ เพอน าไปสการเปนเงนสกลกลางส าหรบการท าธรกรรมทางเศรษฐกจในระดบภมภาค

2. ยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน ใหความส าคญกบการเตรยมพรอมเขาสประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนไดแก

186

2.1 การพฒนาคณภาพคนไทยใหมภมคมกนตอการเปลยนแปลง โดย (1) พฒนาหลกสตรและปรบกระบวนการเรยนการสอนทเออตอการพฒนา

ผเรยนอยางรอบดานทเชอมโยงกบภมสงคม โดยบรณาการการเรยนรใหหลากหลายทงดานวชาการ ทกษะชวต และนนทนาการทครอบคลมทงศลปะ ดนตร กฬา วฒนธรรม ศาสนา ประชาธปไตย ความเปนไทยและเรองอาเซยน

(2) สงเสรมการใชและอนรกษภาษาทองถน การใชภาษาไทยอยางถกตองควบคกบการเรยนรภาษาองกฤษเปนภาษาตางประเทศหลก รวมทงการเรยนรภาษาสากลอนทเหมาะสม และภาษาประเทศเพอนบานควบคกบการเรยนรวฒนธรรม และสรางความเขาใจในวถชวตของคนในกลมประเทศอาเซยน เพอรองรบการเปนประชาคมอาเซยน

2.2 การพฒนากาลงแรงงานใหมความรและสมรรถนะทสอดคลองกบโครงสรางการผลตและบรการบนฐานความรและเศรษฐกจสรางสรรค โดย

(1) จดท ากรอบคณวฒแหงชาต โดยสรางระบบความเชอมโยงระหวางคณวฒทางการศกษาตามระดบการเรยนรกบคณวฒวชาชพตามระดบความสามารถทสอดคลองกบความตองการก าลงคนทเทยบเคยงกบมาตรฐานสากล เพอใหแรงงานมสมรรถนะและมเสนทางความกาวหนาในวชาชพทชดเจน ตลอดจนสนบสนนการเตรยมความพรอมรองรบการเปดเสรดานแรงงานภายใตกรอบความรวมมอประชาคมเศรษฐกจอาเซยนอยางเปนรปธรรม

(2) สอดแทรกการพฒนาคนทกชวงวยดวยการเรยนรในศาสตรวทยาการใหสามารถประกอบอาชพไดอยางหลากหลาย สอดคลองกบแนวโนมการจางงาน และเตรยมพรอมสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

(3) เนนการจดการเรยนการสอนตามแนวทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญา การสรางแรงจงใจ ปลกฝงคานยมในการเรยนสายอาชพและการประกอบอาชพอสระ การยกระดบคณภาพมาตรฐานอาชวศกษาใหผเรยนมสมรรถนะในการประกอบอาชพทเชอมโยงกบกลมอตสาหกรรมเปาหมาย และสอดคลองกบความเชยวชาญของสถานศกษา รวมทงสรางเครอขายการผลตและพฒนาก าลงแรงงานกบภาคสวนตางๆ โดยเฉพาะสถานประกอบการ สถาบนเฉพาะทาง ควบคกบการสรางเครอขายการเรยนรกบนานาชาต

(4) เตรยมความพรอมคนไทยในการรบประโยชนและลดผลกระทบทจะเขามาพรอมกบการเขาออกของแรงงานอยางเสร สรางโอกาสและเพมขดความสามารถของคนไทยในการออกไปท างานตางประเทศ ยกระดบทกษะดานอาชพและทกษะดานภาษา ควบคกบการสรางภมคมกนทางสงคมจากผลกระทบของการเคลอนยายแรงงานเสร รวมทงเรงปรบปรงการบรหารจดการแรงงานขามชาตใหเปนระบบ

187

2.3 การสรางคานยมใหคนไทยภาคภมใจในวฒนธรรมไทย และยอมรบความแตกตางของความหลากหลายทางวฒนธรรม เพอลดปญหาความขดแยงทางความคด และสรางความเปนเอกภาพในสงคม ตลอดจนสรางเครอขายความรวมมอทางวฒนธรรมรวมกบประชาคมโลกโดยเฉพาะประชาคมอาเซยนเพอใหเกดการไหลเวยนทางวฒนธรรมในรปแบบการแลกเปลยนเรยนร เพอสงเสรมความเขาใจระหวางประชาชนในการเรยนรประวตศาสตรวฒนธรรมและการรบรขอมลขาวสารซงกนและกน

3. ยทธศาสตรการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางยงยน ใหความส าคญกบการเตรยมพรอมเขาสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนดงน

3.1 การยกระดบขดความสามารถในการรบมอและปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เพอใหสงคมมภมคมกนดวยการพฒนาเครองมอในการบรหารจดการเพอรบมอกบความทาทายจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ อาท การศกษาความเปนไปไดในการจดตงตลาดคารบอนของกลมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3.2 การเพมบทบาทประเทศไทยในเวทประชาคมโลกทเกยวของกบกรอบความตกลงและพนธกรณดานสงแวดลอมระหวางประเทศ ดวยการพฒนาความรวมมอในกลมอาเซยนและประเทศคคาส าคญ เพอประโยชนรวมกนโดยเฉพาะความรวมมอในการพฒนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยการลดกาซเรอนกระจก และการปรบตว การบรหารจดการ และการใชทรพยากรธรรมชาตรวมกน และสรางแนวรวมเพอสรางอ านาจตอรองในเวทระหวางประเทศดานการคา การลงทน และสงแวดลอม รวมทงจดเตรยมแผนรองรบการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนทจะสงผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศท งในระดบภาคและระดบประเทศ

3.3 การควบคมและลดมลพษ ดวยการพฒนาระบบการจดการของเสยอนตรายขยะอเลกทรอนกส และขยะตดเชอ เพอรองรบมาตรการสงเสรมการคาเสรภายในกรอบความรวมมอตางๆ อาท อาเซยน-จน เปนตน

4. ยทธศาสตรการสรางความเชอมโยงกบประเทศในภมภาคเพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม ใหความส าคญกบการเตรยมความพรอมเขาสทงประชาคมเศรษฐกจอาเซยนประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน และประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ดงน

4.1 การเตรยมความพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (1) การพฒนาความเชอมโยงดานการขนสงและระบบโลจสตกสภายใตกรอบความ

รวมมอในอนภมภาคในภมภาคอาเซยน โดย

188

(1.1) พฒนาบรการขนสงและโลจสตกสทมประสทธภาพและไดมาตรฐานสากล โดยเฉพาะรปแบบบรการขนสงทงทางถนน รถไฟ รถไฟรางค รถไฟความเรวสง และการขนสงทางน า/การเดนเรอชายฝง ตลอดจนการพฒนาดานศลกากรชายแดน ศนยเศรษฐกจชายแดน และการอ านวยความสะดวกการผานแดนทรวดเรว โดยรฐลงทนน าในโครงการทมความส าคญเชงยทธศาสตรของประเทศในแตละแนวพนทเศรษฐกจ พรอมทงเปดโอกาสการรวมลงทนแบบความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน

(1.2) ปรบปรงกฎระเบยบการขนสงคนและสนคาทเกยวของ เพอลดจ านวนเอกสาร ตนทนการดาเนนงาน และระยะเวลาทใชในกระบวนการขนสงผานแดนและขามแดน โดยไทยใหความสนบสนนทางวชาการกบประเทศเพอนบานในฐานะหนสวนการพฒนา

(1.3) พฒนาบคลากรในธรกจการขนสงและโลจสตกส เพอเพมศกยภาพของภาคเอกชนไทยทงในดานทกษะภาษาตางประเทศ และความรดานการบรหารจดการโลจสตกส รวมทงพฒนาผประกอบการโดยเฉพาะวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมใหมความรดานศกยภาพการพฒนาธรกจรวมกบประเทศเพอนบานและความรในการใชประโยชนจากโครงสรางพนฐานเชอมโยงตามแนวพนทเศรษฐกจและชองทางสงออกในอนภมภาค และพฒนาสมรรถนะการเปนผประกอบการของไทยในระดบสากลเพอใหสามารถรเรมธรกจระหวางประเทศได โดยไทยใหความสนบสนนทางวชาการกบประเทศเพอนบานในการพฒนาบคลากรดานธรกจการขนสงและ โลจสตกสดวยในฐานะหนสวนการพฒนา

(1.4) เ ชอ ม โ ย ง ก า ร พฒ น า เ ศ ร ษ ฐ กจ ต า ม แ น ว พน ทช า ย แ ด น เขตเศรษฐกจชายแดน ตลอดจนเชอมโยงระบบการผลตกบพนทตอนในของประเทศ โดยเชอมโยงเครอขายการขนสงทเชอมโยงปจจยการผลต ระบบการผลต หวงโซการผลตระหวางประเทศ และประตสงออกตามมาตรฐานสากล อยางมประสทธภาพ รวมทงสรางเครอขายเชอมโยงทางเศรษฐกจกบพนทเศรษฐกจขนาดใหญทมการพฒนาในประเทศเพอนบานกบเขตเศรษฐกจชายแดนไทยและพนทเศรษฐกจตอนใน ทงนโดยมศนยประสานงานระหวางไทยกบประเทศเพอนบานบรเวณเมองชายแดนทส าคญ

(2) การพฒนาฐานลงทนโดยเพมขดความสามารถในการแขงขนในระดบอนภมภาคและภมภาคอาเซยนโดย

(2.1) พฒนาพนทในภมภาคตางๆ ของประเทศใหเชอมโยงกบประเทศเพอนบานและภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เพอเปนฐานการพฒนาดานอตสาหกรรม การเกษตรและการแปรรปการเกษตร และการทองเทยวในภมภาค โดยมแผนงานเชงรกทรเทาทนตอการด าเนนนโยบายของมหาอ านาจในภมภาคดานการลงทนในประเทศเพอนบาน

189

(2.2) พฒนาเขตเศรษฐกจชายแดนและเมองชายแดนใหมบทบาทการเปนประตเชอมโยงเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน ทงพนทเศรษฐกจชายแดนทพฒนาตอเนองและพนทใหม โดยเฉพาะการพฒนาระบบคมนาคมขนสง ระบบโลจสตกส มาตรฐานการใหบรการและการอ านวยความสะดวกบรเวณจดผานแดน ขดความสามารถของบคลากรและผประกอบการทองถน เพอสนบสนนการพฒนาการคา การลงทน การทองเทยว

(2.3) บรณาการแผนพฒนาพนทเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน โดยเชอมโยงแผนพฒนาเพอใหบรรลประโยชนรวมทงในดานความมนคงและเสถยรภาพของพนท ซงเปนปจจยเรมแรกของการพฒนาเศรษฐกจทย งยน และเพอใหเกดการพฒนาจากระบบการผลตรวมทสรางสรรคประโยชนททดเทยมระหวางกน จากการใหบรการ การจดสรรและการใชทรพยากรธรรมชาตและแรงงานรวมกน

(3) การสรางความพรอมในการเขาสประชาคมอาเซยน โดย (3.1) พฒนาความรวมมอระหวางภาครฐและภาคธรกจเอกชนทมศกยภาพ ใน

การรวมพฒนาบคลากรในทกภาคสวนเศรษฐกจ ภาคการผลต อตสาหกรรมแปรรป รวมทงผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม โดยเสรมสรางความร ความเขาใจ ในเรองประชาคมอาเซยนใหไดรบขอมลและศกษากฎระเบยบและขอตกลงตางๆทเกยวของ รวมท งภาษา ขนบธรรมเนยม และวฒนธรรมเพอใหมความเขาใจชดเจน เพอใหมความรและมสมรรถนะในการแขงขนในระบบเสร เพอเตรยมความพรอมของธรกจในการไดประโยชนจากความเปนเสรทงดานการคา การลงทนและบรการ การเสรมสรางความรดานทรพยสนทางปญญา ตลอดจนแนวทางการขยายตลาดตามโอกาสและขอตกลงใหมๆ ทจะเกดขน พรอมทงมระบบการเยยวยาชวยเหลอผไดรบผลกระทบจากการปรบโครงสรางและการแขงขน

(3.2) ก าหนดมาตรฐานขนพนฐานของคณภาพสนคาและบรการ เพอปองกนสนคาและบรการน าเขาทไมไดคณภาพทงในประเทศไทยและประเทศเพอนบาน ซงอาจกอใหเกดภยอนตรายตอชวตและทรพยสน และกอใหเกดมลพษตอสงแวดลอม ตลอดจนการก าหนดระบบบรหารจดการรวมดานการพฒนาทกษะและดานคณสมบตของแรงงานน าเขา เพอใหไดแรงงานทมคณภาพ และตรงกบความตองการสาหรบทกประเทศ

(4) การเขารวมเปนภาคความรวมมอระหวางประเทศระหวางภมภาคโดยมบทบาททสรางสรรค เพอเปนทางเลอกในการดาเนนนโยบายระหวางประเทศในเวทโลก โดย

(4.1) รกษาบทบาทของไทยในการมสวนรวมก าหนดยทธศาสตรของกรอบความรวมมอทดาเนนอย เชน เอเปค กรอบการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก รวมทงเฝาตดตาม

190

พฒนาการ และพจารณาเขารวมกรอบทเปนทางเลอกใหม เชน กรอบ Asia-Middle East Dialogue (AMED) และกรอบความตกลง Trans Pacific Partnership (TPP) ในลกษณะเชงรก

(4.2) รกษาดลยภาพของปฏสมพนธกบมหาอ านาจทางเศรษฐกจเดมและมหาอ านาจใหม เพอความมนคงทางเศรษฐกจของประเทศอยางย งยน โอกาสในการเขาถงนวตกรรม และโอกาสในการดาเนนนโยบายทางเศรษฐกจทเปดกวาง

(5) สงเสรมผประกอบการไทยในการขยายการลงทนไปสตางประเทศ โดยเฉพาะในประเทศเพอนบาน เพอแกปญหาการขาดแคลนแรงงานและวตถดบในประเทศ และใชประโยชนจากสทธพเศษของประเทศเพอนบานในการผลตเพอสงออก โดยการสรางตราสญลกษณ และสรางเครอขายธรกจโดยการหาตวแทนและหนสวนในตางประเทศ การสนบสนนดานสนเชอ การใหความรเกยวกบการจดตงธรกจและการเขาสตลาดตางประเทศ การจดตงหอการคาและสมาคมธรกจเอกชนไทยในตางประเทศ จดตงเวทประสานงานระหวางภาครฐและภาคเอกชน ควบคกบสภาธรกจของกรอบความรวมมออนภมภาค และศนยประสานงานระดบทองถนกบประเทศเพอนบานบรเวณชายแดน การสงเสรมใหผประกอบการและผสงออกไทยใชสทธพเศษทางการคาตามขอตกลงทางการคาตางๆ

(6) การผลกดนการจดทาความตกลงการคาเสรและวางแนวทางปองกนผลเสยทจะเกดขน โดยเรงขยายความรวมมอทางเศรษฐกจผานความตกลงเขตการคาเสร และก าหนดมาตรการการใหความชวยเหลอผทไดรบผลกระทบ ตลอดจนสรางองคความรใหกบภาคธรกจโดยเฉพาะผ ไดรบผลกระทบทงเชงบวกและลบเพอใหสามารถพฒนาศกยภาพและโอกาสของตนเองในการใชประโยชนจากการเปดการคาเสร โดยเฉพาะอยางยง ภาคธรกจขนาดกลางและขนาดยอมไดรบการสนบสนน เยยวยาและดแลจากรฐในกรณทไมสามารถปรบตวไดทน

(7) การสงเสรมใหนกลงทนตางชาตใชประเทศไทยเปนฐานธรกจในภมภาคเอเชยและการสนบสนนบทบาทขององคกรระหวางประเทศทไมแสวงหาก าไร โดย

(7.1) สนบสนนใหนกลงทนตางชาตใชสทธประโยชนการจดตงส านกงานปฏบตการภมภาคเพอเพมศกยภาพใหประเทศไทยเปนจดส าคญของการลงทนในภมภาคและน าเงนตราตางประเทศเขามาในประเทศไทยมากขน

(7.2) สงเสรมและอ านวยความสะดวกองคกรระหวางประเทศทไมแสวงหาก าไรใหมบทบาทเพมขนในการใชไทยเปนฐานการด าเนนความรวมมอเพอการพฒนาประเทศในภมภาค

191

4.2 การเตรยมความพรอมเขาสประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (1) เสรมสรางความเขมแขงใหสถาบนการศกษาทงของรฐและเอกชนใหมมาตรฐาน

เปนทยอมรบในระดบสากล ตลอดจนการยกระดบทกษะฝมอแรงงาน ทกษะดานภาษาและความรอบรดานภาษาขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรม เพอเตรยมความพรอมของแรงงานไทยเขาสตลาดแรงงานในภมภาคอาเซยน โดยไทยมบทบาทนาในอาเซยนรวมกบประเทศอนทมศกยภาพ

(2) สงเสรมศกยภาพดานวชาการและเครอขายของสถาบนการศกษาของไทย เพอสรางความใกลชดทางสงคม วฒนธรรม และปฏสมพนธกบประเทศในอนภมภาค

(3) เรงด าเนนการดานความรวมมอในการก าหนดมาตรฐานฝมอระหวางประเทศ เพออ านวยความสะดวกการเคลอนยายแรงงานในภมภาค ซงจะชวยเพมความสามารถในการแขงขนของไทยและประเทศเพอนบานไปพรอมกน และจดท าแผนบรณาการกบประเทศเพอนบานดานการพฒนาทรพยากรมนษย การศกษาและทกษะแรงงานรองรบการปรบโครงสรางเศรษฐกจภายในประเทศและอนภมภาค และการเตรยมการดานก าลงแรงงานเพอรองรบการเขาสสงคมผสงอายของไทย

(4) คมครองและสงเสรมสทธและผลประโยชนของคนไทยและแรงงานไทยในตางประเทศ และสนบสนนการสรางความเขมแขงใหแกชมชนไทยในตางประเทศ โดยการใหความรดานกฎหมายทองถน สนบสนนกจกรรมคนไทย เสรมสรางชมชนไทยในตางประเทศใหอยไดอยางมศกดศรและมคณภาพชวตทด สนบสนนการฝกอบรมทกษะฝมอและทกษะการใชภาษา การสรางหลกประกน การคมครองดแลการจดสงแรงงานไปทางานในตางประเทศ และการตดตามดแลชวยเหลอคนไทยทประสบปญหาในตางประเทศ และคมครองสทธประโยชนแรงงานไทยในตางประเทศใหไดรบประโยชนตามทกฎหมายก าหนด

(5) รวมมอในการปองกนการตดเชอและการแพรระบาดของโรคภยประเภททเกดขนใหมในโลก โดยสรางศกยภาพในการเตรยมความพรอมรบการดแลดานสาธารณสข รวมทงการแพรระบาดของโรคอบตใหมและโรคระบาดซ า

(6) ด าเนนการตามกรอบความรวมมอดานสงแวดลอมในระดบอนภมภาค เชน แผนงานดานสงแวดลอมและความหลากหลายทางชวภาพ ภายใตกรอบความรวมมอในอนภมภาค ลมแมน าโขง 6 ประเทศ และความรวมมอซงการพฒนาแมน าโขงอยางย งยนและระดบภมภาค เชน มตทประชมรฐมนตรสงแวดลอมอาเซยน รวมทงพนธกรณระหวางประเทศดานสงแวดลอมตางๆ อยางตอเนอง

192

4.3 การเตรยมความพรอมเขาสประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (1) เสรมสรางศกยภาพชมชนทองถนใหรบรและเตรยมพรอมรบกระแสการ

เปลยนแปลงทงภายในและภายนอกประเทศ โดยการพฒนาองคความรและสรางเครอขายแลกเปลยนเรยนร รวมท งสงเสรมการสรางความสมพนธและความเขาใจทดตอกนในระดบประชาชนโดยผานการเชอมโยงเครอขายทางชมชนและวฒนธรรม

(2) สนบสนนกลไกการพฒนาระดบพนท โดยเฉพาะคณะกรรมการบรหารงานจงหวดแบบบรณาการ (กบจ.) คณะกรรมการบรหารงานกลมจงหวดแบบบรณาการ (กบก.) คณะกรรมการกรอ. จงหวด และคณะกรรมการ กรอ. กลมจงหวด รวมทงหนวยงานดานความมนคงในพนทในการก าหนดยทธศาสตรการพฒนาระดบจงหวดและกลมจงหวด โดยเฉพาะจงหวดชายแดน ใหมวสยทศนทกาวทนโลกและสามารถพฒนาเชอมโยงกบประเทศเพอนบานในทศทางทสอดคลองกบนโยบายการพฒนารวมกนระหวางประเทศ

ความกาวหนาของการด าเนนการทผานมา

การด าเนนการตามกลไกระหวางประเทศ 1. ความกาวหนาในการด าเนนการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

1.1 การออก/ปรบปรงกฎหมาย ไดแก 1) กฎหมายเพอรองรบการด าเนนงานตามความตกลงวาดวยการขนสงขามพรมแดนในอนภมภาคลมแมนาโขง (GMS Cross Border Transport Agreement : CBTA) โดยมกฎหมายทจ าเปนตองจดท าขนใหมรวม 5 ฉบบ ประกาศใชแลว 1 ฉบบ เมอวนท 29 มนาคม 2556 รอประกาศในราชกจจานเบกษา 1 ฉบบ อยระหวางรฐสภาพจารณา 1 ฉบบ และอก 2 ฉบบ สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา (สคก.) พจารณาเสรจแลว เตรยมนาสงรฐสภา ซงกฎหมายดงกลาวจะสามารถสนบสนนการด าเนนงานตามกรอบความตกลงอาเซยนวาดวยการอ านวยความสะดวกในการขนสงสนคาผานแดน และกรอบความตกลงอาเซยนวาดวยการอานวยความสะดวกในการขนสงขามแดน 2) การทบทวนเกณฑผประกอบธรกจซงมอ านาจเหนอตลาด การปรบแกกฎหมายแขงขนทางการคา กรณรฐวสาหกจไดรบการยกเวนมใหใชบงคบตาม พ.ร.บ. การแขงขนทางการคา พ.ศ.2542 ซง สคก. ตรวจสอบเรยบรอยแลว อยระหวางน าเสนอ ครม. พจารณาใหความเหนชอบ 3) ราง พ.ร.บ.หลกประกนทางธรกจ กระทรวงการคลงอยระหวางน าเสนอ ครม. 4) อนสญญาภาษซอนไทย-บรไน รอน าเขารฐสภาพจารณา และ 5) กฎหมายคมครองลขสทธบนอนเทอรเนต อยระหวางรอนาเสนอสภาผแทนฯ พจารณา

1.2 การสราง/ปรบปรงดานการคาชายแดน 40 แหงทวประเทศ (รวม 7 ดาน ส าคญเชอมโยงอาเซยน ไดแก แมสอด เชยงของ หนองคาย มกดาหาร อรญประเทศ ปาดงเบซาร และ

193

สะเดา ยกเวนแมสาย) เปนโครงการกอสรางดานใหมหรอพฒนาสงอานวยความสะดวกบรเวณดาน ภายใตรางพระราชบญญตใหอ านาจกระทรวงการคลงกเงนเพอการพฒนาโครงสรางพนฐานดานการคมนาคมและขนสงของประเทศ วงเงน 2 ลานลานบาท

1.3 การเชอมโยงขอมลอเลกทรอนกส (National Single Window : NSW) วนท 27 มถนายน 2556 คณะกรรมการพฒนาระบบการบรหารจดการขนสงสนคาและบรการของประเทศ (กบส.) เหนชอบรางระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการเชอมโยงขอมลแบบบรณาการสาหรบการน าเขา การสงออก การน าผาน และโลจสตกส ดวยวธการทางอเลกทรอนกส พ.ศ.... ปจจบนอยระหวางการน าเสนอ ครม. พจารณา

1.4 การพฒนาโครงขายคมนาคม 1) พฒนาระบบทางหลวงภายในเชอมโยงกบทางหลวงอาเซยนผาน 8 ดานส าคญ และดานทมศกยภาพอก 3 ดาน (นครพนม ชองจอม บานพนารอน)กรมทางหลวงอยระหวางการด าเนนการพฒนาทางหลวงเปน 4 ชองจราจรในดานส าคญ เพอเพมศกยภาพรองรบการผานแดนของคนและสนคาใหสามารถรองรบการขนสงสนคาภายใตหลกการ Single Stop Inspection ตามขอตกลง GMS CBTA 2) พฒนาทาอากาศยานสวรรณภมระยะท 2 ปจจบนอยระหวางการออกแบบรายระเอยดเพอก าหนดขอก าหนดการจดจางทปรกษา 3) กอสรางถนนมอเตอรเวยบางใหญ-กาญจนบร เพอรองรบการเชอมโยงทาเรอทวาย ปจจบนศกษาความเหมาะสมโครงการแลวเสรจ 4) เปดประมลรถไฟความเรวสง 4 เสนทาง อยระหวางการศกษาความเหมาะสม ออกแบบรายละเอยด และการประเมนผลกระทบสงแวดลอม 5) พฒนาระบบรถไฟทางค 6 เสนทาง จะเรมการศกษาความเหมาะสมในป 2557 และ 6) ฝกอบรมพนกงานขบรถโดยสารและรถบรรทกขามแดน โดยกระทรวงคมนาคม

1.5 การคาสนคาและบรการ มการลงนามขอตกลงยอมรบรวมในเรองการตรวจสอบมาตรฐานในสาขาไฟฟาและอเลกทรอนกส เครองส าอาง และยา รวมทงอยระหวางการเจรจาในสนคายานยนตและชนสวน อาหารแปรรป วสดกอสราง เครองมอแพทย ยาแผนโบราณและผลตภณฑอาหารเสรม ในเรองการคาบรการ ขณะนไทยเปดเสรไปแลว 80 สาขา และกระทรวงพาณชยอยในระหวางการจดตงคลงขอมลการคา (National Trade Repository : NTR) เพอน าไปรวมกบของประเทศสมาชกอนเปน ASEAN Trade Repository (ATR)

1.6 การพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ภายใตกรอบนโยบายการพฒนา SMEs อาเซยน ไดมดาเนนโครงการฝกอบรม SMEs และเจาหนาทรฐในเรอง Trading House ในแตละประเทศ

1.7 การเปดเสรดานแรงงานฝมอใน 7 สาขาวชาชพชนสง และ 1 กลมอาชพในสาขาบรการทองเทยว โดยในวชาชพวศวกรรม สถาปตยกรรม พยาบาล แพทย และทนตแพทย

194

ประเทศสมาชกอาเซยนไดจดทามาตรฐานคณสมบตวชาชพไวอยางชดเจนแลว อาท คณสมบตดานการศกษา ประสบการณการท างาน การมใบอนญาตภายในประเทศ และเรองจรยธรรม นกวชาชพทมคณสมบตครบถวนสามารถเดนทางไปขอใบรบรองจากสภาวชาชพของประเทศอาเซยนเพอเขาไปปฏบตงานในประเทศนนๆ ได ขณะทในสาขาวชาชพดานการส ารวจและบญช ไมไดจดท าขอตกลงยอมรบรวมในคณสมบต เนองจากแตละประเทศยงมรปแบบการศกษาและวธการปฏบตทแตกตางกน จงไดวางกรอบแนวทางเพออ านวยความสะดวกในการเขาไปทางาน อาท ดานการศกษา ประสบการณ กระบวนการใหการยอมรบ มาตรฐานและแนวปฏบตสากล เมอสมาชกอาเซยนใดมความพรอมกสามารถเขารวมเจรจายอมรบคณสมบตของกนและกน สวนในสาขาบรการทองเทยว ไดจดท าขอตกลงในการก าหนดคณสมบตโดยพจารณาจากสมรรถนะเปนหลก(Competency-based) ในสาขาทพกและสาขาการเดนทาง รวมทงสน 32 ต าแหนงงาน ผผานการรบรองคณสมบตและไดรบใบรบรองจากคณะกรรมการวชาชพรบรองคณวฒวชาชพการทองเทยวแหงชาต มสทธไปท างานในประเทศสมาชกอาเซยน อยางไรกตาม แรงงานใน 8 สาขาดงกลาวยงตองปฏบตตามกฎระเบยบทเกยวของของประเทศทเดนทางเขาไปทางาน

1.8 ขอมลธรกจอาเซยน กระทรวงพาณชย เปดศนยพฒนาการคาและธรกจไทยในประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC Business Support Center) ในสวนกลางจะอยภายใตการก ากบดแลของกรมสงเสรมการคาระหวางประเทศ และในตางประเทศ 9 แหง อยภายใตการก ากบดแลของส านกงานสงเสรมการคาในตางประเทศ ณ ภมภาคอาเซยน เปนศนยกลางการใหบรการขอมลและค าปรกษา การจดหาแหลงวตถดบในอาเซยน เรองกฎระเบยบตางๆ รวมถงการใหค าแนะน าตางๆ และกระทรวงการคลงเปดใหบรการ “โครงการคลนกภาษกระทรวงการคลง” ทวประเทศ บรณาการความรดานภาษอากรแบบออนไลน เชอมโยงองคความรดานภาษอากรจากกรมสรรพากร กรมศลกากร และกรมสรรพสามตแบบศนยบรการเบดเสรจ (One Stop Service) บรการใหความรและค าปรกษาดานภาษแก SMEs รวมทงกระทรวงการตางประเทศเปด "ศนยธรกจสมพนธ" และเวบไซต Thaibiz.net เผยแพรขาวสารเกยวกบการคาการลงทนในตางประเทศ

2. ความกาวหนาในการด าเนนการเขาสประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน 2.1 การเตรยมพรอมดานภาษา กระทรวงศกษาธการ (ศธ.) สงเสรมการจด

การศกษาและการพฒนาทกษาภาษาองกฤษอยางตอเนองในทกระดบ/ประเภท โดยมการจดการศกษาภาคองกฤษระดบการศกษาขนพนฐาน ระดบอาชวศกษา จดการศกษานอกระบบภาคภาษาองกฤษแปลหลกสตรและหนงสอเรยนของสานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย (กศน.) 9 รายวชา รวมทงไดส ารวจความตองการการพฒนาทกษะภาษากลม

195

ประเทศเพอนบานและภาษาอนทจ าเปนกบการพฒนาในกลมประชาชน (แรงงาน) ปจจบนอยระหวางการสงเคราะหขอมล เพอจดท าแผนและพฒนาหลกสตรทสอดคลองกบความตองการ

2.2 การสรางความตระหนกรเรองอาเซยน ศธ. จดหลกสตร Preparation for the ASEAN Community in 2015 แกครและบคลากรทางการศกษา จานวน 35,000 คน เพอฝกฝนทกษะภาษาองกฤษระดบตางๆ และฝกอบรมปฏบตการนานาชาตประชาคมอาเซยนใหแกครนกเรยนสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) รวมทงจดท าเวบไซตโครงการ Spirit of ASEAN

2.3 การเตรยมพรอมดานการศกษา ศธ. ไดปรบเวลาเปดเทอมโรงเรยนในสงกดเปนวนท 10 มถนายนในปการศกษา 2557 สวนมหาวทยาลยก าหนดใหเปด-ปดภาคเรยนตามปฏทนอาเซยนคอ ระหวางกลางเดอนสงหาคม-กนยายน สงผลใหชวงเวลาการเปดภาคเรยนของการศกษาขนพนฐานกบอดมศกษาหางกนถง 2 เดอน และจดท าขอมลความตองการก าลงคนและศกยภาพการผลตก าลงคนเพอใชประกอบการจดท าแผนกาลงคนแลวเสรจ รวมทงไดจดหลกสตรการศกษาสายอาชพรวมกบประเทศสมาชก AEC (ลาว เวยดนาม ไทย) เพอใหสามารถเขาท างานไดในสามประเทศ

2.4 การจดตง ASEAN Unit หนวยงานตางๆ ไดจดตง ASEAN Unit ในกระทรวงเพอประสานงานเรองอาเซยนโดยเฉพาะ อาท กระทรวงการทองเทยวและกฬา กระทรวงแรงงานกระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงศกษาธการ กระทรวงสาธารณสข และกรมประชาสมพนธ

3. ความกาวหนาในการด าเนนการเขาสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน 3.1 การปรบปรงระบบยตธรรม กระทรวงยตธรรมไดจดท าโครงการสงเสรมและ

สนบสนนกจกรรมดานยตธรรมชมชน และอยระหวางจดท าคมอยตธรรมชมชน 2 ฉบบ ไดแก คมอการจดตงและบรหารศนยยตธรรมชมชน และคมอการเขาถงความยตธรรม และกระทรวงการตางประเทศไดจดการประชมเชงปฏบตการเรองการเตรยมความพรอมดานกฎหมายของไทยสประชาคมอาเซยนเมอวนท 22 มนาคม 2556

3.2 การสงเสรมธรรมาภบาล คณะกรรมการตลาดหลกทรพยมมตเหนชอบหลกเกณฑการบรหารกจการทดส าหรบบรษทจดทะเบยนไทยใหสอดคลองกบหลกเกณฑ ASEAN Corporate Governance

3.3 การแกปญหายาเสพตด ไทยไดเปนเจาภาพจดการประชมระดบรฐมนตรดานยาเสพตดสมยพเศษ ครงท 1 เดอนสงหาคม 2555 และบรไนฯ จะเปนเจาภาพ ครงท 2 ในเดอนกนยายน 2556 นอกจากน ไทยไดใหความส าคญกบการแลกเปลยนขอมลดานยาเสพตดกบประเทศเพอนบาน และมแผนการฝกอบรมและเสรมสรางสมรรถนะของหนวยงานทเกยวของ

196

3.4 การแกปญหาการกอการรายและอาชญากรรมขามชาต ส านกขาวกรองแหงชาตจดประชมเชงปฏบตการหนวยขาวประเทศอาเซยนเมอ 24–26 มถนายน 2556 เรอง Border–Crossing Challenges ด าเนนมาตรการทางการขาวในการตอตานการกอการรายและอาชญากรรมขามชาตตามพนธกรณและขอตกลงระหวางประเทศ

3.5 การแกปญหาการลกลอบเขาเมอง ส านกงานต ารวจแหงชาตจดท าแผนปราบปรามคนตางดาวหลบหนเขาเมอง และประสานความรวมมอกบเพอนบานตามเขตชายแดนเพอแกปญหาผลภยหรอการยายถนฐานโดยไมปกต เชน มง ลาว และส านกงานสภาความมนคงแหงชาต จดต งศนยขอมลบคคล เพอสนบสนนการตรวจตราบคคลเขาเมองดวยการตดตงคอมพวเตอรเมนเฟรมเชอมโยงกบดานตรวจคนเขาเมองใน 8 ดานชายแดน และททาอากาศยานสวรรณภม

3.6 การบรรเทากบภยพบต ไทยเปนเจาภาพกบเกาหลใตจดฝกซอมการบรรเทาภยพบตในกรอบ ARF (ASEAN Regional Forum Disaster Relief Exercise 2013) ครงท 3 เมอ 7-11 พฤษภาคม 2556 โดยเปนการซอมรวมระหวางทหารและพลเรอน

3.7 การตอตานการคามนษย ไทยไดผลกดนใหมการจดท าแผนปฏบตการระดบภมภาควาดวยเรองการตอตานการคามนษย (Regional Plan of Action to Combat Trafficking in Persons)

3.8 สทธมนษยชน ประเทศไทยใหความส าคญกบการเผยแพรประชาสมพนธและการน า ASEAN Human Rights Declaration (AHRD) ไปสการปฏบต รวมถงการเผยแพรหลกการสทธมนษยชนทเปนไปตามหลกสากล ปญหาอปสรรคและแนวทางด าเนนการในชวงกอนป พ.ศ. 2558

ปญหาและอปสรรคของการด าเนนงาน การรวมตวเปนประชาคมอาเซยนของประเทศสมาชกมปญหาอปสรรคตางๆทอาจสงผลให

การบรรลเปาหมายของการรวมกลมและความเชอมโยงระหวางประเทศสมาชกเปนไปคอนขางชาซงปญหาอปสรรคส าคญทประเทศไทยจะตองเผชญนนสามารถแบงไดเปน 2 สวน คอ ปญหาอปสรรครวมระหวางประเทศสมาชกอาเซยน และปญหาอปสรรคของประเทศไทยเอง สรปไดดงน

1. ปญหาอปสรรครวมของประเทศสมาชกอาเซยน ขอจ ากดทกลมประเทศอาเซยนเผชญอยในปจจบน หากไมไดรบความรวมมอ

จากประเทศสมาชกในการหาแนวทางแกไขอยางจรงจง อาจสงผลใหเปาหมายของการเปนประชาคมอาเซยนไมสามารถบรรลผลไดอยางมประสทธภาพ โดยมาตรการทไทยและอาเซยนยง

197

ไมสามารถด าเนนการไดตามแผนงานการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยนสวนใหญเกดจากความลาชาในการใหสตยาบนของแตละประเทศท าใหความตกลงบางฉบบยงไมมผลบงคบใชความลาชาในการแกไขกฎหมายในประเทศเพอด าเนนการตามพนธกรณการพฒนาระบบศลกากร (อาท การจดตง ASEAN Single Window – ASW ตามเปาหมายทใหแลวเสรจภายในป 2556 ซงเปนการเชอมโยงระบบขอมลแบบบรณาการระหวางหนวยงานภาครฐและผประกอบธรกรรมทางเศรษฐกจหรอผใหบรการดานการขนสงและโลจสตกส) การปรบประสานมาตรฐานและกฎระเบยบดานเทคนคและการเปดเสรการคาบรการ

นอกจากน นโครงสรางการลงทนโดยตรงจากตางประเทศของอาเซยนยงตองพ งพา นกลงทนนอกอาเซยนเปนหลก ประเทศในภมภาคอาเซยนสวนใหญยงไมสามารถใชประโยชนจากตลาดทนในการระดมทนเพอพฒนาเศรษฐกจของประเทศไดอยางมประสทธภาพ ตลอดจนการคาระหวางประเทศของสมาชกอาเซยนสวนใหญมลกษณะเปนการแขงขนมากกวาการพงพา ซงเปนผลมาจากพนฐานทางทรพยากรธรรมชาตและโครงสรางการผลตสนคาเกษตรและอตสาหกรรมทใกลเคยงกนของประเทศสมาชกอาเซยน ในขณะทการคาระหวางประเทศสมาชกอาเซยนกบประเทศพฒนาแลวสวนใหญมลกษณะเปนการพงพาและเปนคคาซงกนและกนมากกวา

2. ปญหาอปสรรคของประเทศไทย ส าหรบประเทศไทยทผานมา ทกภาคสวนมความตนตวและมความกาวหนา

ในการด าเนนการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมอาเซยนในหลายๆ มต อยางไรกตาม ประเทศไทยยงมความไมสมบรณหรอมขอจากดในบางประเดนส าคญทเปนอปสรรคตอการเขาสประชาคมอาเซยนในป 2558 ดงน

(1) ระบบคมนาคมขนสงและโลจสตกสยงมปญหาดานประสทธภาพการใหบรการ ทงการขนสงทางบก ราง นา และอากาศทยงใหบรการไดอยางจ ากดและมความแออดในบางพนท ขอจ ากดของศนยรวบรวมและกระจายสนคา การปรบปรงและเพมประสทธภาพระบบ โลจสตกสมความลาชา กฎหมายระเบยบและขอบงคบทเกยวของกบการขนสงและโลจสตกสยงไมชดเจนและไมสอดคลองกบสถานการณปจจบน

(2) โครงสรางพนฐานและระบบการคาระหวางประเทศยงไมเอออ านวย โดยดานชายแดนทเปนประตทางการคาอาเซยนย งขาดความพรอมในการใหบรการอยางเตมประสทธภาพ มความแออดในการใหบรการ เสนทางเชอมโยงส าคญระหวางประเทศทงทางบกและรางยงไมสามารถเชอมตอกนไดอยางสมบรณ รวมถงกฎระเบยบการคาขามพรมแดนยงตองปรบปรงใหสามารถอ านวยความสะดวกในการขนสงและใหมความเปนสากลมากขน

198

(3) ผลตภาพของแรงงานของไทยอยในระดบทต า มขอจ ากดดานการพฒนาคณภาพและทกษะของก าลงแรงงาน รวมทงความเสยเปรยบในดานทกษะทางภาษาองกฤษซงเปนภาษากลางในการสอสารและตดตอธรกจการคาของโลก ซงปญหาดงกลาวจะสงผลตอการเรยนร พฒนาศกยภาพยกระดบคณภาพชวต และแลกเปลยนวฒนธรรมระหวางอาเซยนดวยกนใหเปนไปอยางไมราบรน

(4) การคมครองทางสงคมยงมปญหาการเขาถงหลกประกนทางสงคมในบางกลม โดยแรงงานนอกระบบซงเปนแรงงานสวนใหญรวมทงแรงงานขามชาตทกษะต ายงไมสามารถเขาถงหลกประกนทางสงคมไดอยางแทจรง อนเนองมาจากขอจากดดานกฎระเบยบตางๆ ความชดเจนในนโยบายทเกยวของและสวสดการทางสงคมทยงไมเอออานวยตอกลมแรงงานอยางทวถง ซงอาจสงผลตอปญหาการขาดแคลนแรงงานและการพฒนาเศรษฐกจของไทยในอนาคต

ประเดนเรงดวนทตองเรงด าเนนการกอนการเขาสประชาคมอาเซยนป 2558 1. ดานเศรษฐกจ

1.1 พฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส เพอแกไขปญหาประสทธภาพของระบบคมนาคมขนสงของประเทศทเปนตนทนส าคญของธรกจ และเปนสงอ านวยความสะดวกส าหรบประชาชนในการเดนทาง รวมทงเปนการสรางความเชอมโยงระหวางประเทศไทยกบกลมประเทศอาเซยนโดยใหความส าคญกบ 1) พฒนาระบบทางหลวงภายในเชอมโยงกบทางหลวงอาเซยนผานพฒนาดานทส าคญ 2) กอสรางถนนมอเตอรเวยบางใหญ-กาญจนบร เพอรองรบการเชอมโยงทาเรอทวาย 3) เปดประมลรถไฟความเรวสง 4 เสนทาง และ 4) พฒนาระบบรถไฟทางค 6 เสนทาง รวมทงพฒนาประสทธภาพดานทเปนประตเชอมโยงการคาอาเซยน และเรงรดการจดทาความตกลงการขนสงสนคาขามแดน รวมทงเรงเชอมโยงขอมลระหวาง National Single Window กบระบบภายในของหนวยราชการ

1.2 เรงผลกดนการออก/ปรบปรงกฎหมายเพอสรางความสามารถในการแขงขนของประเทศ เชน กฎหมายเพอรองรบการดาเนนงานตามความตกลงวาดวยการขนสงขามพรมแดนในอนภมภาคลมแมนาโขง กฎหมายเกยวกบการแขงขนทางการคา หลกประกนทางธรกจ สญญาซอขายระหวางประเทศ รวมถงกฎหมายกากบดแลธรกจบรการทมขอจากดดานสดสวนผถอหนของตางชาต เปนตน

2. ดานสงคม วฒนธรรม และการศกษา 2.1 ใหการคมครองทางสงคม จดบรการสาธารณะและปรบระบบ

สวสดการสงคมทจ าเปนแกแรงงานตางดาวอยางเทาเทยม

199

2.2 พฒนาทกษะการใชภาษาองกฤษและภาษาส าคญอนๆ ในอาเซยน โดยจดท าการสอนและโปรแกรมสอนภาษาองกฤษ ภาษาจน และภาษาในอาเซยนใหบคลากรภาครฐ SMEs และประชาชนทวไป

2.3 น ารองการยอมรบมาตรฐานหลกสตรรวมกนกบประเทศอาเซยน รวมทงจดท าแผนการผลตบคลากรเพอตอบสนองตลาดแรงงานอาเซยน

2.4 รวมมอกบประเทศในภมภาค เพอหาแนวทางการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรวมกน

3. การเมองและความมนคง 3.1 พฒนาระบบยตธรรมและปรบปรงกฎหมาย ใหมความนาเชอถอและ

สงเสรมการเขาถงระบบยตธรรมของประชาชน 3.2 สงเสรมธรรมาภบาลในภาครฐและเอกชน เชน การใชแนวปฏบตการ

ก ากบดแลกจการทด (ASEAN Corporate Government) ในบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย รวมถงการตอตานการฟอกเงน

3.3 แกปญหายาเสพตด โดยจดตงและใชประโยชนจากเครอขายอาเซยนตอตานยาเสพตดอยางเปนรปธรรม และตอตานการกอการรายและอาชญากรรมขามชาต และการคามนษย รวมกบประเทศภาคสมาชกภมภาคเอเชย-แปซฟก (ASEAN Regional Forum - ARF) รวมทงควบคมการลกลอบเขาเมองผดกฎหมาย อยางเขมงวดรวมกบประเทศเพอนบาน

3.4 เรงพฒนาระบบการบรหารภาครฐใหเปน E-Government และการใหบรการประชาชนในรปแบบ E-Service เพอลดขนตอนและเพมประสทธภาพในการด าเนนงาน รวมทงอานวยความสะดวกในการประกอบธรกจของภาคเอกชนไทยและอาเซยน

3.5 เรงจดตง ASEAN Unit และพฒนาบคลากร ในสวนกลางและสวนภมภาคทมเขตตดตอกบประเทศเพอนบาน เพอประสานงานเรองอาเซยนโดยเฉพาะ บทสรป ประเทศไทยเปนหนงในหาของสมาชกผกอตงและเปนจดก าเนดของเอเซยน ไทยมบทบาทอยางแขงขนในกจกรรมของอาเซยนตลอดมา รวมทงยงมสวนผลกดนใหอาเซยนมโครงการความรวมมอในดานตางๆ ททนการณ และสอดคลองกบสภาพแวดลอมและสถานการณระหวางประเทศ อาท การจดตงเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) การประชมอาเซยนวาดวยความรวมมอดานการเมองและความมนคงในภมภาคเอเชย-แปซฟก สนธสญญาเขตปลอดอาวธนวเคลยรในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ในขณะเดยวกนอาเซยนกมความส าคญตอประเทศไทย โดยนอกจากจะสราง

200

พนธมตรและความเปนปกแผน ตลอดจนเสถยรภาพและสนตภาพในภมภาคแลว ยงชวยเพมอ านาจตอรองในการเจรจาระหวางประเทศ และรวมมอกนในการแกไขปญหาขามชาต และการพฒนาขนพนฐานตางๆ อยางเปนรปธรรม นอกจากนนความรวมมอทางดานเศรษฐกจและอตสาหกรรมภายในอาเซยนไดเปดโอกาสใหมการขยายตวดานการคาและการลงทนในประเทศไทยมากขน ซงน าผลดมาสเศรษฐกจของประเทศไทยและของประเทศอาเซยนโดยสวนรวม ค าถามทายบท

1. ประเทศไทยมจดมงหมายใดในการน าประเทศไปสการเปนประชาคมอาเซยน ในป 2558 อยางสมบรณ

2. ใหนกศกษาอธบายถงการเตรยมความพรอมของไทยสการเปนประชาคมอาเซยนในป 2558 ในประเดนตอไปน

2.1 การเตรยมความพรอมภาครฐบาล 2.2 การเตรยมความพรอมภาคประชาชน

3. ในฐานะทนกศกษาเปนพลเมองของประชาคมอาเซยน นกศกษาคดวาจะเตรยมความพรอมของตนเองเพอเขาสประชาคมอาเซยนไดอยางไร

เอกสารอางอง ทมวชาการนช. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 1. กรงเทพฯ: นช. ประภสสร เทพชาตร. (2555). ประชาคมอาเซยน. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: เสมาธรรม. ไพรสทธ ศรสทธเกดพร. (2555). อาเซยน 2558 (2015). กรงเทพฯ: ปญญาชน. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2556). เสนทางประเทศไทยสประชาคมอาเซยน. รายงานการประชมประจ าป 2556. กรงเทพมหานคร. อณฎณ เชอไทย. (2555). AEC ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. กรงเทพฯ: แสงดาว. อภญญา เฉอนฉว. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 2. กรงเทพฯ: นช. http://www.asean.org http://www.aseansec.org http://www.mfa.go.th/asean

บรรณานกรม กรมองคการระหวางประเทศ กองการสงคม. (2548). ความรวมมอระหวางประเทศเรองโรคเอดส



กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน สหพนธรฐมาเลเซย. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐอนโดนเซย. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐสงคโปร. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน รฐบรไนดารสซาลาม . กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐฟลปปนส. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม . กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐแหงสหภาพพมา. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.

. (2554). คมอการคาและการลงทน ราชอาณาจกรกมพชา. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย.


204


กระทรวงพาณชย กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ. (2551). Asean Economics Community : AEC ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. กรงเทพฯ: Color Idea.



วฒนธรรมและสนเทศ ครงท 46. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.m-culture.go.th/detail_page.php?sub_id=3365.

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2555). ขาวประชาสมพนธ. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.most.go.th/main/index.php/news/orgnews. html.






205





[ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.sac.or.th/databases/conference_asean_2011/?page_id=536.

สถาบนระหวางประเทศเพอการคาและการพฒนา. (2555). การเตรยมการอดมศกษาสประชาคม อาเซยน. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557. เขาถงไดจาก: http://www.facebook.com/notes/itd-international-institute-for-trade-anddevelopment.




206





อณฎณ เชอไทย. (2555). AEC ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. กรงเทพฯ: แสงดาว. อภญญา เฉอนฉว. (2556). ความรเกยวกบประชาคมอาเซยน เลม 2. กรงเทพฯ: นช. ASEAN Watch. (2555). ความคบหนาอาเซยน. [ออนไลน]. วนทคนขอมล 21 เมษายน 2557.

เขาถงไดจาก: http://aseanwatch.org/category/asean-progress/. http://www.asean.org http://www.aseansec.org http://www.mfa.go.th/asean

Documents

เอกสารประกอบการสอน รายวิชา GEN1143 ...reg2.crru.ac.th/reg/files/20150929020849_cc179887987af... · 2015-09-29 · จ สารบัญ