10
วารสารวิจัยและพัฒนา ปีท่ 4 2555 Research and Development Journal. Vol. 4 2012 102 สภาพและแนวทางการพัฒนาการบริหารโรงเรียนเป็นฐาน ในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร กลุ่มกรุงเทพกลาง States and Guidelines for Detelcpinc The School-Based management in Central Bangkok Metropolitan เอมอร วิริยะขันติกุล นักศึกษาปริญญาโท มหาวิทยาลัยเซนต์จอห์น E-mail : [email protected] บทคัดย่อ การวิจัยนี้ เป็นการวิจัยเชิงส�ารวจ มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) เพื่อศึกษาสภาพการบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานใน โรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร กลุ่มกรุงเทพกลาง (2) เพื่อ ศึกษาแนวทางการพัฒนาการบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน ในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร กลุ ่มกรุงเทพกลาง กลุ ่มตัวอย่าง คือ ผู้บริหาร และครูโรงเรียนในสังกัดกรุงเทพมหานคร กลุ่ม กรุงเทพกลาง จ�านวน 366 คน โดยได้จากการสุ่มตัวอย่าง แบบแบ่งชั้นภูมิ (Stratified Random Sampling) เครื่องมือ ที่ใช้ในการวิจัยคือแบบสอบถาม สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยและค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพการบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็น ฐานในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร กลุ่มกรุงเทพกลางอยูในระดับมาก ทั้ง 3 ด้าน คือ ด้านการกระจายอ�านาจ ด้านการ บริหารแบบมีส่วนร่วม และด้านการบริหารจัดการที่ดี 2) แนวทาง การพัฒนาการใช้บริหารโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานในโรงเรียน สังกัดกรุงเทพมหานคร กลุ่มกรุงเทพกลาง คือ (1) ด้านการ กระจายอ�านาจสถานศึกษาควรมีการแบ่งงาน 4 ฝ ่าย อย่างชัดเจน โดยแต่ละฝ่ายมีผู้รับผิดชอบตามความรู้ ความสามารถอย่าง เหมาะสม โดยการออกค�าสั่งแต่งตั้งแจ้งให้ทราบ และจัดท�า โครงสร้างการบริหารงานอย่างชัดเจน ผู้บริหารต้องยอมรับ การตัดสินใจ และการแสดงความคิดเห็นของผู ้รับผิดชอบงาน มีการสร้างขวัญและก�าลังใจให้แก่บุคลากรภายในโรงเรียน การจัดสรรงบประมาณในการบริหารงานควรมีความรวดเร็ว และคล่องตัวมากกว่าที่เป็นอยู ่ จัดหาและอ�านวยความสะดวก ในการจัดกิจกรรมต่างๆ ทั้งภายในและภายนอกโรงเรียน (2) การบริหารแบบมีส่วนร่วม ให้ความรู้แก่คณะกรรมการ สถานศึกษาหรือเครือข่ายที่เกี่ยวข้องในการเข้ามามีบทบาท ในการบริหารงานในโรงเรียน มีการประชาสัมพัธุ ์ให้ผู ้ปกครอง หรือผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทราบถึงประโยชน์ในการมีส่วนร่วม กับทางโรงเรียนต่อนักเรียนที่จะได้รับ (3) การบริหารจัดการ ที่ดี การบริหารงานโดยใช้หลักธรรมาภิบาล เข้ามาในโรงเรียน อย่างเป็นระบบ น�าระบบ PDCA เข้ามาบริหารจัดการภายใน โรงเรียน Abstract The purposes of this research are 1) To study State and Development Direction of the SBM (SBM: School-Based Management) Schools under Bangkok Subordination, Central Bangkok Group 2) To study State and Development Direction of the SBM Schools under Bangkok Subordination, Cen- tral Bangkok Group, focusing on targeted research samples of 366 school administrators and teachers in total, under Stratified Random Sampling (SRS) method. This study employed a questionnaire. The statistics used to analyze the data includes fre- quency, percentage, average and standard devia- tion.

สภาพและแนวทางการพัฒนาการ ...rdi.ssru.ac.th/journal/files/journal/journal2555/11.pdf · 2015-01-16 · วารสารวิจัยและพัฒนา

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: สภาพและแนวทางการพัฒนาการ ...rdi.ssru.ac.th/journal/files/journal/journal2555/11.pdf · 2015-01-16 · วารสารวิจัยและพัฒนา

วารสารวจยและพฒนา ปท 4 2555Research and Development Journal. Vol. 4 2012

102

สภาพและแนวทางการพฒนาการบรหารโรงเรยนเปนฐาน

ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร กลมกรงเทพกลาง

States and Guidelines for Detelcpinc The School-Based management

in Central Bangkok Metropolitan

เอมอร วรยะขนตกลนกศกษาปรญญาโท มหาวทยาลยเซนตจอหน

E-mail : [email protected]

บทคดยอ

การวจยน เปนการวจยเชงส�ารวจ มวตถประสงคเพอ

(1) เพอศกษาสภาพการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานใน

โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร กลมกรงเทพกลาง (2) เพอ

ศกษาแนวทางการพฒนาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน

ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร กลมกรงเทพกลาง กลมตวอยาง

คอ ผบรหาร และครโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานคร กลม

กรงเทพกลาง จ�านวน 366 คน โดยไดจากการสมตวอยาง

แบบแบงชนภม (Stratified Random Sampling) เครองมอ

ทใชในการวจยคอแบบสอบถาม สถตทใชในการวเคราะหขอมล

คอคาความถ คารอยละ คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการวจยพบวา 1) สภาพการบรหารโดยใชโรงเรยนเปน

ฐานในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร กลมกรงเทพกลางอย

ในระดบมาก ทง 3 ดาน คอ ดานการกระจายอ�านาจ ดานการ

บรหารแบบมสวนรวม และดานการบรหารจดการทด 2) แนวทาง

การพฒนาการใชบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยน

สงกดกรงเทพมหานคร กลมกรงเทพกลาง คอ (1) ดานการ

กระจายอ�านาจสถานศกษาควรมการแบงงาน 4 ฝาย อยางชดเจน

โดยแตละฝายมผรบผดชอบตามความร ความสามารถอยาง

เหมาะสม โดยการออกค�าสงแตงตงแจงใหทราบ และจดท�า

โครงสรางการบรหารงานอยางชดเจน ผบรหารตองยอมรบ

การตดสนใจ และการแสดงความคดเหนของผรบผดชอบงาน

มการสรางขวญและก�าลงใจใหแกบคลากรภายในโรงเรยน

การจดสรรงบประมาณในการบรหารงานควรมความรวดเรว

และคลองตวมากกวาทเปนอย จดหาและอ�านวยความสะดวก

ในการจดกจกรรมตางๆ ทงภายในและภายนอกโรงเรยน

(2) การบรหารแบบมสวนรวม ใหความรแกคณะกรรมการ

สถานศกษาหรอเครอขายทเกยวของในการเขามามบทบาท

ในการบรหารงานในโรงเรยน มการประชาสมพธใหผปกครอง

หรอผทมสวนเกยวของทราบถงประโยชนในการมสวนรวม

กบทางโรงเรยนตอนกเรยนทจะไดรบ (3) การบรหารจดการ

ทด การบรหารงานโดยใชหลกธรรมาภบาล เขามาในโรงเรยน

อยางเปนระบบ น�าระบบ PDCA เขามาบรหารจดการภายใน

โรงเรยน

Abstract The purposes of this research are 1) To

study State and Development Direction of the SBM

(SBM: School-Based Management) Schools under

Bangkok Subordination, Central Bangkok Group 2)

To study State and Development Direction of the

SBM Schools under Bangkok Subordination, Cen-

tral Bangkok Group, focusing on targeted research

samples of 366 school administrators and teachers

in total, under Stratified Random Sampling (SRS)

method. This study employed a questionnaire. The

statistics used to analyze the data includes fre-

quency, percentage, average and standard devia-

tion.

Page 2: สภาพและแนวทางการพัฒนาการ ...rdi.ssru.ac.th/journal/files/journal/journal2555/11.pdf · 2015-01-16 · วารสารวิจัยและพัฒนา

วารสารวจยและพฒนา ปท 4 2555Research and Development Journal. Vol. 4 2012

103

The research discovers: 1) The state of man-

agement of the SBM schools under Bangkok subor-

dination, Central Bangkok Group scored in a “Much”

level in all 3 aspects; decentralization, participatory

administration and good governance. 2) The direc-

tion of development under SBM of schools under

Bangkok subordination, Central Bangkok Group re-

veals as follows; (1) Decentralization; the schools

should identically divide into 4 departments upon

knowledge and capability of its personnel in charg-

ing in each department by issuing an appointment

notice and creating a clear management structure.

School administrators should accept the decision

and expression of the personal in charge, created

courage and morale to school’s personnel, quick

and rapidly allocated the budget for management

and procured and facilitated in any other activity

arrangement both inside and outside the schools.

(2) Participatory management; the schools should

provide knowledge for school educational com-

mittees or related networks to take a part in the

management in school and informed parents or

involving persons about benefits to students in

cooperating with school. (3) Good governance; the

schools should systematically apply the principles

of good governance into their management and

brought the PDCA system for school internal man-

agement.

ความน�า

หลกการบรหารจดการศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 39 ไดก�าหนดใหกระทรวงกระจายอ�านาจการบรหารและการจดการศกษาทงดานวชาการ งบประมาณ การบรหารงานบคคลและการบรหารทวไปไปยงคณะกรรมการและส�านกงานเขตพนทการศกษา และสถานศกษาในเขตพนทการศกษาโดยตรง และมาตรา 40 ก�าหนดใหมคณะกรรมการ

สถานศกษาขนพนฐาน เพอท�าหนาทก�ากบสงเสรมและสนบสนน

กจการของสถานศกษา ซงหลกการดงกลาวสอดคลองกบแนว

ทางการบรหารฐานโรงเรยนทใหความส�าคญในเรองการ

กระจายอ�านาจ การบรหารจดการตนเอง การมสวนรวม และ

การประกนคณภาพ การจดการศกษาขนพนฐานนบวาเปน

การจดการศกษาทมความส�าคญยงเพราะการศกษาในระดบน

มงพฒนาผเรยนใหสามารถพฒนาคณภาพชวต พรอมทจะท�า

ประโยชนใหกบสงคมตามบทบาทหนาทของตนในฐานะพลเมอง

ดตามระบอบการปกครองแบบประชาธปไตยอนมพระมหา-

กษตรยเปนประมข ดงนนการจดการศกษาจะประสบความส�าเรจ

ตามจดมงหมายนน การบรหารโรงเรยนนบวาเปนปจจยส�าคญ

ทจะน�าไปสความส�าเรจ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พทธศกราช 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ได

กลาวถงการบรหารและการจดการศกษา โดยแยกออกเปน

3 สวน สวนท 1 วาดวยการบรหารการจดการศกษาของรฐ

สวนท 2 วาดวยการบรหารและการจดการศกษาขององคกร

ปกครองสวนทองถนและสวนท 3 วาดวยการบรหารและ

การจดการศกษาของเอกชน มกฏหมายก�าหนดแผนและขนตอน

การกระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ.

2542 ซงไดประกาศใชไปแลว โดยก�าหนดใหกระจายอ�านาจ

การจดการศกษาใหแกองคกรปกครองสวนทองถน 5 รปแบบ

คอ เทศบาล องคการบรหารสวนจงหวด องคการบรหารสวน

ต�าบล กรงเทพมหานคร และเมองพทยา (กมล สดประเสรฐ,

2545 : 5)

ส�านกการศกษา (2551 : 3-4) กรงเทพมหานครม

อ�านาจหนาทในการจดการศกษาตงแตเรมกอตง ในป พ.ศ.

2515 ปจจบนการจดการศกษากรงเทพมหานครเปนอ�านาจ

หนาทตามทก�าหนดไวในมาตรา 89(21) แหงพระราชบญญต

ระเบยบบรหารราชการกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2548 โดยม

การจดการศกษาหลายระดบและหลายรปแบบ ดงน การจด

การศกษาระดบกอนประถมศกษา การจดการศกษาระดบ

ประถมศกษา การจดการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนและ

ตอนปลาย การจดการศกษาระดบดดมศกษา และการจดการ

ศกษานอกระบบโรงเรยน ภารกจหลกในการจดการศกษาของ

กรงเทพมหานคร คอ การจดการศกษาในระดบประถมศกษา

อยในความรบผดชอบของส�านกการการศกษาและส�านกงาน

เขตมโรงเรยนประถมศกษา จ�านวน 431 โรงเรยน จากโรงเรยน

Page 3: สภาพและแนวทางการพัฒนาการ ...rdi.ssru.ac.th/journal/files/journal/journal2555/11.pdf · 2015-01-16 · วารสารวิจัยและพัฒนา

วารสารวจยและพฒนา ปท 4 2555Research and Development Journal. Vol. 4 2012

104

ในสงกดกรงเทพมหานครทงหมด 436 โรงเรยน ซงตงอย

กระจายทว 50 ส�านกงานเขต มการแบงการบรหารออกเปน

กลม ประชากรในกลมกรงเทพกลางซงประกอบไปดวย 9 ส�านก

งานเขต ไดแก เขตพระนคร เขตปอมปราบศตรพาย เขต-

สมพนธวงศ เขตดสต เขตพญาไท เขตหวยขวาง เขตราชเทว

เขตดนแดง เขตวงทองหลาง จ�านวนทงหมด 41 โรงเรยน ท�า-

หนาทจดการศกษาในกรงเทพมหานคร เพอใหเปนไปตาม

นโยบายรฐบาลในการพฒนาคณภาพการศกษาใหมคณภาพ

เหมาะสมกบสภาพสงคมทเปลยนแปลง มความเจรญกาวหนา

ทางเทคโนโลยทรวดเรว จากการตดตามประเมนผลการบรหาร

จดการโดยใชโรงเรยนเปนฐานพบวาปญหาอปสรรคส�าคญ

ของการบรหารจดการโดยใชโรงเรยนเปนฐานของโรงเรยนใน

กรงเทพมหานคร(ส�านกการศกษา, 2548 : 23-24) มดงน

1) ผบรหารทกระดบยงมความเขาใจไมตรงกบบางเรอง

โดยเฉพาะหวใจส�าคญของการบรหารจดการโดยใชโรงเรยน

เปนฐาน

2) คร ชมชน ผปกครอง ยงไมมความรความเขาใจ

เกยวกบความหมายทแทจรงของการบรหารจดการโดยใช

โรงเรยนเปนฐานวาคออะไร

3) ปญหาโครงสรางการบรหารแบบเดมของหนวยงาน

ราชการในประเทศไทยทกหนวยงาน รวมทงกรงเทพมหานคร

ซงเคยชนตอระบบการสงการ ซงเมอเปลยนจากระบบสงการ

มาเปนระบบบรหารจดการโดยเนนการกระจายอ�านาจ กตองใช

เวลาท�าความเขาใจกบกลมตางๆ และปรบเปลยนความเคยชน

กบวฒนธรรมการบรหารแบบเดม เหลานท�าให SBM ประสบ

ความส�าเรจลาชา

4) ปญหาความขดแยงระหวางส�านกเขตการศกษากบ

โรงเรยนในการปฏบตงานดานตางๆ เชน การบรหารงบประมาณ

การบรหารบคคล

5) ปญหาภาระงานมาก ดงทผบรหารโรงเรยนคนหนง

ระบวา “โรงเรยนยงไมมการกระจายอ�านาจทแทจรง เพราะ

งานจรมเขามามากโรงเรยนในกรงเทพมหานครตองขนกบเขต

เมอเขตขอรองกตองท�า”

6) ขอมลจากผบรหารโรงเรยนบางแหงระบวา การบรหาร

งานบางเรองโรงเรยนไมมโอกาสตดสนใจเอง เปนการสงการ

จากเบองบนใหโรงเรยนท�าโดยเฉพาะเรองการบรหารงบประมาณ

และบคลากร

7) การอบรมบอยครงมากเกนไปท�าใหเกดผลกระทบตอการเรยนการสอนนอกจากนครมภาระงานอนทไมใชงานสอนมากเกนไป เชน งานตามนโยบายซงเปลยนไปตามการเปลยนผบรหารกรงเทพมหานครและผบรหารโรงเรยน จงท�าใหไมมอสระในการบรหารจดการตามความตองการของโรงเรยนและชมชน

วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาสภาพการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร กลมกรงเทพกลาง 2. เพอศกษาแนวทางการพฒนาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร กลมกรงเทพกลาง

กรอบแนวคดการวจย

สภาพและแนวทางการพฒนาการบรหารงานโดยใช

โรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร กลมกรงเทพกลาง ตามหลกการบรหารทส�าคญของการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานของส�านกเลขาธการสภาการศกษา (2548, 51) ทไดพฒนาตวบงชการบรหารโรงเรยนเปนฐาน ประกอบดวยหลกการใหญ 3 ประการ คอ หลกการกระจายอ�านาจ (Decen-tralization) หลกการมสวนรวม (Collaboration) และหลกการบรหารจดการศกษาทด (Good Governance in Edu-cation)

วธด�าเนนการวจย (ตวอกษร 16) การศกษาครงนเปนการศกษาเชงส�ารวจ ประชากรทใชในการวจย ประกอบดวย ผ บรหารสถานศกษา และบคลากรครสงกดกรงเทพมหานคร กลม-กรงเทพกลาง 9 เขต จ�านวน 1221 คน ประกอบดวย ผบรหารสถานศกษา 83 คน และบคลากรคร 1,138 คน กลมตวอยาง ไดแก ผบรหารสถานศกษา และบคลากรคร ประจ�าโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร กลมกรงเทพกลาง กลมตวอยางผบรหาร จ�านวน 70 คน และกลมตวอยางบคลากรคร จ�านวน 296 คนรวมทงสน จ�านวน 366 คน การก�าหนดขนาดของกลมตวอยางไดจาก สตรของ Taro Yamane และสมตวอยางโดยวธการแบงชนหรอแบบชนภม (Stratified Random Sam-

pling)

Page 4: สภาพและแนวทางการพัฒนาการ ...rdi.ssru.ac.th/journal/files/journal/journal2555/11.pdf · 2015-01-16 · วารสารวิจัยและพัฒนา

วารสารวจยและพฒนา ปท 4 2555Research and Development Journal. Vol. 4 2012

105

เครองมอทใชในการวจย แบงออกเปน 2 ประเภท

ไดแก แบบสอบถาม (Questionnaire) และแบบสมภาษณ

(Interview Questions) 1) แบบสอบถาม (Questionnaire)

เกยวกบสภาพปญหาและแนวทางการพฒนาการบรหารงาน

โดยใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

กลมกรงเทพกลาง ลกษณะของแบบสอบถามแบงออกเปน 3

ตอน คอ ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบขอมลสถานภาพ

ของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ ต�าแหนง วฒการศกษา

ชวงอาย ประสบการณท�างาน โดยมขอค�าถามแบบเลอกตอบ

ตอนท 2 เปนแบบสอบถาม เกยวกบสภาพการบรหารโดยใช

โรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร กลมกรงเทพ

กลาง ซงม 3 ดานไดแก ดานการกระจายอ�านาจ ดานการ

บรหารแบบมสวนรวม ดานการบรหารจดการทด ตอนท 3

เปนแบบสอบถามลกษณะปลายเปด เกยวกบขอเสนอแนะ

แนวทางการพฒนาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน

ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร กลมกรงเทพกลาง ซงม

3 ดานไดแก ดานการกระจายอ�านาจ ดานการบรหารแบบ

มสวนรวม และดานการบรหารจดการทด 2)แบบสมภาษณ

สมภาษณผบรหารและครผสอน เพอถามเกยวกบแนวทางการ

พฒนาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนสงกด

กรงเทพมหานคร กลมกรงเทพกลาง จ�านวน 10 คน โดยจะ

ท�าการสมภาษณครทเปนหวหนากลมสาระและรบผดชอบ

งานของโรงเรยนทง 4 ฝาย แนวค�าถามทใชในการสมภาษณ

ไดน�ามาจากผลการวเคราะหขอมลในแบบสอบถาม โดยการ

น�าประเดนทควรมการพฒนาเกยวกบการบรหารโรงเรยน

เปนฐานในการบรหารทง 3 ดาน

การเกบรวบรวมขอมลมขนตอน ตามล�าดบดงน คอ

1) ผวจยตดตอขอหนงสอรบรองจากคณะศกษาศาสตร มหา-

วทยาลยเซนตจอหน เพอขอความอนเคราะหจากผบรหาร

โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร เพอขอความรวมมอในการ

ตอบแบบสอบถามและใหสมภาษณ 2)น�าแบบสอบถามพรอม

หนงสอขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถามไปแจกให

กลมตวอยางในแตละโรงเรยน โดยนดหมายวนเวลาเพอเกบ

แบบสอบถามกลบคน ใชเวลาประมาณ 2 สปดาห หลงจาก

นนผวจยจงไปรบแบบสอบถามคนดวยตนเอง 3) น�าแบบสอบ

ถามทไดรบกลบคนมาตรวจสอบความสมบรณกอนการวเคราะห

ขอมลตามสถตทก�าหนด ไดรบแบบสอบถามกลบคนครบ

366 ชด คดเปนรอยละ 100 และ4)ผวจยลงรหสขอมลและ

ด�าเนนการปอนขอมลเขาโปรแกรม ตรวจสอบความถกตอง

อกครงเพอประมวลผลขอมลในขนตอนตอไป

สถตทใชในการวจย ตอนท 1 วเคราะหขอมลโดยการ

ใชความถและคารอยละ ตอนท 2 วเคราะหขอมลเพอหาคา

เฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard De-

viation)

การวเคราะหขอมล การวเคราะหเชงปรมาณวเคราะห

ขอมลทางสถตดวยโปรแกรมส�าเรจรป ดงน ตอนท 1 แบบ-

สอบถามเกยวกบขอมลสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม

ไดแก เพศ ต�าแหนง วฒการศกษา ชวงอาย ประสบการณ

ท�างาน วเคราะหขอมลโดยการใชความถ และคารอยละ ตอน-

ท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบสภาพและปญหาการบรหาร

โดยใชโรงเรยนเปนฐาน ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

กลมกรงเทพกลาง 3 ดานไดแก ดานการกระจายอ�านาจดาน

การบรหารแบบมสวนรวม และดานการบรหารจดการทด

วเคราะหขอมลเพอหาคาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบน

มาตรฐาน (Standard Deviation) และแปลความหมายของ

คาเฉลย ดงน (บญชม ศรสะอาด, 2545 : 100)

คาเฉลย ความหมาย

4.50-5.00 หมายถง มระดบการปฏบตมากทสด

3.50-4.49 หมายถง มระดบการปฏบตมาก

2.50-3.49 หมายถง มระดบการปฏบตปานกลาง

1.50-2.49 หมายถง มระดบการปฏบตนอย

1.00-1.49 หมายถง มระดบการปฏบตนอยทสด

การวเคราะหเชงคณภาพ ตอนท 3 เปนแบบสอบถาม

ลกษณะปลายเปด เกยวกบขอเสนอแนะแนวทางการพฒนา-

การบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน ในโรงเรยนสงกดกรงเทพ-

มหานคร กลมกรงเทพกลาง วเคราะหขอมลจากการสมภาษณ

(Interview) ใชการวเคราะหขอมลแบบสรางขอสรปดวยการ

จ�าแนกชนดขอมล (Typological Analysis) (สภางค จนทวานช,

2549 : 131-127) โดยใชแนวคดของส�านกงานเลขาธการ

สภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ (2548) ทไดพฒนา

มาตรฐานและตวบงช ประกอบดวย 3 หลกการคอ การกระ

จายอ�านาจ การบรหารแบบมสวนรวม และหลกการบรหาร

จดการโรงเรยนทดเปนกรอบในการจ�าแนก

Page 5: สภาพและแนวทางการพัฒนาการ ...rdi.ssru.ac.th/journal/files/journal/journal2555/11.pdf · 2015-01-16 · วารสารวิจัยและพัฒนา

วารสารวจยและพฒนา ปท 4 2555Research and Development Journal. Vol. 4 2012

106

เหมาะสมกบความตองการของผเรยน น�าภมปญญาทองถน

มาใชในการจดการเรยนการสอน

มาตรฐานท 2 สถานศกษามอสระและความคลองตว

ในการบรหารงานบคคลเพอประโยชนของผเรยนเปนส�าคญ

โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมากเพราะส�านก

การศกษากรงเทพมหานครใหความส�าคญในการพฒนาคร

โดยการจดอบรมบคลากรครเปนประจ�าเพอใหครมการพฒนา

ตนเองอยเสมอ เมอพจารณาเปนรายขอ พบวามระดบการ

ปฏบตอยในระดบปานกลาง คอสถานศกษามสวนรวมในการ

สรรหาและคดเลอกและบคลากรตามความตองการ เนองจาก

การคดเลอกบคลากรครในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

ส�านกการศกษากรงเทพมหานครจะท�าหนาทคดเลอกและ

จดสงครมาใหโรงเรยนทมต�าแหนงวางอย ซงสอดคลองกบ

ผลการศกษาของ วลภา สะเกศ (2550 : บทคดยอ) ไดศกษา

เกยวกบการพฒนาตวบงชคณภาพการบรหารโดยใชโรงเรยน

เปนฐานในสถานศกษา สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษา

ระยอง ผลการวจยพบวา การบรหารงานบคคล มการวางแผน

อตราก�าลงคนทตรงกบความตองการลวงหนา เสนอขออตรา

ก�าลงบคลากรทตรงตามความตองการ สรรหาบคลากรโดย

ใหทกฝายมสวนรวม จดบคลากรปฏบตงานตรงกบความสามารถ

และความถนดเพอประโยชนทางการศกษา

มาตรฐานท 3 สถานศกษามอสระและความคลองใน

การบรหารจดการงบประมาณ เพอประโยชนของผเรยนเปน

ส�าคญ พบวาโดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก

เนองจากกรงเทพมหานครไดรบเงนอดหนนจากรฐและจาก

รายไดของกรงเทพมหานคร ทน�ามาใชในการบรหารจดการ

ไดอยางเตมทและทวถงภายใตระเบยบกระทรวงการคลง

เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ขอทมระดบการปฏบตนอย

ทสดคอ สถานศกษามการระดมทรพยากรและการลงทนจาก

แหลงตางๆ มการออกระเบยบการใชเงนรายได เพอการพฒนา-

คณภาพการศกษา เพราะโรงเรยนในสงกดจะไดรบเงนอดหนน

จากรฐและรายไดของกรงเทพมหานครแลว การจดหาทรพ-

ยากรตางๆ เขตพนทจะจดหาใหตามความตองการของแตละ

โรงเรยน การระดมทรพยากรจากแหลงอนจงไมมการปฏบต

เทาทควร ซงสอดคลองกบผลการวจยของ วนด เกงขนทด

(2549 : บทคดยอ) ไดศกษาเกยวกบปญหาและแนวทางการ

พฒนาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยน สงกด

ผลการวจย

ผลการวจยมรายละเอยดดงนสภาพการบรหารโดย

ใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร กลม

กรงเทพกลาง โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.02) เมอ-

พจารณาเปนรายดาน พบวามดานการปฏบตงานอยในระดบ

มากทกดาน โดยดานการบรหารจดการทด ( X = 4.13) มคา

เฉลยสงสด รองลงมาคอ ดานการบรหารแบบมสวนรวม ( X

= 4.00) และดานการกระจายอ�านาจ ( X = 3.92) ตามล�าดบ

การอภปรายผล

ผลการวจย มประเดนทนาสนใจน�ามาอภปรายดงน

ดานการกระจายอ�านาจ

มาตรฐานท 1 สถานศกษามอสระและความคลองตว

ในการบรหารจดการดานวชาการ เพอประโยชนของผเรยน

เปนส�าคญ โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก

โรงเรยนทบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานจะมอสระในการ

บรหารจดการตนเอง มอสระในการจดท�าหลกสตรของสถาน

ศกษาและหลกสตรทองถนตามหลกสตรแกนกลางและเมอ

พจารณาเปนรายขอ พบวาขอทมระดบการปฏบตนอยทสด

คอ สถานศกษามการจดหาและใชสอและเทคโนโลยในการเรยน

การสอนอยางมประสทธภาพ เพราะการจดซอ หรอจดหาสอ

ทใชในการจดการเรยนการสอนของโรงเรยนในสงกดกรงเทพ-

มหานคร เปนการจดหาจากส�านกการศกษาหรอเขตพนท

การศกษาจดหาและสงมาใหตามโรงเรยน ซงในบางครงสอท

สงมาใหนนอาจไมเหมาะสม หรอไมตรงกบความตองการของ

แตละโรงเรยนในการน�าไปใชงานการจดการเรยนการสอน ซง

สอดคลองกบผลการวจยของ วลภา สะเกศ (2550 :บทคดยอ)

ไดศกษาเกยวกบการพฒนาตวบงชคณภาพการบรหารโดย

ใชโรงเรยนเปนฐานในสถานศกษา สงกดส�านกงานเขตพนท

การศกษาระยองและพบวา ดานการบรหารงานวชาการ

การพฒนาหลกสตรใหสอดคลองกบความตองการของสงคม

มรปแบบการจดการเรยนรทหลากหลายสอดคลองกบธรรมชาต

และสนองความตองการของผเรยน สงเสรมใหครพฒนาสอ

การเรยนรททนสมยสอดคลองจดมงหมายของสาระการเรยนร

จดหาแหลงการเรยนรทงภายในและภายนอกสถานศกษาให

Page 6: สภาพและแนวทางการพัฒนาการ ...rdi.ssru.ac.th/journal/files/journal/journal2555/11.pdf · 2015-01-16 · วารสารวิจัยและพัฒนา

วารสารวจยและพฒนา ปท 4 2555Research and Development Journal. Vol. 4 2012

107

ส�านกงานเขตพนทการศกษานครราชสมา เขต 5 พบวาโรงเรยน

มงบประมาณไมเพยงพอในการจดการบรหารตนเองและ

สอดคลองกบผลการวจยของ สมยศ ปนแกว (2549 : บทคดยอ)

ซงไดศกษาเกยวกบการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานของ

โรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาล�าปาง

เขต 2 พบวา ปญหาการบรหารทส�าคญคอ โรงเรยนมขอจ�ากด

ในดานบคลากร งบประมาณ รวมทงสอดคลองกบผลการ

วจยของ วลภา สะเกศ (2550 : บทคดยอ) ไดศกษาเกยวกบ

การพฒนาตวบงชคณภาพการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน

ในสถานศกษา สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาระยอง

ผลการวจยพบวา การบรหารงานงบประมาณ มระบบการ

บรหารงบประมาณทมงเนนผลงานสนบสนนการปฏรปการ

เรยนรก�าหนดแผนยทธศาสตรดานงบประมาณสอดคลองกบ

แผนยทธศาสตรของหนวยงานตนสงกด จดท�าแผนการบรหาร

งบประมาณตามนโยบายของรฐ จดสรรงบประมาณตามล�าดบ

ความส�าคญของงาน มระบบการตดตาม ตรวจสอบและ

ประเมนผลการใชงบประมาณทชดเจน ระดมทรพยากรจาก

องคการภายนอกมาพฒนาคณภาพการศกษา ด�าเนนการทาง

การเงนเปนไปตามระเบยบทก�าหนดดวยความโปรงใส

มาตรฐานท 4 สถานศกษามอสระและความคลองตว

ในการบรหารทวไป เพอประโยชนของผเรยนเปนส�าคญ โดย

ภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก เพราะแตละโรงเรยน

ในสงกดกรงเทพมหานคร มการมอบหมายงานไปยงรองผ

บรหาร และคณะครใหชวยกนรบผดชอบ อกทงยงมธรการ

ท�าหนาทโดยตรง เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ขอทมระดบ

การปฏบตนอยทสดคอ สถานศกษามระบบการบรหารงาน

ธรการ การพสด งานอาคารสถานท การประชาสมพนธและ

การสรางความสมพนธกบชมชนทองถนทคลองตว และ สนบ

สนนการปฏรปการเรยนร เนองจากการจดซอจดจาง การ-

กอสรางหรอการพฒนาอาคารตองรอเขตพนทการศกษา

พจารณาอนมตกอน ส�าหรบการสรางความสมพนธกบชมชน

เนองจากโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานครตงอยในชมชน

เมองทแออด สภาพแวดลอมการใชชวตตางเรงรบในการประกอบ

อาชพ การสรางความสมพนธกบชมชนจงเปนเรองทยงยาก

ซงสอดคลองกบขอมลทปรากฎในเอกสารรายงานการประชม

ของส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ

(2548 : 38) ไดก�าหนดไววา อ�านาจการตดสนใจบางอยาง

เชน การจดซอจดจาง การกอสราง ยงรวมไวทเขตพนทการ

ศกษา ไมกระจายลงไปถงสถานศกษา ทงนอาจเนองมาจาก

การจดซอจดจาง การกอสรางนนเปนการใชเงนจ�านวนมาก

จะตองรอการพจารณาความเหมาะสมในการใชงบประมาณ

และตองเปนไปภายใตระเบยบของกระทรวงการคลง ในการ

ทจะท�าเรองเบกจายงบประมาณตางๆ ในจ�านวนทมาก เพอ-

ความถกตองและโปรงใส

ดานการบรหารแบบมสวนรวม

มาตรฐานท 5 สถานศกษามระบบการบรหารและ

จดการศกษาแบบมสวนรวมโดยองคคณะบคคลและเครอ

ขาย โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก เพราะม

การจดตงคณะกรรมการสถานศกษาขนในแตละโรงเรยนใน

สงกดกรงเทพมนหานคร เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ขอ-

ทมระดบการปฏบตนอยทสดคอ คณะกรรมการสถานศกษา

มสวนรวมในการตดสนใจและวางแผนกบสถานศกษาอยางม

ประสทธภาพ เนองจากการทใหคนในชมชนไดเขามามสวน

รวมโดยการการเปนคณะกรรมการสถานศกษาจะชวยให

ก�าหนดทศทางการบรหารงานไดงายขน แตคณะกรรมการ

สถานศกษายงขาดความรความเขาใจในบทบาทหนาทของ

ตนและขาดคณสมบตทเหมาะสมอยมาก เชน ความรเรอง

การบรหารสถานศกษา การจดท�าหลกสตรสถานศกษาเปนตน

ซงสอดคลองกบรายงานการะประชมของ ส�านกงานเลขาธการ

สภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ (2548 : 38) ระบไววา

การเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในการจดการศกษา

เปนเรองทมความส�าคญและจ�าเปน เนองจากชมชนยอมรดวา

เขาและลกหลานของเขาตองการอะไรจากระบบการศกษา

การมสวนรวมท�าใหเกดความรสกเปนเจาของและความรสก

รบผดชอบทจะตองดแลใหการศกษานนเกดประโยชนตอ

ลกหลานของเขามากทสดซงจะน�าไปส การด�าเนนงานทม

ประสทธภาพ มการระดมพลงทหลากหลายและการจดการ

ศกษาในระดบสถานศกษามความเขมแขง

มาตรฐานท 6 สถานศกษาเปดโอกาสและสงเสรมใหผมสวนเกยวของมสวนรวมในกระบวนการบรหารและจดการศกษา โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก เพราะการรจดกจกรรมตางๆ ภายในโรงเรยนจะเปดโอกาสและเชญชวนใหผปกครองเขามามสวนรวมอยางมากในการจดกจกรรม

Page 7: สภาพและแนวทางการพัฒนาการ ...rdi.ssru.ac.th/journal/files/journal/journal2555/11.pdf · 2015-01-16 · วารสารวิจัยและพัฒนา

วารสารวจยและพฒนา ปท 4 2555Research and Development Journal. Vol. 4 2012

108

ในโรงเรยน เมอพจารณาเปนรายขอ พบวาขอทมระดบการ

ปฏบตนอยทสดคอ ผปกครองและผมสวนเกยวของมสวนรวม

ในกระบวนการบรหารกจกรรมททางโรงเรยนจดขนอยาง

สม�าเสมอ เนองจากผปกครองสวนมากประกอบอาชพหาเลยง

ครอบครว ผปกครองสวนมากรบทราบการท�ากจกรรมของ

ทางโรงเรยนและเขารวมกจกรรมทางโรงเรยนเมอมเวลาหรอ

เทาทสามารถจะมาไดเทานนซงอาจจะไมทกครงเสมอไป

สอดคลองกบขอสรปของ วลาวณย ศรรป (2551 : 100) ได

ศกษาเกยวกบปญหาและขอเสนอแนะในการบรหารโดยใช

โรงเรยนเปนฐานตามความคดเหนของผบรหารและครผสอน

ในสถานศกษา สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาตราด สรป-

ไววา ผบรหารและครผสอนจะตองสรางความตระหนกใหกบ

ทกสวนตงแตบคลากรในโรงเรยนและชมชนใหเขามามสวน

รวมในการสนบสนนและเหนความส�าคญของสถานศกษาให

มากขนและตามเอกสารรายงานการประชมของส�านกงาน

เลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ (2548 : 39)

ระบวา การสรางการมสวนรวมแบบหนสวนจากทกฝายทเกยว

ของ จากทกฝายทมสวนไดเสย เพอสนบสนนการพฒนา

คณภาพการเรยนรเปดโอกาสใหพอแมผปกครองไดมสทธ

มเสยง มสวนรวมในการรวมตดสนใจกบโรงเรยนในขอเสนอแนะ

ใหการสนบสนนในสงทจะเปนประโยชนตอโรงเรยนและ

การเรยนรของผเรยน ในขณะเดยวกนกบทมบทบาทรวมท�างาน

และก�ากบดแลการบรหารจดการ

ดานการบรหารจดการทด

มาตรฐานท 7 สถานศกษามระบบการบรหารและ

จดการศกษาทสอดคลองกบจดมงหมายของพระราชบญญต

การศกษาแหงชาต โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอย ใน

ระดบมาก เพราะการบรหารจดการศกษาทดนอกจากจะ

สอดคลองกบจดหมงหมายของพระราชบญญตการศกษา

แหงชาตแลว ยงตองตรงกบความตองการของผเรยน และ

ความตองการของชมชนและสงคมนนๆ ดวย เมอพจารณา

เปนรายขอ พบวาขอทมระดบการปฏบตนอยทสดคอ สถานศกษามระบบการบรหารภายใน ทเนนการกระจายอ�านาจการตดสนใจ เพอการมสวนรวมของทกฝายทเกยวของและประสทธภาพในการบรหาร เพราะการกระจายอ�านาจการตดสนใจ และความรบผดชอบใหแกทกฝายทมสวนเกยวของ

จะชวยขบเคลอนการท�างานใหมประสทธมากขน ซงสอด-คลองกบผลการวจยของ Wilson (2001 : 337) ไดศกษาเกยวกบการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานใน Alberta : การรบรของผน�าในโรงเรยนของรฐ ค.ศ. 1994-1997 (School-Based Management in Alberta : Perceptions of Public Leaders 1994-1997) พบวา ความส�าเรจของการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานเกดจากผน�าในโรงเรยนมบทบาทในการตดสนใจและเพมบทบาทการมสวนรวมของชมชนและพฒนาการสอสารและสอดคลองกบผลการวจยของ วลาวณยศรรป (2551 : บทคดยอ) ไดศกษาเกยวกบปญหาและขอเสนอแนะในการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน ตามความคดเหนของผบรหารและครผสอนในสถานศกษา สงกดส�านกงานเชตพนทการศกษาตราด พบวา ดานการบรหารงานทวไป มแผนปฏบตการเปนแนวทางในการปฏบตงานทชดเจน จด-สภาพแวดลอมภายในทเออตอการปฏบตหนาทของบคลากร จดกจกรรมเพอสรางความสมพนธทดของบคลากร จดระบบการควบคมภายในสถานศกษาอยางตอเนอง สงเสรมการมสวนรวมของบคลากรในการจดกจกรรมเพอพฒนาคณภาพผเรยน เปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในการบรหารการศกษา ระดมความรวมอจากชมชนและองคกรเอกชนมการใหความรในการจดการศกษาแกคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน และประชาสมพนธการด�าเนนงานของโรงเรยน

ดวยวธการตางๆ อยางสม�าเสมอ

มาตรฐานท 8 สถานศกษามระบบการบรหารและ

จดการศกษาทยดหลกธรรมมาภบาล เพอมงผลประโยชน

ของผเรยนเปนส�าคญ โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยใน

ระดบมากเพราะการบรหารจดการศกษาทดผ น�าจะตองยด

หลกธรรมาภบาลในการบรหารงานเพอความเปนธรรมและ

โปรงใส สามารถตรวจสอบได เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา

ขอทมระดบการปฏบตนอยทสดคอ สถานศกษามความสามารถ

ในการจดการศกษาไดอยางมประสทธภาพ โดยใชทรพยากร

อยางประหยดและคมคา ซงสอดคลองกบรายงานการประชม

ของส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ

(2548 : 45) ระบวา การบรหารจดการและใชทรพยากรทม

จ�ากดเพอใหเกดประโยชนสงสดแกผเรยนอยางประหยดและ

คมคา ผเรยนมคณภาพสามารถแขงขนไดในเวทโลก ซงเปน

สวนหนงในการน�าหลกธรรมาภบาลเขามาใชกบการบรหาร

และจดการศกษา

Page 8: สภาพและแนวทางการพัฒนาการ ...rdi.ssru.ac.th/journal/files/journal/journal2555/11.pdf · 2015-01-16 · วารสารวิจัยและพัฒนา

วารสารวจยและพฒนา ปท 4 2555Research and Development Journal. Vol. 4 2012

109

มาตรฐานท 9 สถานศกษามระบบการบรหารและ

จดการศกษาทพรอมรบการตรวจสอบคณภาพและประสทธ-

ภาพ โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก เมอ-

พจารณาเปนรายขอ พบวา ขอทมระดบการปฏบตนอยทสด

คอ สถานศกษามระบบสารสนเทศเพอการบรหารทมฐาน

ขอมลในการบรหารทวไปทมประสทธภาพ ซงสอดคลองกบ

ผลการวจยของ วลาวณย ศรรป (2551 : บทคดยอ) พบวา

การบรหารงานตองมขอมลสารสนเทศทถกตองทนสมย เปน

ปจจบนเพอเปนฐานขอมลทใชในการตดสนใจและพฒนา

สารสนเทศใหตรงกบความตองการของบคคลและสอดคลอง

กบสรปของ สพรรณ วรณพนธ (2548 : บทคดยอ) ไดศกษา

เกยวกบ สภาพปจจบนและปญหาการบรหารโดยใชโรงเรยน

เปนฐานในโรงเรยนสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน

เขต 4 สรปไววา ดานการบรหารจดการตนเอง ควรจดระบบ

สารสนเทศและระบบการนเทศตดตาม ประเมนผล โดยเนน

มาตรฐานคณภาพเปนหลก

ขอเสนอแนะจากผลการวจย

ดานการกระจายอ�านาจ

การบรหารจดการดานวชาการ จากผลความคดเหน

โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก แตการทสถาน

ศกษามการจดหาและใชสอและเทคโนโลยในการเรยนการ

สอนอยางมประสทธภาพนนกบมคาเฉลยต�าสด ดงนนผบรหาร

ระดบเขตพนทการศกษาจงควรกระจายอ�านาจใหสถาน

ศกษาในการจดหาสอทเหมาะสมกบสภาพแวดลอมของ

ตวผเรยนเองตามความตองการของผเรยนและครผสอนตาม

ความเหมาะสมของสถานทดวยเพอการจดหาสอและใชสอ

นนไดอยางมประสทธภาพ

การบรหารงานบคคล จากผลความคดเหนโดยภาพ

รวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก แตสถานศกษามสวน

รวมในการสรรหาและคดเลอกและบคลากรตามความตองการ

กบทมคาเฉลยต�าสด ดงนนส�านกการศกษาควรใหทางโรงเรยน

ทมความตองการบคลากรไดมโอกาสไดเขาไปมสวนรวมใน

การคดเลอกโดยตรงนอกเหนอจากการท�าเปนเอกสารขอ

บคลากรในสวนทขาดแคลนเทานนเพอใหไดบคลากรตรง

ตามความตองการของทางโรงเรยน

การบรหารจดการงบประมาณ จากผลความคดเหน

โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก แตสถาน

ศกษามการระดมทรพยากรและการลงทนจากแหลงตางๆ ม-

การออกระเบยบการใชเงนรายได เพอการพฒนาคณภาพ

การศกษา กบมคาเฉลยต�าสด ดงนนทางเขตควรใหสทธแก

ผบรหารโรงเรยนใหสามารถระดมทรพยการจากแหลงตางๆ

ไดอยางเตมทและมการออกระเบยบควบคมในการใชจาย

ทรพยากรนนทงทเปนตวเงน หรอสงของตามความเหมาะ

สมเพอเปนการใชในการพฒนาการศกษาภายในโรงเรยนให

มคณภาพมากยงขน

การบรหารทวไป จากผลความคดเหนโดยภาพรวม

มระดบการปฏบตอยในระดบมาก แตสถานศกษามระบบการ

บรหารงานธรการ การพสด งานอาคารสถานท การประชา-

สมพนธและการสรางความสมพนธกบชมชนทองถนทคลอง

ตว และสนบสนนการปฏรปการเรยนร กบมคาเฉลยต�าสด

ดงนนผบรหารควรมการแบงงาน หรอมการกระจายอ�านาจ

ไปตามสายงานตามความเหมาะสมและตรงตามความถนด

ของแตละคน โดยมการออกค�าสงอยางเปนระบบและใหบคคล

นนฯ รบทราบในหนาทของตน อกทงมการตดตามการปฏบต

งานของแตละงานอยางตอเนอง พรอมทงมการน�าภมปญญา

ในทองถนนนเขามามสวนรวมในการจดการศกษาเพอสราง

ความสมพนธอนดกบชมชนดวย

ดานการบรหารแบบมสวนรวม

การบรหารและจดการศกษาแบบมสวนรวมโดยองค

คณะบคคลและเครอขาย จากผลความคดเหนโดยภาพรวม

มระดบการปฏบตอยในระดบมาก แตคณะกรรมการสถาน

ศกษามสวนรวมในการตดสนใจและวางแผนกบสถานศกษา

อยางมประสทธภาพกบมคาเฉลยต�าสด ดงนนผบรหารควร

มการคดเลอกและแตงตงคณะกรรมการสถานศกษา เครอขาย

ผปรกครองจากความสมครใจของคณะกรรมการ การจดอบรม

ความรความเขาใจในบทบาทหนาทของคณะกรรมการสถาน

ศกษาวามอะไรบาง เพอความเขาใจทเปนไปในทศทางเดยวกน

และมการจดประชมรวมกนอยางตอเนองและสม�าเสมอ เพอ

วางแผนรวมกนในการพฒนาโรงเรยนใหบรรลตามเปาหมาย

ทวางไวโดยเนนผลประโยชนสงสดของผเรยนเปนส�าคญ

Page 9: สภาพและแนวทางการพัฒนาการ ...rdi.ssru.ac.th/journal/files/journal/journal2555/11.pdf · 2015-01-16 · วารสารวิจัยและพัฒนา

วารสารวจยและพฒนา ปท 4 2555Research and Development Journal. Vol. 4 2012

110

สถานศกษาเปดโอกาสและสงเสรมใหผมสวนเกยวของ

มสวนรวมในกระบวนการบรหารและจดการศกษา จากผล

ความคดเหนโดยภาพรวมมสภาพระดบการปฏบตอยในระดบ

มาก แตผปกครองและผมสวนเกยวของมสวนรวมในกระบวน

การบรหารกจกรรมททางโรงเรยนจดขนอยางสม�าเสมอ กบม

คาเฉลยต�าสด ดงนนผบรหารควรมการประชาสมพนธ ใหผ-

ปกครองและผมสวนเกยวของเหนความส�าคญ ในการมสวน

รวมและเปนก�าลงในการขบเคลอน ในกระบวนการบรหาร

กจกรรมตางๆ ททางโรงเรยนจดขนอยางสม�าเสมอ วาจะสง

ผลดอยางไรตอตวนกเรยน โรงเรยน และชมชน โดยมการ

ตดตามการเขามามสวนรวมอยางตอเนอง

ดานการบรหารจดการทด ระบบการบรหารและจดการศกษาทสอดคลองกบ

จดมงหมายของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต จากผล

ความคดเหนโดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก

แตสถานศกษามระบบการบรหารภายใน ทเนนการกระจาย

อ�านาจการตดสนใจเพอการมสวนรวมของทกฝายทเกยวของ

และประสทธภาพในการบรหาร กบมคาเฉลยต�าสด ดงนน ผ-

บรหารควรน�าหลกธรรมาภบาล และใชระบบ PDCA เขามา

ใชในการบรหารงานอยางจรงจง และใหทกคนมสวนรวมใน

การบรหารงาน ทงรวมคด รวมตดสนใจ รวมด�าเนนการ และ

ภาคภมใจรวมกน เพอสรางความรสกใหทกคนเปนสวนหนง

ทส�าคญในการบรหารงานใหประสบความส�าเรจรวมกน

ระบบการบรหารและจดการศกษาทยดหลกธรรม

มาภบาล เพอมงผลประโยชนของผเรยนเปนส�าคญ จากผล

ความคดเหนโดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก

แตสถานศกษามความสามารถ ในการจดการศกษาไดอยาง

มประสทธภาพ โดยใชทรพยากรอยางประหยดและคมคากบ

ทมคาเฉลยต�าสด ผบรหารควรใหการสบสนนอยางเตมทใน

การจดการศกษา ไมวาจะเปนการจดหาเครองอ�านวยความ

สะดวกตางๆ เชน สอ สถานท วสดอปกรณตางๆ ทมความ

จ�าเปน การจดการอบรมพฒนาครอยเสมอ รวมทงการสราง

ขวญและก�าลงใจ ใหแกครผ สอนในการจดเตรยมการเรยน

การสอน

ระบบการบรหารและจดการศกษาทพรอมรบการตรวจสอบคณภาพและประสทธภาพ จากผลความคดเหนโดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก แตสถานศกษามระบบสารสนเทศเพอการบรหารทมฐานขอมลในการบรหารทวไปทมประสทธภาพกบมคาเฉลยต�าสด ดงนนผบรหารควรมการจดตงคณะกรรมการทมงาน และมการจดอบรมใหครมความรในเรองระบบสารสนเทศททางโรงเรยนใชอยใหมความรความเขาใจรวมกน เพอเปนการกระจายงานไปยงคนอนดวยไมใหเปนหนาทของคนใดคนหนงเทานนในการรบผดชอบเรองการท�าสาระสนเทศของโรงเรยน ซงจะเปนการสรางระบบสารสนเทศททนสมยถกตอง ชดเจน รวดเรว สามารถ

ตรวจสอบความถกตอง ความโปรงใสได

ขอเสนอแนะการวจยครงตอไป

จากผลการวจยสภาพและแนวทางการพฒนาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร มสภาพการปฏบตในการบรหารโรงเรยนเปนฐานในระดบมากและมแนวทางในการพฒนาโรงเรยนในดานตางๆ ควรมการศกษาวจยตอไปในเรองตอไปน 1. การมสวนรวมในโรงเรยนของคณะกรรมการสถานศกษา ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร 2. ความตองการมสวนรวมในการบรหารแบบโรงเรยนเปนฐานของเครอขายผปกครอง ในโรงเรยนสงกดกรงเทพ-มหานคร 3. การพฒนารปแบบการบรหารโรงเรยนเปนฐานของ

ผบรหาร และครในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

เอกสารอางอง [1] กมล สดประเสรฐ. (2545). รายงานผลการวจยรป แบบการบรหารและการจดการศกษาแบบกระจาย อ�านาจ. พมพครงท 2. กรงเทพมฯ : พรกหวานกราฟฟค.[2] บญชม ศรสะอาด. (2545) การวจยเบองตน (ฉบบ ปรบปรงใหม). กรงเทพฯ : สวรยาสาสน.[3] วนด เกงขนทด (2549) ปญหาและแนวทางการพฒนา การบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยน สงกด ส�านกงานเขตพนทการศกษานครราชสมา เขต 5. ครศาสตรมหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา

มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.

Page 10: สภาพและแนวทางการพัฒนาการ ...rdi.ssru.ac.th/journal/files/journal/journal2555/11.pdf · 2015-01-16 · วารสารวิจัยและพัฒนา

วารสารวจยและพฒนา ปท 4 2555Research and Development Journal. Vol. 4 2012

111

[4] วลภา สะเกศ. (2550) การพฒนาตวบงชคณภาพ

การบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานในสถานศกษา

สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาระยอง. ครศาสตร

มหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏ

ร�าไพพรรรณ.

[5] วลาวณย ศรรป. (2551) ปญหาและขอเสนอแนะ

ในการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน ตามความคด

เหนของผบรหารและครผสอนในสถานศกษา สงกด

ส�านกงานเชตพนทการศกษาตราด. ครศาสาตรมหา

บณฑต สาขาบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏ

ร�าไพพรรณ.

[6] สมยศ ปนแกว. (2549) การบรหารโดยใชโรงเรยน

เปนฐานของโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขต

พนทการศกษาล�าปาง เขต 2. ปรญญาครศาสตรมหา

บณฑต สาขาบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฎ

ล�าปาง.

[7] ส�านกการศกษา กรงเทพมหานคร. (2548) บทสรป

การตดตามประเมนผลการบรหารจดการโดยใช

โรงเรยนเปนฐาน. กรงเทพฯ : บรษท เอส อาร พรนตง

แมสโปรดกส จ�ากด. ส�านกงานเลขาธการ สภาการ

ศกษา กระทรวงศกษาธการ. (2548) ตวบงชการ

บรหารฐานโรงเรยน. กรงเทพฯ : ส�านกงานเลขา

ธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ.

[8] ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวง

ศกษาธการ. (2548) ตวบงชการบรหารฐานโรงเรยน.

กรงเทพฯ : ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา

กระทรวงศกษาธการ.

[9] สพรรณ วรณพนธ. (2548). สภาพปจจบนและ

ปญหาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยน

สงกด ส�านกงานเขตพนทการศกษาของแกน เขต 4.

ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาบรหารการ

ศกษา มหาวทยาลยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ.

[9] สภางค จนทวานช. (2549) วธการวจยเชงคณภาพ.

พมพครงท 14. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[10] Wilson, Robert James. (June 2001). “School-

Based Management in Alberta : Perceptions

of Public School Leaders 1994-1997,” Disser-

tation Abstracts International. 62(3) : 337-