การศกษารปแบบการจดการการจดเกบขยะชมชน กรณศกษา : องคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด

จงหวดนครราชสมา

นายธนกฤต บวกขนทด

โครงงานนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต การบรหารงานกอสรางและสาธารณปโภค

สาขาวชาวศวกรรมโยธา ส านกวชาวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร

ปการศกษา 2553

การศกษารปแบบการจดการการจดเกบขยะชมชน กรณศกษา : องคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด

จงหวดนครราชสมา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร อนมตใหนบโครงงานฉบบนเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญามหาบณฑต

คณะกรรมการสอบโครงงาน

_______________________________

(ศ. ดร.สขสนต หอพบลสข) ประธานกรรมการ

_______________________________

(อ. ดร.ฉตรเพชร ยศพล) กรรมการ (อาจารยทปรกษาโครงงาน)

_______________________________

(รศ. ดร.วฒนวงศ รตนวราห) กรรมการ

_______________________________

(รศ. น.อ. ดร.วรพจน ข าพศ) คณบดส านกวชาวศวกรรมศาสตร

ก

ธนกฤต บวกขนทด : การศกษารปแบบการจดการการจดเกบขยะชมชน กรณศกษา : องคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา (BEHAVIOR OF SOLID WASTE MANAGEMENT OF POPULATION IN NONMUANGPATTANA LOCAL ADMINISTRATION, DANKHUNTHOD DISTRICT, NAKONRATCHASIMA PROVINC) อาจารยทปรกษา : อ. ดร.ฉตรเพชร ยศพล

ในปจจบนนการทงขยะในเขตองคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนายงมปญหาใน

เรองของรปแบบการจดการขยะทยงไมถกวธ เปนบอเกดของพาหนะน าโรคตาง ๆ ทจะเขาสรางกายของคนในชมชนท าใหคนในชมชนเกดเจบไข ไมสบาย ทงเปนโรคทางเดนทางอาหาร โรคทางเดนหายใจ ในการศกษาครงนมวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมของประชาชนในการจดการขยะมลฝอยในชมชน ขององคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา และเพอศกษาสภาพของปญหาการจดการการจดเกบขยะขยะมลฝอยของชมชน ขององคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา

ผลการศกษาพบวา สาเหตของการทงขยะไมถกวธนนมาจากประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนายงขาดความรความเขาใจในรปแบบของการจดการการเกบขยะมลฝอย และการคดแยกการทงขยะใหถกวธ และขาดการประชาสมพนธและการใหความรเกยวกบรปแบบการจดการขยะมลฝอยในชมชน

จากการสอบถามของกลมตวอยางในเรองของพฤตกรรมการทงขยะในชมชนนน กลมตวอยางไดเสนอแนะใหทางองคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา ไดประสานงานใหทางสาธารณสขหรอสถานอนามยในเขตต าบลโนนเมองพฒนามาใหความรกบประชาชนในชมชน และแนะน ารปแบบการจดการการเกบขยะมลฝอยรวมถงการคดแยกขยะทสามารถน ากลบมาใชงานไดอก หรอน ามาขายใหกบพอคาคนกลางเพอหารายไดมาเสรมใหกบครวเรอนไดอกทางหนง และการทงขยะของคนในชมชนจะไดถกสขลกษณะท าใหไมเกดโรคระบาดไดอกดวย

สาขาวชา วศวกรรมโยธา ลายมอชอนกศกษา ปการศกษา 2553 ลายมอชออาจารยทปรกษา

ข

THANAKIT BUAKKHUNTHOD : BEHAVIOR OF SOLID WASTE

MANAGEMENT OF POPULATION IN NONMUANGPATTANA LOCAL

ADMINISTRATION, DANKHUNTHOD DISTRICT, NAKONRATCHASIMA

PROVINCE. THESIS ADVISOR : CHATPET YODSAPOL, Ph.D.

Today, municipality solid waste management in Nonmunangpattana

Subdistrict is considered to be a major problem of the community due to inappropriate

management method. This leads to disease transmission and health problems to the

people in the community. This study aims to investigate the behavior of the people in

terms of solid waste management in Nonmuangpattana Local Administration,

Dankhunthod District, Nakhonratchasima Province. Furthermore, this study also aims

to identify the current situation of MSW collection method.

The results show that major cause of inappropriate MSW is due to the

community behavior in terms of solid waste discarding. Many people also do not

familiars with the waste segregation habit. And the local administration does not

provide effective public relation.

The questionnaire survey was conduct to investigate the MSW discarding

habit. The results show that people in the community expect the local administration

to cooperate with the local public health center to educate the community in terms of

waste segregation and an appropriate waste disposal method.

School of Civil Engineering Student’s Signature_________________

Academic Year 2010 Advisor’s Signature________________

ค

กตตกรรมประกาศ

โครงงานฉบบนเสรจสมบรณไดโดยความอนเคราะหจาก อ. ดร.ฉตรเพชร ยศพล อาจารยทปรกษาและควบคมการจดท าโครงงาน ไดกรณาใหค าปรกษา แนะน าและขอเสนอแนะตางๆ ตลอดจนแกไขขอบกพรองจนโครงงานส าเรจลลวงไปดวยด เพอใหโครงงานฉบบนมความสมบรณและถกตอง ผศกษารสกซาบซง จงขอขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน

ขอขอบคณ ศ. ดร.สขสนต หอพบลสข หวหนาสาขาวชาวศวกรรมโยธา ทไดใหความร แนวคด ค าแนะน า ตรวจสอบ และปรบปรงแกไขขอบกพรอง ตลอดจนขอเสนอแนะตาง ๆ อนเปนประโยชนในการจดท าโครงงานในครงน

ขอขอบคณ ผบรหาร และพนกงานสวนต าบล ประชาชน ในเขตพนทต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา ทกทานทไดใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามเปนอยางด จนไดขอมลในการจดท าโครงงานครงน

ขอขอบคณ คณประกอบ ปานสนเทยะ คณชยศ ศรวรขนธ คณสายฝน แพทยสนเทยะ คณวรชย ฉายแมน คณปราโมทย - ส าเนยง บญเปลง ตลอดจนภรรยาและลกๆ ทใหการสนบสนนและชวยเหลอในหลายๆดาน และขอบคณเพอนรวมรนทกๆทาน ทคอยใหความชวยเหลอ และแนะน าในการท าการศกษาครงน

ประโยชนและคณคาของการจดท าโครงงานฉบบน ผจดท าขอมอบเปนเครองสกการะคณแกบดา มารดา ครอาจารย และผมพระคณทกทาน ทไดถายทอดความร ทใหการศกษาอบรมสงสอน ใหสตปญญาคณธรรมเปนเครองชน าความส าเรจในชวต จนสามารถท าโครงงานฉบบนไดส าเรจลลวงไปดวยด

ธนกฤต บวกขนทด

ง

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ก บทคดยอภาษาองกฤษ ข กตตกรรมประกาศ ค สารบญ ง สารบญตาราง ฉ สารบญรปภาพ ช บทท

1 บทน า 1 1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคของการวจย 3 1.3 ขอบเขตและขอจ ากดของการวจย 3 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 3

2 ทฤษฎและเนอหาทเกยวของ 4 2.1 ทฤษฎแนวคดเกยวกบการเกบขยะ 4

2.1.1 ความหมายของขยะ 4 2.1.2 ประเภทของขยะ 7

2.2 สาเหตการเกดขยะในชมชย 9 2.2.1 สาเหตทท าใหเกดปญหาขยะมลฝอย 11 2.2.2 ผลเสยทเกดจากขยะมลฝอย 12 2.2.3 ปญหาจากสภาพสงแวดลอมขยะมลฝอย 12

2.3 การจดการขยะในชมชน 13 2.3.1 ความหมายของการจดการขยะในชมชน 13 2.3.2 ปญหาจากขยะ 14 2.3.3 การแกไขปญหาขยะมลฝอย 15 2.3.4 การน าขยะมลฝอยกลบมาใชใหม 18

2.4 ผลงานวจยทเกยวของ 19 2.5 กรอบแนวคดในการวจย 20

จ

3 วธการด าเนนการวจย 22

3.1 รปแบบการศกษา 22 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง 22 3.3 ตวแปรทศกษา 22 3.4 เครองมอทใชในการศกษา 23 3.5 วธการสรางเครองมอ 23 3.6 การเกบรวบรวมขอมล 24 3.7 การวเคราะหขอมล 24

4 ผลการศกษา 25 4.1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 25 4.2 ความรเกยวกบขยะมลฝอย 29 4.3 การปฏบตในการจดการขยะมลฝอย 30 4.4 สภาพปญหาในการก าจดขยะ 31

5 สรปผล ผลการศกษาและขอเสนอแนะ 35 5.1 สรปผลการศกษา 35 5.2 อภปรายผล 35 5.3 ขอเสนอแนะ 36

เอกสารอางอง 38 ภาคผนวก ก 39 ภาคผนวก ข 46 ประวตผเขยน 68

ฉ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 2.1 รายชอหมบานและจ านวนครวเรอน 13 4.1 จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามจ าแนกเพศ 25 4.2 จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามอาย 26 4.3 จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามระดบการศกษา 26 4.4 จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามอาชพ 27 4.5 จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามรายได 27 4.6 จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามจ านวนสมาชกในครอบครว 28 4.7 จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามประเภทของครอบครว 28

ช

สารบญรปภาพ

รปท หนา 2.1 แผนผงแหลงก าเนดและประเภทขยะมลฝอย 11

1

บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา ปจจบน วทยาการกาวหนา ประชากรเพมอยางรวดเรว อตราการใชทดนเพมขนเพอผลต เครองอปโภค บรโภค อาหาร ทอยอาศย เปนเหตใหเศษสงเหลอใชมปรมาณมากขน กอใหเกดปญหาของขยะมลฝอย ขยะ หรอ มลฝอย หรอ ของเสย เปนเหตส าคญประการหนงทกอใหเกดปญหาสงแวดลอม และ มผลตอสขภาพอนามย มลฝอยหรอของเสยก าลงมปรมาณเพมมากขนทกป เพราะสาเหตจากการเพมของประชากร การขยายตวทางเศรษฐกจและทางอตสาหกรรม นบเปนปญหาทส าคญของชมชนซงตองจดการและแกไข ปรมาณกากของเสยและสารอนตราย ไดแก ขยะมลฝอย สงปฏกล และสารพษทปนเปอนอยในแหลงน า ดน และอากาศ ตลอดจนบางสวนตกคางอยในอาหาร ท าใหประชาชนทวไปเสยงตออนตรายจากการเปนโรคตาง ๆ เชน โรคมะเรง และ โรคผดปกตทางพนธกรรม เปนตน ขยะเปนสงทคนเราไมตองการ เปนสงทเรามองไมเหนคาของขยะ เมอใชแลวกไมไดใสใจกบขยะ อาจจะเปนดวยเวลา และการท างานในปจจบนคอคนไมคอยมเวลาเอาใจใสกบเรองขยะเทาไหร การจดการขยะของชมชนในปจจบนจงไมไดมการทงหรอมรปแบบการจดการการเกบขยะทถกวธ

องคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา มรปแบบการจดการขยะทไมคอยจะถกวธ จะใชวธการฝงกลบแทน แตในสวนของการฝงกลบนน กไมไดเปนตามททางสาธารณสขไดก าหนดไว จะเปนไปตามวถของชาวบานเทานน คอ ใน 1 ป เราจะน ารถไถไปเกรด เพอท าความสะอาดครงหนง ซงเปนสาเหตหนงของการเกดโรคระบาดได เพราะบอขยะนน ถาเราท าไมถกวธกจะเปนแหลงทกกเกบเชอโรคเปนอยางด ซงการเกดโรคระบาดนน เราสามารถปองกนไดยากเพราะวานสยการทงขยะของชมชนในเขตองคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนานน ไมมการคดแยกขยะกอนทง ไมมการทงทถกวธ โดยจะน าขยะทกชนดไปทงในทเดยวกน ถอวาเปนการจดการขยะอยางไมมประสทธภาพ และอาจเกดปญหาของสงแวดลอมตาง ๆ ตามมาอกดวย

ในการจดการรปแบบการจดเกบขยะมลฝอยในชมชนใหมประสทธภาพและย งยนนนตองอาศยการมสวนรวมของประชาชนเปนหลกเรมจากการทงขยะมลฝอยอยางมประสทธภาพ กลาวคอควรมการคดแยกขยะกอนทจะทงขยะชนดใดทสามารถน ากลบไปใชไดอก หรอสามารถแปรรปเพอสรางรายไดใหกบประชาชนและเปนการรกษาและเปนการสรางสขลกษณะนสยในการทงขยะอยางถกวธ

2

ประเภทของขยะมลฝอย 1. จ าแนกตามพษภยทเกดขนกบมนษยและสงแวดลอม ม 2 ประเภท คอ

1.) ขยะทวไป (General waste) หมายถง ขยะมลฝอยทมอนตรายนอย ไดแก พวกเศษอาหาร เศษกระดาษ เศษผา พลาสตก เศษหญา และใบไม ฯลฯ

2.) ขยะอนตราย (Hazardous waste) เปนขยะทมภยตอคนและสงแวดลอม อาจมสารพษ ตดไฟหรอระเบดงาย ปนเปอนเชอโรค เชน ไฟแชคแกส กระปองสเปรย ถานไฟฉาย แบตเตอร หรออาจเปนพวกส าลและผาพนแผลจากสถานพยาบาลทมเชอโรค

2. จ าแนกตามลกษณะของขยะ ม 2 ประเภท คอ 1.) ขยะเปยกหรอขยะสด (Garbage) มความชนปนอยมากกวารอยละ 50 จงตดไฟได

ยากสวนใหญไดแก เศษอาหาร เศษเนอ เศษผก และผกผลไมจากบานเรอน รานจ าหนายอาหารและตลาดสด รวมทงซากพชและสตวทยงไมเนาเปอย ขยะประเภทนจะท าใหเกดกลนเนาเหมนเนองจากแบคทเรยยอยสลายอนทรยสาร นอกจากน ยงเปนแหลงเพาะเชอโรคโดยตดไปกบแมลง หน และสตวอนทมาตอมหรอกนเปนอาหาร

2.) ขยะแหง (Rubbish) คอ สงเหลอใชทมความชนอยนอยจงไมกอใหเกดกลนเหมน จ าแนกได 2 ชนด คอ - ขยะทเปนเชอเพลง เปนพวกทตดไฟได เชน เศษผา เศษกระดาษ หญา ใบไม

กงไมแหง - ขยะทไมเปนเชอเพลง ไดแก เศษโลหะ เศษแกว และเศษกอนอฐ

องคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา ในป 2553 มจ านวนประชากรอย 4,401 คน(ขอมลทะเบยนราษฎรอ าเภอดานขนทด เดอน ตลาคม 2553 ) มบอขยะ ขนาดกวาง 300 * 400 เมตร ลก 3.00 เมตร แตปจจบน ประชากรในเขตต าบลโนนเมองพฒนา มจ านวน 4,945 คน แตบอขยะยงเทาเดม ไมไดมการขยายขนแตอยางใด การเพมขนของประชากรอยางรวดเรว ท าใหเกดปญหาอกหลาย ๆ อยางตามมา เชน โรคอหวาตกโรค ซงนสยของประชาชนในการทงขยะจะทงขยะกนตามสะดวก โดยน าไปเทกองรวมกนไวรมทางเดนบาง โคนตนไมบาง ท าใหมการหมกหมมเนาเปอยสงกลนเหมนคลง บางครงอาจมองเหนหนอนจ านวนมากมายไตย วเยยออกมาจากกองขยะ ดนาขยะแขยง นอกจากนนกองขยะยงเปนแหลงชมนมของสตวน าโรคสารพดชนด เชน ยง แมลงวน หน แมลงสาบ ฯลฯ ยามทฝนตกลงมาน าฝนกชะเอาสงสกปรกเนาเหมนในกองขยะไหลไปยงพนทใกลเคยง และอาจจะไหลลงทอระบายน า และแมน าล าคลองใกล ๆ อกดวย

3

จากปญหาทเกดขน ผวจยไดเลงเหนถงความส าคญในจดนถงไดท าการศกษาในเรองของรปแบบการจดการการเกบขยะในชมชนขน โดยมงเนนทจะศกษาในสวนของประชาชนในพนทองคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา เพอศกษาถงรปแบบการจดการการเกบขยะในชมชน เพอประโยชนในการบรหารจดการรปแบบการจดการการเกบขยะในชมชนขององคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา

ในการจดการขยะมลฝอยใหมประสทธภาพและย งยนนน ตองอาศยการมสวนรวมของประชาชนเปนหลกเรมจากการทงขยะมลฝอยอยางมประสทธภาพ กลาวคอ ควรมการคดแยกขยะกอนทจะทงขยะชนดใดทสามารถน ากลบไปใชไดอก หรอสามารถแปรรปเพอสรางรายไดใหกบประชาชนและเปนการรกษาและเปนการสรางสขลกษณะนสยในการทงขยะ 1.2 วตถประสงคของการวจย

2.1 เพอศกษาพฤตกรรมของประชาชนในการจดการขยะมลฝอยในชมชน ขององคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา

2.2 เพอศกษาสภาพของปญหาการจดการการจดเกบขยะขยะมลฝอยของชมชน ขององคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา

1.3 ขอบเขตและขอจ ากดของการวจย

การศกษาครงน เปนการศกษารปแบบการจดการการเกบขยะชมชนของประชาชนในเขตต าบลโนนเมองพฒนา โดยเลอกตวแทนสมาชกในแตหมบาน จาก จ านวนประชากร 1,137 หลงคาเรอน โดยเลอกสมภาษณประชากรกลมตวอยาง หมบานละ 20 หลงคาเรอน ทง 11 หมบาน จ านวน 220 คน เปนตวแทนในการตอบแบบสอบถาม

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.1 ทราบสภาพของปญหาของรปแบบการจดการการเกบขยะของต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา วาเปนอยางไร

1.2 ทราบพฤตกรรมของประชาชนในการจดการขยะชมชนเพอใชเปนขอมลในการน าไปประกอบการด าเนนการจดท ารปแบบการจดการการเกบขยะของต าบลโนนเมองพฒนา

4

บทท 2 ทฤษฎและเนอหาทเกยวของ

การศกษารปแบบการจดการการจดเกบขยะชมชน กรณศกษา : องคการบรหารสวนต าบล

โนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา ในครงน ผท าการศกษาไดทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของกบการศกษา ตามล าดบดงตอไปน

2.1 ทฤษฎแนวคดเกยวกบการเกบขยะ 2.2 สาเหตของการเกดขยะในชมชน 2.3 การจดการขยะในชมชน 2.4 ผลงานวจยทเกยวของ 2.5 กรอบแนวคดในการวจย

2.1 ทฤษฎแนวคดเกยวกบการเกบขยะ

2.1.1 ความหมายของขยะ การขยายตวของชมชนเมองและการเจรญเตบโตของเศรษฐกจ กอใหเกดปญหาขยะมลฝอย และสงปฏกลเพมมากขนเปนเงาตามตว สงผลกระทบตอคณภาพชวตและสงแวดลอม โดยเฉพาะอยางยงในหลายพนทไดประสบปญหาไมสามารถจดหาสถานทก าจดขยะมลฝอยและสงปฏกล ขาดการบรหารจดการทด ขาดความรความเขาใจในการจดการทเหมาะสม และเกดความขดแยงในการด าเนนการปญหาขยะมลฝอยและสงปฏกล จ าเปนจะตองไดรบการจดการทเหมาะสม เพอไมใหปญหาขยายตวและรนแรงยงขน เปนอนตรายตอสขภาพอนามยของประชาชนและสงผลกระทบตอสงแวดลอมโดยกฎหมายไดก าหนดใหองคกรปกครองสวนทองถนมอ านาจหนาทในการจดการขยะมลฝอยและสงปฏกลดงน

พระราชบญญต ก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542

มาตรา 16 “ใหเทศบาล เมองพทยา และองคการบรหารสวนต าบล มอ านาจและหนาทในการจดระบบการบรการสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนของตนเอง ดงน (18) การก าจดมลฝอย สงปฏกลและน าเสย” มาตรา 17 “ภายใตบงคบมาตรา 16 ใหองคการบรหารสวนจงหวด มอ านาจและหนาทในการจดระบบบรการสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนของตนเอง ดงน

5

- การก าจดมลฝอยและสงปฏกลรวม - การจดการสงแวดลอมและมลพษตาง ๆ”

พระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 มาตรา 50 “ภายใตบงคบแหงกฎหมาย เทศบาลต าบลมหนาทตองท า ในเขตเทศบาล

ดงตอไปน - รกษาความสะอาดของถนน หรอทางเดนและทสาธารณะ รวมทงการก าจดมลฝอย

และสงปฏกล” มาตรา 53 “ภายใตบงคบแหงกฎหมาย เทศบาลเมอง มหนาทตองท า ในเขตเทศบาล

ดงตอไปน - กจการตามทระบไวในมาตรา 50”

มาตรา 56 “ภายใตบงคบแหงกฎหมาย เทศบาลนคร มหนาทตองท าในเขตเทศบาล ดงตอไปน

- กจการตามทระบไวในมาตรา 53” พระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 มาตรา 67 “ภายใตบงคบแหงกฎหมาย องคการบรหารสวนต าบล มหนาทตองท าในเขต

องคการบรหารสวนต าบล ดงตอไปน - รกษาความสะอาดของถนน ทางน า ทางเดนและทสาธารณะ รวมทงก าจดมล

ฝอยและสงปฏกล” ปจจบน วทยาการกาวหนา ประชากรเพมอยางรวดเรว อตราการใชทดนเพมขนเพอผลต เครองอปโภค บรโภค อาหาร ทอยอาศย เปนเหตใหเศษสงเหลอใชมปรมาณมากขน กอใหเกด ปญหาของขยะมลฝอย ขยะ หรอ มลฝอย หรอ ของเสย เปนเหตส าคญประการหนงทกอใหเกดปญหาสงแวดลอม และ มผลตอสขภาพอนามย มลฝอยหรอของเสยก าลงมปรมาณเพมมากขนทกป เพราะสาเหตจากการเพมของประชากร การขยายตวทางเศรษฐกจและทางอตสาหกรรม นบเปนปญหาทส าคญของชมชนซงตองจดการและแกไข ปรมาณกากของเสยและสารอนตราย ไดแก ขยะมลฝอย สงปฏกลและสารพษทปนเปอนอยในแหลงน า ดน และอากาศ ตลอดจนบางสวนตกคางอยในอาหาร ท าใหประชาชนทวไปเสยงตออนตรายจากการเปนโรคตาง ๆ เชน โรคมะเรง และ โรคผดปกตทางพนธกรรมเปนตนสถานทบางแหงกมคนทงขยะกนตามสะดวก โดยน าไปเทกองรวมกนไวรมทางเดนบางโคนตนไมบาง ท าใหมการหมกหมมเนาเปอยสงกลนเหมนคลง บางครงอาจมองเหนหนอนจ านวนมากมายไตย วเยยออกมาจากกองขยะ ดนาขยะแขยง นอกจากนนกองขยะยงเปนแหลงชมนมของสตวน าโรคสารพดชนด เชน ยง แมลงวน หน แมลงสาบ ฯลฯ ยามท

6

ฝนตกลงมาน าฝนกชะเอาสงสกปรกเนาเหมนในกองขยะไหลไปยงพนทใกลเคยง และอาจจะไหลลงทอระบายน า และแมน าล าคลองใกล ๆ อกดวย

พจนานกรมฉบบราชบณฑตสถาน ไดใหค าจ ากดความของค าวา “มลฝอย” หมายถง เศษสงของททงแลว หยาก เยอ และค าวา “ขยะ” หมายถง หยาก เยอมลฝอย จะเหนวาค าทงสองค านมความหมายเหมอนกน ใชแทนกนได และบางทจงเหนใชควบกนเปนขยะมลฝอยพระราชบญญตสาธารณสข พ.ศ.2484 แกไขเพมเตม ฉบบท3 พ.ศ.2497 ไดใหค าจ ากดความและความหมายของค าวา “มลฝอย” หมายถง เศษกระดาษ เศษผา เศษอาหารเศษสนคา เถามลสตว และซากสตว รวมถงวตถอนใด ซงเกบกวาดจากถนน ตลาดทเลยงสตว หรอทอนๆ

ความหมายของขยะมลฝอยในเชงวชาการ ขยะหรอขยะมลฝอย ( Refuse or Solid Waste ) หมายถง ของเสยทอยในรปของแขง ซงอาจจะมความชนปะปนมาดวยจ านวนหนง ขยะทเกดขนจากอาคารทพกอาศย สถานทท าการโรงงานอตสาหกรรม หรอตลาดสดกตามจะมปรมาณและลกษณะแตกตางกนออกไป โดยปกตแลววตถตางๆ ทถกทงมาในรปของขยะนน จะมทงอนทรยสารและอนนทรยสาร สารวตถตางๆเหลานบางชนดกสามารถยอยสลายไดดวยจลนทรยในเวลาอนรวดเรว โดยเฉพาะพวกเศษอาหารเศษพชผก แตบางชนดกไมอาจจะยอยสลายไดเลย เชน

พลาสตก เศษแกว เปนตน

ตามพระราชบญญต รกษาความสะอาด และความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ.2535 "มลฝอย " หมายความวา เศษกระดาษ, เศษผา, เศษอาหาร, เศษสนคา, ถงพลาสตก, ภาชนะทใสอาหาร, เถา, มลสตว หรอ ซากสตว รวมตลอดถงสงอนใดทเกบกวาดจากถนน, ตลาด, ทเลยงสตว หรอทอน ค าวา " ขยะ" หรอ " มลฝอย " หรอ " ขยะมลฝอย " เปนค าทมความหมายเหมอนกน ค าวา " มลฝอย " (Solid wastes) มความหมายครอบคลมกวางขวาง ซงอาจหมายถงและรวมถงของเสยหรอวสดเหลอใชทเกดจากกจกรรมของมนษย หรอกระบวนการผลตทางเกษตรกรรมและอตสาหกรรม เชนมลฝอยในชมชน (Municipal solid wastes) มลฝอยหรอของเสยจากโรงงานอตสาหกรรม (Industrial wastes), มลฝอยตดเชอ (Infectious wastes) จากโรงพยาบาลหรอสถานพยาบาล เปนตน เศษอาหาร ถงพลาสตกทใชแลว เศษผา ใบไมรวง เรยกรวมวา ขยะมลฝอย ถาไมทงใหเปนทเปนทาง จะสรางความสกปรก ขยะมลฝอยทกองอยบนดน เชน จ าพวกเศษอาหาร นอกจากจะสงกลนเหมนแลว ยงเปนทอยอาศยของแมลงวนและหน เปนแหลงแพรเชอโรคและเปนอนตรายตอสขภาพของเรา ขยะมลฝอยททงลงในแมน าล าคลอง จะแพรเชอโรคลงในน า ถาผทอาศยอยรมน า ใชน านนดมหรออาบ อาจจะเปนโรคทองรวงหรอโรคผวหนงได ดงนนเราทกคนจงควรชวยกนรกษาความสะอาด ไมทงขยะมลฝอยเกลอนกลาด ถาเปนขยะมลฝอยในบาน ควรรวบรวมใสถง เพอสงใหรถเกบขยะตอไป เราสามารถก าจดขยะมลฝอยไดโดยการขดหลมฝง เผาไฟ

7

หรอขายตอ ขยะมลฝอยจ าพวกเศษอาหาร อาจใชวธขดหลมฝงใกลโคนตนไม แลวกลบดวยดน เศษอาหารจะเนาเปอยเปนปยตอไปขยะมลฝอยทตดไฟได เชน เศษกระดาษ ใบไมแหง อาจใชวธเผาไฟ ขยะมลฝอยบางจ าพวกทยงมประโยชน เชน กระดาษหนงสอพมพ ขวดแกวทไมแตกหรอของใชพลาสตกตาง ๆ อาจรวบรวมไวขายได ในชวตประจ าวนของมนษยเรา มของทหมดประโยชนใชสอย หมดคณภาพหรอช ารดแตกหกมากมาย สงของทงหลายไมวาจะเปนวสดชนเลก ๆ เชน เศษกระดาษ เศษอาหาร เศษผา แกวแตก หลอดไฟทเสยแลว หรอวสดชนใหญ ๆ เชน โตะ เกาอทช ารดหกพง พดลมหรอตเยนทเสยใชการไมได เรยกวา ขยะมลฝอย ทงสน เราพบขยะมลฝอยไดตามบานเรอนทพกอาศย รานคา ตลาด โรงเรยน โรงพยาบาล ตามทองถนน และในแมน าล าคลองทวไป ขยะมลฝอยเหลาน ถาทงกระจดกระจาย ไมเปนทเปนทาง จะท าใหบานเมองสกปรกไมเปนระเบยบ ขยะมลฝอยทบดเนานอกจากจะสงกลนเหมน รบกวนผทอยในบรเวณใกลเคยงยงเปนแหลงแพรเชอโรคตาง ๆ อกดวย

2.1.2 ประเภทของขยะ จ าแนกประเภทไดดงน 1. ขยะมลฝอยทเผาไหมได เชน เศษไม, ใบหญา, พลาสตก, กระดาษ, ผา, สงทอ, ยาง ฯลฯ 2. ขยะมลฝอยทเผาไหมไมได ไดแก เศษโลหะ เหลก แกว กระเบอง เปลอกหอย หน ฯลฯ 3. ขยะมลฝอยทไมเปนพษหรอขยะมลฝอยทวไป ไดแก ขยะมลฝอยทเกดจากบานเรอน

รานคา เชน พวกเศษอาหาร กระดาษ พลาสตก เปลอกและใบไม เปนตน 4. ขยะมลฝอยทเปนพษ ซงเปนอนตรายตอสขภาพและชวตมนษยตลอดจนสงแวดลอม

อน ๆ ไดแก ของเสยทมสวนประกอบของสารอนตรายหรอของเสยทมฤทธกดกรอนหรอตดไฟงาย หรอมเชอโรคตดตอปะปนอย เชน ซากถานไฟฉาย ซากแบตเตอร ซากหลอดฟลออเรสเซนต กาก สารเคม ส าล และ ผาพนแผลจากโรงพยาบาล

ถาแบงประเภทขยะตามลกษณะของสวนประกอบของขยะมลฝอย มประเภทตาง ๆ ดงน 1. กระดาษ ถงกระดาษ กลอง ลง เศษกระดาษจากส านกงาน 2. พลาสตก มความทนทานตอการท าลายไดสง วสดหรอผลตภณฑทท าจากพลาสตก

เชน ถงภาชนะ ของเดกเลน ของใช 3. แกว วสดหรอผลตภณฑทท าจากแกว เชน ขวด หลอดไฟ เศษกระจก ฯลฯ 4. เศษอาหาร ผก ผลไม ซงเปนสารประกอบอนทรย ยอยสลายไดงาย เปนสวนประกอบ

ส าคญทท าใหขยะเกดกลนเหมนและสงกลนรบกวนหากไมมการเกบขนออกจากแหลงทงทกวน

8

5. ผาสงทอตาง ๆ ทท ามาจากเสนใยธรรมชาต และใยสงเคราะห เชน ผาไนลอน ขนสตว ลนน ฝาย

6. ยางและหนง เชน รองเทา กระเปา ฟตบอลล 7. ไม เศษเฟอรนเจอร โตะ เกาอ ฯลฯ 8. หน กระเบอง กระดกและเปลอกหอยพวกนไมเนาเปอย พบมากในแหลงกอสรางตกท

ทบทง 9. โลหะตาง ๆ เชน กระปอง ลวด สายไฟ ตาป 10. อน ๆ ทไมอาจจดกลมได ถาแบงประเภทขยะตามแหลงทมา 1. ขยะมลฝอยจากถนน ( Street Refuse ) ไดแก เศษสงของตาง ๆ ทปรากฏและกวาดจาก

ถนน ตรอก ซอย เชนเศษกระดาษ ผง ฝ น ใบไม พลาสตก อฐ หน ทราย กรวด 2. ขยะมลฝอยทเกดจากสงทเหลอจากการเผาไหมทเรยกวา ขเถา ( Ashes ) เชน เถาทเกด

จาก เตาไฟ, การเผาถาน ฯลฯ 3. ขยะมลฝอยจากการกอสราง ( Contruction Refuse ) ไดแก เศษวสดกอสราง เชน เศษ

ไม เศษกระเบอง เศษปน อฐหก ฯลฯ 4. ขยะมลฝอยจากการรอถอนสงกอสราง ( Demolition Refuse ) ไดแก เศษสงทไม

ตองการทเกดจากการรอถอนอาคาร บานเรอนเกา ฯลฯ 5. ซากสตว ( Dead Animal ) จากสตวตาย เนาเปอย เหมน 6. ซากยานพาหนะ ( Abandond Vehicles ) ทกชนดทหมดสภาพ ใชงานไมได รวมทง

ชนสวนประกอบ เชน แบตเตอร ยาง ฯลฯ 7. ขยะมลฝอยจากโรงงานอตสาหกรรม ( Industrial Refuse ) ไดแก เศษวตถทเกดจากการ

ผลต หรอขนตอนการผลต 8. ขยะมลฝอยประเภทท าลายยาก ( Hazardous Refuse ) ไดแก ขยะมลฝอยทตองการใช

กรรมวธท าลายเปนพเศษ เชน พลาสตก ฟลมถายรป กากแรธาตตาง ๆ 9. ขยะสด ( Garbage ) 10. ขยะแหง ( Rubbish ) 11. ขยะพเศษ ( Special Wastes ) 12. ของใชช ารด ( Buldy Wastes ) 13. ขยะจากการกสกรรม ( Agricultural Wastes ) 14. กากตะกอนของน าโสโครก ( Sewage treatment residues )

9

ประเภทของขยะมลฝอย ทส านกรกษาความสะอาดของกรงเทพมหานคร กลาวไวม 3 ประเภทใหญคอ

1. ขยะมลฝอยเปยก ไดแก พวกเศษอาหาร เศษพชผก เปลอกผลไม อนทรยวตถทสามารถยอยสลายเนาเปอยงาย มความชนสง และสงกลนเหมนไดรวดเรว

2. ขยะมลฝอยแหง ไดแก พวกเศษกระดาษ เศษผา แกว โลหะ ไม พลาสตก ยาง ฯลฯ ขยะมลฝอย ชนดนจะมทงทเผาไหมไดและเผาไหมไมได ขยะแหง เปนขยะมลฝอยทสามารถเลอกวสดทยงมประโยชน กลบมาใชไดอก โดยการท าคดแยกมลฝอยกอนน าทงซงจะชวยใหสามารถลดปรมาณมลฝอยทจะตองน าไปท าลาย ลงได และถาน าสวนทใชประโยชนไดนไปขายกจะท ารายไดกลบคนมา

3. ขยะมลฝอยอนตราย มลฝอยน ไดแก ของเสยทเปนพษ มฤทธกดกรอนและระเบดไดงาย ตองใชกรรมวธในการท าลายเปนพเศษ เนองจากเปนวสดทมอนตราย เชน สารฆาแมลง ถานไฟฉาย แบตเตอร รถยนต หลอดไฟ สเปรยฉดผม ฯลฯ

2.2 สาเหตของการเกดขยะในชมชน ขยะเปนสงทเหลอใช หรอสงทไมตองการอกตอไป สามารถแบงตามแหลงก าเนดไดดงน

1. ของเสยจากอตสาหกรรม ของเสยอนตรายทวประเทศไทย 73 % มาจากระบบอตสาหกรรม สวนใหญยงไมมการจดการทเหมาะสมโดยทงกระจายอยตามสงแวดลอมและทงรวมกบมลฝอย รฐบาลได กอตงศนยก าจดกากอตสาหกรรมขนแหงแรกทแขวงแสมด า เขตบางขนเทยน เรมเปดบรการตงแต 2531 ซงกเพยงสามารถก าจดของเสยไดบางสวน

2. ของเสยจากโรงพยาบาลและสถานทศกษาวจย ของเสยจากโรงพยาบาลเปนของเสยอนตรายอยางยง เชน ขยะตดเชอ เศษอวยวะจากผปวย และการรกษาพยาบาล รวมทงของเสยทปนเปอนสารกมมนตรงส สารเคม ไดทงสสงแวดลอมโดยปะปนกบมลฝอย สงปฏกลเปนการเพมความเสยงในการแพรกระจายของเชอโรคและสารอนตราย

3. ของเสยจากภาคเกษตรกรรม เชน ยาฆาแมลง ปย มลสตว น าทงจากการท าปศสตว ฯลฯ 4. ของเสยจากบานเรอนแหลงชมชน เชน หลอดไฟ ถานไฟฉาย แบตเตอร แกว เศษ

อาหาร พลาสตก โลหะ หนไม กระเบอง หนง ยาง ฯลฯ 5. ของเสยจากสถานประกอบการในเมอง เชน ภตตาคาร ตลาดสด วด สถานเรงรมย

10

ปรมาณขยะมลฝอยทเกดจากการด ารงชพหรอมลฝอยชมชนนน ขนอยกบปจจยดงตอไปน - ทตงทางภมศาสตร - ฤดกาล - รายได - โครงสรางของครอบครว - อปนสยในการซอสนคา - พฤตกรรมในการบรโภคอาหาร - รปแบบของการด ารงชวต - ทศนคตในการด ารงชวต - กฎหมายขอบงคบ

11

แผนผงแหลงก าเนดและประเภทขยะมลฝอย

รปท 2.1 แผนผงแหลงก าเนดและประเภทขยะมลฝอย

2.2.1 สาเหตทท าใหเกดปญหาขยะมลฝอย 1. ความมกงายและขาดความส านกถงผลเสยทจะเกดขน เปนสาเหตทพบบอยมาก

ซงจะเหนไดจากการทงขยะลงตามพน หรอแหลงน า โดยไมทงลงในถงรองรบทจดไวให และโรงงานอตสาหกรรมบางแหงลกลอบน าสงปฏกลไปทงตามทวางเปลา

2. การผลตหรอใชสงของมากเกนความจ าเปน เชน การผลตสนคาทมกระดาษหรอพลาสตกหมหลายชน และการซอสนคาโดยหอแยกหรอใสถงพลาสตกหลายถง ท าใหมขยะปรมาณมาก

3. การเกบและท าลายหรอน าขยะไปใชประโยชนไมมประสทธภาพ จงมขยะตกคาง กองหมกหมม และสงกลนเหมนไปทวบรเวณจนกอปญหามลพษใหกบสงแวดลอม

12

2.2.2 ผลเสยทเกดจากขยะมลฝอย ขยะมลฝอยกอใหเกดปญหาตอมนษยและสงแวดลอมหลายประการ คอ

1. ท าใหเกดทศนะอจาด คอ แลดสกปรก ขาดความเปนระเบยบเรยบรอย เปนทนารงเกยจแกผอยอาศยในบรเวณใกลเคยงรวมทงผพบเหน โดยเฉพาะนกทองเทยวชาวตางชาต

2. เปนแหลงเพาะ และแพรเชอโรค โดยเฉพาะขยะตดเชอจากสถานพยาบาล และขยะเปยกทแบคทเรยท าหนาทยอยสลาย เชอโรคตามขยะจะแพรไปกบน า แมลง หน และสนขทมาตอมหรอคยเขย เชน เชอทท าใหเกดโรคอหวาต ไทฟอยดและโรคบด

3. ท าใหดนเสอม และเกดมลพษ เพราะจะท าใหพนดนสกปรกดนมสภาพเปนเกลอ ดาง หรอกรดหรอมสารพษทเปนอนตรายตอสงมชวตในดน ตลอดจนท าใหสมบตทางกายภาพของดนเปลยนแปลงไป เชน โซเดยมท าใหเนอดนแตกรวน

4. ท าลายแหลงน า 1) ขยะทตกในแหลงน าล าคลอง และทอระบายน า จะท าใหแหลงน าตนเขน การ

ไหลของน าไมสะดวกจงเกดสภาวะน าทวมไดงาย 2) ท าใหเกดมลพษทางน าในลกษณะตางๆ เชน ท าใหน าเนา น าเปนพษ น าทม

เชอโรคและน าทมคราบน ามน ซงไมเหมาะกบการใชอปโภคบรโภค สนเปลองคาใชจายในการปรบปรงคณภาพ เปนอนตรายตอสงมชวตโดยเฉพาะพชและสตวน า

3) ท าใหเกดมลพษทางอากาศ เพราะการเผาขยะท าใหเกดควนและขเถา การหมกหมมและเนาสลายของขยะ จะกอใหเกดกาซพษและกลนเหมน

4) กอความร าคาญและบนทอนสขภาพของมนษย เปนผลจากการเกดทศนะอจาด กาซพษกลนเหมน เปนแหลงเพาะเชอโรคตลอดจนการเกดมลพษทางน าและอากาศ

5) ท าใหเกดอคคภย เนองจากขยะหลายชนดตดไฟไดงาย โดยเฉพาะเมอแหง 2.2.3 ปญหาจากสภาพสงแวดลอมขยะมลฝอย ขยะมลฝอย เปนตวการส าคญประการหนง ทกอใหเกดปญหาสงแวดลอม เมอมขยะมลฝอย

จ านวนมาก แตชมชนไมสามารถเกบขนและก าจดขยะมลฝอยไดอยางหมดจดหรอจดการขยะมลฝอยอยางไมถกสขลกษณะ ดงนนขยะมลฝอยจงเปนสาเหตใหเกดปญหาสงแวดลอม ดงน คอ

13

1. อากาศเสยเกดจากการเผาขยะมลฝอยกลางแจง กอใหเกดควนและสารพษทางอากาศท าให คณภาพอากาศเสอมโทรม

2. น าเสยเกดจากกองขยะมลฝอยบนพน เมอฝนตกลงมาบนกองขยะมลฝอยจะเกดน าเสย มความสกปรกมาก ซงจะไหลลงสแหลงน า ท าใหเกดภาวะมลพษของแหลงน า

3. แหลงพาหะน าโรคเกดจากการกองขยะมลฝอยบนพน เปนแหลงเพาะพนธของหน และแมลงวน เปนตนซงเปนพาหะน าโรคตดตอท าใหมผลกระทบตอสขภาพอนามยของประชาชน

4. เหตร าคาญและความไมนาดเกดจากการเกบขนขยะมลฝอยไมหมด รวมทงการกองขยะมลฝอยบนพน ซงจะสงกลนเหมนรบกวนประชาชนและเกดภาพไมสวยงาม ไมเปนสนทรยภาพ

2.3 การจดการขยะในชมชน

2.3.1 ความหมายของการจดการขยะในชมชน การจดการขยะ หมายถง หลกการในการด าเนนงานทเกยวของกบการควบคมการทงขยะมลฝอย การเกบขยะชวคราวไวในภาชนะ การรวบรวมขยะมลฝอย การขนถายและการขนสง การแปลงรปของขยะมลฝอย โดยจะค านงถงผลประโยชนส งสดในทางสขอนามย ทศนยภาพ เศรษฐศาสตร การอนรกษสงแวดลอม และการยอมรบของสงคม

ชมชน หมายถง ชมชนในเขตพนทต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา โดยมรายชอหมบานและประชากรดงน ตารางท 2.1 รายชอหมบานและจ านวนครวเรอน

หมท ชอหมบาน จ านวนครวเรอน 1 บานโนนเมอง 129 2 บานโนนเตง 144 3 บานคลองแคใต 114 4 บานคลองแคเหนอ 151 5 บานหวยดนด า 57 6 บานดงมะเกลอ 91 7 บานโนนสายทอง 41 8 บานหวท านบ 88

14

ตารางท 2.1 (ตอ) หมท ชอหมบาน จ านวนครวเรอน 9 บานสระสเหลยม 65 10 บานใหมทรายทอง 150 11 บานคลองแคกลาง 107

รวมทงสน 1.137

ทมา : อบต.โนนเมองพฒนา อ.ดานขนทด จ. นครราชสมา

2.3.2 ปญหาจากขยะ ขยะมลฝอยนน นบวนจะเพมมากขนตามจ านวนของประชากร ถาหากไมมการก าจดขยะมลฝอยใหถกตองและเหมาะสมแลว ปญหาความสกปรกตางๆ ทเกดจากขยะมลฝอย จะตองเกดขนอยางแนนอน ถามองกนอยางผวเผนแลว ขยะมลฝอยนนไมไดมผลกระทบตอมนษยมากนก ทงนอาจเปนเพราะผลกระทบทเกดขนโดยตรงตอมนษย ยงอยในขนทไมรนแรงมากนก ผลกระทบทเกดขนจงไมชดเจนเทาไร แตในความเปนจรงแลว ขยะมลฝอยจะกอใหเกดปญหาตอสภาพแวดลอมเปนอยางมากและจะมผลกระทบตอสขภาพอนามยของมนษยดวย ทงโดยทางตรงและทางออม ทงนเนองจาก

1. ขยะมลฝอยเปนแหลงอาหารและแหลงเพาะพนธของแมลงน าโรค เชน แมลงวน แมลงสาบ ยง ฯลฯ และเปนทซกซอนของหนและสตวอน ๆ

2. ขยะมลฝอย ท าใหเกดกลนเหมนและกอใหเกดความร าคาญ 3. ขยะมลฝอยททงเกลอนกลาด ถกลมพดกระจดกระจายไปตกอยตามพน ท าใหพนท

บรเวณนนสกปรก ขาดความสวยงาม เปนทรงเกยจแกผพบเหน และผทอาศยบรเวณใกลเคยง นอกจากน ขยะมลฝอยทตกอยหรอถกทงลงในคคลอง หรอทางระบายน า จะไปสกดกนการไหลของน า ท าใหแหลงน าสกปรกและเกดการเนาเสย

4. น าเสยทเกดจากกองขยะมลฝอยทกองทงไว เปนน าเสยทมความสกปรกสงมาก ซงมทงสารอนทรย สารอนนทรย เชอโรค และสารพษตาง ๆ เจอปนอย เมอน าเสยจากกองขยะมลฝอยไหลไปตามพนดนบรเวณใด กจะท าใหบรเวณนนเกดความสกปรก และความเสอมโทรมของพนดนและอาจเปลยนสภาพ ท าใหดนมคณสมบตเปนดนดางหรอดนกรดได ในกรณทน าเสยจากกองขยะมลฝอยไหลลงสแหลงน ากจะท าใหคณภาพน าเสยไป ทงนไมวาจะเปนแหลงน าผวดนหรอแหลงน าใตดนกตาม ลวนเปนอนตรายตอผใชน าและสงทมชวตทอาศยในแหลงน า น าทสกปรกมากหรอมสารพษ

15

เจอปนอย กอาจท าใหสตวน าตายในเวลาอนสน นอกจากนนสงสกปรกตาง ๆ ทเจอปนในน า กจะสงผลตอระบบนเวศของน าท าใหสตวน าทมคาบางชนดสญพนธไป นอกจากนน าทมสงสกปรกเจอปนยอมไมเหมาะแกการอปโภคบรโภค แมจะน าไปปรบปรงคณภาพแลวกตาม เชน การท าระบบน าประปา ซงกตองสนเปลองคาใชจาย ในกระบวนการปรบปรงคณภาพน ามากขน

5. ขยะมลฝอยท าใหเกดมลพษแกอากาศ ขยะมลฝอยทกองทงไวในเขตชมชน หรอทกองทงไวในแหลงก าจดซงไมมการฝงกลบ หรอขณะทท าการเกบขนโดยพาหนะ ทไมมการปกปดอยางมดชด ขยะมลฝอยเหลานนสงกลนเหมนนารงเกยจออกมา เศษชนสวนของขยะมลฝอยจะสามารถปลวไปในอากาศ ท าใหเกดความสกปรกแกบรรยากาศ ซงมผลตอสขภาพของมนษยและความสกปรกใหกบบรเวณขางเคยงไดนอกจากนขยะมลฝอยทกองทงไวนาน ๆ จะมกาซทเกดจากการหมกขน ไดแก กาซชวภาพ ซงตดไฟหรอเกดระเบดขนได และกาซไขเนา (กาซไฮโดรเจนซลไฟด) ซงมกลนเหมน

2.3.3 การแกไขปญหาขยะมลฝอย ขยะมลฝอยมผลกระทบตอสภาพแวดลอม ท าใหเกดการปนเปอนของพนดน แหลงน าและ

อากาศ ท าใหบานเมองไมเปนระเบยบเรยบรอย ไมเปนทเจรญของผทไดพบเหน สงผลกระทบตอสขภาพของประชาชน โดยทวไป การแกไขปญหาของขยะมลฝอย จงควรปฏบตเพอปองกนและแกไขผลเสยทจะเกดขน ส าหรบการปองกนและแกไขทดควรพจารณา ถงตนเหตทกอใหเกดขยะมลฝอยขนมา ซงกคงจะหมายถง มนษย หรอผสรางขยะมลฝอย นนเอง การปองกนและการแกไขปญหาของขยะมลฝอย เรมตนดวย การสรางจตส านกแกมนษยใหรจกรบผดชอบในการรกษาความสะอาด ทงในบานเรอนของตวเอง และภายนอกบาน ไมวาจะเปนถนนหนทาง สถานทท างาน หรอทสาธารณะอน ๆ ใหรจกทงขยะมลฝอยลงในภาชนะใหเปนทเปนทาง ไมมกงายทงขยะเกลอนกลาด ทงนเปนการชวยใหพนกงานเกบขยะน าไปยง สถานทก าจดไดสะดวกและรวดเรวขน

วธการก าจดมลฝอย หลกการจดการมลฝอย หมายถง แนวทางทยดถอในการปฏบตในจดการขยะมลฝอยในพนทเพอไมใหเปนตนเหตของการแพรกระจายของโรคตาง ๆ โดยอาจจะมการปลกฟงนสยของประชาชนในพนท ใหมการสรางลกษณะนสยทดในการจดการขยะ และใหรจกทจะใชใหเกดประโยชนสงสด โดยรจกการแยกขยะ ทงอยางถกวธ และการน าขยะไปสรางประโยชนใหม การก าจดขยะมลฝอย ถาไมถกตองตามหลกวชาการจะกอใหเกดผลกระทบ เสยหายตอสงแวดลอม เกดผลรายตอชวต เปนอนตรายตอสขภาพอนามย การก าจดขยะมลฝอยทถกสขลกษณะจะตองมลกษณะ ดงน

16

- ตองไมกอใหเกดผลกระทบ เสยหายตอการด ารงชวตอยางปกตสข และวถชวตทดงาม ตลอดจนองคประกอบของสงคมดานใด ๆ

- ตองไมกอใหเกดแหลงเพาะพนธสตวหรอแมลงทเปนพาหะน าโรค เชน แมลงวน แมลงสาบ หน ยง สตวพษ ทกดตอยมนษย สตวเลยง เชน ตะขาบ ง

- ตองไมกอใหเกดเหตเดอดรอน ร าคาญ ขดประโยชน ตอประชาชนในอาณาบรเวณใกลเคยงกน อนเนองมาจากฝ นละออง เสยงดง กลนเหมน อจจาดตา เศษขยะปลวกระจายเกะกะ ฯลฯ ตองไมกอใหเกดปญหามลพษสงแวดลอม เชน มลพษทางอากาศ มลพษทางน า มลพษทางดน มลพษทางทศนยภาพ

วธการก าจดขยะมลฝอย ( Method of Refuse Disposal ) มหลายวธดวยกน เปนวธทดถกสขลกษณะบางไมถกสขลกษณะบาง เชน น าไปกองไวบนพนดน, น าไปทงทะเล, น าไปฝงกลบ, ใชปรบปรงพนท, เผา, หมกท าปย, ใชเลยงสตว ฯลฯ การจดการและการก าจดขยะ แตละวธตางมขอดขอเสยตางกน การพจารณาวาจะเลอกใชวธใดตองอาศยองคประกอบทเกยวของตาง ๆ ทส าคญ คอ ปรมาณของขยะทเกดขน รปแบบการบรหารของทองถน, งบประมาณ, ชนด – ลกษณะสมบตของขยะมลฝอย, ขนาด สภาพภมประเทศของพนททจะใชก าจดขยะมลฝอย, เครองมอเครองใช, อาคารสถานท, ความรวมมอของประชาชน, ประโยชนทควรจะไดรบ, คณสมบตของขยะ เชน ปรมาณของอนทรย อนนทรยสาร การปนเปอนของสารเคมทมพษและเชอโรค ปรมาณของของแขงชนดตาง ๆ ความหนาแนน ความชน ขยะทเกดขนในชมชนเมองมแหลงทมาจาก อาคาร บานเรอน บรษท หางราน โรงงาน อตสาหกรรม โรงพยาบาล ตลาด และสถานทราชการ ขยะททงในแตละวนจะประกอบดวยเศษอาหาร กระดาษ เศษแกว เศษไม พลาสตก เศษดน เศษหน ขเถา เศษผา และใบไม กงไม โดยมปรมาณของสงตาง ๆ เหลานในอตราสวนทแตกตางกน

วธการก าจดขยะมลฝอยทนยมใชอยในปจจบน มอย 3 วธหลกๆ ดวยกน คอ - การฝงกลบขยะมลฝอยอยางถกหลกสขาภบาล (Sanitary landfill) เปนการน าขยะมล

ฝอยฝงลงในบอหรอหลมดนทเตรยมไว จากนนจงบดอดขยะมลฝอยใหแนนตามเกณฑทก าหนดไว แลวจงน าดนทเหมาะสมกลบทบหนาขยะมลฝอย บดอดจนแนน การฝงกลบมอย 2 แบบทนยมใช คอ แบบท 1 เปนแบบขดรอง ( Trench Method ) เปนการฝงกลบขยะมลฝอยในกรณทพนททใชเปนพนทราบ มระดบดนสม าเสมอ การฝงกลบจงตองท าโดยการขดเปนรอง แลวจงด าเนนการฝง บดอด กลบ แลวบดอดอกครง ตามเกณฑทถกตอง สวนแบบท 2 เปนแบบกลบบนพนท ( Area Method ) ใชในกรณทพนทฝงกลบขยะมลฝอยทมสภาพเปนพนทลมหรอพนททมความลาดเอยง จงไมจ าเปนตองขดเปนรองเหมอนแบบแรก ท าโดยการน าขยะมลฝอยมาเทลงในสวนทม

17

ระดบต าทสดกอน ท าจนกระทงเตมพนท ซงผลดของวธนคอเมอด าเนนการเสรจทงพนทแลว เทากบเปนการปรบสภาพพนทใหสามารถน าไปใชประโยชนได เชน การน าไปท าสถานทพกผอนหยอนใจ สวนสาธารณะ เปนตน

- การเผาโดยใชเตาเผา (Incineration) เปนวธการทใชเผาขยะมลฝอยทเผาไหมได โดยใชเตาเผาทไดรบการออกแบบมาอยางถกตอง และโดยทวไปเพอใหการเผาไหมสมบรณ มกจะท าใหเตาม 2 สวน คอสวนเผาขยะมลฝอยซงตองควบคมอณหภมการเผาใหไมต ากวา 800 องศาเซลเซยส ควนทเกดขนผานเขาสสวนเผาควน ซงควบคมใหอณหภมการเผาใหไมต ากวา 1,000 องศาเซลเซยส กากทเหลอจากการเผาไหมจะมประมาณ 15 % สามารถน าไปฝงในหลมหรอบอทเตรยมไวหรอน าไปฝงรวมกบขยะมลฝอยธรรมดากได ขอควรระวงของการเผาคอ ตองปองกนไมใหเกดมลพษอากาศจาการเผาไหม แตการเผากมขอดตรงทสามารถลดปรมาณขยะมลฝอยลงไดจ านวนมาก และยงเปนวธการทเหมาะสมตอการน าไปใชก าจดขยะมลฝอยตดเชอและขยะมลฝอยอนตรายบางประเภทได

- การหมกเปนปย ( Composting ) เปนวธการน าขยะมลฝอยพวกอนทรยวตถซงสามารถยอยสลายได น ามาหมกทงดวยวธการทใชอากาศ ( Aerobic composting ) และไมใชอากาศ ( Anerobic composting ) ในระยะเวลาหนงของแตละวธ เมอขยะมลฝอยยอยสลายสมบรณแลวจะไดสารปรบปรงสภาพดน ( Compost )สามารถน าไปใชในเกษตรกรรม หรอน าไปใชปลกไมดอกไมประดบภายในบานเรอนได วธการนเหมาะสมส าหรบประเทศไทย เนองจากเปนประเทศเกษตรกรรม ขยะมลฝอยทเกดขนมสวนทเปน อนทรยวตถมากถง 50 % แตขยะมลฝอยทน ามาหมกจะตองคดแยกขยะมลฝอยประเภททไมยอยสลายออกกอน ขอดอยของการใชการหมกท าปยอกประการหนงคอ สารปรบปรงสภาพดนทไดจะมปรมาณมากและหากจะน าไปใชในการเกษตร ตองปรบปรงคณภาพใหเหมาะแกการน าไปใชในแตละกรณดวย ในการก าจดขยะมลฝอยจากบานเรอนหรอชมชนขนาดเลก สามารถใชวธการก าจดไดทง 3 วธดงกลาวมาแลว แตเทคโนโลยทน ามาใช อาจดดแปลงเอาแบบงายๆ และสะดวก ซงเหมาะสมกบบานเรอนหรอชมชนนน ผลดทเกดขน นอกจากจะลดปรมาณขยะมลฝอยบางสวนไดแลว ยงไดรบประโยชนจากขยะมลฝอยนนดวย สดทายยงเปนผลดแกราชการสวนทองถนทสามารถลดภาระในการก าจดขยะมลฝอยทประชาชนทงใหก าจดอกเปนจ านวนมาก ท าใหงบประมาณทจะใชในการก าจดขยะมลฝอยลดลง สงผลใหสามารถน างบประมาณทเหลอไปพฒนาชมชนในดานอนได

18

การก าจดขยะมลฝอยตามแผนหรอแนวคด 5 R. และการน ากลบมาใชใหม การก าจดขยะมลฝอย สงส าคญทควรไดรบการสงเสรมใหมากกวาทเปนอย ในปจจบน คอ การลดปรมาณขยะ ซงมแผนหรอแนวคด 5 R.

R. 1 ( Reduce ) เปนการลดปรมาณมลฝอยทอาจเกดขน เชน ใชตะกราใสของแทนถงพลาสตก การลดปรมาณวสด ( Reduce material volume ) เปนการพยายามเลอกใชสนคาทบรรจในบรรจภณฑขนาดใหญแทนบรรจภณฑทมขนาดเลก เพอลดปรมาณของบรรจภณฑทจะกลายเปนขยะมลฝอย การลดความเปนพษ ( Reduced toxicit ) เปนการเลอกใชผลตภณฑทมความเปนพษตอสงแวดลอมนอยทสด

R. 2 ( Reuse ) น าขยะมลฝอยเศษวสดมาใชใหมอกหรอเปนการใชซ า ใชแลวใชอก ๆ เชน ขวดน าหวาน น ามาบรรจน าดม ขวดกาแฟทหมดแลว น ามาใสน าตาล การน าผลตภณฑกลบมาใชใหม ( Product reuse ) เปนการพยายามใชสงของตาง ๆ หลาย ๆ ครงกอนทจะทงหรอเลอกใชของใหม

R. 3 ( Repair ) การน ามาแกไข น าวสดอปกรณทช ารดเสยหาย ซงจะทงเปนมลฝอยมาซอมแซมใชใหม เชน เกาอ

R. 4 ( Recycle ) การหมนเวยนกลบมาใช น าขยะมาแปรรป ตามกระบวนการของแตละประเภท เพอน ากลบมาใชประโยชนใหม หรอเปลยนแปลงสภาพจากเดมแลวน ามาใชใหม เชน พลาสตก กระดาษ ขวด โลหะตาง ๆ ฯลฯ น ามาหลอมใหม น ายางรถยนตทใชไมไดแลวมาท ารองเทา น าแกวแตกมาหลอมผลตเปนแกวหรอกระจกใหมการน าวสดกลบมาใชใหม ( Material recycling ) เปนการน าวสดมาผานกระบวนการเพอผลตเปนสนคาใหม

R. 5 ( Reject ) การหลกเลยงการใชวสดทท าลายยาก หรอวสดทใชครงเดยวแลวทง เชน โฟม ปฏเสธการใชผลตภณฑทยอยสลายยาก หลกเลยงการใชทผดวตถประสงค

2.3.4 การน าขยะมลฝอยกลบมาใชใหม การใช ประโยชนจากขยะ หรอมลฝอย จะชวยลดปรมาณขยะ หรอมลฝอยทกอปญหา

สงแวดลอม ซงมวธการตาง ๆ ดงน 1. การคดแยกของเสยจากแหลงก าเนดมาหมนเวยนใชใหมการคดแยกของเสยจาก

แหลงก าเนด คอ ของเสยจากอาคารบานเรอนทสามารถน าไปใชประโยชนได เชน ขวด กระดาษ พลาสตก ยาง โลหะ ฯลฯ ซงจะน าของเสยดงกลาวไปขายตอ ๆ ไปจนถงโรงงานเพอผลตเปนสนคาได

2. การน ามลฝอยหรอของเสยมาใชประโยชนดานพลงงานของเสยมสารประกอบจ านวนมาก ทสามารถเปลยนเปนผลผลตทางพลงงาน โดยขบวนการเผาไหมจากมลฝอยสามารถใชประโยชนในดานพาณชย และอตสาหกรรมทงสามารถเกบเปนพลงงานไดอก

19

3. การน ากากของเสยไปเปนอาหารสตว และใชประโยชนทางการเกษตรกากของเสยชนดมลฝอยสดมคณคาทางอาหารสตว และพช จากผลการศกษาพบวามลฝอยสดประเภทอาหารจ านวน 2.5 – 3 กโลกรม มคณคาเทยบเทาขาวบาเลยคณภาพดจ านวน 1 กโลกรม สามารถน าไปเลยงสตวได และขยะหรอของเสยยงผลตเปนโปรตนโดยเทคโนโลยใหม เรยกวา ไบโอเวสเทค ( Biowastech ) หมายถง การแปรรปขยะโดยชววธ สามารถเปลยนขยะหรอกากของเสยทงจากโรงงานอตสาหกรรม และจากบานเรอนใหเปนผลตภณฑทใชเปนอาหารสตว นอกจากนสามารถใชมลฝอยสดเปนประโยชนทางการเกษตร คอ ใชเปนอาหารของพชได เพราะมลฝอยสดมคารบอนและไนโตรเจนสงมลฝอยสดยงมคณสมบตปรบดนใหรวนซยดวย ทงนการน ากากของเสยไปเปนอาหารสตวและพชจะตองมการปรบปรงคณภาพของเสย บดอด และฆาเชอโรคในกากของเสยกอนเพอมใหเปนอนตรายตอสตวและพช และใหไดประโยชนจากอาหารในกากของเสยอยางมประสทธภาพ

4. การน ามลฝอยมาหมกท าปยการหมกท าปยเปนขบวนการทางชวเคมทเปลยนแปลง หรอยอยสลายสารอนทรยในของเสย เพอไดปยเปนอาหารของพช หรอใชดนกลบฝงมลฝอยในขบวนการฝงกลบมลฝอย กากของเสยหรอมลฝอยท เหมาะสมส าหรบการหมกปย ไดแก มลฝอยสด พช ผกผลไม กระดาษ เปนตน

5. การน าขยะหรอมลฝอยมาแปรสภาพใหเปนวตถกอสรางในประเทศญปนมโรงงานอดขยะหรอของเสยใหเปนแทง แทงขยะทไดน าไปชบยางและแอสฟลดหรอเทคอนกรต จากนนน าไปใชในการกอสรางแทนอฐ หรอคอนกรตบลอก

6. การน ากากของเสยมาปรบปรงพนทกากของเสยสามารถน าไปใชปรบปรงพนท โดยถมพนททเปนหลมเปนบอพนททตองการยกระดบความสง เมอถมกากของเสยในพนทดงกลาวแลว สามารถน าพนทนน ๆไปใชประโยชน เชน ปลกพช สรางอาคาร สรางสวนสาธารณะ เปนตน

ในการศกษาครงน ผศกษาไดเลงเหนถงความส าคญของการจดการขยะในชมชนของเขตพนทต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา เพอใหประชาชนในพนทไดทงขยะและก าจดขยะใหถกท ถกวธ เพอลดปญหามลภาวะทางสภาพแวดลอม 2.4 ผลงานวจยทเกยวของ

ชชพ แกวคม (2550) ไดสรปปญหาการจดการขยะในชมชน ดงน 1. ประชาชนขาดความรเกยวกบการคดแยกขยะ 2. ประชาชนไมมความรในเรองของหารท าปยหมก 3.สถานทใน

20

การทงขยะไมเพยงพอตอความตองการของประชาชน การแกไขปญหา ทางองคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนาตองใหเจาหนาทออกมาใหความรเกยวกบการทงขยะใหกบประชาชน และการท าปยหมกจากเศษอาหารหรอขยะเปยกในครวเรอน และหาสถานทในการทงขยะใหกบประชาชน จดหาถงขยะไวตามจดตาง ๆ ใหมความเพยงพอ

พระราชบญญต รกษาความสะอาด และความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ.2535 ไดใหความหมายของขยะ ประเภทของขยะ การคดแยกขยะ การรกษาความสะอาดของบานเมอง การน าขยะมลฝอยกลบมาใชใหม พระราชบญญต สงแวดลอม(2540-2559 )มความมงหมายทจะใหมการจดการทรพยากรธรรมชาต และการสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาตใหควบคไปกบการพฒนาเศรษฐกจและสงคม อนจะยงผลใหการพฒนาประเทศเปนการพฒนาทย งยนและเสรมสรางคณภาพแหงชวตของประชาชน โดยไดก าหนดแนวทางทจ าเปนเรงดวนในการฟนฟทรพยากรธรรมชาตทเกดทดแทนได ใหเขาสสภาพสมดลของการใชและการเกดทดแทน และก าหนดแนวทางการแกไขขจดภาวะมลพษทางน า มลพษทางอากาศ มลพษทางเสยงและความสนสะเทอนมลฝอยและสงปฏกล สารอนตราย และของเสยอนตราย ตลอดจนการก าหนดแนวทางในการสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาตในอนาคต 2.5 กรอบแนวคดในการวจย จากการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของดงทกลาวมา ผท าการศกษาจงไดกรอบแนวคดของการจดการจดเกบขยะชมชน กรณศกษา : องคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา ดงน

21

ขอมลลกษณะสวนบคคล พฤตกรรมของประชาชนในการจดการมลฝอย

เพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา อาชพ

รายได จ านวนสมาชกในครอบครว

ความรเกยวกบการจดการมลฝอย การปฏบตตวในการจดการมลฝอย สภาพปญหาในการจดการมลฝอย

22

บทท 3 วธด าเนนการวจย

3.1 รปแบบการศกษา (Study design)

การศกษาครงน เปนการการศกษารปแบบการจดการการจดเกบขยะชมชน กรณศกษา : องคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา

3.2 ประชากรและกลมตวอยาง (Population and Sample size)

ประชากรทใชในการศกษาครงน ไดแก ประชาชนทอาศยอยใน เขตต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา โดยใชวธการเลอกแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive sampling) จ านวน 11 หมบานๆละ 20 คน รวมทงหมด 220 คน โดยมคณลกษณะ ดงน

3.2.1 เกณฑคดเขา (Inclusion criteria) - เปนประชาชนทอาศยอยในเขตพนทต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด

จงหวดนครราชสมา - มการรบร สตสมปชญญะด สามารถสอสารไดเขาใจ - ไมเปนโรคหรอความผดปกตทางดานจตใจ - ยนดใหความรวมมอในการศกษา

3.2.2 ขนาดกลมตวอยาง (Sample size) จะใชวธการเลอกขนาดกลมตวอยางโดยใชวธการเลอกแบบเฉพาะเจาะจงจาก 11 หมบานๆละ 20 คน รวม 220 คน และด าเนนการสมตวอยางแบบงาย (Simple random sampling) โดยน าหมายเลขทะเบยนบานในแตละหมบานมาเขยนลงในกระดาษ แลวพบใสลงในกลอง หลงจากนนท าการสมหยบหมายเลขทะเบยนบานขนมาทละใบจนครบ หมบานละ 20 หลงคาเรอน จ านวน 11 หมบาน รวม 220 หลงคาเรอน แลวเลอกตวแทนในแตละหลงคาเรอนเพอเปนผทตอบแบบสอบถาม โดยเลอกตวแทนจากครวเรอนทอาศยในเขตต าบลโนนเมองพฒนาเพอตอบแบบสอบถาม

3.3 ตวแปรทศกษา (Variables)

ขอมลพนฐานของผตอบแบบสอบถาม ไดแก ขอมลลกษณะสวนบคคล ประกอบดวย 1) เพศ 2) อาย

23

3) สถานภาพ 4) ระดบการศกษา 5) อาชพ 6) รายได 7) จ านวนสมาชกในครอบครว ความรความเขาใจของผตอบแบบสอบถาม ไดแก ขอมลพฤตกรรมของประชาชนในการ

จดการขยะมลฝอย ประกอบดวย 1) ความรเกยวกบการจดการขยะมลฝอย 2) การปฏบตตวในการจดการขยะมลฝอย 3) สภาพปญหาในการจดการขยะมลฝอย

3.4 เครองมอทใชในการศกษา

เครองมอทใชในการศกษา ครงน เปนแบบสมภาษณ และแบบสอบถาม การจดการขยะมลฝอยของชาวต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา ซงประกอบดวย 2 สวน ดงน

สวนท 1 ขอมลทวไป แบบสมภาษณขอมลทวไปในการส ารวจพฤตกรรมการจดการขยะของชาวต าบลโนนเมองพฒนา ประกอบดวย เพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา อาชพ รายได จ านวนสมาชกในครวเรอน

สวนท 2 ขอมลพฤตกรรมของประชาชนในการจดการขยะมลฝอย เปนแบบสอบถามพฤตกรรมการจดการขยะ แบงออกเปน 3 องคประกอบ ไดแก

1) ความรเกยวกบการจดการขยะมลฝอย 2) การปฏบตตวในการจดการขยะมลฝอย 3) สภาพปญหาในการจดการขยะมลฝอย ลกษณะค าถามเปนขอค าถามแบบเลอกตอบและอธบาย โดยใหผตอบแบบสอบถาม

เลอกตอบใหตรงกบทปฏบตจรงมากทสด สวนท 3 ขอเสนอแนะ

3.5 วธการสรางเครองมอ

3.5.1 ศกษาทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ 3.5.2 ศกษาวธการสรางแบบสมภาษณและแบบสอบถามจากเอกสารตาง ๆ

24

3.5.3 ก าหนดขอบเขตโครงรางของแบบสมภาษณและแบบสอบถามตามวตถประสงคของการศกษา

3.5.4 สรางแบบสมภาษณและแบบสอบถาม โดยปรกษาอาจารยทปรกษา 3.5.5 ปรบปรงแกไขแบบสมภาษณและแบบสอบถาม 3.5.6 น าแบบสมภาษณและแบบสอบถามไปใชในการศกษา

3.6 การเกบรวบรวมขอมล

3.6.1 ผศกษาไดท าการเกบรบรวมขอมลเดนทางไปยงพนทในเขตต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา และด าเนนการเกบรวบรวมขอมล โดยเรมตนดวยการแนะน าตนเอง สรางสมพนธภาพ ชแจงวตถประสงคการท าวจยและขอความรวมมอในการวจยจากกลมตวอยาง

3.6.2 เกบรวบรวมขอมลดวยแบบสอบถามกบกลมประชากร จ านวน 220 คน 3.6.3 ระหวาง เกบรวบรวมขอมล ผ วจ ยตรวจสอบความครบถวนสมบรณของ

แบบสอบถามความเรยบรอยของแบบสอบถามทงหมดอกครง และเกบรวบรวมเพอน ามาวเคราะหขอมลตอไป

3.7 การวเคราะหขอมล

ผศกษาวเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมส าเรจรคอมพวเตอร( SPSS ) ดงน 3.7.1 ขอมลทวไปของกลมตวอยาง จะวเคราะหขอมล โดยใชแจกแจงความถ ค านวณคา

รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน 3.7.2 ขอมลพฤตกรรมของประชาชนในการจดการขยะมลฝอย จะวเคราะหแยกเปนใน

ดานของพฤตกรรม วเคราะหขอมลเปนรายขอโดยใชการแจกแจงความถ และค านวณคารอยละ

25

บทท 4 ผลของการศกษา

ในการศกษาในครงนไดคดเลอกกลมตวอยางทเปนประชากรทอาศยอยในเขตต าบลโนนเมองพฒนาอ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา จ านวน 220 คน และไดรบแบบสอบถามคนกลบมา จ านวน 174 ชด คดเปนรอยละ 79.09 จงไดรวบรวมและวเคราะหขอมลดงกลาว โดยจะเสนอออกเปนตอน ๆ ดงน ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ความรเกยวกบขยะมลฝอย ตอนท 3 การปฏบตตวในการจดการขยะมลฝอย ตอนท 4 สภาพปญหาในการจดการขยะมลฝอย

4.1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม การตอบแบบสอบถามทไดตอบกลบมายงผวจย โดยไดแยกค าถาออกเปนตารางไดดงน

ตางรางท 4.1 แสดงจ านวนและรอยละ จ าแนกตามเพศ ตารางท 4.2 แสดงจ านวนและรอยละ จ าแนกตามอาย ตารางท 4.3 แสดงจ านวนและรอยละจ าแนกตามระดบการศกษา ตารางท 4.4 แสดงจ านวนและรอยละจ าแนกตามอาชพ ตารางท 4.5 แสดงจ านวนและรอยละจ าแนกตามอาชพ ตารางท 4.6 แสดงจ านวนและรอยละจ านวนสมาชกในครอบครว ตารางท 4.7 แสดงจ านวนและรอยละประเภทของครอบครว

จากตารางท 4.1 – ตารางท 4.7 เมอน ามาประมวลผลดวยโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป SPSS For Window ไดผลสรปและผลการศกษาดงน

ตารางท 4.1 จ านวนและรอยละ จ าแนกตามเพศ

เพศ จ านวน (คน) รอยละ

ชาย 88 50.57

หญง 86 49.43

รวม 174 100.00

26

จากตารางท 4.1 ปรากฏวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญ เปนเพศชาย จ านวน 88 คน คด

เปนรอยละ 50.57 และเพศหญง จ านวน 86 คน คดเปนรอยละ 49.43 ตารางท 4.2 จ านวนและรอยละ จ าแนกตามอาย

อาย (ป) จ านวน (คน) รอยละ

15-25 43 24.72

26-35 72 41.38

36-45 30 17.24

46-55 14 8.04

56 ปขนไป 15 8.62

รวม 174 100.00

จากตารางท 4.2 ปรากฏวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอายอยในชวงอายระหวาง 26-35

ป จ านวน 72 คน คดเปนรอยละ 41.38 รองลงมาอายระหวาง 15-25 ป จ านวน 43 คนคดเปนรอยละ 24.72อายระหวาง36-45 ป จ านวน 30 คน คดเปนรอยละ17.24 อายระหวาง 56 ปขนไป จ านวน 15 คน คดเปนรอยละ 8.62 และสดทายอายระหวาง 46-55 ป จ านวน 14 คน คดเปนรอยละ 8.04 ตารางท 4.3 จ านวนและรอยละจ าแนกตามระดบการศกษา

ระดบการศกษา จ านวน (คน) รอยละ

ประถมศกษา 96 55.17

มธยมศกษา 56 32.19

ปวช/ปวส/อนปรญญา 12 6.90

ปรญญาตร 10 5.74

อน ๆ - -

รวม 174 100.00

27

จากตารางท 4.3 ปรากฏวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบการศกษาในระดบ ประถมศกษา จ านวน 96 คน คดเปนรอยละ 55.17 รองลงมาในระดบมธยมศกษา จ านวน 56 คน คดเปนรอยละ 32.19 ระดบปวช./ปวส./อนปรญญา จ านวน 12 คน คดเปนรอยละ 6.90 และล าดบสดทายระดบปรญญาตร จ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 5.74 ตารางท 4.4 จ านวนและรอยละจ าแนกตามอาชพ

อาชพ จ านวน (คน) รอยละ

คาขาย 13 7.47

เกษตรกรรม 77 44.27

รบจาง 74 42.52

รบราชการ/รฐวสาหกจ 10 5.74

อน ๆ - -

รวม 174 100.00

จากตารางท 4.4 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรม จ านวน 77 คน

คดเปนรอยละ 44.27 รองลงมาอาชพรบจาง จ านวน 74 คน คดเปนรอยละ 42.52 อาชพ คาขาย จ านวน 13 คน คดเปนรอยละ 7.47 และอาชพสดทายอาชพรบราชการ/รฐวสาหกจ ตารางท 4.5 จ านวนและรอยละจ าแนกตามอาชพ

รายไดเฉลย จ านวน (คน) รอยละ

5,000 บาทและนอยกวา 107 61.50

5,001-10,000 บาท 46 26.43

10,001-15,000 บาท 17 9.77

มากกวา 15,000 บาท 4 2.30

รวม 174 100.00

28

จากตารางท 4.5 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมรายไดเฉลย 5,000 บาทหรอนอยกวา จ านวน 107 คน คดเปนรอย 61.50 รองลงมามรายไดเฉลยประมาณ 5,001-10,000 บาท จ านวน 46 คน คดเปนรอยละ 26.43 รายได 10,0001 -15,000 บาท จ านวน 17 คน คดเปนรอยละ 9.77 รายไดมากกวา 15,000 บาท จ านวน 4 คน คดเปนรอยละ 2.30 ตารางท 4.6 จ านวนและรอยละจ านวนสมาชกในครอบครว

จ านวนสมาชก จ านวน (คน) รอยละ

1 – 2 คน 15 8.62

3 – 4 คน 96 55.17

5 – 6 คน 52 29.89

7 คนขนไป 11 6.32

รวม 174 100.00

จากตารางท 4.6 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญจ านวนสมาชกในครวเรอนประมาณ 3 -4

คน จ านวน 96 คน คดเปนรอยละ 55.17 รองลงมาสมาชกในครวเรอน 5 – 6 คน จ านวน 52 คน คดเปนรอยละ 29.89 สมาชกในครวเรอนจ านวน 1 -2 จ านวน 15 คน คดเปนรอยละ 8.62 และล าดบสดทายมสมาชกมากกวา 7 คนขนไป จ านวน 11 คน คดเปนรอยละ 6.32 ตารางท 4.7 จ านวนและรอยละประเภทของครอบครว

ประเภท จ านวน (คน) รอยละ

บานพกอาศย 168 96.55

คาขาย/ประกอบธรกจ 6 3.45

บานพกและประกอบธรกจ - -

รวม 174 100.00

29

จากตารางท 4.7 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญประเภทครวเรอนเปนบานพกอาศย จ านวน 168 คน คดเปนรอยละ 96.55 ประเภทคาขาย/ประกอบธรกจ จ านวน 6 คน คดเปนรอยละ 3.45 4.2 ความรเกยวกบขยะมลฝอย

ในสวนของตอนท 4.2 ผตอบแบบสอบถามไดใสเครองหมายในขอทคดวาถกตองทสด ดงน

ขอ 1. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 174 คน หรอคดเปนรอยละ 100 สามารถสามารถจ าแนกลกษณะของขยะมลฝอยไดอยางถกตอง

ขอ 2. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 174 คน หรอคดเปนรอยละ 100 สามารถตอบไดวาขยะแหงคออะไรและมลกษณะอยางไร

ขอ 3. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 174 คน หรอคดเปนรอยละ 100 สามารถตอบไดวาขยะเปยกหรอขยะสดคออะไรและมลกษณะอยางไร

ขอ 4. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 171 คน หรอคดเปนรอยละ 98.27 สามารถบอกไดวาอะไรเปนมลฝอยอนตราย และมผตอบแบบสอบถาม จ านวน 3 คน หรอคดเปนรอยละ 1.73 ทไมรวาขยะมลฝอยอะไรทเปนขยะมลฝอยอนตราย

ขอ 5. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 174 คน หรอคดเปนรอยละ 100 สามารถตอบไดวาขยะมลฝอยตดเชอคออะไรบาง

ขอ 6. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 174 คน หรอคดเปนรอยละ 100 สามารถตอบไดวาแหลงก าเนดขยะมลฝอยมาจากแหลงใดบาง

ขอ 7. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 174 คน หรอคดเปนรอยละ 100 สามารถตอบไดวาขยะมลฝอยสงผลกระทบตอสงแวดลอมอยางไร

ขอ 8. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 174 คน หรอคดเปนรอยละ 100 สามารถบอกวธก าจดขยะมลฝอยทถกตองได

ขอ 9. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 174 คน หรอคดเปนรอยละ 100 สามารถตอบไดวากจกรรมใดบางเปนกจกรรมทสงเสรมใหน าขยะมลฝอยกลบมาใชใหม(Recycle)

ขอ 10. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 161 คน หรอคดเปนรอยละ 92.52 สามารถบอกไดวาอะไรจดเปนปญหาในการจดการขยะมลฝอย และมผตอบแบบสอบถาม จ านวน 13 คน หรอคดเปนรอยละ 7.48 ทไมรวาอะไรจดเปนปญหาในการจดการขยะมลฝอย

30

4.3 การปฏบตในการจดการขยะมลฝอย ในสวนของตอนท 3 ผตอบแบบสอบถามไดใสเครองหมายในขอทคดวาถกตองทสด ดงน ขอ 1. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 122 คน หรอคดเปนรอยละ 70.13 คดวาก าจดขยะ

มลฝอยเอง แตอกจ านวน 40 คน หรอคดเปนรอยละ 22.98 เลอกวธการก าจดเองและให อบต.ก าจดให และผตอบแบบสอบถาม จ านวน 12 คน หรอคดเปนรอยละ 6.89 ให อบต.ก าจดให

ขอ 2. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 102 คน หรอคดเปนรอยละ 58.62 ทงขยะมลฝอยโดยการใสถงขยะท อบต.จดให แตอกจ านวน 53 คน หรอคดเปนรอยละ 30.45 เลอกวธการน าไปใสรถเกบขยะเมอมรถมาเกบขยะ และผตอบแบบสอบถาม จ านวน 19 คน หรอคดเปนรอยละ 10.96 เลอกวธใสภาชนะวางไวหนาบาน

ขอ 3. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 124 คน หรอคดเปนรอยละ 71.26 ไมมการคดแยกขยะกอนน าไปทง แตอกจ านวน 37 คน หรอคดเปนรอยละ 21.26 มการคดแยกเพอน าไปขาย ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 12 คน หรอคดเปนรอยละ 6.89 มการคดแยกเพอไวเผาท าลาย และผตอบแบบสอบถาม จ านวน 1 คน หรอคดเปนรอยละ 0.59 เลอกวธคดแยกไวท าปยหมก

ขอ 4. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 85 คน หรอคดเปนรอยละ 48.85 แมบานเปนผคดแยกขยะ แตอกจ านวน 51 คน หรอคดเปนรอยละ 29.31 หวหนาครอบครวเปนผคดแยกขยะ และผตอบแบบสอบถาม จ านวน 38 คน หรอคดเปนรอยละ 21.84 บตรเปนผคดแยกขยะ

ขอ 5. ผตอบแบบสอบถามสวนใหญ แนะน าคนในครอบครวเปนบางครงใหรจกการคดแยกขยะมลฝอย จ านวน 164 คน คดเปนรอยละ 94.25 รองลงมาแนะน าบอยครง จ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 5.75

ขอ 6. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 155 คน หรอคดเปนรอยละ 89.09 ขายของเกาใหกบรถรบซอทวงผาน และผตอบแบบสอบถาม จ านวน 19 คน หรอคดเปนรอยละ 21.84 ขายของเกาใหกบรานรบซอของเกา

ขอ 7.ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 101 คน หรอคดเปนรอยละ 58.04 จะน าขยะประเภทขวด แกว ไปขาย รองลงมาคอขยะประเภท กระดาษหนงสอพมพ จ านวน 47 คน หรอคดเปนรอยละ 27.01 แตอก จ านวน 13 คน หรอคดเปนรอยละ 7.47 ไดน าขยะประเภทกระดาษทวไปไปขาย กบอกจ านวน 7 คน หรอคดเปนรอยละ 4.04 น าขยะจ าพวกอลมเนยม-พลาสตกไปขาย และผตอบแบบสอบถาม จ านวน 3 คน หรอคดเปนรอยละ 1.72 ขายพวกเศษเหลกและกลองกระดาษ

ขอ 8. ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 142 คน หรอคดเปนรอยละ 81.60 ไมเคยใชของทใชแลวหรอของ Recycle แตอกจ านวน 21 คน หรอคดเปนรอยละ 12.06 เคยใชของ Recycle และผตอบแบบสอบถาม จ านวน 11 คน หรอคดเปนรอยละ 6.34 ไมรจกของ Recycle วาคออะไร

31

4.4 สภาพปญหาในการก าจดขยะ

สภาพปญหา มาก ปานกลาง นอย

1.ปญหาจาก อบต. 1.1 อบต.ก าจดขยะมลฝอยถกตองและ

เหมาะสมมากนอยเพยงใด 1.2 จ านวนรถเกบขยะ อบต. มเพยงพอมาก

นอยเพยงใด 1.3 ความถของ อบต.ในการเกบขยะมลฝอยม

มากนอยเพยงใด 1.4 สภาพรถเกบขยะ อบต.อยในสภาพดมาก

นอยเพยงใด 1.5 มขยะตกคางในชมชนท อบต.เกบขยะไม

หมดในแตละวนมากนอยเพยงใด 1.6 อบต. มการสนบสนนงบประมาณในการ

จดการขยะมลฝอยมากนอยเพยงใด

160 คน (91.95)

-

2 คน (1.16)

-

167 คน (95.96) 171 คน (98.28) 151 คน (86.78) 86 คน (49.42)

12 คน (6.89) 174 คน (100) 7 คน (4.04) 3 คน (1.72) 23 คน (13.22) 88 คน (50.58)

2.ปญหาจากประชาชน 2.1 ประชานไมมความรความเขาใจในการ

จดการขยะมลฝอย 2.2 ประชาชนไมเหนความส าคญของปญหา

ขยะมลฝอย 2.3 ประชาชนขาดความรบผดชอบในการ

ก าจดมลฝอย 2.4 ประชาชนขาดการมสวนรวมในการก าจด

มลฝอย 2.5 ประชาชนในชมชนมการทงขยะถกทมาก

นอยเพยงใด 2.6 ประชาชนไดมการคดแยกขยะเพอลด

ปรมาณขยะมากนอยเพยงใด

9 คน (5.17) 11 คน (6.32)

5 คน (2.87) 2 คน (1.16) 1 คน (0.59) 43 คน (24.71)

114 คน (65.51) 109 คน (62.65)

58 คน (33.34) 165 คน (94.80) 153 คน (87.93) 79 คน (45.40)

51 คน (29.34) 54 คน (31.03)

111 คน (63.79) 7 คน (4.04) 20 คน (11.48) 52 คน (29.89)

32

สภาพปญหา มาก ปานกลาง นอย

3.ปญหาจากชมชน 3.1 ผน าชมชนไมเอาใจใสในการควบคมการก าจดขยะมลฝอย 3.2 ชมชนไมมการประชาสมพนธในการก าจดมลขยะมลฝอย 3.3 ชมชนไมไดมการก าหนดสถานทในการก าจดขยะมลฝอย 3.4 ชมชนมการรวมกลมกนเพอรวมแกไขปญหา 3.5 ปญหาการก าจดขยะมลฝอยมากนอยเพยงใด

71 คน (40.80) 41 คน (23.56) 3 คน (1.73) 3 คน (1.73) 91 คน (52.29)

84 คน (48.29) 113 คน (64.95) 41 คน (23.56) 151 คน (86.78) 73คน (41.95)

19 คน (10.91) 20 คน (11.49) 130คน (74.71) 20 คน (11.49) 10 คน (5.76)

จากตารางขอท 4.4 เมอน ามาวเคราะหขอมลดวยระบบคอมพวเตอรดวยโปรแกรมประมวล

ผล SPSS For Window ไดผลสรปและสามารถวเคราะหไดดงน ขอ 1. ปญหาจาก อบต. ขอ 1.1 อบต.ก าจดขยะมลฝอยถกตองและเหมาะสมมากนอยเพยงใด ผตอบแบบสอบถาม

สวนใหญตอบมาก จ านวน 160 คน คดเปนรอยละ รองลงมาตอบนอย จ านวน 12 คน คดเปนรอยละ 6.89 ตอบปานกลาง จ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 1.16 สรปไดวา อบต.มการก าจดขยะไดถกตองและเหมาะสม

ขอ 1.2 จ านวนรถเกบขยะอบต. มเพยงพอมากนอยเพยงใด ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบนอย จ านวน 174 คน คดเปนรอยละ 100 สรปไดวา อบต.มรถเกบขยะมลฝอยนอยไมเพยงพอตอปรมาณขยะทเกดขนในพนท

ขอ 1.3 ความถของ อบต.ในการเกบขยะมลฝอยมมากนอยเพยงใดผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบ ปานกลาง จ านวน 167 คน คดเปนรอยละ 95.96 รองลงมาตอบนอย จ านวน 7 คน คดเปนรอยละ 4.04 สรปไดวา อบต.จดเกบขยะมลฝอยโดยใชระยะเวลาหางกนเกนไป ท าใหปรมาณขยะตกคางมมาก

33

ขอ 1.4 สภาพรถเกบขยะ อบต.อยในสภาพดมากนอยเพยงใด ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบปานกลาง จ านวน 171 คน คดเปนรอยละ 98.28 ตอบนอย จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 1.72 สรปไดวา อบต.มรถเกบขยะสภาพรถปานกลางไปทางสภาพไมด

ขอ 1.5 มขยะตกคางในชมชนท อบต. เกบขยะไมหมดในแตละวนมากนอยเพยงใด ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบปานกลาง จ านวน 151 คน คดเปนรอยละ 86.78 รองลงมาตอบนอย จ านวน 23 คน คดเปนรอยละ 13.22 สรปไดวามปรมาณขยะมลฝอยตกคางในพนทปรมาณปานกลางถงนอย

ขอ 1.6 อบต.มการสนบสนนงบประมาณในการจดการมลฝอยมากนอยเพยงใด ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบนอย จ านวน 88 คน คดเปนรอยละ 50.56 รองลงมาตอบปานกลาง จ านวน 86 คน คดเปนรอยละ 49.42 สรปไดวา อบต.ไดจดสรรงบประมาณส าหรบการจดการขยะมลฝอยอยในระดบปานกลางถงนอยมาก

ขอ 2 ปญหาจากประชาชน ขอ 2.1 ประชาชนไมมความรความเขาใจในการจดการมลฝอย ผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ตอบปานกลาง จ านวน 114 คน คดเปนรอยละ 65.51

รองลงมาตอบนอย จ านวน 51 คน คดเปนรอยละ 29.32 ตอบมาก จ านวน 9 คน คดเปนรอยละ 5.17 สรปไดวาประชาชนมความรความเขาใจในการจดการขยะมลฝอยอยในระดบปานกลาง

ขอ 2.2 ประชาชนไมเหนความส าคญของปญหาขยะมลฝอย ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบปานกลาง จ านวน 109 คน คดเปนรอยละ 62.65

รองลงมาตอบนอย จ านวน 54 คน คดเปนรอยละ 31.03 ตอบมาก จ านวน 9 คน คดเปนรอยละ 5.17 สรปไดวาประชาชนเหนความส าคญของปญหาขยะมลฝอยอยในระดบปานกลางถงนอย

ขอ 2.3 ประชาชนขาดความรบผดชอบในการก าจดมลฝอย ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบนอย จ านวน 111 คน คดเปนรอยละ 63.79 รองลงมา

ตอบปานกลาง จ านวน 58 คน คดเปนรอยละ 33.34 ตอบมาก จ านวน 5 คน คดเปนรอยละ 2.87 สรปไดวามความรบผดชอบดตอการก าจดขยะมลฝอยในชมชน

ขอ 2.4 ประชาชนขาดการมสวนรวมในการก าจดมลฝอย ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบปานกลาง จ านวน 165 คน คดเปนรอยละ 94.80

รองลงมาตอบนอย จ านวน 7 คน คดเปนรอยละ 4.04 ตอบมาก จ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 1.16 สรปไดวาประชาชนมสวนรวมในการก าจดขยะมลฝอยอยในระดบปานกลางถงมาก

ขอ 2.5 ประชาชนในชมชนมการทงขยะถกทมากนอยเพยงใด

34

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบปานกลาง จ านวน 153 คน คดเปนรอยละ 87.93 รองลงมาตอบนอย จ านวน 20 คน คดเปนรอยละ 11.48 ตอบมาก จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 0.59 สรปไดวาประชาชนในชมชนสวนใหญมการทงขยะไมถกทปานกลางถงนอย

ขอ 2.6 ประชาชนไดมการคดแยกขยะเพอลดปรมาณขยะมากนอยเพยงใด ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบปานกลาง จ านวน 79 คน คดเปนรอยละ 45.4. รองลงมาตอบนอย จ านวน 52 คน คดเปนรอยละ 29.89 ตอบมาก จ านวน 43 คน คดเปนรอยละ 24.71 สรปไดวาประชาชนมการคดแยกขยะอยในระดบปานกลางถงนอย

ขอ 3 ปญหาจากผน าชมชน ขอ 3.1 ผน าชมชนไมเอาใจใสในการควบคมการก าจดขยะมลฝอย ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบปานกลาง จ านวน 84 คน คดเปนรอยละ 48.29

รองลงมาตอบมาก จ านวน 71 คน คดเปนรอยละ 40.80 ตอบนอย จ านวน 19 คน คดเปนรอยละ 10.91 สรปไดวาผน าชมชนเอาใจใสตอการควบคมก าจดขยะมลฝอยอยในระดบปานกลางคอนไปทางมาก

ขอ 3.2 ชมชนไมมการประชาสมพนธในการก าจดมลขยะมลฝอย ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบปานกลาง จ านวน 113 คน คดเปนรอยละ 64.95

รองลงมาตอบมาก จ านวน 41 คน คดเปนรอยละ 23.56 ตอบนอย จ านวน 20 คน คดเปนรอยละ 11.49 สรปไดวาชมชนมการประชาสมพนธเรองการก าจดขยะมลฝอยในระดบปานกลางถงมาก

ขอ 3.3 ชมชนไมไดมการก าหนดสถานทในการก าจดขยะมลฝอย ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบนอย จ านวน 130 คน คดเปนรอยละ 74.71 รองลงมาตอบปานกลาง จ านวน 41 คน คดเปนรอยละ 23.56 ตอบมาก จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 1.73 สรปไดวาชมชนไมมการก าหนดททงขยะใหกบชมชน

ขอ 3.4 ชมชนมการรวมกลมกนเพอรวมแกไขปญหา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบปานกลาง จ านวน 151 คน คดเปนรอยละ 86.78

รองลงมาตอบนอย จ านวน 20 คน คดเปนรอยละ 11.49 ตอบนอย จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 1.73 สรปไดวาชมชนมการรวมกลมกนเพอแกไขปญหาการจดการขยะชมชนในระดบปานกลาง

ขอ 3.5 ปญหาการก าจดขยะมลฝอยมากนอยเพยงใด ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตอบมาก จ านวน 91 คน คดเปนรอยละ 52.29 รองลงมา

ตอบปานกลาง จ านวน 73 คน คดเปนรอยละ 41.95 ตอบนอย จ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 5.76 สรปไดวาปญหากรก าจดขยะเปนปญหาใหญของชมชน

35

บทท 5 สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ

การศกษาครงน มวตถประสงคเพอตองการทราบพฤตกรรมและสภาพปญหาของ

ประชาชนในการจดการขยะมลฝอยของประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา จากประชากรกลมตวอยาง จ านวน 220 คน และไดรบแบบสอบถามกลบคน จ านวน 174 ชด คดเปนรอยละ 79.09 รปแบบการศกษาเปนเปนการศกษาเชงพรรณนา (Descriptive study) เกบรวบรวมขอมลโดยการสอบถามกลมตวอยาง วเคราะหขอมลทางสถตดวยเครองคอมพวเตอรโปรแกรมส าเรจรป SPSS For Window สถตทใชเปนสถตพรรณนาไดแก คารอยละ

5.1 สรปผลการศกษา

ผลศกษาพบวากลมตวอยางทตอบสอบถามสวนใหญ เปนเพศชาย จ านวน 88 คน คดเปนรอยละ 50.57 มอายระหวาง 26 – 35 ป จ านวน 72 คน คดเปนรอยละ 41.38 ระดบการศกษา ประถมศกษา จ านวน 96 คน คดเปนรอยละ 55.17 สวนใหญมอาชพเกษตรกรรม จ านวน 77 คน คดเปนรอยละ 44.27 มสถานภาพแตงงานและอยดวยกน จ านวน 128 คน คดเปนรอยละ 73.56 รายไดหลกของครอบครวมาจากอาชพเกษตรกรรม จ านวน 131 คน คดเปนรอยละ 75.28 รายไดเฉลยของครอบครว ประมาณ 5,000 บาท หรอนอยกวา จ านวน 107 คน คดเปนรอยละ 61.50 จ านวนสมาชกในครวเรอนสวนใหญมจ านวน 3-4 คน จ านวน 96 คน คดเปนรอยละ 55.17 ประเภทของครอบครวอยบานพกอาศยของตนเอง จ านวน 168 คน คดเปนรอยละ 96.55

5.2 อภปรายผลการศกษา

5.2.1 ความรความเขาใจเกยวกบการจดการขยะมลฝอย กลมตวอยางทตอบแบบสอบถามสวนใหญสามารถจ าแนกขยะได เชน ขยะเปยก ขยะ

แหง ขยะมลฝอยทเปนอนตราย ขยะตดเชอ และรบรถงแหลงทมาของขยะตาง ๆ และรจกวธการก าจดขยะทสามารถท าไดงายและไมเปนพษตอสงแวดลอมสามารถน ากลบมาใชใหมได ปญหาทเกดขนในชมชนทไดสอบถามจากกลมตวอยางคอ บางรายไมรจกวธการก าจดขยะทถกวธ ขาดบคลากรทมความรมาแนะน า

36

5.2.2 การปฏบตตวในการจดการขยะ จากการทผศกษาไดน าแบบสอบถามไปสอบถามกลมตวอยางในเรองของการปฏบตตวในการจดขยะมลฝอยในครวเรอนหรอในชมชน สวนใหญจะก าจดเอง ใสถงททาง อบต.จดให โดยการทงในแตละครงไมมการคดแยก ผทน าไปทงสวนใหญจะเปนแมบาน ในครวเรอนสวนใหญจะไมมการแนะน าการทงขยะใหถกวธ

5.2.3 สภาพปญหาในการก าจดมลฝอย ปญหาจาก อบต. การก าจดขยะมลฝอยของ อบต.โนนเมองพฒนามความถกตองและเหมาะสม แตรถเกบขยะมนอยเกนไปจากจ านวนประชากรทมอยในขณะน ท าใหมขยะตกคางในแตละวนมาก ปญหาจากประชาชน สวนใหญไมมความรความเขาใจในการจดการขยะมลฝอย และไมเหนความส าคญของปญหาการจดเกบขยะ ขาดการมสวนรวม และทงขยะไมถกวธ ปญหาจากชมชน สวนใหญไมมการควบคมดแลในการจดเกบขยะมลฝอย ขาดการประชาสมพนธในการทงขยะใหถกท ชมชนไมมการก าหนดสถานททงขยะ และขาดการมสวนรวมในการแกไขปญหา 5.3 ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทไดจากการศกษาในครงน สามารถแยกเปน 3 ดาน คอ ขอเสนอแนะเชงพฒนา ขอเสนอแนะเชงนโยบาย และขอเสนอแนะในการศกษาครงตอไป โดยมรายละเอยดดงน

5.3.1 ขอเสนอแนะเชงพฒนา ในการศกษาครงน เหนวา เพอปองกนปญหาอนเกดจากการจดการขยะมลฝอยของชมชน องคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา จ าเปนตองด าเนนการพรอมขบวนการจดการขยะดงน

1. การใหความรความเขาใจแกประชาชนทกระดบ รวมทงผน าทองถน โดยใหมความรความเขาใจในเรองของความส าคญทตองมการจดการขยะมลฝอย ปญหาและผล กระทบทเกดขนตอสงแวดลอม สขภาพอนามยและคณภาพชวตของประชาชน การเขาถงความรดงกลาวโดยผานขบวนการฝกอบรม การศกษาดงานและการแลกเปลยนความคดเหนกบหนวยงานหรอทองถนอนๆ

2. การประชาสมพนธ ประชาสมพนธและรณรงคดานการจดการขยะมลฝอยทงการคดแยกขยะและลดขยะมลฝอยจากแหลงก าเนด โครงการท าปยหมกชวภาพ โครงการท าปยน าชวภาพ เพอชใหเหนวาขยะมลฝอยอนทรยสามารถน ามาใชประโยชนได

3. การจดกจกรรมสงเสรม องคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนาควรรเรมท าโครง การเกยวกบการจดการขยะมลฝอยจากแหลงก าเนดอยางตอเนองเพอเปนการกระตน

37

ชมชนอยเสมอ โดยใหความส าคญกบกลมเยาวชนทเขารวมโครงการ เชนจดท าโครงการขยะ Recycle และควรประสานความรวมมอกบทางโรงเรยนในพนท

4. สงเสรมการคดแยกขยะมลฝอยจากครวเรอน การคดแยกขยะจากครวเรอนหรอจากแหลงก าเนด เปนอกทางหนงทท าใหทองถนสามารถบรหารจดการขยะมลฝอยทเกดขน เพอน าไปก าจดไดอยางมประสทธภาพและทนตอเวลา ไมมขยะมลฝอยตกคางเกดขน

5. ธนาคารขยะ วธการนถอเปนการสงเสรมและสนบสนนใหประชาชน เยาวชน หรอนกเรยนในสถานศกษา มสวนรวมในการรวบรวมขยะมลฝอยในชมชนหรอสถานศกษา เพอจ าหนายใหรานรบซอตอไป

5.3.2 ขอเสนอแนะเชงนโยบาย ในการศกษาครงน เหนวา องคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา จ าเปนตองพฒนาบคลากรในสงกดใหมความรความเขาใจในเรองของขยะมลฝอย เพอทจะน าความรไปอธบายใหกบประชาชนในทองถนไดเขาใจ

5.3.3 ขอเสนอแนะในการศกษาครงตอไป 1. ควรมการศกษาเชงคณภาพหรอการศกษาเจาะลก ในกลมทมการปฏบตตวทไม

เหมาะสม เชน กลมททงขยะไปทว ไมค านงถงสภาพแวดลอมในสวนรวม 2. ควรมการศกษาเชงทดลอง เพอจดกจกรรมสงเสรมใหประชาชนในพนทไดรบความร

มการปฏบตตวทถกตองเหมาะสม ย งยน 3. ควรศกษาถงวธการก าจดขยะมลฝอยในแตละวธ พนทหรอสถานททงขยะของชมชน

รวมถงประมาณราคาคากอสรางหรอคาก าจดขยะในแตละวธ

38

เอกสารอางอง

คมอแนวทางและขอก าหนดเบองตนการลดและการใชประโยชนขยะ. กรมควบคมมลพษ . กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. 28 พฤศจกายน พ.ศ. 2546

เกณฑ มาตรฐานและแนวทางการจดการมลฝอยชมชน. กรมควบคมมลพษ. กระทรวงทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม. พมพครงท 6 พ.ศ.2547

คมอหนวยงานทองถน การมสวนรวมของประชาชนตอการจดการขยะมลฝอย. กรมควบคมมลพษ.กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. พมพครงท 2 มนาคม พ.ศ. 2545

คมอการมสวนรวมของประชาชนในการจดการขยะมลฝอย กรมควบคมมลพษ. 6 ตลาคม พ.ศ. 2546

คมอการตรวจสอบการปนเปอนน าใตดนจากสถานทก าจดมลฝอย. กรมควบคมมลพษ. คมอส าหรบผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน “การจดการขยะมลฝอยชมชนอยางครบวงจร”

กรมควบคมมลพษ. กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม. พ.ศ.2543 รายงานผลการศกษาวจย เรอง “คมอการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยาง

ผสมผสานในพนทระดบต าบล”, กลมงานพฒนายทธศาสตรมหาดไทย สถาบนด ารงราชานภาพ ส านกงานปลด กระทรวงมหาดไทย, พ.ศ. 2543

จรส สวรรณมาลา และคณะ “นามานกรมนวตกรรมทองถนไทยประจ าป พ.ศ.2547”, โครงการวถใหมขององคกรปกครองสวนทองถนในประเทศไทย, คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, ตลาคม พ.ศ. 2547

ชชพ แกวคม การจดการขยะมลฝอยในเขตเทศบาลต าบลบานแยง , มหาวทยาลยราชภฎพบลสงคราม,2551

แผนพฒนาสามป องคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา ,2553

39

ภาคผนวก ก

40

เลขทแบบสอบถาม ............... เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

แบบสอบถาม การจดการการจดเกบขยะชมชน กรณศกษา : องคการบรหารสวนต าบลโนนเมองพฒนา อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา

ค าชแจง แบบสอบถามนใชเกบขอมลเพอการวจย ขอมลทกอยางขอรบรองวาจะเกบไวเปนความลบ และจะไมมผลใด ๆ ตอผตอบแบบสอบถาม แบบสอบถามประกอบดวยขอมล 4 สวน

ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ความรเกยวกบมลฝอย ตอนท 3 การปฏบตตวในการจดขยะมลฝอย ตอนท 4 สภาพปญหาในการก าจดมลฝอย

41

สวนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสอบถาม

ค าชแจง กรณาใสเครองหมาย / ในชอง ( ) หนาขอททานเหนวาถก และตรงกบความเปนจรงของทาน

1.1 เพศ ( ) 1. ชาย ( ) 2. หญง 1.2 ปจจบนอาย ....................ป 1.3 ระดบการศกษา

( ) 1. ประถมศกษา ( ) 2. มธยมศกษา ( ) 3. ปวช./ปวส./อนปรญญา ( ) 4. ปรญญาตร ( ) 5. อน ๆ ระบ..................................................................................................................

1.4 อาชพ

( ) 1. คาขาย ( ) 2. เกษตรกรรม ( ) 3. รบจาง ( ) 4. รบราชการ/รฐวสาหกจ ( ) 5. อน ๆ ระบ..................................................................................................................

1.5 สถานภาพสมรส ( ) 1. โสด ( ) 2. แตงงานและอยดวยกน

( ) 3. หยา/มาย 1.6 สถานภาพในครอบครว

( ) 1. หวหนาครอบครว ( ) 2. คสมรส

( ) 3. บตร ( ) 4. ญาต

1.7 รายไดหลกของครอบครวจาก ( ) 1. คาขาย ( ) 2. เกษตรกรรม

( ) 3. รบจาง ( ) 4. รบราชการ/รฐวสาหกจ ( ) 5. อน ๆ ระบ...................................................................................................................

1.8 รายไดเฉลยกรอบประมาณ (บาท/เดอน) ( ) 1. 5,000 บาท และนอยกวา ( ) 2. 5,001-10,000 บาท

( ) 3. 10,001-15,000 บาท ( ) 4. มากกวา 15,000 บาท

1.9 จ านวนสมาชกในครอบครว..................................คน

1.10 ประเภทของครอบครว ( ) 1. บานพกอาศย ( ) 2. คาขาย/ประกอบธรกจ ( ) 3. บานพกและประกอบธรกจ

42

สวนท 2 ความรเกยวกบขยะมลฝอย ค าชแจง กรณาใสเครองหมาย ในหนาขอททานเหนวาถกตองมากทสด 1.ขอใดตอไปนถกตองทสด

ก. ขยะไมสามารถจ าแนกลกษณะได ข. ขยะจ าแนกตามลกษณะของขยะได 2 ลกษณะ คอ ขยะเปยกหรอขยะสด และขยะแหง ค. ถกทง ขอ ก. และ ขอ ข. ง. ผดหมดทกขอ 2. ขอใดตอไปนจดวาเปนขยะแหง ก. ภาชนะแตก ข. เศษอาหาร ค. เศษผก ง. เศษผลไม

3. ขอใดตอไปนจดวาเปนขยะเปยกหรอขยะสด

ก. เศษผา ข. เศษรองเทา ค. เศษเนอ ง. เศษยาง 4. ขอใดตอไปนจดวาเปนขยะมลฝอยอนตราย ก. กระปองทนเนอร ข. เศษไม ค. เศษหญา ง. ผดทกขอ 5. ทกขอตอไปนจดวาเปนขยะมลฝอยตดเชอ ยกเวน ขอใด ก. ซากสตวทดลองวนจฉยเกยวกบโรค ข. เศษหญาตามรมถนนและฟตบาททางเดน

ค. วสดทสมผสเลอด ง. ขยะมลฝอยทกชนดทออกจากหองผปวยตดเชอรายแรง 6. ขอใดตอไปนเปนแหลงก าเนดขยะมลฝอย ก. ของเสยจากอตสาหกรรม ข. ของเสยจากโรงพยาบาล

ค. ของเสยจากการเกษตรกรรม ง. ถกทกขอ 7. ขอใดตอไปนเปนผลกระทบของขยะมลฝอยตอสงแวดลอม

ก. เปนแหลงเพาะพนธเชอโรค ข. ท าใหเกดทศนอจาด

ค. ท าใหเกดมลพษ ง. ถกทกขอ 8. ขอใดตอไปนเปนวธการจดการขยะมลฝอยทถกตอง ก. กองทงหนาบาน ข. โยนทงทะเล

ค. ทงในภาชนะรองรบขยะเพอน าไปก าจดอยางถกวธ ง. ผดทกขอ 9. ขอใดตอไปนจดเปนกจกรรมทสงเสรมใหน าขยะมลฝอยกลบมาใชใหม ก. โครงการท าปยชวภาพ ข. โครงการธนาคารวสดเหลอใช

ค. โครงการรานสนคารไซเคล ง. ถกทกขอ 10. ขอใดตอไปนจดเปนปญหาในการจดการขยะมลฝอย ก. ขาดบคลากรทมความรความช านาญ ข. กฎหมายทเกยวของไมเอออ านวยตอการจดการ ค. ถกทงขอ ก. และ ข. ง. ผดทกขอ

43

สวนท 3 การปฏบตตวในการจดการขยะมลฝอย ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย / ลงใน ( ) ทตรงกบความเปนจรงททานไดปฏบตหรอเตมค าในชองวางใหสมบรณ

1.ทานมวธก าจดขยะมลฝอยอยางไร ( ) 1. ก าจดเอง ( ) 2. อบต.ก าจดให ( ) 3. ก าจดเองและใหอบต.ก าจดให

2.ทานมวธการทงขยะมลฝอยอยางไร ( ) 1. ใสภาชนะวางไวหนาบาน ( ) 2. ใสถงขยะทอบต.จดให ( ) 3. น าไปใสรถเกบขยะเมอมรถมาเกบขยะ

( ) 4. อน ๆ (ระบ)............................................................ 3.กอนน าขยะมลฝอยในบานไปทง ทานมการคดแยกขยะมลฝอยหรอไม

( ) 1. ไมมการคดแยก ( ) 2. มการคดแยกเพอน าไปขาย ( ) 3. มการคดแยกเพอเลยงสตว ( ) 4. มการคดแยกไวเผา

( ) 5.มการคดแยกไวท าปยหมก ( ) 6. อน ๆ (ระบ)................................................. 4.การคดแยกขยะในบานของทานคอใคร

( ) 1. หวหนาครอบครว ( ) 2. แมบาน ( ) 3. คนใช ( ) 4. บตร 5.ทานเคยแนะน าคนในครอบครวของทาน คดแยกขยะหรอไม อยางไร

( ) 1. บอยครง ( ) 2. บางครง ( ) 3. ไมเคย 6.ทานมวธขายของเกาอยางไร

( ) 1. ขายใหรานรบซอของเกา ( ) 2. ขายใหรถรบซอทผานหนาบาน ( ) 3. อน ๆ

7.ประเภทใดบางททานน าไปขาย ( ) 1. กระดาษหนงสอพมพ ( ) 2. การดาษทวไป ( ) 3. กระดาษกลอง ( ) 4. เหลก

( ) 5.ขวด แกว ( ) 6. อลมเนยม - พลาสตก ( ) 7. ไมมการน าไปขาย

8.ในครอบครวของทานเคยใชของ Recycle หรอไม ( ) 1. เคย ( ) 2. ไมเคย ( ) 3. ไมร

44

สวนท 4 สภาพปญหาในการก าจดขยะมลฝอย ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย / ในชองททานเหนวาเปนปญหาทเกดขนตามสภาพความ

เปนจรง สภาพปญหา มาก ปานกลาง นอย

1.ปญหาจาก อบต. 1.1 อบต.ก าจดขยะมลฝอยถกตองและเหมาะสม

มากนอยเพยงใด

1.2 จ านวนรถเกบขยะ อบต.มเพยงพอมากนอยเพยงใด

1.3 ความถของ อบต.ในการเกบขยะมลฝอยมมากนอยเพยงใด

1.4 สภาพรถเกบขยะ อบต.อยในสภาพดมากนอยเพยงใด

1.5 มขยะตกคางในชมชนท อบต.เกบขยะไมหมดในแตละวนมากนอยเพยงใด

1.6 อบต.มการสนบสนนงบประมาณในการจดการขยะมลฝอยมากนอยเพยงใด

2. ปญหาจากประชาชน

2.1 ประชานไมมความรความเขาใจในการจดการมลฝอย

2.2 ประชาชนไมเหนความส าคญของปญหาขยะมลฝอย

2.3 ประชาชนขาดความรบผดชอบในการก าจดมลฝอย

2.4 ประชาชนขาดการมสวนรวมในการก าจดมลฝอย

2.5 ประชาชนในชมชนมการทงขยะถกทมากนอยเพยงใด

2.6 ประชาชนไดมการคดแยกขยะเพอลดปรมาณขยะมากนอยเพยงใด

45

สภาพปญหา มาก ปานกลาง นอย 3. ปญหาจากชมชน

3.1 ผน าชมชนไมเอาใจใสในการควบคมการก าจดมลฝอย

3.2 ชมชนไมมการประชาสมพนธในการก าจดมลฝอย

3.3 ชมชนไมไดมการก าหนดสถานทในการก าจดมลฝอย

3.4 ชมชนมการรวมกลมกนเพอรวมแกไขปญหา

3.5 ปญหาการก าจดมลฝอยมากนอยเพยงใด

46

ภาคผนวก ข

47

1. เพศ วเคราะหผลโดย Frequency Table

เพศ

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ชาย 88 50.6 50.6 50.6

หญง 86 49.4 49.4 100.0

Total 174 100.0 100.0

2. อาย วเคราะหผลโดย Frequency Table

อาย

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 26-35 ป 43 24.7 24.7 24.7

36-45 ป 73 42.0 42.0 66.7

46-55 ป 30 17.2 17.2 83.9

56 ปขนไป 14 8.0 8.0 92.0

5 14 8.0 8.0 100.0

Total 174 100.0 100.0

48

3. ระดบการศกษา วเคราะหผลโดย Frequency Table

ระดบการศกษา

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ประถมศกษา 96 55.2 55.2 55.2

มธยมศกษา 56 32.2 32.2 87.4

ปวช./ปวส./อนปรญญา 12 6.9 6.9 94.3

ปรญญาตร 10 5.7 5.7 100.0

Total 174 100.0 100.0

4. อาชพ วเคราะหผลโดย Frequency Table

อาชพ

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid คาขาย 13 7.5 7.5 7.5

เกษตรกรรม 77 44.3 44.3 51.7

รบจาง 74 42.5 42.5 94.3

รบราชการ/รฐวสาหกจ 10 5.7 5.7 100.0

Total 174 100.0 100.0

49

5. สถานภาพ วเคราะหผลโดย Frequency Table

สถานภาพ

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid โสด 41 23.6 23.6 23.6

แตงงานและอยดวยกน 128 73.6 73.6 97.1

หยา/มาย 5 2.9 2.9 100.0

Total 174 100.0 100.0

6. สถานภาพในครอบครว วเคราะหผลโดย Frequency Table

สถานภาพในครอบครว

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid หวหนาครอบครว 51 29.3 29.3 29.3

คสมรส 81 46.6 46.6 75.9

บตร 38 21.8 21.8 97.7

ญาต 4 2.3 2.3 100.0

Total 174 100.0 100.0

50

7. รายไดหลกของครอบครว วเคราะหผลโดย Frequency Table

รายไดหลกของครอบครว

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid คาขาย 9 5.2 5.2 5.2

เกษตรกรรม 131 75.3 75.3 80.5

รบจาง 31 17.8 17.8 98.3

รบราชการ/รฐวสาหกจ 3 1.7 1.7 100.0

Total 174 100.0 100.0

8. รายไดเฉลยประมาณ วเคราะหผลโดย Frequency Table

รายไดเฉลยประมาณ

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 5,000 บาทและนอยกวา 107 61.5 61.5 61.5

5,001-10,000 บาท 46 26.4 26.4 87.9

10,001-15,000 18 10.3 10.3 98.3

มากกวา 15,000 3 1.7 1.7 100.0

Total 174 100.0 100.0

51

9. จ านวนสมาชกในครอบครว วเคราะหผลโดย Frequency Table

จ านวนสมาชกในครอบครว

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1-2 คน 15 8.6 8.6 8.6

3-4 คน 96 55.2 55.2 63.8

5-6 คน 52 29.9 29.9 93.7

7 คนขนไป 11 6.3 6.3 100.0

Total 174 100.0 100.0

10. ประเภทครอบครว วเคราะหผลโดย Frequency Table

ประเภทครอบครว

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid บานพกอาศย 168 96.6 96.6 96.6

คาขาย/ประกอบธรกจ 6 3.4 3.4 100.0

Total 174 100.0 100.0

52

11. ขอใดตอไปนจดเปนมลฝอยอนตราย วเคราะหผลโดย Frequency Table

ขอใดตอไปนจดเปนมลฝอยอนตราย

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ก.กระปองทนเนอร 171 98.3 98.3 98.3

ข.เศษไม 3 1.7 1.7 100.0

Total 174 100.0 100.0

12. ทกขอตอไปนจดเปนมลฝอยตดเชอ ยกเวนขอใด วเคราะหผลโดย Frequency Table

ทกขอตอไปนจดเปนมลฝอยตดเชอ ยกเวนขอใด

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ข.เศษหญาตามรมถนนและฟตบาททางเดน 174 100.0 100.0 100.0

13. ขอใดตอไปนจดเปนแหลงก าเนดมลฝอย วเคราะหผลโดย Frequency Table

ขอใดตอไปนเปนแหลงก าเนดมลฝอย

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ง.ถกทกขอ 174 100.0 100.0 100.0

53

14. ขอใดตอไปนผลกระทบของขยะมลฝอยตอสงแวดลอม วเคราะหผลโดย Frequency Table

ขอใดตอไปนเปนผลกระทบของขยะมลฝอยตอสงแวดลอม

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ง.ถกทกขอ 174 100.0 100.0 100.0

15. ขอใดตอไปนเปนวธการจดการมลฝอยทถกตอง วเคราะหผลโดย Frequency Table

ขอใดตอไปนเปนวธการจดการมลฝอยทถกตอง

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ค.ทงในภาชนะรองรบขยะเพอน าไปก าจดอยาง

ถกวธ 174 100.0 100.0 100.0

16. ขอใดตอไปนจดเปนกจกรรมทสงเสรมใหน ามลฝอยกลบมาใชใหม วเคราะหผลโดย Frequency Table

ขอใดตอไปนจดเปนกจกรรมทสงเสรมใหน ามลฝอยกลบมาใชใหม

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ง.ถกทกขอ 174 100.0 100.0 100.0

54

17. ขอใดตอไปนจดเปนปญหาในการจดการมลฝอย วเคราะหผลโดย Frequency Table

ขอใดตอไปนจดเปนปญหาในการจดการมลฝอย

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ก.ขาดบคลากรทมความรความช านาญ 12 6.9 6.9 6.9

ข.กฎหมายทเกยวของไมเอออ านวยตอการจดการ 1 .6 .6 7.5

ค.ถกทงขอ ก. และ ข. 161 92.5 92.5 100.0

Total 174 100.0 100.0

18. ทานมวธก าจดมลฝอยอยางไร วเคราะหผลโดย Frequency Table

ทานมวธก าจดมลฝอยอยางไร

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ก าจดเอง 122 70.1 70.1 70.1

อบต.ก าจดให 12 6.9 6.9 77.0

ก าจดเองและให อบต.ก าจดให 40 23.0 23.0 100.0

Total 174 100.0 100.0

55

19. กอนน ามลฝอยในบานไปทงทานมการคดแยกมลฝอยหรอไม วเคราะหผลโดย Frequency Table

กอนน ามลฝอยในบานไปทงทานมการคดแยกมลฝอยหรอไม

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ไมมการคดแยก 124 71.3 71.3 71.3

มการคดแยกเพอน าไปขาย 37 21.3 21.3 92.5

มการคดแยกไวเผา 12 6.9 6.9 99.4

มการคดแยกไวท าป ย 1 .6 .6 100.0

Total 174 100.0 100.0

20. คดแยกขยะในบานของทานคอใคร วเคราะหผลโดย Frequency Table

คดแยกขยะในบานของทานคอใคร

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid หวหนาครอบครว 51 29.3 29.3 29.3

แมบาน 85 48.9 48.9 78.2

บตร 38 21.8 21.8 100.0

Total 174 100.0 100.0

56

21. ทานเคยแนะน าคนในครอบครวของทานคดแยกขยะหรอไมอยางไร วเคราะหผลโดย Frequency Table

ทานเคยแนะน าคนในครอบครวของทานคดแยกขยะหรอไมอยางไร

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid บอยครง 10 5.7 5.7 5.7

บางครง 164 94.3 94.3 100.0

Total 174 100.0 100.0

22. ทานมวธขายของเกาอยางไร วเคราะหผลโดย Frequency Table

ทานมวธขายของเกาอยางไร

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ขายใหรานรบซอของเกา 19 10.9 10.9 10.9

ขายใหรถรบซอทผานหนาบาน 155 89.1 89.1 100.0

Total 174 100.0 100.0

57

23. ประเภทใดบางททานน าไปขาย วเคราะหผลโดย Frequency Table

ประเภทใดบางททานน าไปขาย

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid กระดาษหนงสอพมพ 47 27.0 27.0 27.0

กระดาษทวไป 13 7.5 7.5 34.5

กระดาษกลอง 3 1.7 1.7 36.2

เหลก 3 1.7 1.7 37.9

ขวด แกว 101 58.0 58.0 96.0

อลมเนยม พลาสตก 7 4.0 4.0 100.0

Total 174 100.0 100.0

24. ในครอบครวของทานเคยใชของ recycle หรอไม

วเคราะหผลโดย Frequency Table

ในครอบครวของทานเคยใชของ recycle หรอไม

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid เคย 21 12.1 12.1 12.1

ไมเคย 143 82.2 82.2 94.3

ไมร 10 5.7 5.7 100.0

Total 174 100.0 100.0

58

25. อบต.ก าจดมลฝอยถกตองและเหมาะสมมากนอยเพยงใด วเคราะหผลโดย Frequency Table

อบต.ก าจดมลฝอยถกตองและเหมาะสมมากนอยเพยงใด

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 12 6.9 6.9 6.9

ปานกลาง 2 1.1 1.1 8.0

มาก 160 92.0 92.0 100.0

Total 174 100.0 100.0

26. จ านวนรถเกบขยะในการเกบขยะมเพยงพอมากนอยเพยงใด

วเคราะหผลโดย Frequency Table

จ านวนรถเกบขยะในการเกบขยะมเพยงพอมากนอยเพยงใด

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 174 100.0 100.0 100.0

59

27. ความถของ อบต.ในการเกบขยะมมากนอยเพยงใด วเคราะหผลโดย Frequency Table

ความถของ อบต.ในการเกบขยะมมากนอยเพยงใด

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 7 4.0 4.0 4.0

ปานกลาง 167 96.0 96.0 100.0

Total 174 100.0 100.0

28. สภาพรถเกบขยะ ของ อบต.อยในสภาพดมากนอยเพยงใด วเคราะหผลโดย Frequency Table

สภาพรถเกบขยะ ของ อบต.อยในสภาพดมากนอยเพยงใด

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 3 1.7 1.7 1.7

ปานกลาง 171 98.3 98.3 100.0

Total 174 100.0 100.0

60

29. มขยะตกคางในชมชนท อบต.เกบขยะไมหมดในแตละวนมากนอยเพยงใด วเคราะหผลโดย Frequency Table

มขยะตกคางในชมชนท อบต.เกบขยะไมหมดในแตละวนมากนอยเพยงใด

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 23 13.2 13.2 13.2

ปานกลาง 151 86.8 86.8 100.0

Total 174 100.0 100.0

30. อบต.มการสนบสนนงบประมาณในการจดการขยะมลฝอยมากนอยเพยงใด วเคราะหผลโดย Frequency Table

อบต.มการสนบสนนงบประมาณในการจดการขยะมลฝอยมากนอยเพยงใด

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 88 50.6 50.6 50.6

ปานกลาง 86 49.4 49.4 100.0

Total 174 100.0 100.0

61

31. ประชาชนไมมความรความเขาใจในการจดการ วเคราะหผลโดย Frequency Table

ประชาชนไมมความรความเขาใจในการจดการ

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 51 29.3 29.3 29.3

ปานกลาง 114 65.5 65.5 94.8

มาก 9 5.2 5.2 100.0

Total 174 100.0 100.0

32. ประชาชนไมเหนความส าคญของปญหาขยะมลฝอย วเคราะหผลโดย Frequency Table

ประชาชนไมเหนความส าคญของปญหาขยะมลฝอย

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 54 31.0 31.0 31.0

ปานกลาง 109 62.6 62.6 93.7

มาก 11 6.3 6.3 100.0

Total 174 100.0 100.0

62

33. ประชาชนขาดความรบผดชอบในการก าจดมลฝอย วเคราะหผลโดย Frequency Table

ประชาชนขาดความรบผดชอบในการก าจดมลฝอย

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 111 63.8 63.8 63.8

ปานกลาง 58 33.3 33.3 97.1

มาก 5 2.9 2.9 100.0

Total 174 100.0 100.0

34.ประชาชนขาดการมสวนรวมในการก าจดมลฝอย วเคราะหผลโดย Frequency Table

ประชาชนขาดการมสวนรวมในการก าจดมลฝอย

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 7 4.0 4.0 4.0

ปานกลาง 165 94.8 94.8 98.9

มาก 2 1.1 1.1 100.0

Total 174 100.0 100.0

63

35. ประชาชนในชมชนมการทงขยะถกทมากนอยเพยงใด วเคราะหผลโดย Frequency Table

ประชาชนในชมชนมการทงขยะถกทมากนอยเพยงใด

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 20 11.5 11.5 11.5

ปานกลาง 153 87.9 87.9 99.4

มาก 1 .6 .6 100.0

Total 174 100.0 100.0

36. ประชาชนไดมการคดแยกขยะเพอลดปรมาณขยะมากนอยเพยงใด วเคราะหผลโดย Frequency Table

ประชาชนไดมการคดแยกขยะเพอลดปรมาณขยะมากนอยเพยงใด

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 52 29.9 29.9 29.9

ปานกลาง 79 45.4 45.4 75.3

มาก 43 24.7 24.7 100.0

Total 174 100.0 100.0

64

37. ผน าชมชนไมเอาใจใสในการควบคมการก าจดขยะ วเคราะหผลโดย Frequency Table

ผน าชมชนไมเอาใจใสในการควบคมการก าจดขยะ

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 19 10.9 10.9 10.9

ปานกลาง 84 48.3 48.3 59.2

มาก 71 40.8 40.8 100.0

Total 174 100.0 100.0

38.ชมชนไมมการประชาสมพนธในการก าจดมลฝอย วเคราะหผลโดย Frequency Table

ชมชนไมมการประชาสมพนธในการก าจดมลฝอย

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 20 11.5 11.5 11.5

ปานกลาง 113 64.9 64.9 76.4

มาก 41 23.6 23.6 100.0

Total 174 100.0 100.0

65

39. ประชาชนไมไดมการก าหนดสถานทในการก าจดมลฝอย วเคราะหผลโดย Frequency Table

ประชาชนไมไดมการก าหนดสถานทในการก าจดมลฝอย

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 130 74.7 74.7 74.7

ปานกลาง 41 23.6 23.6 98.3

มาก 3 1.7 1.7 100.0

Total 174 100.0 100.0

40. ชมชนมการรวมกลมกนเพอรวมแกไขปญหา วเคราะหผลโดย Frequency Table

ชมชนมการรวมกลมกนเพอรวมแกไขปญหา

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 20 11.5 11.5 11.5

ปานกลาง 151 86.8 86.8 98.3

มาก 3 1.7 1.7 100.0

Total 174 100.0 100.0

66

41. ปญหาการก าจดมลฝอยมากนอยเพยงใด วเคราะหผลโดย Frequency Table

ปญหาการก าจดมลฝอยมากนอยเพยงใด

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid นอย 10 5.7 5.7 5.7

ปานกลาง 73 42.0 42.0 47.7

มาก 91 52.3 52.3 100.0

Total 174 100.0 100.0

42. ขอใดตอไปนถกตองทสด วเคราะหผลโดย Frequency Table

ขอใดตอไปนถกตองทสด

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ถกทงขอ ก และขอ ข 174 100.0 100.0 100.0

67

43. ขอใดตอไปนจดวาเปนขยะแหง วเคราะหผลโดย Frequency Table

ขอใดตอไปนจดวาเปนขยะแหง

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ก.ภาชนะแตก 174 100.0 100.0 100.0

44. ขอใดตอไปนจดเปนขยะเปยกหรอขยะสด วเคราะหผลโดย Frequency Table

ขอใดตอไปนจดเปนขยะเปยกหรอขยะสด

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ค.เศษเนอ 174 100.0 100.0 100.0

68

ประวตผวจย

นายธนกฤต บวกขนทด เกดวนท 28 เดอน กมภาพนธ พ.ศ. 2509 ณ บานเลขท 1 / 2 หมท 3 ต าบลหนองแวง อ าเภอเทพารกษ จงหวดนครราชสมา บตร นายสนด-นางธง บวกขนทด ประวตการศกษา : ประกาศนยบตรวชาชพและวชาชพชนสง แผนกวชาชางส ารวจ วทยาลยเทคโนโลยและอาชวศกษาวทยาเขตภาคตะวนออกเฉยงเหนอ อ าเภอเมอง จงหวดนครราชสมา : ปรญญาตร สาขาวชาการจดการทวไป และ สาขาวชาเทคโนโลยกอสราง มหาวทยาลยราชภฏ อ าเภอเมอง จงหวดนครราชสมา ประวตการท างาน : พ.ศ. 2530 – 2533 พนกงานบรษทเอกชนดานงานกอสราง : พ.ศ. 2534 – 2538 สวนสนเชอและอสงหารมทรพย บรษทไทยประกนชวต ส านกงานใหญ : พ.ศ. 2539 – 2540 หวหนาสวนโยธา อบต.สงเนน อ าเภอสงเนน จงหวดนครราชสมา : พ.ศ. 2541 – 2545 หวหนาสวนโยธา อบต.ดอนใหญ อ าเภอคง จงหวดนครราชสมา : พ.ศ. 2546 – ปจจบน หวหนาสวนโยธา อบต.โนนเมองพฒนาอ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา สถานทตดตอ : บานเลขท 183 หมท 9 หมบานมารวย 1 ถนนมตรภาพ ต าบลบานใหม อ าเภอเมอง จงหวดนครราชสมา 30000 Email : black_544@hotmail.com Tel : 08-5776-0979 ; 08-4473-8855