คำนำ การติดเช้ือในโรงพยาบาลเปนปญหาทางการแพทยและสาธารณสุขของทุกโรงพยาบาล โดยเฉล่ียจะมีอัตราชุก

รอยละ 5 - 10 ของผูปวยท่ีรับไวในโรงพยาบาล สำหรับประเทศไทยจากการสำรวจความชุกของการติดเช้ือในโรงพยาบาล

ปพ.ศ. 2554 พบอัตราชุกรอยละ 7.0 ทำใหมีผูปวย/ตาย 700,000/70,000 รายตอป และมีการสูญเสียทางเศรษฐกิจ

นับหมื่นลานบาท กอใหเกิดปญหาทางการแพทยอยางมหันต

เพื่อเปนการพัฒนาคุณภาพของการปองกันและควบคุมการติดเชื้อในโรงพยาบาล ชมรมควบคุมโรคติดเชื้อ

ในโรงพยาบาลและสถาบันบำราศนราดูร จึงไดจัดทำแนวทางวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลเพื่อเปนเกณฑกลาง

สำหรับใชในโรงพยาบาลทุกขนาด โดยยึดหลักการวินิจฉัยที่เปนปจจุบันและสามารถดำเนินการไดในโรงพยาบาล

ทุกขนาด อางอิงไดและเหมาะสมสำหรับประเทศไทย คณะทำงานไดคนควา อภิปรายอยางละเอียดกอนที่จะจัดทำ

คูมือนี้ โดยการระดมสมองของนักวิชาการและผูปฏิบัติ จัดทำรางการวินิจฉัยการติดเชื้อขึ้น ไปทดลองในการอบรม

หลักสูตรการปองกันการติดเชื้อในโรงพยาบาลชุมชน ระหวางวันที่ 27 กุมภาพันธ – 1 มีนาคม 2556 แลวประมวล

ขอคิดเห็นและคำแนะนำมาแกไขรางวินิจฉัยการติดเชื้อ ครั้งที่ 2 อีกครั้งหนึ่ง ระหวางเดือน สิงหาคม 2556

คณะทำงานหวังเปนอยางยิ่ง เอกสารนี้จะเปนประโยชนสำหรับประเทศไทยในการปองกันและควบคุม

การติดเชื้อในโรงพยาบาล เหมาะสมและสามารถปฏิบัติไดในประเทศไทย ใชเปนเกณฑกำหนดนโยบาย การปฏิบัติ

การตรวจสอบได

ขอขอบคุณคณะทำงาน ผูมีสวนรวมในการเสนอขอคิดเห็น ท่ีทุมเทจัดทำแนวทางวินิจฉัยการติดเช้ือน้ีจนสำเร็จ

ผศ.นพ.ยงค รงครุงเรือง

พญ.จริยา แสงสัจจา

บรรณาธิการ

สิงหาคม 2556

A4.pdf 1 18/11/2556 19:22:24

สารบัญ

หนา

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาล¤Ó¨Ó¡Ñ´¤ÇÒÁ................................................................................................................................................................................................1ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Urinary tract infection: UTI......................................1ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ URI; pharyngitis, laryngitis, epiglottitis..............2ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Sinusitis..............................................................................3ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ LRI; bronchitis, tracheobronchitis, bronchiolitis, tracheitis...................................................................................................................................................................3ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ »Í´ÍÑ¡àʺ (Pneumonia) Clinically Defined Pneumonia.........................................................................................................................................................................4ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ Pneumonia with common bacterial or filamentous fungal pathogens and specific laborat ory fiindings..................................................................................................................5ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Bloodstream infection: BSI.....................................6ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Clinical sepsis ã¹¼ÙŒ»†Ç neonates áÅÐ infants....................................................................................................................................................................6ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Central nervous system infection: CNS..........7ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ àÂ×èÍËØŒÁÊÁͧÍÑ¡àʺËÃ×Íâ¾Ã§ÊÁͧÍÑ¡àʺ (Meningitis or Ventriculitis).........................................................................................................................................................8ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒŽ‚ä¢ÊѹËÅѧ (Spinal abscess without meningitis)....................................8ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Surgical site infection: SSI......................................9ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ àÂ×èͺØÁ´ÅÙ¡ÍÑ¡àʺ (Endometritis)..............................9ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Episiotomy......................................................................10ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Skin infection................................................................10ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Burn...................................................................................10ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Omphalitis.......................................................................11ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Newborn circumcision..............................................11ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Gastroenteritis...............................................................11ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Necrotizing enterocolitis..........................................11ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Gastrointestinal tract infection............................12ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ Disseminated infection............................................12ࡳ±�¡ÒÃÇÔ¹Ô¨©Ñ¡ÒõԴàª×éÍã¹âç¾ÂÒºÒÅ µÓá˹‹§¡ÒõԴàª×éÍ·ÕèµÒ ËÙ ¤Í ¨ÁÙ¡ ËÃ×ͻҡ (Eye, Ear, Nose, Throat, or Mouth Infection)................................................................................................................12ºÃóҹءÃÁ...............................................................................................................................................................................................13ÀÒ¤¼¹Ç¡ ¤³Ð¼ÙŒ¨Ñ´·Ó...........................................................................................................................................................................14

A4.pdf 2 18/11/2556 19:22:24

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาล

1. การติดเชื้อที่ผูปวยไดรับเชื้อขณะรับการตรวจ/รักษาในสถานพยาบาล

ไมรวมถึงการติดเชื้อที่ผูปวยไดรับเชื้อมากอนและเขาโรงพยาบาลในระยะฟกตัวของโรคและ

2. การติดเชื้อของบุคลากรทางการแพทย อันเนื่องมาจากการปฏิบัติงาน และ

3. แพทยผูใหการรักษา วินิจฉัยวาเปนการติดเชื้อในโรงพยาบาล

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลตำแหนงการติดเชื้อ Urinary tract infection: UTIเกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อที่ระบบทางเดินปสสาวะCriteria ที่ 1 1.1 ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 1 อยางตอไปนี้โดยไมมีสาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํC) - ปสสาวะกะปริบกะปรอย ปสสาวะบอย ปสสาวะลำบาก - กดเจ็บบริเวณหัวหนาว 1.2 ผูปวยมีผลการตรวจเพาะเช้ือในปสสาวะพบเช้ือ >_ 105 CFU/ml และพบเช้ือไมเกิน 2 ชนิด

Criteria ที่ 2 2.1 ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 2 อยางตอไปนี้โดยไมมีสาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํC) - ปสสาวะกะปริบกะปรอย ปสสาวะบอย ปสสาวะลำบาก - กดเจ็บบริเวณหัวหนาว 2.2 และ อยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - ผล dipstick for leukocyte esterase และ/หรือ nitrate เปนบวก - ปสสาวะเปนหนอง (พบเม็ดเลือดขาว >_ 10 wbc/mm3 หรือ >_ 3wbc/high - power fif ield ในปสสาวะที่ไมไดปน) - พบเชื้อจากการทำ Gram stain ในปสสาวะที่ไมปน

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อที่ระบบทางเดินปสสาวะสำหรับผูปวยอายุ <_ 1 ป Criteria ที่ 1 1.1 ผูปวย มีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 1 อยาง ตอไปนี้โดยไมมีสาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํC ทาง rectal) หรือ - อุณหภูมิรางกายต่ำกวาปกติ (อุณหภูมิ < 37 °ํC ทาง rectal) - หยุดหายใจ (apnea) ปสสาวะลำบาก ซึม หรืออาเจียน 1.2 ผูปวยมีผลการตรวจเพาะเชื้อในปสสาวะพบเชื้อ >_ 105 CFU/ml และ พบเชื้อไมเกิน 2 ชนิด

Criteria ที่ 2 2.1 ผูปวย มีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 1 อยางตอไปนี้โดยไมมี สาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 °ํC ทาง rectal) หรือ - อุณหภูมิรางกายต่ำกวาปกติ (อุณหภูมิ < 37 ํ°C ทาง rectal) - หยุดหายใจ (apnea) ปสสาวะลำบาก ซึม หรืออาเจียน

1

คำจำกัดความ: การติดเชื้อในโรงพยาบาลคือ

A4.pdf 3 18/11/2556 19:22:24

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลตำแหนงการติดเชื้อ URI; pharyngitis, laryngitis, epiglottitis

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อที่ระบบทางเดินหายใจสวนบน สำหรับผูปวยอายุ < 1 ป ผูปวย มีอาการหรืออาการแสดงตอไปนี้ โดยไมพบ สาเหตุอื่น:

- มีไข (อุณหภูมิ > 38° ํC ทางrectal) หรือ อุณหภูมิ รางกายต่ำกวาปกติ (อุณหภูมิ < 37° ํC ทาง rectal)

- หยุดหายใจ (apnea)

และ อยางนอย 1 ขอตอไปนี้

- เพาะเชื้อไดจากรอยโรค - เพาะเชื้อไดจากเลือด - ตรวจพบแอนติเจนหรือ RNA ของเชื้อกอโรคในสารคัดหลั่งจากทางเดินหายใจ

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อที่ระบบทางเดินหายใจสวนบน Criteria ที่ 1 1.1 ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 2 ขอ ตอไปนี้โดยไมพบสาเหตุอื่น: - ไข (อุณหภูมิ > 38 °ํC) - คอแดง เจ็บคอ - ไอ เสียงแหบ - พบหนองในคอ 1.2 และ อยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - เพาะเชื้อไดจากรอยโรค - เพาะเชื้อไดจากเลือด - ตรวจพบแอนติเจนหรือ RNA ของเชื้อกอโรคในสารคัดหลั่งจากทางเดินหายใจ

Criteria ที่ 2 ผูปวยมีฝหนอง จากการตรวจพบโดยตรงหรือขณะผาตัด หรือจากการตรวจเนื้อเยื่อ

2.2 และอยางนอย 1 ขอตอไปนี้

- ผล dipstick for leukocyte esterase และ/หรือ nitrate เปนบวก

- ปสสาวะเปนหนอง (พบเม็ดเลือดขาว >_ 10 wbc/mm3 หรือ >_ 3 wbc/high - power fif ield ในปสสาวะที่ไมไดปน)

- พบเชื้อจากการทำ Gram stain ในปสสาวะที่ไมปน

**หมายเหตุ: การติดเชื้อทางเดินปสสาวะที่สัมพันธกับการใสสายสวนปสสาวะ (CAUTI) หมายถึง ผูปวยเกิดการ

ติดเชื้อระบบทางเดินปสสาวะภายหลังการคาสายสวนปสสาวะตั้งแต 2 วันปฏิทินขึ้นไป (นับวันที่ใสสายสวนเปนวันที่ 1

โดยไมคำนึงถึงจำนวนช่ัวโมงของการใส) หรือหลังถอดสายสวนปสสาวะไมเกิน 2 วัน และผูปวยตองไมมีอาการหรือไมไดรับ

การวินิจฉัยวามีการติดเช้ือระบบทางเดินปสสาวะกอนคาสายสวนปสสาวะ

2

A4.pdf 4 18/11/2556 19:22:24

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาล ตำแหนงการติดเชื้อ Sinusitis

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อ SinusitisCriteria ที่ 1 เพาะเชื้อกอโรคไดจากหนองที่ไดจากโพรงไซนัส

Criteria ที่ 2 2.1 ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้โดยไมพบสาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํC) - ปวดหรือกดเจ็บบริเวณเหนือไซนัส มีหนอง หรือจมูกอุดตัน - ปวดศีรษะ 2.2 และอยางนอย 1 ขอตอไปนี้ - ตรวจ Transillumination ใหผลบวก - ภาพถายรังสี แสดงวามีการติดเชื้อใน sinus

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาล ตำแหนงการติดเชื้อ LRI; bronchitis, tracheobronchitis, bronchiolitis, tracheitis

เกณฑการวินิจฉัย Tracheobroncheal infections หลอดลมอักเสบ (Bronchitis), Tracheobronchitis, Bronchiolitis, Tracheitis ยกเวน ปอดอักเสบ (Pneumonia)

Criteria ที่ 1 1.1 ผูปวยไมมีอาการทางคลินิกหรือภาพถายรังสีที่แสดงวาเปนปอดอักเสบ และมีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 2 ขอ ตอไปนี้ โดยไมพบสาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํC) - ไอ, มีเสมหะเกิดขึ้นหรือมีเพิ่มมากขึ้น - มีเสียง rhonchi, wheezing 1.2 และ อยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - แยกเช้ือกอโรคไดจากส่ิงสงตรวจ ซ่ึงเก็บโดยวิธี Deep tracheal aspiration หรือจากการทำ Bronchoscopy - ตรวจพบแอนติเจนหรือ RNA ของเชื้อกอโรคในสารคัดหลั่งจากทางเดินหายใจ

Criteria ที่ 2 2.1 ผูปวยอายุ <_ 1 ป ไมมีอาการทางคลินิกหรือการตรวจทางรังสีวิทยาที่แสดงวาเปนปอดอักเสบ และ มีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 2 ขอ ตอไปนี้โดยไมพบสาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํC rectal) - ไอ มีเสมหะเกิดขึ้นใหมหรือเพิ่มมากขึ้น - มีเสียง rhonchi, wheezing - หายใจลำบาก มีภาวะหยุดหายใจ (apnea) - หัวใจเตนชากวาปกติ 2.2 และ อยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - เพาะเชื้อกอโรคไดจากสิ่งสงตรวจ ซึ่งเก็บโดยวิธี Deep Tracheal aspiration หรือจากการทำ Bronchoscopy - ตรวจพบแอนติเจนหรือ RNA ของเชื้อกอโรคในสารคัดหลั่งจากทางเดินหายใจ

3

A4.pdf 5 18/11/2556 19:22:24

เกณฑการวินิจฉัยปอดอักเสบ (Pneumonia): สำหรับผูปวยทั่วไป ผูปวยมีอาการและอาการแสดงอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํC) โดยไมมีสาเหตุอื่น - มีภาวะ leukopenia (< 4,000 wbc/mm3) หรือ leukocytosis ( >_ 12,000 wbc/mm3) - มีการเปลี่ยนแปลงของสติสัมปชัญญะในผูปวยที่มีอายุ >_ 70 ป โดยไมพบสาเหตุอื่น และ ผูปวยมีอาการและอาการแสดงอยางนอย 2 ขอ ตอไปนี้ - เริ่มมีเสมหะเปนหนองหรือลักษณะเสมหะเปลี่ยนไป หรือ เสมหะมีมากขึ้น หรือตองดูดเสมหะบอยขึ้น - เริ่มมีอาการไอ หรือไอรุนแรง หรือมีภาวะหายใจลำบากหรือหายใจเร็ว - พบ Rale หรือ bronchial breath sound - Worsening gas exchange (O2 desats (PaO2/Fi O2 <_ 240), Ó O2 req. หรือ Ó ventilation demand) และ มีผลการถายภาพรังสีทรวงอกต้ังแต 2 คร้ังติดกันข้ึนไป พบความผิดปกติอยางนอย 1 ขอตอไปน้ี - พบ inf ifiltration เกิดขึ้นใหม หรือลุกลามกวาเดิม และ ไมหายไปอยางรวดเร็ว - Consolidation - Cavitation**หมายเหตุ: การถายภาพรังสีทรวงอกถามีรอยโรคอยูเดิม จะตองตรวจพบรอยโรคใหม หรือลุกลามกวาเดิมในภาพรังสีที่ถายซ้ำ

มี Worsening gas exchange (O2 desats (PaO2/Fi O2 <_ 240), O2 req. หรือ ventilation demand) และอยางนอย 3 ขอ ตอไปนี้ - มีอุณหภูมิไมคงที่โดยไมมีสาเหตุอื่น - มีภาวะ leukopenia (< 4,000 wbc/mm3) หรือ leukocytosis (>_ 15,000 wbc/mm3) และ left shift (> 10% band forms) - เริ่มมีเสมหะเปนหนองหรือลักษณะเสมหะเปลี่ยนไป หรือเสมหะมีมากขึ้นหรือตองดูดเสมหะบอยขึ้น - มีภาวะหยุดหายใจ หายใจเร็ว nasal flf laring with retraction of chest wall, or grunting - Wheezing, rales, or rhonchi - ไอ - หัวใจเตนชา (< 100 ครั้ง/นาที) หรือหัวใจเตนเร็ว (> 170 ครั้ง/นาที) และ มีผลการถายภาพรังสีทรวงอกตั้งแต 2 ครั้งติดกันขึ้นไป พบความผิดปกติอยางนอย 1 ขอตอไปนี้ - พบ inf ifiltration เกิดขึ้นใหมหรือลุกลามกวาเดิมและไมหายไปอยางรวดเร็ว - Consolidation - Cavitation - พบ Pneumatoceles ในเด็กอายุ <_ 1 ป **หมายเหตุ: การถายภาพรังสีทรวงอกถามีรอยโรคอยูเดิม จะตองตรวจพบรอยโรคใหม หรือลุกลามกวาเดิมในภาพรังสีท่ีถายซ้ำ

4

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาล ตำแหนงการติดเชื้อ ปอดอักเสบ (Pneumonia) Clinically Defifif ined Pneumonia

เกณฑการวินิจฉัยปอดอักเสบ (Pneumonia): สำหรับผูปวยอายุ < 1 ป

เกณฑการวินิจฉัยปอดอักเสบ(Pneumonia): สำหรับผูปวยเด็ก > 1 ป หรือ < 12 ป ผูปวยมีอาการและอาการแสดงอยางนอย 3 ขอ ตอไปนี้ - มีไข (อุณหภูมิ > 38 °ํC) อุณหภูมิต่ำ (< 37 ํC) โดยไมมีสาเหตุอื่น - มีภาวะ leukopenia (< 4,000 wbc/mm3) หรือ leukocytosis (>_ 15,000 wbc/mm3) - เริ่มมีเสมหะเปนหนองหรือลักษณะเสมหะเปลี่ยนไป หรือ เสมหะมีมากขึ้น หรือตองดูดเสมหะบอยขึ้น

A4.pdf 6 18/11/2556 19:22:25

เกณฑการวินิจฉัยการติดเช้ือในโรงพยาบาล Pneumonia with common bacterial or fif ilamentous fungal pathogens and specifif ic laboratory f ifindings

5

- เริ่มมีอาการไอ หรือไอรุนแรง หรือมีภาวะหายใจลำบากหรือหายใจเร็ว - พบ Rale หรือ bronchial breath sound - Worsening gas exchange (O2 desats (PaO2/Fi O2 <_ 240), O2 req. หรือ ventilation demand) และ มีผลการถายภาพรังสีทรวงอกต้ังแต 2 คร้ังติดกันข้ึนไป พบความผิดปกติอยางนอย 1 ขอตอไปน้ี - พบ infif iltration เกิดขึ้นใหม หรือลุกลามกวาเดิม และ ไมหายไปอยางรวดเร็ว - Consolidation - Cavitation**หมายเหตุ: การถายภาพรังสีทรวงอกถามีรอยโรคอยูเดิม จะตองตรวจพบรอยโรคใหม หรือลุกลามกวาเดิมในภาพรังสีที่ถายซ้ำ

เกณฑการวินิจฉัย 1. ผูปวยมีอาการและอาการแสดงอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - ไข (อุณหภูมิ > 38 ํC) โดยไมมีสาเหตุอื่น - มีภาวะ leukopenia (< 4,000 wbc/mm3) หรือ leukocytosis (>_ 12,000 wbc/mm3) - มีการเปลี่ยนแปลงของสติสัมปชัญญะในผูปวยที่มีอายุ >_ 70 ป โดยไมพบสาเหตุอื่น 2. และ ผูปวยมีอาการและอาการแสดงอยางนอย 2 ขอ ตอไปนี้ - เริ่มมีเสมหะเปนหนอง หรือลักษณะเสมหะเปลี่ยนไป หรือเสมหะมีมากขึ้น หรือตองดูดเสมหะบอยขึ้น - เริ่มมีอาการไอ หรือไอรุนแรง หรือมีภาวะหายใจลำบาก หยุดหายใจ หรือหายใจเร็ว - พบ Rale หรือ bronchial breath sound - Worsening gas exchage (เชน O2 desats [PaO2/Fi O2 <_ 240], Ó O2 requirements หรือ Ó ventilation demand) 3. และ มีผลการถายภาพรังสีทรวงอกตั้งแต 2 ครั้งติดกันขึ้นไป พบความผิดปกติอยางนอย 1 ขอตอไปนี้ - พบ inf ifiltration เกิดขึ้นใหม หรือลุกลามกวาเดิม และไมหายไปอยางรวดเร็ว - Consolidation - Cavitation**หมายเหตุ: การถายภาพรังสีทรวงอกถามีรอยโรคอยูเดิม จะตองตรวจพบรอยโรคใหม หรือลุกลามกวาเดิมในภาพรังสี ที่ถายซ้ำ 4. และ ผลการตรวจทางหองปฏิบัติการพบอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - เพาะเชื้อในเลือดพบเชื้อซึ่งไมสัมพันธกับการติดเชื้อที่ตำแหนงอื่น - พบเชื้อจากการตรวจเพาะเชื้อน้ำเยื่อหุมปอด - พบการตรวจ Quantitative culture ส่ิงสงตรวจจากทางเดินหายใจสวนลาง (เชน เก็บดวยวิธี bronchoalveolar lavage (BAL) หรือ Protected specimen brushing) ใหผลบวก - >_ 5% BAL - obtained cells contain intracellular bacteria on direct microscopic exam (เชน Gram stain) - ผลการตรวจ Histopathology พบอยางนอย 1 ขอตอไปนี้ - Abscess formation or Foci of consolidation with intense PMN accumulation in bronchioles and alveoli - Positive quantitative Culture of lung parenchyma Evidence of lung parenchyma invasion by fungal hyphae or pseudohyphae**หมายเหตุ: ปอดอักเสบที่สัมพันธกับการใชเครื่องชวยหายใจ (Ventilator Associated Pneumonia: VAP) เปนการติดเชื้อที่ปอดที่เกิดภายหลังผูปวยใชเครื่องชวยหายใจนานกวา 48 ชั่วโมง โดยที่ผูปวยไมมีปอดอักเสบกอนไดรับการใสทอทางเดินหายใจและไมอยูในระยะฟกตัวของเชื้อโรค

A4.pdf 7 18/11/2556 19:22:25

เกณฑการวินิจฉัย Laboratory - confif irmed bloodstream infection ตองเขาไดกับอยางนอย 1 ขอตอไปนี้

Criteria ที่ 1 ผลการตรวจเพาะเชื้อจากเลือดพบเชื้อ ตั้งแต 1 ตัวอยาง ขึ้นไป และ เชื้อนั้นไมสัมพันธกับการติดเชื้อใน

โรงพยาบาลที่ตำแหนงอื่น

Criteria ที่ 2 2.1 ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 1 อยางตอไปนี้ - ไข (อุณหภูมิ > 38° ํC) หนาวสั่น - ความดันโลหิตต่ำ 2.2 และ อาการและอาการแสดง รวมท้ังผลการตรวจทางหองปฏิบัติการท่ีเปนบวกไมสัมพันธกับการติดเช้ือท่ีตำแหนงอ่ืน 2.3 และพบเช้ือประจำถ่ินของผิวหนัง (ไดแก diphtheroids, bacillus spp., Propionibacterium spp., coagulase -negative staphylococci, viridans group streptococci, Aerococcus spp, Micrococcus spp) ซ่ึงแยกเช้ือในเลือดไดตั้งแต 2 ครั้งขึ้นไป ซึ่งเก็บตัวอยางแยกจากกัน (เจาะตางตำแหนง ตางเวลา)

Criteria ที่ 3 3.1 ผูปวยอายุ <_ 1 ป มีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 1 อยางตอไปนี้ - ไข (อุณหภูมิ > 38 ํC ทาง rectal) หรืออุณหภูมิรางกายต่ำกวาปกติ (อุณหภูมิ < 37 °ํC rectal) - มีภาวะหยุดหายใจ หรือหัวใจเตนชา 3.2 และอาการและอาการแสดง รวมท้ังผลการตรวจทางหองปฏิบัติการท่ีเปนบวกไมสัมพันธกับการติดเช้ือท่ีตำแหนงอ่ืน 3.3 และพบเช้ือประจำถ่ินของผิวหนัง (ไดแก diphtheroids, bacillus spp., Propionibacterium spp., coagulase -negative staphylococci, viridans group streptococci, Aerococcus spp, Micrococcus spp) ซ่ึงแยกเช้ือในเลือดไดตั้งแต 2 ครั้งขึ้นไป ซึ่งเก็บตัวอยางแยกจากกัน (เจาะตางตำแหนง ตางเวลา)

**หมายเหตุ: การติดเชื้อในกระแสโลหิตที่สัมพันธกับการใสสายสวนหลอดเลือดสวนกลาง (CABSI) ผูปวยเกิดการติดเชื้อในกระแสโลหิตภายหลังการใสสายสวนหลอดเลือดสวนกลางตั้งแต 2 วันปฏิทินขึ้นไป (นับวันที่เริ่มใสสายสวนหลอดเลือดสวนกลางเปนวันท่ี 1 โดยไมคำนึงถึงจำนวนช่ัวโมงของการใสสายสวนหลอดเลือดสวนกลาง) หรือหลังถอดสายสวนหลอดเลือดสวนกลางไมเกิน 2 วัน และผูปวยตองไมมีอาการหรือไมไดรับการวินิจฉัยวามีการติดเชื้อในกระแสโลหิตกอนใสสายสวนหลอดเลือดสวนกลาง

1. ผูปวยอายุ < 1 ป มีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 1 อยาง ตอไปนี้ โดยไมพบสาเหตุอื่น: - ไข (อุณหภูมิ > 38 °Cํ ทาง rectal) อุณหภูมิรางกายต่ำกวาปกติ (อุณหภูมิ < 37 ํC ทาง rectal) - หยุดหายใจ หรือหัวใจเตนชา 2. และ ไมไดเพาะเชื้อจากเลือดหรือเพาะเชื้อไมขึ้นหรือไมพบแอนติเจนในเลือด และ ไมพบการติดเชื้อที่ตำแหนงอื่น

6

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาล ตำแหนงการติดเชื้อ Bloodstream infection: BSI

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาล ตำแหนงการติดเชื้อ Clinical sepsis ในผูปวย neonates และ infants

เกณฑการวินิจฉัย

A4.pdf 8 18/11/2556 19:22:25

7

เกณฑการวินิจฉัย ตองเขาไดกับอยางนอยหนึ่ง Criteria ตอไปนี้Criteria ที่ 1 เพาะเชื้อกอโรคไดจากเนื้อสมองหรือจากดูรา (dura)

Criteria ที่ 2 ผูปวยมีฝ หรือมีลักษณะของการติดเชื้อในสมองซึ่งตรวจพบไดขณะผาตัด หรือพบ โดยการตรวจทาง

พยาธิวิทยาของเนื้อเยื่อ

Criteria ที่ 3 3.1 ผูปวยมีอาการหรือการแสดงอยางนอย 2 อยางตอไปนี้ โดยไมพบสาเหตุอื่น: - ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ มึนงง - มีไข (อุณหภูมิ > 38 °ํC) - มีอาการผิดปกติระบบประสาทเฉพาะที่ - มีการเปลี่ยนแปลงของระดับความรูสึก หรือสับสน 3.2 และ อยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - การตรวจดวยกลองจุลทรรศน พบเชื้อกอโรคจากเนื้อเยื่อของสมองหรือหนองจากการดูดออกดวยเข็ม - ตรวจพบแอนติเจนของเชื้อในเลือดหรือปสสาวะ - เพาะเชื้อกอโรคไดจากเลือด - การตรวจทางรังสีวิทยาพบการติดเชื้อ เชน พบความผิดปกติจากการทำ ultrasound, CT scan, MRI, radionuclide brain scan หรือ anteriogram

Criteria ท่ี 4 4.1 ผูปวยอายุ <_ 1 ป มีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 2 ขอ ตอไปน้ี โดยไมพบสาเหตุอ่ืน: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํC ทาง rectal) อุณหภูมิรางกายต่ำกวาปกติ (อุณหภูมิ < 37 ํC ทาง rectal) - ภาวะหยุดหายใจ - หัวใจเตนชากวาปกติ - มีอาการผิดปกติของระบบประสาทเฉพาะที่ - มีการเปลี่ยนแปลงของระดับความรูสึก 4.2 และ อยางนอย 1 ขอตอไปนี้ - จากการตรวจดวยกลองจุลทรรศน พบเชื้อกอโรคจากการยอมน้ำไขสันหลังหรือเนื้อเยื่อของสมองหรือหนอง จากการดูดออกดวยเข็ม - ตรวจพบแอนติเจนของเชื้อในเลือดหรือปสสาวะ - เพาะเชื้อกอโรคไดจากเลือด - การตรวจทางรังสีวิทยาพบการติดเชื้อ เชน พบความผิดปกติจากการทำ ultrasound, CT scan, MRI, radionuclide brain scan หรือ anteriogram

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาล ตำแหนงการติดเชื้อ Central nervous system infection: CNSIntracranial infection (Brain abscess, Subdural or Epidural infection, Encephalitis)

A4.pdf 9 18/11/2556 19:22:25

เกณฑการวินิจฉัย ตองเขาไดกับอยางนอยหนึ่ง Criteria ตอไปนี้

เกณฑการวินิจฉัยการติดเช้ือในโรงพยาบาล เย่ือหุมสมองอักเสบหรือโพรงสมองอักเสบ (Meningitis or Ventriculitis)

เกณฑการวินิจฉัย ฝที่ epidural หรือ Subdural space ซึ่งไมลุกลามถึงน้ำไขสันหลังหรือกระดูกขางเคียง ตองเขาไดกับอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้

Criteria ที่ 1 เพาะเชื้อกอโรคไดจากฝใน Spinal epidural หรือ Subdural space

Criteria ที่ 2 ผูปวยมีฝใน Spinal epidural หรือ Subdural space ซ่ึงตรวจพบ ขณะทำการผาตัดหรือจากการตรวจศพขณะตรวจทางพยาธิวิทยาของเนื้อเยื่อ

Criteria ที่ 3 3.1 ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดงตอไปนี้โดยไมพบสาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํC) - ปวดหลัง กดเจ็บ Radiculitis, Paraparesis หรือ Paraplegia 3.2 และ อยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - เพาะเชื้อกอโรคไดจากเลือด - การตรวจทางรังสีวิทยาพบฝไขสันหลัง ไดแก พบความผิดปกติจากการทำ myelography, ultrasound, CT scan, MRI

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลฝไขสันหลัง (Spinal abscess without meningitis)

Criteria ที่ 2 เพาะเชื้อกอโรคไดจากน้ำไขสันหลัง

Criteria ที่ 3 3.1 ผูปวยอายุ < 1 ป มีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้โดยไมพบสาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 °Cํ ทาง rectal) อุณหภูมิรางกายต่ำกวาปกติ (อุณหภูมิ < 37° ํC ทาง rectal) - ภาวะหยุดหายใจ - หัวใจเตนชากวาปกติ - คอแข็ง มี Meningeal signs, Cranial nerve signs หรือกระสับกระสาย 3.2 และ อยางนอย 1 ขอตอไปนี้ - มีการเพิ่มขึ้นของเม็ดเลือดขาว โปรตีน และ/หรือมีการลดลงของกลูโคสในน้ำไขสันหลัง - พบเชื้อกอโรคจากการยอมสี Gram ของน้ำไขสันหลัง - เพาะเชื้อกอโรคไดจากเลือด - พบแอนติเจนของเชื้อกอโรคในน้ำไขสันหลัง เลือด หรือปสสาวะ

8

Criteria ที่ 1 1.1 ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 1 ขอตอไปนี้โดยไมพบสาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํC) - ปวดศีรษะ คอแข็ง มี Meningeal signs, Cranial nerve signs 1.2 และ อยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - มีเม็ดเลือดขาว หรือโปรตีนเพิ่ม และ/หรือกลูโคสในน้ำไขสันหลังลดลง - พบเชื้อกอโรคจากการยอมสี Gram ของน้ำไขสันหลัง - เพาะเชื้อกอโรคไดจากเลือด - ตรวจพบแอนติเจนของเชื้อกอโรคในน้ำไขสันหลัง เลือด หรือปสสาวะ

A4.pdf 10 18/11/2556 19:22:25

เกณฑการวินิจฉัย ตองเขาไดกับอยางนอย 1 ขอตอไปนี้

Criteria ที่ 1 เพาะเชื้อกอโรคไดจากของเหลวหรือเนื้อเยื่อจากเยื่อบุมดลูกซึ่งไดขณะผาตัดหรือโดยการใชเข็มดูดออกมา หรือโดยการตัดชิ้นเนื้อ

Criteria ที่ 2 ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 2 ขอ ตอไปนี้โดยไมพบสาเหตุอื่น:

- มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํ°C)

- ปวดทอง หรือกดเจ็บบริเวณมดลูก

- มีหนองไหลออกจากมดลูก

9

เกณฑการวินิจฉัย การติดเชื้อที่อวัยวะหรือชองโพรงภายในรางกายจากการผาตัด

การติดเชื้อเกิดขึ้นภายใน 30 วันหลังการผาตัดในกรณีที่ไมไดใสอวัยวะเทียม หรือภายใน 1 ปในกรณีที่ใสอวัยวะเทียม และ การติดเช้ือสัมพันธกับการผาตัด และเปนการติดเช้ือท่ีเก่ียวของกับสวนตางๆ ของรางกาย ยกเวนผิวหนังบริเวณรอบแผลผาตัด พังผืด หรือกลามเนื้อที่ไดรับการผาตัด หรือสัมผัสขณะผาตัด และ ผูปวยมีอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - มีหนองออกจากทอที่ใสไวภายในอวัยวะหรือชองโพรงในรางกายผาน stab wound - แยกเชื้อไดจากของเหลวหรือเนื้อเยื่อจากอวัยวะ หรือชองโพรงในรางกาย - พบฝ หรือหลักฐานการติดเชื้อจากการตรวจพบโดยตรง, ขณะผาตัดใหม หรือจากการตรวจเนื้อเยื่อหรือ การตรวจทางรังสีวิทยา

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลตำแหนงการติดเชื้อ เยื่อบุมดลูกอักเสบ (Endometritis)

2. และ ผูปวยมีอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - มีหนองไหลจากชั้นใตผิวหนังบริเวณผาตัด - แผลผาตัดแยกเองหรือศัลยแพทยเปดแผลเน่ืองจากผูปวยมีไข (อุณหภูมิ > 38 ํ°C) หรือปวดหรือกดเจ็บบริเวณแผล - พบฝ (abscess) หรือหลักฐานอื่น ที่แสดงการติดเชื้อ จากการตรวจพบโดยตรง ขณะผาตัดใหม หรือ จากการตรวจเนื้อเยื่อหรือการตรวจทางรังสีวิทยา

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อที่ตำแหนงผาตัดที่ผิวหนังและเนื้อเยื่อใตผิวหนัง ตองเขาไดกับขอตอไปนี้ 1. การติดเช้ือเกิดข้ึนภายใน 30 วันหลังการผาตัด และเปนการติดเช้ือท่ีผิวหนังและเน้ือเย่ือใตผิวหนังบริเวณท่ีผาตัดเทาน้ัน 2. และ ผูปวยมีอยางนอย 1 ขอตอไปนี้ - มีหนองออกมาจากแผลผาตัด - แยกเชื้อไดจากของเหลวหรือเนื้อเยื่อจากแผลผาตัดที่เก็บโดยวิธี Aseptic Technique - ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดงของการติดเชื้อที่แผลผาตัดคือ ปวดหรือกดเจ็บ แผลบวม แดง หรือรอน

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาล ตำแหนงการติดเชื้อ Surgical site infection: SSI

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อแผลผาตัดชั้นพังผืดและกลามเนื้อ ตองเขาไดกับ ขอ ตอไปนี้ 1. การติดเช้ือเกิดข้ึนภายใน 30 วัน หลังการผาตัดในกรณีท่ีไมไดใสอวัยวะเทียม หรือภายใน 1 ป หากมีการใสอวัยวะเทียม (Implant) และการติดเชื้อสัมพันธกับการผาตัด และเปนการติดเชื้อที่เนื้อเยื่อชั้นพังผืดและกลามเนื้อ

A4.pdf 11 18/11/2556 19:22:25

Criteria ที่ 1 ผูปวยมีการเปล่ียนแปลงของสีหรือลักษณะของแผลไฟไหม เชน Eschar หลุดอยางรวดเร็ว หรือมีสีน้ำตาลเขม หรือดำ หรือมวงคล้ำ หรือขอบแผลบวม และ อยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - เพาะเชื้อกอโรคไดจากเลือดโดยไมพบการติดเชื้อจากตำแหนงอื่น - ผลการทดสอบดวยวิธี Tzanck test ใหผลบวก - ตรวจพบแอนติเจน หรือ DNA ในเน้ือเย่ือท่ีมีการติดเช้ือ (เชน herpes simplex, varicella zoster) - การตรวจทางพยาธิวิทยาของเนื้อเยื่อ พบวาเชื้อลุกลามเขาไปในเนื้อเยื่อขางเคียง

Criteria ที่ 2 2.1 ผูปวยแผลไฟไหมมีอาการหรืออาการแสดงอยางนอย 2 ขอ ตอไปนี้ โดยไมพบสาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํC) หรืออุณหภูมิต่ำกวาปกติ (อุณหภูมิ < 36 ํC) - ความดันโลหิตต่ำ (ความดันซิสโตลิค < 90 มม. ปรอท) - ปสสาวะนอย (< 20 มล./ชม.) - น้ำตาลในเลือดสูง - มีภาวะสับสน 2.2 และอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - เพาะเชื้อกอโรคไดจากเลือดโดยไมพบการติดเชื้อจากตำแหนงอื่น - ผลการทดสอบดวยวิธี Tzanck test ใหผลบวก - ตรวจพบแอนติเจน หรือ DNA ในเนื้อเยื่อที่มีการติดเชื้อ (เชน herpes simplex, varicella zoster) - การตรวจทางพยาธิวิทยาของเนื้อเยื่อ พบวาเชื้อลุกลามเขาไปในเนื้อเยื่อขางเคียง

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลตำแหนงการติดเชื้อ Episiotomy

เกณฑการวินิจฉัย ตองเขาไดกับอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้

เกณฑการวินิจฉัย ตองเขาไดกับอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้

Criteria ที่ 1 ภายหลังการคลอดทางชองคลอดมีหนองออกมาจากแผล Episiotomy

Criteria ที่ 2 ภายหลังการคลอดทางชองคลอดมีฝที่แผล Episiotomy

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลตำแหนงการติดเชื้อ Skin infection

- เพาะเช้ือกอโรคไดจากการใชเข็มดูดหรือจาก drainage ท่ีเก็บโดยวิธี Aseptic Technique บริเวณท่ีมีการติดเช้ือ หากเปนเชื้อประจำถิ่นของผิวหนัง (ไดแก coogualase negative staphylococci, micrococci, diphteroids) จะตองพบเชื้อเพียงชนิดเดียว (Pure Culture) - เพาะเชื้อกอโรคไดจากเลือด - ตรวจพบแอนติเจน หรือ DNA ในเน้ือเย่ือท่ีมีการติดเช้ือ (เชน herpes simplex, varicella zoster) - ตรวจเนื้อเยื่อที่มีการติดเชื้อดวยกลองจุลทรรศน พบ Multinucleated giant cells

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลตำแหนงการติดเชื้อ Burn

เกณฑการวินิจฉัย ตองเขาไดกับอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้

Criteria ที่ 1 มีอาการปวดหรือกดเจ็บ บวม แดงหรือรอนเฉพาะที่ โดยไมมีสาเหตุอื่น: และ อยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้

10

A4.pdf 12 18/11/2556 19:22:25

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลตำแหนงการติดเชื้อ Gastroenteritis

11

เกณฑการวินิจฉัย ในทารกแรกเกิด (อายุ <_ 30 วัน) ตองเขาไดกับอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้

Criteria ที่ 1 ทารกมีหนองไหลออกมาจากบริเวณที่ทำ Circumcision

Criteria ที่ 2 ทารกมีอาการ ผ่ืนแดง บวมหรือกดเจ็บบริเวณท่ีทำ Circumcision และเพาะเช้ือกอโรคไดจากบริเวณท่ีทำ Circumcision

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลตำแหนงการติดเชื้อ Omphalitis

เกณฑการวินิจฉัย ในทารกแรกเกิด (อายุ <_ 30 วัน) บริเวณสะดือมีผื่นแดงและ/หรือมีน้ำเหลืองหรือหนองไหลออกมาจากสะดือ และ อยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - เพาะเช้ือกอโรคไดจาก น้ำเหลืองหรือหนองท่ีไหลออกมา ท่ีเก็บโดยวิธี Aseptic Technique - เพาะเชื้อไดจากเลือด

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลตำแหนงการติดเชื้อ Newborn circumcision

เกณฑการวินิจฉัย ตองเขาไดกับอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้

Criteria ที่ 1 ผูปวยมีอุจจาระรวง อยางเฉียบพลัน (อุจจาระเปนน้ำนานกวา 12 ชั่วโมง) อาจจะมีหรือไมมีอาการอาเจียน หรือมีไข (อุณหภูมิ > 38 ํ°C) รวมดวย โดยไมพบสาเหตุอ่ืน

เกณฑการวินิจฉัย 1. ทารกตองมีอาการหรืออาการแสดง คือ อาเจียน ทองอืด หรือมีนมเหลือคางในกระเพาะอาหารโดยไมพบสาเหตุอื่น 2. และ ตรวจพบเลือดในอุจจาระจากการตรวจดวยกลองจุลทรรศน หรือมองเห็นไดดวยตาเปลา 3. และ พบความผิดปกติจากการตรวจทางรังสีอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - Pneumoperitoneum - Pneumatosis intestinalis - “rigid” loops ของลำไสเล็กไมเปลี่ยนแปลง

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลตำแหนงการติดเชื้อ Necrotizing enterocolitis

Criteria ที่ 2 ผูปวยมีอาการคล่ืนไส อาเจียน หรือปวดทอง โดยไมพบสาเหตุอ่ืน และอยางนอย 1 ขอตอไปนี้ - เพาะเชื้อกอโรคไดจากอุจจาระหรือจากการทำ Rectal swab - พบเชื้อกอโรคจากการตรวจดวยกลองจุลทรรศนธรรมดาหรือกลองจุลทรรศนอีเล็กตรอน - ตรวจพบแอนติเจนของเชื้อโรคในลำไสจากอุจจาระหรือตรวจพบแอนติบอดียตอเชื้อจากเลือด - พบเชื้อกอโรค จากการตรวจดูการเปลี่ยนแปลงขนาดของเซลลในการเพาะเนื้อเยื่อ (Toxin assay)

A4.pdf 13 18/11/2556 19:22:25

เกณฑการวินิจฉัย การติดเชื้อทั่วรางกาย (Disseminated infection) หมายถึง การติดเชื้อที่เกี่ยวของกับอวัยวะหรือระบบหลายระบบ โดยไมมีการติดเชื้ออยางเดนชัดที่ใดที่หนึ่ง การติดเชื้อดังกลาวมักเกิดจากเชื้อไวรัส และมีอาการและอาการแสดง โดยไมทราบสาเหตุ และอาการเขาไดกับการติดเชื้อในหลายอวัยวะ หรือหลายระบบในรางกาย

12

เกณฑการวินิจฉัย ไมรวม Gastroenteritis และ Appendicitis ตองเขาไดกับอยางนอย 1 ขอ ตอไปน้ี

Criteria ที่ 1 ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดง ตอไปนี้โดยไมพบสาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํ°C) - คลื่นไส อาเจียน - ปวดทอง หรือกดเจ็บ และ อยางนอย 1 ขอตอไปนี้ - เพาะแยกเชื้อกอโรคไดจากของเหลวหรือเนื้อเยื่อที่ไดขณะผาตัด หรือจากการสองกลอง หรือจากการใส drain ระหวางการผาตัด - ตรวจพบเช้ือกอโรคจากการยอมสี Gram หรือ KOH หรือจากการตรวจดวยกลองจุลทรรศน พบ Multinucleated giant cell ในของเหลวหรือเน้ือเย่ือ ท่ีไดในขณะทำการผาตัด หรือจากการสองกลอง หรือจากการใส drain ระหวางการผาตัด

Criteria ที่ 2 ผูปวยมีอาการปวดหรือแดงบริเวณ Conjunctiva หรือรอบๆ ตา และ อยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - มีหนองไหลออกมา - พบเม็ดเลือดขาว (Wbc) และเชื้อกอโรคจากการยอมสี Gram จากหนอง - พบแอนติเจน [จากการทำ ELISA หรือ Immunoflf luorescence (IF) สำหรับเชื้อ Chlamydia trachomatis, herpes simplex virus, adenovirus] จากหนอง หรือสิ่งที่ขูดออกจากเยื่อบุตา - พบ Multinucleated giant cells ในของเหลวหรือส่ิงท่ีขูดออกจากเย่ือบุตา จากการตรวจดวยกลองจุลทรรศน - พบเชื้อไวรัสจากการเพาะเชื้อ

เกณฑการวินิจฉัย การติดเช้ือท่ีตา นอกจาก Conjunctivitis ตองเขาไดกับอยางนอย 1 ขอ ตอไปน้ี

Criteria ที่ 1 เพาะเช้ือกอโรคไดจากหนองท่ีไดจาก Vitreous flf luid จาก Anterior หรือ Posterior Chamber

Criteria ที่ 2 ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดงตอไปน้ี โดยไมพบสาเหตุอ่ืน คือปวดตา มองเห็นภาพไมชัด หรือ Hypopyon และ อยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้ - ตรวจพบแอนติเจนในเลือด (เชน H.inf l fluenzae, S.pneumoniae) - เพาะเชื้อไดจากเลือด

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลตำแหนงการติดเชื้อ Gastrointestinal tract infection

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลตำแหนงการติดเชื้อ Disseminated infection

เกณฑการวินิจฉัย Conjunctivitis ตองเขาไดกับอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้

Criteria ที่ 1 เพาะเชื้อกอโรคไดจากหนองที่ไดจาก Conjunctiva หรือเนื้อเยื่อที่อยูโดยรอบ (contiguous tissue) เชน เปลือกตา แกวตา ตอมไขมันที่หนังตา หรือตอมน้ำตา

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อในโรงพยาบาลตำแหนงการติดเชื้อที่ตา หู คอ จมูก หรือปาก (Eye, Ear, Nose, Throat, or Mouth Infection)

A4.pdf 14 18/11/2556 19:22:25

13

บรรณานุกรม1. Horan, Andrus, & Dudeck. CDC/NHSN surveillance defif inition of health care - associated

infection and criteria for specifif ic types of infections in the acute care setting. AJIC major

articles. Am J Infect Control 2008; 36: 309 - 332.

2. CDC. NHSN Patient Safety Component Manual. Device - Associated Module.

Retrived //www.cdc.gov/nhsn/toc_pscmanual.html; January 2013

3. สำนักพัฒนาระบบบริการสุขภาพ กรมสนับสนุนบริการ. แนวทางการเฝาระวังการติดเช้ือในโรงพยาบาล.

กรุงเทพฯ: โรงพิมพชุมนุมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจำกัด, 2548.

เกณฑการวินิจฉัย การติดเชื้อในชองปาก ไดแก การติดเชื้อในปาก ลิ้น หรือเหงือก ตองเขาไดกับอยางนอย

1 ขอ ตอไปนี้

Criteria ที่ 1 เพาะเชื้อกอโรคไดจากหนองจากเนื้อเยื่อหรือชองปาก

Criteria ที่ 2 ผูปวยมีฝ หรือมีหลักฐานที่แสดงวา มีการติดเชื้อในชองปาก ซึ่งพบจากการตรวจโดยตรงขณะผาตัด

หรือจากการตรวจทางพยาธิวิทยาของเนื้อเยื่อ

Criteria ที่ 3 ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดง มีฝ แผล หรือฝาขาว โดยไมพบสาเหตุอื่น และอยางนอย 1 ขอ ตอไปนี้

- ตรวจพบเชื้อกอโรคจากการยอมสี Gram หรือ KOH ใหผลบวก

- ตรวจพบ Multinucleated giant cell จากเยื่อบุชองปาก จากการตรวจดวยกลองจุลทรรศน

- พบแอนติเจนในสารคัดหลั่งจากชองปาก (Oral secretions)

เกณฑการวินิจฉัยการติดเชื้อที่หู และ Mastoid - การติดเชื้อที่หูชั้นนอก (Otitis externa) ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดงตอไปนี้ โดยไมพบสาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํ°C) - ปวดแดง หรือมีหนองไหลจากชองหู - เพาะเชื้อกอโรคไดจากหนองที่ไหลออกจากชองหู - การติดเชื้อที่หูชั้นกลาง (Otitis media) ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดงตอไปนี้ โดยไมพบสาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 °ํC) ปวดที่แกวหู - เยื่อแกวหู (Eardrum) อักเสบ หด - หรือมีการเคลื่อนไหวนอยลง - หรือตรวจพบมีน้ำหลังเยื่อแกวหู - และ/หรือเพาะเชื้อกอโรคไดจากของเหลวที่อยูในหูชั้นกลางซึ่งไดมาจากการเจาะ (Tympanocentesis) หรือ การผาตัด - การติดเชื้อที่หูชั้นใน (Otitis interna) ผูปวยมีอาการหรืออาการแสดง ตอไปนี้ โดยไมพบสาเหตุอื่น: - มีไข (อุณหภูมิ > 38 ํC) ปวด กดเจ็บ มีผื่นแดง ปวดศีรษะ หรือมีอัมพาดของใบหนา และตรวจพบเชื้อ จากการยอมสี Gram จากหนอง ที่ไหลออกมาจาก Mastoid และ/หรือ เพาะเชื้อไดจากหนองที่ไหลออก จาก Mastoid

A4.pdf 15 18/11/2556 19:22:25

ภาคผนวก

คณะผูจัดทำ

ชื่อ-นามสกุล สถาบันที่ปรึกษา นายแพทยปรีชา ตันธนาธิป อิสระนายแพทยสมหวัง ดานชัยวิจิตร คณะแพทยศาสตรศิริราชพยาบาลผูดำเนินการ นายแพทยกำธร มาลาธรรม คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธิบดี ดร.กรองกาญจน สังกาศ อิสระนางสาวคัคนางค นาคสวัสดิ์ อิสระนางสาวจรรยา จรรโยภาส โรงพยาบาลบำรุงราษฎรนางสาวเทพนิมิตร จุแดง โรงพยาบาลศิริราชแพทยหญิงจริยา แสงสัจจา สถาบันบำราศนราดูรดร.นงเยาว เกษตรภิบาล คณะพยาบาลศาสตร มหาวิทยาลัยเชียงใหมแพทยหญิงนฤมล สวรรคปญญาเลิศ กรมการแพทยนายแพทยวิศัลย มูลศาสตร สถาบันบำราศนราดูรนางปทมาวดี เติมวิเศษ สถาบันบำราศนราดูรนายแพทยพรเพชร ปญจปยะกุล สำนักพัฒนาระบบบริการสุขภาพนายแพทยยงค รงครุงเรือง คณะแพทยศาสตรศิริราชพยาบาลนางวราภรณ เทียนทอง สถาบันบำราศนราดูรนางวราภรณ พุมสุวรรณ โรงพยาบาลศิริราชนายแพทยวีรวัฒน มโนสุทธิ สถาบันบำราศนราดูรนางสาวศรีสุรีย เอื้อจิระพงษพันธ โรงพยาบาลสระบุรีนางสุภาพ ลิ้มเจริญ โรงพยาบาลนครปฐมนายแพทยสุรศักดิ์ วิบูลชุติกุล สถาบันบำราศนราดูรนายแพทยสุสัณห อาสนะเสน คณะแพทยศาสตรศิริราชพยาบาลนางสาวศิริลักษณ อภิวาณิชย คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธิบดีนายแพทยอนุชา อภิสารธนรักษ คณะแพทยศาสตรมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร

A4.pdf 16 18/11/2556 19:22:25