ã‰fhy¢ nrhH® rÇ¤âu« - 1...ã‰fhy¢ nrhH® rÇ¤âu« - 1 3 1. nrhHÇ‹ bjh‹ik tlnt fl« bj‹FkÇ¡F ïilÆYŸs Ãy¥gu¥ò K‰fhy¤nj jÄHf«1 v‹W tH f¥bg‰wJ

ã‰fhy¢ nrhH® rÇ¤âu« - 1

jŠir bgÇanfhÉšïuhruhrnrhH‹

(». ã 846 - ». ã. 1070)

2 jÄHf tuyh‰W tÇir - 2

3ã‰fhy¢ nrhH® rÇ¤âu« - 1

1. nrhHÇ‹ bjh‹ik

tlnt§fl« bj‹FkÇ¡F ïilÆYŸsÃy¥gu¥ò K‰fhy¤nj jÄHf«1 v‹W tH§f¥bg‰wJ.ï¥nghJ ïjid¤ jÄœehL v‹nw ahtU« T¿tU»‹wd®. ïjid¡ Flòy«, Fzòy«, bj‹òy« v‹w_‹W gFâfshf¥2 ãÇ¤J¥ g©il¡fhy Kjš M£áòÇªJ tªnjh®, nru, nrhH, gh©oa® v‹D« jÄœ_ntªjnuaht®. ït®fŸ M£á òÇªj gFâfŸ Kiwnanru k©ly«, nrhH k©ly«, gh©o k©ly« vd¥gL«.ït®fŸ MáÇa® bjhšfh¥ãadh® fhy¤â‰F K‹dnuï¤jÄœ eh£oš murh©L tªjd® v‹gJ, ‘t©òfœ_t® j©bghÊš tiu¥ò’3 vdî«, ‘nghªij nt«ngMbud t%c« - khbgUª jhida®’4 vdî« nghjU«bjhšfh¥ãa¢ N¤âu§fshš e‹F bgw¥gL»‹wJ. ï«_ntªjUŸ ïilÆYŸs nrhHÇ‹ tuyhnw <©LMuha¥bgWtJ.

ïÅ nrhH® v‹gh® e« jÄHf¤â‹ Ñœ¥gFâah»anrhH k©ly¤ij¤ bjh‹Wbjh£L M£áòÇªJ tªjmur kuãd® Mt®. ït®fŸ v¡fhy¤J ïjid M£áòÇí« cÇik vŒâdbu‹whjš, v›ntªjuhš ïj‹M£á KjÈš if¡bfhŸs¥g£lbj‹whjš m¿ªJbfhŸs¡Tl Éšiy. vdnt, vtU« MuhŒªJ msªJfh©l‰fÇa m¤Jiz¤ bjh‹ikí‰w FoÆd®ï‹ndh® v‹gJ e‹F bjËa¥gL«. Mfnt, ït®fŸ

1. ‘ïÄœflš tiu¥ãš jÄHf«’ - áy¥gâfhu«, mu§. tÇ. 37.

2. áWghzh‰W¥gil - tÇfŸ 47, 63, 79.

3. bjhš. bghUŸ. brŒíËaš, N. 79.

4. bjhš. bghUŸ, òw¤âizÆaš, 5.

3


gil¥ò¡ fhyªbjh£L nk«g£L tUª bjhšFoÆd®v‹W X® m¿P® T¿ÆU¥gJ1 bghU¤jKilanjah«.

ïuhkhaz ghuj fhy§fËY« ït‰¿‰F Kªâaeh£fËY« ït®fŸ Äf¢ áw¥òl‹ És§»íŸsd®v‹gj‰F¥ gy Mjhu§fŸ fhz¥gL»‹wd. m‹¿í«,». K. _‹wh« ü‰wh©oš, kfj eh£oš br§nfhšbrY¤âa mnrhf¢ r¡ut®¤âÆ‹ Miziaíz®¤J«fšbt£L¡fËš nrhHiu¥ g‰¿a F¿¥òfŸ cŸsd.».ã. Kjš ü‰wh©oš nkdh£oÅ‹W« jÄœ ehLnghªj atd MáÇadh»a jhyÄ v‹gtdJ tuyh‰W¡F¿¥ãY« nkdh£L tuyh‰W MáÇa‹ xUtdhšm¥giHa fhy¤âš vGj¥g£l ‘bgÇ¥sÞ’ v‹w üÈY«ït®fis¥ g‰¿a caÇa brŒâfŸ fhz¥ gL»‹wd.vdnt, »nu¡fU« cnuhkU« Äf ca®ÃiyÆÈUªjeh£fËš e« nrhHU« mt®fSl‹ thÂf¤ bjhl®òilat®fshŒ¥ bgUiknahL thœªJ tªjd® v‹gJbjŸËJ.

ï¤Jiz¤ bjh‹ikí« áw¥ò« thŒªj nrhH®FoÆd® ts« Ãiwªj nrhH k©ly¤ij¤ jk¡FÇajhf¡ bfh©L g©il¡fhy Kjš M£á òÇªJ tªjikg‰¿ tst® v‹W« tH§f¥ bg‰wd®. ït®fsJ ehL,thd« bghŒ¥ãD« jh‹ bghŒahj fhÉÇahš ts«bg‰W¢ áw¥bgŒâÆUªjikÆ‹, ‘fhÉÇ ehL’ vdî«‘bgh‹Å ehL’ vdî« m¿P®fshš ghuh£l¥g£lJ.ÃytsK« Ú® tsK« xU§nf mikªJŸsikahš ïj‹beš Éisî vªj eh£odU« òfœªJ TW« ïašòilajhF«.

‘bešYilah‹ Ú®ehl® nfh’ 2 v‹w gH« ghl‰gFâí«, ‘nkj¡f - nrhH tsehL nrhWil¤J’ 3 v‹w

1. âU¡FwŸ - Foik 5, gÇnkyHf® ciu¡ F¿¥ò.

2. ah¥gU§fy ÉU¤â, g. 229.

3. âU. K. ïuhftŒa§fh® mt®fsJ bgUªbjhif - g. 494.


xsit¥ ãuh£oahuJ âUth¡F« <©L neh¡f‰ghythF«. bešYilikahš Foía®jY« Foía®jyhšnfh‹ ca®jY« ïašng ah«. Mfnt, ‘tstdhÆD«mst¿ªjÊ¤J©’ v‹D« KJbkhÊÆš bršt¤â‹nkš všiy¡nfh® vL¤J¡ fh£lhf¢ nrhH® FoÆd®Tw¥bg‰¿U¥gJ czu‰ ghyjhF«. RU§f¢ brhšYÄl¤J, bršt ts« g‰¿ _ntªjUŸS« Kjš ntªjuhŒ¤ âfœªjt® ït®fns vdyh«.

nrhH® FoÆd® NÇa Fy¤âd® v‹gJ r§f¤J¢rh‹nwh® fU¤jhF«.1 br¥ngLfS« fšbt£L¡fS«m§‡dnk m¿É¡»‹wd. ït®fsJ bfhoí« ïy¢áidí«òÈíUt« bgh¿¡f¥ bg‰witahF«. M¤â khiynaït®f£FÇa milahs khiy v‹W bjhšfh¥ãa«TW»‹wJ.2 ït®fŸ å‰¿UªJ br§nfhš brY¤J« ngWbg‰w âUîila efu§fŸ ciwô®, fhÉÇ¥ó«g£od«,jŠrhñ®, f§ifbfh©l nrhHòu«, giHahiwef®v‹gd. ït‰WŸ, ciwôU« fhÉÇ¥ ó«g£odK«r§ffhy¢ nrhH k‹d® f£F¤ jiyefu§fshf És§»aáw¥òilait; jŠrhñU« f§ifbfh©l nrhHòuK«ã‰fhy¢ nrhH mur®f£F¤ jiyefu§fshf És§»abgUik thŒªjit; giHahiw ef®, nrhH® gšyt®¡F¡Ñœ¢ á‰wuruhÆUªj fhy¥ gFâÆš thœªJ tªj ïlkhF«.ã‰fhy¢ nrhH® M£á¡ fhy¤J« ï«khef® nrhHuJïu©lhtJ jiyefuhŒ¢ áw¥òl‹ ÃyÉaik m¿a‰ghyjh«.

1. kÂnkfiyÆ‹ gâf«, tÇfŸ 9 - 12.

2. bjhš. bghUŸ. òw¤âizÆaš, N. 5.


2. fil¢ r§f¤âWâ¡ fhy¤â‰F«ã‰fhy¢ nrhH® M£áÆ‹ bjhl¡f¤

ïil¥g£l nrhH® Ãiy

kJiu khefÇš ÃyÉa fil¢r§f« ». ã.ïu©lh« ü‰wh©o‹ ïWâÆš KobtŒâaJ v‹gJtuyh‰W MuhŒ¢áahs®fŸ MuhŒªJ ÃWÉíŸsc©ikahF«.1 vdnt, òweh}W, mfeh}W, g¤J¥gh£L Kjyhd fil¢r§f üšfËš brhšy¥g£LŸsnrhH k‹d®fŸ ». ã. _‹wh« ü‰wh©o‰F K‹ nrhHk©ly¤âš M£áòÇªj Koíilntªj® Mt®. mt®fŸfhªjk‹, ö§bfÆby¿ªj bjho¤njh£ br«ãa‹,cUt¥g~nw® ïsŠnr£br‹Å, fÇfhy‹, FsK‰w¤J¤JŠáa »ŸË tst‹, ey§»ŸË, khts¤jh‹, nghuit¡nfh¥ bgU e‰»ŸË, nt‰g~wl¡if¥ bgUÉw‰»ŸË,beL§»ŸË, ïuhrNa« nt£lbgUe‰»ŸË, br§fzh‹,ešyo2 v‹ngh®. m‹ndh® tuyhWfS« Äf¢ RU¡fkhfntr§f üšfËš fhz¥gL»‹wd. fil¢r§f¤âWâ¡fhy¤â‰F¥ ãwF ». ã. x‹gjh« ü‰wh©o‹ ïilÆšjŠir khefiu¡ if¥g‰¿ murhs¤ bjhl§»a nrhH‹Érahya‹ fhy« tiuÆš nrhHÇ‹ brŒâfŸ e‹Fòy¥glÉšiy. ï›Éil¡fhy¥ gFâÆš nrhH mur®fŸjhœªj Ãiyia vŒâ¢ nrhH eh£oš xU áW gFâia¤jk¡FÇajhf¡ bfh©L FWÃy k‹duhŒ¥ ãwntªj®¡Fml§» thœªJ tªjduhjšnt©L«. m¡fhy¤âšbtËtªJŸs br¥ngLfS«, fšbt£L¡fS«, jÄœ

1. ‘MÆu¤bj©ûW M©Lf£F Kªâa jÄH®’v‹w M§»y üyhšïjida¿ayh«. brªjÄœ¤ bjhFâ 15, g¡, 3 - 24 bjhFâ 17 g¡. 185 - 208.

2. ït‹ br§fzh‹ kf‹ v‹gJ m‹ã‰ br¥ngLfshš m¿a¥gL»wJ. (Epi.Ind.Vol. 15, No.5) mfeh}‰¿YŸs 356 - « ghlÈš ït‹ Tw¥g£oU¤jš fh©f.

6


üšfS« ït®fŸ nrhH eh£oš ïUªjdbu‹w msÉšcz®¤J»‹wdnta‹¿ ït®fsJ ãw brŒâfis¡TwÉšiy. ïj‰F¡ fhuz«, ït®fŸ j« bgUik ÆHªJjhœªj ÃiyÆÈUªjiknaah«.

ïÅ, m¡fhy¥ gFâÆš Ãfœªjt‰iw MuhŒªJït®fŸ Ãiyia ïa‹wtiuÆš cz®ªJbfhŸtJ«ï‹¿aikahj jhF«. ». ã. eh‹F Iªjh« ü‰wh©LfËš e« jÄHf« fs¥ãu® v‹w xUtifahuJ M£á¡Fc£g£oUªjJ v‹gJ gy Mjhu§fshš m¿a¡»l¡»‹wJ1. gh©o ehL fs¥ãuuhš if¥g‰w¥g£oUªjbrŒâ ntŸÉ¡Fo¢ br¥ngLfshY« òydh»‹wJ2.mªeh£fËš jh‹ nrhHU« j« eh£il¡ fs¥ãuÇl«ïHªâU¤jš nt©L« v‹gJ xU jiy. KjÈš,gh©oa® jh« ïHªj eh£il Û©L« if¥g‰¿¤jÄHf¤â‹ bj‹gFâÆš j« nguuir ÃWÉ mjidca®Ãiy¡F¡ bfhz®ªJ M£áòÇªJ tUthuhÆd®.nrhH eh£il¡ fs¥ãuÇlÄUªJ if¥g‰¿a gšyt®,jÄHf¤â‹ Ñœ¥gFâ¡F¥ nguuruhŒ És§FthuhÆd®3.ïªÃiyÆš nrhH® j« eh£il¡ if¥g‰¿¤ jk¡FÇajhf¡ bfh©L M£á el¤Jtj‰F¤ j¡f fhyK« JiztÈí« mikahikahš fhy§fUâ ml§» thœªJtªjd®. vdnt, mªeh£fËš ït®fŸ gšyt®¡F¤ âiwbrY¤J« FWÃy k‹duhÆUªjd® v‹gJ nj‰w«.

nrhH® mªÃiyÆÈUªj eh£fËš g©il¤ jiyefu§fsh»a ciwô®, fhÉÇ¥ó«g£od« v‹gt‰¿š j§»thœªJtªjd® v‹gj‰F¤ j¡f rh‹WfŸ ïšiy. Mfnt,ït®fŸ ntW xU efu¤âšjh‹ ïUªâU¤jš nt©L«.tuyh‰W MuhŒ¢áahsUŸ áy®, nfhdh£o‹ jiyefuh»abfhL«ghqÇš mªeh£fËš ït®fŸ j§»ÆUªjd® v‹WTW»‹wd®; k‰WŠ áy® ït®fŸ ciwô®¥ g¡f¤âš

1. The Cholas Vol. I, pp 119 - 121; gh©oa® tuyhW - g¡ 21, 22.

2. Epigraphia Indica, Vol. XVII, No. 16.

3. Kasakudi Plates of Nandivarman Pallavamalla - South Indian Inscriptions,Vol. II. No. 73.


ïUªâU¤jšnt©L« v‹»‹wd®1. ït‰iwbašyh«V‰W¡bfhŸs Koa Éšiy. nfhdhL v‹gJ òJ¡nfh£ilïuh¢áa¤âš K‰fhy¤âÈUªj xU Ãy¥gu¥ghF«. mJ,nrhH k©ly¤â‰F« gh©o k©ly¤â‰F« ïilÆšmikªâUªj xU áW ehL vdyh«. mªeh£oÈUªjbfhL«ghqÇš ïU¡FntŸ v‹w FoÆd® ïUªjd®v‹gJ« mt®fŸ áyfhy« gh©oa®¡F« áyfhy«gšyt®¡F« ml§»¤ âiw brY¤â¡ bfh©L FWÃyk‹duhÆUªJ tªjd® v‹gJ« áy fšbt£L¡fshšòy¥gL»‹wd2. mt®fŸ fil¢r§f ehËš thœªjïU§nfhntË‹ tÊÆd®; nrhH kuãd® mšy®. vdnt,bfhL«ghqÇš ïUntW FWÃy k‹d® M£áòÇªJbfh©oUªjd® v‹W bfhŸtJ v›th‰whD«V‰òilaj‹W. Mfnt, nrhH® FWÃy k‹duhÆUªjfhy¤âš bfhL«ghqÇš ïUªây® v‹gJ â©z«.

ïÅ, irt rka FutUŸ xUtuh»a âUehî¡fuRmofŸ, nrhH eh£oš giHahiw tljËÆš ïiwtidtz§Ftj‰F¢ br‹wnghJ m¡nfhÆÈš átÈ§f¥bgUkhid mk© rka¤âd® kiw¤J it¡fnt, mofŸcŸs« tUªâdhuhf, mjid íz®ªj m›ñÇÈUªjntªj‹, mofsJ ï‹diy¥ngh¡» tljË¥ bgUkhidtÊgl¢ brŒJ, áwªj Ékhd« x‹W« vL¥ã¤J, ehŸtÊgh£o‰F Ãtªj§fS« mË¤jd‹ v‹W âU¤bjh©l®òuhzkh»a bgÇaòuhz« TW»‹wJ3. ïâš F¿¥ãl¥bg‰w mur‹, mofŸ fhykh»a ». ã. VHh« ü‰wh©o‹K‰gFâÆš nrhHeh£o‹ giHahiw4 v‹Dª bjh‹dfÇšj§» thœªJbfh©oUªj nrhH® kuãddh»a xU FWÃyk‹d‹ v‹gâš IaÄšiy. mªefu« Äf¥ gHik

1. The Cholas, Vol. II, p. 131.

2. Annual Report on South Indian Epigraphy for 1927, part II, para 73. In-scriptions of the Pudukkottai State No.14.

3. bgÇa òuhz«, âUehî¡fuR ehadh® òuhz« - ghlšfŸ, 294 - 299.

4. giHahiwef® ïªehËš xU á‰ùuhf¡ F«gnfhz¤â‰F¤ bj‹nk‰nf csJ.mJ K‰fhy¤âš 5 ikš ÚsK« 2 ikš mfyKKŸs bgU efuhÆUªjJ.


thŒªj bjh‹W. mªefÇš g©il¢ nrhHuJ mu©kidÆUªj ïl« ï¡fhy¤âš nrhH khËif v‹w bgaUl‹xU jÅ Cuhf csJ. mjid¢ R‰¿ eh‰òw¤âY« MÇa¥gilåL, g«ig¥gil åL, òJ¥gil åL, kz¥gilåL v‹w eh‹F bgU«gilåLfŸ m¡fhy¤âš nrhHk‹d®fshš mik¡f¥g£oUªjd. mit eh‹F« ïªehËšjÅ¤jÅ C®fshf cŸsd. ã‰fhy¤âš M£áòÇªjÉrahya nrhH‹ tÊÆdU« m¥giHahiw efiu¤jk¡FÇa ïu©lhtJ jiyefuhf¡ bfh©lJ mj‹bjh‹ik¤ bjhl®ò neh¡»naah«. ïu©lh« guhªjf‹,f§ifbfh©l nrhH‹ Kjyhndh® m« khefÇš gyeh£fŸ j§»ÆUªjikí« m¿a¤j¡fJ. ». ã. g¤J,gâbdh‹wh« ü‰wh©LfËš nrhH mur FL«g¤âdUŸáy® m§F thœªJtªjd® v‹gJ fšbt£L¡fshšòy¥gL»‹wJ1. vdnt, mJ nrhHuJ giHa efu§fSŸx‹whÆU¤jš nt©L« v‹gJ btËahjš fh©f.mªefÇšjh‹, gšyt® fhy¤âš FWÃy k‹duhÆUªjnrhH® ïUªjd® v‹gJ f©L czu‰ghyjhF«.

rkaFutuh»a Rªju_®¤âfŸ T¿íŸs fUñ®¤JŠáa òfœ¢nrhH® v‹gh® ». ã. Mwh« ü‰wh©oyhjšmj‰F K‹duhjš ïUªâU¤jš nt©L«. mtiu¥g‰¿a bjËthd brŒâfŸ »il¡fÉšiy.

». ã. VHh« ü‰wh©o‹ ïilÆš gh©ok©ly¤âš kJiu khefÇÈUªJ M£áòÇªjtD«mWgh‹K«ik eha‹kh®fSŸ xUtD« Rªju_®¤âfshš ‘bešntÈ bt‹w Ã‹wÓ® beLkhw‹2’ v‹WâU¤bjh©l¤ bjhifÆš ghuh£l¥bg‰wtD« M»agh©oa‹ mÇnfrÇ khwt®k‹ kidÉ k§ifa®¡fuá,xU nrhHk‹d‹ kfŸ MtŸ. ïjid, ‘k§ifa®¡fuátst®nfh‹ ghit tÇtis¡if klkhÅ - g§fa¢

1. Ins 249 of 1923; S. I. I., Vol. III, No. 205.

2. âU¤bjh©l¤bjhif - ghlš. 8.


bršÉ gh©okhnjÉ1’ v‹D« âUPhd r«gªj®mU£ghlyhš e‹f¿ayh«. k§ifa®¡fuáÆ‹ jªijkÂKo¢ nrhH‹ v‹D« bgaÇd‹ v‹gJ m›tofŸâUth¡»dhš2 czu¥gL»‹wJ. Mfnt, ». ã. VHh«ü‰wh©o‹ ïil¥gFâÆš kÂKo¢nrhH‹ v‹wk‹d‹ xUt‹ nrhHeh£oš ïUªjd‹ v‹gJ bgw¥gLjš fh©f.

». ã. v£lh« ü‰wh©o‹ Kj‰ gFâÆš Rªju_®¤âfŸ nrukh‹ bgUkhSl‹ kJiukhefU¡F¢br‹wnghJ, mt®fis¥ gh©ontªj‹ xUtD« mªefÇšK‹dnu nghŒ¤ j§»ÆUªj mt‹ kUkf‹ nrhHk‹d‹xUtD« vâ®bfh©liH¡f, všnyhU« nrhkRªju¡flîŸ âU¡nfhÆY¡F¢ br‹wh®fŸ v‹W bgÇaòuhz«3

TW»‹wJ. m‹¿í«, Rªju_®¤âfŸ kJiua«gâ¡Fm©ikÆYŸs âU¥gu§F‹w¤â‰F¢ br‹W, m§F¤jh« ghoa gâf¤â‹ ïWâ¥ ghlÈš mjid¢ nru nrhHgh©oa® M»a _ntªj® K‹nd ghoajhf¡ T¿íŸsd®.mofŸ F¿¥ã£LŸs nru®, nrukh‹ bgUkhŸ ehadh®v‹gJ«, nrhH‹, gh©oa‹ kfis kzªJ kJiuÆšm¥nghJ j§»ÆUªj xU nrhH mur Fkhu‹ v‹gJ«,gh©oa‹, ». ã. VHh« ü‰wh©o‹ ïWâÆY« v£lh«ü‰wh©o‹ bjhl¡f¤âY« kJiuÆÈUªJ M£áòÇªJ bfh©oUªj gh©oa‹ nfh¢rila‹ uzÔu‹v‹gJ« MuhŒ¢áahš òy¥gL»‹wd.

1. âUPhdr«gªj_®¤â RthÄfŸ njthu« - âUthythŒ - 1

2. nk‰go, ghlš - 6

3. nrukh‹ njhHUk¢ nru®ãuh D«aÂ¥ó©Mukh® giukJiu Myth ÆÅštz§fthukh tªjiza tGâah® kd¡fhjšTukh ef®nfho¤ bjâ®bfh©L bfh©L bfhLò¡fh® (fH¿‰ òuh. 91)

bj‹dt®nfh‹ kfshiu¤ âUnt£L K‹dnubjh‹kJiu efÇ‹f© ïÅâUªj nrhHdh®m‹dt®fŸ cl‹Tl mizatt U§Tok‹DâU MythŒ kÂ¡nfhÆš tªjizªjh® (nk‰go - 92)

Rªju_®¤âfŸ âU¥gu§F‹w¥ gâf« - gh. 11.


âUnt§fl¤ij¢ rh®ªj âU¢rh}®¤ âUïs§nfhÆ‰ bgUkhD¡F¥ gšyt ntªjdh»a jªât®k‹M£áÆš nrhHeh£L¢ nrhHdh® cyf bgUkhdh®âUÉs¡F it¤J mj‰F Kj‰bghUshf K¥gJ fHŠRbgh‹ mË¤JŸsik m›ñ®¡ fšbt£lhš m¿a¥gL»‹wJ1. ït‹ ». ã. v£lh« ü‰wh©o‹ ïWâÆY«,x‹gjh« ü‰wh©o‹ bjhl¡f¤âY« nrhHeh£ošthœªJbfh©oUªj xU nrhH® Fy¡ FWÃy k‹d‹Mth‹.

». ã. 831 - M« M©oš Fkhuh§Fr‹ v‹w bgaUilanrhH k‹d‹ xUt‹ ïUªjd‹ v‹gJ gšyt ntªjdh»abjŸsh‰W v¿ªj eªât®k‹ M£áÆš btËÆl¥bg‰wntÿ®¥ghisa¢ br¥ngLfshš btËah»‹wJ.2

m¢br¥ngLfËš KjÈš eªât®k‹ M£áah©L tiua¥bg‰W ãwF k‰iw¢ brŒâfŸ F¿¡f¥g£oU¤jyhšm¢nrhH‹ eªât®k¥ gšytD¡F¤ âiw brY¤â¡bfh©oUªj xU á‰wur‹ v‹gJ e‹F JÂa¥gL«.mt‹ nrhH® Fy¤âš njh‹¿a åu®jiykÂ v‹W«,bfhilÆš f®zid¥ ngh‹wt‹ v‹W«, ne®ikahdxG¡fKilat‹ v‹W« m¢br¥ngLfŸ òfœªJTW»‹wd. mt‹ ».ã. x‹gjh« ü‰wh©o‹ K‰gFâÆšnrhHeh£oš FWÃy k‹ddhf thœªJbfh©oUªj xUnrhH® Fy¤njh‹wš v‹gâš IaÄšiy.

». ã. x‹gjh« ü‰wh©o‹ ïilÆš, F«gnfhz«v‹W ïªehËš tH§F« Fl_¡»š eilbg‰w nghÇšgh©oa‹ Ókhw‹ Ótšyg‹ gu¢r¡fu nfhyhfy‹v‹gh‹, nrhH®, gšyt®, f§f® Kjyhndhiu¥ nghÇšbt‹W òw§fh£o Xl¢brŒjd‹ v‹W á‹dk}®¢br¥ngLfŸ3 cz®¤J»‹wd. ». ã. 844 Kjš ». ã. 866tiuÆš M£á òÇªj bjŸsh‰W v¿ªj eªât®k‹,

1. S.I. 1. Vol. XII, No. 43.

2. Ibid, Vol. II, No. 98.

3. S.I. I., Vol. III, No. 206.


nrhH‹ xUtid¥ nghÇš bt‹wh‹ v‹W mt‹ ÛJghl¥bg‰w eªâ¡fy«gf« v‹w üš TW»‹wJ.1 vdnt,fil¢r§f fhy¤â‰F¥ ãwF ». ã. x‹gjh« ü‰wh©o‹ïil¥gFâ tiuÆš FWÃy k‹duhÆUªj nrhH®, áyfhy§fËš gh©oa®¡F« áy fhy§fËš gšyt®¡F«âiw brY¤â¡bfh©L mt®f£F ml§» thœªJtªjd® v‹gJ cŒ¤Jzu¥gL»wJ.

ïJfhW« És¡»ath‰whš nrhH®, j« tÈ F‹¿ÆUªj fhy¤âš ntW ehLf£F¥ nghfÉšiy v‹gJ«nrhH eh£onyíŸs giHahiw efÇš á‰wuruhÆUªJtªjd® v‹gJ« e‹F òydhjš fh©f.

ï~J ï§‡dkhf, nrhH® FWÃy k‹duhÆUªjfhy¤âš fl¥ig, f®üš Íšyh¡fS¡F¢br‹W m§nfthœªJbfh©oUªjd® v‹gJ áy tuyh‰W MuhŒ¢áahsuJ bfhŸifahF«2. mt®fŸ m›thW fUJtj‰FïU fhuz§fŸ brhšy¥gL»‹wd.

x‹W, Ód tÊ¥ngh¡fdh»a Ïô‹rh§ v‹gt‹». ã. VHh« ü‰wh©o‹ ïilÆš jÄHf¤J¡F tªJR‰¿¥gh®¤JÉ£L¤ âU«ãanghJ nrhH ehL fhŠáòu¤â‰F tlnk‰nf ïU¥gjhf¤ j‹ ah¤âiu¡ F¿¥ãštiuªâU¥gJ. k‰bwh‹W, f®üš, fl¥ig Íšyh¡fËš»il¤JŸs bjY§f¢ nrhH® fšbt£L¡fËY«br¥ngLfËY« mt®fŸ fhÉÇah‰¿‰F ïU kU§F«fiuf©l nrhH‹ fÇfhy‹ tÊÆd® v‹W F¿¡f¥bg‰¿U¥gJ.3 nrhH k‹d®fŸ VG v£lh« ü‰wh©LfËš jk¡FÇa nrhHeh£onyna ïUªjd® v‹gj‰F¤

1. eªâ¡fy«gf«. ghlšfŸ 14, 27, 31, 42, 81.

2. Historical Sketches of Ancient Dekhan, pp. 205 & 206.

3. ». ã. VG v£lh« ü‰wh©LfËš fl¥ig f®üš Íšyh¡fËÈUªj bjY§f¢nrhH®, nrhH‹ fÇfhy‹ tÊÆdUŸ ntW xU »isÆd® Mt®. mt®fŸ v¥nghJm§F¥nghŒ¤j§»d®. v‹gJ òy¥glÉšiy. m‹ndh® bjY§fuhfntkh¿É£ld®. jÄHf¤â‰F« mt®f£F« á¿J« bjhl®ãšiy. Mfnt, m‹ndh®tuyhW <©L vGj¥glÉšiy.


âUPhdr«gªj®, âUehî¡fur®, Rªju _®¤âfŸ M»arka FutuJ mU£ghlšfS« eªâ¡fy«gfK« ntÿ®¥ghisa¢ br¥ngLfS« á‹dk}®¢ br¥ngLfS«bgÇa òuhzK« j¡f rh‹Wfshf cŸsd v‹gJ K‹dnuÉs¡f¥g£lJ, Mfnt, nrhH® FWÃy k‹duhÆUªjfhy¤âš ntW ehL òFªJ tâªjd® v‹w bfhŸiftÈíil¤jhfhik cz®f.


3. nrhH‹ Érahya‹». ã 846 - 881

nrhH® nguuir ÃWt KjÈš monfhÈat‹ ». ã.x‹gjh« ü‰wh©o‹ ïilÆš vGªj Érahya‹v‹D« nrhH k‹dnd aht‹. ït‹ jŠir khefiu¡if¥g‰¿ mjid¤ j‹ jiyefuhf it¤J¡ bfh©ld‹v‹W âUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸ1 cz®¤J»‹wd.efu¤â‰F ï‹¿aikahj všyh ey§fSl‹ jŠrhòÇv‹D« khefiu Érahya nrhH‹ òâjhf mik¤jh‹v‹W f‹ÅahFkÇ¡ fšbt£L2 TW»‹wJ. Érahya‹fhy¤â‰F¥ gy M©LfS¡F K‹dnu jŠir khef®áw¥òl‹ ïU¤jJ v‹gJ ». ã. v£lh« ü‰wh©ošbgh¿¡f¥bg‰w brªjiy¡ fšbt£L¡fshš3 òydh»‹wJ. Mfnt jŠrhñiu Érahya‹ òâjhf mik¤jh‹v‹W f‹ÅahFkÇ¡ fšbt£L ciu¥gJ bghU¤jÄšT‰nwah«. vdnt, ï›ntªj‹ mjid¥ ãwÇlÄUªJif¥g‰¿dh‹ v‹W âUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸTWtJ tÈíWjš fh©f.4

ïÅ, Érahya‹ v‹gh‹ aht‹? ïtD¡F« g©il¢nrhHk‹d®¡FKŸs bjhl®ò ahJ? ït‹ jŠrhñiuahÇlÄUªJ v¥nghJ if¥g‰¿¡ bfh©ld‹ v‹gt‰iw<©L MuhŒth«.

1. S. I. I., Vol. III, No. 205.

2. Epigraphia Indica Vol. XVIII No. 4.

3. Ibid. Vol XIII pp. 122 and 244.

4. âU¡nfhtÿ®¤ jhYfh åunrhHòu¤âš åu¡fš x‹¿š tiua¥ bg‰WŸs‘jŠirbfh©l nfh¥gu nfrÇt®k‰F’ v‹W bjhl§F« fšbt£L ï›î©ikiaÉs¡Fjš m¿a¤j¡fJ.

Annual Report on South Indian Epigraphy for 1936, Part II, Para 34.

14


bjŸsh‰bw¿ªj eªât®k‹ fhy¤âÈUªjjhfntÿ®¥ ghisa¢ br¥ngLfshš m¿a¡»l¡F«Fkhuh§Fr‹1 v‹w nrhH k‹dD¡F ït‹ òjštdhÆU¤jšnt©L« v‹W v©z¥gL»‹wJ. vÅD«, ïjid xUjiyahf¤ JÂj‰nf‰w Mjhu§fŸ ï¥nghJ »il¤ây.ï› Érahya‹ tÊÆduhd ã‰fhy¢ nrhHk‹d® M£á¡fhy§fËš tiua¥ bg‰w m‹ã‰ br¥ngLfS«2 Midk§fy¢ br¥ngLfS«3 âUthy§fh£L¢ br¥ngLfS«4

f‹ÅahFkÇ¡ fšbt£L«5 fil¢r§f fhy¤â‰ òfGl‹És§»a bgUe‰»ŸË, fÇfhy‹, br§fzh‹, ešyov‹D« nrhH mur®fË‹ tÊÆš njh‹¿at‹ Érahya‹v‹W cWâahf¡ TW»‹wd. ï¢brŒâ òidªJiu v‹Wv©Qtj‰F¢ á¿J« ïlÄšiy. m‹¿í«, m¡fhy¤âÈUªj nrhH k‹d®fŸ, jh« fil¢ r§ffhy¤J¢nrhHÇ‹ tÊ¤njh‹wšfŸ v‹gij¤ bjËthf cz®ªâUªjd® v‹gJ nkny F¿¡f¥g£LŸs mt®fŸbr¥ngLfshY« fšbt£odhY« e‹f¿a¡ »l¡»‹wJ.

r§ffhy¢ nrhHÇ‹ tÊÆdnu ». ã. x‹gjh«ü‰wh©o‹ ïilÆš nrhH® nguuR ÃWÉ¥ òfnHhLM£áòÇa¤ bjhl§»at®fŸ v‹gJ x£l¡T¤j® ghoa_tUyh¡fËdhY«6 ïÅJ bgw¥gL»wJ. ï¢brŒâ,fÉ¢r¡fut®¤âah»a ra§bfh©lhuJ fÈ§f¤J¥guÂahY«7 cWâbaŒJ»‹wJ. Mfnt, fil¢r§ffhy¤J¢ nrhHÇ‹ tÊÆš njh‹¿atnd Érahya‹v‹gJ bjŸËâ‹ És§Fjš fh©f.

1. S. I. I., Vol. II, No. 98.

2. Epigraphia Indica., Vol. XV. No. 5.

3. Ibid., Vol. XXII No. 34 (The Larger Leiden Plates)

4. S. I. I., Vol. III. No. 205.

5. Travancore Archaelogical Series, Vol. III No. 34.

6. (1) É¡»uk nrhHDyh. tÇfŸ 25 Kjš 32 Koa.

(2) Fnyh¤J§f nrhHDyh, tÇfŸ 35 - 46

(3) ïuhruhr nrhHDyh, tÇfŸ 29 - 40

7. fÈ§f¤J¥guÂ, ghlšfŸ, 197 - 200.


». ã. v£lh« ü‰wh©oÈUªj K¤jiua‹,‘jŠir¡ nfh‹’ 1 vdî« ‘jŠir e‰òfHhs‹’ 2 vdî«fšbt£L¡fËš F¿¡f¥g£oU¤jyhš, jŠir khef®». ã. x‹gjh« ü‰wh©oš nrhH® jiyefuhj‰FK‹d® K¤jiua®¡FÇa áwªj efukhf ïUªjJ v‹gJe‹F btËah»‹wJ.

ïÅ, K¤jiua® v‹gh®, jŠirkh ef®¡F tlnk‰nfïªehËš brªjiy v‹W tH§F« rªâunyif¢ rJ®ntâk§fy¤âÈUªJ3 mjid¢Nœªj eh£il M©L tªjFWÃy k‹d® Mt®. jŠir¡ f©ikÆYŸs tšyK«mt®f£F¤ jiyefuhf ïUªâU¤jš nt©L« v‹WbjÇ»wJ.4 mt®fŸ, bgU«ãLF, kh‰ãLF, Énlš ãLF,gfh¥ãLF Kjyhd gšyt mur®¡FÇag£l§fis íilat®fshf¡ fhz¥gLtjhš, m«kuãd® gšyt®¡F¤âiw brY¤â¡ bfh©L mt®f£F¡ Ñœ¢ á‰wuruhÆUªâU¤jš nt©L« v‹gJ â©z«. gHªjÄœ¡FoÆduhd K¤jiuauJ tiuah t©ik, ‘bgUK¤jiua®bgÇJ tªÔí« fUiz¢ nrhW’ 5 v‹W gâbd© Ñœ¡fz¡FüšfSŸ x‹wh»a ehyoahÇš bgÇJ« òfH¥g£LŸsJ. m«K¤jiuanu, ». ã. v£lh« ü‰wh©ošjŠir¡F«, âU¢áuh¥gŸË¡F« ïil¥g£l xU áWeh£il¥ gšyt® M£á¡F£g£l FWÃy k‹duhÆUªJ M©L tªjd® v‹W brªjiy¡ fšbt£L¡fŸm¿É¡»‹wd.6 m‹¿í«, mt®fŸ gh©oaiu¥ nghÇ‰òw§f©l brŒâí« m¢brªjiy¡ fšbt£L¡fshšòydh»‹wJ. Mfnt, mt®fŸ, gšyt®fnshL nr®ªJgh©oaUl‹ ngh® Ãfœ¤âd® v‹gJ bjŸËJ 7.

1. Eigraphia indica, Vol. XIII. pp. 142 and 144.

2. Eigraphia indica, Vol. XIII. pp. 142 and 144.

3. Inscription No. 202 of 1926.

4. Epi. Ind. Vol. XIII, pages 142 & 143.

5. ehyoah®, gh. 200.

6. Epi. Ind., Vol. H. II, No. 10; The Pallavas by Jouveau - Dubreuil. p. 76.

7. Epi. Ind., Vol. XIII, p. 144 ‘gšyt‹ btšy¤bj‹d‹ Kidbfl¢ br‹wkhw‹.’


m¡fhy¤âš giHahiw efÇÈUªJ mjid¢ Nœªj Ãy¥gu¥ig M©L tªjt® nrhH® FoÆd® v‹gJ«,m‹ndh® jk¡FÇa nrhH k©ly¤ij¤ âU«g¥ bg‰W¤j« M£á¡FŸsh¡Ftj‰F¡ fhy§ fUâ¡ bfh©oUªjd®v‹gJ« K‹d® És¡f¥g£ld. vdnt, ». ã. 846 M«M©oš giHahiw efÇÈUªj Érahya nrhH‹ v‹gh‹K¤jiua® kuãddha xU FWÃy k‹did¤ jh¡» mt‹MSif¡F£g£oUªj jŠir khefiu¡ if¥g‰¿¡bfh©ld‹ v‹gJ nj‰w«1. K¤jiua k‹d‹ghš âiwbg‰W tªj nguurD«, mtid mªehËš Érahya‹ gilbaG¢áÆÅ‹W« fh¥gh‰whkš ifÉ£ld‹ nghY«.gšyh©Lfshf¤ jhœªj ÃiyÆš òfœ F‹¿¡ »lªjnrhH ïuh¢áa¤ij Û©L« ÃWÉ mjid ca® Ãiy¡F¡bfhzu monfhÈat‹ Érahya nrhHnd v‹gJ tuyh‰WMuhŒ¢áahs® všnyhU« fU¤J ntWgho‹¿ x¥ò¡bfhŸS« brŒâahF«. vdnt, nrhH® nguuR ÃWîtj‰FÉrahyadhš ÉijÆl¥ bg‰w fhy« ». ã. x‹gjh«ü‰wh©o‹ ïil¥gFânaah« v‹gJ bjŸËâ‹És§Fjš fh©f.

m¡fhy¤âš nrhH k©ly¤âš Ko No M£áòÇªJ tªj nrhH k‹d®fŸ všnyhU« ïuhrnfrÇ,gunfrÇ v‹w ïU g£l§fisí« xUt® ã‹ xUtuhfkh¿ kh¿¥ òidªJ bfh©oUªjd® v‹gJ fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»‹wJ. mt‰WŸ, gunfrÇ v‹w g£l«òidªJ murh©lt‹ e« Érahya nrhH‹ v‹W bjÇ»wJ.Mfnt, ït‹ jªij ïuhrnfrÇ v‹w g£lKilatdhÆUªâU¤jš nt©L« v‹gJ â©z«.

ït‹ r‰nww¡Fiwa K¥g¤ijªJ M©LfŸ M£áòÇªâU¤jš nt©L«.2 ïtdJ ï¤jifa Ú©l M£á¡

1. The Cholas, Vol. I, p. 135.

jŠir, tšy« Kjyhd efu§fŸ K¤jiua®¡FÇathÆUªjd v‹W brªjiy¡fšbt£L¡fŸ TW»‹wd. Mjyhš mt®fËlÄUªJjh‹ Érahya‹jŠiria¡ if¥g‰¿ÆU¤jš nt©L«.

2. Annual Report on South Indian Epigraphy for 1908 - 09, page 86. Ins. No447 of 1917.


fhy¤âš Ãfœªj brŒâfis e‹F m¿j‰FÇa fUÉfŸï¡fhy¤âš »il¤ây. ït‹ jŠir khefÇš J®¡if¡FxU nfhÆš vL¥ã¤jh‹ v‹W âUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸcz®¤J»‹wd.1 ÃR«gNjÅ v‹gJ m›t«ikÆ‹bgauh«. ïªehËš m¡nfhÆš jŠirÆš ah©LsJv‹gJ bjÇaÉšiy. vÅD« jŠir khefÇ‹ nkiy¡nfh£il thÆÈš ï¥bghGJŸs nfhoa«k‹ nfhÆnymJthf ïU¤jš nt©Lbk‹W m¿P®fŸ fUJ»‹wd®.

ï›ntªj‹, j‹ gifP®fsh»a nguur®fnshL«á‰wur®fnshL« Ãfœ¤âa ngh®fŸ gythF«. ït‹nrhH ïuh¢áa¤â‰F monfhÈa Kjš k‹ddhjÈ‹ j‹thœehŸ KGikí« gifP®fnshL ngh® òÇªJ fhy§fÊ¡f nt©oa ÃiyÆš ïUªjd‹. fil¢ r§f¤âWâ¡fhy¤âÈUªj nrhH‹ br§fzhD¡F« ». ã. x‹gjh«ü‰wh©oÅWâÆÈUªj Kjš Mâ¤j nrhHD¡F«ïilÆš, kh®ãš bjh©û‰whW ò©bfh©l bt‹¿¥òuty‹ v‹w nrhH k‹d‹ xUt‹ _tUyh¡fËš x£l¡T¤juhš òfœªJ ghuh£l¥g£LŸsd‹2.

1. S. I. I., Vol. III. No, 205 verse 46.

2. 1. nkj¡f bghŒif fÉbfh©L Éšytid¥ghj¤ jisÉ£l gh®¤âtD« - Ûbjšyh«v©bfh©l bjh©û‰¿‹ nkYÄU _‹Wò©bfh©l bt‹¿¥ òutyD§ - f© bfh©lnfhâyh¤ njwš FÅ¡Fª âUk‹w§fhjyh‰ bgh‹ntŒªj fhtyD«. (É¡»uk nrhH‹ cyh, 27 -32)

2. - mz§FgL¤J¥ bghiwaid¥ bghŒif¡F¥ g©LbfhL¤J¡ fstÊ¥gh¡ bfh©nlh‹ - mL¤jL¤J¢ÓWŠ brUÉ‰ ¿Ukh®ò bjh©ûW«MW« gLjG«ã‹ MH¤njh‹ - ntWãuk tu¡f‹ mfy« ãsªJguk® âU¤âšiy gh®¤njh‹ (Fnyh¤J§f nrhH‹ cyh, 38 -44)

3. ešyt‹ bghŒif fstÊ eh‰gJ¡FÉšyt‹ fh‰wisia É£lnfh‹ - òšyh®bjhG«òila thf¤J¤ bjh©ûW khWªjG«òila r©l¥u r©l‹ - vG«gfš<H bkGü‰W¡ fhjKŠ br‹bw¿ªJntHª âiwbfh©L Û©l nfh‹ (ïuhruhr nrhH‹ cyh, 35 - 40)


nrhH® j« ÃiyÆš jhœªJ FWÃyk‹duhÆUªjm¡fhy¥ gFâÆš m¤Jiz¥ ò©fis¤ j‹ kh®ãšbfhŸSkhW gy ngh®fis¥ òÇªJ bt‰¿baŒâat‹,Kjš Mâ¤j nrhH‹ jªijí« ã‰fhy¢ nrhH®FyKjštD« nrhH® nguuá‰F monfhÈatD« M»aï›Érahya nrhHnd v‹gJ e‹F JÂa¥gL«. Érahya‹v‹gnj ït‹ gy ngh®fŸ òÇªJ bt‰¿ bg‰wik g‰¿m¡fhy¤âš ïtD¡F tH§»tªj áw¥ò¥ bgauhfî«ïU¡fyh« Mfnt, j‹ kh®ãš bjh©û‰whW ò©bfh©l bt‰¿ ntªj‹ e« Érahyandaht‹. jh‹Ãfœ¤âa ngh®fËš všyh« thif NLkhW mUŸòÇªjikahš J®¡if¡F¤ j‹ jiyefuh»a jŠrhñÇšït‹ nfhÆš vL¥ã¤J tÊg£lddhjš nt©L«.åu®fŸ bfh‰witia¥ guîjš ïašg‹nwh?

». ã. 854 - M« M©oš gh©oa®¡F« gšyt®¡F«Fl_¡»š xU ngh® eilbg‰wbj‹gJ á‹dk}®¢br¥ngLfshš m¿a¡ »l¡»‹wJ 1. ïªehËYŸsF«gnfhz« v‹w efunk Fl_¡F v‹gJ K‹d® cz®¤j¥g£lJ. khwt®k‹ gur¡fu¡ nfhyhfy‹ v‹D« gh©ok‹d‹ xUt‹ mªefÇš, gšyt®, nrhH®, f§f®. kfj®Kjyhndhiu bt‹W òw§fh£onahl¢ brŒjh‹ v‹Wm¢br¥ngLfŸ òfœªJ TW»‹wd2. ï¢brŒâ ÃUgJ§ft®k‹ v‹D« gšyt murdJ thT®¢ br¥ng£oY«brhšy¥g£oU¡»‹wJ3. ï¡Fl_¡F¥ nghÇš gšyt

m‹¿í«, r§funrhH‹ cyhÉY« ï›ntªj‹,“ ò©ûW j‹¿U nkÅÆ‰ ózhf¤

bjh©ûW khWŠ RkªnjhD«”

v‹W ghuh£l¥ bg‰¿U¤jš m¿a‰ ghyjh«.

1. S. I. I., Vol. III. No, 206, The Larger Sinnamanur plates.

2. bfh§fyU« bghÊ‰ Fl_¡»‰ ngh®F¿¤Jtªbjâ®¤j f§fgšyt nrhH fhÈ§f khfjhâfŸFUâ¥ bgU«òd‰ FË¥g¡ T®bt§fiz bjhil be»œ¤J¥gUâah‰w byhL És§»d gur¡fu nfhyhfyD«

3. S. I. I., Vol. II Part 5, No. 98 postscript, pp. 514 & 515. Epi. Ind., Vol.XVIII, No. 2.


nuhL nr®ªJ gh©oaid vâ®¤J¥ ngh® òÇªj nrhHk‹d‹ ï›ÉrahyadhfntÆU¤jš nt©L«. Mfnt,». ã. x‹gjh« ü‰wh©o‹ ïilÆš nrhH k©ly¤â‹bj‹gFâ gh©oa® M£á¡F£g£oUªjJ v‹gJ«mjid¤ âU«g¡ if¥g‰Wtj‰F¥ gšyt®, f§f®Kjyhndh® Jizbfh©L Érahya nrhH‹ Ka‹¿U¤jšnt©L« v‹gJ« btËahjš fh©f. Mdhš m«Ka‰áÆšït‹ bt‰¿ bgwÉšiy v‹W bjÇ»wJ. ã‹d®, ». ã.862 - M« M©oš mÇáyh‰w§fiuÆš eilbg‰wnghÇš gšyt k‹ddh»a ÃUgJ§f t®kD« ïy§ifntªjdh»a ïu©lh« nrdD« xU§F nr®ªJ khwt®k‹gur¡fu nfhyhfyid¤ njh‰nwhl¢ brŒjd®1. ï¥ngh®Ãfœ¢áÆY« Érahya nrhH‹ fyªJ bfh©lddhjšnt©L«. ït‹, gšyt‹ ÃUgJ§ft®k‹ g¡f¤â‰nr®ªJ ngh® òÇªâU¤jšnt©L« v‹gJ â©z«.mÇá‰fiu¥ nghÇš bt‰¿ bg‰w ÃUgJ§f t®kdJfšbt£L¡fŸ f©oô®, nfhÉyo, yhšFo KjyhdC®fËš2 ïJ Kj‰fhz¥gLjyhš, nrhH k©ly¤âšgh©oa® M£á¡F£g£oUªj Ãy¥gFâia m¥gšytk‹d‹ if¥g‰¿¡bfh©lh‹ v‹gJ e‹F òydh»‹wJ.vdnt, mªehËš nrhH k©ly¤âš xU gFâ ÉrahyanrhH‹ M£á¡F« k‰bwhU gFâ gšyt‹ ÃUgJ§ft®k‹ M£á¡F« c£g£oUªjdthjš nt©L«.

ï~J ï§‡dkhf, gh©o eh£oš khwt®k‹ gur¡funfhyhfy‹ ». ã. 862 - M« M©oš ïw¡fnt; mt‹ kf‹ïu©lh« tuFz t®k‹ muRf£oš V¿dh‹3. mtD¡F¤j‹ jªij ïHªj nrhzh£L¥ gFâia¤ jh‹ âU«g¡if¥g‰wnt©L« v‹w v©z« c©lhÆ‰W. mt‹ j‹fU¤ij Ãiwnt‰Wtj‰F¡ fhy§ fUâ¡ bfh©oUª

1. Ibid., Vol. II Part 5, No. 98 Postscript, pp. 514 & 515. Epi. Ind., Vol. XVIII,No. 2.

2. S. I. I., Vol. V. No. 572; Ibid., Vol. VII Nos. 521. & 526; Ibid., Vol. IV., No.531.

28. gh©oa® tuyhW - g¡. 34.


jiknahL j‹ gil tÈia¥ bgU¡»¡ bfh©L«tªjh‹. m¡fhy¤âš nrhH k©ly¤JŸ xU gFâiaM£á òÇªJ bfh©oUªj Érahya nrhH‹ KJik vŒâtÈF‹¿ÆUªjh‹. m«k©ly¤â‹ k‰bwhU gFâiaí«bjh©il eh£ilí« xU§nf murh©L bfh©oUªjgšyt ntªjdh»a ÃUgJ§f t®kD« ïw¡fnt, mt‹òjšt‹ mguhÍj t®k‹ KoNo M£áia¡ if¡bfh©lh‹. ïu©lh« tuFz gh©oa‹, j‹ fU¤ijÃiwnt‰Wtj‰F mJnt j¡f fhy« v‹W fUâ,». ã. 880 - M« M©oš bgU« gilia¤ âu£o¡bfh©Lnrhzh£o‰ òFªjh‹. mªeh£oš fhÉÇah‰¿‰Ftl¡nfíŸs k©Â eh£L efu§fSŸ x‹wh»a ïlit1

tuF™ gh©oadhš jh¡f¥g£lJ. m§F Ãfœªj ngh®Ãfœ¢áfis És¡fkhf m¿j‰»ayÉšiy. Érahya‹òjštdh»a Kjš Mâ¤j nrhH‹ mªeh£fËšïsturdhf ïUªjikÆ‹ mt‹ tuFz gh©oaidvâ®¤J ïlitÆš ngh® òÇªâU¤jš TL«. mt‹ ãwntªj® cjÉÆ‹¿¤ jÅna gh©o¥ bgU« giliavâ®¤J¥ ngh® òÇªJ bt‰¿ bgWtJ« vËj‹W. vdnt,tuFz gh©oa‹ gilbaG¢áÆdhš nrhzhL gyï‹dšfS¡F c£g£oU¤jš nt©L« v‹gJ â©z«.nrhH k©ly¤â‹ k‰bwhU gFâ mguhÍj t®k‹

1. ïlit v‹w C® j‰fhy¤âš m¥gFâÆš fhz¥glÉšiy. vdnt, mJ ntWbganuhL ïªehËš tH§f¥gL»wJ nghY«, F«gnfhz¤â‰F tl»H¡nfíŸsâUÉaÿ®, nt¥g¤ö®, âiunyh¡», âU¡Fo¤â£il, ïilah®ešÿ®,âU¥gdªjhŸ Kjyhd C®fŸ k©Âeh£oš cŸsit v‹gJ fšbt£L¡fshšòy¥gL»wJ, (S. I. I., Vol. II, Introduction, p. 23.) Mfnt, ïlití«F«gnfhz« jhÿfhÉš m›ñ®f£F m©ikÆšjh‹ ïUªâU¤jš nt©L«.áy®, ïlit v‹gJ ïil kUJ v‹gj‹ k%c v‹W« Mfnt mJâUÉilkUöuhf ïU¤jš nt©L« v‹W« vGâíŸsd® (Journal of SriVenkateswara Oriental Institute, Vol. IV. p, 168) m‹ndh® bfhŸif jtwhF«.m¥guofŸ j« nB¤âu¡nfhit¤ âU¤jh©lf¤âš ‘ïilkUJ <§nfhŒïuhnk¢Ru« ï‹d«g® V® ïlit’ v‹W T¿ÆU¤jyhš ïil kUJ« ïlití«bt›ntW C®fshjš m¿f. m‹¿í« ïlit v‹gJ fhÉÇah‰¿‰F tl¡nfïuhnrªâu á§f tseh£oš âiu_® eh£oYŸs X® C® v‹gJ« fšbt£L¡fshšm¿a¥gL»‹wd, (S. I. I., Vol. II, p. 331. S. I. I., Vol. V, No. 706) Mfnt,ï›Éu©L« bt›ntW C®fŸ v‹gJ fšbt£L¡fshY« cWâahjš fh©f,


M£á¡F£g£oUªjJ v‹gJ K‹d®¡ Tw¥g£LsJ.mªÃiyÆš, Kjš Mâ¤j nrhHD¡F cjÉ òÇªJ tuFzgh©oa‹ nrhH eh£oš xU áW gFâiaí« ft®ªJbfhŸshjthW gh®¤J¡bfhŸs nt©oaJ m¥gšytntªjdJ ï‹¿aikah¡ flikahÆ‰W. Mfnt, mguhÍjt®kD« gh©o k‹did vâ®¥gj‰F¥ bgU« gilíl‹òw¥g£lh‹. f§f1 eh£lurdh»a Kjyh« ãUâÉgâí«j‹ e©gdh»a mguhÍj t®kD¡F cjÉ òÇí« bghU£L¥gil âu£o¡ bfh©L nrhH eh£o‰F ÉiuªJ tªjh‹.vdnt, nrhH‹, gšyt‹, f§f‹ M»a _ntªjU«xU§Fnr®ªJ gh©o ntªjid vâ®¤jd®. F«gnfhz¤â‰F tlnk‰nf IªJ ikš öu¤âš k©Âah‰¿‹tlfiuÆYŸs âU«òw«ga¤âš2 bgU« ngh® eilbg‰wJ. ngh®¡fs¤âš ïU kU§»Y« gšyhÆu«åu®fŸ cÆ® Jwªjd®. gšyt k‹dD¡F cjÉ òÇa tªjf§f murdh»a Kjyh« ãUâÉgâí« bgU åu¤Jl‹ngh® òÇªJ mguhÍj t®k‹ thif No k»G«gobrŒjh‹. m¤jifa bgUåu‹ ngh®¡fs¤âš ïWâÆšbfhšy¥g£lh‹3. vÅD«, tuFz gh©oa‹ njhšÉí‰W¢ nrhH eh£il É£L XL« Ãiyia vŒâdh‹.mguhÍj t®kD« Mâ¤jD« bt‰¿ bg‰wd®.ïªÃfœ¢áÆš k»œ¢áí‰w mguhÍj t®k‹, j‹dh£á¡F£g£oUªj nrhH eh£L¥ gFâiaí« Mâ¤jD¡FtH§»ÆU¤jš nt©L« v‹W fUj‰F ïl« csJ.ï¤âU¥òw«ga¥ bgU« nghÇš mguhÍjt®k‹ bt‰¿bg‰wddhÆD« mtdJ gil¥bgU¡f« ï¥ngh®Ãfœ¢áÆdhš xUthW F‹¿É£lJ vdyh«. mªÃiyÆš mt‹ bjh©il k©ly¤ijí« nrhzh£L¥gFâiaí« xU§nf MSjš v§‡d« TL«? Mjyhš,mt‹ j‹ MS¡if¡F£g£oUªj nrhzh£L¥ gFâia

1. f§fehL v‹gJ ikN® ïuh¢áa¤â‹ bj‹ gFâí« nry« ÍšyhÉ‹ tlgFâí« ml§»a ehlhF«, mjid M£á òÇªjt® f§f® kuãduht®.

2. Udayendiram Plates of Prithivipati II, Verse 18.(S. I.I., Vol. II, No. 76.)

3. S. I. I., Vol. II, page 387.


Mâ¤j nrhHD¡F mË¤J É£L¤ bjh©il k©ly¤ijí«âUKid¥ gho eh£ilí« j‹ghš it¤J¡bfh©ld‹.nrhH k©ly¤âš mguhÍjt®k‹ fhy¤J¡ fšbt£L¡fŸah©L« fhz¥glhik¡F¡ fhuz« mJntah«.Mfnt, âU¥òw«ga¥ bgU« nghÇ‹ gadhf, gh©oa®Kj‰nguuá‹ tÈikí« gšyt® tÈikí«FiwªJnghÆd; nrhH® Kok‹duh»¢ nrhH k©ly«KGikí« j« Miz bršYkhW M£á òÇí« ngWbg‰wd®. vdnt, gšyt® M£áí« gh©oa® M£áí«nrhzh£oš á¿JÄ‹¿ xÊj‰F« nrhHuJ M£áÛ©L« Ãiy bgWj‰F« VJthÆUªj ï¤âU¥òw«ga¥bgU« ngh® jÄHf tuyh‰¿š Kj‹ikahd ïl«bgWj‰FÇa xU bgÇa Ãfœ¢áahF«. ï¥bgU«nghU¡F¥ gh©oa‹ beLŠbrÊa‹ ïsikÆš bt‹wjiyahy§fhd¥ nghiuí« M§»nya® bt‹w ãshá¥nghiuí« x¥ghf¡ Twyh«. ï¥nghÇš ïwªj f§fk‹ddh»a Kj‰ ãUâÉgâÆ‹ eLf‰nfhÆš x‹W«câu¥g£o v‹w bgaUila Ãy¥gFâí« ï¡fhy¤J«âU¥òw«ga¤âš cŸsd. m‹¿í«, f¢áah©lt‹nfhÆš v‹w eLf‰ nfhÆY« ngh® Ãfœªj ïl« v‹WfUj¥gL« gwªjiy bah‹W« m›ñÇš ï‹W« fhz¥gL»‹wd. f¢áah©lt‹ nfhÆš v‹gJ m§F¥ nghÇšïwªj xU gšyt k‹ddJ eLfš Ã‰F« ïlkhfî«ïU¡fyh«. Mdhš m§F ïwªj gšyt mur‹ aht‹v‹gJ ï¥nghJ òy¥glÉšiy. vÅD«, ïit všyh«ï¡fhy¤âd®¡F m§F Ãfœªj bgU« nghiu m¿É¡F«milahs§fshf Ã‰wš m¿a¤ j¡fjh«. ïJfhW«T¿ath‰whš âU¥òw«ga¤âš eilbg‰w bgU«nghÇ‹ gadhf¢ nrhH® nguuR ». ã. 880 - M« M©ošnjh‹¿‰W v‹gJ e‹F bjËa¥gL«.

ïÅ, Érahya nrhH‹ ï¥ngh® ÃfœªjnghJ cÆ®thœªâUªjd‹ v‹gJ xUjiy. Mdhš, ïâš ït‹fyªJ bfhŸsÉšiy. mj‰F¡ fhuz« ïtdJ KJik


Ãiyna vdyh«. ït‹ òjšt‹ Kjš Mâ¤j‹ ï¥nghÇšfyªJ bfh©L gh©oaDl‹ bghUj brŒâ K‹d®És¡f¥ g£lJ. ït‹ fhy¤J¡ fšbt£L¡fŸ ÄFâahf¡ »il¡fhikÆ‹ ïtid¥ g‰¿a ãw brŒâfŸbjÇaÉšiy.

òJ¡nfh£il ïuh¢áa¤âš eh®¤jhkiy v‹wCU¡F¤ bj‹nk‰nfíŸs xU F‹¿‹nkš ÉrahyanrhnH¢Ru« v‹w f‰wË x‹WsJ1. mJ Érahya nrhH‹vL¥ã¤j nfhÆyhf ïU¤jš nt©L«. nrhH eh£ošÉrahya nrhH¢ rJ®ntâk§fy« v‹w C® x‹Wï›ntªj‹ bgauhš mik¡f¥g£oUªjJ v‹gJjŠir¥ bgÇa nfhÆÈš fhz¥gL« xU fšbt£lhšòydh»‹wJ2. m‹¿í«, nrhÊa tshf« v‹w C®Érahyaešÿ® v‹w bgaUl‹ K‰fhy¤âš ÃyÉaJv‹W m›ñÇYŸs xU fšbt£L cz®¤J»‹wJ 3.ïitbašyh« nrhH eh£oY« ãw eh£oY« ï›ntªjdJM£á guÉÆUªj ïl§fis e‹ Fz®¤JtdthF«.

j‹ thzhŸ KGikí« ngh® òÇªJ nrhH® nguuá‰FmonfhÈa Érahya nrhH‹ ». ã. 881 - M« M©ošÉ©Qyfilªjh‹. ït‹ g£l¤juáia¥ g‰¿ x‹W«bjÇaÉšiy. ïtD¡F Mâ¤j nrhH‹ v‹w òjšt‹xUt‹ c©L v‹gJ K‹d®¡ Tw¥g£lJ. ït‹ jh‹ïw¥gj‰F¥ g¤J M©Lf£F K‹dnu ». ã. 871 - š j‹òjštD¡F ïstuR¥ g£l§f£o muáaÈš <L«gL«go brŒâUªjh‹ v‹gJ fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»‹wJ4.

1. Inscriptions of the Pudukkottai State, No. 282.

2. S. I. I., Vol. II. No. 69.

3. Ins. 122 of 1931 - 32

4. Ep. Ind.. Vol. XXVI, page 233.


4. Kjš Mâ¤j nrhH‹». ã. 871-907

ït‹, j‹ jªij Érahya nrhH‹ ». ã. 881 - ïšïwªjîl‹ nrhHeh£oš KoNo mj‹ M£áiaV‰W¡bfh©ld‹. ït‹ jªij gunfrÇahjÈ‹, ït‹ïuhrnfrÇ v‹w g£l« òidªJbfh©L murh©lh‹.ïtD¡F¡ nfhj©luhk‹ v‹w k‰bwhU bgaU«c©L v‹gJ f‹ÅahFkÇ¡ fšbt£lhš òydh»‹wJ.1

ït‹, gšyt k‹ddh»a mguhÍjt®kid bt‹Wbjh©ilk©ly¤ij¡ if¥g‰¿¡bfh©lh‹ v‹WâUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸ TW»‹wd2. mj‰nf‰gïtdJ M£áÆ‹ ïUg¤J_‹wh« M©L Kjšjh‹ït‹ fšbt£L¡fŸ bjh©ilk©ly¤âš fhz¥gL»‹wd3. mt‰WŸ, âU¡fG¡F‹w¤J¡ fšbt£L, <©L¡F¿¥ãl¤ j¡fbjh‹W4. mJ, gšyt mur®fshdfªjáZaD« thjhãbfh©l euá§ft®kD« âU¡fG¡F‹w¤J¢ átbgUkhD¡F mË¤âUªj ïiwÆÈ Ãy¤ijMâ¤j‹ bjh©il k©ly¤ij¡ if¥g‰¿a ãwF j‹M£áÆ‹ ïUg¤njHh« M©oš cWâ¥gL¤âa brŒâiacz®¤J»‹wJ. ï›thW ï›ntªj‹ brŒjik¡F¡fhuz« bjh©ilk©ly M£áÆš V‰g£lkhWjnyah«. br§f‰g£L Íšyh âUkhšòu¤âšfhz¥gL« fšbt£blh‹W, Mâ¤j nrhH‹ âUkh‰ng‰¿iwtD¡F¤ j‹ M£áÆ‹ ïUg¤bjh‹wh«

1. Travancore Archaelolgical Series Vol. III, No. 34, Verse 55.

2. S. I. I., Vol. III, No. 205, Verse 49.

3. Ibid. Nos,I, and Ibid., Vol. V, No. 1368; Ibid., Vol. VI, No. 360.

4. Ep. Ind., Vol. III, No. 38A

25


M©oš njtjhdkhf Ãy« mË¤jd‹ v‹W« m~Jït‹ kf‹ Kj‰guhªjf nrhHdJ M£áÆ‹ eh‹fh«M©oš ïiwÆÈahf murh§f tÇ¥ò¤jf¡ fz¡»švGj¥g£lbj‹W« TW»‹wJ1. Mfnt, Mâ¤j‹, j‹M£áÆ‹ ïUg¤bjh‹wh« M©o‰F K‹dnu mguhÍjt®kid bt‹W bjh©ilk©ly¤ij¡ if¥g‰¿ÆU¤jš nt©L«. mguhÍjt®k‹ fšbt£L¡fS«mtdJ M£áÆ‹ gâbd£lh« M©o‰F¥ ãwFbjh©il k©ly¤âš ah©L« fhz¥glÉšiy2.ïjid¡ T®ªJ MuhíÄl¤J, ». ã. 891 - M« M©oyhjšmj‰fL¤j M©oyhjš Mâ¤j‹ mguhÍjt®kidbt‹W bjh©ilk©ly¤ij¡ if¥g‰¿¤ j‹M£á¡F c£gL¤âÆU¤jš nt©L« v‹gJ e‹FbtËah»‹wJ. ahid nkÈUªJbfh©L ngh® òÇªjmguhÍjt®k‹ ÛJ Mâ¤j‹ ghŒªJ mtid¡ bfh‹wh‹v‹W f‹Åah FkÇ¡ fšbt£L cz®¤J»‹wJ3.bjh©ilk©ly¤ij Mâ¤j‹ if¥g‰¿a ã‹d®,mguhÍjt®kid¥ g‰¿a brŒâfns »il¡fÉšiy.MjÈ‹, m¡fšbt£L¢ brŒâ xUfhš c©ikahÆU¥ãD« ïU¡fyh«.

ïªehËš âšiy¤jhd« v‹W tH§F« âUbeŒ¤jhd¤âYŸs ït‹ fšbt£blh‹W, ïtid¤ bjh©ilehL guÉd nrhH‹ ïuhrnfrÇt®k‹ v‹W F¿¥ãLtJ«4

ït‹ bjh©il k©ly¤ij bt‹W j‹do¥gL¤âaijna cz®¤JtjhF«.

1. ï¥òuî« ïuî« bgh‹Dª njt®¡F ïW¥gjhf ï¡nfh£l¤J¥ òÇir eh£L¥ãuknja« òJ¥ gh¡f¤J¢ rigah®¡F¤ njtjhd ãuknjrkhf¤ bjh©ilkhdh‰ù®¤JŠá‹ cilah®¡F ïUg¤bjh‹whtJ bfhL¤J ïUg¤âu©lhtJãlhif elªJ rhrd« brŒJ bfhL¤J tÇÆÈlhnj »lªjï›ñiu kJiuí« <HK§bfh©l nfh¥gunfrÇt®kU¡F ah©L ehyhtJ njtjhd ãuknjakhftÇÆÈ£l ïjdhš òuî« ïuî« bgh‹D« òJ¥gh¡f¤J¢ rigahnu njt®¡FïW¤Jtuh Ã‹wh®fŸ. - (S. I. I., Vol. III. No. 142.)

2. The Pallavas by G. J. Dubreuil, p.82.

3. Travancore Archaeological Series, Vol. III, No. 34. Verse 55.

4. S. I. I., Vol. III. No. 89.


m‹¿í«, gšahid¡ nfh¡f©ldhd Mâ¤jnrhHD« nrukh‹ jhQuÉí« mªehËš c‰w e©g®fshf ïUªjd® v‹gJ« ïUtU« nr®ªJ É¡»a©z‹v‹w jiyt‹ xUtD¡F mt‹ òÇªj mUªbjh©il¥ghuh£o¢ ‘br«ãa‹ jÄHntŸ’ v‹w g£lK« jÉR«rhkiuí« áÉifí« âÄiyí« nfhÆY« ïiwÆÈÃyK« v¡fhsK« fË‰W Ãiuí« tH§»dh®fŸ v‹gJ«m¤âUbeŒ¤jhd¡ fšbt£lhš btËah»‹wd. nrhHk‹dD« nru k‹dD« xU§F nr®ªJ g£l« tH§»¥ghuh£LkhW É¡»a©z‹ òÇªj mÇa bjh©L ahJv‹gij m¡fšbt£L m¿É¡fÉšiy. vÅD«,mtD¡F tH§f¥bg‰w g£l« ‘br«ãa‹ jÄHntŸ’v‹W brhšy¥ gLtjhš mt‹ Mâ¤jD¡F cjÉòÇªjik g‰¿ m¥g£l« bg‰¿U¤jš nt©L«.m§‡dkhÆ‹, Mâ¤j‹ ngh®òÇªJ bjh©ilk©ly¤ijahjš bfh§Fk©ly¤ijahjš if¥g‰¿a fhy¤âšÉ¡»a©z‹ v‹w jiyt‹ gilíl‹ tªJ ïtD¡F¢áwªj cjÉòÇªâU¤jš nt©L« v‹gJ â©z«.

ïÅ, Mâ¤j‹ bfh§F k©ly¤â‹ ÛJ gilbaL¤J¢ br‹W mjid¡ if¥g‰¿¡bfh©lh‹ v‹W‘bfh§F njr ïuhrh¡fŸ’ v‹w tuyh‰W üš TW»‹wJ1.mªüš TWtJ ‘nrhH t«r¤âny Érahluha‹ kf‹Mâ¤jt®kuha‹ nrhHnjr« jŠrhñÇny g£l§ f£o¡bfh©L bfh§f njr¤J¡F tªJ uhrh ntl®fis¢ bra«g©Â¤ jiy¡fhL v‹w g£lz§f£o¡bfh©L ïªjïuh¢áa§fËnyna mnef m¡»ufhu« r®tkhÅakhŒ¤jUk« g©Â mªj muir M©ld‹’ - v‹gjh«. Mâ¤jdJfšbt£L¡fŸ bfh§F eh£oš fhz¥glhÉ£lhY«ït‹ kf‹ Kj‰ guhªjf¢ nrhHDila fšbt£L¡fŸmtdJ M£áÆ‹ bjhl¡f¤ânyna mªeh£oš cŸsd2.

1. brªjÄœ¤ bjhFâ 16, g¡. 394. ïªüš tuyh‰W MuhŒ¢á¡F¥ bgÇJ«ga‹gl¡Toa X® mÇa üyhF«. ï~J MuhŒ¢á¡ F¿¥ò¡fSl‹ gâ¥ã¡f¥glnt©L«.

2. The Cholas, Vol. I p. 138.


Mdhš, guhªjf nrhH‹ bfh§F eh£o‹ ÛJ gilbaL¤J¢br‹W mjid¡ if¥g‰¿¡ bfh©lik¡F¢ rh‹WfŸïJfhW« »il¡fÉšiy. vdnt, mªeh£oYŸs mt‹fšbt£L¡fŸ mtdJ M£áÆ‹ bjhl¡f¤â‰FK‹dnu mªehL nrhH®fshš if¥g‰w¥g£oU¤jšnt©L« v‹gij e‹F òy¥gL¤J»‹wd. Mfnt,Mâ¤j‹ bfh§Feh£il bt‹W if¥gg‰¿¡ bfh©lh‹v‹W bfh§F njr uhrh¡fŸ rÇj« TWtJ c©ikahjšfh©f. m‹¿í«, irtrka Fut® _tU« ghoaUËanjthu¥ gâf§fis¤ âUKiwfshf¤ bjhF¤j e«ãah©lh® e«ã v‹gt®, jh« ïa‰¿a âU¤bjh©l®âUtªjhâÆš ‘á§f¤JUtid¢ br‰wt‹ á‰w«gyKfL- bfh§»‰ fdf« mÂªj Mâ¤j‹1’ v‹W T¿ÆU¥gJ,Mâ¤j nrhH‹ bfh§F k©ly¤ij bt‹W m§»UªJbgh‹ bfhz®ªJ âšiy¢ á‰wgyKf£il m¥ bgh‹dhšntŒªj brŒâia cWâ¥gL¤J»‹wJ. vdnt, bfh§Fnjrïuhrh¡fŸ rÇj« TW« xU tuyh‰W Ãfœ¢á e«ãah©lh® e«ãÆ‹ th¡»dhš tÈíWjš m¿a¤j¡fJ.

ïÅ, Kj‰ãUâÉgâÆ‹ bgauD« khw kiua‹òjštDkh»a ïu©lh« ãUâÉgâ v‹gh‹ Mâ¤j‹M£áÆ‹ ïUg¤Jeh‹fh« M©oš bjh©il eh£oYŸsj¡nfhybk‹D« âUñw‰ nfhÆY¡F xU btŸË¡bf©omË¤jh‹ v‹W m›ñÇš fhz¥gL« fšbt£blh‹WTW»‹wJ2. Mfnt, Mâ¤j nrhHD« f§f eh£L ntªjD«mªeh£fËš e©g®fshf ïUªjd® v‹gJ ïÅJ òy¥gL»‹wJ.

vdnt, ». ã. x‹gjh« ü‰wh©o‹ ïWâÆš, nru‹nrhH‹ f§f‹ M»a _ntªjU« c‰w e©g®fshÆUªjd®v‹gJ ïJfhW« T¿at‰whš e‹F És§Fjš fh©f.

1. âU¤bjh©l® âUtªjhâ, ghlš 65.

2. Ep. Ind., Vol. XIX, No. 12; S. I. I., Vol. V. No. 1368.


ïÅ, ï›thâ¤j nrhH‹ fhÉÇah‰¿‹ ïUkU§F«gy áthya§fis¡ f‰wËfshf vL¥ã¤jh‹ v‹Wm‹ã‰ br¥ngLfŸ òfœªJ TW»‹wd1. ït‹ j‹ M£á¡fhy¤âš ngh® Ãfœ¢áfŸ všyh« xUthW KobtŒâaã‹d®, rka¤bjh©L òÇtj‰F¤ bjhl§»ÆU¤jšnt©L«. nrhH®¡F K‹d® murh©l gšyt mur®fhy§fËš áy nfhÆšfns f‰wËfshf mik¡f¥bg‰¿Uªjd; gy, br§f‰ nfhÆšfshfnt ïUªjd.mt‰iw¡ f‰wËfshf mik¡fnt©L« v‹w v©z«ï¤jifa bgUntªj‹ cŸs¤âš câ¥gJ ïašngah«.ït‹ vL¥ã¤j f‰wËfSŸ âU¥òw«ga¤âYŸsnfhÆiyna Kj‹ik thŒªjjhf¡ bfhŸtJ Äf¥bghUªJ«. ». ã. 880 - M« M©oš âU¥òw«ga¤âšeilbg‰w bgU« nghÇ‹ gadhf Mâ¤jD¡F¢ nrhHk©ly« KGikí« M£á òÇí« ngW »il¤jJv‹gJ K‹d® És¡f¥ bg‰wJ. mjdhš bgUk»œ¢áí‰w ï›ntªj‹ âU¥òw«ga¤âš vGªjUËíŸsïiwt‹ghš všiya‰w m‹òilatdhŒ m¥bgUkhdJâU¡nfhÆiy mÇa á‰g¤âw§fŸ mikªj bgU§f‰wËahf vL¥ã¤J mj‰F Mâ¤nj¢Ru« v‹w bgaU«tH§»dh‹. K‰fhy¤âš m¡nfhÆš Mâ¤nj¢Ru«v‹nw tH§f¥bg‰W tªjJ v‹gJ mâ‰ fhz¥gL«fšbt£L¡fshš òydh»‹wJ2. m‹¿í« m¡nfhÆÈ‰fhz¥gL« Mâ¤j nrhH‹ fšbt£L« mtdhš m¡nfhÆšKjÈš f‰wËahf mik¡f¥ bg‰¿U¤jš nt©Lbk‹gijcWâ¥gL¤Jjš m¿a¤ j¡fJ. ït‹, irtrka¤âšbgÇJ« <LghLilatdhf xG»tªjikÆ‹ ntW át‹nfhÆšfS« vL¥ã¤âU¤jš nt©L« v‹gJ â©z«.ït‹ bfh§Feh£oÈUªJ bgh‹ bfh©L tªJ âšiy¢á‰w«gy¤â‹ Kf£il¥ bgh‹ntŒªj brŒâ K‹Tw¥g£lJ. irt¤âUKiwfSŸ Kjš VG« bjhF¤je«ãah©lh® e«ã v‹w bgÇah®, ïtdJ M£áÆ‹

1. Ep. Ind., Vol. XV, No. 5.

2. S. I. I., Vol. VI. No. 30.


ïWâ¡ fhy¤âš thœªjt® v‹gJ mt® ghoaâU¤bjh©l® âUtªjhâÆdhš1 e‹F És§F«.

ïÅ, jŠrhñ® ÍšyhÉš Ia‹ng£il¡ f©ikÆYŸs ïuhr»Ç v‹w C®, ï›ntªj‹ bgauhšïuhrnfrÇ¢ rJ®ntâk§fy« v‹W m¡fhy¤âš tH§f¥bg‰W tªjJ v‹gJ nfhÆš njtuha‹ng£ilÆ‰fhz¥gL« fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»‹wJ2.

Mâ¤j nrhHD¡F ïUkidÉa® ïUªjd®. m‹ndh®ïs§nfh¥ã¢á, âÇòtdkhnjÉah»a tÆÇa¡f‹v‹ngh®. mt®fSŸ ïs§nfh¥ã¢á v‹ghŸ, ». ã. 897 -š âUkHghoÆš vGªjUËíŸs átbgUkhD¡F xUEªjhÉs¡F it¤J¤ âUÉs¡F¥ òwkhf¥ g¤J¡ fHŠRbgh‹D« mË¤JŸsdŸ. ï¢brŒâiaíz®¤J«m¢fšbt£odhš ïtŸ tšytiua‹ kfŸ v‹gJ«Mâ¤jDila KjškidÉ v‹gJ« e‹F btËah»‹wd3. Mfnt, ïtŸ ntªjD¡F¥ g£l¤juáahÆUªâU¤jš nt©L« v‹gJ bjŸËJ. k‰bwhU kidÉah»aâÇòtd khnjÉ v‹ghŸ, âU¥óªJU¤â,âU¢nrh‰W¤Jiwv‹w C®fËYŸs át‹nfhÆšfËš Eªjh És¡FfŸit¤J mt‰¿‰F Ãtªjkhf¥ bgh‹D« bfhL¤JŸsdŸ4. ïtŸ gšyt® FoÆš njh‹¿atŸ v‹gJâU¥gHd¤âYŸs xU fšbt£lhš òydh»‹wJ5.

1. (a) á§f¤ JUtid¢ br‰wt‹ á‰w« gyKfL bfh§»‰ fdf kÂªj Mâ¤j‹ FyKjnyh‹

âU¤bjh©l® âUtªjhâ - gh. 65.

(b) br«bgh‹ mÂªJá‰ w«gy¤ ij¢át nyhf bkŒâ e«g‹ fH‰Ñœ ïUªnjh‹ FyKjš v‹g® (nk‰go, gh. 82.)

(c) òyk‹ Åak‹id¢ á§fs ehL bghogL¤j Fyk‹ Åaòfœ¡ nfhfd ehj‹ FyKjnyh‹ (nk‰go, gh. 50)

ïâš Mâ¤j nrhH‹ á§fs eh£nlhL ngh® Ãfœ¤âa brŒâia e«ãah©lh® e«ãF¿¥ã£ LŸsd®. Mdhš, mjid És¡f¡Toa ntW Mjhu§fŸ »il¡fÉšiy.

2. Ins. Nos. 35 & 254 of 1923; M. E. R. for 1924 part II,para 8.

3. Ep. Ind. Vol. XXVI, pp. 233 & 234.

4. Ins. 100 of 1931; S.I.I., Vol. XIII, No. 351.

5. 19. S.I.I., Vol. XIII, No. 304; M. E. R. for 1928, part II, para 2.


ï›ntªj® bgUkhD¡F¥ guhªjf‹, f‹dunjt‹1

v‹w ïU òjšt® c©L. mt®fSŸ guhªjfnd ïtD¡F¥ãwF g£l« bg‰wt‹. Mâ¤jDila ïU kidÉaUŸm¥guhªjf‹ ahUila òjšt‹ v‹gJ òy¥glÉšiy,»UZz njt‹ v‹gJ f‹dlbkhÊÆš f‹dunjt‹v‹W tH§F«. vdnt, ». ã. 880 Kjš ». ã. 915 tiuÆšFªjs eh£oš murh©l ïuhZouTl k‹ddh»aïu©lh« »UZznjt‹ kfS« Mâ¤jDila g£l¤juáíkh»a ïs§nfh¥ã¢áÆ‹ kfnd m¡f‹du njt‹v‹gJ e‹F JÂa¥gL«1. Mfnt, mtD¡F¤ jhŒ¥gh£l‹ bga® ïl¥g£oU¤jš m¿a¤j¡fJ.Mâ¤jD¡F¥ ãwF g£l¤juáÆ‹ òjštdh»a f‹dunjt‹ g£l« bgwhik¡F¡ fhuz« bjÇaÉšiy.xUfhš, mt‹ j‹ jªijÆ‹ M£á¡fhy¤ânynaïwªâU¤jš nt©L«; m›thW ïwªâydhÆ‹ guhªjfD¡F¤ j«ãah ÆUªâU¤jš nt©L«. mJg‰¿na,Mâ¤j‹ taâš _¤jtD« nguh‰wš gil¤jtDkh»aguhªjfD¡F¢ nrhzh£L M£áia mË¤âU¤jšnt©L« v‹gJ â©z«. f‹du njtD¡F¥ óâkhnjtmofŸ v‹w kidÉ bahU¤â ïUªjdŸ v‹gJmªJtešÿÇYŸs xU fšbt£lhš òy¥gL»‹wJ3.mtŸ bfhL«ghqÇÈUªj FWÃy k‹d‹ xUtDilakfŸ MtŸ.

á¤ö® ÍšyhÉš âU¡fhs¤â¡F m©ikÆYŸsbjh©ilkh‹ nguh‰ùÇš ». ã. 907 - M« M©ošMâ¤j‹ ïwªjd‹ v‹W bjÇ»wJ4. m›ñ® ï¡fhy¤âšbjh©ilkhdhL v‹W tH§f¥gL»wJ. m§F, ït‹òjštdh»a Kj‰guhªjf nrhH‹ j‹ jªijia Ãidî

1. S. I. I., Vol. V. No. 595. nrhH bgUkhdofŸ kfdh® Mâ¤j‹ f‹dunjt‹

2. Ep. Ind., Vol. XXVI, pp. 233 and 234.

3. S. I. I., Vol. VIII. No. 665.

4. S. I. I., Vol. III. No. 142. bjh©ilkhdh‰ù®¤ JŠáa cilah®¡F ah©LïUg¤bjh‹whtJ.


T®j‰ bghU£L¥ gŸË¥gilahf1 xU nfhÆš vL¥ã¤jh‹.m¡nfhÆY¡F Mâ¤njRtu«, nfhj©luhnkRtu« v‹D«bga®fŸ mªehËš tH§» tªjd v‹gJ mâYŸs xUfšbt£lhš m¿a¥gL»wJ2. Mâ¤jD¡F¡ nfhj©luhk‹ v‹w k‰bwhU bgaU« c©L v‹W f‹ÅahFkÇ¡fšbt£L cz®¤JtJ <©L m¿a¤j¡fJ3. j‹ jªijÆ‹gŸË¥gilah»a nfhj©luhnkRtu¤âš òu£lhá¤â§fËš VG eh£fŸ âUÉHh el¤Jtj‰F« khÉuâfSŸË£l mWrka¤ jtáfŸ ïUü‰Wt®, mªjz®Kªü‰Wt®, m‹guhd gy rka Iªü‰Wt® M»a MÆut®¡F« m›ÉHh eh£fËš ehŸnjhW« cztË¥gj‰F«Kj‰bghUshf ü‰iwªJ fHŠR bgh‹ guhªjfnrhHdhš bfhL¡f¥g£LŸsJ4.

1. murdJ rhkâ¡nfhÆš gŸË¥gil v‹W m¡fhy¤âš tH§f¥g£lJ.

2. S. I. I., Vol. VIII. No. 529.

3. Travancore Archaeological Series, Vol. III, No. 34.

4. S. I. I., Vol. VIII. pp. 268 and 269.


5. Kj‰ guhªjf nrhH‹». ã. 907 - 953

Mâ¤j nrhH‹ ». ã. 907 - š ïwªjîl‹ mt‹òjštdh»a Kj‰ guhªjf nrhH‹ jŠir khefÇš nrhHïuh¢áa¤â‰F¢ r¡fut®¤âahf KoN£l¥ bg‰wh‹.nrhH k‹d®fŸ kh¿ kh¿¥ òidªJbfh©l ïUg£l§fSŸ ï›ntªj‹ gunfrÇ v‹w g£lKilat‹Mt‹.

». ã. 907 - š ït‹ nrhH ïuh¢áa¤â‹ M£áiaV‰W¡bfh©l fhy¤âš tl¡nfíŸs âU¡fhs¤âtiuÆš bjh©il k©ly« ït‹ M£á¡F£g£oUªjJ.m‹¿í«, bfh§F k©lyK« ït‹ MSif¡F£g£oUªjJ v‹gJ m§F¡ fhz¥gL« ït‹fšbt£L¡fshš m¿a¡ »l¡»‹wJ. 1 vdnt, j‹jªijahš ï¤jifa ca®Ãiy¡F¡ bfh©Ltu¥g£L¤jd¡F cÇikÆ‰ »il¤j nrhH ïuh¢áa¤ij vL¥ò«ïizík‰w ÓÇa Ãiy¡F¡ bfhzu nt©L« v‹gJïtdJ bgUÉU¥g«. mjid Ãiwnt‰Wtj‰nf‰wthWït‹ bgÇa åudhfî« ïUªjh‹. m‹¿í«, ïtdJM£á eh‰g¤jhW M©LfŸ eilbg‰wik mj‰F‰wJizahfî« mikªjJ.2 ïtdJ Úoa M£áÆšv¤Jiznah gy Ãfœ¢áfŸ ÃfœªâU¤jš nt©L«.vÅD«, ït‹ fhy¤J¡ fšbt£L¡fË‹ Jizbfh©L m¿a¡»l¥gd Äf¢ áyntah«. ïtdJ M£áÆ‹_‹wh« M©L¡ fšbt£L¡fŸ3 ïtid ‘kJiubfh©l

1. Mysore Gazetter, Vol. II, part II, page 917.

2. S. I. I Vol. V, No. 570.

3. Ins. II of 1931; Ins. 157 of 1928.

33


nfh¥gunfrÇ t®k‹’ v‹W TW»‹wikÆ‹ ». ã. 910 -M« M©oš ït‹ gh©oa eh£o‹ ÛJ gilbaL¤J¢ br‹W kJiuia¡ if¥g‰¿ÆU¤jš nt©L«v‹gJ xUjiy. mªehËš gh©o eh£oš M£áòÇªJbfh©oUªjt‹ _‹wh« ïuhr á«k gh©oa‹ v‹ngh‹1.guhªjf‹ Ãfœ¤âa nghÇš mt‹ njhšÉí‰W ïy§ifntªjdh»a Iªjh« fhágid¤ jd¡F¤ Jiz¥gilíjîkhW nt©o¡bfh©lh‹. ïy§if ntªjD«ïuhrá«k‹ nt©Lnfh£»z§», r¡f nrdhâgâÆ‹jiyikÆš bgU« gilbah‹iw¥ gh©o eh£o‰fD¥ãdh‹2. m¥gil¥ bgU¡if¡ f©l gh©ontªj‹ fËT®ªJ, mj‹ Jizbfh©L ehtyªÔîKGikí« j‹ MSif¡FŸ bfh©Ltu Koí« v‹WT¿dh‹3. ã‹d®, gh©o¥ giliaí« <H¥ giliaí«xU§F nr®¤J¡bfh©L ïuhrá«k gh©oa‹ guhªjfndhL ngh®òÇa¥ òw¥g£lh‹. btŸq®4 v‹w ïl¤âšïU ntªj®¡F« bgU« ngh® eilbg‰wJ. m¥nghÇš,guhªjf‹ mst‰w åu®fisí« ahidfisí« Fâiufisí« bfh‹W FÉ¤J Û©L« kJiukhefiu¡if¥g‰¿dh‹. gh©o¥ gilí« ïy§ifÆÈUªJ tªjJiz¥gilí« òw§fh£o Xod5. ïuhrá«k gh©oa‹ï«Kiwí« njhšÉbaŒâdh‹. ï¢brŒâfSŸ áyt‰iwïu©lh« ãUâÉgâÆ‹ cjnaªâu¢ br¥ngLfËY«ïy§if¢ rÇjkh»a kfht«r¤âY« fhzyh«. ïy§if¥gil¤ jiytdh»a r¡fnrdhgâ v‹gh‹ kWKiwí«guhªjf nrhHndhL ngh®òÇa Ka‹wnghJ mt‹xUtif nehÆdhš ïwªJnghdh‹ v‹W« mjida¿ªj

1. S. I. I Vol. II, No. 76 (Udayendiram Plates, Verse II).

2. The cholas, Vol. I, p. 144.

3. Ibid, p. 144 (kfht«r¡ F¿¥ò)

4. S. I. I Vol. III, No. 99; Ins. 231 of 1926.

5. guhªjf nrhHdJ M£áÆ‹ 16 - M« M©L¡ fšbt£L ïtid, kJiuí«<HK§bfh©l nfh¥gunfrÇ t®k‹, v‹W F¿¥ãL»‹wJ. ït‹, btŸS®¥nghÇš <H eh£L¥ giliaí« bt‹W òw§fh£onahl¢ brŒjik g‰¿ m›thWF¿¥ãl ne®ªjJ nghY«.


ïy§if ntªj‹ <H¥gilia¤ j‹ eh£o‰F miH¤J¡bfh©lh‹ v‹W« kfht«r« TW»‹wJ 1. MdhšïJfhW« »il¤JŸs fšbt£L¡fËš ï¢brŒâ fhz¥glÉšiy.

ï¥nghÇš guhªjf nrhHndhL nr®ªJbfh©Lgh©oaid vâ®¤J¥ ngh® òÇªnjh® bfhL«ghq®¡FWÃy k‹dD« ÑiH¥ gGñÇÈUªj á‰wurdh»agGnt£liua‹ f©l‹ mKjD« Mt®2. nrhHk©ly¤J¥ gh«òÂ¡ T‰w¤J muNUilah‹ Ôu‹br‹Å¥ nguiuaD«3 guöUilah‹ e¡f‹ rh¤jD«guhªjf nrhHD¡F¥ gil¤jiytuhf ïUªjd®.

ïÅ, ïuhr á«k gh©oadJ á‹dk}®¢ br¥ngLfŸmt‹ bfhL«ghq®¤ jiytidí« jŠir k‹didí«nghÇ‰ òw§f©lh‹ v‹W TW»‹wd4. vdnt, ïuhrá«kD¡F« guhªjfD¡F« mo¡fo ngh®fŸ ÃfœªâU¤jšTL«. mt‰WŸ áyt‰¿š mt‹ bt‰¿ vŒâÆUªjY«ïašng. ïWâÆš btŸqÇš eilbg‰w bgU«nghÇšïuhrá«k‹ njhšÉíwnt guhªjf‹ bt‰¿bg‰W¥gh©ok©ly¤ij¡ if¥g‰¿dh‹. ït‹ ïuhrá«kndhL btŸqÇš Ãfœ¤âa ï¥ngh® ». ã. 919 - M«M©oš eilbg‰¿U¤jš nt©L« v‹gJ ÑiH¥gGñÇY« âU¥gh‰flš v‹w CÇY« fhz¥gL« ïUfšbt£L¡fshš m¿a¡ »l¡»‹wJ5. ï¥ngh® Ãfœ¢ánaguhªjf‹ gh©oehL KGikí« if¥g‰Wtj‰F¥bgÇJ« VJthf ïUªjJ vdyh«. gh©o eh£ošguhªjfdJ fšbt£L¡fŸ ïtdJ M£áÆ‹ ïUg¤Jeh‹fh« M©L Kjšjh‹ fhz¥gL»‹wd6. Mfnt,

1. The Cholas, Vol. I, pp. 144 and 145.

2. Ins 231 of 1926

3. S. I. I Vol. III, No. 99.

4. Ibid No. 206.

5. Ins. 231 of 1926; S. I. I Vol. III, No. 99.

6. S. I. I Vol. II, No. 101; Mysore Gazetteer, Vol. II part II, page 918.


ït‹ cŸeh£L¡ FH¥g§fisí« fyf§fisí«ml¡» mªehL KGikí« j‹ M£áÆ‹Ñœ mik¤j‰Fm¤Jizah©LfŸ MÆd v‹gJ m¿a¤j¡fJ.

ïuh¢áa¤ij ïHªj ïuhr á«k gh©oa‹ á§fs¤â‰F¢ br‹W mªeh£lurdh»a eh‹fh« j¥òy‹ ghš(». ã. 923 - 934) cjÉ bgWkhW m§F¤ j§»ÆUªjh‹.nrhHndhL ngh®òÇªJ gh©o eh£il¥ bg‰W mtD¡FmË¥gjhf cWâ T¿a á§fs k‹dD« m›thW cjthikf©L, m§F¤ jd¡F¢ brŒa¥gL« ngUgrhu§fis¥bg‰W¡bfh©L thsh¤ j§» ÆU¥gjhš xU gaDÄšiyv‹gij íz®ªj ïuhr á«k‹, j‹ K‹ndh®fËlÄUªJjd¡F¡ »il¤j Rªju Koiaí« ãw mur¢ á‹d§fisí« m›ntªj‹ghš mil¡fy¥ bghUshf it¤JÉ£L, j‹jhŒ thdt‹ khnjÉÆ‹ ãwªjfkh»anrueh£o‰F¢ br‹W m§F tá¤J tªjh‹1.

guhªjf nrhH‹, gh©oehL KGikí« j‹ M£á¡F£gL¤âa ã‹d®, mªeh£o‹ jiyefuh»a kJiuÆšKoN£LÉHh el¤Jtj‰F Ka‹wnghJ gh©oa®¡FÇa Koí« ãw mur¢ á‹d§fS« m§F¡ fhz¥glÉšiy. mitaid¤J« eh£il É£L¢br‹w ïuhá«kgh©oadhš ïy§if¡F¡ bfh©L nghf¥g£Lmªeh£L ntªjÅl« bfhL¡f¥g£LŸsd v‹gijm¿ªj guhªjf‹, mt‰iw th§»tUkhW áy öj®fis¢á§fs eh£o‰F mD¥ãdh‹2. m¡fhy¤âš mªeh£ošmurh©L bfh©oUªj eh‹fh« cja‹ v‹gh‹ mt‰iw¡bfhL¡f kW¡fnt, guhªjf‹ mt‹ eh£o‹ÛJ gilbaL¤J¢ br‹W mt‰iw¤ j‹ M‰wyhš if¥g‰¿¡bfh©Ltu nt©L« v‹W fUâdh‹. mJg‰¿na<Heh£o‰F¥ bgU«gilbah‹W mD¥g¥bg‰wJ.mªeh£oš eilbg‰w nghÇš <Heh£L¥ gil¤jiyt‹ ïwªjh‹. guhªjf‹ gil bt‰¿ baŒjnt,

1. gh©oa® tuyhW - g¡. 37.

2. The cholas, Vol. I. pp. 147 and 148.


á§fs ntªjdh»a cja‹, ntW tÊbah‹W« m¿ahjtdhŒ¥ gh©oa‹ bfhL¤J¢ br‹w Koiaí«ãwt‰iwí« vL¤J¡bfh©L ïy§ifÆ‹ bj‹Ñœ¥gFâah»a nuhfz eh£o‰F¥ nghŒÉ£lh‹1. nrhzh£L¥gil mt‰iw¡ if¥g‰w Ka‹W« m§F¢bršy Koahkšj‹ eh£o‰F¤ âU«ã‰W. ï›tuyh‰iw kfht«r¤âšfhzyh«. guhªjf‹ <Heh£L¥ nghÇš bt‰¿ vŒâí«j‹ ÉU¥g¤ij Ãiwnt‰w ïayÉšiy2. ïtdJM£áÆ‹ 37 - M« M©L¡ fšbt£L¡fŸ ïtid ‘kJiuí«<HK« bfh©l nfh¥gunfrÇ t®k‹’3 v‹W F¿¥ ãLtjhšïtdJ <Heh£L¥ gilbaG¢á ». ã. 944 - M« M©o‰FK‹d® ÃfœªâU¤jš nt©L« v‹gJ bjŸËJ.

ït‹, gh©o eh£ilí« <Heh£ilí« bt‹wbrŒâ, fÈ§f¤J¥guÂY« Fnyh¤J§f nrhHDyhÉY«ïuhruhrnrhHDyhÉY« brhšy¥g£oU¥gJ czu‰ghyjh«4.

ïÅ, guhªjfdJ M£áÆ‹ 15 - M« M©oštiua¥bg‰w cjnaªâu¢ br¥ngLfŸ ït‹ ïu©Lthz® Fy mur®fis bt‹W m‹ndhuJ thzf¥ghoeh£il¡ f§f k‹ddh»a ïu©lh« ãUâÉgâ¡F

1. The cholas, Vol. I. pp. 147 and 148. (kfht«r¡F¿¥ò)

2. guhªjf nrhHdJ ÉU¥g« ã‰fhy¤âš Kjš ïuhnrªâu nrhHdhš Ãiwnt‰w¥g£lJ v‹gij mt‹ bkŒ¡ Ñ®¤âahš czuyh«.

3. Ins. 553 of 1920.

4. <H KªjÄœ¡ Tl YŠáij¤âfš flªjnjh® ïirg uªjJ«

- fÈ§f¤J¥guÂ - ïuhrghu«gÇa«, gh. 2

- eugâa®jhHK‹ br‹W kJiu¤ jÄœ¥gâí«<HK« bfh©l ïfyhË -

- Fnyh¤J§fnrhH‹ cyh, tÇfŸ 44 - 46

- vG gfÈš<H bkG ü‰W¡ fhjKŠ br‹bw¿ªJntHª âiwbfh©L Û©lnfh‹

- ïuhruhrnrhH‹ cyh, tÇfŸ 38 - 40


tH§»anjhL mtD¡F¢ br«ãa‹ khtÈthzuha‹v‹w g£lK« mË¤jd‹ v‹W TW»‹wd1. m‹¿í«,nrhHá§f òu¤âYŸs guhªjfdJ M£áÆ‹ x‹gjh«M©L¡ fšbt£blh‹W ‘tšyhs’ v‹w ïl¤âš eilbg‰w nghÇš ïu©lh« ãUâÉgâ v‹gh‹ gifP®fis bt‹W ï›ntªjD¡F cjÉòÇªjhbd‹Wcz®¤JtnjhL ïtdhš tH§f¥g£l thzhâuhr‹v‹w g£l¤ij¥ bg‰wh‹ v‹W« TW»‹wJ2.m¡fšbt£oš F¿¥ãl¥bg‰w ‘tšyhs’ v‹w C®,thz®fË‹ jiyefukh»a tšykhf 3 ïU¤jš nt©L«.m‹¿í«, mâš F¿¥ãl¥g£l gifPU« thz® fshfntïU¤jš nt©L«. vdnt, tšy¤âš eilbg‰w nghÇš,guhªjf nrhHD« ïu©lh« ãUâÉgâí« xU§Fnr®ªJ thz®Fy k‹diu bt‹wd® v‹gJ e‹f¿a¥gL»‹wJ.

ïÅ, thz® v‹gh®, ghyh‰W¡F tl¡nf á¤ö®Íšyh tiuÆš mikªâUªj Ãy¥gu¥gh»a thzf¥gho eh£il¥ g©il¡fhy¤âš M£áòÇªj X® murkuãd® Mt®. m‹ndh®, tšy«, thzòu« v‹w efu§fis¤j« jiyefu§fshf¡ bfh©L ïu©L ü‰wh©LfŸm¥gFâÆš M£á òÇªjd®. mt®fŸ khgÈÆ‹ tÊÆštªjt®fŸ v‹W j«ik¡ T¿¡bfhŸtij¥ gyfšbt£L¡fËš fhzyh«4. mt®fsJ ehL bgU«ghz¥ gho v‹W« tLftÊnk‰F v‹W« K‰fhy¤âštH§f¥g£lJ. bjh©ilk©ly« gšyt® M£á¡F¥g£oUªj fhy¤âš thz®Fy ntªj®, mt®f£F¤ âiwbrY¤â¡bfh©L FWÃy k‹duhf ïUªJ tªjd®. KjšMâ¤jnrhH‹ mguhÍj t®kid bt‹W bjh©il

1. S. I. I. Vol. II, No. 76.

2. Ep. Ind., Vol. IV, pp. 221 - 225.

3. tšy« v‹gJ tlM®¡fhL ÍšyhÉš Foah¤jª jhÿfhÉYŸs X® C®. ïJÔ¡fhÈtšy« v‹W giHa fšbt£L¡fËš fhz¥gL»wJ; ghlš bg‰wbjh©il eh£L¤ jy§fSŸ x‹W; ïªehËš âUty« v‹W tH§F»‹wJ.

4. S. I. I. Vol. III, No. 45.


k©ly¤ij¡ if¥g‰¿a eh£fËš thz® Rna¢irbaŒâ, ãwF jÅauR òÇªJtªjd®1. Mfnt, guhªjfnrhH‹ mt®fis bt‹wl¡FtJ ï‹¿aikahjjhÆ‰W. m«Ka‰áÆšjh‹ f§fk‹ddh»a ïu©lh«ãUâÉgâ v‹gh‹, guhªjfD¡F cjÉòÇatªJ tšy¤âšÃfœªj nghÇš thz®fis bt‹W mj‰F¥ gÇáyhfthzf¥gho eh£ilí« br«ãa‹ khtÈthzuha‹ v‹w g£l¤ijí« ï›ntªj‹ghš bg‰¿U¤jšnt©L« v‹gJ e‹F btËah»‹wJ.

guhªjf‹ghš njhšÉí‰W¤ j« eh£il ïHªjthz®Fy ntªj® ïu©lh« Érahâ¤jD« mt‹ kf‹ïu©lh« É¡»ukhâ¤jD« Mt®2. guhªjf‹ ». ã. 910 M«M©oš ïuhrá«k gh©oandhL el¤âa Kj‰nghU¡F¥ã‹d® thziu bt‹¿U¤jš nt©L«. ïtdJ M£áÆ‹Mwh« M©oš, jŠrhñ® ÍšyhÉYŸs òŸsk§if¡nfhÆÈš áW fhiy¢rªâ el¤Jtj‰F Ãtªjkhf khtÈthzuha‹ Ãy« th§»¡ bfhL¤jhbd‹W m›ñ®¡fšbt£blh‹W3 TW»‹wJ. ïu©lh« ãUâÉgâm›th©onyna br«ãa‹ khtÈthzuha‹ v‹wg£l¤Jl‹ És§»dh‹ v‹gJ m¡fšbt£lhš òydh»‹wJ. vdnt, m¡f§f k‹d‹ m¥g£l« bgWtj‰FVJthÆUªj tšy¤J¥ ngh®, ». ã. 913. M« M©o‰FK‹d® eilbg‰wjhjš nt©L«. Mfnt, guhªjf‹thziu bt‹W m‹ndh® eh£il¡ ». ã. 911, 912 - M«M©LfËš if¥g‰¿ÆU¤jš nt©L« v‹gJ e‹FJÂa¥gL«. thz®Fy ntªjdh»a ïu©lh« Érahâ¤j‹

1. S. I. I. Vol. III, Nos. 46 and 47.

2. guhªjf‹ghš njhšÉí‰w thz®Fy k‹d®, ïu©lh« É¡»ukhâ¤jD« mt‹kf‹ _‹wh« Érahâ¤jD« Mt® v‹g® nguháÇa®. âU. K. A. Úyf©lrhÞâÇa®. (The Cholas Vol. I Page 151) ïu©lh« Érahâ¤j‹fšbt£L¡fŸ. ». ã. 909 - 10 -M« M©LfËY« fhz¥gLjyhš tšy¤J¥nghÇš mt‹ fyªJ bfh©L ngh® òÇªJ cÆ® JwªâU¤jš nt©L« v‹WfhyŠbr‹w âU. A. S. ïuhkehj Ia® T¿íŸsd®.Ep. Ind., Vol. XXVI, p. 114.

3. Ep. Ind., Vol. XXVI, No. 10.


nghÇš ïwªjikahš1 mt‹kf‹ ïu©lh« É¡»ukhâ¤j‹v‹gt‹, ïuhZouTl k‹ddh»a _‹wh« »UZznjtÅl« mil¡fy« òFªJ, mt‹ MjuÉÈUªJbfh©L j¡f fhy¤ij vâ®gh®¤J¡bfh©oUªjh‹.

ïÅ, guhªjf‹ itJ«g k‹didí« nghÇšbt‹wh‹ v‹W cjnaªâu¢ br¥ngLfŸ2 cz®¤J»‹wd. itJ«g® v‹gh® ». ã. 9 - M« ü‰wh©ošnueh©L eh£il murh©l bjY§f® v‹W« m‹ndh®f§f®¡F¥ gifPuhfî« thz®¡F e©guhfî«ïUªjt® v‹W« tuyh‰whuhŒ¢áÆš tšy nguháÇa®xUt® TW»‹wd®3. guhªjf‹ thznuhL Ãfœ¤âanghÇš mt®f£F¤ JiztdhÆUªj itJ«g ntªj‹xUtidí« bt‹¿U¤jš TL«. Mdhš guhªjf‹nghÇš bt‹w itJ«g‹ aht‹ v‹gJ« mt‹ vªjeh£il M£á òÇªJ bfh©oUªjh‹ v‹gJ« ï¥nghJòy¥glÉšiy4. njhšÉí‰w itJ«g ntªjD« thziu¥nghynt ïuhZouTl k‹ddh»a _‹wh« »UZznjtÅl« mil¡fy« òFªJ mt‹ghš j§»ÆUªjh‹.

itJ«g kfhuhr‹ v‹D« g£lKila ïu©Lá‰wur®, ». ã. 961, 964, 965 - M« M©LfËš ïUªjd®v‹gJ bj‹dh®¡fhL ÍšyhÉYŸs âU¡nfhtÿ®,»uhk« v‹w C®fËš fhz¥gL« _‹wh« »UZznjt‹ fhy¤J¡ fšbt£Lfshš5 e‹f¿a¡ »l¡»‹wJ.vdnt, guhªjf‹ghš njhšÉ baŒâa itJ«guha‹m›ÉUtUŸ xUtdhjš nt©L«. m‹nwš m‹ndh®¡F¤jªijahjš nt©L«.

1. Ep. Ind., Vol. XXVI, page. 114.

2. S. I. I., Vol. II, No. 76.

3. The Cholas, Vol. I, Page 152.

4. _‹wh« »UZznjt‹ M£áÆ‹ Ñœ itJ«g kfhuhr‹ É¡»ukhâ¤j‹v‹gt‹, kiyakhdhL, thznfh¥gho ehL, á§fòu ehL, bt©F‹w¡ nfh£l«v‹gt‰iw M©Ltªjh‹ v‹W xU fšbt£L cz®¤J»‹wJ. (Ins. 16 of1905) mj‹ Jizbfh©L itJ«g® tuyh‰iw m¿a ïayÉšiy.

5. Ep. Ind. Vol. VII, Pages 142 - 144.


ïÅ, guhªjfdJ M£áÆ‹ 34 - M« M©lh»a». ã. 941 - š ït‹ gil¤ jiyt‹ áWFs¤ö® khw‹gunkRtudhd br«ãa‹ nrhÊatiua‹ v‹gt‹Ó£òÈiabt‹W bešÿiuí« mÊ¤J¤ âU«ò§fhšbjh©il eh£oYŸs âUbth‰¿ôÇš j§», m›ñ®¡nfhÆÈš ehŸnjhW« EªjhÉs¡F vÇ¥gj‰F¢ rhth_th¥ nguhLfŸ bjh©ûW it¤J tªjh‹ v‹Wm§FŸs fšbt£L x‹W1 TW»‹wJ. Ó£òÈ v‹gJbešÿ® ÍšyhÉš tl gFâÆÈUªj xU ehL2. mªehËšmJ ÑiH¢ rS¡»a ïuh¢áa¤â‹ bj‹ gFâÆÈUªjJv‹W bjÇ»wJ3. vdnt, ÑiH¢ rS¡»a k‹ddh»aïu©lh« åkid bt‹wl¡F«bghU£L m¥gilbaG¢á ÃfœªâU¤jš nt©L«. m¥gil baG¢áÆdhš,Ó£òÈ ehL« bešÿU« guhªjf‹ M£á¡F£g£L¥nghÆd v‹W Tw KoaÉšiy. m~J v§‡dkhÆD«,bj‹FkÇ Kjš bešÿ® ÍšyhÉ‹ tl všiytiuÆY« guhªjfdJ M‰wY« åuK« guÉÆU¤jšnt©L« v‹gJ xUjiy.

ït‹, j‹ ïuh¢áa¤ij ï§‡d« ca®Ãiy¡F¡bfh©LtªJ j‹ åuK« Mizí« ah©L« gut M£áòÇªJ bfh©oU¡F« fhy¤âš tlòw¤âš bgUntªjuhÆUªJ murh©lt® ïuhZouTl kuãd® Mt®.ïuhZouTl k‹ddh»a ïu©lh« »UZz njt‹, j‹kfŸ ïs§nfh¥ã¢áia Kjš Mâ¤j nrhHD¡F kz«brŒJ bfhL¤j brŒâ K‹ Tw¥g£lJ. vdnt, Mâ¤j‹fhy¤âš nrhHU« ïuhZouTlU« beU§»d cwÉdh‰ãÂ¡f¥g£oUªjd® v‹gJ nj‰w«. ». ã. 915 - M«M©o‹ ïWâÆš ïuhZouTl ntªj‹ ïu©lh«»UZz‹ ïw¡fnt, mt‹ ngu‹ _‹wh« ïªâu‹v‹gh‹ muRf£oš V¿dh‹4. m›ÉªâuD¡F eh‹fh«

1. S. I. I., Vol. III, No. 108.

2. Ins. 79 of 1921.

3. The Cholas Vol. I, Page 153.

4. The Rashtrakutas & Their Times, pp. 99 and 100.


nfhÉªj‹ v‹w xU òjšt‹ ïUªjh‹. mt‹ td¥ãšfhkntŸ ngh‹wt‹1 ïªâuD« ». ã. 918 - š mtD¡FïstuR¥ g£l« f£oÆUªjh‹2. m› ÉuhZouTl murFkhuD¡F e« guhªjf nrhH‹ j‹ kfŸ åukhnjÉiakzŠbrŒJ bfhL¤J m›tur FL«g¤ij beU§»acwÉdh‰ ãÂ¤J¡ bfh©lh‹3. j‹ jªij ïwªjã‹d®, eh‹fh« nfhÉªj‹ Fªjs eh£oš Ko No,». ã. 934 tiuÆš M£á òÇªjh‹. mªeh£fËš mt‹brašfŸ bghJ k¡f£F Ä¡f btW¥ig í©Lg©Âd.m‹¿í« FWÃy k‹d®fS« murh§f mYtyhs®fS«mt‹ brŒiffis¥ bgÇJ« btW¤J mt‹ghšm‹ãšyhjtuhÆd®4 Mfnt Fªjs ïuh¢áa¤âšmtD¡F Mjuî tutu¡ FiwªJbfh©nl tªjJvdyh«. mªeh£fËš ÑiH¢ rS¡»a k‹d®fsh»aí¤j kšyD¡F« ïu©lh« åkD¡F« kdntWghLc©lh»¥ gif _©lJ. ». ã. 934 - š ïuhZouTlntªjdh»a eh‹fh« nfhÉªj‹ í¤jkšyD¡F cjÉòÇant©o ïu©lh« åkid vâ®¤J¥ ngh® òÇªJnjhšÉ vŒâdh‹5. m¥nghJ nfhÉªjDila á¿ajªijÆ‹ kfdh»a _‹wh« »UZz njt‹ v‹gt‹,eh£oš mtD¡F Mjuî á¿J« ïšiy v‹gije‹Fz®ªJ, cŸeh£oš fyfK« FH¥gK« c©Lg©Â,ïuhZouTl¢ á§fhjd¤ij¡ ft®ªJ j‹ jªij¡F KoN£odh‹6. vdnt, _‹wh« »UZznjt‹ jªijí«,_‹wh« ïªâu‹ j«ãíkh»a _‹wh« mnkhft®õ‹v‹gh‹ ». ã.. 935 - š khÅanfl khefÇš ïuhZouTlntªjdhŒ å‰¿UªJ murhs¤ bjhl§»dh‹. j‹

1. Ibid, Page 106.

2. Ep. Ind., Vol. XXVI, Pages 163 and 230.

3. Ibid, Pages 230 - 235.

4. Ep. Ind., Vol. XXVI, Page 232.

5. The Rashtrakutas & Their Times, page 107

Ep. Ind., Vol. XXVI, Page 164.

6. The Rashtrakutas & Their Times, pp. 108 & 109.


ïuh¢áa¤ij ïHªj nfhÉªjD« j‹ kidÉ åukhnjÉnahL jŠirkhef®¡F tªJ j‹ khJy‹ guhªjfnrhH‹ghš j§»ÆU¤jh‹. mt‹ ». ã. 939 tiuÆš nrhHeh£oš ïUªâU¤jš nt©L« v‹gJ áy fšbt£L¡fshš m¿a¡ »l¡»‹wJ1. _‹wh« mnkhft®õ‹». ã. 939 - M« M©o‹ ïWâÆš ïwªjnghJ2,ïuh¢áa¤ij ïHªJ jŠirkhefÇš j§»ÆUªjnfhÉªj‹ jd¡FÇa ïu£l k©ly¤ij Û©L«if¥g‰Wtj‰F mJnt j¡f fhybk‹W fUâ¤ j‹khJy‹ Jizbfh©L Ka‰á brŒjh‹. vdnt, guhªjfnrhHdJ gilí« ïu£l k©ly¤â‰F¥ nghU¡F¥òw¥g£lJ. mnkhft®õ‹ kfdh»a _‹wh« »UZznjtDila jk¡ifÆ‹ fztD« f§f eh£L ntªjDkh»a óJf‹ v‹gh‹, m¢brŒâia a¿ªJ bgU«gilíl‹ »UZz njtD¡F cjÉòÇa tªjh‹3. ïUgFâÆd®¡F« ïuhZouTl eh£oš ». ã. 940 -‹Mu«g¤âš bgU«ngh® eilbg‰wJ. m¥nghÇšnfhÉªjD¡F cjÉòÇa¢ br‹w nrhzh£L¥ gilnjhšÉíwnt, _‹wh« »UZznjt‹ bt‰¿bg‰WïuhZouTl¢ á§fhjd¤ij¡ if¥g‰¿dh‹4. mtdJM£áí« ». ã. 968 tiuÆš ïu£l k©l¤âš eilbg‰wJ v‹gJ mªeh£oš fhz¥gL« mt‹ fšbt£L¡fshY«, br¥ngLfshY« m¿a¥gL»‹wJ5. guhªjfnrhH‹ kUfdh»a eh‹fh« nfhÉªjid¥ g‰¿abrŒâfŸ m¥nghU¡F¥ ãwF »il¡fÉšiy. guhªjfnrhH‹ j‹ kUf‹ bghU£L¢ brŒj Ka‰áÆ‹ gadhfïtD¡F _‹wh« »UZznjt‹ bgU« giftdhdh‹;

1. Ins. 245 and 246 of 1921.

2. Ep. Ind., Vol. XXVI, Page 164.

3. Ibid, Page 232.

4. ». ã. 940 Kjš _‹wh« »UZz‹ br¥ngLfŸ mªeh£oš fhz¥gLtjhš mt‹bt‰¿baŒâ KoNodh‹ v‹gJ e‹F bjËa¥gL«.(Deoli Plates of Krishna III; Ep. Ind., Vol. V. No. 20).

5. The Rashtrakutas & Their Times, pp. 117 and 122.


mtdJ M£áí« ïu£l k©ly¤âš ÃiybgWtjhÆ‰W. m‹¿í«, f§f eh£lurdh»a ïu©lh«óJfD« _‹wh§ »UZz njt‹ghš beU§»a cwî«e£ò« ó©L mtD¡F c‰WÊ íjî« ÃiyÆš ïUªjh‹.guhªjf‹ghš j« ehLfis ïHªJ tUªâa thzU«itJ«gU« _‹wh« »UZz njtÅl« mil¡fy«òFªJ mtdhš MjÇ¡f¥bg‰W ïu£l k©ly¤âšj§»ÆUªjd®. mªÃiyÆš guhªjf‹ghš bgUkâ¥òit¤J¥ ngu‹òl‹ xG»tªjtD« f§feh£o‹ bj‹gFâia M£áòÇªJ bfh©oUªjtDkh»a ïu©lh«ãUâÉgâ v‹gh‹ ». ã. 940 -š ïwªjh‹. mt‹ òjšt‹É¡»a©z‹ v‹gtD« j‹ jªij ïw¥gj‰FK‹ïwªJÉ£lh‹1 vdnt, nrhH ïuh¢áa¤â‰F tlnk‰nfÆUªj f§f ehL KGtJ«, f§fUŸ k‰bwhU »isia¢nr®ªjtD« _‹wh« »UZznjt‹ jk¡ifÆ‹fztD« guhªjf nrhHD¡F¥ giftD« M»aïu©lh« óJf‹ M£á¡FŸshÆ‰W. Mfnt, nrhHïuh¢áa¤â‰F tl¡nfÆUªj ehLfËš, guhªjfD¡F¥gift®fŸ ÄFªJ xU§F nr®ªâUªjd® v‹gJ bjŸËJ.

ïÅ, guhªjfD« j‹ kUf‹ nfhÉªj‹ ïu£lk©ly¤ij ïHªJ jŠir¡F tªj ãwF, tlòy¤âšjd¡F¥ gift® njh‹¿ÆUªjikia czuhkÈšiy.vdnt, ït‹ j‹ Kj‰ òjštD« bgUåuDkh»aïuhrhâ¤j‹ v‹gh‹ bgU« gilnahL âUKid¥ghoeh£oYŸs âUehtÿÇÈUªJ bfh©L nrhH ïuh¢áa¤â‹tlgFâia¡ f©fhÂ¤J tUkhW ». ã.936 - M« M©ošV‰ghL brŒjh‹2. âUehtÿ® v‹gJ bj‹dh®¡fhLÍšyhÉYŸs âU¡nfhtÿ® jhÿ¡fhÉš ïªehËšâUehkešÿ® v‹W tH§F« ng%uhF«. m›ñ®,ïuhrhâ¤jòu« v‹W« m§FŸs nfhÆš ïuhrhâ¤

1. The Cholas, ïu©lh« gâ¥ò; g¡f« 128

2. S. I. I., Vol. VII, Nos. 954. 958 and 977; M. E. R. for 1905 - 06.mªehËš ïuhrhâ¤j‹ghš bgÇa ahid¥ gilí« Fâiu¥ gilí« ïUªjdv‹W bjÇ»wJ.


njRtu« v‹W« m¡fhy¤âš tH§» tªjd v‹gJ«ïuhrhâ¤jDila gil åu®fS« gÂk¡fS« m¡nfhÆY¡F¥ gy Ãtªj§fŸ mË¤JŸsd® v‹gJ«m§F¡ fhz¥gL« fšbt£L¡fshš m¿a¡»l¡»‹wd1. Mfnt, murFkhudh»a ïuhrhâ¤j‹ j‹ jªijÉU«ãathW m›ñÇš áy M©LfŸ j§»¢ nrhHïuh¢áa¤â‹ tlgFâia¡ fh¤J tªjddhjš nt©L«2.mªeh£fËš jh‹ mtDila gil åu®fS« gÂk¡fS« m¡ nfhÆY¡F¥ gy Ãtªj§fŸ mË¤âU¤jšnt©L« v‹gJ â©z«. m›ñ®¡f©ikÆš bg©izah‰w§fiuÆYŸsJ« ïªehËš »uhk« v‹W tH§»tUtJ« M»a KoôÇš ïuhrhâ¤j‹ gil¤ jiytD«nrueh£L eªâ¡fiu¥ ò¤öÇdD« M»a btŸs§Fku‹ v‹gt‹ ». ã. 936 - M« M©oš j‹ gilíl‹j§»ÆUªjdbd‹W m›ñÇYŸs xU fšbt£L3

cz®¤J»‹wJ. m¥gil¤ jiytnd, ». ã. 943 - M«M©oš m›ñÇš M‰W¤jË v‹w át‹ nfhÆš x‹WvL¥ã¤jh‹ v‹W k‰bwhU fšbt£L m¿É¡»‹wJ4.m‹¿í«, guhªjf‹ òjštUŸ xUtD« ïuhrhâ¤j‹j«ãíkh»a mÇFynfrÇ v‹D« murFkhu‹ mªeh£ošgilnahL j§»ÆUªjd‹ v‹gJ âU¡nfhtÿÇYŸsfšbt£L¡fshš òydh»‹wJ5. ït‰iwbašyh«MuhŒªJ©ik fhQÄl¤J, tlòy¤âÈUªJ gift®gilbaL¤J tUjš TL« v‹gij¥ guhªjf‹e‹Fz®ªJ, mjid¤ jL¤J¤ j‹ ïuh¢áa¤ij¥ghJfh¡fnt©ona ï¤jifa V‰ghLfŸ brŒâUªjh‹v‹gJ bjËthf És§Fjš fh©f. vÅD«, fhy¥

1. S. I. I., Vol. VII, Nos. 954, 955, 956, 966, 973, 978, 981 and 989.

2. Ins. 393 of 1902; Ep. Ind. Vol. VII, pages 134 and 135.

3. Ins. 739 of 1905.

4. Ins. 735 of 1905; Ep. Ind., Vol. VIII, Page 261.

(eL eh£oš âUehî¡fuR mofshš ghl¥bg‰w âUK©O¢ru« v‹DªâU¡nfhÆš ïJntah«.)

5. Ins. 280 of 1902; Ep. Ind., Vol. VII, No. 20 E & F.


ngh¡»š Ãfœtdt‰iw ï›îy»š aht® jh« jL¡fKoí« ? Mfnt, fhy¢ r¡fu¤â‹ RH‰áÆdhš ÃfœtdÃfœªnj ÔU« v‹gJ xU jiy. v¤jifa ngu¿î«,nguh‰wY« Nœ¢á¤ âwD« CHhš Ãfœtdt‰iw xUfhY« btšykh£lh v‹gJ bjËî.

ïÅ, ïuhZouTl k‹ddh»a _‹wh§ »UZznjt‹, j‹ jªij ïwªj ãwF Ko N£LÉHh el¤Jtj‰F¡ ». ã. 940 -š V‰ghL brŒJbfh©oUªjnghJ,guhªjf¢ nrhH‹ ïu£l k©ly¤ij¡ if¥g‰¿¤ j‹kUf‹ eh‹fh« nfhÉªjD¡F mË¡F« bghU£L¥gilbaL¤J¢ br‹wikia m›ntªj‹ á¿J« kwªjhÅšiy. vdnt, j¡f gil tÈikíl‹ br‹W nrhHïuh¢áa¤ij¤ jh¡»¥ guhªjfD¡F¤ j‹ M‰wiy¥òy¥gL¤JtnjhL ïilôW òÇjY« nt©L« v‹gJmt‹ cŸs¤âš C‹¿¡ »lªjnjh® v©zkhF«.m›bt©z¤ij Ãiwnt‰¿¡ nfhl‰ bghU£L¢ Rkh®v£L x‹gJ M©LfŸ tiuÆš mt‹ j‹ gilfis¥bgU¡»¡ bfh©nl tªjh‹. ïWâÆš ». ã. 949 - M«M©oš, mt‹ nrhH ïuh¢áa¤â‹ÛJ gilbaL¤jh‹1. mªehËš, f§f k‹ddh»a ïu©lh«óJfD« bgU«gilnahL mtD¡F cjÉ òÇatªjh‹2. vdnt, ïuhZouTl¥ gilí« f§f¥gilí«xU§F nr®ªJ nrhH ïuh¢áa¤â‹ tl gFâÆÈUªjbjh©il eh£il¤ jh¡»d. mªehËš, âUehtÿÇšgilíl‹ j§»ÆUªj ïs§nfhth»a ïuhrhâ¤jnrhH‹, tlntªj® gilbaL¥ig¤ jL¤J¥ ngh® òÇa¤bjhl§»dh‹. tl M®¡fhL ÍšyhÉš mu¡nfhz¤â‰F¤bj‹»H¡nf MW ikš öu¤âYŸs j¡nfhy« v‹wCÇš ïU bgU« gilfS« fL«ngh® òÇªjd3.ïUg¡f¤âY« gšyhÆu« åu®fŸ cÆ® Jwªjd®. ngh®Äf¡ fLikahf eilbg‰wjhÆD«, nrhH eh£L¥

1. The Rashtrakutas and their Times, Pages 116 and 117.

2. Ibid, p. 118.

3. Ibid, p. 117.


gilåu®fŸ á¿J« mŠrhk‰ ngh® òÇªJ j« åu¤ijí«M‰wiyí§ fh£od®. bt‰¿¤ âU vt®¡FÇ¤jhFnkhv‹w Ia¥ghL« V‰g£lJ. mªÃiyÆš. f§fk‹ddh»a ïu©lh« óJf‹ ÉL¤j m«bgh‹W,ahidnkÈUªJ ngh® òÇªJbfh©oUªj murFkhudh»a ïuhrhâ¤j‹ kh®ãš ij¡fnt, mtD«É©Qyfilªjh‹1. mª Ãfœ¢áÆdhš nrhzh£L¥gilåu®fŸ kdKilªJ nghfnt, ïuhZou¡Tl¥gilfŸ C¡f¤njhL ngh® òÇªJ bt‰¿ vŒâd;_‹wh§»UZznjtD« thif Nodh‹. ï¥ngh®Ãfœ¢á, Midk§fy¢ br¥ngL fËY« brhšy¥g£oU¡»‹wJ2. g§fq®¥ bghU£ fh£á¢ rhiyÆYŸs MjT®¡ fšbt£blh‹W3, óJf‹, ïuhrhâ¤j‹ahidnkš å‰¿Uªj m«ghÇiana j‹ngh®¡ fskhf¡bfh©L ngh®òÇªJ mtid¡ F¤â¡bfh‹wh‹ v‹W«_‹wh§ »UZz njt‹ mtdJ åu¢ braiy¥ ghuh£omtD¡F tdthá¥ g‹ÜuhÆuK« ãwî« tH§»dh‹v‹W« TW»‹wJ. F«gnfhz«, âUÉil kUö®,âUbtŸsiw Kjyhd C®fËš fhz¥gL«fšbt£L¡fŸ4. ïuh rhâ¤jid ‘Midnk‰WŠádh®’v‹W F¿¥ãLtjhš mt‹ ahidnkš å‰¿UªjnghJcÆ® Jwªj brŒâ e‹F tÈíWjš fh©f.

j¡nfhy¥ nghÇš bgUbt‰¿ baŒâa _‹wh§»UZznjt‹, bjh©il eh£ilí« âUKid¥ghoeh£ilí§ if¥g‰¿¤ j‹ MSifÆ‹Ñœ¡ bfh©L

1. Ep. Ind., Vol. XXII, No. 34.

2. S. I. I., Vol. III, No. 205. Verse 54.

âUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸ ï¢brŒâia¡ F¿¥ãL§fhš ïuhrhâ¤j‹_‹wh§ »UZz njtid¥ nghÇš bt‹W ã‹d® thDyfilªjh‹ v‹WTW»‹wd.

3. Ep. Ind., Vol. VI. pp. 50 to 57.

tdthá¥ g‹ÜuhÆu¤njhL btŸnthš 300 - « (Bel Vol. 300) »‹Rf£ 70 - «(Kinsukad 70) thbfdh£ 70 - « (Bagenad 70) òÇb#bu 300 - « (Purigere 300)óJfD¡F¡ bfhL¡f¥ g£ldth«. (Ibid, p. 57)

4. S. I. I., Vol. III, Nos. 132 and 201. Ibid, Vol. V, No. 720.


tUtj‰F¢ áy M©LfŸ br‹¿U¤jš nt©L« v‹WbjÇ»wJ. ï¥ngh® Ãfœ¢á¡F¥ ã‹d®, Kj‰guhªjfnrhHdJ fšbt£L¡fŸ mªehLfËš ah©L§ fhz¥glÉšiy. Mfnt, ï¥nghÇ‹ gadhf mª ehLfisït‹ ïHªJÉ£lh‹ v‹gâš IaÄšiy. Mdhš,ïuhZouTl ntªjdh»a _‹wh§ »UZz njt‹fšbt£L¡fŸ1 mtdJ M£áÆ‹ 15 - M« M©lh»a». ã. 955 Kjš jh‹ mªehLfËš fhz¥ gL»‹wd.Mfnt, ». ã. 949 Kjš 955 tiuÆš mt‹ mªehLfis¤j‹ M£á¡F¡ bfh©LtU« Ka‰áÆš bgÇJ« <Lg£L¢á¿J á¿jhf mâš bt‰¿í« bg‰wd‹ vdyh«.

âUKid¥gho eh£oš ». ã. 953, 954 - M« M©LfËš FWÃy k‹ddhfÉUªJ murh©L bfh©oUªjKidajiua‹ FykhÂ¡f‹ ïuhknjt‹ v‹gh‹, j‹nguur‹ bgaiu¡ F¿¥ãlhkš âUehk ešÿ®¡ nfhÆÈšïu©L fšbt£L¡fŸ bgh¿¤ JŸsh‹2. m¤jiyt‹,m›th©LfËš giHa nrhH®¡F¤ âiw bfhlhkY«òâa ïuhZou Tl®¡F¤ jiy tz§fhkY« Rna¢irahf¤ j‹ eh£il M£á òÇªJ bfh©oUªjd‹ v‹gJm¡fšbt£L¡fshš btËah»‹wJ. j¡nfhy¥ nghÇšbt‰¿ bg‰w _‹wh§ »UZznjt‹, clnd mªehLKGtijí« j‹ M£á¡F¡ bfh©Ltu ïayÉšiy v‹gJïjdhš e‹F òy¥gL»‹wJ. Mfnt, ». ã. 949 -¡F« ».ã. 955 -¡F« ïil¥g£l fhy¥gFâÆš btŸsh‰¿‰Ftl¡nfíŸs âUKid¥gho eh£oY« mj‰F tlghšmikªJŸs bjh©il eh£oY« nguuá‹ik m¿a‰ghyjh«. ». ã. 955 Kjš ». ã. 968 tiuÆš m›ÉUehLfS« _‹wh§ »UZznjt‹ M£á¡F c£g£oUªjdv‹gJ mª ehLfËš fhz¥gL« m›ntªj‹ fšbt£L¡fshš3 m¿a¡»l¡»‹wJ.

1. S. I. I., Vol. VII, No. 37; Ibid, Vol. III, No. 7; Ibid, Vol. VIII, No. 301.

2. Ep. Ind., Vol. VII, pp. 136 and 137.

3. S. I. I., Vol. VII, Nos. 111 799, 802, 803, 894, 899 and 994; Ep. Ind., Vol. III,No. 38. C and D; S. I. I., Vol. VI, Nos. 324 and 374.


ïÅ, nrhHeh£oš mt‹ fšbt£L¡fŸ ah©L«fhz¥glÉšiy. Mdhš, m¡fhy¥gFâÆš, Kj‰guhªjf‹, Kj‰f©luhâ¤j‹, ïu©lh« guhªjf‹v‹w nrhH k‹d®fË‹ fšbt£L¡fns mªehbl§F«tiua¥ bg‰¿U¡»‹wd1. ït‰whš, nrhHehL kh¤âu«ïuhZouTl k‹ddJ M£á¡F£glhkš, nrhH k‹d®fË‹ MSifÆnyna m¡fhy¥ gFâÆš mikª âUªjJv‹gJ bjËthf És§Fjš fh©f.

ï~J ï§‡dkhf, áy fšbt£L¡fŸ, _‹wh§»UZz njtid¡ ‘f¢áíª jŠirí§bfh©l f‹dunjt‹’ v‹W F¿¥ãL»‹wd2. m‹¿í«, _‹wh§ »UZznjtdJ fh®fh£ br¥ngLfŸ, mt‹ nrhHiu bt‹W,m‹ndhuJ eh£il¤ j‹Dl‹ tªj jiyt®f£FmË¤jnjhL ïy§if ntªj‹ Kjyhd mur®fŸghšf¥g« bg‰W ïuhnk¢Ru¤âš bt‰¿¤ö© x‹WÃWÉdh‹ v‹W« TW»‹wd3. òJ¢nrÇ¡ f©ikÆYŸsthTU¡F« bj‹dh®¡fhL ÍšyhÉš g©QU£o¡fU»YŸs âUtâif åu£lhd¤â‰F« bj‰nf _‹wh§»UZznjt‹ fšbt£L¡fŸ v›Él¤J« fhz¥glhikahš, mt‹ jŠiria¡ if¥g‰¿aikí«ãwî« btW« òidªJiufnsa‹¿ c©ik¢ brŒâfŸMfkh£lh. mt‹, j‹Dl‹ tªj áy jiyt®f£F¢nrhH® M£á¡F c£g£oUªj bjh©il eh£oY«âUKid¥gho eh£oY« áy gFâfis¡ bfhL¤âU¤jš TL«. vdnt, mt‹ j¡nfhy¤âš nrhHiubt‹W m›ÉU ehLfisí« if¥g‰¿¤ j‹ M£á¡FŸsh¡»a tuyh‰iwna m¢br¥ngLfŸ Äif¥gL¤â¡TW»‹wd v‹gJ bjŸËJ. MÆD«, ï¥ngh® Ãfœ¢áahšnrhH ïuh¢áa« RU§»a Ãiyia vŒâ‰W vdyh«. nrhH®nguuR« j‹ ca® ÃiyÆÅ‹W« á¿J åœ¢áailªjJv‹gâš IaÄšiy.

1. Ins. 465 of 1918; S. I. I., Vol. III, Nos. 111, 112, 119, 120, 121 and 122.

2. S. I. I., Vol. VI, Nos. 362, 324 and 374. Ep. Ind., Vol. III, pp. 284 and 285.

3. Ep. Ind., Vol IV, p. 280.


ïÅ, guhªjf nrhHdJ M£áÆ‹ 46 - M« M©L¡fšbt£L¡fŸ, nrhHeh£oš f©oô®, âU¢nrh‰W¤Jiw M»a C®fËš fhz¥gL»‹wd1. m›th©o‰F¥ãwF ït‹ fšbt£L¡fŸ, ah©L« »il¡fÉšiy.Mfnt, ït‹ vŠáÆUªj nrhH ïuh¢áa¤ij¢ áyM©LfŸ tiuÆš M£áòÇªJ ». ã. 953 -š ïwªjddhjšnt©L«. ït‹ j‹ Kjš kfD« bgUåuDkh»aïuhrhâ¤jid¤ j‹ M£áÆ‹ ïWâÆš nghÇš ïH¡fne®ªjik, ïtD¡F M‰bwhzh¤ J‹g¤ijí« bgU§ftiyiaí« mË¤âU¡F« v‹gJ â©z«. vÅD«.j‹ ïuh¢áa¤âš M£á mikâahf eilbgw nt©L«v‹w fU¤âddhŒ, ït‹ j‹ ïu©lh« òjštdh»af©luhâ¤j nrhHD¡F, ». ã. 950 -M« M©ošïstuR¥ g£l§f£o murh§f mYtšfis¡ ftÅ¤JtUkhW brŒjh‹2. Mfnt, ït‹ eh£o‹ ey§fUâ¤jh‹ brŒj‰FÇaij¤ jtwhkš Ãiwnt‰¿aik bgÇJ«ghuh£l‰ghyjh«.

guhªjf‹, áwªj átg¤â¢ bršt« thŒ¡f¥bg‰wtdhjÈ‹, âšiy¢ á‰w«gy¤ij¥ bgh‹ntŒªJmjid c©ikÆ‰ bgh‹d«gykh¡»dh‹. ï¢ brŒâiaMid k§fy¢ br¥ngLfËY« âUthy§fh£L¢ br¥ngLfËY« fhzyh«3. m‹¿í« ïjid,

bt§nfhš ntªj‹ bj‹ddhL« <HK§ bfh©lâw‰br§nfh‰ nrhH‹ nfhÊntªj‹ br«ãa‹ bgh‹dÂªjm§nfhš tisah® ghoahL« mÂâšiya«gy«4

v‹W Kj‰ f©luhâ¤j nrhHD«

1. S. I. I., Vol. V, No. 570. Ins. 135 of 1931, Annual Report on South IndianEpigraphy for 1931, Part II, Para 7.

2. Ep. Ind. Vol. XXVI, page 84.

3. Ep. Ind., Vol. XXII, No. 34, Verse 17, S. I. I., Vol, III, No. 205, Verse 53.

4. x‹gjh« âUKiw - nfhÆ‰gâf«, gh. 8.


nfhâyh¤ njwš FÅ¡Fª âUk‹w§fhjyh‰ bgh‹ntŒªj fhtyD«1

v‹W fÉ¢r¡fut®¤âah»a x£l¡T¤jU« ngh‰¿¥òfœªâU¤jš m¿a‰ghy bjh‹wh«.

ï›ntªj‹ M£á¡fhy¤âš âUÉilkUö®2,âUthtLJiw, âU¢brªJiw, cW_® M»a C®fËYŸsát‹ nfhÆšfŸ f‰wËfshf M¡f¥g£ld. mt‰WŸâUthtLJiw¡ nfhÆš3 ït‹ bghUSjÉ bfh©LâU¡f‰wË¥ ã¢r‹ v‹w gil¤jiytdhš vL¥ã¡f¥bg‰wJ. âU¢brªJiw¡nfhÆš4. ït‹ òjšt‹mÇFynfrÇÆ‹ kidÉah»a óâ Mâ¤j ãlhÇahšf£l¥g£lJ. cW_®¡nfhÆš5 ï«k‹d‹ MizÆ‹go ïU§nfhs‹ Fzt‹ mguháj‹ v‹w jiyt‹xUtdhš mik¡f¥bg‰wJ.

áj«gu¤â‰F nk‰nfíŸsJ« ïªehËš fh£Lk‹dh® nfhÆš v‹W tH§FtJ« M»a åuehuhaz¢rJ®ntâk§fyK«6 mj‰F tl¡nfíŸs åuehuhaz‹ VÇí« ït‹ mik¤jdntah«. m‹¿í«,nrhHá§fòu¤â‰F m©ikÆš nrhHthÇâ7 v‹D« VÇx‹W ït‹ M£á¡fhy¤âš njh©l¥bg‰wJ.

ï«k‹d‹, j‹ thœehËš Vkf®¥g«, Jyhghu«Kjyhd gy jhd§fis¢ brŒjh‹ v‹W cjnaªâu¢br¥ngLfŸ TW»‹wd8. ït‹ fhy¤âš Flnthiyg¿¤J¡ »uhk rig cW¥ãd®fis¤ bjÇªbjL¡F«Kiwí« »uhk rig mik¡F« Kiwí« »uhk M£á

1. É¡»uknrhH‹ cyh - tÇfŸ 31, 32.

2. S. I. I., Vol. III, No. 124; Ins. 258 of 1907.

3. Ins. 126 of 1925 and 143 of 1925.

4. S. I. I., Vol, III, No. 96.

5. Ins. 384 of 1913.

6. Travancore Archaeological Series, Vol. III, No. 34, Verse 60.

7. Ep, Ind, Vol. IV, pp. 221 - 25.

8. S. I. I., Vol, II, No. 76.


Kiwí« v›th¿Uªjd v‹gJ br§f‰g£L Íšyh c¤junk%ÇY« ntW áy C®fËY« cŸs fšbt£L¡fshš1

òy¥gL»‹wJ. mit, ï›ntªjdJ M£á¤ âw¤ijí«muáaš Kiwfisí« e‹F És¡FtdthF«.

ï›ntªjD¡F ntW áy bga®fS« mªehËštH§»íŸsd v‹gJ fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»‹wJ. mit, åuehuhaz‹, åunrhH‹, g©ojt‰ry‹,FŠrukšy‹, r§»uhkuhft‹, ïUko nrhH‹ v‹gd.mt‰WŸ, åunrhH‹ v‹w bga®. ït‹ ïuhZouTlk‹ddh»a »UZznjtid¥ nghÇš bt‹wik g‰¿tH§»aJ v‹W f‹ÅahFkÇ¡ fšbt£L cz®¤J»‹wJ2. m~J ïtdJ nrhHá§fòu¡ fšbt£oš ». ã.916 - M« M©onyna fhz¥gLtjhš m¢brŒâiae«gKoaÉšiy. xUfhš ïuhZouTl k‹ddh»aïu©lh« »UZznjtD¡F« ïtD¡F« ngh® ÃfœªJmâš ït‹ bt‰¿ bg‰¿U¡fyh«. mt‹, ït‹ jªijah»a Mâ¤jD¡F¥ bg© bfhL¤j khk‹ v‹gJ K‹Tw¥g£lJ. vdnt, ïUt®¡F« gifik v§‡d«c©lhÆ‰W v‹gJ ï¥nghJ òy¥glÉšiy.

ït‹ òyt®fis m‹òl‹ MjÇ¤J tªjikahšg©ojt‰ry‹3 v‹W òfH¥bg‰wd‹nghY«; k‰nghÇštšytdhfî« fËWnghš tÈÄ¡ftdhfî« És§»aikg‰¿¡ FŠrukšy‹4 v‹w bga® vŒâÆU¤jš nt©L«;ïuhkid¥nghš <Heh£oš ngh® Ãfœ¤â bt‹wikahš r§»uhkuhft‹ v‹w bga® bg‰wh‹5. gh©o

1. Archaeological, Survey of India, 1904 - 05.

2. Travancore Archaeological Series, Vol, III, No. 34, Verse 58.

3. jŠir ÍšyhÉš Ia‹ng£ilia¢ nr®ªj ïuhr »Ç¡f©ikÆšg©ojt‰ry¢nrÇ v‹w C® x‹W ït‹ bgauhš mik¡f¥bg‰¿Uªjikm¿a¤ j¡fJ. (Ins. 264 of 1923)

4. âUitah‰W¡F m©ikÆš bfhŸËl¤âš ãÇªJ âU¥òw«ga«, âUth¥gho,âU¥gdªjhŸ tÊahf XL« k©Âah‰¿‰F¡ FŠrukšy‹ v‹w bga®mªehËš tH§»‰W.

5. S. I. I., Vol. II, No. 76.


k©ly¤â‹ÛJ gilbaL¤J¢ br‹W mjid bt‹Wnrhzh£nlhL nr®¤J murh©l fhuz«g‰¿ ïUkonrhH‹ v‹W tH§f¥bg‰wd‹.

guhªjfD¡F¤ njÉkh® gy® ïUªjd®. mt®fSŸïuhrhâ¤j‹ jhah»a nfh¡»Hhdona g£l¤juáahfÉs§»atŸ. mtŸ nruk‹d‹ kfŸ v‹gJ cjnaªâu¢br¥ngLfshš czu¥gL»‹wJ1. guhªjfD¡F k‰bwhUnru®Fy¥ bg©kÂí« kidÉahÆUªjdŸ v‹gJm‹ã‰ br¥ngLfshš m¿a¥gL»‹wJ2. mtŸ, kHeh£oYŸs gGñÇš thœªJbfh©oUªj nfusk‹ddh»a gGnt£liua‹ kfŸ MtŸ. m›tuágh‰ãwªjtnd mÇŠra‹ v‹w mur Fkhu‹ v‹gJ F¿¥ãl¤j¡fjhF«. guhªjfDila k‰w kidÉa®, mUbkhÊe§if3, Éšyt‹khnjÉ4, âÇòtdkhnjÉ5, tst‹khnjÉ6, nrhHáfhkÂ7, nrhHkhnjÉ8, bj‹dt‹khnjÉ9 v‹ngh®.

guhªjfD¡F eh‹F òjštU« ïU kfËU«ïUªjd®. mt®fSŸ, ïuhrhâ¤j‹, f©luhâ¤j‹,mÇŠra‹10, c¤jkÓÈ11 v‹w ehštU« òjšt® Mt®.åukhnjÉ, mDgkh v‹w ïUtU« òjšÉa® Mt®.Kj‰òjštdh»a ïuhrhâ¤j‹ v‹gh‹ jªijÆ‹

1. Ibid.

2. Ep. Ind., Vol. XV. No. 5.

3. S. I. I. VII, No. 520.

4. Ibid, Vol. III, No. 110.

5. Ins. 130 of 1931; S. I. I., Vol. V, No. 541.

6. Ibid, No. 547.

7. S. I. I. Vol. V, No. 525.

8. Ibid, No. 524.

9. Ibid, No. 601.

10. S. I. I. Vol. III, No. 205; Ibid, Nos. 96, 101, 104 and 105 ïtD¡F mÇFynfrÇv‹w bgaU« c©L; ïÅ mÇFy nfrÇí« mÇŠraD« xUtušy® vd¡fUJthU« cs®. (The cholas ïu©lh« gâ¥ò 134 - M« g¡f«)

11. Ibid, Vol. V, No. 575.


M£á¡ fhy¤âš ïuhZouTlnuhL Ãfœ¤âa nghÇšj¡nfhy¤âš cÆ® Jwªjh‹ v‹gJ K‹ Tw¥g£lJ.òjšÉaUŸ åukhnjÉ v‹gtŸ ïuhZouTl k‹ddh»aeh‹fh« nfhÉªj tšytiuaid kzªjtŸ. mtŸ, ». ã.935 -š j¡nfhy¤J¤ âUñwš bgUkhD¡F EªjhÉs¡Fit¤J mj‰F Ãtªjkhf mWgJ fHŠR bgh‹mË¤JŸsdŸ. k‰bwhU kfŸ bfhL«ghq®¢ á‰wur‹xUtid kzªJ thœªjdŸ. ïjdhš bfhL«ghq®jiy®fŸ nrhH®¡F c‰w e©guhfî« cwÉduhfî«mªehËš ïUªjd® v‹gJ czu‰ ghyjhF«.


6. f©luhâ¤j nrhH‹». ã. 950 - 957

Kj‰ guhªjf nrhH‹ ïwªj ã‹d®, mt‹ ïu©lh«òjštD« K‹dnu ïstuR¥ g£l« f£l¥bg‰¿UªjtDkh»a f©luhâ¤j nrhH‹ ». ã. 953-š Ko N£l¥bg‰W¢ nrhH ïuh¢áa¤â‰F¢ r¡fut®¤âahÆdh‹.1

ït‹ ïuhrnfrÇ v‹w g£l« òidªJ murh©lh‹.ït‹ jªij M£áÆ‹ ïWâÆš, ïuhZouTl k‹ddh»a _‹wh« »UZz njt‹ bjh©il eh£ilí«âUKid¥gho eh£ilí« ft®ªJ bfh©likahšnrhH ehL kh¤âu« ït‹ M£á¡F£g£oUªjJ. ït‹fšbt£L¡fŸ gh©o eh£oš ah©L§ fhz¥glhikahš, nrhH®¡F¤ âiw brY¤â¡bfh©L á‰wurdhŒthœªJ tªj åugh©oa‹ v‹gt‹ ït‹ fhy¤âšRna¢ir vŒâ¥ gh©o eh£oš jÅauR òÇa¤ bjhl§»ÆUªjš nt©L« v‹gJ e‹F JÂa¥gL«. m‹¿í«,gh©o eh£oš fhz¥gL« åugh©oa‹ fšbt£L¡fshY« ï¢brŒâ cWâ vŒJ»‹wJ2. vdnt, ït‹jªij MSifÆ‹ ÑÊUªj gh©o eh£ilí«åugh©oa‹ if¥g‰¿¡bfh©likahš vŠáÆUªjnrhH eh£il kh¤âu« ït‹ M©L tªjd‹ v‹gJbjŸËJ. vÅD«, gh©o eh£il Û©L§ if¥g‰wnt©L« v‹w v©z« ï›ntªjD¡F ïUªjJ v‹WbjÇ»wJ. Mdhš, m›bt©z« ït‹ M£á¡ fhy¤âšÃiwntwÉšiy.

1. Midk§fy¢ br¥ngLfS« âUthy§fh£L¢ br¥ngLfS« ï¢ brŒâiam¿É¡»‹wd.

Ep. Ind., Vol. XXII. No. 34; S. I. I, Vol. III, No. 205.

2. Ins. 548 of 1926; Ins. 624 and 625 of 1926.

55


ï›tur‹, fhÉÇah‰¿‰F tl¡nf f©luhâ¤j¢râ®ntâk§fy« v‹w C® x‹iw mik¤jh‹ v‹WMidk§fy¢ br¥ngLfŸ TW»‹wd. mJ, âU¢áuh¥gŸË Íšyh cilah®ghisa« jhÿfhÉš bfhŸËl¥nguh‰¿‰F tlfiuÆš âUkHgho¡F nk‰nf xU ikšöu¤âš ïªehËš xU á‰ùuhf csJ. ï¥nghJ mjid¡f©o uh¢áa« v‹W tH§F»‹wd®.

ïÅ, f©luhâ¤j¥ ngnuÇ v‹w Ú®Ãiy x‹¿UªjJv‹gJ bj‹dh®¡fhL Íšyh cyfòu¤âYŸs xUfšbt£lhš m¿a¥gL»wJ 1. m›ntÇ ï«k‹d‹M£á¡ fhy¤âš mik¡f¥ bg‰wjhjš nt©L«.

ï›ntªj‹ ÄFªj átg¤âí« brªjÄœ¥ òyikí«xU§nf mika¥ bg‰wt‹. âšiya«gâÆš el«òÇí«âU¢á‰w«gyKilah® âUtofËš bgÇJ« <LghLcilat‹. m¥bgUkh‹ ÛJ ït‹ ghoa âU¥gâf«x‹W, irt¤ âUKiwfSŸ x‹wh»a x‹gjh« âUKiwÆšïU¤jš m¿a¤j¡fJ2. m¥gâf¤â‹ ïWâÆYŸsâU¡fil¡fh¥ò¥ ghlÈš3 ï›tur‹ j‹id¡ ‘nfhÊntªj‹’ vdî« ‘jŠira® nfh‹’ vdî« T¿ÆU¥gJczu‰ghyjh«.

ït‹, irt rka¤âš bgÇJ« g‰WilatdhÆUªjhY«, itzt«, rkz« Kjyhd òw¢rka§fËl¤âš á¿J« btW¥ò¡ fh£oatdšy‹. ït‹,jh‹ mik¤j f©luhâ¤j¢ rJ®ntâk§fy« v‹w efÇšf©luhâ¤j É©zfu« v‹Dª âUkhš nfh£l« x‹WvL¥ã¤âU¥gJ«4 bj‹dh®¡fhL ÍšyhÉYŸs gŸË¢

1. Ins. 140 of 1919.

2. âUÉir¥gh. âU¥gšyh©L (fHf¥gâ¥ò) g¡f§fŸ 87 - 91.

3. Óuh‹ kšFâšiy¢ br«bghd«gy¤jho j‹id¡fhuh® nrhiy¡nfhÊntªj‹ jŠira®nfh‹fyªjMuh É‹brh‰ f©luhâ¤j‹ mUªjÄœ khiytšyh®nguhîy»‰ bgUiknahL« ngÇ‹g« vŒJtnu -

f©luhâ¤j® âUÉir¥gh - nfhÆ‰gâf«, gh. 10

4. Ins. 78 of 1920.


rªjš v‹w CÇš ït‹ bgauhš f©luhâ¤j¥ bgU«gŸË v‹D« mk©gŸËbah‹W fhz¥gLtJ«2 ït‹òw¢ rka¤âdiuí« e‹F kâ¤J mt®fŸghš m‹òl‹xG»at‹ v‹gij ïÅJ És¡FtdthF«. vdnt,ï›ntªj‹,

‘ÉÇÉyh m¿É dh®fŸ ntbwhU rkaŠ brŒJvÇÉdh‰ brh‹dh nuD« v«ãuh‰ nf‰w jhF«’2

v‹w âUehî¡fuR RthÄfŸ âUth¡»‹ c©ikia¤bjŸËâ‹ cz®ªJ, mjid¤ j‹ thœ¡ifÆš cWâahf¡ fil¥ão¤jt‹ v‹gJ á¿J« òidªJiuahfhbj‹f.

ïÅ, ï›tur‹ ïU kidÉaiu kzªjt‹ v‹gJfšbt£L¡fshš òydh»‹wJ. m›tuáa®, åuehuÂ,br«ãa‹khnjÉ v‹ngh®. mt®fSŸ åuehuÂna KjškidÉahtŸ3. f©luhâ¤j‹ KoN£l¥ bgWtj‰FK‹d® m›t«ik ïwªjdŸ v‹W bjÇ»wJ. k‰bwhUkidÉah»a br«ãa‹khnjÉ, kHeh£L¢ á‰wur‹xUt‹ kfŸ v‹gJ ‘kHtiua® kfsh® $f©luhâ¤j¥bgUkhŸ njÉah® br«ãa‹ khnjÉah®’, v‹w fšbt£L¥gFâahš e‹f¿a¡ »l¡»‹wJ4. m›tuáí« j‹fztid¥nghš ÄFªj átg¡âíilatŸ. m›t«ik,j‹ fzt‹ ïwªj ã‹d®, ». ã. 1001-M« M©LtiuÆš cÆUlÅUªjdŸ v‹gJ ÉU¤jhry«, âUt¡fiuM»a C®fËYŸs fšbt£L¡fshš òy¥gL»wJ5. vdntmtŸ gy M©LfŸ cÆ® thœªâUªjdŸ v‹gJ nj‰w«.j‹ Ú©l thœehËš m«khnjÉ òÇªJŸs mw§fŸÄf¥ gyth«. mitbašyh« c¤jk nrhH‹ M£áÆše‹F És¡f¥gL«.

1. Ins. 448 of 1938.

2. âUehî¡fuR RthÄfŸ njthu« - âU¥bgUntq® - gh. 9.

3. Ins. 108 of 1906.

4. S. I. I., Vol. III, No. 141.

5. Ins. 48 of 1918; Ins. 200 of 1904.


f©luhâ¤jD¡F K«Ko¢nrhH‹ v‹w k‰bwhUbgaU« tH§»íŸsJ1. áj«guª jhYfhÉYŸs cilah®FoÆš fhz¥gL§ fšbt£blh‹W ïtid ‘nk‰bfGªjUËa njt®2, v‹W F¿¥ãLtJ« m¿a‰ghyjhF«. m¢brh‰bwhlÇ‹ c©ik¥ bghUŸ ahJ v‹gJ bjÇaÉšiy. ït‹ nk‰¿irÆš giftnuhL ngh® Ãfœ¤âmâš ïwªj brŒâ m›thW k§fy tH¡fhf¡ Tw¥g£oU¤jš nt©L« v‹gJ áy m¿P®fŸ bfhŸif3.g©il¢ nrhH k‹dUŸ áy®, Fuh¥gŸË¤ JŠáabgUªâUkhtst‹4, FsK‰w¤J¤ JŠáa »ŸËtst‹5

v‹W r§f üšfËY« ‘bjh©il khdh‰ù®¤ JŠádcilah®6’ ‘M‰ù®¤ JŠádnjt®7’ ‘Midnk‰WŠádcilah®8’ ‘bgh‹khËif¤ JŠád njt®9’ v‹Wfšbt£L¡fËY« brhšy¥g£LŸsd®. <©L vL¤J¡fh£l¥bg‰w m¤bjhl®fŸ všyh« m›ntªj®fŸv›bt›Él§fËš ïwªjd® v‹w brŒâia Äf¤bjËthf¥ òy¥gL¤J»‹wd. Mdhš, ‘nk‰bfGªjUËa’ v‹w mil bkhÊ mt‰iw¥nghš ïwªj brŒâiacz®¤jÉšiy. ï›ntªj‹ ïwªj brŒâ Tw¥g£oUªjhšmj‰FÇa milbkhÊ m¡fhy xGfyh‰¿‹go mikªâU¡F« v‹gJ â©z«. vdnt, ‘nk‰bfGªjUËa’ v‹wbjhl®¡F ntW bghUŸ ïU¤jš nt©L«. mJ, nrhHeh£o‰F nk‰nfíŸs ehLfS¡F ï›tur‹ jy ah¤âiubr‹W âU«ã tuhikia xUfhš F¿¥ãD§ F¿¡fyh«.átPhÅahf ÃyÉa ï«Ko k‹d‹, j‹ muir¤ JwªJ

1. Ins. 283 of 1908.

2. Ins. 540 of 1920.

3. Ep. Ind., Vol. XXVI, p. 84.

4. òweh}W - ghlšfŸ 58 & 60.

5. òweh}W - ghlšfŸ 34 & 46.

6. S. I. I., Vol. III, No. 42.

7. Ibid, Nos. 15, 16 and 17.

8. Ibid, Vol. V, No. 720.

9. Ibid, Nos. 723 and 980.


m§‡d« nghÆU¤jš ïašngah«. g§fq® ÍšyhÉ‰fhz¥gL« fšbt£blh‹W1 ïtid¢ ‘átPhdf©luhâ¤j®’ v‹W F¿¥ãLtjhš ïtD¡F« ikN®ïuh¢áa¤â‹ bj‹ gFâÆÈUªj f§f eh£o‰F«VnjD« xU bjhl®ò ïUªâU¤jš nt©L« v‹gJe‹F bgw¥gL»‹wJ. m¡fšbt£L¢ áijªâU¤jyhšïtid¥ g‰¿ m~J cz®¤JŠ brŒâfis m¿a ïayÉšiy. vÅD« ït‹ gil¤jiyt‹ xUt‹, mªeh£LkHñ®¡ nfhÆÈš, f©luhâ¤jÉl§fiuí« ckhgunkRtÇahiuí« vGªjUSÉ¤J tÊgh£o‰FÃtªj« mË¤JŸsd‹ v‹gJ m¡ fšbt£lhš m¿a¡»l¡»‹wJ. nrhH eh£o‰F tl nk‰»š m¤Jiz¢nrŒikÆYŸs f§f eh£oš f©luhâ¤j Él§f®vGªjUSÉ¡f¥ bg‰wik¡F¤ j¡f fhuz« ïU¤jšnt©L« v‹gJ xUjiy.

ïÅ, ikN® ïuh¢áa¤âš eªâ v‹D« CÇYŸsxU át‹ nfhÆÈš X® mur® gok« csJ. mJ nrhHk‹duJ gok« v‹W m§F tH§f¥gL»‹wJ.2 mJnahf¤âš å‰¿U¡F« ÃiyÆš mik¡f¥bg‰WŸsJ.nfhndÇ uhròu¤âYŸs f©luhâ¤j‹ gok¤â‰F«mj‰F« ntWghL ÄFâahf¡ fhz¥glÉšiy. vdnt,mJ e« f©luhâ¤j nrhHid Ãidî T®j‰F it¡f¥bg‰w cUt¢ áiyahjš nt©L«. Mfnt, ï¢brŒânkny F¿¥ã£l tuyh‰¿‰F¢ rh‹whf Ã‰wš fh©f.

átg¡âí« jÄœ¥ òyikí« xU§nf mika¥bg‰w ï›ntªj‹ jh‹ tz§»a âU¥gâfËšvGªjUËíŸs ïiwt‹ÛJ gy gâf§fŸ ghoÆU¤jšTL«. mt‰WŸ, nfhÆ‰ gâf« x‹nw ïªehËš ek¡F¡»il¤JsJ.

1. Ep. Car. Vol. IX, Chennapatinam No. 92.

2. Portrait Sculpture of South India, p. 29.


f©luhâ¤jD¡F¥ gy M©LfŸ tiuÆškf¥ng¿‹¿ ïWâÆš br«ãa‹khnjÉghš xUjt¥òjšt‹ ãwªjd‹. mtD¡F kJuhªjf‹ vdî« c¤jknrhH‹ vdî« ïU bgaÇ£L tH§fyhÆd®.1j‹ kf‹áW FHªijah ÆUªjikahš j‹ j«ã mÇŠraidïsutR¥ g£l§f£o muáaš JiwÆš gH¡FtJïtdJ ï‹¿aikahj flikahÆ‰W, Mfnt, ït‹». ã. 953 - M« M©oš mÇŠraid ïsturdh¡»¥g£lK§ f£odh‹. kJuhªjf‹ ïisPdhÆUªjnghJf©luhâ¤j nrhH‹ ». ã. 957- ïš átbgUkh‹ âUtoÚHš vŒâdh‹2. br«ãa‹ khnjÉ, j‹ ïs«òjšt‹ghš it¤j m‹ã‹ bgU¡»dhš mtid X«ãts®¤jiyna j‹ flikahf¡ bfh©L átPhÅahfÃyÉa fztid¥ ãÇªJ« cÆUl‹ ïUªjdŸ. m›tuá,átbgUkhD¡F¥ gštif¤ bjh©LfŸ òÇtânyna j‹thœeh£fis¡ fÊ¤JtªjdŸ v‹gJ gy C®fËšfhz¥gL« fšbt£L¡fshš e‹F òydh»‹wJ.ï¡fhy¤âš nfhndÇ uhròu« v‹W tH§F« âUešy«v‹Dª âU¥gâÆš vGªjUËíŸs átbgUkhD¡Fm›t«ik j‹ fzt‹ bgauhš ‘f©luhâ¤j«’ v‹D§f‰wË mik¤J, mâš j‹ fzt‹ m›ÉiwtidtÊgLtJ nghš xU gok« it¤âU¥gJ« m¿a‰ghyjhF«3.

1. Ep. Ind., Vol. XXII, No. 34; Verse 22.

S. I. I., Vol. III, No. 205.

2. Ep. Ind., Vol. XXVI, p. 84.

3. m¥ gok¤â‹ Ñœ moÆš tU« fšbt£L csJ:- (1) “ÞtÞâ$ f©luhâ¤jnjt®njÉah® khnjto fshuhd $ br«ãa‹ khnjÉah® (2) j«Kila âUkfdh®$ kJuhªjf njtuhd $ c¤jk nrhH® âUuh{aŠ brŒj (3) UshÃ‰fj«Kilah® $ f©luhâ¤jnjt® âUehk¤jhš âUešy Kil ahU¡F¤ (4)âU¡f‰wË vGªjUSÉ¤J ï¤âU¡ f‰wËÆnyŒ âUešy Kilahiu¤âUto¤bjhG (5) »‹whuhf vGªjUSÉ¤j $ f©luhâ¤j njt® ït®.”(S. I. I., Vol. III, No. 146.)

ï¤âU¡nfhÆÈš ehŸ tÊghL« ãw ÉHh¡fS« eil bgWtj‰F¢ br«ãa‹khnjÉ Ãy§fŸ tH§»¢ brŒJŸs V‰ghLfŸ go¤â‹òw¤j¡fd.


7. mÇŠra nrhH‹ ». ã. 956 - 957

f©luhâ¤jD¡F¥ ã‹d® mt‹ j«ãí«ïstuR¥ g£l§ f£l¥ bg‰¿UªjtDkh»a mÇŠra‹KoN£l¥ bg‰wh‹. ïtid mÇªjk‹ v‹W«mÇFynfrÇ v‹W« mªehËš tH§»íŸsd® v‹gJ áyfšbt£L¡fshš m¿a¡ »l¡»‹wJ 1. ït‹ Kj‰guhªjf nrhHDila _‹wh« òjšt‹; m›ntªjU¡F¡nfus murdhd gGnt£liua‹ kfŸgh‰ ãwªjt‹2;nguh‰wš gil¤j bgUåu‹ v‹W Midk§fy¢br¥ngLfËš òfœªJiu¡f¥ bg‰wt‹3; gunfrÇ v‹wg£lKilat‹. ït‹, j‹ jika‹ ïuhrhâ¤j‹ nrhHïuh¢áa¤â‹ tlgFâia¥ ghJfh¤J¡ bfh©oUªjfhy¤âš mtD¡F cjÉòÇj‰ bghU£L kiyakhdh£o‹ jiyefuh»a âU¡nfhtÿÇš bgU«gilíl‹ j§»ÆUªjh‹4. vdnt, nrhH®¡F« ïuhZouTl®¡F« guhªjf‹ M£áÆš Ãfœªj bgU« nghÇšïtD« fyªJ bfh©oU¤jš nt©L« v‹gJ â©z«.

ït‹ nrhHeh£oš r¡fut®¤âahf KoNoa ãwF,j‹ jªij ah£áÆ‹ ïWâÆš ïuhZouTl k‹d‹_‹wh§ »UZznjt‹ ft®ªJbfh©l bjh©ileh£ilí« âUKid¥gho eh£ilí« âU«g¡ if¥g‰wnt©L« v‹w v©z§bfh©L mj‰FÇa Ka‰áfis¢brŒa¤ bjhl§»dh‹. m›ÉU ehLfisí« bt‹W, j‹

1. S. I. I., Vol. VI, Nos. 31 and 32; Kanyakumari Inscription of Virarajendra,Verse 61.

2. Ep. Ind., Vol. XV, No. 5 Verses 22 and 23.

3. Ibid, Vol. XXII, No. 34 and 23.

4. Ibid, Vol. VII, p. 141.

61


M£á¡F£ gL¤â ÆUªj _‹wh§ »UZz njt‹,j‹ghš mil¡fy« òFªâUªj itJ«guha k‹dD¡Fmt‰iw aË¤J¤ j‹ ãuâÃâahfÉUªJ M©L tUkhWV‰ghL brŒâUªjh‹. m›ntªjD¡F¥ ãuâÃâahfmk®ªJ kyhL, thznfh¥gho ehL, á§fòu ehLv‹gt‰iw KjÈš murh©lt‹ É¡»ukhâ¤j itJ«gkfhuhr‹ v‹gJ bj‹dh®¡fhL Íšyh¡ ÑGÇYŸs xUfšbt£odhš bjËthf m¿a¥gL»wJ1. mtD¡F¥ã‹d® itJ«g kfhuhr‹ âUitaD« ãwF mt‹ kf‹$f©lD« ïuhZouTl k‹d‹ ãuâÃâfshfÉUªJm¥gFâfËš M£á òÇªjd®2. mÇŠra‹ jh‹ itJ«gntªjnuhL ngh® òÇªJ mªehLfis¡ if¥g‰wnt©oÆUªjikÆ‹, KjÈš j‹ òjšÉ mÇŠáif¥ãuh£oia xU thz®Fy k‹dD¡F kzŠ brŒJbfhL¤J m¡Fy¤âd® cwî« e£ò« bg‰W m‹ndh®¡FïuhZouTl®¤ bjhl®ò m‰W¥ nghF«go brŒJÉ£lh‹3. ã‹d®, ï›ntªj‹ nrhH ïuh¢áa¤â‹tlgFâahf¤ j‹ jªijÆ‹ fhy¤âÈUªj âUKid¥gho eh£ilí« bjh©il eh£ilí« if¥g‰Wtj‰F¥ bgU« gilíl‹ òw¥g£lh‹. m¥nghJeilbg‰w ngh® Ãfœ¢áfis m¿É¡F« fšbt£L¡fŸïJfhW« »il¤ây. Mdhš, tl M®¡fhL ÍšyhÉYŸs M‰ùÇš ït‹ ïwªjd‹ v‹W bjÇ»wJ.ïtid ‘M‰ù®¤ JŠád njt®’4 v‹W áy fšbt£L¡fŸTWtjhš ï¢ brŒâia e‹f¿ayh«. ït‹ nghÇš cÆ®Jwªjddh m‹¿ ïa‰ifahfnt ïwªjddh v‹gJï¥nghJ òy¥glÉšiy. ï¤jifa Ia¥ghLfŸvšyh« vâ®fhy¤âš »il¡F« Mjhu§fshš Ú§F«v‹gJ xUjiy.

1. Ins. 16 of 1905.

2. Ep. Ind., Vol. VII, pp. 142 – 44; Ins. 743 of 1905.3. Ins. 215 of 1911.

4. S. I. I., Vol. III, Nos. 15-17.


ïÅ, mÇŠradJ fšbt£L¡fŸ nrhH eh£ošah©L« fhz¥glhikahš ït‹ Ko Noa áyâ§fŸfËš ïwªâU¤jš nt©L« v‹gJ â©z«.MuhŒ¢áahsUŸ áy® ït‹ _‹W M©LfŸ M£áòÇªâU¤jš TL« v‹W fUJ»‹wd®.1 ïstuR¥ g£l«bg‰w ehŸ Kjš M£á ah©L fz¡»l¥gLtJ m¡fhy¤JtH¡fkhjÈ‹ m§‡d« fUJtj‰F ïlÄšiy v‹f.

ïtD¡F åk‹ Fªjit, Mâ¤j‹ nfhij¥ãuh£o,fšahÂ, óâ Mâ¤j¥ ãlhÇ v‹w eh‹F kidÉa®ïUªjd®2. mt®fSŸ, åk‹ Fªjit v‹gtŸ ÑiH¢rS¡»a k‹ddh»a ïu©lh« åk‹ òjšÉahtŸ.ïtŸ âU¥gHd¥ g¡f¤âÈUªj miua‹ Mâ¤j åk‹kfshí« ïU¤jš TL« v‹W fUj¥gL»wJ3. Fªjitv‹w bgaUl‹ nrhH eh£oš KjÈš fhz¥gL« muáï›t«ikahfnt ïU¤jyhY«, ï¥bga® Mªâueh£oš tH§F« bgauhÆU¤jyhY«, nrhH®fŸ j«gift®fis¥ òw§fhz nt©o¥ òweh£L ntªjUŸáyiu mªeh£fËš jk¡F cwÉduh¡»¡ bfh©LbeU§»a bjhl®ò it¤J¡ bfh©oU¤jyhY«mÇŠra‹ kidÉah»a ï«khnjÉ ÑiH¢ rS¡»ak‹d‹ kfshfnt ïU¤jš nt©L« v‹gJ e‹FJÂa¥gL«. k‰bwhU kidÉah»a Mâ¤j‹ nfhij¥ãuh£o v‹gtŸ xU nruk‹d‹ kfshjš nt©L«.ã¿bjhU kidÉah»a fšahÂ v‹ghŸ itJ«guha‹kfŸ v‹gJ m‹ã‰ br¥ngLfshš m¿a¥gL»wJ4.ntbwhU kidÉah»a óâ Mâ¤j ãlhÇ v‹gtŸ,bfhL«ghq®¡ FWÃy k‹d‹ óâ É¡»uk nfrÇah»abj‹dt‹ ïs§nfhntŸ kfŸ MtŸ5. ï›tuá,

1. Historical Sketches of Ancient Dekhan. 242.

2. S. I. I., Vol. XIII, No. 225.

3. The Cholas, ïu©lh« gâ¥ò, g¡f« 152.

4. Ep. Ind., Vol. XV, No. 5, Verse 24.

5. S. I. I., Vol. III, No. 96.


âU¢áuh¥gŸË¡F nk‰nf VG ikš öu¤âYŸsâU¢brªJiw¡ nfhÆiy¡ f‰wËahf vL¥ã¤J mj‰FehŸ tÊgh£o‰F ÃtªjK« mË¤ JŸsdŸ 1.ï›ntªjD¡F¥ guhªjf‹ v‹w òjšt‹ xUt‹ïUªjd‹. mt‹ itJ«guha‹ kfŸ fšahÂ v‹wmuáÆ‹gh‰ ãwªjt‹ v‹gJ m‹ã‰ br¥ngLfshšczu¥gL»wJ2.

ï›tÇŠra‹ ngudh»a Kjš ïuhruhr nrhH‹,tl M®¡fhL ÍšyhÉš âUtšy¤â‰F tl¡nf MWikÈYŸs nk‰gho v‹w CÇš mÇŠrna¢Ru« v‹D§nfhÆš x‹W vL¥ã¤J mj‰F Ãtªj§fS« tH§»íŸsd‹3. m¡nfhÆš j‹ gh£lid ÃidîT®j‰bghU£L Kjš ïuhruhr nrhH‹ mik¤jjhF«.ï¢brŒâia ‘M‰ù®¤ JŠád njt®¡F¥ gŸË¥gilahf cilah® $ ïuhruhr njt® v§fŸ efu¤âšvL¥ã¤jUËd âU mÇŠáif <Rtu¤J kfhnjt®4’v‹D§ fšbt£L¥ gFâÆdhš e‹Fzuyh«. m~JïªehËš nrhnH¢Ru« v‹W tH§F»‹wJ; MdhšmÊî‰w ÃiyÆÈU¥gJ tUªj¤j¡fJ.

1. Ibid, Vol. VIII, No. 626.

2. Ep. Ind., Vol. XV, No. 5; Verse 25.

3. S. I. I., Vol. III, Nos. 15, 16, and 17.

4. Ibid, No. 15.


8. ïu©lh« guhªjfdh»aRªju nrhH‹ (». ã. 957 - 970)

mÇŠra‹ ïwªj ã‹d®, mt‹ kf‹ ïu©lh«guhªjfnrhH‹ ». ã. 957-ïš nrhH ïuh¢áa¤â‰F¢ r¡fut®¤âahf KoN£l¥bg‰wh‹. ït‹, m›ntªj‰FitJ«guha‹ kfŸgh‰ ãwªj murFkhu‹ Mt‹.bg‰nwh®fŸ ïtD¡»£l bga® guhªjf‹ v‹gnjah«.ït‹ nguHFilatdhÆUªjik g‰¿¢ Rªju nrhH‹v‹D« bgaiu¥ ã‹d® vŒâd‹ v‹gJ m‹ã‰br¥ngLfshš m¿a¥gL»wJ1.

ïtid, ‘kJiu, bfh©l nfh ïuhrnfrÇt®k‹2’vdî«, ‘gh©oaid¢ Ru« ïw¡»d bgUkhŸ $RªjunrhHnjt®’3 vdî« fšbt£L¡fŸ TW»‹wd. òJ¡nfh£il ïuh¢áa¤âš bfhL«ghqÇš fhz¥gL§fšbt£blh‹¿š ït‹ ‘kJuhªjf‹ Rªju nrhH‹4’v‹W§ F¿¡f¥bg‰WŸsd‹. ït‰iwbašyh« T®ªJneh¡F§fhš, Rªju nrhH‹, j‹ gh£ldh»a Kj‰guhªjfnrhH‹ M£á¡F£g£oUªJ ãwF Ú§»¥nghd gh©oeh£il Û©L§ if¥g‰W« bghU£L¥ gh©oandhLngh®òÇªJ bt‰¿ bg‰¿U¤jš nt©L« v‹gJ e‹FbtËah»wJ.

Rªju nrhH‹ fhy¤âš gh©o eh£oš kJiukhefÇš å‰¿UªJ murh©lt‹ ïuhrá«k gh©oa‹kfdh»a åugh©oa‹ Mt‹. mtdJ M£áÆ‹ Mwh«

1. Ep. Ind., Vol. XV; No. 5 Verse 26.

2. S.I. I., Vol. III, Nos. 115, 116, 117 and 118.

3. Ep. Ind., Vol. XII, No. 15; Ins. 302 of 1908.

4. Inscriptions of the Pudukkottai State, No. 82.

65


M©L Kjš gh©o eh£oš fhz¥gL§ fšbt£L¡fËš mt‹ ‘nrhH‹ jiybfh©l nfh åu gh©oa‹’v‹W bgUikahf¡ Tw¥g£LŸsh‹1. Mfnt, ». ã. 953-ïš nrhH®¡F« åu gh©oa‰F« eilbg‰w ngh®x‹¿š gh©o ntªj‹ nrhH‹ xUtid¡ bfh‹¿U¤jšnt©L« v‹gJ â©z«. åugh©oa‹ fšbt£L¡fŸnrhH‹ bgaiu¡ F¿¥ãlhkš bghJthf¢ nrhH‹ v‹WTW»‹wikahš mtdhš nghÇš bfhšy¥g£lt‹nrhH¢ r¡ut®¤â ašy‹ v‹gJ« nrhH® FoÆš njh‹¿aX® murFkhudhfnt ÆU¤jš nt©L« v‹gJ« e‹FJÂa¥gL«. mt‹ aht‹ v‹gJ ï¥nghJ òy¥glÉšiy. nrhH murFkhu‹ xUtid åugh©oa‹K‹d® Ãfœªj nghÇš bfh‹wikahY«, mtÅlÄUªJgh©oa eh£il¡ if¥g‰w nt©L« v‹w v©z«Rªju nrhH‹ cŸs¤âš g‹dh£fshf Ãiybg‰¿UªjikahY«, ït‹ gh©o eh£o‹nkš gilbaL¤J¢br‹wh‹. mªeh£oYŸs nrñÇš Rªju nrhH‰F«åugh©oa‰F« bgU« ngh® eilbg‰wJ. m¥nghÇšRªju nrhHnd bt‰¿ vŒâdh‹. njhšÉí‰W¥ òw§fh£onahoa gh©o k‹d‹ Ru« òFªJ xËªJbfh©lh‹2. mJg‰¿na, Rªju nrhH‹ ‘gh©oaid¢Ru« ïw¡»d bgUkhŸ’ v‹W tH§f¥ bg‰wd‹. ït‹M£áÆ‹ Iªjh« M©L¡ fšbt£L¡fŸ3 ïtid‘kJiu bfh©lnfh ïuhrnfrÇt®k‹’ v‹W TWtjhšnrñ®¥ ngh® ». ã. 962-M« M©oš eilbg‰¿U¤jšnt©L« v‹gJ bjŸËJ. m¥ngh® Ãfœ¢á Midk§fy¢ br¥ngLfËš4 brhšy¥g£LŸsJ. m¥nghÇšåu gh©oaD¡F cjÉòÇj‰ bghU£L¢ á§fs eh£Lk‹d‹ eh‹fh« k»ªj‹ v‹gt‹ bgU« gilaD¥ãÆUªjik F¿¥ãl¤j¡fjhF«.

1. S.I. I., Vol. V, No. 455.


3. S.I. I., Vol. III, Nos. 114, and 115.

4. Ep. Ind., Vol. XXII; No. 34, Verse 25.


á§fs k‹d‹ brŒifia íz®ªj Rªju nrhH‹,j‹ gil¤ jiytD« bfhL«ghq®¡ FWÃy k‹dDkh»a guhªjf‹ á¿a ntsh‹ v‹gtid¥ bgU«gilíl‹ á§fs eh£o‰F ». ã. 965-ïš mD¥ãdh‹.m›th©oš mªeh£oš Ãfœªj nghÇš m¤jiyt‹cÆ® Jwªjh‹. m¢brŒâ ‘<H¤J¥g£l bfhL«ghq®ntsh‹ á¿a ntsh‹’ v‹w xU fšbt£L¥ gFâÆdhš1

m¿a¡ »l¡»‹wJ. Mfnt, Rªju nrhH‹ <H eh£LntªjndhL Ãfœ¤âa nghÇš bt‰¿ bgwÉšiy v‹WbjÇ»wJ. eh‹fh« k»ªj‹ j‹ gil¤jiyt‹ ‘nrdh’v‹gtid¥ bgU« gilíl‹ mD¥ã¢ nrhzh£L¥gilia vâ®¤J¥ ngh® òÇíkhW brŒjd‹ v‹W«m¥nghÇš á§fs¥gil bt‰¿ baŒjnt, nrhH k‹d‹<H k‹dndhL cl‹go¡if brŒJ bfh©L e£òÇikbg‰wd‹ v‹W« ïy§if¢ rÇjkh»a kfht«r«TW»‹wJ2. <H eh£oYŸs btr»Ç v‹w ïl¤âšfhz¥gL« k»ªjdJ fšbt£blh‹W3, nrdh v‹wá§fs¥gil¤ jiyt‹ jÄœ¥gilia¥ nghÇš bt‹wbrŒâia cWâ¥gL¤J»‹wJ.

Rªju nrhH‹ghš njhšÉí‰W XobahËªj åugh©oa‹, Û©L« kJiua«gâÆÈUªJbfh©LM£á òÇa¤ bjhl§»dh‹. gh©o eh£oš fhz¥gL«åu gh©oa‹ M£áÆ‹ 18, 19-M« M©L¡ fšbt£L¡fŸ4

mt‹ ». ã. 965, 966 -M« M©LfËš gh©o eh£oÈUªJmurh©ld‹ v‹gij¤ bjËthf¥ òy¥gL¤J»‹wd.vdnt, Rªju nrhH‹ kWgoí« gh©o eh£o‹ nkšgilbaL¥gJ ï‹¿aikahjjhÆ‰W. m¥gilbaG¢áí« ».ã. 966-M« M©oš ÃfœªjJ. gh©oeh£L¡F¥ bgU« gilíl‹ br‹W ngh® Ãfœ¤âa

1. S.I. I., Vol. V, No. 980.

2. The cholas, ïu©lh« gâ¥ò, g¡f« 154.

3. Epigraphia Zeylanica, Vol. I, P. 30.

4. T. A. S., Vol. III, No. 23.


jiyt®fŸ Rªju nrhH‹ òjštdh»a Mâ¤j fÇfhy‹,bfhL«ghq® ntŸ óâ É¡»uknfrÇ, bjh©il eh£L¢á‰wur‹ gh®¤ântªâut®k‹ v‹ngh®, mªeh£fËš Mâ¤j fÇfhy‹, ïisPdhÆUªj nghâY« bgUåu¤njhL ngh®òÇªJ åugh©oaid¡ bfh‹W bt‰¿khiy Nodh‹. mJ g‰¿na m›tuás§ Fku‹ ‘åugh©oaid¤ jiybfh©l nfh¥ gunfrÇt®k‹’ v‹Wfšbt£L¡fËš1 Tw¥g£LŸsd‹. m¥nghÇš fyªJbfh©oUªj jiyt®fsh»a óâ É¡»uk nfrÇí«gh®¤ântªâut®kD« jh« åugh©oaid¤ jiybfh©lt®fŸ v‹W j« fšbt£L¡fËš F¿¥ã£LŸsd®2. mt®fŸ gh©oeh£L¥ nghÇš gil¤jiyik t»¤J mjid el¤âa jiyt®fshjÈ‹m§‡d« T¿¡ bfhŸtâš Éa¥bgh‹WÄšiy. RªjunrhH‹ fšbt£L¡fŸ gh©oeh£oš ah©L« fhz¥glhikahš mªehL clnd nrhH® M£á¡F£ gL¤j¥glÉšiy v‹gJ nj‰w«. Mfnt, Rªju nrhH‹ m›t¥nghJ nghÇš bt‰¿ bg‰wnjhL mikªâUªjdnda‹¿¥ gh©o eh£il¡ if¥g‰¿ M£á òÇaÉšiyv‹gJ e‹F òydh»‹wJ.

ïÅ Rªju nrhHD« j‹ jªijia¥nghš tl¡nfíŸs âUKid¥gho eh£ilí« bjh©il eh£ilí«if¥g‰¿¤ j‹ MSif¡FŸ bfh©L tunt©L« v‹Wv©Âdh‹. mjid Ãiwnt‰W« bghU£L mªehLfËÈUªj ïuhZouTl®fË‹ ãuâÃâfnshL ït‹ngh® òÇªJ bt‰¿í« vŒâdh‹. ïtdJ M£áÆ‹Iªjh« M©L Kjš ït‹ fšbt£L¡fŸ bj‹dh®¡fhL, tl M®¡fhL, br§f‰g£L Íšyh¡fËš fhz¥gL»‹wd3. m‹¿í«, ït‹ ãuâÃâahf¤ bjh©ileh£oÈUªj gh®¤ântªâut®k‹ fšbt£L¡fS« m¥

1. S.I. I., Vol. III, No. 14, Ibid. Vol. VII, Nos. 74 and 800.

2. Ibid, Vol. III, Nos. 170, 177 and 179.

3. S.I. I., Vol. III, Nos. 114, 115, 116, 117 and 118. Ep. Ind., Vol IV, No. 48.


g¡f§fËš cŸsd1. ïªÃiyÆš ïuhZouTl k‹d‹_‹wh§ »UZznjt‹ fšbt£L¡fS« ». ã. 967tiuÆš mªj Íšyh¡fËš áy C®fËš fhz¥gL»‹wd.Mfnt RªjunrhH‹ m›ÉU ehLfisí« if¥g‰Wtj‰F¢brŒj Ka‰á á¿J á¿jhf¢ áy M©LfËš Ãiwnt¿aJnghY«. mªj Ãfœ¢áfis¡ fhy tiuaiwíl‹bjËthf m¿a ïayÉšiy. vÅD«, ». ã. 963 - M«M©onyna bjh©ileh£L¥ gFâfŸ ït‹ M£á¡F£g£L É£ld v‹W IaÄ‹¿¡ Twyh«2.

ïtD¡F¥ guhªjf‹ njÉa«k‹, thdt‹ khnjÉv‹D« ïU kidÉa® ïUªjd®. mt®fSŸ guhªjf‹njÉa«k‹ xU nruk‹d‹ òjšÉahthŸ3. k‰bwhUkidÉah»a thdt‹ khnjÉ v‹ghŸ âU¡nfhtÿÇÈUªj kiyakhdh£L¢ á‰wur‹ kfŸ4. ïtD¡F Mâ¤jfÇfhy‹, mU©bkhÊnjt‹ v‹w ïU òjštU« Fªjitv‹D« xU òjšÉí« ïUªjd®. mt®fSŸ Mâ¤j fÇfhy‹ïisPdhÆUªjnghnj åugh©oaid¥ nghÇšbfh‹wh‹ v‹W Midk§fy¢ br¥ngLfŸ TW»‹wd5.

RªjunrhH‹ j‹ _¤j òjštdJ åu¢ braiyí«M‰wiyí« cz®ªJ ». ã. 966 - š mtD¡F ïstuR¥g£l§f£odh‹. k‰bwhU kfdh»a mU©bkhÊnjt‹ v‹gtnd ã‹d® v¤âirí« òfœgu¥ã ïÅJthœªj Kjš ïuhruhrnrhH‹ Mt‹. Fªjit¥ ãuh£otšytiua‹ tªâa njtD¡F kzŠbrŒJ bfhL¡f¥bg‰wdŸ6. m›turFkhu‹ nt§» eh£oš thœªj ÑiH¢

1. S.I. I., Vol. III, Nos. 152 to 198.

2. Ep. Ind., Vol. VI, P. 331.

3. S.I. I., Vol. V, No. 723.

‘bgh‹khËif¤ JŠádnjt® njÉah® nrukhdh®kfsh® guhªjf‹ njÉa«kdh®.’

4. S.I. I., Vol. VII, No. 863.

5. Ep. Ind., Vol. XXII, No. 34, Verse 28.

6. S.I. I., Vol. II, No. 6. $ ïuhruhr njt® âU¤jk¡ifah® tšytiua®tªâanjt® kfhnjÉah® Mœth® guhªjf‹ Fªjitah®.


rS¡»a® kuãddhjš nt©L«1. mt‹ Fªjitiakzªj ãwF nrhH eh£onyna j§»É£ld‹ v‹WbjÇ»wJ.

kHeh£L m‹ãš v‹D« CÇddha mÃU¤jãukhâ uh#‹ v‹gh‹ Rªju nrhHD¡F mik¢rdhfïUªjd‹. mtD¡F¤ âUtGªö® eh£oYŸsfUzhfu k§fy« v‹D« CÇid ïiwÆÈahfï›ntªj‹ tH§»dh‹. ïJ F¿¤J mË¡f¥bg‰wbr¥ngLfŸ m‹ã‰ br¥ngLfŸ vd¥gL«. ïJfhW§»il¤JŸs nrhH k‹duJ br¥ngLfSŸ ï›t‹ã‰br¥ngLfns Äf¥ gHik thŒªjit.

ïÅ, RªjunrhHdJ M£áÆ‹ ïWâ¡ fhy¤âšâL¡»l¤j¡f Ãfœ¢ábah‹W eilbg‰W ït‹ kdKilªJ ïu©blhU â§fŸfËš ïw¡F«go brŒJÉ£lJ. m~J ït‹ Kjš kfD« bgUåuDkh»aMâ¤j fÇfhy‹ ». ã. 969 - M« M©oš nrhH eh£ošáy tŠrf®fshš bfhšy¥g£liknaah«. áj«guªjhYfhit¢ nr®ªj fh£Lk‹dh® nfhÆY¡fÂ¤jhfîŸscilah® FoÆš fhz¥gL« fšbt£blh‹W2 m›turFkhuid¡ bfh‹wt® aht® v‹gij¤ bjŸËâ‹ cz®¤J»‹wJ. m¡ bfhLŠbraiy¤ JÂªJ brŒJ Ko¤njh®,nrhk‹ uÉjhrdhd gŠrt‹ ãukhâuh#‹, gunkRtudhd ïUKo¢nrhH ãukhâuh#‹. kiya}uhdhdnutjhr¡ »ukÉ¤j‹ v‹ngh®. mªehštU« cl‹ãwªnjh® v‹gJ m¡ fšbt£lhš m¿a¡»l¡»‹wJ.mt®fSŸ ïUt®, gŠrt‹ ãukhâuh#‹, ïUKo nrhHãukhâuh#‹ v‹D« ca®ªj g£l§fŸ bg‰wtuhfïU¤jyhš mt®fŸ murh§f c¤ânahf¤âš mk®ªâUªjmªjz® Mt®. mt®fŸ muáaš mâfhÇfshÆUªJ« j«

1. tšyt® v‹W jÄœeh£L¡ fšbt£L¡fËš F¿¥ãl¥bg‰wt®fŸ rS¡»aU«ïuhZou TlUnk aht®. <©L¡ F¿¥ãl¥bg‰w tšytiua‹ ÑiH¢ rS¡»antªj‹ Mt‹.

2. Ep. Ind., Vol. XXI, No. 27.


ïstur dhd Mâ¤j fÇfhyid tŠrfkhf¡ bfh‹wik¡F¡fhuz« òy¥glÉšiy. f©luhâ¤j nrhH‹ òjštdh»ac¤jknrhH‹ v‹gt‹, jh‹ muR f£oš VW« bghU£LxU Nœ¢á brŒJ mtid¡ bfhšÉ¤âU¤jš TL«v‹gJ áy® fU¤J1. mjidahuhŒªJ Koî fh©gJ«<©L ï‹¿aikah jnjah«.

c¤jk nrhHD¡F m¡ bfhLŠ braÈš bjhl®òïUªâU¥ã‹, Mâ¤j fÇfhy‹ j«ãí« Fofshš m‹òghuh£o¥ ngh‰w¥bg‰wtD« bgÇaåuDkh»a KjšïuhruhrnrhH‹ mÇaizia¡ if¥g‰¿¤ jhnd M£áòÇa¤ bjhl§Fthnda‹¿ mjid m›î¤jk nrhH‹bg‰W murhs cl‹g£L¤ jh‹ xJ§»¡ bfh©oU¡fkh£lh‹. ïuhruhrnrhH‹ j‹ á¿ajªijah»a c¤jknrhHD¡F eh£il M£á òÇtâš ÉU¥gKŸs tiuÆšjh‹ mjid kd¤jhšTl ÉU«òtâšiy v‹W j‹FofËl« T¿dh‹ v‹gJ âUthy§fh£L¢ br¥ngLfshš m¿a¡»l¡»‹wJ.2 c¤jknrhH‹ Nœ¢áÆdhšj‹ jika‹ bfhšy¥ g£oUªjhš ïuhruhrnrhH‹mt‹ghš m¤Jiz m‹ò« kâ¥ò« it¤J m›thWT¿ÆU¡fkh£lh‹ v‹gJ xUjiy. c¤jknrhH‹,ïsturdhÆUªjtid¡ bfhšY«go brŒJ jh‹g£l«bgw Ka‹¿Uªjhš mtD¡F¡ FofŸ Mjuî«muáaš mâfhÇfŸ T£Lwî« v‹W« »il¤âU¡fkh£lh. mjdhš cŸ eh£oš mikâÆ‹ikí« fyfKnkV‰g£oU¡F«. Mdhš, nrhH ïuh¢áa¤âš v¥gFâÆY«FH¥g« á¿JÄ‹¿ c¤jk nrhH‹ M£á Äf mikâahfeilbg‰wJ v‹gJ gy fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»wJ3.Mfnt v¡fhuz« g‰¿nah c£gif bfh©oUªj ïu©Lmuáaš mâfhÇfS« mt®fŸ cl‹ãwªjh® ïUtU«xU§Fnr®ªJ Mâ¤j fÇfhyid tŠrfkhf¡ bfh‹W

1. The Cholas, ïu©lh« gâ¥ò, g¡f§fŸ 157 - 158.

2. S.I. I., Vol. III, No. 205, Verse 69.

3. S.I. I., Vol. III, Nos. 128, 142, 143, 145 and 151.


É£ld®1 v‹gJ« ï¡bfhiy Ãfœ¢áÆš c¤jknrhHD¡F¢ á¿J« bjhl®ãšiy v‹gJ« e‹F btËahjš fh©f.

m‹¿í«, ïuhruhrnrhH‹ M£á¡fhy¤J¡fšbt£L¡fŸ2 br«ãa‹ khnjÉahiu¡ F¿¡FÄl§fËš “$ c¤jknrhH njtiu¤ âUtÆW thŒ¤j $br«ãa‹khnjÉ¥ ãuh£oah®” vdî«, “$ c¤jknrhHnjt® j§fsh¢áah® $ guhªjf‹ khnjtofshuhd $ br«ãa‹khnjÉah®” vdî« c¤jk nrhHid¥òfœªJ TWtjhš Mâ¤j fÇfhy‹ c¤jk‹nrhH‹Nœ¢áÆdhš bfhšy¥glÉšiy v‹gJ e‹F bjËa¥gL«.

ïÅ, c¤jknrhH‹ M£áÆš Mâ¤j fÇfhyid¡bfh‹wt®f£F¤ j©lid Éâ¡f¥glhkš ïuhruhrnrhH‹ M£áÆš ïu©lh« M©ony Éâ¡f¥g£oU¤jyhšm¡bfhiy Ãfœ¢áÆš c¤jk nrhHD¡F« bjhl®òïUªâU¤jš nt©L« v‹gJ MuhŒ¢áahs® áy®bfhŸif. bfhiy òÇªnjhUŸ xUtD¡F« mtid¢rh®ªnjh®¡F« »il¤j j©lid ïuhruhr nrhH‹M£á fhy¤âš Ãiwnt‰w¥g£lik cilah® Fo¡fšbt£lhš m¿a¥gL»wJ. m¡ fšbt£o‹ Jizbfh©L c¤jk nrhH‹ÛJ F‰w§fh©lš v§‡d«bghUªJ«? kiwÉš Ãfœªj m¡bfhiyÆš bjhl®òilat® aht® v‹gij MuhŒªJ gh®¤J midt®¡F«j©lid Éâ¥gj‰FŸ áy M©LfŸ fÊªâU¤jšTL«. mj‰FŸ c¤jknrhH‹ M£áí« KobtŒâÆU¡fyh«. mjdhš ïuhruhrnrhH‹ M£áÆš vŠánah®¡F¤ j©lid Éâ¡F«go ne®ªjik ïašngah«.Mjyhš, m¡bfhiyg‰¿ c¤jknrhH‹ xUtU¡F«

1. bfh‹wt®fSŸ gh©oeh£L muáaš mâfhÇah»a gŠrt‹ ãukhâ uh#D«xUtdhÆU¤jyhš gh©o eh£ltuha gift® ö©Ljny ï¡bfhiyÃfœ¢á¡F¡ fhuzkhjš TL«.

2. S.I. I., Vol. XIII, Nos. 14, 72, 144, 170, and 332.


j©lid Éâ¡fÉšiy v‹W v¤jifa MjhuKÄ‹¿v›thW TwKoí«?

RªjunrhH‹ ». ã. 969 - š j‹ Kjš kfdh»a Mâ¤jfÇfhyid ïHªjikahš M‰bwhzh¤ J‹g¤âš MœªJm›th©onyna fhŠákh efÇÈUªj bgh‹ khËifÆš1

cÆ® Jwªjh‹. mJg‰¿na, ï›ntªj‹ ‘bgh‹ khËif¤JŠádnjt®’ v‹W áy fšbt£L¡fËš2 F¿¥ãl¥g£LŸsd‹. ït‹ kidÉaUŸ thdt‹ khnjÉv‹ghŸ, j‹ fzt‹ghš mst‰w m‹òilatshjÈ‹ãÇth‰whkš jhD« cl‹f£ilna¿ xU§nf khŒªjdŸ.m«khnjÉÆ‹ bra‰fUŠbraš âUthy§fh£L¢br¥ngLfËš brhšy¥g£LŸsJ3. m‹¿í«,âU¡nfhtÿÇYŸs fšbt£blh‹W4 thdt‹ khnjÉÃfœ¤âa m›tUŠbraiy vL¤J¡ T¿,

brªâU klªijk‹ Óuh# uh#‹ïªâurkhd‹ ïuh#r®tŠPbdD«òÈia¥ gaªj bgh‹kh‹ fÈia¡fuªJ futh¡ fhÇif RuªjKiykf¥ ãÇªJ KH§bfÇ eLtQ«jiykf‰ ãÇah¤ ijaš ÃiybgWª

ö©lh És¡F . . . .. . . . . kÂKo tst‹RªjunrhH‹ kªjujhu‹âU¥òa Ka§FªnjÉ

v‹W ghuh£LtJ czu‰ghyjhF«. m«khnjÉ, j‹ïs§FHªijia¥ ãÇªJ fztndhL cl‹f£ilV¿a brŒâia¡ TW« ‘Ruªj, Kiykf¥ ãÇªJKH§bfÇ eLtQª - jiykf‰ ãÇah¤ ijaš’ v‹wgFâ go¥ngh® cŸs¤ij cU¡Fª j‹ikaJ.

1. S.I. I., Vol. III, No. 142.

2. Ibid, Vol. II, No. 6. Ibid, Vol. V, Nos. 723 and 980.

3. Ibid, Vol. III, No. 205. Verses 65 & 66.

4. Ibid, Vol. VII, No. 863.


Kjš ïuhruhrnrhH‹ jŠirkhefÇš vL¥ã¤jïuhruhnr¢Ru« v‹D« bgÇa nfhÆÈš Fªjit¥ãuh£o, j‹ jªij RªjunrhH‹ gok¤ijí« jhŒ thdt‹ khnjÉÆ‹ gok¤ijí« vGªjUSÉ¤J mt‰¿‰FehŸ tÊgh£o‰F Ãtªjkhf¥ bgU« bghUŸ tH§»íŸsik <©L m¿a‰ghyjh«1. m‹¿í«, m›t«ik,jŠira«gâÆš j‹ jªijÆ‹ bgauhš RªjunrhHÉ©zf® MJurhiy v‹w kU¤Jt Ãiya« x‹W ÃWÉmjid el¤âtUtj‰F kU¤Jt¡fhÂahf ÃyK«mË¤JŸsdŸ2.

bj‹dh®¡fhL ÍšyhÉYŸs cyfòu« v‹w CÇšRªjunrhH¥bgU«gŸË v‹D« ò¤j nfhÆš x‹W«3

v©zhÆu« v‹D« CÇš Rªju nrhH É©zf® v‹wâUkhšnfhÆš x‹W«4 tl M®¡fhL ÍšyhÉYŸsãuknjr« v‹w CÇš RªjunrhH¥ ngnuÇ v‹D« VÇx‹W«5 òJ¡nfh£il eh£oš âUbkŒaª jhYfhÉšRªjunrhHòu« v‹D« efu« x‹W«6 ïUªjd v‹gJfšbt£L¡fshš m¿a¥gL»‹wJ. mit bašyh«ï›ntªj‹ M£á¡fhy¤âš mik¡f¥ bg‰wdthjšnt©L«. mt‰WŸ, Rªju nrhHòu« v‹gJ ï¡fhy¤âšRªju« v‹W tH§F»‹wJ. mt‰iw bašyh« E©Ââ‹neh¡FÄl¤J, ït‹, j‹ M£á¡F£g£l ehLfËšk¡f£F¥ gštif ey§fS« òÇªJ òfGl‹ br§nfhšbrY¤âtªjh‹ v‹gJ ïÅJ òydhF«.

RªjunrhH‹ MSifÆš J‹g¤jhš ‘M’ v‹WXyÄ£L mu‰¿at® vtU« ïy® v‹W« mj‰F khwhf¢átbgUkhid tz§F§fhš k¡fŸ T¿a ‘mu’ v‹w

1. S.I. I., Vol. II, No. 6.

2. Ins. 248 and 249 of 1923.

3. Ins. 141 of 1919.

4. 3A 335 of 1917.

5. Ins 264 of 1915.

6. Inscriptions of Pudukkottai State, No. 189.


xÈjh‹ nf£f¥bg‰wJ v‹W« âUthy§fh£L¢br¥ngLfŸ TW»‹wd1.

ï«k‹d® k‹d‹ jÄœ¥ òyt®fis e‹F MjÇ¤JŸsh‹. ït‹ fhy¤âš thœªj òyt®fŸ aht® v‹gJï¥nghJ òy¥glÉšiy. vÅD«, mt®fŸ ït‹nkšghoa ghlšfSŸ ïu©L åunrhÊa ciuÆš nk‰nfhshf vL¤J¡ fh£l¥g£oU¡»‹wd2. mt‰whšït‹ átbgUkhÅl¤âš bgÇJ« <LghLilat‹v‹gJ« bgs¤j« Kjyhd òw¢ rka§fis btW¡fhkšMjÇ¤J tªjt‹ v‹gJ« ïÅJ btËah»‹wd.bgs¤j rka¤âduhd jÄœ¥ òyt® xUt® ï›tur‹t©ikí« td¥ò« â©ikí« áwªJ cy»š thGkhWò¤j® bgUkhid nt©o¥ guÉÆU¥gJ F¿¥ãl¤j¡fbjh‹wh«. vdnt, ït‹ rka¥ bghiwíilatdhŒ¥gštif¢ rka§f£F« ghJfhtš ó©l bgU§Fzntªjdhf thœªJ tªjd‹ v‹gJ bjŸËJ.

ïÅ, åunrhÊa ciuÆ‰ fhz¥gL« m¥giHaghlšfŸ, ïtid ‘nkjF eªâòÇ k‹d® Rªju¢ nrhH®’v‹W« ‘giHahiw ef®¢ Rªju¢ nrhH®’ v‹W«TW»‹wikÆ‹ ït‹ giHahiw efÇÈUªJ M£áòÇªâU¤jš nt©Lbk‹gJ e‹f¿a¡»l¡»‹wJ.mªef®, F«gnfhz¤â‰F¤ bj‹ nk‰nf _‹W ikšöu¤âš giHahiw v‹D« bgaUl‹ ïªehËš xUá‰ùuhf cŸsJ. m¢á‰ùiuí« mjid¢ NœªJŸsKiHô®, g£O¢Ru«, âU¢r¤âK‰w«, nrhHkhËif,


2. ïªâu ndw¡ fÇaË¤ jh®gÇ naHË¤jh®brªâU nkÅ¤ âdfu‰ F¢át dh®kz¤J¥igªJ» nyw¥ gšy¡ fË¤jh® giHahiwef®¢Rªju¢ nrhHiu ahtbuh¥ gh®fË¤ bjh‹Åy¤nj (åunrh - my§. 10)

nghâaª âUÃH‰ òÅjÃ‰ guîJ«nkjF eªâòÇ k‹d® Rªju¢nrhH® t©ikí« td¥ò«â©ikí« cy»‰ áwªJthœ bfdnt. (åunrh - ah¥ò. 11. )


mÇ¢rªâuòu« MÇa¥gilô®, g«ig¥ gilô®, òJ¥gilô®, kz¥gilô®, nfhz¥bgUkhŸ nfhÆš,âUnk‰wË, jhuhRu«, ehj‹ nfhÆš v‹W tH§F«eªâòuÉ©zfu« M»a C®fisí« j‹df¤J¡ bfh©LK‰fhy¤âš bgÇa efukhf m~J mikªâUªjJ v‹gij¤njthu¥gâf§fshY« m›Él§fËš fhz¥gL«fšbt£L¡fshY« m¿ayh«. m‹¿í« nr¡»HhuofŸ,‘njÇ‹ nkÉa brG kÂ åâfŸ áwªJ ghÇš ÚoabgUik nr® gâ giHahiw’1 v‹W mjid¥ bgUefuhfnt T¿ÆU¥gJ« m¿a¤j¡fJ. m«khef® bt›ntWmur® fhy§fËš bt›ntW bga®fis vŒâ Äf¢áw¥ò‰¿UªjJ v‹gJ btW« òidªJiua‹W. mJ ».ã. VHh« ü‰wh©oš giHahiw ef® vdî«, v£lh«ü‰wh©oš eªâòu« vdî«, x‹gJ g¤jh« ü‰wh©LfËš giHahiw eªâòu« vdî«, gâbdh‹wh«ü‰wh©oš Kobfh©l nrhHòu« vdî«, g‹Åu©lh«ü‰wh©oš ïuhruhròu« vdî« tH§f¥bg‰wJv‹gij¥ g©il¤ jÄœ üšfS« fšbt£L¡fS«e‹Fz®¤J»‹wd. mªefÇš m¡fhy¤âš nrhH k‹d®fË‹ mu©kid mikªâUªj ïl«, ï¡fhy¤âš nrhHkhËif v‹D« xU jÅôuhf cŸsJ. m›tu©kidia¢R‰¿Y« K‹ÅUªj eh‹F gilåLfŸ ï¥nghJ eh‹FC®fshf ïU¡»‹wd. vdnt nrhH® fhy§fËš mJbgÇa efukhÆUªjnjhL m›ntªjU£ áy®¡Fïu©lhtJjiyefuhf ïUªJ òfbHŒâaJ v‹gJ« m¿a‰ghyjh«2.

1. bgÇa òuhz« - mk®Úâehadh® òuhz«. gh. 1.

2. brªjÄœ 43 M« bjhFâ 4.5 M« gFâfËš ah‹ vGâíŸs giHahiw ef®v‹D§ f£LiuÆš ï« khefiu¥ g‰¿a brŒâfis És¡fkhf¡ fhzyh«.


9. c¤jk nrhH‹ ». ã. 970 - 985

ït‹ Kjš f©luhâ¤j nrhHDila òjšt‹.m›ntªj‹ ïwªjnghJ ït‹ áWFHªijahÆUªjikahš KoN£l¥ bgwÉšiy. mªehËš f©luhâ¤j‹j«ã mÇŠra‹ v‹gt‹ r¡fut®¤âahfKo N£l¥bg‰Wmurh©lh‹ v‹gJ« ãwF mt‹ kf‹ Rªju nrhH‹M£á òÇªjd‹ v‹gJ« K‹d®¡ Tw¥g£LŸsd.RªjunrhHD¡F¥ ã‹d® mt‹ kf‹ Kjš ïuhruhrnrhH‹ g£l« bg‰W murhsnt©L« v‹W nrhHeh£oÈUªj bghJk¡fŸ bgÇJ« ÉU«ãd® v‹gJ âUthy§fh£L¢ br¥ngLfshš e‹f¿a¡ »l¡»‹wJ1. m‹ndh®m§‡d« ÉU«ãí«, ïuhruhr nrhH‹, j‹ bgÇagh£l‹ òjštD« jd¡F¢ á¿a jªijíkh»a c¤jknrhHdJ cÇikiaí« ÉU¥g¤ijí« kâ¤J ïtD¡F¢nrhHeh£o‹ M£áia mË¤jd‹ v‹gJ <©L czu‰ghyJ. vdnt ïuhruhr nrhHdJ Ãaha cz®¢áí«mwbe¿ ãiHah¡ bfhŸifínk c¤jk nrhH‹ KoN£l¥bgWtj‰F VJ¡fshf ïUªjd v‹gâš á¿J«IaÄšiy. ït‹ KoN£L ÉHh ». ã. 969 ï‹ïWâÆyhjš ». ã. 970 ï‹ bjhl¡f¤âyhjš eilbg‰¿U¤jš nt©L« v‹gJ âUÉil kUöÇYŸs xUfšbt£lhš òydh»‹wJ2. ïtid¡ nfh¥gunfrÇt®kuhd $ c¤jknrhH njt®3 v‹W fšbt£L¡fŸTW»‹wikahš ï›ntªj‹ ‘gunfrÇ’ v‹w g£l«òidªJ murh©lt‹ v‹gJ nj‰w«. ïtD¡F K‹M£áòÇªj Rªju nrhH‹ ‘ïuhr nfrÇ’ v‹w g£l«


2. Ibid, No. 131.

3. Ibid, No. 128 and 150.

77


bg‰wtdhjÈ‹ ït‹ ‘gunfrÇ’ v‹W j‹id¡ T¿¡bfhŸtJ m¡fhy¤ bjhGfyh‰¿‰F V‰òilanjah«.

ïÅ, c¤jk nrhH‹ M£á¡ fhy¤J¡ fšbt£L¡fŸbr§f‰g£L ÍšyhÉš âUKšiythÆš1, fhŠáòu«2,âUbth‰¿ô®3, âUtlªij4, ÛŠN®5 v‹D« C®fËY«,tl M®¡fhL ÍšyhÉš gH§nfhÆš6, âUkhšòu«7

v‹D« C®fËY«, bj‹dh®¡fhL ÍšyhÉš âUtâifåu£lhd8¤âY« fhz¥gL»‹wikahš bjh©ilehL« âUKid¥ghoehL« ï›ntªj‹ M£á¡F£g£oUªjd v‹gJ bjŸËâ‹ És§F«. ïuhZouTlk‹ddh»a _‹wh§ »UZz njt‹ if¥g‰¿ M©Lbfh©oUªj mªehLfŸ RªjunrhH‹ fhy¤ânynanrhH® M£á¡FŸshÆd. vdnt, c¤jknrhH‹ M£á¡fhy¤âš mªehLfŸ v¤jifa ï‹dšfSÄ‹¿ Ä¡fmikâahf e‹ÅiyÆš áwªâUªjd v‹gJ m§F¡fhz¥gL« fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»wJ.

nrhH eh£oY« ï›tur‹ fhy¤J¡ fšbt£L¡fŸÄFâahf¡ fhz¥gL»‹wd. mit, ït‹ jhŒ br«ãa‹khnjÉí« ït‹ njÉkh®fS« muáaš mâfhÇfS«òÇªj mw¢brašfisbašyh« TWtdthíŸsd. mt‰whšm¡fhy¤J M£á Kiw, k¡fŸ Ãiy, tH¡fbthG¡f§fŸ,bghUshjhu Ãiy Kjyhdt‰iw e‹f¿ayh«.

ïÅ, ï«k‹ddJ M£áÆ‹ gâdhwh« M©oštiua¥bg‰w br¥ngLfŸ9. br‹idÆYŸs bghU£

1. S.I. I., Vol. III, No. 141.

2. Ins. 2 of 1906.

3. S.I. I., Vol. III, No. 143,

4. Ibid, No. 125.

5. Ins. 134 of 1916.

6. Ins. 352 of 1925.

7. S.I. I., Vol. III, No. 142.

8. Ins. 398 of 1921.1

9. S.I. I., Vol. III, No. 128.


fh£á¢ rhiyÆš ïU¡»‹wd. mt‰WŸ tlbkhÊ¥gFâ fhzhk‰ nghŒÉ£likÆ‹ jÄœ¥ gFâ kh¤âu«ï¥nghJ cŸsJ. mj‹ Jiz bfh©L ï›ntªj‹K‹ndh® tuyh‰iw m¿a ïayhJ. vÅD«, mt‹fhy¤J¢ brŒâfSŸ áyt‰iwí« nrhH®fË‹ M£áKiwiaí« mjdhš m¿ªJ bfhŸsyh«. m‹¿í«,g¤jh« ü‰wh©oš jÄœ vG¤J¡fŸ tÇtoÉš v›thWïUªjd v‹gij cz®ªJ bfhŸtj‰F m¢br¥ngLfŸga‹gLtdthF«.

c¤jk nrhHD¡F¥ gy kidÉa® ïUªjd® v‹gJbr«ãa‹ khnjÉ v‹D« CÇš fhz¥gL« fšbt£L¡fshš òy¥gL»‹wJ. mt®fSŸ It® bga®fŸ, m›ñÇšxnu fšbt£oš F¿¡f¥ g£oU¡»‹wd.m‹ndh® g£l‹jhdJ§», kHgho¤ bj‹dt‹khnjÉ, ïU§nfhs®kfŸ thdt‹ khnjÉ, ÉG¥giua® kfsh»a »HhdofŸ,gG nt£liua® kfŸ v‹ngh®1. g£l¤juáahfÉs§»atŸ _¤j e«ãuh£oah»a âÇòtd khnjÉahtŸ2. m‹¿í« gŠrt‹khnjÉ, brh‹dkhnjÉ,M%u‹ m«gy¤jofŸ v‹D« ntWkidÉaU« ïUªjd®3.mt®fŸ všnyhU«, j« khÄah»a br«ãa‹khnjÉbgauhš jŠir Íšyh ehf¥g£odª jhYfhÉš cŸsbr«ãa‹ khnjÉ v‹D« CÇš4 vL¥ã¤j âU¡fÆyha«v‹D« áthya¤â‰F ehŸtÊgh£o‰F« â§fŸ ÉHh¡fS¡F« gy Ãtªj§fŸ mË¤JŸsd®. ï¢brayhšmt®fŸ všnyhU« j« fztid¥ gaªj khÄÆl¤Jv¤Jiz m‹ò« kÇahijí« it¤âUªjd® v‹gJïÅJ És§F«.

1. Ins. 494 of 1925.; Ins. 298 of 1908.

2. Ins. 488 of 1925 and Ins. 496 of 1925.

3. Ins. 491, 492 and 496 of 1925.

ï›tuáfSŸ xU¤â nkny F¿¥ã£l gGnt£liua® kfshf xUfhš ïU¥ãD«ïU¡fyh«.

4. br«ãa‹ khnjÉ v‹gJ, c¤jknrhH‹ jhah»a br«ãa‹khnjÉ j‹bgauhšmik¤j xU efukhF«


ïÅ, Kjš ïuhruhrnrhH‹ M£áÆš nfhÆ‰fhÇa§fS« ãw mwÃiya§fS« e‹F eilbgWkhWf©fhÂ¤Jtªj kJuhªjf‹ f©luhâ¤j nrhH‹v‹gt‹ ï›turDila òjšt‹ Mt‹1. ï›tuás§Fku‹, Itul§»a xU FGîl‹ mw Ãiya§fË‹ fz¡Ffis MuhŒªJ tªjik fšbt£L¡fshš òydh»‹wJ2.

kyhL vdî« nrâehL vdî« tH§»a kiyakhdh£oš âU¡nfhtÿÇÈUªJ murh©l á¤jtl¤jofŸ v‹gh‹ c¤jknrhHD¡F¤ âiw brY¤â¡ bfh©Lm¥gFâia M£á òÇªJ tªj xU FWÃy k‹d‹ Mt‹3._‹wh§ »UZznjtdJ M£áÆ‹ 17 -M« M©L¡fšbt£blh‹whš mt‹ euá§ft®k‹ v‹D«mãnlf¥ bgaUilat‹ v‹gJ« btËah»‹wJ4.

âU¢áuh¥gŸË Íšyh cilah®ghisaª jhÿfhÉYŸs nfhtªjò¤öÇš fhz¥gL« áy fšbt£L¡fshš5 ï›tur‹ fhy¤âÈUªj muáaš mâfhÇ xUtdJtuyhW m¿a¥gL»‹wJ. mt‹ FtshyKilah‹m«gyt‹ gGñ®e¡fdhd É¡»uknrhH khuha‹vdgh‹. mt‹ c¤jk nrhHDila bgUªju¤J mâfhÇfSŸ xUt‹. mt‹ FtshyKilah‹ v‹W j‹id¡T¿¡ bfh©oU¤jyhš mt‹ K‹ndh®fŸ f§fk©ly¤âYŸs Ftshyòu¤âÈUªJ tªJ gGñÇšj§»atuhjš nt©L«. mt‹, murdhš tH§f¥g£lÉ¡»uk nrhHkhuha‹6 v‹w g£l« bg‰w tdhfïU¤jš m¿a¤j¡fJ. m¤jiyt‹ nfhtªj ò¤öÇYŸs

1. S.I. I., Vol. III, No. 49; Ins 218 of 1921.

2. Ins. 283 of 1906.

3. Ins. 193 of 1931.

4. Ep. Ind., Vol. VII, pp. 135 & 136.

5. jÄœ¥bghÊš VHhªJzÇš ah‹ btËÆ£LŸs ï¡fšbt£L¡fis¡ fhzyh«(Jz® 7. g¡ 296 - 303)

6. g©il¤ jÄœ ntªj®fŸ j« muáaš mâfhÇfSŸ j¡nfh®¡F¥ g£l« tH§»¥ghuh£LtJ giHa tH¡f« v‹gJ ‘khuha« bg‰w beLbkhÊ’ v‹D«tŠá¤âiz¡FÇa Jiwbah‹whš m¿a¥gL»‹wJ.


âUÉrak§if v‹w át‹ nfhÆiy¡ f‰wËahf vL¥ã¤Jmj‰F Ãtªjkhf beLthÆš v‹D« Ciuí« üWfHŠRbgh‹idí« mË¤âU¥gJ mtdJ át g¡âÆ‹ kh©igïÅJ òy¥gL¤J«.

m›É¡»uknrhH khuha‹ Kjš ïuhruhr nrhH‹M£á¡fhy¤âY« ïuhruhr¥ gšytiua‹ v‹D«g£l« bg‰W1 ca®ÃiyÆš ïUªJŸsh‹ v‹W bjÇ»wJ.

ïÅ, c¤jk nrhH‹, j‹ muáaš mâfhÇfSŸxUtdh»a m«gyt‹ gGñ® e¡fD¡F É¡»uk nrhHkhuha‹ v‹D« g£l« mË¤âU¤jyhš ï›ntªjD¡FÉ¡»uknrhH‹ v‹w k‰bwhU bgaU« ïUªâU¤jšnt©L«. m‹¿í«, ïtid kJuhªjf‹ v‹W« m¡fhy¤âš tH§»íŸsd® v‹gJ ‘$kJuhªjf njtuhdc¤jk nrhHiu¤ âUtÆWthŒ¤j cilaãuh£oah®2

v‹D« fšbt£L¥ gFâÆdhš e‹f¿a¡»l¡»‹wJ.

eLÉš òÈíUt« bgh¿¡f¥bg‰wjhí« Xu¤âšc¤jknrhH‹ v‹W tlbkhÊÆš tiua¥bg‰w jhíÄUªj xU bgh‰fhR3 c¤jknrhH‹ M£á¡ fhy¤âšbtËÆl¥bg‰W tH§» tªjJ v‹W r®thš£l® vÈa£v‹D« m¿P®, ‘bj‹Åªâa ehza§fŸ’ v‹D« j«üÈš T¿íŸsd®. ï¥nghJ »il¤JŸs nrhH k‹d®ehza§fSŸ mJnt Äf¥ gHik thŒªjJ v‹gJMuhŒ¢áahs®fË‹ fU¤J4.

eh£oš ah©L« mikâ Ãyt, k¡fŸ všnyhU«v¤jifa J‹g§fSÄ‹¿ ïÅJ thœªJ tUkhW br§nfhšbrY¤â¡bfh©oUªj c¤jk nrhHD« ». ã. 985 M«M©oš ïwªjh‹. ïtD¡F¥ãwF RªjunrhH‹ òjštdh»a Kjš ïuhruhr nrhH‹ KoN£l¥ bg‰wd‹.

1. Ins. 160 and 163 of 1929.

2. S.I. I., Vol. III, No. 147.

3. Coins of Southern India by Sir Walter Elliot, p. 132.

4. The Colas, Vol. I, p 194.


ïÅ, c¤jk nrhHDila mU«bgwy‹idah»abr«ãa‹ khnjÉÆ‹ tuyh‰iwí« rka¤ bjh©ilí«<©L¢ RU¡fkhf vGJtJ« xU tifÆš V‰òilanjah«.

ï›tuá kHt® Fy¤âš njh‹¿ Kj‰ f©luhâ¤jnrhH‹ khnjÉah»¥ bgUthœ btŒâatŸ; všiya‰wátg¤â¢ bršt« gil¤jtshŒ¢ áw¥ò‰¿Uªjikg‰¿khnjtofŸ vdî« tH§f¥ bg‰wtŸ. ï›t«ik j‹fztid ïsik¥ gUt¤âš ïHªJ«, FHªijahÆUªjj‹ xnu òjštdh»a c¤jk nrhH‹ bghU£nl cÆ®thœªjtŸ. ïtŸ, j‹ fzt‹ ïwªj ã‹d®, mÇŠra‹,RªjunrhH‹, c¤jk nrhH‹ M»a _ntªj® M£á¡fhy§fËY« Kjš ïuhruhr nrhH‹ M£áÆš ». ã. 1001tiuÆY« cÆUl‹ ïUªjtŸ1. ï›tuá, br§f‰ nfhÆšfis¡ f‰wËfshf vL¥ã¤J« gy nfhÆšfS¡FÃtªj§fŸ É£L« mÂfy‹fŸ mË¤J« bgh‹dhY«btŸËahY« gštif¡ fy§fŸ brŒJ bfhL¤J«òÇªJŸs mw§fŸ Äf¥gyth«. mt‰WŸ, KjÈšit¤J¥ ghuh£l‰FÇaJ jŠrhñ® ÍšyhÉš nfhndÇuhròu« v‹W ï¡fhy¤âš tH§f¥bgW« âUešy«v‹D« CÇYŸs áthya¤ij¡ f‰wËahf vL¥ã¤Jmj‰F ehŸ tÊgh£o‰F« ÉHh¡fS¡F« Ãtªj khfïiwÆÈ Ãy§fŸ mË¤âU¥gnjah«2. m¤âU¡nfhÆY¡F ‘$f©luhâ¤j‹’ v‹W j‹ x¥òa®t‰wfzt‹ bgaiuna ï›t«ik tH§»ÆU¥gJ3 mt‹ghšit¤âUªj ngu‹ãid ïÅJ òy¥gL¤jhÃ‰F«. m¡nfhÆÈš f©luhâ¤j nrhH‹ átÈ§f¤ij tÊgLtjhf¥ gok« x‹W it¡f¥ bg‰¿U¤jiy ï‹W§fhzyh«. m¡nfhÆiy¢ br«ãa‹ khnjÉÆ‹ MizÆ‹go áwªj f‰wËahf vL¥ã¤jt‹ My¤öUilah‹

1. Ins. 200 of 1904.

2. S.I. I., Vol. III, Nos. 151 and 151 A.

3. S.I. I., Vol. III, No. 146.


rh¤j‹ Fzg¤j‹ muruz nrfudhd ïuhrnfrÇ_ntªj ntsh‹ Mt‹1. m¤âU¥gÂ. c¤jk nrhH‹M£áÆš eilbg‰wjhF«.

ïÅ br«ãa‹ khnjÉ f‰wËfshf mik¤j ãwnfhÆšfŸ ÉU¤jhry«2, âUnfhofh3, bj‹ Fu§fhLJiw4, br«ãa‹khnjÉ5, âUth%® mube¿6, âU¤JU¤â7,Meh§T®8, âUkzŠnrÇ9, âUt¡fiu10 v‹D« C®fËYŸs áthya§fsh«. mt‰WŸ, Kjš ïuhruhrnrhH‹M£áÆ‹ 16 M« M©lh»a ». ã. 1001- š ï›t«ikâUt¡fiu¡ nfhÆiy¡ f‰wËahf vL¥ã¤jikna j‹thœehË‹ ïWâÆš òÇªj âU¥gÂ vdyh«. k‰W« gynfhÆšfS¡F ï«khnjÉ òÇªj bjh©LfŸfšbt£L¡fËš ÄFâahf¡ fhz¥gL »‹wd. ÉÇtŠá,mitbašyh« <©L vGj¥glÉšiy.

Kjš ïuhruhrnrhH‹ kfdh»a f§ifbfh©lnrhH‹, br«ãa‹ khnjÉÆYŸs âU¡fÆyha Kilah®nfhÆÈš ». ã. 1019 ïš ï›t«ikÆ‹ gok« vGªjUSÉ¤J tÊgh£o‰F Ãtªj« mË¤JŸsh‹11. vdnt,ï›t«ik ïiwt‹ âUtoiaailªj m©ikÆnynabjŒtkhf¡ fUâ¡ nfhÆÈš gok« it¤J Kok‹ddhštz§f¥ bg‰WŸsik m¿a¤j¡fJ.

1. Ibid, No. 147.

2. Ins. 47 of 1918.

3. Ins. 36 of 1931.

4. S.I. I., Vol. III, No. 144.

5. Ins. 485 of 1925.

6. Ins. 571 of 1904.

7. Ins. 103 of 1926; JU¤â - F‰why«.

8. Ins. 75 of 1926.

9. Ins. 9 of 1914.

10. Ins. 200 of 1904.

11. Ins 481 of 1925


10. Kjš ïuhruhrnrhH‹». ã. 985 - 1014

nrhH ïuh¢áa¤â‹ ts®¢á¡F Kj‰fhuzkhfïUªjJ nrhH® FoÆš njh‹¿a mur®fË‹ M‰wnyah«.m¤jifa M‰wyikªj nrhH k‹d®fSŸ Kjš ïuhruhrnrhH‹ jiyik thŒªjt‹ v‹W Twyh«. ï›ntªj‹ïu©lh« guhªjf nrhHD¡F mt‹ g£l¤juáah»athdt‹ khnjÉgh‰ ãwªj mU«bgw‰ òjšt‹ Mt‹1.ït‹ vL¥ã¤j jŠir ïuhruhnr¢Ru¤âY«, ït‹g£l¤juá âUitah‰¿š f£LÉ¤j cnyhf khnjå¢Ru¤âY« â§fŸnjhW« rjaehËš áw¥ghf ÉHh eilbgWtj‰F Ãtªj§fŸ Él¥g£oU¤jyhš ït‹ rjae‹dhËš ãwªjt bd‹gJ e‹f¿a¡ »l¡»‹wJ2.ïtid¢ ‘rja ehŸ ÉHh câa® k©lyªj‹Åš it¤jt‹’v‹W fÈ§f¤J¥ guÂ3 òfœªJ TWtjhY« ï¢ brŒâtÈíW»‹wJ.

ï›ntªj‹ kiyahs njr¤âš tŸSt eh£oYŸs K£l« v‹D« CU¡F K«Ko nrhHešÿ® v‹WbgaÇ£L mjid mªeh£oš âUeªâ¡fiuÆYŸs

1. ‘brªâU klªijk‹ Óuh# uh#‹ïªâu rkhd‹ ïuh#r® tŠPbdD«òÈia¥ gaªj bgh‹kh‹’. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .‘khjÉ¤ bjh§fš kÂKo tst‹Rªju nrhH‹ kªâu jhu‹âU¥òa Ka§Fª njÉ’

S. I. I., Vol. VII, No. 863.Ibid, Vol. III, No. 205.

2. Ibid, Vol. II, No. 26.

3. f. guÂ - 3, jh. 24.

84


nfhÆY¡F ïiwÆÈahf mË¤J¤ jh‹ ãwªj I¥gá¤â§fŸ rja ehËš ÉHh el¤JkhW V‰ghL brŒJcŸsikahš1 ït‹ I¥gá¤ â§fËš rja ehËš ãwªjtbd‹gJ bgw¥gL»wJ. ït‹ M£á¡fhy¤âš, âUbt©fh£oiwt®¡F M©L njhW« I¥gá¤ â§fËš VGeh£fŸ rja ÉHh eilbg‰wbj‹W m›ñ®¡ fšbt£blh‹W2 TWtJ«, ïjid cWâ¥gL¤J »‹wJ. Mfnt,I¥gá¤ â§fËš rja ehËny ït‹ ãwªjtbd‹gJnj‰w«. vdnt, MtÂ¤ â§fŸ rjaehËš ït‹ãwªjt‹ v‹gh® T‰¿‰F¢ á¿J« MjhuÄ‹ik fh©f.

ï›tur‹ ãwªjnghJ Mânrl‹ kidÉauh»aehf®Fy kfË®, j« fzt®¡F ïÅ Ãy¥ bghiwFiwªJÉL« v‹D« ctif ÄFâahš eo¤jd® v‹WâUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸ TW»‹wd3. m‹¿í«,m¢br¥ngLfŸ ït‹ iffËš r§F r¡fu¡ F¿fŸmikªâUªjd v‹W òfœ»‹wd4 mt‰iwbašyh«T®ªJ neh¡F§fhš, ït‹ nguurdhj‰FÇa c¤jkïy¡fz§fŸ mikªj clyik¥òilatdhŒ ïsikÆšâfœªâU¤jš nt©Lbk‹gJ ïÅJ òydh»‹wJ.

ïtDila bg‰nwh®fŸ ïtD¡F ï£LtH§»abga® mU©bkhÊt®k‹ v‹gJ5. ïtdJ M£áÆ‹_‹wh« M©LKjš ïtD¡F ïuhruhr‹ v‹D«bganu tH§» tªjJ v‹gJ fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»wJ6. ïtdJ M£áÆ‹ eh‹fh« M©oš br§f‰g£L

1. ‘ÞtÞâ $ âUkfŸ nghy . . . brÊaiu¤ njRbfhŸ $ nfh ïuhruhrnfrÇt‹k®¡F ah©L gâbd£lhtJ - ïuhruhr¤ bj‹dh£L tŸSt eh£LK£l« K£lbk‹D« ngiu¤ jÉ®¤J K«Ko nrhH ešÿbu‹W nguh¡»ïªeh£L¤ âUeªâ¡fiu khnjt®¡F¥ bgUkhŸ I¥ãir¢ rja¤âdhŸ . . .âUÉHhbtL¤J. . . ’(Travancore Archaeological Series, Vol. I. p. 292).

2. S. I. I., Vol. V, No. 979.

3. Ibid, Vol. III, No. 205, Verse 63.

4. Ibid, Verse 61.

5. S. I. I., Vol. V, Verse 61.

6. Ins. 56 of 1913.


Íšyh kJuhªjf¤âš tiua¥ bg‰WŸs fšbt£blh‹Wïtid¡ ‘fhªjq®¢rhiy¡ fy kW¤jUËa nfh ïuhrnfrÇt®k‹’ v‹W TW»‹wJ1. Mfnt, m›th©o‰FK‹dnu fhªjq®¥ ngh® Ãfœªjjhjš nt©L«. vdnt,ït‹ j‹ M£áÆ‹ _‹wh« M©lh»a ». ã. 988 šnruidí« mtD¡F cjÉòÇatªj gh©oaidí«fhªjq®¥ nghÇ‰ òw§f©L thif Nodh‹ v‹gJbjŸËJ. m› bt‰¿Æ‹ gadhf ït‹ m›ntªj®fË‹ïU Kofisí« if¥g‰¿¡ bfh©L K«Ko nrhH‹v‹D« áw¥ò¥ bgaU« vŒâdh‹. mªehŸ Kjšmur®¡fur‹ v‹W bghUŸgL« ïuhruhr‹ v‹D«áw¥ò¥ bgaU«. ï›ntªjD¡F cÇajhÆ‰W. ãwF,ï¥bga® ïtD¡FÇa ïa‰bgauhfnt tH§» tªjJvdyh«. Mfnt ». ã. 988 Kjš ït‹ thzhŸ KGikí«ïuhruhr‹ v‹nw tH§f¥ bg‰wd‹ v‹gJ czu‰ghyjhF«.

ïÅ, ï«k‹d‹ âšiy¢ á‰w«gy¤â‰F¥ gštif¥gÂfŸ òÇªjik g‰¿¤ âšiy thœmªjz®fŸ ». ã. 1004M« M©oš ïtD¡F ïuhruhr‹ v‹D« g£l«tH§»¥ ghuh£od® v‹W« mJ Kjšjh‹ ïuhruhr‹vdî« ït‹ tH§f¥bg‰wd‹ v‹W« tuyh‰W MuhŒ¢áahsUŸ áy® T¿íŸsd®2. m~J v›th‰whD« V‰W¡bfhŸs¤ j¡fj‹W. âšiya«gy¤â‰F ïuhruhr‹âU¥gÂ òÇªjik¡FÇa rh‹WfŸ fšbt£L¡fËšah©L§ fhz¥glÉšiy m‹¿í« ïtdJ M£áÆ‹_‹wh« M©lh»a ». ã. 988 M« M©onyna ïtD¡Fïuhruhr‹ v‹D« bga® tH§»aJ v‹gJ âU¢br§fh£l§Fo âUkhšòu« v‹D« C®fËš fhz¥gL« fšbt£L¡fshš m¿a¡»l¡»‹wJ3. ïtdJM£áÆ‹ eh‹fh« M©oš âUbt© fh£oY«4,

1. Ins. 395 of 1922.

2. S. I. I., Vol. II, Introduction, pp. 13 & 14.

3. Ins. 56 of 1913; Ins. 306 of 1906.

4. S. I. I., Vol. V, No. 982.


Iªjh« M©oš âUntâFo, âUÉrÿ® v‹D« C®fËY«1 Mwh« M©oš âU¢nrh‰W¤ JiwÆY«2

tiua¥ bg‰WŸs fšbt£L¡fŸ ïtid ïuhruhr‹v‹nw TW»‹wd. mt‰iwbašyh« MuhíÄl¤J,ï›ntªj‹ jh‹ milªj bt‰¿ fhuzkhf ». ã. 988M« M©onyna ïuhruhr‹ v‹D« bgaiu vŒâd‹v‹gJ e‹F JÂa¥gL«. Mfnt, m›thuhŒ¢áahs®fU¤J xU á¿J« bghUªjhik fh©f.

j‹ á¿a jhijah»a c¤jknrhH‹ M£áÆšïstuR¥ g£l« f£l¥ bg‰¿Uªj ï›És§nfh, mt‹ïwªj ã‹d®, ». ã. 985 M« M©oš KoN£l¥bg‰W3

mÇaiz na¿dh‹. ã‰fhy¢ nrhH k‹d®fŸ xUt®ã‹bdhUtuhf kh¿ kh¿¥ òidªJbfh©l ïuhrnfrÇ,gunfrÇ v‹D« g£l§fSŸ ï›tur‹ ïuhrnfrÇ v‹wg£l« ó©L M£áòÇa¤ bjhl§»dh‹. ã‰fhy¢nrhH® Fy Kjštdh»a Érahya nrhHdhš monfhy¥g£l nrhH ïuh¢áa« ïuhruhr nrhH‹ M£áÆšjh‹ca®Ãiyia vŒâ‰W. ït‹ ïa‰ifÆš x¥g‰w M‰wY«åuK« E©z¿î« gil¤jtdh ÆUªjiknahL r‰nww¡Fiwa K¥gJ M©LfŸ tiuÆš M£áòÇíkhW ÚoaMíis¥ bg‰¿Uªjikí« nrhH ïuh¢áa« ït‹M£áÆš ah©L« guÉ¥ bgUFtj‰F¡ fhuzkhÆUªjJ vdyh«. ït‹ òjšt‹ ïuhnrªâu nrhH‹M£á¡ fhy¤âš nrhH ïuh¢áa« Äf¥ bgU»¡ flšflªJ« guÉÆUªjjhÆD« mj‰F monfhÈ it¤jt‹e« ïuhruhr nrhHndaht‹. m¿î« m‹ò« Ãiwªjmuáaš mâfhÇfisí« åuŠbr¿ªj gil¤ jiyt®fisí« ït‹ nj®ªbjL¤J¡ bfh©L M£á el¤âaikna ït‹ v¡ fUk§fisí« vËâ‰ Ãiwnt‰Wtj‰F VJthf ïUªjJ v‹gJ xUjiy.

1. Ibid, No. 625; Ins. 19 of 1907.

2. Ibid, No. 610.

3. Mysore Gazetteer, Vol. II, part II, p. 943.


ïtid ïsikÆš ts®¤jt®fŸ Kjš f©luhâ¤jnrhH‹ kidÉah»a br«ãa‹ khnjÉí«ït‹ jk¡ifah»a Fªjit¥ ãuh£oíkht®. mt®fŸátg¡â, rka¥bghiw Kjyhd ca® Fz§fŸ gyî«xU§nf mika¥bg‰wt®fŸ. m¤jifahuJ m‹òfyªj m¿îiufis ehŸnjhW« nf£L xG» tªjiknaït‹ irtrka ts®¢áÆY« á‰g«, XÉa«, ïirKjyhd fiy ts®¢áÆY« bgÇJ« <Lg£L¢rka¥bghiw íilatdhŒ thœªJtªjik¡F¡ fhuzkhF«.

K‰fhy¤âš gh©oaU« gšytU« ãw®¡FïiwÆÈahf Ãy§fŸ tH§F§fhš m›tw¢ brašfis¢br¥ngLfËš vGJÉ¤J cÇat®¡F mË¥gJ tÊtÊtªj tH¡fkhF«. mt®fŸ m§‡d« brŒí«nghJ m¢br¥ngLfËš j«K‹ndh® tuyh‰iw KjÈš vGJÉ¤J, ã‹ò jh« òÇªj mw¢brašfis¡ F¿¥ã£Ltªjd® v‹gij m‹ndh® M£á¡ fhy§fËš btËÆl¥bg‰w br¥ngLfshš e‹f¿ayh«. ïuhruhr nrhHDilajªijah»a ïu©lh« guhªjf nrhHD« m«Kiwia¥ã‹ g‰¿a brŒâ mtdJ m‹ã‰ br¥ngLfshš m¿a¡»l¡»‹wJ.

j‹ M£áÆš Ãfœªj tuyh‰W©ikfis e‹FÉs¡F« bkŒ¡Ñ®¤âia ïÅa jÄœbkhÊÆš mft‰ghÉš mik¤J¤ j‹ fšbt£L¡fË‹ bjhl¡f¤âšbgh¿¡F« tH¡f¤ij KjÈš nk‰bfh©l bgUntªj‹e« ïuhruhr nrhHndaht‹. ïtD¡F¥ ãwF ït‹tÊÆš tªj nrhH®fS« ãwk‹d®fS« m¢braiy¥ngh‰¿¤ jhK« nk‰bfhŸthuhÆd®. vdnt, mur®fŸj« bkŒ¡Ñ®¤âfis¡ fšbt£L¡fËš vGJ« tH¡f«KjÈš ïuhruhr nrhH‹ fhy¤âšjh‹ c©lhÆ‰Wv‹gJ« mj‰F K‹d® m~J ïšiy v‹gJ« m¿a‰ghydthF«.


bkŒ¡Ñ®¤âfŸ1 TWtdbtšyh« btW§ f‰gid¢brŒâfsšy. mit, m›ntªj®fË‹ M£á¡ fhy§fËšÃfœªj c©ik¢ brŒâfisna cz®¤J»‹wd. áymur®fŸ x‹W¡F nk‰g£l bkŒ¡Ñ®¤âfisíilatuhfî« ïU¥gJ©L. x›bthU ntªjDila bkŒ¡Ñ®¤âí« bt›ntW k§fy bkhÊahš bjhl§f¥bg‰¿U¤jyhš m«bkŒ¡ Ñ®¤âÆ‹ bjhl¡f¤âYŸsbjhl®bkhÊfsh»a mt‰iw¡ f©l msÉnynam¡fšbt£L v›ntªjDila M£á¡ fhy¤âš tiua¥g£lJ v‹gij IaÄ‹¿¡ T¿Élyh«. Kjš ïuhruhrnrhHdJ bkŒ¡Ñ®¤â ‘âUkfŸ nghy¥ bgU Ãy¢bršÉí«’ v‹W bjhl§F»wJ. m«bkŒ¡Ñ®¤âÆšTw¥g£LŸs ï›ntªjdJ åu¢ brašfbsšyh« M©LnjhW« mit Ãfœªj KiwÆš Ãušgl it¤J¢ brhšy¥g£oU¡»‹wd. vdnt, M£áah©LfŸ Vw Vw bkŒ¡Ñ®¤âí« ts®ªJbfh©nl nghF« v‹gJ xUjiy.Vida k‹d® bkŒ¡Ñ®¤âí« m¤jifant.

ïÅ, ïuhruhr nrhHdJ bkŒ¡Ñ®¤âÆ‹ Jizbfh©L ïtdJ M£á¡fhy¤âš eilbg‰w ngh® Ãfœ¢áfisí« ïtdJ bt‰¿¢ áw¥igí« MuhŒªJ fh©gJmikîilanjah«. ‘âUkfŸ nghy’ v‹W bjhl§F«ït‹ bkŒ¡Ñ®¤â ïtdJ M£áÆ‹ v£lh« M©lh»a». ã. 993 Kjšjh‹ fšbt£LfËš fhz¥gL»wJ2. ït‹j‹ M£áÆ‹ eh‹fh« M©o‹ bjhl¡f¤ânyna‘fhªjq®¢ rhiy¡fy kW¤jUËa nfh ïuhrnfrÇ t®k‹’v‹W j‹id¡ T¿¡ bfhŸtnjhL3 j‹ bkŒ¡Ñ®¤âÆY«m¢braiyna KjÈš F¿¥ã£LŸsd‹. Mfnt, ït‹». ã. 988-M« M©oš fhªjq®¢ rhiyÆš ngh® Ãfœ¤âbt‰¿ bg‰¿U¤jš nt©Lbk‹gJ â©z«. ït‹M£á¡ fhy¤âš eilbg‰w Kj‰ ngh® mJntahF«.

1. bkŒ¡Ñ®¤âÆ‹ ïy¡fz§fis¥ g‹ÅU gh£oaÈYŸs N¤âu§fshY«t¢rzªâkhiy bt©gh¥ gh£oayhY« e‹Fzuyh«.

2. Ins. 261 of 1910.

3. Ins. 395 of 1922.


fhªjq®¢ rhiy v‹gJ âUtdªjòu¤â‹ xU gFâahf ïªehËš csJ. mjid tÈarhiy v‹W« tH§Ft®1.mJ fl‰fiu¥g£od« v‹gJ ‘nruy‹ ntiybfGfhªjq®¢ rhiy’ v‹w fšbt£L¤ bjhluhš bgw¥gL»wJ2. m§F¢ nru k‹dndhL ïuhruhr nrhH‹ ngh®Ãfœ¤âaik¡F¡ fhuz« bjËthf¥ òy¥gl ÉšiyahÆD« XusÉ‰ F¿¥ghf¤ bjÇ»wJ. ït‹ fhy¤âšnru eh£oš M£á òÇªjt‹ gh‰fu uÉt®k‹ v‹gh‹.mt‹ ». ã. 978 Kjš 1036 tiuÆš mªeh£ošmurh©lh‹ v‹gJ fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»wJ3.vdnt, ïuhruhr nrhH‹ M£á¡ fhy KGikí« mt‹ïUªjd‹ v‹gâš IaÄšiy. ïuhruhr nrhHD¡F«gh‰fu uÉt®kD¡F« gifik c©lh¡»¥ ngh® eilbg‰wik¡F¡ fhuz«, ït‹ nru eh£o‰fD¥ãa öjbdhUtid mt‹ mtkâ¤J ïÊthf el¤â cjifÆšáiwÆ£oUªjiknaah«. ï¢brŒâ, fÉ¢ r¡fut®¤âah»a x£l¡T¤juhš ghl¥bg‰w cyh¡fËš Äf¢RU¡fkhf¢ brhšy¥g£LŸsJ4. öj®fis mtkâ¥gJ«,áiwÆLtJ« muruhÆdh®¡F mlhjbrašfns. m‹¿í«,m¢brašfŸ mur Úâ¡F khW g£ldî« MF«. mwbeÆÆ‰ãwHhj nru®FoÆ‰ ãwªj gh‰fu uÉt®k‹ v‹gh‹,ïuhruhr nrhH‹ öjid m›thW el¤âaik¡F¡fhuz« ahJ v‹gJ ïªehËš òy¥glÉšiy. m¡bfhLŠbrašfis íz®ªj ïuhruhrnrhH‹ bgU«gilia¤âu£o¡ bfh©L nru eh£o‰F¢ bršthdhÆdh‹.m§‡d« bršY§fhš gh©o eh£il¡ flªJ brštJ

1. Travancore Archaeological Series, Vol. II, pp. 4 & 5.

2. S. I. I., Vol. II, p. 241; Ibid, Vol. VIII, No. 199.

3. T. A. S., Vol. II, p. 32.

4. - ‘öj‰fh¥g©L gfbyh‹¿š <buh‹gJ RuK§bfh©L kiyehL bfh©nlhD«’ (É¡»uk nrhH‹ cyh, tÇfŸ 32 - 34)

- NHî«V¿¥ gfbyh‹¿š v¢RuK« nghíjifü¿¤j‹ ùjid neh¡»ndh‹ (Fnyh¤J§f nrhH‹ cyh, 46 - 48).


ï‹¿aikahjjhÆ‰W. gh©oa‹ mku òa§f‹v‹gh‹ nruD¡F¢ áwªj e©gdht‹. vdnt, mt‹gilíl‹ tªJ ïuhruhrid vâ®¤jh‹. mJnghJ ÃfœªjnghÇš ït‹ gh©oaid¥ òw§f©L j‹ gilíl‹nrueh£il milªjh‹. fl‰fiu¥ g£odkh»afhªjq®¢ rhiyÆš nru k‹dD¡F« nrhH k‹dD¡F«bgU«ngh® eilbg‰wJ. m¥nghÇš nru k‹dDilaf¥g‰ gilfŸ mÊªJ nghÆd. ã‹d®, ïuhruhr nrhH‹j‹ öj‹ áiwÆl¥bg‰¿Uªj cjif¡F¥ gilíl‹br‹wh‹. cjif v‹gJ f‹ÅahFkÇ ÍšyhÉYŸsfšFsª jhÿfhÉš ehf®nfhÆY¡F tlnk‰nfíŸs xUefukhF«1.m~J m¡ fhy¤âš khbgU« kâšfŸ NœªjjhŒkhËiffS« NËiffS« j‹gh‰bfh©LcaÇa nfhòu§fŸmikªj thÆšfisíilajhŒ¢ nru®¡FÇa áwªj efu§fSŸ x‹whf ÃyÉaJ. mªef®¡F¤ j‹ gilíl‹ br‹wïuhruhr nrhH‹ m§F vâ®¤j nru‹ gilia¥ nghÇ‰òw§f©L mâÈUªj nfh£il kâšfŸ, nfhòu§fŸ,khËiffŸ Kjyhdt‰iw¤ j‹ gilfshš jf®¥ã¤JvŠáat‰iw vÇbfhSÉ¢ Niwahodh‹2. m§F¢

1. Travancore Archaeological Series, Vol. II, p. 5.

2. - ‘NÊ(a) kjfa¤jhš <buh‹ gJRuK k£o¤

Jjifia¤Ô íŒ¤j cunth‹

(ïuhruhr nrhH‹ cyh, tÇfŸ 40 - 42).

(b) rja ehŸÉHh câa®k©lyª j‹Åš it¤jt‹ jÅnah® khÉ‹nkš cja ghDbth¤ Jjif bt‹wnfh‹ xUtif thuz« gyft®ªjJ« (fÈ§f¤J¥guÂ, ghlš 201).

c) rhuš kiya£LŠ nru‹kiyPh£L¤ jhto¡Ft£o‹ ghto¢Rt£L¤ bjhl®beŒ¡ fdf« JfbsH beLe‰ nfhòu§ nfhit Fiya khbgW« òÇirt£l« bghogl¥ òÇir¢ RijfÉ‹gil¤j NËif khËif cijifK‹ bdhŸbsÇ bfhSÉ cijif ntªij¡ flšòf btF©L

ïJ âU¡nfhtÿÇYŸs Kjš ïuhruhrnrhH‹ fhy¤J¡fšbt£L; mft‰ghÉš mikªjJ (S. I. I., Vol. VII, No. 863).


áiwÆš it¡f¥g£oUªj j‹ öjidí« ÉLÉ¤jh‹.ït‹ j‹ öjid mªefÇš nru‹ áiwÆš it¤âUªjikg‰¿na ï¤jifa mÊî ntiyfis¥ bgU§ nfhg¤âdhšm§F¢ brŒJÉ£lh‹ v‹gJ btË¥gil. ãwF bj‹fl‰ nfhoÆYŸs ÉÊP¤âY« bgU«ngh® eilbg‰wJ. m¥nghÇY« nrueh£L åu®fŸ njhšÉí‰W¥òw§fh£onahlnt, ïuhruhr‹ bt‰¿baŒâ mªeh£il¡if¥g‰¿dh‹. nru eh£L¥ ngh® Ãfœ¢áfS« xUthWKoî‰wd. ït‹ bt‰¿¤ âUit kzªJ mªeh£ošj§»ÆUªj eh£fËš ït‹ ãwªjehŸ ÉHhî«tune®ªjJ. Mfnt, jh‹ ãwªj rja ehŸ ÉHhitmªeh£oš Äf¢ áw¥ghf el¤âdh‹. m‹¿í«, M©LnjhW« m›ÉHh nru eh£oš eilbgWkhW« ït‹ j¡fV‰ghL brŒjh‹1. ãwF, ï›ntªj‹ mªeh£oÈUªJnrhzh£o‰F¤ âU«ò§ fhš bgh‰FÉaY« fË‰WÃiufS« ÄFâahf¡ bfhz®ªjd‹2.

m¥ngh® ÃÄ¤j« nru eh£o‰F¢ br‹¿Uªj gil¤jiyt®fSŸ xUtdhd f«g‹ kÂa‹ M»a É¡»uká§f _ntªj ntsh‹ v‹gt‹, m§»UªJ ïuhruhrnrhH‹ bfh©Ltªj flî£ gok§fŸ gyt‰WŸ kufjnjt® gok¤ij murÅl« bg‰W, mjid¤ âU¥ gHd¤âYŸs át‹ nfhÆÈš vGªjUËÉ¤jh‹ v‹W m›ñ®¡fšbt£L x‹W TW»‹wJ3. m¡fšbt£oš brhšy¥g£l flî£gok« etkÂfSŸ x‹wh»a kufj¤jhšbrŒa¥bg‰wjhjš nt©L«. mâš bghJthf kufjnjt® v‹W F¿¥ãl¥g£oU¤jyhY« ï¡fhy¤âšm¥gok« m¡nfhÆÈš fhz¥glhikahY« m~Jvªj¡ flîSila gok« v‹gJ òy¥glÉšiy.

ïÅ, âUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸ ïuhruhr nrhHdJngh®¢ brŒâfis¥ g‰¿¡ TWŠ brŒâfŸ Muha‰ghyd.

1. fÈ§f¤J¥guÂ, ghlš 201.

2. Ins. 443 of 1918.

3. Ins. 135 of 1928.


ït‹ bj‹ âirÆÈUªJ j‹ â¡F Éra¤ij¤ bjhl§»dh‹ v‹W« m¥nghJ gh©oeh£oš M£á òÇªJbfh©oUªj gh©oa‹ mku òa§f‹ v‹gt‹ KjÈšjh¡f¥g£lh‹ v‹W« mt‹ nghÇš njhšÉíwntmªehL ï›ntªjdhš if¥g‰w¥g£l bj‹W«m¢br¥ngLfŸ TW»‹wd1. ïuhruhr‹ nru eh£o‹nkš gilbaL¤J¢ br‹wnghJ ïtid ïilÆšjL¤J¥ ngh® brŒjt‹ m›tku òa§fnd aht‹.m¡fhuz« g‰¿na ït‹ j‹ â¡F Éra¤â‹nghJKjÈš m¥gh©oaid¤ jh¡»¥ nghÇš bt‹W mtdJeh£ilí« if¥g‰¿¡ bfh©lh‹ v‹gJ <©Lzu‰ghyJ. ït‹ fšbt£L¡fŸ všyh« brÊaiu¤ njRbfhŸ nfhÉuhr nfrÇt®k‹ v‹W TWtjhš ït‹gh©oa®fis bt‹W K‰W« ml¡»dik bgw¥gL»wJ. ‘brÊa®’ v‹W g‹ikÆš F¿¥ãLtjhš xUt®¡Fnk‰g£l gh©oa k‹d®fis ït‹ bt‹¿U¤jšnt©L« v‹gJ cŒ¤Jzu¥gL»wJ. m‹¿í«, jŠirïuhruhnr¢Ru¤âYŸs ït‹ fšbt£L¡fŸ,‘kiyeh£L¢ nrukhidí« gh©oa®fisí« v¿ªJv‹W TWtjhš2’ ït‹ fhy¤âš gh©oa® áy®ïUªjd® v‹gJ« mt®fŸ všnyhiuí« ït‹ bt‹Wml¡» É£ld‹ v‹gJ« e‹F btËahjš fh©f.âUthy§ fh£L¢ br¥ngLfËš Tw¥bg‰w gh©oa‹mkuòa§f‹ v‹gt‹ mªeh£fËÈUªj gh©oa®¡F¤jiyt‹ nghY«. ïuhruhr nrhHD¡F¥ gh©oaFyhrÅ v‹D« áw¥ò¥ bga® ïU¥gjhY« gh©ok©ly« ïuhruhr k©ly« v‹W m¡fhy¤âš tH§f¥bg‰wikahY« ï› ntªj‹ fšbt£L¡fŸ ïtdJM£áÆ‹ v£lh« M©L Kjš gh©o eh£oš fhz¥gLjyhY«, ngh® Ãfœ¢á¡F¥ ãwF mªehL ïtdJM£á¡F c£g£LÉ£lJ v‹gJ xU jiy.

1. S. I. I., Vol. III, No. 205, Verse 76 – 79.2. S. I. I., Vol. II, No. 59.


ïuhruhr nrhH‹ j‹ â¡FÉra¤âš KjÈšÃfœ¤âaJ gh©o eh£L¥ ngh® v‹W âUthy§fh£L¢br¥ngLfŸ cz®¤jhÃ‰f, ït‹ fšbt£L¡fŸfhªjq®¢ rhiyÆš fykW¤j ïtdJ nru eh£L¥nghiuna KjÈš TW»‹wd. ïuhruhr‹ el¤âa nrueh£L¥ ngh®, gh©o eh£L¥ ngh® M»a ïu©oDŸvJ KjÈš eilbg‰wJ v‹gJ g‰¿¢ br¥ngL«fšbt£L« x‹W¡bfh‹W Ku©g£l fU¤ijcz®¤Jtdnghš fhz¥goD« mit c©ikÆšKu©gl¡ TwÉšiy. ïuhruhr‹ j‹ â¡F Éra¤ij¤bjhl§Ftj‰F K‹, j‹ öjid¢ nru‹ mtkâ¤J¢áiwÆÈ£lik g‰¿¢ nru eh£o‰F¥ gilbaL¤J¢brštJ ï‹¿aikahjjhÆ‰W. Mfnt nru eh£ošfhªfS®¢ rhiyÆš ».ã. 988-š Ãfœªjnj ïuhruhrnrhHdJ Kj‰ ngh® v‹W fšbt£L¡fŸ cz®¤J«brŒâ c©ikahdnjah«. âUthy§fh£L¢ br¥ngLfis E©Ââ‹ Muhí§fhš mit TWŠ brŒâÆY«jt¿šiy v‹gJ e‹F òydhF«. ïuhruhr nrhH‹â¡FÉraŠ brŒa¤ bjhl§»anghJ KjÈš jh¡»bt‹wJ bj‹¿irÆYŸs gh©o ehnl v‹gJjh‹âUthy§fh£L¢ br¥ngLfshš m¿a¡ »l¥gJ.vdnt, ïuhruhrdJ â¡FÉra¢ áw¥ig¡ Tw¤bjhl§»a âUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸ mj‰F K‹d®ït‹ M£áÆš Ãfœªj ngh®¢ braiy¡ F¿¥ãlhikahš KjÈš eilbg‰w fhªjq®¢rhiy¥ ngh®mt‰¿š fhz¥glÉšiy v‹f.

ïÅ, ïuhruhr nrhH‹ j‹ â¡FÉra¤âš gh©oeh£il¡ if¥g‰¿¥ ãwF bfhšy¤â‰F¢ br‹W m§F¥ngh® òÇªJ mjid¡ if¡bfhŸthdhÆd‹. bfhšy«v‹gJ ïªehËš nfus ïuh¢áa¤â‰FŸ mikªJŸs áWehlhF«. mJ, K‹d® ï›ntªj‹ if¥g‰¿a nrueh£oš nru‹ M£áÆš vŠáÆUªj gFâahF«.mjidí« mjid¢ rh®ªj bfhL§nfhqiuí« ït‹


bt‹W j‹do¥gL¤âa fhuz« g‰¿ ïtD¡F¡ Ñ®¤âguh¡»uk‹ v‹D« áw¥ò¥ bga® tH§»aikm¿a‰ghyjh«1. m~J ït‹ ïu©lh« Kiw nruDl‹el¤âa nghuhF«.

ãwF ïuhruhr nrhHdJ gil Flkiy eh£il¤jh¡»‰W. mªehL ï¡fhy¤âš FlF v‹W tH§F«ehnlah«2. bfh§fhŸth® kuãš tªj xUt‹ m¥nghJmjid murh©L bfh©oUªjh‹. gznrhnf v‹wïl¤âš xU bgU«ngh® eilbg‰wJ. mâš mt‹njhšÉí‰W Xo¥ nghdh‹. m¥nghÇš åu§fh£o¥ngh®òÇªj kÅ#h v‹gt‹ brŒifia¥ ghuh£o,ïuhruhr nrhH‹ MizÆ‹ go mtD¡F B¤âuaáfhkÂ bfh§fhŸth‹ v‹w g£l« tH§f¥ bg‰wnjhL khs›É v‹D« CU« mË¡f¥g£lJ. kÅ#hÉ‹kuãd® Rkh® üwh©LfŸ tiuÆš nrhH®f£F ml§»aFWÃy k‹duhŒ¡ bfh§fhŸth® v‹D« g£l¤Jl‹Fl eh£oš murh©L tªjd®. v‹nt, m¥ngh® Ãfœ¢á¡F¥ãwF FlF kiy ehL m« kÅ#h v‹gtD¡nf mË¡f¥g£lJ nghY«.

mj‹ ã‹d®, FlF eh£o‰F¥ g¡f¤âYŸs f§fghoí« Es«g ghoí« ïuhruhr‹ gilfshš jh¡f¥bg‰wd. f§fgho v‹gJ ikN® ïuh¢áa¤â‹ bj‹gFâí« nry« ÍšyhÉ‹ tlgFâí« j‹df¤J¡bfh©l f§f ehlhF«. mj‹ jiyef® jiH¡fhLv‹gJ. mªeh£il¡ Ftshyòu gunkRtu®fshdnkiy¡ f§f®fŸ M©L tªjd®. Es«ggho v‹gJikN® ïuh¢áa¤â‹ Ñœ¥gFâiaí« gšyhÇ Íšyhití«j‹gh‰ bfh©l ehlhF«3. gšytUŸ xU »isÆduhdEs«g®fŸ mjid M©L tªjd®. m¥gilbaL¥ã‹ïWâÆš, ikN® Íšyhit¤ j‹df¤J¡ bfh©l

1. Annual Report on South Indian Epigraphy for the year 1911 – 12, para 22.2. áy¥gâfhu«, fhij XI, tÇ 53.

3. Ep. Ind., Vol. X, p. 57.


joifghoí« ïuhruhr nrhHD¡F cÇajhÆ‰W.ïuhZouTl®fŸ tÈF‹¿¡ »lªjikahY« f§fiuí«Es«giuí« MjÇ¤J cjÉ òÇth® vtU«ïšyhikahY«e« ïuhruhr‹ f§fgho, Es«ggho, joifgho v‹D«ehLfis vËâš if¥g‰¿¡ bfh©lh‹. ikN®ïuh¢áa¤âš ». ã. 991-M« M©oš tiua¥ bg‰w nrhHehuhaz‹ fšbt£blh‹W csJ. mâš F¿¥ãl¥g£l nrhH ehuhaz‹ v‹gh‹ ïuhruhr nrhHndahth‹v‹gJ tuyh‰W MuhŒ¢áahs®fŸ fU¤J1. m~J©ikahÆ‹ m¥ngh® Ãfœ¢áfŸ všyh« ïuhruhr‹ M£áÆ‹Mwh« M©lh»a ». ã. 991-¡F K‹d® eilbg‰wdthjš nt©L«.

nrhH® gilf£F¤ jiyik t»¤J m¥ngh®fisel¤âat‹ ïuhruhr nrhH‹ òjštdh»a Kjš ïuhnrªâunrhHnd ahth‹. K«Ko nrhH‹ bg‰w fËW kiya«,bfh©fhd«, JSt« Kjyhd ehLfis bt‹W if¥g‰¿aiknahL nruidí« eh£il É£nlhL«go brŒjJv‹W ikN® ïuh¢áa¤âYŸs ïuhruhr nrhHdJv£lh« M©L¡ fšbt£blh‹W2 TWtJ« m¢brŒâiatÈíW¤Jjš fh©f. m› turFkhu‹ ïsikÆš f§fk©ly¤â‰F« nt§» k©ly¤â‰F« khj©l ehafdhfïUªjh‹; m‹¿í« j‹ jªijahš mË¡f¥bg‰w gŠrt‹khuha‹ v‹w g£lK« bg‰¿Uªjh‹3.

ïuhruhr nrhHdhš bt‹W if¡bfhŸs¥g£lehLfSŸ <HK« x‹W v‹gJ ïtdJ ‘âUkfŸ nghy’v‹W bjhl§F« bkŒ¡Ñ®¤âÆdhš m¿a¥gL»wJ. <Hk©ly¤âš m¥nghJ M£áòÇªJ bfh©oUªjt‹». ã. 981-M« M©oš g£l« bg‰w Iªjh« k»ªj‹v‹gtndah«4. mt‹ ïuhruhr nrhHD¡F¥ gifPuh


2. Ep. Carnatica, Vol. III, Sr. 140.

3. Ibid, Vol. III, Sr. 125.

4. Ep. Zeylanica, Vol. III, No. 1.


ÆUªj gh©oa®¡F« nruD¡F« c‰WÊíjÉtªjd‹.mJg‰¿na ïuhruhr‹ <H k©ly¤â‹ ÛJ gilbaL¤J¢ bršy nt©oa Ãiyik V‰g£lJ vdyh«.m¥gilbaG¢áÆY« jiyik t»¤J¢ br‹wt‹ït‹ òjštdh»a ïuhnrªâu nrhHndaht‹. ». ã. 991-š <H k©ly¤âš gilåu®fshš FH¥g« c©lhfnt,murdh»a Iªjh« k»ªj‹ v‹gh‹ mjid ml¡F«M‰wÈ‹¿1 m«k©ly¤JŸ bj‹ »H¡»YŸs nuhfzeh£o‰F XoÉ£lh‹. vdnt nrhH eh£L¥ gilm«k©ly¤â‹ tl gFâia vËâš if¥g‰¿¡bfh©lJ. m‹¿í«, mªÃy¥ gu¥ò K«Ko nrhHk©ly« v‹W bgaÇl¥bg‰W2 ïuhruhr nrhH‹M£á¡F cŸsh¡f¥g£lJ. ‘Ku£blhÊš á§fs® <Hk©ly«’ v‹W« ‘v©oir òfœ ju <H k©lyK«’v‹W«, ït‹ bkŒ¡Ñ®¤âfŸ TWtdt‰iw¡ T®ªJneh¡F§fhš, <H eh£L¥ nghÇš tÈÄ¡f á§fs åu®fŸnguh‰wš fh£o¥ ngh® òÇªjd® v‹gJ« m¤ jifahiu¢ nrhzh£L¥ gil bt‹W mt®fsJ eh£il¡if¥g‰¿aik ïuhruhrD¡F ah©L« bgU« òfiHí©Lg©ÂaJ v‹gJ« e‹F btËah»‹wd.

g©il¡fhy Kjš <H k©ly¤â‹ jiyefuhfÉs§»a mEuhjòu« nghÇš nrhHuhš mÊ¡f¥g£likahš m«k©ly¤â‹ eLtQŸs bghy‹dUthv‹D« efu« rdehjk§fy«3 v‹W bgaÇl¥bg‰W¢nrhH®¡F¤ jiyefuhf it¤J¡bfhŸs¥g£lJ. ïj‰FK‹ <H k©ly¤â‹ÛJ gilbaL¤J¢ br‹w jÄœntªj®fŸ mj‹ tl gFâia kh¤âu« if¥g‰Wtij¤j« F¿¡nfhshf¡ bfh©oUªjd®. ïuhruhr‹ m«k©ly«KGtijí« if¥g‰¿¤ j‹ M£á¡F£gL¤j nt©L«v‹W v©Âa goahš giHa jiyefiu ÉL¤J eh£o‹


2. S. I. I., Vol. II, No. 92.

3. S. I. I., Vol. IV, No. 1388.


eLtQŸs bghy‹dUth v‹D« Ciu¤ j‹ jiyefuhf mik¤J¡ bfh©lh‹ v‹gJ <©L m¿a¤j¡fJ. ã‰fhy¤âÈUªj á§fs ntªjdh»a Kjš ÉrathF v‹gt‹ mEuhjòu¤âš KoN£l¥ bg‰wddhÆD« mt‹ jiyefukhf¡ bfh©L murh©l efu«bghy‹dUth v‹gnjah«.

ïÅ <H k©ly« ïuhruhr nrhH‹ M£á¡F£g£oUªjJ v‹gj‰F mªeh£onyna gy rh‹WfŸcŸsd. bfhS«ò khefÇš bghU£fh£á¢ rhiyÆšit¡f¥ bg‰WŸs fU§f‰ ghiwbah‹¿š nrhH k©ly¤JB¤âÇa áfhkÂ tseh£L btsheh£L¢ áWT‰w ešÿ®¡»Ht‹ jhÊFku‹ <Hkhd K«Ko nrhH k©ly¤Jkhnjh£lkhd ïuhruhròu¤J vL¥ã¤j uhruhr<Þtu¤J kfhnjt®¡F¢ rªâuhâ¤jtš Ã‰f 1’ v‹Wbjhl§F« xU fšbt£L¡ fhz¥gL»‹wJ. m¡fšbt£lhš nrhzh£L¤ jiyt‹ xUt‹ <Hk©ly¤âškhnjh£l efu¤âš j‹ eh£L ntªj‹ bgauhš ïuhruhnr¢Ru« v‹D« áthya« x‹W vL¥ã¤J, mj‰Fm®¤jahk tÊgh£o‰F« itfhá¤ âUÉHhÉ‰F«Ãtªjkhf ïiwÆÈ Ãy« mË¤j brŒâ òydh»‹wJ.m‹¿í« <Hk©ly« ïuhruhr‹ áw¥ò¥ bgauhšK«Ko nrhHk©ly« v‹W mªehËš tH§f¥bg‰WtªjJ v‹gJ« khnjh£l efu« ïuhruhròu« v‹D«k‰bwhU bgaU« bg‰¿UªjJ v‹gJ« m¡fšbt£lhšbtËahjš fh©f. nrhH®¡F¤ jiyefuhÆUªjbghy‹dUth v‹D« CÇš áthya« x‹W f‰wËahfmik¡f¥g£LŸsJ. mj‹ á‰gtikâia neh¡F§fhš». ã. g¤J gâbdh‹wh« ü‰wh©LfËš f£l¥bg‰wnrhH® fhy¤J¡ nfhÆšfis¥ nghš m~J« mikªJŸsJ v‹gJ bjËth«. Mfnt, ïuhruhr nrhHndm¡f‰wËia vL¥ã¤âU¡fyh« v‹W MuhŒ¢áahs®fŸfUJ»‹wd®. m¡nfhÆY¡F thdt‹ khnjå¢Ru«

1. S. I. I., Vol. IV, No. 1412.


v‹D« bga®1 ïU¤jyhš j‹ jhah»a thdt‹khnjÉia Ãidî T®j‰fhuzkhf¤ jiyefuh»abghy‹dUthÉš ïuhruhr nrhH‹ mjid vL¥ã¤âU¤jš nt©L« v‹gJ cŒ¤Jzu¡ »l¡»‹wJ. <Hk©ly¤âš fhz¥gL« ïuhruhr‹ fšbt£L¡fS«m~J ït‹ M£á¡F£g£oUªjJ v‹gij tÈíW¤J»‹wd2. ï› ntªj‹ jŠir khefÇš jh‹ vL¥ã¤jbgU§nfhÆyh»a ïuhruhnr¢Ru¤â‰F <H k©ly¤âY«áy C®fis Ãtªjkhf mË¤JŸsd‹v‹gJ m¡nfhÆÈ‰fhz¥gL« fšbt£L¡ fshš òy¥gL »‹wJ3. vdnt,<H k©ly« ït‹ M£á¡F£ g£oUªjhy‹¿ m›ñ®fis m¡nfhÆY¡F Ãtªjkhf É£oU¡f ïayhj‹nwh?

ïÅ, jŠir bgÇa nfhÆÈYŸs fšbt£blh‹¿š,‘r¤âaháuaid v¿ªJ vGªjUË tªj $ghj òZgkhfm£o¤ âUto bjhGªjd’ v‹w bjhl®fŸ4 fhz¥gL»‹wd. ïuhruhr nrhHdJ Midk§fy¢ br¥ngLfS«ït‹ r¤âaháuaidbt‹w brŒâia¡ F¿¥ãL»‹wd5. m‹¿í«, r¤âaháua‹ ïuhruhrdJ flšngh‹w bgU« gilia¡ f©L mŠá¥ ngh®¡fs¤ijÉ£L Xo É£lh‹ v‹W âUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸTW»‹wd6. mt‰iw bašyh« MuhŒªJ gh®¡FÄl¤J,nkiy¢ rS¡»a k‹ddh»a r¤âaháuaD¡F«ïuhruhr nrhHD¡F« bgU« ngh® ÃfœªâU¤jšnt©L« v‹gJ«, mâš ïuhruhrnd bt‰¿ bg‰¿U¤jšnt©Lbk‹gJ« e‹F btËah»‹wd. nkiy¢rS¡»a®¡F« nrhH®¡F« gifik V‰g£lik¡F¡fhuz« òy¥glÉšiy. xU fhy¤âš nkiy¢ rS¡»a®

1. S. I. I., Vol. IV, No. 1388.


3. S. I. I., Vol. II, No. 92.

4. S. I. I., Vol. II, page. 7.

5. Ep. Ind., Vol. XXII, No. 34, Verse 31.



M£á¡F£g£oUªj Es«g ghoia ïuhruhr‹ bt‹Wj‹ M£á¡FŸsh¡»dikna m‹ndh® gifik¡F xUfhuzkhfî« ïU¡fyh«. m‹¿í«, ntW fhuz§fS«ïU¤jš TL«. mit, ï¥nghJ òy¥glÉšiy.

nkiy¢ rS¡»a k‹ddh»a ïu©lh« ijyg‹ïwªj ã‹d®, mt‹ kf‹ r¤âaháua‹ v‹gt‹ ïu£lgho VHiu ïy¡f¤â‰F murdhdh‹. jh®th® ÍšyhbAh£^Çš ». ã. 1007-M« M©oš tiua¥bg‰WŸsmt‹ fšbt£blh‹W, ‘nrhH® Fy¤â‰F mÂahfÉs§»atD« ïuhruhr Ã¤j Énehj‹ kfD« M»aü®ko¢ nrhH ïuhnrªâu É¤âahju‹ v‹gt‹, x‹gJy£r« åu®fsl§»a bgU«gilíl‹ Õr¥ó® ÍšyhÉYŸs njh}® tiuÆš tªJ, bgU«ngh® òÇªJeh£il¢ Niwaho¥ ghœgL¤âí« efu§fis¡bfhS¤âí« ïs§FHÉfŸ, kiwnah® v‹W« ghuhkšmt®fis¡ bfh‹W« f‹Åaiu¡ if¥g‰¿ kidÉauhf¡ bfh©L« mst‰w bghUŸfis¡ ft®ªJ bfh©L«j‹ eh£o‰F¤ âU«ã¢ br‹wh‹ v‹W TW»‹wJ1.m‹¿í«, m¤jifa åuid eh£ilÉ£L XL«gobrŒjt‹ r¤âaháua‹ v‹W m¡ fšbt£L¥ òfœªJTW»‹wJ. ïjdhš ïuhruhr nrhH‹ M£á¡ fhy¤âšmt‹kf‹ ïuhnrªâu‹ nkiy¢ rS¡»a eh£o‹nkšgilbaL¤J¢ br‹W bt‹W tªj brŒâ cWâ ahjšfh©f. Mdhš gif¥òy¤jur‹ fšbt£oš fhz¥gL«m¤Jiz mÊî ntiyfis¢ nrhH ïuhrFkhudh»aïuhnrªâu‹ brŒâU¡fkh£lh‹ vdyh«. m¥nghÇšnrhH®fŸ bt‰¿ bg‰W¥ bgU« bghUSl‹ âU«ãdnua‹¿ mªeh£il¡ if¥g‰¿¡bfhŸsÉšiy v‹gJâ©z«. nrhH k‹dÇ‹ fšbt£L¡fŸ mªeh£ošfhz¥glhikna ï¢brŒâia e‹F tÈíW¤J»‹wJ.nkiy¢ rS¡»a eh£L¥ ngh®¡fs¤âš ïuhnrªâu‹MizÆ‹ gona, r¤âaháua‹ V¿ÆUªj ahidia¡

1. Ep. Ind., Vol. XVI p. 74.


F¤â åœ¤j Ka‹w C‰w¤ö®¢ RUâkh‹ e¡f‹ rªâudhdïuhrkšy K¤jiua‹ v‹D« åu‹ ïwªjd‹ v‹WâU¢áuh¥gŸË Íšyh C‰w¤öÇÈYŸs fšbt£blh‹WTW»‹wJ1. m¥ nghÇš ïuhruhr‹ bt‰¿ vŒâaikg‰¿¤ jŠir¥ bgÇa nfhÆÈš j£áznkUÉl§f®¡F¥ bgh‰ó¡fŸ tH§»íŸsh‹2. m¥nghÇ‹ïWâÆš J§fg¤âiu ah‰¿‰F bj‰nfíŸs ehLfŸïuhruhr nrhH‹ M£á¡F c£g£oUªjd vdyh«.

ïuhruhr‹ bkŒ¡Ñ®¤âÆš ït‹ nt§if ehLbfh©likí« F¿¡f¥g£LŸsJ. nt§if ehL v‹gJ»UZiz, nfhjhtÇ M»a ïU nguhWfS¡F« ïilÆšK‰fhy¤âš mikªâUªj xU ehlhF«. mªeh£ilnkiy¢ rS¡»aÇ‹ jha¤âduhd ÑiH¢ rS¡»a®murh©L tªjd®. ». ã. g¤jh« ü‰wh©o‹ eLÉšÑiH¢ rS¡»a mur Fkhu®fS¡FŸ á¿J kdntWghLc©lhÆ‰W. mª ehËš _¤njh‹ tÊÆddh»aïu©lh« åk‹ kf‹ ïu©lh« m«kuhr‹ (». ã. 945 -970) m§F murh©L bfh©oUªjh‹. ïisnah‹tÊÆddh»a ïu©lh« í¤j kšy‹ kf‹ ghjg‹v‹gt‹ m›th£áia¡ if¥g‰w nt©Lbk‹wfU¤âddhŒ ïuhZo Tl k‹ddh»a _‹wh§ »UZznjtdJ cjÉ bg‰W, ïu©lh« m«kuhrid¥ nghÇšbt‹W eh£il¡ ft®ªJbfh©L M£á òÇthdhÆd‹3.m¥nghJ m«kuhr‹ fÈ§f eh£o‰F XoÉ£lhbd‹WghjgDila MU«ghf¢ br¥ngLfŸ TW»‹wd4._¤njh‹ tÊÆd®¡F« ïisnah‹ tÊÆd®¡F«eh£o‹ M£áíÇik g‰¿ mo¡fo ngh®fŸ Ãfœªjikahš ». ã. 945-M« M©L Kjš nt§» eh£oš

1. Ins. 515 of 1912.

2. S. I. I., Vol. II, p. 7.

3. Ep. Ind., Vol. XIX, p. 146. The Eastern Calukyas of Vengi by Dr. N.Venkataramanayya, p. 186.

4. Ep. Ind., Vol. XIX, No. 24.


FH¥gK« fyfK« ÄFªJbfh©nl tªjd. ghjgDila M£á¡F¥ ãwF mt‹ j«ã ïu©lh« jhH‹Ko No murh©lh‹. FWÃy k‹d®fS« muáašmâfhÇfS« mt‹ghš g‰¿‹¿ Ku©g£oU¤jiyíz®ªj m«kuhr‹ bj‹fÈ§f ntªjdJ Jizbfh©L gil baL¤J¤ jhHid¥ nghÇ‰ bfh‹Weh£il¡ if¥g‰¿ M£á òÇthdhÆd‹. ïisnah‹tÊÆd® xUtUÄ‹¿ jhHbdhL KobtŒâd®. ». ã.970-š m«kuhrid mt‹ kh‰whª jhÆ‹ kfdh»ajhdh®zt‹ v‹gh‹ tlfÈ§f k‹d‹ cjÉ bfh©LnghÇ‰ bfh‹W j‹ jika‹ M©L tªj eh£il¡if¥g‰¿ ». ã. 973 tiuÆš M£á òÇªjh‹1.

j‹ ik¤Jddh»a m«kuhrid¡ bfh‹W eh£il¡ft®ªJbfh©l jhdh®zt‹ braiy¡ f©L Ó‰w§bfh©l bjY§f¢ nrhHdh»a #lh nrhlåk‹ v‹gh‹». ã. 973-š nt§» eh£o‹ nk‰gilbaL¤J¤jhdh®ztid¡ bfh‹W mªeh£il¡ if¥g‰¿M£áòÇa¤ bjhl§»dh‹. m¥bghGJ jhdh®zt‹k¡fsh»a r¡ât®kD« Ékyhâ¤jD« tlfÈ§feh£o‰F Xo m§F¤ j§»ÆUªjd®.

mªeh£L ntªjdh»a fhkh®ztD« mt‹ j«ãÉeahâ¤jD« mt®fis MjÇ¤jik g‰¿ mt®fSila gifPdh»a m¤ bjY§f åkdhš Kiwna». ã. 978, 981-M« M©LfË‰ nghÇ‰ bfhšy¥g£Leh£il ÆH¡F«go ne®ªjJ. fÈ§f ehL« mt‹M£á¡FŸshÆ‰W. mªeh£fËš ÑiH¢ rS¡»a murFkhu® ïUtU« nrhH k©ly¤ijailªJ ïuhruhrnrhH‹ghš mil¡fy« òFªJ, bjY§f åk‹ ft®ªJbfh©l jkJ eh£il Û©L« if¥g‰Wtj‰F Ka‹Wbfh©oUªjd®2.

1. The Eastern Calukyas of Vengi by Dr. N. Venkataramanayya,pp. 193 and 202.

2. Ep. Ind., Vol. VI, pp 358 & 359.


_¤njh‹ tÊÆdÇ‹ br¥ngLfŸ všyh« m›ÉUg¤njG M©LfS« nt§» eh£oš FH¥gK«fyfK« ÄFªâUªj fhy« v‹W TW»‹wd®1. m¡fhy¤âšmt®fŸ j« eh£ilÆHªJ XÇl¤âš fuªJiwí«thœ¡ifia nk‰bfhŸs ne®ªjikahš mt®fSilabr¥ngLfŸ m›thW TWtâš Éa¥bgh‹WÄšiy.

ïuhruhr nrhH‹ mt®f£F nt§» eh£il bt‹WmË¥gj‰F K‹d®, Ó£òÈehL, gh»ehL v‹gt‰¿‹nkš gilbaL¤J mt‰iw¡ if¥g‰WtJ ï‹¿aikahjjhÆ‰W. mªehLfŸ, bešÿ® ÍšyhÉ‹ tlgFâÆÈUªjit ahF«2. Kj‰ guhªjf nrhH‹ mt‰iw¡if¥g‰¿¤ j‹ M£á¡F£gL¤âÆUªjh‹. mtdJM£áÆ‹ ã‰gFâÆš Ãfœªj ïuhZouTl® gilbaL¥ãdhš nrhH k‹d®fŸ mt‰iw ïH¡F«gone®ªjJ. ïuhruhr nrhH‹ mt‰iw¡ if¥g‰W« bghU£L». ã. 991 M« M©oš jŠrhñ®¡ T‰w¤J¡ FUfhoíilah‹3 guk‹ kHghoahdhd K«Ko¢ nrhH‹jiyikÆš xU bgU«gilia mD¥ãdh‹. m¥gilbaL¥ã‹ gadhf, Ó£òÈ ehL« gh»ehL« ïuhruhrnrhH‹ M£á¡FŸshÆd. m¥ngh® Ãfœ¢á âUthy§fh£L¢ br¥ngLfshY«4 r¡ât®kdJ g‰W¢br¥ngLfshY« m¿a¥gL»wJ. fhŠáòu¤âYŸsïuhruhr‹ M£áÆ‹ Mwh« M©L¡ fšbt£L x‹W«m¢brŒâiaíz®¤J»‹wJ5. m‹¿í«, bešÿ® ÍšyhÉYŸs bu£oghisa¤âš fhz¥gL« ïuhruhr‹M£áÆ‹ v£lh« M©L¡ fšbt£L x‹W6 mªÃy¥

1. Historical Sketches of Ancient Deccan, p. 247.

2. á¤ö® Íšyh, kjdgŸË jhY¡fhÉš á¥ãÈ v‹D« C® x‹W csJ.

(Inscriptions of the Madras Py - Nellor 239).

3. Ins. 79 of 1921; S. I. I., Vol. XIII, Nos. 149 and 150.


5. Ins. 79 of 1921.

6. Nellore Inscriptions, p. 446.


gu¥ò ït‹ M£á¡F£ g£oUªjJ v‹gij e‹Fòy¥gL¤J»‹wJ.

ïuhruhr nrhH‹ nt§» eh£o‰F¤ bj‰nfíŸsÓ£òÈ gh» ehLfis bt‹W if¥g‰¿a ãwF ÑiH¢rS¡»a k‹ddh»a r¡ât®kD¡F mt‹ eh£il¥bgWkhW cjÉ òÇtJ vËjhÆ‰W. Mfnt ». ã. 999 M«M©oš ïuhruhr‹ nt§» eh£o‹nkš gilbaL¤J¢br‹W #lh nrhl åkid¥ nghÇš bt‹W r¡ât®kidnt§» eh£o‰F ntªjdhf Ko N£odh‹1. vÅD«,njhšÉí‰w m›åk‹ ». ã, 1001 -š fÈ§f¥ gilÆ‹Jizbfh©L r¡ât®kid bt‹W mtid¡ fhŠátiuÆY« Ju¤â tªjh‹. mªÃiyÆš ïuhruhr‹mtid¥ nghÇ‰ bfh‹W nt§» eh£il¢ r¡ât®kD¡F¤ âU«g mË¤jd‹. mj‹ ãwFjh‹ mªehLÑiH¢ rS¡»auJ M£áÆš ÃiybgWtjhÆ‰W.m‹¿í« r¡ât®kD¡F¥ ãwF mt‹ j«ã Ékyhâ¤j‹nt§» eh£o‰F¥ ãwF murdhf Ko N£l¥bgwnt©Lbk‹w V‰ghL ïuhruhrdhš brŒa¥g£lJ.clnd m›Ékyhâ¤j‹ ïstuR¥ g£lK§f£l¥bg‰wd‹. ïuhruhr nrhH‹ m¤Jiz Mjuití«m‹igí«, m› Ékyhâ¤j‹gh‰ fh£oaik¡F¡fhuz« j‹ òjšÉah»a Fªjit¥ãuh£oia mtD¡FkzŠbrŒJ bfhL¤âUªjiknaah«2.

r¡ât®k‹ nt§» k©ly¤âš g‹ÅUah©LfŸM£áòÇªJ ». ã. 1011 M« M©oš ïwªjh‹3. ãwFÉkyhâ¤j‹ mªeh£ošjh‹ KoN£l¥ bg‰W murhSthdhÆd‹4.

1. Historical Sketches of Ancient Deccan, p. 147.

2. Ibid

3. The Eastern Calukyas of Vengi, page 215.

4. Ep. Ind., Vol. VI, p, 349. ï› Ékyhâ¤j‹ âUitah‰W cnyhfkhnjå¢RuKila kfhnjt®¡F 1148 fHŠR vilíŸs 8 btŸË¡ fyr§fŸ». ã. 1041-š mË¤JŸsik m¿a¤j¡fJ. (S. I. I., Vol. V, No. 514)


ïuhruhr nrhH‹ nt§» eh£il bt‹W r¡ât®kD¡F mË¤jddhÆD« mjid¤ j‹ M£á¡F£gL¤â¡bfhŸsÉšiy v‹gJ <©L m¿a‰ghyJ.vdnt, ït‹ j‹ ghJfh¥ã‰F« MjuÉ‰F« c£g£ljÅ ïuh¢áakhfnt nt§» eh£il kâ¤J el¤âtªjd‹ v‹gJ bjŸËJ. ï›Éu©L mur FL«g¤âd®¡F« kzÉidahš V‰g£l bjhl®ng ït®fis¥ãÂ¤J ï¤jifa ÃiyÆš mikâíl‹ thœªJbfh©oU¡F«go brŒjJ v‹gJ â©z«.

ïÅ, ïuhruhr nrhH‹ bt‹W if¥g‰¿a ehLfSŸfÈ§fK« x‹W v‹gJ ït‹ bkŒ¡Ñ®¤âahš e‹f¿a¡»l¡»‹wJ. fÈ§f ehL v‹gJ nfhjhtÇ ah‰¿‰F«kfheâ¡FÄilÆš Ñœfliy¢ rh®ªâUªj xU Ãy¥gu¥ghF«. m~J ïªehËš tl r®¡fh® v‹W tH§F«Ãy¥ gFâÆš ml§»íŸsJ. mªeh£oš knfªâu»ÇÆš jÄœ bkhÊÆY« tl bkhÊÆY« tiua¥bg‰W M©L F¿¡f¥glhj ïu©L fšbt£L¡fŸ cs.mit ïuhnrªâu nrhH‹, Ékyhâ¤j‹ v‹D« Fÿjntªj‹ xUtid¥ nghÇš bt‹W m«kiyÆš bt‰¿¤ö© x‹W ÃWÉdh‹ v‹W TW»‹wd1. Mdhš,m¥ngh® Ãfœ¢á ïuhnrªâu nrhH‹ bkŒ¡Ñ®¤âÆšfhz¥glÉšiy. Mfnt, m~J mt‹ g£l« bgWtj‰FK‹, jªijÆ‹ M£á¡ fhy¤âš mt‹ ïsturdhÆUªjnghJ Ãfœªjjhjš nt©L«. m¡fhuz« g‰¿namtdJ fÈ§f bt‰¿ ïuhruhr nrhHdJ bkŒ¡Ñ®¤âÆšF¿¥ãl¥g£LŸsJ v‹gJ bjŸËJ.

knfªâu»Ç¡ fšbt£oš brhšy¥gL« Ékyhâ¤j‹ aht‹ v‹gJ«, ïuhnrªâu‹ j‹ jªijÆ‹M£á¡ fhy¤âš mt‹ eh£o‹ ÛJ gilbaL¤J¢br‹wik¡F¡ fhuz« ahJ v‹gJ« ï¥nghJ òy¥glÉšiy. xUfhš m¡fÈ§f ntªj‹ ÑiH¢ rS¡»a

1. S. I. I., Vol. V, Nos. 1351 and 1352.A.S.I., 1912, pp. 171 and 172.


k‹ddh»a Ékyhâ¤jD¡F mo¡fo ïilôWïiH¤J¡bfh©L ïUªâU¤jš TL«; mJ g‰¿mtid bt‹wl¡f¡ fUâ2 ïuhnrªâu‹ fÉ§f¤â‹nkš gilbaL¤J¢ br‹W m§‡dŠ brŒâU¡fyh«v‹W njh‹W»wJ.

ïuhruhr nrhHdJ ngh®¢ brašfSŸ ïWâÆšÃfœªjJ ït‹ KªÚ®¥gHª Ôî g‹ÜuhÆuK« if¥g‰W« bghU£L gilbaL¤jiknaah«. gHªÔîg‹ÜuhÆu« v‹gJ nru eh£o‰F¤ bj‹nk‰nf muã¡flÈYŸs khš Ôîfis¡ F¿¡F« giHa bgauhF«.‘f‹Å¤ bj‹fiu¡ fl‰gHª Ôg«’ v‹D« mf¤âa¢N¤âu¤âdhY«2, ‘FkÇ ah‰¿‹ bj‹fiu¥g£lgHªÔgK«’ v‹D« bjŒt¢áiyahuJ bjhšfh¥ãa¢brhšyâfhu ciu¥ gFâÆdhY«3, g©il¡ fhy¤âšFkÇah‰¿‰F¤ bj‰nf flÈš gHªÔîfŸ ïUªjikïÅJ òydhF«. vdnt mit nru eh£o‰F¤ bj‹nk‰nf m©ikÆš ïUªjikÆ‹ m¤ ÔîfËÈUªjk¡fshš nru eh£od®¡F mo¡fo ï‹dšfŸ ne®ªâU¡fyh«. nru ehL ïuhruhr nrhH‹ M£á¡F£g£oUªjikahš mªeh£L k¡fË‹ J‹g§fis xÊ¥gJ«ï› ntªjdJ flikfSŸ x‹nwah«. mJ g‰¿naït‹ gHªÔîfË‹ nkš gilbaL¤J mt‰iw¡ if¥g‰¿ ÆU¤jš nt©L«. m¥ gilbaG¢áia¥ g‰¿a

1. ÑiH¢rS¡»a k‹ddh»a Ékyhâ¤j‹ ïuhnrªâuDila j§ifÆ‹fztdhjÈ‹ mtD¡F c‰WÊíjîtJ ït‹ flikahÆ‰W.

2. ‘f‹Å¤ bj‹fiu¡ fl‰gHªÔg«bfhšy§ TgfŠ á§fs bk‹D«všiyÆ‹ òw¤jî« f‹dl« tLf«fÈ§f« bjY§f« bfh§fzª JSt«Flf§ F‹wf« v‹gd FlghšïWòw¢ ira¤JlDiwò TUªjÄœ âÇÃy§fS«’ (bjhš. brhš. bjŒt¢áiyah® ciu, g¡. 218 - 219)

3. ‘g‹ÅU Ãykhtd - FkÇah‰¿‹ bj‹fiu¥g£l gHªÔgK«, bfhšyK« TgK«á§fsK« ira¤â‹ nk‰F¥g£l bfh§fzK« JStK« FlfK« F‹w Kf«»H¡F¥g£l fUelK« tLF« bjY§F« fÈ§fK« v‹W bfhŸs¥gL«.’ (nk‰gociu, g¡. 219).


brŒâfŸ á¿J« òy¥glÉšiy. vÅD«, ït‹ bt‹Wif¥g‰¿a gHªÔîfŸ flš eLÉš ïUªjikahšmt‰¿‹ ÛJ gilbaL¤J¢ brštj‰F f¥g‰ gilfŸï‹¿aikahjd MF«. vdnt, bgUntªjdh»a e«ïuhruhr‹, miyflš eLîŸ gy fy§fŸ brY¤ânaKªÚ®¥ gHªÔî g‹ÜuhÆu¤ijí« bt‹W if¥g‰¿ddhjš nt©L«. ït‹ M£áÆš K‹ Ãfœªj <H k©ly¥gil baL¥igí« ït‹ f¥g‰ gilfË‹ Jizbfh©nl Ãfœ¤âÆU¤jš nt©L«. Mfnt, ïuhruhrnrhHÅl¤âš áwªj f¥gš gil mªehËš ïUªjJv‹gJ nj‰w«.

ïÅ, ïuhruhr nrhH‹ M£áÆ‹ ã‰gFâÆš nrhHïuh¢áa« Äf ca®ÃiyÆš ïUªjJ vdyh«. gh©ok©lyK« nru k©lyK« ml§»a ïuhruhr¤ bj‹dhL«1 bjh©il k©lykh»a ra§bfh©l nrhHk©lyK«, f§f k©lyK«, bfh§F k©lyK«Es«ggho ehL«, fÈ§f ehL«, <Hkh»a K«Ko¢nrhHk©lyK«, ït‹ M£á¡F£g£oUªjd v‹W cWâahf¡ Twyh«. ï«k©ly§fSŸ áyt‰¿‰F¥ bga®fshf ïtdJ áw¥ò¥ bga®fŸ tH§f¥bg‰wikm¿a¤j¡fJ.

ïuhruhr nrhH‹ nguh‰wY« bgUåuK« gil¤jj‹ òjštdh»a ïuhnrªâuD¡F¡ ». ã. 1012-M«M©oš2 ïstuR¥ g£l« f£o murh§f mYtšfËšfyªJ bfh©L gy JiwfËY« gÆ‰á bg‰W tUkhWbrŒjd‹. m›th©o‰F K‹d® Ãfœªj f§f¥ ngh®,fÈ§f¥ ngh®, Fªjs¥ ngh® Kjyhdt‰¿‰F¢ br‹Wmt‰iw bt‰¿íl‹ el¤â¥ òfbHŒâat‹ ïuhnrªâunrhHndaht‹. Mjyhš, mt‹ ïstuR¥ g£l«f£l¥bg‰w ehËš K¥gJ taâ‰F¡ FiwahjtdhfïUªâU¤jš nt©L«. jŠir¥ bgÇa nfhÆÈY«

1. Travancore Archaeological Series, Vol. I. p.292.

2. Ep. Ind., Vol. VIII, p. 260.


k‰W« gy C®fËY« ïuhruhr‹ M£áÆ‹ 29-M«M©L¡ fšbt£L¡fŸ fhz¥gL»‹wikahY« m›th©o‰F¥ ãwF ït‹ fšbt£L¡fŸ ah©L«»il¡fhikahY« ït‹ ïUg¤bjh‹gJ M©LfŸM£á òÇªjd‹ v‹gJ e‹F bjËa¥gL«. vdnt, ». ã.1014-M« M©oš ït‹ ïiwt‹ âUtoiamilªjh‹ v‹gJ nj‰w«. ïtdJ M£áÆ‹ 29-M«M©lh»a ». ã. 1014-š F«gnfhz¤â‰F tl»H¡nf_‹wiu ikÈš fhÉÇah‰¿‹ tl fiuÆYŸsâUÉaÿ®¡ nfhÆÈš ït‹ Jyhghu« òFªjijí«1

ïtDila Kj‰ bgUªnjÉah»a cnyhf khnjÉïuÂa fU¥g« òFªjijí«2 EQ» neh¡F§fhš mitïu©L« ïtdJ thœehË‹ ïWâÆš eilbg‰wmw¢brašfŸ v‹gJ xUjiyahf czu¥gL»‹wJ.m›th©L Kjš ïuhnrªâu nrhH‹ fšbt£L¡fS« e«jÄHf¤âš ah©L« fhz¥gL »‹wd. Mfnt m›th©ošïuhruhr‹ ïw¡fnt, ïuhnrªâu‹ Ko N£l¥bg‰Wmurhs¤ bjhl§»d‹ v‹gJ bjŸËJ.

ïuhruhr nrhH‹ gy JiwfËY« áw¥ò‰W És§»atdhjÈ‹ mJg‰¿¥ gy áw¥ò¥ bga®fŸ ïtD¡FmªehËš tH§»d v‹gJ fšbt£L¡fshš cŒ¤Jzu¡»l¡»‹wJ. mt‰WŸ, ïuhruhr‹ v‹w bga® K‹És¡f¥ g£lJ. k‰w¢ áw¥ò¥ bga®fŸ B¤âÇaáfhkÂ, ïuhnrª âuá§f‹, cŒa¡bfh©lh‹, gh©oaFyhrÅ, nfushªjf‹ Ã¤jÉndhj‹, ïuhráua‹,átghjnrfu‹3 reehj‹, á§fshªjf‹, ra§bfh©lnrhH‹, K«Ko¢ nrhH‹4 ïuÉFy khÂ¡f«, ÃfÇÈnrhH‹, nrhnHªâu á§f‹, nrhHkh®¤jh©l‹,

1. nrhH tÄr rÇ¤âu¢ RU¡f«. g¡. 16.

2. S. I. I., Vol. VIII, No. 237.

3. S. I. I. Vol. VIII., No. 222.

4. ïuhruhr nrhHdJ M£áÆ‹ _‹W eh‹fh« M©L¡ fšbt£L¡fËnynaï¢áw¥ò¥ bga® fhz¥gL»wJ.


ïuhrkh®¤jh©l‹, bjY§fFy fhy‹, Ñ®¤â¥ guh¡»uk‹v‹gd. mt‰WŸ B¤âÇa áfhkÂ KjyhfîŸs VGáw¥ò¥ bga®fŸ, ïuhruhr‹ fhy« Kjš nrhHk©ly¤âš ts ehLfË‹ bga®fshfî« 1 tH§»tªjik m¿a¤j¡fJ. m‹¿í« ra§bfh©l nrhH‹,K«Ko¢ nrhH‹, ÃfÇÈ nrhH‹ v‹DŠ áw¥ò¥bga®fŸ ra§bfh©l nrhH k©ly« K«Ko¢ nrhHk©ly«, ÃfÇÈ nrhH k©ly« vd Kiwna bjh©ilk©ly«, <H k©ly«, Es«ggho v‹gt‰¿‹ bga®fshfî« tH§f¥ bg‰WŸsd. gy C®fS«, ng%®fËYŸs nrÇfS« ïuhruhr nrhHDila áw¥ò¥bga®fisíiladthŒ mª eh£fËš ÃyÉd v‹gJfšbt£L¡fshš òy¥gL»wJ. mt‰WŸ áy, m¥bga®fSl‹ ï¡fhy¤J« ïU¡»‹wd.

m›ntªj‰F tH§»a áw¥ò¥ bga®fSŸïuhruhr‹ v‹gJ ah©L« guÉ ïa‰bga® nghštH§» tªjikÆ‹ ïtdJ ïa‰bgauh»a mU©bkhÊ¤ njt‹ v‹gJ tH¡f‰W¥ nghÆ‰W. ït‹ j‹bgauh»a ïuhruhr‹ v‹gJ v‹W« Ã‹W Ãyt nt©L«v‹w v©zKilatdhŒ¤ jiyefuh»ajŠrhñÇš khbgU§nfhÆš x‹iw vL¥ã¤J mj‰F ïuhruhnr¢Ru« v‹WbgaÇ£L ehŸ tÊgh£o‰F« ÉHh¡fS¡F« Ãtªj§fŸtH§»¢ áw¥ã¤JŸsh‹.

m«khl¡ nfhÆš2 ã‰fhy¢ nrhH® fhy¤J¢ á‰g¤âw¤â‰F vL¤J¡fh£lhfî« ïuhruhrdJ bgUik¡F«òfG¡F« átg¤â¡F« xU fy§fiuÉs¡fhfî« f©nlh®ahtU« Éa¡FkhW thdsht Ã‹W ÃyîtJ ahtU«m¿ªjbjh‹wh«. ‘gh©oa FyhrÅ tseh£L¤jŠrhñ®¡ T‰w¤J¤ jŠrhñ® eh« vL¥ã¤j âU¡f‰wË

1. nrhH k©ly¤âš mªehËš ïUªj tsehLfŸ, mU©bkhÊnjt tsehL,B¤âÇa áfhkÂ tsehL cŒa¡bfh©lh‹ tsehL, Ã¤j Éndhj tsehL,gh©oa FyhrÅ tsehL, nfushªjf tsehL, ïuhrháÇa tsehL, ïuhruhrtsehL, ïuhnrªâuá§f tsehL v‹gd.

2. S. I. I., Vol. II, No. 1.


ïuh#uhn#¢tu«’ v‹D« fšbt£L¥ gFâÆdhš 1

ïuhruhr‹ nfhÆš vL¥ã¤j ïlK« m¡nfhÆÈ‹bgaU« m~J mikªJŸs ehL« ts ehL« e‹FòydhF«.

ïÅ, ït‹ vL¥ã¤j ïuhruhnr¢Ru« v‹D« m¡nfhÆš 793 mo ÚsK« 397 mo mfyK« cilaJ2.mj‹f© mikªJŸs eLÉkhd« 216 mo cau«cilaJ3 mj‹ c¢áÆš nghl¥ bg‰¿U¥gJ xnufU§fš. m~J Vw¡Fiwa v©gJ l‹ vilíŸsJv‹W«4 Ékhd¤â‹ nkš mik¡f¥bg‰WŸs br¥ò¡Fl« 3083 gy« ÃiwíilaJ v‹W«5 m¡Fl¤â‹ nkšnghl¥g£LŸs bgh‰wfL 2926½ fHŠR bfh©lJv‹W«6 mt‰iw MuhŒªj m¿P®fŸ TW»‹wd®.

m¡nfhÆÈ‹ âU¥gÂ ï›ntªjdJ M£áÆ‹ 19 M«M©oš bjhl§f¥g£L 23-M« M©oš bgU« ghY«Ãiwnt¿É£lJ v‹W bjÇ»wJ. ït‹ M£áÆ‹25-M« M©L 2-M« ehËš öã¤j¿Æš it¥gj‰F¥bgh‰wfL ntŒªj br¥ò¡Fl« bfhL¡f¥g£oU¤jyhš7 m¡fhy¤âš jh‹ âU¥gÂ Koî‰W¡FlKG¡fh»a flî© k§fyK« eilbg‰¿U¤jšnt©L«. vdnt, mªÃfœ¢á ». ã. 1010-M« M©ošeilbg‰wjhjš nt©L«. ãwF, ït‹ j‹ M£áÆ‹ 26-M« M©L 20-M« ehËš m¡nfhÆš Ékhd¤âšfšbt£L¡fŸ tiuj‰F¡ f£lisÆ£oU¥gJ«8

m›th©o‰F K‹ m¤âU¥gÂ KobtŒâÆU¤jš

1. S.I.I, Vol. II, page 2.

2. The Great Temple at Tanjore, p. 6.

3. Ibid, p. 8.

4. Ibid, p. 9.

5. S. I. I., Vol. II, p.3.

6. Ibid.

7. S. I. I., Vol. II, No.1.

8. Ibid, Vol. II, page 2.


nt©L« v‹gij cWâ¥ gL¤J»‹wJ. m¡nfhÆÈYŸsKj‰ nfhòu thÆyh»a âU¤njhuz thÆš nfushªjf‹thÆš1 vdî« ïu©lh« thÆyh»a âUkhËif thÆšïuhruhr‹ thÆš2 vdî« mªehËš tH§»íŸsd;m¡nfhÆš Ékhd« j£áznkU v‹W tH§»aJ3. nfhÆÈ‹btË¤ âU¢R‰¿YŸs eªâ xnu fšÈšmik¡f¥g£lJ. mJg‹Åu©lo cauK« g¤bjh‹gjiu mo ÚsK«v£nlfhyo mfyK« cilaJ4. nfhÆš âU¢R‰¿šgiHa moahuh»a r©nlRtu®¡F« eªâ¡F« ïl§fŸmik¡f¥g£oUªjdnta‹¿ ntW bjŒt§f£F ïlÄ‹ik m¿a‰ghyjh«.

ïÅ, ïuhruhnr¢RuKila bgUkh‹ ÛJ ïuhruhr‹fhy¤jtuhd fUñ®¤njt® v‹D« bgÇah® xU gâf«gho¥ guÉíŸsh®. mJ, irt¤ âUKiwfSŸ x‹wh»ax‹gjhª âUKiwÆš nr®¤J¤ bjhF¡f¥ g£LŸsJ.ïuhruhr nrhHD« ït‹ cÇik¢ R‰w¤âdU« tÊ¤njh‹wšfS« m¡nfhÆY¡F Ä¡f tUthíŸs C®fS«bgU« bghUŸfS« mË¤J¥ ngh‰¿ tªjd® v‹gJm§F¡ fhz¥gL« gy fšbt£Lfshš òydh»‹wJ.5

m‹¿í« ït‹ fhy¤âš És§»a muáaš mâfhÇfS«gilPU« m¡ nfhÆY¡F¥ bgh‰ó¡fS« mÂfy‹fS« tÊgh£o‰F Ãtªj§fS« mË¤JŸsd®.

ïÅ, ïuhruhr nrhH‹ jŠir khefÇš òâa nfhÆšx‹W mik¤jddh m‹¿¥ giHa nfhÆiy¥ bgÇa

1. S.I.I, page 96.

2. Ibid, pp. 227 and 332.

3. Ibid, page 7.

4. The Great Temle at Tanjore, page 12.

5. ïuhruhrnrhH‹ mË¤jt‰iw moÆ‰ fh©f.

(i) bgh‰fy§fŸ 41559 fHŠR vilíŸsit.

(ii) mÂfy‹fŸ 10200 fhR Éiykâ¥òŸsit.

(iii) btŸË¡ fy§fŸ 50650 fHŠR vilíŸsit.

(iv) 1,16,000 fy« bešY« 1100 fhR« tUthíŸs »uhk§fŸ. (MalaviyaCommemoration Volume, p. 324.)


f‰wËahf vL¥ã¤jddh v‹gJ <©L MuhŒj‰FÇabjh‹whF«. m¥g® mofsJ âUåÊÄHiy¤ âU¤jh©lf¤âš fhz¥gL« ‘jŠir¤ jË¡Fs¤jh®’1v‹Dªbjhluhš irt rka Fut®fŸ fhy§fËš jŠir khefÇšjË¡Fs« v‹D§ nfhÆš x‹W ïUªjJ v‹gJ e‹FbtËah»‹wJ. Mfnt, m¥bgÇnah®fŸ m¤âU¥gâ ÛJgâf§fŸ ghoÆU¤jš nt©L« v‹gJ xUjiy.njthu¥ gâf§fSŸ gy mÊªJ nghÆd, v‹gJ gyU«m¿ªjnjah«. vdnt, jŠir¤ jË¡Fs¤â‰FÇa gâf§fS« mÊªJnghÆU¤jš nt©L«. vÅD« m¥g®mofŸ j« âUåÊÄHiy¥ gâf¤âš m¤âU¥gâia¡F¿¥ã£oU¤jyhš mJ it¥ò¤ jykhf ï¡fhy¤âšfUj¥g£L tUjš m¿a‰ghyJ. m¤jifa jŠir¤jË¡Fs¤ij¤jh‹ ïuhruhr nrhH‹ bgÇa f‰wËahfvL¥ã¤J mj‰F ïuhruhnr¢Rtu« v‹D« bgaU«tH§»¢ áw¥ã¤jd‹ v‹gJ <©L czu‰ghyjhF«.vdnt, m¤âU¡nfhÆÈ‹ bjh‹ikí« bgUikí«m¿ªJjh‹ ïuhruhr‹ mj‰F Äf¢ áwªj KiwÆšâU¥gÂ òÇªJ ahtU« Éa¡F« ÃiyÆš mjidmik¤JŸsd‹ v‹gJ e‹F JÂa¥gL«. Mfnt,jŠir khefÇš bt‰¿lkhf¡ »lªj Ãy¥gu¥ãš m~Jïuhruhrdhš òâajhf mik¡f¥bg‰w bjh‹w‹Wv‹gJ bjŸËJ.

ïuhruhr nrhH‹ átghjnrfu‹ v‹DŠ áw¥ò¥bga® cilat‹ v‹gJ K‹ Tw¥g£LŸsJ. ït‹átbgUkhÅl¤âš mst‰w g¡âíilat‹ v‹gJït‹ jŠirÆš vL¥ã¤j bgU§nfhÆyhY« mj‰FtH§»íŸs Ãtªj§fshY« e‹F És§F«. ït‹m¤Jiz¢ átg¤âíilatdhŒ¤ âfœªjik¡F¡fhuz«, átbgUkhÅl¤âš ngu‹ò ó©L gy bjh©LfŸM‰¿a br«ãa‹ khnjÉí« Fªjit¥ ãuh£oí« ïtidïsikÆš ts®¤J eštÊ¥gL¤âaiknaah«. jh«

1. m¥g® RthÄfŸ âUåÊÄHiy¤ âU¤jh©lf« gh.8.


nk‰bfh©l rkabkhÊa k‰iw¢ rka§fis¡ fil¥ão¤bjhGF« j« eh£L k¡fis btW¤J¥gšyh‰whDª J‹òW¤J« mur® áy® nghy, ït‹ òw¢rka¤jhÇl« á¿J« btW¥ò¡ fh£oat‹ mšy‹.ït‹ všyh¢ rka§fisí« nrhghd KiwÆš it¤J¡fhQ§ fU¤JilatdhŒ mt‰¿‰F¢ á¿J« ïilôWneuhkš fh¥gh‰¿ tªjd‹ v‹gJ ït‹ fhy¤J Ãfœ¢áfshš òy¥gL»‹wJ. ehf¥g£od¤â‹ f© flhu¤jurdh»a NshkÂt®kdhš f£l¤ bjhl§f¥bg‰Wmt‹ kf‹ khw É#nah¤J§ft®kdhš Ko¡f¥bg‰wò¤j Éfhu¤â‰F1 ïuh#uh#¥ bgU«gŸË v‹W j‹bgaÇL tj‰F ït‹ cl‹g£likí« mj‰F Ãtªjkhf Mid k§fy« v‹D« Ciu¥ gŸË¢rªjkhf2

mË¤jikí« òw¢ rka§fis ït‹ MjÇ¤J tªjbrŒâia e‹F És¡FtdthF«. ït‹ vL¥ã¤j jŠirïuhruhnr¢Ru¤J¢ Rt®fËš ò¤j¥ gok§fŸ ïU¤jiyï‹D§ fhzyh«. âUkhY¡F¥ g§fq® ÍšyhÉYŸskzÿÇš ra§bfh©l nrhH É©zfu« v‹D§nfhÆY«3 jiy¡fh£o‰F m©ikÆš X® CÇšïuÉFy khÂ¡f É©zfu« v‹D§ nfhÆY«4 ï›ntªjdhš vL¥ã¡f¥bg‰W mt‰¿‰F ïtdhY« ït‹jk¡if Fªjit¥ ãuh£oahY« Ãtªj§fŸ Él¥g£oU¡»‹wd. ra§bfh©lnrhH‹, ïuÉFy khÂ¡f«v‹gd ïuhruhrD¡F m¡fhy¤âš tH§»a áw¥ò¥bga®fŸ v‹gJ K‹ Tw¥g£l brŒânaah«. mt‰iwbašyh« MuhŒªJ c©ik fhQÄl¤J, ït‹ j‹fhy¤âÈUªj všyh¢ rka§fËl¤J« bghJ neh¡Fil

1. Ep. Ind, Vol. XXII, No. 34. ï¥ò¤jÉfhu«, ïjid¡ f£oa mur‹ bgauhšNlhkÂt®k Éfhu« v‹W« tH§f¥g£LŸsJ. ïj‰F ïuhruhr nrhH‹ É£lÃtªj¤ij cz®¤J« br¥ngLfŸ Ahy©L nja¤âš byŒl‹ efu¥bghU£fh£á Ãiya¤âš cŸsd.

2. rkz bgs¤j nfhÆšfS¡F Él¥g£l ïiwÆÈ Ãy§fŸ gŸË¢rªj« vd¥gL«.Midk§fy« v‹D« C® 8943 fy« beš tUthíŸs 97 ntÈ Ãy¤ij¤j‹df¤J¡ bfh©lJ.

3. Ep. Car., Vol. IX, Chennapatna Nos. 130 and 132.4. Ibid, Vol. III, T. Narasapur 35.


atdhŒ mt‰iw m‹òl‹ MjÇ¤J tªjd‹ v‹gJïÅJ bgw¥gL»‹wJ. vdnt, nguuruhÆU¥gh®¡Fï‹¿aikahj áwªj g©òfSŸ x‹wh»a rka¥bghiw e« ïuhruhr nrhH‹ghš e‹F Ãiybg‰¿UªjJv‹gJ bjËthf¥ òy¥gLjš fh©f.

ï›ntªj‹ M£áÆš Ãfœªj F¿¥ãl¤j¡f Ãfœ¢áfSŸ nrhH ïuh¢áa« KGtijí« msªjik x‹whF«.X® mur‹ j‹ M£á¡F£g£l ehLfŸ všyh t‰iwí«msªJ Ãy§fË‹ gu¥ig cŸsthW cz®ªjhy‹¿ÃytÇia xG§FgL¤â¡ FofËlÄUªJ th§FtJïayhjjhF«. Mjyhš ït‹ j‹ M£áÆ‹ 16-M«M©lh»a ». ã. 1001-š nrhH ïuh¢áa« KGtijí«ms¡FkhW MizÆ£ld‹1. m›ntiyí«, Fut‹cyfsªjh‹ ïuhruhr khuha‹ jiyikÆš bjhl§f¥bg‰W ïu©L M©LfËš Ãiwnt¿aJ. m›tâfhÇïuh¢áa« KGikí« msªj fhuz« g‰¿ ‘cyfsªjh‹’v‹DŠ áw¥ò¥ bga® bg‰wd‹. m‹¿í«, ‘ïuhruhrkhuha‹’ v‹D« g£lK« mtD¡F ïuhruhr nrhHdhštH§f¥bg‰¿U¥gJ m¿a¤j¡fJ. Ãy« msªj nfhšgâdhW rh© ÚsKilaJ. mjid cyfsªj nfhšv‹W« mªehËš tH§»d®.

ï«k‹d‹ òÇªj k‰nwh® mÇa braš, nrhHïuh¢áa¤âYŸs x›bthU k©ly¤ijí« gy tsehLfshf¥ ãÇ¤J ah©L« j‹ M£á ïÅJ eilbgWkhWbrŒjiknaah«. m~J ïuh¢áa« KGikí« msªjã‹d®, ït‹ j‹ M£áÆ‹ gândHh« M©lh»a». ã. 1002-š òÇªj Ó®âU¤j¢ brayhF«2. mj‰FK‹x›bthU k©lyK« gy ehLfshf¥ ãÇ¡f¥g£UªjJ;áy ehLfis¤ j‹df¤J¡ bfh©l tsehL v‹D«c£ãÇî m¡fhy¤âš ïšiy. eh£il ï¡fhy¤J¤jhÿfhÉ‰F¢ rkkhfî«, tseh£il ÍšyhÉ‰F x¥ghfî«

1. S. I. I., Vol., VIII, Nos. 222 and 223.

2. S. I. I., Vol. V, No. 1409.


k©ly¤ij khfhzkhfî« bfhŸsyh«. vdnt, e«br‹id ehL Íšyh¡fË‹¿¤ jhÿfh¡fis kh¤âu«cilajhÆU¡FkhÆ‹ v›th¿U¡Fnkh, m›thnw nrhHk©lyK« ïuhruhr‹ M£á¡FK‹ gy ehLfis¤j‹df¤J¡bfh©L És§»aJ. ï›ntªjnd j‹ M£áe‹F eilbgw nt©o, áy ehLfisí« T‰w§fisí«j‹gh‰bfh©l tsehL v‹D« X® c£ãÇit x›bthUk©ly¤âY« mik¤jd‹. m¢braš ït‹ muáaš E£g§fis ïašghfnt cz®ªjt‹ v‹gij¤ bjŸËâ‰òy¥gL¤JtjhF«. ïtdJ MizÆ‹go nrhH k©ly«x‹gJ tsehLfshf¥ ãÇ¡f¥g£lJ. bjh©ilk©ly¤âš kh¤âu« K‹ndÆUªj ïUg¤J eh‹Fnfh£l§fS« ïUg¤J eh‹F tsehLfshf kh‰w¥bg‰wd. ïuhruhr nrhH‹ M£áÆ‹ 17-M« M©L Kjšjh‹ C®fisí« efu§fisí« F¿¡FÄl¤J mitmikªj eh£il¡ TWtnjhL Ãšyhkš mªehL mikªJŸs ts eh£ilí«1 Mtz§fËY« fšbt£LfËY«F¿¥ãL« tH¡f« V‰g£lJ v‹gJ <©L m¿a¤j¡fJ.

ïuhruhrDila mik¢r®fS« eh£lâfhÇfS«mwÃiya§fis¥ ghJfh¤J¡ f©fhÂ¥nghU« mw§Twita¤jhU« ãw muáaš mâfhÇfS« C®¢rigahU« j¤j« flikfis xG§fhf Ãiwnt‰¿ tªjikahšït‹ M£áÆš FofŸ všnyhU« ïÅJ thœªJbfh©oUªjd®. gÆ‰á bg‰w áwªj jiu¥gilfS«fl‰gilfS« ï›ntªj‹ghš ÄFâahf ïUªjiknahL mt‰iw el¤j‰F¤ jFâí« M‰wY« thŒªj gygil¤jiyt®fS« ïUªjd®. Mjyhš, nrhH ïuh¢áa¤âšãw ntªj® gilbaG¢á ït‹ M£á¡ fhy¤âš ÃfHntïšiy. Mfnt, ït‹ ïuh¢áa¤âÈUªj k¡fŸ všnyhU«gifaur®fshš V‰gL« gil baG¢á Kjyhd v¤jifaï‹dšfSÄ‹¿ ï‹ò‰W thœªJtªjd® v‹gJ nj‰w«.

1. ‘nrhH k©ly¤J B¤âÇa áfhkÂ tseh£L¤ âU eiwô® eh£L t©lhHŠnrÇ’v‹D§ fšbt£L¥gFâÆš k©ly«, tsehL, ehL v‹gd Kiw¥goF¿¡f¥g£oU¤jš fh©f.


ïÅ, jŠirkhefÇš ïuhruhr‹ vL¥ã¤jâU¡nfhÆY¡F Ãtªj§fŸ mË¤jt®fSŸ ït‹kidÉkh®fS« fhz¥gL»‹wd®. m¢brŒâfisíz®¤J§ fšbt£L¡fis Muhí§fhš ïtD¡F¥ gykidÉa® ïUªjd® v‹gJ òydh»‹wJ. mt®fSŸg£l¤juáahf És§»atŸ cnyhfkhnjÉahthŸ.mtS¡F¤ jªâ r¡â Él§» v‹D« ntbwhU bgaU«c©L. m› t«ikna ï«k‹d‹ thœehŸ KGikí«g£l¤juáahf ïUªjdŸ v‹gJ ït‹ j‹ M£áÆ‹29-M« M©oš âUÉaÿ®¡ nfhÆÈš Jyhghu« òFªjnghJ m› tuáí« ïuÂafU¥g« òFªJŸsikahšbjŸËâ‹ czu¥gL«. m«Kj‰ bgUª njÉ jŠirkhef®¡F tl¡nfíŸs âUitah‰¿š Iahw¥guJnfhÆÈ‹ tl¡F¤ âU¢R‰¿š cnyhfkhnj å¢Ru«v‹D« nfhÆš x‹W vL¥ã¤J mj‹ tÊgh£o‰FÃtªj§fS« mË¤JŸsdŸ1. m~J ïªehËš c¤juifyha« v‹W tH§F»‹wJ. m¢brayhš cnyhfkhnjÉí« j‹ fztid¥nghš átg¡â íilatshf¤âfœªjdŸ v‹gJ òy¥gLjš fh©f.

ïuhruhr nrhHDila k‰w kidÉkh®fŸ, nrhHkhnjÉ2, âiunyh¡»akhnjÉ3, gŠrt‹khnjÉ4, mãkhdtšÈ5, ïyhlkhnjÉ6, ãUâÉkhnjÉ7, Ûdt‹khnjÉ8,

1. ‘cilah® Óuhruhrnjt® e«ãuh£oah® jªâr¡â Él§»ahuhd $ xnyhfkhnjÉah® tlfiu ïuhnrªâuá§f tseh£L¥ bghŒif eh£L¤ âUitah‰W¥ghš eh« vL¥ã¤j âU¡f‰wË xnyhfkhnjåÞtu« cila kfhnjt®¡F«xnyhfÉl§f njtUŸË£l âUnkÅfS¡F« brŒÉ¤j bgh‰bfhŸif KjÈacŸs âUthguz§fS« âU¥gÇ fy§fS« fšÈny bt£LÉ¡f v‹W,

- S. I. I., Vol. V, No. 521.’2. S. I. I., Vol. III, No. 42 and 46.

3. Ibid, No. 48.

4. Ibid, Nos. 51 and 53.

5. Ibid, No. 44.

6. Ibid, pp. 467 and 472.

7. Ibid, Nos. 80 and 82.

8. Ins. 301 of 1908.


åuehuhaÂ1, Éšyt‹ khnjÉ2, thdt‹ khnjÉ3

v‹ngh®. mt®fSŸ thdt‹ khnjÉ¡F¤ âÇòtdkhnjÉ v‹D« k‰bwhU bgaU« c©L. m›tuánaïuhnrªâu nrhHid¤ j‹ kfdhf¥ bg‰w bgUikílatŸ v‹gJ czu‰ghyJ4. gŠrt‹khnjÉ v‹ghŸâU¢áuh¥gŸË Íšyh cilah®ghisaª jhÿfhÉškGñÇš thœªJ bfh©oUªj nru® Fy¡ FWÃyk‹ddh»a gG nt£liua‹ kfŸ MtŸ. ïuhruhrD¡F¥ bgU åudh»a ïuhnrªâu‹ xnu òjšt‹Mt‹. ntW òjšt® ïy®. Mdhš, bg© k¡fŸ ïUt®ïUªjd®5. mt®fSŸ, _¤j bg© khnjtofŸ v‹D«bgaÇdŸ. ïisa bg© ïu©lh« FªjitahtŸ.mtŸ, ÑiH¢rhS¡»a k‹ddh»a Ékyhâ¤jD¡FkzŠ brŒJ bfhL¡f¥bg‰wdŸ. m›ÉUt®fS¡F¥ãwªj òjštnd Kj‰ Fnyh¤J§f‹ jªijah»aïuhruhr enuªâu‹ v‹gJ m¿a‰ghyjhF«.

ïuhruhr‹ jk¡if¡F« ïisa òjšÉ¡F«Fªjit v‹D« bga® ïU¤jyhš ntWghL cz®j‰bghU£L ït‹ jk¡ifia¥ bgÇa Fªjit v‹WtH§»íŸsd®. m›t«ik tšytiua® tªâa njtiu

1. S. I. I., Vol. V, No. 975.

2. Ibid, No. 981.

3. Ibid, No. 982.

4. Ibid, page 368.

5. âUtyŠRÊÆYŸs xU fšbt£oš khnjtofŸ ‘eLÉ‰bg©’ vdî«‘eLÉ‰ãŸis’ vdî« F¿¥ãl¥ g£oU¤jyhš ïuhruhrD¡F _‹W bg©fŸïUªâU¤jš nt©L« v‹gJ MuhŒ¢á ahs®fË‹ bfhŸif (The colas,Vol, I. p. 226) eLÉ‰ ãŸis v‹w bjhl® _¤j ãŸisah»a ïuhnrª âuD¡F«ïisa ãŸisah»a Fªjit¡F« eLÉ‰ ãwªj ãŸis v‹w bghUis¤ jU«msÉš mikªJŸsJ. ï¤bjhlU¡nf‰gnt eLÉ‰ bg© v‹w bjhl®¡F«bghUŸ bfhŸsnt©L«. Mjyhš ï¤bjhliu Mjhukhf¡ bfh©L ïuhruhrD¡F _‹W bg©fŸ ïUªjd® v‹W bfhŸtJ bghUªjh bj‹f.

ïÅ, âUitah‰W cnyhfkhnjå¢Ru¤âYŸs fšbt£blh‹¿š F¿¥ã£LŸsïuhruhr‹ kfsh»a rªâukšÈ v‹ghŸ nkny brhšy¥g£l khnjtofŸ v‹D«bg©nzahtŸ. rªâukšÈ v‹gJ rªâubksÈ v‹gâ‹ k%cthF«. ïj‹gÇaha ehknk khnjt mofŸ v‹gJ <©L czu¤j¡fJ.


kzªJ thœªjtŸ v‹gJ K‹ Tw¥g£LŸsJ. ït‹jh‹ vL¥ã¤j jŠir¥ bgÇa nfhÆY¡F¤ jhD« j‹jk¡ifí« bfhL¤jt‰iw eL Ékhd¤âš fšÈštiuí«go KjÈš F¿¥ã£oU¥g bjh‹nw1 ït‹ j‹jk¡ifÆl¤âš it¤âUªj ngu‹igí« bgUkâ¥igí« e‹Fz®¤JtjhF«.

ït‹j‹ gh£ldh»a mÇŠraidí« bgÇagh£oah»a br«ãa‹ khnjÉiaí« Ãidî T®j‰Fm¿F¿ahf Kiwna tl M‰fhL ÍšyhÉš nk‰ghov‹D« CÇš mÇŠrna¢Ru« v‹w nfhÆY«2 âUK¡TlÈš ‘br«ãa‹ khnjÉ¥ bgUk©lg«’ v‹wk©lgK«3 f£LÉ¤âU¥gJ ït‹ j‹ K‹ndh®fËl¤âš v¤Jiz m‹ò« kÇahijí« it¤âUªjh‹v‹gij ïÅJ òy¥gL¤jhÃ‰F«. ïuhruhr‹ âUK¡TlÈš vL¥ã¤j m¥ bgUk©lg« C®¢rigah® To¤j« flikfis Ãiwnt‰Wtj‰F¥ ga‹g£lJ v‹gJm¿a¤j¡fJ.

ïÅ, ïuhruhr nrhH‹ M£á¡fhy¤âš M©LnjhW« ïtD¡F¤ âiw brY¤â¡bfh©L thœªJ tªjFWÃy k‹d® áy® ïUªjd®. m‹ndhUŸ Kjštdhf¡fUj¤ j¡ft‹ âU¢áuh¥gŸË Íšyh cilah®ghisaªjhÿfh ÉYŸs gGñÇš gGnt£liua® v‹D«g£l¤Jl‹ thœªj FWÃy k‹d‹ Mt‹. gGnt£liua®v‹w g£lKilnah® nru® kuãdUŸ xU »isÆdnuaht®. mt®fŸ nrhH®f£F beU§»a cwÉduhfïUªjd®. Kj‰ guhªjf nrhH‹ gGnt£liua‹ kfiskzªJ bfh©lh‹ v‹gJ« m›ÉUt®¡F« ãwªjòjštnd ïuhruhr nrhH‹ gh£ldh»a mÇŠra‹

1.. ‘eh« vL¥ã¢r âU¡f‰wË $ uh#uhn#Þtu KilahU¡F eh« FL¤jdî«m¡f‹ FL¤jdî« e« bg©LfŸ FL¤jdî«, k‰W« FL¤jh® FL¤jdî«$ Ékhd¤âš fšÈny bt£Lf v‹W âUthŒ bkhÊŠrUs bt£od’ (S. I. I.,Vol. II, page 2.)

2. S. I. I., Vol. III. No. 15.

3. Ins. 178 of 1915.


v‹gJ« m‹ã‰ br¥ngLfshš1 m¿a¥gL»‹wd.ïuhruhr‹ kidÉaUŸ gŠrt‹ khnjÉ v‹ghŸgGnt£liua‹ kfŸ MtŸ2. ï¢nrhH k‹d‹ fhy¤âÈUªj gGñ®¡ FWÃyk‹d‹ mofŸ gGnt£liua‹f©l‹ kwt‹ v‹gt‹. ït‹ FWÃy k‹d®¡FÇavšyh¢ áw¥ò¡fS« cilatdhŒ ïÅJ thœªjt‹v‹gJ gGñÇš fhz¥gL« fšbt£L¡fshš m¿a¡»l¡»‹wJ3.

bfh§F eh£oÈUªj bfhšÈkHt‹ x‰¿ôu‹ãUâf©lt®k‹ v‹gh‹ ïuhruhrD¡F¡ f¥gŠbrY¤â tªj xU FWÃy k‹d‹ v‹gJ âU¢br§nfh£L¢ br¥ngLfshš òydh»‹wJ4. ïuhruhr‹jªijah»a Rªju nrhH‹ <H eh£L ntªjndhLÃfœ¤âa nghÇš ï¡bfhšÈ kHt‹ jªij nrhH®g¡f¤âÈUªJ ngh®òÇªJ mªeh£oš cÆ®Jwªjh‹5.vdnt, bfh§F k©ly¤âÈUªj ï¡FWÃy k‹d®FoÆd® j« nguuruh»a nrhH®f£F¥ ngh® Ãfœ¢áfËšcjÉ¥gil aD¥ã c©ika‹òl‹ xG» tªjd®v‹gJ bgw¥gLjš fh©f.

tl M®¡fhL ÍšyhÉYŸs âUtšy¤âš âUitna¢Ru« v‹D« nfhÆš x‹W vL¥ã¤J mj‰F m®¢rdhnghf khf ÃykË¤JŸs âUita‹ r§funjt‹ v‹gt‹e« ïuhruhrD¡F¤ âiw brY¤â¡ bfh©L m¥g¡f¤âšM©Lbfh©oUªj xU FWÃy k‹d‹ Mt‹6.

nfhdh£o‹ jiyefuh»a bfhL«ghqÇÈUªjntsh‹ RªjunrhH‹ v‹gh‹ ïuhruhrD¡F c£g£oUªj xU á‰wur‹ Mt‹. ït‹ jªij guhªjf‹

1. Ep. Ind., Vol. XV, page 50.

2. Ins. 385 of 1924.

3. S. I. I., Vol. V, Nos. 667, 670, 671, 672 and 676.


5. Ibid, No. 212.

6. S. I. I., Vol. III, No. 51.


á¿antsh‹ M»a âU¡f‰wË¥ã¢r‹ e« ïuhruhr‹jªijah»a Rªju nrhH‹ M£áÆš gil¤jiyikó©L <H eh£o‰F¢ br‹W ngh®òÇªJ m§F cÆ®Jwªjhbd‹W âUbt©fh£oYŸs xU fšbt£Lcz®¤J»‹wJ1.

âUtšy¤âÈYŸs xU fšbt£oš e‹dkiua‹v‹D§ FWÃy k‹d‹ xUt‹ F¿¡f¥g£LŸsd‹2.itJ«g® kuãddh»a ït‹ fl¥ig ÍšyhÉYŸsï§fšÿ® eh£il M£áòÇªjt‹. bešÿ® ÍšyhÉYŸs bu£o¥ghisa¡ fšbt£odhš ÉZQ njtdh»aK«Ko itJ«g kfhuhr‹ v‹DŠ á‰wur‹ xUt‹m¥g¡f¤âš ïUªjd‹ v‹W bjÇ»wJ3. ï›ÉUtU«ïuhruhr nrhHD¡F¡ Ñœ¥g£l FWÃy k‹d®fŸ v‹gJm‹ndhuJ fšbtL¡fËdhš òydh»‹wJ.

tl M‰fhL ÍšyhÉYŸs gŠrgh©lt® kiyÆšfhz¥gL« fšbt£blh‹W, åu nrhH‹ ïyhl¥nguiua‹ v‹gt‹ mjid¢ Nœªj Ãy¥ gu¥igïuhruhr‹ fhy¤âš FWÃy k‹ddhÆUªJ bfh©LM£áòÇªJ tªjd‹ v‹W cz®¤J»‹wJ4. ït‹ jªijïyhl uhr‹ òfœÉ¥gt® f©l‹ v‹gJ« ït‹K‹ndh® bjh©il k©ly¤âš gLñ®¡ nfh£l¤âYŸs bgUªâÄÇ eh£il ah©lt® v‹gJ« m¡fšbt£lhš btË¥gL»‹wd. ïuhruhr‹ kidÉaUŸïyhlkhnjÉ v‹ghŸ ï›Éyhl¥ nguiua‹ kfŸMjš nt©L«; m‹nwš ït‹ jªij ïyhluhr‹kfshjš nt©L«. ï¥nghJ mjid xU jiyahf¡ TwïayÉšiy.

thzf¥gho eh£oš murh©l kwt‹ euá«kt®kdh»a ïuhruhr thznfhtiua‹ v‹gt‹ ïuhr

1. S.I.I, Vol. V, No. 980.


3. Nellore Inscriptions, G. 88.

4. Ep. Ind., Vol. IV, No. 14 B.


uhrD¡F c£g£l xU FWÃy k‹d‹ v‹gJ bj‹dh®¡fhL ÍšyhÉYŸs #«ig v‹D« CÇš fhz¥gL«ïu©L fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»‹wJ 1. ït‹M£á¡F c£g£oUªj thzf¥gho ehL bj‹dh®¡fhLÍšyhÉ‹ xU gFâahF«.

ïÅ, ïuhruhr‹ M£á¡ fhy¤âš mik¢ruhfî«gil¤jiytuhfî« eh£lâfhÇfshfî« âUkªâuXiy ehafkhfî« mwÃiya¡ f©fhÂ¥ghsuhfî«mk®ªJ murh§f¤ij e‹F el¤âtªj muáašmâfhÇfŸ gy® Mt®. mt®fSŸ fšbt£L¡fshšm¿a¥gL« áyiu¥g‰¿a brŒâfis kh¤âu« <©L¢RU¡fkhf¡ F¿¥ãLjš V‰òilanjah«.

1. nrdhgâ »UZz‹ ïuhkdhd K«KonrhH ãukkhuha‹:

ït‹ bt©zh£L mk© FoÆd‹; mªjz®Fy¤âd‹; ïuhruhrDila gil¤jiyt®fSŸ xUt‹;ï›ntªj‹ MizÆ‹go jŠir¥ bgÇa nfhÆÈ‹âU¢R‰W khËifia vL¥ã¤jt‹. ï¢brŒâiaíz®¤J« _‹W fšbt£L¡fŸ m¡nfhÆš ãuhfhu¤âš_‹W ïl§fËš tiua¥g£oU¡»‹wd2. m«_‹W«xnu fšbt£o‹ gofnsah«. ï¥gil¤jiyt‹ïuhruhr‹ M£áÆ‹ ã‰gFâÆš âUkªâu Xiy ehafkhfî« ïUªjd‹ v‹gJ Mid k§fy¢ br¥ngLfshšm¿a¥gL»wJ3. ït‹ murdhš tH§f¥ bg‰w K«KonrhH ãukkhuha‹ v‹D« g£l« bg‰wt‹ Mt‹.

1. Ins. Nos. 84 and 86 of 1906. ïâš F¿¥ãl¥bg‰w #«ig v‹D« C®,nrhHk‹d® M£á¡fhy§fËš r©ig v‹w bgaUila jhÆUªjJ v‹Wfšbt£L¡fshš bjÇ»wJ.

2. ‘cilah® $ uh#uh#njt® âUthŒbkhÊªjUs ï¤âU¢R‰W khËifvL¥ã¤jh‹ nrdhgâ nrhHk©ly¤J cŒa¡bfh©lh® tseh£L bt©zh£Lmk©Foahd nfushªjf¢ rJ®ntâk§fy¤J $ »UZz‹ ïuhkdhd K«KonrhH ãuk khuha‹ (S. I. I. Vol. II, Nos. 31,33 and 45) ï¡fšbt£oš fhz¥gL«mk©Fo ïªehËš m«k§Fo vd tH§F»wJ.’

3. Ep. Ind. Vol. XXII, No. 34.


2. guk‹ kHghoahdhd K«Ko nrhH‹:

ït‹ jŠrhñ®¡ T‰w¤J¡ FUfho v‹D« CÇd‹;ïuhruhrDila gil¤jiyt®fSŸ xUt‹; ï«k‹d‹ÉU«ãathW bešÿ® ÍšyhÉYŸs Ó£òÈ ehL, gh»ehL v‹gt‰¿‹ nkš gilbaL¤J¢ br‹W mt‰iw¡if¥g‰¿at‹1. ït‹, jh‹ m§»UªJ bfhz®ªj âiw¥bghUŸfSŸ bjhshÆu« MLfis¡ f¢á¥ng£LIŠrªâ J®¡ifah®¡F ïuhruhr‹ âUehk¤jhš g¤JEªjh És¡FfS¡bfd¢ rhth_th¥ nguhLfshfmË¤JŸsik F¿¥ãl¤ j¡fJ2.

3. nrdhgâ Fut‹ cyfsªjhdhd ïuhruhr khuha‹:

ït‹ ïuhruhr nrhH‹ gil¤jiytUŸ xUt‹;mur‹ MizÆ‹go ». ã. 1001-M« M©oš nrhHïuh¢áa« KGtijí« msªJ v›tsî e‹brŒ ò‹brŒfS« fhLfS« cŸsd v‹gij¤ bjËthf¥ òy¥gL¤âmt‰WŸ ÉisÃy§fS¡F kh¤âu« tÇ Éâ¡FkhWV‰ghL brŒjt‹3. ït‹ ïuh¢áa« KGikí« msªjikg‰¿ ïtD¡F cyfsªjh‹ ïuhruhr khuha‹ v‹wg£l« ïuhruhrdhš tH§f¥ g£oU¤jš m¿a¤j¡fJ.

4. kJuhªjf‹ f©luhâ¤j‹:

ït‹ ïuhruhr‹ á¿a jªijah»a c¤jk nrhH‹òjšt‹; ï›ntªj‹ M£á¡ fhy¤âš nfhÆšfis¡f©fhÂ¤J mt‰¿š jt¿iH¤jt®fis¤ j©o¤Jmit ešy ÃiyÆš ïU¡FkhW ghJfh¤J tªj bgUikíilat‹4. áy nfhÆšfË‹ tUthŒfis MuhŒªjnghJ m¡ nfhÆšfËš ehŸ tÊghLfŸ Kiw¥goeilbgWtj‰F mt‰¿‰F mË¡f¥ bg‰¿UªjÃtªj§fŸ nghjhik f©L ï‹¿aikahik¡ nf‰g

1. Ins. 79 of 1921.

2. S. I. I., Vol. XIII, Nos. 149, 150.

3. S. I. I., Vol. VIII, No. 223; Ibid, Vol. II, p. 6 and No.95; Ins. 44 of 1907.

4. Ibid, Vol. III, No. 49; Ins. 282 and 283 of 1906; Ins. 218 of 1921.


ït‹ òâa Ãtªj§fS« murh§f¤âš tH§F«goV‰ghL brŒâU¥gJ F¿¥ãl¤ j¡fbjh‹wh«. âUÉir¥ghÉš ‘Ä‹dhUUt«’ v‹W bjhl§F« nfhÆ‰ gâf«ghoíŸs f©luhâ¤j‹ ïtnd v‹W áy® TWtJbghU¤jÄš T‰wh«1. m¥gâf« ghoat®, Kj‰ guhªjfnrhHDila ïu©lh« òjštuh»a f©luhâ¤jnuv‹gJ K‹ És¡f¥g£LŸsJ. vdnt, âUÉir¥ghÉYŸs nfhÆ‰ gâf« ghoa Kj‰ f©luhâ¤jUilangund nfhÆšfË‹ fh©fhÂ¥gh»a $ fhÇaMuhŒ¢áÆš <Lg£oUªj ï›tur Fkhu‹ v‹gJ <©Lczu¤j¡fJ. ïtid ïu©lh§ f©luhâ¤j‹ v‹W«Twyh«.

5. <uhÆut‹ gšytiua‹ M»a K«Ko nrhH nghr‹:

ït‹ gh«òÂ¡ T‰w¤J muNÇ‹ f© thœªJbfh©oUªj xU jiyt‹; ïuhruhr nrhH‹ bgUªju¤JmâfhÇfSŸ xUt‹; jŠir¥ bgÇa nfhÆÈš r©nlRtunjtiu vGªjUSÉ¤J tÊgh£o‰F Ãtªj§fŸmË¤jt‹2; tl M®¡fhL ÍšyhÉYŸs âUtšy«,nk‰gho v‹D« C®fËYŸs nfhÆšfS¡F« Ãtªj§fŸtH§»íŸsd‹ v‹gJ m¡nfhÆšfËš fhz¥gL§fšbt£L¡fshš òy¥gL»wJ3. ït‹ ïuhruhrnrhHD¡F¤ âUkªâu Xiy ehafkhfî« áy M©LfŸtiuÆš ïUªJŸsd‹. Midk§fy¢ br¥ngLfËšifbaG¤â£LŸs muáaš mâfhÇfSŸ ïtD«xUtdhjÈ‹, ït‹ ïuhruhr nrhH‹, ïuhnrªâu nrhH‹M»a ïUt® M£áÆY« ca®ÃiyÆš ïUªjt‹ Mjšnt©L«4. ït‹ gšyt® Fo¤njh‹wš, K«Ko nrhHnghr‹ v‹D« murh§f¥ g£l« bg‰w bgUikíilat‹.

1. nrhH tÄr rÇ¤âu¢ RU¡f«, g¡. 12.

2. S. I. I., Vol. II, No. 55.

3. Ibid, Vol. III, Nos. 19 and 54.

4. Ep, Ind., Vol. XXII, No. 34.


6. bghŒif ehL »Ht‹ Mâ¤j‹ NÇadh»a bj‹dt‹_ntªj ntsh‹:

ït‹ nrhH k©ly¤âš ïuhnrªâu á§f tseh£o‹cŸehLfSŸ x‹wh»a bghŒif eh£o‹ jiyt‹; ïuhruhrnrhH‹ jŠir khefÇš vL¥ã¤j bgÇa nfhÆÈšï›ntªj‹ MizÆ‹go $fhÇaŠ brŒJ tªjt‹;átbgU khÅl¤âš áwªj g¡âíilat‹. ït‹, ïuhruhnr¢Ru¤âš âUPhdr«gªj mofŸ âUehî¡fiuanjt®, e«ãah%u®, e§if guitah®, bkŒ¥bghUŸehadh®, áW¤bjh©l ehadh® v‹ngh®¡F¢ br¥ò¥gok§fŸ vGªjUSÉ¤J mt‰¿‰F mÂfy‹fS«mË¤JŸsd‹1. ï¢braš, ït‹ rka Fut®fËl¤J«átdoah®fËl¤J« it¤âUªj ngu‹ãid e‹Fòy¥gL¤JtjhF«. m‹¿í«, átdoah®fSŸ bkŒ¥bghUŸ ehadh®¡F« áW¤bjh©l ehadh®¡F« ït‹bgÇa nfhÆÈš gok§fŸ vGªjUSÉ¤jik¡F¡fhuz« m›ÉUtUŠ brŒj bra‰fUŠ brašfŸ ït‹cŸs¤ij¥ ãÂ¤jiknaah«. bkŒ¥bghUŸ ehadhuJgok¤ij it¤j brŒâia¡ TW« fšbt£oš m›toahuJbgaiu¡ Twhkš ‘j¤jh eknu fh© v‹w kyhLilah®’v‹W ït‹ F¿¥ã£oU¥gJ mt®ghš ïtdJ cŸs¤âš»s®ªbjGªj m‹ã‹ Kâ®¢áia ïÅJ cz®¤JtjhF«2.ït‹ j‹ murÅl¤J« ngu‹òilat‹ v‹gJ jŠir¥bgÇa nfhÆÈš ïuhruhr nrhH‹ cnyhfkhnjÉ M»aïUt® gok§fS« vGªjUSÉ¤J mt‰¿‰F mÂfy‹fS« bfhL¤âU¥gjdhš e‹F És§F«3. ït‹ ». ã.995-M« M©oš âU¢nrh‰W¤Jiw¡ nfhÆÈšehŸnjhW« njthu¥ gâf« ghLnth®¡F Ãtªjkhf¥

1. S. I. I., Vol. II, Nos. 38, 40 and 43.

2. ghjhânfrhªj« ïUgâ‰WÉuš cru¤J ïu©L ifíilauhf¡ fdkhf¢ brŒjj¤jheknufh© v‹w ÄyhLilah® xUt® (2) ït® Ã‹w.......................... Õl« ‘x‹W’

- (S. I. I., Vol. II, No. 40)

3. S. I. I., Vol. II, No. 38.


bgh‹ mË¤JŸsd‹1. Mfnt, ït‹ j‹ thœehËšátdoah®fËl¤J« murÅl¤J« x¥g‰w m‹ò ó©LxG»at‹ v‹gJ xUjiy. ïuhruhrnrhH‹ ïtdJ áwªjg©òfis íz®ªJjh‹ ïuhruhnr¢Ru¤âš $fhÇaŠbrŒí« ntiyÆš ïtid mk®¤âd‹ nghY«.

7. ghq® »Ht‹ mutizah‹ khyÇnfrt‹:

ït‹ ïuhruhr‹ fhy¤âÈUªj muáaš mâfhÇfSŸ xUt‹; gh©o eh£L¤ âU¡fhd¥ng®¡ T‰w¤J¥ghqÇ‹ jiyt‹; ïuhruhnr¢Ru¤âš $fhÇa¡f©fhÂ ehafkhf ïUªjt‹2.

8. ïuhrnfrÇešÿ® »Ht‹ fhwhÆš vL¤j ghj«:

ït‹ ïuhruhr nrhH‹ghš âUkªâu Xiy vGJ«X® mâfhÇahÆUªjt‹. $ ïuh#uh# njt®¡F¤âUkªâu Xiy baGJ« mUbkhÊ njt tseh£Lï§f© eh£L ïuh#nfrÇ ešÿ® »Ht‹ fhwhÆš vL¤jghj«’ v‹w fšbt£L¥ gFâÆdhš3 ït‹ ehL« CU«ngU« nk‰bfh©oUªj mYtY« m¿a‰ghyth«.

9. ntsh‹ c¤jk nrhHdh»a kJuhªjf _ntªjtsh‹:

ït‹ mUbkhÊnjt tseh£L be‹kÈ eh£L¥gU¤â¡FoÆÈUªj xU jiyt‹; ïuhruhr nrhHÅl¤âšâUkªâu Xiy ehafkhf ïUªjt‹. ït‹ bga® Midk§fy¢ br¥ngLfËš fhz¥gL»wJ4. ït‹ kJuhªjf_ntªj ntsh‹ v‹w murh§f¥ g£l« bg‰wt‹.

10. És¤ö® »Ht‹ mKj‹ Ô®¤jfu‹:

ït‹ Ã¤j Énehj tseh£L Mñ®¡ T‰w¤JÉs¤öÇd‹; ïuhruhr nrhHÅl¤âš âUkªâu Xiy

1. S.I.I, Vol. V, No. 611.

2. ‘cilah® Óuh#uhn#Rtu« cilah®¡F¢ ÓfhÇa¡ f©fhÂ ehafŠ brŒ»‹wgh©oehlhd ïuh#uh# k©ly¤J¤ âU¡fhd¥ ng®¡T‰w¤J¥ ghq® ghq®»Ht‹ mutizah‹ khyÇnfrt‹’ (S. I. I., Vol.II, No. 36).

3. S. I. I., Vol. II, No. 27.

4. Ep. Ind., Vol, XXII, No. 34.


vGJ« mYtÈš mk®ªâUªjt‹. ehf¥g£od¤J¥ò¤j Éfhu¤â‰F ï›ntªj‹ Midk§fy« v‹D«Ciu¥ gŸË¢rªjkhf mË¤j c¤juit vGâat‹ïtnd aht‹.

gy k©ly§fis¤ j‹gh‰bfh©L ÃyÉa nrhHïuh¢áa¤â‰F¢ r¡fut®¤âahf å‰¿UªJ murh©lïuhruhr nrhH‹ fhy¤âš muáaÈš gy JiwfËY«mâfhÇfshf mk®ªJ murh§f mYtšfis¥ gh®¤Jtªnjh® gy® Mt®. mt®fSŸ Äf¢ áyiu¥g‰¿abrŒâfns fšbt£L¡fË‹ Jizbfh©L <©LvGj¥g£ld.

ïÅ, ïuhruhr nrhH‹ tuyh‰iw¡ TW« üš x‹WmªehËš ïUªjJ v‹gJ âU¥óªJU¤âÆYŸs xUfšbt£lhš1 m¿a¥gL»wJ. mªüÈ‹ bga®‘$ ïuhruhr É#a«’ v‹gJ. mj‹ MáÇa® rt®z‹ehuz‹ g£lhâ¤j‹ v‹gh®. mJ tlbkhÊÆšvGj¥bg‰w üš v‹gJ cŒ¤Jzu¡»l¡»‹wJ. m‹¿í«‘ïuhruhnrRtu ehlf«’ v‹w ehlf üš x‹W« ïUªjJv‹gJ jŠir¥ bgÇa nfhÆÈš cŸs fšbt£lhšòydh»wJ2. mJ ÉHh¡fhy§fËš jŠir¥ bgÇanfhÆÈš eo¡f¥g£o U¤jyhš mªehlf« jÄœbkhÊÆš vGj¥bg‰wjhjš nt©L«. mªehlf«ïuhruhr nrhH‹ jŠirÆš ‘ïuhruhnrRu«’ v‹D§nfhÆš vL¥ã¤j tuyh‰iw¤ j‹gh‰ bfh©lJnghY«. mjid¤ jŠir khefÇš M©LnjhW«ÉHh¡fhy§fËš eo¤j‰F ïu©lh« ïuhnrªâu nrhH‹ü‰¿UgJ fy beš Ãtªjkhf mË¤âU¥gJ m¿a¤j¡fJ.m›Éu©L üšfS« ï¡fhy¤âš »il¡fÉšiy. ïit»il¥ã‹ ïuhruhr nrhH‹ tuyh‰¿š gy mÇa brŒâfis eh« vËjhf m¿ªJ bfhŸsyh«.

1. Annual Report on South Indian Epigraphy for 1930-31; para 12.

2. S. I. I., Vol. II, No. 67..


11. Kjš ïuhnrªâu nrhH‹(». ã. 1012 - 1044)

‘ó®t njrK« f§ifí« flhuK§ bfh©l nfh¥gunfrÇt®k‹’ v‹W fšbt£L¡fŸ òfœªJ TW« ï›tur®bgUkh‹, Kjš ïuhruhr nrhHD¡F mt‹ nfh¥bgUªnjÉaUŸ thdt‹khnjÉ v‹W tH§F« âÇòtdkhnjÉghš ãwªj òjšt‹ Mt‹.1 ït‹ kh®fÊ¤ â§fŸâUthâiu ehËš ãwªjt‹ v‹gJ âUbth‰¿ôÇYŸsxU fšbt£lhš òy¥gL»wJ.2 ÉU¤jhry¤âYŸsfšbt£blh‹W ï›ntªj‹ ey§ fUâ¤ âUKJF‹wKilah® nfhÆÈš â§fŸnjhW« âUthâiuehËš ÉHh el¤Jtj‰F Ãy« mË¡f¥bg‰w brŒâia¡TW»‹wJ.3 ïjdhY« ït‹ âUthâiu ehË‰ãwªjt‹ v‹gJ cWâahjš fh©f.

ït‹ jªij ïtD¡F kJuhªjf‹ v‹W bgaÇ£oUªjd‹ v‹gJ âUthy§fh£L¢ br¥ngLfshš m¿a¡»l¡»‹wJ.4 ïtD¡F ï¥bga® ïl¥bg‰¿UªjbrŒâ f‹ÅahFkÇ¡ fšbt£odhY« tÈíW»‹wJ.5

ïuhruhr nrhH‹ j‹ á¿a jªijah»a kJuhªjf c¤jknrhH‹ghš ngu‹ò ó©blhG»atdhjÈ‹, j‹kfD¡F« mt‹ bgaiuna it¤jd‹ v‹gJ <©Lczu‰ghyJ.

1. S. I. I., Vol. V, No. 982, Ind 460 of 1908.

2. âUbth‰¿ôUila kfhnjt®¡F cilah® $ ïuhnrªâu nrhHnjt® âUehŸkh®fÊ¤ âUthâiu Ph‹W beŒahoaUs nt©L (k) Är¤J¡F¤ âUbth‰¿ô®âUkahdK« klKila rJuhdd g©oj‹ njt® g©lhu¤J it¤j fhRü‰iw«gJ. (S. I. I., Vol. V, No. 1354)

3. Ins. 54 of 1918.


5. Travancore Archaeological Series, Vol. III, No. 34 Verse 68.

127


ïÅ, ïtid, ïiwt‹ be‰¿¡f© fhzhj k‰bwhUfhkntŸ v‹W âUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸ òfœªJTWtjhš,1 ït‹ nguHF thŒªjtdhÆUªâU¤jšnt©L« v‹gJ â©z«. Mfnt, ït‹, j‹ gh£ldh»aRªju nrhHid¥nghš vÊYl‹ âfœªjd‹ vdyh«.

». ã. 1012-M« M©oš2ïuhruhr nrhH‹ ïtD¡FïstuR¥ g£l« f£oa ehËš ïuhnrªâu‹ v‹wmãnlf¥ bga® tH§»aikahš ït‹ j‹ M£á¡fhy« KGikí« m¥bgaUl‹ És§»d‹ v‹gJm¿a‰ghy bjh‹wh«. ». ã. 1014-M« M©ošïuhruhr‹ ïwªjîl‹ ït‹ KoN£l¥ bg‰W, nrhHïuh¢áa¤â‰F¢ r¡fu t®¤âahÆdh‹. ït‹ M£áiaV‰W¡bfh©l ehËš nrhH ïuh¢áa« ï¡fhy¢ br‹idMªâu ïuh¢áa§ fisí«, ikN® eh£o‹ xU gFâiaí«<H eh£ilí« j‹df¤J¡ bfh©L xU áwªj uh¢áakhfïUªjJ vdyh«. m¡fhy¤âš nrhH ïuh¢áa¤â‰F«tl¡nfíŸs nkiy¢rS¡»a ehlh»a Fªjs ïuh¢áa¤â‰F« ïilÆš všiyahf mikªâUªjJ J§fg¤âiuahnwah«.

nrhH k‹d®fŸ j« M£áia¡ if¡bfhŸS«nghJ xUt® ã‹bdhUtuhf kh¿kh¿¥ òidªJ bfh©Ltªj ïuhrnfrÇ, gunfrÇ v‹w g£l§fSŸ ït‹gunfrÇ v‹D« g£l« òidªJ murh©lt‹.

ïuhnrªâu nrhH‹ j‹ M£áÆ‹ VHh« M©lh»a». ã. 1018-š3 j‹ Kj‰ òjšt‹ ïuhrhâuhrD¡FïstuR¥ g£lŠ N£o murh§f mYtšfis¥ gh®¤JtUkhW brŒjh‹. m¢brayhš mur‰FÇa muáa‰


2. ». ã. 1012 kh®¢R 27- ¡F« #]iy 7- ¡F« ïil¥g£l xU ehËš ïtD¡FïstuR¥g£l« f£l¥ g£oU¤jš nt©L« v‹W MuhŒ¢áahs®fŸfUJ»‹wd®. (Ep. Ind., Vol VIII, p. 260.)

3. ït‹ ïstuR¥g£l« bg‰wJ ». ã. 1018-M« M©oš kh®¢R 15-¡F« or«g® 3 ¡F«ïilÆš xU ehËš ÃfœªâU¤jš nt©L« v‹g®. Ep. Ind. Vol. IX, p. 218.


bghiw Xusî FiwªJ nghtJ« ã‹d® murdh»M£áòÇa nt©oat‹ muáa‰ fUk§fË‰ áwªj gÆ‰ábgWtj‰F¤ j¡f thŒ¥ò V‰gLtJ« M»a ïU tife‹ikfŸ c©lhjš czu‰ghyjhF«. m‹¿í«murdhf ïUªJ M£á òÇªJ bfh©oU¥gt‹, jd¡F¥ã‹ murhS« cÇikíilatid¤ j‹ M£á¡fhy¤ânyna ïsturdhf KoN£oÉ£lhš ã‰fhy¤âšM£áíÇikg‰¿ mur Fkhu®fS¡FŸ v¤jifa ngh®Ãfœ¢áí« V‰glhJ. nkY«, cŸeh£oš mJg‰¿¡ fyfK«FH¥gK« c©lhf kh£lh. Mjyhš ïuhnrªâuDilamUŠbraš Äf¥ ghu£l¤j¡f bjh‹whF«.

ïÅ, ïtdJ bkŒ¡Ñ®¤â, ‘âUk‹Å tsu ïU Ãyklªijí« - ngh®¢ra¥ ghití« Ó®¤jÅ¢ bršÉí« -j‹ bgUª njÉauh» ï‹òw’ v‹W bjhl§F»‹wJ.m«bkŒ¡Ñ®¤â, ït‹ M£áÆ‹ _‹wh« M©L¡fšbt£L¡fËšjh‹1 KjÈš fhz¥gL»wJ; vÅD«,mJ ÄFâahf¡ fhz¥gLtJ Iªjh« M£áah©LKjšjh‹ v‹gJ m¿a¤j¡fJ. m›t¥nghJ ÃfG«murDila åu¢brašfisí« òfG¡FÇa ãw brašfisí« bkŒ¡Ñ®¤âÆš M©LnjhW« nr®¤J¡bfh©nl nghtJ m¡fhy tH¡fkhjÈ‹, murdJM£á¡fhy« ÄFªJ bršy¢ bršy, bkŒ¡Ñ®¤âí« mj‹msÉ‰ bgU»¡bfh©nl nghF«. mjdhš X® mur‹M£áÆš Ãfœªj x›bthU Ãfœ¢áí« v›bt›th©ošeilbg‰wJ v‹gij cWâahf cz®ªJ bfhŸsyh«.2

e« ïuhnrªâu‹ bkŒ¡Ñ®¤âí« ït‹ M£áÆš M©LnjhW« Ãfœªj åu¢ brašfisí« ãwt‰iwí« Kiwahf¥ òy¥gL¤J« tifÆš bgU»¡ bfh©nlnghŒ,ïtdJ gâ‹_‹wh« M£áah©oš xU ÃiyÆš

1. Ins. 451 of 1908.

2. ï¤jifa bkŒ¡Ñ®¤âfŸ e« jÄœ eh£ošjh‹ fhz¥gL»‹wd. tuyh‰WMuhŒ¢á¡F¥ ga‹gL« bkŒ¡Ñ®¤âia KjÈš fšbt£L¡fËš tiua¤bjhl§»at‹ e« ïuhnrªâu nrhH‹ jªijah»a Kjš ïuhruhr nrhH‹ v‹gJK‹ És¡f¥ g£LŸsJ.


mikªJŸsJ. ãwF, ït‹ M£á¡ fhy« KGtJ«mªÃiyÆnyna ïUªjJ vdyh«.

ïtdJ M£áÆ‹ Mwh« M©oš tl âUthy§fh£L¡ nfhÆY¡F Él¥bg‰w Ãtªj¤ij cz®¤J«ïtdJ âUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸ1 ït‹ K‹ndh®tuyh‰iw e‹F És¡F»‹wd; vÅD« ït‹ M£á¡fhy¤J Ãfœ¢áfis ït‹ bkŒ¡Ñ®¤âia¥nghšm¤Jiz Kiw¥gl m¢br¥ngLfŸ TwÉšiy. ïtdJòweh£L¥ gil baG¢áfŸ všyh« xUthW KobtŒâaã‹dnu âUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸ tiua¥g£oU¡»‹wd. Mjyhš mt‰¿‰ Tw¥gL« ït‹ åu¢brašfŸmit Ãfœªj fhy tÇir¥go mikahkš ntWg£L«ïU¡»‹wd. vÅD«, m¢br¥ngLfŸ ït‹ bkŒ¡Ñ®¤âÆš fhz¥gL« brŒâfis cWâ¥gL¤JtjhY«g©il¢ nrhH k‹d®fË‹ tuyh‰iw¡ TWtjhY« rÇjMuhŒ¢á¡F ï‹¿aikahjdntah«.

ïÅ, ï›ntªjdJ bkŒ¡Ñ®¤âÆ‹ Jizbfh©Lït‹ fhy¤J Ãfœ¢áfis MuhŒªJ fh©gJ mikîil¤njah«. ït‹ M£áÆ‹ _‹wh« M©o‰F K‰g£lfšbt£L¡fŸ ah©L« fhz¥glÉšiy. _‹wh«M©L¡ fšbt£L¡fËš ïilJiw ehL, tdthábfhŸË¥gh¡if, k©iz¡fl¡f«2 v‹gt‰iw ït‹bt‹W j‹do¥ gL¤âa brŒâfŸ brhšy¥g£oU¡»‹wd. mt‰WŸ, ïilJiw ehL v‹gJ »UZiz,J§fg¤âiu M»a ïU nguhWfS¡F« ïilÆš mikªâUªj xU ehlhF«.3 ï¡ fhy¤âš g«ghŒ khfhz¤âYŸs buŒ¢N® Íšyhnt giHa ïilJiw ehL v‹W

1. Thiruvalangadu Plates of Rajendra Chola, S. I. I., Vol.III, No. 205.

2. beoâaÿÊíŸ ïilJiw ehL«bjhl®tdntÈ¥ gl®td tháí«RŸË¢ Nœkâ‰ bfhŸË¥ gh¡ifí«e©z‰fUKu© k©iz¡fl¡fK«’ (bkŒ¡Ñ®¤â)

3. Ep. Ind., Vol. XII, pp. 295, 296 & 308.


bfhŸtJ Äf¥ bghUªJ«. mjid, ‘vl¤njh® ïu©lhÆu«’vdî« mªeh£L¡ fšbt£L¡fŸ TwhÃ‰F«.1

ïÅ, tdthá v‹gJ ikN® ïuh¢áa¤â‹ tlnk‰F¥ gFâia¤ j‹df¤J¡bfh©L K‰fhy¤âšÃyÉa xU ehlhF«. mJ f§fgho¡F tl¡»Y« Js«ggho¡F nk‰»Y« ïUªjJ vdyh«. mjid tdthá¥g‹ÜuhÆu« v‹W fšbt£L¡fŸ TW»‹wd.

bfhŸË¥gh¡if v‹gJ iAjuhgh¤â‰F tl»H¡»š eh‰g¤ijªJ ikš öu¤âYŸs ‘Fšgh¡’ v‹wCuhF«2. ‘bfhŸË¥gh¡if VHhÆu«’ v‹W ã‰fhy¡fšbt£L¡fŸ TWtjhš m~J xU eh£o‹ jiyefuhfïUªâU¤jš nt©L«. m‹¿í« nkiyrS¡»ak‹ddh»a Mwh« É¡»ukhâ¤j‹ kf‹ _‹wh«nrhnkRu‹ v‹gh‹ j‹ jªijÆ‹ Ñœ mur¥ ãuâÃâahfmªefÇÈUªJ mjid¢ Nœªj eh£il¥ ã‰fhy¤âšM£áòÇªJ bfh©oUªjh‹ v‹W bjÇ»wJ. Mfnt,mJ nkiy¢ rS¡»auJ ïuh¢áa¤â‹ bj‹gFâÆÈUªjxU áwªj efukhjš nt©L«. ‘RŸË¢ Nœ kâš bfhŸË¥gh¡if’ v‹W fšbt£L¡fŸ TWtjhš mJ áwªj kâšmu©fisíila bgÇa efukhf mªeh£fËš ïUªâU¤jš nt©L« v‹gJ â©z«.

k©iz¡fl¡f« v‹gJ ïuhZouTl®fS¡F¤jiyefukhÆUªj khÅanflnkah«. ï¡fhy¤âš mJ‘khšbr£’ v‹W tH§F»‹wJ. mªef®, ïuhZou Tl®fS¡F¥ ãwF áy M©LfŸ tiuÆš nkiy¢ rS¡»a®¡F« jiyefukhÆUªjJ. tl¡nfÆUªj khstnja¤J¥ gukhu¡ Fy¤J k‹d®fS« bj‰nfÆUªj nrhHmur®fS« mªefu¤â‹ ÛJ mo¡fo gilbaL¤J¢br‹W mÊ¤J tªjiknahL mjid¥ gštif ï‹dšfS¡F« c£gL¤â tªjd®. mJg‰¿na nkiy¢

1. Ep. Ind., Vol, XII, p. 295.

2. Ep. Ind., Vol. XII, p. 295.


rS¡»a®fŸ mªefu¤â‰F tl»H¡»š eh‰g¤bj£Likš öu¤âYŸs fÈahz òu¤ij¤ j¡f muQilaefukhf¡ fUâ¤ j« jiyefiu m§F kh‰¿¡ bfh©ld®.

nkiy¢ rS¡»auJ M£á¡F£g£l ïilJiwehL, tdthá, bfhŸË¥gh¡if, k©iz¡fl¡f«v‹gt‰¿‹ ÛJ ïuhnrªâu‹ gilbaL¤J¢ br‹Wbt‰¿ baŒâa brŒâfŸ ïtdJ M£áÆ‹ bjhl¡f¤âštiua¥bg‰w fšbt£L¡fËnyna fhz¥gLtjhšmªÃfœ¢áfŸ ït‹ g£l« bgWtj‰F K‹d® eilbg‰¿U¤jš nt©L« v‹gJ xUjiy. nkiy¢ rS¡»ak‹ddh»a r¤âaháua‹ ». ã. 1008 - M« M©ošïwªJÉ£lgoahš mtndhL Ãfœ¤j¥bg‰wdthfm¿a¥gL« m¥ngh®fŸ všyh« m›th©o‰FK‹eilbg‰wit v‹W IaÄ‹¿¡ Twyh«. vdnt, mitïuhruhrnrhH‹ M£á¡fhy¤âš mt‹ òjštdh»a e«ïuhnrªâu‹ tlòy¤âš bg‰w bt‰¿fnsahjš nt©L«.». ã. 1007 - š Ãfœªjjhf bAh£^®¡ fšbt£L1 cz®¤J«ïtdJ tleh£L¥ gilbaG¢áí« xUfhš mt‰iwnaF¿¥ãD« F¿¡fyh«.

ïÅ ïuhnrªâu‹ bkŒ¡Ñ®¤âÆš mL¤J¡ Tw¥gLtJ ït‹ <Heh£il bt‹w brŒânaah«. m¥ngh®Ãfœ¢á ïtdJ M£áÆ‹ Iªjh« M©L¡ fšbt£L¡fËšjh‹ KjÈš fhz¥gL»wJ.2 mªÃfœ¢á, m›th©L¡fšbt£L¡fSŸ áyt‰¿š3 F¿¡f¥glhkÈU¤jiyneh¡FÄl¤J ï›ntªj‹ <Heh£oš Ãfœ¤âa ngh®

1. Ep. Ind., Vol, XVI, p.74.

2. bghUfl äH¤ jur®j« Koí«M§ft® njÉa® X§bfÊš Koí«K‹dt® g¡fš bj‹dt® it¤jRªju Koí« ïªâu‹ MuK«bj©oiu <H k©ly« KGtJ«’

(S. I. I., Vol. IV, No. 327; Ibid, Vol. VII, No. 860; Ibid, Vol. VIII, No. 583.)

3. S. I. I. Vol.V, No. 1413; Ibid, Vol. VII, No. 814 Ins. 140 of 1919; Ins. 235 of1926.


ïtdJ M£áÆ‹ Iªjh« M©o‹ eLÉš eilbg‰¿U¤jš nt©L« v‹gJ e‹F òydh»‹wJ.ïy§if tuyhW TW« kfht«rK« m¥ngh® ». ã. 1017-šÃfœªjJ v‹W T¿ m¢brŒâia tÈíW¤J»‹wJ.ïuhruhrnrhH‹ M£á¡ fhy¤âš eilbg‰w <H eh£L¥ nghÇšnjhšÉí‰W XobahËªj Iªjh« k»ªj‹ v‹D« á§fsntªj‹, áy M©Lf£F¥ ãwF nrhH® M£á¡F£glhkš m¤ÔÉ‹ bj‹ »H¡»š nrŒikÆÈUªj nuhfzeh£oÈUªJ bgU«gil bah‹iw¤ âu£o¡bfh©LnrhH®fŸ ÛJ ngh® bjhL¤J¤ jh‹ ïHªj eh£il¡if¥g‰w Ka‹wd‹. mJg‰¿na ïuhnrªâu nrhH‹». ã. 1017-š <H eh£o‹nkš Û©L« gilbaL¤J¢brštJ ï‹¿aikahjjhÆ‰W. m¥gil baG¢áÆš<H¤âš Ãfœªj nghÇš ït‹ bt‰¿ bg‰wiknahLá§fs k‹d®f£F tÊ tÊíÇik íilajhÆUªj áwªjKoÆidí« m‹ndh® njÉauJ mH»a KoÆidí«if¥g‰¿¡bfh©L nrhH eh£o‰F¤ âU«ãdh‹. m‹¿í«,_‹wh« ïuhrá«k gh©oa‹ xU ü‰wh©o‰F K‹d®ïy§if ntªjÅl¤J mil¡fykhf it¤J¢ br‹wgh©oa® Koiaí« m‹ndh®¡FÇa ïªâu‹ Mu¤ijí«1

ït‹ if¥g‰¿¡bfh©lik <©L¡ F¿¥ãl¤j¡fbjh‹wh«. Kj‰ guhªjf nrhH‹ j‹ M£á¡fhy¤âš <Heh£o‹ nkš gilbaL¤J¢ br‹wik¡F¡ fhuz«_‹wh« ïuhrá«k gh©oa‹ m§F it¤J¢ br‹w‘Rªju Koí« ïªâu‹ MuK«’ if¥g‰Wtj‰nfah«.Mdhš, mt‹ ÉU«ãathW m¡fhy¤âš mt‰iw¡if¥g‰¿¡ bfh©Ltu KoaÉšiy. vÅD«, mt‹nguD¡F¥ ngudh»a e« ïuhnrªâu nrhH‹ M£á¡fhy¤âš Ãiwnt¿aJ m¿a‰ghyjh«.

1. ‘njt®nfh‹ ózhu« bj‹d®nfh‹ kh®ãdnt’ vd tU« áy¥gâfhu MŒ¢áa®Fuit¥ ghl‰ gFâahY«, “ïªâu‹ KÅªJ ï£lózh»a MuK«........................bj‹d®nfh‹ kh®ãl¤jd” v‹D« moah®¡F ešyhUiuahY« gh©oa®fŸtÊtÊaÂªJ tªj ïªâu‹ Mu¤â‹ tuyhW F¿¡f¥gLjš fh©f.ï›tuyh‰¿‹ ÉÇit¤ âUÉisahl‰ òuhz¤jhYzuyh«.


ïÅ, Iªjh« k»ªjdJ M£áÆ‹ 36-« M©ošïuhnrªâu nrhHDila gilP®fŸ <H eh£oš gyïl§fËš bfhŸisÆ£L, kÂí«, bgh‹D«, mÂfy‹fS«, gy bgh‰gok§fS« ft®ªJ bfh©ld® v‹W«nghÇš òw§fh£o XobahËªj m¢á§fs ntªijcl‹go¡if brŒJbfhŸtj‰F miH¥gJ nghštUÉ¤J¢ áiwão¤J m¥bghUŸfnshL nrhHeh£o‰F mD¥ãÉ£ld® v‹W« kfht«r« TW»‹wJ.m‹¿í«, á§fs ntªjdh»a Iªjh« k»ªj‹ v‹gh‹,nrhHeh£oš g‹Åu©L M©LfŸ tiuÆš thœªâUªJ ». ã. 1029-M« M©oš ïwªjd‹ v‹gJkfht«r¤jhš m¿a¡»l¡»‹wJ. m¢brŒâfŸ všyh«ïuhnrªâu nrhH‹ fšbt£L¡fËš fhz¥gl Éšiy.vÅD« jŠrhñ® ÍšyhÉš nfhndÇuhròu¤âYŸsfšbt£blh‹W1 k»ªj‹ nrhH eh£o‰F¡ bfh©Ltu¥g£l ã‹d® ïuhnrªâu nrhHD¡F K‰¿Y«gÂªJÉ£lh‹ v‹W TW»‹wJ. Mfnt, m¥gilbaG¢áÆ‹ gadhf <H ehL KGtJ« ït‹ M£á¡Fc£g£L É£lJ v‹W Twyh«. <H eh£oš fhz¥gL«ït‹ fhy¤J¡ fšbt£L¡fŸ áyt‰whY« m¢brŒâcWâah»‹wJ.2 m¡fšbt£L¡fŸ áijªj ÃiyÆšïU¤jyhš mt‰¿YŸs tuyh‰W¢ brŒâfŸ všyht‰iwí« m¿a ïayÉšiy.

ïÅ, Iªjh« k»ªj‹ kfdh»a fhág‹ v‹gtid<H eh£L k¡fŸ kiwthf ts®¤J tªjd® v‹gJ«mt‹ jªij nrhH eh£oš ïwªjîl‹ mt®fŸ mtid¤j« murdhf V‰W¡bfh©L nrhH eh£L¥ gilfSl‹MW â§fŸ tiuÆš ngh® òÇªJ bj‹»H¡»YŸsnuhfz eh£il¡ if¥g‰¿ É¡»ukghF v‹w bgaUl‹». ã. 1029-M« M©oš mtD¡F KoN£odh®fŸ

1. Ins. 642 of 1909; The Colas, Vol. I, p. 240.

2. S. I. I., Vol. IV, Nos. 1389, 1390 and 1414.


v‹gJ« mt‹ ». ã. 1041-tiuÆš mªeh£oÈUªJmurh©ld‹ v‹gJ« kfht«r¤jhš m¿a¥gL»‹wd.

ïuhnrªâu nrhHdJ M£áÆ‹ MW1 VHh«2 M©LfËš tiua¥bg‰w fšbt£LfŸ ït‹ nru eh£o‹nkš gilbaL¤J¢ br‹W mªeh£lur®¡F tÊtÊíÇikíiladthÆUªj Koiaí« khiyiaí«». ã. 1018-š if¥g‰¿¡bfh©L gHªÔití« ão¤J¡bfh©lh‹ v‹W« ahtU« »£Lj‰fÇa mu©fisíila rhªâk¤ÔÉš3 guáuhkdhš it¡f¥g£oUªjbr«bgh‹ Koia¡ ». ã. 1019-M« M©oš ft®ªJbfh©lh‹ v‹W« cz®¤J»‹wd.

ïÅ, ïuhnrªâu‹ bkŒ¡Ñ®¤âÆš fhz¥glhj áybrŒâfŸ âUthy§fh£L¢ br¥ngLfËš cŸsd. mit:ït‹ â¡FÉra« brŒa¡ fUâ jh‹ ïšyhjnghJ nrhHeh£oš M£á mikâahf e‹F eilbgWkhW j¡fV‰ghL brŒJÉ£L¤ bj‹¿irÆYŸs gh©oaeh£o‹ nkš gilbaL¤J¢ br‹wh‹. gh©oa‹vâ®¤J¥ ngh® òÇí« M‰wÈšyhjtdhŒ¥ òw§fh£onaho kiya kiyÆš xËªJbfh©lh‹. ãwF, e«ïuhnrªâu‹ gh©oa‹ òfG¡FÇa K¤J¡fŸ všyht‰iwí« if¥g‰¿¡ bfh©L, j‹ kf‹ nrhH gh©oa‹mªeh£il ah©L tUkhW brŒJ nk‰nf br‹wh‹.guáuhkdhš g©il ntªj®fŸ milªj mšyšfis¡nfŸÉí‰w ï›ntªj‹, mtid ïªÃyîy»š fhz

1. ‘v¿gil¡ nfus‹ KiwikÆ‰ NL«Fyjdkh»a gy®òfœ Koí«br§fâ®khiyí« r§fâ® ntiy¤bjhšbgU§ fhtš gšgHª Ôî«’

(S. I. I., Vol. V, No. 578)

2. ‘brUÉ‰ ádÉ ïU¥g¤ bjhUfhšmuRfis f£l guR uhk‹nkytUŠ rhªâk¤ Ôtu© fUâïU¤âa br«bgh‰ ¿U¤jF Koí«.’

(Ins. 29 of 1923)

3. rhªâk¤Ôî v‹gJ muã¡flÈÈUªj xU Ôthjš nt©L«.


Koahikahš mt‹ mik¤j eh£il¡ if¥g‰wÉU«ãdh‹. mjid Ãiwnt‰W« bghU£L, ït‹ kiyakiyia¡ flªJ br‹W, nru k‹dnuhL bgU« ngh®òÇªJ bt‰¿ vŒâ¤ j‹ eh£o‰F¤ âU«ãdh‹ -v‹gdntah«.

ït‹ jªijÆ‹ M£á¡ fhy¤ânyna nru ehL«gh©oa ehL« nrhHuJ M£á¡FŸsh» É£ld v‹gJmªehLfËš fhz¥gL« fšbt£L¡fshš e‹F òy¥gL»‹wJ.1 Mfnt, ïuhnrªâu nrhH‹ mªehLfis bt‹Wj‹do¥gL¤âdh‹ v‹W âUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸTWtJ m¤Jiz¥ bghU¤jKilajhf¡ fhz¥glÉšiy. vÅD«, òJ¢nrÇia¢ rh®ªj âUth©lh®nfhÆÈš tiua¥ bg‰WŸs ïtdJ M£áÆ‹ g¤jh«M©L¡ fšbt£L x‹W, ‘ghuJ ÃfH¥ gh©o k©ly¤JkJiuÆš khËif vL¥ã¤J¤ j‹ kf‹ nrhH gh©oa‹v‹wãnõfŠ brŒJ j©lh‰rhiy¡ fykW¤jnfh¥gunfrÇ2’ v‹W TW»‹wJ. mjid MuhŒªJgh®¡F§fhš ï›ntªj‹ kJiukh efÇš X® mu©kidvL¥ã¤J m§F¤ j‹ kfid¢ nrhH gh©oa‹ v‹D«g£l¤Jl‹ KoN£o¥ gh©o eh£il M£á òÇªJtUkhW V‰ghL brŒâU¤jš nt©L« v‹gJ e‹FbtËah»‹wJ. m§‡d« kJiua«gâÆÈUªJ j‹jªijÆ‹ MizÆ‹go M£áòÇa¤ bjhl§»at‹rilat®k‹ RªjunrhH gh©oa‹ v‹gJ gh©oeh£oš fhz¥gL« fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»wJ.ï¢brŒâfisna âUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸ F¿¥ghfcz®¤J»‹wd v‹W bfhŸtJ xUthW bghUªJ«.

ïÅ, gh©o eh£il M©L bfh©oUªj m¢ rilat®k‹ RªjunrhH gh©oaD¡F¢ nru eh£o‹ M£á

1. T.A.S., Vol. II, No. I; Ibid, Vol. IV, No.29; Ibid, Vol. VI. Nos. 102, 104 and105; S. I. I., Vol. V, Nos. 724 and 756; Ins. 333 of 1923; 84 of 1927; 2 of1927; 132 of 1910; 272 of 1928; 713 of 1916.

2. Ins. 363 of 1917.


cÇikiaí« ïuhnrªâu‹ ãwF mË¤JŸsh‹ v‹WbjÇ»‹wJ. m›î©ik, nru eh£oš fhz¥gL« mt‹fšbt£L¡fshš òydh»‹wJ. ehŠáš eh£L¢ RÓªâu«Rªju nrhH¢ rJ®ntâk§fy« vd ït‹ bgauhš tH§»íŸsikí« m¿a¤j¡fJ.1 nrhH® Fy¤ njh‹wyh»amt‹ gh©o eh£il M©likahš mtD¡F¢ nrhHgh©oa‹ v‹w g£lK« mªeh£o‹ xGfyh‰¿‹go2

rilat®k‹ v‹w g£lK« ïuhnrªâudhš tH§f¥bg‰wd v‹gJ <©L m¿a‰ghyJ.

âUbešntÈ ÍšyhÉš k‹dh® nfhÆÈš tiua¥g£LŸs xU fšbt£lhš rilat®k‹ Rªju nrhHgh©oa‹ v‹gt‹ ». ã. 1018-M« M©oš kJiukhefÇš mur¥ ãuâÃâahf KoN£l¥ bg‰¿U¤jšnt©L« v‹gJ cŒ¤Jzu¥gL»wJ.3 mtdJ M£áí«». ã. 1042 tiuÆš m§F eilbg‰wJ v‹W bjÇ»wJ.nru k‹ddh»a ïuhr á§f‹ v‹gt‹ gh©o eh£oYŸsk‹dh® nfhÆÈš xU É©zfu« vL¥ã¤J mj‰Fïuhnrªâu nrhH É©zfu« v‹W bgaÇ£oU¤jyhšm¢nru‹ ïuhnrªâu nrhHD¡F¤ âiw brY¤J«á‰wurdhÆUªâU¤jš nt©L« v‹gJ nj‰w«.

ïÅ, ehf®nfhÆY¡f©ikÆYŸs nfh£lh‰¿šïuhnrªâu nrhnH¢RuKila kfhnjt®¡F ÉZQt®¤jd kfhuhrdhd rS¡»a Érahâ¤j‹ É¡»a©z‹v‹gh‹, Rªju nrhH gh©oa‹ M£áÆš ». ã. 1029-šxU Eªjh És¡»‰F Ãtªj« mË¤jd‹ v‹Wm¡nfhÆÈYŸs fšbt£blh‹W TW»‹wJ.4 mt‹,

1. T. A. S., Vol. IV, Nos. 32 & 35; Ibid, Vol. V, No.7A and B; Ibid, Vol. VI, Nos.4 to 10.

2. gh©o eh£il M£áòÇªJ tªj gh©o ntªj®fŸ všyh« fil¢r§f fhy¤â‰F¥ãwF khwt®k‹ rilat®k‹ v‹w ïU g£l§fisí« xUt®ã‹ xUtuhfkh¿kh¿¥ òidªJbfh©L murh©ld® v‹gJ m‹ndh® fšbt£L¡fshY«br¥ngLfshY« m¿a¡»l¡»‹wJ. mJnt gh©o eh£L xGfyhW v‹Wz®f.

3. Ins. 112 of 1905.

4. T. A. S., Vol. VI, No.4


ÉZQt®¤jd‹ v‹D« bgaUilatdhÆU¤jyhšÑiH¢ rS¡»a® tÊ¤njh‹wyhÆU¤jš TL«.». ã. g¤J, gâbdh‹wh« ü‰wh©LfËš nrhH®¡F«ÑiH¢ rS¡»a®¡F« kzÉid KjÈat‰whš beU§»abjhl®ò V‰g£oUªjik ahtU« m¿ªjnjah«. vdnt,nfh£lh‰¿š mik¡f¥bg‰¿Uªj nrhHUila Ãiy¥gil¡F m¢rS¡»a mur Fkhu‹ jiytdhÆUªâU¤jšnt©L« v‹gJ e‹F JÂa¥gL«.

ï«Kiw ïuhnrªâu nrhH‹ Ãfœ¤âa gilbaG¢áfËš òâa ehLfSŸ x‹whjš if¥g‰w¥glÉšiy. MÆD«, K‹ if¥g‰¿a ehLfËš j‹kfid mur¥ ãuâÃâahf mik¤J mt‰iw¤ j‹MSifÆ‹ Ñœ ït‹ bfh©L tªjik F¿¥ãl¤j¡fÃfœ¢áahF«.

ïÅ, ïuhnrªâudJ M£áÆ‹ v£lh« M©L¡fšbt£L, ït‹ Ka§» v‹D« CÇš nkiy¢ rS¡»ak‹ddh»a raá§fid¥ nghÇš bt‹W ïu£l¥ghoVHiu ïy¡f¤ij¡ if¥g‰¿dh‹ v‹W TW»‹wJ1.m¢brŒâ, m›th©L¡ fšbt£L¡fSŸ áyt‰¿šfhz¥glÉšiy. Mfnt m›th©o‹ ã‰gFâÆš». ã. 1020-š m¥ngh® ÃfœªâU¤jš nt©L« v‹gJxUjiy. ït‹, fhŠákh efÇÈUªJ bgU« gilíl‹òw¥g£L, ïu£lgho eh£o‰F¢ br‹W mªeh£lurdh»a raá§fid bt‹W fh£o‰FŸ Xo xËªJbfhŸSkhW brŒJ, m§F¡ »il¤j kÂ¤âuS«bgh‰FÉaY« if¥g‰¿¡ bfh©L j‹ eh£o‰F¤âU«ãdh‹ v‹W âUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸ cz®¤J»‹wd.

nkiy¢ rS¡»aUl‹ ïuhnrªâu‹ m¥ngh®Ãfœ¤âaik¡F¡ fhuz«, Iªjh« É¡»ukhâ¤j‹ïstyhd raá§f‹ v‹gt‹ ». ã. 1016-š KoNo¢

1. Ins. 624 of 1920.


nrhHÇl« j‹ jªijí« jikaD« ïHªj ehLfis¤âU«g¡ if¥g‰Wtj‰F Ka‹W, m¢braÈš á¿Jbt‰¿ bg‰wiknaah«. mj‰nf‰g, ». ã. 1019-šbgsfh«nt (Belagamve) v‹w CÇš tiua¥bg‰WŸsfšbt£blh‹W raá§f‹ nrhHiu bt‹w brŒâia¡TW»‹wJ1. m‹¿í«, gšyhÇ ÍšyhÉY« ikN®ïuh¢áa¤â‹ tlnk‰F¥ gFâÆY« raá§f‹fšbt£L¡fŸ fhz¥ gL»‹wd2. Mfnt, nrhH® M£á¡Fc£g£ldthŒ všiy¥òw¤âÈUªj áy gFâfis mt‹Û©L« if¥g‰¿¡bfh©ld‹ v‹gJ bjŸËJ. mJg‰¿na, ïuhnrªâu nrhH‹ raá§fndhL Ka§»Æšngh® òÇa ne®ªjJ v‹gJ« m¥nghÇš ït‹ thifNo¥ bgU« bghUSl‹ nrhH eh£o‰F¤ âU«ãd‹v‹gJ« nj‰w«.

<©L¡ F¿¥ãl¥bg‰w Ka§» v‹gJ áy fšbt£L¡fËš ‘Kr§»’ v‹W« vGj¥bg‰WŸsJ3. mJ gšyhÇÍšyhÉš A®¥gdAšÈ jhÿfhÉYŸs c¢r§»JU¡fnk ahjš nt©L« v‹gJ fšbt£oyhfhm¿P®fË‹ fU¤J4. ã¿bjhUrhuh®, ierh« ïuh¢áa¤âYŸs khÞ» v‹w Cnu giHa Ka§»ahŒ ïU¤jšnt©L« v‹W TW»‹wd®5. m~J v›thwhÆD«,m›ñ® nkiy¢ rS¡»a ïuh¢áa¤âš ïUªj xU efu«v‹gJ â©z«.

ïilJiw eh£oÈUªj khlö#&U v‹w Ciunkiy¢ rS¡»a k‹ddh»a raá§f‹ v‹gh‹». ã. 1024-š mªjz‹ xUtD¡F ïiwÆÈahf mË¤jd‹v‹W Äuh{ br¥ngLfŸ TW»‹wd6. Mjyhš m›th©oš

1. Dynasties of Kanarese Districts, p. 436.

2. Ep. Car., Vol. VII, S. K. 220 and 307.

3. S. I. I., Vol. II, No.17.

4. ., Ibid, p. 95.

5. Sir Asutosh Mwukherjee Commemoration Vol. III, p. 545.

6. Ep. Ind., Vol. XII, No. 34, (Miraj Plates of Jayasimha II)


mªehL raá§f‹ M£á¡F c£g£ljhÆUªâU¤jšnt©L«. Mfnt, ïu£lgho ïuh¢áa¤âš J§fg¤âiuah‰¿‰F tl¡nfíŸs gFâfis Û©L« raá§f‹if¥g‰¿¤ j‹ M£á¡F c£gL¤â¡bfh©ld‹ vdyh«.Mdhš m›Éuh¢áa¤âš m¥nguh‰¿‰F¤ bj‰nfíŸsgFâfŸ ïuhnrªâu nrhH‹ MSif¡F c£g£oUªjdv‹gJ xUjiy.

ïÅ, ïtdJ M£áÆ‹ gâbdh‹wh« M©L¡ fšbt£oš ïtdJ tleh£L¥ gilbaG¢á Tw¥g£LsJ.mâš ï›ntªj‹ gilfŸ tleh£oš òÇªj åu¢brašfŸe‹F És¡f¥g£oU¡»‹wd. mª Ãfœ¢áfŸ ». ã. 1023-M« M©o‰F K‹d® eilbg‰¿U¤jš nt©L«.mt‰iw MuhíÄl¤J, mitfŸ všyh« KoîbgWj‰F¡Fiwªj msÉš ïu©L M©LfshÆD« br‹¿U¤jšnt©L« v‹W TWtJ Äf¥ bghUªJ«.

ïuhnrªâudJ tleh£L¥ gilbaG¢á¡F¡ fhuz«,ït‹ f§if Úiu¡ bfhz®ªJ j‹ eh£il¤ öŒikah¡Ftj‰F¡ fUâdiknaah« v‹gJ âUthy§ fh£L¢br¥ngLfshš m¿a¥gL»‹wJ.1 vdnt, ït‹ j‹M£áÆš òâa jiyef® x‹W mik¥gj‰F¤ bjhl§»,mJ Ãiwnt¿aîl‹ mªefu« öŒikíilajhf¡ fUâk¡fŸ FonaW« bghU£L mjid¡ f§if ÚuhšòÅjkh¡Ftj‰F ït‹ v©ÂÆU¤jš nt©L«. mJg‰¿na, ïtdJ tl eh£L¥ gil baG¢áí« ÃfœªâU¤jš nt©L«. tlâirÆÈUªJ f§if Úiu¡ bfh©LtU§fhš m¤âirÆYŸs ntªj®fisí« nghÇš bt‹Wmjid¡ bfhzu v©Qjš åu« Ãiwªj gH§FoÆšnjh‹¿a nguur‹ xUtD¡F ïašngah«. m‹¿í«,f§if Úiu¢ nrhH eh£o‰F¡ bfh©LtUtJ mj‹fiutiuÆYŸs mur®fis¥ nghÇš bt‹W thifNodhšjh‹ vËâš ÃiwntW« v‹W ïuhnrªâu‹fUâÆU¡fyh« vdnt, ï›ntªj‹, j‹ gilfis¢



áwªj gil¤jiyt‹ xUt‹ jiyikÆš tleh£o‰FmD¥òtJ ï‹¿aik ahjjhÆ‰W. Mfnt, ït‹ j‹gil¤jiytid¥ bgU« gilíl‹ tl¡nf mD¥ã,f§if¡fiu tiuÆYŸs mur®fis bt‹W m‹ndh®jiyfËš f§ifÚ® Ãu«ãa Fl§fis¡ bfh©L tUkhWMizÆ£ld‹. nrhH eh£L¥ gilí« tl eh£o‰F¥òw¥g£lJ.

nfhjhtÇ, »UZiz M»a ïU nguhWfS¡F«ïilÆYŸs nt§» ehL, nrhH®¡F beU§»a cwÉduhdÑiH¢ rS¡»a k‹d®fshš mªeh£fËš Ms¥g£LtªjikahY« mj‰F¤ bj‰nfÆUªj ehLfŸ všyh«ïuhnrªâu‹ M£á¡F£g£oUªjikahY« m¥gilbaG¢á nt§» eh£o‰F tl¡nf bjhl§»‰W vdyh«.mâš KjÈš if¥g‰w¥g£lJ r¡fu¡ nfh£lnkahF«.

r¡fu¡nfh£l« v‹gJ Érhf¥g£od« ÍšyhÉ‰F tlnk‰nf k¤âa¥ ãunjr¤âš t¤r ïuh¢áa¤âšïUªj xU efukhF«. m~J m› Éuh¢áa¤â‹ jiyefuh»a ïuhròu¤â‰F v£L ikš öu¤âš ïªâuhtâah‰¿‹ bj‹fiuÆš cŸsJ; ï¡fhy¤âš á¤âu¡nfh£l« v‹W tH§F»‹wJ.1 ehf® kuãd® vdî«nghftâ òu¤jiyt® vdî« j«ik¡ T¿¡bfh©l X®mur® tÊÆd®, ». ã. gâbdh‹W, g‹Åu©lh«ü‰wh©LfËš m¢ r¡fu¡ nfh£l¤âÈUªJ murh©Lbfh©oUªjd®. m‹ndh® ehf® kuãduhjš g‰¿mt®fŸ murh©l ehL« khRz njr« v‹W tH§f¥bg‰W tªjJ. mj‰F¢ r¡fu¡nfh£l k©ly« v‹D«ntbwhU bgaU« c©L. ïuhnrªâuDila gil¤jiytdhš if¥g‰w¥g£l kJiu k©ly«, ehkiz¡nfhz«, gŠr¥ gŸË M»a ïl§fŸ mªj t¤rïuh¢áa¤âš ïUªâU¤jš nt©L«. vdnt, mitnt§» eh£o‰F tl¡nf ïUªjd v‹gJ xUjiy.

1. Ep. Ind., Vol. IX, pp. 178 and 179. á¤âu¡ nfh£l« - Chitrakut.


ãwF, m¥gil¤jiyt‹ MâefÇš ïªâuuj‹v‹gtid bt‹W x£lu nja¤ijí« nfhry eh£ilí«1

ão¤J¡ bfh©ld‹. m¡ nfhry«, kfhnfhry« v‹WtH§F« bj‹nfhry ehlhF«. jhuh efu¤âÈUªj nghruh#D¡F2 ïªâuuj‹ v‹D« gifntªj‹ xUt‹ïUªjd‹ v‹gJ cjaòu¡ fšbt£lhš m¿a¡»l¡»‹wJ. m›Éªâuujnd MâefÇš Ãfœªj nghÇšnjhšÉí‰W x£lu nja¤ijí« bj‹nfhry eh£ilí«ïHªjtdhjš nt©L« v‹W lh¡l® bfšAh®‹fUJtJ3 Äf¥ bghU¤jKilanjah«.

mj‹ ã‹d®, j‹kghyDila j©lò¤âí«ïuz NudJ j¡fzyhlK« nfhÉªjrªjD¡FÇat§fhs njrK« k»ghydJ c¤âuyhlK« ïuhnrªâu‹gil¤jiytdhš if¥g‰w¥g£ld. m›ntªj®fisbt‹W mt®fSila ehLfis¥ ão¤j ãwF m¥gil¤jiyt‹ f§if¡fiuia milªjh‹ v‹W bkŒ¡Ñ®¤âTW»‹wJ.

mªehLfSŸ, j©lò¤â v‹gJ t§fhs eh£ošÄJdòÇ ÍšyhÉ‹ bj‹gFâí« bj‹ nk‰F¥ gFâí«ml§»a Ãy¥gu¥ghF«4. vdnt, mJ brh®znuifah‰¿‹ ïU fiuÆY« guÉÆUªj ehbldyh«. Mfnt,m~J x£lunja¤â‰F« t§fhs¤â‰F« ïilÆšmikªâUªj xU ehL v‹gJ â©z«5. t§fhs¤âYŸs g®¤Jth‹ v‹D« Ãy¥gu¥ò K‰fhy¤âšt®¤jkhd ò¤â v‹w bgaUiljhÆUªjJ v‹W«

1. áy fšbt£L¡fËš e« ïuhnrªâu‹ ‘ó®t njrK§ f§ifí§ flhuK§bfh©lnfh¥gunfrÇ t®k‹’ v‹W Tw¥gL»‹wh‹. ïâš F¿¥ãl¥ bg‰w ó®tnjr«v‹gJ k¤âa¥ ãunjr¤âYŸs r£oÞfh® (Chattisgarh) gFâah«. (Ep. Ind.Vol. IX, p. 283) mJ ó®t uhZou« v‹W« K‰fhy¤âš tH§f¥ bg‰W tªjjh«.m¥ ó®tnjr« bj‹ nfhry¤ij¢ rh®ªjJ v‹W MuhŒ¢áahs® fUJ»‹wd®.

2. tlbkhÊ¥ òyt®fis MjÇ¤j nghr‹ ïtnd aht‹.

3. Ep. Ind., Vol. VII, p. 120

4. Ep. Ind., Vol. XXII, pp. 153 and 154.

5. Palas of Bengal, p. 71.


mâÈUªj X® cŸeh£o‰F¤ j©lò¤â k©ly« v‹wbga® tH§»aJ v‹W« bjÇ»‹wd1.

j¡fzyhl«, v‹gJ t§fhs¤âYŸs A]¡Ë(Hooghly), bAsuh (Howrah) Íšyh¡fis¡ bfh©l ehL;c¤juyhl« v‹gJ _®Îjhgh¤ (Murshidabad), Õ®ó«(Birbhum) Íšyh¡fis¤ j‹df¤J¡ bfh©l ehlhF«.2

j©lò¤â k©ly¤â‰F¡ »H¡nf j¡fzyhlK«m«k©ly¤â‰F tl¡»Y« tl»H¡»Y« c¤ju yhlK«ïUªjd v‹gJ czu‰ghyJ.

t§fhs njr« v‹gJ Ñœ t§fhskhF«. j©lò¤âia ah©l j‹kghyD« j¡fzyhl¤ij ah©lïuzNuD« t§fhs ntªjdh»a nfhÉªj rªjD«c¤uyhl¤âÈUªJ mªehËš murh©l nguurdh»ak»ghyD¡F£g£l FWÃy k‹d®fshÆU¤jš nt©L«v‹gJ ïuhnrªâu nrhH‹ bkŒ¡Ñ®¤âÆdhš cŒ¤Jzu¡»l¡»‹wJ. mt®fSŸ, k»ghyid¤ jÉu k‰iwnah®brŒâfŸ bjÇaÉšiy. j‹kghy‹ v‹gt‹, xUfhšk»ghyD¡F cwÉddhf ïU¥ãD« ïU¡fyh«.

nrhzh£L¥ gil¤ jiyt‹ghš njhšÉí‰w tlntªj®fis Ãušgl¡ TWtâš, ïuhnrªâu‹ bkŒ¡Ñ®¤â¡F« âUthy§fh£L¢ br¥ngLfS¡F« á¿JntWghL fhz¥gL»wJ. bkŒ¡Ñ®¤â, m¥ngh® Ãfœ¢áfŸKobtŒâaîl‹ vGj¥bg‰wJ. âUthy§ fh£L¢br¥ngLfŸ, áy M©LfS¡F¥ ã‹d® tiua¥ bg‰wit.Mjyhš, bkŒ¡Ñ®¤âÆš cŸsitna ne®ikahditv‹W bfhŸtJ Äf¥ bghUªJ«. âUthy§fh£L¢br¥ngLfËš Tw¥bg‰w tuyh‰iw m¥gona V‰W¡bfh©lhš c¤juyhl ntªjdh»a k»ghyid m¥gil¤jiyt‹ bt‹wJ, f§ifbfh©L âU«ò§fhš ÃfœªjÃfœ¢á v‹W bfhŸsš nt©L«.

1. Ep. Ind., Vol. XXII, No. 25. (Irada Copper plate of the Kamboja KingNayapaladeva)

2. Ep. Ind., Vol. XXVII, p. 24.


ïÅ, k»ghy‹ v‹gh‹ ». ã. gâbdh‹wh«ü‰wh©oš t§fhs khfhz¤ij M£á òÇªj ghykuãd® tÊÆš njh‹¿a ntªj‹ Mt‹. mtdJ M£átl¡nf fhá tiuÆš guÉÆUªjJ v‹W bjÇ»wJ.mªehËš t§fhs ehL gy cŸehLfis¤ j‹df¤J¡bfh©L ÃyÉ‰W. mªehLfËÈUªj mur®fŸ všyh«k»ghyD¡F¡ Ñœ¥goªJ f¥gŠ brY¤â tªjd®.vdnt, m¡ffhy¤âš m«k»ghy‹ nguurdhf¤ âfœªjd‹v‹gJ nj‰w«. nrhH eh£L¥ gil¤jiyt‹, KjÈšm¥g¡f¤âÈUªj FWÃy k‹d®fŸ všnyhiuí«bt‹W, ïWâÆš nguurdh»a k»ghyidí« nghÇšòw§fh£o nahL«go brŒJ, njhšÉí‰w k‹d®fË‹jiyfËš f§ifÚ® Ãu«ãa Fl§fisí« it¤J¡bfh©L1 j‹ eh£o‰F¤ âU«ãdh‹.

m¥gilbaG¢á ÃfœªjnghJ, ïuhnrªâu nrhHDila gil¤jiyt‹, f§if¥ nguh‰¿š ahidfistÇirahf ÃW¤â¥ ghy§fŸ mik¤J mt‰¿‹ ÛJ j‹gilfis¢ brY¤â m›th‰iw vËjhf¡ flªJbr‹wh‹ v‹W âUthy§fh£L¢ br¥ngLfŸ TWtJ<©L¡ F¿¥ãl¤j¡fnjh® mÇa brŒâahF«2.

tl eh£oš bt‰¿¤ âUit kzªJ bgU«bghUS« f§if ÚU« if¡bfh©L âU«ãtªj j‹gil¤jiytid, e« ïuhnrªâu‹ nfhjhtÇah‰w§fiuÆ‰3 f©L bgU k»œ¢áí‰W, mt‹ bfhz®ªjt‰iw V‰W¡bfh©L mtndhL j‹ eh£o‰F¤ âU«ãdh‹.m›thW ït‹ âU«ã tU«nghJ ïilÆYŸs âU¥gâfËš ïiwtid tz§» Ãtªj§fŸ mË¤j brŒâfšbt£L¡fËš fhz¥gL»‹wJ. f§ifbfh©l nrhHòu¤â‰F¤ bj‹»H¡nf g¤J ikš öu¤âš cŸsJ«ï¡fhy¤âš âUnyh¡» v‹W tH§FtJ« M»a âiu

1. Travancore Archaeological Series, Vol. III, No. 34 Verse 71.


3. Ibid, Verses 118, 119 and 122.


nyh¡»a khnjÉ¢ rJ®ntâ k§fy¤âYŸs fšbt£blh‹W1, ‘ïuhnrªâu nrhH njt® f§if bfh©LvGªjUS»‹w ïl¤J¤ âUto bjhGJ’ v‹WTWtjdhš m›î©ikia czuyh«. m‹¿í«F«gnfhz¤âš ehnf¢RuuJ nfhÆÈš ïiwt‹âUK‹d® it¡f¥bg‰WŸs f§if Éehaf® gokK«m¥gilbaG¢áÆš tleh£oÈUªJ bfh©Ltu¥g£L ïuhnrªâudhš m§F ãuâ£il brŒ¥bg‰wnjah«. m¥ gok« mik¡f¥bg‰w fšY« mj‹á‰g mikâí« mJ tleh£oÈUªJ bfh©Ltu¥g£lJ v‹gij e‹F tÈíW¤J»‹wd. m‹¿í« f§ifÉehaf® v‹D« mj‹ bga®¡ fhuzK« mJ tlòy¤âÈUªJ f§ifbfh©l nrhH‹ v‹D« áw¥ò¥ bgaUilaïuhnrªâu nrhHdhš bfh©Ltu¥g£lJv‹w c©ikiae‹F És¡Fjš fh©f. bt‰¿ bg‰w ntªj®fŸ njhšÉvŒâa ehLfËÈUªJ j« bt‰¿¡F milahskhf¡flî£ gok§fŸ bfh©L tUtJ giHa tH¡f«.

ïÅ, bj‹dh®¡fhL ÍšyhÉYŸs v©zhÆu«v‹w CÇš fhz¥gL« fšbt£blh‹¿š ‘cilah® $ïuhnrªâu nrhHnjt® c¤juhgj¤âš ógâaiu #Æ¤jUËí¤njh¤rt Égt¤jhš f§fh¥gÇ¡»uf« g©ÂaUËdf§ifbfh©l nrhHbd‹Dª âU ehk¤jhš ï¤âUK‰w¤âš it¤jUËd c¤jkh¡uf« f§ifbfh©lnrhHÅ‹ c©Q« . . . . itZzt®’2 v‹D« brŒâtiua¥ bg‰WŸsJ. ï›ntªj‹ f§ifia¡ bfh©Ltªjikí« mJg‰¿¥ òÇªj åu¢ braY« mw¢ braY«mâš vGj¥ g£oU¤jš m¿a¤j¡fJ. tlntªjiubt‹W f§if Úiu¤ jÄœ eh£o‰F¡ bfh©LtªjmUŠbraš g‰¿, e« ïuhnrªâu‹ f§ifbfh©lnrhH‹ v‹D« áw¥ò¥ bga® vŒâd‹ v‹gJ«m¡fšbt£lhš m¿a¡ »l¡»‹wJ.

1. Annual Report on South Indian Epigraphy for the year ending 31st March1932, Para 13.

2. fiykfŸ, bjhFâ 11 g¡f« 236.


ïuhnrªâudJ tleh£L¥ gilbaL¥ã‰ fyªJbfh©l gil¤jiyt®fŸ gyuhjš nt©L«. mt®fŸï‹dh® ï‹dh® v‹gij ï¥bghGJŸs fšbt£L¡fisí« br¥ngLfisí§bfh©L m¿a KoaÉšiy.vÅD« ï›ntªjDila gil¤ jiyt®fSŸ Äf¢áw¥ò‰W És§»a É¡»uk nrhH¢ nrhÊa tiuadhdïuhruhr‹ v‹gh‹ jiyik¢ nrdhgâahf¢ br‹¿U¡fnt©L« v‹gJ xUthW òy¥gL»‹wJ. m‹¿í«ïuhnrªâuDila _¤j kfD« ïstuR¥ g£l«bg‰wtDkh»a Kjš ïuhrhâuhr nrhH‹ ï¥nghÇšgilíl‹ br‹W bt‰¿njo¤ jªâU¤jš nt©L«v‹gJ,

- t§f¤ijK‰W Kuzl¡» K«konghŒ¡ fšahÂbr‰w jÂah©ik¢ nrtfD«1

v‹w bjhlÇš ï›ntªjdJ ngh®¢braiy x£l¡T¤j®ÉÇ¤Jiu¤âU¤jyhš e‹F És§F«.

m¥gilbaL¥ã‹ gadhf¤ jÄH® ehfÇf«t§fhs eh£oš òFªjJ v‹W IaÄ‹¿¡ Twyh«.gilíl‹ br‹w jÄœ eh£L¤ jiyt®fSŸ xUt‹nkš t§fhs¤âš j§» É£ld‹ v‹W« mt‹ tÊÆštªj rhkªj nrd‹ v‹gtnd ã‰fhy¤âš t§fhs¤âšM£á òÇªj nrd kuãdÇ‹ Kjšt‹ v‹W«âU. R. D. ghd®Í v‹D« m¿P® TW»‹wd®.2

Äâiyia ah©l fUehlU« m›thW br‹wt®fshfïU¤jš nt©L« v‹W MuhŒ¢áahs®fŸ fUJ»‹wd®.3

âÇnyhrd áthrhÇahuJ á¤jhªj rhuh tËÆ‹ ciuÆšïuhnrªâu nrhH‹ f§if¡ fiuÆÈUªJ gy irt®fismiH¤J tªJ fhŠá khefÇY« nrhH eh£oY«

1. É¡»uk nrhHDyh, tÇfŸ 36-38.

2. Palas of Bengal, pp. 73 and 99.

3. The Cholas, Vol. I, p. 254 (First Edition).


Fona‰¿dh‹ v‹W brhšy¥g£LŸsJ1. m›îiuÆšF¿¥ãl¥bg‰w irt®fŸ irthrhÇa®fŸ nghY«.

ïÅ, ïtdJ M£áÆ‹ gâ‹_‹wh« M©oštiua¥bg‰w fšbt£L¡fËš fhz¥gL« bkŒ¡Ñ®¤â,ït‹ f¥g‰gilfis¡ flš eLÉ‰ brY¤â¡ flhu§bfh©l brŒâia ÉÇthf¡ TW»‹wJ. âUthy§fh£L¢ br¥ngLfËš m¢brŒâ Äf¢ RU¡fkhf¡ F¿¥ãl¥g£LŸsJ. vdnt, flhu¥ gilbaL¥ig¥ g‰¿abrŒâfis m¿ªJ bfhŸtj‰F ït‹ bkŒ¡Ñ®¤ânaáwªj fUÉahF«. m¥gilbaG¢á ». ã. 1025-M«M©o‰F K‹d® Ãfœªjjhjš nt©L«. flš flªJbr‹W gift®fnshL ngh®òÇtJ m¡fhy¤âš vËj‹WMjyhš, ï‹¿aikahik g‰¿na ïuhnrªâu‹ m¥gilbaL¥ãš <Lg£oU¤jš nt©L« v‹gJ xUjiy.

ïuhruhr nrhH‹ M£áÆ‹ ã‰gFâÆY« ïuhnrªâunrhH‹ M£áÆ‹ K‰gFâÆY« nrhH ïuh¢áaK« flhuïuh¢áaK« j«KŸ e£ò¡ bfh©oUªjd v‹gJ Midk§fy¢ br¥ngLfshš m¿a¡»l¡»‹wJ.2 m¤jifaÃiyÆÈUªj m›ÉU ïuh¢áa§fS« áy M©LfËšgifikbfh©L x‹w‹nkš k‰bwh‹W ngh®bjhl§F« Ãiyia vŒâaik¡F¡ fhuz« e‹Fòy¥glÉšiy. xUfhš thÂf« fhuzkhf mªeh£ošj§»ÆUªj jÄœ k¡fŸ cÇikfis¡ fh¥gh‰W«bghU£L ïuhnrªâu nrhH‹ m¥gilbaL¥ig¤bjhl§» ÆU¤jš TL«. m~J v›thwhÆD«, jÄœk¡fË‹ thÂf ts®¢áÆ‹ bghU£L m¥gilbaG¢áÃfœªâU¤jš nt©L« v‹W bfhŸtJ bghUªJ«vdyh«. $Éra eh£il¢ nrhH ïuh¢áa¤â‰F c£g£ljhf¢ brŒJ mªeh£L ntªjid¤ jd¡F¡ f¥gŠbrY¤J« á‰wurdhf¢ brŒant©L« v‹w v©z«ïuhnrªâuD¡F ïUªjjh v‹gJ bjÇaÉšiy.

1. The Cholas, Vol. I, p. 254 (First Edition).

2. The Larger Leiden Plates of Rajaraja I .Ep. Ind., Vol. XXII, No. 34.


ï›ntªj‹, j‹Dila áwªj f¥g‰gilÆ‹Jiz bfh©L, flš eLÉYŸs flhu¤jurdh»ar§»uhk Érnah¤J§ft®kid¥1 nghÇ‰ òw§ f©LmtdJ g£l¤J ahidiaí« bgU« bghUisí«É¤âahju¤ njhuz¤ijí« ft®ªJbfh©L $Éra«,g©iz, kiyô®, khÆUo§f«, ïy§fhnrhf«,g¥ghs«, ïÈ«g§f«, tis¥gªö®, j¡nfhy«,jkhÈ§f« ïyhKÇ njr«, e¡fthu«, flhu« M»aïl§fisí« if¥g‰¿d‹ v‹gJ ït‹ bkŒ¡Ñ®¤âÆdhš m¿a¥gL»wJ. mt‰WŸ, flhu« v‹gJ ‘gu¡Fnkhj¡ flhu«2’ vdî«, ‘FËW bj©oiu¡ Fiuflhu«3’ vdî« fÈ§f¤J¥guÂÆš Tw¥g£oU¤jyhš mJ fl‰fiuÆš mikªâUªj xU efu« v‹gJbtËah»‹wJ. br¥ngLfËš tiua¥bg‰WŸstlbkhÊ¥ gFâÆš mJ flhf«4 v‹W F¿¡f¥g£LŸsJ. g¤J¥gh£LŸ x‹wh»a g£od¥ ghiyÆšbrhšy¥ gL« fhHf«5 vd¥gLtJ flhunkah« v‹gJmj‰ Fiuf©l e¢ádh®¡»Åa® fU¤J. m›tháÇa®j¡f MjhuÄ‹¿ m§‡d« Twh® v‹gJ xUjiy. Mfnt,fil¢r§f fhy¤âš fhHf« v‹W tH§»a flhu¤Jl‹jÄœ eh£lh® thÂf¤ bjhl®òilatuhŒ thœªJtªjd® v‹gJ g£od¥ghiy ciuahš e‹F òy¥gL»‹wJ. mjndhL Ód nja¤âdU« mªehËš thÂfŠbrŒJ tªjd® v‹gJ mªeh£L tuyh‰W¡ F¿¥òfshšm¿a¥ gL»wJ. m¤jifa áw¥ò thŒªj flhu«knyahÉ‹ nkš fiuÆš bj‹g¡f¤âš bflh6 v‹D«bgaUila efukhf ï¡fhy¤âÈU¤jš m¿a¤j¡fJ.

1. ït‹ NshkÂt®kD¡F¥ nguD« khuÉrnah¤ J§ft®kD¡F¥ òjštD«Mt‹.

2. fÈ§f¤J¥guÂ, gh. 138.

3. nk‰go gh. 189.


5. g£od¥ghiy, tÇ 191.

6. Ep. Ind., Vol. XXII, page 282.


$Éra« v‹gJ Rk¤uh v‹W ï¡fhy¤âš tH§F«brh®z Ôt¤âYŸs ghy«gh§ v‹D« ïuh¢áakhF«1.mJ ». ã. v£lh« ü‰wh©L Kjš gâdhwh« ü‰wh©LtiuÆš áwªJ És§»anjhL jÄHf¤Jl‹ thÂf¤bjhl®ò bfh©L« ÃyÉaJ. mjid¥g‰¿a tuyh‰W¡F¿¥òfis¢ Ód nja¤J üšfËš ÄFâahf¡ fhzyh«.

g©iz v‹gJ Rk¤uh ÔÉ‹ ÑœfiuÆš cŸsCuhF«.2 m~J ïªehËš gÅ, gid (Pani or Panei) v‹WtH§f¥gL»wJ.

kiyô® v‹gJ Rk¤uhÉ‹ ÑœfiuÆš ïUªjJv‹W xUrhuhU« nkšfiuÆš ïUªjJ v‹W k‰bwhUrhuhU« knyahÉ‹ bj‹gFâÆš ïUªjJ v‹Wã¿bjhU rhuhU« TW»‹wd®. vdnt, m~J v§»UªjJv‹gJ bjËthf¥ òy¥glÉšiy. Mdhš mª eh£ošjh‹ kiyô v‹D« MW XoaJ v‹gJ MuhŒ¢áahs®fË‹ fU¤J. mJ ghy«gh§ ïuh¢áa¤â‰ f©ikÆšïUªâU¤jš nt©L« v‹W áy® fUJ»‹wd®.3

Ahy©L nja¤âduhd X® MuhŒ¢áahs® mJ #«ã(Jambi) v‹D« ehlhF« v‹W cWâ brŒJŸsd®4.

khÆUo§f« v‹gJ knyahÉ‹ eLÉš ïUªjjh«.Ód nja¤âd® mjid Ínyho§ (Ji - lo - ting) v‹W tH§»íŸsd®5.

ïy§fh nrhf« v‹gJ knyahÉYŸs bflhÉ‰F¤bj‰nf ïUªjJ v‹W bjÇ»wJ. mJ Ód nja¤âduhš‘È§ - ah - br‹ - »ah’ (Ling - ya - ssenkia) v‹W tH§f¥g£LŸsJ6.


2. Ibid.

3. The Cholas, Vol. I. p, 262. Foot Note.

4. Ibid, p. 623.

5. Ibid, p. 260.



g¥ghs« v‹gJ g¥ghskh v‹W kfht«r¤âšF¿¡f¥g£LŸsJ. g¥gs« v‹w ehL x‹W K‰fhy¤âšïUªjJ v‹gJ Fnyh¤J§f nrhH‹ ãŸis¤jÄÊš‘khSt« nrhdf« g¥gs«’1 v‹W x£l¡T¤j® T¿ath‰wh‹ e‹f¿a¡»l¡»‹wJ. vdnt, g¥ghs« v‹gJjh‹ m›tháÇauhš g¥gs« v‹W Tw¥g£oU¤jšnt©L«. á§fs ntªjdh»a Kj‰ guh¡»ukghFÉ‹MizÆ‹go mUkz nja¤â‹ÛJ ». ã. 1165-šgilbaL¤J¢ br‹w Mâ¢r‹ v‹D« gil¤jiyt‹,g¥ghs¤âšjh‹ KjÈš ïw§»dh‹ v‹W kfht«r«TW»‹wJ. vdnt, mJ ‘»uh’ v‹D« órªâ¡F (Isthmus of

Kra) mÂ¤jhf ïUªâU¤jš nt©L« v‹gJ MuhŒ¢áahs®fŸ f©l KoghF«.2 ïÈ«g§f«, tis¥gªö®v‹D« ïu©L« v›Él§fËš ïUªjd v‹gJï¥nghJ òy¥glÉšiy.

j¡nfhy« v‹gJ »nu¡f MáÇauhd jhyÄahš‘jnfhyh’ v‹W F¿¡f¥g£LŸsJ. m»š tiffËšmUkzt‹, j¡nfhÈ, »lhut‹ v‹gd, áy¥gâfhuciuÆš moah®¡F ešyhuhš Tw¥g£LŸsd3. mt‰WŸ,j¡nfhÈ v‹gJ j¡nfhy¤âÈUªJ e« jÄœ eh£o‰Fm¡fhy¤âš ïw¡Fkâ brŒa¥bg‰w m»š v‹WfUj¥gL»wJ. vdnt, m›ñ® e« jÄHf¤njhL thÂf¤bjhl®òilajhŒ¥ g©il¡ fhy¤âš És§»aJv‹gJ â©z«. »uh órªâ¡F¤ bj‰nf knyahÉ‹ nkšfiuÆYŸs jnfhgh ÍšyhÉ‹ jiyefuh»a jnfhghefunk (Takuapa) giHa j¡nfhy« v‹gJ m¿P®fŸfU¤J4.

jkhÈ§f« v‹gJ Ód nja¤J üšfËš j‹khÈ§(Tan - ma - ling) v‹W brhšy¥g£oU¡»‹wJ. mJ knyahÉ‹

1. Fnyh¤J§f nrhH‹ ãŸis¤ jÄœ, gh. 77.


3. áy¥gâfhu« (_‹wh« gâ¥ò) gh. 378.

4. The Cholas, Vol. I. p. 262.


ÑœfiuÆš Fth©l‹ (Kwantan) v‹D« MW flnyhLfy¡FÄl¤âYŸs bjÄÈ§ (Temiling) v‹D« efukhF«1.mjid¤ bj«bgÈ§ v‹W tH§FtJ« c©L.jkhÈ§f¤âÈUªJ ïy§fh nrhf¤â‰F¢ brštj‰F¤jiutÊ bah‹W ïUªjJ v‹W MuhŒ¢áahs®fŸTW»‹wd®. m‹¿í«, flš tÊahf¢ br‹whš XÇl¤âÈUªJ k‰nwhÇl¤â‰F MW eh£fËš bršyyh« v‹gJm‹ndh® fU¤J.

ïyhKÇ njr« v‹gJ Rk¤uhÉ‹ tlgFâÆÈUªjehlhF«. mjid ï¤jhÈa ah¤âÇfuhd kh®¡nfhnghnyh v‹gh® y«ãÇ (Lambri) vdî« muhãa®fŸyhKÇ (Lamuri) vdî« T¿íŸsd®. Ód nja¤âd®,mjid yh‹ñÈ (Lan - wou - li) v‹W tH§»íŸsd®2.

e¡fthu« v‹gJ Ã¡nfhgh® (Nicbar Islands) ÔîfŸv‹W ï¡fhy¤âš tH§F»‹wJ. mâš ml§»a m¤ÔîfŸt§fhs¡flÈš cŸsd. bj‹idfSŸ xUtif¡Fe¡fthu«ãŸis v‹D« bga® ï‹W« tH§F»wJ.

Mfnt, flhu¥ gilbaL¥ãš e« ïuhnrªâu‹if¥g‰¿adthf bkŒ¡Ñ®¤âÆš brhšy¥gL« ehLfS« C®fS« Rk¤uhÉY« knyahÉY« mt‰iw¢NœªJ« ïUªjdthjš nt©L«. mitfŸ všyh«Rk¤uhÉš m¡fhy¤âš Ãiybg‰¿Uªj $Érauh¢áa¤â‰F c£g£oUªjd v‹gJ â©z«. flhu¥ gilbaG¢áia¥ g‰¿¡ TW« ïuhnrªâu‹ bkŒ¡Ñ®¤âia¡T®ªJ neh¡FÄl¤J, m§nf ït‹ vŒâa bt‰¿fŸmid¤J« xnu gil baL¥ãš bg‰wit v‹gJ« mâšF¿¥ãl¥bg‰w ehLfS« C®fS« X® mur‹ MSif¡nfc£g£oUªjd v‹gJ« e‹F òydh»‹wd. $Érauh¢áa¤â‰F c£g£oUªjitahf¢ Ód nja¤J üšfËšTw¥g£LŸs ïl§fS« ïuhnrªâu‹ flhu¥


2. Ibid Vol. I, p. 263.


gilbaL¥ãš if¥g‰¿adthf bkŒ¡Ñ®¤âÆš F¿¡f¥bg‰WŸs ïl§fS« bgU«ghY« x¤âU¤jš <©Lczu‰ghyJ.

e« ïuhnrªâu‹ M£á¡ fhy¤âš v¤jidnahngh®fŸ Ãfœ¤â bt‰¿bg‰WŸshbdÅD« ït‹f§ifí« flhuK« bfh©likjh« m¡fhy¤âš k¡fŸkd¤ijí« òyt® cŸs¤ijí« xU§nf ãÂ¤JŸsd.m›bt‰¿¢ áw¥ãid,

fËW f§ifÚ U©z k©izÆšfhŒád¤ bjhnl fyî br«ãa‹

FËW bj©oiu¡ Fiuf lhuK§bfh©L k©ly§ FilíŸ it¤jJ«1

v‹W MáÇa® ra§bfh©lh® j« fÈ§f¤J¥ guÂÆšghuh£oÆU¤jš m¿a¤j¡fJ. m‹¿í«, fÉ¢r¡fut®¤âah»a x£l¡T¤j®, jh« ghoa ïu©Lcyh¡fËš,

j©nlÉ¡f§fh eâí§ flhuK§ if¡bfh©Lf§fh òÇòuªj f‰gf«2

v‹W«,

f§fh eâí§ flhuK§ if¡bfh©Lá§fh jd¤âUªj br«ãa®nfh‹3

v‹W« m›ÉU åu¢brašfŸ g‰¿na e« ïuhnrªâuid¥òfœªJŸsik F¿¥ãl¤j¡fbjh‹wh«. m›tUŠ brašfŸg‰¿ ïuhnrªâuD¡F¡ f§if bfh©l nrhH‹, flhu§bfh©lh‹ v‹DŠ áw¥ò¥ bga®fŸ mªehËštH§»a brŒâí« fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»wJ.

1. fÈ§f¤J¥guÂ, gh. 189.

2. É¡»uknrhH‹ cyh, tÇfŸ 34 - 36.

3. Fnyh¤J§f nrhH‹ cyh, tÇfŸ 49 - 50.


ïÅ, ïuhnrªâu nrhH‹ bkŒ¡Ñ®¤âia neh¡FÄl¤J, ïtdJ flhu bt‰¿nahL ït‹ ngh®¢ brašfŸvšyh« xUthW KobtŒâd v‹W Twyh«. Mdhš, ït‹kf‹ Kjš ïuhrhâuhr‹ bkŒ¡Ñ®¤âia1 Muhí§fhš,ïuhnrªâu‹ flhu« bt‹w ãwF ïtdJ M£áÆ‹ã‰gFâÆš kiy ehL, <H ehL, nkiy¢rS¡»a ehLv‹gt‰nwhL Û©L« ngh® Ãfœ¤j nt©oa ï‹¿aikahik V‰g£lJ v‹gJ« m¡fhy¤âš ïsturdhÆUªjïuhrhâuhr‹ m¥ngh®fis el¤â bt‰¿ vŒâdh‹v‹gJ« e‹F òy¥gL»‹wd. m¥ngh® Ãfœ¢áfËš e«ïuhnrªâu‹ neÇš fyªJ bfhŸshkš j‹ òjšt®fis¥bgU«gilfSl‹ mªehLfS¡F mD¥ãÉ£L¤jiyefÇšjh‹ j§»ÆUªjddhjš nt©L«. Mfnt,ïuhnrªâu nrhH‹ M£áÆ‹ ã‰gFâÆš eilbg‰w ngh®Ãfœ¢áfis ït‹ kf‹ ïuhrhâuhr‹ bkŒ¡Ñ®¤âÆ‹Jizbfh©L MuhŒtJ bghU¤j KilajhF«.

gh©o ehL« nru ehL« ïuhnrªâu‹ MSif¡Fc£g£oUªjd v‹gJ« mt‰iw ït‹ òjšt®fSŸxUt‹ nrhH gh©oa‹ v‹DŠ áw¥ò¥ bgaUl‹kJiu khefÇš ïUªJ bfh©L M£áòÇªJ tªjd‹v‹gJ« K‹d® És¡f¥g£ld. mªÃiyÆš j« ehLfis¡ if¥g‰¿¤ jhnk M£á òÇant©L« v‹wv©zKilat®fshŒ¤ j¡f fhy¤ij vâ®gh®¤J¡bfh©oUªj gh©oa® _tU« cŸeh£oš fyfŠbrŒa¤ bjhl§»d®. mjid íz®ªj ïsturdh»aïuhrhâuhr‹ bgU«gilíl‹ gh©o eh£o‰F¢br‹W ngh®òÇªJ gh©o ntªj®fshd khdhguzidí« åunfusidí§ bfh‹wiknahL Rªjugh©oa‹ ngh®¡fs¤âš všyht‰iwí« ïHªJ jiyÉÇ¤njho Kšiyô® òFªJ xË¡FkhW« brŒjd‹2.

1. S. I. I., Vol. IV, No. 867.Ibid, Vol. VIII, No. 675.Ibid, Vol. V, No. 633.

2. S. I. I., Vol. IV, No. 867.


mªÃfœ¢áfŸ v›th©oš eilbg‰wd v‹gJ bjÇaÉšiy. m¢ brŒâfis íz®¤J« gh©oa® fšbt£Lfshjš nrhH gh©oa® fšbt£L¡fshjš gh©oeh£oš fhz¥glhikahD« ïuhrhâuhr‹ bkŒ¡Ñ®¤â bah‹nw mt‰iw¡ TWtjhY« m¥ngh® Ãfœ¢áfis¤ bjËthf m¿a ïayÉšiy. vÅD«, nrhH®fis¥ gh©o eh£ilÉ£L¤ Ju¤Jtj‰F¥ gh©oa®_tU« brŒj Ka‰á ï›thW KobtŒâaJ vdyh«.

ã‹d®, nru®fŸ Rna¢ir bg‰W¤ jÅauR òÇí«ÉU¥g¤Jl‹ j« eh£oY« fyf« òÇthuhÆd®. mjida¿ªj ïsturdh»a ïuhrhâuhr‹ nru eh£o‰F« gilbaL¤J¢ brštJ ï‹¿aikahjjhÆ‰W. m¡fhy¤âšnruehL áy gFâfshf¥ ãÇ¡f¥g£L x›nth® gFâí«x›bthU murdhš Ms¥g£L tªjJ. nru eh£o‹nkšgilbaL¤J¢ br‹w ïuhrhâuhr‹ KjÈš ntzh£lurndhL ngh® òÇªJ mtid¡ bfh‹wd‹; ãwF, mtD¡FcjÉa Tgf eh£L ntªjid¥ nghÇš bt‹W mt‹ j‹åu§ FiyªJ òw§ fh£onahLkhW brŒjd‹1. ã‹d®vÈkiy¡F m©ikÆYŸs ïuhkFl eh£L k‹d‹xUtndhL ngh®òÇªJ thif Nodh‹. ïuhkFl eh£Lk‹d®fŸ _Îf kuig¢ nr®ªjt®fŸ; mur Fy¤âd®všnyhiuí« bfh‹W mÊ¤j guáuhkdhš KoN£l¥bg‰w bgUik thŒªjt®fŸ.2 ». ã. gâbdh‹wh«ü‰wh©o‹ ïuhkFl _t® âUtoah»a f©l‹fhÇt®k‹ M£áÆ‹ 59-M« M©oš tiua¥g£lfšbt£blh‹W vÈkiy¥ g¡f¤âš fhz¥gL»wJ.3

1. S. I. I., Vol. V, No. 633.

‘ntzh£luir¢ nrzh£ blhJ¡»-Ttf¤juir¢ nrtfª bjhiy¤J’ v‹wbkŒ¡Ñ®¤â¥ gFâ¡F ‘ntzh£lurid¡ bfh‹W mtD¡F ml§» c£g£oUªjTtf¤jurid ÉLÉ¤J’ v‹W bghUŸ bfhŸtJ (The Colas, Vol. I, p.270) bghUªjhJ. ‘ntzh£lurid¡ bfh‹W Ttf¤jurdJ åu§bfL¤J’v‹gnj ne®ikahd bghUŸ MF«.

2. Travancore Archaeological Series, Vol. II, pp. 87-113.

3. Ins. 523 of 1930.


mâš ïuhnrªâu nrhH rka nrdhgâ v‹gtid¥ g‰¿abrŒâ Tw¥g£oU¤jyhš ïuhrhâuhr‹ bt‹w ïuhkFleh£L k‹d‹ f©l‹ fhÇt®knd vdš bghUªJ«.m¥nghU¡F¥ ãwF fhªjq®¢ rhiyí« ïuhrhâuhrdhšif¥g‰w¥g£lJ.

Mfnt, nrhH gh©oa‹ v‹D« áw¥ò¥ bga®bg‰w nrhH murFkhu‹ M£á¡F c£g£oUªj gh©oeh£oY« nru eh£oY« ïUªj FWÃy k‹d®fŸ jh«Rna¢ir bgW« bghU£L¢ áy fhy§fËš fyf§fŸbrŒjd® v‹gJ« mt‰iw ml¡» mªehLfËš j‹j«ãÆ‹ M£á e‹F eilbgWkhW brŒtj‰nf, ïuhrhâuhr‹ j‹ jªijÆ‹ M£áÆ‹ ã‰gFâÆš mt‰¿‹ ÛJgilbaL¤J¢ br‹wd‹ v‹gJ« bj‰bwd¥ òy¥gLjšfh©f.

ïÅ, <H ehL KGtJ« r‰nww¡Fiwa¥ g¤JM©LfŸ tiuÆš ïuhnrªâu‹ M£á¡F c£g£oUªjJvdyh«. ãwF, mj‹ bj‹»H¡F¥ gFâah»a nuhfzeh£il Iªjh« k»ªjDila òjšt‹ fhág‹ v‹gh‹». ã. 1029-š if¥g‰¿¡ bfh©L É¡»ukghF v‹wbgaUl‹ KoNo¡ ». ã. 1041 tiuÆš m¥gFâiakh¤âu« murh©L bfh©oUªjh‹ v‹gJ K‹d®És¡f¥g£LŸsJ. mt‹ nrhH®fnshL ngh® òÇªJ <Hk©ly« KGtijí§ if¥g‰¿¤ j‹ M£áÆ‹Ñœmik¤J¡ bfhŸs nt©L« v‹w v©z¤Jl‹ bgU«gilia¤ âu£o¡ bfh©oUªj fhy¤âš ». ã. 1041-šnehŒthŒ¥g£L ïwªJ nghdh‹ v‹W kfht«r«TW»‹wJ. Mdhš, mt‹ nrhH®fnshL Ãfœ¤âanghÇš cÆ® Jwªjhbd‹W« mtDila Ko Kjyhdmur¢ á‹d§fŸ ïuhrhâuhr nrhHdhš if¥g‰w¥g£ld v‹W« nrhH k‹d® fšbt£L¡fŸ cz®¤J»‹wd1. m~J v§‡dkhÆD« ». ã. 1041-š É¡»ukghF

1. S. I. I., Vol. IV, No. 539.


ïwªJ nghdh‹ v‹gJ kfht«r¤jhY« fšbt£odhY«cWâbaŒJ»‹wJ. Mfnt, mªeh£fËš mtDila KoKjyhdit nrhH®fS¡F¡ »il¤âU¤jš TL«.É¡»ukghF ïwªj ãwF »¤â v‹gh‹ v£L eh£fŸnuhfz¤âš murh©lh‹. mtD¡F¥ãwF kfhyhd»¤â v‹gh‹ KoNo mªeh£oš _‹W M©LfŸtiuÆš M£áòÇªjh‹. mt‹ nrhH®fnshL òÇªjnghÇš njhšÉbaŒâ m›ttkhd¤ij¥ bghwhJ j‹ifahš fG¤ij mW¤J¡ bfh©L (». ã. 1044-š)ïwªjh‹1. nrhH eh£L¥ gilfŸ mt‹ Ko Kjyhdt‰iwí« ãw mÂfy‹fisí« bghUŸfisí« if¥g‰¿¤ j« mur‰F mD¥ã É£ld. kfht«r¤âš F¿¥ã£lkfhyhd »¤âÆ‹ brŒâ, nrhH k‹duJ fšbt£L¡fËšfhz¥glÉšiy. ïuhnrªâu nrhH‹ M£áÆ‹ ïWâÆšïuhrhâuhr‹ ïsturdhÆUªj fhy¤âš eilbg‰wïu©lh« <H eh£L¥ ngh® ï›thW KobtŒâ‰W.kfhyhd »¤âÆ‹ kf‹ É¡fkg©L v‹gt‹ ïy§ifÆšïU¥gj‰F mŠá¤ JSt eh£oš ïUªJ bfh©oUªjh‹.mt‹, j‹ jªij ïwªjij m¿ªJ nuhfz¤â‰F¤âU«ã¢ br‹W mªeh£o‹ M£áia (». ã. 1044-š)V‰W¡bfh©lh‹ v‹W kfht«r« TW»‹wJ. ã‹d®m§F Ãfœªj ngh®¢brŒâfŸ ïuhâuhr nrhH‹ M£áÆše‹F És¡f¥gL«.

ïÅ, ïuhnrªâu nrhH‹ M£áÆ‹ ïWâ¡ fhy¤âšnrhH®f£F« nkiy¢ rS¡»a®f£F« Û©L« ngh®bjhl§»‰W. ». ã. 1042-š nkiy¢ rS¡»a k‹ddh»aïu©lh« #aá§f‹ ïw¡fnt, mt‹ kf‹ KjšnrhnkRtu‹ KoN£l¥g£lh‹. nrhH®fË‹fšbt£L¡fŸ všyh« mtid Mftkšy‹ v‹nw F¿¥ãL»‹wd. #aá§f‹ M£á¡ fhy¤ânyna ïilJiwehL nkiy¢rS¡»a®fshš if¥g‰w¥g£L¥ nghÆ‰Wv‹gJ K‹ Tw¥g£lJ. mj‹ ã‹d®, J§fg¤âiu

1. Ep. Zeylanica, Vol. III. No. I. A Chronological Table of Ceylon Kings.


ah‰¿‰F¤ bj‰nf gšyhÇ ÍšyhÉš nrhH®fŸ M£á¡F£g£oUªj Ãy¥gu¥ãš áy gFâfis mt®fŸ ft®ªJbfh©ld®. mªÃfœ¢áÆdhš nkiy¢ rS¡»a®f£F«nrhH®f£F« gifik Kâ®ªJ bfh©nl tªjJ. mjdhšMftkšy nrhnkRtu‹ g£l« bg‰wîl‹ nrhH®fŸmtDl‹ ngh®òÇªJ j« M‰wiy¡ fh£l nt©oaJï‹¿aikahjjhÆ‰W. Mfnt, ïsturdh»a ïuhrhâuhr‹ bgU« gilíl‹ nkiy¢rS¡»a eh£o‰F¢br‹W j‹dhil1 v‹w CÇš rS¡»a¥ gilia¥nghÇ‰ òw§f©L, m¥gilÆ‹ jiyt®fsh»a f©l¥iga‹, f§fhju‹ v‹gt® fisí§ bfh‹wh‹. m¥ngh®Ãfœ¢áfË‰ fyªJ bfh©l nrhnkRtu‹ òjšt®fsh»aÉ¡»u khâ¤jD«2 Érahâ¤jD« j« gil¤jiyt‹r§fikandhL ngh®¡fs¤ij É£L XoÉ£ld®.3

ãwF, ïuhrhâuhr‹ m§F¤ jd¡F¡ »il¤j ahidFâiufisí« bgU« bghUisí« if¥g‰¿¡bfh©L,bfhŸË¥gh¡ifí« vÇô£o¤4 âU«ãdh‹. nkiy¢rS¡»anuhL ïuhrhâuhr‹ brŒj ngh® mtdJM£áÆ‹ 26-M« M©lh»a ». ã. 1044 - š mt‹fšbt£L¡fËš fhz¥gL»wJ. Mftkšy nrhnkRu‹». ã. 1042-M« M©oš KoN£l¥bg‰wt‹. Mfnt,mtdJ M£áí« nkiy¢ rS¡»a eh£oš m› th©ošbjhl§»ÆU¤jš nt©L«. vdnt, ïuhrhâuhr‹

1. ï›ñ® ‘jªehl’ vdî« ‘jhªaflf«’ vdî« mªehËš tH§»íŸsJ. ï¥nghJF©^® ášyhÉš »UZzh eâ¡fiuÆš mkuhtâ v‹w bgaUl‹ cŸsJï›ñnuahF«. ï›ñÇš Ãfœªj nghÇš bt‰¿ bg‰w ïuhrhâuhr‹ ÛJ òytbuhUt® guÂ gho¥ ghuh£oíŸsh®. ï¢ brŒâ mtdJ bkŒ¡Ñ®¤âÆ‰fhz¥gL»wJ. ï¥guÂ üš »il¡f Éšiy. ïJ fÈ§f¤J¥ guÂ¡F«fhy¤jh‰ K‰g£ljhF«.

2. nrhH k‹d®fË‹ fšbt£L¡fËš ‘É¡», v‹W F¿¥ãl¥g£LŸst‹É¡»ukhâ¤jnd aht‹. nkiy¢ rS¡»a k‹dUŸ ït‹ Mwh« É¡»ukhâ¤j‹ vd¥gLt‹’

3. S. I. I., Vol. IV, Nos. 537 and 867.Ibid, Vol. VIII, No. 675.

4. bfhŸË¥gh¡if v‹gJ Mªâu eh£L¤jiy efuh»a iAjuhgh¤â‰Ftl»H¡nf 54 ikš öu¤âš ‘Fšgh¡’ v‹w bgaUl‹ cŸsJ.


mªeh£oš Ãfœ¤âa nghU« ». ã. 1042, 1043-M«M©LfËš eilbg‰wjhjš nt©L«. mt‹ ïsturdhÆUªj fhy¤âš el¤âa m«nkiy¢ rS¡»a¥ ngh®bt‰¿íl‹ KobtŒâaik m¿a¤j¡fJ.

ïÅ, e« ïuhnrªâu‹ ïsikÆš j‹ jªijahšïl¥bg‰w kJuhªjf‹ v‹D« bgaU« j‹ KoN£LÉHhÉš bg‰w ïuhnrªâu‹ v‹D« mãnlf¥ bgaU«cilatdhÆUªjiknahL ntW áy áw¥ò¥ bga®fisí« vŒâÆUªjd‹ v‹gJ âUthy§fh£L¢ br¥ngLfshY«1 fšbt£L¡fshY« e‹f¿a¡ »l¡»‹wJ.mit c¤jk nrhH‹, nrhnHªâu á«k‹, É¡»uk nrhH‹,Kobfh©l nrhH‹, g©oj nrhH‹, flhu§ bfh©lh‹,f§ifbfh©l nrhH‹ v‹gdth«. mt‰WŸ, c¤jknrhH‹, nrhnHªâu á«k‹, É¡»uk nrhH‹ v‹D«bga®fŸ ïtD¡F tH§»aik âUthy§fh£L¢br¥ngLfshš m¿a¥gL»wJ.2 nrhH®fsJ KoN£LÉHh eilbg‰w bjh‹dfu§fSŸ x‹whÆU¥gJ« murFL«g¤âd® gy® m¡fhy¤âš j§» thœªJ tªjJ«M»a giHahiw khef® ï›ntªj‹ M£á¡ fhy¤âšKobfh©l nrhHòu« v‹W tH§f¥ bg‰¿U¤jiyí«3 mªefÇ‹ bj‹ghš XL« MW ïtdhš bt£l¥bg‰W Kobfh©l nrhH¥ nguhW4 v‹D« bga®vŒâÆU¤jiyí« neh¡F§ fhš ïtD¡F Kobfh©lnrhH‹ v‹D« áw¥ò¥ bga® ïUªjik e‹F òydhF«.ït‹ jÄœbkhÊÆY« tl bkhÊÆY« áwªjòyikíilatdhÆUªjik g‰¿ ïtid¥ g©ojnrhH‹ v‹W m¡fhy¤âÈUªj m¿P®fŸ ghuh£o¡T¿íŸsd®5. e« jÄHf¤â‰F¤ bj‹»H¡nfÆUªj

1. S. I. I., III, No. 205.

2. Ibid, Verses 90, 104 and 113.

3. Ins. 271 of 1927.

4. Kj‰ Fnyh¤J§f nrhH‹, g. 21.

5. S. I. I., Vol. II, Nos. 12 and 70.


$É#a uh¢áa¤ijí« m§»Uªj áwªj fl‰Wiw¥g£odkh»a flhu¤ijí« ïtdJ f¥g‰gil br‹Wbt‹wik¥ g‰¿¡ flhu§ bfh©lh‹ v‹D« áw¥òbga® bg‰wd‹. ït‹ f§if bfh©l nrhH‹ v‹D«bgabuŒâaik¡F¡ fhuz« K‹ Tw¥g£LŸsJ.»il¤j‰fÇa m¢áw¥ò¥bga® v‹W« Ã‹W ÃyîkhW,ït‹jh‹ òâajhf mik¤j jiyef®¡F¡ f§ifbfh©l nrhHòu« v‹W bga® tH§»d‹. ï¢ brayhšm¢áw¥ò¥ bgaiu v¤Jiz¥ bgUik thŒªjjhfït‹ fUâÆU¤jš nt©L« v‹gJ bjŸËâ‹ És§F«.

ït‹ mik¤j m¥bgUef® f§fhòÇ v‹WfÈ§f¤J¥ guÂÆY«1 É¡»uk nrhH‹ cyhÉY«2

f§ifkhef® v‹W åuuhnrªâu nrhH‹ bkŒ¡Ñ®¤âÆY«3 f§fhòu« v‹W j©oay§fhu nk‰nfhŸghlÈY«4 áwªj muQil¥ bgUefukhf mªehËšïUªâU¤jš nt©L« v‹gJ â©z«.

ï¤jifa bgUik thŒªj mªef® ïªehËš j‹g©il¢ áw¥gid¤J« ïHªJ F«gnfhz¤â‰F tl»H¡»š g¤J ikš öu¤âYŸs âU¥gdªjhS¡Ftl¡nf bfhŸËl¤â‰F¡ f£l¥bg‰WŸs mizÆÈUªJ mÇaÿ®¡F¢ bršY« bgU tÊÆš xU á‰ùuhfcŸsJ. m~J ï¡fhy¤âš âU¢áuh¥gŸË Íšyhcilah® ghisaª jhYfhÉš ïU¡»‹wJ. m›ñiu xUKiw br‹W gh®¥gt®fS« m~J xU fhy¤âš mur®fŸå‰¿UªJ br§nfhš brY¤âa âUîil efukhf

1. ‘f§fhòÇÆ‹ kâ‰òw¤J¡ fUjh® áu«nghŒ ÄfåH ï§nf jiyÆ‹ ntš ghŒªJïit _iHfsh¡ bfhŸçnu’ - fÈ§f¤J¥ guÂ-fs« ghoaJ gh, 91.

2. ‘f§fhòÇ òuªj f‰gfK«’ É¡»uk nrhH‹ cyh, tÇ 36.

3. ‘bgU«òd‰wdhJ f§ifkhef® ij¤jã‹’ åuuhnrªâu‹ bkŒ¡Ñ®¤â, Ep. Ind.Vol. XXI, No. 38.

4. t© òaiy¡ Ñœ¥gL¤J thd¤ jUkiyªJk©FËu¢ rhaš ts®¡Fkh« - j©fÉij¡bfh§fh uy§fš md gha‹ FË®bghÊš Nœf§fhòukh Ëif,-j©oay§fhu«, 55 nk‰nfhŸ


ïUªjJ v‹gij e‹f¿ayh«. mªefÇ‹ gy gFâfŸï¥nghJ á‰ù®fshf mjid¢ NœªâUª¤jiy ahtU«fhzyh«1. mt‰¿‹ bga®fns mit K‰fhy¤âš xUkhefu¤â‹ gFâfshÆUªjit v‹gij e‹F òy¥gL¤J«. m›ñ®¡ f©ikÆš bj‹nk‰nf c£nfh£ilv‹D« C® x‹WsJ. m§nfjh‹ nrhH k‹d®fSilanrhH nfus‹ - Kobfh©l nrhH‹ Kjyhdmu©kidfŸ ïUªjd v‹gJ xUjiy2. f§ifbfh©lnrhHòu¤âš ï¥nghJ fhz¥gL« fšbt£LfSŸ Äf¥gHik thŒªjJ e« ïuhnrªâu‹ òjšt‹ åuuhnrªâu‹fšbt£nlah«. vÅD«, ïuhnrªâu‹ fšbt£L¡fËY« mªef® F¿¥ãl¥g£oU¡»wJ3.

m«khefÇ‹ giHa Ãiyia Ãidî T®j‰F« e«ïuhnrªâu‹ bgUikiaíz®j‰F« VJthf ï‹W«m§F Ãiy bg‰¿U¥gJ f§if bfh©l nrhnH¢Ru«v‹Dª âU¡nfhÆnyahF«. mJ f§ifbfh©l nrhH‹vL¥ã¤J tÊg£lik g‰¿¡ f§ifbfh©l nrhnH¢Ru«v‹D« bga® vŒJtjhÆ‰W. jŠir ïuhruhnr¢Ru¤â‹ÛJ gâf« ghoíŸs fUñ®¤ njt® v‹D« bgÇah®ï¡nfhÆÈš vGªjUËíŸs átbgUkh‹ ÛJ« xUgâf«4 ghoíŸsh®. m¥gâf« irt¤ âUKiwfŸg‹Åu©lDŸ x‹wh»a x‹gjh« âUKiwÆšâUÉir¥gh v‹D« gFâÆš csJ. f§ifbfh©lnrhnH¢Ru« mik¥ãš jŠir ïuhruhnr¢Ru¤ij x¤jJvdyh«. Mdhš, cUt¤âš jŠir¡ nfhÆÈD« r‰W¢á¿aJ; á‰g¤ âw¤âš ca®ªjJ. f®¥g¡»uf«, mjid¢Nœªj ãufhu«, ïoªj »H¡F¡ nfhòu« v‹gt‰iw¤

1. c£nfh£il, khËif nkL, MÆu¡fy«, thzjiua‹ F¥g«, bfhšyhòu«.åunrhH ešÿ®. R©zh«ò¡FÊ, FUif ghy¥g‹ nfhÆš v‹gd f§ifbfh©l nrhHòu¤â‹ gFâfshf K‹d® ÃyÉait.

2. S. I. I., Vol II, No. 20; Ins. 102 of 1926; Ins. 182 of 1915. Ins. 510 of 1926.

3. Ins. 61 of 1914. Ins. 203 of 1925.

4. âUÉir¥gh âU¥gšyh©L (fHf¥ gâ¥ò)g¡f§fŸ 59-63.


jÉu vŠáa gFâfŸ všyh« ïoªjÊªJ nghÆd1.Ékhd« jŠir¥ bgÇa nfhÆš Ékhd¤ij¥ nghš ÄfmHfhf mikªJŸsJ. mJ üwo¢ rJukhf ïU¥gnjhLü‰bwGgjo cauK« x‹gJ ÃiyfS« cilaJ2.nenu bršy¢ bršy¢ áW¤J¢ bršY« ïašãdjhŒc¢áÆš xnu fšyhyh»a áfu¤ij cilaJ. m›Ékhd¤â‹Ñœ Äf¥bgÇa átÈ§f tot¤âš vGªjUËíŸsïiwtdJ âU¥bga® f§ifbfh©l nrhnH¢Ru®v‹gJ. m¥bgUkhdJ ehŸtÊgh£o‰F« ãwt‰¿‰F«ïuhnrªâu nrhHD« ït‹ tÊ¤njh‹wšfS«Ãtªjkhf tH§»íŸs C®fŸ gy. mt‰WŸ x‹nwD«m¡nfhÆY¡FÇajhf ï¡ fhy¤âš ïšiy.

e« ïuhnrªâu‹, j‹ jiyefuh»a f§if bfh©lnrhHòu¤â‰F m©ikÆš bgÇanjh® VÇia bt£LÉ¤J k¡f£F¤ j©Ù®¡Fiw ïšyhjthW brŒjh‹.m¥ngnuÇ, nrhHf§f« v‹D« bgaUilaJ v‹gJâUthy§fh£L¢ br¥ngLfshš m¿a¥gL»wJ3. m¢br¥ngLfŸ mjid Ú®kakhd bt‰¿¤ö© v‹W«òfœªJ TW»‹wd. ï¡ fhy¤âš mJ bgh‹ndÇ v‹WtH§f¥gL»wJ. bj‰F tl¡»š gâdhW ikš ÚsKŸsm›ntÇ K‰fhy¤âš Äf cau khd fiufisíilajhŒ¤ âU¢áuh¥gŸË, bj‹dh®¡fhL Íšyh¡fSŸ áygFâfis¤ j‹ Ú® ts¤jhš brÊ¥ã¤J e‹ÅiyÆšïU¡F«go brŒj bgUikíilajhF«. bj‹dh®¡fhLÍšyh áj«gu« jhYfhÉš ï¥nghJ Äf¥ bgÇaVÇahfîŸs åu ehuhaz‹ VÇí« nrhHf§f« v‹D«ï›ntÇ¡F tofhyhfnt ïUªjjh«. khst njr¤J

1. ï¥ bgU§nfhÆ‰ f‰fis¡ bfh©L âU¥gdª jhS¡F tl¡nf _‹WikÈYŸs bfhŸËl¥ nguh‰¿‰F M§»nya® X® miz f£oÆU¥gJ m¿a¤j¡fJ. mâYŸs fU§f‰fËš giHa fšbt£L¡fŸ ïU¤jiy ï‹W§fhzyh«. ï›thW gyU« ïo¤J vL¤J¡ bfh©L br‹w fU§f‰fËYŸsfšbt£LfŸ gy mÇa tuyh‰W¡ F¿¥òfisíilathÆU¤jY§ TL«.

2. Indian Antiquary, Vol. IX, pp. 117-120.



k‹ddh»a nghrdhš tleh£oš ïU F‹WfS¡»ilÆš mik¡f¥bg‰w nghròu¤J VÇÆD« nrhHeh£oš kiyfnsÆšyhj Ãy¥gu¥ãš Ä¡f tÈikthŒªj bgU§ fiufSl‹ e« ïuhnrªâu nrhHdhšmik¡f¥ bg‰w nrhHf§f« v‹D« VÇ áw¥ò«bjh‹ikí« thŒªjJ v‹gJ czu‰ghyJ1. ï¤jifangnuÇí« mj‰fÂ¤jhf mikªâUªj f§ifbfh©lnrhHòu« v‹Dª jiyefU« mÊªJ j« áw¥gid¤ijí«ïHªJ ghœg£L¡ »l¤j‰F¡ fhuz« ãw ntªj®fË‹gilbaG¢áí« mlh¢ braš fSnkahF«.

ïÅ, ïuhnrªâu nrhH‹ j‹ jªijia¥nghšátbe¿iana jd¡FÇa rkakhf¡ bfh©lt‹. ït‹j‹ thœehËš átbgUkhÅl¤âš x¥g‰w g¡âíilatdhŒ¤ âfœªjd‹ v‹gJ ït‹ j‹ jiyefuh»af§if bfh©l nrhHòu¤âš f‰wËahf vL¥ã¤j <L«vL¥òk‰w áthya« x‹¿dhš e‹f¿a¥gL«. ït‹,m›thW átg¤â¢ bršt KilatdhŒ És§»aik¡F¡fhuz«, Kj‰ f©luhâ¤j nrhH‹ kidÉah® br«ãa‹khnjÉahU« ïuhruhr nrhH‹ jk¡ifah® Fªjit¥ãuh£oahU« ïtid ïsikÆš ts®¤J tªjiknaah«.xUt‹ j‹ ïsik¥ gUt¤âš vŒâa áwªj gÆ‰áí«g©ò« mt‹ thœehŸ KGikí« Ãiybg‰W¥ ga‹gL« v‹gJ ahtU« m¿ªj c©iknaah«.

ï›ntªj‹ j‹ M£áÆ‹ v£lh« M©lh»a». ã. 1019-š br«ãa‹kh njÉahÇ‹ gok« x‹W brŒÉ¤Jmjid ehf¥g£odª jhYfhÉš br«ãa‹ khnjÉ v‹D«CÇYŸs nfhÆÈš vGªjUSÉ¤J mj‹ ehŸ tÊgh£o‰FÃtªj« mË¤JŸs braš x‹nw, ït‹ átg¡â Ä¡fm›t«ikahÇl¤âš v¤Jiz m‹ò« kâ¥ò«it¤âUªjh‹ v‹gij ïÅJ òy¥gL¤JtjhF«2.

1. muáayh® ï›ntÇia¢ Ó®gL¤âdhš czî¥ gŠr« V‰g£LŸs ï¡fhy¤âšMÆu¡fz¡fhd V¡f® Ãy§fŸ ÉisªJ ga‹jU bk‹gJ â©z«.

2. Ins. 481 of 1925; M.E.R. for 1926, Page 105.


ïtD¡F¢ irthrhÇauhf És§»at® r®tátg©oj® Mth®. ï¢brŒâ, MrhÇa nghfkhf ïtU¡Fïu©lhÆu§ fy beš M©L njhW« mË¡FkhW ït‹brŒJŸs V‰gh£odhš e‹F btËah»‹wJ1. m‹¿í«,átbe¿Æ‹ mWtif¥ ãÇîfSŸ x‹wh»a fhshKf¤ij¢ rh®ªj yFçr g©ojU« ïtdhš MjÇ¡f¥g£ld® v‹W bjÇ»wJ.

ït‹ irt rka¤âš bgÇJ« <LghLilatdhŒthœªJ tªjtbdÅD« ãw rka§fËl¤âš á¿J«btW¥òilatdšy‹. m‹¿í«, òw¢ rka§fisí«kâ¤J mt‰iw m‹òl‹ MjÇ¤J« tªjd‹ vdyh«.ehf¥g£od¤âš flhu¤jurdhš vL¥ã¡f¥ bg‰w ò¤jnfhÆY¡F¥ gŸË¢rªjkhf ït‹ jªij mË¤j Midk§fy« v‹D« C® ït‹ M£á¡ fhy¤âšjh‹ rhrd_ykhf mj‰F tH§f¥ g£lJ2. ïjdhš, ït‹ všyh¢rka§fisí« MjÇ¤J tªjd‹ v‹gJ ïÅJÉs§Fjš fh©f.

ïÅ, e« ïuhnrªâu nrhHD¡F kidÉkh® It®ïUªjd® v‹gJ fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»wJ.m‹ndh®, K¡nfh¡»HhdofŸ3, mÇªjt‹khnjÉ4,thdt‹ khnjÉ5, åukhnjÉ6, gŠrt‹khnjÉ7 v‹ngh®.mt®fSŸ thdt‹ khnjÉ¡F¤ âÇòtdkhnjÉ v‹D«k‰bwhU bgaU« c©L. mt®fSŸ g£l¤juáahfÉs§»atŸ ah® v‹gJ òy¥glÉšiy.

ï›ntªj‰F k¡fŸ gy® c©L. mt®fSŸ, ïtD¡F¥ãwF r¡fut®¤âahf å‰¿UªJ murh©lt‹ Kjš ïuhrhâ

1. S. I. I. Vol. II, No. 20.


3. Ins. 73 of 1921.

4. Ins. 632 of 1909.

5. S. I. I., Vol. V, No. 639.

6. Ins. 260 of 1915.

7. Ins. 464 of 1918.


uhr nrhH‹ Mt‹. mtD¡F¥ ãwF mt‹ j«ãkh®fsh»a ïu©lh« ïuhnrªâu‹, åuuhnrªâu‹ v‹ngh®Kiwna murh©ld®. m«_tU« ntŸÉÆš njh‹W«K¤Ôia¥ nghš ïuhnrªâu nrhH‹ òjšt®fshf¢ áwªJÉs§»d® v‹W f‹ÅahFkÇ¡ fšbt£L¡ TW»‹wJ1.j‹ jªijÆ‹ MizÆ‹go nru gh©oa ehLfS¡Fmur¥ ãuâÃâahŒ kJiukh efÇš å‰¿UªJ M£áòÇªj rilat®k‹ Rªju nrhH gh©oa‹ v‹gt‹ïuhnrªâu nrhHDila k‰bwhU òjšt‹ Mt‹.2

ïuhnrªâuD¡F ntW òjštU« ïUªjd® v‹W áyfšbt£L¡fshš bjÇ»wJ. m›tur Fkhu®fŸ áyk©ly§fS¡F¤ jiytuhŒ mk®¤j¥ bg‰W m›Él§fËš murh©Ltªjd®. mur Fkhuiu bt‹w ehLfS¡F¤ jiytuhf mk®¤J« òâa Kiwia KjÈšã‹g‰w¤ bjhl§»at‹ e« ïuhnrªâu nrhHndaht‹.

ïtD¡F ïU bg©fŸ ïUªjd®. mt®fŸ mU©bkhÊ e§if, m«k§ifnjÉ v‹ngh®. mU©bkhÊe§if¡F¥ ãuhdh® v‹D« ntbwhU bgaU« c©L.bfhŸËl¤â‰F tlfiuÆš f©luhâ¤j¢ rJ®ntâk§fy¤â‰F m©ikÆYŸs âUkHgho¡ nfhÆY¡Fï›t«ik áy Ãtªj§fŸ mË¤JŸsdŸ3. k‰bwhUkfsh»a m«k§ifnjÉ, ÑiH¢ rS¡»a k‹ddh»aÉkyhâ¤jD¡F« Kjš ïuhruhr nrhH‹ òjšÉah»aFªjit¡F« ãwªj ïuhruhr enuªâu‹ v‹D« murFkhuD¡F kzŠ brŒJ bfhL¡f¥g£ldŸ.4 m›ÉUt®¡F« ãwªj òjštnd ã‰fhy¤âš nrhH uh¢áa¤â‰F¢r¡fut®¤âahf KoN£l¥ bg‰W murh©l bgUåudh»a Kj‰ Fnyh¤J§f nrhH‹ v‹gJ <©Lzu‰ghyjh«.


2. Annual Report on South Indian Epigraphy for 1905. Part II, Para 25.

3. S. I. I., Vol. V, Nos. 644 and 647.

4. Kj‰ Fnyh¤J§f nrhH‹, g¡f« 14.


ïuhnrªâu nrhH‹ M£á¡ fhy¤âš FWÃy k‹d®fshfî« muáaÈš gy JiwfËY« mâfhÇ fshfî«ïUªJ j« murdJ MizÆ‹go bahG» eh£o‰F¥gšyh‰whDª bjh©L òÇªnjh® gy® ïUª âU¤jšnt©L«. m‹ndhUŸ áy®, fšbt£L¡fËY« br¥ngLfËY« F¿¥ãl¥g£LŸsd®. MÆD«, mt®fis¥g‰¿a brŒâfŸ e‹F òy¥glÉšiy. vÅD«, fšbt£L¡fË‹ Jizbfh©L m¿a¥bg‰w áy® tuyhWfŸkh¤âu« <©L vGj¥gL»‹wd.

1. É¡»uk nrhH nrhÊatiuadh»a miua‹ïuhruhr‹: ït‹ nrhH k©ly¤âš âiu_® eh£oYŸsrh¤jk§fy¤â‰ ãwªjt‹; ïuhnrªâu nrhH‹ gil¤jiytUŸ xUt‹; mur‹ MizÆ‹ go nkiy¢rS¡»a eh£o‹nkš gilbaL¤J¢ br‹W bt‰¿khiyNoat‹1; ït‹ gilíl‹ br‹wnghJ m¢brŒâia¡nf£l nt§» eh£L k‹d‹ Érahâ¤j‹ v‹gh‹XobahËªjhbd‹W xU fšbt£L cz®¤J»‹wJ2.ït‹ nkiy¢ rS¡»anuhL« ÑiH¢ rS¡»a k‹ddh»aÉrahâ¤jndhL« t§fhs k‹d‹ nfhÉªjrªj‹ k»ghy‹KjÈat®fnshL« òÇªj ngh®fËš bgU« òfœbg‰W,ehško åk‹, nrhH‹ r¡fu‹, rhkªjh guz‹, åuóõz«,vâ®¤jt®fhy‹, tÆÇ ehuhaz‹, åuåk‹ v‹D«g£l§fis íilatdhŒ És§»dh‹. ïuhnrªâunrhH‹ ït‹ghš v¤Jiz kâ¥ò it¤âUªjh‹ v‹gJït‹ vŒâíŸs g£l§fshš e‹F òydhF«. ïtid¥g‰¿a brŒâ ïuhnrªâudJ M£áÆ‹ g¤jh« M©L¡fšbt£oš fhz¥gLtjhš ït‹ ï›ntªjdJMSifÆ‹ K‰gFâÆš gil¤jiytdhf ÃyÉatdhjšnt©L«.

2. »UZz‹ ïuhkdhd K«Ko¢nrhH ãukkhuha‹: ït‹ ïuhruhr nrhH‹ MizÆ‹go jŠir¥

1. Ins. 23 of 1917.

2. Ins. 751 of 1917.


bgÇa nfhÆÈ‹ âU¢R‰W khËif vL¥ã¤jt‹ v‹gJK‹ Tw¥g£LŸsJ. ït‹ ïuhnrªâu‹ M£áÆY«gil¤ jiytdhf ïUªJŸsd‹1. ». ã. 1044-š xUfšbt£oš ït‹ F¿¥ãl¥g£oU¤jyhš ït‹ ïuhnrªâu nrhH‹ M£á¡ fhy« KGikí« ïUªâU¤jšnt©L« v‹gJ â©z«. ït‹ ï›ntªjdJ M£áÆšïuhnrªâu nrhH ãukkhuha‹ v‹w g£l« bg‰W¥òfGl‹ És§»dh‹.2

3. khuha‹ mU©bkhÊahd c¤jknrhH ãukkhuha‹: ït‹, nkny F¿¥ãl¥bg‰w gil¤jiyt‹»UZz‹ ïuhk‹ v‹gtDila òjšt‹. ït‹, j‹jªijia¥nghš ïuhnrªâu‹ M£áÆš áw¥òl‹ÃyÉa muáaš jiyt‹; ïuhnrªâu nrhH‹ MizÆ‹go f§fgho eh£oYŸs Ftshyòu¤âš ». ã. 1033-M«M©oš xU glhÇ nfhÆš vL¥ã¤jt‹3; mU©bkhÊv‹gJ ïtdJ ïa‰bga®; c¤jk nrhH khuha‹ v‹gJïtdJ murh§f CÊa¤ij¥ ghuh£o mur‹ m¡fhy¤âštH§»a g£lkhF«. ãukkhuha‹ v‹gjdhš ït‹mªjz® Fy¤âd‹ v‹W bjÇ»wJ.

4. <uhÆut‹ gšytadhd c¤jk nrhH¥ gšytiua‹: ït‹ nrhH eh£oš gh«òÂ¡ T‰w¤âYŸsmuNÇš ãwªjt‹; ïuhnrªâu nrhHDila bgUªju¤JmâfhÇfSŸ xUt‹; ïuhruhr nrhH‹ M£á¡ fhy¤âY«m¤jifa ca®ÃiyÆš ïUªjt‹. Midk§fy¢ br¥ngLfËš F¿¥ãl¥g£l muáaš jiyt®fSŸ ïtD«xUt‹ Mt‹.4

5. gh©oa‹ Ótšyg‹: ït‹ kidÉ nrhHeh£o YŸs âUÉaÿ®¡ nfhÆY¡F¥ gy mÂfy‹fŸ

1. Ins. 217 of 1911.


3. Ep. Car., Vol. X. KL., No. 109 a.

4. S. I. I., Vol. II, Nos. 12 and 55.


mË¤JŸsikahY« gh©o ehL ïuhruhr nrhH‹ fhyKjš nrhH® M£á¡F c£g£oUªjikahY« ï¥gh©ontªj‹ ïuhnrªâu nrhHD¡F¤ âiw brY¤â¡bfh©oUªj xU á‰wur‹ Mjš nt©L«.1

6. tšytiua‹ tªâanjt‹: ït‹ ïuhruhrnrhH‹ jk¡ifahd Fªjit¥ ãuh£oÆ‹ fzt‹Mt‹; tlM®¡fhL ášyhÉš ãuknjr« v‹w Ciu¢Nœªj gFâfis murh©lt‹2. nry« ášyhÉ‹ xUgFâ tšytiua® ehL v‹W m¡fhy¤âš tH§f¥bg‰wJ3. vdnt, j‹ m¤ijÆ‹ fzt‹ghš ïuhnrªâu‹Ä¡f m‹ò« kâ¥ò« it¤âUªjh‹ v‹gJ ïÅJ òydhjšfh©f. ï›tšytiua‹ nrhH®¡F¢ áwªj gil¤jiytdhfî« ïUªjik m¿a¤j¡fJ.

7. c¤jknrhHÄyhLilah‹: ït‹ bj‹dh®fhLášyhÉš âU¡nfhtÿiu¤ jiyefuhf¡ bfh©l kiyakhdh£il M£á òÇªj xU FWÃy k‹d‹ Mt‹.ïtdJ ïa‰bga® guhªjf‹ ahjt åk‹ v‹gJ4. ït‹f§if bfh©l nrhHDila kUkfdh»a ïuhruhrenuªâuD¡F cjÉ òÇí« bghU£L nt§» eh£o‰F¢br‹W fÈâ©o v‹w CÇš nkiy¢ rS¡»anuhLÃfœ¤âa nghÇš cÆ® Jwªjh‹. ïtndhL cl‹ br‹wïuhruhr ãukkhuha‹, c¤jknrhH nrhHnfh‹ v‹wgil¤ jiyt®fS« m¥ nghÇš ïwªjd®. ït®fŸ_tU¡F« m›ñÇš _‹W rkhâ¡ nfhÆšfŸ ïuhruhrenuªâudhš mik¡f¥bg‰W Ãtªj§fŸ mË¡f¥g£lik5 m¿a¤j¡fjhF«. ïªÃfœ¢á ». ã. 1035-šÃfœªjjhjš nt©L«.

1. Ins. 46 of 1907.

2. Ins. 191 and 243 of 1915.

3. Ins. 157 of 1915.

4. Ins. 20 of 1905; Ins. 587 of 1908.

5. Eastern Calukyas Dr. N. Venkataramanayya M. A., pp. 38 and 39.


8. f§ifbfh©lnrhH ÄyhLilah‹: ït‹nkny F¿¥ãl¥bg‰w FWÃy k‹dD¡F¥ ã‹d®kiya khdh£il murh©lt‹. ït‹ ». ã. 1024-šâU¡fhs¤â¡ nfhÆÈš fh®¤âif És¡Ñ£o‰F Ãtªjkhf¥ bgh‹ tH§»a brŒâ, m›ñÇYŸs fšbt£blh‹whš m¿a¡ »l¡»‹wJ.1 ïtD« ïuhnrªâunrhHD¡F c£g£oUªj FWÃy k‹d®fSŸ xUt‹Mt‹.

9. B¤âÇaáfhkÂ bfh§fhŸth‹: ït‹ Fleh£oÈUªj xU á‰wur‹; kÅ#h v‹D« ïa‰bga®cilat‹. ïtdJ ngh® åu¤ij¥ ghuh£o ïtD¡FB¤âÇa áfhkÂ bfh§fhŸth‹ v‹D« g£l«ïuhruhr nrhHdhš mË¡f¥ bg‰w brŒâ K‹ Tw¥g£lJ. ït‹ ïuhnrªâu nrhH‹ fhy¤J« bfh§Feh£oš FWÃy k‹ddhÆUªJ murh©L tªjh‹.

ikN® ášyhÉYŸs r§f eh£il M©L tªjr§fhŸth® kuãdU«, ïuhnrªâu nrhHD¡F¡ f¥g«brY¤â¡ bfh©oUªjd®.

áy fhy¤â‰F¥ ã‹d®, bfh§fhŸth® j«ik¢nrhH® tÊÆd® v‹W T¿¡bfh©liknahL. j«ik¡fÇfhy nrhH‹ kuãd® v‹W áw¥ã¤J¢ brhšÈ¡bfh©l bjY§f¢ nrhHiu¥nghš bgUikí«vŒJthuhÆd®.

ïÅ nrhH®fË‹ M‰wš, åu« M»at‰iw mašeh£lh® všnyhU« m¿ªJ ml§»bahGFkhWbrŒjt®fŸ, bgU åu®fsh»a ïuhnrªâu‹ òjšt®fS«nguh‰wš gil¤j muáaš mâfhÇfSnk aht®. mt®fŸmiyflš eLîŸ gy fyŠ brY¤â¡ flš flªj ehLfisí« if¥g‰¿dbuÅ‹ m‹ndhuJ fl‰gilv¤Jiz tÈikíilajhÆU¤jš nt©L«?ïuhnrªâudJ M£áÆ‹ ïWâ¡ fhy¤âš nrhH

1. Ins. 291of 1904.


ïuh¢áa« ah©L« guÉ¢ áw¥ò‰¿UªjJ. giHabr‹id khfhz«, ikN® ïuh¢áa« xÇrh khfhz¤â‹bj‹gFâ, ierh« ïuh¢áa¤â‹ bgU«gFâ, ïy§if,knyah, Rk¤uh M»a ehLfŸ e« ïuhnrªâu nrhH‹M£á¡F c£ g£oUªjd. mªehLfËš ï›ntªjdJM£á ïÅJ eilbgWkhW cjÉat®fŸ ïtDilaòjšt®fS« muáaš mâfhÇfSnk v‹gJ á¿J«òidªJiua‹W. áy rka§fËš nrŒikÆÈUªj ehLfËš njh‹¿a áW fyf§fS« m›tuáaš jiyt®fshšm›t¥nghJ ml¡f¥ bg‰wikÆ‹ ï›ntªj‹ M£á¡Fc£g£oUªj ehLfËš k¡fŸ mikâíl‹ thœªJtªjdbudyh«. Mfnt ïuhnrªâu‹ M£á¡ fhy¤âšnrhH ïuh¢áa« v‹W§ fhzKoahj Äf ca®ªjÃiyÆš âfœªjJ v‹gJ xUjiy.

j‹ jªijÆlÄUªJ cÇikÆ‰ »il¤j nrhHïuh¢áa¤â‰F¢ r¡fut®¤âah», mjid x¥g‰w ca®Ãiy¡F¡ bfhz®ªJ, bgUthœî bg‰W¥ òfGl‹És§»a ïuhnrªâu nrhH‹ K¥g¤J _‹W M©LfŸM£áòÇªJ ». ã. 1044-š ïiwt‹ âUtoia milªjh‹.1

ït‹ kidÉaUŸ åukhnjÉ v‹ghŸ ïtdJ bgU«ãÇÉ‰F M‰whkš clDÆ® JwªjhŸ.2 tlM‰fhLášyhÉš ãuknjr« v‹D« CÇš fhz¥gL« fšbt£blh‹W, ïuhnrªâu nrhH‹ åukhnjÉ M»a ïUt®cÆ®f£F« Ú®nt£if jÂj‰bghU£L mtŸ cl‹ãwªjhdh»a nrdhgâ kJuhªjf‹ gunfrÇ _ntªjntsh‹v‹gt‹ xU j©Ù®¥ gªjš ÃWÉdh‹ v‹W TW»‹wJ3.m‹¿í« m¡fšbt£L, ïuhnrªâu nrhH‹ ml¡fŠbrŒa¥bg‰w ïl¤ânyna m¤njÉí« cÆ® Ú¤jhŸv‹W cz®¤Jtjhš ï›ntªj‹ ãuknjr« v‹D«CÇš ïwªâU¤jš nt©L« v‹gJ«, ït‹ khnjÉí«

1. Ins. 79 of 1919.

2. Ins. 260 of 1915.

3. Annual Report on South Indian Epigraphy for 1915-16, p. 118.


m§F cl‹f£il V¿ÆU¤jš nt©L« v‹gJ«e‹f¿a¥gL»‹wd. vdnt, ï›tur®bgUkh‹, j‹ïuh¢áa¤ij¢ R‰¿¥ gh®¤j‰F¢ br‹¿UªjnghJbjh©il k©ly¤âYŸs ãuknjr« v‹D« CÇšïwªjd‹ v‹Wz®f.

ï›ntªjdJ v£lh« M£á ah©oš btËÆl¥bg‰w âÇòtdkhnjÉ¢ rJ®ntâk§fy¢ br¥ng£oid¡fuªij¤ jÄœ¢r§f¤jh® mÇâš Ka‹W bg‰W¤ ‘jÄœ¥bghÊš’ v‹w â§fËjÊš btËÆ£LŸsJ F¿¥ãl¤j¡fjhF«. ‘fuªij¤ jÄœ¢ r§f¢ br¥ngLfŸ’ vdtH§F« ïJ, Kjš ïuhnrªâu nrhH‹ ». ã. 1020-š nrhHk©ly¤âš I«g¤njh%®fis¤ âÇòtdkhnjÉ¢rJ®ntâk§fy« v‹w bgaUl‹ xU bjhFâah¡»,ntj§fËY« rh¤âu§fËY« tšy mªjz® gy®¡F¥ãuknjakhf tH§»a Ãfœ¢áia m¿É¥gjhF«.I«g¤ijªJ ïjœfisíila ï¢ br¥ng£ošm›ñ®fË‹ bga®fS« eh‹bfšiy fS« ÉisÃy§fË‹ fz¡F« mt‰¿ÈUªJ tUthahf M©LnjhW«»il¡f nt©oa bešY« fhR« mt‰iw¥ bgWj‰FÇa mªjz®fË‹ C®fS« bga®fS« g§FfS«És¡fkhf tiua¥g£LŸsd. m›ñ®fËÈUªJ M©LnjhW« m‹ndh® bgW« beš 51050 fyK« fhR 32½ -«MF« v‹gJ ïjdhš m¿a¥gL»wJ. ïJfhW«»il¤JŸs br¥ngLfËš ïJnt Äf¥ bgÇajhF«.

ngU« òfG« gil¤J¤ jd¡F x¥ghU« Ä¡fhUÄ‹¿ És§»a Kjš ïuhnrªâu nrhH‹ ï›tw¤ij¤ j‹jhah»a âÇòtdkhnjÉÆ‹ bgauhš brŒJŸsikï¥bgUntªj‹ j‹ jhÆl¤â‰ bfh©oUªj ngu‹ãidïÅJ òy¥gL¤JtjhF«.

ï¡fhy¤âš f«nghoah vd tH§f¥bgW«fh«nghr eh£o‹ k‹d‹ e« ïuhnrªâuD¡F¤ j‹eh£oÈUªJ mH»a nj® x‹iw m‹ã‹ ifíiwahf


mD¥ã ïtdJ nguhjuî bg‰W¤ jdJ eh£il¥ghJfh¤J¡ bfh©likí«, ï›ntªj‹ nkiy¢rS¡»a® jiyefuh»a kh‹a nfl¤ij¡ if¥g‰¿¤ j‹jªijah»a ïuhruhr nrhHdJ fU¤ij Ãiwnt‰¿dikí« ï¢br¥ng£odhš m¿a¥gL« òâa brŒâfshF«.


12. Kjš ïuhrhâuhr nrhH‹». ã. 1018 - 1054

ï«k‹d® bgUkh‹ Kjš ïuhnrªâu nrhHDila_¤j òjšt‹. m›tur‹ njÉkh® ItUŸ ït‹ ah®tÆ‰W kf‹ v‹gJ òy¥glÉšiy. br§f‰g£L ášyhÉYŸs âUtlªij¤ âUkhš nfhÆÈš fhz¥gL«fšbt£blh‹W ït‹ óu ehËš ãwªjt‹ v‹Wcz®¤J»‹wJ.1 ntŸÉÆ‰ áwªJ És§F« K¤Ôia¥ngh‹w _‹W òjšt® v‹W f‹ÅahFkÇ¡ fšbt£lhšghuh£l¥ bg‰w _tUŸ ïtnd Kjšt‹ Mth‹.2

ikN® ïuh¢áa¤âš Ä©ofš v‹D« CÇYŸs xUfšbt£L, ïuhrhâuhr‹ M£áÆ‹ K¥gjh« M©lh»arf« 970-š m§FŸs nfhÆY¡F Ãy« mË¡f¥bg‰wijí« m§nf xU Fs« mik¡f¥bg‰wijí«TW»‹wJ.3 mjdhš, ï›ntªj‹ rf« 940-¡F¢ rkkhd». ã. 1018M« M©oš KoN£l¥g£lt‹ v‹gJ e‹FJÂa¥gL«. Mfnt, ïuhnrªâu nrhH‹ j‹ Kj‰òjštD« nguh‰wš gil¤j bgUåuDkh»a KjšïuhrhâuhrD¡F¡ ». ã. 1018-š ïstuR¥ g£l§f£omuáaÈš xU gFâia ït‹ghš x¥ã¤âUªjd‹v‹gJ bjŸËJ.

j‹ K‹ndh®fŸ if¡bfh©blhG»a Kiw¥gona ïtD« ïstuR¥ g£l« bg‰w ehËš ïuhrnfrÇv‹D« g£l« òidªJbfh©lh‹. ïtD¡F K‹M£áòÇªJ bfh©oUªj ït‹ jªij ïuhnrªâu‹,

1. Ins. 258 of 1910.

2. Travancore Archaeological Series, Vol. III, No. 34 Verse, 73.

3. Ep. Car., Vol, X, CT. 30; Ep. Ind., Vol. V, No. 23.

172


gunfrÇ v‹D« g£lKilat‹ v‹gJ eh« m¿ªjnj.Mfnt, ït‹ ïuhrnfrÇahjš v›th‰whY« bghU¤jKil¤J.

fšbt£L¡fËš ïtD¡F _‹W tif bkŒ¡Ñ®¤âfŸ fhz¥gL»‹wd. x‹W ‘â§fns® bgwts®’1

v‹W bjhl§F»wJ; k‰bwh‹W, ‘â§fns® jU’2 v‹WMu«ã¡»wJ; ã¿bjh‹W, ‘âU¡bfhobahL âahf¡bfho’3 v‹w bjhl®fis KjÈš bfh©lJ. mt‰WŸ,‘â§fns®bgw’ v‹W bjhl§FtJ ïtdJ M£áÆ‹ïUg¤jhwh« M©L tiuÆš Ãfœªjt‰iw¡ T¿mªÃiyÆš Ã‹WÉL»wJ. ‘â§fns® jU’ v‹Wbjhl§FtJ ït‹ M£á¡fhy¤âš eilbg‰w gybrŒâfis ÉÇ¤J¡ TW« Ú©l bkŒ¡Ñ®¤â ahF«.m~J ïtdJ M£áÆ‹ K¥gjh« M©L Kjšfšbt£L¡fËš fhz¥gL»wJ. áy fšbt£L¡fËškh¤âu« fhz¥bgW« m«bkŒ¡Ñ®¤â, ntW v§F«F¿¡f¥glhj áy mÇa brŒâfis¤ j‹df¤J¡ bfh©LsJ.‘âU¡bfhonahL âahf¡bfho’ v‹W bjhl§FtJ nknyF¿¥ã£LŸs bkŒ¡Ñ®¤âÆš fhz¥gL« brŒâfSŸáyt‰iwna TW»‹wJ. m«bkŒ¡Ñ®¤â fË‹ Jizbfh©L ï›ntªj‹ fhy¤J Ãfœ¢áfis MuhŒªJfh©gJ V‰òilanjah«.

ïuhnrªâu nrhH‹ ». ã. 1044-M« M©oš ïwªjãwF, Kiw¥go ït‹ nrhH ïuh¢áa¤â‰F¢ r¡fut®¤âah»¢ br§nfhš brY¤j¤ bjhl§»dh‹. ït‹ãwÉÆnyna M©ikí« åuK« gil¤jt‹; j‹jªijÆ‹ M£á¡ fhy¤âš ïUg¤jhW M©LfŸ tiuÆšïsturdhÆUªJ muáaš JiwÆš áwªjgÆ‰á bg‰wt‹;gh©oa®, nru®, á§fs®, nkiy rS¡»a® v‹gt®fnshL bgU« ngh® òÇªJ bt‰¿ khiy No¥

1. S. I. I., Vol. V No. 633.

2. Ibid, Vol. IV, No. 537.

3. Ins. 224 of 1925.


òfbHŒâat‹. ngh®¡Fz« thŒªj ï¤jifa nguur‹ãw ntªj® všyh« jd¡F ml§» el¤jš nt©L«v‹W v©QtJ ïašngah«.

ïÅ, ïtdJ M£áÆ‹ ïUg¤njHh« M©L¡fšbt£oš fhz¥gL« bkŒ¡Ñ®¤â.

â§fns® jUj‹ bjh§fšbt© Fil¡ÑœÃykfŸ Ãyt ky®kf£ òz®ªJbr§nfh nyh¢á¡ fU§fÈ foªJk‹Dgš ÿÊíŸ bj‹dt® _tUŸkhdh guz‹ bgh‹Ko ahdh¥gUkÂ¥ gRªjiy bghUfs¤ jÇªJåunf usid Mid¡»L É¤JmirÉš Rªju gh©oaid¤ âirbfl¤bjhšiyÆš Kšiyô®¤ Ju¤â xšfÈšntzh£ luir¢ nrzh£ blhJ¡»nkîòf ÊuhkFl _t®bfl KÅªJntiybfG fhªjq®¢ rhiy fykW¤jhft kšyD kŠr‰ nfîj‹wh§fU« gilahš M§ft‹ nridíŸf©l¥ gŒaD§ f§fh juD«t©lk® fË‰nwhL koa¤ â©owšÉUj® É¡»í« É#ah â¤jD§fLKu£ rh§f kŒaD« KjÈd®rku ÕUbth¤ Jil¤ju ÃÄ®Rl®¥bgh‹ndh il¡fÇ òuÉbahL« ão¤J¤j‹dh ilÆš #a§bfh© blh‹dh®bfhŸË¥ gh¡if bahŸbsÇ kL¤JÉšyt® Ûdt® btŠád¢ rS¡»a®tšyt® KjÈd® tz§få‰ ¿Uªj#a§bfh©l nrhH‹ ca®ªj bgU«òfœ¡nfhÉ uh#nfrÇ t®kuhd cilah®$ ïuh#hâ uh# njt®.1

1. S. I. I., Vol. IV, No. 537.


v‹gnjah«. ï›ntªj‹, khdhguz‹, åunfus‹,Rªjugh©oa‹ v‹D« gh©oa® _tiuí« nghÇšbt‹wikí« ntzh£luridí« ïuhkFl _tiuí«njh‰nwhl¢ brŒJ fhªjq®¢ rhiyÆš fy« mW¤jikí«nkiy¢rS¡»a k‹ddh»a Mftkšyid bt‹W mt‹òjštuh»a É¡»ukhâ¤jD«, Érahâ¤jD« òw§fh£o XLkhW brŒjikí« m‹ndh® efukh»a bfhŸË¥gh¡ifia vÇ¤jikí« m«bkŒ¡Ñ®¤âÆš Äf¤ bjËthf¢ brhšy¥g£LŸsd. m›åu¢ brašfŸ všyh«». ã. 1044-M« M©o‰F K‹dnu eilbg‰¿U¤jšnt©L« v‹gJ m¡fšbt£odhš e‹F òydh»‹wJ.vdnt, mit aid¤J« ït‹ j‹ jªijÆ‹ M£á¡fhy¤âš ïsturdhÆUªj nghJ òÇªj ngh®fŸ v‹gJxUjiy. m¥ngh® Ãfœ¢áfŸ všyh« Kjš ïuhnrªâunrhH‹ M£áÆš És¡f¥g£oU¤jyhš mt‰iwm¥gFâÆ‰ fh©f.

ïÅ, ïtdJ M£áÆ‹ ïUg¤bjh‹gjh« M©L¡fšbt£L ït‹ <H eh£L k‹d®fnshL ngh® òÇªjbrŒâfisí« ïu©lh« Kiw nkiy¢ rS¡»a eh£o‹ÛJ gilbaL¤J¢ br‹w tuyh‰iwí« TW»‹wJ.ïtdJ bkŒ¡Ñ®¤âÆš fhz¥gL« m¥gFâ.

xUjÅ¤ j©lhš bgUfl Èy§ifa®nfhkf‹ É¡»uk ghFÉ‹ kFlK«K‹wd¡ FilªJ bj‹wÄœ k©òy«KGtJ ÄHªJ vGfl äH«ò¡fÉy§ nfr dh»a É¡»ukgh©oa‹ gUkÂ kFlK« fh©lFj‹d jh»a f‹d¡ F¢áÆY«M®fÈ <HŠ ÓÇbj‹ bw©Âcs§bfhŸ ehLj‹ DwbthL« òFªJÉs§FKo fÉ¤j åuryh nkf‹ngh®¡fs¤ jŠá¤j‹ fh®¡fË ¿ÊªJf›ití‰ nwhl¡ fhjÈ bahLªj‹


j›itia¥ ão¤J¤ jhia _¡fÇaM§ft khd« Ú§Fj‰ fhfÛ£L« tªj th£blhÊ YHªJbt§fs¤ Jyªjt¢ á§fs¤ jiur‹bgh‹dÂ Koí§ f‹du‹ tÊtªJiubfh çH¤ jiur dh»aÓ®tšyt‹ kjd uhr‹ všbyhË¤jlkÂ Koí§ bfh©L tlòy¤âUfh yhtJ« bghUgil el¤â¡f©l® âdfu‹ ehuz‹ fztât©ly® bjÇaš kJN jbd‹bwid¥gy tiuaiu KidtÆ‰ Wu¤ât«gy® jUbghÊš f«ãÈ efU£rS¡»a® khËif jf®¥ã¤J1

v‹gjh«.

ïâš F¿¥ãl¥bg‰w ïy§if ntªjdh»a É¡»ukghFit ïuhrhâuhr‹ nghÇš bt‹w brŒâ, ït‹M£áÆ‹ ïUg¤bj£lh« M©L¡ fšbt£oY« fhz¥gL»‹wJ. m‹¿í«, Iªjh« k»ªj‹ kfdh»am›É¡»ukghF ». ã. 1029 Kjš 1041 tiuÆšïy§ifÆ‹ bj‹Ñœ¥gFâah»a nuhfz¤âÈUªJM£á òÇªJŸ sh‹. vdnt mtndhL e« ïuhrhâuhr‹ngh®òÇªJ bt‰¿ vŒâaik ». ã. 1041-M« M©ošÃfœªjjhjš nt©L«. Mfnt, m¥ngh® Kjš ïuhnrªâunrhH‹ M£áÆš ïuhrhâuhr‹ Ãfœ¤âajhjÈ‹ mjidÉs¡fkhf m§F¡ fhzyh«.

ãwF, É¡»uk gh©oa‹ v‹D« ïy§ifaur‹xUtid ïuhrhâuhr‹ ». ã. 1046-š nghÇš bt‹wh‹v‹W« m¥gh©oa‹ jd¡FÇa gh©oa eh£ilït‹ghš ïHªjikahš <H eh£ilailªJ mj‹M£áia V‰W¡ bfh©lt‹ v‹W« nk‰F¿¤j bkŒ¡Ñ®¤â cz®¤J»‹wJ. ïy§ifÆÈU¥gj‰fŠá¤ JSt

1. S. I. I., Vol. V, No. 978.


eh£oÈUªJ bfh©oUªjtD« nrhH®ghš njhšÉí‰Wm›ttkhd« bghwhJ cÆ®Jwªj kfhyhd»¤âÆ‹òjštD« M»a É¡fkg©L v‹gt‹ xUt‹ ». ã. 1044Kjš 1047 tiuÆš nuhfz eh£oš murh©lhbd‹Wkfht«r« TW»‹wJ. ïuhrhâuhr nrhHdJ bkŒ¡Ñ®¤âíz®¤J« É¡»uk gh©oaD« kfht«r« TW«É¡fkg©L« xUtnd ahjš nt©L«. bkŒ¡Ñ®¤â¢brŒâia¡ T®ªJ neh¡FÄl¤J, mt‹ gh©o k‹d‹xUtD¡F ïy§if aur‹ kfŸ tÆ‰¿‰ ãwªj xUgh©oa mur Fkhudhf ïU¤jš nt©L« v‹gJ«jd¡FÇa gh©o eh£il ïuhrhâuhr nrhH‹ghšïH¡f ne®ªjikahš <H eh£o‰F¢ br‹W j‹ jhŒ¥gh£lD¡FÇa nuhfz eh£il M©L tªjtdhjšnt©L« v‹gJ« cŒ¤Jzu¥gL»‹wd. kfht«r«TWtij neh¡F§fhš, mt‹ nuhfz¤ij ah©lkfhyhd»¤â¡F¥ gh©o k‹d‹ kfŸ tÆ‰¿‰ ãwªjX® mur Fkhudhf ïU¤jš TL« v‹W fUj‰F«ïlKsJ. m~J v›thwhÆD« MFf. ». ã. 10, 11-«ü‰wh©LfËš gh©oaU« nruU« ïy§ifaur®fS«jk¡FŸ kzÉidahš bjhl®òbfh©L beU§»acwÉduh»¤ jk¡F¥ bgU« gifPuhÆUªj nrhHiubt‹W j«j« eh£il¡ if¥g‰¿¢ Rna¢irahŒ M£áòÇa Ka‹W tªjd® v‹gJ xUjiy. Mfnt, m›É¡»uk gh©oa‹ tuyhW V‰W¡bfhŸs¤ j¡fnjah«.ïÅ, m›É¡»uk gh©oa‹ <H eh£oY« ïuhrhâuhr‹ghš njhšÉí‰W kÂkFl« Kjyhdt‰iwïHªjd‹ v‹W fšbt£L¡fŸ cz®¤J»‹wd. mtidmnah¤â aurFkhudh»a #fÔghy‹ v‹gt‹». ã. 1047-š nghÇ‰bfh‹W mtdJ nuhfz eh£il¡if¥g‰¿, ». ã. 1051 tiuÆš m§F murh©ld‹v‹W« mtidí« nrhH®fŸ nghÇ‰ bfh‹W, mt‹kidÉiaí« kfisí« ãw bršt§fisí« nrhHeh£o‰F¡ bfh©LtªJ É£ld® v‹W« kfht«r«TW»‹wJ. Mdhš ïuhrhâuhr nrhH‹ fšbt£L¡fËš


#fÔghy‹ tuyhW fhz¥glÉšiy; k‰bwhU tuyhWbrhšy¥gL»‹wJ. mJ f‹ÅahF¥#¤ij ah©låuryhnkf‹ v‹gt‹ j‹ eh£ilÉ£L <H« òFªJ,mjid M©LtªjnghJ ïuhrhâuhr‹ghš njhšÉí‰W,j‹ jhŒ, jk¡if, kidÉ Kjyhdt®fis É£LÉ£L¥òw§fh£onahod‹ v‹gnj. m›åuryhnkf‹, gifPuh»a nrhHuhš j‹ FL«g¤jh® gy mtkhd§f£Fc£gL¤j¥g£lik íz®ªJ, mjid¥bghwhkš Û©L«ngh® òÇªJ cÆ®Jw¡fnt, mt‹ bgh‹Ko if¥g‰w¥g£lJ v‹W« ïuhrhâuhr‹ bkŒ¡Ñ®¤â TW»‹wJ.xUfhš, kfht«r« TW« #fÔghyD« ïuhrhâuhr‹bkŒ¡Ñ®¤â íz®¤J« åuryhnkfD« xUtdhfntïU¤jš TL«. Mdhš, K‹dt‹ mnah¤â aurFkhu‹v‹W kfht«r¤âY« ã‹dt‹ f‹ÅahF¥# ntªjbd‹WbkŒ¡Ñ®¤âÆY« brhšy¥ g£oU¥gJ m¡bfhŸif¡FxU jilahf csJ. m‹¿í« ïUt® fhy§fS« Ku©gL»‹wd. Mfnt, ãw Mjhu§fŸ »il¡F« tiuÆšmjid xU jiyahf¤ JÂj‰»lÄšiy.

ïÅ, f‹du‹ tÊtªj <H¤jurdh»a Ótšyg‹kjduhr‹ v‹gt‹, ïuhrhâuhrdhš ». ã. 1046-šnjh‰fo¡f¥g£lh‹ v‹gJ ït‹ fšbt£lhš m¿a¡»l¡»‹wJ. kfht«r¤âš mt‹ bganu fhz¥glÉšiy. Mdhš, É¡fk g©LÉ‹ òjšt‹ guh¡»ukg©Lv‹D« <Hk‹d‹ xUt‹ nrhHnuhL òÇªj nghÇš ». ã.1053-š ïwªjh‹ v‹W kfht«r« TW»‹wJ. ÓtšygkjduhrD« guh¡»ukg©L v‹gtD« xUtdhfntïU¡fyh« v‹W bfhŸtj‰F m›ÉUtU« nrhHnuhLngh®òÇªJ ïwªj M©LfŸ Ku©gL»‹wd. Mfnt,mJg‰¿ ï¥nghJ x‹W« Tw ïayÉšiy. nrhHk‹d®fË‹ fšbt£L¡fisí« kfht«r¤ijí« x¥òneh¡»ahuhí§fhš, m¡fhy¥ gFâÆš <H k©ly¤âšbgU«gFâ, nrhH® M£á¡F£g£oUªjJ v‹gJ« mj‹bj‹ »H¡F¥ gFâÆÈUªj xU áW ehlh»a nuhfz«


kh¤âu« <H k‹d® MSifÆš ïUªJ tªjJ v‹gJ«mt®fŸ j« ehL KGikí« Û©L§ if¥g‰¿ahStj‰F ïilÉlhJ Ka‹W nrhHnuhL ngh®òÇªJtªjd® v‹gJ« m§‡d« Ãfœªj ngh®fËš mªeh£Lntªj® áy® cÆ® Jw¡f ne®ªjJ v‹gJ« e‹F btËah»‹wd. nrhH® M£á <H eh£oš eilbg‰W tªjik¡Fmt®fŸ fšbt£L¡fS« bgh‰fhRfS« mªeh£ošfhz¥ gL»‹wik áwªj rh‹whF«.

ïÅ, ïuhrhâuhr‹ bkŒ¡Ñ®¤âÆš brhšy¥g£lthW nkiy¢ rS¡»anuhL ït‹ ïu©lh« Kiwel¤âa ngh® Muha‰ghyjhF«. mJ ». ã. 1046-šeilbg‰¿U¤jš nt©L« v‹gJ ïtdJ M£áÆ‹ïUg¤bjh‹gjh« M©L¡ fšbt£lhš òydh»‹wJ.1

nkiy¢ rS¡»a®fis K‰¿Y« bt‹W mt®fis¤jk¡F¡ Ñœ¥g£l FWÃy k‹duhf¢ brŒjš nt©L«v‹gJ nrhH k‹d®fË‹ fU¤jhjÈ‹ mt®fSilaFªjseh£o‹ nkš mo¡fo gilbaL¤J¢ br‹WbgU« ngh®fŸ òÇªJ ehL efu§fis mÊ¤J tUthuhÆd®. m¤jifa ngh® Ãfœ¢áfSŸ ». ã. 1046-šÃfœªjJ« x‹whF«. m¥nghÇš, f©l®âdfu‹, ehuz‹,fzgâ, kJNjd‹ M»a rS¡»a¤ jiyt®fŸ j«tÈÆHªJ òw§fh£o XoÉ£ld®. ãwF, gšyhÇ ÍšyhAhÞng£il¤ jhYfhÉYŸs f«ãÈ efu¤âÈUªjrS¡»auJ khËif jf®¤bj¿a¥g£L m§F ïuhrhâuhrdhš bt‰¿¤öQ« ÃWt¥g£lJ.2 ï› ntªj‹òÇªj m¥ngh®,‘f«ãÈ¢ ra¤j«g« e£lJ«’ v‹WfÈ§f¤J¥ guÂÆš òfœªJ Tw¥g£LŸsJ.3

kfhk©lnyRtu‹ f©luhâ¤juhr‹ v‹gt‹ xUt‹MftkšyD¡F¡ Ñœ¥g£l FWÃy k‹ddhf¢ áªjthoeh£il M©L tªjd‹ v‹gJ gšyhÇ ÍšyhÉ‰

1. S. I. I., Vol. III, No. 28.

2. Ibid, Vol. V, No. 978; Ibid, Vol. VIII, No. 199.

3. f. guÂ, ïuhrghu«gÇa«, gh. 26.


fhz¥gL« ïu©L fšbt£L¡fshš òy¥gL»‹wJ.1

m¡ f©luhâ¤j uhrnd ïuhrhâuhr nrhHÅl¤âšnjhšÉí‰nwhoa f©l® âdfudhf ïU¤jšTL«v‹W tuyh‰W MuhŒ¢áÆš tšy nguháÇa® xUt®fUJtJ2 Äf¥bghU¤j Kilanjah«.

ïÅ, ïuhrhâuhr‹ nkiy¢rS¡»anuhL _‹wh«Kiw el¤âa ngh® ïtdJ M£áÆ‹ K¥gjh« M©L¡fšbt£L¡fËY« mj‰F¥ ã‰g£l fhy¤J¡ fšbt£L¡fËY« fhz¥gL»‹wJ. Mdhš, mJ ã¢rh©lh®nfhÆÈYŸs ïtdJ M£áÆ‹ 30-« M©L¡ fšbt£ošïšiy. m«_‹wh« rS¡»a¥ ngh® xnuM©L¡ fšbt£ošáyt‰¿š fhz¥g£L« áyt‰¿š fhz¥glhkY«ïU¤jyhš m~J m›th©o‹ ã‰gFâÆš eilbg‰¿U¤jš nt©L« v‹gJ â©z«. mâš ÃfœªjÃfœ¢áfis¡ TW« fšbt£L¡fSŸ x›bth‹W«x›bthU òâa brŒâia¡ TW»‹wd. mt‰iw neh¡FÄl¤J, m¥ngh® áy M©Lfshjš bjhl®ªJ Äf¡fLikahf eilbg‰¿U¤jš nt©Lbk‹gJ e‹Fòydh»‹wJ. mJ ». ã. 1048-M« M©o‹ ïWâÆšbjhl§»ÆU¤jš nt©L« v‹gJ xUjiy. vdnt,Fªjs ïuh¢áa¤â‹ÛJ m›th©oš gilbaL¤J¢ br‹wïuhrhâuhr‹ »UZiz ah‰w§fiuÆYŸs ó©^Çšnkiy¢ rS¡»anuhL bgU«ngh® òÇªJ bjY§fÉ¢ira‹, m¤âuhr‹, m¡f¥iga‹, bfh©ilauh#‹,KŠr‹, j©l ehaf‹ jdŠra‹, åukhÂ¡f‹ v‹DŠrS¡»a¤ jiyt®fis bt‹W É¢ira‹ jhŒ jªijaiuí«v©zU« kfËiuí« áiwão¤J, mªefÇ‹ kâšfisí«ïo¤J¥ ghœgL¤âd‹; m‹¿í«, k©zâ¥gâÆÈUªjnkiy¢rS¡»a® khËifÆY« vÇô£o, mªefÇšnt§if tot« bgh¿¡f¥bg‰w bt‰¿¤ö© x‹W«eh£odh‹;3 ãwF, nkiy¢rS¡»a®¡FÇa flš

1. Ins. 41 of 1904 and Ins. 711 of 1919.


3. S. I. I., Vol. V, Nos. 520 and 641.


ngh‹w áWJiw, bgUªJiw, bjŒt åkfá v‹D«K¤JiwfËY« j‹g£l¤J ahidia Úuh£o¢ rS¡»aÇ‹tuhf K¤âiu bgh¿¡f¥bg‰w tuhf¡ F‹¿š j‹ òÈK¤âiuia¥ bgh¿¤J m§F bt‰¿¤ öQ«1 ÃWÉdh‹.mªeh£fËš nrhHÇ‹ gilåu®fŸ j§»ÆUªj ghriwÆšm‹ndhuJ Ãiyia ízUkhW Mftkšy‹ mD¥ãax‰w® áy® m›åu®fŸghš mf¥g£L¡ bfh©ld®. e«ïuhrhâuhr‹ mt®fis¡ bfhšyhkš m‹ndh® kh®ãšMftkšy‹ ah§fQ« mŠá¥ òw§fh£o nahod‹ v‹WbjËthf vGJÉ¤J, ãwF mt®fis¤ Ju¤â ÉL«gobrŒjh‹.

m›ttkhd¤ij¥ bghW¡fhj Mftkšy‹ bgU«gilíl‹ tªJ ïuhrhâuhrndhL Û©L« ngh® bjhl§»dh‹. m¥nghÇš rS¡»a¥ gil¤jiyt® fsh»aEs«g‹, fhËjhr‹, rhK©l‹, bfh«ika‹, Éšytuhr‹ v‹ngh® njhšÉí‰W¥ òw§fh£o nahod®;T®¢ru k‹d‹ xUt‹ bfhšy¥g£lh‹.2 ïuhrhâuhr‹bgUbt‰¿ vŒâdh‹. m›ntªj‹ j‹ g£l¤J ahidiaÚuh£oajhf¡ fšbt£L¡fËš F¿¥ãl¥bg‰w áWJiw,bgUªJiw, bjŒt åkfá v‹gd Kiwna J§fg¤âiu,»UZiz, Õkh v‹D« nguhWfshf ïU¤jšnt©L«v‹W fUj¥gL»‹wd.

ïÅ, âU¡fG¡F‹w¤âYŸs ïuhrhâuhr‹ fšbt£blh‹¿š m¥nghÇš Ãfœªj ntbwhU Ãfœ¢áí«F¿¥ãl¥g£LŸsJ.3mJ, gif ntªjdh»a Mftkšy‹j‹ bg‰fil4 xUtndhL ntW ïUtiuí« ïuhrhâuhr‹ghš xU brŒâbjÇÉ¡FkhW mD¥ãa nghJm›ÉUtUŸ xUtD¡F I§FLÄ it¥ã¤J Mftkšy‹v‹W bgaÇ£L« k‰wtD¡F¥ bg©Qil jÇ¥ã¤J

1. S. I. I., Vol. IV, No. 539; Ibid, Vol. VII, No. 1046.

2. mik¢r‹, (Ep. Ind., Vol. VII, p. 25.)

3. S. I. I., Vol. V, No. 465; Ep. Car., Vol. X. KI., 112 (b)

4. Ins. 224 of 1925; Ins. 245 of 1929.


MftkšÈ v‹W bgaÇ£L« ït‹ âU¥ãaD¥ãd‹v‹gnjah«. mªÃfœ¢á, nkiy¢ rS¡»anuhL ïuhrhâuhr‹_‹wh« Kiw el¤âa nghÇš Ãfœªj brašfSŸ x‹whjšnt©L«. mt®fnshL ï›ntªj‹ ï«Kiw Ãfœ¤âanghÇš bt‰¿ vŒâa ã‹d®, m‹ndhuJ jiyefuh»afšahzòu¤ij¡ if¥g‰¿ m§»Uªj mu©kidiaí«ïo¤J, j‹ bt‰¿¡F milahskhf mªefÇnynaåuhãnlfŠ brŒJ bfh©L Érauhnrªâu‹ v‹D«g£lK« òidªjd‹. ï¢ brŒâfŸ ïuhrhâuhr‹fšbt£L¡fËš Äf¤ bjËthf¢ brhšy¥ g£oU¡»‹wd.m‹¿í«, ïtdJ ã‰fhy¡ fšbt£L x‹¿dhY« ïitcWâ vŒJ»‹wd. F«gnfhz¤â‰F m©ikÆYŸsjhuhRu« ïuhruhnr¢Ru Kilah® nfhÆÈš it¡f¥bg‰WŸs Jthughy® gok« x‹¿‹ Õl¤âš ‘ÞtÞâ$cilah® $ Éraunrªâu njt® fšahzòu« v¿ªJbfhLtªj Jthughy®’ v‹W tiua¥ bg‰WŸs brŒâï¥ngh® Ãfœ¢á¡F¢ áwªj rh‹whf ïU¤jš m¿a¤j¡fJ.vdnt ïuhrhâuhr‹, nkiy¢ rS¡»auJ jiyefuh»a fšahzòu¤ij¡ if¥g‰¿ m§»UªJ bfhz®ªj bghUŸfSŸ m¤JthughyuJ gokK« x‹W v‹gJ nj‰w«. mj‹ á‰gtikâ,nrhH® fhy¤J¤ jÄœ eh£L¥ gok§fnshL x¤âšyhkšntWg£oU¤jyhš mJ nkiy¢rS¡»a eh£L¥ goknkahjš nt©L«. Mfnt, ïuhrhâuhr‹ nkiy¢rS¡»anuhL fšahzòu¤âš ngh®òÇªJ bt‰¿bg‰¿U¤jšnt©L« v‹gJ e‹F tÈíWjš fh©f.

ïuhrhâuhr‹ Fªjs eh£o‹nkš K«Kiw gilbaL¤J¢ br‹W Ãfœ¤âa åu¢ brašfŸ všyh«,

f«ãÈ¢ra¤ j«g e£lJ«foau©bfhŸ fšahz® f£lw¡

»«òÇ¥gizu »Çíif¤jt‹»Çfbs£oD« òÈ bghÇ¤jJ«1

v‹W fÈ§f¤J¥ guÂÆY«1. f. guÂ, gh. 26.


.............................K«Ko nghŒ¡ fšahÂbr‰w jÅah©ik¢ nrtfD«1

v‹W É¡»uknrhH‹ cyhÉY« Kiwna ra§bfh©lh®,x£l¡T¤j® M»a ïU fÉP®bgUkh‹fshY« ghuh£l¥bg‰¿U¤jš m¿a‰ghyJ.

nrhH®¡F« nkiy¢rS¡»a®¡F« Ãfœªj ngh®fŸvšyh« mo¡fo Fªjs ïuh¢áa¤ânyna eilbg‰wikÆ‹ mªeh£L k¡fŸ všnyhU« mikâahdthœ¡ifÆ‹¿ mšyYWthuhÆd®. m‹¿í« m›Éuh¢áa¤âš gy efu§fŸ nrhHuJ gilbaL¥ãdhš j«brštK« ÓU« ïHªJ mÊí« Ãiyia vŒâd. j«Fok¡fS¡F« efu§fS¡F« V‰g£l ï‹dšfis¡Fªjs eh£L ntªjU« FWÃy k‹dU§ f©L, bgU§ftiy bfh©L, kd Kilªjd buÅD« m‹ndh® j«ïuh¢áa¤âš bgU«gFâia ïHªJ Élhkš j«M£á¡FŸ it¤J¡bfh©oUªjd bu‹gJ mªeh£ošfhz¥gL« gy fšbt£L¡fshš òy¥gL»‹wJ.

». ã. 1054-« M©oš ïuhrhâuhr‹ j‹ j«ãïu©lh« ïuhnrªâundhL kWgoí« nkiy¢ rS¡»aeh£o‹nkš gilbaL¤J¢ br‹wh‹. »UZiz ah‰w§fiuÆYŸs bfh¥g¤âš2 ïU gilfS« iffyªJfL«ngh® òÇªjd. rS¡»a® g¡f¤âš MftkšyD«nrhH® g¡f¤âš ïuhrhâuhrD« gil¤jiyik t»¤J¥nghiu el¤âd®. ïuhrhâuhr‹ j«ãah»a ïu©lh«ïuhnrªâu‹ ngh®¡ fs¤â‰F tuhkš bgU«gilíl‹gho å£oš j§ÆUªjh‹. ngh® v›thW Koínkh v‹WïUg¡f¤âdU« IíW« tifÆš m¤Jiz¡ fLikahfeilbg‰wJ. rS¡»a¥ gilfŸ xnuKfkhf¤ âu©L

1. É. cyh, tÇfŸ. 37-38.

2. ‘br¥gUª Ô®¤j¡ bfh¥g¤J’ v‹W fšbt£L¡fËš F¿¡f¥g£oU¤jyhšïJ Ô®¤j¢ áw¥ò thŒªj xU jykhjš nt©L«. (S. I. I., Vol. V,No. 644.)


ïuhrhâuhr‹ å‰¿Uªj ahidia¤ jh¡»d. mjdhš,m›ahidí« ïw¡fnt, mj‹ ÛâUªj ïuhrhâuhrD«gift® m«ã‰F ïy¡fh» É©QybfŒâdh‹. 1

Fªjs¥ gilfŸ nrhzh£L¥ gilfis eh‰òw¤âY«jh¡fnt m¥ gilfŸ mjid¥ bghW¡f KoahkšFH¥gkilªJ òw§fh£l¤ bjhl§»d.

mªÃiyÆš ïu©lh« ïuhnrªâu nrhH‹ j‹g£l¤J ahidÛnj¿¥ ngh®¡fsŠbr‹W, ‘mŠnršmŠnrš!’ v‹W mga§T¿¢ nrhzh£L¥ gilf£Fåuîz®¢áí©Lg©Â, m¥gilfSŸ mikâ ÃyîkhWbrŒJ, Û©L« rS¡»aUl‹ ngh® brŒa bjhl§»dh‹.2

ïuhnrªâu‹ V¿ÆUªj ahidia¢ rS¡»a¥ gilfŸK‹nghy xUKfkhf¤ jh¡fnt m›ahidÆ‹ be‰¿Æšm«òfŸ ij¤jd. MftkšyDila TÇa m«òfŸïuhnrªâuDila F‹Wngh‹w òa¤âY« bjhilÆY«ij¤J¥ ò©gL¤âd.3 mJnghJ ahidfË‹ nkÈUªJngh®òÇªJ bfh©oUªj nrhzh£L åu® gy® cÆ®Jwªjd®. vÅD« rS¡»a¥ gil¤jiyt®fsh»araá§f‹, òynfá, jrg‹k‹, mnrhifa‹, Miua‹,bkh£ila‹, e‹ÅEs«g‹ v‹ngh® ïuhnrªâudhšbfhšy¥g£ld®. nkiy¢ rS¡»a k‹ddh»aMftkšyD« njhšÉí‰nwhodh‹. t‹Åanut‹,J¤j‹, F©lika‹ v‹w vŠáÆUªj rS¡»a¥ gil¤jiyt®fS« k‰W« gy rS¡»a mur Fkhu®fS«ngh®¡fs¤âš Ã‰f Koahkš mŠá¥ òw§fh£o nahoÉ£ld®. ïWâÆš e« ïuhnrªâund bt‰¿¤ âUitkzªJ thifNodh‹. rS¡»aUila r¤JU ga§fu‹,fug¤âu‹, _yg¤âu‹ v‹w g£l¤J ahidfisí«

1. S. I. I., Vol. V, No. 647; Ibid, Vol. III, No. 39.Ep. Car., Vol. VIII, part II Sb. 325; Ibid, Vol VIII. SK. 118; Bombay Gar.,Vol. IV, page 441.

2. S. I. I., Vol. VII, Nos.885 and 886. Ibid, Vol. V. No. 647; Ep. Car., Vol. X,Mulbagal 107.

3. Ibid, Vol. III, No. 29; Ibid, Vol. V, No. 644.


tuhf¡bfhoiaí« r¡âa›it, rh§f¥ig Kjyhdnfh¥bgUªnjÉaiuí« ïuhnrªâu‹ if¥g‰¿¡bfh©lh‹.1 m‹¿í« rS¡»a® ngh®¡fs¤âš É£nlhoav©Âwªj ahidfS« FâiufS« x£lf§fS« ãwbghUŸfS« ïuhnrªâuD¡F cÇadthÆd. ã‹d®,rS¡»a® efukh»a bfhšyhòu¤âš xU bt‰¿¤öQ«ÃWt¥g£lJ. ïu©lh« ïuhnrªâu‹, m¥ngh®¡fs¤âny gh®¤âguhndh® K‹ brŒj¿ahj bjh‹iw¤jh‹brŒa¡ fUâ¥ gifP® m«òfŸ ij¤j ò©fËÈUªJ xGF« brªÚiu¥ òJ¥òdyhš Ú¡»aJnghyÉrahãnlfŠ brŒJbfh©L nrhH¢ r¡fut®¤âahfKoNo¡bfh©lh‹.2 ãwF, nghÇ‰ »il¤j gštif¥bghUŸfSl‹ bt‰¿ ntªjdhŒ¤ j‹ jiyefuh»af§ifbfh©l nrhHòu¤â‰F tªJ nr®ªjh‹. bfh¥g¤J¥ngh® Ãfœ¢áfŸ všyh« ïuhrhâuhr‹ j«ãah»aïu©lh« ïuhnrªâu nrhH‹ fšbt£L¡fËš Äf¤bjËthf¢ brhšy¥g£oU¡»‹wd.

ïÅ, m¥ngh® Ãfœ¢áfŸ všyh« Mftkšy‹fšbt£L¡fËš fhz¥glÉšiy. mt‹ j‹ gifPuh»anrhHuhš jhD« j‹ ehL« milªj gÇgt§fis¤ j‹eh£L¡ fšbt£L¡fËš v§‡d« bgh¿¤J it¤âU¤jš TL«? m›thW brŒtJ mt‹ bgUik¡F«òfG¡F« ïG¡if¤ jUk‹nwh? mJg‰¿na mt‹fšbt£L¡fËš bfh¥g¤J¥ ngh® Ãfœ¢áfŸ fhz¥glÉšiy vdyh«. MÆD«, Mftkšy‹ ïwªj ãwF». ã. 1071-M« M©oš tiua¥bg‰w nkiy¢ rS¡»a®fšbt£L¡fŸ ïu©oš m¥ngh® Ãfœ¢áfSŸ áy,F¿¥ghf¡ Tw¥g£oU¡»‹wd. mt‰¿š jÄœ ntªjdh»agh©oa nrhH‹ v‹gh‹, j‹ K‹ndh® if¡bfh©lca®ªj Kiwf£F Kuzhf bgŸnthyh3 eh£o‰ bgU«

1. S. I. I., Vol. V, No. 644.

2. Ibid, No. 647.

3. Belvoly.


gilíl‹ òFªJ ird nfhÆšfŸ cŸË£l gyt‰iwí«vÇô£o mÊ¤jh‹ v‹W« m¤Ô¢braš fhuzkhfMftkšydhš nghÇ‰ bfhšy¥g£lhbd‹W« F¿¡f¥g£oU¡»‹wd.1 m¡fšbt£L¡fŸ bfh¥g¤J¥ ngh®Ãfœ¢á¡F¢ áy M©Lf£F¥ ã‹d® tiua¥bg‰witahF«.

MÆD«, mt‰¿š nghÇš cÆ® Jwªjjhf¡ Tw¥g£lgh©oa nrhH‹ ïuhrhâuhrdhf ïU¤jš nt©L«v‹gJ« cŒ¤Jzu¥gL»‹wd. vdnt, nrhH k‹d®fË‹ fšbt£L¡fËš fhz¥gL« Fªjs eh£L¥ ngh®¢brŒâfSŸ áy, nkiy¢rS¡»a® fšbt£L¡ fshY«cWâ vŒJjš fh©f.

ïuhrhâuhr‹ ngh®¡fs¤âš ahidÛâUªJ cÆ®Jwªjikg‰¿¡ ‘fšahzòuK§ bfhšyhòuK« v¿ªJahidnk‰WŠád cilah® É#auhnrªâu njt®’ v‹WnrhH k‹d®fË‹ fšbt£L¡fËš F¿¡f¥g£oU¤jšm¿a‰ghyjhF«. m‹¿í«, ït‹ ngh®¡fs¤âš cÆ®Ú¤j brŒâ ït‹ j«ã ïu©lh« ïuhnrªâu‹fšbt£oY« fhz¥gL»‹wJ.2 ït‹ ïsik¥gUt«Kjš bgU åudhfnt És§»dh‹. ïsturdhÆUªjfhy¤âš òwehLfŸ gyt‰¿‹ nkš gilbaL¤J¢br‹W mt‰iw¤ j‹ jªijÆ‹ M£á¡FŸsh¡»a brašx‹nw, ït‹ M‰wiy ïÅJ òy¥gL¤jh Ã‰F«. ïtdJthœ¡ifna åu« Ãu«ãa xU jÅthœ¡if vdyh«.ït‹, ngh®¡fs¤ânyna j‹ thzhË‹ ïWâiaí«vŒâ¥ òfœ bfh©lik F¿¥ãl¤j¡f bjh‹wh«.

ïÅ, ït‹ nkiy¢rS¡»auJ ngh®¡fs¤âšthif No mt®fSila jiyefuh»a fšahzòu¤âšåuhãnlfŠ brŒJ bfh©L Érauhnrªâu‹ v‹D«g£l« òidªJ bfh©lik K‹d® És¡f¥g£lJ.

1. Ep. Ind., Vol, XV, No. 23; Ep. Car., Vol. VIII, Sorab 325.

2. S. I. I., Vol. V, No. 647.


ntW áy áw¥ò¥ bga®fS« mªehËš ïtD¡F tH§»íŸsd v‹gJ fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»wJ. mit:ra§bfh©l nrhH‹, Mftkšy Fyhªjf‹, fšahzòu§bfh©l nrhH‹, åuuhnrªâut®k‹ v‹gdth«.ït‹ gy mur®fis bt‹W mRtnkj« brŒJ mt®fŸtz§f å‰¿Uªj fhuz«g‰¿¢ ra§bfh©lnrhH‹v‹D« áw¥ò¥ bga® vŒâdh‹.1 nkiy¢rS¡»a®jiyefiu v¿ªJ mjid¡if¥g‰¿ m§F åuhãnlfŠbrŒJ bfh©likahš fšahzòu§ bfh©l nrhH‹2

v‹W tH§f¥bg‰wd‹.3Mftkšy Fyhªjf‹4 v‹gJMftkšy‹ Fy¤â‰F akid¥ngh‹wt‹ v‹WbghUŸgL«. ït‹ m›ntªjD¡F« mt‹ k¡fS¡F«mo¡fo ï‹dš Éis¤J tªjikg‰¿ ïtD¡Fm¥g£l« tH§»ajhjš nt©L«. åuuhnrªâu‹ v‹gJït‹ j‹ thœehËš bgUåudhf¤ âfœªjikahšvŒâa áw¥ò¥bga® vdyh«.

ït‹, j‹ cl‹ãwªjh®¡F« òjšt®¡F« jh‹bt‹w ehLfËš M£áíÇik tH§» mt®fŸ mªehLfËš murh©L tUkhW V‰ghL brŒjh‹ v‹W« j‹thœehËš gÇnkj ntŸÉ òÇªJ áw¥bgŒâdh‹ v‹W«ït‹ fšbt£L¡fŸ TW»‹wd. ïtD¡F¡ f§ifbfh©l nrhHòunk jiyefuhÆUªjJ.5 ït‹ g£l¤juá, âiunyh¡»a KilahŸ MtŸ.6 cyFilaãuh£o v‹D« xU kidÉ ï›ntªjD¡F ïUªjdŸv‹gJ f‹ÅahFkÇ¡ fšbt£odhš m¿a¥gL»‹wJ.7

1. S. I. I., Vol. V, Nos. 520, 633 and 978.

Ibid, Vol, VIII; Nos. 82, 199 and 680.

2. Ibid, Vol. V, No. 465; Ins. 258 of 1910.

3. bjh©il k©ly¤âYŸs M_®¡ nfh£l« ït‹ fhy¤âš fšahzòu§bfh©l nrhH¡ nfh£l« v‹W tH§»‰W. (Ins. 258 of 1910).

4. Ins. 188 of 1919.

5. S. I. I., Vol. V, No. 978.

6. Ins. 446 of 1918.

7. Travancore Archaeological Series, Vol. I, pp. 162-163.


m›ÉUtU« bt›ntW kidÉanuhm‹¿ xUtnuh v‹gJbjÇaÉšiy.

ï›ntªj‹ M£á¡fhy¤âš murh§f mYtšfËšmk®ªJ eh£il e‹F ghJfh¤Jtªj muáaš jiyt®fŸgy® Mt®. m‹¿í«, ïtD¡F¡ f¥gŠ brY¤âtªj FWÃyk‹dU« ïUªjd®. ït‹ Fªjs ehL Kjyhdt‰¿‰F¥gilbaL¤J¢br‹W m›Él§fËš ngh®òÇªJbt‰¿íl‹ j‹ eh£o‰F¤ âU«òtj‰F¢ áy â§fshjšbr‹¿U¤jš nt©L« v‹gJ â©z«. m¡fhy§fËšnrhHeh£oš mikâ ÃyîkhW M£áia ïÅJ el¤âtªjt®fŸ ït‹ j«ãkh®fS« muáaš mâfhÇfSnkaht®.1 áy jiyt®fŸ j« r¡fu t®¤ânahLgif¥òy¤â‰F¢ br‹W åu¤njhL ngh®òÇªJ òfœvŒâíŸsd®. vdnt ït‹ fhy¤J muáaš jiytUŸáyiu <©L¡ F¿¥gJ« bghU¤jnkah«.

1. j©lehaf‹ m¥ãikadh»a ïuhnrªâunrhH ãukkhuha‹: ït‹ ïuhrhâuhr‹ gil¤jiyt®fSŸ xUt‹; fl¥ig ÍšyhÉYŸs tšÿiu¤j‹ jiyefuhf¡ bfh©L kfhuhrtho VHhÆu¤â‰Fmur¥ãuâahfÉUªJ M£áòÇªjt‹.2 ït‹ ïuhnrªâunrhH ãukkhuha‹ v‹D« g£l« bg‰¿U¤jyhšmªjz® Fy¤âd‹ v‹gJ« Kjš ïuhnrªâunrhH‹fhy¤âš m¥g£l« vŒâat‹ v‹gJ« e‹F òydh»‹wd. Mfnt, ïtdJ Ú©l mDgt« g‰¿, ïuhrhâuhr‹ ïtid m¥gFâÆš mur¥ãuâÃâahf mk®¤âd‹vdyh«.3

2. nrdhgâ ïuhnrªâunrhH khtÈthzuha‹:ït‹ ïuhrhâuhr‹ gil¤jiyt®fSŸ xUt‹; Kjšïuhnrªâu nrhHdhš g£l« tH§»¥ ghuh£l¥bg‰wt‹; òJ¢nrÇ¡F m©ikÆYŸs âÇòtÅÆš

1. Ep. Car., Vol. X, Chintamani 30.

2. Ep. Car., Vol. IX, Dv. 76.

3. Ins. 176 of 1919.


M©L x‹¿‰F 12000 fy« beš tUthíŸs 72 ntÈÃy¤ij¢ áy âUÉHh¡fS« xU fšÿÇí« el¤Jtj‰FÃtªjkhf tH§»a bgU§bfhiltŸsš1 ït‹nfhÆÈš âUthŒbkhÊ É©z¥gŠ brŒtj‰F V‰ghLbrŒâU¤jyhš itzt rka¤âš bgU«g‰W«Mœth®fËl¤âš <LghL« cilat‹ v‹W bjÇ»wJ.

3. nrdhgâ ra§bfh©l nrhH thznfhtiua‹: ït‹ ïuhrhâuhr‹ gil¤jiyt®fSŸxUt‹; ikN® ïuh¢áa¤âYŸs joifgho eh£ošï›ntªj‹ M£á¡fhy¤âš mur¥ ãuâÃâahfïUªjt‹.2

4. mâfhÇfŸ ghuháa‹ thRnjt ehuhazdh»a cyfsªj nrhH ãukkhuha®: ït® ïuhrhâuhrDila FUnjt® Mt®.3 ïtU¡F tH§f¥ bg‰WŸsg£l¤ij neh¡F§fhš, ïuhrhâuhr‹ M£á¡fhy¤J«nrhH ïuh¢áa¤â‹ xU gFâ msªJ fz¡bfL¡f¥bg‰¿U¤jš nt©L« v‹gJ e‹F òydh»‹wJ.

5. j©lehaf‹ nrhH‹ Fku‹ guhªjfkhuhadh»a ïuhrhâuhr Úyf§fiua‹: ït‹ïuhrhâuhr‹ M£á¡fhy¤âÈUªj gil¤jiytUŸxUt‹ murdhš mË¡f¥ bg‰w ïuhrhâuhr Úyf§fiua‹v‹D« g£l« bg‰wt‹; ïtid¥g‰¿a fšbt£blh‹W âUbth‰¿ô®¡ nfhÆÈš csJ.4 vdnt, ït‹bjh©il k©ly¤â‹ tlgFâÆÈUªj xU jiyt‹Mjš nt©L«.

6. j©lehaf‹ bt©fhl‹ r§fudh»aïuhrhâuhr¥ gšytuha‹:- ït‹ c¤jknrhHešÿÇd‹; ïuhrhâuhrDila gil¤jiytUŸ

1. Ep. Car., Vol. IX, NL. 25.

2. S. I. I., Vol. VII, No. 1046.

3. S. I. I., Vol. VII. No 1046.

4. Ins. 102 of 1912.


xUt‹; murh§f mYtyhsUŸ bgUªju« v‹w ca®ÃiyÆš mk®ªâUªjt‹; murdhš tH§f¥ bg‰wïuhrhâuhr¥ gšytuha‹ v‹D« g£l« bg‰wt‹;ït‹ mªjz®fisí« átnah»fisí« ehŸnjhW«c©ã¤j‰F¤ âU¢áuh¥gŸË¡F tlnk‰nfíŸs âU¥igŠØÈ¡ nfhÆiy¢ rh®ªj brªjhkiu¡ f©z‹kl¤â‰F Ãy« mË¤JŸsd‹ v‹gJ m›ñÇYŸs xUfšbt£lhš1 m¿a¥gL»‹wJ. vdnt, ït‹ nrhHk©ly¤â‹ nk‰gFâÆš bfh§Feh£blšiy¥òw¤âš j§»ÆUªj xU j©lehaf‹ v‹gJ ïÅJÉs§Fjš fh©f.

1. S. I. I., Vol, IV, No. 537.


13. ïu©lh« ïuhnrªâu nrhH‹». ã. 1051-1063

ï«k‹d‹, f§ifbfh©l nrhH‹ v‹W tH§F«Kjš ïuhnrªâu nrhHDila ïu©lh« òjšt‹.ït‹, j‹ jika‹ ïuhrhâuhr‹ bfh¥g¤J¥nghÇš». ã. 1054-š ïwªjîl‹ m¥ngh®¡fs¤âny nrhHïuh¢áa¤â‰F¢ r¡fu t®¤âahf KoNo¡bfh©lh‹v‹gJ ït‹ fšbt£lhš m¿a¥gL»‹wJ.1 Mdhš,ït‹ ». ã. 1051-M« M©oš Ko N£l¥g£oU¤jšnt©L« v‹gJ ikN® ïuh¢áa¤âYŸs xU fšbt£lhšbtËah»‹wJ.2 Mfnt, ïuhrhâuhr‹ ». ã. 1051-šïtD¡F ïstuR¥g£l§f£o¤ jd¡F¤ JizahŒmk®ªJ muáa‰ fUk§fis¥ gh®¡FkhW V‰ghLbrŒâUªjd‹ v‹gJ bjŸËJ. mj‰nf‰g, ïuhrhâuhr‹ nkiy¢rS¡»anuhL gy M©LfŸ el¤âtªjbgU« ngh®fËš e« ïuhnrªâu‹ mtD¡F¥ gštifahD« cjÉ òÇªJ tªjik fšbt£L¡fshš m¿a¡»l¡»‹wJ. bj‹dh®¡fhL Íšyh ku¡fhz¤âš ». ã.1053 -š tiua¥ bg‰w fšbt£blh‹W, m›ñ® j«ã¤Jiz¢ nrhHts eh£o‹f© cŸsJ v‹W cz®¤J»‹wJ.3 bjh©ilk©ly¤âš xU ts eh£L¡F¤j«ã¤ Jiz¢ nrhHts ehL v‹W ïuhrhâuhr‹ j‹M£á¡fhy¤âš bga® it¤âU¤jiy neh¡F Äl¤J,mt‹ j‹ j«ã ïuhnrªâu‹ jd¡F¢ brŒJtªj cjÉfis v¤Jiz kâ¥òl‹ ghuh£oíŸsd‹ v‹gJ e‹FòydhF«.

1. S. I. I., Vol. V, No.647.

2. Ep. Ind., Vol, IV, pp.213-219; Ep. car., Vol. IV, Hg. 18.

3. Ins. 30 of 1919.

191


ït‹ jikadh»a ïuhrhâuhr‹ ïuhrnfrÇv‹D« g£l¤Jl‹ murh©ltdhjÈ‹ mtD¡F¥ãwF KoNoa ï›ntªj‹ gunfrÇ v‹D« g£l«òidªJ bfh©L M£á òÇthdhÆd‹.

ï›tur‹ fšbt£L¡fËš ïtD¡FÇadthf_‹W bkŒ¡Ñ®¤âfŸ fhz¥gL»‹wd. mt‰WŸ ‘ïu£lgho VHiu ïy¡fK§bfh©L bfhšyhòu¤J #aÞj«g«eh£o¥ nguh‰w§fiu¡ bfh¥g¤J Mftkšyid mŠRÉ¤J mt‹ Midí« Fâiuí« bg©o® g©lhuK«if¡bfh©L É#ahãnõf« g©Â åu á§fhrd¤Jå‰¿UªjUËd nfh¥gu nfrÇ t®kuhd cilah® $ïuhnrªâu nrhH njt®’1v‹gJ ït‹ åu¢ brašfŸvšyht‰iwí« RU¡»¡ TW« xU á¿a bkŒ¡Ñ®¤âahF«. ï~J ïtdJ M£áÆ‹ ïu©lh« M©L Kjšfšbt£L¡fËš fhz¥gL»‹wJ. ïu©lh« bkŒ¡Ñ®¤â‘âUkfŸ kUÉa br§nfhš ntªj‹’ v‹W bjhl§F»wJ.mJ Kjš bkŒ¡Ñ®¤âÆ‹ ã¿bjhU totnkah«. á‰áyfšbt£L¡fËš m«bkŒ¡Ñ®¤âÆYŸs bjhl®fŸ K‹ã‹dhf kh¿í« áy bkhÊfŸ ntWg£L« fhz¥gL»‹wd. ïtdJ _‹wh« bkŒ¡Ñ®¤â, ‘âUkhJ òÉbaD«bgUkhj®’ v‹W bjhl§» Ú©L bršY»‹wJ. mJ bgÇabkŒ¡Ñ®¤âahjÈ‹ gy brŒâfis¤ j‹df¤J¡bfh©LŸsJ. Mfnt, ï›ntªj‹ tuyh‰iw MuhŒtj‰FmJ bgÇJ« ga‹gLtjhF«. m~J ïtdJ M£áÆ‹eh‹fh« M©L Kjš fšbt£L¡fËš fhz¥gL»‹wJ.2 mâš ïuhnrªâu‹ Ãfœ¤âa Kjš nkiy¢rS¡»a¥ ngh®, <Heh£L¥ngh® ïu©lh« nkiy¢rS¡»a¥ ngh® M»a _‹W« brhšy¥g£oU¡»‹wd.ït‹, ». ã. 1054-š MftkšyDl‹ bfh¥g¤âšel¤âa bgU«nghnu Kjš nkiy¢ rS¡»a¥ nghuhF«.ït‹, j‹ jika‹ ïuhrhâuhr‹ m¥nghÇš cÆ®

1 S. I. I., Vol. VII, No. 798; Ep. Car., Vol. X. KL. 107.

2. S. I. I., Vol. III, No. 29.


Jwªjîl‹ ngh®¡ fs¤â‰F¢ br‹W j‹ gilÆšmikâ ÃyîkhW brŒjikí« ã‹d® mŠrh beŠr¤njhL bgUåu§ fh£o¥ ngh® òÇªJ bt‰¿ bg‰W,m¡Fªjs eh£L¥ ngh®¡fs¤âny KoNo¡ bfh©likí«âU¢áuh¥gŸË ÍšyhÉYŸs âUkHghoÆ‰ fhz¥gL«ït‹ fšbt£blh‹¿š tiua¥ bg‰WŸsd.1 bfh¥g¤âšeilbg‰w m¥ngh® Ãfœ¢áfŸ všyh« ïuhrhâuhr‹M£áÆš vGj¥g£oU¤jÈ‹ <©L mit És¡f¥glÉšiy.

e« ïuhnrªâu‹ bfh¥g¤J¥ ngh®¡fs¤âš KoNo¡ bfh©ld‹ v‹W m¡fšbt£L cz®¤J« brŒâ,

xUfË‰¿‹ nkš tUfË‰iwbah¤JyFa¡bfhs¥ bghUJbfh¥igÆ‰

bghUfs¤âny KofÉ¤jt‹2

v‹W fÈ§f¤J¥ guÂÆY« MáÇa® bra§bfh©lhuhšTw¥g£oU¤jš fh©f.

m‹¿í«, ï›ntªj‹ m¡ bfh¥g¤J¥ nghÇšMÆu« fËWfis¡ if¥g‰¿¡ bfh©lik,

‘g‰wyiubt¥g¤ jLfs¤J ntH§f shÆuK«bfh¥g¤ bjhUfË‰wh‰ bfh©nlhD«’3

v‹W«,

‘bfhiyahid¥g¥g¤ bjhUgá¥ngŒ g‰w bthUguÂbfh¥g¤ bjhUfË‰wh‰ bfh©lnfh‹’4

v‹W«, fÉP® bgUkhdh»a x£l¡T¤juhš j«cyh¡fËš F¿¥ãl¥g£oU¤jš czu‰ghyJ.


2. fÈ§f¤J¥guÂ, ïuhrghu«gÇa«, gh. 27.

3. É¡»uknrhH‹ cyh, tÇfŸ 38-40.

4. ïuhruhrnrhH‹ cyh, tÇfŸ 46-48.


ïÅ, ït‹ M£á¡fhy¤âš mL¤J ÃfœªjJ<Heh£L¥ nghuhF«. mJ ». ã. 1054-‹ ïWâÆyhjš1055-« M©o‹ bjhl¡f¤âyhjš eilbg‰¿U¤jšnt©L« v‹gJ fšbt£L¡fshš m¿a¡»l¡»‹wJ.1

<Heh£o‹ bgU«gFâ nrhH® M£á¡F c£g£oUªjJv‹gJ K‹d® És¡f¥g£oU¡»‹wJ. mj‹ bj‹Ñœ¥gFâah»a nuhfz eh£oš giHa á§fs k‹dÇ‹tÊÆd® j§»ÆUªJ bfh©L, <H« KGtijí« j«M£á¡F c£gL¤Jtj‰F¡ fhy« fUâ¡ bfh©oUªjd®.vdnt, áy rka§fËš m‹ndh® mªeh£oš mikâÆ‹ikiaí« fyf¤ijí« c©Lg©ÂÆU¤jš TL«.m¤jifa rka« x‹¿šjh‹ e« ïuhnrªâu‹ bgU«gilbah‹iw¤ j¡f jiyt‹ xUt‹Ñœ <H eh£o‰FmD¥ã¥ ngh® Ãfœ¤âÆU¤jš nt©L« v‹gJ xUjiy. m§F eilbg‰w nghÇš åuryhnkf‹ v‹gt‹bfhšy¥g£lh‹; ïy§ifa®¡ »iwtdh»a khdhguz‹ òjšt® ïUt® ngh®¡fs¤âš áiw ão¡f¥g£ld®. ngh®¡fs¤âš bfhšy¥g£l åuryhnkf‹fÈ§f k‹d‹ v‹W ï›Éuhnrªâu‹ bkŒ¡Ñ®¤âTW»‹wJ.2 ïuhrhâuhr‹ M£áÆš eilbg‰w <Heh£L¥nghÇš bfhšy¥g£l åuryh nkf‹ v‹gh‹ f‹ÅahF¥#¤jur‹ v‹W mt‹ bkŒ¡Ñ®¤â cz®¤J»‹wJ3.vdnt, xnu bga®bfh©l m›ÉUtU« bt›ntWeh£oÈUªJ ïy§if¡F¢ br‹W mjid M£áòÇªJ,ïU ntW nrhH k‹d® M£á¡ fhy§fËš nghÇšbfhšy¥g£lt® v‹gJ m¿a¤j¡fJ. áiw ão¡f¥bg‰w khdhguz‹ òjštiu¥ g‰¿ x‹W« bjÇaÉšiy.e« ïuhnrªâu‹ fšbt£L <Heh£oš fhz¥gLtjhšmªehL ït‹ M£á¡F c£g£oUªjJ v‹gJ â©z«4.

1. S. I. I., Vol. V. Nos. 489 and 512.

2. S. I. I., Vol. V, No. 644.

3. Ibid, No. 978.

4. Ibid, Vol. IV, Nos. 1408 and 1415.


ïuhnrªâu‹ M£áÆš Ãfœªj ïu©lh« nkiy¢rS¡»a¥ ngh® ». ã. 1059-« M©oš eilbg‰¿U¤jšnt©L« v‹gJ âUkHghoÆYŸs ïtdJ x‹gjh«M£áah©L¡ fšbt£lhš m¿a¥gL»‹wJ.1 nkiy¢rS¡»a k‹ddh»a Mftkšy‹jh‹ bfh¥g¤J¥nghÇš milªj mtkhd¤ij Ãid¤J tUªâ mjidxUthW ngh¡»¡ bfhŸS« ÃÄ¤j« bgU« gilíl‹òw¥g£L¥ nguhwh»a »UZizÆ‹ fiuÆš Û©LŠnrhHiu¢ rªâ¤J fL« ngh® òÇªjh‹. Kl¡fh‰W¥ ngh®v‹W ïuhnrªâu‹ fšbt£oš F¿¥ãl¥ bg‰¿U¥gJï¥nghnuah«.2 ïâY« nkiy¢rS¡»a® gštif¤J‹g§fS¡F cŸshÆd®. rS¡»a j©l ehafdh»athyhnjtD« k‰W« gy jiyt®fS« bfhšy¥g£ld®;MftkšyD« mt‹ kf‹ É¡»ukhâ¤jD« ïUifa‹KjyhndhU« vâ®¤J¥ ngh®òÇí« M‰wÈ‹¿¥òw§fh£o XoÉ£ld®. vdnt, j« khd¤ij¡ fh¡F«bghU£L¢ nrhHnuhL ngh®òÇa tªj nkiy¢rS¡»a®Kl¡fh‰W¥ nghÇY« KG¤ njhšÉ vŒâ¤ j« cÆiu¡fh¥gh‰¿¡ bfh©L Xoaik F¿¥ãl¤j¡fJ.

ïÅ, Kl¡fh‰W¥ nghÇš fyªJ bfh©L ngh®òÇªj nrhH k‹d®fŸ aht® v‹gJ« <©L Muha‰ghyjh«. m¥ngh® ÃfœªjnghJ nrhH ïuh¢áa¤â‰F¢r¡fut®¤âahf ïUªjt‹ e« ïuhnrªâunrhHnd v‹gJït‹ fšbt£L¡fËš mªÃfœ¢á F¿¡f¥g£oU¤jyhše‹f¿a¡ »l¡»‹wJ. âU¥ghâÇ¥òÈôÇYŸs fšbt£blh‹W, ‘ml‰fË‰whš Mftkšyid - Kl¡fh‰¿šKJ»LÉ¤J - k‰wt‹ raá§fbdhL« - tUj©oid¥bghUj©odhš - bt‰¿ bfh©L bt©Fil ÚHš -åuá§fhrd¤J å‰¿UªjUËd nfhÉuh# nfrÇt®kuhdcilah® $ ïuhrknfªâu njt®’ v‹W TW»‹wJ.3

1. v£lh« M©L¡ fšbt£oš m¥ngh® Ãfœ¢á fhz¥glÉšiy. (S. I. I., Vol. V,No. 644)

2. S. I. I., Vol. V, No. 647.

3. S. I. I., Vol. VII, No, 743.


vdnt, Kl¡fh‰W¥ ngh® Ãfœ¤âa nrhH k‹dUŸïuhrknfªâuD« xUt‹ Mth‹. br§f‰g£L ÍšyhkJuhªjf¤ij¢ rh®ªj bgU«ng%ÇYŸs fšbt£blh‹W, ‘Ku£ rS¡»ia Kl¡fh‰¿š-KJFf©LKÅth¿-ïu£luhr Fyfhy‹-ïfš åuuhnrªâu‹-òa§bfh©L bghJ Ú¡»-MŸ»‹w ra§bfh©l nrhHk©ly«’1 v‹W TWtjhš Kl¡ fh‰¿š ngh® òÇªjt®fSŸ e« ïuhnrªâu‹ j«ãah»a åuuhnrªâuD«xUt‹ v‹gJ e‹F btËah»‹wJ. vdnt, ïu©lh«ïuhnrªâu‹, ïuhrknfªâu‹, åuuhnrªâu‹ M»a_tU« Kl¡fh‰¿š Ãfœªj nghiu neÇš el¤â thifNoa nrhHk‹d®fŸ Mt®.

mt®fSŸ, ïuhrknfªâu‹ v‹gh‹, e« ïuhnrªâudhš ïstuR¥g£l« f£l¥bg‰¿Uªj ït‹ Kj‰òjšt‹ v‹W brhšy¥gL»wJ.2 m› Éuhrknfªâu‹Mftkšyid Kl¡fh‰¿š KJfh£o XL«go brŒjbgUåu‹ v‹W mt‹ fšbt£L¡fŸ cz®¤âD«mtid¥ g‰¿a ntW brŒâfŸ bjÇaÉšiy. MÆD«,

gDtY¡F Kjyha ntjeh‹»‰g©Liu¤j be¿òJ¡»¥ giHa j§fŸ

kDÉD¡F K«ko eh‹koahŠ nrhH‹kâ¡Fil¡Ñœ mwªjË®¥g ts®¤j thW«

v‹W fÈ§f¤J¥ guÂÆš3 F¿¥ãl¥ bg‰WŸs K«KonrhHnd ïuhrknfªâu‹ v‹W fUJtj‰F ïlKsJ.m‹¿í«,

‘m¥gHüšghlut¤ bj‹du§f nkah‰F¥ g‹kÂahšMlut¥ ghaš mik¤njhD« ’


2. The Colas, Vol. I, pp. 316 and 317.

3. fÈ§f¤J¥guÂ, ïuhrghu«gÇa«. gh. 28.


v‹D« É¡»uknrhH‹ cyhtofshš1 mt‹ mu§fehjÇl« m‹ò ó©L m¥bgUkhD¡F¥ bgh‹dhY«kÂahY« mutizbah‹W mik¤jd‹ v‹gJm¿a¥gL»‹wJ. m¡ nfhÆÈš ïuhrknfªâu‹ âUåâv‹D« ãuhfhu« x‹W« mt‹ vL¥ã¤jh‹ v‹WnfhÆbyhGF v‹w üš TW»‹wJ.2fÈ§f¤J¥ guÂÆšïu©lh« ïuhnrªâuD¡F« åuuhnrªâuD¡F« eLÉšit¤J K«Ko nrhH‹ ghuh£l¥ bg‰WŸsh‹. m›thnwÉ¡»uknrhH‹ cyhÉš ïu©lh« ïuhnrªâuD¡F«åuuhnrªâuD¡F« ïilÆš âUtu§f¤ âU¥gÂ òÇªjïuhrknfªâu‹ òfH¥g£oU¡»‹wh‹. vdnt, ra§bfh©lh® T¿a K«Ko nrhHnd âUtu§f¤ âU¥gÂòÇªj ïuhrknfªâu‹ v‹W m›tháÇa® fhy¤â‰Fm©ikÆÈUªj x£l¡T¤jU« fUâíŸsd® v‹gJe‹F És§Fjš fh©f.

ïÅ, K«Ko nrhH‹ v‹gh‹ ïu©lh« ïuhnrªâuD¡F¤ j«ãí« åuuhnrªâuD¡F¤ jikaD« Mt‹v‹gJ âUkHgho, âUtšy« v‹D« C®fËYŸsfšbt£L¡fshš òy¥gL»‹wJ.3 ïu©lh« ïuhnrªâu‹mtD¡F¢ nrhHgh©oa‹ v‹D« g£l« tH§»dh‹v‹W m¡fšbt£L¡fns cz®¤J»‹wd. Mfnt,kJiukhefÇš mur¥ãuâÃâahÆUªJ gh©oaeh£ilí« nru eh£ilí« murh©L tªj K«KonrhHnd nrhHeh£oš ïstuR¥g£l« bg‰w ehËšïuhrknfªâu‹ v‹D« bga® vŒâÆU¤jš nt©L«v‹gJ e‹F JÂa¥gL«. Mjyhš, ïuhrknfªâu‹v‹gh‹ ïu©lh« ïuhnrªâuDila òjšt‹ v‹WTWtJ bghUªjhik fh©f. m‹¿í«, e« ïuhnrªâu‹j‹ k¡fŸ mWt®¡F« c¤jknrhH‹, Érahya nrhH‹,nrhH nfus‹, nrhH#dfuhr‹, RªjunrhH‹, nrhHf‹d¡

1. É¡»uknrhH‹ cyh, tÇfŸ 40-42.

2. nfhÆš xGF, g¡. 3.

3. S. I. I., Vol. V, Nos, 489 and 647.


F¢áuhr‹ v‹D« g£l§fŸ tH§»dh‹ v‹W« m¥òjšt®fS¡FÇa ïa‰bga®fŸ ïit ba‹W« âUkHghoÆYŸs xU fšbt£L cz®¤J»‹wJ.1m¥bga®fSŸ, ïuhrknfªâu‹ v‹D« bga® fhz¥glhikna,m¥bgaUila murFkhu‹ ïuhnrªâuDila òjšt‹mšy‹ v‹gij xUjiyahf tÈíW¤jš m¿a¤j¡fJ.ïu©lh« ïuhnrªâu‹ j‹ Kj‰òjštD¡F c¤jknrhH‹ v‹D« g£l« tH§»dh‹ v‹W fšbt£L¡fŸTW»‹wdnta‹¿2 ïuhrknfªâu‹ v‹D« g£l«tH§»dh‹ v‹W ah©L« TwÉšiy. vdnt, ïuhrknfªâu‹ v‹gh‹ ïu©lh« ïuhnrªâu‹ kf‹ mšy‹v‹gJ« j«ãnaaht‹ v‹gJ« e‹F òy¥gLjš fh©f.

ïÅ, ‘kDÉD¡F K«Ko eh‹koahŠ nrhH‹’v‹w fÈ§f¤J¥guÂ¥ ghlY« ‘jUkbe¿ Ã‰g kDbe¿ el¤âa nfhÉuh# nfrÇt®kuhd cilah® $ïuhrknfªâunjt®’ v‹w fšbt£L¥ gFâí« mt‹br§nfh‰ áw¥igí« Úâ kh©ãidí« bj‰bwdÉs¡» Ã‰wš m¿a‰ghyjh«. mt‹ ïsturdhŒ ïUªjnghnj ïwªjd‹ v‹W bjÇ»wJ.

e« ïuhnrªâuD¡F« f§ifbfh©l nrhHòunkjiyefuhÆUªjJ v‹gJ âUkHgho Kjyhd C®fËYŸs fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»wJ.3 ïtD¡FkidÉa® áy® ïUªJŸsd®. mt®fSŸ »HhdofŸ,4

âiunyh¡»a KilahŸ5 v‹w ïUtiu¤jÉu k‰iwnah® bga®fŸ bjÇaÉšiy. ïtD¡F¥ òjšt®fŸmWt® ïUªjd®. mt®fŸ, ïuhnrªâu nrhH‹, KifaÉHy§fš Kobfh©l nrhH‹, nrhH nfus‹, flhu§bfh©l nrhH‹, gobfh©l gšòfœ Kobfh©l

1. S. I. I., Vol. V, No. 644.

2. Ibid, No. 647.

3. Ibid.

4. T.A.S., Vol. I, page 165.

5. S. I. I., Vol. V, No. 512.


nrhH‹, ïu£lgho bfh©l nrhH‹ v‹ngh®1 m›tWt®¡F« ït‹ c¤jk nrhH‹ Kjyhd g£l§fŸ tH§»íŸsd‹.2 ïtD¡F kJuhªjf nrhH‹, ÃUngªâunrhH‹ v‹D« ïU ngu‹kh®fS« ïUªjd®.3

ïtDila kfŸ kJuhªj» v‹ghŸ. mtŸ ÑiH¢rS¡»a k‹ddh»a ïuhruhr enuªâu‹ kfD« f§ifbfh©l nrhH‹ kfŸ tÆ‰W¥ nguDkh»aïuhnrªâuD¡F kzŠbrŒJ bfhL¡f¥bg‰whŸ.m›åuuhnrªâund ãwF nrhH ïuh¢áa¤âš murh©lKj‰ Fnyh¤J§f nrhH‹ v‹gJ czu‰ghyJ.4

ïÅ, ï›Éu©lh« ïuhnrªâu‹, ehlf« KjyhdfiyfË‰ bgU« g‰Wilat‹ v‹gJ«, j‹ K‹ndh®fËl¤âš m‹ò« kÇahijí« cilat‹ v‹gJ«jŠir ïuhruhnr¢Ru ehlf« eo¤j‰F M©L x‹¿‰F120 fybeš Ãtªjkhf ït‹ mË¤JŸsikahše‹f¿a¡»l¡»‹wd.5

ït‹ M£áÆ‹ 12-« M©L¡fšbt£blh‹W6

ikN® ïuh¢áa¤âš csJ. m›th©o‰F¥ ãwF ït‹fšbt£L¡fŸ ah©L« fhz¥glhikÆ‹ ït‹». ã. 1063-š ïwªjd‹ v‹gJ â©z«.

ïÅ, ïuhnrªâu‹ fhy¤J¡ fšbt£L¡fisMuhíÄl¤J ït‹ M£áÆš muáaš mâfhÇfshfî«FWÃyk‹duhfî« ïUªjt® bga®fŸ bjËthf¥òy¥gL»‹wd. Mdhš mt®fis¥ g‰¿a tuyh‰iw

1. S. I. I., Vol. V, No. 644.

2. ït‹ j‹ cl‹ãwªjh®¡F« k¡f£F« tH§»íŸs g£l§fŸ gy. mt‰WŸ,nrhHgh©oa‹, nrhHnfus‹, nrhHf§f‹ v‹D« g£l« bg‰wt®fŸ gh©oanfus f§fehLfS¡F mur¥ãuâÃâfshf ïUªJ mt‰iw M£á òÇªnjh®Mt®. nrhH mnah¤âauhr‹, nrhH f‹d¡F¢áa‹ Kjyhd g£l« bg‰wt®fŸmt‰iw¡ bfsut¥ g£l§fshf¥ bg‰wtuhjš nt©L«.

3. S. I. I., Vol. V, No. 489.

4. Ep. Ind., Vol. V, Chellur Plates, Verses 11 and 12.

5. S. I. I., Vol II, No. 67.

6. Ep. Car., Vol. IV, Hg. 115.


m¿a ïayÉšiy. vÅD« mt®fSŸ áyiu <©L¡F¿¥ãLjš V‰òilanjah«.

1. ÄyhLila‹ euá§ft®k‹: ït‹,âU¡nfhtÿÇÈUªJ bfh©L kiyakhdh£il M£áòÇªj xU FWÃyk‹d‹. ït‹ e« ïuhnrªâuD¡Ff¥gŠ brY¤â tªjt‹. ït‹ M£á¡fhy¤âšjh‹âUnfhtÿÇYŸs âUkhš nfhÆš fU§f‰ nfhÆyhfvL¥ã¡f¥ bg‰wJ. ïtid ‘euá§ft®k® v‹W mãnõf«g©Â KofÉ¤J ÄyhL ïu©lhÆu« óÄí« M©lÄyhLilah® euá§ft®k®’ v‹W âU¡nfhtÿ®¡fšbt£L1 x‹W F¿¥ãLtJ m¿a‰ghyJ.

2. nrdhgâfŸ #aKÇ ehlhœth‹: ït‹ïuhnrªâu nrhHDila gil¤jiyt®fSŸ xUt‹.ïtid¥g‰¿a fšbt£blh‹W <Heh£oš ïU¤jyhš2

ït‹ mªeh£oš ngh® Ãfœ¤âa nrhH® gil¤jiytdhjš nt©L« v‹gJ« áy M©LfŸ m§Fmur¥ãuâÃâahf ïUªâU¤jš TL« v‹gJ« e‹f¿a¥gL«. miua‹ ïuhruhrdhd åuuhnrªâu #aKÇehlhœth‹ v‹W fUñ®¡ fšbt£oš3 F¿¡f¥bg‰wjiyt‹ ïtndaht‹.

3. nrdhgâ miua‹ fl¡f§bfh©l nrhH‹ïuhruhr mÂKÇ ehlhœth‹: ït‹ ïuhnrªâunrhHDila gil¤jiyt®fSŸ xUt‹. ïtDilaC® âUitahW v‹W bjÇ»wJ. ït‹ âUkHgho¡nfhÆÈš bgh‹dh® nkÅa® âUîUt« x‹Wbr«ãdhš vGªjUSÉ¤J4 mj‰F ehŸ tÊgh£o‰FÃtªjkhf Ãy« mË¤JŸsh‹. m‹¿í«, mj‰F¥ gymÂfy‹fS« bfhL¤JŸsd‹. Mfnt, ït‹ irtrka FutÇl¤J« ngu‹òilat‹ v‹gJ bjŸËJ.

1. Ep. Ind., Vol. VII, No. 19 K. pp. 145 and 146.

2. S. I. I., Vol. IV, No. 1408.

3. S. I. I., Vol.III, No. 21.



4. gŠreâthzdh»a kJuhªjf¤ jÄœ¥nguiua‹: ït‹ ïuhnrªâu nrhHDila j©lehaf®f£F¤ jiyt‹; kJuhªjf¤ jÄœ¥ nguiua‹v‹D« g£l« bg‰wt‹. ït‹ ikN® ïuh¢áa¤âšf§feh£L¡ fšbt£blh‹¿š2 F¿¥ãl¥ bg‰¿U¤jyhš mªeh£il ah©Ltªj nrhzh£L¤ jiyt‹Mjš nt©L«.

5. ntshs¡T¤j‹ M»a br«ãa‹ _ntªjntsh‹: ït‹ ïuhnrªâuDila muáaš mâfhÇfSŸxUt‹; murdhš tH§f¥bg‰w br«ãa‹ _ntªj ntsh‹v‹D« g£l« cilat‹. murdJ c¤juÉ‹goâUth%®¡ nfhÆÈš f®¥g¡»uf«, m®¤jk©lg«Kjyhdt‰iw¥ bgh‹ ntŒªJ òfœ vŒâat‹.2

6. nrdhgâ ra§bfh©lnrhH ãukhâuhr‹:ït‹ ïuhnrªâuDila gil¤jiyt®fSŸ xUt‹;mªjz® Fy¤âd‹. br§f‰g£L Íšyh kÂk§fy¤âYŸs xU fšbt£L3 ït‹ jhah® fhk¡f›it v‹ghŸm›ñ®¡ nfhÆY¡F ïiwÆÈ Ãy« mË¤j brŒâiacz®¤J»‹wJ.

7. cjaâthfu‹ T¤jhoahuhd åuuhnrªâukHtuha‹: ït‹ ra§bfh©l nrhHešÿ® v‹D«vU¡f£lhŠ nrÇÆš thœªJbfh©oUªj xU jiyt‹.ït‹ ïuhnrªâu nrhHDila cl‹ T£l¤jâfhÇfSŸxUt‹ v‹gJ ït‹ murh§f c¤juîfËš ifbaG¤â£LŸsikahš òydh»‹wJ.4

1. Ep. Car., Vol. X, KL. 107.

2. Ins. 669 and 675 of 1919.

3. S. I. I., Vol. III, No. 29.

4. Ibid, No. 21.


14. åuuhnrªâunrhH‹».ã.1063-1070

ï›turnuW« f§ifbfh©l nrhHDila òjšt®fSŸ xUt‹. ït‹ m›ntªj® bgUkhDila kidÉkh®fSŸ ahUila kf‹ v‹gJ òy¥glÉšiy. br§f‰g£L Íšyh âUK¡TlÈYŸs fšbt£blh‹¿šfhz¥gL« ‘$åu uhn#ªâu njt® M£il¤ âUehŸMtÂ¤ â§fŸ âUthÆÈa¤âš’1 v‹w brh‰bwhl®fshš ï«k‹d‹ MtÂ¤â§fŸ MÆÈa ehË‰ ãwªjt‹v‹gJ e‹f¿a¡»l¡»‹wJ. âUbt©fh£oš â§fŸnjhW« MÆÈa ehËš ïiwt‹ âUkŠrdkho¤âUÉHh vGªjUStj‰F ït‹ M£áÆ‹ ïu©lh«M©oš Ãtªj« Él¥bg‰ ¿U¥gJ«2 mj‰F¢ rh‹whjšfh©f. m‹¿í«, âUbth‰¿ô®¡ nfhÆÈš MÆÈaehËš áw¥òÉHh x‹W el¤Jtj‰F ït‹ muáašmâfhÇfSŸ xUtdh»a raá§f Fyfhy ÉG¥giua‹v‹gt‹ V‰ghL brŒâU¥gJ«3 m¢brŒâia tÈíW¤âÃ‰wš m¿a¤j¡fJ.

br§f‰g£L Íšyh nah» kšytu¤âYŸsfšbt£blh‹W ïtdJ M£áÆ‹ VHh« M©lh»arf« 991-š tiua¥bg‰WŸsJ4 m‹¿í«, á¤ö® Íšyhrhuhy v‹D« CÇš »il¤j br¥ngLfËY« ïtdJM£áÆ‹ VHh« M©lh»a rf« 991-š ït‹bgU§bfhil tH§»a brŒâ F¿¡f¥g£LŸsJ.5


2. S. I. I., Vol. V, No. 976.

3. Ins. 136 of 1912.

4. Ins. 273 of 1904.

5. Ep. Ind., Vol. XXV, No. 25.

202


vdnt, ït‹ rf« 984-¡F¢ rkkhd ». ã. 1062-M«M©oš g£l§f£l¥ bg‰¿U¤jš nt©L« v‹gJâ©z«. Mfnt, ït‹ jikadh»a ïu©lh«ïuhnrªâunrhH‹ jh‹ ïw¥gj‰F Xuh©o‰F K‹dnuïtD¡F ïstuR¥ g£l« f£o¢ áw¥ã¤jddhjšnt©L«. ». ã. 1063-š mt‹ ïwªjîl‹ ït‹ nrhHïuh¢áa¤â‰F¢ r¡fut®¤âahf KoN£l¥bg‰W¢br§nfhš brY¤Jth dhÆd‹.

ïtD¡FK‹ M£áòÇªj ïu©lh« ïuhnrªâunrhH‹ gunfrÇ v‹D« g£l« òidªJ bfh©LïUªjikahš, nrhHk‹d®fË‹ xGfyh‰¿‹go ït‹ïuhrnfrÇ v‹D« g£l« òidªJ murh©lh‹.

ï›ntªjD¡F cÇadthf ïu©L bkŒ¡Ñ®¤âfŸït‹ fšbt£L¡fËš fhz¥gL»‹wd. mt‰WŸ‘âUts®âuŸòa¤J’ v‹W bjhl§F« bkŒ¡Ñ®¤âÄf¥bgÇaJ; ïtdJ M£áah©LfŸ Vw Vw mJts®ªJbfh©nl bršY»‹wJ. tuyh‰W©ikfiscz®ªJ bfhŸtj‰F mJ bgÇJ« ga‹gLtjhF«.k‰bwhU bkŒ¡Ñ®¤â ‘åunk Jizahfî« âahfnkmÂahfî«’ v‹W bjhl§F»‹wJ. mJ Äf¢ á¿ajhÆD« ïtdJ åu¢brašfŸ všyht‰iwí« bjhF¤JÄf mHfhf¡ TW»‹wJ. M£áah©LfŸ Vwnt, mJî«áy ntWghLfis milªJŸsJ. vÅD«, ïtdJM£áÆ‹ VHh« M©oš m~J xU Ãiyia vŒâm›tsÉš Ã‹W ÉL»wJ.

mJ

åunk Jizahfî« âahfnk mÂahfî«br§nfhnyh¢á¡ fU§fÈ foªJbj‹did¤ jiybfh©L nruid¤ âiw bfh©Lá§fsnjr« mo¥go¤J bt§fs¤jhftkšyid I«ko bt‹f©Lnt§ifehL Û£L¡bfh©L


j‹Dl‹ ãwªj K‹dt® ÉujKo¤JtªJ gÂªj É#ahâ¤j®¡F k©lykUË¡fHyilªj k‹d®¡F¡ flhubk¿ªJ bfhL¤jUË¢nrhnkRtuid¡ f‹dlnjr§ ifÉl¤ Ju¤â¤j‹doailªj rS¡» É¡»ukhâ¤jidv©oir ÃfH¡ f©oif f£oïu£lgho VHiu ïy¡fK« v¿ªJbfhL¤jUËÉ#a á«khrd¤J cyfKGJilahnshL«å‰¿UªjUËd r¡futu®¤âfŸ$ åuuhn#ªâu njt®1

v‹gjh«.

ï¢áW bkŒ¡Ñ®¤â, ga‹glh¥ òidªJiufË‹¿ït‹ tuyh‰W©ikfis És¡»¢ bršY« ÃiyÆšmikªJŸsik fh©f.

ï›ntªj‹ j‹Dl‹ ãwªj K‹dt®nghšnguh‰wš gil¤j bgUåudhÆUªjikahš ïtdJM£á¡fhy« KGtJ« nghÇnyna fÊªjJ. ït‹ j‹jika‹kh® bfh©l Éuj¤ij¤ j‹ M£á¡fhy¤âšÃiwnt‰¿É£ljhf¤ j‹ fšbt£LfËš T¿ÆU¥gJF¿¥ãl¤j¡fJ. m‹¿í« ït‹ ‘Mftkšyid I«kobt‹f©L’2 v‹W j‹ fšbt£LfËš tiuªâU¥gjhš,nkiy¢rS¡»a k‹ddh»a Mftkšyid ït‹ nghÇšIªJKiw bt‹¿U¤jš nt©L« v‹gJ e‹F JÂa¥gL«. Mfnt, ït‹ KoNoa ãwF ». ã. 1063-M«M©oš kWgoí« nkiy¢rS¡»a¥ngh® bjhl§»ÆU¤jš nt©L« v‹gJ xUjiy.

Fªjs ntªjdh»a Mftkšy‹ j‹ ïu©lh«òjštdh»a É¡»ukhâ¤j‹ nrhH ïuh¢áa¤â‹ všiyÆštdthá, Es«ggho v‹gdt‰¿‹ tlgFâÆš ïUªJbfh©L, j‹Dila ïuh¢áa¤â‹ bj‹gFâia¡

1. Charala Plates of Virarajendra Deva, Ep. Ind., Vol. XXV p. 263.

2. S. I. I., Vol, VII, No. 887.


f©fhÂ¤J tUkhW V‰ghL brŒâUªjh‹. 1 e«åuuhnrªâu‹ KoN£L ÉHhÉš <Lg£L¤ jiyefÇšj§»ÆUªj fhy¤âš É¡»ukhâ¤j‹ jd¡F m©ikÆšïUªj f§fgho eh£il¡ if¥g‰w Ka‹wd‹. mjida¿ªj åuuhnrªâu‹ bgU« gilíl‹ òw¥g£L¢br‹W, rS¡»a É¡»ukhâ¤jidí« mt‹ khrhkªj®fisí« nghÇš bt‹W, f§fgho¡ fs¤âÅ‹W«J§f¥g¤âiu ah‰¿‰f¥ghš Ju¤âdh‹.9 mJnt, ït‹KoNoaã‹ nkiy¢ rS¡»anuhL Ãfœ¤âa Kj‰nghuhF«.

ïÅ, nt§» eh£oš M£áòÇªJ bfh©oUªjÑiH¢rS¡»a® Kjš ïuhruhrnrhH‹ fhyKjšnrhH®¡F beU§»a cwÉduhfî« mt®fËl« bgU«g‰Wilatuhfî« ïUªJtªjd®. mjdhš tlòy¤âšm‹ndh®¡F¥ gifik ïšyhiknahL Mjuî« e£ò«v‹W« Ãiybg‰¿Uªjd. m¤jifa ÃiyÆš ÑiH¢rS¡»aiu v¡fhy¤J« it¤J¡bfhŸtj‰F¢ nrhHk‹d®fŸ Ka‹W mâš bt‰¿í« bg‰W É£ld®.mªÃiyÆš nkiy¢rS¡»a® j« jha¤âduh»a ÑiH¢rS¡»a® tÊtÊ¤ jk¡F¥ gifPuhíŸs nrhHnuhLnr®ªJ bfh©oU¥gij¡ f©L bgÇJ« tUªâ, m›ÉUtiuí« ãÇ¤JÉ£L¡ ÑiH¢rS¡»aiu¤ jk¡F c‰wJiztuhf mik¤J¡ bfhŸtj‰F¡ fhy§ fUâ¡bfh©oUªjd®. mj‰nf‰g ». ã. 1062-M« M©ošÑiH¢rS¡»a k‹dD« f§ifbfh©l nrhH‹ kUkfD«M»a ïuhruhr enuªâu‹ v‹gh‹nt§»eh£oš ïwªjh‹.nkiy¢rS¡»a k‹ddh»a Mftkšy‹ j‹ M£áÆ‹Ñœ nt§»eh£il¡ bfhz®j‰F« ÑiH¢ rS¡»aiu¥gÂa it¤J¤ j«nkhL nr®¤J¡ bfhŸStj‰F« mJntj¡f fhybk‹W fUâ, tdtháÆš j‹ ãuâÃâahf ïUªJbfh©oUªj khj©lehafdh»a rhK©luha‹

1. Ep. Car., Vol. VII, SK. Nos. 11, 83 and 152.

2. S. I. I., Vol. III, No.20.


v‹gtid¥ bgU«gilíl‹ nt§» eh£o‰fD¥ãdh‹.mij íz®ªj e« åuuhnrªâu‹ j‹ gh£l‹ ïuhruhrnrhH‹ fhyKjš beU§»a cwÉdh‰ ãÂ¡f¥g£oUªjnt§»eh£il¡ ifÉlhk‰ fh¡F« bghU£L¤ jhD«bgU«gilíl‹ m§F¢br‹W rhK©luhaDl‹ngh®òÇªJ mtidí§bfh‹wh‹1 Mfnt nkiy¢rS¡»a® j« jha¤âduh»a ÑiH¢rS¡»aiu¤j«nkhL nr®¤J¡ bfhŸtj‰F¢ brŒj Ka‰á á¿J«ga‹glhk‰ nghÆ‰W. rS¡»a j©lehaf‹rhK©luhaid åuuhnrªâu‹ nt§» eh£oš bfh‹wm¥ngh® ït‹ nkiy¢rS¡»anuhL ïu©lh« Kiwel¤âajhF«.

ïÅ, åuuhnrªâuD¡F« nkiy¢rS¡»aU¡F«_‹wh« Kiw Ãfœªj ngh®, »UZiz, J§fg¤âiuM»a ïU nguhWfS« TL« ïlkh»a Tlš r§fk¤âš». ã. 1064-M« M©oš eilbg‰wJ. ‘tlflby‹dtF¤j m¤ jhidia¡ flfËbwh‹whš fy¡»’ v‹Wåuuhnrªâu‹ fšbt£L x‹W TWtjhš, flšngh‹wbgU« gilia¤ âu£o¡bfh©L rhS¡»a® ïtndhLngh®òÇa tªâU¤jš nt©L« v‹gJ e‹F òydh»‹wJ. vdnt, ïU ju¤âdU« bgU« gilíl‹fL«ngh® òÇªjd® v‹gJ xUjiy. Tlš r§fk¤J2

Ãfœªj m¥ nghÇš nkiy¢rS¡»a j©lehaf®fsh»anfrt‹, nf¤jiua‹, khua‹, ngh¤jiua‹, ïnu¢ra‹v‹ngh® bfhšy¥g£ld®. gil¤jiytdh»a

1. S. I. I., Vol III. pages 34 and 66.

2. Tlš r§fk« v‹gJ J§ifí« g¤âiuí« TL« ïl¤âYŸs TlÈ v‹D«Cuhf ïU¤jš TL« v‹gJ áy® bfhŸif. (nrhH t«r rÇ¤âu«, g¡. 25)»UZizí« gŠr f§ifahWfS« TL« ïlnk Tlš r§fk« v‹gJ ntWáy® fU¤jhF«.(Dr. Fleet`s Article-Ep. Ind., Vol. XII, p. 298) kW Kiwí«ngh®òÇtj‰F m¡Tlš r§fk¤â‰nf åuuhnrªâuid Mft kšy‹miH¤jnghJ ït‹ fuªij v‹D« CÇš gilíl‹ xU â§fS¡F nkšmtid vâ® gh®¤J¡ fh¤J¡ bfh©oUªjd‹ v‹gJ ït‹ fšbt£lhšm¿a¥gL»wJ. Mfnt, m¡ fuªij v‹w CU¡F m©ikÆšjh‹ Tlš r§fk«ïUªâU¤jš nt©L« v‹gJ â©z«.


kJtzD« mur Fkhu®fsh»a É¡»ukhâ¤j‹,raá§f‹ v‹gt®fS« nkiy¢rS¡»a ntªjdh»aMftkšyD« vâ®¤J¥ ngh® òÇa Koahkš òw§fh£o XoÉ£ld®. åuuhnrªâu‹ bgU bt‰¿ vŒâMftkšyDila ghriwia K‰WifÆ£L, mt‹kidÉaiuí« g£l¤J ahidah»a ò£gf¥ãoiaí«tuhf¡ bfhoiaí« ahid Fâiufisí« k‰W« gybghUŸfisí« if¥g‰¿¡ bfh©L, bt‰¿ ntªjdhŒ¤j‹ jiyefuh»a f§ifbfh©l nrhHòu¤ij ailªJ,m§F bt‰¿ Ko No Érahãnlf« brŒJ bfh©lh‹.1

ï›ntªj‹ MftkšyndhL ngh®òÇªJ milªjbt‰¿fSŸ Tlš r§fk¤âš bg‰w bt‰¿na Äf¢áwªjjhF«. ra§bfh©lh®, x£l¡T¤j® M»a òyt®bgUk¡fŸ ïtid¥ g‰¿¡ TW« ïl§fËš všyh«ïtdJ Tlš r§fk¤J bt‰¿iana F¿¥ã£L¥ òfœªâU¤jyhš m›î©ikia e‹Fzuyh«. mjid,

Fªjsiu¡ Tlš r§fk¤J bt‹w nfhdga‹2

v‹D« fÈ§f¤J¥guÂ¥ ghlyhY«

-Tlyh®

‘ r§fk¤J¡ bfhŸS« jÅ¥guÂ¡ bf©ÂwªjJ§fkj ahid JÂ¤njhD«’3

v‹D« É¡»uknrhH‹ cyhÉdhY«,

‘ghltÇa guÂ gf£lÂåœTlyh® r§fk¤J¡ bfh©lnfh‹’4

v‹D« ïuhruhrnrhH‹ cyhÉdhY« m¿ªJbfhŸsyh«.


2. fÈ§f¤J¥guÂ, ïuhrghu«gÇa«, gh.29.

3. É¡»uknrhH‹ cyh, tÇfŸ, 42-44.

4. ïuhruhrnrhH‹ cyh, tÇfŸ, 49-50.


ïÅ, e« åuuhnrªâu‹ M£áÆ‹ eh‹fh« M©L¡fšbt£L¡fŸ ït‹ bgh¤j¥ã ntªjidí« 1

nfusidí« #dehj‹ j«ãiaí« gh©oa‹ Ótšyt‹kf‹ åunfrÇiaí« nghÇš bfh‹wh‹ v‹W TW»‹wd. vdnt, mªÃfœ¢áfŸ ». ã. 1065-M« M©ošÃfœªâU¤jš nt©L«. m›tur®fis¥ g‰¿ ï¥nghJx‹W« òy¥glÉšiy. åuuhnrªâu‹ fšbt£L¡fŸf‹ÅahFkÇÆY«2 gh©oa eh£oYŸs M‰ù®,âU¥g¤ö® Kjyhd C®fËY« fhz¥gL»‹wd. 3

m‹¿í«, ït‹ j‹ òjšt‹ f§ifbfh©l nrhH‹v‹gtid¢ nrhHgh©oa‹ v‹D« g£l¤Jl‹ ». ã.1064-š gh©o eh£oš mur¥ãuâÃâahf mk®¤âdh‹v‹W âUbt©fh£L¡ fšbt£L x‹W cz®¤J»‹wJ.4 ïªÃiyÆš ït‹ gh©oandhL ngh® bjhL¤jik¡F¡ fhuz« bjÇaÉšiy. mur¥ ãuâÃâahÆUªjj‹ òjštD¡F ml§fhkš cŸ eh£oš FH¥gK«fyfK« c©Lg©Â¡ bfh©oUªjik g‰¿ ït‹gh©o eh£o‰F¢ br‹W m›åunfrÇia¥ nghÇšbfh‹¿U¤jš TL«.5 ». ã. 1066-M« M©oš ït‹ nrueh£oYŸs cjifÛJ gilbaL¤J¢ br‹wnghJ nruk‹d®fŸ vâ®¤J¥ ngh®òÇí« M‰wÈ‹¿¥ bgÇJ«mŠá Xo bahËªjd® v‹W«, ã‹d® mt®fŸ f¥gkhfmË¤j ahidfisí« ãwbghUŸfisí« bg‰W¡bfh©L âU«ãdh‹ v‹W« br§f‰g£L ÍšyhkÂk§fy¤âYŸs xU fšbt£L«, âUK¡TlÈYŸsxU fšbt£L«6 cz®¤J»‹wd. m›thW m¢rK‰W

1. S. I. I., Vol. 3 No. 20; Ep. Car., Vol. IX, cp. 85. bgh¤j¥ãehL bjh©ilk©ly¤â‰F tl¡nf fl¥ig ÍšyhÉÈUªj xU ehL. mªeh£L ntªj‹vj‰fhf¡ bfhšy¥g£lh‹ v‹gJ bjÇaÉšiy.

2. Ins. 400 of 1930.

3. Ins. 401 of 1930.

4. S. I. I. Vol. V, No. 976.




åuuhnrªâuD¡F¤ âiw brY¤âa nru k‹d®fŸ aht®v‹gJ ï¥nghJ bjÇaÉšiy. m‹ndh® nrhH®¡Fml§»a FWÃy k‹duhÆUªJ ã‹d® Ku©g£ltuhjš nt©L«. mJ g‰¿na åuuhnrªâu‹ mt®fŸeh£o‹nkš gilbaL¤J¢ bršynt©oaJ ï‹¿aikahjjhÆ‰W vdyh«.

ïÅ, ï›ntªj‹ MftkšyndhL eh‹fh« Kiwel¤âa ngh® Muha‰ghyjhF«. m~J v›Él¤âšeilbg‰wJ v‹gJ bjËthf¥ òy¥glÉšiy. vÅD«fšbt£L¡fË‹ Jiz bfh©L gh®¡F§fhš, m~J X®M‰¿‹ g¡f¤âš ».ã.1066-« M©o‹ ã‰gFâÆšeilbg‰¿U¤jš nt©L« v‹gJ cŒ¤Jzu¥gL»wJ.nrhH®¡F« nkiy¢ rS¡»a®¡F« Ãfœªj ngh®fŸvšyh« bgU«ghY« J§fg¤âiu, »UZiz v‹D«nguhWfË‹ g¡f§fËšjh‹ elªJŸsd. Mfnt,eh‹fh« nkiy¢rS¡»a¥ nghU« m›Éu©oDŸx‹¿‹ g¡f¤âšjh‹ eilbg‰wjhjš nt©L«. mâšnkiy¢rS¡»a® ngÇH¥ã‰F« bgUªJ‹g¤â‰F«cŸshÆd®. rS¡»a j©lehaf®fsh»a kšÈa©z‹,kŠá¥iga‹, ãuknjt‹ mnrhifa‹, r¡âa©z‹,åkŒa‹, t§fhu‹ v‹ngh® åuuhnrªâudhš bfhšy¥g£liknahL f§f‹, Es«g‹, fhlt®nfh‹, itJ«guha‹ v‹D« mur®fS« m¥nghÇš cÆ®Ú¤jd®.mjid íz®ªj Mftkšy‹ bgÇJ« tUªâ¥ gÊbahLthœtâD« rhtJ rhy e‹W v‹bw©Â, cŸsKilªJJ‹òWthdhÆd‹. ãwF mt‹ xUthW njWjbyŒâ,kWgoí« åuuhnrªâundhL ngh® òÇªJ jd¡F ne®ªjbgU« gÊia¥ ngh¡f¡ fUâ¤ jhD« j‹ òjštU«K‹d®¤ njhšÉí‰w Tlš r§fk¤ijna ngh®¡fskhf¡bfh©L j‹ndhL ngh® òÇa tunt©L« v‹W«,m§‡d« thuhjŠáat® k‹dt® mšy® v‹W«, ngh®¥bgU« gÊ¥ òu£l® Mt® v‹W«, xU âUKf« vGâ». ã. 1067-š f§fhnf¤j‹ v‹gtÅl« bfhL¤J


mtid åuuhnrªâu‹ghš mD¥ãdh‹. mjid¥bg‰W¢ brŒâíz®ªj ï›ntªj‹, ‘áªijí« KfKªâU¥òa Äu©L« - VªbjÊš ctifnahL ïUkl§FbghÈa’ Iªjh« Kiw MftkšyndhL ngh® òÇtj‰Fmt‹ ÉU«ãathW bgU« gilíl‹ Tlšr§fk¤â‰F¢ br‹W, mj‰fÂ¤jhfîŸs fuªij v‹D«ïl¤âš mt‹ tUifia vâ®gh®¤J¡ bfh©oUªjh‹.m¤âU Kf¤âš F¿¡f¥ bg‰w ehS¡F¥ ãwF xU â§fŸtiuÆš ï« k‹d‹ m§F¡ fh¤J¡ bfh©oUªJ«,mt‹ K‹d®¤ bjÇÉ¤jthW tuÉšiy. mJg‰¿ ït‹bgUŠád§ bfh©L, ïu£lgho eh£oš m¥gFâÆÈUªj njtehj‹, á¤â, nfá v‹DŠ rS¡»a¤ jiyt®_tU« njh‰W¤ jÅ¤jÅahf KJFfh£o nahL«gongh®òÇªJ, gy ïl§fËš vÇô£o¤ J§fg¤âiu¡fiuÆš ehÅy« òfH xU bt‰¿¤ öQ« ÃWÉdh‹.m‹¿í«, ï›ntªj‹ Mftkšyid¥nghš X® cUt«mik¤J¡ fG¤â‰ f©oif ó£o, mtD« mt‹k¡fS« jd¡fŠá cyf¿a IªJKiw KJFfh£o XoabrŒâia xU gyifÆš vGJÉ¤J, mjid mj‹ kh®ãšbjh§fÉ£L k‰WŠ áy mtkhd§fS« brŒÉ¤jd‹. ãwF,‘mt‹ if¥g‰¿ÆUªj nt§» eh£il Û£fhkš âU«òtâšiy; tšytdh»š tªJfh¡f’ v‹W brhšÈaD¥ãÉ£L, ït‹ nt§» eh£il neh¡»¢ br‹wh‹.1

ïÅ, Mftkšy‹ jhnd bjÇÉ¤jthW F¿¤j ehËšTlš r§fk¤âš åuuhnrªâundhL ngh® òÇa thuhik¡F¡fhuz« bjËthf¥ òy¥glÉšiy. åuuhnrªâu‹fšbt£L¡fŸ, mt‹ m¢rK‰W nkšfl‰g¡f« XoxËªjh‹ v‹W cz®¤J»‹wd. Mdhš, mt‹ âObu‹WRunehí‰W gy kU¤Jt§fŸ brŒJ« ga‹glhikÆ‹,J‹g« bghW¡fKoahkš J§fg¤âiu ah‰¿‰F¥nghŒFUt®¤â v‹DÄl¤âš ». ã. 1068-M« M©Lkh®¢R¤â§fŸ 30-M« ehËš ÚÇš _œ» cÆ® Jwªjh‹

1. S. I. I., Vol. III, No. 30.


v‹W ikN® eh£oYŸs xU fšbt£L m¿É¡»‹wJ.1

m‹¿í« É¡»ukh§fnjt rÇjK« m›thnw TW»‹wJ.2

m~J c©ik¢ brŒâahfî« ïU¡fyh«. Mdhš,mªÃfœ¢á åuuhnrªâuD¡F¤ bjÇahj‹nwh? mjdhšjh‹ ït‹ bgU§ nfhg§bfh©L, mt‹ bghŒa‹v‹W« òu£l‹ v‹W« fUâ mtid¥nghšcUbth‹wik¤J, mjid¥ gštif mtkhd§fS¡Fc£gL¤âd‹ v‹f.

m§‡d« Mftkšy‹ cÆ®JwªjnghJ mt‹ïu©lh« òjšt‹ É¡»ukhâ¤j‹ v‹gh‹ â¡FÉraŠbrŒa¥òw¥g£L, nt§»eh£ilí« r¡fu¡ nfh£l¤ijí« j‹do¥gL¤â, »UZizah‰w§fiu¡F tªJj§»ÆUªjh‹ v‹W« mªeh£fËš j‹ jªij ïwªjiknf£L¥ bgÇJ« tUªâ jh‹ brŒant©oa ïWâ¡fl‹fis m§F¢ brŒJ Ko¤jh‹ v‹W« ãšAz®T¿íŸsd®.3 vdnt, Mftkšy‹ ïw¥gj‰F K‹d®,». ã. 1067-M« M©oš nt§»ehL É¡»ukhâ¤jdhšif¥g‰w¥g£oU¤jš nt©L« v‹gJ â©z«. MÆD«,mJ, beL§fhy« nkiy¢ rS¡»a® M£á¡F c£g£oU¡fÉšiy v‹gJ mnjah©oš e« åuuhnrªâu‹,‘jh‹4 if¡bfh©l nt§if e‹dhL-Û£L¡ bfh©lyhšÛŸ»y« nf£L Ú-tšydh»š tªJ fh¡bf‹W brhšÈ’É£L¡ Tlš r§fk¤âÈUªJ gilíl‹ òw¥g£Lnt§»ehL neh¡»¢ br‹wh‹ v‹W ïtdJ fšbt£Lx‹W TWtjhš e‹f¿a¡ »l¡»‹wJ.5 m§‡d« nt§»ehL neh¡»¢ br‹w åuuhnrªâuid nkiy¢rS¡»aj©lehaf®fsh»a rdehj‹, ïuhrkŒa‹, â¥gur‹v‹ngh® gilíl‹ tªJ »UZizÆ‹ fiuÆš jL¤jd®.

1. Ep. Ind. Vol. VII. SK. 136.

2. É¡»ukh§f njtrÇj«, mâfhu« 4, 44-68.

3. É¡»ukh§f njtrÇj«, mâfhu§fŸ 3,4.

4. jh‹ v‹wJ <©L Mftkšyid v‹f.

5. S. I. I., Vol. III, No.30.


ïU ju¤âd®¡F« Érathil ef®¡f©ikÆš bgU«ngh®eilbg‰wJ. mâš rS¡»a j©lehaf®fŸ njhšÉí‰W¤ j« cÆ® ãiH¤njho¡ fhdf¤â‹f© xËªjd®.ãwF ït‹ nfhjhtÇah‰iw¤ jh©o, fÈ§f« VG§flªJ r®¡fu¡nfh£l¤â‰F m¥ghY« gilíl‹br‹W nt§»eh£il¤ âU«g¡ if¥g‰¿dh‹; ïWâÆšj‹ghš mil¡fy« òFªj ÑiH¢rS¡»a k‹ddh»aVHh« Érahâ¤jÅl« mªeh£il mË¤JÉ£L, bt‰¿ntªjdhŒ¤ j‹ jiyef®¡F¤ âU«ãdh‹.

ït‹ ïu©lh« KiwÆY« nt§ifÆš Ãfœ¤âanghÇš bt‰¿ vŒâaikahš nkiy¢rS¡»a® v©z«Ãiwntwhk‰ nghÆ‰W. vdnt, ït‹ nt§»ehL g‰¿¤j‹ jika‹khÇD« ÄFªj ftiy bfh©oUªjikF¿¥ãl¤j¡fjhF«.

ïÅ, åuuhnrªâu‹ bkŒ¡Ñ®¤âÆš F¿¡f¥ bg‰WŸsngh® Ãfœ¢áfSŸ, ït‹ <Heh£L k‹d‹ ÉraghFîl‹òÇªjnghU« x‹whF«; m~J ïtdJ M£áÆ‹ Iªjh«M©L¡ fšbt£L¡fSŸ x‹¿š kh¤âu« fhz¥gL»wJ.1 vdnt, mJ ». ã. 1067-M« M©oš eilbg‰wjhjšnt©L«. <Hk©ly¤â‹ bj‹Ñœ¥gFâah»a nuhfzeh£il¤jÉu k‰w¥gFâfŸ všyh« nrhH® M£á¡Fc£g£oUªjd v‹gJ K‹d®¡ Tw¥g£LsJ. mªjnuhfz eh£oÈUªj ÉraghF v‹D« ntªj‹ nrhH®M£áia xÊ¤J <Hk©ly« KGtijí« j‹ MSifÆ‹Ñœ mik¥gj‰F¥ bgÇJ« Ka‹wh‹. mjida¿ªjåuuhnrªâu‹ bgU«gil bah‹iw¡ f¥gš tÊahf<Heh£o‰F mD¥ãdh‹. m¥gil m§F¢ br‹WÉraghFnthL ngh®òÇªJ mtid XobahËíkhWbrŒjnjhL mt‹ kidÉia¢ áiw¥gL¤â¡ bfh©L«ms¥gU« bghUSl‹ âU«ã‰W. m¥nghÇ‹ gadhf<Hk©ly« KGtJ« åuuhnrªâu‹ M£á¡F cŸshÆ‰Wv‹W ït‹ fšbt£L cz®¤J»‹wJ. ÉraghFÉ‹

1. Ep. Ind., Vol, XXI, No. 38.


Ka‰áí« v©zK« Ãiwntwhk‰ nghd brŒâ kfht«r¤jhY« e‹f¿a¥gL»‹wJ. Mdhš åuuhnrªâu‹fšbt£o‰F« kfht«r¤â‰F« xU áW ntWghLfhz¥gL»‹wJ. åuuhnrªâu‹ ÉraghFit ml¡Ftj‰F¡ flš milahJ gy fy§fËš xU bgU«gilia¢ nrhH eh£oÈUªJ <Heh£o‰F mD¥ãdh‹v‹W fšbt£L m¿É¡»‹wJ. kfht«rnkhåuuhnrªâu‹ ÉraghFÉ‹ Ka‰áia a¿ªjîl‹<H¤âš òy¤â efu¤âÈUªj j‹ gil¤jiyt‹xUtid nuhfz eh£o‰F¥ bgU«gilíl‹ mD¥ã,mtid¥ nghÇš bt‹W ml¡FkhW brŒjh‹ v‹WTW»‹wJ. ïJnt ï›Éu©o‰FKŸs ntWghlhF«.ÉraghF, nrhH® gil¡F K‹ Ã‰F« M‰wÈ‹¿ XoxËªjtdhÆD«, áy M©Lf£F¥ ãwF nuhfz¤âÈUªJ bfh©L <Hk©ly¤â‹ M£áia Û©L«if¥g‰¿dh‹ v‹W bjÇ»‹wJ. Mfnt, mt‹åuuhnrªâu‹ gil¤ jiyt‹ghš njhšÉí‰nwhoaã‹Û©L« tªJ m¥gFâÆš jh‹ ïUªjddhjš nt©L«.

ïÅ, åuuhnrªâudJ M£áÆ‹ VHh« M©L¡fšbt£L, ït‹ j‹ fHyilªj ‘k‹d®¡F¡ flhu«v¿ªJ bfhL¤jUË’ dh‹ v‹W TW»‹wJ. ït‹ jªijah»a f§ifbfh©l nrhH‹ ». ã. 1025-š $ É#auh¢áa¤â‹ nkš gilbaL¤J¢ br‹W flhu¤jurdh»a r§»uhk Érnah¤J§ft®kid¥ nghÇš bt‹Wtªj brŒâ K‹d® És¡f¥g£LŸsJ. ». ã. 1068-M«M©oš j‹ghš mil¡fy« òFªj flhu¤jur‹ bghU£L,åuuhnrªâu‹ mªeh£o‹ ÛJ gilbaL¤J¢ br‹W,mjid¡ if¥g‰¿ m›turD¡ fË¤jh‹.1 j‹ eh£ilïHªJ nrhzh£o‰F tªJ mil¡fy« òFªj flhu

1. ï¡flhu¥ gilbaL¥ò Ãfœªj nghJ åuuhnrªâu‹ neÇš mªeh£o‰F¢bršyÉšiy; Mdhš nrhH eh£L¥ gil¤ jiyt® áyiu mD¥ã¥ ngh®Ãfœ¤âddhjš nt©L«. ït‹ j§ifÆ‹ òjšt‹ Kj‰ Fnyh¤J§fnrhHD« ï¥gilbaL¥ã‰ fyªJbfh©L flhuŠbr‹W m›turD¡F cjÉòÇªjh‹ v‹W bjÇ»wJ.


k‹d‹ aht‹ v‹gJ« mt‹ mjid¤ j‹ giftdh»aãweh£lurÅl« ïH¡f ne®ªjjh m‹¿¤ j‹ jha¤âd®ghš ïH¡f ne®ªjjh v‹gJ« òy¥glÉšiy. vÅD«åuuhnrªâu‹ ngUjÉÆdhš mt‹ jd¡FÇa eh£ilÛ©L« bg‰wik F¿¥ãl¤j¡fJ. ‘åunk Jizahfî«’1 v‹W bjhl§F« ïtdJ á¿a bkŒ¡Ñ®¤âÆšjh‹ flhu¥ gilbaG¢á brhšy¥g£LŸsJ.

ïÅ, ïtdJ bkŒ¡Ñ®¤âÆš,

‘nrhnkRtuid¡ f‹dlnjr§ ifÉl¤Ju¤â¤j‹doailªj rS¡» É¡»ukhâ¤jidv©oir ÃfH¡ f©oif f£oïu©lgho VHiu ïy¡fK«v¿ªJ bfhL¤jUË dh‹’

v‹W Tw¥g£oU¥gJ Muha‰ghyjhF«.

nkiy¢rS¡»a k‹ddh»a Mftkšy‹ ». ã.1068-š ïwªjã‹d® ïsturdhÆUªj mt‹ Kj‰òjšt‹ ïu©lh« nrhnkRtu‹ KoN£l¥ bg‰wh‹.2

m¢rka¤âš åuuhnrªâu‹ gilbaL¤J¢ br‹W mdªj¥ó®ÍšyhÉYŸs F¤â v‹D« efiu K‰WifÆ£L¢nrhnkRtu‹ K‹ Ã‰f Koahkš ÉiuÉš âU«ãÉ£lh‹ v‹W m¢ rS¡»a k‹d‹ fšbt£blh‹WTW»‹wJ.3 Mdhš åuuhnrªâu‹ nrhnkRtu‹ f£oaf©oif mÉœ¥gj‹ K‹d«, mt‹ eh£o‹nkšgilbaL¤J¢ br‹W, gšyhÇ ÍšyhÉYŸs f«ãÈefiu vÇ¤J, F¤âia K‰Wif Æ£L, ïilJiweh£oYŸs fuo¡fšÈš bt‰¿¤ö© x‹W ÃWÉdh‹v‹W mt‹ fšbt£L¡fŸ cz®¤J»‹wd. m‹¿í«,ït‹ m¢ nrhnkRtuid¡ f‹dl njr¤ij¡ if

1. S. I. I., Vol. V, No. 468; Ep. Ind. Vol. XXV, p. 263.

2. ». ã. 1068-M« M©L kh®¢ 30-š Mftkšy‹ ïwªjh‹, ã‹d® V¥uš 11-šïu©lh« nrhnkRtu‹ KoN£l¥g£lh‹, (Ep. Ind., Vol XXV, p. 249)

3. Ep. Car., Vol. VII, SK, No. 136.


É£nlhL«go brŒJ, ïu£lgho VHiu ïy¡f¤ijbt‹W, j‹idailªJ tz§» cjÉnt©oa rS¡»aÉ¡»ukhâ¤jD¡F mjid tH§» Ko N£odh‹ v‹Wm¡fšbt£LfŸ TW»‹wd.1 É¡»ukh§fnjt rÇj¤âšm¢brŒâfŸ É¡»ukhâ¤jid¥ òfœªJTW« KiwÆšntWg£L¡ fhz¥gL»‹wd. ïu©lh« nrhnkRtu‹Ko NoaãwF Ôabe¿Æ‰ br‹W gštifahY« Fªjseh£L k¡fis tU¤jnt, mJg‰¿¡ Fof£F mt‹ghšbtW¥ò V‰g£lJ v‹W«, mjid íz®ªj ïstyh»aÉ¡»ukhâ¤j‹ mtid e‹bd¿¡F¤ âU«òtj‰F¥bgÇJ« Ka‹W, ga‹ glhikahš kd« ntWg£L¤j‹ j«ã raá«kndhL fšahzòu¤ijÉ£L¥ nghŒÉ£lh‹ v‹W«, m§‡d« nghF§fhš nrhnkRtu‹giliaí« òw§fh£o Xl¢brŒJ, tdtháÆšJ§fg¤âiu¡ fiuÆš áyfhy« tiuÆš j§»ÆUªjh‹v‹W«, ãwF mt‹ nrhzh£o‹ ÛJ gilbaL¤J¢bršy Ka‹wnghJ nfhth efu¤âÈUªj fl«g®Fyk‹d‹ ranfáí« MSgntªjD« mtid¥ gÂªJcjÉ òÇªjd® v‹W«, mt‰iwa¿ªj åuuhnrªâu‹m¢rK‰W¤ j‹ kfis mtD¡F kzŠbrŒJ bfhL¥gjhf xU öj‹ _y« bjÇÉ¡fnt, mtD« cl‹g£L¤J§fg¤âiu¡ fiuÆš nrhHk‹d‹ kfis kzªJbfh©lh‹ v‹W«, mJKjš É¡»ukhâ¤jD«åuuhnrªâuD« cwÉdh‰ ãÂ¡f¥bg‰wd® v‹W«m¢rÇj« TW»‹wJ. m‹¿í«, fl«g murdh»a Kjšranfá v‹gh‹, jh‹ nkiy¢rS¡»a®¡F« nrhH®¡F«fhŠákhefÇš e£òÇikí©Lg©Â, É¡»ukhâ¤j‹v¤jifa ïilôWÄ‹¿¡ Fªjs eh£oÈUªJ M£áòÇªJ tUkhW V‰ghL brŒjjhf¤ j‹ fšbt£L¡fËšF¿¤JŸsd‹.2 mt‰iw bašyh« MuhŒªJ gh®¡FÄl¤J Mftkšy‹ ïwªjã‹d®, mt‹ òjšt®fsh»a

1. S. I. I., Vol. III Nos. 83 & 84.

2. Bombay Gazetteer, Vol I, Part II, p, 567.


ïu©lh« nrhnkRtuD¡F« É¡»ukhâ¤jD¡F«Ku©ghL V‰g£oU¤jš nt©L« v‹gJ e‹FbtËah»‹wJ.1 mªeh£fËš MftkšyDila_‹wh« òjštdh»a raá«kD« fl«g ntªjdh»aranfáí« É¡»ukhâ¤jD¡F MjutË¤J cjÉòÇthuhÆd®. mt®fSŸ, ranfá v‹gh‹ fhŠákhef®br‹W, e« åuuhnrªâuD¡F« É¡»ukhâ¤jD¡F«e£òÇik V‰gLkhW brŒâU¤jš nt©L« v‹gJmt‹ fšbt£odhš m¿a¡ »l¡»‹wJ. m§‡d«V‰g£l e£ã‹ gadhf åuuhnrªâu‹ ïu£lghoVHiu ïy¡f¤â‹nkš gilbaL¤J¢ br‹W,ïu©lh« nrhnkRtuid¥ nghÇš bt‹W Ju¤âaã‹d® mªeh£il É¡»u khâ¤jD¡F tH§»ÆU¤jšnt©L« v‹gJ xUjiy.2 Mfnt, mªÃfœ¢áia¤jh‹ït‹ bkŒ¡Ñ®¤â Äf¢ RU¡fkhf cz®¤J»‹wJv‹gJ m¿a‰ghyjhF«.

e« åuuhnrªâu‹ j‹ M£á¡fhy« KGtJ«m›thW ngh® Ãfœ¢áfËš <Lg£oUªjddhÆD«, j‹ïuh¢áa¤âYŸs Fof£F v¤jifa ï‹dšfSÄ‹¿m‹ndhiu¥ òuªJ tªjik bgÇJ« ghuh£l¤j¡fJ.ïtD« j‹ K‹ndh®fis¥ nghš átbgUkhÅl¤âšngu‹ò ó©L xG»tªjd‹.3 ït‹ âšiya«gâÆšbgh‹d«gy¤âš vGªjUËíŸs eluhr¥bgUkhD¡FmÂtj‰F¤ âiunyh¡»arhu« v‹w áwªj KokÂbah‹W mË¤jd‹ v‹W ïtdJ f‹ÅahFkÇ¡fšbt£L cz®¤J»‹wJ.4 m‹¿í« ït‹ nrhH ehL,

1. Fªjs ïuh¢áa¤â‹ bj‹gFâÆš âiunyh¡»a kšy‹ v‹w g£l¤Jl‹É¡»ukhâ¤j‹ fšbt£L¡fŸ fhz¥gL»‹wd. mt‹ mªÃy¥ gu¥ãš j‹jika‹ nrhnkRtu‹ ãuâÃâahfÉUªJ murh©lddhjš nt©L«. m‹nwšmªeh£o‹ tl gFâia¢ nrhnkRtuD« bj‹gFâia É¡»ukhâ¤jD« M£áòÇªjd® v‹W bfhŸs nt©L«.

2. mªe£ãdhšjh‹ åuuhnrªâu‹ j‹kfis É¡»ukhâ¤jD¡F kzŠbrŒJbfhL¤âU¤jš nt©L« v‹gJ xUjiy.

3. átbgUkh‹ âUtofis¤ j‹ jiyÆš mÂªjt‹ Ep. Ind., Vol. XXV, p. 254.

4. Travancore Archaeological Series, Vol. III. No. 34 Verse 79.


gh©o ehL, bjh©ilehL, f§fehL, FÿjehL v‹gt‰¿š _‹W ntj§fËY« tšy eh‰gâdhÆu« ãuhkz®f£F¥ ãuknja§fŸ tH§» mt®fŸ mªehLfËšv‹W« Ãiybg‰W thGkhW brŒjh‹ v‹W m¡fšbt£nlTW»‹wJ.1 ït‹ Mftkšyidí«mt‹ òjšt®fisí«Tlš r§fk¤J¥ nghÇš bt‹W if¥g‰¿a ehlh»aïu£lgho bfh©l nrhHk©ly¤âYŸs nruh«v‹D« Ciu¡ ». ã. 1069-M« M©oš c¤juhazr§fuhªâ ehËš _‹W ãuhkz®f£F¥ ãuknjakhfmË¤jd‹ v‹gJ m›ñÇÈUªJ »il¤j br¥ngLfshš m¿a¥gL»wJ.2 m›ñ® ï¡fhy¤âš á¤ö® Íšyhò§f}®¤ jhYfhÉš rhuhy v‹D« bgaUl‹ cŸsJ.

ïÅ, ït‹ jªijÆ‹ fhy¤âš nrhH ïuh¢áa¤â‰F¤ jiyefuhÆUªj f§ifbfh©l nrhHòunkït‹ M£á¡ fhy¤J« jiyefuhÆUªjJ v‹gJ, ït‹nkiy¢rS¡»aiu¥ nghÇš bt‹W ‘#a¤âUbthL«f§fhòÇ òFªjUË’ dh‹ v‹W fšbt£LfŸ TWtjhše‹f¿a¥gL»‹wJ3 m¥bgUefÇš nrhHnfus‹khËif v‹D« mu©kidÆš ïuhnrªâunrhH khtÈthzuha‹ v‹w mÇaizÆš ït‹ å‰¿UªJ mw§fŸòÇªJŸsik fšbt£L¡fËš fhz¥gL»‹wJ.4

ï›ntªjD¡F mªehËš gy g£l§fŸ tH§»tªjd v‹gJ ït‹ fšbt£L¡fshY« br¥ngLfshY« m¿a¡»l¡»‹wJ. mit, rfy òtdháua‹,$nkâÅ tšyt‹, kfhuhrhâuhr‹, gunkRtu‹, gukg£lhuf‹, ïuÉFyâyf‹, nrhHFynrfu‹, gh©oaFyhªjf‹, MftkšyFyfhy‹ Mftkšyid I«kobt‹f©l uhrnrfu‹, ïuhrháua‹, ïuhr uhnrªâu‹,

1. Travancore Archaeological Series, Vol. III. No. 34 Verses 80 and 81.

2. Ep. Ind., Vol. XXV, No. 25 ï¢br¥ngLfËš KjÈYŸs 81 Rnyhf§fŸf‹ÅahFkÇ¡ fšbt£oY« ïU¤jš m¿a¤j¡fJ.

3. Ep, Ind., Vol. XXI, No, 38, Line 7.

4. Ibid, Line II.


åunrhH‹, fÇfhynrhH‹, åu‹, ïu£l uhrFy fhy‹v‹gdth«.1 mt‰WŸ Kjš IªJ g£l§fŸ nkiy¢ rS¡»ak‹d®fŸ òidªJ bfh©l g£l§fshf ïU¤jš m¿a¤j¡fJ. mt®fisí« g‹Kiw bt‹w fhuz« g‰¿mt®fŸ g£l§fisí« ï›ntªj‹ òidªJ bfh©ld‹nghY«; k‰WŠ áy g£l§fŸ, nkiy¢ rS¡»antªjdh»a Mftkšyidí« gh©oaidí« nghÇšbt‹W thif Noaikg‰¿ ït‹ òidªJ bfh©ldthF«; ntW áyg£l§fŸ, ït‹ jh‹ njh‹¿a Fy¤ij¢áw¥ã¤jik g‰¿ vŒâadthF«. fÇfhynrhH‹ v‹gJït‹ jika‹ ïu©lh« ïuhnrªâu‹ ïtD¡FtH§»a g£l« v‹W mt‹ fšbt£L¡fshš bjÇ»wJ.2

åuuhnrªâu nrhH® v‹D« ïa‰bga® åunrhH‹ v‹W«tH§f¥bgWtJ ïašngah«.

ïÅ, åuuhnrªâu‹ M£á¡fhy¤âš gh©ok©ly¤âš ÄHiy¡ T‰w¤âYŸs bgh‹g‰¿ v‹D«efÇš á‰wurdhÆUªj ò¤jÄ¤âu‹ v‹gh‹ ït‹ÉU«ãathW Iªây¡fz§fS« ml§»a üšx‹bwGâ mj‰F åunrhÊa« v‹W bgaÇ£LŸsh‹.mªüÈš ‘všyhîyF«-nkÉa bt©Fil¢ br«ãa‹åuuhnrªâu‹w‹-ehÉaš brªjÄœ¢ brhš3’ vdî«,‘njnkÉabjh§f‰ nw®åunrhH‹ ¿U¥bgauhš-ónkYiu¥g‹ tlü‹ kuò« òf‹W bfh©nl’4 vdî«,ï«k‹d‹ ghuh£l¥bg‰¿U¥gJ m¿a‰ghyJ. vdnt,ït‹ jÄœbkhÊ ts®¢áÆY« <Lg£oUªjd‹ v‹gJnj‰w«.

ï›tur® bgUkh‹ g£l¤juá cyf KGJilahŸv‹DŠ áw¥ò¥bgaUl‹ ït‹ fšbt£L¡fËšF¿¡f¥bg‰WŸsdŸ. Kj‰ Fnyh¤J§f nrhH‹

1. Ep. Ind., Vol. XXV, pp. 262 and 263.

2. S. I. I., Vol. V. Nos 644 and 647.

3. åunrhÊa«, rªâ¥gly«, 7.

4. åunrhÊa¥ghÆu« gh.3.


M£á¡fhy¤âš ». ã. 1085-š åuuhnrªâu‹ kidÉmUbkhÊ e§if v‹ghŸ jŠir ïuhruhnr¢Ru¡fšbt£blh‹¿š brhšy¥g£LŸsdŸ.1 vdnt, m›tuáj‹ fzt‹ ïwªj ãwF gâidªJ M©LfŸ tiuÆš cÆ®thœªâUªjdŸ vdyh«. cyf KGJilahS« mUbkhÊe§ifí« bt›ntW kidÉanuh m‹¿ xUtnuh v‹gJbjÇaÉšiy.

ïtD¡F kJuhªjf‹, f§ifbfh©l nrhH‹v‹D« ïu©L òjšt® ïUªjd® v‹gJ ït‹ fšbt£L¡fshš òy¥gL»‹wJ. mt®fSŸ kJuhªjfD¡F¢nrhnHªâu‹ v‹w g£l« tH§», mt‹ bjh©ilk©ly¤âš mur¥ ãuâÃâahÆUªJ M£áòÇªJtUkhW ït‹ KoN£odh‹; k‰bwhU òjštdh»af§if bfh©l nrhHD¡F¢ nrhH gh©oa‹ v‹D«g£l« tH§» mt‹ gh©o k©ly¤âš mur¥ ãuâÃâahÆUªJ murh©L tUkhW KoN£odh‹.2 vdnt,ït‹ j‹ òjšt®fŸ muáaš KiwÆš e‹F gÆ‰ábg‰W¤ nj®¢á ailant©L« v‹D« ca®ªj neh¡f¤Jl‹ j‹ M£á¡F£g£l ãwk©ly§fËš mt®fismur¥ ãuâÃâfshf mk®¤âddhjš nt©L«. ïtD¡FxU òjšÉ ïUªjdŸ v‹W« m«kfis nkiy¢ rS¡»ak‹ddh»a Mwh« É¡»ukhâ¤jD¡F ït‹ kzŠbrŒJ bfhL¤jd‹ v‹W« É¡»ukh§fnjt rÇj«TW»‹wJ. m¥òjšÉÆ‹ bga® bjÇaÉšiy. ïtD¡F¥ãwF KoN£l¥ bg‰wtD« rS¡»a É¡»ukhâ¤jD¡F

1. S. I. I., Vol. II, No. 58.

2. j‹¿U¥ òjštdh»a kJuhªjfidthnsªJjhid¢ nrhnHªâubd‹Wv©oir ÃfH vÊš KoN£o¤bjh©ilk©ly§ bfhL¤jUË¤â©owš ikªjdh»a f§ifbfh©l nrhHidVGa® ahid¢ nrhHgh©oabd‹W<©La® kÂKo ïirbgw¢ N£o¥gh©o k©ly§ bfhL¤jUË

(S. I. I., Vol, V. No. 976)


ik¤Jd‹ v‹W É¡»ukh§fnjt rÇj¤âš Tw¥bg‰wtD« M»a mâuhnrªâu nrhH‹ nkny F¿¥ã£lïU òjšt®fSŸ aht‹ v‹gJ òy¥glÉšiy. e«åuuhnrªâu‹ j‹ jika‹ Mstªjh‹ v‹gtD¡F«RªjunrhH‹ v‹gtD¡F« g£l§fŸ tH§»¢ áyehLfS¡F mt®fis mur¥ ãuâÃâfshf mk®¤âd‹v‹W ït‹ fšbt£L cz®¤J»‹wJ. Mdhš mt®fis¥ g‰¿í« mt®f£F mË¡f¥ bg‰w ehLfis¥g‰¿í« x‹W« bjÇaÉšiy.

ïÅ, ï›ntªj‹ M£á¡fhy¤âš muáaš mâfhÇfshf ïUªnjh® gy® Mt®. ïtdJ âUK¡Tlš fšbt£ošmuáaÈš r«gªj¥g£l v©gâ‹k® bga®fŸ fhz¥gL»‹wd. ntW fšbt£L¡fËY« gy muáaš jiyt®fË‹ bga®fŸ cŸsd. mt®fSŸ áyiu¥g‰¿a brŒâfis moÆ‰ fh©f.

1. nrdhgâ f§ifbfh©l nrhH j‹kghy‹:ït‹ âUK¡Tlš âUkhš nfhÆÈš rdehj‹ k©lgK«âU¢R‰W khËifí« f£LÉ¤j itáa‹ khjt‹ jhka‹v‹gtDila òjšt‹; åuuhnrªâu‹ gil¤jiyt®fSŸ xUt‹; itáa Fy¤âd‹; taiy¡fhñiu¤ j‹fhÂahf cilat‹.1

2. nrdhgâ åuuhnrªâu j‹kghy‹: ït‹nkny F¿¥ãl¥bg‰w jiytD¡F¤ j«ãaht‹. ïtD«åuuhnrªâu‹ fhy¤J¥ gil¤jiyt®fSŸ xUt‹.

3. ïuhnrªâu _ntªj ntsh‹: ït‹åuuhnrªâu‹ M£á¡fhy¤âÈUªj muáaš mâfhÇfSŸ xUt‹; âUtu§f‹ v‹D« ïa‰ bgaUilat‹;âUbth‰¿ôÇš gl«g¡f ehj® nfhÆiy¡ f‰wËahfvL¥ã¤J m§F åuuhnrªâu‹ bgauhš âUeªjtd«x‹W« mik¤jt‹.2


2. Ins. 228 and 232 of 1912.


4. raá§fFyfhy ÉG¥giua‹: ït‹åuuhnrªâu‹ M£á¡fhy¤âÈUªj muáaš mâfhÇfSŸxUt‹; âUbth‰¿ô®¡ nfhÆÈš åuuhnrªâu‹ ãwªjMÆÈa ehËš â§fŸ njhW« ÉHh eilbgWkhWV‰ghL brŒjt‹;1 vdnt ï¤jiyt‹ j‹ mur‹ghšbfh©oUªj ngu‹ò bgÇJ« ghuh£l¤j¡fJ.

5. nrdhgâ åuuhnrªâu fhuhid ÉG¥giua‹:ït‹ åuuhnrªâu‹ gil¤jiyt®fSŸ xUt‹; âUthkh¤ö®¡ nfhÆY¡F¥ bgh‹D« gR¡fS« mË¤jt‹.2

6. åuuhnrªâu ãukhâuhr‹: ït‹ åuuhnrªâu‹cl‹ T£l¤jâfhÇfSŸ xUt‹.3

7. jhÊ¤âU¥gd§ fhLilahdhd thdt‹gšytiua‹: ït‹ B¤âÇaáfhkÂ tseh£L¥gidô® eh£L neÇthÆš v‹D« CÇd‹;åuuhnrªâu‹ghš âUkªâu Xiy v‹D« c¤ânahf¤âš mk®ªâUªjt‹.4

8. âUbt©fh£L e§if kf‹ átnyhfehj‹:ït‹ åuuhnrªâu‹ ãwªj MÆÈaehËš â§fŸnjhW«âUbt©fh£L¥ bgUkhD¡F¥ ghYª njD§bfh©LÚuh£o tÊgLj‰F« ÉHh el¤Jj‰F« átnah»fŸKjyhndh®¡F cztË¤j‰F« nt©L« Ãtªj§fŸmË¤JŸsh‹.5 âUbt©fh£L¤ âU¡nfhÆÈš ghlyhfmikªj fšbt£blh‹W ïtdJ jÄœ¥ òyikÆidí«átg¤âÆidí« e‹F òy¥gL¤J»‹wJ. ït‹âUbth‰¿ôÇš T¤j¥bgUkh‹ vGªjUËíŸs fU§f‰Õl¤ij mik¤J mj‰F åuuhnrªâu‹ v‹WbgaÇ£LŸsik ït‹ ntªj‹ghš it¤âUªj

1. Ins. 136 of 1912.

2. Ins. 3 of 1922.

3. Ep. Ind., Vol. XXI. No. 38.

4. S. I. I., Vol. III, No. 20.

5. brªjÄœ, bjhFâ 14, g¡. 364-65.


ngu‹ãid És¡Ftjh«1 ï¢brašfis neh¡FÄl¤Jït‹ åuuhnrªâu nrhHDila mâfhÇfSŸ xUtdhjšnt©Lbk‹gJ bgw¥gL«.

ïÅ, ï›ntªjD¡F¥ ãwF KoN£l¥bg‰w ït‹òjšt‹ mâuhnrªâuDila fšbt£L¡fËš ïtdJM£áÆ‹ v£lh« M©L2 F¿¥ãl¥ bg‰¿U¤jyhšït‹ ». ã. 1070-M« M©o‹ K‰gFâÆš ïwªâU¤jšnt©L« v‹gJ â©z«. ït‹ jh‹ ïw¥gj‰F _‹WM©Lf£F K‹d®, ». ã.1067-š j‹ òjšt®fSŸxUtD¡F mâuhnrªâu nrhH‹ v‹D« mãnlf¥bgaUl‹ ïstuR¥ g£l« f£oÆUªjd‹. ït‹ ». ã.1070-‹ bjhl¡f¤âš ïwªjîl‹ m›tâuhnrªâunrhHnd KoN£l¥ bg‰wh‹. åuuhnrªâu‹ïwªjîl‹ nrhzh£oš KoNL« cÇik g‰¿¡ fU¤JntWghL njh‹¿¡ fyf« c©lhÆdikÆ‹ rS¡»aÉ¡»u khâ¤j‹ ÉiuªJ tªJ m¡ fyf¤ij al¡»¤ j‹ik¤Jddh»a mâuhnrªâuD¡F KoN£o¢ br‹wh‹v‹W É¡»ukh§f njtrÇj« TW»‹wJ. mjid mL¤jmâfhu¤âš MuhŒªJ c©ik fh©ngh«.

1. Ins. No. 217 of 1912.

2. S. I. I., Vol. III, No. 57; Ibid, Vol, VIII, No.4.


15. mâuhnrªâunrhH‹ ». ã. 1070

ï›ntªj‹ åuuhnrªâu nrhH‹ òjšt‹. mt‹». ã. 1070-M« M©o‹ bjhl¡f¤âš ïwªj ã‹d®,ït‹ KoN£l¥bg‰W¢ nrhHk©ly¤â‹ M£áiaV‰W¡ bfh©lh‹ v‹gJ K‹ Tw¥g£LŸsJ. ït‹jªij ïuhrnfrÇ v‹D« g£lKilatdhÆUªjikahš mtD¡F¥ ãwF g£l« bg‰w ï«k‹d‹gunfrÇ v‹D« g£l« òidªJ murh©ld‹. KjšFnyh¤J§f nrhH‹ KoN£L ÉHh nrhH k©ly¤âš ».ã. 1070-M« M©L N‹ â§fŸ 9-« ehŸ eilbg‰wJ v‹gJm¿P®fŸ MuhŒªJ f©l c©ikahF«.1 vdntmâuhnrªâu‹ ». ã. 1070-M« M©o‹ K‰gFâÆš áyâ§fns M£á òÇªjddhjš nt©L«. ïuhrnfrÇt®kdh»a åuuhnrªâu nrhHD¡F« ïuhrnfrÇt®kdh»a Kj‰ Fnyh¤J§f nrhHD¡F« ïilÆšgunfrÇ t®k‹ v‹D« g£lKila X® mur‹nrhHeh£oš murh©oU¤jš nt©L« v‹gJ â©z«.Mfnt, m›ÉU bgUntªj®¡F« eLÉš gunfrÇt®kdh»a e« mâuhnrªâu‹ M£á òÇªJŸsd‹v‹gJ bjŸËJ. É¡»uknrhH‹ cyhÉš m›ÉUtU¡F«ïilÆš ‘m§f t‹ã‹-fhtš òÇªjtÅ fh¤njhD«’2

1. Ep. Ind., Vol XXV, Page 246

Ibid, Vol. VII, P.7.

2 - ‘Tlyh®. r§fk¤J¡F bfhŸSª jÅ¥guÂ¡ bf©ÂwªjJ§f kjahid JÂ¤njhD« - m§ft‹ã‹fhtš òÇªjtÅ fh¤njhD bk‹¿t®fŸ.ótta K‰W« òuªjj‰ã‹ - nkty®jŠnriy¤ JuªJ áiyia¤ joªâUfh‰rhiy¡ fykW¤j j©odh‹ - nkiy¡flš bfh©L bfh§fzK§ f‹dlK§ if¡bfh©

223


v‹W xU nrhH k‹d‹ F¿¥ãl¥g£oU¥gJ«m¢brŒâia tÈíW¤Jjš fh©f.

Ko Noa áy â§fŸfËš ï›tâuhnrªâu nrhH‹CœÉid ta¤jhš ïw¡f ne®ªjJ v‹gJ m›th©onyna N‹ â§fËš Kj‰ Fnyh¤J§f nrhH‹ KoN£l¥ bg‰¿U¤jyhš e‹F òydh»‹wJ. v¤JizM‰wY« åuK« gil¤j bgU ntªjdhÆU¥ãD«mt‹, j‹ Éid bahÊªjhš KobtŒJtJ xUjiy. ïªÃiyÆš, mâuhnrªâu nrhH‹ M£áia V‰W¡bfh©láy â§fŸfËš ïwªjik¡F¢ áy fhuz§fŸ brhšy¥gL»‹wd. mt‰iwí« <©lhuhŒªJ c©ik fhQjšV‰òilanjah«.

nkiy¢rS¡»a ntªjdh»a Mwh« É¡»ukhâ¤j‹tuyhW vGâa tlbkhÊ¥ òyt® ãšAz® v‹gh®,nrhzh£oš Ãfœªj c©zh£L¡ fyf¤âšmâuhnrªâu‹ bfhšy¥g£lh‹ v‹W mªüÈšT¿íŸsd®. m‹¿í« mâuhnrªâuD¡F KoN£L ÉHhÃfœ¤j Ka‹wnghJ nrhH eh£oš gifP®fŸ òÇªjïilôWfŸ všyht‰iwí« rS¡»a É¡»ukhâ¤jndj‹ M‰wyhš Ú¡», ïtD¡F¡ f§ifbfh©l nrhHòu¤âš KoN£oÉ£L¤ j‹ eh£o‰F¢ br‹wd‹v‹W« m›tháÇa® mªüÈš F¿¥ã£LŸsd®. rS¡»aÉ¡»ukhâ¤jD¡F åuuhnrªâu‹ òjštdh»amâuhnrªâu‹ ik¤Jddhjš g‰¿ ïtDila KoN£LÉHhÉ‰F mt‹ tªâU¤jš ïašngah«. åuuhnrªâu‹jh‹ ïw¥gj‰F _‹W M©Lf£F K‹d® ». ã. 1067-šj‹ òjštdh»a mâuhnrªâuD¡F ïstuR¥ g£l§f£o muáaÈš gÆ‰á bg‰W tUkhW brŒâUªjd‹v‹gJ fšbt£L¡fshš m¿a¡ »l¡»‹wJ.

llš bfh©l khuh£ luir - aliyÆw¡» tltiuna bašiyah¤ bjhšiykw¡fÈíŠ R§fK kh‰¿ - aw¤â»ÇthÇ¥òtd« tykhf¤ jªjË¡F«MÇ‰ bghÈnjhŸ mga‹’ - É¡»uknrhH‹ cyh.


x›bthU nrhH k‹dD« jd¡F¥ ãwF g£l«bgwnt©oat‹ aht‹ v‹gij¤ j‹ eh£L k¡fS«muáaš mâfhÇfshfîŸs gy jiyt®fS« e‹Fzunt©o, mtD¡F¤ j‹ M£á¡fhy¤ânyna ïstuR¥g£l« f£oÉLtJ m¡fhy¤âš eilbg‰Wtªj xUtH¡fkhF«. m›thnw åuuhnrªâuD« brŒJŸs ikahšïstuR¥ g£l« bg‰¿Uªj mâuhnrªâuD¡F KoN£Ltâš nrhH eh£L k¡fS« muáaš mâfhÇfS«xUkd¥g£L ct¥òl‹ ïUªâU¤jš nt©L« v‹gJâ©z«. Mfnt, ïtdJ KoN£LÉHh cŸeh£ošfyfÄ‹¿¢ áw¥ghf eilbg‰¿U¤jš nt©L«. vdnt,rS¡»a É¡»ukhâ¤j‹ gift®fis bt‹W ït‹ KoNLtj‰F cjÉ òÇªjh‹ v‹W ãšAz® TWtJv›th‰whD« bghUªJtj‹W. mt® j« üÈ‹ jiytD«j«ik¥ ngu‹òl‹ MjÇ¤J¡ bfh©oUªjtD« M»aÉ¡»ukhâ¤jid¢ áw¥ã¡f nt©ona m¢brŒâia¥òidªJiuahf¡ T¿ÆU¤jš nt©L«. mJnghynt,mâuhnrªâu‹ nrhHeh£oš Ãfœªj fyf¤âš áyâd§fS¡FŸ bfhšy¥g£lh‹ v‹W«, Äf¢ nrŒikÆÈUªj É¡»ukhâ¤j‹ j¡f rka¤â‰ br‹W j‹ik¤JdD¡F cjÉ òÇa KoaÉšiy v‹W« mt® j«üÈš brhšÈÆU¥gJ V‰W¡bfhŸs‰ghyj‹W.mâuhnrªâu‹ M£áÆš nrhH k©ly« Äf mikâahfïUªjJ v‹gJ ït‹ fhy¤J¡ fšbt£L¡fshš òydh»‹wJ. ‘âUklªijí« raklªijí« âU¥òa§fËšïÅ âU¥g’1 vdî«, ‘â§fns® ky®ªJ bt©Filk©oy«’2 vdî« bjhl§F« ït‹ bkŒ¡Ñ®¤âfŸïu©L« ï›thnw ï›ntªjid ‘åuKª âahfK«Mubkd¥ òidªJ kh¥òfœ kDîl‹ ts®¤j nfh¥gunfrÇ t®kuhd cilah® $ mâuhnrªâu njt®’ v‹WTW»‹wikahš ït‹ k¡fshš bgÇJ« ngh‰w¥

1. S.I.I., Vol. VII Nos, 884 and 442

2. Ibid, Vol. IV, Nos, 1388 and 1392


g£L¥ bgU« òfGl‹ thœªJ tªjddhjš nt©L«.ït‹ fšbt£L¡fŸ br§f‰g£L, tl M®¡fhL,bj‹dh®¡fhL, jŠrhñ® M»a Íšyh¡fËY« <Hk©ly¤âY« fhz¥gL»‹wd. ïtdJ M£áÆ‹_‹wh« M©oš murh§f mâfhÇfSŸ xUtD«gil¤jiyt‹ xUtD« fhŠáòu¤âš âUkahdKilah® nfhÆÈYŸs f§ifbfh©lh‹ k©lg¤âÈUªJ, âUtšy«, âU¡fhiu¡fhL Kjyhd C®fËYŸs nfhÆšfË‹ fz¡Ffis MuhŒªJ m¡nfhÆšfS¡F¢ áy òâa Ãtªj§fŸ mË¤jik m›ñ®fËYŸsfšbt£L¡ fshš m¿a¡ »l¡»‹wJ.1 ï›ntªj‹,». ã. 1070-M« M©oš f§ifbfh©l nrhHòu¤âš j‹mu©kidÆš ïUªJ bfh©L, bjh©il eh£L¤jy§fSŸ x‹wh»a âU¥ghN®¡ nfhÆY¡FÇa njtjhdkh»a nriy v‹D« Ciu ïiwÆÈah¡»a brŒâm¡nfhÆÈš tiua¥ bg‰WŸsJ. mâš ï«k‹dDilacl‹ T£l¤jâ fhÇfS« k‰w muáaš jiyt®fS«ifbaG¤ â£LŸsd®.2 ït‰iwí« ïitngh‹wïtDila ãw fšbt£L¡fisí« MuhŒªJ gh®¡FÄl¤J, ït‹ M£áÆš murh§f mYtšfŸ všyh«Ä¡f mikâahfnt eilbg‰W tªjd v‹gJ« gil¤jiyt®fS« k‰w muáaš mâfhÇfS« ït‹ghšngu‹òl‹ xG» tªjd® v‹gJ« btËah»‹wd.vdnt, ãšAz® T¿íŸsthW cŸeh£oš FH¥gK«mikâÆ‹ikí« V‰g£lik¡F¢ á¿J« MjhuÄ‹ikfh©f. Mfnt, nrhH eh£oš Ãfœªj FH¥g¤âšmâuhnrªâu‹ bfhšy¥g£lh‹ v‹W mt® T¿ÆU¥gJc©ika‹W v‹gJ czu‰ghyjhF«.

nrhH k©ly¤â‰F tl¡nf g‹}W ikš fS¡f¥ghYŸs fšahzòu¤âÈUªj ãšAz®, nrhzh£L

1. S.I.I., Vol. III, No.57.Ibid Vol. VIII, No.4.

2. Ins. 113 of 1930


Ãfœ¢áfis c©ikahf cz®ªJ nfhl‰F¤ j¡fthŒ¥ò« m¡fhy¤âš ïšiy. ah©L« ÃfG« mÇaÃfœ¢áfisí« murh§f¢ brŒâfisí« m¿j‰F¤j¡ffUÉfŸ »il¡»‹w ïªeh£fËš Tl c©ik¡Fkhwhd gy brŒâfŸ btËtªJ guî»‹wd. ï¤jifafUÉfSŸ x‹WÄšyhj gâbdh‹wh« ü‰wh©ošjÄœ tH§fhj tleh£oÈUªj tlbkhÊ¥ òyt® xUt®nrhH eh£oš Ãfœªj Ãfœ¢ábah‹iw v§‡d«c©ikahf cz®ªJ TwKoí«?

ïÅ, jŠrhñ® ÍšyhÉYŸs TTÇš fhz¥gL«fšbt£blh‹W mâuhnrªâu‹ j‹ M£áÆ‹ _‹wh«M©oš bfhoa nehŒthŒ¥g£L¤ J‹ò‰wh‹ v‹W«ït‹ clš ey« bgW« bghU£L m›ñ®¡ nfhÆÈšïiwt‹ âUK‹d® ehŸnjhW« njthu¥ gâf§fŸïUKiw Xj¥bg‰W tªjd v‹W« TW»‹wJ.1 ïtdJM£áÆ‹ _‹wh« M©L ïUüwh« ehS¡F¥2 ãwFït‹ fšbt£L¡fŸ ah©L« fhz¥glÉšiy. vdnt,nehŒ thŒ¥g£oUªj ï›ntªj‹ eyKwhkš mªeh£fËš cÆ®JwªâU¤jš nt©L« v‹gJ â©z«. Mfntït‹ cŸeh£L¡ fyf¤âš bfhšy¥g£lh‹ v‹gJbghUªjhik fh©f.

ïÅ, xU nrhHk‹d‹ âšiykhefÇš á¤âuTl¤âÈUªj âUkhš _®¤j¤ij¥ bga®¤J¡ flÈšv¿ªjiknahL itzt®fisíª J‹òW¤âdh‹ v‹W«mJg‰¿ itzt MrhÇauh»a ïuhkhEr® jÄœ eh£il¤JwªJ ikN® eh£o‰F¥ nghŒ¤ j§fne®ªjJ v‹W«mªeh£fËš mt® brŒj khuz kªâu¤âdhš m›tur‹ïwªjd‹ v‹W« itzt® mtidna »UÄf©lnrhH‹ v‹g® v‹W« â›aNÇ rÇj«, aâuhritgt«,ïuhkhErhrh®a â›a rÇij M»a itzt üšfŸ3

1. Ins. 280 of 1917

2. S.I.I Vol. III No. 57

3. â›a NÇrÇj«, g¡f§fŸ 216 - 218


TW»‹wd. m‹¿í«, mt‹ itzt®f£F ï‹dšïiH¤jik¥g‰¿¢ nrhH® kuigna xÊ¤J mÊ¤JÉLtjhf¤ âUth%®¤ âahfuhr¥ bgUkh‹ ciu¤jUËdh® v‹W« m¤ â›aNÇ rÇj« cz®¤J»‹wJ.1 e«mâuhnrªâu‹ KoNoa áy â§fŸfËš ïwªjikahY« g©il¢ nrhH® kuò ïtndhL ïWâ vŒâaikahY« ïtnd âšiy¢ á¤âu¡Tl¤ij¢ áij¤J¤âUkhiy¡ flÈš »l¤âa »UÄf©l nrhHdhÆU¤jšnt©L« v‹W« m¡bfhLŠbraš g‰¿¢ nrhH eh£ošÃfœªj fyf¤âš ït‹ bfhšy¥g£oU¤jš nt©L«v‹W« tuyh‰W MuhŒ¢áahsUŸ áy® fUJ»‹wd®.2

mt®fŸ fU¤ijí« MuhŒªJ c©ik fh©gJï‹¿aikahj jhF«.

e« mâuhnrªâu‹ j‹ K‹ndh®fis¥nghyitzt rka¤âš á¿J« btW¥ã‹¿ mj‹ghš Mjuîfh£o¢ rka¥ bghiwíl‹ xG»at‹ v‹gj‰F«á¤âu¡Tl¤ âUkhiy¡ flÈš »l¤âat‹ É¡»uknrhH‹ kfdh»a ïu©lh« Fnyh¤J§f nrhHndv‹gj‰F« gy rh‹WfŸ fšbt£L¡fËY« jÄœüšfËY« cŸsd.3 mitbašyh« ïu©lh§Fnyh¤J§f nrhH‹ M£áÆš e‹F És¡f¥gL«.

bj‹dh®¡fhL ÍšyhÉYŸs âUt¡fiu rªâubksçRtu® áthya¤â‰FŸ ïUªj tujuhr¥ bgUkhŸnfhÆš mâuhnrªâu nrhH‹ M£á¡fhy¤âš fU§f‰nfhÆyhf¡ f£l¥bg‰wJ v‹gJ m›ñÇš fhz¥gL«fšbt£blh‹whš4 ïÅJ òy¥gL»‹wJ. ï¢brŒâbah‹iw ït‹ itzt rka¤ij btW¡fhiknahLmj‰F Mjuî« mË¤J¢ rka¥bghiwíl‹ xG»tªjh‹ v‹gj‰F¤ j¡fnjh® vL¤J¡fh£lhF k‹nwh?

1. â›a NÇrÇj«, g¡f§fŸ 218 - 19

2. The cholas, Vol. I, Page 354

3. ïuhruhrnrhH‹ cyh, tÇfŸ 65- 66 j¡fahf¥ guÂ, ghlš 777.

4. Ins. 205 of 1904


vdnt, všyh¢ rka§fËl¤J« bghJ neh¡FilatdhŒ thœªJ tªj ï¥bgU§Fz ntªj‹ itzt®f£F« âUkhš nfhÆY¡F« Ô§»iH¤jh‹ v‹W TWtJá¿J« bghUªjhJ. m‹¿í« itzt üšfËšF¿¥ãl¥ bg‰WŸs ïuhkhEr®, mâuhnrªâu nrhHD¡F¡fhy¤jhš Äf¥ ã‰g£lt® Mt®. Mjyhš, ï›ntªj‹fhy¤âš mªÃfœ¢áfŸ eilbg‰wd v‹W bfhŸtJ«V‰òil¤j‹W. vdnt, itzt®fshš cŸeh£ošV‰g£l fyf¤âš ï›tur‹ bfhšy¥ g£lh‹ v‹WfUJtj‰F¢ á¿J« ïlÄšiy v‹gJ czu‰ghyjhF«.

ïÅ, Kj‰ Fnyh¤J§f nrhH‹, jh‹ nrhHeh£il¡ ft®ªJbfhŸS« bghU£L cŸeh£oš fyf«ÃfGkhW brŒJ mâš mâuhnrªâuid¡ bfh‹¿U¤jšnt©L« v‹W áy MuhŒ¢áahs® fUJ»‹wd®.1 j«tuyh‰W üÈ‹ jiytdh»a rS¡»a É¡»ukhâ¤jid¥ òidªJiu tifÆš gy gl¥ ghuh£oí«mj‰F Kuzhf Kj‰ Fnyh¤J§f nrhHDila M‰wšåu« Kjyhdt‰iw¡ Fiw¤J« FzŠ brašfisïÊîgL¤âí« TWtijna j‹ bfhŸifahf¡ bfh©lãšAz® v‹D« tlbkhÊ¥ òyt®, mt‹mâuhnrªâuid¡ bfh‹W nrhH ïuh¢áa¤ij¡if¥g‰¿¡ bfh©oUªjhš mt‹ brŒifia¤ j« üÈ‰Twhk‰ nghfh® v‹gJ xUjiy. ït‹ cŸeh£L¡fyf¤âš bfhšy¥g£lh‹ v‹W TW« m¥òyt®,m¢brŒifia¡ F¿¥ãlhikbah‹nw Fnyh¤J§fD¡F« mâuhnrªâuD¡F« v¤jifa gifikí«ïšiy v‹gijí« mtdhš ï›ntªj‹ bfhšy¥glÉšiy v‹gijí« e‹F òy¥gL¤jhÃ‰F«. MfntFnyh¤J§f nrhH‹ mâuhnrªâuid¡ bfh‹W nrhHeh£il¡ ft®ªJbfh©lh‹ v‹W TWtJ v›th‰whD« bghUªJtj‹W. ït‹ nehŒthŒ¥g£Lïwªjik K‹d® És¡f¥g£LŸsJ.

1. Anual Report on Epigraphy for 1904, Page 11


ït‹ fšbt£L¡fŸ ÄFâahf¡ fhz¥glÉšiy.mj‰F¡ fhuz«, ït‹ áy â§fŸfŸ kh¤âu« M£áòÇªJŸsiknaahF«. tl M®¡fhL ÍšyhÉYŸsâUtšy¤âš fhz¥gL« fšbt£L x‹¿šjh‹ ït‹g£l¤juáia¥ g‰¿a F¿¥ò csJ.1 m~J m›tuáÆ‹áw¥ò¥ bga® cyf KGJilahŸ v‹W cz®¤J»‹wJ.m›tuáia¥ g‰¿a ãw brŒâfŸ bjÇaÉšiy.

ïÅ, ï›tur‹ M£á¡fhy¤âš ÃyÉa muáašjiyt®fSŸ áy® ït‹ fšbt£L¡fËš F¿¡f¥bg‰¿U¡»‹wd®. m‹ndhiu¥ g‰¿a áy brŒâfismoÆ‰ fh©f.

1. Mâ¤j njtdhd ïuhruhnrªâu _ntªjntsh‹:2 ït‹ mâuhnrªâu‹ muáaš mâfhÇfSŸxUt‹; fhŠáòu¤âš âUkahdKilah® nfhÆÈYŸsf§if bfh©lh‹ k©lg¤âÈUªJ âUtšy«,âU¡fhiu¡fhL M»a C®fËÈYŸs nfhÆšfË‹fz¡Ffis ït‹ MuhŒªjd‹ v‹W fhŠá¡ fšbt£blh‹W TW»‹wJ. vdnt, ït‹ mur‹ MizÆ‹gomwÃiya§fis MuhŒªJ f©fhÂ¤J tªjiknahLáy nfhÆšfËš òâa Ãtªj§fŸ mik¤JŸsikí«F¿¥ãl¤j¡fjhF«.

2. nrdhgâ ïuhruhr‹ guÃUg ïuh¡fjdhdåunrhH ïs§nfh ntsh‹ 3: ït‹ nrhH eh£ošâUÉil kUöU¡F¤ bj‰nfíŸs elh® v‹D« CÇšthœªj xU jiyt‹; mâuhnrªâu nrhHDila gil¤jiyt®fSŸ xUt‹; murdhš mË¡f¥bg‰w guÃUgïuh¡fj‹, åunrhH ïs§nfh ntŸ v‹D« g£l§fisíilat‹. fhŠá khefÇÈUªJ nfhÆš fz¡Ffis MuhŒªj mâfhÇfSŸ ïtD« xUt‹.4

1. S.I.I. Vol. III, No. 57

2. Ibid, Vol VIII, No.4

3. Ibid, Vol. III No.57

4. S, I I., Vol VIII, No.4


3. ïuhruhr‹ ra§bfh©l nrhHdhd nrdhgâïU¡FntŸ: ït‹ mâuhnrªâu‹ fhy¤âÈUªj xUgil¤jiyt‹; bj‹dh®¡fhL Íšyhit¢ nr®ªjòwth® gd§fh£^® v‹Dª âU¥gâÆš átj®k kl«v‹w kl« x‹wik¤J ïâš m›ñ®¡F tU«átdoah®f£F cztË¡FkhW ïiwÆÈahf Ãy«tH§»at‹.1 ït‹ ïU¡FntŸ v‹D« g£lKilatdhÆU¤jyhš, xUfhš bfhL«ghq®¡ FWÃyk‹ddhfïU¤jš TL«. mâuhnrªâu‹ M£á¡ fhy¤âš ït‹KJik vŒâÆU¤jš nt©L«. irt rka¤J« átdoahÇl¤J« ït‹ bfh©oUªj m‹ò Äfî« ghuh£l¤j¡fJ.

ïÅ mâuhnrªâuD¡F¥ òjšt‹ ïšyhikahY«nrhH eh£oš KoN£l¥bgWtj‰FÇa ntW nrhHmurFkhu‹ xUtD« m¤bjhš bgU§FoÆš ï‹ikahY« òfG« bgUikí« thŒªj Érahya nrhH‹fhy« Kjš nrhH eh£oš bjhl®ªJ M£áòÇªJ tªjg©il¢ nrhH k‹d® kuò ». ã. 1070-M« M©ošï›tâuhnrªâu nrhHndhL KobtŒâaJ vdyh«.ïtD¡F¥ ãwF g£l« bg‰w Kj‰ Fnyh¤J§f nrhH‹,jªij tÊÆš ÑiH¢rS¡»a® kuigí« jhŒ tÊÆšnrhH® kuigí« nr®ªjt‹ Mt‹. Fnyh¤J§fD¡F¢nrhH uh¢áa« v›thW »il¤j bj‹gij mL¤jmâfhu¤âš fh©f.

1. Ibid, No. 754


nr®¡if - 1

nrhH k‹d®fË‹ bkŒ¡Ñ®¤âfŸ

bkŒ¡Ñ®¤â v‹gJ nguurdJ bkŒ¥òfiHí«tuyh‰iwí« vL¤Jiu¤J, mt‹ j‹ khnjÉaUl‹ ÚLthœf vd thœ¤â, m«k‹d‹ ïa‰bganuhL áw¥ò¥bga®fisí« M£áah©oidí« TW« brŒíshF«.ïjid¢ Ó®bkŒ¡Ñ®¤â v‹W« tH§Ft®. ïj‹ïy¡fz¤ij,

‘Ó®eh‹ fh» Æu©lo¤ bjhilahŒntªj‹ bkŒ¥òf bHšyhŠ brhšÈí«mªj¤ jt‹tu yhW brhšÈí«mtSl‹ thœbfd¢ brhšÈí k‰wt‹ïa‰bga®¥ ã‹d®¢ áw¡f ah©bld¤âw¥gl îiu¥gJ Ó®bkŒ¡ Ñ®¤â’

v‹D« g‹ÅUgh£oaš N¤âu¤jhš e‹Fzuyh«.m‹¿í«, t¢rzªâkhiy bt©gh¥ gh£oaÈ‹MáÇauh»a Fzåu g©oj® v‹gh®, ‘bjhÊyh®ªjbkŒ¡Ñ®¤â brh‰Óuoahš vÊyur® brŒâ ïir¥g®’v‹W T¿ÆU¤jš m¿a¤j¡fJ. ïJ bgU«gh‹ik mftnyhirí« áWgh‹ik fÈnahirí« bfh©L mikªJŸsJ. ï¤jifa bkŒ¡Ñ®¤âia¡ fšbt£L¡fË‹bjhl¡f¤âš bgh¿¡F« tH¡f¤ij KjÈš c©Lg©Âat‹ bgUntªjdh»a Kjš ïuhruhr nrhHndahth‹. mtD¡F¥ ãwF mt‹ tÊtªj nrhH k‹d®fS« gh©o ntªj®fS« m¢áwªj braiy¤ jhK«nk‰bfh©L xGFthuhÆd®. nguur®fshf És§»ajÄœ ntªj®fË‹ fšbt£L¡fËšjh‹ bkŒ¡Ñ®¤â

232


fhz¥gL»wnja‹¿¡ FWÃy k‹d® Kjyhd Vidnah®fšbt£L¡fËš fhz¥glhik F¿¥ãl¤j¡fJ.

Kjš ïuhruhr nrhHD¡F K‹ murh©l nrhHk‹d®fŸ j« ïa‰ bga®fnshL j« åu¢ brašfisíz®¤J« milbkhÊfŸ mikªj g£l§ fisí«nr®¤J¡ fšbt£L¡fŸ btËÆ£LŸsd®. m›î©ikia,Érahya nrhH‹ ‘jŠirbfh©l nfh¥gunfrÇt®k‹’vdî«, Kjš Mâ¤j nrhH‹ ‘bjh©il ehL guÉdnrhH‹ gšahid¡ nfh¡f©ldhd uhrnfrÇt®k‹’vdî«, Kj‰ guhªjf nrhH‹ ‘kJiuí« <HK§ bfh©lnfh¥gunfrÇ t®k‹’ vdî«, ïu©lh« guhªjfdh»aRªju nrhH‹ ‘kJiu bfh©l nfh ïuhrnfrÇt®k‹’vdî«, ‘gh©oaid¢ Ru« ïw¡»d bgUkhŸ’ vdî«,j¤j« fšbt£L¡fËš F¿¥ã£oU¤jyhš e‹f¿ªJbfhŸsyh«. Kjš ïuhruhr nrhHD« j‹ M£áÆ‹v£lh« M©o‰F K‰g£l fšbt£L¡fËny bkŒ¡Ñ®¤âÆ‹¿¡ ‘fhªjq®¢ rhiy fykW¤jUËa nfhïuhrnfrÇt®k‹’ v‹Wjh‹ j‹id¡ F¿¤JŸsd‹.vdnt mtdJ v£lh« M£áah©lh»a ». ã. 993-jh‹mt‹ j‹ fšbt£L¡fËš bkŒ¡Ñ®¤âia KjÈštiua¤ bjhl§»a fhykhF«. m›th©o‰F K‹d®mt‹ Ãfœ¤âa ngh®¢ brašfŸ všyht‰iwí« Ãunymik¤J m«bkŒ¡Ñ®¤â vGj¥bg‰¿U¤jš m¿a¤j¡fJ. M©LnjhW« ÃfG« murDila åu¢ brašfS« òfG¡FÇa ãw brašfS« bkŒ¡Ñ®¤âÆš m›t¥nghJ jtwhkš nr®¡f¥bg‰W tªjik czu‰ghybjh‹wh«. Mfnt murdJ M£á ah©LfŸ ÄFªJbršy¢ bršy, bkŒ¡Ñ®¤âí« bgU»¡ bfh©nlnghF« v‹gJ xUjiy. mjdhš, xU ntªj‹ M£áÆšv›bt›th©oš v›btit Ãfœªjd v‹gij¤bjËthf¤ bjÇªJ bfhŸsyh«. m‹¿í«, x›bthUk‹dDila bkŒ¡Ñ®¤âí« bt›ntW k§fy bkhÊ¤bjhluhš bjhl§f¥ bg‰¿U¤jyhš mâš KjÈš


fhz¥gL« bjhl®bkhÊÆid¡ bfh©nl m¡fšbt£Lï‹d ntªj‹ fhy¤jJ v‹gij vËjhŒ m¿ªJbfhŸsyh«. Mfnt, tuyh‰whuhŒ¢á¡F¥ gštifahY« ga‹gLtJ« g©il¤ jÄœ ntªj®fË‹ ngU«òfG« v‹W« ÃiybgW«go brŒtJ« M»a bkŒ¡Ñ®¤âia¤ j‹ fšbt£L¡fËš KjÈš mik¤J e«eh£o‰F ey« òÇªJŸs Kjš ïuhruhr nrhHdJngu¿îilik msÉ£Liu¡Fª ju¤jj‹W. mt‹K‹ndh®fŸ, j« bga®fS¡F K‹d®¡ fšbt£L¡fËšbgh¿¤Jtªj åu¢ brašfis¡ TW« milbkhÊfS«mt‹ j‹ M£áÆ‹ bjhl¡f¤âš bt‹wo¥gL¤âa nrueh£o‰ »il¤j gâ‰W¥g¤J v‹D« üÈš x›bthUg¤â‹ ïWâÆY« fhz¥gL« g©il¢ nru k‹d®fË‹ bkŒ¡Ñ®¤âfsh»a gâf§fS« ï¤jifa bkŒ¡Ñ®¤â bah‹W mik¡F« v©z¤ij mt‹ cŸs¤âšnjh‰WÉ¤jdthjš nt©L«. m›bt©zK« ». ã.993-« M©oš Ãiwnt¿aJ. m›th©onyna m›tur®bgUkh‹ fšbt£L¡fËš ‘âUkfŸ nghy¥ bgUÃy¢bršÉí« - jd¡nf íÇik ó©lik kd¡bfhs’ v‹Wbjhl§F« bkŒ¡Ñ®¤âí« njh‹WtjhÆ‰W. ïuhruhr‹j‹ tÊ¤njh‹wšfŸ jh‹ brŒj åu¢brašfis ízUKf¤jhš nrhH® nguuir v‹W« Ã‹WÃyt¢ brŒj‰FÇaM‰wY« C¡fK« cilauhjš nt©L« v‹wÉU¥g¤âdhnyna j‹ bkŒ¡Ñ®¤âia¡ fšbt£L fË‰bgh¿¤jddhjš nt©L«. mt‹ fUâathnwmtD¡F¥ ã‹tªj nrhH k‹d®fS«, nguh‰wY«bgUåuKKilat®fshŒ btË ehLfisí« bt‹wl¡»¢ nrhH® nguuir¥ ngÂtªjik mt®fSilafšbt£L¡fshš e‹f¿a¡ »l¡»‹wJ.

e« ïuhruhrD¡F¤ ‘âUkfŸ nghy’ v‹W bjhl§F«ïªj xnu bkŒ¡Ñ®¤âjh‹ fšbt£LfËš fhz¥gL»wJ.áy nrhH k‹d®f£F x‹W¡F nk‰g£l bkŒ¡Ñ®¤âfS« fšbt£LfËš tiua¥bg‰WŸsd. jÄœ ts«


Ãiwªj ï«bkŒ¡Ñ®¤âfŸ všyh« m›ntªj®fË‹mit¡fs¥ òyt®fshf És§»a bgUk¡fshš ghl¥bg‰¿U¤jš nt©L« v‹gJ nj‰w«.

Kjš ïuhruhr nrhH‹

âUkfŸ nghy¥ bgUÃy¢ bršÉíªjd¡nf íÇik ó©lik kd¡bfhs¡fhªjq®¢ rhiy¡ fykW¤ jUËnt§if ehL§ f§f ghoíªjoif ghoí« Es«g ghoí«Flkiy ehL§ bfhšyK§ fÈ§fK«Ku£blhÊ‰ á§fs ßHk©lyK«ïu£lgho naHiu Æy¡fK«KªÚ®¥ gHªÔî g‹Ü uhÆuKªâ©owš bt‹¿¤ j©lh‰ bfh©lj‹bdÊš ts %Êí bsšyh ah©LªbjhGjf És§F« ah©nl brÊaiu¤njRbfhŸ nfhuhr nfrÇ t®kuhdcilah® $uhr uhr njt®¡F ah©L.

âU¡ nfhtÿ®¡ fšbt£L¥ gFâ

. . . . . . . . . . . . #a#a bt(‹W) bkhÊg‹Åa thŒikÆ‰ gÂa¥ bgh‹ÅašÉR«gÇ‰ fjK« gR«gÇ btŸSisbeLŠRt‰ bwL¤j FWªJid¥gL§feŸSw¥ bgh‹Ph© tŸSw t¢r¤jÅ¡fh yuR kd¡fh‰ f§F‰FH«ògL ngÇU£ (ã)H«ògl îU£oabrŠRl® bksÈ btŠRl® thdt‹tÊKjš tªj kÏgâ tÊKjyâgâ eugâ mÞtgâ . . . . . .f#gâ flÈl§ fhty‹ kâKjštGâa® tiuòf k‰wt® njÉauGJa uG§fÈ yG§f¥ bghGâaštŠáÆ‰ fhŠá tF¤j brŠáiy¡


fÈ§f‹ fdb. . . f¥ gh. . . y§f‹ m(«)i(k) . . . . . .òJky® thif òidªJ behJky®f§fgho f›É¡ bfh§f«btË(¥)gL¤ jUË aËgL¤jUËrhuš kiy a£LŠ nru‹ kiyPh£L¤jhto¡ Ft£o‹ ghto¢ Rt£L¤Jl®beŒ¡ fdfª JfbsH beLe‰nfhòu§ nfhit Fiya khbgU«òÇir t£l« bghogl¥ òÇir¢Rij fÉ‹ gil¤j NËif khËifíijifK‹ bdhŸbsÇ bfhSÉ cijifntªij¡ flšòf btF©L nghªJNHk©lyª bjhH åHk©lyK§bfh©L j©lUË¥ g©L j§f oU¡Fy¤njh® jltiu vGâabgh§FòÈ¥ ngh¤J¥ òJ¡f¤ J§f¤â¡»Å‰ nrid brY¤â Ä¡fbth‰iw bt©Fil¡Ñ Êu£il bt(©) ftÇbj‰¿a tdyª âts bt‰¿íŸå‰¿Uª jUËa ntªj‹ ngh‰¿Uªj©lÄœehl‹ r©lguh¡»uk‹â©ow‰ f©l‹ br«ãa® bgUkh‹brªâU klªijk‹ $uh# uh#‹ïªâu [khd‹ uh#[® tŠPbdD«òÈia¥ gaªj bgh‹(k)h‹ fÈia¡fuªJ futh¡ fhÇif RuªjKiy(k)f¥ ãÇªJ KH§bfÇ eLtQªjiykf‰ ãÇah¤ ijaš ÃiybgWªö©lh És¡F . . . . . . á brhšÈašmiur®j« bgUkh dJybd« bgUkh‹òiuirt© fË‰W¥ óÊÆ‹ Éiubrí(khjÉ¤) bjh§fš kÂKo tst‹Rªju nrhH‹ kªju jhu‹âU¥òa Ka§Fª njÉ ÉU¥òl‹tªJâ¤jUËa kiya® âU¡Fy¤bjh


u‹ikahf jkuf¤bjh‹ikÆ‰FybjŒt . . . . . bfh©lJ eyÄF§ftrª bjhL¤j fÉ‹ bfhs¡ fâ®Eâ¤Jtrª bjhL¤j Rijkâ‰ NHfœ¥òsf¥ òjt¡ fsf¡ nfhòuthÆ‹ (k)hl khËif åâ¤njrhª j‹ik¤ bj‹¿U¡ nfhtÿßruª j‹w¡f t‹wJ Ûru§Fl¡F¡ fYÊ Fz¡F fhšgG§f¡fhsh fUî§ fkœ rªjdKªjhsh® âus¢rusK Úsh®F¿Šáí§ bfhFoí KfLa® F‹¿‰g¿ªJl‹ åH¥ ghŒªJ br¿ªJa®òJkâ»l¿¥ ngh®¡fÈ§ »lªJbkhJ bkhJ KJâiu Éy»¡ fJbkdt‹fiu bghUJ tUòd‰ bg©izbj‹fiu íŸsJ Ô®¤j¤ JiwaJbkhŒit¤ âaY K¤jÄœ eh‹ik¤bjŒt¡ fÉij¢ brŠbrh‰ fãy‹_Çt© ll¡if¥ ghÇ jdil¡fy¥bg©iz kiya‰ FjÉ¥ bg©izaiyòd yGt¤ jªjÇBŠ bryÄdš òF« ÉR«ã‹ åLng bw©Â¡fdš òF§ fãy¡fšyJ òdšts®ngbu£lhd åu£lhd«mid¤âD kdhâ ahaJ Ãid¥ãDKz®j‰ fÇaJ nah»f SŸsJòz®j‰ »ÅaJ bghŒif¡ fiuaJrªjd td¤jJ r©gf¡ fhdJeªjd td¤â dLtJ gªj‰RU«gil bt©ó§ fU«ãil JÂ¤ju¤jh£blhÈ ahiyaayJ gh£blhÈ¡fU§if¡ fila® bgU§if¡ filthŸgRªjh£oÇíŠ brªbe‰ gHd¤jR«gh® fÂ..... at‰iw aU¡f dU¢rid K‰¿a


eh‹kiw bjÇªJ ü‹Kiw íz®ªjh§fU¢rdh ÉâbahL bjÇ¢r thfk¤ bjhÊš_bt© bgaUil K¥òÇ ünyh®ãÇah¤ j‹ik¥ bgUªâU îilaJghlf¢ Ówo¥ gizKiy¥ ghita®ehlf¤ JHÃ eÉ‹wJ nrlf¢r©ilí§ f©ilíª jhsK(§fhs)K§bfh©lâ® glfK§ FËW k¤js§fS§fuoif¤ bjhFâí§ ifkÂ¥ gFâíKUoaš âÄiy KH¡f« kUlUthštis¤ Jizí nkštis¤ jizí§fU¥bghÈ nkfK§ flYbkd¡ fPÈâU¥bghÈ âU¥gÈ ád¤J ÉU¥bghÈ¥g¤j®j« ghlš gÆ‹wJ K¤jÄœehty® eh‰fÉ eÉ‹wJ VtÈyUiõbah luAubtd¡ FÅ¤ joikbrŒgUiõa® btA&Éj« gÆ‹wJ mUiõK¡f©zt DiwtJ flîs® ÃiwtJk©zt® bjhGtJ thdt® k»œtJk‰W Ä‹d ts§bfhŸkâ‰ gjhif¤bj‰W§ bfhGÃH‰ átòu¤jh‰F¥g‹dhÂiybgw K‹dh Sunth‹brŒj jhd«.

Kjš ïuhnrªâu nrhH‹

(f§ifbfh©l nrhH‹)

âUk‹Å tsu ÉUÃy klªijí«ngh®¢ra¥ ghitíŠ Ó®¤jÅ¢ bršÉíªj‹bgUª njÉa uh» Æ‹òwbeoâa ÿÊí ËilJiw ehL«bjhl®td ntÈ¥ gl®td tháí«RŸË¢ Nœkâ‰ bfhŸË¥ gh¡ifí«

1. ï›ntªjdJ bkŒ¡Ñ®¤âÆ‹ Kjš ïu©L tÇfŸ åunrhÊa« ah¥ò¥gly«19 - M« fÈ¤Jiw ciuÆš nk‰nfhshf vL¤J¡ fh£l¥ bg‰WŸsikm¿a¤j¡fJ.


e©z‰ fUKu© k©iz¡ fl¡fK«bghUfl äH¤ jur®j Koí«M§ft® njÉa nuh§bfÊ‹ Koí«K‹dt® g¡f‰ bw‹dt® it¤jRªju Koí Äªâu dhuK«bj©oiu pH k©ly KGtJ«v¿gil¡ nfus‹ KiwikÆ‰ NL«Fyjd kh»a gy®òfœ Koí«br§fâ® khiyí« r§fâ® ntiy¤bjhšbgU§ fht‰ gšgHª Ôî«brUÉ‰ ádÉ ÆUg¤ bjhUfhšmuRfis f£l guRuhk‹nktUŠ rhªâk¤ Ôtu© fUâïU¤âa br«bgh‰ ¿U¤jF Koí«ga§bfhL gÊÄf Ka§»Æš KJ»£blhË¤j raá§f ds¥gU« òfbHhLÕoa Èu£l gho naHiuÆy¡fK etÃâ¡ Fy¥bgU kiyfS«É¡»uk åu® r¡fu¡ nfh£lKKâ®gl tšiy kJiu k©lyK«fhÄil tisïa ehkiz¡ nfhzK«btŠád åu® gŠr¥ gŸËí«ghril¥ gHd khRÂ njrK«ma®Éšt© Ñ®¤â ahâef ufitÆ‰rªâu‹ bwhšFy¤ âªâu ujidÉisak®¡ fs¤J¡ »isbahL« ão¤J¥gyjd¤ bjhLÃiw Fyjd¡ Fití«á£lUŠ br¿Äis bah£l ÉõaK«óRu® nrUe‰ nfhry ehL«j‹k ghyid bt«Kid aÊ¤Jt©Liw nrhiy¤ j©l ò¤âí«ïuz Nuid Kuzw¤ jh¡»¤â¡fiz Ñ®¤â¤ j¡fz yhlK«nfhÉªj rªj‹ khÉÊª njhl¤j§fhj rhuš t§fhs njrK«


bjhLfH‰ r§Fbfh llšk» ghyidbtŠrk® tshf¤ jŠRÉ¤ jUËx©owš ahidí« bg©o®g© lhuK«Ã¤ây beL§fil Y¤ju yhlK«bt¿ky®¤ Ô®¤j¤ bj¿òd‰ f§ifí«miyflš eLî£ gyfyŠ brY¤â¢r§»uhk Éirnah¤ J§f t®kdh»a fluh¤ jurid thifí«bghUflš F«g¡ fÇbahL kf¥gL¤JÇikÆ‰ ãw¡»a gUÃâ¥ ãw¡fK«M®¤jt dfef®¥ ngh®¤bjhÊš thrÈšÉ¢rh âu¤njh uzK bkhŒ¤bjhË®òidkÂ¥ òjtK§ fdkÂ¡ fjtK«ÃiwÓ® ÉraKª JiwÚ®¥ g©izí«t©kiy ôbuÆ‰ bwh‹kiy ôU«Mœfl yfœNœ khÆU o§fK«fy§fh tšÉid ïy§fh nrhfK«fh¥òW Ãiwòdš kh¥g¥ ghsK«fhty« òÇir nkÉÈ« g§fK«Éis¥gª öUil tis¥gª öU«fiy¤j¡ nfh®òfœ jiy¤j¡ nfhyK«Ôjk® gšÉid khjkh È§fK«fyhKâ® fLªâw ÈyhKÇ njrK«njd¡f th®bghÊš khd¡f thuK«bjhLfl‰ fht‰ fuLKu£ flhuK«kh¥bghU j©lh‰ bfh©l nfh¥gunfrÇ t‹kuhdcilah® $uhnrªâu nrhHnjt®¡F ah©L.

ïuhrhâ uhr nrhH‹

â§fns® jUj‹ bwh§fšbt© Fil¡ÑœÃykf Âyt ky®kf£ òz®ªJbr§nfh nyh¢á¡ fU§fÈ foªJj‹á¿a jhij íªâU¤ jikaD§F¿bfhl‹ Ås§nfh¡ »isí be¿íz®j‹¿U¥ òjšt® j«ikíª J‹bwÊš


thdt‹ Éšyt‹ Ûdt‹ f§fÅy§ifa®¡ »iwt‹ bghy§fH‰ gšyt‹f‹dF¢á a®fh tybdd¥ bgh‹dÂRl®kÂ kFlŠ N£o¥ gl®òfHh§ft®¡ ft®eh lUË¥ gh§Fwk‹Dgš ÿÊí£ bl‹dt® _tUŸkhdh guz‹ bgh‹Ko ahdh¥gUkÂ¥ gRªjiy bghUfs¤ jÇªJthus ÉafHš åunf usidKidtÆ‰ ão¤J¤ jdJ thuz¡fj¡f Ë‰¿dh Yij¥ã¤ jUËmªjÄš bgU«òfœ¢ Rªju gh©oa‹bfh‰wbt© Filí§ f‰iwbt© ftÇí«á§fh jdK« bt§fs¤ âHªJj‹KoÉH¤ jiyÉÇ¤ jojs®ª njhl¤bjhšiy Kšiyô®¤ Ju¤â bahšfÈšntzh£ luir¢ nrzh£ blhJ¡»nkîòf ÊuhkFl _t®bfl KÅªJÄlšbfG Éšyt‹ Fl®ko¡ bfh©Lj‹ehLÉ£nlho¡ fhLò¡ bfhË¥gtŠáí« òJky® kiyªjh§ bfŠrÈšntiybfG fhªjq®¢ rhiy fykW¤jhft kšyD kŠr‰ nfîj‹jh§fU« gilah yh§ft‹ nridí£f©l¥ gaD« f§fh juD«t©lk® fË‰bwhL koa¤ â©owšÉUj® É¡»í« Érah â¤jD§fUKu£ rh§f kŒaD KjÈa®rku ÕUbth¤ Jila ÉÇRl®¥bgh‹ndh il¡fÇ òuÉbahL« ão¤J¤j‹dh ilÆ‰ ra§bfh© blh‹dh®bfhŸË¥ gh¡if íŸbsÇ kL¥ã¤bjhUjÅ¤ j©lh‰ bghUfl Èy§ifa®nfhkh‹ É¡»uk ghFÉ‹ kFlK«K‹wd¡ Filªj bj‹wÄœ k©ly


KGt J«ÄHª bjGfl äH«ò¡fÉy§ nfrdh»a É¡»ukgh©oa‹ gUkÂ kFlK« fh©lFj‹d th¡»¤j‹ f‹dF¢ áÆD«M®fÈ pHŠ ÓÇbj‹ bw©Âcs§bfhsª ehLj‹ DwbthL« òFªJÉs§FKo fÉ¤j äuryh nkf‹ngh®¡fs¤ jŠá¤ j‹ fh®¡fË ¿ÊªJf›ití‰ nwhl¡ fhjÈ bahLªj‹w›itia¥ ão¤J¤ jhia_¡ fÇaM§ft khd« Ú§Fj‰ fhfÛ£L« tªJ th£blhÊš òÇªJbt§fs¤ Jyªjt¢ á§fs¤ jur‹bgh‹dÂ Koí§ f‹du‹ tÊtªJiubfhçH¤ jurdh »aÓtšyt kjd uhr‹ bkšbyhË¤jlkÂ Koí§ bfh©L tlòy¤âUfh yhtJ« bghUgil elh¤â¡f©l® âdfu‹ ehuz‹ fztâtzly® bjÇa‹ kJN jdbd‹bwid¥gy tiuriu KidtÆ‰ Wu¤ât«gy® jUbghÊ‰ f«ãÈ efU£rS¡»a® khËif jf®¥ã¤ âs¡fÄšÉšyt® Ûdt® ntŸFy¢ rS¡»a®tšyt® bfsry® t§fz® bfh§fz®áªJu iuaz® á§fs® g§fs®mªâu® KjÈa tiurÇL âiwfS«M¿byh‹ wtÅí£ TWbfhŸ bghUŸfS«cfªJeh‹ kiwat® KfªJbfhs¡ bfhL¤JÉRtnyh f¤J« És§fkD be¿Ã‹wRtnk jŠbrŒ jiuRå‰ ¿Uªjra§bfh©l nrhHDa®ªj bgU«òfœ¡nfhÉuhr nfrÇ t®kuhdcilah® $uhrhâuhr njt®¡F ah©L.


ïu©lh« ïuhnrªâu nrhH‹

âUkhJ òÉbaD« bgUkhj Çt®j‹khnj Éa®f shf ÛbjhË®bt©Fil ía®¤J¤ â©fÈ bga®¤J¤j‹á¿a jhijah»a btWœtÈ¡f§if bfh©l nrhHid¥ bgh§»fšïUKo¢ nrhH bd‹W« bgUKu£l‹¿U¤ j«ãa® j«KŸ bt‹¿bfhŸK«Ko¢ nrhHid¤ bj«Kid aLâw‰nrhH gh©oa bd‹W§ nfhÊk‹bwhLfHš åunrhHid¥ goòfœfÇfhy nrhH bd‹W« bghUbjhÊšthŸtÈ¤ jl¡if kJuhª jfid¢nrhH f§f bd‹Wª njhŸtÈnkÉfš guhªjf njtid¢ nrhHtnah¤âa uhr bd‹W«ïUja¤ j‹bghL fUJ fhjyUŸï¤j y«òf Êuhnrªâu nrhHidc¤jk nrhH bd‹Wª bjh¤jÂKifaÉ Hy§f‹ Kobfh©l nrhHidïfšÉr ahya bd‹W« òf®Kf¤njGa® fË‰W¢ nrhHnf usidth®áiy¢ nrhH nfus bd‹W§â©ow‰ flhu§ bfh©l nrhHid¤âdfu‹ Fy¤J¢ áw¥gk® nrhHidfdf uhr bd‹W§ fidfl‰gobfh©l gšòfœ Kobfh©l nrhHid¢Rªju nrhH bd‹WŠ brªjÄœ¥ãofË‰ ¿u£l gho bfh©lnrhHid¤ bjhšòÈ ahSil¢ nrhHf‹dF¢ áauhr bd‹W« ã‹Dªj‹fhjy® fhjy® j«KŸ nkjFfâuh§ fidfHš kJuhª jfidbtšgil¢ nrhH tšyg bd‹W«khd¢ áiy¡ifnah uhid¢nr tfid


ÃUngªâu nrhH bd‹Wk gUkÂ¢RluÂ kFlŠ N£o¥ goÄirÃfG ehËD Ëfšnt£ blGªJbr‹bwh©ow Èu£l k©ly bkŒâeâfS« ehL« gÇfS knef«mÊ¤jd‹ tstbdD bkhÊ¥bghUŸ nf£LntfbtŠ rS¡»a Mftkšy‹gÇgt bkd¡»bj‹ bwÇÉÊ¤ bjGªJbr¥gUª Ô®¤j¡ bfh¥g¤ jfitÆ‰br‹bwâ nu‹wk® bjhl§»a bghGjt‹brŠru khÇj‹ FŠru Kf¤âDªj‹¿U¤ JilÆD§ F‹Wwœ òa¤âDªij¡f îªj‹ Dl‹fË nw¿abjhLfHš åu®fŸ koaî« tifahbyhUjÅ anef« bghUgil tH§»a«bkhŒ«gk® rS¡» j«ãra á§fD«ngh®¥òy nfáíª jh®¤jr g‹kDkhdk‹ dtÇ‹ k© lÈanrh ifaD«Mdt‹ òfHh iuaDª njÅt®k£lÉ Hy§fš bkh£ ilaDª â©owše‹Å Es«gD bkDÄt® KjÈd®v©ÂÈ aiuriu É©zf¤ nj‰¿t‹Åa nutD« ta¥gil¤ J¤jD§bfh‹dÉš gil¡F©l kŒaD bk‹¿dbtŠád tiurnuh lŠá¢ rS¡»Fy§Fiy FiyªJ jiykÆ® ÉÇ¤JbtªE‰ bwhË¤J¥ ã‹Dw neh¡»¡fhšgÇª njho nkšfl‰ gha¤Ju¤âa bghGj¢ brU¡fs¤ jt‹ÉLr¤JUga§ fu‹fu g¤âu‹ _yg¤âu rhâ gf£liu rnefK«v£LÃiu gÇfS bkh£lf ÃiufS«tuhfbtš bfhoKj ÈuhrgÇ¢ á‹dK«x¥ãšr¤â a›it rh§f¥igba‹ ¿t®_jšnjÉa® FHhK« ghita ß£lK


Äidad ãwî KidtÆ‰ bfh©LÉirah ãnlf« brŒJbj‹ ¿irtÆ‰ngh®¥gil elh¤â¡ fh®¡fl Èy§ifÆšÉw‰gil¡ fÈ§f®k‹ Éuryh nkfid¡flfË‰ bwhLgl¡ fâ®Ko foÉ¤ây§ifa®¡ »iwt‹ khdh guz‹fhjy ÇUtiu¡ fs¤âil¥ ão¤Jkh¥bgU« òfœ Äfts®¤j nfh¥gunfrÇ t®kuhdcilah® $uhnrªâu njt®¡F ah©L.

ïuhr knfªâu nrhH‹

âUkfŸ És§f ÉUÃy klªijiaxUFil ÃH‰Ñ ÊÅJw¥ òz®ªJjUkbe¿ Ã‰g kDbe¿ elh¤âacilah® $uhrknfªâu njt®¡F ah©L.

åuuhnrªâu nrhH‹

I

âUts® âuŸòa¤ âUÃy tyaªj‹kÂ¥ óbzd¤ ja§f¥ g‹kÂ¡bfh‰wbt© FilÃH‰ Ftya¤ JÆ®fis¥bg‰w jhÆD« ngÂ k‰WsmiwfH yiua®j‹ doÃH byhJ§fciwãy¤ JilfÈ bahJ§f KiwbrŒJÉiuky®¤ bjÇaš É¡fy‹ w‹ndhLtÇáiy¤ jl¡if khrh kªjiu¡f§fgho¡ fs¤âil Ã‹WªJ§fg¤ âiuòf¤ Ju¤â a§ft®nt§ife‹ dh£oil Û£Lkt® É£ljh§fU« bgUtÈ¤ j©Lbfl¤ jh¡»khj©l ehaf‹ rhK©l uhaid¢br‰wt‹ áu¤âid aW¤J k‰wtbdhUkf sh»a ÉUifa‹ nwÉehfiy ba‹Dª njhifaŠ rhaiyKf¤bjhL _¡Fnt wh¡»¥ gif¤bjâ®


K‹wh« ÉirÆD nk‹bwâ® bghUJgÇgtª Ô®tbdd¡ fUâ¥ bghUòd‰Tlš r§fk¤ jhft kšy‹k¡f sh»a É¡fy‹ á§fzbd‹¿t® j«bkhL bk©Âšrh kªjiubt‹wL öáKid É£L¤ j‹Wizk‹dUª jhD« ã‹dL¤ âUªJtlfl by‹d tF¤jt¤ jhidia¡flfË bwh‹wh‰ fy¡» alšgÇ¡nfhriy¢ á§fid¡ bfhogl K‹d®¤öábt§ fË‰bwhLª JÂ¤J¡ nfrtj©l ehaf‹ jh®¡nf¤ jiua‹â©owš khua‹ ád¥ngh¤ jiuaÅnu¢ra ÅfšbrŒbgh‰ nfhij_ t¤âba‹wh®¤jL J¥ã ynefrh kªjiu¢á‹dã‹dŠ brŒJ ã‹idKjÈ ahd kJtz ndhlÉÇ¤j jiynahL É¡fy ndhl¢brU¤bjhÊ yÊªJ á§fzndhlm©zš KjÈa midtU kk®bghu¥g©Âa gfoÊª njhl e©ÂaMft kšyD kt®¡F K‹ ndhlntfbt§ fË‰¿id Éy¡» thifbfh©l§ft® jhuK kt®Fy jdKŠr§Fª bjh§fYª jhiuí« ngÇí«bt©rh kiuí nkf l«gK«Nfu¡ bfhoí« kfunjhuzK«x£lf Ãiuí Knyhf rdK«ò£gf¥ ãoí« bghUfË‰ Ö£lK«ghŒgÇ¤ bjhifbahL« g¿¤J¢ nrbahËåuá§ fhjd« gh®bjhH nt¿vÊwu îyf KGJil ahbshL«ÉirakÂ kFl nkŒªJ vÊš bfhŸj¤Jkh¥ òuÉ¥ bgh¤j¥ã ntªjidthuiz t‹fH‰ nfus‹ w‹id¤


jh®rd ehj‹ w«ãia¥ ngh®¡fs¤jy§fšNœ gRªjiy aÇªJ bghy§fHšbj‹dt‹ $tšyt‹ kf‹ áWt‹Ä‹dÉš kÂKo åunf rÇiakjtiu bah‹wh Yij¥ã¤ JjifÆ‰nfus® j§Fy br§Ñiu nahL«ntuw¥ g¿ªnjho nkšflš äHthuz kUFË brY¤â thÇÆby©zU§ fË‰¿d Äu£liu¡ ft®ªjf©Âa‰ fË‰bwhL§ f£o¥ g©Q¥ãobahL kh§ft® ÉLâiw jªjntH Ãiubfh©L NÊ òdšbfh©lh‰ WwÉ‰ F¿¤j bt«nghÇšj©l ehaf® j«Äš â©owškšÈa© zidí kŠá¥ gŒaidí«ãšFkj¡ fË‰W¥ ãuknj tidí«j©lh unrhifa‹ j‹idí§ â©ow‰r¤âa© zidíŠ rªâÉ¡ »uf¥g¤â a©z‹ w‹idí k¤jFnjkU bjÇaš åka‹ w‹idíkhkâ t§fh uidí« ehknt‰f§fid Es«gid¡ fhlt® nfhidt«òkj ahid itJ«g uhaidÆUªjiy aÇªJ bgU«òd‰ wdhJf§if khef® òFªjã‹ â§fË‹tÊtU rS¡»Æ¥ gÊbahL thœtâ‰rhtJ rhy e‹bw‹ nwtK‰W‹Åa áªija dh» K‹d«òjštUª jhD KJ»£ LilªjTlny fsbkd¡ F¿¤J¡ TlÈšthuh jŠád® k‹d ušy®ngh®¥bg U«gÊ¥ òu£l uhfbt‹¿ahtU k¿a btGâa rgjnktU nkhiy Éil bahL§ bfhL¤j›Éu£l gho¥ òu£lÇš nkjF


f§fh nf¤jid nat M§ft‹tªjo tz§» thrf Kiu¤jY«áªijí KfKª âU¥òa Äu©L«VªbjÊ Ytifnah oUkl§F bghÈa¥nghªj¥ ngh®¡fs« òFªJ fuªijÆštšyt® nfhid tuî fhzhjt‹brhšÈa ehË‹ nkYnkh® â§fŸgh®¤âÅ âUªj ã‹id¥ ng®¤jt‹fhšbfl ntho nkšfl byhË¤jYªnjt ehjDŠ á¤âí§ nfáí«_tUª jÅ¤jÅ KJ»l¥ ghtU«ïu£l gho VHiu Æy¡fK«Ku£blhÊ yl¡» KH§bfÇ _£obt§fj¥ òÈnaW ÉaªJ Éisahl¤J§fg¤ âiufiu¢ brag¤ âu¤ö©ehÅy« gur eh£o nkdhŸtªjt¥ òu£lid tšyt dh¡»¡fªju¡ f©oif N£oa¡ Fªjs¤jurD« k¡fS« I«ko aŠá¤j‹òuir ahid¥ òiH¡ifÆ‰ ãiH¤â›îybfyh k¿a Xoa gÇbrhUgyifÆ‰ gGjw vGâa ã‹idrh®¤âd îiuíŠ rS¡» gjnk‰wó¤js kh®bthL ó£o¥ ng®¤Jªjh«if¡ bfh©l nt§ife‹ dhLÛ£L¡ bfh©lyh‹ ÛŸ»y§ nf£LÚtšy dh»š tªJfh¡ bf‹Wbrhšbyd¢ brhšÈ¥ ngh¡» všiya§fL¤jt¤ juid vÊšÉra thilnahlL¤j nguh‰¿š tªJ jL¤jrdeh jidíª j©leh afdh«ïdkh® fl¡fË‰ ¿uhrkŒ aidí«â¥gu ridí Kjyhf îilam¥bgUŠ nridia alÉÆ‰ ghŒ¢á¡nfhjh ÉÇÆšj‹ nfhjf ÚUz¡


fÈ§f nkG§ flªj òÈty«bgh¿¤j Éka knfªâu¤ jsî«nktUª jhid¤ jhto brY¤ânt§if e‹dhL Û£L¡ bfh©Lj‹ó§fH‰, fil¡fy« òFªj gil¡fy¤ jl¡ifÉirah â¤j‰ fUË ïirbfhLÛ©LÉ£ lUË ÆfÈil¥ ó©l bra¤âUbthL§ f§fh òÇòFª jUËm§nf, uhrhâ uhr‹ uhrh uhrbdd¤juhgâ ahf¤ jkÅa¤ âa‰¿goÆ‹ k‹d uobjhG nj¤jïdkÂ¥ Õl¤ âUªJ KidÆilnt§if e‹dh£ oÅ‰ bfh©lïUÃâ¥ ãw¡f« tÇirÆ‰ fh£oMÊí ÃfsK« fH‰¿ M§ft®thÊa ÉujK kh‰¿ <H¤jiyfl yilahJ gyfyŠ brY¤âkh¥bgUª jhid V‰w fh¥òil¡flštis auz¤J btšrkª bjhl§»a¢á§fs¢ nrid k§f¥ ig§fHšFUFy¤ jiuaD KUbkd¥ bghUád¤jhšrhkªjD« g£LÉH¡ bf£Lilª jh‰whnjh®Xir¤ jiuÆ ndhl¤ juhgâÉira ghFîª âirbfl Xlk‰wt‹ njÉia¥ g‰¿ bt‹W. . . . . Kjyh»a ms¥gU§ Fyjd§kÂÆd KobahL thÇ¤ âÂkâšïy§ifíª jdnj ah¡»¤ bj§fhfªjh©o¡ bfh©ilÆš Û©Lk¢ rS¡»g©ilÆš ïu£o¥ gf£blhL« ÉL. . . . .. . . . . . . . . . jL¤J f©lhÇškâehfia‹ khua‹ kEk¡ f©la‹f£l§»s . . . . . ¡T‰Wftâ if¡fhka‹. . . . . . . . . . bfh©la‹ M¢Óju‹g‰bfhšY . . . . . Ka£o¡nfh. . . . . a‹ KjÈd®


kjkiH¥ bghUÄo KJ»£L thánahl¡nfh. . . . . X£Lkila‹ KjÈd®ghj rhkªjnuhLI§fË ¿Hªnjhl Ml‰òuÉs§ fÇímÇita® FHh¤bjhL kf¥gl¥ ão¤J¥g©L nghy¥ guÂí§ bfh©Lj©lh yika J‹dkh uha‹jhDk¥ ghfhd nfrt‹ . . . . . . . .nahijí« gjh»‹ ïlªj§F á§fz‹. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .nrhÊa tiuabd‹ nwœgÇ ahidÄ¡FW kªju ór . . . . .òw¡»fš òÈN£L¡ fšÈš bra¤j«g«eh£o¤bj. . . . . j‹Kjš . . . . .rhkªjiu¢ r¡fu¡nfh£l¤J j. . . . .. . . . .rid¡ fÈ§fÄila¥ gil¡fl nyÉ tlâirr¡fu¡ nfh£l¤J Ä¡Fl‹ bwGªjrS¡»a‹ whidia¡ fdbyÇ ü¿¢nrhdŒa ef®¢áiy¢ nrhka‹ v¿ak‹thkntš Mâ¤j g‹k‹ whÄt®Fiw¤jiy¡ FHh¤bjhL§ FÅ¥g jiw¥g . . . . .Mj¢rg . . . . . kÈí« rhfa‹D«t¢áu¥ ig«ó©k . . . . . EkD«itJ«gDª njt ehjDª njÉbfh. . . . . ©z flbk£L«gFâí bkh£lf¤ bjhFâí« gÇfy¥gÇrªâ¥ gFâí« tÇirÆš bfhŸisÆšT . . . . . g¤JŸsÊª njhL . . . . .ehj‹ njÉ fhÉÆš thËk©zL§f . . . . . © fhËa¥igíª j«ãí«É¢rj . . . . . Kjš J«gatâ FGîªnjhifa ß£lK kh¡fs¤ jf¥gl¥ão¤J â. . . . . F‰w. . . . . yika‹ k¡fisxJ¡» všiy flªJ ÃiyÆ£L¡fsfh¥ãÈ ÆUj‰ »lªj tlâir


ïka¤ bjhL§ »lªj nrJ tu«ghf¢br§nfhš brY¤â . . . . .ntj Úâia És¡» ÛJa®åu¤ jÅ¡bfho âahf¡ bfhobahL«V‰gt® tU bf‹W Ã‰g¡ nfh¤bjhÊšcÇikÆ bdŒâ miuR å‰¿UªJnktU kDbe¿ És¡»a nfhÉuhrnfrÇ t®kuhdcilah® $åu uhnrªâu njt®¡F ah©L.1

IIåunk Jizahfî« âahfnk aÂahfî« br§nfh

nyh¢á¡ fU§fÈ foªJ Tlš r§fk¤J MftkšyidmŠRÉ¤J É¡fyidí« á§fzidí« cil òw§f©Lk‰wt‹ khnjÉanuhL« tÞJ thfd§ if¡bfh©Lïu©lh« ÉirÆY« F¿¤j fs¤jhftkšyid mŠRÉ¤J nt§if ehL Û£L¡bfh©L j‹Dl‹ ãwªjK‹dt® Éuj Ko¤J _‹wh« ÉirÆY« nrhnkRtu‹f£oa f©oif mÉœ¥gj‹ K‹d« f«ãÈ R£L¡fuo¡ fšÈš bra¤ j«g« eh£o¤ njtehj‹ Kjšrhkªjiu¢ r¡fu¡ nfh£l¤J¤ Ju¤âat®fŸ cÇa jhu«ão¤J¡bfh©L f‹d¡ F¢á Û£L všiybflhJÃiyÆ£L Éra á«khrd¤J cyf KGJil ahnshL«å‰¿UªjUËa nfhuhrnfrÇ t®kuhd cilah® $åuuhnrªâu‹ nrhH njt®¡F ah©L.

1. åuuhnrªâu nrhHDila ï«bkŒ¡Ñ®¤âÆ‹ fil¥ gFâ áy ïl§fËšáijªJnghŒÉ£lJ. br§f‰g£L Íšyh âUK¡TlÈYŸs xnu fšbt£ošjh‹ïªj¥bgÇa bkŒ¡Ñ®¤â fhz¥gL»wJ. (EP.Ind,Vo.l XXI, No.38) ïJntWfšbt£L¡fËš fhz¥glhikÆ‹ x¥òneh¡»¥ gâ¥ã¡f KoaÉšiy.


mâuhnrªâu nrhH‹

â§fns® ky®ªJ bt©Fil k©oyk‹DÆ® njhW Ä‹dUŸ RuªJÃiwÃHš gu¥ã Ã‰g KiwÆ‰br§nfhš âirbjhWŠ bršy¤ j§fŸFyKj‰ gÇâÆ‹ tÈnr® òtÅ¡F«x‰iw ahÊ íyht e‰wt¤âUky®¢ bršÉí ÄUÃy¥ ghití«Ñ®¤âa§ »Ÿisí« ngh®¤jÅ¥ óití«tJitÆ‰ òz®ªJ bghJik JwªJcÇik¤ njÉa uhf kuãÅ‰Rl®kÂ kFlŠ No beLÃyk‹dt® KiwKiw j‹do tz§fåuKª âahfK khubkd¥ òidªJåuá« khrd¤J cyfKGJilahbshL« -

å‰¿UªjUËakh¥òfœ kDîl‹ ts®¤j nfh¥gunfrÇ t‹kuhdcilah® $ mâuhnrªâu njt®¡F ah©L.


nr®¡if II

nrhH k‹d®fis¥ g‰¿a giHa ghlšfŸ

Kjš Mâ¤j nrhH‹

òyk‹ Åak‹id¢ á§fs ehL bghogL¤jFyk‹ Åaòfœ¡ nfhfd ehj‹ FyKjnyh‹eyk‹ Åaòfœ¢ nrhHd bj‹g® eFRl®thŸtyk‹ Åav¿ g¤jD¡ Ñªjnjh® t©òfnH. 1

á§f¤ JUtid¢ br‰wt‹ á‰w« gyKfLbfh§»‰ fdf« mÂªj Mâ¤j‹ FyKjnyh‹â§f£ rila® jkubj‹ bršt« vd¥ giwngh¡bf§f£ »iwt‹ ïU¡Fnt q®k‹ ïl§fÊna. 2

br«bgh‹ mÂªJ á‰w«gy¤ ij¢át nyhfbkŒâe«g‹ fH‰Ñœ ïUªnjh‹ FyKjš v‹g®ešyt«ò ky®¤âšiy <rid¢ NH kiwts®¤jh‹Ã«g eWªbjh§f‰ nfh¢br§f zh‹vD« Ã¤jidna.

3

1. ï¥ghlšfŸ _‹W« e«ãah©lt® e«ã ïa‰¿íŸs âU¤bjh©l®âUtªjhâÆš cŸsit. (gh¡fŸ 50, 65,83) ïªüš, irt¤ âUKiwfSŸx‹wh»a gândhuhª âUKiwÆš ml§»a eh‰gJ üšfSŸ x‹whF«. ïj‹MáÇauh»a e«ãah©l® e«ã v‹gh®. j« fhy¤Jr nrhH k‹ddh»a KjšMâ¤jid ïªüÈš nkny F¿¤JŸs _‹W ghlšfËY« òfœªJghuh£oÆU¤jš m¿a¤j¡fJ. ï¥òyt® bgUkh‹ Kjš ïuhr uhrnrhH‹fhy¤âš ïUªjt® v‹gJ MuhŒ¢áahs®fË‹ fU¤J. m¡bfhŸifbghUªjhJ v‹gJ« ït® Kjš Mâ¤jnrhH‹ fhy¤âšjh‹ ïUªjtuhjšnt©L« v‹gJ« ‘e«ãah©lt® e«ã fhy«’ v‹w v© f£LiuÆš e‹FÉs¡f¥g£LŸsd. (brªjÄœ¤ bjhFâ 45, g¡f§fŸ 7-15)

253


f©luhâ¤j nrhH®

Ä‹dhUUt nkšÉs§f bt©bfhokh ËifNH¥bgh‹dh®F‹w bkh‹WtªJ Ã‹wJ nghYbk‹dh¤bj‹dhbt‹W t©LghLª bj‹¿šiy a«gy¤JŸv‹dhuKiw ba§fŸnfhit ba‹Wbfh byŒJtnj. 1

XthjK¤Ô aŠRnfŸÉ ahw§f eh‹kiwnahuhntgL¥gh uªjzhs uhFâ nt£La®th®_thÆut® j§fbshL K‹du§ nf¿Ã‹wnfhntí‹w‹ T¤J¡fhz¡ TLt bj‹Wbfhnyh. 2

K¤Ôahs® eh‹kiwa® _th Æut® Ã‹ndhLx¤njthGª j‹ikahs nuhâa eh‹kiwia¤bj¤njba‹W t©LghLª bj‹¿šiy a«gy¤JŸm¤jhî‹w dhlšfhz tiztJ bk‹Wbfhnyh. 3

khid¥òiuí klbk‹ndh¡» khkiy ahnshL«MidŠrhLŠ br‹Ånknyh u«òÈ NLku‹njid¥ghiy¤ âšiykšF br«bghÅ d«gy¤J¡nfhidPhd¡ bfhGªJj‹id¡ TLt bj‹Wbfhnyh. 4

fËthDy»‰ f§ife§if fhjynd aUbs‹bwhËkhš K‹nd tu§»l¡f î‹doah®¡ fUSªbjËthuKnj âšiykšF br«bghÅ d«gy¤JŸxËth‹Rlnu í‹idehna DWtJ bk‹Wbfhnyh. 5

ghnuh®KGJ« tªâiwŠr¥ gjŠrÈ¡ fh£Lfªjh‹thuh®Kiyah© k§ifg§f‹ khkiwnah® tz§f¢Óuh‹kšF âšiy¢br«bgh d«gy¤ jhL»‹wfhuh®Äl‰bw§ f©ldhiu¡ fh©gJ bk‹Wbfhnyh. 6

1. g¤J¥ ghlšfis¥ j‹df¤J¡bfh©l ï¥gâf«, f©luhâ¤j nrhH® v‹WtH§f¥bgW« ï›tur® bgUkhnd âšiya«gythz® ÛJ ghoajhF«. ïJirt¤ âUKiwfSŸ x‹wh»a x‹gjhª âUKiwÆš cŸsJ. mâšïWâÆYŸs âU¥gšyh©L jÉu Vida gâf§fŸ všyht‰iwí« âUÉir¥ghv‹W TWtJ tH¡f«. brªjÄœ¥ òyikÆ‰ áwªj ï›ntªj® bgUªjifjh«tÊgl¢ br‹w áthya§fËš vGªjUËíŸs ïiwt‹ ÛJ ntW gygâf§fS« ghoÆU¤jš TL«. mit ï¡fhy¤jš »il¤ây. ït® ï¥gâf¤â‹ïWâ¥ ghlÈš j« bgaiu¡ F¿¤âU¥gnjhL v£lh«ghlÈš j« jªij Kj‰guhj§f nrhH‹ âšiya«gy¤ij¥ bgh‹ ntŒªJ áw¥ã¤jikia¥ghuh£oÆUªjY§ fh©f.


ïiyah®fâ®nt Èy§ifntªj ÅUgJ njhSÄwkiyjhbdL¤j k‰wt‰F thbshL ehŸbfhL¤jh‹áiyah‰òu_‹ bwŒjÉšÈ br«bghÅ d«gy¤J¡fiyah® k¿bgh‰ ifÆdhid¡ fh©gJbk‹Wbfhnyh. 7

bt§nfhš ntªj‹ bw‹ddhL ÛHK§ bfh©lâw‰br§nfh‰ nrhH‹ nfhÊntªj‹ br«ãa‹ bgh‹dÂªjm§nfhštisah® ghoahL kÂâšiy a«gy¤JŸv§nfhÜr bd«Äiwia ba‹Wbfh byŒJtnj. 8

beoahndhL eh‹KfD« thdtU beU§»Koah‹ Kof© nkhâí¡f KGkÂ Æ‹¿uismoahuy» dh‰¿u£L kÂâšiy a«gy¤JŸfoah® bfh‹iw khiyahid¡ fh©gJ bk‹Wbfhnyh. 9

Óuh‹kšF âšiy¢br«bgh d«gy¤ jho j‹id¡fhuh®nrhiy¡ nfhÊntªj‹ wŠira® nfh‹fyªjMuhÉ‹brh‰ f©luhâ¤j dUªjÄœ khiytšyh®nguhîy»‰ bgUiknahL« ngÇ‹g bkŒJtnu. 10

ïu©lh« guhªjfdh»a Rªju nrhH‹

(m«nghju§f bth¤jhÊir¡ fÈ¥gh)

juî

k©thG« gšYÆU« th‹thG ÄikatU«f©thG khef® »isaid¤J§ fËTumªjuJª JãÆa§f tku®f zlkhlïªâu®ó kiHbghÊa Éikat®rh kiuÆu£lK¤jbeL§ FilÃH‰Ñœ _Çau rÇaiznkšbkŒ¤jt®fŸ ngh‰¿ir¥g å‰¿Uªj bthU bgÇnahŒ!

jhÊir

vW«òfil aa‹Kjyh bt©Âwªj bt‹Wiu¡f¥ãwªâwªj nahÅbjhW« ãÇahJ Nœngh»v›îl«ã by›îÆ®¡F« ahbjh‹wh ÈlbuŒâ‹m›îl«ã DÆ®¡FÆuh aUŸbghÊíª âUîŸs«;


mw§TW Kyfid¤J§ FË®ts®¡F kiHKH¡»‹âw§Tw tiufâUŠ brG§fky eÅehzxUik¡f Ùbuh‹gh DiuÉÇ«g îz®bghUshšmUik¡f© kiyÉ‹¿ ailªjJÃ‹ ¿Uth®¤ij;

ïU£ghu ÉidÚ¡» ba›îÆ®¡F§ fhtbydmU£ghuª jÅRkªj t‹WKj È‹wsî«kJbth‹W kyuo¡Ñœ tªjilªnjh® aht®¡F«bghJt‹¿ Ãd¡FÇ¤njh ò©ÂaÃ‹ ¿UnkÅ;

m«nghju§f« ngbu©

MUÆ®f sid¤âidí§ fh¥gj‰nf aUŸó©lhŒXUÆ®¡nf íl«gË¤jh byh¥òuÉ§ bf‹dhF«;

jhkeW§ FH‹kiH¡f£ lËÇayh® j«K‹d®¡fhkidna Kdªbjhiy¤jh‰ f©nzh£l« ahjh§bfhš;

1. ïJ åunrhÊa« ah¥ò¥ gly¤âYŸs 11-M«fÈ¤JiwÆ‹ ciuÆš, ciuaháÇauh»a bgUªnjtdh®nk‰nfhshf vL¤J¡fh£oíŸs ghlyhF«.

á‰bw©

nghuu¡f nuhiut®¡ fwtÄœj« bghÊªjidna;MuÄœj kÂehf® FyKŒa tUËidna;th®áiw¥òŸ siua‰F« thŒikbe¿ gf®ªjidna,gh®Äir piuªJ« ghÉ‹¿¥ gÆ‰¿idna’

_¢Ó® ïilba©

mUshÊ eaªnjhŒ Úï;mwthÊ gaªnjhŒ Úï;kUshÊ JuªnjhŒ Úï;kiwahÊ òuªnjhŒ Úï;khjtÇ‹ khjt Üï;thdtUŸ thdt Üï;nghjdÇ‰ nghjd Üï;ò©ÂaU£ ò©Âa Üï;


ïUÓ® ïilba©

Mâ Úï;mky Üï;maD Úï;mÇí Úï;nrhâ Úï;ehj Üï;Jiwt Úï;ïiwt Úï;mUS Úï;bghUS Úï;m¿t Üï;mdf Üï;bjUS Úï;âUî Úï;br¿î Úï;br«k Üï;

jÅ¢brhšvdth§F

RÇjf«gts¢ brGŠRl® kufj¥ ghril¥gR«bgh‹ kh¢áid ÉR«gf« òij¡F«nghâaª âUÃH‰ òÅjÃ‰ guîJ«nkjF 1eªâ òÇk‹d® Rªju¢nrhH® t©ikí td¥ò«â©ikí Ky»‰ áwªJthœ bfdnt. 1

f£lis¡ fÈ¤Jiw2ïªâu ndw¡ fÇaË¤ jh®gÇ naHË¤jh®brªâU nkÅ¤ âdfu‰ F¢át dh®kz¤J¥igªJ» nyw¥ gšy¡fË¤jh® giHahiw ef®¢Rªju¢ nrhHiu ahtbuh¥ gh®fË¤ bjh‹Åy¤nj. 2

1. eªâòÇ v‹gJ giHahiw efuhF«.

2. åunrhÊa«, my§fhu¥gly« g¤jh§fÈ¤Jiw íiuÆYŸs nk‰nfhŸ.


Kjš ïuhruhr nrhH‹1mUbkhÊj‹ nfhÆ ylyur® Ä©o¤âUkF l¡bfhof nlŒ¤j - gUkÂfŸXj¤ jKjida bth©Qjyh® bk‹kyuh«ghj¤â }‹W« guš. 12vdnt jdbk‹ ¿uhnrªâu á§fndh o‹wizªjfdnt íila‹ fÅ¥ò¡f© lh‰fl nyGkikªjdnt badtt‹ whDâ¤ j‹nw bjhl§»ba‹Wednt òz®âU É‹fË¡ nfJbfh dšydnt. 2

ïu©lh« ïuhnrªâu nrhH‹3j‰W‰ w‹Wbt« ngh® brŒj

É‰if¥ g‹k‹K‹ nghlnth®j¤â‰ W‹Wt‹ ghŒgÇ

íŒ¤J¤ j‹bkŒbfh© nlhoabt‰¿¢ br«ãa‹ gh®òfœ

bfh‰if¡ f©l‹t‹ ghuj«bt‰ò¡ bfh©Lâ© ngh®òÇ

bfh¥g¤ j‹bwâ®ª njh®bgWbfh‰w¤ bjh§fš á§ fhjd

bkh‰iw¢ r§Fbt© rhkiuF¤J¥ gªj®K‹ ghÉa

K¤J¥ gªâK‹ wh‹k»œ

1. åunrh, my§. 12 nk‰nfhŸ, mU©bkhÊ t®k‹ v‹gJ Kjš ïuhruhr nrhHdJïa‰bgauhF«. m¥bga® mUbkhÊ vdî« tH§f¥bg‰WŸsJ. ï›ntªj‹ j‹bga®fshš tH§FkhW nrhH k©ly¤âš mik¤j x‹gJ tsehLfSŸmUbkhÊ njttsehL« x‹W v‹gJ czu¤j¡fJ.

2. åunrh. ah¥ò 22 nk‰nfhŸ; Kjš ïuhruhr‹ fhy¤âš V‰g£l tsehLfSŸïuhnrªâu á§fts ehL« x‹whÆU¤jyhš ïtD¡F ïuhnrªâuá§f‹ v‹wbgaU« ïUªjJ v‹gJ bjŸËJ.

3. åunrh. ah¥ò 34 nk‰nfhŸ; ï¥ghlÈš F¿¥ãl¥ bg‰w bfh¥g¤J¥ nghÇš nkiy¢rS¡»aiu bt‹W thif Noat‹ ïu©lh« ïuhnrªâu nrhHnd v‹gJfÈ§f¤J¥guÂahY« fšbt£L¡fshY« x£l¡T¤j® ïa‰¿a ïu©Lcyh¡fshY« cWâahjš cz®f. ï¢rÇ¤âu üÈY« ïuhrhâuhr‹ M£áÆšï¥ngh® Ãfœ¢á e‹F És¡f¥g£LŸsJ.


x‰iw¥ bg©o® g© lhubkhl‰iw¤ j‹bgUŠ nridí«

ï£o£ l‹Wilª jh‹tirg£L¡ f©lt§ fhund. 1

åuurhnrªâu nrhH‹1Ä‹dh® tont‰if åu uhnrªâ‹w‹bgh‹dh® gjífs« ngh‰whJ - f‹dhl®ò‹T lyr§f k¤âbdhL« nghUilªjh®k‹T lyr§f k¤J. 12É©T lyr§f k¤Jilªj ntštLf®v©T lyW ÄU§fhÅ‰ - f©Tl¥g©Âdh‹ w‹Dila ghj« gÂahik¡bf©Âdh® nrU Äl«. 23åu¤jhš É©zhjš bkŒjt¤jhš ålhjšMu¤jh yhŸtbjt® jhnl‰w - Óbuh¤jÄ‹dh® gil¤jl¡if åu uhnrªâuD¡bfh‹dhuhŒ thœî J¿‹. 34ku¤âid nahbuG¤J¢ brhšYk‰ bwh‹WÃu¥ãl ÚÇ‰ó bth‹wh« - Ãu¥ãantnwh buG¤JŒ¡f åu uhnrªâudh£lhwh bkdîiu¡f yh«. 45<©L üš f©lh‹ vÊ‹ ÄÊiy¡ T‰w¤J¥ó©lòfœ¥ bgh‹g‰¿¡ fhtynd - _©ltiubtšY« gil¤jl¡if bt‰¿òid åu‹w‹brhšÈ‹ gona bjhF¤J. 5

1. åunrh. my§. 39 nk‰nfhŸ.

2. åunrh. my§ 39 nk‰nfhŸ.

3. åunrh. my§ 39 nk‰nfhŸ.

4. åunrh. my§ 39 ïJ fhÉÇia¡ F¿¤jš fh©f.

5. åunrh. my§ 39 ïJ fhÉÇia¡ F¿¤jš fh©f.


1ehnk btG¤J¢brh d‰bghUŸ ah¥gy§ fhubkDghnkî gŠr tâfhu kh«gu¥ ig¢RU¡»¤njnk Éabjh§f‰ nw®åu nrhH‹ ¿U¥bgauh‰ónk Yiu¥g‹ tlü‹ kuò« òf‹Wbfh©nl. 62MÉ aid¤J§ frj egk› tÇí« tšÉšVÉa bt£L« a›th¿Pª eh‹F bkšyhîyFnkÉa bt©Fil¢ br«ãa‹ åuuh nrªâu‹w‹ehÉaš brªjÄœ¢ brhšÈ‹ bkhÊKj d‹Djny. 7

ï¥ghlÈYŸs ÄHiy¡ T‰w« v‹gJ ‘khiy¡T‰w«’ vdî« ‘åu‹’ v‹gJ ‘khw‹vdî« åunrhÊa m¢R¥ ãuâÆš fhz¥gL»‹wd. ÄHiy¢ T‰w¤J¡Ñœ T‰W¥bgh‹g‰¿ cilah‹’ v‹w fšbt£L¤ bjhlU« ‘nj® åunrhH‹ âU¥bgauhš -ónkYiu¥g‹’ v‹w åunrhÊa¥ ghÆu¥ghl‰ gFâí« nk‰f©lthWâU¤Jtj‰F¥ bgÇJ« JizahÆU¤jš fh©f. S.II.Vol,IV. No.372, tÇfŸ103, 104 åunrhÊa¥ ghÆu«, gh3.

1. åuhnrh. ghÆu« 3.

2. nk‰go rªâ. 7.


nr®¡if III

». ã. 846 Kjš ». ã 1070 tiuÆš murh©l nrhHk‹d®fË‹ kuò És¡f«

F¿¥ò

KoNo M£áòÇªjt®fË‹ bga®fS¡F K‹d®m«Kiw¥go v©fŸ F¿¡f¥ g£LŸsd. ïuhrhâ¤jnrhH‹, Mâ¤j fÇfhy‹, ïuhr knfªâu nrhH‹ M»a_tU« ïstuR¥ g£l§f£l¥bg‰w ãwF ïwªj murFkhu®fŸ Mt®.

(1) gunfrÇ Érahya nrhH‹ (». Ã. 846 - 81)

(2) ïuhrnfrÇ Mâ¤j nrhH‹ (871 - 907)

(3) gunfrÇ guhªjf nrhH‹ (907 - 953)I

(4) ïuhrnfrÇ f©lâ¤j nrhH‹ (950 - 957)I

(5) gunfrÇ mÇŠra nrhH‹ (956 - 957)

c¤jkÓÈ

(7) gunfrÇ c¤jk nrhH‹ (970 - 985)

(6) ïuhrnfrÇ ïu©lh« guhªjfdh»a Rªju nrhH‹ (957 - 970)

gunfrÇMâ¤jfÇfhy‹

Fªjit I (8) ïuhrnfrÇ ïuhruhr nrhH‹ (985 - 1014)I

f‹dunjt‹

ïuhrhâ¤jnrhH‹

Fªjit II(9) gunfrÇ ïunrªâu nrhH‹ I (1020 - 1044)

(10) ïuhrnfrÇ ïuhrhâuhr nrhH‹ (1018 - 1054)

RªjunrhHgh©oa‹

(11) gunfrÇ ïuhnrªâu nrhH‹

(1051 - 1063)II

K«KonrhH‹ M»aïuhrknfªâunrhH‹

(12) ïuhrnfrÇ åuuhnrªâu nrhH‹ (1063 - 1070)

m«k§ifnjÉ

(13) gunfrÇ mâuhnrªâu nrhH‹ (1070)


mm¡f¥iga‹ --------------- 180mf¤âa¢ N¤âu« ----------- 106mfeh}W ------------------ 6mnrhf¢ r¡fut®¤â ----------- 4mnrhifa‹ (bfh¥g¤J¥ nghÇšïwªjt‹) ----------------- 184mofŸ gGnt£liua‹f©l‹ kwt‹ -------------- 119m¤âuhr‹ ----------------- 180mâuhnrªâu‹ ------ 220, 222, 223mÃU¤j ãukhâuhr‹ --------- 70mEuhjòu« ----------------- 97m¥ãikadh»a ïuhnrªâunrhHãu«khuha‹ ---------------- 188mguhÍjt®k‹ ------------ 22,22mãkhÅtšÈ --------------- 116m«k§ifnjÉ -------------- 164m«kuhr‹ II ------------------------ 101mkuòa§f‹ ---------------91,93mKj‹ Ô®¤jfu‹ ----------- 125mnkhft®õ‹ -------------- 43mutizah‹ khyÇ nfrt‹ --- 125mÇFynfrÇ, mÇŠra‹,mÇªjk‹ ---------- 45,53.61,62,118mÇnfrÇkhw t®k‹ ----------- 9mÇŠra‹ ----------------- 53mÇŠrna¢Ru« (nrhnH¢Ru«)---- 64mÇŠáif¥ãuh£o ----------- 62mÇªjt‹ khnjÉ ----------- 163mU©bkhÊnjt‹ ----------- 109mU©bkhÊe§if (ãuhdh®) --- 164mU©bkhÊt®k‹ I (ïuhruhr‹) 85mU«ghf¢ br¥ngLfŸ -------- 101

mUkznja« --------------- 150mUkzt‹ ---------------- 150mUbkhÊe§if (åu uhnrªâu‹kidÉ) ------------------- 219miua‹ Mâ¤jåk‹ -------- 63miua‹ fl¡f§ bfh©l nrhH‹ïuhuhr mÂKÇ ehlhœth‹ -- 200m‹ãš-------------------- 70m‹ã‰br¥ngLfŸ ----- 15,29, 53,70,65,63

MMfttšy Fyfhy‹ --------- 217Mftkšy Fyhªjf‹ -------- 187Mftkšyid I«kobt‹f©lïuhrnrfu‹ --------------- 217MjT®¡ fšbt£L ----------- 47Mâ¤jnrhH‹ - 18,19,21,22,23,25,28,29,30Mâ¤j fÇfhy‹( åugh©oa‹ jiybfh©l nfh¥gunfrÇt®k‹) ---------- 68,69, 71,72Mâ¤j njtdhd ïuhnrªâu_ntªjntsh© ------------ 230Mâ¤j‹ nfhij ãuh£o ------- 63Mâ¤nj¢Ru« --------------- 29Mâef® ------------------- 142MÇa¥gilåL ------------- 9, 76M%u‹ m«gy¤jofŸ -------- 79Miua‹ ------------------ 184My¤öUilah‹ rh¤j‹ Fzg¤j‹muruz nrfudhd ïuhrnfrÇ_ntªj ntsh‹ ------------- 82Mstªjh‹ --------------- 220MSgntªj‹ -------------- 215M‰W¤jË ----------------- 45

bghU£F¿¥ò mfuhâ( v© - g¡f v©)


M‰ù® ------------------- 62M‰ù®¤ JŠádnjt® ------ 58,67Midk§fy¢ br¥ngLfŸ -------------- 15,47,50,55,61,66,99,123,125

Midnk‰WŠád cilah® ---- 58Midnk‰WŠádh®---------- 47

ïï§fšÿ® ehL ------------- 120ïilJiwehL -------------- 139ïªâu uj‹ ---------------- 141ïªâu‹ III ------------------------- 42ïªâuhtâahW --------------- 14ïu£lk©ly«, ïu£lgho ehL,ïu£lgho VHiu ïy¡f«-- 43,44,100ïu£luhrFyfhy‹ ----------- 218ïuÉFyâyf‹ ------------- 217ïuÉFykhÂ¡f« ----------- 108ïuÉFykhÂ¡f É©zfu« -- 113ïuhrnfrÇ ------------------ 17ïuhrnfrÇ¢ rJ®ntâ k§fy«(ïuhr»Ç) ------------------ 30ïuhrá§f‹ (nru‹) ---------- 137ïuhrá«k‹ III -------------35, 36, 133ïuhròu« ------------------ 141ïuhrNa« nt£l bgUe‰»ŸË --- 6ïuhrknfªâu‹ ------- 196,197,198ïuhrknfªâu‹ âUåâ ------- 197ïuhrkh®¤jh©l‹ ---------- 108ïuhruhr nrhH‹ I ------------ 84, 126ïuhruhr nrhHDyh --------- 207ïuhruhr¤ bj‹dhL --------- 107ïuhruhr enuªâu‹ --------- 205ïuhruhr¥ gšytiua‹ -------- 81ïuhruhr¥ bgU«gŸË -------- 113ïuhruhròu« (giHahiw) ------ 75ïuhruhrk©ly« ------------ 94ïuhruhr‹ thÆš------------ 111ïuhruhnr¢Ru ehlf« ----- 74,84,111

ïuhruhnr¢Ru« (<HehL)------- 98ïuhruhnr¢Ru Kilah® nfhÆš(jhuhRu«) ------------------ 182ïuhrïuhnrªâu‹ ----------- 217ïuhrháua‹ (åu uhnrªâu‹) --- 217ïuhrhâ¤jòu« (âUehtÿ®)---- 44ïuhrhâ¤j‹ ----------- 45,46,50ïuhrhâ¤njRtu«------------ 44ïuhrhâuhr‹ I ---------- 172,190ïuhnrªâu á§f‹ ----------- 100ïuhnrªâu nrhH rkad nrdhgâ 155ïuhnrªâu nrhHkhtÈ thzuha‹------------ 188ïuhnrªâu nrhH khtÈ thzuha‹(mÇaiz) ----------------- 217ïuhnrªâu nrhH É©zfu« --- 137ïuhnrªâu‹ I, f§if bfh©lnrhH‹ ----------------- 127, 171ïuhnrªâu nrhH‹ II ----- 191, 201ïuhnrªâu _ntªj ntsh‹ --- 220ïuhkFl ehL --------------- 154ïuhkFl _t® âUtoah»af©l‹ fhÇt®k‹ ----------- 154ïuhkhEr® ------------- 227, 229ïuhkhErhrh®a â›a rÇij --- 227ïU¡FntŸ FoÆd® ---------- 8ïU§nfhntŸ ---------------- 8ïU§nfhs® kf‹ thdt‹khnjÉ -------------------- 79ïU§nfhs‹ Fzt‹mguháj‹ ------------------ 51ïUko nrhH‹ -------------- 52ïy§fhnrhf« ----------- 149, 151ïy§fhnjr« ------------ 149, 151ïyhlkhnjÉ ------------ 116, 120ïyhluhr‹ òfœÉ¥gt® f©l‹ 120ïyhKÇnjr« ------------ 148, 151ïÈ«g§f« ------------- 148, 150ïs§nfh¥ã¢á -------------- 30


<<uhÆut‹ gšytadhd c¤jknrhH¥gšytiua‹ ---------------- 166<uhÆut‹ gšytiua‹ M»a K«KonrhHnghr‹ ---------------- 123<H«, <Hk©ly« ---------- 96, 97

cc£nfh£il ---------------- 160c¤jkÓÈ ------------------ 53c¤jk nrhHÄyhLilah‹ ----- 167c¤jknrhH‹ br¥ngLfŸ ( MuseumPlates ) ----------------------------- 78c¤jk nrhH‹ (ïuhnrªâu‹ I ) - 158c¤jknrhH‹ kJuhªjf‹ --- 77,83c¤ju ifyha« -------------- 116c¤âuyhl« ------------- 142,143cjif --------------------- 91cjaâthfu‹ T¤jhoahuhd åuuhnrªâu kHtuha‹ ---------- 201cja‹ IV --------------------------- 36cjnaªâu¢ br¥ngLfŸ ------- 53cŒa¡bfh©lh‹ ------------ 108cUt¥g~nwÇsŠ nr£br‹Å --- 6cyf KGJilahŸ ( åuuhnrªâu‹g£l¤juá) ---------------- 229cyfsªjnfhš -------------- 114cyFila ãuh£o ------------ 187cnyhfkhnjÉ -------------- 116cyfkhnjå¢Ru« ------------ 116ciwô® ------------------- 5,7

CC‰w¤ö®¢ RUâkh‹ e¡f‹rªâudhd ïuhrkšy K¤jiua‹ 101

vvl¤njh® ïu©lhÆu« -------- 131

Xx£l¡T¤j® 15, 18, 51.152, 183,193,197

x£lhnja« ----------------- 142x‹gjh« âUKiw ----- 56, 111, 160

ff§fgho, f§fehL,f§fk©ly« --- 95, 96, 107, 158, 205f§fhju‹ ----------------- 157f§fhòu« ------------------ 159f§fhòÇ ------------------- 159f§ifbfh©l nrhHòu« ----- 5,144f§ifbfh©l nrhH j‹k ghy‹ 220f§ifbfh©l nrhH ÄyhLilah‹168f§if bfh©l nrhH‹( åuuhnrªâu‹ kf‹, nrhHgh©oa‹)--------------------- 208, 219

f§if bfh©l nrhnH¢Ru« ---- 160f§ifbfh©lh‹ k©lg« - 226, 230f§ifkhef® ---------------- 159f§if Éehaf® ------------- 145f¢áíª jŠirí§ bfh©l f‹dunjt‹ -------------------- 49flhf« -------------------- 148flhu§bfh©lh‹------------ 152flhu« -------------- 127,148, 151f©l¥iga‹ --------------- 157f©l® âdfu‹ ------------- 179f©luhâ¤j¢ rJ®ntâ k§fy«(f©ouh¢áa«) ----------- 56, 164f©luhâ¤j¥bgU« gŸË ------ 57f©luhâ¤j¥ ngnuÇ ---------- 56f©luhâ¤j« ------------- 60,82f©luhâ¤j É©zfu« ------ 56f©luhâ¤j‹ I ----------------- 55,59fzgâ -------------------- 179f«g‹ kÂa‹ M»a É¡»uká§f_ntªj ntsh‹ ------------- 92f«ãÈ efu« ---------------- 179fuªij ------------------- 206fug¤u‹ ------------------- 184


fÇfhy nrhH‹ (åuuhnrªâu‹)-- 218fÇfhy‹ ----------------- 6,13fUñ®¤njt® --------------- 111fšahzòu§bfh©l nrhH‹ (åuuhnrªâu‹ jika‹)fšahzòu« --------------- 226fšahzòu« v¿ªJ bfhLtªjJthughy® ----------------- 182fšahÂ ----------------- 63,64fÈ§f¤J¥guÂ --- 15,37,152,159,207fÈ§fehL -------------- 105,107fs¥ãu® -------------------- 7f‹dunjt‹ (nrhH‹) -------- 36f‹ÅahFkÇ¡ fšbt£L ------ 216

fhfhªjq®¢rhiy (tÈa rhiy) 90, 155fhªjq®¥ ngh® ------------- 86fhªjk‹ ------------------- 6fh®fh£ br¥ngLfŸ ---------- 49fhÉÇ¥ó«g£od« ------------ 5fhHf« -------------------- 148fhËjhr‹ ----------------- 181

»»lhut‹ ------------------ 150»¤â --------------------- 156»UZznjt‹ II(ïuh£ou Tl‹) --------- 31, 41, 52»UZznjt‹ III(ïuh£ou Tl‹ ) 42,43,44,49,52,69,101»UZz‹ ïuhkdhd K«Ko nrhHãukkhuha‹ ---------------- 121

ÑÑ®¤âguh¡»uk‹ (ïuhruhr‹ I ) 95Ñ®¤â¥ guh¡»uk‹ ----------- 109

FFŠrukšy‹ --------------- 52Fl_¡F¥ngh® ------------- 11,19F©lika‹ --------------- 184

Fªjit II ---------------------- 104,117Fªjit¥ ãuh£o I -------- 69,74,88,118Fªjs ehL (ïu£l k©ly«) --- 42Fut‹ cyfsªjh‹ïuhruhr khuha‹ --------- 114,122FUt®¤â ------------------ 210Fnyh¤J§f nrhH‹ cyh ------ 37Fnyh¤J§f‹ I ---------------- 117,218Ftshyòu gunkRtu®fŸ ------- 95Ftshyòu« (nfhyh®) ------- 80,166FtshyKilah‹ m«gyt‹ gGñ®e¡fdhd É¡»uknrhHkhuha‹ - 80FsK‰w¤J¤ JŠáa»ŸËtst‹ -------------- 6, 58

TTlš r§fk¥ngh® -------- 206, 207Tgf ehL ------------------ 154

bfbfšAh®‹, lh¡l® ----------- 142

nfnfrt‹ ------------------ 206nf¤jua‹ ---------------- 206nfushªjf‹ --------------- 108nfushªjf‹ thÆš ---------- 111

bfhbfh§fhŸth‹ -------------- 168bfh§Fnjr uhrh¡fŸ --------- 27bfh§F k©ly« ---------- 27, 28bfhL§nfhq® ------------- 7, 68bfh©ilauh#‹ ------------ 180bfh¥g¤J¥ngh®---------- 183, 193bfh«ika‹ ---------------- 181bfhšy« ------------------- 94bfhšyhòu« ------------ 185, 192bfhšÈkHt‹ x‰¿ôu‹ãUâf©lt®k‹ ------------ 119bfhŸË¥gh¡if VHhÆu« --- 131,132


nfhnfh¡»Hhdo --------------- 53nfh¢rila‹ uzÔu‹ --------- 10nfhryehL (kfh nfhry«) ------ 142nfh£lhW ------------------ 137nfhj©luhk‹ -------------- 32nfhj©luhnk¢Ru« ---------- 32nfhÆbyhGF --------------- 197nfhtªj ò¤ö®¡ fšbt£L¡fŸ - 80nfhÉªj‹ IV ------------ 42, 43nfhdhL ------------------- 119nfhndÇuhròu«(âUešy«) ------------- 59,60,82

rr¡fnrdhgâ --------------- 34r¡fu¡nfh£l k©ly« ----- 141, 211r¡ât®k‹ ------------- 102, 103rfyòtdháua‹ ------------ 217r§fehL ------------------- 157r§fhŸth® kuãd® ----------- 168r§»uhk uhft‹ ------------- 52rilat®k‹ RªjunrhH gh©oa‹ --------- 136, 137r¤âa©z‹ ------------- 209r¤âa›it ----------------- 185r¤âaháua‹ ------------ 100,132r¤JUga§fu‹ ------------- 184reehj‹ ------------------ 108ranfá (fl«g®Fy k‹d‹) ---- 216ra§bfh©l nrhH ãukhâuh#‹ - 201ra§bfh©l nrhH k©ly« - 107,109ra§bfh©l nrhH thznfhtiua‹ ---------------- 189ra§bfh©l nrhH É©zfu« -- 113ra§bfh©l nrhH‹ ------ 108,109ra§bfh©l nrhH‹ (ïuhrhâuhr‹) ------------- 187ra§bfh©l nrhH ešÿ® ----- 201

ra§bfh©lh® --------- 15,183,193raá§fFyfhy ÉG¥giua‹ -- 202raá§f‹ II ----------- 139, 140raá§f‹ (nrdhgâ)---------- 184raá§f‹ (murFkhu‹) ------ 207r®tátg©oj®-------------- 163r®tz‹ ehuz‹ g£lhâ¤j‹-- 126rdehj‹ (rS¡»a j©l ehaf‹)211rdehj‹ k©lg« ---------- 220

rhrh§f¥ig ------------------ 185rhªâk¤Ôî ---------------- 135rhkªjnrd‹ --------------- 146rhkªjhguz‹ -------------- 165rhK©luha‹ ------------- 205rhK©l‹ ----------------- 181rhuhy --------------------- 217rhuhy br¥ngLfŸ ---------- 202

áá§fòu ehL ---------------- 62á§fshªjf‹--------------- 108á¤jhªjrhuhtË ------------ 146á¤â---------------------- 210áªjtho ehL --------------- 179áy¥gâfhu«- moah®¡Fešyh® ciu ---------------- 150átPhd f©luhâ¤j® -------- 59átghjnrfu‹ ----------- 108, 112áWJiw ------------------- 181á‹dk}®¢ br¥ngLfŸ --- 11,13, 19

ÓÓ£òÈehL ----------------- 104Ókhw‹ Ótšyg‹ gur r¡funfhyhfy‹ --------------- 11,20Ótšyg‹ kjduh#‹ --------- 178

RrªjunrhH¥ bgU«gŸË ------- 74


RªjunrhH¥ ngnuÇ ----------- 74RªjunrhHòu« (Rªju«) -------- 74RªjunrhH É©zfu MJurhiy 74Rªju gh©oa‹ ------------- 153Rªju_®¤âfŸ ------------ 9,10,13

NNshkÂ t®k‹ ------------ 113

brbr§fzh‹ --------------- 6, 15brªjiy (rªâunyif¢ rJ®ntâk§fy«) -------------------- 16brªjhkiu¡ f©z‹ kl« ---- 190br«ãa‹ jÄHntŸ ---------- 27br«ãa‹ khnjÉ ------------ 57br«ãa‹ khnjÉ (C®) --- 60, 82, 83br«ãa‹ khnjÉ bgUk©lg«-- 118br«ãa‹ khtÈthzuha‹ ---- 38

nrnrâehL, kyhL ------------- 80nrukh‹ bgUkhŸ ------------- 10nrñ®¥ ngh® ---------------- 66nrdkuãd® ---------------- 146nrdh --------------------- 67

brhbrh®z Ôt« --------------- 149brh®z nuifahW ----------- 142brh®zkhnjÉ -------------- 79

nrhnrhnkRtu‹ I Mftkšy‹ 156, 157nrhnkRtu‹ II -------------------- 216nrhHf§f« ----------------- 161nrhHFynrfu‹ ------------- 217nrhHnfus‹(mu©kid) ------ 217nrhHáfhkÂ --------------- 53nrhH ehuhaz‹ ------------ 96nrhH khnjÉ --------------- 53nrhHkhnjÉ ---------------- 116

nrhH kh®¤jh©l‹ ---------- 108nrhH khËif -------------- 9, 75nrhH‹ cyfbgUkhdh® -------- 11nrhH‹ Fkhuh§Fr‹ ---------- 15nrhH‹ r¡fu‹ ------------- 165nrhnHªâu á§f‹ ----------- 108nrhnHªâu á«k‹------------ 158nrhnHªâu‹ --------------- 219

jj¡fzyhl« ---------------- 142j¡nfhy« -------------- 28,46,48j¡nfhy« $ Érauh¢áa« ------------- 148,150,151j¡nfhÈ ------------------- 150jrg‹k‹ ------------------ 184jŠrhñ®, jŠir -------- 5,116,118jŠrhñ®¡ T‰w¤J¡ fhUFoíilah‹ guk‹ kHghoahdhdK«Ko¢ nrhH‹ ---------- 103,122jŠira®nfh‹ -------------- 56j£áznkU ---------------- 111joif¥gho -------------- 96, 189j©lehaf‹ jdŠra‹ ------ 180j©lò¤â ----------------- 142j©oay§fhu nk‰nfhŸ ghlš -- 159jªâ r¡â Él§» ------------ 116eªât®k‹ ------------------ 11j¥òy‹ IV -------------------------- 36j«ã¤Jiz¢ nrhHts ehL ---- 191jkhÈ§f« -------------- 148,150jiyahy§fhd¥ngh® --------- 23jiH¡fhL ----------------- 95jË¡Fs« ----------------- 112j‹kghy‹ ----------------- 143

jhjhuh efu« ----------------- 142jhyÄ ------------------- 41,150jhH‹ --------------------- 102


jhÊ¤ âU¥gd§fhLilahdhdthdt‹ gšytiua‹ -------- 221jhdh®zt‹ --------------- 102

ââÇòtd khnjÉ (Kj‰ guhªjf‹kidÉ) ------------------- 53âÇòtd khnjÉ (c¤jknrhH‹kidÉ) ------------------- 79âÇnyhrd áthrhÇah® -------- 146âU¡fhiu¡fhL ------------ 230âU¢br§nfh£L br¥ngLfŸ --- 119âUPhdr«gªj® -------- 10,13. 124âU¤bjh©l¤ bjhif --------- 9âU¤bjh©l® âUtªjhâ --- 28,30âUehî¡fuR mofŸ, m¥g® ---- 7,13âU¥òw«ga¥ngh® ---------- 23,29âU«òw«ga« --------------- 29âUK¡Tlš ---------------- 118âUKid¥gho ehL ---- 23,44,47,48âUthy§fh£L¢br¥ngLfŸ ----------- 14,15,18,25âUÉir¥gh ------------- 123,160âUbt©fh£L e§ifkf‹ átnyhf ehj‹ --------- 221âUita‹ r§funjt‹ ------- 119âiunyh¡»a rhu« ----------- 216âiunyh¡»a khnjÉ --------- 116âiunyh¡»a khnjÉ¢rJ®ntâk§fy« ------------- 144âiunyh¡»aKilahŸâ›aNÇ rÇj« -------------- 187

ÔÔu‹ br‹Å¥nguiua‹ ------- 35

JJ¤j‹ -------------------- 184

öö§bfÆby¿ªj bjho¤njh£br«ãa‹ ------------------- 6

bjbjŒt åkfá --------------- 181bjY§F Fyfhy‹ ----------- 109bjY§f É¢ira‹ ----------- 180bjŸshbw¿ªj eªât®k‹ ---- 11,15bj‹dt‹ khnjÉ ----------- 53bj‹Åªâa ehza§fŸ-------- 81

njnjtehj‹ ----------------- 210

ijijyg‹ II ------------------------- 100

bjhbjh©ilk©ly« ----- 22,25,26,33bjh©ilkh‹ nguh‰ù® ------- 31bjh©ilkhdhL ------------- 31bjh©ilkhdh‰ù®¤ JŠádcilah® ------------------- 58bjhšfh¥ãa« --------------- 3,5bjhš, brhš, bjŒt¢áiyah® ciu --------------- 106

ee¡fthu« --------------- 148,151e¡fthu« ãŸis ------------ 151e¢ádh®¡»Åa® ------------ 148elh®--------------------- 230eªâ¡fy«gf« --------------- 12eªâòu É©zfu« ---------- 76eªâòÇ (giHahiw) ---------- 76e«ãah©l® e«ã ---------- 28,29euá§f t®k‹ I --------------------- 25ešyo ---------------------- 6ey§»ŸË ------------------ 6e‹dkiua‹ --------------- 120e‹ÅEs«g‹ -------------- 184

ehehkiz¡nfhz«------------ 141eh®¤jhkhiy --------------- 24


ehško åk‹ --------------- 165ehyoah® ------------------- 16

ÃÃfÇÈ nrhHk©ly« --------- 108ÃfÇÈ nrhH‹ -------------- 108Ã¤j Éndhj‹ ------------- 108ÃUgJ§f t®k‹ ----------- 21,22Ã‹wÓ® beLkhw‹(bešntÈ bt‹w)------------- 9

EEs«ggho ---------- 95,100,107,204Es«g®fŸ ----------------- 95Es«g‹ ------------------- 181

bebeL§»ŸË ----------------- 6

ggfh¥ãLF ------------------ 16gŠreâthzdh»a kJuhªjf¤jÄœ¥ nguiua‹ ------------- 201gŠr¥gŸË ----------------- 141gŠrt‹ khnjÉ (c¤jk nrhH‹kidÉ) ------------------- 79gŠrt‹ khnjÉ (ïuhruhr‹ IkidÉ) ------------------- 163gŠrt‹ khuha‹ ------------ 96g£l‹ jhdJ§» ------------ 79g£od¥ghiy --------------- 148g©iz ---------------- 148,149g©oj nrhH‹ (ïuhnrªâu‹ I) - 158g©ojt‰ry‹ -------------- 52gznrhnf ----------------- 95g¤J¥gh£L ------------------ 6g¥ghs« ---------------- 148,150gò‰W¢ br¥ngLfŸ ---------- 103g«ig¥ gilåL ------------ 9,76gunfrÇ ----------- 17,33,61,78,128guöUilah‹ e¡f‹rh¤j‹-------------------- 35

guÃUg ïuh¡fjdhd åunrhHïs§nfh ntsh‹ ----------- 230gukg£lhuf‹ --------------- 217gukhu¡Fy¤J k‹d® --------- 131gunkRtu‹ ----------------- 217gunkRtudhd ïUKo¢nrhHãukhâuh#‹ --------------- 70guh¡»ukg©L -------------- 178guhªjf‹ I ---------------------- 33,54guhªjf‹ II (Rªju nrhH‹)--- 65,76guhªjf‹ á¿a ntsh‹ M»aâU¡f‰wË¥ ã¢r‹ ------- 51, 120guhªjf‹ njÉa«k‹--------- 69gGnt£liua® kfŸ ---------- 79gGnt£liua‹------------ 53,117gGnt£liua‹ f©l‹ 119giHahiw ef® ------- 5,9,12,75,158giHahiw tljË ------------- 8gŸË¥gil --------------- 32,64

ghgh»ehL ------------------- 103ghjg‹ -------------------- 101gh©oaFyhrÅ ----------- 93,108gh©oa Fyhªjf‹(åuuhnrªâu‹) ------------- 217gh©oa nrhH‹ ------------- 185gh©oa‹ beLŠbrÊa‹ ----- 23gh©oadi¢ Rw«ïw¡»d bgUkhŸ ----------- 65gh®¤ântªâut®k‹ ---------- 68ghuháua‹ thRnjt ehuhazdh»acyfsªj nrhH ãukuha®------- 189ghykuãd® (Palas of Bengal)144gh‰fu uÉt®k‹ ------------- 90ghd®Í R.D. ---------------- 146

ããuknjt‹ ---------------- 209ãUJÉgâ I ------------- 22,28


ãUJÉgâ II -------- 28,34,37,38ãUJÉkhnjÉ -------------- 116ãšAz® ----------- 211, 224, 255

òòfœ¢nrhH® ( fUñ®¤ JŠáa) ---- 9òJ¥gil åL --------------- 76òynfá -------------------- 185òweh}W ------------------- 6òwth® gd§fh£^® ----------- 231

óó©^®¥ngh® --------------- 180óâ Mâ¤jãlhÇ ---------- 51, 63óâkhnjt mofŸ ------------- 31óâ É¡»uknfrÇ (bj‹dt‹ïs§nfhntŸ) -------------- 68óJf‹ II -------------------43,44,46,47ó®tnjr« ------------------ 127

bgbgÇ¥qÞ ------------------ 4bgÇaòuhz« ------------- 8,10,13bgUªJiw ----------------- 181bgU«ghz¥gho ------------- 38bgU«ãLF ------------------ 16bgŸnthnyh ----------------- 18

bghbghy‹dUth (rdehj k§fy«) - 97bgh‹g‰¿ ----------------- 218bgh‹khËif¤ JŠád njt® --- 73

nghnghftâòu¤ jiyt®(ehf® kuãd®) -------------- 141nghròu¤J VÇ --------------- 162nghruhr‹ ----------------- 142ngh¤jiua‹ -------------- 206nghuit¡nfh¥bgUe‰»ŸË ----- 6

kkfh©lnyRtu‹

f©luhâ¤juhr‹ ----------- 179kfhuhrtho VHhÆu« ---------- 188kfhuhrhâuhr‹ ------------- 217kfhyhd»¤â --------------- 156kfht«r« ---- 67,133,134,155,156,177k»ªj‹ V --------------- 97,134k»ghy‹ --------------- 142,143knfªâu»Ç¡ fšbt£L -------- 105k§ifa®¡fuá --------------- 9kŠá¥iga‹ -------------- 209kz¥gilåL -------------- 9,76kJuhªjf‹ (ïuhnrªâu‹ I) ---- 127kJuhªjf‹(åuuhn#ªâu‹ kf‹) 219kJuhªjf‹ f©luhâ¤j nrhH‹ 122kJuhªjf‹ Rªju nrhH‹ ------ 65kJuhªj» ------------------ 199kJiu --------------------- 40kJiu bfh©l nfh¥gunfrÇt®k‹ -------------------- 33kJiuí« <HK§ bfh©lnfh¥gu nfrÇ t®k‹ -------- 34,37kJtz‹ ----------------- 207kšÈa©z‹ ------------- 209kiyakhdhL, kyhL ----- 61,70,76kiyakh}uhdhdnutjhr¡»ukÉ¤j‹ --------- 70kiyô® ---------------- 148,149kHehL -------------------- 53kHgho¤ bj‹dt‹ khnjÉ ---- 79kwt‹ euá«kt®kdh»a ïuhruhrthznfhtiua‹ ------------ 120kÂ#h ------------------ 95,168

khkhfz njr« --------------- 141khl¡nfhÆš ---------------- 109khnjtofŸ----------------- 117khnjh£l« (ïuhruhròu«) ------ 98khÆUo§f« ------------- 148,149


khua‹ ------------------- 206khua‹ mU©bkhÊahdc¤jk nrhH ãu«kuha‹ ------- 166kh‰ãLF ------------------- 16khwkiug‹ ---------------- 28khwÉ#nah¤J§f t®k‹ ------ 113khw‹ gunkRtudhd br«ãa‹nrhÊa tiua‹ -------------- 41khÅa nfl« ---------------- 131khÅanflkhef® ------------ 42khdhguz‹ --------------- 153khdhguz‹ òjšt®---------- 194

ÄÄ©ofš fšbt£L ----------- 172Äuh{ nr¥gLfŸ ------------- 139ÄyhL ïu©lhÆu« óÄ ------ 200ÄyhLilah‹ euá§ft®k‹--- 200

ÛÛdt‹ khnjÉ ------------- 116

KK¡nfh¡»HhdofŸ ---------- 163KŠr‹ ------------------- 180Kl¡fh‰W¥ngh® ---------- 195,196Kobfh©l nrhH¥ nguhW ------ 158Kobfh©l nrhHòu« (giHahiw) 76Kobfh©l nrhH‹ (mu©kid) 160Koô® (»uhk«) -------------- 45K¤jiua® ---------------- 16,17Kj‰Fnyh¤J§fnrhH‹ ---------- 223,224,229,231KªÚ®¥gHªÔî g‹ÜuhÆu«(khšÔîfŸ) ------------- 106,107K«Ko nrhHdšÿ® (K£l«) --- 84K«KonrhH‹ (f©luhâ¤j‹ I) - 55K«Ko¢nrhH‹ (ïuhr knfªâu‹)197Ka§»¥ngh® ------------- 138,139Kidajiua‹ Fy khÂ¡f‹ïuhknjt‹ ---------------- 57

__yg¤âu‹ ---------------- 184_tUyh ---------------- 15,18,20_Îf kuò ----------------- 154

bkbkŒ¡Ñ®¤â--------------- 88,89

bkhbkh£ila‹ ---------------- 184

ttšyhs ------------------- 38tšÿ® -------------------- 188tsehLfŸ ----------------- 125tst‹ khnjÉ -------------- 53tis¥gªö® --------------- 150t‹Åanut‹ --------------- 184tdthá¥ g‹ÜuhÆu«tdthá ----------- 47,131,132,204

ththT® --------------------- 49thT®¢ br¥ngLfŸ ----------- 19thznfh¥gho ehL --------- 62,120thzòu« ------------------ 39thz®fŸ ---------------- 39,44thšl® vÈa£, r® ------------- 81thyhnjt‹ ---------------- 195thdt‹ khnjÉ (guhªjf‹ IIkidÉ ) ---------------- 36,69thdt‹ khnjÉ (ïuhnrªâu‹ IkidÉ) ------------------- 163thdt‹ khnjå¢Ru« --------- 98

ÉÉ¡fk g©L --------------- 156É¡»a©z‹ ------------ 27,44É¡»uk nrhH‹ (ïuhnrªâu‹ I) 158É¡»uk nrhH‹ ------------ 228É¡»uk nrhH‹ cyh -- 197,207,223É¡»uk nrhH nrhÊa tiuadhd


miua‹ ïuhruhr‹ ---------- 165É¡»ukghF ---------- 134, 158,176É¡»uk gh©oa‹(ïy§ifaur‹) --------- 176, 177É¡»ukh§fnjt rÇj« ---- 220,222É¡»ukhâ¤j itJ«gkfhuhr‹ ------------------ 62É¡»ukhâ¤j‹ II (thz‹) -- 39,40É¡»ukhâ¤j‹ V ----------------- 138É¡»ukhâ¤j‹ VI --- 157,219,222,224ÉraghF --------------- 212,213Érauhnrªâu‹(ïuhrhâuhr‹ I) ------------ 186Érathil ----------------- 212Érahâ¤j‹ II(thz‹) ------- 39Érahâ¤j‹(nrhnkRtu‹ kf‹) -------------------- 157Érahâ¤j‹ VII ------------------ 212Érahya nfhnH¢Ru« --------- 24Érahya‹--------------- 23,24ÉnlšãLF ----------------- 16É¤âahju njhuz« ---------- 148Ékyhâ¤j‹ ------------ 104, 117Ékyhâ¤j‹ (Fÿjntªj‹) --- 105Éšyt‹ khnjÉ (Kj‰guhªjf‹kidÉ) ------------------- 53Éšyt‹ khnjÉ (Kjšïuhrïuhr‹ kidÉ) -------- 117Éšytuhr‹ --------------- 181ÉÊP«-------------------- 92ÉG¥giua® kfsh»a »HhdofŸ 70ÉZQnjtdh»a K«KoitJ«gkfhuhr‹ ------------------ 120

ÉZQt®¤j‹ kfhuhrdhdrS¡»a Érahâ¤j‹É¡»a©z‹ -------------- 137

ååk‹ II ----------------------- 41,42,63åk‹ (bjY§F¢ nrhH‹) ------ 102åk‹ Fªjit -------------- 63åika‹ ----------------- 209åunfrÇ (gh©oa‹Ótšyg‹ kf‹) ------------ 208åunfus‹ ----------------- 153åuryhnkf‹(f‹ÅahF¥#k‹d‹) ------------------- 178åuryhnkf‹ (fÈ§f k‹d‹) -- 194åunrhH‹ ----------------- 52åunrhH‹ ----------------- 218åunrhH‹ ïyhl¥ nguiua‹ --- 120åunrhÊa ciu-------------- 75åunrhÊa«----------------- 218åuehuÂ ------------------ 57åuehuhaz¢ rJ®ntâ k§fy«(fh£Lk‹dh® nfhÉš) --------- 51åuehuhaz‹---------------- 51åuehuhaz‹ VÇ(åuhz¤njÇ) ------------- 51,161åuehuhaÂ ---------------- 117åugh©oa‹, nrhH‹ jiy bfh©lnfhåugh©oa‹ -------- 55,66,67åuóõz« ----------------- 165åukhÂ¡f‹ --------------- 180åukhnjÉ (Kj‰guhªjf‹kfŸ) ----------------- 42,43,54åuhkhnjÉ(Kjš ïuhnrªâunrhH‹ kidÉ) ---------- 163,169






â.it.rjhát¥ g©lhu¤jh®thœ¡if¡ F¿¥ò¡fŸ

njh‰w« : 15.8.1892

bg‰nwh® : âU.it¤âaÈ§f¥ g©lhu¤jh®âUkâ. Ûdh£á m«ikah®

C® : jŠrhñ® kht£l«, F«gnfhz« t£l«,âU¥òw«ga«

fšÉ f‰wïl§fŸ : âU¥òw«ga« â©iz¥ gŸË,

òËaŠnrÇ ca®ju¤ bjhl¡f¥gŸË,

Flªij efu ca®Ãiy¥ gŸËÆš eh‹fh«got« Kjš bk£ÇFnyr‹ Koa (1910)

MáÇa®fŸ : ã‹d¤ö® ehuhazrhÄ Ia®,ty«òÇ m.ghyR¥ãukÂa¥ãŸisKjyhndh®

âUkz« : 1914-ïš ijašK¤J m«ikahiukzªjh®. ït® 1921ïš fhykhfnt 1922ïšá‹d«khŸ v‹gtiu kzªjh®.

gÂ Étu§fŸ : ghgehr« jhY¡fh mYtyf¤âš x‹wiuM©L¡ fhy« vG¤j® gÂ

Flªij efu ca®Ãiy¥gŸËÆš xU khj¡fhy« jiyik¤ jÄHháÇa®

ghzhJiw ca®Ãiy¥ gŸËÆšjÄHháÇa® (1917-1942)

m©zhkiy¥ gšfiy¡ fHf ÉÇîiuahs®(1942-53, 1955- 1.1.1960)

kiwî : 02.1.1960


bg‰w áw¥ò¡fŸ : 29.3.1956 ïš kJiu¤ âUtŸSt® fHf«‘MuhŒ¢á¥ ngu¿P®’ v‹w g£l« tH§»aJ.

7.4.1956 ïš br‹id¤ jÄœ vG¤jhs®r§f« nfla« tH§»aJ.

tÊ¤njh‹wš : nguháÇa® r.âUPhdr«gªj« (xnu kfdh®)

g©lhu¤jh® mt®fŸ vGâa üšfŸ

1. irt áfhkÂfŸ ïUt® ( m.ghyR¥ãukÂa¥ãŸisíl‹ ïizªJ vGâaJ)

2. bjhšfh¥ãa¥ ghÆuîiu 1923

3. Kj‰Fnyh¤J§f nrhH‹ (1930)

4. gh©oa® tuyhW (1940)

5. âU¥òw«ga¤ jy tuyhW (1946)

6. ã‰fhy¢ nrhH® rÇ¤âu« - _‹W ghf§fŸ (1949, 1951, 1961)

7. jÄœ ïy¡»a tuyhW (».ã.250-600) - 1955

8. jÄœ ïy¡»a tuyhW ( 13,14,15 M« ü‰wh©LfŸ) - 1955

9. br«ãa‹ khnjÉ¤ jy tuyhW - 1958

10. fhÉÇ¥ó«g£od« - 1959

11. ïy¡»a MuhŒ¢áí«, fšbt£L¡fS« - 1961

12. fšbt£L¡fshš m¿a¥ bgW« c©ikfŸ - 1961


F¿¥òfŸ


F¿¥òfŸ

Documents

ã‰fhy¢ nrhH® rÇ¤âu« - 1...ã‰fhy¢ nrhH® rÇ¤âu« - 1 3 1. nrhHÇ‹ bjh‹ik tlnt fl« bj‹FkÇ¡F ïilÆYŸs Ãy¥gu¥ò K‰fhy¤nj jÄHf«1 v‹W tH f¥bg‰wJ