ã‰fhy¢ nrhH® rÇ¤âu« - 3...MSilah® nfhÆY¡F tlòwkhf Xo kznk‰Fo¡ fU»š flÈš fy¡F« btŸshW mj‹ bj‹bdšiy ahfî« ïUªjd vdyh«. mj‹ nkš všiy, âU¢áuh¥

ã‰fhy¢ nrhH®rÇ¤âu« - 3

282 jÄHf tuyh‰W tÇir - 3282

283ã‰fhy¢ nrhH® rÇ¤âu« - 2

1. nrhH® muáaš

nrhH®fË‹ muáaš Kiwfisí« m¡fhy ehfÇf§fisí« És¡f¡Toa gšyhÆu¡fz¡fhd fšbt£L¡fŸ,e« jÄHf¤âY« ïj‰f¥ghYŸs Mªâu eh£oY« f‹dlnja¤âY« cŸsd. ï¥bgUÃy¥gu¥ò, Vw¡Fiwaeh}W M©LfS¡F nkš nrhH®fË‹ nguuá‰Fc£g£oUªj brŒâ MuhŒ¢áahš e‹F òydh»‹wJ. j«M£á¡F£g£l ehLfËš m›ntªj®fS« mt®fSilamuáaš mâfhÇfS« ãw m‹g®fS« vL¥ã¤j irtitzt¡ nfhÆšfS« bgs¤j ird¥ gŸËfS« gythF«.mt‰¿‹ ehŸ tÊgh£o‰F« âUÉHh¡fS¡F«ãwt‰¿‰F« mt®fŸ tH§»a Ãtªj§fS« k‰W« gytuyh‰W©ikfS« m¡nfhÆšfË‹ fU§f‰ Rt®fËštiua¥g£oU¤jiy ï‹W« gh®¡fyh«. m¡fšbt£L¡fŸvšyh« nrhH k‹d®fSila murh§f mâfhÇfË‹f©fhÂ¥ãš mªeh£fËš bgh¿¡f¥bg‰witv‹gâš á¿J« IaÄšiy. ï‹¿aikahj fšbt£L¡fË‹ gofS« mnj fhy¤âš br¥ngLfËY« vGj¥g£L¡ nfhÆš mâfhÇfËl« bfhL¡f¥g£oUªjdv‹W bjÇ»wJ. ‘ïjid¡ fšÈY« br«ãY« bt£o¡bfhŸs¢ brh‹ndh«’ v‹W fšbt£L¡fË‹ ïWâÆšF¿¡f¥g£LŸs ntªj®fË‹ Mizahš ï›î©ikiae‹f¿ayh«.

e« eh£o‹ ÛJ gilbaL¤J tªj m‹Åa®fshšnfhÆšfËÈUªj _y Mjuîfsh»a gy br¥ngLfŸft®ªJ bfhŸs¥g£L« mÊ¡f¥g£L« nghÆd. vŠáÆUªj br¥ngLfS« mt‰¿‹ mUika¿ahj nfhÆyâfhÇfË‹ ifÆš mf¥g£L¥ g‰gy g©l§fshf kh¿

283


mÊªbjhÊªjd. m‹Åauhd òw¢ rka¤jur®fsJM£á¡F e« ehL c£g£oUªj fhy¤âš ïog£L¥nghd nfhÆšfŸ gy v‹gJ gyU« m¿ªjnjah«.m¡nfhÆšfËÈUªj MÆu¡fz¡fhd fšbt£L¡fS«áijªjÊªâU¤jš nt©L« v‹gJ â©z«.ïoglhkš e‹ÅiyÆYŸs nfhÆšfËš fhz¥gL«fšbt£L¡fËš fhy¥ngh¡»š câ®ªJ nghd gFâfS«c©L; ã‰fhy§fËš mik¡f¥g£l òâa Rt®fshškiw¡f¥ bg‰bwhÊªj gFâfS« c©L. khôu¤â‰Fm©ikÆYŸs gšytuha‹ng£ilÆ‰ fhz¥gL«câ®ªj fšbt£blh‹whš, v¤jid tuyh‰W©ikfŸã‹DŸnsh® m¿ªJbfhŸs KoahjthW kiwªJnghÆd v‹gij rÇ¤âu MuhŒ¢á brŒJtU« m¿P®gyU« e‹Fz®t®. M§»nya® nrhH®fË‹ jiyefuh»af§ifbfh©l nrhHòu¤ij ïo¤J¡ bfhz®ªJâU¥gdªjhS¡F tl¡nf _‹W ikÈš bfhŸËl¥nguh‰¿‰F mizí« ghyK« mik¤jPh‹W cgnah»¤jfU§f‰fËš mf¥g£L¡ bfh©L gaÅ‹¿¡ fÊªjfšbt£L¡fŸ v¤jidnah gy. bfhŸËl¤â‰Fmik¡f¥bg‰WŸs m¥bgU« ghy¤â‹ ÑnH áyfU§f‰fËš fšbt£L¡fŸ áW áW JQ¡FfshfïU¤jiy ï‹W« fhzyh«. br¥ngL fS¡F« fšbt£L¡fS¡F« ï¤Jiz ï‹dšfŸ ne®ªJ« nrhH® tuyh‰iwí«mt®fSila muáaš Kiwfisí« cz®¤j tšyfšbt£L¡fŸ gšyhÆu¡ fz¡»š e« eh£oš ï¡fhy¤J«ïU¤jš k»œj‰FÇaJ. ïka« Kjš FkÇKid tiuÆšguÉ¡ »l¡F« ï¥bgUÃy tiu¥ãš mikªJŸsehLfŸ všyht‰¿Y« nguur®fshfî« á‰wur®fshfî« å‰¿UªJ K‰fhy¤âš M£á òÇªj ntW vªjmur FL«g¤âdU¡F« m¤jid fšbt£L¡fŸ ïšiyv‹W IaÄ‹¿¡ Twyh«. murh§f¤âduhš ï‹D«gobaL¡f¥ glhkÈU¡F« nrhH®fË‹ fšbt£L¡fŸMÆu¡ fz¡»š c©L. gobaL¡f¥g£lt‰WŸ m¢á£LbtËÆl¥glhkš ïU¥gdî« MÆu¡fz¡»š ïU¡


»‹wd. ïªÃiyÆš, ïJfhW« m¢á£L btË tªJŸsnrhH®fË‹ fšbt£L¡fisí«, ah‹ neÇ‰ br‹WgobaL¤J tªj fšbt£L¡fisí« fšbt£LïyhfhÉ‹ M©l¿¡iffisí«, g©il¤ jÄœ üšfisí« tuyh‰W¥ nguháÇa®fË‹ üšfisí« e‹FMuhŒªJ nrhH®fË‹ muáaš KiwfS« m¡fhy ehfÇfÃiy Kjyhd ãwî« ï¥gFâÆš ïa‹wtiuÆšÉs¡f¥gL«.

nrhH k©ly«

bjh‹Wbjh£L¢ nrhH® k‹d®fË‹ M£á¡FÇajhŒ m‹ndhuhš murhs¥g£L tªj jÄHf¥ gFâ,nrhH k©ly« v‹W tH§f¥bg‰wJ v‹gJ«, mJjÄHf¤JŸ »H¡F¥ gFâahf mikªJŸs fhuz«g‰¿¡Fzòy« v‹W K‹ndh®fshš Tw¥g£LŸsJ v‹gJ«K‹d® És¡f¥g£LŸsd. m~J ï¡fhy¤âš jŠrhñ®Íšyhití«, âU¢áuh¥gŸË, bj‹dh®¡fhL Íšyh¡fËš áy gFâfisí«, òJ¡nfh£il eh£oš xUgFâiaí« j‹df¤J¡bfh©L Ãyî« bgUÃy¥gu¥ghF«; RU§f¡ TWÄl¤J, áj«gu¤â‰F tl¡nfíŸsgu§»¥ng£il¡F m©ikÆš flbyhL fy¡F«btŸshW mj‹ tl všiyahfî«, mwªjh§»¤ jhYfhÉšMSilah® nfhÆY¡F tlòwkhf Xo kznk‰Fo¡fU»š flÈš fy¡F« btŸshW mj‹ bj‹bdšiyahfî« ïUªjd vdyh«. mj‹ nkš všiy, âU¢áuh¥gŸË ÍšyhÉYŸs FË¤jiy¡F nk‰nf kJ¡fiuia¢rh®ªJŸs nfh£il¡ fiuahF«. mj‹ ÑbHšiyahfkhbgU§ flš mikªâUªjJ. m¡fl‰fiuí« nrhHk©ly¡ fiu v‹W tH§» tªjik m¿a¤ j¡fJ.ï¥ngbušiyf£F c£g£oUªj nrhH k©ly¤ijK‰fhy¤âš murh©l nrhH k‹d®fŸ, bj‹fiu ehL,tlfiu ehL v‹w ïUbgU« gFâfshf¥ ãÇ¤J¤ j«M£áia ïÅJ el¤â tªjd® v‹gJ giHa fšbt£L¡fshš e‹f¿a¡ »l¡»‹wJ. ït‰WŸ bj‹fiu ehL


v‹gJ th‹ bghŒ¥ãD« jh‹ bghŒahj fhntÇah‰¿‰F¤bj‰nfÆUªj nrhH k©ly¤â‹ bj‹gFâahF«;tlfiu ehL v‹gJ m¥nguh‰¿‰F tl¡nfÆUªj mj‹tlgFâahF«. ït‰WŸ x›bth‹W« gy ehLfshf¥ãÇ¡f¥ g£oUªjJ. K‰fhy¤âš nrhH k©ly¤âÈUªjehLfŸ všyh« Kjš ïuhruhr nrhHdJ M£á¡ fhy«tiuÆš v¤jifa khWjšfS¡F« cŸshfhkš ïUªJtªjik czu‰ghyjhF«.

nrhH ïuh¢áaK« mj‹ c£ãÇîfS«

nrhH k‹d®fŸ j« M‰wyhY« gil tÈikahY«ãw ehLfis bt‹W j« M£á¡F£gL¤â¥ nguuR ÃWÉ¢r¡fut®¤âfshf å‰¿UªJ murh©l fhy¤âš mt®fsJMqifÆ‹ Ñœ mikªâUªj ehLfbsšyh« xU§nf nrhHïuh¢áa« v‹w bga® cilajhÆUªjik m¿a¤j¡fJ.ïªj ïuh¢áa« Kjš ïuhruhrnrhHdJ 17 - M« M£áah©oš gy k©ly§fshf¥ ãÇ¡f¥g£lJ. mit nrhHk©ly«, ïuhruhr¥ gh©o k©ly«, ra§bfh©lnrhH k©ly«, K«Ko¢ nrhHk©ly«, Kobfh©lnrhH k©ly«, ÃfÇÈ nrhH k©ly«, mâuhr uhr nrhHk©ly«, kiy k©ly«, nt§if k©ly« v‹gdth«.ït‰WŸ nrhH k©ly« ah©ilaJ v‹gJ K‹d®És¡f¥g£lJ. ïuhruhr¥ gh©o k©ly« v‹gJkJiu, ïuhkehjòu«, âUbešntÈ Íšyh¡fis¤j‹df¤J¡ bfh©l gh©o ehnlah«. ra§bfh©lnrhH k©ly« v‹gJ, bj‹dh®¡fhL ÍšyhÉ‹ bgU«gFâí« br§f‰g£L, tl M®¡fhL, á¤ö® Íšyh¡fisí« j‹df¤J¡ bfh©l bjh©il ehlhF«.K«Ko nrhH k©ly« v‹gJ, ïy§ifah»a


Es«ggho ehlhF«. mâuhruhr k©ly« v‹gJ, nry«ÍšyhÉ‹ bj‹gFâiaí« nfha«ò¤ö® Íšyhití«âU¢áuh¥gŸË ÍšyhÉ‹ nk‰gFâiaí« j‹df¤J¡bfh©l bfh§F ehlhF«. kiy k©ly« v‹gJâUth§T® bfh¢á ehLfisí« kiyahs« Íšyhití«j‹df¤J¡ bfh©ljhŒ nk‰F¤ bjhl®¢á kiy¤bjhlU¡F nk‰nf fl‰fiunahukhf Ú©l ikªâUªjnru ehlhF«; nt§if k©ly« v‹gJ, »UZiz,nfhjhtÇ M»a ïU nguhWfS¡F« ïilÆš mikªâUªj ÑiH¢ rS¡»a ehlhF«. ït‰WŸ nrhH k©ly«,kiy k©ly«, nt§if k©ly« v‹gd bjh‹Wbjh£LtH§» tªj giHa bga®fnsah«. k‰w MWk©ly§fS« òâa bga®fis ciladth ÆU¤jšF¿¥ãl¤j¡fJ. k©ly§fS¡F ïl¥bg‰w òâabga®fŸ všyh« nrhH k‹d®fË‹ ïa‰ bga®fS«g£l¥ bga®fSnkah«.

x›bthU k©lyK« gy tsehLfshfî« x›bthUtsehL« gy ehLfshfî« ãÇ¡f¥g£oUªjd. ehLfSŸáy T‰w§fŸ vdî« tH§» tªjd. x›bthU ehL« gyrJ®ntâ k§fy§fisí« áy jÅ C®fisí« j‹df¤J¡bfh©L ÃyÉaJ. x›bthU rJ®ntâ k§fyK« áyá‰ù®fis¤ j‹df¤J¡ bfh©oUªjJ v‹W bjÇ»wJ.j« eh£oš ah©L« ešyh£á eilbgw nt©Lbk‹D« fU¤âidís¤â‰bfh©Ljh‹ nrhH k‹d®fŸj« MSif¡F£g£l k©ly§fis ï›thW ãÇ¤JŸsd®v‹W bjÇ»wJ. Kjš ïuhruhr nrhH‹ j‹M£á¡ fhy¤âšnrhH k©ly¤ij x‹gJ tsehLfshf¥ ãÇ¤âUªjh‹.mit ïuhnrªâu¢ á§f tsehL, ïuhrháua tsehL,nfushªjf tsehL, gh©oa FyhrÅ tsehL, Ã¤jÉnehj tsehL, cŒa¡ bfh©lh® tsehL, B¤âÇaáfhkÂ tsehL, mUbkhÊ njt tsehL, ïuhruhrtsehL v‹gdth«. bgU«gh‹ikahf neh¡FÄl¤J,x›bthU tsehL« ïu©ou©L nguhWfS¡F eLÉš


mikªâUªj Ãy¥gu¥ngah« v‹gJ bjŸËâ‰ òydhF«.vL¤J¡ fh£lhf xU tseh£il


kh‰w¥bg‰w tsehLfŸ gy cŸsd. tsehLfS¡F¤jiyefu§fŸ ïUªâU¥ã‹ mªefu§fË‹ bga®fshnyna mit tH§f¥ bg‰¿U¡F«. mt‰¿‰F ah©L«jiyefu§fŸ mik¡f¥ glhikahš, mur®fË‹ ïa‰bga®fS« áw¥ò¥ bga®fSnk mt‰¿‹ bga®fshfmikªjd vdyh«.

nrhH®fË‹ M£á¡F£g£ldthŒ¢ nrhH ïuh¢áa¤âÈUªj ïuhruhr¥ gh©ok©ly«, mâuhruhr k©ly«Kjyhd ãw k©ly§fS« ï§‡dnk gy tsehLfshf¥ ãÇ¡f¥g£oUªjd. bjh©il k©lykh»ara§bfh©l nrhHk©ly« kh¤âu« ïUg¤Jeh‹Fnfh£l§fis¤ j‹df¤J¡ bfh©L giHa ÃiyÆÅ‹W«khWglhkš ïUªjJ. vÅD« ‘òÈô®¡nfh£lkhdFnyh¤J§f nrhH tsehL’ v‹D§ fšbt£L¤ bjhluhšm¡fhy¤âš x›bthU nfh£lK« x›bthU tseh£o‰F¢rkkhdJ v‹W fUj¥g£oUªjJ v‹gij e‹f¿ayh«.m‹¿í« nfh£l¤â‹ bgaU« tseh£o‹ bgaU«ïizªnj tH§f¥bg‰W tªjik ï¡fšbt£L¤bjhluhš bjŸËâ‰ òydhjš fhzyh«.

tseh£o‹ c£gFâfsh»a ehLfSŸ áy T‰w§fŸv‹W tH§»tªjd v‹gJ K‹d®¡ Tw¥g£lJ. ehLfS«T‰w§fS« m›tt‰¿YŸs ng%® x‹iw¤ jiyefukhf¡ bfh©oUªj fhuz« g‰¿, mit, m¥ng%®fË‹bga®fisna j« bga®fshf¡ bfh©L ÃyÉ tªjdv‹gJ m¿a¤j¡fJ. ï›î©ikia ešÿ® ehL, âUeiwô® ehL, ï‹d«g® ehL, âUtGªö® ehL, âUÉªjq®ehL, eh§T® ehL, M¡T® ehL, m«g® ehL , kUfš ehL,âU¡fGky ehL, âUthÈ ehL, bt©izô® ehL,FW¡if ehL, ešyh‰ù® ehL, ÄHiy ehL, ciwô®¡T‰w«, jŠrhñ®¡ T‰w«, Mñ®¡ T‰w«, bt©Â¡T‰w« âUth%®¡ T‰w«, g£od¡ T‰w«, tÈty¡T‰w«, M®¡fh£L¡ T‰w« v‹w ehLfË‹ bga®fS«T‰w§fË‹ bga®fS« e‹Fz®¤JtdthF«.


ïÅ, ehLfS« T‰w§fS« ï¡fhy¤âYŸsjhY¡fh¡fŸ ngh‹wit v‹W«, tsehLfŸ Íšyh¡fS¡F x¥ghdit v‹W«, k©ly§fŸ khfhz§fS¡F¢ rkkhdit v‹W« Twyh«.

murD« ïsturD«

ï›thW mikªâUªj nrhH ïuh¢áa¤â‰F¤jiyik ó©L mjid M£áòÇªJ tªjt®fŸKontªj®fsh»a nrhH®fns aht®. m¤jifaM£áíÇikia m‹ndh® v¡fhy¤âš vŒâd® v‹WMuhŒªJ fhz ïayhjthW m~J m¤Jiz¤ bjh‹ikthŒªjjhf csJ. ïªehËYŸs gHªjÄœ üšfSŸfhy¤jhš všyht‰¿‰F« KªâaJ« jÄœ k¡fË‹g©il ehfÇf¤ij vL¤Jiu¥gâš ïiza‰wJkh»abjhšfh¥ãa¤âš, nru gh©oa nrhH® M»a_ntªjUnk jÄHf¤ij K‰fhy¤âš M£á òÇªjt®fŸv‹W F¿¥ãl¥g£LŸsikahš1 nrhH®fË‹ M£áíÇik v¤Jiz¥ gHik thŒªjJ v‹gJ e‹FbjËa¥gL«. vdnt, rÇjfhy¤â‰F K‹dnu m‹ndh®nrhHk©ly¤â‹ M£áíÇikia vŒâatuhjšnt©L« m›îÇikí« jªij kf‰fË¡f, tÊtÊ¤bjhl®ªJ tªJŸsJ vdyh«. k¡f£ng¿‹¿ ïwªjk‹d®fS« murhStj‰nf‰w òjšt® ïšyhjtU«m›th£á íÇikia¤ j« cl‹ãwªjh®¡F mË¤J¢br‹w tuyhWfS« c©L.

nrhH k‹d®fŸ j« _¤j òjštU¡nf muRÇiktH§»íŸsd® v‹gJ gy Ãfœ¢áfshš e‹f¿a¡»l¡»‹wJ. m‹ndh®j« M£á¡fhy¤ânyna muR¥ng‰¿‰FÇa Kjš kfD¡F ïstuR¥ g£l§f£o,muáaš KiwfËš áwªj gÆ‰á bgWkhW brŒJtªJŸsd® v‹W bjÇ»wJ. ïjid Kj‰ guhªjfnrhH‹ ïuhrhâ¤jD¡F«, Rªju nrhH‹ Mâ¤j

1. ‘t©òfœ _t® j©bghÊš tiu¥ò’ bjhš - brŒíŸ. 79.


fÇfhyD¡F«, Kjš ïuhruhr nrhH‹ KjšïuhnrªâuD¡F«, Kjš ïuhnrªâu nrhH‹ KjšïuhrhâuhrD¡F«, Kjš Fnyh¤J§f nrhH‹É¡»ukD¡F« ïstuR¥ g£l§f£o muáaš Ãfœ¢áfËš m‹ndhiu


xUtuhfkh¿ kh¿¥ òidªJ tªjd® v‹gJ fšbt£L¡fshš czu¡ »l¡»‹wJ.

g©il¡fhy¤ jÄœk¡fŸ mur®fis¡ fh¤j‰flî sh»a âUkhÈ‹ mtjhukhf¡ fUâ¥ ngh‰¿tªjd® v‹gj‰F¥ gy Mjhu§fŸ cŸsd. m§‡dnknrhH k‹d®fisí« mt®fsJ M£á¡F c£g£l nrhHïuh¢áa¤âš thœªJ bfh©oUªj k¡fŸ všnyhU«âUkhÈ‹ mtjhukhfnt v©Â¥ ngu‹ò ó©L xG»tªjd® v‹W bjÇ»wJ. nrhH®fS« j« ey¤ij¡fh£oY« j« MSikÆ‹ Ñœ mikªj eh£oYŸsbghJk¡fË‹ ey¤ijna bgÇjhf¡ fUâ M£á òÇªJtªjd®.

muáaš mâfhÇfŸ

muáaiy el¤Jtj‰F m¡fhy¤âš mâfhÇfŸgy® ïUªjd®. mt®fŸ všnyhU« xG¡f«, m¿î,M‰wš, Fo¥ãw¥ò ïitg‰¿¢ nrhH k‹d®fshšnj®ªbjL¡f¥bg‰w ešy¿P® Mt®. muáaš mâfhÇfËš bgUªju« áWju«1 v‹w ïUtifÆd® ïUªjd®.áy fšbt£L¡fËš ï›ÉU tifÆdU« bgUªjd«áWjd« v‹W« Tw¥g£LŸsd®. x›bthU tifÆY«mâfhÇfŸ gy® ïUªjd® v‹gJ gy fšbt£L¡fshšòydh»‹wJ.

ï¡fhy¤âš murh§f mYtš gh®¥ngh®¡F¤â§fŸ njhW« r«gs« bfhL¥gJ tH¡fkhf csJ.nrhH®fË‹ M£áÆš muáaš mYty®¡F¤ â§fŸnjhW« r«gs« bfhL¡f¥glÉšiy. Mdhš, muáaš

1. bgUªju«, áWju« mšyJ bgUªjd«, áWjd« v‹w ïUtif mâfhÇfis¥g‰¿ eh« m¿ªJ bfhŸtj‰F ï¡fhy¤ juáaÈš gÂòÇí« ‘bfr£bl£c¤ânahfÞj®’ ‘eh‹ bfr£bl£ c¤ânahfÞj®’ (Gazetted Officers and NonGazetted Officers) M»a ïUtif mâfhÇfË‹ Ãiy bgÇJ« Jiz òÇí«.ïj‹ cjÉbfh©L neh¡FÄl¤J, m‹ndh® muáaš mYtšfËš ca®ÃiyÆY« mt®f£fL¤j Ñœ ÃiyÆY« ïUªj ïUtif mâfhÇfshÆU¤jšnt©L« v‹gJ e‹F btËah»‹wJ.


mâfhÇfSŸ x›bthUtU« j«j« jFâ¡nf‰g murÅlÄUªJ Ãy« bg‰W mjid mDgÉ¤J tªjd®. m›thWmurdhš bfhL¡f¥g£l Ãy¤ij m›tâfhÇfŸ j«thœehŸ KGikí« mDgÉ¡fyh«. m‹ndhÇ‹ tÊ¤njh‹wšfS¡F mªÃy¤âš á¿J« cÇikÆšiy.m¡fhuz« g‰¿najh‹ muáaš mâfhÇfS¡F¢ nrhHk‹d®fŸ mË¤j Ãy« ÓÉj« v‹D« bga® bgWtjhÆ‰W. mâfhÇfŸ áy® eh£o‰F¥ òÇªj mUªbjh©LfŸ g‰¿ m‹ndh®¡F¢ nrhH mur®fŸ ïiwÆÈÃy§fŸ tH§»íŸsd®. m¤jifa Ãy§fis muáiwÆ‹¿mt®fŸ tÊÆdU« v‹W« mDgÉ¤J¡ bfhŸS« cÇikbg‰¿Uªjd®. bghJthf¢ nrhH®fË‹ muáašmik¥ig neh¡F§fhš bgU« bghU£bryÉ‹¿nam›ntªj®fsJ M£á eilbg‰W tªjJ v‹W Twyh«.m›î©ik Cuh£á v‹w gFâÆš ã‹d® És¡f¥gL«.

mik¢r® FG

jiyefÇš murndhL clÅUªJ eh£il M£áòÇtâš JizòÇªjt®fŸ mik¢r®fnsaht®.m›tik¢r®fSŸ jiytdhÆUªjt‹ Kjš kªâÇ v‹WtH§f¥bg‰wh‹. ‘gy® Konkš - M®¡F§ fH‰fhšmdf‹ jdjitíŸ - gh®¡F« kâ kª¤u ghyfÇš’ v‹wÉ¡»uk nrhHDyh tofshY«, ‘mtÅ UªJÊ a¿fbt‹wd‹ mga‹ kªâÇ Kjštnd’ v‹w fÈ§f¤J¥guÂahY« nrhH® M£áÆš mik¢r® FGî«KjškªâÇí« ïUªjik bjŸËâ‰ òydhjš fh©f.m›tik¢r® FGÉš v¤jid mik¢r®fŸ ïUªjd®v‹gJ bjÇaÉšiy. brs#]Fth v‹w Ód MáÇa‹xUt‹ ». ã. gâ‹_‹wh« ü‰wh©o‹ bjhl¡f¤âšvGâíŸs üÈš nrhH k‹d‹ j‹ mit¡fs¤âš eh‹Fmik¢r®fnshL å‰¿Uªjij¤ jh‹ neÇš gh®¤jjhf¡F¿¤JŸsd‹. btËeh£lhdh»a m›tháÇa‹vGâíŸs xU F¿¥ig Mjhukhf¡ bfh©L nrhHk‹d®všnyhUila M£áÆY« mik¢r® FGÉš ehštnu


ïUªjd® v‹W xUjiyahf¤ JÂtJ v›th‰whD«V‰òil¤j‹W. m¢Ód MáÇa‹ nrhzh£o‰F tªJmurid¡ f©L ngáa ehËš nrhH murdJ mit¡fs¤âš ïUªj mik¢r®fŸ ehštuhjš nt©L« v‹WbfhŸtnj rhy¥ bghUªJ«.

mâfhÇfS« mt®fSila flikfS«

nrhH k‹ddJ jiyefÇš mik¢r® FGÉdnua‹¿ehštif¥ gilfS¡F« jÅ¤jÅna jiyt®fshfîŸsgil¤jiyt®fS«, mt®fS¡F¤ jiytuhfîŸskhrhkªjU« ïUªjd®. murÅl¤âš m©ikÆÈUªjmurh§f mâfhÇfŸ, âUkªâu Xiy, âUkªâu Xiyehaf«, ÉilÆš mâfhÇ, muáa‰ fUk§fis Muhí«mâfhÇfŸ v‹ngh® x›nth® cŸeh£o‹ jiyefÇY«ehL fhtš mâfhÇ xUt‹ ïUªjd‹.

ïÅ, âUkªâu Xiy v‹gh‹, mur‹ âUthŒbkhÊªjUËa c¤juîfisí« brŒâfisí« neÇšnf£L tªJ m›t¥nghJ XiyÆš vGJ« X® mâfhÇahth‹. âUkªâu âU Xiy thŒ¡ nfŸÉah Yz®ªJXiyÆš vGâíŸst‰iw nk‰gh®¤J¡ ifbah¥g«ïL« mâfhÇahth‹. mur‹ ï‹d ï‹d fhy¤âšï‹d ï‹d fUk§fŸ Ãfœ¤jš nt©L« v‹w Ãfœ¢á¡F¿¥ãid Ãidñ£o mt‰iw¤ jtwhkš Ãiwnt‰¿it¥gtD« ïtnd. ÉilÆš mâfhÇ v‹gh‹murDila âUKf§fis cÇat®fS¡F¥ gÂk¡fŸ_y« nr®¥ã¤jY« ÉilÆW¤jY« M»a flikfisnk‰bfh©lt‹ Mt‹. murh§f¤âš mikªj gyJiwfËY« ÃfG« Ãfœ¢áfis murdJ MizÆ‹goM§fh§F¢ br‹W Muhí« mYtšfis nk‰bfh©lt®fns fUk« Muhí« mâfhÇfŸ Mt®. ehL fhtšmâfhÇ v‹ngh‹ j‹ eh£oYŸs C®fËš fsî, fyf«Kjyhd ÔabrašfŸ ÃfHhkš fh¤J cŸeh£oš mikâÃyîkhW f©fhÂ¤J tªj xU jiyt‹ Mt‹.


m¢braY¡fhf¥ bghJk¡fËl« ehL fhtš mšyJgho fhtš v‹w tÇ x‹W bešyhf th§f¥g£L tªjJ.ehL fhtš jiytid ï¡fhy¤âš x›bthU ÍšyhÉYŸsnghäÞ N¥gÇ©bl©L¡F¢ rkkhdt‹ v‹W Twyh«.ã‰fhy¤âš nrhH®fË‹ M£á åœ¢áí‰wik¡FÇafhuz§fSŸ ehL fhtš mâfhÇfË‹ giltÈikí«Jnuhf¢ brašfS« F¿¥ãl¤j¡fit vdyh«.

òuîtÇ¤âiz¡fs¤jh®

nrhH k‹d®fË‹ M£á¡ fhy¤âš jiyikmurh§f¤â‰F¡ »il¤J tªj tUthŒfSŸ bgU« gFâÃytÇahš tªjJ v‹W IaÄ‹¿¡ Twyh«. Mfnt’ÉisÃy§fis e‹F msªJ juÄ£L mt‰¿‰FÇatÇfis Kiw¥go Éâ¤J M©LnjhW« FofËl«mt‰iw th§FtJ murh§f¤â‹ ï‹¿aikah¡flikahÆ‰W. mj‹ bghU£L mâfhÇfŸ gyiucW¥ãd®fshf¡ bfh©l ÃytÇ¡fHf« x‹W x›bthUk©ly¤â‰F« jÅ¤jÅahf mik¡f¥ bg‰¿UªjJ.m¡fHf« òuî tÇ¤âiz¡fs« v‹w bgaUilaJ.m~J, ï¡fhy¤jurh§f¤âš br‹id khfhz¤âYŸs‘buÉ‹ô ngh®L’ (Revenue Board)-¡F¢ rkkhf¢ brhšy¤j¡fxU fHf« v‹W Twyh«. òuîtÇ¤âiz¡fs¤â‹cW¥ãd® òuîtÇ¤ âiz¡fs« vdî«, òuîtÇ¤âiz¡fs¡TW vdî«, mªehËš tH§f¥ bg‰wd®.òuîtÇ¤âiz¡fs¤âÈUªJ gy mYtšfis¥ gh®¤Jtªnjh®, òuîtÇ¤âiz¡fs ehaf«, òuîtÇ¤ âiz¡fs¤J¡ f©fhÂ, tÇ¥bgh¤jf«, tÇ¥bgh¤jf¡ fz¡F,tÇÆÈL, Kfbt£o, ÑœKfbt£o, g£nlhiy M»nah®Mt®. ït®fSŸ, òuîtÇ¤âiz¡fs ehaf« v‹ngh®òuîtÇ¤âiz¡fs« v‹D« ÃytÇ¡ fHf¤â‹ jiyt®Mt®. òuîtÇ¤âiz¡fs¤J¡ f©fhÂ vd¥gLnth‹C®njhW« br‹W ÃytÇ¡fz¡FfŸ xG§fhf vGj¥bg‰W »uhkrigfËš it¡f¥ bg‰WŸsdth v‹gijnk‰gh®¤J tU« X® mâfhÇaht‹. ïªehËš murh§f


mYtyf§fËYŸs jhášjh® Kjyhd buÉÅôc¤ânahfÞj®fŸ ngh‹wt‹ ï›tâfhÇ v‹Wbrhšyyh«. tÇ¥bgh¤jf« v‹gJ murh§f¤â‰Fx›bthU CÇÅ‹W« tUtj‰FÇa fhÂ¡ fldh»amuáiw v›tsî v‹gij cz®¤J« ò¤jf« MF«.ï~J ïªehËYŸs ‘ilfy£ ÇÍÞl®’ ngh‹wJvdyh«. ïâš ï‹d CÇYŸs ï‹dh‹ btŸsh‹tifÆš mDgÉ¤J tU« ï¤Jiz Ãy§fS¡Fv›tsî ÃytÇ brY¤J« flikíilat‹ v‹gJbjËthf¡ F¿¡f¥ bg‰¿U¤jš fhzyh«. m‹¿í«,x›bthU CÇY« ÓÉjkhfî« ïiwÆÈahfî« mur‹Ãy§fŸ tH§f ne®ªjhš mt‰iw¥ g‰¿a És¡fK«ÃyîÇik g‰¿¡ fhyªnjhW« V‰gL« khWjšfS«ï›tÇ¥ bgh¤jf¤âš m›t¥nghJ jtwhkš F¿¡f¥gLtJ tH¡f«. ï¥ò¤jf« it¤âU¡F« mâfhÇfS«‘tÇ¥bgh¤jf«’ v‹W mªehËš tH§f¥ bg‰wd®.ït®fS¡F¤ jiyt‹ tÇ¥bgh¤jf ehaf« v‹W Tw¥g£LŸsd‹. x›nth® M©L« x›bthU CU«ÃyîÇikahs®fshfîŸs fhÂahsÇl« th§fnt©oa ÃytÇí«, ãwtÇí« ï›tsî v‹gJ«,mt‰WŸ murh§f¤â‰F¢ brY¤âíŸs ÃytÇ ï›tsîv‹gJ« brY¤jhkš vŠá Ã‰F« bjhif ï›tsîv‹gJ« tiua¥ bg‰WŸs fz¡F¥ ò¤jf« tÇ¥bgh¤jf¡ fz¡F vd¥gL«. m¡fz¡»id it¤âU¡F«mâfhÇí« tÇ¥ bgh¤jf¡ fz¡F v‹WtH§f¥ bg‰wd‹.tÇÆÈL v‹w mâfhÇ tÇ¥ ò¤jf¤âš ÃyîÇikg‰¿m›t¥nghJ V‰gL« khWjšfis¢ áy jiyt®K‹ÅiyÆš F¿¥gt‹ Mt‹. Kfbt£o,ÑœKfbt£o, g£nlhiy v‹ngh® òuîtÇ¤âiz¡fs¤âš mYtš gh®¤J tªj mYtyhs® Mt®. mt®fSŸ Kfbt£o v‹gh‹ C®fË‹ bga®fŸ Kjyhdvšyht‰¿‰F« m£ltiz jahÇ¤J mt‰iw tÇ¥ò¤jf« KjÈat‰¿š vËâš njo¡ fh©gj‰F¤ JizòÇªJ tUgt‹ vdyh«. mtD¡F cjÉahÆU¥nghid¡


ÑœKfbt£o v‹W TWtJ tH¡f«. g£nlhiy v‹gh‹ehŸnjhW« el¥gt‰iw Ãfœ¢á¡ F¿¥ãš vGâit¥gt‹ Mt‹ . ït®fŸ x›bthU k©ly¤â‰F«jÅ¤jÅahf ïUªj òuîtÇ¤âiz¡fs« x›bth‹¿Y«ïUªjd® v‹gJ nj‰w«. ït®fnsa‹¿ ehLfis¡ TWglms¥gt®fS« Éis Ãy§fS¡F¤ ju§f©L tÇÉâ¡F« mâfhÇfS« ïUªjd®. m‹ndh® Kiwna ehLTW brŒth® vdî« ehL tif brŒth® vdî« tH§f¥g£ld®. mt®fŸ ï¡fhy¤JŸs r®nt MÕr®fS¡F«br£ošbk©L MÕr®fS¡F« x¥ghdt®fŸ v‹WTwyh«.

mur‹ FofŸ Fiwfis¡ nf£L Ú¡F« Kiw

mur‹ j‹ M£á¡F£g£l eh£il¢ R‰¿¥ gh®¤Jk¡fŸ ey§fis¥ bgU¡Ftj‰F ï‹¿aikahj brašfis nk‰bfhŸtJ m¡fhy tH¡fkhF«. m§‡d«R‰¿¥gh®¤J tU§fhš mur‹ j‹ gÇthu§fnshLj§Ftj‰F K¡»akhd C®fËš mu©kidfŸ ïUªjd;ãw C®fËš nfhÆš k©lg§fËY« jÅahf mik¡f¥bg‰w ÉLâfËY« mur‹ j§FtJ tH¡f«.

m›thW mur‹ eh£oš gy gFâfS¡F« br‹Wgh®¡F§ fhy§fËš FofŸ j«j« Fiwfis¤ bjÇÉ¤Jmt‰iw¥ ngh¡»¡ bfhŸtj‰F KaYtJ c©L.m«Ka‰áí« vËâš Ãiwnt¿ tªjJ v‹W IaÄ‹¿¡Twyh«. murÅl« j«Fiwfis É©z¥ã¡f ÉU«ãaFok¡fŸ KjÈš mt‰iw cl‹ T£l¤jâfhÇfSŸxUtÅlkhjš mšyJ ntW X® mâfhÇÆlkhjšbjÇÉ¤jš nt©L«. m›tâfhÇ mt‰iw m¥gonamurÅl« É©z¥g« brŒth‹. mur‹ clndahtJm¡Fofis neÇš tUÉ¤J¡ nf£lhtJ, mt®fSilant©Lnfhis e‹fhuhŒªJ, mjid Ãiwnt‰w¡ f£lisÆLkhW clnd X® mâfhÇia ÃakdŠ brŒth‹;á¡fyhd brŒâfshÆU¥ã‹ ãwF mik¢r®fŸ cl‹


T£l¤jâfhÇfŸ Kjyhdt®fnshL fyªJbfh©L xUKoÉ‰F tUtJ m›ntªj®fŸ ifah©L tªj KiwahF«. v›thwhÆD« FofË‹ nt©LnfhŸ ÉiuÉšMuha¥bg‰W V‰w KiwÆš vËâš Ãiwnt‰w¥ g£LtªjJ v‹gJ nj‰w«. ïªÃfœ¢áfŸ všyh« Fof£Fv¤jifa bghU£ bryîÄ‹¿ eilbg‰W tªjikF¿¥ãl¤j¡fJ.

òuîtÇ¤âiz¡fs¤J cW¥ãd®fS« ãw mâfhÇfS« murid¥ nghy eh£il¢ R‰¿¥ gh®¤J¡ FofË‹ey§fis¡ ftÅ¤J tªjd®. m‹¿í« m›tâfhÇfŸ»uhk rig, Ãfœ¢áfŸ, mw Ãiya§fŸ nfhÆšfË‹tuîbryîfŸ Kjyhdt‰iwíª jh« bršY§ fhy§fËš f©fhÂ¤J tUtJ tH¡f«.

mur‹ muáašmâfhÇfS¡F tH§F« g£l§fŸ

M§»nya®, j« M£áÆš murh§f mâfhÇfSŸáwªnjh®¡F mt®fŸ M‰wiyí« muáaš CÊa¤ijí«ghuh£o, ‘uh› gfö®’ ‘âth‹ gfö®’ ‘r®’ Kjyhdg£l§fŸ tH§»aik nghy, nrhH k‹d®fS« j«muáaš mâfhÇfS¡F¢ áwªj gy g£l§fŸ tH§»mt®fis¢ áw¥ã¤JŸsd® v‹gJ gy fšbt£L¡fshš m¿a¡»l¡»‹wJ. bjhšfh¥ãa« òw¤âizÆaÈš fhz¥gL« ‘khuha«bg‰w beLbkhÊ’ v‹D«tŠá¤âiz¡FÇa Jiwbah‹whš g©il¤ jÄœntªj®fŸ j« mâfhÇfSŸ j¡nfh®¡F¥ g£l« mË¤J¢áw¥ã¤JŸsd® v‹gJ e‹F òydh»‹wJ. m¥giHatH¡f¤ij¥ ã‹g‰¿¢ nrhH k‹d®fŸ j« muáašmâfhÇfS¡F tH§»a g£l§fŸ, khuha‹, nguiua‹,miua‹, _ntªjntsh‹, bjh©ilkh‹, gšytuha‹,fhÈ§fuha‹, fhltuha‹, f¢áuha‹, nrâuha‹,thznfhtiua‹, khtÈthzuha‹, nfusuhr‹,ÉG¥giua‹, kHtuha‹, ehlhŸth‹, ãukhâuhr‹,ãukkhuha‹, nrhHnfh‹ KjÈadth«. ï¥g£l§


fis¥ bgU«ghY« j« ïa‰bga® mšyJ áw¥ò¥bga®fnshL ïiz¤nj nrhH k‹d®fŸ j« muáašjiyt®¡F mË¤J tªjik F¿¥ãl¤j¡f bjh‹wh«.ï›î©ikia ïuhruhr khuha‹, É¡»uknrhH khuha‹,ïuhnrªâu nrhH _ntªj ntsh‹, åunrhH¥ gšytuha‹,ÉUjuhr ga§fu thznfhtiua‹, rdehj¡ f¢áuha‹,åuuhnrªâu kHtuha‹, Fnyh¤J§f nrhH nfusuhr‹,ïuhruhr¡ fhltuha‹, åuuhnrªâu ãukhâuhr‹ v‹WtH§f¥ bg‰WŸs g£l§fshš bjŸËâ‹ cz®ªJbfhŸsyh«. ï¥g£l§fŸ Ú©l bjhl®fshÆU¥ãD«ïit ï‹d ï‹d nrhH k‹d® M£á¡ fhy§fËšmuáaš mâfhÇfS¡F mË¡f¥g£ld v‹gijvL¤Jz®¤JtdthÆU¤jš m¿a‰ghyJ.

nkny F¿¥ã£l g£l§fSŸ khuha‹, nguiua‹M»a ïu©L«, murh§f mYtyhs®fnsa‹¿ ntWJiwfËY« nk«g£lt®fS¡F¢ nrhHmur®fshšmË¡f¥ bg‰WŸsd v‹W bjÇ»wJ. ïjid th¢áakhuha‹, foifkhuha‹, ehlf¥ nguiua‹, ÃU¤j¥nguiua‹ v‹w g£l§fshš e‹f¿ayh«, m¡fhy¤âškhuha‹ v‹D« g£l« bg‰wtDila kidÉ khuháv‹W tH§f¥ bg‰WŸsdŸ. m§‡dnk, muáašmâfhÇÆ‹ kidÉ mâfhÇ¢á v‹W Tw¥ bg‰WŸsdŸ.m‹¿í«, nrhH k‹dÇ‹ njÉkh®fËl« mYtš gh®¤Jtªj bg©o®fSŸ áy®¡F« mâfhÇ¢á v‹w g£l«tH§f¥g£LŸsJ.

nkny F¿¥ã£l g£l§fŸ všyh« x‹W¡bfh‹Wca®ªjitahfnth jhœªjitahfnth fUj¥glhkšrkkhf kâ¡f¥bg‰W tªjit v‹W bjÇ»wJ. mt‰WŸ,ãukkhuha‹, ãukhâuhr‹ v‹w g£l§fŸ ãuhkzFy¤âduh»a áy mâfhÇfS¡F kh¤âu« bfhL¡f¥g£LŸsd v‹gJ m¿a¤j¡fJ.


2. »uhk M£á

nrhH k‹d®fË‹ M£á áw¥ò‰¿Uªjik¡F«eh£L k¡fŸ g‹dy§fS« vŒâ mikâahf thœªJtªjik¡F« Kj‰fhuz« m¡fhy¤âš C®njhW«Ãiybg‰¿Uªj Cuh£á k‹w§fË‹ j‹dyk‰wbjh©nlahF«. nrhH®fË‹ M£á¡ fhy¤âšmik¡f¥ bg‰¿Uªj mªj C®¢ rigfŸ všyh«bghW¥òz®¢á íiladthŒ mwbe¿ ãwHhkY« eLîÃiyik F‹whkY« xG§fhf¤ j« flikfisÃiwnt‰¿¡ bfh©L tªjikahš, bghJk¡fŸm¢rigfŸ ghš bgUkâ¥ò« e«ã¡ifí« it¤Jmt‰¿‹ Koîfis V‰W¡bfh©L Ñœ¥goªJ elªJtªjd®. m¤jifa C®¢rigÆ‹ neuhd MSifÆ‹ Ñœ¡»uhk§fŸ mikªâUªjgoahšjh‹ mªeh£fËš bghJk¡fSila thœ¡if mikâahf ïÅJ eilbg‰WtªjJ v‹gJ czu‰ghyjh«. e‹k¡fŸ ÔnahuhšeÈîwhkš ešthœ btŒjî«, Ônah®fŸ ml§»bahGfî« vªÃiyÆdU« bghU£ bryÉ‹¿ ÉiuÉšÚâ bgwî«, mwÃiya§fŸ jk¡FÇa flikfisM‰¿tuî«, mw¥òw§fŸ e‹F gÇghÈ¡f¥ glî«,C®¡fhÇa§fŸ xG§fhf elªJ bghJk¡fŸ thœîts«bg‰W¤ âfHî« »uhk rigfŸ brŒJtªj mU«bgUª bjh©LfŸ msÉyl§fh v‹gij M§fh§F¡fhz¥gL« MÆu¡ fz¡fhd fšbt£L¡fŸ e‹Fm¿É¡»‹wd. m¢rigfŸ všyh« nrhH mur®fS«m‹ndhÇ‹ muáaš mâfhÇfS¡F« Ñœ¥g£L mt®fSila f©fhÂ¥ã‰F c£g£oUªjd v‹gJnj‰w«.

300


ïÅ, nrhH k‹d®fË‹ MSifÆš Cuh£á el¤âtªj rigfis¡ T®ªJ neh¡F§fhš, e‹F it¡f¥g£lrigfŸ mªeh£fËš ïUªjd v‹W bjÇ»wJ. mitãuhkz®fŸ ãuknjaîÇikíl‹ tá¤J tªj rJ®ntâk§fy§fËš ïUªj rig, âU¡nfhÆY¡FÇa njtjhd§fËš ïUªj rig, ãuhkzušyhj ãw tF¥ãd® tá¤jC®fËš ïUªj rig, tÂf®fŸ tá¤j efu§fËš ïUªjrig M»a eh‹Fnkah«. mt‰iw Kiwna, »uhk rig,njtjhd¤J¢rig, C®¢rig, efurig v‹W TWtJÄf¥bghUªJ«. m¤jifa rigfŸ nrhH k‹d®f£FK‹d® M£áòÇªj gšyt mur®fŸ fhy¤âY« nrhHk©ly¤âš ïUªJŸsd v‹W fšbt£LfshY« jÄœüšfshY« bjÇ»wJ. ïU¡F ntj¤âš m¢rigfŸbrhšy¥g£oU¥gjhš mit tl eh£lh® bjhl®ghšjÄœeh£oš njh‹¿ÆU¤jš nt©L« v‹gJ áy®bfhŸif. m~J v›th‰whD« V‰W¡bfhŸs¤j¡fj‹W.‘v£Ltif EjÈa mita¤jhD«’ v‹w bjhšfh¥ãa¢N¤âu¥ gFâÆdhš g©il¡fhy¤âš jÄHf¤âšmw§TwitfŸ ah©L« Ãiybg‰¿Uªjd v‹gJbgw¥gL«. ‘kw§bfG nrhH® cwªijaita¤ - jw«Ã‹W ÃiyÆ‰whfÈ‹’ (òw«. 39) vdî«, ‘Mu§f©ÂaLngh®¢ nrhH® - mw§bfGešyit íwªij’ (mf«.93)vdî«, ‘kw§bfG nrhH® cwªijaita¤ - jw§bflt¿ah jh§F’ (e‰. 400) vdî« nghjU« fil¢r§f¥òyt®fË‹ ghlšfshš ciwôÇ‹f© nrhH®fË‹mw§ Twita« x‹W ïUªjbj‹gJ«, mJ eLîÃiyik F‹whkY« mw§bflhkY« všnyh®¡F« ÚâtH§» tªjJ v‹gJ« e‹f¿a¡»l¡»‹wd. m¤Jiz¥bgUik thŒªj k‹w§fŸ fil¢r§f fhy¤âš gyC®fËš ïUªjd v‹gJ r§f¤J¢ rh‹nwh® ghlšfshšòy¥gL»‹wJ. m«k‹w§fË‹ cW¥ãd®fŸ C®¥bghJk¡fsl§»a khrigahš Flnthiy thÆyhfmªeh£fËš bjÇªbjL¡f¥ bg‰wd® v‹gJmfeh}‰¿YŸs ‘fÆWãÂ¡ FÊánahiy bfh©kh®


- bgh¿f©lÊ¡F§ Mtzkh¡fË‹’ v‹w 77 -M« ghl‰gFâahš e‹F btËah»‹wJ. m«k‹w§fŸ všyh«ÚâtH§F« mw§Twitfshfnt m¡fhy¤âš ïUªjd.gšyt® M£á¡fhy§fËš »uhkrigfŸ njh‹Wtj‰FKj‰fhuzkhf mit ïUªjd v‹gJ â©z«. vdnt,tleh£lh® bjhl®ghš jÄœeh£oš »uhkrigfŸnjh‹¿d v‹W TWtJ á¿J« bghUªjhJ. Mdhšgšyt® fhy¤âš »uhkrigfŸ Úâ tH§FtnjhLmikahkš VÇ, Fs« KjÈat‰iwí« njh£l§fisí« ghJfh¤jš bgUtÊfis mik¤jš mw¥òw§fis V‰W el¤jš, mwÃiya§fis V‰W el¤jš,mt‰iw¡ f©fhÂ¤jš, muáiw tNÈ¤jš M»at‰iwí« j« flikfshf¡bfh©oUªjd v‹WbjÇ»wJ.

Mfnt, mt‰¿‹ flikfŸ tutu¥ bgU»¡ bfh©nltªjd v‹W Twyh«. flikfŸ bgUfnt, mt‰iw Ãiwnt‰Wtj‰F¢ áy c£fHf§fŸ mik¥gJ ï‹¿aikahjjhÆ‰W. Mfnt, VÇthÇa«, M£il thÇa«Kjyhd c£fHf§fŸ gšyt® M£á¡ fhy§fËnynanjh‹¿É£lik F¿¥ãl¤j¡fJ. m›thW ts®¢áí‰WCuh£á el¤â tªj C®¢ rigfS«, »uhk rigfS«,efurigfS« nrhH k‹d®fË‹ M£á¡ fhy¤njjh‹Äf¢ áwªj ÃiyÆš mikªJ j« flikfis e‹FÃiwnt‰¿¥ ngU« òfG« vŒâd v‹W IaÄ‹¿¡Twyh«. nrhH®fsJ M£á kh¿a ãwF e«ehL mayh®M£á¡F£g£L v¤jidnah J‹g§fS¡FŸsh»afhy§fËY« »uhk rigfŸ j« flikfis xG§fhfÃiwnt‰¿¥ bghJk¡fŸ thœî Fiyahkš gÂòÇªJtªjik tuyh‰wh uhŒ¢áahs® fË‹ F¿¥ò¡fshšbjŸËâ‰ òydh»‹wJ. ». ã. g¤bjh‹gjh«ü‰wh©o‹ bjhl¡f¤âš ïªeh£o‰F tªJ ïj‹MSifia¡ if¥g‰¿a Inuh¥ãa mâfhÇfŸ Tlm¢rigfis¥ bgÇJ« òfœªJŸsdbuÅ‹ mt‰¿‹


bgUik¡F ntW rh‹W Twnt©Lnkh, ïÅ m¢rigfis¥ g‰¿a brŒâfis MuhŒth«.

CÇYŸs M©k¡fŸ všnyhU« »uhk rigÆ‹cW¥ãduhÆUªjd®. mt®fŸ âUtoah® vd¥gLt®.m¢rigfŸ F¿ vdî« bgU§F¿ vdî« kfhrigvdî« tH§f¥g£ld. »uhkrigahš FlnthiythÆyhf¤ nj®ªbjL¡f¥bg‰w cW¥ãd®fis¤j«kf¤J¡ bfh©l Ãiwnt‰W¡ fHf§fns »uhkfhÇa§fŸ KGtijí« el¤â tªjd. ï¡fHf§fŸthÇa§fŸ v‹W m¡fhy§ fËš tH§»tªjd. ï§‡dnkC®¢rigahY« efu rigahY« bjÇªbjL¡f¥ bg‰wcW¥ãd®fis¡ bfh©l fHf§fns C®¡fhÇa§fisí«efu fhÇa§ fisí« el¤â tªjd v‹gJ m¿a‰ghyjh«.

nrhH k‹d®fË‹ M£á¡fhy§fËš eilbg‰w»uhk rigfis¥g‰¿a brŒâfisíz®¤J« fšbt£L¡fŸgy cŸsd. mitfŸ všyh« »uhkrigfŸ brŒj Koîfis cz®¤J»‹wd. mt‰WŸ áy fšbt£L¡fnsÃiwnt‰W¡ fHf§fsh»a thÇa§fË‹ mik¥ò Kiwfis¡ TW»‹wd. ï¤jifa fšbt£L¡fSŸ, Kj‰guhªjf nrhHdJ M£áÆš br§f‰g£L ÍšyhÉYŸsc¤junk%Çš tiua¥ bg‰WŸs ïU fšbt£L¡fŸ1

»uhk rigahuhš nj®ªbjL¡f¥g£l Ãiwnt‰W¡fHf§fË‹ cW¥ãd®fË‹ jFâ m‹ndhiu¤ nj®ªbjL¤jKiw, Ãiwnt‰W¡ fHf§fË‹ mik¥ò Kjyhdgyt‰iw e‹F És¡F»‹wd.

I(1) ÞtÞâ$ “kJiu bfh©l nfh¥gunfrÇ

t®k®¡F ah©L gÅu©LMtJ” c¤âunk%¢ rJ®ntâk§fy¤J rignah« ï›th©L Kjš v§fq® $

1. Archaeological Survey of India, 1904 - 05. pp. 131F.


Kf¥go MŠiP. (2) Ædhš j¤j}® _ntªj ntsh‹ïUªJ thÇakhf M£blhU¡fhY« r«t¤[uthÇKªnjh£l thÇaK« VÇthÇaK« ïLtJ¡F ÉatÞijbrŒ (3) jgÇrhtJ” FL«ò K¥gjhŒ K¥gJ FL«ãY«m›t›FL«ãyhnu To fhÅy¤J¡F nkš ïiw Ãy«cilah‹ j‹kidÆny m (4) f« vL¤J¡bfh©LïU¥ghidna mWgJãuha¤J¡F cŸ K¥gJãuha¤J¡F nkšg£lh® ntj¤âY« rhÞâu¤âY«fhÇa¤âY« Ãòzbu‹d¥g£o (5) U¥ghiu m®¤jbrsrK« M¤k brsrK« cilahuhŒ _th£oÅ¥òw«thÇaŠ brŒâyhjh® thÇaŠbrŒbjhÊªj bgUk¡fS¡F (6)mÂagªJ¡fŸ mšyhjhiu¡ Flnthiy¡F¥ng® Ô£o¢ nrÇtÊna âu£o g‹Åu‹L nrÇÆY«nrÇah‹ xU nguhkhW VJKUt¿ahjhbdhU (7)ghyid¡ bfh©L Flnthiy th§FÉ¤J¥ g‹ÅUtU« r«t¤ruthÇa khtjhfî«” mâ‹ã‹nghŒ njh£lthÇa¤J¡F nk‰go Flnthiy (8) th§»a g‹ÅUtU« njh£lthÇakhtjhfî«, Ã‹w mWFlnthiyí«VÇthÇakh (9) tjhfî« K¥gJ Flnthiy g¿¢RthÇaŠ brŒ»‹w _‹W âw¤J thÇaK« K‹}‰wWgJehS« Ãu«gthÇa« xÊªj mdªju« ïL« thÇa§fŸ”ï›ÉatÞij nahiy¥ gonaŒ FL«ò¡F¡ FlnthiyÆ£L¡ Flnthiy g¿¢R¡ bfh©nl thÇa« ïLtjhfî«”thÇaŠ brŒjh®¡F¥ gªJ¡fS« nrÇfËš mªnahªa«nk......(10) « Fl nthiyÆš ng® vGâ ïl¥glhjhuhfî«,gŠrthu thÇa¤J¡F« bgh‹thÇa¤J¡F« K¥gJFL«ãD« K¥gJ FlnthiyÆ£L nrÇahš xU¤jiu¡Flnthiy g¿¤J g‹ÅUtÇY« mWt® gŠrthuthÇakhtjhfî«” mWt® bgh‹thÇa khtjhfî« || r«t¤ruthÇa« mšyhj (11) thÇa§fŸ xU¡fhš brŒjhiuã‹nd m›thÇa¤J¡F¡ Flnthiy ïl¥ bgwhjjhfî«” ï¥gÇnrÆ›th©L Kjš rª¤uhâ¤jt¤ v‹W«Flnthiy thÇankŒ ïLtjhf njntª¤u‹ r¡fut®¤â$ åuehuhaz‹ $ guhªjf njtuh»a gunfrÇ t®k‹


$ Kf« mUË¢brŒJ tu¡fh£l (12) $ MŠiPÆdhšj¤j}® _ntªj ntshDlÅU¡f e« »uhk¤JZl®bf£L áZl® t®¤â¤âLthuhf ÉatÞij brŒnjh«c¤unkU rJ®ntâk§fy¤J rignah« ||”

II(1) “ÞtÞâ$ || kJiu bfh©l nfh¥gunfrÇt‹

k®¡F ah©L gâdhyhtJ ehŸ gâdhW || fhÈô® ||nfh£l¤J j‹ T‰W c¤junkU rJ®ntâ k§fy¤Jrignah« ï›th©L Kjš v§fS¡F bgUkhdofŸv«bgUkh‹ $ åuehuhaz‹ $ guhªjfnjt‹ $gunfrÇt‹kUila $ Kf« tu¡fh£l $ Kf¥go M(2) ŠiPÆdhš nrhH eh£L¥ òw§fu«ig eh£L $t§f ef®¡fuŠbrŒif bfh©l a¡ukÉ¤jg£ldh»anrhkhá bgUkh‹ ïUªJ thÇakhf M£blhU¡fhY«r«t¤ruthÇaK« njh£lthÇaK« VÇthÇaK«ïLtj‰F ÉatÞij brŒ(j) gÇrhtJ || FL«ò K¥gjhK¥gJ FL«ãY« m›t› FL«ãyh (3) nu To¡ fhÅy¤J¡Fnkš ïiw ÃyKilah‹ j‹kidÆny mf«bkL¤J¡ bfh©oU¥ghid vGgJãuha¤â‹ÑœK¥g¤ijªJ ãuha¤â‹ nk‰g£lh® kª¤u ãuhkz«tšyh‹ XJÉ¤ j¿thid¡ Flnthiy ïLtjhfî« ||miu¡fh ÃynkíilahdhÆY« xU ntj« tšydhŒehY ghZa¤âY« xUgh (4) Za« t¡fhÂ¤j¿th‹mtidí§ Flnthiy vGâ¥òf ïLtjhfî« || mt®fËY« fh®a¤âš ÃòzuhŒ MrhuKila uhdhiunaŒbfhŸtjhfî« || m®¤j brsrK« M‹k brsrK«cilahuhŒ _th£oÅ¥òw« thÇaŠ brŒâyhjhiubfhŸtjhfî« || v¥ng®¥g£l thÇa§fS« brŒJfz¡F¡ fh£lhnj ïUªjhiuí« ït®fS¡F¢ á‰wit¥ngu›itk (5) ¡fisí« mt®fS¡F m¤ij khk‹k¡fisí« ït®fS¡F¤ jhnahL cl¥ãwªjhidí«ït®fŸ jf¥gndhLl¥ ãwªjhidí« j‹ndhLl¥ãwªjhis nt£lhidí« cl¥ãwªjhŸ k¡fisí«


j‹kfis nt£l kUfidí« j‹ jk¥gidí« (6)j‹kfidí« Mf ï¢R£l............ gªJ¡fisí« FlnthiyvGâ¥òf ïl¥bgwhjhuhfî« || mfÄahfkd¤âY«kfhghjf§ fËš K‹gilªj ehYkfhghj f¤âYbkG¤J¥ g£lhiuí« ït®fS¡F« K‹ Rl¥g£lï¤jid¥ gªJ¡fisí« Flnthiy vGâ¥òf ïl¥bgwhjhuhfî« || r«r®¡f¥gâjiu ¥uhaÞá¤jŠbrŒíksî (7) Flnthiy ïlhjjhfî« ........âí«rhfáauh ÆU¥giuí« Flnthiy vGâ¥òfÉl¥bgwhjtuhfî« || gu¤uÉa« mgfÇ¤jhidí« FlnthiyvGâ¥òfÉl¥ bgwhjhuhfî« || v¥ng®¥g£l ifô£L§bfh©lh‹ ¡Uj¥uhaÞá¤jŠ brŒJ R¤juhdhiuí«m›tt® ¥uhzhªâf« (8) thÇa¤J¡F¡FlnthiybaGâ¥òfÉl bgwhjjhfî«....... ghjfŠbrŒJ¥uhaÞá¤jŠ brŒJ R¤juhdhiuí« »uhk f©lfuhŒ¥uhaá¤jŠbrŒJ R¤juhdhiuí« mfÄahfkdŠbrŒJ¥uhaá¤jŠ brŒJ R¤juhdhiuí« Mf ï¢R£lg£lmidtiuí« ¥uhzhªâf« thÇa¤J¡F¡ FlnthiyvGâ¥òfÉl« bgwhjjhf (9) î« || Mf ï¢R£l¥g£lï¤jidtiuí« Ú¡» ï« K¥gJ FL«ãY«Flnthiy¡F¥ ng®Ô£o ï¥g‹Åu©L nrÇÆYkhfï¡FL«ò« bt›ntnw thnahiy ó£o K¥gJ FL«ò«bt›ntnw f£o¡Fl«òf ïLtjhfî« || Flnthiyg¿¡F« nghJ kfhrig¤ âUtoahiu rghyÉU¤j«Ãu«g¡T£o¡ bfh©L m‹WŸçÇš ïUªj e«ãkh®xUtiuí« xÊah (10) nk kfhrigÆnyíS« k©lf¤ânyÆU¤â¡bfh©L mªe«ãkh® eLnt m¡Fl¤ij e«ãkhÇš ›U¤juhŒ ïUghbuhU e«ãnkš neh¡» všyh#dK§ fhQkh‰wh byL¤J¡bfh©L Ã‰f gfny aªjuk¿ahjh bdhUghyid¡ bfh©L xU FL«ò th§»k‰bwhU Fl¤J¡nf òfÉ£L¡ Fiy¤J m¡Fl¤ânyhiy th§» k¤aÞj‹ ifÆny (11) FL¥gjhfî« ||m¡FL¤jnthiy k¤âaÞj‹ th§F« nghJ mŠRÉuY« mfyit¤J cŸs§ifÆny V‰W¡bfhŸthdhfî«


|| m›nt‰W th§»d nthiy thá¥ghdhfî« thá¤jm›nthiy m§FŸ k©lf¤ âUªj e«ãkh® všyhU«thá¥ghuhfî« || thá¤j m¥ng® Ô£Ltjhfî« || ï¥gÇnr K¥gJ FL«ãY« Xnuh(®) ng® bfhŸtjhfî« ï¡|| bfh©l K¥gJ ngÇYª njh£l thÇaK«VÇthÇaK« brŒjhiuí« É¢irah ›U¤jiuí« (12)tnah›U¤j® fisí« r«t¤[u thÇauhf bfhŸtjhfî« || Ä¡FÃ‹whU£ g‹ÅUtiu¤ njh£lthÇa§bfhŸtjhfî« || Ã‹w mWtiuí« VÇ thÇakhf¡bfhŸtjhfî« ï›Éu©L âw¤J thÇaK« fiufh£obfhŸtjhfî« || ï›thÇa« brŒ»‹w _‹W âw¤JthÇa¥bgUk¡fS« K‹}‰wWgJ ehS« Ãu«g¢brŒJ xÊtjhfî« || thÇaŠ brŒah Ã‹whiu mguhj§(13) f©lnghJ mtidbahÊ¤J (ÉL) tjhfî« ||ït®fŸ xÊªj mdªjuÄL« thÇa§fS« g‹Åu©LnrÇÆY« j‹ k¡U¤a§fil¡ fhQ« thÇanuk¤âaÞjiu¡ bfh©L F¿T£o¡ bfhL¥ghuhfî« ||ï›ÉatÞij nahiy¥gona....¡F¡ Flnthiy g¿¤J¡bfh©nl thÇa« ïLtjhfî« || gŠrthu thÇa¤J¡F« bgh‹thÇa¤J (14) ¡F K¥gJ FL«ãY«Flnthiy¡F¥ ng®Ô£o K¥gJ thnahiyf£L« òfï£L K¥gJ Flnthiy g¿¤J K¥gâY« g‹Åu©Lng® g¿¤J¡ bfhŸtjhfî« g¿¤j g‹Åu©oY«mWt® bgh‹ thÇa« mWt® gŠrthu thÇaK«Mtdthfî« || ã‰iw M©L« ï›thÇa§fŸ Flnthiyg¿¡F« nghJ ï›thÇa§fS¡F K‹d« brŒ (15)¤FL«g‹¿¡nf Ã‹w FL«ãny fiu g¿¤J¡ bfhŸtjhfî« || fGij V¿dhiuí« Tlnyif brŒjhidí«Flnthiy vGâ¥ òf ïl¥bgwhjjhfî« || k¤aÞjU«m®¤j brsrKilahnd fz¡bfGJt dhfî« fz¡bfGâdh‹. fz¡F¥ bgU§F¿¥ bgUk¡ fnshLTl¡fz¡F¡fh£o R¤j‹ M¢áâ‹ã‹d‹¿ k‰W¡ fz(16)¡F¥ òf¥ bgwhjhdhfî« || jh‹ vGâd fz¡F¤jhnd fh£Lthdhfî« || k‰W¡ fz¡f® ò¡F xL¡f¥


bgwhjhuhfî« || ï¥gÇnr ï›th©L Kjš rª¤uhâ¤at¤v‹W« Flnthiy thÇank ïLtjhf njntª¤u‹r¡fut®¤â g©ojt¤ry‹ FŠru kšy‹ Nu NshkÂfšgfrÇij $ gunfrÇ g‹k®fŸ $ Kf« mUË¢ brŒJtu¡fh£l $ MiPah (17) š nrhHeh£L¥ òw§fu«igeh£L $ t§f ef®¡ fuŠir bfh©la¡ukÉ¤jg£ldh»a nrhkhá bgUkhDl‹ ïUªJ ï¥gÇRbrŒÉ¡f e« »uhk¤J¡F m¥íjkhf JZl® bf£LÉáZl® t®¤â¥gjhf ÉatÞij brŒnjh« c¤junkUrJ®ntâk§fy¤J¢ rignah« || ï¥gÇR F¿íŸ ïUªJbgUk¡fŸ gÂ¡f ÉatÞij vGând‹ k¤aÞj‹ (18)fhlho¥ ngh¤j‹ átF¿ ïuh#kšy k§fy¥Çand‹”|| v‹gdth«.

c¤junk%Çš fhz¥gL« ï›Éu©L fšbt£L¡fS« Kiwna ». ã. 919, 921 -M« M©LfËštiua¥bg‰wdthF«. ït‰WŸ Kjš fšbt£L m›ñ®¢rigah®, r«t¤ruthÇa«, njh£l thÇa«, VÇthÇa«,gŠrthu thÇa« bgh‹thÇa« M»a Ãiwnt‰W¡fHf§fis ÃWîj‰FÇa Éâfisí« Kiwfisí«vL¤Jz®¤J»‹wJ. ïâ‰f©lit Kjš guhªjfnrhHdJ MizÆ‹go m¡T£l¤â‰F tªâUªj j¤j}®_ntªj ntsh‹ v‹w muáaš mâfhÇÆ‹ K‹ÅiyÆšc¤âunkU¢ rJ®ntâ k§fy¤J¢ rigah® jhnk mik¤J¡bfh©l ÉâfshF«. ãwF ïu©L M©LfËš V‰g£lmDgt¤jhš m›Éâfis¤ âU¤âí« És¡»í«mik¥gJ ï‹¿aikahjjhÆ‰W. Mfnt Kj‰ guhªjfnrhHdJ gâdh‹fh« M£áah©lh»a ». ã. 921 -šm›ntªjdJ MizÆ‹ go m§F tªâUªj nrhkhá¥bgUkh‹ K‹ÅiyÆš c¤junk%®¢ rJ®ntâk§fy¤J¢ rigah® Ãiwnt‰W¡ fHf§fsh»athÇa§fis mik¤j‰FÇa Éâfis ÉÇthfî«És¡fkhfî« tiuaiwíl‹ V‰gL¤â¡ bfh©ld®.ï¢brŒâfisna ïu©lh§ fšbt£L¡ TW»‹wJ.


vdnt, ïj‹ Jizbfh©L Ãiwnt‰W¡ fHfmik¥ã‰FÇa Éâfis MuhŒth«.

cW¥ãduhj‰ FÇikíilnah®

»uhk rigahš thÇa¥ bgUk¡fshf¤ nj®ªbjL¡f¥bgW« cÇikíilat®fŸ, j« brhªjkidÆš åL f£o¡ FoÆU¥gt®fshfî« fhÂ¡fl‹brY¤j‰FÇa fhš ntÈ ÃyKilat®fshfî« áwªjfšÉa¿íilat®fshŒ mwbe¿ ãiHahkš el¥gt®fshfî« öatÊÆš bghUŸ


fŸs¡ ifbaG¤âlyh»a Tlnyif brŒjt®fS«M»a ï‹ndh® »uhk fhÇaŠ brŒí« thÇa¥bgUk¡fshf¤ bjÇªbjL¡f¥ bgW« cÇikÆid¤ j«thœehŸ KGtJ« ïHªjtuht®, Ônah®fË‹ T£Lwthšbf£L¥nghdt®fŸ kh¤âu« ãuha¢á¤jŠ brŒj ã‹d®cW¥ãduhf¤ nj®ªbjL¡f¥gL« cÇikia Û©L«bgWt®.

cW¥ãdiu¤ bjÇªbjL¡FKiw

x›bthU rJ®ntâ k§fyK«, CU«, efuK«m¡fhy¤âš gy gFâfshf¥ ãÇ¡f¥g£oUªjd.x›bthU gFâiaí« FL«ò (Ward) v‹W tH§»d®.x›bthU FL«ã‰F« ãuâÃâahf x›bthU cW¥ãdnubjÇªbjL¡f¥g£ld®. FL«òfË‹ v© m›t›ñÇ‹bgUik áWik¡F V‰wthW ÄFªJ« FiwªJ« ïUªjd.

br§f‰g£L ÍšyhÉYŸs c¤junk%® K¥gJFL«òfisíilajhfî«, jŠrhñ® ÍšyhÉš âU¡fh£L¥gŸË¡ f©ikÆYŸs brªjiy mWgJ FL«òfisíilajhfî« ïUªjik ïj‰F¢ áwªjnjh® vL¤J¡fh£lhF«.

CÇYŸs x›bthU FL«ãYŸst®fS« jhnkT£l« el¤â Ãiwnt‰W¡ fHf¤âš cW¥ãduhfïU¤j‰FÇa jFâí« cÇikí« cila všnyhUilabga®fisí« jÅ¤jÅ Xiy¤ J©LfËš vGâ,m›nthiyfis xU§F nr®¤J, mit v¡FL«ã‰FÇait v‹gJ e‹F òy¥gLkhW m¡FL«ã‹ bga®tiua¥bg‰w thnahiy bah‹iw¢ nr®¤J¡ f£om›nthiy¡ f£il xU Fl¤âÈ£L it¥g®.ï§‡dnk všyh¡ FL«òf£F« brŒJ bt›ntWthnahiyíl‹ jÅ¤jÅahf¡ f£o¡ Fl¤âÈLt®.ãwF, cW¥ãd®fis¤ nj®ªbjL¤j‰F¡ F¿¡f¥g£lehËny m›ñÇYŸs ïisP® Kjš Kânah®


mur® bgUkhdJ MizÆ‹go murh§f mâfhÇ xUt®tªâUªJ m§F eilbgW« Ãfœ¢áfis¡ ftÅ¥gJtH¡f«. m‹¿í«, m›ñ® e«ãkh® midtU« jtwhkšm¡T£l¤â‰F tªJ kfhrig k©lg¤âš mk®ªâU¤jš nt©L«. m§FŸs e«ãkhUŸ taJ Kâ®ªnjh®xUt®, FL«òfË‹ Xiy¡f£L¡fŸ nghl¥bg‰¿UªjFl¤ij nkš neh¡» všnyhU§fhQkhW vL¤J¡bfh©L m¡T£l¤â‹ eLÉš Ã‰wš nt©L«. ãwF,x‹W« czuhj ïisP‹ xUtid¡bfh©L m¡Fl¤âÈUªJ xU FL«ã‰FÇa Xiy¡f£il vL¥ã¤J,mjid mÉœ¤J ntbwhU Fl¤âÈ£L¡ FY¡», m¡Fl¤âYŸs Xiy¤ J©LfSŸ x‹iw m¢áWtid¡ bfh©LvL¡f¢ brŒJ, mjid k¤âaÞj‹ ifÆš bfhL¥ã¤jšnt©L«. mt‹ j‹ IªJ Éušfisí« mfy ÉÇ¤Jm›nthiy¤ J©il cŸs§ifÆš V‰W, mâš vGj¥bg‰WŸs bgaiu¢ rigÆYŸnsh® ahtU« bjÇªJbfhŸSkhW go¥gh‹. ã‹d®, m§FŸs e«ãkh®všnyhU« x›bthUtuhf mjid thá¥gh®fŸ. mj‹ãwF m¥bga® XiyÆš tiuªJ bfhŸs¥gL«.m›nthiyÆš F¿¡f¥bg‰wtnu m¡FL«ã‰FÇaÃiwnt‰W¡fHf cW¥ãduhf¤ nj®ªbjL¡f¥ bg‰wtuht®. ï§‡dnk k‰iw¡ FL«òfSŸ x›bth‹W¡F«x›nth® cW¥ãd® nj®ªbjL¡f¥ bgWt®. CÇYŸsvšyh¡ FL«òfS¡F« cÇa cW¥ãd®fis¤ nj®ªbjL¤j ã‹d®, Ãiwnt‰W¡ fHf§fsh»a thÇa§fŸmik¡f¥ bgW«.

ï›thÇa§fŸ r«t‰ruthÇa«, njh£lthÇa«,VÇthÇa«, bgh‹thÇa«, gŠrthuthÇa«, fHÅthÇa«,fz¡F thÇa«, fÈ§F thÇa«, FL«òthÇa« v‹WtH§f¥g£LŸsd. ït‰WŸ KjÈš F¿¥ãl¥bg‰wIªJ thÇa§fns c¤junk%®¢ rigahš mik¡f¥g£oUªjd v‹gJ ïu©lh§ fšbt£lhš e‹f¿a¡»l¡»‹wJ. ãw thÇa§fŸ ïUªjik tl M®¡fhL


ÍšyhÉYŸs âU¥gh‰ flÈš fhz¥gL« fšbt£L¡fshš òy¥gL»‹wJ. thÇa§fŸ všyh« Ãiwnt‰W¡fHf§fshjÈ‹ x›bthU »uhkrigí« m›t›ñ®¡F«NœÃiy¡F« ï‹¿aikahj áy thÇa§fis kh¤âu«mik¤J¡bfh©ldnta‹¿ všyh thÇa§fisí«mik¤J¡ bfhŸsÉšiy v‹gJ m¿a‰ghyjhF«.vdnt, všyh C®¢ rigfshY« všyh thÇa§fS«mik¡f¥glÉšiy v‹gJ nj‰w«. r«t‰ruthÇa«všyh C®fËY« ïUªjJ. ïjid M£il thÇa«v‹W« TWt®.

c¤junk%ÇÈUªJ K¥gJ FL«òfËYÄUªJnj®ªbjL¡f¥gL« K¥gJ cW¥ãdUŸ g‹ÅUt®r«t‰ruthÇauhf¤ bjÇªbjL¡f¥bgWt®. k‰iwnahUŸ, g‹ÅUt® njh£lthÇauhfî« vŠá Ã‹wmWt® VÇthÇauhfî« ïU¥gh®fŸ. nk‰F¿¤j K¥gJFL«òfËYÄUªJ FlnthiythÆyhf Û©L«g‹Åu©L cW¥ãd® nj®ªbjL¡f¥gLt®; mt®fSŸmWt® gŠrthu thÇauhfî« vŠáíŸs mWtU«bgh‹thÇauhfî« ïU¥g®.


cW¥ãd® všnyhU« MS§fz¤jh® vdî«, thÇa¥bgUk¡fŸ vdî«, bgUk¡fŸ vdî« mªehËšbghJk¡fshš bgUikahf tH§f¥ bg‰WŸsd®.

rig TL« ïl«

ï¥bgUk¡fŸ To¡ fhÇa§fis el¤Jtj‰F¥gy C®fËš jÅahf khËiffŸ mik¡f¥g£oUªjd.vÅD« ït®fŸ nfhÆš k©lg§fËY« k‹w§fËY«TLtJ« c©L. jŠrhñ® ÍšyhÉš FlthrY¡F¥g¡f¤njíŸs ehÿ® rigah®, Kjš ïuhruhr nrhH‹M£á¡ fhy¤âš m›ñ®¡nfhÆÈš f©luhâ¤j‹k©lg¤âY« 1 ïuhruhr‹ k©lg¤âY«2 t©z¡fdh®m«gy¤âY«3T£l« el¤âíŸsik m§F¡ fhz¥gL«fšbt£L¡fshš m¿a¥gL»‹wJ. âUÉilkUö® efurigahU« âiu_® rigahU« âUÉilkUö® ehlfrhiyÆš T£l« el¤âa brŒâ xU fšbt£oš4

fhz¥gL»‹wJ. nkny F¿¤JŸs ehÿ® rigí«5

bj‹dh®¡fhL Íšyh ãuk njr¤J¢ rigí«6òËaku¤â‹ Ñœ To¥bghJ¡ fhÇa§fis¡ ftÅ¤jd v‹Wm›ñ®fËYŸs fšbt£L¡fŸ TW»‹wd. Mfnt,m›t¥nghJŸs Ãiy¡nf‰g ïl§fŸ bjÇªbjL¡f¥gLtJ tH¡f« nghY«.

rig T£L« Kiwí« fhyK«

fhs« CJÉ¤J« Kuro¥ã¤J«7 rig TL«ïl¤ijí« neu¤ijí« bghJ k¡fS¡F m¿É¥gJ

1. Ins. 326 of 1910.

2. Ins. 322 of 1910.

3. Ins. 308 of 1910.

4. Ins. 199 of 1907; S. I. I. Vol. III, No..

5. Ins. 332 of 1910.

6. Ins. 260 of 1915.

7. Travancore Archaeological Series, Vol. II, p. 7; S. I. I. Vol. VI. No. 57; 553 of1921; 72 of 1914.


»uhk rigah® bjh‹W bjh£L¡ if¡bfh©oUªjKiwahF«. Ãiwnt‰W¡ fHf§fsh»a thÇa§fËšcW¥ãduhak®ªJ »uhk fhÇa§fis¢ brŒJ tªjbgUk¡fŸ všnyhU« v¤jifa CâaK« bgwhkšntiy gh®¤J tªjikahY« bt›ntW bjhÊšfËš


ït‹, jh‹ vGâa fz¡if m›th©o‹ ïWâÆšrigahÇl« bfhL¡F«nghJ, át¡f¡ fhŒ¢áa kGit¡ifÆš Vªâ, cWâ bkhÊ T¿¡bfhL¤jš nt©L«.m§‡d« bfhL¡F§fhš ifÆš CWghL neuhjhÆ‹,fz¡fD¡F VG fHŠá‰Fnkš fh‰g§F bgh‹ nr®¤J¡bfhL¡f¥gL«. CWghL ne®ªJ ÉLkhÆ‹, rigahuhšg¤J¡ fHŠR bgh‹ j©l« Éâ¡f¥gL«.1 ng%®fËšfz¡fD¡F cjÉahf¡ Ñœ¡ fz¡fD« ïUªJŸsh‹.x›bthU thÇa¤â‰F« jÅ¤jÅ¡ fz¡f‹ ïUªjd‹v‹W bjÇ»wJ. gho¡fh¥gh‹ v‹ngh‹, fyf«, âU£LKjyhd F‰w§fŸ ÃfHhjthW Ciu¡ fh¤J tUgt‹.ï›ntiy gh®¤J tªj ghofhty®¡F« ït®fSilajiytdh»a ehLfhtš mâfhÇ¡F« Câa« mË¤j‰bghU£L M©L njhW« x›bthU CÇY« ghofhtšv‹w tÇbah‹W th§f¥g£L tªjik m¿a¤ j¡fjhF«.giHa br¥ngLfËš ï›tÇ ehLfhtš v‹w bgaUl‹fhz¥gL»wJ. j©Lth‹ v‹ngh‹, »uhk¤âYŸsk¡fŸ murh§f¤â‰F« C®¢ rig¡F« bfhL¡f nt©oaÃy tÇiaí« ãw tÇfisí« tNÈ¥gt‹. ïtid¤j©lš v‹W tH§FtJ« c©L. mo¡Ñœ Ã‰gh‹v‹ngh‹, C®¢rigah®¡F¡ F‰nwtš òÇí« gÂkf‹Mt‹. k¤âaÞj‹ v‹ngh‹, »uhkrigah® T£l«el¤JÄl¤J, m§F¢ brŒa¥gL« Koîfis mt®fŸeLÉÈUªJ mt®fŸ T¿ago Ãfœ¢á¡ F¿¥ãš vGJgt‹.ït‹ rigÆ‹ mik¢r‹ ÃiyÆš ïUªjtdhjšnt©L«. áy C®fËš ïtnd fz¡bfGJ« fuz¤jhdhfî« ïU¥gJ©L.2 »uhk rigfËš eilbgW«Ãfœ¢áfËš v¤jifa bjhl®ò Ä‹¿ eLÃiyikt»¤Jtªj fhuz« g‰¿ ït‹ k¤âaÞj‹ v‹W tH§f¥

1. A. R. E. for 1916, p. 116.

2. ‘ï¥go¡F rig cŸËUªJ gz¤jh®.... gÂ¥gÂahš C®¡fz¡F ï›ñ®k¤aÞj‹ mÄ®jtšÈ cilah‹ nfrt‹ behŒadhd g©oj ¥Çand‹ ïitv‹bdG¤J’ (S. I. I. Vol. VIII 204) v‹D« fšbt£L¥ gFâahš ï›î©ikiae‹f¿ayh«.


g£ld‹ nghY«. ïtD« fz¡fid¥ nghynt Câa«bg‰W tªjt‹ Mt‹.

»uhk rig¡FÇa tUthŒ

C®njhW« rigah® j« bryÉ‹ bghU£L¥ bghJk¡fËl« xU tÇ th§» tªjd®. ï›tÇ ‘rgh ÉÃnahf«’vdî« ‘CÇL tÇghL’ vdî« mªeh£fËš tH§f¥g£LŸsJ. ï¡fhy¤âY« gŠrha¤J ngh®L«,ôÅaD« KÅághÈ£oí« Kiwna »uhk§fËY«ng%®fËY« efu§fËY« k¡fËl« tÇ th§»¥gštif¥ g£l bghJ¥gÂfŸ òÇªJtUjiy¡fh©»nwh«. Mdhš k¡fËl« mikâí« kdÃiwî«fhz¥glÉšiy. K‰fhy¤âš k¡fŸ ïªÃiyÆšïUªây® v‹gJ â©z«.

»uhk rig¡FÇa flikfŸ

»uhk fhÇa§fisí« flik fhÇa§fisí«brŒJ ešnyh® thœî« , Ônah® ml§» bahL§fî«fh©gnj »uhk rigÆ‹ flikahF«. ïjid Ãiwnt‰Wtj‰F¡ »uhk rigah® m›t›ñ®¡F ï‹¿aikahj c£fHf§fŸ áyt‰iw mik¥gJ tH¡f«. ï›î£fHf§fnsthÇa§fŸv‹W K‰fhy¤âš tH§» tªjd v‹gJ«,ït‰iw¡ »uhk rigah® v›thW mik¤J tªjd®v‹gJ« K‹d® e‹F És¡f¥g£LŸsd.


nt©oa ÃytÇiaí« ãw tÇfisí« th§» murh§f¤â‰F M©LnjhW« mD¥ò« fl¥ghLilat®gŠrthuthÇa® Mt®.

ï›thÇa§fns a‹¿¤ âU¥gh‰ flš fšbt£oš1

fHÅ thÇa«, fz¡F thÇa«, fÈ§F thÇa«, jotÊthÇa«, FL«ò thÇa« M»a thÇa§fS« F¿¡f¥g£oU¡»‹wd. Ú® Ãy§fsh»a e‹brŒ Ãy§fis¡ftÅ¤Jnt©oat‰iw¢ brŒjš fHÅ thÇauJ flikahF«. C®¡fz¡fU« k¤âaÞjU« vGJ« fz¡FfisMuhŒªJ c©ik fh©gJ fz¡F thÇauJ flikahF«. fÈ§FfËš Úiu¤ nj¡» mtut®¡nf‰g£l Kiweh£fËš fhšthŒfËš j©Ù® ÉLtJ fÈ§FthÇauJflikahF«. m›t›th©oš FofŸ gÆÇL« Ãy§fis¡ nfhš bfh©L msªJ ÉisÃy§fË‹ gu¥igí«Éisí« bghUisí« fz¡fid¡bfh©L »uhk¡fz¡»š vGâ it¥gJ jotÊ thÇauJ flikahF«.x›bthU FL«ãY« thÇa¤âš cW¥ãduhj‰F¤jFâíilt®fis¤ bjÇªbjL¤Jiu¥gJ FL«gthÇauJ flikahF«. FL«ò thÇa« v‹gJï¡fhy¤âYŸs m£Ah¡ (Adhoc) fÄ£o ngh‹wJvdyh«. ï›thÇa§fŸ všyh« m›ñ®fË‹ bgUikáWikfS¡nf‰g ÄFªJ« FiwªJ« ïUªjd v‹WbjÇ»wJ. m‹¿í«, x›nth® CÇY« NœÃiy¡ nf‰gï‹¿aikahj thÇa§fis mik¥gJ jh‹ giHatH¡fnkašyhkš všyh C®fËY« všyh thÇa§fisí« mik¥gâšiy v‹gJ K‹d® És¡f¥ g£lJ.áy C®fËš r«t‰ru thÇa« x‹nw »uhk fhÇa§fŸvšyht‰iwí« brŒJ tªjJ v‹gJ fšbt£L¡fshšm¿a¡»l¡»‹wJ.

ïÅ, ntW C®fËš fhz¥gL« áy fšbt£L¡fËš, »uhk rigah® c£fHf§fsh»a thÇa§fis

1. S. I. I., Vol. VI. Nos. 99 and 156.


mik¥gâš áy âU¤j§fS« Ãfœ¢á Kiw g‰¿aÉâfS« tÈíW¤j¥g£oU¡»‹wd. mt‰iwí«


».ã. 1185 -M« M©oš mD¥ãa c¤juî x‹iw¡TW»‹wJ. mâš,

1. ï›th©LKjš rig thÇa¤â‰F cW¥ãd®fshf¤ nj®ªbjL¡f¥bgWnth® ïj‰FK‹ g¤JM©LfŸ mâš cW¥ãduhf ïUªâU¤jš TlhJ.

2. áwªj fšÉa¿î cilat®fshfî« eLî Ãiyikíilt®fshfî« eh‰gJ taJ¡F nk‰g£lt®fshfî« ïU¤jš nt©L«.

3. flªj Iªjh©LfŸ rigÆ‹ cW¥ãduhf ïUªjt®fË‹ cwÉd®fŸ cW¥ãduhf¤ nj®ªbjL¤j‰FÇaušy®.

4. cW¥ãduhf¤ bjÇªbjL¡f¥ bg‰nwh® C®k¡fËl« tÇ th§FjÈš Kiwjt¿ el¥ã‹j©o¡f¥ bgWt® v‹w ÉâfŸ ïl« bg‰WŸsd.

jŠrhñ® Íšyh e‹Åy« jhÿfh mŒa« ng£il¡nfhÆÈYŸs xU fšbt£oY«1 mj‰F m©ikÆšcŸs ïuh¥g£O¢Ru§ nfhÆ‰ fšbt£blh‹¿Y«2

eh‰gJ taâ‰F nk‰g£lt®fS« mj‰F K‹g¤jh©LfŸ tiuÆš cW¥ãduhf¤ nj®ªbjL¡f¥bgwhjt®fSnk »uhk rigÆYŸs thÇa§fËš cW¥ãduhf¤ nj®ªbjL¡f¥ bgWtj‰F cÇik íilat® Mt®v‹D« _‹wh§ Fnyh¤J§f nrhHdJ c¤juî x‹Wtiua¥g£LŸsJ. ïJ Es«ghjuha‹ v‹w muáašmâfhÇ xUt‹ É©z¥ã¤J¡ bfh©lthW ». ã. 1190-š _‹wh§ Fnyh¤J§f nrhH‹ m›ñ®¢ rigah®¡FmD¥ãa c¤juî v‹W bjÇ»wJ.

âU¢áuh¥gŸË Íšyh cilah®ghisaª jhÿfhfhkuhr tšÈÆYŸs fšbt£blh‹W3 m›ñ® kfh

1. Ins. 113 of 1928.

2. Ins. 120 of 1928.

3. Ins. 92 of 1914.


rigah® ‘K‹ò g©Âd ÉatÞij¥gona r«t¤rutuzkhf Mbk‹whiu¡bfh©L »uhkfhÇaŠ brŒa¡flnthkhf’ vd¡ ». ã. 1232 -M« M©oš KoîbrŒjh®fŸv‹W cz®¤J»‹wJ. ïjdhš Xuh©L Koa C®¢rigÆÈUªJ bjh©L òÇtj‰F cl‹ g£lt®fisnathÇa¥ bgUk¡fshf¤ bjÇªbjL¤jš nt©L« v‹gJkfhrigahÇ‹ fU¤jhjš fh©f.

ehf¥g£odª jhÿfh br«ãa‹khnjÉ¡ fšbt£blh‹¿š1 »uhk rigÆYŸs thÇa§fËš cW¥ãduhak®ªâU¥gt®fis IªJ M©LfS¡FŸ kWgoí«cW¥ãduhf¤ nj®ªbjL¤jš TlhJ vd kfh rigah®». ã. 1233 -š Koî brŒjik fhz¥gL»‹wJ.

jŠrhñ® Íšyh F«gnfhzª jhÿfhÉYŸsnrŒPÿÇš fhz¥gL« fšbt£blh‹W, m›ñÇšthÇa« mik¥gJ g‰¿í« flik KjÈa‰iwtNÈ¥gJ g‰¿í« rgh ÉÃnahf« v‹D« tÇ th§»¢bryÉLtJ g‰¿í« m›ñ®¡nfhÆš rigah® brŒjKoîfis¤ bjÇÉ¡»‹wJ. _‹wh« ïuhruhr nrhHdJM£áÆš ». ã. 1245 - M« M©oš brŒa¥g£lKoòfis¡ TW« ï¡fšbt£L, m¡fhy¤J Cuh£áÃiyia e‹Fz®¤J tjhÆU¤jyhš ïjid moÆ‰fh©f.

(1) ÞtÞâ $ âÇòtd¢ r¡ut®¤âfŸ $ uh#uh#njt®¡F ah©L K¥gjhtJ f‹Åeha‰W ó®tgB¤Jãujikí« rÅ¡»Hikí« bg‰w á¤âiu ehŸ ÉUjuh#ga§fu tseh£L ÄHiy eh£L nrŒPÿ® cilah®ÉÞntÞtu njt® nfhÆš. (2) _y gUiõah® T£l§Fiwtw¡ ToÆUªJ »uhk fhÇa« ÉatÞij g©Âdgo;e«_®¡ T£l« ïLÄl¤J xU [«t‰ru§T£lŠ brŒjh®mŠrh« t‰ruŠ brŒaî« ò¤u®fŸ ehyh« t‰ruŠbrŒaî« ¥uhjh¡fŸ _‹wh« t‰ru (3) ŠbrŒa¡

1. Ins. 500 of 1925.


fltjhfî« mdhâahf ÉatÞij í©lhifÆš ïªjÉatÞij¥gona brŒaî«. ï¥go brŒíÄl¤Jeh‰gJ taáš jhHh jhiu¥ gh®¤J ïlî« ï¥goT£l« ïLÄl¤J Cuhf¤ âu©oUªJ ïuh# Ña(4) khd ehËš ó®tòUõ®fŸ brŒj go¡Ñlhf Mbk‹dïl¡fltjhfî« - ï¥go jÉu KjÈfSlnd ToÃ‹W cŸtÇ¡ T£l« òFjš ÉatÞij¥ goia¤ jÉu¥òFjš brŒjhU©lh»š »uhk Jnuh»fsh Æt®fisÞ®tÞtAuz« (5) g©z¡ fltjhfî«. ï¥goT£lŠ brŒíÄl¤J r«t‰ru tuzkhf¢ brŒaî«.nk‰glÃ‹whU©lh»š »uhk Jnuh»fshŒ ï¥goj©ojuhf¡ flt®fshfî«. ï¥go ÉatÞij¥goT£lŠ brŒíÄt®fŸ e«_®¡ flik Foikí« r(6) gh ÉÅnahfK« tÇ¡ bfhŸSÄl¤J ¥uh¥j khdgo¡F nk‰g£l tÇ¡bfhŸsh bjhÊa¡ flt®fshfî«.rgh ÉÅnahf« Foikíl‹ T£lhnj jÅna tÇ¡bfh©L fz¡fD¡F ÃnahfbkGâ¡ FL¤JÃnahf¥gona brytÊ¡f¡flt (7) jhfî«, brytÊ¡F......... ¡F xU bghUS¡F ïu©lhÆu§ fhR¡F nk‰g£lJ©lh»š kfhrghÃnahf bkGâ¡bfh©L brytÊ¡f¡flt®fshfî«. ï¥go jÉu¢ brytÊªjJ©lh»Y«VwtÇ¡ bfh©l J©lh»Y« tÇ¡nfhS¡F (8) ÃnahfbkGâd rig..... fthrWâahf x‹W¡F mŠrhf tªjfhR« ng®tÊáif»lªj ng®fËu£oahf tªj fhR«j©o rghÉÃnahf¤J¡F¢ brytÊ¡f¡ fltjhfî«C®¡fz¡F« thÇaK« FL«ò« M©Lkh¿ Ãnahf¥goÃ‰f¡ fl (9) tjhfî« - _ygUiõah® vGâd ÉatÞijï›ñUilah® âUÉuåÞtuKilah® nfhÆš âUeilkhËifÆny ï¥go fšbt£l¡ fltjhf ÃÞrÆ¤Jï¥go ÉatÞij g©Ândh«; gÂ¥ gÂahš C®¡fz¡F rh¤j}Uilah‹ g©oj (10) ¥Ça‹ vG¤J.ïit gÂ¥ gÂahš C®¡fz¡F nrŒPÿUilah‹my§fhu¥ ãÇa‹ vG¤J. ïit gÂ¥gÂahš C®¡fz¡F ïy§TUilah‹ _ygUiõ¥Ça‹ vG¤J.


ïit gÂ¥gÂahš C®¡fz¡F¡ fh£Liladh®g£l¥Ç (11) a‹ vG¤J ÞtÞâ$.

nrŒPÿ® kfhrigah® »uhk fhÇa« brŒíÄl¤J¥ ã‹g‰¿ el¤j‰FÇa ÉâfŸ ï¡fšbt£ošbjËthf tiua¥ g£oU¡»‹wd. ï›ÉâfŸ, m›ñ®¤âU¡nfhÆš fhÇa§fis¡ f©fhÂ¤Jtªj _ygUiõah® v‹w fHf¤jh® T£l§ Fiwtw¡ ToÆUªJmik¤jdthF«. C®¢rigah® To mik¡f nt©oa»uhk M£á¡FÇa Éâfis _ygUiõah® MuhŒªjik¤ âU¤jiy neh¡FÄl¤J, C®¥bghJ k¡fS¡Fït®fSila cŸs¤ öŒikÆY« M£á¤ âwikÆY«áwªj e«ã¡if V‰g£oUªjJ v‹gJ bjËthf¥ òy¥gLjš fh©f. vdnt, murh§f¤â‹ bjhl® ãšyhkš»uhk M£á¡FÇa ÉâfŸ mDgtK« fšÉa¿î«Kâ®ªj cŸS® m¿P®fshY« mik¡f¥ bgWtJ©Lv‹gJ e‹F btËah»‹wJ. ïÅ, nrŒPÿ®_ygUiõah® mik¤j Éâfis MuhŒnth«.

1. Xuh©oš C® thÇa¤â‹ cW¥ãduhf¤nj®ªbjL¡f¥bg‰W¤ j« flikfis Ãiwnt‰¿at®fŸkWgoí« giHa ÉâÆ‹go Iªjh« M©ošjh‹ thÇacW¥ãduhf¤ nj®ªbjL¡f¥bgWjš nt©L«. mt®fSila òjšt®fŸ eh‹fh« M©oY« cl‹ ãwªjh®_‹wh« M©oY« mâš cW¥ãduhf¤ nj®ªbjL¡f¥bgwyh«.

2. eh‰gJ taJ¡F¡ Fiwahjt®fns thÇabgUk¡fshf¤ njªbjL¡f¥bgWjš nt©L«.

3. ï›thW cW¥ãd®fis¤ nj®ªbjL¡FÄl¤Jmurh§f¤jhš F¿¥ãl¥g£l ehËš C®¢rigah®xU§nf âu©L, K‹ndh®fŸ nk‰bfh©l Kiwfis¥ã‹g‰¿ el¥nghbk‹W cWâ T¿at®fisnanj®ªbjL¤jš nt©L«.


4. muáaš mâfhÇfË‹ Jiz¡bfh©L kiwKfkhf cW¥ãd®fshdt®fS« ÉâfS¡F KuzhfcW¥ãduhf mk®ªjt®fS« ïUªjhš mt®fŸ »uhkJnuh»fŸ Mt®. mt®fSila všyh tifahdbghUŸfS« g¿Kjš brŒa¥gLjš nt©L«.

5. nj®ªbjL¡f¥bg‰w cW¥ãd®fŸ Éâ¥goXuh©L Koa mYtš gh®¤jš nt©LkhjÈ‹ M©LnjhW« thÇa¤â‰F¥ òâa cW¥ãd® nj®ªbjL¤jšnt©L«. Xuh©o‰Fnkš cW¥ãduh ÆU¥gj‰FKaYnth® »uhk Jnuh»fsh» m¡F‰w¤â‰FÇaj©lid¡F c£glnt©L«.

6. ï§‡d« nj®ªbjL¡f¥bg‰w thÇa¥ bgUk¡fŸ, CÇš flik, Foik, rgh ÉÃnahf« M»atÇfis th§FÄl¤J, mtut®fŸ Ãahakhf¡ bfhL¡fnt©oa tÇ¤ bjhif¡Fnkš mâfkhf vjidí«th§Fjš TlhJ.

7. rgh ÉÃnahf« v‹w tÇia¡ Fok¡fŸ bfhL¡fnt©oa ãw tÇfnshL nr®¤J th§fhkš jÅahfth§» C®¡fz¡fD¡F vG¤J _ykhf c¤juî mD¥ã¢bryÉlš nt©L«.

8. xU fhÇa« g‰¿ ïuh©lhÆu« fhRfS¡F nkšmâfkhf¢ bryÉl neUkhÆ‹, kfhrigahÇ‹ mDkâiaK‹dnu bgWjš nt©L«.

9. ï›ÉâfË‹go brytÊ¡fhkš ït‰¿‰FKu©gl¢ brytÊ¤jJ©lhÆD«, Ãahakhf th§fnt©oa tÇ¡Fnkš mâf tÇ th§»ÆU¥ãD« mt‰¿‰F¡fhuztuhd thÇa¥ bgUk¡fŸ m¤bjhif¡F IªJkl§Fj©l« bfhL¤jš nt©L«.

10. Fok¡fŸ bfhL¡fnt©oa flik, FoikM»a tÇfSŸ vŠá Ã‰F« bjhifia x‹W¡Fïu©lhf¤ j©l« nr®¤J tNÈ¤jš nt©L«.


11. nkny F¿¥ã£l j©l¤ bjhiffŸ všyht‰iwí« th§» , rghÉÃnahf¤njhL nr®¤J¡bfh©LbryÉLjš nt©L«.

12. C®¡ fz¡fD« thÇa¥ bgUk¡fS« FL«ã‹ãuâÃâfS« kfhrigahÇ‹ c¤juÉ‹go M©LnjhW«kh¿ Ã‰wš nt©L«.

ï›ÉâfŸ K‹ndh®fŸ el¤âtªj giHa Kiwia¥ã‹g‰¿ mik¡f¥bg‰witna vÅD«, CÇ‹ NœÃiy¡FV‰g ï‹¿aikahjd v‹W mDgt¤jhš cz®ªJ brŒa¥g£l áy khWjšfS« c©L v‹gJ


m«Kiwia¡ ifah©L mâš mt®fŸ Xusî bt‰¿bg‰W tUtj‰F¢ áy fhuz§fŸ c©L. mit nkdh£Lk¡fŸ všnyhU« fšÉa¿îilat®fshÆU¤jY«,mªehLfËš ãw¥ãid mo¥gilahf¡ bfh©ltF¥ò nt‰WikÆ‹ikínkah«. fšÉÆ‹ikí«tF¥ò nt‰Wikí« ÄFªJŸs vªj eh£oY« bgU«gh‹ik¡ f£áÆd® el¤J« murh§f¤jhš bghJk¡fS¡F¤ Ôiknaa‹¿ e‹ik V‰glhJ v‹gJâ©z«. muáaš f£áfŸ všyh« j« M£á¡fhy¤âšj« bfhŸiffisí« v©z§fisí« Ãiwnt‰¿¡bfhŸSjš, vâ®¡ f£áÆdiu¥ gifPuhf¡ bfh©Lmt®fis mÊ¡f KaYjš, mt®fS¡F Ãaha« tH§FtâY« jilah ÆU¤jš, j« f£áÆd® F‰w« òÇªjfhy¤J« Ãaha Énuhjkhf m‹ndh®¡F MjutË¤jšj« f£áia¢ rh®ªj k¡fS¡F xG§f‰w tifÆš ey«òÇªJ mj‹ _y« j‹dy¤ij ÄFâahf¥ bgU»¡bfhŸSjš, f£á¢ rh®g‰wt®fshŒ mDgtK« fšÉa¿î«âwikí« gil¤JŸs ngu¿P®fŸ M£áÆš fyªJbfhŸsthŒ¥ãšyhkš brŒjš, ït‰WŸ x‹nwD« ïšyhjt®fŸ j« f£á ÆduhÆU¤jš g‰¿ m‹ndhiu¡ bfh©LM£á el¤â¥ bghJk¡fŸghš tÇfshf¤ âu£oa bgU«bghUis¥ ghœgL¤Jjš, bghJthf mw¤ijí« eh£Lk¡fŸ ey¤ijí« mo¥gilahf¡ bfh©L M£áel¤jhkš j« f£á ey« x‹iwna eho M£á òÇjšM»a brašfis nk‰bfh©L xGFjiy ehS«fh©»‹nwh«.

nrhH® nguuáš C®njhW« bghJk¡fshš el¤j¥bg‰W tªj »uhk M£áÆš ï¤jifa FiwghLfS«ÔikfS« ah©L« fhz¥glÉšiy. mj‰F¡ fhuz«m¡fhy¤âš eilbg‰Wtªj »uhk M£á, bgU«gh‹ik¡ f£áÆdÇ‹ M£áahÆšyhkš, f£ákd¥gh‹ika‰w bghJk¡fshš Flnthiy thÆyhf¤nj®ªbjL¡f¥bg‰w eLÃiy âw«gh ešy¿P® FGÉ‹


M£áahÆUªjiknaahF«, Mfnt, nrhH® nguuáš»uhk§fËš eilbg‰w M£ána c©ikahd k¡fŸM£á v‹gJ e‹F bjËa¥gL«.

ïÅ, áy C®fËš ÉisÃy§fSŸ xU gFâ âU¡nfhÆY¡FÇa njtjhdkhfî« k‰bwhU gFâ gÆÇL«Fo k¡fS¡FÇa btŸsh‹ tifahfî« ïUªJŸsd.ï¤jifa C®fËš »uhk M£áia el¤Jtj‰F ïUntW rigfŸ ïUªjd v‹W bjÇ»wJ. ï›î©ikia,‘M_®¡nfh£l¤J¥ gLñ® eh£L¤ njtjhe« âUÉltªijrignahK« CnuhK« ifŒvG¤J1 vdî«. ï¥gÇRx£o¡ bfhL¤njh«. K‰brhšy¥g£l âUÉltªijrignahK« CnuhK« Mf ïu©L âw¤njh«2 vdî«,‘Éiy MtzŠ brŒJ bfhL¤njh«.......... thdt‹nguiuaD¡F¤ âUbeŒ¤ jhd¤J rignahK«CnuhK«3’ vdî« nghjU« fšbt£L¥ gFâfshše‹Fzuyh«. xnu »uhk¤âÈUªj ï›ÉU rigfS« j«»uhk fhÇa§fis¤ jÅ¤jÅna el¤â tªjd v‹gJ,gy fšbt£L¡fshš bjŸËâ‹ m¿a¡ »l¡»wJ.4

vÅD«, áy fhÇa§fis ï›ÉU âw¤J¢ rigfS«xU§F nr®ªJ Ãiwnt‰¿a brŒâfS« fšbt£L¡fËšmU»¡ fhz¥gL»‹wd.5 ï§‡dnk »uhk rigfS«nr®ªJ á‰áy fhÇa§fis Ãiwnt‰Wt J©L v‹gJáy fšbt£L¡fshš òydh»‹wJ.6

jŠrhñ® Íšyh rh¤jk§fy« v‹w CÇš xU gFâát‹ nfhÆY¡FÇa njtjhdkhfî« k‰bwhU gFâb#Æd®fsJ gŸË¢ rªjkhfî« ïUªjikahš m§FŸs

1. S. I. I., Vol. III. No.180.

2. Ibid, No. 186.

3. Ibid, No. 127.

4. S. I. I., Vol. III. Nos.113, 125, 185.

5. Ibid, Nos. 127,180, 186.

6. Ibid, Nos. 124, 202, 203.


ïUtif k¡fS« ïu©L C®¢rigfŸ mik¤J m›t¥gFâ¡FÇa fhÇa§fis¢ brŒJ tªjd® v‹gJ« ï›ÉUrigfS« x‹Wg£L xU FsK« eªjtdK« mik¤j‰FC®¥ bghJ Ãy¤ij tH§»d® v‹gJ« âU¤jU¥ó©oÆYŸs xU fšbt£lhš òy¥gL»‹wd.1 ïUntWrka¤âduhš el¤j¥ bg‰W tªj ïu©L rigfS« xU§FTo ï§‡d« brŒjik F¿¥ãl¤j¡fJ.

ïJfhW« vL¤J És¡»ath‰whš ÃyîÇik g‰¿¢áy C®fËš ïUrigfŸ ïUªjd v‹gJ«, mitbgU«ghY« jÅ¤jÅahfnt j« »uhk fhÇa§fis¢brŒJ tªjd v‹gJ«, ï‹¿ikahj á‰áy fhÇa§fiskh¤âu« m›ÉUrigfS« nr®ªJ Ãiwnt‰¿íŸsdv‹gJ« e‹f¿a¡ »l¤jš fh©f.

ïÅ, CuhŸth‹, efukhŸth‹ v‹w jiyt®fŸKiwna »uhk§fËY« efu§fËY« ïUªJŸsd®v‹gJ«, m‹ndh® m›tt‰¿‹ rig Ãfœ¢áfËšfyªJbfhŸtJ©L v‹gJ« áy fšbt£L¡fshš2 bjÇ»‹wd. Mdhš, mt®fŸ m›th£áíÇikia v§‡d«bg‰wd® v‹gJ«, mt®fSila flik ï‹dJ v‹gJ«,mt®fS¡F« Cuh£áí« efuh£áí« el¤â tªj rigfS¡F« V‰g£oUªj bjhl®ò v¤jifaJ v‹gJ«e‹F òy¥glÉšiy.

mw¥òw§fis V‰W el¤Jjš, mt‰iw V‰Wel¤J nthiu¡ f©fhÂ¤jš M»a ïu©oš x‹iwC®¢rigfS« »uhk rigfS« jk¡FÇa áwªj flikfSŸ x‹whf¡ fUâ¤ jtwhkš nk‰bfh©oUªjdv‹gJ MÆu¡fz¡fhd fšbt£L¡fshš bjŸËâ‹czu¡»l¡»‹wJ. K‹ndh®fŸ mik¤J¢ br‹w mw¢brašfS¡FÇa Mtz§fis¥ ghJfh¤jš, m›tw§fŸm‹ndh® fU¤â‰F Ku©glhkš xG§fhf el¤j¥g£L

1. Ins. 466 of 1912.

2. S. I. I., Vol. III. Nos.128 and 156.


tU»‹wdth v‹gij¡ f©fhÂ¤jš M»a brašfËšC®njhW« mikªj rigfŸ f©Q§ fU¤JkhÆUªjikF¿¥ãl¤j¡fJ. Mfnt, K‹ndh®fŸ mik¤âUªj mw¢brašfŸ ÃW¤j¥g£L¥ nghfhkš mt‰iw¡ »uhkrigfŸ ghJfh¤J tªjd v‹W IaÄ‹¿¡ Twyh«.bghJk¡fŸ ey¤â‹ bghU£L¢ brŒa nt©oa bgU§fhÇa§fS¡fhf murh§f¤ bjhl®ã‹¿¤ jhnk jÅ tÇbah‹W Éâ¤J tNÈ¤J¡bfhŸSjš, eh£oYŸsbršt®fËl¤J«, nfhÆšfËl¤J« bgU« bghUis¡fl‹ th§Fjš M»a cÇikfŸ ï¢rigfS¡F ïUªjd.ïjid neh¡FÄl¤J, x›bthU CU« Rna¢ir bg‰wxU jÅ¡ Foauá‹ Ñœ mikªâUªjJ nghš ÃyÉaJvdyh«. m‹¿í«, C®¥ bghJk¡fŸ ï¢rigfŸ ghšv¤Jiz e«ã¡ifí« kâ¥ò« it¤âUªjd® v‹gJïjdhš e‹f¿a¡ »l¤jš fh©f.

ïÅ, »uhk§fËÈUªj ntW FGÉd®fisí«MuhŒnth«. mt®fŸ _ygUilah®, rh¤jfz¤jh®,fhËfz¤jh®, »UZzfz¤jh®, Fkhufz¤jh®, kÂ¡»uhk¤jh®, tsŠáa®, r§fughoah®, g‹khnf¢Ru®v‹ngh®. mt®fSŸ _ygUilah® v‹ngh® âU¡nfhÆ‰fhÇa§fis el¤â it¤j‰F¤ njtjhd C®fËYŸsrigah® mik¤âUªj X® c£fHf¤âd®. ï¡fHf¤âšv¤jidng® cW¥ãduhÆUªjd® v‹gJ ï¥nghJbjÇaÉšiy. rh¤jfz¤jh® v‹ngh® »uhk§fËšIadh® v‹W ïªehËš tH§F« rh¤jdhuJ nfhÆÈ‹ehŸtÊghL, M©LÉHh ït‰iw Ãfœ¤â tªj xUÃ®thf¡ FGÉd®, fhËfz¤jh® v‹ngh® »uhk§fËYŸs fhËnfhÆš Ã®thf¤ij V‰W el¤â tªj xUT£l¤âd®. »UZzfz¤jh® v‹ngh® C®fËYŸs»UZz‹ nfhÆiy Ã®t»¤J tªj xU FGÉd®. Fkhufz¤jh® v‹ngh® KUfntŸ nfhÆiy¥ gÇghÈ¤J tªjxU T£l¤jh®. ï§F vL¤J¡fh£l¥ bg‰w nfhÆšÃ®thf¡ FGÉdiu¡ fz¥bgUk¡fŸ v‹W áw¥ã¤J


mªehËš tH§»íŸsd®. tsŠáa® Kjyhd vŠáíŸsFGÉdiu¥ g‰¿¥ ã‹d® cÇa ïl§fËš És¡f¥gL«.

ïÅ, x›bthU »uhk¤âY« efu¤âY« ÃyÉarigia¥nghš x›bthU eh£o‰F« x›bthU jÅ¢rig, mªeh£o‹ bghJ¡fhÇa§fis¡ ftÅ¤J Ãiwnt‰W« bghU£L mik¡f¥g£oUªjJ v‹gJfšbt£L fshY« br¥ngLfshY« m¿a¥gL»‹wJ.eh£oYŸs všyh efurigfË‹ ãuâÃâfisí« »uhkrigfË‹ ãuâÃâfisí« j‹df¤J cW¥ãduhf¡bfh©lnj ïªeh£L¢ rigahF«. kheh£L¡ T£l«eilbgW« nghJ x›nth%Ç‹ ãuâÃânahL«m›t›ñÇ‹ fz¡fU« m§F ïU¤jš nt©Lbk‹WbjÇ»wJ.1 eh£L¢ rigah® jhnk mw¢brašfŸ òÇªJ«mw¥òw§fis V‰W el¤âí« tªjik¡F¡ fšbt£L¡fËš Mjhu§fŸ fhz¥gL»‹wd.2 c¤jk nrhH‹fhy¤âÈUªj á‰wurdh»a gGnt£liua‹ f©l‹kwt‹ v‹gh‹, br«ãa‹ Éiw eh£L¡nfh‹ v‹wjiytD¡F¡ fhÂahf mt‹ ãwªj cw¤öÇš áy Ãy«tH§f nt©Lbk‹W«, mj‰F M©blh‹W¡FïUg¤ijªJ bgh‹ kh¤âu« tÇ th§f nt©Lbk‹W«,Ãy§fS¡F¤ ju« tF¤J¥ òâa tÇ Éâ¡f neU§fhšmt‹ fhÂ¡F tÇíaUkhW ju« tF¡f¡Tlhbj‹W«,j‹ M£á¡F£g£l ehlh»a F‹w¡ T‰w¤âÈUªjeh£L¢rig¡F X® c¤juî mD¥ãa brŒâ, âU¢áuh¥gŸË Íšyh cilah®ghisaª jhÿfh nkiy¥gGñÇYŸs xU fšbt£oš csJ.3 m§‡dnk mªeh£L¢rigah® elªJ bfh©lik m¡fšbt£lhš m¿a¡»l¡»‹wJ. ïjdhš Ãy§fS¡F¤ ju«tF¤jš, tÇÉâ¤jš Kjyhd áwªj cÇikfŸ eh£L¢rigfS¡FïUªjik e‹F bgw¥gL»‹wJ.

1. Leiden grants. Epi. Ind. Vol. XXII. NO. 34.

2. Inscriptions of the Pudukkottai State, Nos. 36, 38 and 85.

3. Ins. 356 of 1924.


». ã. gâ‹_‹wh« ü‰wh©oš ra§bfh©lnrhHk©ly¤J¢ rigah® T£l« m«k©ly¤âšvšyh ehLfËYKŸs njtjhd«, âUÉilah£l«,gŸË¢rªj« mfu¥g‰W, kl¥òw«, ÓÉj¥g‰W, gil¥g‰W, t‹Åa¥g‰W M»a všyh Ãy§fS¡F« tÇÆšntÈ x‹W¡F MW fy beš jŸË Élnt©L bk‹WÔ®khÅ¤jij m«k©ly¤ij murh©l kJuhªjfbgh¤j¥ã¢ nrhH‹ v‹gh‹ x¥ò¡bfh©L X® c¤juîmD¥ãa brŒâ fhŠákh efÇYŸs xU fšbt£ošfhz¥gL»‹wJ.1 ïjdhš k©ly¤âYŸs všyhehLfS¡FKÇa ãuâÃâfis¤ j‹df¤J¡ bfh©lnguit x‹W x›bthU k©ly¤â‰F« ïUªjJ v‹gJ«,m« k©ly¥ nguit v¤JizM‰wš gil¤J És§»aJv‹gJ« bjŸËâ‰ òydhjš fh©f. vdnt, nrhH®fË‹M£á¡ fhy¤âš C®njhW« »uhk rigí«, ehLnjhW«»uhkrigfË‹ ãuâÃâfŸ ml§»a eh£L¢ rigí«,k©lyªnjhW« ehLfË‹ ãuâÃâfis cW¥ãduhf¡bfh©l k©ly¥ nguití« ïUªjd v‹gJ«,mt‰¿‹ Jizbfh©L ïuh¢áa¤âš M£á ïÅJeilbg‰WtªjJ v‹gJ« e‹F bjËa¥gL«.

ïÅ, mw¥òw§fis V‰W el¤â tªj eh£L¢rigah® mjid v§‡d« el¤â tªjd® v‹gJ«Muha¤j¡fjhF«. thzf¥gho eh£o‹ á‰wurdh»athznfhtiua‹ åut®k‹ v‹gh‹, r©ig2 Æš cŸsjh‹njh‹ÖRtu Kilaehadh® âU¡nfhÆY¡F¤ j‹K‹ndh®fŸ tH§»ÆUªj ïuzåk k§fy« v‹wCnuhL òâa Ãgªj§fSkË¤J, ehŸtÊghL, ÉHh¡fŸKjyhdt‰iw xG§fhf el¤JkhWm¡nfhÆiy mªeh£L¢rigahÇl« x¥òÉ¤jh‹. mjid V‰W¡ bfh©l thzf¥gho eh£L¢rigah® mªeh£oYŸs »uhk§fSŸ

1. Ins. 556 of 1919.

2. ï›ñ® ïªehËš bj‹dh®¡fhL Íšyh âU¡nfhtÿ® jhÿfhÉš #«ig v‹wbgaUl‹ csJ.


x‹iw¡ Flnthiy thÆyhf¤ nj®ªbjL¤J, mªj¡»uhk¤âYŸs rigah® nfhÆš fhÇa§fis¥ gh®¤JtUkhW V‰ghL brŒjiknahL mjid¤ jhK« nk‰gh®¤J tªjd®. M©LnjhW« Flnthiy thÆyhf¤nj®ªbjL¡f¥ bg‰w bt›ntW »uhk rigahnum¡nfhÆš fhÇa§fis Ã®t»¤J tªjik F¿¥ãl¤j¡fjhF«.1 ïjdhš eh£L¢ rig¡F« »uhk rig¡F«v¤jifa bjhl®ò m¡fhy¤âš ïUªJ tªjJ v‹gije‹f¿ayh«.

C®, »uhk«, efu«, ehL, k©ly« M»at‰¿šÃWt¥ bg‰¿Uªj bghJk¡f£ rigfŸ všyh« T£l«el¤â¢ brŒj KoîfŸ kh¤âu« M§fh§F¡ fšbt£L¡fËš fhz¥gL»‹wdnta‹¿ mt‰¿‹ Ãfœ¢á KiwfŸah©L« tiua¥glÉšiy. m«KiwfŸ m¡fhy¤âštÊtÊahf¡ ifahs¥bg‰W eh£oš tH¡»ÈUªJtªjikahš mt‰iw bašyh« fšbt£L¡ fËš tiuaÉšiy nghY«. ï¢rigfŸ T£l§ Fiwtw¡ TovšnyhU« cl‹g£l ÃiyÆšjh‹ všyh Koîfisí« brŒJ mt‰iw Ãiwnt‰¿ it¤jd nta‹¿ïªehËš ÃfœtJ nghš bgU«gh‹iknah® fU¤j¿ªJmj‰»z§f¤ j« Koîfis¢ brŒJ Ãiwnt‰wÉšiyv‹gJ m¿a¤j¡f bjh‹wh«. bghJthf neh¡FÄl¤J,»uhk efu rigfË‹ M£áÆš bghJk¡f£F¥ gytifahd ey§fŸ V‰g£ld v‹gJ bjŸËJ. nrhH k‹d®fS« m¢rigfŸ xG§fhfî« eLÃiy jtwhkY«eilbg‰W tUkhW f©fhÂ¤J tªjiknahL jtWf©l Él¤J¡ f©nzh£lÄ‹¿¤ j©l« Éâ¤J¤âU¤â tªjikí« F¿¥ãl¤j¡fJ.

Mfnt, bghJk¡fŸ ntW vªj ntªjuJ M£áÆY«K‹d® milahj m¤Jiz¢ áwªj ngWfis všyh«

1. Ins. 109 of 1906; ïJ fÇfh‰ nrhHdJ 27 -M« M£áah©L fšbt£oštiua¥ bg‰wjh«. The Cholas, Vol. II, pp. 296 and 297.


nrhH k‹d®fsJ x¥òa®t‰w ÓÇa M£áÆY«mt®fsJ nk‰gh®itÆš eilbg‰W tªj »uhk efuM£áÆY« vËâš bg‰W ïÅJ thœªJ tªjd® v‹WTwyh«.


3. muáiwí« ãw tÇfS«

vªj murh§fK« bghUŸ tUthÆ‹¿ eilbgwKoahJ v‹gJ ahtU« m¿ªjbjh‹W. Mfnt, M£áïÅJ eilbgwnt©oí« bghJk¡f£F¥ gštifey§fŸ òÇªJ m‹ndhiu¥ òu¤j‰ bghU£L« mur‹j‹ ïuh¢áa¤âYŸs Fok¡fËl« tÇ th§FtJï‹¿aikahjjhÆ‰W. xU eh£oš cHî¤ bjhÊšòÇí« ÃyîÇikahsuh»a fhÂahs®fS« thÂf¤bjhÊiy nk‰bfh©l tÂf®fS« gšntW tif¥g£lãw bjhÊšfis¡ if¡ bfh©lt®fS« ïU¥gh®fŸ.ït®fŸ všnyhÇl¤âY« eLî Ãiy F‹whkš ÃahakhdKiwÆš mur‹ tÇ th§f nt©oaJ mtDilaflikí« cÇikí« MF«.

nrhH ïuh¢áa¤âš murD¡FÇa tUthŒfSŸKj‹ik bg‰W ÃyÉaJ ÃytÇnaah«. ïjid¡ flikvdî« fhÂ¡fl‹ vdî« ïiw vdî« fšbt£L¡fŸTW»‹wd. ÃytÇbahÊªj ãw tÇfbsšyh« Foikvdî« R§f« vdî« mªehËš tH§f¥g£LŸsd.ï›tÇfisí« nrhH k‹d®fŸ j« eh£oYŸs FofËl« th§» tªjd® v‹gJ gy fšbt£L¡fshY«br¥ngLfshY« e‹f¿a¥gL»wJ. ï›ntªj®fŸj«Ñœ thœªj FWÃy k‹d®fËl« M©LnjhW« âiw¥bghUŸ th§» tªjikí« m¿a¤j¡fJ. ïJî« xUnguurD¡F¡FÇa tUthíŸ x‹nwah«.

ÃytÇahdJ Éis Ãy§fS¡F mt‰¿š Éisí«bešÈ‹ xU gFâahfthjš bgh‹D« fhRkhfthjšth§f¥g£L tªjJ. ïjid C®njhW« mik¡f¥

333


bg‰¿Uªj kfhrigah®, gŠrthu thÇa® _ykhf¡fhÂ¡fl‹ brY¤j nt©oa Fok¡fËlÄUªJ M©LnjhW« th§» xU§Fnr®¤J¤ jiyef®¡F« murh§f¥bghUŸ Ãiya§fËÈUªj ãw ïl§fS¡F« mD¥ãtªjd®. ïÅ, Éis bghUËš vªj msî murh§f¤â‰FÇajhf¡ fz¡»l¥ bg‰W Ãy tÇ Éâ¡f¥g£lJv‹gJ MuhŒj‰FÇajhF«.

mªeh£fËš Ãy§fËš Éisªj bešiy mWTwh¡» mt‰WŸ IªJ TWfis btŸsh‹ tifÆšÃyîÇikahsuhíŸs FofS¡F mË¤JÉ£L, vŠáíŸs xU gFâia murh§f¤â‰FÇa ÃytÇahf th§»tªjd® v‹W bjÇ»wJ. ï›thW tÇ th§F« KiwFofËl« M¿byhU flik th§FtjhF«. ï«Kiwia¥ã‹g‰¿ M£á òÇªjt®fns nrhH k‹d®fS« v‹WTwyh«. ïJ bjh‹Wbjh£L¤ jÄœ eh£oš tH§» tªjgiHa KiwahF«.

bj‹òy¤jh® bjŒt« ÉUªbjh¡fš jhbd‹wh§FI«òy¤jh nwh«gš jiy

v‹w Fw£ghÉ‹ Énrl ciuÆš MáÇa® gÇnHyf®,‘murD¡F ïiw¥ bghUŸ M¿byh‹whÆ‰W. ï›it«òy¤â‰F« IªJ TW nt©Ljyhbd‹gj¿f’ vdî«‘cWbghUS« cšF bghUSªj‹bdh‹dh®¤ - bjWbghUS« ntªj‹ bghUŸ’ v‹w Fw£ghÉ‹ ÉnrlciuÆš ‘M¿byh‹bwhÊaî« cÇad T¿athW’ vdî«,mUbshL«’ m‹bghL« thuh¥ bghUsh¡f« òšyh®òusÉlš’ v‹w Fw£ghÉ‹ Énrl ciuÆš ‘mt‰nwhLTo tUjyhtJ M¿byh‹whŒ tUjš; m›thW thuhjbghUç£l« gRk£fy¤JŸ Ú® nghy¢ brŒjhidí«bfh©oU¤jÈ‹, mjid¥ òšyh’ bu‹bwhÊahJ‘òusÉl’ by‹W§ T¿dh®” vdî« vGâÆU¥gJczu‰ghyjh«. ïjdhš, mur‹ FofËl« M¿byhUflik th§FtJjh‹ mwbe¿ ãiHahjjhí«


mUbshL« m‹bghL« Toajhí KŸs Kiw v‹gJK‰fhy¤âš És§»a bgÇnah®fsJ fU¤jhjš fh©f.

Kj‰ guhªjf nrhHdJ M£áfhy¤âš br§f‰g£LÍšyh nrhHá§f òu¤âš tiua¥bg‰w fšbt£blh‹Wmur‰FÇa ÃytÇahf m¡fhy¤âš th§f¥bg‰W tªjJv‹gij ïÅJ òy¥gL¤J»‹wJ. bt©gh tot¤âšmikªJŸs m¡fšbt£L,1

‘mW T¿dhš òuî khaâí« bgh‹D«bgWkhW nrhHnfh‹......... g¿ita®nfh‹k§fy åunrhH‹ m¤âkšy‹ wh‹bfhL¤jh‹K§»štÇ v‹D« taš’

v‹gjh«. ïjdhš murD¡FÇa muáiwah»a ÃytÇM¿byh‹W v‹gJ«, mJ òuî v‹W mªehËš tH§f¥bg‰wJ v‹gJ« e‹F btËahjš fhzyh«. òuîv‹D« brhš ÉisÃy«, muáiw v‹w bghUŸfis¡F¿¡F« xU gHªjÄœ¢ brhš v‹gJ,

bešykš òuÉ‹ ïy§if »Hnth‹ÉšÈah j‹»isna« bgUk2

vdî«,

Foòu Éu¡F§ TÇ yh©ik¢á¿nah‹ bg¿dJ áwªj‹W k‹nd3

vdî«, nghjU«. òweh}‰W¥ ghl‰ gFâfshY«,

kiHts§ fu¥ã‹ th‹ng u¢r«ãiHíÆ buŒâ‰ bgU«ng u¢r«Foòu î©L§ bfhL§nfh yŠák‹gij fh¡F« e‹Fo¥ ãw¤jšJ‹g kšyJ bjhGjf Éšbyd4

1. Epi. Ind., Vol. IV. No. 32, p. 224.

2. òw«. 379.

3. Ibid. 75.

4. áy¥. 25 - MtJ fh£á¡ fhij, tÇfŸ 100 - 104.


v‹D« áy¥gâfhu¢ brŒísofshY« bjŸËâ‹czu¡ »l¡»‹wJ. vdnt ï¢brhš KjÈš ÉisÃy¤ijíz®¤JtjhÆUªJ, ãwF ï› Éis Ãy¤â‰F¡FofËl« mur‹ th§» tªj M¿byhU flikah»amuáiwia¡ F¿¤jjhjš nt©L«.

murh§f¤â‰FÇa tUthŒfSŸ bgU« bghUŸ»il¥gj‰ nfJthÆUªjJ ÃytÇah»a òuî tÇnaahF«. ï¥òuî tÇ¡fhfnt x›bthU k©ly¤â‰F«x›bthU jÅ¢rig nrhH mur®fshš ÃWt¥bg‰¿Uªjik m¿a¤j¡fJ. mit bjh©il eh£L¥òuîtÇ¤ âiz¡fs«,1 nrhH eh£L¥ òuîtÇ¤ âiz¡fs« v‹w bga®fisíilad thÆUªjd v‹gJ áyfšbt£L¡fshš òy¥gL»‹wJ. bešyhf th§fnt©oa òuî tÇia¡ FofËl« tNÈ¥gJ »uhk¢rigÆ‹ c£fHf§fSŸ x‹wh»a gŠrthu thÇa¤â‹flik v‹gJ K‹d® És¡f¥g£lJ. ï›thÇa¥bgUk¡fŸ btŸsh‹ tifÆš fhÂahshíŸs FofË‹e‹brŒ Ãy§fËš Éisªj bešiy mWTwh¡» IªJTWfis mt®fS¡F msªJÉ£L vŠáíŸs xU TWkh¤âu« murh§f¤â‰FÇajhf¡ bfh©L mjid C®¡fsŠáa¤âš nr®¥ã¥gJ tH¡f«. ïj‹ bghU£LC®njhW« xU bgU§ fsŠáa« mik¡f¥g£oUªjJ.ïjid C®¡fsŠáa« v‹W TWt®. FofS¡F¥ gŠrthu« ms¡F« ku¡fhY¡F¥ gŠrthu¡fhš v‹w bga®K‰fhy¤âš tH§» tªjik czu‰ghyjhF«. òuîtÇahštªj bešiy¡ »uhk rigah® murh§f c¤juÉ‹go cÇaïl§fS¡F mD¥ã tªjduhjš nt©L«.

ïÅ, ÃytÇna a‹¿¤ j¿Æiw, br¡»iw, kidïiw,m§fho¥gh£l«, j£lhugh£l«, ïil¥gh£l«,


ïiy¡ Ty« Kjyhd gštif tÇfS« ïUªJŸsdv‹gJ RªjunrhHDila m‹ã‰ br¥ngLfshY«Kjš ïuhruhr nrhHDila Midk§fy¢ br¥ngLfshY« f§if bfh©l nrhHDila âUthy§fh£L¢br¥ngLfshY« e‹f¿a¥gL»‹wJ. ïiw, gh£l«,ó£á, TÈ v‹gd tÇia íz®¤J« bkhÊfsh«.ï›tÇfŸ všyh« bghJthf¢ ášÈiw, áštÇ, á‰wha«vdî« Foik vdî« fšbt£L¡fËš F¿¡f¥ g£oU¡»‹wd. ïitfŸ všyh« ÃytÇia neh¡f¢ áW tÇfshfî« cHî¤ bjhÊyšyhj gštif¥g£l ãwbjhÊšfis¢ brŒJ bfh©oUªj Fok¡fËl« th§f¥bg‰W tªjitahfî« ïU¤jyhš ï§‡d« F¿¡f¥bg‰wd nghY«. ït‰WŸ j¿Æiw, br¡»iw, j£lhu¥gh£l«, t©zhu¥ghiw, Fr¡fhz«, juF v‹gdngh‹wit m›t¤ bjhÊš òÇªnjhÇl« murh§f«th§»tªj X® tÇahF«. j¿Æiw v‹gJ áy fšbt£L¡fËš j¿¥òlit v‹W« fhz¥gL»wJ.

vdnt, JÂ beŒí« bjhÊš òÇªjt®fËl« X®j¿¡F M©blh‹W¡F xU òlit tÇahf th§f¥bg‰WtªjJ nghY«. m§fho¥gh£l«, ïil¥gh£l«,ehLfhtš, kuÉiw v‹D« tÇfŸ Kiwna filÆiw,ïil¥ó£á, ghofhtš, kukŠrho vdî« áy fšbt£L¡fËY« br¥ngLfËY« F¿¡f¥g£LŸsd. m§fho¥gh£l« v‹gJ, fil¡fhu®fËl« th§f¥ bg‰wtÇahF«. ïil¥ gh£l« v‹gJ MLkhLfis ts®¤Jmt‰¿‹ tUthÆdhš thœªj ïil¡Fy k¡fËl«th§»a tÇahF«.


ÃfHhjthW fh¤j‰ bghU£L¡ Fok¡fËl« th§»tªjxU tÇahF«. ï›tÇ nrhH®fSila fšbt£L¡fËšbgU«gho fhtš áWgho fhtš v‹w ïUtif¥g£ltÇfshf¡ F¿¡f¥ bg‰¿U¤jš m¿a¤j¡fJ. kuÉiwv‹gJ, ga‹ jU« ku§fis mDgÉ¤J tªj FofËl«th§»a tÇahF«. ïJ kkuŠrho vdî« áy fšbt£L¡fËš fhz¥gLtjhš fhí« gHK« ju¡Toa ku«x‹W¡F xU kŠrho¥bgh‹ m¡fhy¤âš tÇahf th§f¥bg‰W tªjJ nghY«. ïiy¡ Ty« v‹gJ, bt‰¿iyia¡bfho¡fhšfËš gÆÇ£L É‰gtÇl« th§»a tÇahF«.cšF v‹gJ R§ftÇahF«. ‘cWbghUS« cšF bghUS«’v‹W bjhl§F« âU¡Fw£ghÉ‹ ciuÆš ‘cšF bghUŸR§fkh»a bghUŸ’ vdî« ‘R§f« fy¤âD« fhÈD«tU« g©l§f£F ïiwahaJ vdî« MáÇa®gÇnkyHf® vGâíŸsit


všyh¤ bjhÊšfS¡F« tÇfŸ V‰g£oUªjik bjŸËJ.tÇfË‹ bga®fŸ ÄFâahf fhz¥gLtjhš nrhH®fË‹M£á¡fhy¤âš murh§f tÇfŸ mâfkhÆUªjd v‹WfUJtj‰F¢ á¿J« ïlÄšiy. x›bthU bjhÊÈ‹bgaiuí« R£o tÇ¥bga® tH§» tªjikahš tÇfŸmâfkhf¡ fhz¥gL»‹wdnta‹¿ nt¿šiy. x›bthUtÇí« mªj mªj¤ bjhÊš brŒjt®fËl« th§f¥g£lnjašyhkš všyh k¡fËl¤J« th§f¥glÉšiy. Mfnt,všyh tÇfisí« všyh k¡fS« brY¤jÉšiy.ïªehËš bjhÊštÇ v‹w bghJ¥ bgauhš všyh¤bjhÊyhs®fËl¤J« tÇ th§f¥gL»wJ. vdnt,ï‰iw ehËYŸs bjhÊštÇ x‹nw, všyh¤ bjhÊšfË‹ nkY« Éâ¡f¥g£LŸs gštif tÇfisí«j‹df¤ jl¡»¡ bfh©oU¤jš fh©f.

ïuî tÇ

tlM®¡fhL Íšyh thyh#hng£il¤jhÿfhÉšïªehËš âUkhšòu« v‹W tH§F« âUkh‰ngWáthya¤â‰FÇa Ãy§fS¡F¥ òuÉ tÇahf MÆu§fy«beš M©LnjhW« msªJ tªj òJ¥gh¡f¤J¢ rigah®ïuî tÇahf 187 fy« bešY« ïUg¤jhW fHŠRmiukŠrho¥ bgh‹D« bfhL¤J tªjh®fŸ v‹Wc¤jk nrhHdJ gâdh‹fh« M£áah©oš tiua¥bg‰w fšbt£L x‹W1 c©®¤J»‹wJ. ïªj ïuîtÇia¡ F¿¡F« fšbt£L¡fŸ ÄFâahf¡ »il¡fhikahš ïij¥g‰¿¤ bjËthf m¿a KoaÉšiy.ï¡fhy¤âY« ÃytÇ brY¤JnthÇl« mt®fŸ bfhL¡F«tÇ¤bjhifia mo¥gilahf¡ bfh©L %gh x‹W¡Fïu©lzh ÉG¡fhL rhiy¡fhfî« fšÉ¡fhfî«murh§f¤jhš th§f¥ bg‰W tU« ‘cess’ v‹w áWtÇia¥ ngh‹wnjh® tÇna ï~J v‹W fUjyh«. Mdhš‘cess’ v‹w tÇ ah©L« th§f¥gL»wJ. ïuî v‹w tÇnavšyh C®fËY« th§f¥g£ljhf¤ bjÇaÉšiy.

1. S. I. I. Vol. III. No. 142.


ngh® tÇ

f§if bfh©l nrhHDila òjštdh»a åuuhnrªâu nrhH‹ v‹gh‹ tl¡nfíŸs nt§if k©ly¤â‹nkš gilbaL¤J¢ bršy ne®ªj nghJ, m¢bryÉ‰fhf¢nrhH ïuh¢áa¤âYŸs Éis Ãy§fS¡F ntÈ bah‹W¡FxU fHŠR bgh‹ ngh® tÇahf¤ j‹ eh£L k¡fËl«th§»dh‹ v‹W jŠrhñ® Íšyh My§FoÆYŸs xUfšbt£L TW»‹wJ.1 ï¤jifa tÇfis ï‹¿aikahik g‰¿ xU áy M©LfËš murh§f« Éâ¤Jk¡fËl« tNÈ¡f ne®ªjnj ašyhkš M©LnjhW«th§» tuÉšiy v‹gJ czu‰ghyjh«.

fhÉÇ¡fiu ÉÃnahf«

_‹wh§ Fnyh¤J§f nrhHdJ 31 - M« M£áah©lh»a ». ã. 1209 -š jŠrhñ® Íšyh âU¥gh«òu¤âštiua¥bg‰WŸs fšbt£blh‹whš2 mªehËš fhntÇ¡fiu ÉÃnahf« v‹w tÇbah‹W k¡fËl« th§f¥bg‰wJ v‹W bjÇ»wJ. ïJ fhntÇahW« mj‹ »isfS« bgU btŸs§fËš fiufis cil¤J C®fismÊ¡fhjthW ïUkU§F« Ä¡f tÈikahd fiufŸmik¡F« bghU£L m›th‰w§ fiuia¢ rh®ªj C®fËšthœªj k¡fËl« m›ñ®¢ rigahuhš th§f¥bg‰W tªjxU jÅ tÇahÆU¤jš nt©L«. vdnt, ï~J všyhC®fËY« th§f¥bg‰w bghJ tÇ a‹W v‹gJ nj‰w«.ïjid¥g‰¿a bjËthd brŒâfŸ ï¥nghJ »il¡fÉšiy.

rgh ÉÃnahf«3

ïJ ãuhkz®¡FÇa »uhk§fsh»a rJ®ntâk§fy§fËÈUªJ rigah® rigÆ‹ bryÉ‰fhfM©LnjhW« th§»a tÇahF«.

1. A. R. E. for 1920 - 21, part II, para 35.

2. Ins. 96 of 1911.

3. Ins. 526 of 1918; S. I. I. Vol. V, No. 1003; Ins. 171 of 1908.


CÇL tÇ¥ghL1

ïJ efu§fËY« btŸsh‹tif C®fËYÄUªjrigah® M©LnjhW« th§»a tÇahF«. ïit ïu©L«ïªehËš efu rigahU« gŠrha¤J ngh®lhU« k¡fËl«th§F« tÇ ngh‹wit vdyh«. ï›tÇ¤bjhifmurh§f¤â‰F cÇaj‹W.

tÇfŸ Éâ¥gâš rigah® if¡bfh©l Kiw

g©il¡fhy¤âš tH§» tªj Kiwia¥ ã‹g‰¿naC®, »uhk«, efu« M»at‰¿š k‹WghL« ãwtÇfS«k¡fËl« th§f¥bg‰W tªjd v‹W bjÇ»wJ. âU¢áuh¥gŸË Íšyh nkiy¥gGñÇš Rªju nrhH‹ M£áÆštiua¥ bg‰WŸs ïu©L fšbt£L¡fËš2 eªâòu¤âš K‹d® k‹WghL« ãw tÇfS« th§»a giHaKiwia¥ ã‹g‰¿ m›ñ®¢ rigahU« th§» tunt©L« v‹W mªeh£L¡ FWÃy k‹d‹ gGnt£liua‹f©l‹kwt‹ v‹gh‹ brŒjnjh® c¤juî fhz¥gL»wJ.ï§‡dnk, Kjš ïuhruhr nrhH‹ fhy¤âa âU¢br§nfh£L¢ br¥ng£oY«3 öáô® efu¤jhÇl« eªâòu¤ij¥ nghynt F‰w¤j©l« KjÈa kHtiua‹t‰iw¤ jh‹ th§»¡bfhŸtjhf mªeh£L¢ á‰wur‹Rªju nrhH‹ brŒj c¤juî x‹W tiua¥g£LŸsJ.eªâòu« v‹gJ nrhH eh£oš F«gnfhz¤â‰F¤bj‹nk‰»š giHahiw v‹w bgaUl‹ ÃyÉabgUefukhF«. ïJ K‰fhy¤âš nrhH®fSilaïu©lhª jiyefuh ÆUªjik m¿a¤j¡f bjh‹wh«.ïªefÇÈUªj tH¡f¤ij¥ bgÇJ« kâ¤J ïjid¥ ãweh£L¡ FWÃy k‹d®fS« ã‹g‰¿ tªjik ïj‹bjh‹ikiaí« áw¥igí« e‹Fz®¤Jjš fh©f.

1. S. I. I. Vol. III. No. 9.

2. S. I. I. Vol. XIII. No. 208, 215 and 344.

3. Ibid. Vol. III, No. 212 A.


tÇtNÈ¥gâš C®¢rigah®¡F Énrl mâfhu«

Ãy tÇiaí« ãw tÇfisí« tNÈ¤J murh§f¤â‰F mD¥ã tªjt®fŸ m›ñÇÈUªj rigahnu v‹gJK‹d® És¡f¥g£lJ. ï›tH¡f« nrhH®fË‹ M£á¡fhy« KGtJ« Ãiybg‰¿UªjJ v‹W IaÄ‹¿¡Twyh«. bghJk¡fS« j¤j« tÇfis xG§fhf¢brY¤â tªjikahš C®¢rigah® J‹gK« js®¢áíÄ‹¿¤ j« flikfis ïÅJ Ãiwnt‰¿ tªjd®. nrhH®muáaÈš ÃytÇ Kjyhd všyh tÇfisí« k¡fËl«tNÈ¡F« KG¥ bghW¥ò« C®¢rigah®¡F ïUªjikÆ‹m‹ndh®¡F tÇ tNÈ¥gJ g‰¿a ï‹¿aikahj mâfhuK«murh§f« mË¡f nt©oajhÆUªjJ v‹gJ tlM®¡fhLÍšyh c¡fÈš fhz¥gL« fšbt£blh‹whš 1

e‹f¿a¥ gL»‹wJ. ïâš bgh¿¡f¥g£LŸs brŒâ,Kjš ïuhruhr nrhH‹ j‹Dila M£áÆ‹ ïUg¤Jeh‹fh« M©L ü‰¿Ug¤J eh‹fh« ehËš jŠrhñ®bgÇa br©L thÆš á¤âu¡Tl¤J¤ bj‰»š fšÿÇÆšvGªjUËÆUªj nghJ brŒjnjh® c¤juî MF«. ïâšnrhH ehL, nrhH eh£il¢ rh®ªj òw ehLfŸ, bjh©ilehL, gh©o ehL M»a ehLfËYŸs C®fËš fhÂahs®fshíŸs k¡fŸ, j« Ãy§fS¡FÇa muáiwí« CÇLtÇ¥ghL« ï›ntªjdJ gâdhwh« M£á ah©L Kjš


ïÅ, ÃytÇ Kjyhdt‰iw¢ brY¤jhkš eh£ilí«Ciuí« É£LÉ£L ntW eh£o‰F¥ nghŒ¡ FoòFªjt®fŸ Ãy¤ijí« m›t›ñ®¢rigah® if¥g‰¿¢rig Éiyahf É‰W m¤bjhifia ÃytÇ Kjyhdt‰¿‰F


Ãy§fS¡FÇa tÇia¥ gâidªJ M©LfŸ Koa¢brY¤jhkš CiuÉ£L¥ nghŒ É£ld®. mt®fSilaÃy§fis¡ ». ã. 1033 - š murh§f¤jh® g¿Kjš brŒJïuhnrªâu¥ bgUÉiyÆš1 É‰W m¤bjhifiamuáiw¡F


ï‹W§ fhzyh«. muáiwah»a ÃytÇ bfhlhkšbghJ k¡fŸ CiuÉ£nlhoaik¡F, tWik, tNÈ¡F«mâfhÇÆ‹ bfhLŠbraš KjÈadî« fhuz§fshÆU¤jš TL«.

muáaš mâfhÇfS¡F« eh£L¤jiyt®f£F«ÓÉjkhf¡ bfhL¡f¥g£l Ãy§fS¡F mt®fŸk¡fËl« tÇtNÈ¡FÄl¤J¡ if¡bfh©l KiwfS«Fofis CiuÉ£nlhL«go brŒJÉ£ld v‹WfUj‰F ïlKsJ. nrhH ïuh¢áa¤âš M§fh§F ïUªjjiyt®fŸ nrhH®fË‹ M£áÆ‹ fil¥gFâÆš XusîRna¢ir vŒâ¤ jhnk òâa tÇÉâ¤J« giHatÇfismâf¥gL¤âí« k¡fis¤ J‹òW¤â tNÈ¤j brŒâfS« fšbt£LfËš fhz¥gL»‹wd. âUbth‰¿ôÇš». ã. 1213-š tiua¥g£LŸs fšbt£blh‹W 1

ï›î©ikia e‹F cz®¤J»‹wJ. bjh©ilk©ly¤âš âUbth‰¿ôiu¢ rh®ªj eh£o‰F¤jiytdhf ÃyÉa ahjtuha‹ v‹gh‹ gÆÇl¡ToaÃy§fŸ všyht‰¿‰F« ntÈ x‹W¡F¡ fhškhil¥bgh‹ tÇ Éâ¤J v¤jifa Éy¡Ff£F« ïl§bfhlhkšeh£oYŸs všyh C®fËY« efu§fËY« tNÈ¡F«goj©lš mâfhÇ xUtid ÃakdŠbrŒjh‹. mt‹ò‹idthÆš v‹w CÇš jh‹ tNÈ¡f¡Toa tiuÆštNÈ¤J¡bfh©L vŠáÃ‹w bjhifia¡ bfhL¡FkhW m›ñÇYŸs »uhkrig cW¥ãd®fis¥ ão¤JtªJ áiwÆÈ£LÉ¤jh‹. mt®fŸ Fs¤öÇš FoÆU¥òkidfnshL v©gJ ntÈ Ãy§fisí« ïUüW fhR¡FÉ‰W mjid¡bfhL¤jd®. jŠrhñ® Íšyh k‹dh®FoÆYŸs fÆyha ehj® nfhÆÈY« ïuhrnfhghy¥bgUkhŸ nfhÆÈY« ». ã. 1239 -š tiua¥g£LŸsïu©L fšbt£L¡fŸ.2 nrhHuJ M£áÆ‹ ïWâ¥gFâÆš tÇ¡bfhLikahš ngÇ‹dY¡ FŸsh»a eh£L

1. Ins. 201 and 202 of 1912; A. R. E. for 1913, pp. 109 - 110.

2. S. I. I. Vol. VI. Nos. 50 and 58.


k¡fŸ m›ñÇÈUªj »uhk rigahÇl« KiwÆ£L¡bfh©lijí«, mt®fsJ J‹g¤ij Ú¡F« bghU£Lm¢rigah® brŒj V‰gh£ilí« bjËthf m¿É¡»‹wdm¡fhy¥gFâÆš nrhH® nguuá‹ tÈik FiwªJÉ£likÆ‹ á‰wur®fS« muáaš jiyt®fS« j«kd« nghdthW eh£Lk¡fËl« tÇ tNÈ¡f¤ bjhl§»É£ld® v‹gJ m¡fšbt£L¡fshš e‹F btËah»‹wJ. m¡fšbt£L¡fËš ‘e«_®¥ gu¥ãny fhR«bešY« Mf¥ gyU« iftªjgo j©o¡ bfhŸifahnyv§fS¡F¤ jÇ¥gWâahny btŸshikbrŒJFoÆU¡f¥ nghtâšiy ba‹W eh£lt® tªJ brhšYifahY« ï¥goahifahš C®jÇ¥gWâ c©lhÆU¡ifahY« e«_® ïªehŸ ãurhjŠ brŒjUËdâUKf¥go njitbrŒíÄl¤J’ v‹w gFâ F¿¥ãl¤j¡fbjh‹whF«. ïâš muáaš jiyt® gy® j«ÉU¥g«nghš mÃahakhf tÇ tNÈ¡F« bfhLikia¡f©lŠáa eh£L k¡fŸ, ïÅ, gÆ®¤ bjhÊš òÇªJbfh©L j« j« CÇš Fo ÆU¡f¥ nghtâšiy v‹W»uhk rigahÇl« KiwÆ£LŸs brŒâia¡ fhzyh«.ï«Kiwp£il¡ nf£l k‹dh®Fo¡»uhk rigah®,g¡f¤JŸs IªJ ehLfË‹ khrigfisí« j«K®¢rigiaí« fÆyha ehj® âU¡nfhÆÈš T£o, mur®bgUkhdJ âUKf¥go bghJk¡fŸ M©LnjhW«bfhL¡f nt©oa Ãahakhd tÇfŸ ï›tsî v‹gij¤bjËthf tiuaW¤J cWâbrŒJ mt‰¿‰F mâfkhf¡nf£F« vt‰iwí« bfhL¡fnt©oaâšiy v‹W«,mj‰F Kuzhf el¥ngh® »uhk¤Jnuh»í« eh£L¤Jnuh»í« Mt® v‹W« KoîbrŒjiknahL, ït‰iwbašyh« fÆyhaKilah® nfhÆÈY« t©Jtuhgâk‹ddh® nfhÆÈY« f‰fËš tiuªJ it¡F«goí«brŒjd®. ï¢rigah® el¤âa ï¡T£l¤â‰F¥ ã‹d®mL¤j Iªjh« ehËš ï›ñ®¡ f©ikÆYŸs âUPhdr«gªj rJ®ntâ k§fy¤J¢rigahU« ï¤jifanguit x‹W T£o ï›thW Ô®khdŠ brŒJŸsik


F¿¥ãl¤j¡f bjh‹wh«. ï¢brŒâia íz®¤J«fšbt£o‹1 ïWâÆš ‘KjÈfŸ g¡fš ò¡F ãuhkz®Mjš btŸshH® Mjš fz¡f® Mjš C®¡nfL eh£L¡nfL bgh‰nfL brh‹dh® c©lh»š »uhk¤ Jnuh»fS« eh£L¤ Jnuh»fSkhŒ ït®fŸ g£l bj©l«gl¡flt® fshfî« ï¥go¢ r«kâ¤J kfhrghÉtÞtijg©Â cilah® $ fÆyhaKilauhdïuh#hâuhéÞtu Kilah® nfhÆÈY« t©L tuhgâk‹ddh® nfhÆY« fšbt£l¢ brh‹ndh«. ï¥gobgU§F¿¥ bgUk¡fŸ âUîŸskhf ïJ vGând‹ï›ñ® C®¡ fz¡F¢ bršfYilah‹ j‹k¥ãÇa‹vG¤J’ v‹W tiua¥ g£LŸs gFâ m¿a¤j¡f bjh‹wh«.nrhH® M£áÆš ï¤jifa tÇ¡bfhLik g‰¿a Ãfœ¢áfŸfšbt£L¡fËš ÄFâahf¡ fhz¥glhkš á‰áyïl§fËš Äfî« mU»na fhz¥ gL»‹wd. m‹¿í«,ïitfbsšyh« ï›ntªj®fË‹ nguuR js®¢áí‰wïWâ¡fhy¥ gFâÆš muáaš jiyt® áy® jh«ÉU«ãathW el¡f¤ bjhl§»a eh£fËš V‰g£lÃfœ¢áfnsah«. nkny F¿¥ã£l k‹dh® Fo¡fšbt£L¡fshš tH¡f¤â‰F« Ãaha¤â‰F« Kuzhf¤jiyt®fŸ tÇ th§»dhš bghJk¡fŸ eh£L¥ nguitia¡T£o¥ giHa Kiwia vL¤J¡fh£o ï›tsî tÇjh‹th§fyh« v‹gij m¿îW¤â mt®fŸ braiy¡ f©o¤J¤jil¥ gL¤JtJ c©L v‹gJ« , »uhk rig, eh£L¢rig,M»a rigfŸ v¤Jiz M‰wY« kâ¥ò Kiladthf¢nrhH® muáaÈš ÃyÉd v‹gJ« e‹F És§Fjšfh©f. nrhH® M£áÆš bghJthf neh¡FÄl¤J¥giHafhy Kjš tH§» tªj xU Ãahakhd Kiwia¥ã‹g‰¿na muáiw th§f¥ bg‰W tªjJ v‹WIaÄ‹¿¡ Twyh«.

1. S. I. I. Vol. IV. No. 48.


4. Ãy msî

x›bthU eh£oYKŸs C®fis Kiwahf msªjhy‹¿ m§F ÉisÃy§fŸ v›tsî cŸsd v‹gJ«mt‰¿‰FÇa ÃytÇah»a fhÂ¡fl‹ FofËlÄUªJmurh§f¤â‰F v›tsî tu nt©L« v‹gJ« e‹Fòy¥glkh£lh. vdnt, ÃytÇia xG§FgL¤â eLÃiy jtwhkš FofËl¤âš tNÈ¡f nt©LkhÆ‹ïuh¢áa¤âYŸs ehLfŸ všyht‰iwí« msªJÉisÃy§fË‹ gu¥ig cŸsthW cz®ªJbfhŸtnjhL mªÃy§fS¡F muáiw brY¤J« flikí«cÇikí« ó©l FofŸ ï‹dh® v‹gij¤ bjËthf¤bjÇªJbfhŸtJ« murh§f¤â‹ Kj‹ikahd flikahF«. Mjyhš nrhH k‹d®fË‹ MSifÆš nrhHïuh¢áa« K«Kiw ms¡f¥g£LŸsJ mt‰WŸ, KjÈšÃfœªj Ãy msî nrhH k‹d®fSŸbgU«òfGl‹ ÃyÉanguurdh»a Kjš ïuhruhrnrhH‹ M£á¡ fhy¤âšeil bg‰wJ v‹W bjÇ»wJ.1 ï›ntªj‹ j‹ M£áÆ‹gâdhwh« M©lh»a ». ã. 1001-š nrhH ïuh¢áa«KGtijí« msªJ fz¡bfL¡FkhW c¤juÉ£lh‹.m›ntiyí« m›th©onyna Fut‹ cyfsªjh‹ïuhruhrkhuha‹ jiyikÆš bjhl§f¥g£Lïu©lh©LfËš Ãiwnt¿aJ. ï¤jiyt‹ Kjšïuhruhr nrhHDila bgU«gil¤ jiyt®fSŸxUt‹. ït‹ nrhH ïuh¢áa« KGikí« msªJ fz¡bfL¤jikg‰¿ ïtD¡F cyfsªjh‹ v‹w g£lK«murdhš mË¡f¥ g£oU¥gJ m¿a‰ghybjh‹wh«.2

1. S. I. I., Vol. VIII, Nos. 222 and 223. Ins. 59 of 1913; A. R. E. for 1918, partII, para 25; Ins 44 of 1907.

2. S. I. I., Vol. II, Introduction. p. 6. Ibid. No. 95.

348

Documents

ã‰fhy¢ nrhH® rÇ¤âu« - 3...MSilah® nfhÆY¡F tlòwkhf Xo kznk‰Fo¡ fU»š flÈš fy¡F« btŸshW mj‹ bj‹bdšiy ahfî« ïUªjd vdyh«. mj‹ nkš všiy, âU¢áuh¥