Upload
dinhmien
View
246
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Bakteri ve İnsan(virulans, patogenez,flora)
Dr Gökhan AYGÜN
Bakteri ve insan
• Bir bakteri insana ulaşınca ne olur ? * Oraya yerleşir (flora)**Kısa süre yerleşip sonra gider (geçici flora)*** Tutunur, çoğalır, konakla ilişkiye girer (infeksiyon, infeksiyon hastalığı)**** Anormal bir ilişki yaşanır ! (kanser, latentlik,…)
Ortak yaşamlar
Kommensalizm (saprofitlik) **( Barsak florasında Bacteroides fragilis) Parazitlik *(Barsakta Entamoebea histolytica.dizanteri) Mutualizm (Karşılıklı fayda)** (Hayvanlarda barsaktaki Bacteroides cinsi
bakteriler... Yağ asitleri oluşturur)
Parazitlik ve evrimsel gelişim?
• Mitokondriler ...
DNA .....sirküler DNAGen ekspresyonu
prokaryotlara benziyor
Endosimbiyotik bakteriler ?
İnsanlar neden infeksiyon hastalığına yakalanır ?
• İmmun sistem • Organizma sayısı• Virulans
Bakteri ve İnsan
• Patojen
• Fırsatçı patojen (oportünist)
• VİRULANS !!! Hastalık oluşturmak için gereken miktar *** Virulans faktörleri
Bakteri ve İnsan
Birinci adım yapışma(adezyon)
• Adezyon (yapışma)
• Gram (+) bakteriler....lipoteikoik asit
• Gram (-) bakteriler .... Pilus• Non pili adezinler • (özel protein yapılar)
Hücre yüzeyine yapışma
• Glikokaliks ve biofilm • “slime” faktör• Yabancı yüzeylere yapışma• Korunma (antibiyotik, immun sistem)
S.epidermidis .yabancı cisim infS.mutans ..Diş çürüğü
Biofilm ve Quorum sensing(yetersayı farkındalığı)
Bakteriler insana nasıl zarar verir!
• Direkt etkiler ile (toksinler, enzimler, hücre ölümü,....)• İndirekt I (Doğal savunma sistemlerini uyararak
(nötrofil, Makrofaj, kompleman uyarıları)• İndirekt II (Özgün yanıt ile antikor, T- hücre yanıtı ile) (AŞIRI DUYARLILIK REAKSİYONU)
Kapsül
• Fagositozu engelleyip virulans !• Polisakkarid kapsüller : Pnömokok, meningokok, H.influenzae (b) Klebsiella, E.coli (K1), S.typhi (Vi) ,.....• Bacillus anthracis (polipeptid kapsül)• Streptococcus pyogenes (hiyaluronik asit)
Tip III sekresyon sistemi
• Bakteri hedefi hücreye aktarır
• Bu hedefe bağlanır
• Makromolekül aktarımı
ToksinlerÖzellik Endotoksin Ekzotoksin
Yapı Lipopolisakkarid Protein
Hücre ile ilişkisi
Yapısal elemanGram (-)
Hücre dışıGram (+) ve (-)
Antijenik/Toksoid Hayır Evet
Etki Makrofaj uyarısı Özgün
Aktarılabilme Hayır Evet
Toksik etki Zayıf Çok güçlü
Enzimatik aktivite Yok Sıklıkla
Genel etki mekanizmaları• Siklik AMP artışı ile etkili olan toksinler: - c-AMP artışı ile etkili enterik toksinler * V.cholera ** ETEC (LT) *** B.cereus (ishal toksini) *** ETEC (ST) (c-GMP!!!) - Diğer toksinler : * Pertussis toksin * Anthraks toksin(Ödem faktörü)
Genel etki mekanizmaları
• Nörotoksik etki : Tetanospazmin ( spastik felç) Botulinum toksini (gevşek felç) S.aureus (enterotoksinleri B.cereus (kusma toksini) Shigella
Genel etki mekanizmaları
• Hücreleri parçalayan toksinler: * C.perfringens .... Alfa toksin (Lesitinaz) * C.difficile ........... Toksin A ve B * S.pneumoniae......Pnömolizin .......................................
Hücre-içi patojenler(Granülomatöz iltihabi yanıt)
• Zorunlu : Riketsiya, klamidya• Fakültatif : M.tubercülosis/lepra Brucella, Franciella tularensis, Salmonella typhi, Listeria monocytogenes, Legionella, Yersinia pestis, Shigella dysenteriae
Hücreiçi canlı kalabilme
Schwartzman reaksiyonu
• Tavşan derisi içine Gram (-) çomak inj• 24 saat sonra IV bakteri• Deri inj bölgesinde hemorajik nekroz• İkinci IV inj• Sepsis ile ölüm (Sanerelli- Schwartzman
reaksiyonu)
Endotoksin
Akut faz yanıtı...sepsis
İmmunpatogenez (virus örneği)
Virulans faktörlerinin denetimi
• Patojenite adaları• Plazmidler : E.coli ishalleri• Faj yoluyla aktarım (lizojeni) Difteri Kızıl Botulismus EHEC, Kolera
Bakteri ve İnsan• FLORA (normalde bulunan bakteriler) * Koloni oluşturmaya direnç ** Bazal immunglobülin sentezi *** B ve K vit sentezi FIRSATÇI İNFEKSİYONLAR • Portör ? Taşıyıcı? Patojen , başkaları için bulaşıcı S.aureus (burun), S.typhi (safra kesesi/dışkı)
• Kolonizasyon ? (geçici / kalıcı)
Normal Flora
Sonuç olarak …
• Floranızı sevin koruyun !• Patojenlerden uzak durun… Korunun (aşı, el yıkama, ……)• Mikropları öldürelim !!! (mi?) Öldürebiliyor muyuz? Seviyeli ilişki kuralım !!!
Sonuç olarak...
• İnfeksiyonlarla başa çıkabilmek için onları, bizi nasıl hastalandırdıklarını ve bu hastalıkları yaparken immun sistemle ilişkilerini çok daha iyi algılamak zorundayız...
• Hele antibiyotik ile onları öldürmek çağı yavaş yavaş sona ermekteyken....