Chủ đề : Chương trình bảo đảm chất Chủ đề : Chương trình bảo đảm chất lượng trong X-quanglượng trong X-quang

GVHD:GVHD:Sinh viên:Sinh viên:

Trần Trí DũngTrần Trí Dũng

Trần Tiến Trần Tiến ThànhThành

Mục tiêu

• Ở cuối phần thuyết trình, chúng ta nên đánh giá được:– Sự quan trọng của lý thuyết cơ bản của QA ( bảo

đảm chất lượng) và QC ( Điều khiển chất lượng )– Tầm quan trọng của việc thực hiện QA trong X quang – Yêu cầu cụ thể liên quan đến các khái niệm QA

và bảo vệ bức xạ trong X quang

•2

Nội dung• Chương trình đảm bảo chất lượng: định nghĩa,

các yếu tố cơ bản• Quản lý và trách nhiệm bảo đảm chất lượng• Kiểm soát chất lượng QC• Phác thảo của một bản bảo đảm chất lượng cho

X quang :

– Các tiêu chuẩn về chất lượng hình ảnh chấp nhận được

– Phân tích lại– Chất lượng ảnh và liều bệnh nhân– Ảnh hưởng của hình ảnh kém chất lượng

•3

Giới thiệu• Thiết bị được sử dụng cho X-quang:

– Thiết kế tốt– Phù hợp cho mục đích yêu cầu

• Điều này là tốt nhất đảm bảo bởi :– 1 giá thành hợp lí– 1 chương trình đảm bảo chất lượng tốt sẽ

đảm bảo các thiết bị luôn luôn hoàn thành chức năng và an toàn trong suốt quá trình sử dụng

Giới thiệu• Một chương trình đảm bảo chất lượng (QA) trong chẩn

đoán hình ảnh nhằm mục đích đảm bảo chất lượng trong tất cả các giai đoạn của vận hành dịch vụ

• Một yếu tố của chương trình được tập trung vào các hoạt động của thiết bị, và nó được yêu cầu đưa ra bởi BSS, chính phủ, EU và khuyến cáo của nhiều cơ quan chuyên môn

• Một chương trình bảo đảm chất lượng có thể được xem như là một phần của kiểm toán lâm sàng và một phần của quá trình tối ưu hóa:– điều quan trọng là để đảm bảo rằng thiết bị đang hoạt

động tốt– cung cấp các chiếu xạ mong đợi– phù hợp với các tiêu chuẩn về cài đặt và thiết kế

Quality Assurance

• Tổ chức WHO định nghĩa QA là:– “Đây là 1 nỗ lực có tổ chức bởi các nhân viên điều

hành để đảm bảo rằng các chẩn đoán hình ảnh được sản xuất bởi cơ sở này là chất lượng cao, liên tục cung cấp đầy đủ thông tin chẩn đoán với chi phí thấp nhất có thể và với sự tiếp xúc thấp nhất có thể của bệnh nhân với bức xạ”

• Nhấn mạnh vào chất lượng chẩn đoán không phải là chất lượng hình ảnh tốt nhất

•6

Rational use of diagnostic imaging in paediatrics, WHO, Tech report Series 757, 1987

Quality assurance

Các chương trình bảo đảm chất lượng cho chiếu xạ bao gồm :– Các phép đo các thông số vật lý của máy phát

bức xạ và thiết bị hình ảnh tại thời điểm vận hành và định kỳ sau đó

– Xác minh của các yếu tố vật lý và lâm sàng thích hợp sử dụng trong chẩn đoán bệnh nhân (hoặc điều trị)

Quality assurance and quality control

• Chương trình bảo đảm chất lượng, đảm bảo rằng các thiết bị X-quang có thể mang lại những thông tin mong muốn. Nó bao gồm:– Kỹ thuật kiểm soát chất lượng (QC) để kiểm thử những

yếu tố cấu thành hệ thống chiếu xạ sao cho chúng vận hành một cách tốt nhất

– Quản trị các quy trình hoặc hành động quản lý để xác minh rằng (QAP):

• các kỹ thuật QC được thực hiện đúng và theo một thời gian biểu dự kiến

• kết quả của các kỹ thuật được đánh giá kịp thời và chính xác• các biện pháp khắc phục cần thiết được thực hiện để đáp ứng

với những kết quả này

Quá trình quản trị

• Quá trình quản trị bao gồm:– phân công trách nhiệm cho các hoạt

động đảm bảo chất lượng– thành lập các tiêu chuẩn về chất lượng

cho các thiết bị trong cơ sở– việc cung cấp đào tạo đầy đủ– việc lựa chọn các thiết bị phù hợp cho mỗi

cuộc kiểm tra.

10

Các đối tượng sau đây có vai trò và trách nhiệm trong QA :•Cơ quan quản lý•Người có tư cách pháp lí•Nhà tuyển dụng•Các học viên y tế•Các chuyên gia(Ví dụ: nhà vật lý y tế,

cán bộ an toàn bức xạ)•Các nhà sản xuất hoặc nhà cung cấp và

các bên khác có trách nhiệm cụ thể

Trách nhiệm

Nói về chất lượng…

• Của 1 sản phẩm?

• Điều gì quan trọng? – Ảnh?– Chẩn đoán?

Trong X quang chẩn đoán …• QA và QC cung cấp

phát hiện kịp thời về bất kỳ sự suy giảm chất lượng của sản phẩm cuối cùng

• Trong X quang chẩn đoán :– Sản phẩm cuối cùng là

ảnh– Chiếu xạ tới bệnh nhân là

bắt buộc nhưng nên hạn chế

Chất lượng =

hình ảnh đủ chất lượng +

Liều thấp ở mức hợp lí

Step by step…

• Chất lượng của sản phẩm cuối cùng phụ thuộc vào chất lượng của từng bước

• Kiểm soát chất lượng:– Từng bước– Sản phẩm cuối cùng

•15

Phác thảo của một QA

Trách nhiệmCác thông số kỹ thuật Giám sát và bảo trìTiêu chuẩn về chất lượng hình ảnhĐánh giá

Phác thảo của một QA

Bản ghiHướng dẫn sử dụngGiáo dục và đào tạoThiết lập các ủy ban

Acceptance test

• Các thử nghiệm của các thiết bị sau khi lắp đặt phải được thực hiện bởi các nhà cung cấp trong sự có mặt của các các nhà vật lý y tế địa phương để xác nhận rằng thiết bị thực sự thực hiện ở mức độ mô tả với các thông số kỹ thuật thoả thuận của các nhà sản xuất và người mua

Vận hành• Vận hành là quá trình thu thập

tất cả các dữ liệu từ các thiết bị đó là cần thiết để làm cho nó có thể sử dụng trên lâm sàng trong một bộ phận cụ thể

• Kiểm tra vận hành này sẽ cung cấp cho các giá trị ban đầu cho các Quy trình QC

Tổ chức của điều khiển chất lượng

• Kiểm tra gì?– Liệu các tham số có ảnh hưởng tới chất

lượng hình ảnh?– Đo lường được không?– Nó đã thay đổi theo thời gian ntn?

• Giá trị tham khảo?– Tiêu chuẩn, quy định, hướng dẫn, các giao

thức

• Tần suất kiểm tra?

Tiêu chuẩn và hướng dẫn

Điều khiển chất lượng là…

• Sự lặp lại của các bài kiểm tra

• So sánh các giá trị tham khảo

Đó là thành công, nếu…

• Các xét nghiệm đơn giản• Dễ dàng thực hiện• Nhanh• Không tốn kém …

• Thông tin được đưa vào sự dụng trong hệ thống chẩn đoán và hành đông khắc phục phải được thiết lập

24

Kiểm tra kiểm soát chất lượng• Thường xuyên kiểm tra kiểm soát chất lượng Nên được thực hiện ít nhất mỗi năm hoặc sau khi có bất kỳ sửa chữa lớn đến hiệu quả đầu ra bức xạ của thiết bị, ống thay thế• Kiểm tra QC hàng năm phải được thực hiện bởi một

nhà vật lý y học (hoặc dưới sự giám sát phù hợp)• Thường xuyên (ví dụ: hàng tuần, hang tháng) kiểm tra

nên được thực hiện thông qua đội ngũ nhân viên trong bộ phận X quang

Chương trình đảm bảo chất lượng

• Khí cạnh QC của một chương trình đảm bảo chất lượng, không nhất thiết phải liên quan đến chất lượng (nội dung thông tin) của hình ảnh

• Có bằng chứng của sản xuất hình ảnh kém chất lượng và cho tiếp xúc với bức xạ không cần thiết trong ngành phóng xạ

Các tiêu chuẩn về chất lượng hình ảnh chấp nhận được

• Trước khi bắt đầu một chương trình QC, tiêu chuẩn về chất lượng hình ảnh chấp nhận được nên được thành lập

• Lý tưởng nhất là các tiêu chuẩn này nên là:– Đối tượng, ví dụ “giới hạn chấp nhận được co các thông số

đặc trung cho chất lượng hình ảnh”– Chủ quan, ví dụ “các ý kiến của các cán bộ chuyên môn”

trong trường hợp đủ tiên chuẩn khách quan không thể xác định được

Ảnh hưởng của các hình ảnh kém chất lượng

Một hình ảnh chất lượng kém có các ảnh hưởng tiêu cực:

• Các học viên có thể không có tất cả thông tin chẩn đoán có thể có được và điều này dẫn đến một tình trạng là chẩn đoán sai

• Nếu chất lượng của X quang là rất kém mà nó không thể sử dụng đươc, dẫn đến bệnh nhân cần tiếp xúc 1 lần nữa, gây ra:– Tiếp xúc bức xạ không cần thiết– Sự gia tăng chi phí chẩn đoán

Phân tích lại• Việc phân tích lại các hỉnh ảnh là một phần cơ bản của các

chương trình đảm bảo chất lượng• Những hình ảnh đánh là có chất lượng không đầy đủ được phân

loại là nguyên nhân gây ra việc phân tích lại, liên quan đến– Thẩm quyền của các nhân viên kỹ thuật– Vấn đề thiết bị hoặc những khó khan cụ thể liên quan đến

việc kiểm tra– Hoặc kết hợp của nhiều yếu tố

• Ví dụ những nguyên nhân chính của phân tích lại:– Lỗi phơi sáng– Vị trí xấu– Trục trặc trang thiết bị…

Đối tượng thử nghiệm để đánh giá chất lượng hình ảnh khác quan

Thử nghiệm QC của

màn hình và máy in

laser

Thử nghiệm QC của

hình học trong huỳnh quang

Thử nghiệm

QC của hệ thống huỳnh quang

European Guidelines on Quality Criteria for Diagnostic Radiographic Images in Paediatrics, July 1996.

EUR 16261 EN

Free PDF version available at:

http://www.cordis.lu/fp5-euratom/src/lib_docs.htm

Hình ảnh lâm sàng và chỉ tiêu chất lượng để đánh giá chất lượng hình ảnh

Danh sách tiêu chuẩn chất lượng

Ngực

33

Quản lý định lượng

• Mục đích của bảo vệ tốt khỏi bức xạ và chương trình quản lý định lượng là để đảm bảo rằng chất lượng chấp nhận được để hình ảnh chẩn đoán được thực hiện trên cơ sở phù hợp và ở liều thấp nhất có thể.

Định lượng cho bệnh nhân

• Chỉ số định lượng (xem L02 để biết thêm thông tin):– Lối vào bề mặt air kerma for xét nghiệm đơn giản– Khu vực sản phẩm Kerma và tổng số các hình ảnh và thời

gian chiếu cho các thủ tục phức tạp– Cho một số phương thức can thiệp phức tạp, định lượng

tối đa trên da– Đối với máy chụp CT, CTDlvol và số lượn lát cắt ( cũng

định lượng theo chiều dài đối tượng)

• Mức tham chiếu chẩn đoán (DRLs)

Tóm lược• Các chương trình đảm bảo chất lượng góp phần vào việc cung

cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cao• Một chương trình đảm bảo chất lượng liên tục, sử dụng phương

pháp nhóm nên được sử dụng• Điều cần thiết là các kết quả từ các đánh giá QC được tích hợp

vào công việc của các quản lý các bộ phận, do đó các kết quả được ghi nhận và thực hiện

• Chương chình QA hướng vào thiết bị và hiệu suất vận hành có thể có giá trị lớn trong– Cải thiện các nội dung thông tin chẩn đoán– Cắt giảm tiếp xúc với bức xạ– Cắt giảm chi phí y tế

36

TÀI LIỆU THAM KHẢO• THE INSTITUTE OF PHYSICS AND ENGINEERING IN MEDICINE, Recommended Standards for the

Routine Performance Testing of Diagnostic X-ray Imaging Systems, IPEM Report 91, York, UK, (2005)

• AMERICAN ASSOCIATION OF PHYSICISTS IN MEDICINE, Acceptance Testing and Quality Control of Photostimulable Storage Phosphor Imaging Systems, Report of AAPM Task Group 10, AAPM Report No. 93, College Park, MD, USA, (2006)

• NATIONAL COUNCIL ON RADIATION PROTECTION AND MEASUREMENTS, Quality Assurance for Diagnostic Imaging, NCRP Report No. 99, NCRP, Bethesda, MD, (1988)

• EUROPEAN COMMISSION, European Guidelines on Quality Criteria for Diagnostic Radiographic Images in Paediatrics, Rep. EUR 16261, Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg Communities, Luxembourg, (1996)

• COOK, V., Radiation protection and quality assurance in paediatric radiology, Imaging, 13 (2001) 229–238

• EUROPEAN COMMISSION, Guidelines on Education and Training in Radiation Protection for Medical Exposures. Radiation Protection 116, Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg, (2000).

37

TÀI LIỆU THAM KHẢO• EUROPEAN COMMISSION. Criteria for Acceptability of Radiological (including radiotherapy) and

Nuclear Medicine Installations, Radiation protection 91, Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg, (1997).

• INTERNATIONAL ELECTROTECHNICAL COMMISSION, Medical Electrical Equipment — Part 2–43: Particular Requirements for the Safety of X-ray Equipment for Interventional Procedures, Rep. IEC-60601-2-43, IEC, Geneva, (2000).

• INTERNATIONAL ELECTROTECHNICAL COMMISSION, X-ray Tube Assemblies for Medical diagnosis: Characteristics of Focal Spots, Rep. IEC-60336, IEC, Geneva (1993).

• INTERNATIONAL ELECTROTECHNICAL COMMISSION, Determination of the Permanent Filtration of X-ray Tube Assemblies, Rep. IEC-60522, IEC, Geneva (2003).

• INTERNATIONAL ELECTROTECHNICAL COMMISSION, Medical Electrical Equipment — Part 1: General Requirements for Safety — 3. Collateral Standard: General Requirements for Radiation Protection in Diagnostic X-ray Equipment, Rep. IEC-60601-1-3, IEC, Geneva (1994).

• INTERNATIONAL ELECTROTECHNICAL COMMISSION, Medical Electrical Equipment — Part 2–7: Part 2: Particular Requirements for the Safety of High-Voltage Generators of Diagnostic X-ray Generators, Rep. IEC-60601-2-7, IEC, Geneva (1998).