Upload
chuvantoan
View
222
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
1/47
Trng i hc Dc H Ni
B mn Ha hu c
CHNG 22:
AMINOACID - PEPTID - PROTEIN
i tng dy hc: CQK61
Ngy ging:
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
2/47
AMINO ACID
+
Amin Acid carboxylic
Th no l amino acid?
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
3/47
*)nh ngha
- Cha nhm chc amino (NH2)
- Cha nhm chc carboxyl (COOH)
AMINO ACID
Nhm carboxylNhm amino
Mch hydrocarbon
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
4/47
Phn loi amino acid
O-
O
I H K F E
H3N-CH2-C 2
H3N-CH2-CH2-C 2
1. Theo v tr nhm amino so vi nhm carboxyl
- -amino acid
- -amino acid
H3N-CH2-CH2-CH2-CO2- -amino acid
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
5/47
2. Theo mch hydrocacbon
Khng phn cc
Phn cc Mang in tch
Mang in tch dng
Mang in tch mI. Amino acid trung tnh
1. Mch thngkhngphncc (Gly, Ala, Val, Leu, Ile)
2 . Mchthngphncc (Ser, Thr, Asn, Gln)
3. Chanhn thm (Phe, Tyr, Trp)4. Cha lu hunh (Cys, Met)
5. Chanhmamin bc 2 (pro)
II. Amino acid c tnh acid (Asp, Glu)
III. Amino acid c tnh base (Lys,Arg, His)
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
6/47
Amino acid trung tnh
Acid amin khng phn cc
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
7/47
Amino acid phn cc
Amino acid trung tnh
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
8/47
Amino acid mang in tch dng
Amino acid c tnh base
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
9/47
Amino acid mang in tch m
Amino acid c tnh acid
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
10/47
Danh Php1. Danh php thng thng:
- Xut pht t ngun gc ca hp cht.
- 20 a.a c tm thy khi thy phn protein thin nhin.
+) l cc a.a bc mt
+) nhm amino v tr
Cu trc chung: Trng hp c bit
R CH CO2-
NH3+
E
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
11/47
Alanin A, Ala
Arginin R, Arg
Asparagin N, Asn
AcidAspartic D, AspCystein C, Cys
Glutamin Q, Gln
Acid glutamic E, GluGlycin G, Gly
Histidin H, His
Isoleucin I, Ile
Leucin L, Leu
Lysin K, Lys
Methionin M, Met
Phenylalanin F, PheProlin P, Pro
Serin S, Ser
Threonin T, ThrTryptophan W, Trp
Tyrosin Y, Tyr
Valin V, Val
- Tn thng dng v k hiu ca 20 a.a c trong protein
thin nhin.
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
12/47
2. Danh php IUPAC:
Acid + v tr -NH2 + amino + tn HC + oic
VD:
H3C COOH
CH3
NH2
Acid 3-aminobutanoicH3CCOOH
NH2
Acid 2-amino-3-methylpentanoic
Acid -aminobutanoic
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
13/47
ng Phn
CH3-CH2-CH-COOH
NH2
CH3-C-COOH
NH2
CH3
1. ng phn cu to:
+)ng phn v cu to mch carbon
+)ng phn v v tr nhm amino
VD: Amino acid C4H9NO2 c:
+) Hai ng phn do cu to mch carbon:
+) Ba ng phn v v tr nhm amino
CH3-CH-CH2-COOH
NH2
H2N-CH2-CH-COOH
CH3
CH2-CH2-CH2-COOH
NH2
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
14/47
2. ng phn quang hc+) Tt c cc a.a trong t nhin (tr glyxin) u c CEbt
i xng.+) Da vo cu hnh Fisher ca glyceraldehyd xc nh
cu trc lp th ca cc aminoacid.
HO OH
H3N+ +NH3
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
15/47
+) Tt c cc aminoacid trong t nhin u c cu hnh L-
VD:
C trong t nhin Khng c trong t nhin
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
16/47
+) Cu hnh tng i ca cc a.a c xc nh theo v
tr nhm amino.
COOH
H2N H
C2H5
H CH3
COOH
H NH2
C2H5
H CH3
DL COOH
HO H
CH3
H NH2
D
VD:
..\Bai Tap
\BTdaicuongaa.ppt
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
17/47
Phng php iu ch
I. Thy phn protein
Protein Hn hp -aminoacidacid hoc
base
1. Phngphp FischerR-CH-COOH
NH2+ C2H5OH
HCl kh R-CH-COOC2H5+NH3
OH -
R-CH-COOC2H5NH2
H2O
OH - (Ag2O)R-CH-COOH
NH2-aminoacid
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
18/47
2. Phngphp Darkin
Hn hpAminoacid
Alcol benzylic Amino acid 1 nhm
amin, 1 nhm carboxyl
Hn hp -Aminoacid
Cc phng tchphp thch hp
+) Mt s cc phng php tch -Aminoacid
- Dng nc kt tinh -Aminoacid t hoc khng tan trong nc
- Dng thuc th c bit pht hin v tch ring.
- Dng phng php trao i ion.
- Dng phng php sc k.
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
19/47
II. Phng php tng hp
1. Tng hp cc -Aminoacid1.1. it -halogeno acid(SN)
VD:
H = 65
70%
RCHCOOH
X
RCHCOO H4
H
RCHCOO-
H3+
NH3, d H2O/H+
H2O
NH3+
NH4Br2NH3+
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
20/47
1.2. it -ceto acid
R C COOH
O
R CH COOHNH
R C COOH
N NHR'
R CH COOH
NH
R C COOH
N OH
R CH COOH
NH
E-cetoacid
NH3
NaBH4
R'NHNH
H NOH
hydrazon
[H]
oxim E-aminoacid
[H]
VD:
H,
OCH3CHCO2H
NH2
CH3CCO2NH3, H2 Pd
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
21/47
1.3.TnghpStrecker(1850)
RCH
O1)NH3
2) HCN
3) H+, H2O
RCHCO2H
NH2
+) Bc 1:
+) Bc 2:
VD:
NH4Cl
NH2
NH2
1. H2O, HCl, to
2. OH-
NH3+
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
22/47
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
23/47
VD: Tng hp phenylalanin
NH NHCH3ONa
CH3OH
NHHBr
H2O, toH3N
+
NH3+
- CO2, to
H = 65%
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
24/47
XC (C 2C2 5)21)N-
2)Na C2 53) X
4) , 2 , heat
C C 2NH2
1.5.Tnghp t KaliPhthalimid(phngphp Gabriel)
- Hiu sut phn ng cao, sn phm d tinh ch
- C th thay th XCH(CO2C2H5)2bngX-R-CO2R
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
25/47
VD: Tng hp D,L-Phenylalanin
NH
O
O
1) KOH
2) BrCH(CO2C2H5)2
3)-OC2H5
NC(CO2C2H5)2
O
O
-
C6H5CH2Cl
NC(CO2C2H5)2
O
OCH2C6H5
1) H , H2O
2) OH-
C6H5CH2CHCO2H
NH2H = 84 85%
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
26/47
VD: Tng hp Glycin
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
27/47
2. Tng hp cc -Aminoacid
2.1. itacid-ethylenic
R CH CH COOH
acidE-ethylenic
ER CH CH COOH
NH
EF
F -aminoacid
NH3
to, p
2.2. italdehyd
R CO
HR CH CH COOH
NH
COOH
CH
COOH
+
NH3
/ROH+ H O + CO
..\Bai Tap\BTC-CHH.ppt
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
28/47
Tnh cht ha hc
R CH CO2-
NH+
E
R CH CO H
NH2
E
I. Tnh acid - base
Phn ng acid-base ni phn t to thnh ion lng cc
zwitterion (mui ni).
- Cht kt tinh c nhit nng chy cao.
- Khng tan trong dung mi phn cc, tan trong nc.
- Dung dch aminoacid trong nc c momen lng cc cao.
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
29/47
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
30/47
- Ti pHpKa2, aminoacid cho proton to anion.
Trong dung dch acid
pK1
pK2
Trong dung dch base
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
31/47
pH thpProton
pH caoanion
im ng in
- Mi trng acid: anion COO- (khng phi NH2) ng vai tr
base nhn proton H+ .
- Mi trng base: cation amonium NH3
+ (khng phi -COOH)
ng vai tr acid cho proton H+ .
- im ng in (pHi): l gi tr pH m ti nng in
lng cc l ln nht. pI.ppt
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
32/47
-Aa c mch HC (mch bn) l khng ion ho, c pI nm
trong khong 5-6
-Aa c mch HC (mch bn) l ion ho, c tnh acid, c pHinm trong khong 3,2-3,5.
-Aa c mch HC (mch bn) l ion ho, c tnh base, c pHinm trong khong 7,6-10,8
ng dng: S dng pHI tch cc aa (phng php in di).
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
33/47
..\Bai Tap\BT pI.ppt
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
34/47
II. Tnh cht ca nhm carboxyl
a a
To mui v nc
To mui phc ni vi cc cation kim loi nng.
1.Phn ng vi base
CuSO4R CH COOH
NH
+
H N
H
HC OO
Cu
OO C
H
HN CH R
R C
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
35/47
3. Phn ng vi PCl5
2. Phn ng to ester, xc tc acid v c
C C2
' C C '3
2
ClCl
VD:
= 89 92%
3
RH3N CH COClCl-
R
+
5H2N CH COOH + PCl + POCl
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
36/47
4. Phn ng loi nhm CO2:
II. Tnh cht ca nhm amino
1.Phn ng vi acid v c
- To mui vi acid v c thng thng
-C -COO
2
Cl -C -COO
Cl-
- To hydroxy acid vi acid O2
-C -COO
2
O2-C -COOO 2
enzymH2N CH COOH
R
H2N CH2
R
+ CO2
decarboxydaza
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
37/47
2.Phn ng alkyl ha.
H2N CH COOH
R
+ R'X H2N CH COOH X-
RR'
+
2N
H2N CH COOH
R
+
imin
R' C O CH COOH
R
NCR'
3. Phn ng to imin
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
38/47
4.Phn ng acyl ha.
VD:
NH3 CHC 2-
CH2CH(CH3)2
CH3CCl
R'C Cl N CHHH C HR
NH CH C H
RR'C- HClNa H
+
NHCHC 2H
CH2CH(CH3)2
CH3C
(CH3C )2
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
39/47
5. Phn ng vi Ninhydrin
Xanh tm = 570 nm;co che pu Ninhidrin.ppt
-A.a phn ng vi ninhydrin to phc mu xanh tm, cn gi l
mu tm Ruhemann, hp th nh sng ti = 570nm. Ring prolincho mu vng.
D: Phn ng ninhydrin c d pht hin vt vn tay ngi.
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
40/47
- Phn ng un nng ca cc amino acid
III. Phn ng c s tham gia ca c hai nhm carboxylv amino.
+) -aminoacid
NH
CH C
NH
C CH R
R
O
O
NH
CH CR
H
OH
O
C CH RHO
HN H
O
- 2H2O
to
+)F-aminoacid dicetopiperazin
R CH CH COOH
HNH2
R CH CH COOH- NH3
to
acidE-ethylenic
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
41/47
+)K, H, [,-aminoacid
NHC
CH CH2
CH2
O
R
OCCH2CH2CHR
OHHN H
-H2Oto
K-aminoacid K-lactamVD:
+)H-aminoacid
+)[-aminoacid
H-lactam
[-lactam
butyro lactam
NH
C
CH2
CH2
O
CH2- H2O
to
acidK-amino butyric
OCCH2CH2CH2OHHN H
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
42/47
III. Cc phn ng c bit ca mt s aminoacid.
1.A.a c cha nhn aryl (nhn thm, phn ng Xantoprotein)
- Phn ng ca aminoacid cha nhn aryl vi HNO3 c cho
mu vng do s nitro ha vng benzen.
2.A.a c cha lu hunh
- Phn ng ca cc aminoacid cha lu hunh vi Pb2+/OH-
cho kt ta PbS mu en.
CH2 CH COOH
NH2
HOHNO3
CH2 CH COOH
NH2
HO
O2N
- Sn phm khi cho thm kim vo chuyn thnh mu da cam.
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
43/47
3.A.a c cha nhn phenol (Phn ng Milon)
- Phn ng ca aminoacid cha nhn phenol vi dung dch
HgNO3 khi un si trong hn hp acid HNO3 v HNO2 cho
kt ta mu nu .
tyrosin: HO CH2 CH COOHNH2
4.A.a c cha vng imidazol (Phn ng Pauli)
-Acid diazobenzosunfonic phn ng vi aminoacid cha vngimidazol trong mi trng kim to hp cht azo c mu
anh o.
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
44/47
5.A.a c cha vng indol (Phn ng Roxenhen)- Cc aminoacid cha vng indol phn ng vi HCHO 0,1%,
c mt ca HgSO4 cho mu tm.
6. Phn ng di tc dng ca men.
tryptophan:
NH
NH2
COOHCHCH2
- Oxy ha cc a.a bng tc nhn oxy ha hoc enzym to thnh
ceto acid. Sau cetoacid b decacboxyl to thnh aldehyd.
R CH COOHNH2
R C COOHO
(O)
enzy + NH3
E-ami aci E-cet aci
R C COOH
O
-CO2
t+ CO2RCHO
..\Bai Tap\BTC-CHH.ppt
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
45/47
Amino acid khng phn cc
Amino acid trung tnh
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
46/47
Amino acid phn cc
Amino acid c tnh base Amino acid c tnh acid
8/8/2019 C22 A[1].A dai cuong
47/47