Chi duoi gãy mâm chày vietnamese

GAÕY MAÂM CHAØYGAÕY MAÂM CHAØY

Roslyn Eva RN. Mid. Graduate Certificate of Orthopaedics.

1


Maâm chaøy laø vuøng chòu taûi löïc cuûa cô theå.

Gaõy xöông vuøng naøy aûnh höôûng ñeán ñoä vöõng, cöû ñoäng vaø truïc cuûa khôùp goái.

2


Phaùt hieän sôùm vaø ñieàu trò thích hôïp laø yeáu toá quyeát ñònh giuùp giôùi haïn maát chöùc naêng vaø giaûm nguy cô beán chöùng.

3

GIAÛI PHAÃU HOÏC KHÔÙP GIAÛI PHAÃU HOÏC KHÔÙP GOÁIGOÁI

Gaõy maâm chaøy laø gaõy ñaàu treân xöông chaøy, phaïm maët khôùp.

Coù theå bò moät hoaëc caû hai maâm chaøy.

4

NGUYEÂN NHAÂNNGUYEÂN NHAÂN

Nguyeân nhaân thöôøng gaëp nhaát laø do tai naïn giao thoâng.

Chaán thöông coù theå laø tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp.

5

THAÊM KHAÙMTHAÊM KHAÙM

Thaêm khaùm laâm saøng ñaày ñuû.

Ñaùnh giaù moâ meàm xung quanh ñeå xaùc ñònh coù cheøn eùp khoang hay khoâng.

Khaùm thaàn kinh – maïch maùu ñaàu ñuû ñeå ñaùnh giaù toån thöông thaàn kinh – maïch maùu.

6

THAÊM KHAÙMTHAÊM KHAÙM

Khoaûng 50% gaõy kín maâm chaøy coù toån thöông suïn cheâm vaø daây chaèng cheùo.

7

CAÙC PHÖÔNG TIEÄN CHAÅN CAÙC PHÖÔNG TIEÄN CHAÅN ÑOAÙNÑOAÙN

X quang thöôøng qui tö theá thaúng, nghieâng vaø cheách.

Haàu heát toån thöông deå daøng ñöôïc phaùt hieän treân phim thaúng vaø nghieâng.

8


CT scan - giuùp quyeát ñònh ñöôøng moã thích hôïp nhaát.

- CT taùi taïo 3 chieàu xoaén oác cho hình aûnh thaät nhö toån thöông thöïc theå.

9


Coäng höôûng töø

- giuùp phaùt hieän caùc toån thöông xöông bò che laáp khoâng thaáy ñöôïc treân phim x quang thöôøng.

- Thaùm saùt chính xaùc chaán thöông cuûa suïn cheâm vaø daây chaèng.

10

XÖÛ TRÍ TÖÙC THÌXÖÛ TRÍ TÖÙC THÌ

RICE – Rest (baát ñoäng), Ice (chöôøm laïnh), Compression (baêng eùp)vaø Elevation (keâ chaân cao).

Ñaùnh giaù vaø ñieàu trò chaán thöông moâ meàm.

Caét loïc veát thöông hôû, toát nhaát neân thöïc hieän trong 8 giôø ñaàu.

11

XÖÛ TRÍ TÖÙC THÌXÖÛ TRÍ TÖÙC THÌ

Raïch caân giaûi eùp khoang khi coù daáu hieäu ñe doïa cheøn eùp khoang.

Raïch giaûi eùp caû 4 khoang neáu thaáy caàn thieát.

12

ÑIEÀU TRÒÑIEÀU TRÒ

Coù theå ñieàu trò baûo toàn hay phaãu thuaät.

Ñieàu trò baûo toàn thích hôïp cho gaõy vöõng, khoâng bieán daïng, ít di leäch, beänh nhaân giaø, loaõng xöông.

13

ÑIEÀU TRÒ BAÛO TOÀNÑIEÀU TRÒ BAÛO TOÀNBoät oáng Boät chöùc naêng –

Neïp goái ñoäng

14

CHÆ ÑÒNH PHAÃU CHÆ ÑÒNH PHAÃU THUAÄTTHUAÄT

Gaõy hôû.Gaõy keøm cheøn eùp khoang.Gaõy keøm toån thöông maïch maùu.Gaõy 2 maâm chaøy di leäch.Gaõy maâm chaøy trong di leäch.Gaõy khoâng vöõng.

15

ÑIEÀU TRÒ PHAÃU ÑIEÀU TRÒ PHAÃU THUAÄTTHUAÄT

KHX beân trong

◦ Baét vít.◦ Noäi soi hoå trôï.◦ Neïp.

16

ÑIEÀU TRÒ PHAÃU ÑIEÀU TRÒ PHAÃU THUAÄTTHUAÄT

Coá ñònh ngoaøiKeát hôïp caû 2 phöông

phaùpMuïc ñích laø taùi laäp ñoä

vöõng , söï thaúng truïc, khoâng caáp keânh maët khôùp vaø giöû ñöôïc taàm vaän ñoäng khôùp

17

HAÄU PHAÃUHAÄU PHAÃU

Taäp phuïc hoài taàm vaän ñoäng khôùpHaïn cheá cöû ñoäng cho ñeán khi veát thöông vaø

veát moã khoâ vaø laønhKhoâng chòu löïc chaân gaõy trong 12 tuaànNeïp goái ñoäng ñöôïc giöû ôû tö theá duoåi trong 6

tuaàn ñaàu6 tuaàn keá taäp co goái chuû ñoäng vaø duoåi goái

thuï ñoäng

18

BIEÁN CHÖÙNG SÔÙMBIEÁN CHÖÙNG SÔÙM

Cheøn eùp khoangToån thöông maïch maùuSöng vaø chaäm laønh veát thöôngNhieåm truøngThuyeân taéc tónh maïch saâuToån thöông thaàn kinh

19

BIEÁN CHÖÙNG MUOÄNBIEÁN CHÖÙNG MUOÄN

Cöùng goáiMaát vöõngVeïoLuùn xöông muoänCal leächThoaùi hoùa khôùp

20

CA LAÂM SAØNGCA LAÂM SAØNG

Beänh nhaân nam 33 tuoåi bò tai naïn xe gaén maùy

Ngaõ xe ôû cua queïo gaét vaø va ñaäp vaøo lan can kim loaïi ôû veä ñöôøng

21


Beänh nhaân bò gaõy hôû maâm chaøy (T) vôùi chaán thöông moâ meàm nhieàu

Khoâng coù toån thöông ñaùng keå naøo khaùc

22


Beänh nhaân ñöôïc caét loïc veát thöông sôùm vaø ñaët baát ñoäng ngoaøi trong 4 giôø ñaàu ñeán beänh vieän

23


4 ngaøy sau beänh nhaân ñöôïc moã laàn 2 ñeå keát hôïp xöông beân trong

24


Beänh nhaân ñöôïc ñaët neïp vít Zimmer vaø gheùp xöông nhaân taïo taêng cöôøng

25


Beänh nhaân ñöôïc cho naèm nghæ ngôi taïi giöôøng giöûa 2 laàn phaãu thuaät vaø 48 giôø sau ñoù

Sau ñoù beänh nhaân ñöôïc taäp ñi naïng khoâng chòu löïc chaân moã

26


Theo doõi daáu hieäu sinh toàn vaø söï toaøn veïn thaàn kinh – maïch maùu chi

Chaêm soùc chaân ñinh moãi ngaøy vôùi gaïc vaø coàn

27


Chích tænh maïch khaån caáp 1 lieàu Gentamycin trong laàn moã thöù hai

Tieâm Cephazolin 1gam 3 laàn moãi ngaøy trong suoát thôøi gian naèm vieän

28


Voâ caûm PCA (patient controlled analgesia) trong 7 ngaøy ñaàu, vôùi 1 gam Paracetamol moãi 6 giôø trong suoát thôøi gian naèm vieän

Gæam ñau uoáng sau ñoù:- Oxycodone SR 10mg 2 laàn moã ngaøy- Endone 5mg khi caàn

29


Sau phaãu thuaät laàn 2 14 ngaøy thaùo baát ñoäng ngoaøi

Beänh nhaân ñöôïc mang neïp Zimmer baát ñoäng vaø chæ cho pheùp chòu löïc 30% khi ñi

30


Bieán chöùng – thieáu maùu sau moã, ñöôïc ñieàu trò baèng khaåu phaàn aên giaøu saét(thòt ñoû vaø caûi xanh)vaø uoáng vieân saét boå sung

Beänh nhaân ñöôïc xuaát vieän sau 23 ngaøy vôùi söï chaêm soùc veát thöông cuûa y taù vaø phaûi tham gia chöông trình taäp phuïc hoài chöùc naêng

31


Beänh nhaân ñöôïc theo doõi ñònh kyø theo lòch ngoaïi truù vaø chuïp x quang kieåm tra

Beänh nhaân than phieàn coøn ñau vuøng gaõy xöông

X quang cho thaáy khoâng laønh xöông

32


Beänh nhaân ñöôïc cho nhaäp vieän ñeå phaãu thuaät laàn 3: moã naén keát hôïp xöông beân trong vôùi gheùp xöông taêng cöôøng sau 4 thaùng keå töø khi bò chaán thöông

33


Beänh nhaân ñöôïc mang neïp goái ñoäng, cho pheùp cöû ñoäng töø 0° - 90°.

Ñi vôùi naïng khoâng choáng chaân ñau

Xuaát vieän sau 3 ngaøy

34


Kieåm tra sau 12 thaùng veát thöông laønh toát

X quang cho thaáy hình aûnh moïc cal xöông vuøng gaõy

35


Beänh nhaân vaãn coøn ñau ôû goái, giaûm taàm vaän ñoäng khôùp

CT cho thaáy thieáu xöông ôû maâm chaàyCoù theå beänh nhaân seõ ñöôïc moã gheùp xöông

theâm

36


Ñaët caâu hoûi?

37

TAØI LIEÄU THAM KHAÛOTAØI LIEÄU THAM KHAÛO

Maher, A.B., Salmond S.W., Pellino T.A., (2002) Orthopaedic Nursing, (3rd edition)Saunders , Philadelphia.

eMedicine Orthopaedic Surgery – http://emedicine.medscape.com/article/1249872 Tibial Plateau Fractures.

38

http://emedicine.medscape.com/article/1249872

http://emedicine.medscape.com/article/1249872

Documents

Chi duoi gãy mâm chày vietnamese