CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ VÀ CÁC PHƯƠNG THỨC VẬN HÀNH CÁC CÔNG CỤ CHÍNH SÁCH TIỆN TỆ Ở NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM HIỆN NAY

8/7/2019 CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ VÀ CÁC PHƯƠNG THỨC VẬN HÀNH CÁC CÔNG CỤ CHÍNH SÁCH TIỆN TỆ Ở NGÂN HÀNG NHÀ …

http://slidepdf.com/reader/full/chinh-sach-tien-te-va-cac-phuong-thuc-van-hanh-cac-cong-cu 1/43

Låìi måí âáöu !

rong cäng cuäüc âäøi måïi hiãûn nay, trãn âáút næåïc taâang diãùn ra säi âäüng quaï trçnh phaït triãøn nãönkinh tãú haìng hoïa nhiãöu thaình pháön váûn âäüngtheo cå chãú thë træåìng coï sæû quaín lyï cuía Nhaì

næåïc theo âënh hæåïng Xaî häüi chuí nghéa. Âiãöu âoï âoìi hoíiphaíi nghiãn cæïu mäüt caïch coï hãû thäúng nhiãöu lénh væûchoaût âäüng kinh tãú theo cå chãú måïi, trong âoï mäüt lénhvæûc coï vë trê hãút sæïc quan troüng âæåüc coi laì huyãút maûch trong viãûc thuïc âáøy tàng træåíng kinh tãú nhanh vaìbãön væîng âoï laì lénh væûc Tiãön tãû - Ngán haìng.

TÅÍ næåïc ta, våïi tæ caïch laì thiãút chãú âáöu naîo cuía

toaìn bäü hãû thäúng taìi chênh vaì ngán haìng. Ngán haìngTrung æång laì cå quan chuí chäút, thiãút kãú vaì váûn haìnhcaïc cäng cuû Chênh saïch tiãön tãû phuûc vuû cho muûc tiãuâiãöu tiãút vé mä trong tæìng thåìi kyì. Kinh nghiãûm phaït triãøn kinh tãú cuía caïc næåïc âaî chè ra ràòng, mäùi bæåïcthàng tráöm cuía nãön kinh tãú âãöu coï nguyãn nhán sáu xagàõn liãön våïi Chênh saïch tiãön tãû vaì hoaût âäüng cuía Hãûûthäúng ngán haìng.

Våïi nháûn thæïc trãn, bàòng nhæîng kiãún thæïc tiãúpnháûn trong quaï trçnh hoüc táûp cuîng nhæ nghiãn cæïu thãmmäüt säú taìi liãûu coï liãn quan, Em âaî læûa choün vaì âi sáuvaìo phán têch âãö taìi: “CHÊNH SAÏCH TIÃÖN TÃÛ VAÌPHÆÅNG THÆÏC VÁÛN HAÌNH CAÏC CÄNG CUÛ CHÊNHSAÏCH TIÃÖN TÃÛ CUÍA NGÁN HAÌNG NHAÌ NÆÅÏC VIÃÛTNAM HIÃÛN NAY ” laìm âãö aïn män hoüc nàm 3 cuía mçnh.Âãö aïn gäöm 2 pháön chênh :

PHÁÖN 1. LYÏ LUÁÛN CHUNG VÃÖ CHÊNH SAÏCHTIÃÖN TÃÛ QUÄÚC GIAPHÁÖN 2. CHÊNH SAÏCH TIÃÖN TÃÛ CUÍA NGÁN HAÌNG

NHAÌ NÆÅÏC VIÃÛT NAM

Duì âaî cäú gàõng nhiãöu trãn cå såí näù læûc cuía baínthán cuîng nhæ sæû giuïp âåî táûn tçnh cuía Giaïo viãn hæåïngdáùn, ThS. Trënh Thë Trinh. Song, do âãö taìi laì mäüt váúnâãö låïn, trçnh âäü hiãøu biãút laûi coï haûn nãn âãö aïn cuîngkhoï traïnh khoíi nhæîng thiãúu soït, haûn chãú nháút âënh.

Kênh mong âæåüc sæû chè baío cuía tháöy cä vaì yï kiãúnâoïng goïp cuía caïc baûn âãø näüi dung âãö aïn âæåüc hoaìn t-hiãûn hån.



PHÁÖN 1. LYÏ LUÁÛN CHUNG VÃÖ CHÊNHSAÏCH TIÃÖN TÃÛ QUÄÚC GIAI. KHAÏI NIÃÛM VAÌ ÂÀÛC ÂIÃØM CUÍA CHÊNH SAÏCH

TIÃÖN TÃÛ

1. Khaïi niãûm vaì vai troì cuía CSTT

Chênh saïch tiãön tãû (CSTT) laì mäüt bäü pháûn trongtäøng thãø hãû thäúng Chênh saïch Kinh tãú cuía Nhaì næåïc,do Ngán haìng Trung Æång (NHTW) thæûc hiãûn âãø thæûchiãûn viãûc quaín lyï vé mä âäúi våïi nãön kinh tãú, nhàòm âaûttåïi nhæîng muûc tiãu kinh tãú - xaî häüi nháút âënh trongtæìng thåìi kyì nháút âënh.

Theo nghéa räüng: CSTT laì Chênh saïch âiãöu haình toaìnbäü khäúi læåüng tiãön trong nãön kinh tãú quäúc dán nhàòmtaïc âäüng âãún muûc tiãu cå baín laì äøn âënh tiãön tãû, giæî væîng sæïc mua cuía âäöng tiãön vaì äøn âënh giaï caí cuía

haìng hoïa.Theo nghéa thäng thæåìng: CSTT laì Chênh saïch quan tám

âãún khäúi læåüng tiãön cung æïng tàng thãm trong thåìi kyìtåïi phuì håüp våïi mæïc tàng træåíng kinh tãú dæû kiãún vaìchè säú laûm phaït nãúu coï.

Theo âiãöu 2 luáût NHNNVN: “CSTT quäúc gia laì mäüt bäüpháûn cuía Chênh saïch Kinh tãú - taìi chênh cuía Nhaì næåïcnhàòm äøn âënh giaï trë âäöng tiãön, kiãöm chãú laûm phaït,

goïp pháön thuïc âáøy phaït triãøn kinh tãú - xaî häüi, baíoddamr quäúc phoìng an ninh vaì náng cao âåìi säúng nhán dán.

Nhaì næåïc quaín lyï thäúng nháút moüi hoaût âäüng cuíaNgán haìng, coï chênh saïch âãø âäüng viãn caïc nguäön læûctrong næåïc laì chênh, tranh thuí täúi âa nguäön læûc ngoaìinæåïc, phaït huy sæïc maûnh täøng håüp cuía caïc thaìnhpháön kinh tãú, âaím baío vai troì chuí âaûo vaì chuí læûc cuíacaïc täø chæïc tên duûng nhaì næåïc trong lénh væûc tiãön tãûvaì hoaût âäüng ngán haìng, giæî væîng âënh hæåïng Xaî häüichuí nghiaî, chuí quyãön quäúc gia, måí räüng håüp taïc vaì häüinháûp quäïc tãú, âaïp æïng nhu cáöu phaït triãøn kinh tãú - xaî



häüi, goïp pháön thæûc hiãûn cäng nghiãûp hoïa, hiãûn âaûihoïa âáút næåïc.”

CSTT coï mäüt vai troì cæûc kyì quan troüng, thãø hiãûn åí viãûc noï coï nhiãûm vuû taïc âäüng vaì nhiãöu hæåïng taûo ra

âáöu tæ, tiãút kiãûm vaì äøn âënh tiãön tãû, giaï caí. Qua âoï goïp pháön quan troüng vaìo sæû thaình cäng hay tháút baûicuía caí nãön kinh tãú. Trãn cå såí 4 muûc tiãu kinh tãú vé mä,mäüt CSTT âæåüc âaïnh giaï laì hoaìn haío nãúu:

Täúc âäü laûm phaït: 1% - 3%. Tàng træåíng kinh tãú: 3% - 5%. Tháút nghiãûp khoaín 4% täøng lao âäüng. Säú dæ trong caïn cán thanh toaïn quäúc tãú

chiãúm 2% - 3% trãn GDP.



2. Hçnh thæïc vaì âäúi tæåüng quaín lyï

Chênh saïch tiãön tãû coï 2 hçnh thæïc thãø hiãûn cå baínsau:

CSTT nåïi loíng: cung tiãön tãû tråí nãn däöi daìo, thæìathaíi nhàòm khuyãún khêch âáöu tæ, måí räüng saín xuáút,taûo cäng àn viãûc laìm vaì chäúng suy thoaïi.

CSTT thàõc chàût: nãön kinh tãú tråí nãn âàõt âoí, khoï khàn do læång cung tiãön bë haûn chãú nhàòm haûn chãú âáöutæ, kçm haîm sæû phaït triãøn “quaï noïng” cuía nãön kinh tãúvaì chäúng laûm phaït...

Âäúi tæåüng quaín lyï cuía CSTT : chênh laì khäúi tiãön.Theo quan niãûm tiãön tãû cuía cå chãú thë træåìng thç tuìy

theo muûc âêch khaïc nhau maì phán chia tiãön theo nhiãöuphæång thæïc, tiãu chuáøn khaïc nhau.

Theo chæïc nàng læu thäng, tiãön âæåüc thãø hiãûn åí khäúi tiãön màût (M) do NHTW phaït haình gäöm: tiãön màûttrong dán cæ, trong caïc täø chæïc kinh tãú vaì phi kinh tãúcuìng våïi tiãön màût täön quyî taûi quyî tên duûng, kho baûc,quyî âiãöu haình nghiãûp vuû, quyî dæû træî cuía NHTW.

Theo chæïc nàng læu thäng vaì phæång tiãûn thanhtoaïn, tiãön âæåüc xaïc âënh laì khäúi tiãön M1 = M + nhæîng

khoaín tiãön gåíi khäng kyì haûn bàòng baín tãû. Theo chæïc nàng læu thäng thanh toaïn vaì cáút træî thç

tiãön tãû thãø hiãûn bàòng khäúi tiãön M2 = M1 + nhæîngkhoaín tiãön gåíi coï kyì haûn bàòng baín tãû.

Våïi täøng säú tên duûng thç biãøu hiãûn dæåïi khäúitiãön M3 = M2 + nhæîng cäng cuû taìi chênh khaïc.

Dæûa trãn viãûc càn cæï vaìo muûc tiãuâiãöu tiãút trongchênh saïch kinh tãú cuîng nhæ càn cæï vaìo khaí nàng âiãöu

tiãút cuía NHTW, åí Viãût Nam âaî choün khäúi tiãön M2 laì âäúitæåüng quaín lyï cuía CSTT vç M2 äøn âënh hån.

II. MUÛC TIÃU CUÍA CHÊNH SAÏCH TIÃÖN TÃÛ

Coï Trãn täøng thãø, muûc tiãu cuía Chênh saïch tiãön tãûlaì âiãöu tiãút. Hay noïi khaïc hån, muûc tiãu cuía NHTW coï thãø quy thaình hai nhoïm laì: Muûc tiãu tiãön tãû vaì Muûc tiãukinh tãú.

1. Muûc tiãu tiãön tãû (muûc tiãu træûc tiãúp )

Vãö phæång diãûn tiãön tãû, coï 4 muûc tiãu maì Chênhsaïch tiãön tãû mong muäún âaût tåïi laì: âiãöu hoìa khäúi tiãön



tãû, kiãøm soaït täøng säú thanh toaïn bàòng tiãön, baío vãûgiaï trë quäúc näüi cuía âäöng tiãön vaì äøn âënh giaï trë quäúcngoaûi cuía âäöng tiãön.





aính hæåíng maûnh meî âãún váût giaï khäng phaíi chè coï khäúi tiãön (M) maì coìn caí täúc âäü læu haình tiãön tãû (V)næía. Hay noïi caïch khaïc, kiãøm soaït täøng säú thanh toaïnbàòng tiãön chênh laì kiãøm soaït âäü låïn cuía tiãön tãû maì coï tênh tåïi täúc âäü læu thäng cuía tiãön (V) âãø tæì âoï xaïc âënh

mæïc cung tiãön phuì håüp.Nhæng viãûc kieím soaït M.V. laì ráút khoï båíi vç tuìy

thuäüc vaìo caïch haình âäüng cuía caïc chuí thãø kinh tãú riãngbiãût trong sæí duûng tiãön tãû. Noï tuìy thuäüc vaìo niãöm tincuía nhæîng ngæåìi naìy âäúi våïi giaï trë tiãön tãû, sæû tiãnliãûu cuía hoü vãö thåìi cå kinh tãú, nhæîng cå häüi laìm àn sinhlåìi, khuynh hæåïng tiãu xaìi cuía dán chuïng, loìng tin vaìochênh saïch kinh tãú cuía Nhaì næåïc...Ngoaìi ra noï coìn phuûthuäüc vaìo khaí nàng thanh toaïn cuía ngán haìng, trçnh âäü

kyí thuáût cäng nghãû ngán haìng, mæïc âäü tin tæåíng cuíadán chuïng âäúi våïi ngán haìng.

Åí ínhæîng næåïc cäng nghiãûp phaït triãøn, caïc tiãûn êchngán haìng âæåüc sæí duûng räüng raîi, caïc chuí thãø kinh tãúquen duìng seïc trong thanh toaïn..vç váûy NHTW kiãøm soaïtsäú chi traí cuía toaìn xaî häüi qua hãû thäúng ngán haìngbàòng caïch tênh täøng giaï trë seïc âæa âi giao hoaïn taûiNHTW vaì theo doîi biãún chuyãøn cuía noï. Coìn åí næåïc ta,viãûc duìng seïc vaì caïc phæång tiãûn thanh toaïn khaïc qua

ngán haìng coìn êt thäng duûng, duìng tiãön màût âãø chi traí laì phäø biãún cho nãn coï mäüt khäúi tiãön màût ráút låïn læuthäng bãn ngoaìi hãû thäúng ngán haìng, væåüt qua táömkiãøm soaït cuía NHTW. Âoï laì âáöu mäúi gáy báút äøn chonãön kinh tãú mäüt caïc âäüt biãún. Âoï cuîng laì lyï do cáön thuhuït læåüng tiãön trong tay dán cæ vaìo hãû thäúng ngán haìngdæåïi hçnh thæïc tiãön gåíi khäng kyì haûn vaì duìng seïc âãøthanh toaïn, mäüt yãúu täú cáön thiãút âãø cho viãûc thæûc thiChênh saïch tiãön tãû âæåüc hæîu hiãûu.

1.3 Baío vãû giaï trë quäúc näüi cuía âäöng tiãön :Giaï trë quäúc näüi cuía âäöng tiãön laì sæïc mua cuía noï

âäúi våïi haìng hoïa vaì dëch vuû trong næåïc. Sæïc mua cuíaâäöng tiãön biãún âäøi ngæåüc chiãöu våïi váût giaï. Khi mæïcváût giaï chung gia tàng, sæïc mua cuía âäöng tiãön giaím vaìngæåüc laûi. Do âoï, baío vãû giaï trë quäúc näüi cuía âäöngtiãön cuîng chênh laì baío vãû sæïc mua cuía âäöng tiãön quäúcnäüi. Muäún váûy, Chênh saïch tiãön tãû phaíi baío âaím âæåücmæïc giaï chung äøn âënh, nghéa laì phaíi kiãøm soaït laûm

phaït åí mäüt tyí lãû væìa phaíi.



Sæû äún âënh cuía váût giaï laì âiãöu cáön thiãút âãø moüingæåìi âæåüc an tám, tin tæåíng trong viãûc tênh toaïn cängviãûc âáöu tæ, vç âáöu tæ laì cuäüc tênh toaïn láu daìi. Váûy,cáön coï sæû äøn âënh láu daìi måïi khuyãún khêch sæïc âáöutæ.

Trong træåìng håüp khäng duy trç âæåüc sæû äøn âënh,mäüt mæïc váût giaï gia tàng hàòng nàm åí mæïc 2 hay 3% laìmæïc gia tàng thuáûn låüi cho sæû phaït triãøn maì Chênh saïchtiãön tãû coï thãø cháúp nháûn âæåüc. Leî táút nhiãn, mäütChênh saïch tiãön tãû coï thãø taïc âäüng tåïi sæû gia tàng nàngsuáút trong hoaût âäüng saín xuáút cuía caïc chuí thãø kinh tãúváøn laì âiãöu mong moíi.

1.4 Âaím baío giaï trë quäúc ngoaûi cuía âäöng tiãön :

Giaï trë quäúc ngoaûi cuía âäöng tiãön thãø hiãûn thängqua tyí giaï häúi âoaïi. Sæû biãún âäüng cuía tyí giaí häúi âoaïicoï aính hæåíng ráút låïn âãún hoaût âäüng kinh tãú trongnæåïc tuìy theo mæïc âäü hæåïng ngoaûi cuía nãön kinh tiãöntãû. Traïi laûi, moüi biãún chuyãøn vãö tiãön tãû cuîng taïcâäüng tåïi mäúi tæång quan giæîa tiãön tãû trong næåïc vaìtiãön tãû næåïc ngoaìi... Chênh vç váûy, Chênh saïch tiãön tãûphaíi chuï troüng âãún viãûc baío âaím vaì äøn âënh giaï trëquäúc ngoaûi cuía âäöng tiãön trong næåïc.

Tyí giaï häúi âoaïi chëu sæû taïc âäüng maûnh cuía khäúidæû træî ngoaûi häúi, thë træåìng vaì chênh saïch häúi âoaïi,tçnh hçnh giaï caí trong næåïc... do âoï, mäüt Chênh saïch tiãöntãû nhàòm äøn âënh kinh tãú trong næåïc cáön phaíi âi âäi våïinhæîng biãûn phaïp nhàòm äøn âënh tyí giaï häúi âoaïi. Coï nhiãöu biãûn phaïp nhæ kiãøm soaït laûm phaït, tàng cung tiãönâãø tàng træåíng kinh tãú, xaïc âënh lénh væûc âáöu tæ æutiãn ...

2. Muûc tiãu kinh tãú (muûc tiãu giaïn tiãúp)

Chênh saïch tiãön tãû coìn nhàòm âãún mäüt muûc âêch xahån, âoï laì muûc tiãu kinh tãú, Muûc tiãu kinh tãú gäöm coï haiâiãøm chênh sau âáy :

Tàng træåíng kinh tã,ú trong âoï coï muûc tiãu âaût âãúnmæïc nhán duûng cao.

Giaím thiãøu nhæîng thàng tráöm trong chu chuyãøn kinhtãú.

2.1 Muûc tiãu tàng træåíng kinh tãú

Hiãûn nay, coï nhiãöu quan âiãøm khaïc nhau vãö vai troìcuía tiãön tãû âäúi våïi tàng træåíng kinh tãú. Tuy coï nhieìu yï



kiãún khaïc nhau vãö chi tiãút nhæng váùn xaïc âënh âæåücquan âiãøm chung vãö taïc âäüng cuía laîi suáút vaì säú cáöutäøng håüp cuía khäúi tiãön tãû trãn mæïc tàng træåíng âoï.Taïc âäüng âoï thäng qua hai ngoî :

Khi khäúi tiãön tãû M tàng, noïi chung coï taïc duûng laìmgiaím laîi suáút, khuyãún khêch âáöu tæ, laìm cho täøng saínpháøm xaî häüi cuîng tàng. Nãúu tyí lãû gia tàng cuía täøng saínpháøm xaî häüi låïn hån nhëp gia tàng dán säú seî coï tàngtræåíng kinh tãú.

Màût khaïc, sæû gia tàng khäúi tiãön tãû âæa âãún taïcduûng laìm tàng säú cáöu täøng håüp : caïc thaình pháön dáncæ coï tiãön nhiãöu hån seî tiãu thuû nhiãöu hån vaì maîi læûctrãn thë træåìng tàng giuïp giaíi quyãút haìng täön âoüng, laìmcho caïc doanh nghiãûp gia tàng saín xuáút, haìng hoïa læuthäng phán phäúi våïi nhëp âiãûu räün rëp hån. Âãún mäüt luïcnaìo âoï doanh nghiãûp cuîng phaíi gia tàng thãm viãûc muasàõm maïy moïc, thiãút bë, nhaì xæåíng... Caí hai sæïc cáöu vãösaín pháøm tiãu duìng vaì vãö saín pháøm âáöu tæ âãöu tàng,tæì âoï täøng saín pháøm xaî häüi cuîng tàng. Nãúu mæïc giatàng âoï låïn hån nhëp gia tàng dán säú seî coï tàng træåíngkinh tãú.

Trong caí hai træåìng håüp âãöu coï sæû gia tàng nhánduûng, vç nhán cäng, tæ baín, kyí thuáût cäng nghãû laì bayãúu täú quan troüng quyãút âënh säú læåüng saín xuáút,trong âoï yãúu täú nhán cäng âæåüc tàng lãn træåïc khi xênghiãûp gia tàng saín xuáút. Âäúi våïi xê nghiãûp quaín lyï coï hiãûu quaí, viãûc tuyãøn duûng thãm nhán cäng chè xaîy ra khisäú nhán læûc hiãûn hæîu âæåüc táûn duûng.

Nhæ váûy, muäún âaût âæåüc muûc tiãu tàng træåíng kinhtãú, ngoaìi viãûc gia tàng khäúi tiãön tãû trong Chênh saïchtiãön tãû cáön coï nhæîng biãûn phaïp âáøy maûnh âáöu tæsaín xuáút âãø thám duûng nhán cäng.

2.2 Giaím thiãøu nhæîng thàng tráöm trong chu chuyãønkinh tãú

Våïi nhæîng taïc âäüng cuía caïc cäng cuû Chênh saïch tiãöntãû coï thãø ruït ngàõn chu kyì vaì thay âäøi nhæîng nhæåücâiãøm cuía chu kyì kinh tãú. Sæû tàng træåíng kinh tãú báútcæï næåïc naìo cuîng khäng thãø keïo daìi maîi. Lyï do cå baínlaì säú cáöu duì tiãúp tuûc gia tàng nhæng säú cung khäng thãøâaïp æïng maîi âæåüc. Noï bë haûn chãú båíi nhiãöu yãúu täú,

âaïng kãø træåïc tiãn laì nhán cäng. Khi nãön kinh tãú tàngtræåíng liãn tuûc âãún mäüt luïc naìo âoï nhán cäng khanhiãúm, haûn chãú mæïc gia tàng saín xuáút. Âoï laì chæa kãø



nguyãn liãûu cuîng coï thãø khan hiãúm. Sæû khan hiãúm cuíayãúu täú nhán cäng, nhiãn liãûu laìm tàng phê täøn saín xuáút,náng cao giaï thaình vaì giaï baïn trãn thë træåìng.

Vaìo thåìi âiãøm naìy, nãúu khäúi læåüng tiãön tãû tiãúp

tuûc gia tàng maì khäng thãø kiãöm chãú, säú cáöu tàngmaûnh, háûu quaí táút yãúu laìm tàng váût giaï, tçnh traûnglaûm phaït ngaìy caìng tráöm troüng hån. Tçnh hçnh âoï buäücphaíi giaím båït khäúi tiãön tãû, tæì âoï laìm giaím säú cáöu,laìm giaím khuynh hæåïng tiãu thuû cuía dán cæ. Hoaût âäüngkinh tãú råi vaìo tçnh traûng ngæng trãû. Træåïc tçnh hçnh âoï,caïc nhaì saín xuáút haìng hoïa baïn cháûm laûi, têch luîy haìngtäön kho nhiãöu, giaím læång, tháûm chê sa thaíi cäng nhán,dáøn âãún tháút nghiãûp... tçnh traûng suy thoaïi kinh tãú lanräüng.

Âãø chàûn âæïng suy thoaïi, NHTW seî phaíi thi haình chênhsaïch baình træåïng khäúi tiãön tãû, khuyãún khêch caïc ngánhaìng cho vay âãø náng säú cáöu lãn, nhu cáöu âáöu tæ tàng...nhæîng sæû kiãûn âoï âæa nãön kinh tãú tæì giai âoaûn suythoaïi sang giai âoaûn phuûc hæng âãø tæì âoï coï thãø chuyãønsang giai âoaûn tàng træåíng maûnh.

III. PHÆÅNG THÆÏC VÁÛN HAÌNH CAÏC CÄNG CUÛCUÍA CSTT

Âãø kiãún thiãút Chênh saïch tiãön tãû, NHTW phaíi váûnduûng nhæîng cäng cuû âàût biãût cuía noï, ngæåìi ta goüi âoï laì “cäng cuû cuía Chênh saïch tiãön tãû”. Cäng cuû laì nhæîngphæång tiãûn cuû thãø cuía hoaût âäüng. Pháön låïn caïc cängcuû hoaût âäüng âãöu coï thãø âæåüc sæí duûng hoàûc vçmuûc âêch âiãöu hoìa toaìn bäü caïc luäöng tiãön tãû, hoaûtâäüng tiãön tãû vaì giaï caí hoàûc âãø âiãöu haình mäüt säúchênh saïch chung. Mäüt cäng cuû Chênh saïch tiãön tãû âæåücxem laì hæîu êch nãúu cäng cuû âoï coï tênh linh hoaût vaìmang laûi hiãûu quaí, tæïc laì cäng cuû naìy coï thãø thay âäøikhi cáön thiãút, thæåìng xuyãn hay khäng thæåìng xuyãn våïimæïc tàng giaím khäúi tiãön låïn hay nhoí tuìy thuäüc vaìomuûc tiãu cuía NHTW âaî âãö ra.

Phæång thæïc váûn haình caïc cäng cuû Chênh saïch tiãöntãû cuía NHTW thæåìng âæåüc thæûc hiãûn âãø âiãöu haìnhcaïc NHTG vaì thë træåìng tiãön tãû, thæï hai laì nhàòm xæí lyï mäúi quan hãû âäúi våïi khu væûc taìi chênh tiãön tãû âäúingoaûi.

1. Váûn duûng âäúi våïi caïc NHTG vaì thë træåìng tiãön tãû



Coï táút caí 7 cäng cuû maì NHTW coï thãø váûn duûng, âoï laì : Dæû træî bàõt buäüc, taïi chiãút kháúu, thë træåìng tiãöntãû måí, kiãøm soaït tên duûng choün loüc, laîi suáút tiãön gåíi,kiãøm soaït tên duûng taìi tråü Thë træåìng Chæïng khoaïn vaìkiãøm soaït tên duûng tiãu duìng. Chuïng ta seî láön læåüt âi

sáu phán têch tæìng cäng cuû mäüt.1.1 Thay âäøi dæû træî bàõt buäüc âäúi våïi Ngán haìng

trung gian

NHTW âæåüc giao quyãön bàõt buäüc caïc NHTG phaíi kyï gåíi taûi NHTW mäüt pháön cuía täøng säú tiãön gåíi maì hoünháûn âæåüc tæì dán cæ vaì caïc thaình pháön kinh tãú thaomäüt tyí lãû nháút âënh. Pháön kyï gåíi bàõt buäüc âoï goüi laìdæû træî bàõt buäüc. NHTW áún âënh mäüt tyí lãû bao nhiãutuìy theo tçnh hçnh, muûc âêch laì âãø giåïi haûn khaí nàng chovay cuía NHTM, traïnh træåìng håüp ngán haìng naìy ham kiãúmlåüi nhuáûn bàòng caïch cho vay quaï mæïc, coï thãø gáy haûitåïi quyãön låüi cuía ngæåìi kyï gåíi tiãön åí ngán haìng. Ngoaìira, noï coìn laì phæång tiãûn âãø NHTW coï thãm quyãön læûcâiãöu khiãøn hãû thäúng ngán haìng, taûo nãn mäúi quan hãûlãû thuäüc cuía NHTM âäúi våïi NHTW. Khaí nàng cho vay cuíaNHTM bë haûn chãú buäüc hoü phaíi âi vay laûi åí NHTW. NHTWlaì ngæåìi cho vay sau cuìng cuía moüi ngán haìng vaì laì cæïutinh cuía hoü trong nhæîng træåìng håüp kháøn cáúp nhæ tçnh

traûng âäöng loaût ruït tiãön gåíi cuía cäng chuïng.Vãö nguyãn tàõc, khi áún âënh mäüt mæïc dæû træî bàõt

buäüc åí mæïc tháúp, NHTW muäún khuyãún khêch caïc NHTGmåí räüng mæïc cho vay cuía hoü, tæïc muäún baình træåïngkhäúi tiãön tãû. Ngæåüc laûi, khi náng cao tyí lãû dæû træî bàõtbuäüc, NHTW muäún giåïi haûn khaí nàng cho vay cuía caïcNHTG, baïo hiãûu mäüt Chênh saïch tiãön tãû thàõc chàût; tæìâoï aính hæåíng âãún doanh thu låüi nhuáûn cuía caïc ngánhaìng, âáy laì váún âãö hãút sæïc nhaûy caím vaì luän âæåüc

quan tám cuía NHTW.Chênh vç váûy mäüt sæû gia tàng DTBB âoìi hoíi phaíi

nguyãn cæïu træåïc sæïc chëu âæûng cuía NHTG âäúi våïi mæïcdæû træî måïi seî ban haình. Coï thãø váûn duûng mæïc DTBBcho loaûi tiãön gæíi khäng kyì haûn vaì mäüt mæïc dæû træî tháúp hån cho loaûi tiãön gæíi tiãút kiãûm vaì tiãön gæíi coï kyìhaûn hoàûc mäüt tyí lãû DTBB tháúp hån cho ngán haìng hoaûtâäüng åí khu væûc näng thän...

Nhçn chung, DTBB laì cäng cuû mang tênh cháút haình

chênh cuía NHTW nhàòm âiãöu tiãút mæïc cung tiãön cuíaNHTM cho nãön kinh tãú thäng qua hãû säú nhán tiãön tãû.



Mæïc dæû træî do luáût phaïp quy âënh theo âoï NHTM phaíigåíi tiãön vaìo mäüt taìi khoaín khäng laîi åí NHTW. Dæû træî bàõt buäüc laì biãûn phaïp kiãøm soaït cung æïng tiãön tãûchæï khäng phaíi laì caïch âãø cho tiãön äøn âënh. Noï coï yï nghéa to låïn âãø âiãöu hoìa cung cáöu trãn thë træåìng tiãön

tãû, thæûc hiãûn yãu cáöu cuía Chênh saïch tiãön tãû.1.2 Thay âäøi âiãöu kiãûn vaì laîi suáút chiãút kháúu

Taïi chiãút kháúu laì phæång thæïc âãø NHTW âæa tiãönvaìo læu thäng, thæûc hiãûn vai troì laì ngæåìi cho vay cuäúicuìng. Thäng qua viãûc taïi chiãút kháúu, NHTW âaî taûo cå såí âáöu tiãn thuïc âáøy hãû thäúng NHTM thæûc hiãûn vai troìtaûo tiãön âäöng thåìi khai thäng thanh toaïn.

Âäúi våïi NHTM, leî säúng cuía hoü laì nháûn tiãön gåíi cuía

moüi giåïi vaì cho vay pháön låïn tiãön gåíi âoï âãø thu laîi. Tuynhiãn, khäng phaíi luïc naìo hoaût âäüng ngán haìng cuîng diãønra thuáûn låüi. Coï nhæîng luïc ngæåìi gåíi tiãön âãún ruït tiãönquaï nhiãöu (theo chu kyì kinh tãú ), ngán haìng dãø råi vaìotçnh traûnh thiãúu khaí nàng chi traí. Chênh vaìo nhæîng luïc“ngaìn cán treo såüi toïc” âoï, NHTM tçm âãún sæû giuïp âåí cuía NHTW, ngæåìi cho vay cuäúi cuìng coï khaí nàng vä biãn,khäng bao giåì bë phaï saín.

NHTW cáúp tên duûng cho caïc NHTG qua nhiãöu hçnh

thæïc. Hçnh thæïc thäng duûng vaì cäø âiãøn laì chiãút kháúucaïc thæång phiãúu cuía NHTG hoàûc taïi chiãút kháúu nãúuNHTG âaî chiãút kháúu træåïc âoï. Khi nháûn chiãút kháúu haytaïi chiãút kháúu, NHTW laìm tàng khäúi tiãön tãû. Âoï laì hçnhthæïc taûo tiãön âæåüc caïc nhaì kinh tãú xem laì laình maûnhvç noï coï khaí nàng tæû thanh toaïn... Våïi viãûc náng caohoàûc giaím mæïc laîi suáút chiãút kháúu NHTW coï thãøkhuyãún khêch giaím hoàûc tàng mæïc cung æïng tên duûngcuía NHTM âäúi våïi nãön kinh tã,ú âäöng thåìi qua âoï cuînggiaím hoàûc tàng mæïc cung æïng tiãön tãû.

Chênh saïch chiãút kháúu coìn laì cäng cuû âënh hæåïngtên duûng. Nãúu muäún kêch thêch xuáút kháøu, NHTW seî chotaïi chiãút kháúu træåïc hãút caïc thæång phiãúu xuáút kháøuhoàûc náng haûn mæïc taïi chiãút kháúu âäúi våïi caïc thæångphiãúu âoï. Ngoaìi ra, NHTW coìn thæûc hiãûn chiãút kháúutrong nhæîng træåìng håüp: giuïp NHTG âiãöu chènh dæû træî bàõt buäüc bë thiãúu huût, giuïp NHTG thæûc hiãûn tên duûngtheo muìa, caïc NHTG naìo thiãúu huût thanh khoaín (vç nhæîngnghiãûp vuû cho vay tæång âäúi daìi haûn) âãø khuyãún khêch

phaït triãøn.1.3 Chênh saïch thë træåìng måí (Open Market Operations)



Chênh saïch thë træåìng måí (OMO) laì viãûc NHTW muabaïn giáúy tåì coï giaï våïi muûc âêch taïc âäüng tåïi thë træåìngtiãön tãû, âiãöu hoìa vãö cung vaì cáöu vãö giáúy tåì coï giaï,gáy aính hæåíng âãún khäúi dæû træî cuía caïc NHTM taûiNHTW, tæì âoï taïc âäüng âãún khaí nàng cung cáúp tên duûng

cuía caïc ngán haìng naìy.Thë træåìng måí laì mäüt trong nhæîng cæía ngoî âãø

NHTW phaït haình tiãön vaìo guäöng maïy kinh tãú hoàûc ruïtbåït khäúi tiãön læu thäng trong âoï, bàòng caïch mua hay baïnnhæîng traïi phiãúu, bàòng nhæîng nghiãûp vuû goüi laì“nghiãûp vuû thë træåìng måí” (open market operations). Nãúunhæ chênh saïch chiãút kháúu coï taïc âäüng täøng håüp vaì coï nhæîng haûn chãú taûm thåìi thç Chênh saïch thë træåìng måí laì cäng cuû taïc âäüng nhanh vaì linh hoaût. Khi mua baïn

giáúy tåì coï giaï våïi viãûc quy âënh mæïc giaï coï låüi, NHTWmuäún taïc âäüng tåïi nguäön väún cuía caïc NHTM åí NHTW vaìdo âoï taïc âäüng tåïi mæïc cho vay cuía caïc NHTM âäúi våïinãön kinh tãú vaì dán cæ.

Trãn thë træåìng måí, NHTW chuí yãúu mua baïn traïiphiãúu cuía Chênh phuí. Bàòng caïch naìy, NHTW tàng khäúidæû træî cuía NHTG, vç ngán haìng naìy cáön dæû træî nãnâem baïn traïi phiãúu hoàûc baïn traïi phiãúu våïi laîi suáúttháúp âãø cho vay sinh låüi nhiãöu hån. Khi dæû træî cuía ngán

haìng thàûng dæ, thê duû tàng thãm 1, NHTW coï thãø måí räüng khaí nàng cho vay gáúp 4 hoàûc 5 láön tuìy theo mæïcDTBB, vç pháön dæû træî tàng thãm coï taïc duûng nhæ pháöntiãön gåíi åí ngán haìng naìy. Thãm vaìo âoï, coìn coï taïc duûngcuía viãûc NHTW mua traïi phiãúu cuía Chênh phuí våïi giaï caohån, laîi suáút haû xuäúng kêch thêch giåïi doanh nghiãûp âivay, tæïc laì tàng thãm cuía khäúi tiãön tãû.

Ngæåüc laûi khi muäún giaím bàõt khäúi tiãön tãû NHTWbaïn traïi phiãúu chênh phuí trãn thë træåìng måí cho báút cæï

ai muäún mua, ngán haìng doanh nghiãûp hoàûc caï nhán.Háûu quaí laì dæû træî cuía NHTG taûi NHTW giaím xuäúng,khaí nàng cho vay cuía NHTG bë thu heûp, nháút laì khi tiãönmua traïi phiãúu chênh phuí do caï nhán hay doanh nghiãûpmua vaì traí bàòng chi phiãúu tiãön gæíi khäng kyì haûn giaím,laìm giaím thiãøu khäúi tiãön tãû.

Nhæ váûy, Sæû phaït triãøn cuía thë træåìng taìi chênh noïichung vaì cuía hãû thäúng ngán haìng noïi riãng âaî taûo âiãöukiãûn cho NHTW caïc næåïc coï thãø âiãöu haình chênh saïchtiãön tãû cuía mçnh mäüt caïch linh hoaût vaì chuí âäüng hån,âaïp æïng sæû váûn âäüng ngaìy caìng nhanh choïng cuíaluäöng väún læu chuyãøn trong nãön kinh tãú. Våïi Thë træåìng



måí, NHTG coï thãø tçm cho mçnh nguäön taìi tråü cáön thiãútvåïi nhæîng thuí tuûc nhanh goün. Cho nãn hoaût âäüng cuíathë træåìng måí ngaìy caìng quan troüng hån, laìm giaím båïthoaût âäüng taïi chiãút kháúu. Qua thë tråìng naìy, NHTW coï thãø taïc âäüng âãún viãûc tàng giaím khäúi tiãön tãû mäüt

caïch træûc tiãúp âäúi våïi ngán haìng.1.4 Kiãøm soaït tên duûng coï choün loüc (Selective Credit

Controls)

Ba cäng cuû váûn duûng âãø thæûc thi Chênh saïch tiãöntãû kãø trãn coï taïc duûng täøng quaït laì kiãøm soaït khäúilæåüng cho vay cuía ngán haìng, mæïc laîi suáút vaì khäúi tiãöntãû noïi chung. Nhæng NHTG coìn thoaíi maïi åí chäø laì muäúncho ai vay tuìy sæû xeït âoaïn cuía mçnh. Âiãöu âoï coï nghéa laìba cäng cuû nãu trãn chæa aính hæåíng âãún cå cáúu tênduûng maì NHTG cáúp cho khaïch haìng. Nãúu khäng aïp duûngchênh saïch kiãøm soaït tên duûng “choün loüc”, NHTG seî chèhæåïng tên duûng vaìo nhæîng ngaình kinh doanh låïn, cho xênghiãûp næåïc ngoaìi vay hoàûc cho vay âãø mua baïn chæïngkhoaïn, êt chuï troüng âãún nhæîng ngaình hoaût âäüng coï låüiêch xaî häüi nhiãöu hån nhæ xáy dæûng nhaì cæía, doanhnghiãûp nhoí...

Mäüt chênh saïch kiãøm soaït tên duûng choün loüc seî giåïihaûn mæïc tên duûng täúi âa cáúp cho nhæîng ngaình maì Nhaìnæåïc khäng æu tiãn phaït triãøn næîa, ngæåüc laûi æu âaîinhæîng ngaình hoaût âäüng naìo âæåüc xem nhæ æu tiãn,cáön yãøm tråü tên duûng maûnh hån. Vê duû nhæ xáy cáútnhaì, doanh nghiãûp nhoí, hay coï sæû phán biãût âãø æu tiãnphaït triãøn nhæîng vuìng laînh thäø âàûc biãût so våïi nhæîngngaình khaïc. Viãûc yãøm tråü tên duûng æu âaîi våïi mäüt laîisuáút æu âaîi laì mäüt âoìn báøy giuïp thæûc hiãûn chênh saïchkinh tãú cuía Nhaì næåïc.

Chênh saïch naìy muäún âaût muûc tiãu cuía noï cáön nángcao cháút læåüng kiãøm soaït vaì thanh tra NHTG, cháútlæåüng âoï tuìy thuäüc trçnh âäü nghiãûp vuû chuyãn män cuíaâäüi nguî caïn bäü vaì âaûo âæïc liãm khiãút cuía hoü.

1.5 Thæûc hiãûn chênh saïch laîi suáút

Laîi suáút laì mäüt cäng cuû quan troüng âàûc biãût trongtay NHNN âãø haûch âënh vaì âiãöu haình chênh saïch tiãöntãû. Laîi suáút laì váún âãö hãút sæïc nhaûy caím trong nãönkinh tãú, noï taïc âäüng âãún moüi kháu cuía quaï trçnh saín

xuáút kinh doanh, têch luyî tiãu duìng, tiãút kiãûm vaì âáöutæ... Kinh nghiãûm cho tháúy vai troì quan troüng cuía cå chãúâiãöu haình laîi suáút âäúi våïi muûc tiãu äøn dënh vaì phaït



triãøn thë træåìng taìi chênh tiãön tãû, thuïc âáøy saín xuáútkinh doanh vaì tàng træåíng kinh tãú.

Chênh saïch laîi suáút coï thãø bao gäöm tiãön vay vaì tiãöngåíi ngán haìng. Thäng thæåìng, chênh saïch laîi suáút tiãön gåíi

vaì tiãön vay biãún âäüng cuìng chiãöu, nghéa laì caí hai mæïclaîi suáút âoï âãöu tàng lãn hay giaím xuäúng: khi tàng laîi suáúttiãön gåíi lãn, laîi suáút cho vay cuîng âæåüc náng lãn vaìngæåüc laûi tuìy theo chênh saïch cuía NHTW.

Caïc chênh saïch laîi suáút maì ngán haìng caïc næåïc cuîngnhæ Viãût Nam âaî tæìng aïp duûng laì: chênh saïch laîi suáúttráön, laîi suáút saìn, chênh saïch chãnh lãûch laîi suáút, chênhsaïch laîi suáút cå baín, laîi suáút thoía thuáûn, tæû do hoïa laîisuáút... Caïc mæïc vaì cå cáúu laîi suáút cáön hæåïng âãún caïcmuûc tiãu sau :

Khuyãún khêch têch luîy vaì sæû trung gian taìi chênh. Hæåïng caïc nguäön taìi chênh vaìo hoaût âäüng coï tyí

suáút låüi nhuáûn cao nháút. Âiãöu chènh cå cáúu thåìi haûn cuía caïc luäöng taìi

chênh, coï nghéa laì phán âënh väún ngàõn haûn vaì väún daìihaûn.

Cho pheïp caïc täø chæïc taìi chênh coï sæû chãnh lãûchlaîi suáút thêch håüp âãø buì âàõp chi phê hoaût âäüng vaì coï

laîi.Dæûa vaìo chênh saïch laîi suáút maì caïc NHTG tuìy thuäüc

vaìo tæìng thåìi kyì vaì muûc tiãu cuía Chênh saïch tiãön tãûmaì NHTW âãö ra caïc chênh saïch laîi suáút phuì håüp nhàòmâiãöu tiãút hoaût âäüng tên duûng cuía NHTG, tæì âoï seî taïcâäüng âãún mæïc täøng mæïc cung tiãön trong læu thäng.

1.6 ÁÚn âënh mäüt biãn væûc bàõt buäüc trong cho vay

Aïp duûng âäúi våïi viãûc kinh doanh trãn thë træåìngchæïng khoaïn. Trong kinh doanh chæïng khoaïn, ngæåìi âáöutæ thæåìng sæí duûng väún tên duûng do ngán haìng cungcáúp. Nhaì næåïc hay NHTW quy âënh mäüt giåïi haûn tiãönmàût phaíi traí trong kinh doanh chæïng khoaïn goüi laì biãnvæûc. Khi biãn væûc måí räüng thç hoaût âäüng tên duûng seî bë thu heûp vaì ngæåüc laûi.

Å ínhæîng næåïc cäng nghiãûp phaït triãøn, thë træåìngchæïng khoaïn hoaût âäüng ráút räün rëp, caïc NHTM thæåìngtaìi tråü caïc nghiãûp vuû mua cäø phiãúu vaì traïi phiãúu theothãø thæïc thiãúu chëu: trong âoï ngæåìi mua chi traí tiãön ngaymäüt pháön trë giaï mua, säú coìn laûi thç nåü ngæåìi trunggian giaï khoaïn. Ngæåìi naìy giæî chæïng khoaïn laìm váût thãú



cháúp vaì duìng noï vay laûi åí NHTM, säú tiãön traí ngay goüilaì “biãn væûc”.

Å ínhæîng næåïc coìn âang phaït triãøn hoàûc chæa coï thëtræåìng chæïng khoaïn, ngæåìi ta coï thãø aïp duûng thãø thæïc

naìy håi khaïc bàòng caïch áún âënh tyí lãû cho vay aïp duûngcho saín xuáút, kinh doanh cao hay tháúp tuìy theo tçnh hçnh.Nãúu muäún baình træåïng khäúi tiãön tãû, tyí lãû cho vay trãnväún læu âäüng hay trãn trëo giaï lä haìng thãú cháúp cao.Ngæåüc laûi khi muäún haûn chãú tên duûng NHTM. NHTW áúnâënh tyí lãû cho vay tháût tháúp, laìm nhæ váûy laì âãø buäüccaïc âån vë phaíi tung haìng täön kho ra baïn, khäng giæî haìnglaûi âãø chåì giaï lãn. Vaì nhæ váûy nghiãûp vuû naìy giäúngchênh saïch kiãøm soaït tên duûng coï choün loüc aïp duûng chotæìng ngaình hoaût âäüng.

1.7 Kiãøm soaït tên duûng tiãu duìng

Å ícaïc næåïc cäng nghiãûp phaït triãøn, thæåìng ngæåìi tahay khuyãún khêch tiãu duìng bàòng nhiãöu caïch, chàóng haûnnhæ baïn traí goïp. Nhæng trong nhiãöu træåìng håüp nháút laìtrong tçnh traûng chiãún tranh, NHTW coï quyãön quy âënhmæïc traí tiãön ngay cao hay tháúp âäúi våïi nhæîng nghiãûpvuû baïn haìng tiãu duìng traí goïp hay mua nhaì traí goïp, âãøhaûn chãú hay khuyãún khiïch caïc nghiãûp vuû naìy. NHTWcuîng coï thãø ruït ngàõn thåìi haûn thiãúu chëu bàòng caïchtàng thãm tiãön traí goïp hàòng thaïng.

Å ínæåïc ta, thãø thæïc mua baïn naìy êt thäng duûngnhæng cuîng âãö cáûp tåïi, khi nãön saín suáút âãún giai âoaûnsaín xuáút nhiãöu thç thãø thæïc baïn haìng traí goïp ráút phäøbiãún vaì NHTW seî tháúy luïc naìo cáön aïp duûng sæû canthiãûp cuía mçnh.

Caïc cäng cuû âãø thæûc thi Chênh saïch tiãön tãû trãn âáychè liãn quan âãún hai âáöu mäúi quan hãû cuía NHTW våïi

NHTG vaì våïi thë træåìng tiãön tãû.2. Váûn duûng âäúi våïi khu væûc taìi chênh tiãön tãû âäúi

ngoaûi

Ngán Haìng Trung æång thæåìng âæåüc giao phoï nhiãûmvuû giao dëch våïi khu væûc taìi chênh tiãön tãû næåïc ngoaìi,tæïc laì våïi NHTW khaïc, caïc cå quan taìi chênh tiãön tãû, tênduûng quäúc tãú... vaì thæûc hiãûn quaín lyï ngoaûi häúi, thæûchiãûn nhæîng nghiãûp vuû liãn quan tåïi caïn cán thanh toaïnquäúc tãú, täø chæïc vaì âiãöu tiãút thë træåìng häúi âoaïi trong

næåïc, giao dëch mua baïn ngoaûi häúi trãn thë træåìng quäúc



tãú nhàòm baío vãû giaï trë quäúc ngoaûi cuía âäöng tiãön tãûquäúc gia. Caïc chênh saïch âæa ra bao gäöm:

2.1 Dæû træî ngoaûi häúi

Âæåüc sæí duûng âãø âiãöu chènh tyí giaï häúi âoaïi theo

muûc tiãu cuía Chênh saïch tiãön tãû. Mäùi næåïc âãöu coï khäúi dæû træí ngoaûi häúi, låïn hay nhoí tuìy theo khaí nàngcuía nãön kinh tãú næåïc âoï coï thãø taûo láûp âæåüc nhiãöuhay êt. Noï laì kãút quaí cuía täøng säú thu vaì chi ngoaûi tãû(kãø caí vaìng) cuía mäüt næåïc trong mäüt thåìi haûn nháútâënh, thæåìng laì mäüt nàm. Dæû træî ngoaûi häúi tàng khi thulåïn hån chi báút kãø thu chi ngoaûi häúi vç lyï do gç. Âiãöu âoï coï âæåüc khi ngán haìng trung æång mua baïn ngoaûi häúi.Ngán haìng trung æång mua ngoaûi häúi, khäúi tiãön tãû tàngthãm; ngæåüc laûi khi baïn ngoaûi häúi khäúi tiãön tãû giaím,nãúu nhæîng yãúu täú khaïc khäng thay âäøi.Noïi chung, dæûtræî ngoaûi häúi âæåüc thaình láûp laì do :

Do têch luîy cuía NHTW, nguäön quyî dæû træî cuía Ngánsaïch Nhaì næåïc.

Pháön tràm tyí lãû ngoaûi tãû cuía caïc âån vë, täø chæïccoï thu nháûp ngoaûi tãû phaíi baïn laûi cho Ngán haìng trungæång.

Sæû biãún chuyãøn trong Dæû træî ngoaûi häúi tuìy thuäüc

vaìo hai yãúu täú chênh laì Thë træåìng häúi âoaïi vaì Chênhsaïch häúi âoaïi maì ta seî xem xeït tiãúp sau âáy :

2.2 Thiãút láûp vaì âiãöu tiãút hoaût âäüng cuía thëtræåìng ngoaûi häúi

Thë træåìng häúi âoaïi laì nåi mua baïn ngoaûi tãû. Thëtræåìng häúi âoaïi taûo âiãöu kiãûn mäi træåìng âãø viãûc muabaïn giao dëch trao dëch trao ngoaûi häúi diãøn ra mäüt caïchthuáûn låüi dãø daìng. Trong mäüt næåïc maì thë træåìng häúiâoaïi täø chæïc quaï âån så, thë træåìng häúi âoaïi khäng täø

chæïc seî baình træåïng maûnh meî, khiãún cho NHTW chàóngnhæîng khäng têch luîy âæåüc dæû træî ngoaûi häúi, maì cuîngkhäng chuí âäüng âæåüc nguäön cung æïng tiãön tãû cho caïchoaût âäüng saín xuáút kinh doanh. Caïc âån vë naìy khi coï nhucáöu ngoaûi tãû laûi âi mua ngoaûi tãû träi näøi trãn thë thëtræåìng khäng täø chæïc bàòng læåüng tiãön âäöng trongnæåïc maì háûu quaí cuäúi cuìng laì säú læåüng tiãön näüi âëalåïn luán chuyãøn ngoaìi hãû thäúng Ngán haìng: mäüt yãúu täúlaìm tàng aïp læûc vay tiãön Ngán haìng âãø bäø sung nguäön

väún læu âäüng vaì NHTM laûi thiãúu tiãön. Tæì âoï aïp læûctrãn nhu cáöu phaït haình tiãön seî gia tàng.



Thë træåìng häúi âoaïi coï täø chæïc hoaìn haío hay khängcoìn tuìy thuäüc vaìo chênh saïch häúi âoïi (âaïp æïng chênhsaïch kinh tãú måí cæía tåïi mæïc âäü naìo...)

2.3 Chênh caïch ngoaûi häúi

Táûp håüp táút caí nhæîng quy chãú, chênh saïch, âiãöukiãûn, yãu cáöu vãö quaín lyï ngoaûi häúi. Trãn cå såí âoï maìâaím baío cho moüi cäng cuû liãn quan âãún ngoaûi häúi hoaûtâäüng coï hiãûu quaí.

Âäúi våïi Viãût Nam, nguyãn tàõc laì aïp duûng chênh saïchngoaûi häúi coï quaín lyï chàût. Theo âoï, táút caí caïc täøchæïc, caïc caï nhán coï ngoaûi tãû âãöu phaíi baïn cho ngánhaìng âæåüc pheïp kinh doanh ngoaûi häúi, khi coï nhu cáöu thçmua ngoaûi tãû taûi ngán haìng. Caïc täø chæïc thç coï thãø

mua ngoaûi tãû taûi thë træåìng häúi âoaïi trong næåïc.Nhæng trong thæûc tãú, caïc täø chæïc caï nhán laûi coï

thãø mua baïn ngoaûi tãû träi näøi ngoaìi nhæîng nåi chè âënhtrãn, màûc dáöu bë cáúm âoaïn. Chênh vç váûy mäüt læåünglåïn ngoaûi tãû âang læu haình bãn ngoaìi hãû thäúng ngánhaìng.

Laûi næîa, chuïng ta âang täø chæïc thë træåìng mua baïnngoaûi tãû våïi tyí giaï dæûa trãn cå såí cung cáöu thë træåìng,âäöng thåìi váùn duy trç mäüt cå chãú tiãön gåíi bàòng ngoaûi

tãû trong hãû thäúng ngán haìng âãø räöi nháûn láúy hãútnhæîng ruíi ro khäng âaïng coï. Coï mäüt nghëch lyï laì: Trongkhi chuïng ta âang khuyãún khêch thu huït ngoaûi tãû vaìotrong næåïc âãø âáöu tæ phaït triãøn kinh tãú, nhæng våïi cåchãú vaì caïch laìm cuía ta, chuïng ta phaíi âem ngoaûi tãû ragåíi åí næåïc ngoaìi, vä tçnh âaî laìm låüi cho nhæîng næåïc coï ngoaûi tãû âoï !

Toïm laûi, mäüt chênh saïch ngoaûi häúi âäüc quyãön, quaï cæïng nhàõc seî khäng traïnh khoíi nhæîng càng thàóng nhæ

trãn. Âoï laì âiãøm cáön læu yï khi thiãút láûp mäüt thë træåìnghäúi âoaïi coï täø chæïc våïi nhæîng quy âënh sao cho uyãønchuyãøn thêch håüp våïi tçnh hçnh thæûc tãú trong næåïc maìkhäng caín tråí saín xuáút kinh doanh.

2.4 Tyí giaï häúi âoaïi (häúi suáút)

Tyí giaï häúi âoaïi laì âoìn báøy âiãöu tiãút cung cáöu ngoaûitãû, cuîng laì âoìn báøy kinh tãú taïc âäüng maûnh âãún caïchoaût âäüng saín suáút kinh doanh, xuáút kháøu, nháûp kháøutrong næåïc. Viãûc hçnh thaình tyí giaï häúi âoaïi phaíi theo cåchãú thë træåìng coï sæû âiãöu tiãút cuía Nhaì næåïc trong



mäüt giai âoaûn nháút âënh tuìy theo âiãöu kiãûn, âàûc âiãømcuía tæìng thåìi kyì.

Mäüt tyí giaï häúi âoaïi quaï tháúp (tæïc âäöng baín tãû coï giaï trë tàng lãn so våïi ngoaûi tãû) coï taïc duûng khuyãún

khêch nháûp kháøu, gáy báút låüi cho xuáút kháøu vç haìngxuáút kháøu tæång âäúi âàõt, khoï baïn ra næåïc ngoaìi, tæïc laìgáy tråí ngaûi cho ngaình saín xuáút trong næåïc hæåïng vãöxuáút kháøu, báút låüi cho viãûc chuyãøn dëch ngoaûi tãû tæìnæåïc ngoaìi vaìo trong næåïc, khäúi læåüng dæû træî ngoaûihäúi seî bë xoïi moìn. Ngæåüc laûi, mäüt tyí giaï häúi âoaïi caoseî coï taïc âäüng báút låüi cho nháûp kháøu, khuyãún khêchxuáút kháøu vç laìm cho haìng nháûp kháøu âàõt hån, haìngxuáút kháøu reí hån, dãø caûnh tranh trãn thëo træåìng quäúctãú, dãø tçm âæåüc thë træåìng hån. Do âoï, nhæîng ngaình

saín xuáút coï nguyãn liãûu nháûp kháøu hay thay thãø haìngnháûp kháøu gàûp tråí ngaûi trong khi ngaình saín xuáút haìngcho thë træåìng næåïc ngoaìi thuáûn låüi hån, læåüng ngoaûitãû coï khuynh hæåïng chuyãøn vaìo trong næåïc khaï hån,khäúi dæû træí ngoaûi tãû coï cå häüi gia tàng.

Trong caïc træåìng håüp trãn, NHTW can thiãûp âãø giæî cho tyí giaï häúi âoaïi khäng thàng tráöm quaï âaïng, laìm dëubåït nhæîng tçnh traûng báút äøn âënh cuía nãön kinh tãú trongnæåïc. NHTW can thiãûp trãn thë træåìng häúi âoaïi bàòng

caïch tham gia mua hay baïn ngoaûi tãû âãø duy trç tyí giaï häúi âoaïi biãún âäøi trong mäüt biãn væûc khäng quaï låïn,nhåì âoï chãú ngæû båït taïc âäüng âäúi våïi nãön kinh tãú trongnæåïc. Khi giaï ngoaûi tãû lãn cao, NHTW âæa ngoaûi tãû rabaïn âãø laìm cháûm båït nhëp tàng giaï ngoaûi tãû. Dé nhiãn,chè laìm âæåüc âiãöu âoï khi dæû træî ngoaûi coìn åí mæïc âäütæång âäúi khaí quan. Ngæåüc laûi, khi giaï ngoaûi tãû xuäúngquaï tháúp, NHTW duìng tiãön trong næåïc mua ngoaûi tãû vaìoâãø duy trç mäüt biãn væûc biãún âäøi êt taïc âäüng maûnh

âäúi våïi sinh hoaût kinh tãú trong næåïc nháút laì âãø taïi taûokhäúi dæû træî ngoaûi tãû âaî bë thiãúu huût.



PHÁÖN 2. CHÊNH SAÏCH TIÃÖN TÃÛ CUÍA NHNNVIÃÛT NAM

A . TÇNH HÇNH VÁÛN HAÌNH CAÏC CÄNG CUÛCHÊNH SAÏCH TIÃÖN TÃÛ

CUÍA NHNN VIÃÛT NAM HIÃÛN NAY

I. MUÛC TIÃU CHIÃÚN LÆÅÜC

Muûc tiãu chiãún læåüc theo tinh tháön Nghë quyãút Âaûihäüi Âaíng toaìn quäúc láön thæï IX laì : “Thæûc thi Chênh saïchtiãön tãû goïp pháön äøn âënh kinh tãú vi mä, kiãøm soaït laûmphaït, thuïc âáøy saín suáút tiãu duìng, kêch thêch âáöu tæphaït triãøn. Sæí duûng linh hoaût caïc cäng cuû chênh saïchtiãön tãû nhæ tyí giaï, laîi suáút, nghiãûp vuû thë træåìng måí...theo nguyãn tàõc thë træåìng. Náng dáön vaì tiãún tåïi thæûchiãûn âáöy âuí tênh chuyãøn âäøi cuía âäng Viãût Nam... hçnhthaình mäi træåìng minh baûch, laình maûnh vaì bçnh âàóngcho hoaût âäüng cuía hãû thäúng Ngán haìng... “

II. CAÏC CÄNG CUÛ ÂIÃÖU HAÌNH CSTT HIÃÛN NAY

Muûc âiïch cuía Chênh saïch tiãön tãû laì âiãöu tiãút læåüngtiãön trong læu thäng, sæû âiãöu tiãút naìy thãø hiãûn qua haihæåïng: måí räüng vaì thàõc chàûc tiãön tãû. Viãûc âiãöu tiãútlæåüng cung tiãön nhæ thãú naìo âãø cho nãön kinh tãú phaïttriãøn mäüt caïch nhëp nhaìng luän laì váún âãö nan giaíi cuía

caïc quäúc gia, thiãúu hay thæìa tiãön luän coï taïc duûng tiãucæûc cuía noï. Tuy nhiãn, trong thæûc tãú âiãöu haình CSTTtuìy vaìo tæìng thåìi kyì phaït triãøn kinh tãú, tuìy vaìo hoaìncaính cuû thãø cuía Kinh tãú - xaî häüi maì sæí duûng CSTTthàõt chàût hay måí räüng tiãön tãû. Âáy cuîng laì váún âãönhaûy caím âäúi våïi caïc nhaì âiãöu haình CSTT. Âãø laìmâæåüc âiãöu naìy, NHTW phaíi sæí duûng haìng loaût caïc cängcuû nhæ: dæû træî bàõt buäüc, laîi suáút, tyí giaï häúi âoaïi, taïicáúp väún, nghiãûp vuû thë træåìng måí. Å í næåïc ta trongthåìi gian qua, NHNN âaî thãø hiãûn vai troì cuía mçnh trongviãûc thæûc thi CSTT, âæåüc thãø hiãûn thäng qua viãûc sæí duûng caïc cäng cuû nhæ sau:



1. Cäng cuû laîi suáút

Laîi suáút laì mäüt cäng cuû quan troüng âàûc biãût trongtay NHNN âãø haûch âënh vaì âiãöu haình Chênh saïch tiãöntãû. Laîi suáút laì váún âãö hãút sæïc nhaûy caím trong nãön

kinh tãú, noï taïc âäüng âãún moüi kháu cuía quaï trçnh saínxuáút kinh doanh, têch luyî tiãu duìng, tiãút kiãûm vaì âáöutæ... Kinh nghiãûm quäúc tãú vaì thæûc tiãøn næåïc ta trongnhiãöu nàm âäøi måïi cho tháúy vai troì quan troüng cuía cåchãú âiãöu haình laîi suáút âäúi våïi muûc tiãu äøn âënh vaìphaït triãøn thë træåìng taìi chênh tiãön tãû, thuïc âáøy saínxuáút kinh doanh vaì tàng træåíng kinh tãú.

Tháût váûy, cuìng våïi tiãún trçnh âäøi måïi, âiãöu haìnhCSTT, viãûc âiãöu haình laîi suáút cuía NHNN âaî khäng ngæìnghoaìn thiãûn. Tæì viãûc NHNN bàõt âáöu chuyãøn sang thæûchiãûn chênh saïch laîi suáút thæûc dæång tæì chãú âäü laîisuáút ám nàm 1992, tæìng bæåïc xoaï boí bao cáúp qua laîisuáút, âaïnh dáúu bæåïc khåíi âáöu cho thæûc hiãûn muûc tiãutæû do hoïa laîi suáút. Tæì cå chãú tráön laîi suáút thæûc hiãûntæì nàm 1996, NHNN âaî chuyãøn sang âiãöu haình theo laîisuáút cå baín nàm 2000, thæûc hiãûn tæû do hoïa laîi suáút chovay ngoaûi tãû tæì thaïng 6/2001 vaì thæûc hiãûn cå chãú laîisuáút thoía thuáûn giæîa täø chæïc tên duûng (TCTD) våïikhaïch haìng tæì thaïng 6/2002.

Âiãøm khaïc biãût vaì näüi dung âäøi måïi chuí yãúu cuía cåchãú âiãöu haình laîi suáút cå baín khaïc våïi caïc cå chãú laîisuáút træåïc âoï kãø caí cå chãú laîi suáút tráön gáön âáyâæåüc coi laì coï nhiãöu tênh æu viãûc hån, âoï laì viãûc xaïcâënh mäüt mæïc laîi suáút dæûa vaìo quan hãû cung cáöu väúntên duûng trãn thë træåìng, thäng qua viãûc tênh toaïn bçnhquán caïc mæïc laîi suáút huy âäüng vaì cho vay cuía mäüt säúNHTM âæåüc choün laìm âaûi diãûn, âäöng thåìi coï tham khaíocán nhàõc thãm laîi suáút thë træåìng liãn ngán haìng, laîi suáút

thë træåìng måí, laîi suáút âáúu tháöu traïi phiãúu kho baûc vaìmäüt säú chè tiãu mæïc tàng træåíng kinh tãú, chè säú laûmphaït, tyí giaï...mæïc laîi suáút naìy âæåüc cäng bäú laìm cå såí cho caïc täø chæïc tên duûng thæûc hiãûn cho vay. Roî raìng laìnãúu nhæ caïc cå chãú laîi suáút træåïc âoï chuí yãúu âæåücâiãöu haình theo yï thæïc chuí quan aïp âàût haình chênh thçvåïi cå chãú laîi suáút naìy âaî thæûc hiãûn mäüt bæåïc âäøimåïi cå baín laì NHNN âaî âiãöu haình laîi suáút theo tên hiãûuthë træåìng chuï troüng âãún cung cáöu väún tên duûng vaìmuûc tiãu cuía Chênh saïch tiãön tãû.



Âiãöu âaïng ghi nháûn laì quaï trçnh âäøi måïi âiãöu haìnhlaîi suáút âaî âæåüc NHNN thæûc hiãûn theo hæåïng tiãún tåïimuûc tiãu tæû do hoïa våïi nhæîng bæåïc âi tháûn troüng phuìhåüp våïi xu hæåïng phaït triãøn cuía Thë træåìng tiãön tãû,khaí nàng kiãøm soaït tiãön tãû cuía NHNN vaì mæïc âäü häüi

nháûp cuía kinh tãú Viãût Nam vaìo Thë træåìng taìi chênh khuvæûc vaì thãú giåïi. Viãûc thæûc hiãûn cå chãú laîi suáút thoíathuáûn giæîa TCTD va khaïch haìng âaî taûo âiãöu kiãûn chocaïc quan hãû tên duûng, laîi suáút phaït triãøn, thuïc âáøycaûnh tranh laình maûnh giæîa caïc TCTD.

Váún âãö näøi báût trong caí nàm 2002 laì laîi suáút diãùnbiãún traïi chiãöu nhau, trong khi laîi suáút ngoaûi tãû giaímxuäúng thç laîi suáút näüi tãû tàng lãn. Træåïc yãu cáöu khaïchquan cuía thæûc tiãùn, tæì ngaìy 1/6/2002 NHNN quyãút âënh

chuyãøn sang cå chãú laîi suáút thoaí thuáûn Âäöng Viãût Namcuía caïc täø chæïc tên duûng âäúi våïi khaïch haìng. Theo âoï caïc täø chæïc tên duûng âæåüc chuí âäüng thoaí thuáûn laîisuáút âäúi våïi khaïch haìng trãn cå såí cung cáöu väún, laîisuáút cå baín do NHNN cäng bäú chè coï tênh cháút tham khaío.Tuy nhiãn NHNN váùn tiãúp tuûc âiãöu haình vaì thæûc hiãûnlaîi suáút taïi chiãút kháúu vaì laîi suáút taïi cáúp väún âäúi våïicaïc täø chæïc tên duûng. Nãúu nhæ laîi suáút huy âäüng väúncao nháút cuía caïc täø chæïc tên duûng trong caïc thaïng âáöu

nàm 2002 chè dæìng åí mæïc 0,6% /thaïng, laîi suáút cho vaybçnh quán 0,7% /thaïng thç tæì thaïng 6 vaì âàûc biãût tæìthaïng 8/2002 vaì 9/2002 âaî tàng lãn cao. Laîi suáút huyâäüngväún cao nháút cuía nhiãöu NHTM lãn tåïi 0,7% tháûmchê 0,72%, cao nháút trong voìng 3 nàm gáön qua. Ngay caí Ngán Haìng Ngoaûi Thæång Viãût Nam vaì Ngán Haìng CängThæång Viãût Nam luän coï thãú maûnh vãö huy âäüng väún,coï laîi suáút tiãön gæíi tháúp, thæåìng xuyãn baïn buän väúnvaì chi phäúi trãn thë træåìng tiãön tãû nhæng tæì thaïng 8 vaì9/2002 tung ra chiãún dëch huy âäüng väún bàòng caïc kyì

phiãúu vaì traïi phiãúu lãn tåïi 8% - 8,2%/nàm. Tçnh hçnh âoï âaî thæûc sæû cho tháúy sæû säi âäüng cuía thë træåìng väún.Âiãöu naìy træåïc hãút do nhu cáöu väún cuía nãön kinh tãútàng lãn, tiãúp theo laì do sæû phaït triãøn cuía thë træåìngbáút âäüng saín vaì cuäúi cuìng laì do nhiãöu täø chæïc phingán haìng tham gia caûnh tranh têch cæûc trãn thë træåìngväún nhæ hoaût âäüng cuía Trung tám giao dëch Chæïngkhoaïn taûi Thaình Phäú Häö Chê Minh, caïc Cäng ty baío hiãøm,Quyî âáöu tæ, Cäng ty taìi chênh, Cäng ty cho thuã taìi chênh,

Cäng ty dëch vuû tiãút kiãûm bæu âiãûn... laìm cho caïc NHTMkhäng coìn âäüc quyãön trãn thë træåìng väún nhæ træåïc âáynæîa.



Nhæ váûy, qua gáön 20 nàm âäøi måïi, cå chãú laîi suáútcuía NHNN âaî âæåüc hoaûch âënh theo hæåïng têch cæûc nåïiloíng, tæìng bæåïc hæåïng tåïi tæû do hoaï, phuì håüp våïi âiãöukiãûn kinh tãú xaî häüi trong næåïc, mæïc âäü häüi nháûp cuíanãön kinh tãú næåïc ta våïi thë træåìng taìi chênh khu væûc vaì

thãú giåïi. Cå chãú âiãöu haình laîi suáút ngaìy caìng tråí nãnlinh hoaût hån, baïm theo cung cáöu väún thë træåìng, dáöndáön måí räüng quyãön chuí âäüng xaïc âënh laîi suáút kinhdoanh cho caïc täø chæïc taìi chênh âãø tàng khaí nàng caûnhtranh nhæng váùn âaím baío sæû kiãøm soaït vaì âiãöu haìnhcuía NHNN âäúi våïi laîi suáút trãn thë træåìng tiãön tãû.

2. Cäng cuû tyí giaï häúi âoaïi

Våïi hiãûp âënh thæång maûi Viãût Myî vaì nhæîng näüidung trong cam kãút AFTA lénh væûc ngán haìng Viãût Namâang tæìng bæåïc xoaï boí nhæîng khaïc biãût trong trongchênh saïch giæîa caïc NHVN vaì ngán haìng næåïc ngoaìi. Vçváûy chênh saïch ngoaûi häúi, tyí giaï, Viãût Nam cuîng cáönphaíi coï nhæîng bæåïc thay âäøi phuì håüp.

Âãø thæûc hiãûn muûc tiãu duy trç tàng træåíng kinh tãú åí mæïc äøn âënh 7-9%/nàm, Viãût Nam cáön coï nhæîng chênhsaïch kinh tãú noïi chung vaì nhæîng chênh saïch tyí giaï noïiriãng håüp lyï, äøn âënh taûo mäi træåìng thuáûn låüi nhàòmthu huït väún âáöu tæ næåïc ngoaìi goïp pháön quan troüng choquaï trçnh cäng nghiãûp hoïa, hiãûn âaûi hoaï âáút næåïc, duytrç tyí giaï häúi âoaïi phuì håüp våïi quan hãû cung cáöu trãn thëtræåìng âäöng thåìi khäng ngæìng náng cao uy tên cuía ÂäöngViãût Nam nhàòm tæìng bæåïc laìm cho Âäöng Viãût Nam tråí thaình âäöng tiãön tæû do chuyãøn âäøi, goïp pháön ngànchàûn tçnh traûng âä la hoaï trong nãön kinh tãú, tyí giaï häúiâoaïi cáön âæåüc âiãöu haình mäüt caïch linh hoaût, phuì håüpvåïi cung cáöu ngoaûi tãû nhàòm khuyãún khêch xuáút kháøu,kiãøm soaït nháûp kháøu, tàng dæû træî ngoaûi tãû cho âáút

næåïc, khäng âãø xaíy ra nhæîng biãún âäüng låïn gáy aínhhæåíng xáúu âãún nãön kinh tãú xaî häüi.

Cå chãú âiãöu haình TGHÂ hiãûn nay laì khäng áún âënhmäüt caïch cæïng nhàõc bàòng mãûnh lãûnh haình chênh,chãnh lãûch nhiãöu våïi tyí giaï thæûc tãú giao dëch trãn thëtræåìng maì laì tyí giaï thæûc tãú hçnh thaình khaïch quan trãnthë træåìng coï täø chæïc vaì thë træåìng tæû do. Thay thãúviãûc quaín lyï mang tênh haình chênh cuía NHNN bàòng mäütcå chãú mãöm deío hån, êt mang tênh aïp âàût hån, dæûa vaìo

cäng cuû kinh tãú laì chênh nhæng khäng buäng loíng, thaí näøityí giaï mäüt caïch tuyì tiãûn. Cuû thãø:



Láúy tyí giaï thæûc tãú bçnh quán trãn thë træåìng liãnngán haìng laìm càn cæï xaïc âënh giaï mua baïn ngoaûi tãûgiæîa ngán haìng våïi ngán haìng, giæîa ngán haìng våïi doanhnghiãûp vaì dán cæ.

Caïc NHTM xaïc âënh giaï mua baïn cuû thãø trong phaûm vinháút âënh so våïi giaï thæûc tãú giao dëch bçnh quán thëtræåìng liãn ngán haìng cuía ngaìy gáön nháút. Træåïc âoï (hiãûn nay laì +/- 0,25%) vaì vç váûy âaî haûn chãú tháúp nháútnhæîng taïc âäüng cuía viãûc kêch giaï tàng âäüt biãún, gáyaính hæåíng xáúu vãö Kinh tãú - xaî häüi.

So våïi cå chãú træåïc âáy thç cå chãú âiãöu haình tyí giaï hiãûn nay laì mäüt bæåïc chuyãøn âäøi khaï càn baín vãöphæång thæïc âiãöu haình. Cå chãú âiãöu haình tyí giaï hiãûnnay laì sæû chuyãøn âäøi tæì cå chãú tyí giaï cäú âënh do NHNNquy âënh vaì chè âæåüc âiãöu chènh trong nhæîng tçnh huäúnghãút sæïc cáúp thiãút sang mäüt cå chãú tyí giaï linh hoaût hån,phaín æïng nhaûy beïn hån våïi cung cáöu thë træåìng nhængváùn âæåüc quaín lyï khaï chàût cheî.

Cå chãú âiãöu haình tyí giaï hiãûn nay âaî laìm cho thëtræåìng ngoaûi tãû cuía Viãût Nam säi âäüng lãn våïi doanh säúgiao dëch cao trãn caí thë træåìng liãn ngán haìng vaì thëtræåìng ngoaûi tãû noïi chung. Læåüng ngoaûi tãû giao dëchtrãn thë træåìng âaî tàng lãn âaïng kãø, mæïc cung ngoaûi tãûdäöi daìo vaì âaïp æïng âæåüc caïc nhu cáöu vãö ngoaûi tãûcuía nãön kinh tãú. Tyí giaï trãn thë træåìng tæû do cuîng luänbaïm saït tyí giaï cuía thë træåìng chênh thæïc. Loìng tin âäúivåïi Âäöng Viãût Nam âaî âæåüc náng cao. Thë træåìng ngoaûitãû trong næåïc âaî âæåüc äøn âënh vaì chênh mäúi tæångquan giæîa cung cáöu ngoaûi tãû âaî thæûc sæû quyãút âënhmæïc tyí giaï taûo nãn tênh äøn âënh cuía thë træåìng. Cå chãúâiãöu haình tyí giaï häúi âoaïi hiãûn nay laì mäüt bæåïc tiãúntêch cæûc goïp pháön quan troüng âäúi våïi quaï trçnh phaït

triãøn kinh tãú xaî häüi, âäöng thåìi noï laì mäüt táút yãúukhaïch quan trong quaï trçnh âäøi måïi âáút næåïc. Tuy nhiãnthë træåìng ngoaûi häúi Viãût Nam váùn coìn nhæîng âiãømchæa âæåüc: thë træåìng ngoaûi häúi Viãût Nam chæa thæûcsæû phaït triãøn, caïc giao dëch häúi âoaïi chuí yãúu váùn laìgiao ngay âån thuáön, khäúi læåüng giao dëch ngoaûi tãû chæacao, tçnh traûng âáöu cå gàm giæî ngoaûi tãû coìn khaï phäøbiãún. Viãûc âaïnh giaï cung cáöu ngoaûi tãû ráút khoï khàntrong khi khaí nàng can thiãûp vaì phäúi håüp caïc cäng cuûchênh saïch coìn nhiãöu haûn chãú. Hãû thäúng thanh toaïnchæa phaït triãøn, hiãûn tæåüng sæí duûng âä la trong thanhtoaïn coìn phäø biãún dáùn tåïi nhæîng aính hæåíng khoï læåìng



âäúi våïi tyí giaï häúi âoaïi. Khäúi læåüng ngoaûi tãû träi näøingoaìi hãû thäúng ngán haìng chæa âæåüc kiãøm soaït coìnráút låïn. Bãn caûnh âoï caïc hãû thäúng vàn baín hæåïng dáùncoìn chäöng cheïo gáy khoï khàn trong viãûc cán âäúi cung cáöungoaûi tãû cuía nãön kinh tãú âãø laìm cå såí hoaûch âënh

chênh saïch tyí giaï. Toïm laûi mäi træåìng âãø äøn âënh tyí giaï häúi âoaïi åí Viãût Nam váùn coìn gàûp nhiãöu khoï khàn, âãøäøn âënh thç cáön coï nhæîng giaíi phaïp cuû thãø.

3. Cäng cuû dæû træî bàõt buäüc

Laì cäng cuû häø tråü, cäng cuû giaïn tiãúp âæåüc chênhthæïc thæûc hiãûn nàm 1992. Kãø tæì thåìi âiãøm âoï âãún nay,cäng cuû dæû træî bàõt buäüc âaî khäng ngæìng âæåüc âäøimåïi vaì hoaìn thiãûn. Ban âáöu theo quy âënh cuía Thäúngâäúc NHNN nàm 1992 tiãön dæû træî bàõt buäüc âæåüc duy trçtaûi mäüt taìi khoaín riãng våïi tyí lãû dæû træî bàõt buäüc laì10% trãn toaìn bäü tiãön gåíi åí caïc TCTD. Theo âoï, vai troìcuía cäng cuû dæû træî bàõt buäüc laì âãø baío âaím khaí nàngthanh toaïn vaì kiãøn soaït cung æïng tiãön tãû nhæng laûi haûnchãú NHNN dæû baïo nhu cáöu tàng giaím dæû træî cuía caïcNHTM vaì väún cuía caïc NHTM khäng âæåüc sæí duûng mäütcaïch linh hoaût. Chênh vç váûy, âãø khàõc phuûc caïc haûnchãú trãn, nàm 1995 cäng cuû dæû træî bàõt buäüc âaî âæåücâäøi måïi våïi mäüt säú quy âënh chuí yãúu nhæ: tiãön gæíi

dæû træî bàõt buäüc vaì tiãön gæíi thanh toaïn âæåüc thäúngnháút vaìo mäüt taìi khoaín, tyí lãû dæû træî bàõt buäüc laì 10%aïp duûng cho caïc loaûi tiãön gæíi dæåïi 1 nàm vaì trong cåcáúu trãn dæû træî bàõt buäüc coï 70% phaíi gæíi taûi NHNNvaì caïc TCTD phaíi thæåìng xuyãn duy trç âáöy âuí säú tiãöndæû træî bàõt buäüc phaíi gæíi taûi NHNN (duy trç hàòngngaìy). Våïi nhæîng âäøi måïi naìy NHNN coï thãø dæû baïo nhucáöu dæû træî cuía caïc TCTD thäng qua theo doîi mæïc dæûtræî væåüt. Tuy nhiãn, viãûc khäúng chãú theo ngaìy cäüng våïi

sæû phaït triãøn cuía thë træåìng tiãön tãû coìn åí mæïc âäütháúp khiãún cho cäng cuû naìy tråí nãn cæïng nhàõc, caïcTCTD luän âãø væåüt haûn chãú khaí nàng sæí duûng väúnhiãûu quaí cuía caïc TCTD.

Bæåïc âäøi måïi âaïng kãø nãu trãn gàõn liãön våïi sæû raâåìi cuía hai luáût ngán haìng. Tæì nàm 1999, cäng cuû dæûtræî bàõt buäüc bàõt âáöu âæåüc aïp duûng måí räüng. Våïicaïch tênh dæû træî bàõt buäüc måïi, caïc TCTD coï thãø âiãöuhaình väún linh hoaût hån træåïc âáy. Âäöng thåìi NHNN coï thãø dæû âoaïn âæåüc nhu cáöu dæû træî cuía caïc NHTM, tàngkhaí nàng kiãøm soaït tiãön tãû cuía NHNN. Thãm vaìo âoï, nàm1999, tyí lãû dæû træî bàõt buäüc âaî âæåüc âiãöu chènh ngaìy





Cuîng do chæa coï nhæîng cäng cuû nghiãûp vuû âãøthæûc hiãûn cäng cuû laîi suáút taïi chiãút kháúu nãn NHNNVNâaî sæí duûng hçnh thæïc cho vay cáöm cäú. Hçnh thæïc naìyâæåüc thæûc hiãûn bàòng caïch caïc NHTM, caïc TCTD âemmäüt säú loaûi giáúy tåì coï giaï trë âãún NHNN laìm váût thãú

cháúp âãø vay tiãön. Loaûi tên duûng naìy nhàòm giaíi quyãútkhoï khàn raìi chênh taûm thåìi cho caïc NHTM.

Trong giai âoaûn træåïc 3/1997, NHNN quy âënh laîi suáúttaïi cáúp väún theo laîi suáút cho vay trãn tæìng khãú æåïc xintaïi cáúp väún, chênh vç váûy maì laîi suáút taïi cáúp väúnmang tênh bë âäüng, laîi suáút taïi cáúp väún coï sæû phánbiãût giæîa caïc ngán haìng. Kãø tæì 3/1997, cuìng våïi viãûhoaìn thiãûn cå chãú laîi suáút, laîi suáút taïi cáúp väún âaî âæåüc xaïc âënh mäüt caïch âäüc laûp, taïi cáúp väún âaî

thæûc sæû tråí thaình cäng cuû tiãön tãû âæåüc NHNN quantám trong viãûc âiãöu tiãút cung æïng tiãön. Cæï mäùi láön thayâäøi laîi suáút tráön thç láûp tæïc NHNN cuîng âiãöu chènh laîisuáút taïi cáúp väún mäüt caïch tæång æïng.

Tæì âáöu nàm âãún cuäúi thaïng 7/2000 nhàòm khuyãúnkhêch caïc TCTD måí räüng tên duûng, NHNN âaî hai láön giaímlaîi suáút taïi cáúp väún tæì 0,5 xuäúng 0,4% / thaïng, âäöngthåìi NHNN cuîng giaím laîi suáút taïi chiãút kháúu hai láön tæì0,45 xuäúng coìn 0,35% / thaïng nhàòm taûo tên hiãûu cho caïc

TCTD tàng laîi suáút huy âäüng. Ngaìy 02/11/2000 NHNN âaî tàng laîi suáút taïi cáúp väún lãm 0,5% / thaïng vaì tàng laîisuáút taïi chiãút kháúu lãn 0,45%/ thaïng.

Âãø häø tråü cho caïc cäng cuû khaïc vaì thæûc hiãn viãûcnåïi loíng CSTT âäöng thåìi haûn chãú xu hæåïng báút låüi,thaïng 5/2001, NHNN âaî âiãöu chènh giaím laîi suáút taïi cáúpväún vaì laîi suáút taïi chiãút kháúu. Màût khaïc, NHNN âaî thayâäøi cå chãú taïi cáúp väún dæåïi hçnh thæïc cho vay coï baíoâaím bàòng cáöm cäú tiïn phiãúu kho baûc, tên phiãúu NHNN

vaì caïc giáúy tåì coï giaï ngàõn haûn khaïc nhàòm cung æïngthãm väún ngàõn haûn vaì phæång tiãûn thanh toaïn cho caïcNHTM, thay cho viãûc thãú cháúp chæïng tæì, thãú cháúp häöså tên duûng vaì cho vay chè âënh træåïc âáy. Song trongthæûc tãú måïi chè coï NHTM quäúc doanh âæåüc vay coìn caïcNHTM cäø pháön vaì cho nhaïnh Ngán haìng næåïc ngoaìi váønâæïng ngoaìi cuäüc.

Nhæ váûy, trong nhæîng nàm 1999, nàm 2000 vaì âáöunàm 2001, laîi suáút taïi cáúp väún liãn tuûc âæåüc âiãöu chènh

nhàòm thæûc hiãûn chênh saïch måí räüng tiãön tãû phuûc vuûcho muûc âêch kêch cáöu nãön kinh tãú. Laîi suáút taïi chiãút



kháúu vaì laîi suáút taïi cáúp väún âaî âæåüc NHNN aïp duûngphuì håüp våïi diãùn biãún trãn thë træåìng tiãön tãû, coï taïcduûng täút trong âiãöu hoìa cung cáöu väún trãn thë træåìng.Nhçn chung âæïng trãn giaïc âäü laîi suáút coï thãø tháúy tiãöntãû väún åí næåïc ta trong nàm 2002 âaî säi âäüng hàón lãn.

Âiãöu âoï træåïc hãút laì do nhu cáöu väún cuía nãön kinh tãútàng lãn, tiãúp theo laì do sæû phaït triãøn cuía thë træåìngbáút âäüng saín vaì cuäúi cuìng laì co nhiãöu täø chæïc phingán haìng tham gia caûnh trnah têch cæûc trãn thë træåìngväún.

Nhæîng haûn chãú cuía cäng cuû laîi suáút chiãút kháúu vaìlaîi suáút taïi chiãút kháúu åí næåïc ta laì táút yãúu trong thåìikyì âáöu chuyãøn sang kinh tãú thë træåìng. Chiãút kháúu vaìtaïi chiãút kháúu laì hoaût âäüng tên duûng giaïn tiãúp cuía

Ngán haìng nhàòm âiãöu khiãøn khäúi læåüng tiãön phuì håüpvåïi yãu cáöu cuía nãön kinh tãú sau khi coï hoaût âäüng tênduûng træûc tiãúp tæïc laì sau haình vi Tên duûng Thæångmaûi giæîa caïc doanh nghiãûp.

Viãûc chiãút kháúu vaì taïi chiãút kháúu theo phæång thæïcsæí duûng cäng cuû : kyì phiãúu, tên phiãúu... váùn mang daïngdáúp kiãøu tên duûng træûc tiãúp. Yãu cáöu viãûc taïi chiãútkháúu laì cáön coï khoaíng caïch thåìi gian vaì khäng gian våïicho vay træûc tiãúp âãø taûo ra “soïng bàòng phàóng” laìm

giaím sæû “máúp mä” cuía giaï caí. Màût khaïc, trãn thæûc tãúthåìi gian qua viãûc mua laûi caïc dæû aïn vaì cho vay cáöm cäúthæûc hiãn ráút êt vç nhæîng cäng cuû thæûc hiãûn váùn chæaâaïp æïng vaì chæa thêch håüp.

5. Cäng cuû nghiãûp vuû thë træåìng måí Trong quaï trçnh aïp duûng cäng cuû taïi cáúp väún, laîi

suáút, tyí giaï häúi âoaïi, dæû træî bàõt buäüc thç sau mäütquaï trçnh chuáøn bë, ngaìy 12/7/2000 NHNN âaî chênh thæïckhai træång nghiãûp vuû thë træåìng måí. Âáy laì mäüt bæåïc

tiãún quan troüng trong quaï trçnh âäøi måïi âiãöu haình chênhsaïch tiãön tãû theo hæåïng tæì sæí duûng cäng cuû træûctiãúp sang cäng cuû giaïn tiãúp, phuì håüp våïi thäng lãû quäúctãú vaì xu hæåïng phaït triãøn kinh tãú cuía âáút næåïc.

Trãn cå såí dæû baïo väún khaí duûng cuía caïc NHTM,NHNN âaî chuí âäüng âiãöu haình thë træåìng måí âãø thu tiãönvãö hoàûc båm tiãön ra læu thäng trãn cå såí cung cáöu väúncuía thë træåìng, trong âoï chuí yãúu laì chaìo mua nhàòm taûoâiãöu kiãûn cho caïc TCTD coï thãø måí räüng âáöu tæ tên

duûng. Tuy chè måïi hoaût âäüng âæåüc coï ba nàm nhængcäng cuû nghiãûp vuû thë træåìng måí âaî toí ra coï hiãûu quaí



trong viãûc âiãöu haình Chênh saïch tiãön tãû, cháút læåüng âaî náng lãn roî rãût. Viãûc dæû baïo väún khaí duûng cuía NHNNngaìy caìng saït våïi nhu cáöu mua vaì baïn cuía thë træåìng.

Âãún âáöu nàm 2002, coï 21 TCTD tham gia thë træåìng

trong âoï coï 4 NHTM nhaì næåïc, 10 NHTM cäø pháön, 1 ngánhaìng liãn doanh, 4 chi nhaïnh ngán haìng næåïc ngoaìi, 1 cängty taìi chênh vaì Quyî tên duûng trung æång.

Tæì 7/2000 âãún âáöu thaïng 12/2001, NHNN âaî täø chæïcâæåüc 64 phiãn âáúu tháöu nghiãûp vuû thë træåìng måí, våïitäøng doanh säú giao dëch laì 5.636 tyí âäöng, trong âoï coï 24phiãn thæûc hiãûn âáúu tháöu laîi suáút, 40 phiãn âáúu tháöukhäúi læåüng. Trong nàm 2000, NHNN täø chæïc giao dëch 10ngaìy 1 phiãn tæì nàm 2001 täø chæïc giao dëch mäùi tuáön 1phiãn, taûo âiãöu kiãûn cho caïc TCTD chuí âäüng thæåìngxuyãn tiãúp cáûn våïi thë træåìng khi coï nhu cáöu. Thåìi haûnthanh toaïn vaì giao nháûn caïc giáúy tåì coï giaï ngàõn haûngiæîa caïc TCTD træåïc âáy laì 2 ngaìy tæì cuäúi nàm 2001 ruïtxuäúng 1 ngaìy. Täøng khäúi læåüng giáúy tåì coï giaï NHNN âaî mua laûi trë giaï 4.466 tyí âäöng NHNN baïn ra 1.170 tyí âäöng.Laîi suáút hçnh thaình trãn thë træåìng måí baïm saït laîi suáútthë træåìng. Laîi suáút trong nàm 2001 dao âäüng trongkhoaíng tæì 4,9%-5,3%/nàm. Âàûc biãût våïi viãûc NHNN thängqua thë træåìng måí cung æïng hån 5000 tyí âäöng cho caïc

TCTD âaî goïp pháön thæûc hiãûn chuí træång kêch cáöu cuíachênh phuí.

Trong nàm 2002, bàòng caïch tiãúp tuûc duy trç 2 phæångthæïc giao dëch laì mua coï kyì haûn vaì baïn hàón, NHNN âaî täø chæïc âæåüc 85 phiãn thë træåìng thë træåìng måí, gáúp1,3 láön säú phiãn cuía hai nàm træåïc âoï våïi täøng khäúilæåüng giao dëch 9.145 tyí âäöng, bàòng 232,48% so våïi nàm2001. Thäng qua âoï NHNN cung æïng thãm väún cho nãön kinhtãú, hoàûc ruït båït tiãön tæì læu thäng vãö taûo âiãöu kiãûn

cho caïc NHTM tham gia coï hiãûu quaí thë træåìng âáúu tháöutên phiãúu kho baûc. Cuû thãø:

Thäng qua 57 phiãn giao dëch theo phæång thæïc mua coï kyì haûn, NHNN âaî cung æïng 7.245,53 tyí âäöng väún cho caïcNHTM. Thäng qua 28 phiãn giao dëch theo phæång thæïc baïnhàón, NHNN âaî thu huït vãö 1.900 tyí âäöng väún. Laîi suáúttruïng tháöu trãn thë træåìng måí trong nàm 2002 bçnh quánkhi mua vaìo laì 4,9%/ nàm, tàng 0,09% so våïi nàm 2001, laîisuáút truïng tháöu baïn ra laì 4,7%/nàm, giaím 0,54% so våïi

nàm træåïc. Taûo âiãöu kiãûn giaím laîi suáút cho vay cuía caïcNHTM âäúi våïi caïc doanh nghiãûp vaì khaïch haìng.



Trong nàm qua do tçnh hçnh väún khaí duûng cuía caïcTCTD ráút thiãúu nãn tæì thaïng 5-2002 NHNN âæa vaìo giaodëch 2 phiãn thë træåìng måí mäùi tuáön. Viãûc dæû baïo väúnkhaí duûng âaî coï sæû tiãún bäü, thæåìng laì cuìng chiãöu våïiväún khaí duûng trãn thë træåìng. Trong caïc phiãn giao dëch

NHNN âaî aïp duûng táút caí caïc nghiãûp vuû âáúu tháöu nhæ:âáúu tháöu khäúi læåüng, âáúu tháöu laîi suáút. Trong âáúutháöu laîi suáút NHNN âaî aïp duûng caí 2 phæång thæïc xeïttháöu laîi suáút thäúng nháút vaì laîi suáút âån leí. Âäöng thåìiaïp duûng caí 2 hçnh thæïc thäng baïo vaì khäng thäng baïokhäúi læåüng træåïc caïc phiãn giao dëch.

Muûc tiãu äøn âënh laîi suáút thë træåìng måí taïc âäüngâãún laîi suáút cuía caïc TCTD âaî âæåüc thæûc hiãûn trongnàm 2002. Thäng qua viãûc cung æïng vaì thu huït väún taûi

thë træåìng naìy, do âoï trong thåìi âiãøm khan hiãúm väúntiãön Âäöng Viãût Nam taûi caïc TCTD nhæng laîi suáút trãn thëtræåìng biãún âäüng khäng låïn. Âäöng thåìi tênh caûnh tranhtrãn thë træåìng tàng hån træåïc do caïc thaình viãn âang coï nhæîng chuyãøn biãún têch cæûc trong viãûc âaïnh giaï, nháûnâënh thë træåìng.

Màûc duì coï nhæîng thaình cäng nháút âënh cuía thëtræåìng måí trong hån hai nàm qua, nhæng âãún nay viãûc täøchæïc vaì âiãöu haình thë træåìng váùn coìn mäüt säú täön taûi.

Säú luåüng thaình viãn tham gia thë træåìng måí váùn coìn êt,chè chiãúm dæåïi 1/3 täøng säú TCTD åí Viãût Nam. Thæûc tãúthë træåìng chæa säi âäüng, mäùi phiãn giao dëch måïi chè coï tæì 1-5 thaình viãn tham gia. Caïc thaình viãn tham gia chuí yãúu váùn chè coï 4 NHTM Nhaì Næåïc. Haìng hoaï trãn thëtræåìng coìn ngheìo naìn, cuîng måïi chè coï 2 loaûi tên phiãúuNHNN vaì tên phiãúu kho baûc nhaì næåïc. Nhæîng giáúy tåì coï giaï naìy chè táûp trung vaìo TCTD coï quy mä låïn nãn âaî haûnchãú taïc duûng cuía cäng cuû naìy. Caïc NHTM cäø pháön vaì

chi nhaïnh ngán haìng næåïc ngoaìi háöu nhæ váùn âæïngngoaìi quan saït tham gia thë træåìng chæa nhiãöu. Viãûc chèâaûo laîi suáút âáúu tháöu vaì khäúi læåüng giao dëch trongcaïc phiãn giao dëch chæa linh hoaût. Täúc âäü tàng træåíngcung æïng väún taûi Nghiãûp vuû thë træåìng måí tháúp hån sovåïi nghiãûp vuû cho vay coï baío âaím bàòng giáúy tåì coï giaï.

Váún âãö âæåüc âàût ra hiãûn nay laì NHNN cáön xem xeïtbäø sung vaì âa daûng hoaï caïc cäng cuû taìi chênh giao dëchtrãn thë træåìng måí. Cuíng cäú vaì thuïc âáøy caïc maíng thëtræåìng khaïc phaït triãøn âãø laìm cå såí cho nghiãûp vuû thëtræåìng måí. Tæìng bæåïc cå cáúu laûi caïc TCTD âãø caïc täøchæïc naìy coï âuí khaí nàng caûnh tranh vaì thæûc hiãûn caïc



nghiãûp vuû ngán haìng trãn thë træåìng tiãön tãû hiãûn âaûi.Âäöng thåìi tæìng bæåïc náng cao cháút læåüng cuía viãûc thutháûp vaì dæû baïo thäng tin vãö väún khaí duûng cuía hãûthäúng caïc TCTD âãø laìm cå såí âæa ra caïc quyãút âënhchênh xaïc trãn thë træåìng måí.

B. MÄÜT SÄÚ GIAÍI PHAÏP NHÀÒM NÁNG CAO HIÃÛUQUAÍ SÆÍ DUÛNG VAÌ

ÂIÃÖU HAÌNH CAÏC CÄNG CUÛ CHÊNH SAÏCH TIÃÖNTÃÛ CUÍA NHNN VIÃÛT NAM

I. ÂAÏNH GIAÏ CHUNG

Qua nhæîng phán têch trãn, chuïng ta tháúy chênh saïchkinh tãú noïi chung, chênh saïch tiãön tãû noïi riãng trong thåìi

gian qua âaî thæûc hiãûn âæåüc nhæîng muûc tiãu âoï laì: äønâënh âäöng tiãön, kiãön chãú laûm phaït, goïp pháön thuïc âáøyphaït triãøn kinh tãú - xaî häüi, taûo nãön taíng taìi chênh äønâënh. Mæïc cung tiãön cho nãön kinh tãú hàòng nàm khäng coìntheo yï muäún chuí quan maì dæûa trãn täúc âäü tàng træåíngvaì laûm phaït dæû kiãún, âäöng thåìi NHNN âaî âæåüc quyãönchuí âäüng båm vaì ruït tiãön khåíi læu thäng trãn cå såí chètiãu Nhaì næåïc âaî âæåüc duyãût, loaûi boí tçnh traûng thiãúutiãön màût coï tênh cháút thåìi âiãøm trong nãön kinh tãú. Cuûthãø, nàm 2002, nãön kinh tãú âaî tàng træåíng mæïc 7,04%,laûm phaït 4%, âäöng tiãön VND äøn âënh, tyí giaï chè tàng coï 2%, tháúp nháút trong nhiãöu nàm qua... Tuy nhiãn bãn caûnhnhæîng kãút quaí âaût âæåüc viãûc âiãöu haình Chênh saïchtiãön tãû coìn bäüc läü mäüt säú màût chæa hoaìn haío vaì báútcáûp laìm aính hæåíng âãún muûc tiãu âiãöu haình Chênh saïchtiãön tãû nhæ :

Mäúi quan hãû giæîa caïc loaûi laîi suáút cuía NHNN nhælaîi suáút chiãút kháúu, laîi suáút taïi cáúp väún, laîi suáútnghiãûp vuû thë træåìng måí chæa tháût sæû chàût cheî, quan

hãû vaì taïc âäüng hiãûu æïng cuía caïc loaûi laîi suáút naìyâãún laîi suáút thë træåìng coìn haûn chãú; viãûc theo doîinàõm bàõt thäng tin vãö thë træåìng cuía NHNN, cäng taïcthäúng kã taûo láûp cå såí dæî liãûu... coìn cháûm.

Thë træåìng ngoaûi häúi Viãût Nam chæa thæûc sæû phaïttriãøn, caïc giao dëch häúi âoaïi chuí yãúu váùn laì giao dëchngay (spot) âån thuáön, khäúi læåüng giao dëch ngoaûi tãûchæa cao, tçnh traûng âáöu cå, gàm giæî ngoaûi tãû coìn khaï phäø biãún, viãûc âaïnh giaï tçnh hçnh cung cáöu ngoaûi tãû

ráút khoï khàn... trong khi âoï hãû thäúng vàn baín hæåïng dáùncoìn chäöng cheïo, gáy khoï khàn cho viãûc cán âäúi cung cáöu



ngoaûi tãû cuía nãön kinh tãú laìm cå såí hoaûch âënh chênhsaïch tyí giaï. Màût khaïc, dæû træî ngoaûi tãû cuía Viãût Namtuy âaî âæåüc caíi thiãûn nhæng váùn ráút tháúp, khaí nàngtæû vãû yãúu...

Âäúi våïi hoaût âäüng Nghiãûp vuû thë træåìng måí, laìmäüt hoaût âäüng hoaìn toaìn måïi nãn mäüt säú TCTD coìn båî ngåî khi tham gia. NVTTM laûi ra âåìi trong âiãöu kiãûn nãönkinh tãú coìn trong trçnh âäü phaït triãøn tháúp, chæa äønâënh, nhiãöu ruíi ro. Säú læåüng thaình viãn tham gia êt, chuí yãúu laì caïc NHTM quäúc doanh. Haìng hoïa coìn ngheìo naìn,khäng âa daûng vãö chuíng loaûi vaì thåìi haûn, âäüi nhuí caïnbäü nghiãûp vuû êt, khäng chuyãn sáu; tæì âoï aính hæåíng låïnâãún cäng taïc dæû âoaïn, ra quyãút âënh...

Xuáút phaït tæì thæûc tãú trãn, âãø viãûc âiãöu haìnhthæûc thi Chênh saïch tiãön tãû coï hiãûu quaí hån trongnhæîng nàm tåïi, NHNN cáön phaíi coï nhæîng biãûn phaïp hoaìnthiãûn dáön caïc cäng cuû Chênh saïch tiãön tãû cuía mçnh chophuì håüp thæûc tãú âáút næåïc cuîng nhæ xu hæåïng quäúctãú.

II. MÄÜT SÄÚ GIAÍI PHAÏP

1. Xáy dæûng laîi suáút chuí âaûo cuía NHNN

Sæû thay âäøi càn baín trong âiãöu haình laîi suáút thäng

qua viãûc thæûc hiãûn cå chãú laîi suáút thoaí thuáûn giæîaTCTD vaì khaïch haìng âàût ra yãu cáöu âäúi våïi NHNN phaíitiãúp tuûc coï giaíi phaïp âäøi måïi maûnh meî vãö cå chãúâiãöu haình laîi suáút. Âãø khàõc phuûc nhæîng báút cáûphiãûn nay trong âiãöu haình laîi suáút, váún âãö quan troüng laìNHNN cáön táûp trung nghiãn cæïu, sàõp xãúp laûi caïc loaûilaîi suáút cuía NHNN âãø âaím baío mäúi quan hãû chàût cheî giæîa caïc loaûi laîi suáút cuía NHNN våïi nhau vaì våïi laîi suáútthë træåìng, nghiãn cæïu læûa choün laîi suáút âënh hæåïng

cuía NHNN cho phuì håüp. Laîi suáút chiãút kháúu seî coï vai troì låïn trong viãûc

phaït tên hiãûu thàõt chàût hoàûc nåïi loíng tiãön tãû. Âi liãönvåïi phæång aïn tæìng bæåïc hçnh thaình laîi suáút chiãútkháúu laì laîi suáút saìn trãn thë træåìng, laîi suáút taïi cáúpväún coï thãø xem xeït âiãöu chènh theo hæåïng cuìng våïi laîisuáút cho vay qua âãm cuía NHNN tråí thaình tráön laîi suáúttrãn Thë træåìng liãn ngán haìng. Muûc âêch sæí duûng caïccäng cuû naìy laì: âäúi våïi caïc ngán haìng sau khi âaî sæí

duûng caïc biãûn phaïp huy âäüng väún, vay thë træåìng liãnngán haìng, vay trong caïc giao dëch nghiãûp vuû thë træåìngmåí maì váùn thiãúu huût väún thç seî tiãúp cáûn kãnh taïi cáúp



väún hoàûc vay qua âãm cuía NHNN. Vç váûy laîi suáút taïi cáúpväún hoàûc laîi suáút cho vay qua âãm cuía NHNN cáön âæåücxaïc âënh åí mæïc cao hån laîi suáút thë træåìng âãø tråí thaìnhlaîi suáút tráön trãn thë træåìng liãn ngán haìng. Thåìi haûn chovay taïi cáúp väún thæåìng laì ngàõn haûn nhàòm giuïp cho caïc

ngán haìng khàõc phuûc khoï khàn vãö thiãúu huût väún khaí duûng taûm thåìi, âaïp æïng nhu cáöu khaí nàng thanh toaïn.

Âäúi våïi laîi suáút nghiãûp vuû thë træåìng måí: viãûcxaïc âënh laîi suáút thë træåìng måí seî âæåüc thæûc hiãûn linhhoaût theo caïc nguyãn tàõt thë træåìng vaì âënh hæåïng âiãöuhaình chênh saïch tiãön tãû cuía NHNN. Laîi suáút nghiãûp vuûthë træåìng måí seî nàòm åí khoaíng giæîa mæïc laîi suáútchiãút kháúu vaì laîi suáút taïi cáúp väún vaì gáön tæångâæång våïi laîi suáút cuìng kyì haûn trãn thë træåìng liãn ngán

haìng. Âãø hçnh thaình laîi suáút thë træåìng måí theo phæångaïn trãn, nghiãûp vuû thë træåìng måí cáön âæåüc xáy dæûngtheo hæåïng tråí thaình cäng cuû chuí yãúu trong âiãöu haìnhChênh saïch tiãön tãû.

Âãø laîi suáút thë træåìng âi vaìo thæûc tãú åí Viãût Nam,phaït huy taïc duûng têch cæûc cuía noï, cáön âáøy maûnh cängcuäüc âäøi måïi kinh tãú, âaím baío kinh tãú tàng træåíng bãönvæîng. Vãö phaïi Ngán haìng viãûc nháûn thæïc caíi caïch cåchãú laîi suáút gàõn liãön våïi caíi caïch ngán haìng vaì caíi

caïch doanh nghiãûp trong næåïc maì cuû thãø laì caîi caïchquan hãû tên duûng theo thë træoìng, seî laì cå chãú âãø coï nhæîng giaí phaïp täøng thãø vaì läü trçnh phuì håüp âeí tiãúntåïi mäüt cå chãú laîi suáút thë træåìng âáöy âuí. Do âoï viãûcâáøy maûnh caíi caïch NHNN, caíi caïch NHTM cuìng våïi caíicaïch doanh nghiãûp trong nuåïc cáön âæåüc âáøy maûnh hånnæîa.

2. Giaíi phaïp âiãöu haình tyí giaï häúi âoaïi åí Viãût Nam

Âãø coï nhæîng âënh hæåïng âuïng âàõn trong cäng taïcquaín lyï, viãûc âiãöu chènh vaì xáy dæûng mäüt chênh saïchtyí giaï häúi âoaïi thæûc sæû tæû chuí, phuì håüp våïi chiãúnlæåüc phaït triãøn kinh tãú - xaî häüi åí næåïc ta vaì xu hæåïngquäúc tãú hoaï trong giai âoaûn tåïi âoìi hoíi phaíi coï nhæînggiaíi phaïp:

Cáön theo doîi phán têch diãùn biãún thë træåìng taìichênh quäúc tãú mäüt caïch liãn tuûc coï hãû thäúng :

Våïi baìi hoüc kinh nghiãûm cuía caïc næåïc trong khu væûc

trong cuäüc khuíng hoaíng taìi chênh tiãön tãû nhæîng nàm1997 -1998 thç viãûc nghiãn cæïu âaïnh giaï âuïng vë trê vai



troì xu hæåïng phaït triãøn daìi haûn cuîng nhæ ngàõn haûncuía caïc âäöng tiãön chuí chäút coï yï nghéa hãút sæïc quantroüng.âiãöu naìy coï yï nghéa træûc tiãúp âãún viãûc læûachoün âäöng tiãön laìm phæång tiãûn thanh toaïn trong caïchåüp âäöng thæång maûi, tên duûng, phæång aïn kãú hoaûch

thanh toaïn nåü vaì viãûc læûa choün âäöng tiãön dæû træî.Viãûc âiãöu chènh cå cáúu dæû træî cho phuì håüp seî haûnchãú âæåüc ruíi ro do biãún âäüng tyí giaï. Âãø coï nhæîng cåsåí væîng chàõc cho âaïnh giaï, dæû baïo sæû váûn âäüng cuíacaïc âäöng tiãön chuí chäút âoìi hoíi khäng chè theo doîi biãúnâäüng trãn thë træåìng maì quan troüng hån laì phán têch âaïnhgiaï âuïng thæûc traûng, xu hæåïng phaït triãøn kinh tãú cuíacaïc næåïc âoï hiãûn taûi vaì caí trong tæång lai.

Caïc cå chãú quaín lyï ngoaûi häúi cáön âæåüc hoaìn

thiãûn hån :Cå chãú quaín lyï ngoaûi häúi phaíi thæûc hiãûn âæåüc hai

muûc tiãu cuía chênh phuí âaî âãö ra:" tiãún tåïi trãn laînh thäøViãût Nam chè tiãu tiãön Viãût Nam, âäöng thåìi nåïi loíng kiãømsoaït âäúi våïi caïc giao dëch vaîng lai âãø tæìng bæåïc biãúnâäöng tiãön Viãût Nam thaình âäöng tiãön chuyãøn âäøi " âãøgoïp pháön chäúng hiãûn tæåüng âä la hoaï, haûn chãú täúi âaphaûm vi sæí duûng cuía âäöng ngoaûi tãû nhàòm thu huït caïcnguäön väún ngoaûi tãû vaìo hãû thäúng ngán haìng. Trãn cå

såí âoï nhaì næåïc coï thãø kiãøm soaït mäüt caïch coï hiãûuquaí caïc luäöng chu chuyãøn ngoaûi tãû, thu huït ngoaûi tãûlaìm tàng nguäön dæû træî, äøn âënh tyí giaï, thæûc hiãûn coï hiãûu quaí chênh saïch tiãön tãû quäúc gia. Chàóng haûn: Ngànchàûn hiãûn tæåüng buän baïn ngoaûi tãû báút håüp phaïp,chaíy maïu ngoaûi tãû; ban haình caïc quy chãú måïi vãö kinhdoanh häúi âoaïi, cho pheïp caïc NHTM vaì caïc doanh nghiãûpxuáút kháøu âæåüc linh hoaût læûa choün caïc cäng cuû giaodëch häúi âoaïi måïi âãø giuïp cho doanh nghiãûp traïnh âuåüc

ruíi ro khi tyí giaï biãún âäüng, chuí âäüng trong kinh doanh.3. Giaíi phaïp trong thæûc hiãûn cäng cuû dæû træî bàõtbuäüc

Dæû træî bàõt buäüc hiãûn nay âæåüc aïp duûng coï tênhcháút caìo bàòng cho táút caí caïc loaûi tiãön gæíi khäng kyìhaûn vaì coï thåìi haûn dæåïi 12 thaïng, trong khi âoï ruíi ro vãökhaí nàng thanh toaïn thæåìng chè råi vaìo tiãön gæíi khäng kyìhaûn. Chênh vç váûy NHNN cáön linh hoaût hån trong viãûc quyâënh loaûi tiãön gæíi cáön phaíi dæû træî bàõt buäüc. Chàóng

haûn nhæ nãúu muäún måí räüng M1 thç coï thãø quy âënh chècoï tiãön gæíi khäng kyì haûn måïi dæû træî bàõt buäüc hoàûc



DTBB âäid våïi caïc khoaín tiãön gæíi dæåïi 3 thaïng, 6 thaïng...chæï khäng nháút thiãút muäún måí räüng tiãön gæíi laì phaíigiaím dæû træî bàõt buäüc. Ngoaìi ra, viãûc thæûc hiãûn cängcuû DTBB coï hiãûu quaí theo muûc tiãu âãö ra cáön phaíi coï sæû kiãøm tra thæåìng xuyãn chàût cheî viãûc cháúp haình

DTBB vaì sæí phaût nghiãm khàõc nhæîng vi phaûm.4. Giaíi phaïp náng cao hiãûu qua hoaût âäüng Nghiãûp

vuû thë træåìng måí

Âãø tæìng bæåïc äøn âënh vaì âæa vaìo hoaût âäüngnghiãûp vuû thë træåìng måí thaình cäng cuû chuí âaûo trongviãûc thæûc hiãûn muûc tiãu cuía Chênh saïch tiãön tãû thçcáön phaíi coï nhæîng giaíi phaïp:

NHNN såïm trçnh quäúc häüi vãö viãûc sæía luáût NHNN

theo hæåïng cho pheïp caïc chæïng khoaïn daìi haûn (thåìi haûn1 nàm tråí lãn ) âæåüc giao dëch taûi TTM.

Tiãúp tuûc thæûc hiãûn coï hiãûu quaí chæång trçnh cåcáúu laûi täø chæïc, hoaût âäüng cuía caïc NHTM nhàòm nángcao nàng læûc taìi chênh, tên nhiãûm trong viãûc thæûc hiãûncaïc Nghiãûp vuû ngán haìng, âaïp æïng nhu cáöu âäøi måïi cuíanãön kinh tãú thë træåìng.

Thuïc âáøy hoaût âäüng cuía caïc thë træåìng nhæ : thëtræåìng tiãön tãû liãn ngán haìng, thë træåìng âáúu tháöu tênphiãúu kho baûc vaì thë træåìng mua baïn caïc giáúy tåì coï giaï giæîa täø chæïc tên duûng våïi khaïch haìng nhàòm taûo âäünglæûc thuïc âáøy hoaût âäüng thë træåìng måí ngaìy caìng phaïttriãøn.

Âäúi våïi caïc täø chæïc tên duûng :

Måí räüng caïc laûi hçnh kinh doanh, dëch vuû nhæ âáúutháöu tên phiãúu, traïi phiãúu Chênh phuí trãn TT så cáúp, taûohaìng hoaï cho caïc giao dëch våïi NHNN.

Hoaìn chènh caïc quy âënh vãö thë træåìng mua baïn tênphiãúu giæîa TCTD våïi khaïch haìng vaì âæa thë træåìng naìyvaìo hoaût âäüng nhàòm sæí duûng linh hoaût vaì hiãûu quaí nguäön väún kinh doanh.

Quan tám vaì taûo âiãöu kiãûn trong viãûc âaìo taûo caïnbäü, náng cao trçnh âäü nghiãûp vuû âãø coï âuí khaí nàng dæûbaïo väún khaí duûng cuía âån vë vaì phán têch âãø âæa ra caïcquyãút âënh chênh xaïc cho tæìng giao dëch taûi nghiãûp vuûthë træåìng måí. Bãn caûnh âoï, cáön trang bë cuîng nhæ bäøsung cå såí váût cháút kyî thuáût, baío âaím âáöy âuí âiãöukiãûn giao dëch thë træåìng måí thuáûn låüi chênh xaïc.



Caïc täø chæïc tên duûng cáön måí räüng hån næîa caïcloaûi hçnh kinh doanh ngoaìi cho vay truyãön thäúng nhæ: âáúutháöu vaìo tên phiãúu, traïi phiãúu trãn thë træåìng så cáúp âãøtaûo thãm haìng hoaï giao dëch våïi NHNN. Âäöng thåìi caïcTCTD cáön chuï troüng âãún cäng taïc âaìo taûo âäüi nguî caïn

bäü nghiãûp vuû thë træåìng måí, tàng cæåìng trang bë caïcloaûi maïy moïc hiãûn âaûi âãø giuïp cho caïc giao dëch nghiãûpvuû thë træåìng måí âæåüc diãùn ra mäüt caïch nhanh choïng,linh hoaût, an toaìn vaì âiãöu quan troüng hån táút caí laì âemlaûi hiãûu quaí nhæ mong muäún.

Âäúi våïi NHNN

Raì soaït vaì hoaìn chènh caïc cå chãú, quy chãú laìm cåsåí phaïp lyï cho hoaût âäüng thë træåìng noïi chung vaì thë

træåìng måí noïi riãng cho phuì håüp våïi diãùn biãún kinh tãú,chênh trë, xaî häüi trong tæìng thåìi kyì nhàòm taûo âiãöu kiãûnthuáûn låüi cho caïc TCTD tham gia.

Trãn cå såí duy trç caïc giáúy tåì coï giaï nhæ tên phiãúukho baûc, tên phiãúu NHN laì "haìng hoaï" cho caïc phiãn giaodëch taûi nghiãûp vuû thë træåìng måí, tæìng bæåïc måí räüngvaì âa daûng hoaï caïc loaûi haìng hoaï khaïc nhæ: tên phiãúu,kyì phiãúu cuía caïc NHTM nhaì næåïc.

Tæìng bæåïc náng cao cháút læåüng dæû baïo, âiãöu

haình thë træåìng trãn cå såí náng cao cháút læåüng dæû baïo,caíi tiãún hçnh thæïc cung cáúp thäng tin trong vaì ngoaìingaình. Âiãöu haình caïc cäng cuû khaïc cuía Chênh saïch tiãöntãû âãø hoaût âäüng NVTTM thãø hiãûn tênh näøi träüi hånhàón vãö màût hiãûu quaí kinh tãú trãn thë træåìng.

Phaït triãøn thë træåìng traïi phiãúu chênh phuí, thëtræåìng tiãön tãû, caïc thë træåìng taìi chênh khaïc, hoaìnthiãûn hån næîa khuän khäø phaïp lyï cuía thë træåìng, tàngsäú thaình viãn tham gia thë træåìng.

Mäüt säú giaíi phaïp khaïc

Cáön täø chæïc tuyãn truyãön táûp huáún chi tiãút, âivaìo tæìng nghiãûp vuû cuû thãø âãø tæì âoï giuïp caïc thaìnhviãn tháúy roî âæåüc vai troì, taïc duûng vaì sæû linh hoaût cuíanghiãûp vuû thë træåìng måí trong viãûc âiãöu haình chênhsaïch tiãön tãû cuía NHNN, cuîng nhæ hiãûu quaí âaût âæåüccuía TCTD trong viãûc âiãöu haình väún cuía mçnh.

Cáön náng cao cháút læåüng dæû baïo, âiãöu haình theo

thë træåìng trãn cå såí náng cao dæû baïo, caíi tiãún chãú âäü



thäng tin giæîa caïc Bäü, Nghaình, Vuû, Cuûc cuía NHNN liãnquan âãún nghiãûp vuû thë træåìng måí.

5. Phäúi håüp caïc Cäng cuû giaïn tiãúp cuía Chênh saïchtiãön tãû trong quaín lyï Väún khaí duûng cuía caïc TCTD

Väún khaí duûng (VKD) laì säú tiãön gæíi cuía caïc TCTD(bao gäöm tiãön gæíi DTBB, tiãön gæíi thanh toaïn vaì caïc loaûitiãön gæíi khaïc) taûi NHNN. Trong näüi dung quaín lyï Nhaìnæåïc vãö tiãön tãû, NHNN coï traïch nhiãûm quaín lyï VKD cuíacaïc TCTD. Caïc TCTD phaíi duy trç mäüt tyí lãû dæû træî nháútâënh âãø âaím baío hoaût âäüng bçnh thæåìng cuía mçnh,phuûc vuû nhu cáöu thanh toaïn phaït sinh trong ngaìy vaìnhæîng ngaìy tiãúp theo. Viãûc xaïc âënh chênh xaïc læåüngdæû træî cáön thiãút laì hãút sæïc quan troüng âäúi våïi caïcTCTD. Nãúu dæû træî quaï cao, kinh doanh keïm hiãûu quaí,nãúu dæû træî quaï tháúp thç seî khäng âaím baío âæåüc khaí nàng thanh toaïn cuía caïc TCTD, hiãûu quaí kinh doanh cuîngseî khäng cao.

Trong chæïc nàng quaín lyï VKD cuía caïc TCTD, NHNNkiãøm soaït thäng qua caïc cäng cuû Chênh saïch tiãön tãû, chuí yãúu laì cäng cuû giaïn tiãúp nhæ Nghiãûp vuû Thë TræåìngMåí, Taïi cáúp väún vaì DTBB âãø taïc âäüng vaìo khaí nàngthanh toaïn cuía caïc TCTD nhàòm âaût muûc tiãu cuía Chênhsaïch tiãön tãû trong tæìng thåìi kyì.

DTBB laì säú tiãön maì caïc täø chæïc tên duûng phaíi duytrç trãn taìi khoaín tiãön gæíi khäng kyì haûn taûi NHNN âãøthæûc hiãûn caïc Chênh saïch tiãön tãû quäúc gia. Cäng cuûnaìy coï tênh cháút thãø chãú nãn dãù phaït huy taïc âäüngmäüt caïch nhanh choïng, räüng khàõp âãún nhu cáöu VKD cuíacaïc TCTD.

TCV laì hçnh thæïc cáúp tên duûng coï baío âaím cuía NHNNâäúi våïi tæìng TCTD riãng leí nhàòm cung æïng väún ngàõn

haûn vaì caïc phæång tiãûn thanh toaïn cho caïc TCTD. QuaTCV, NHNN taïc âäüng âãún VKD cuía tæìng TCTD riãng leí vaìâiãöu tiãút khäúi læåüng TCV qua viãûc âiãöu chènh laîi suáútchiãút kháúu.

Cäng cuû giaïn tiãúp coï tênh linh hoaût hiãûu quaí vaì coï vai troì quan troüng nháút trong viãûc thæûc thi CSTT laì NVTTMnhåì coï nhæîng æu âiãøm væåüt träüi nhæ coï thãø âiãöuchènh VKD åí caïc quy mä vaì thåìi haûn khaïc nhau mäüt caïchlinh hoaût tuyì theo khäúi læåüng vaì thåìi haûn quyãút âënh

mua baïn; nhåì vaìo khaí nàng coï thãø taïc âäüng 2 chiãöu'båm, huït” nãn thäng qua cäng cuû NVTTM, NHNN âiãöu tiãútlinh hoaût VKD cuía caïc TCTD cuîng nhæ coï thãø âaío ngæåüc



nhæîng quyãút âënh sai láöm, âiãöu chènh nhæîng biãún âäüngkhäng dæû âoaïn træåïc hoàûc quaï mæïc dæû baïo coï aínhhæåíng âãún dæû træî cuía caïc TCTD thäng qua caïc giao dëchcoï kyì haûn, thæûc hiãûn chênh xaïc nhanh choïng, khäng gáycháûm trãù vãö màût haình chênh, khäng mang tênh aïp âàût.

Nghiãûp vuû TTM seî phaït huy vai troì chuí yãúu giuïpNHNN trong viãûc quaín lyï VKD cuía caïc TCTD vaì âiãöu haìnhCSTT kãút håüp våïi viãûc váûn duûng linh hoaût caïc cäng cuûTCV vaì DTBB nhàòm goïp pháön haûn chãú caïc biãún âäüngngàõn haûn vãö laîi suáút trãn thë træåìng, taïc âäüng âãún nhucáöu VKD cuía caïc TCTD vaì åí mäüt mæïc âäü nháút âënhcuîng taïc âäüng âãún cung cáöu haìng hoaï trãn TTM.

Chênh sæû linh hoaût cuía nghiãûp vuû TTM nãn goïppháön khàõc phuûc haûn chãú cuía cäng cuû TCV. Cäng cuûTCV thæûc hiãûn hiãûu quaí khi NHNN kiãøm soaït âæåüc nhucáöu VKD cuía caïc TCTD thäng qua nghiãûp vuû thë træåìngmåí. Ngæåüc laûi, cäng cuû TCV cuîng coï vai troì quan troüngtrong viãûc taïc âäüng âãún VKD cuía caïc TCTD goïp pháön häøtråü nghiãûp vuû TTM hoaût âäüng hiãûu quaí, chênh xaïc,khàõc phuûc nhæîng haûn chãú cuía nghiãûp vuû thë træåìngmåí khi âaïp æïng khäng âáöy âuí âuïng mæïc nhu cáöu VKDcuía caïc TCTD qua caïc phiãn giao dëch. Khi âoï nhæîng TCTDnaìy coï thãø phaíi âãún xin vay TCV taûi NHNN hoàûc âi vay

trãn thë træåìng liãn ngán haìng âãø âaïp æïng nhu cáöu väúnkhaí duûng coìn thiãúu. Vaì mäüt khi NHTM coìn chæa phaïttriãøn âãún mæïc hoaìn thiãûn nhæ åí næåïc ta, haìng hoaï chocaïc phiãn giao dëch coìn haûn chãú vãö säú læåüng vaì chuíngloaûi thç viãûc mäüt säú TCTD coï tiãöm læûc haûn chãú, khängâuí sæïc caûnh tranh trong caïc phiãn âáúu tháöu trãn nghiãûpvuû thë træåìng måí caí trãn thë træåìng så cáúp láùn thæï cáúp, do âoï khäng thãø âaïp æïng nhu cáöu väún khaí duûngqua nghiãûp vuû thë træåìng måí laì chuyãûn bçnh thæåìng thç

âi vay TCV taûi NHNN laì giaíi phaïp khaí dé giuïp hoü coï thãøgiaíi quyãút nhu cáöu VKD cuía mçnh. Bãn caûnh âoï TCV laìcaïc giáúy tåì coï giaï nãn åí mäüt chæìng mæûc naìo âoï coï thãø xem âáy laì nguäön cung æïng haìng hoaï cuía NHNN âãøgiao dëch trãn thë træåìng måí.

Nhæ váûy chuïng ta khäng thãø haûn chãú mäüt caïchcæïng nhàõc, duy yï chê âäúi våïi cäng cuû TCV âãø khuyãúnkhêch NVTTM phaït triãøn maì âiãöu cáön thiãút phaíi coï sæûlinh âäüng, trong viãûc váûn duûng caïc cäng cuû giaïn tiãúpnaìy. Hay noïi caïch khaïc, NHNN cáön phaíi linh hoaût trongviãûc thæûc hiãûn NVTTM nhæ tàng cæåìng hiãûu quaí cuíacäng taïc dæû baïo nhu cáöu väún khaí duûng cuía tæìng TCTD



cuîng nhæ cuía caí hãû thäúng caïc TCTD, phán têch âaïnh giaï nhæîng diãùn biãún cuía thë træåìng nhàòm xaïc âënh chênhxaïc hiãûu quaí khäúi læåüng, chuíng loaûi haìng hoa,ï caïchthæïc giao dëch thêch håüp âäöng thåìi coï sæû âiãöu chènh laîisuáút chiãút kháúu håüp lyï, nhàòm khuyãún khêch hay haûn

chãú caïc TCTD âi vay TCV theo nhæîng muûc tiãu NHNN âàûtra.

DTBB laì cäng cuû giaïn tiãúp mang tênh thãø chãú, taïcâäüng laìm tàng hoàûc giaím nhu cáöu VKD cuía caïc TCTD,dáùn âãún nhu cáöu mua hay baïn giáúy tåì coï giaï cuía caïcTCTD våïi NHNN qua NVTTM. Hiãûn nay åí næåïc ta aïp duûngDTBB duy trç theo nguyãn tàõc bçnh quán trong kyì maì khängkhäúng chãú theo ngaìy nãn åí mäüt mæïc âäü nháút âënhcuîng coï taïc âäüng äøn âënh cung cáöu väún liãn ngán haìng,

tæì âoï aính hæåíng âãún nhu cáöu vay TCV vaì mua baïn giáúytåì coï giaï trãn TTM. Vaì ngæåüc laûi qua kãút quaí giao dëchtrãn TTM vaì khäúi læåüng TCV seî laì cå såí âaïnh giaï hiãûuquaí taïc âäüng cuía cäng cuû DTBB.

Hiãûn nay, ngoaìi dæû træî så cáúp bàòng tiãön màût gæíitaûi NHNN, caïc TCTD coìn coï dæû træî thæï cáúp bàòng caïcgiáúy tåì coï giaï coï tênh thanh khoaín cao, song do nhiãöuyãúu täú nãn læåüng dæû træî thæï cáúp naìy coìn haûn chãúso våïi dæû træî så cáúp. Âãø thæûc hiãûn tinh tháön khuyãún

khêch caïc TCTD quaín lyï väún khaí duûng mäüt caïch chuí âäüng, hiãûu quaí thç tæì phêa NHNN cáön coï sæû nåïi loíngtrong quy âënh vãö DTBB nhæ cho pheïp caïc TCTD âæåüc duytrç mäüt pháön DTBB bàòng caïc giáúy tåì coï giaï coï uy tên vaìtênh thanh khoaín cao. Nhæ váûy seî goïp pháön giaím tênhthãø chãú, aïp âàût cuía cäng cuû DTBB, tæìng bæåïc âäøi måïiphæång thæïc quaín lyï cuía NHNN trong viãûc âiãöu hoaì VKDcuía caïc TCTD vaì âiãöu haình CSTT theo hæåïng taûo âiãöukiãûn cho caïc TCTD âæåüc chuí âäüng trong hoaûch âënh kinh

doanh vaì quaín lyï VKD, cán âäúi læåüng tiãön màût vaì giáúytåì coï giaï phuûc vuû cho caïc nhu cáöu thanh toaïn, kinh doanhmäüt caïch coï hiãûu quaí traïnh laîng phê do dæû træî thæatiãön màût hay thiãût haûi do thiãúu tiãön màût. Âäöng thåìivåïi viãûc NHNN cho TCTD duy trç mäüt pháön DTBB bàònggiáúy tåì coï giaï seî coï taïc âäüng tàng cáöu giáúy tåì coï giaï trãn thë træåìng må ívaì åí mäüt chæìng mæûc naìo âoï cuîngtaûo thãm nguäön cung cáúp giáúy tåì coï giaï cho NHNN trongviãûc thæûc hiãûn nghiãûp vuû TTM, do âoï seî coï taïc âäünglaìm cho thë træåìng måí noïi riãng vaì thë træåìng tiãön tãû

noïi chung nàng âäüng hån.



Trãn cå såí âoï chuïng ta cáön phaït huy taïc duûng täønghåüp cuía caí ba cäng cuû giaïn tiãúp naìy mäüt caïch âäöngbäü, håüp lyï, tuyì vaìo tçnh hçnh vaì muûc tiãu âiãöu haìnhchênh saïch tiãön tãû cuía NHNN trong mäùi thåìi kyì. Trong âoï nghiãûp vuû thë træåìng måí luän laì cäng cuû linh hoaût, quan

troüng coï vai troì then chäút giuïp NHNN coï thãø linh âäüngâiãöu tiãút VKD cuía hãû thäúng caïc TCTD, måí räüng táömaính hæåíng trãn thë træåìng tiãön tãû thäng qua viãûc gia tàngkhäúi læåüng giao dich mäùi phiãn, säú phiãn giao dëch trongtuáön, khäúi læåüng haìng hoaï ... bãn caûnh âoï chuïng ta cáönduy trç taïc âäüng cuía hai cäng cuû DTBB vaì TCV nhàòm âaímbaío tênh an toaìn cho hoaût âäüng cuía caí hãû thäúng vaì goïppháön âaïp æïng nhu cáöu VKD cuía nhæîng TCTD khäng âuí khaí nàng caûnh tranh, khäng âaïp æïng âuí nhu cáöu VKD qua

caïc giao dëch trãn thë træåìng måí.Vç váûy, giaíi quyãút täút váún âãö naìy seî coï yï nghéa

quan troüng thuïc âáøy thë træåìng tiãön tãû váûn âäüng mäütcaïch nàng âäüng hiãûu quaí hån, tæì âoï NHNN seî gia tàngquaín lyï, kiãøm soaït tçnh hçnh diãùn biãún thë træåìng, phaïthuy táöm aính hæåíng sáu räüng âãún caïc lénh væûc trongnãön kinh tãú.



TAÌI LIÃÛU THAM KHAÍO

Tiãön vaì hoaût âäüng Ngán haìng - NXB Chênh trëQuäúc gia

Caïc nghiãûp vuû Ngán haìng Thæång maûi - Chuí biãn : GS - TS Lã Vàn Tæ

Chênh saïch tiãön tãû vaì sæû âiãöu tiãút vé mä cuíaNHTW åí caïc næåïc Tæ baín phaït triãøn - NXB Chênh trëQuäúc gia

Hãû thäúng cäng cuû Chênh saïch tiãön tãû quäúc giatrong nãön kinh tãú thë træåìng - Nguyãùn Voî Ngoaûn

Taûp chê Ngán haìng caïc säú 5–2002, 9–2002, 10–2002,12–2002, xuán 2003, 4–2003, 7–2003, 8–2003.

Thë træåìng Taìi chênh Tiãön tãû caïc säú 5–2002, 6–2002, 8–2002, 9–2002, 13–2002, 14–2002, 15–2002, 17–2002, 18–2002, 22–2002, 23–2002, xuán 2003, 9–2003, 10–2003.

Caïc Website : http://www.mof.gov.vn

http://www.vnba.org.vn

http://www.vneconomy.com.vn

http://www.mof.gov.vn/

http://www.vnba.org.vn/

http://www.vneconomy.com.vn/

http://www.mof.gov.vn/

http://www.vnba.org.vn/

http://www.vneconomy.com.vn/





NguyãùnThãú Anh

NHÁÛN XEÏT CUÍA GIAÏO VIÃN HÆÅÏNGDÁÙN

Documents

CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ VÀ CÁC PHƯƠNG THỨC VẬN HÀNH CÁC CÔNG CỤ CHÍNH SÁCH TIỆN TỆ Ở NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM HIỆN NAY