Upload
tan-trang
View
237
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Bộ môn Kỹ thuật Phần mềm máy tính
ĐẠI CƯƠNG VỀ TIN HỌC
Chương I:
Giáo viên: Hồ Kim Giàu
TRƯỜNG SQ CH – KT THÔNG TINKhoa Công nghệ thông tin
Nha Trang, tháng 9/2010
MỤC ĐÍCHMỤC ĐÍCH
Trang bị cho người học những kiến thức cơ bản về tin Trang bị cho người học những kiến thức cơ bản về tin
học, thông tin và xử lý thông tin và nguyên lý xử lý thông học, thông tin và xử lý thông tin và nguyên lý xử lý thông
tin tự động bằng máy tính điện tử cũng như các thành tin tự động bằng máy tính điện tử cũng như các thành
phần cơ bản của máy vi tính.phần cơ bản của máy vi tính.
YÊU CẦUYÊU CẦU
Nắm vững nội dung bài họcNắm vững nội dung bài học
Hiểu về nguyên lý xử lý thông tin tự động bằng máy Hiểu về nguyên lý xử lý thông tin tự động bằng máy
tính điện tửtính điện tử
Nhận biết được các thành phần cơ bản của máy vi tính Nhận biết được các thành phần cơ bản của máy vi tính
cũng như chức năng, nhiệm vụ của từng thành phần.cũng như chức năng, nhiệm vụ của từng thành phần.
NỘI DUNGNỘI DUNG
Thông tin và xử lý thông tinThông tin và xử lý thông tin
Khái quát chung về máy vi tínhKhái quát chung về máy vi tính
Biểu diễn thông tin trong máy tính điện tửBiểu diễn thông tin trong máy tính điện tử
Mang đến cho ta điều gì?Mang đến cho ta điều gì?
Thông tin
Thông tin là gì?Thông tin là gì?
I. I. Th«ng tin- Xö lý th«ng tinTh«ng tin- Xö lý th«ng tin
Quá trình xử lý thông tin?Quá trình xử lý thông tin?
1. Thông tin1. Thông tin
- Con người sử dụng thông tin như thế - Con người sử dụng thông tin như thế nào?nào?- Thông tin được biểu diễn?- Thông tin được biểu diễn?
Thông tinThông tin
- Thông tin là gì?- Thông tin là gì?
1. Thông tin1. Thông tin
Thông tin (Thông tin (InformationInformation) theo nghĩa thông thường bao ) theo nghĩa thông thường bao gồm những cảm nhận, hiểu biết của con người về các gồm những cảm nhận, hiểu biết của con người về các sự vật, sự việc tại một thời điểm xác địnhsự vật, sự việc tại một thời điểm xác địnhThông tin mang lại cho con người sự hiểu biết, giúp Thông tin mang lại cho con người sự hiểu biết, giúp con người nhận thức đầy đủ hơn về các đối tượng con người nhận thức đầy đủ hơn về các đối tượng trong đời sống xã hội và các hiện tượng thiên nhiêntrong đời sống xã hội và các hiện tượng thiên nhiên
Khái niệmKhái niệm
Thông tin phát sinh có thể được lưu trữ, được Thông tin phát sinh có thể được lưu trữ, được truyền, được tìm kiếm, được sao chép, được xử truyền, được tìm kiếm, được sao chép, được xử lý. Thông tin cũng có thể bị biến dạng, sai lệch lý. Thông tin cũng có thể bị biến dạng, sai lệch hoặc bị phá huỷhoặc bị phá huỷ
Thông tin có thểThông tin có thể Sóng ánh sáng, sóng điện từ, sóng âm, các ký Sóng ánh sáng, sóng điện từ, sóng âm, các ký hiệu viết trên giấy, đá, gỗ, ... và ngày nay bằng hiệu viết trên giấy, đá, gỗ, ... và ngày nay bằng hai ký số 0 và 1hai ký số 0 và 1
Biểu diễn của TTBiểu diễn của TT
a. Khái niệm Thông tina. Khái niệm Thông tin
1. Thông tin1. Thông tin
Đé kh«ng ®o¸n biÕt tr íc ® îc cña Đé kh«ng ®o¸n biÕt tr íc ® îc cña th«ng tin th«ng tin
b. Độ bất định của thông tinb. Độ bất định của thông tin
Mét ®èi t îng ch a ® îc x¸c ®Þnh hoµn toµn lu«n cã mét ®é bÊt ®Þnh nµo ®ã. Đé bÊt ®Þnh th«ng tin sÏ giảm ®i khi ta nhËn ® îc thªm th«ng tin vÒ ®èi t îng ®ã Giả sö xÐt mét sù Giả sö xÐt mét sù kiÖn A: kiÖn A:
NÕu A ch¾c ch¾n xuÊt hiÖn: NÕu A ch¾c ch¾n xuÊt hiÖn: P(A)=1 P(A)=1 NÕu A ch¾c ch¾n kh«ng xuÊt hiÖn: NÕu A ch¾c ch¾n kh«ng xuÊt hiÖn: P(A)=0 P(A)=0 0 ≤ P(A) 0 ≤ P(A)
≤1≤1Giả sö xÐt mét sù kiÖn B tån t¹i trong n tr¹ng th¸i(1..n), Giả sö xÐt mét sù kiÖn B tån t¹i trong n tr¹ng th¸i(1..n), Khi Khi ®ã: mét tr¹ng th¸i thø i nµo ®ã sÏ cã x¸c suÊt xuÊt hiÖn lµ P®ã: mét tr¹ng th¸i thø i nµo ®ã sÏ cã x¸c suÊt xuÊt hiÖn lµ Pii
Đé bÊt ®Þnh bĐé bÊt ®Þnh bìình qu©n H, víi: nh qu©n H, víi: i
n
ii PPH 2
1
log
Khi sù kiÖn xuÊt hiÖn, ®é bÊt ®Þnh kh«ng cßn nữa ta nhËn ® Khi sù kiÖn xuÊt hiÖn, ®é bÊt ®Þnh kh«ng cßn nữa ta nhËn ® îc mét l îng th«ng tin b»ng chÝnh ®é bÊt ®Þnh ®ã: I = H îc mét l îng th«ng tin b»ng chÝnh ®é bÊt ®Þnh ®ã: I = H
1. Thông tin1. Thông tinc. Ьn vÞ ®o th«ng tinc. Ьn vÞ ®o th«ng tin
Ьn vÞ ®o th«ng tin c¬ së lµ bit. Bit lµ l îng th«ng tin Ьn vÞ ®o th«ng tin c¬ së lµ bit. Bit lµ l îng th«ng tin bbìình qu©n mang trªn mét tr¹ng th¸i cña mét nguån tin chØ cã nh qu©n mang trªn mét tr¹ng th¸i cña mét nguån tin chØ cã 2 tr¹ng th¸i, víi x¸c suÊt xuÊt hiÖn cña 2 tr¹ng th¸i lµ nh nhau: 2 tr¹ng th¸i, víi x¸c suÊt xuÊt hiÖn cña 2 tr¹ng th¸i lµ nh nhau:
I = (-1/2)logI = (-1/2)log221/2+ (-1/2)log1/2+ (-1/2)log221/2 = 1/2 = 1 (bit)1 (bit)VÝ VÝ
dô: dô: BoBoxx
Cã Cã ((11) ) Kh«ng Kh«ng ((00) )
BiÕt ® BiÕt ® îc tr¹ng îc tr¹ng th¸i cña th¸i cña hép kÝn hép kÝn
1 bit 1 bit
Ng êi ta ghÐp 8 bit l¹i ®Ó ® îc mét ®¬n vÞ ®o th«ng tin c¬ Ng êi ta ghÐp 8 bit l¹i ®Ó ® îc mét ®¬n vÞ ®o th«ng tin c¬ bản gäi lµ 1 Byte bản gäi lµ 1 Byte Sö dông c¸c ®¬n vÞ dÉn suÊt kh¸c cña byte cã: Kb, Mb, Sö dông c¸c ®¬n vÞ dÉn suÊt kh¸c cña byte cã: Kb, Mb, Gb, TbGb, Tb
1 GB = 21 GB = 21010 MB = MB = 1024MB (= 21024MB (= 23030 Byte) Byte)1Tb=21Tb=21010GbGb
1 KB = 21 KB = 210 10 Byte =1024 Byte =1024 ByteByte1 MB = 21 MB = 21010 KB =1024KB KB =1024KB (= 2(= 22020 Byte) Byte)
1. Thông tin1. Thông tind. M· hãa th«ng tind. M· hãa th«ng tin
Th«ng tinTh«ng tin M· - gi¶i m·TËp ký hiÖuTËp ký hiÖu
Nguyªn t ¾ c
Hai bé m·:Hai bé m·:- Bảng m· ASCII (American Standard Code For Information - Bảng m· ASCII (American Standard Code For Information
Interchange) bảng m· chuÈn cña Mü.Interchange) bảng m· chuÈn cña Mü.- Bảng m· EBCDIC (The Extented Binary Coded Decimal - Bảng m· EBCDIC (The Extented Binary Coded Decimal
Interchange Code) bảng m· chuÈn cña h·ng IBM.Interchange Code) bảng m· chuÈn cña h·ng IBM.Cả hai bảng m· ®Òu dïng 1byte (8 bit) ®Ó m· ho¸ mét ký Cả hai bảng m· ®Òu dïng 1byte (8 bit) ®Ó m· ho¸ mét ký
tù, vì vËy cho phÐp m· ho¸ ® îc 256 ký tù c¬ bản tù, vì vËy cho phÐp m· ho¸ ® îc 256 ký tù c¬ bản
2. Xử lý thông tin2. Xử lý thông tina. S¬ ®å tæng qu¸ta. S¬ ®å tæng qu¸t
th«ng tin kÕt th«ng tin kÕt qu¶qu¶
th«ng tin ban th«ng tin ban ®Çu®Çu
Dữ liÖu ban Dữ liÖu ban ®Çu®Çu
Th«ng tin KQTh«ng tin KQ
BiÓu diÔn ban BiÓu diÔn ban ®Çu®Çu
BiÓu diÔn KQBiÓu diÔn KQ
M· ho¸M· ho¸ M· ho¸M· ho¸
Xö lýXö lý
TËp quy t¾c TËp quy t¾c xö lýxö lý
ChÊt l îng cña th«ng tin phô thuéc vµo c¸c yÕu tè:ChÊt l îng cña th«ng tin phô thuéc vµo c¸c yÕu tè:- Sù cÇn thiÕt: ®èi víi ng êi sö dông phải ®¹t ® îc môc - Sù cÇn thiÕt: ®èi víi ng êi sö dông phải ®¹t ® îc môc
®Ých nhÊt ®Þnh®Ých nhÊt ®Þnh- Sù chÝnh x¸c: Phải ®ảm bảo ® îc sù râ rµng, x¸c ®Þnh, - Sù chÝnh x¸c: Phải ®ảm bảo ® îc sù râ rµng, x¸c ®Þnh,
kh«ng nhÇm lÉnkh«ng nhÇm lÉn- Sù tin cËy: Phải cã nguån gèc râ rµng- Sù tin cËy: Phải cã nguån gèc râ rµng- Sù kÞp thêi: Phải ® îc cung cÊp t¹i thêi ®iÓm sö dông- Sù kÞp thêi: Phải ® îc cung cÊp t¹i thêi ®iÓm sö dông
2. Xử lý thông tin2. Xử lý thông tinb. Xö lý th«ng tin b»ng b. Xö lý th«ng tin b»ng ComputerComputer
D÷ liÖu vµoD÷ liÖu vµo KÕt qu¶ raKÕt qu¶ ra
Dữ liÖu d¹ng Dữ liÖu d¹ng nhÞ ph©nnhÞ ph©n
Th«ng tin Th«ng tin d¹ng nhÞ d¹ng nhÞ
ph©nph©n
M· ho¸M· ho¸ M· ho¸M· ho¸Ch ¬ng Ch ¬ng trtrìình xö nh xö
lýlý
ComputerComputer
Ch ¬ng Ch ¬ng trtrììnhnh KÕt qu¶ KÕt qu¶
raraComputerComputer
Dữ liÖu Dữ liÖu vµovµo
2. Xử lý thông tin2. Xử lý thông tinb. Xö lý th«ng tin b»ng b. Xö lý th«ng tin b»ng ComputerComputer
2. Xử lý thông tin2. Xử lý thông tinc. Mô hình xử lý thông tin Computerc. Mô hình xử lý thông tin Computer
II. Khái quát chung về máy vi tínhII. Khái quát chung về máy vi tínhLịch sử phát triểnLịch sử phát triển
Các thời kỳ phát triển
1.1. Thế hệ thứ nhất (1946-1959)Thế hệ thứ nhất (1946-1959) 2. Thế hệ thứ hai (1959-1963) 3. Thế hệ thứ ba (1964-1974)4. Thế hệ thứ tư (Thập kỷ 80) 5. Thế hệ năm
II. Khái quát chung về máy vi tínhII. Khái quát chung về máy vi tínhLịch sử phát triểnLịch sử phát triển
Các thế hệ Computer:Các thế hệ Computer:
1970 Intel 40041974 Intel 80801976 Intel 80861979 Intel 80881982 Intel 80286 1985 Intel 803861989 Intel 80486
1993 Intel Pentium 1997 Intel Pentium II1998 Intel Celeron1999 Intel Pentium III2000 Intel Pentium IV2006 Intel Core 2 Extreme
II. Khái quát chung về máy vi tínhII. Khái quát chung về máy vi tính
Các thành phần cơ bảnCác thành phần cơ bản
Computer:Computer:
PhÇn cøng (Hardware)PhÇn cøng (Hardware): : HÖ thèng c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö HÖ thèng c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö
vµ c¬ khÝ, thùc hiÖn c¸c chøc vµ c¬ khÝ, thùc hiÖn c¸c chøc năng xö lý th«ng tin c¬ bản ë møc năng xö lý th«ng tin c¬ bản ë møc thÊp nhÊt tøc lµ xö lý c¸c tÝn hiÖu thÊp nhÊt tøc lµ xö lý c¸c tÝn hiÖu nhÞ ph©n.nhÞ ph©n.PhÇn mÒm (Software)PhÇn mÒm (Software): :
HÖ thèng c¸c ch ¬ng trình ®iÒu HÖ thèng c¸c ch ¬ng trình ®iÒu khiÓn m¸y tÝnh lµm viÖc, t¹o nªn khiÓn m¸y tÝnh lµm viÖc, t¹o nªn sù giao tiÕp giữa ng êi vµ m¸y.sù giao tiÕp giữa ng êi vµ m¸y.
II. Khái quát chung về máy vi tínhII. Khái quát chung về máy vi tínhCác thành phần cơ bảnCác thành phần cơ bản
Phần cứng:Phần cứng:
Sơ đồ cấu trúc tổng quát:- Ьn vÞ xö lý trung - Ьn vÞ xö lý trung
t©m t©m (CPU - Central Processing (CPU - Central Processing
Unit).Unit).- Bé nhí trong - Bé nhí trong
(Memory).(Memory).- Bé nhí ngoµi - Bé nhí ngoµi
(Storage)(Storage)- ThiÕt bÞ vµo (Input - ThiÕt bÞ vµo (Input
Device).Device).- ThiÕt bÞ ra (Output - ThiÕt bÞ ra (Output
Device).Device).
Bé nhí ngoµi
Bé nhí trongBé nhí trong OutpuOutputt
Input
CPUCPU
Đ êng truyÒn Đ êng truyÒn th«ng tinth«ng tin
§ êng truyÒn tÝn § êng truyÒn tÝn hiÖu ®iÒu hiÖu ®iÒu
khiÓnkhiÓn
S¬ ®å cÊu tróc tæng qu¸t cña S¬ ®å cÊu tróc tæng qu¸t cña ComputerComputer
Các thiết bị nhậpCác thiết bị nhập
Bộ xử lý trung tâmBộ xử lý trung tâmCPUCPU
Các thiết bị xuấtCác thiết bị xuất
Bộ nhớ ngoàiBộ nhớ ngoàiAuxiliary storageAuxiliary storage
Bộ nhớ trongBộ nhớ trongMain memoryMain memoryRAM+ROMRAM+ROM
Mouse (Chuột)Mouse (Chuột)
Keyboard (Bàn phím)Keyboard (Bàn phím)
Scanner (Máy quét)Scanner (Máy quét)
Monitor (Màn hình)Monitor (Màn hình)
Printer (Máy In)Printer (Máy In)
Video Video
Phần cứng:Phần cứng:
Nhiệm vụ -chức năng:Nhiệm vụ -chức năng:CPU:CPU: - Đång hå (Clock);- Đång hå (Clock); - Ьn vÞ ®iÒu khiÓn chØ thÞ (Instruction - Ьn vÞ ®iÒu khiÓn chØ thÞ (Instruction
Control Unit);Control Unit); - Ьn vÞ sè häc vµ logic (ALU - Arithmatic - Ьn vÞ sè häc vµ logic (ALU - Arithmatic
and logic Unit);and logic Unit); - C¸c thanh ghi (Register);- C¸c thanh ghi (Register);
Bé nhí ngoµi
Bé nhí trong OutputInput
CPU
Đ êng truyÒn Đ êng truyÒn th«ng tinth«ng tin
§ êng truyÒn tÝn § êng truyÒn tÝn hiÖu ®iÒu khiÓnhiÖu ®iÒu khiÓn
S¬ ®å cÊu tróc tæng qu¸t cña S¬ ®å cÊu tróc tæng qu¸t cña ComputerComputer
Chu trChu trìình lµm viÖc cña CPU nh sau:nh lµm viÖc cña CPU nh sau:- Qu¸ tr- Qu¸ trìình xö lý b¾t ®Çu khi ®ång hå ph¸t xung.nh xö lý b¾t ®Çu khi ®ång hå ph¸t xung.- CPU lÊy mét lÖnh tõ bé nhí trong.- CPU lÊy mét lÖnh tõ bé nhí trong.- CPU giải m· lÖnh vµ ®iÒu khiÓn viÖc lÊy dữ liÖu tõ bé nhí trong - CPU giải m· lÖnh vµ ®iÒu khiÓn viÖc lÊy dữ liÖu tõ bé nhí trong
vµ ALU.vµ ALU.- ALU thùc hiÖn c¸c phÐp to¸n.- ALU thùc hiÖn c¸c phÐp to¸n.
KÕt quả cña lÖnh thi hµnh ® îc chøa trong thanh ghi hay bé nhí KÕt quả cña lÖnh thi hµnh ® îc chøa trong thanh ghi hay bé nhí trong (RAM) trong (RAM)
II. Khái quát chung về máy vi tínhII. Khái quát chung về máy vi tínhCác thành phần cơ bảnCác thành phần cơ bản
Phần cứng:Phần cứng:
Nhiệm vụ -chức năng:Nhiệm vụ -chức năng:
Bé nhí ngoµi
Bé nhí trong
OutpOutputut
Input
CPU
§ êng truyÒn § êng truyÒn th«ng tinth«ng tin
§ êng truyÒn § êng truyÒn tÝn hiÖu ®iÒu tÝn hiÖu ®iÒu
khiÓnkhiÓn
S¬ ®å cÊu tróc tæng qu¸t cña S¬ ®å cÊu tróc tæng qu¸t cña ComputerComputer
Bé nhí:Bé nhí:Lµ thiÕt bÞ l u trữ dữ liÖu vµ ch Lµ thiÕt bÞ l u trữ dữ liÖu vµ ch
¬ng tr¬ng trììnhnhBé nhí trong gåm cã ROM-RAM:Bé nhí trong gåm cã ROM-RAM: Bé nhí trong bao gåm Bé nhí trong bao gåm c¸c « nhí (Cell), mçi « nhí cã mét ®Þa chØ x¸c ®Þnh. Đé c¸c « nhí (Cell), mçi « nhí cã mét ®Þa chØ x¸c ®Þnh. Đé dµi th«ng tin cã thÓ l u trữ trong mét « nhí th êng lµ: 4 dµi th«ng tin cã thÓ l u trữ trong mét « nhí th êng lµ: 4 bits, 8 bits, 16 bits, 32 bits, 64 bits... tuú theo tõng hä bits, 8 bits, 16 bits, 32 bits, 64 bits... tuú theo tõng hä m¸y (gäi lµ tõ m¸y Word).m¸y (gäi lµ tõ m¸y Word).
+ ROM (Read Only Memory);+ ROM (Read Only Memory);+ RAM (Random Access Memory);+ RAM (Random Access Memory);Bộ nhớ ngoài: Bộ nhớ ngoài: Harddisk, CD Rom, băng Harddisk, CD Rom, băng
từ…từ…
II. Khái quát chung về máy vi tínhII. Khái quát chung về máy vi tínhCác thành phần cơ bảnCác thành phần cơ bản
Phần cứng:Phần cứng:
Nhiệm vụ -chức năng:Nhiệm vụ -chức năng:
Bé nhí ngoµi
Bé nhí trong OutpuOutputt
Input
CPU
Đ êng truyÒn Đ êng truyÒn th«ng tinth«ng tin
§ êng truyÒn tÝn § êng truyÒn tÝn hiÖu ®iÒu khiÓnhiÖu ®iÒu khiÓn
S¬ ®å cÊu tróc tæng qu¸t cña S¬ ®å cÊu tróc tæng qu¸t cña ComputerComputer
ThiÕt bÞ vµo ra (Input/Output ThiÕt bÞ vµo ra (Input/Output device):device):
+ M¸y in (printer)+ M¸y in (printer)+ Bµn phÝm (Keyboard)+ Bµn phÝm (Keyboard)+ Mµn h+ Mµn hìình (Monitor)nh (Monitor)+ M¸y vÏ (plotter)+ M¸y vÏ (plotter)+ Loa (Speaker)+ Loa (Speaker)+ Con chuét (Mouse)+ Con chuét (Mouse)+ Bµn phÝm (Keyboard)+ Bµn phÝm (Keyboard)
KeyboarKeyboard:d:
Nhãm phÝm dữ liÖu (Data keys) Nhãm phÝm dữ liÖu (Data keys)
Nhãm phÝm chøc năng (Function keys)Nhãm phÝm chøc năng (Function keys)
Nhãm phÝm tr¹ng th¸i (Status Nhãm phÝm tr¹ng th¸i (Status Keys)Keys)
Nhãm ®iÒu Nhãm ®iÒu khiÓn CursorkhiÓn Cursor
Ctrl, Alt, Ctrl, Alt, Shift ... Shift ...
II. Khái quát chung về máy vi tínhII. Khái quát chung về máy vi tínhCác thành phần cơ bảnCác thành phần cơ bản
RAMRAM
ROMROMBộ nhớBộ nhớ
II. Khái quát chung về máy vi tínhII. Khái quát chung về máy vi tínhCác thành phần cơ bảnCác thành phần cơ bản
II. Khái quát chung về máy vi tínhII. Khái quát chung về máy vi tínhCác thành phần cơ bảnCác thành phần cơ bản
Phần mềm:Phần mềm:Phần mềm là hệ thống các chương trình có khả năng điều khiển hoạt động của máy tính, Phần mềm là hệ thống các chương trình có khả năng điều khiển hoạt động của máy tính, mỗi chương trình sẽ điều khiển máy tính làm việc theo cách riêng của mình .mỗi chương trình sẽ điều khiển máy tính làm việc theo cách riêng của mình .Có 3 loại phần mềm cơ bản:Có 3 loại phần mềm cơ bản: - - Phần mềm hệ thống (Operating System Software)Phần mềm hệ thống (Operating System Software)
Là một bộ các câu lệnh để chỉ dẫn phần cứng máy tính và các phần Là một bộ các câu lệnh để chỉ dẫn phần cứng máy tính và các phần mềm ứng dụng làm việc với nhau. mềm ứng dụng làm việc với nhau. - - Phần mềm ứng dụng (Application Software)Phần mềm ứng dụng (Application Software)
Phần mềm ứng dụng rất phong phú và đa dạng, bao gồm những Phần mềm ứng dụng rất phong phú và đa dạng, bao gồm những chương trình được viết ra cho một hay nhiều mục đích ứng dụng cụ thể như chương trình được viết ra cho một hay nhiều mục đích ứng dụng cụ thể như soạn thảo văn bản, tính toán, phân tích số liệu, tổ chức hệ thống, bảo mật thông soạn thảo văn bản, tính toán, phân tích số liệu, tổ chức hệ thống, bảo mật thông tin, đồ họa, chơi games.tin, đồ họa, chơi games. -- Các ngôn ngữ lập trìnhCác ngôn ngữ lập trình
Là toàn bộ các ký tự, từ khoá, cú pháp mà người lập trình dùng tạo Là toàn bộ các ký tự, từ khoá, cú pháp mà người lập trình dùng tạo nên các chương trình, là công cụ để phát triển phần mềm.nên các chương trình, là công cụ để phát triển phần mềm.
III. Biểu diễn thông tin trong máy tínhIII. Biểu diễn thông tin trong máy tính
1. Biểu diễn số1. Biểu diễn số
Nguyên tắc: Dùng dãy n bit để biểu diễn một số nguyên (tức là mã hoá 1 số nguyên bằng n chữ số nhị phân)
a. Số nguyên không dấu:Cách 1: Dùng mã nhị phân là dạng nhị phân của số cần biểu diễn.Ví dụ: (5)10 = (101)2 Biểu diễn trong 1 Word 8 bit là: 00000101
(255)10 = (11111111)2Cách 2: Biểu diễn theo hệ BCD (Binary Code Decimal), biểu diễn mã hoá theo từng chữ số
thập phân, mỗi chữ số là một nhóm 4 chữ số nhị phân.Ví dụ: (47)10 ------ Mã số 4 : 0100
------ Mã số 7: 0111Số 47 biểu diễn trong 1 Word 8 bit là: 0100 0111Số 99 biểu diễn trong 1 Word 8 bit là: 1001 1001
III. Biểu diễn thông tin trong máy tínhIII. Biểu diễn thông tin trong máy tính
1. Biểu diễn số1. Biểu diễn số
b.b. Số nguyên có dấu:Số nguyên có dấu:Nguyên tắc: Nếu N là một số nhị phân nguyên có dấu, được biểu diễn ở dạng mã bù 2 như Nguyên tắc: Nếu N là một số nhị phân nguyên có dấu, được biểu diễn ở dạng mã bù 2 như sau:sau:
Trong đó N* là mã bù 2 của N.Trong đó N* là mã bù 2 của N.Mã bù 2 của một số nguyên N gồm r chữ số được ký hiệu là N* và được xác định Mã bù 2 của một số nguyên N gồm r chữ số được ký hiệu là N* và được xác định
như sau: N* = 2như sau: N* = 2rr - N - NNếu N = 000....00 Thì N* = 2Nếu N = 000....00 Thì N* = 2rr - N = 111...11 - N = 111...11Ví dụ:Ví dụ:
N* của số N=(13)N* của số N=(13)1010=(1101)=(1101)22 là: N* = 2 là: N* = 244 - 1101 = (0011) - 1101 = (0011)22..N* của số N=(37)N* của số N=(37)1010 = (100101) = (100101)22 là: N* = 2 là: N* = 266 - 100101 = (11011) - 100101 = (11011)22..
Giả sử trường hợp chúng ta biểu diễn số nguyên +13 và số nguyên -13 (là số nguyên có Giả sử trường hợp chúng ta biểu diễn số nguyên +13 và số nguyên -13 (là số nguyên có dấu) thì sẽ như sau:dấu) thì sẽ như sau:Số +13 được biểu diễn dưới dạng mã bù 2 là: 0 1101Số +13 được biểu diễn dưới dạng mã bù 2 là: 0 1101Số -13 được biểu diễn dưới dạng mã bù 2 là: 1 0011Số -13 được biểu diễn dưới dạng mã bù 2 là: 1 0011
0N NÕu N0,0N NÕu N0,
*n
C. C. Biểu diễn số thựcBiểu diễn số thựcNguyên tắc: Chia xâu bít biểu diễn thành 3 phần:Nguyên tắc: Chia xâu bít biểu diễn thành 3 phần:- Bít đầu tiên biểu diễn dấu (0: số dương; 1: số âm)- Bít đầu tiên biểu diễn dấu (0: số dương; 1: số âm)- n bit tiếp theo biểu diễn phần nguyên.- n bit tiếp theo biểu diễn phần nguyên.- m bit còn lại biểu diễn phần phân.- m bit còn lại biểu diễn phần phân.Ví dụ:Ví dụ:
(6,625)(6,625)1010 = (110,101) = (110,101)22
Với 1 Word 8 bit n = 4; m = 3 thì:Với 1 Word 8 bit n = 4; m = 3 thì:(6,625) được biểu diễn bởi xâu bit: 0 0110101(6,625) được biểu diễn bởi xâu bit: 0 0110101(-6,625) được biểu diễn bởi xâu bit: 1 0110101(-6,625) được biểu diễn bởi xâu bit: 1 0110101
III. Biểu diễn thông tin trong máy tínhIII. Biểu diễn thông tin trong máy tính
1. Biểu diễn số1. Biểu diễn số
III. Biểu diễn thông tin trong máy tínhIII. Biểu diễn thông tin trong máy tính2. 2. Biểu diễn dữ liệu trong máy tính - Bảng mã ASCIIBiểu diễn dữ liệu trong máy tính - Bảng mã ASCII
Máy tính tính xử lý dữ liệu số và phi số, cả hai loại dữ liệu này đều được mã hoá dưới Máy tính tính xử lý dữ liệu số và phi số, cả hai loại dữ liệu này đều được mã hoá dưới dạng nhị phân. Các ký tự đều được biểu diễn dưới dạng một dãy các bit xếp liên tiếp với độ dạng nhị phân. Các ký tự đều được biểu diễn dưới dạng một dãy các bit xếp liên tiếp với độ dài xác định. dài xác định.
Biểu diễn ký tựBiểu diễn ký tựNguyên tắc:Nguyên tắc: Ký tự được biểu diễn bằng mã nhị phân mà dạng mã thông dụng mà máy tính thường sử Ký tự được biểu diễn bằng mã nhị phân mà dạng mã thông dụng mà máy tính thường sử
dụng là mã ASCII. Với mã ASCII dùng 1 byte để mã một ký tự, số ký tự có thể được mã dụng là mã ASCII. Với mã ASCII dùng 1 byte để mã một ký tự, số ký tự có thể được mã hoá là 2hoá là 288 = 256. = 256.
128 ký tự đầu từ 0 đến 127 (từ 00000000 đến 01111111) là các ký tự cơ sở (bao gồm 32 ký 128 ký tự đầu từ 0 đến 127 (từ 00000000 đến 01111111) là các ký tự cơ sở (bao gồm 32 ký tự điều khiển, 96 ký tự thuộc bộ chữ La tinh và các ký tự dấu thông dụng).tự điều khiển, 96 ký tự thuộc bộ chữ La tinh và các ký tự dấu thông dụng).
128 ký tự tiếp theo từ 128 đến 255 (10000000 đến 11111111) là các ký tự mở rộng để biểu 128 ký tự tiếp theo từ 128 đến 255 (10000000 đến 11111111) là các ký tự mở rộng để biểu diễn các ký tự đồ hoạ.diễn các ký tự đồ hoạ.
Biểu diễn ký tự:Biểu diễn ký tự:Cụ thể:Cụ thể:
Từ 0 đến 127:Từ 0 đến 127:26 chữ cái la tinh in hoa (A,B,C.....Z)26 chữ cái la tinh in hoa (A,B,C.....Z)26 chữ cái la tinh thường (a,b,c, .......)26 chữ cái la tinh thường (a,b,c, .......)10 chữ số (0,1,2,.....9)10 chữ số (0,1,2,.....9)10 dấu toán học thông thường (+ , - , * , / , = , > , < , <> , <= , >=)10 dấu toán học thông thường (+ , - , * , / , = , > , < , <> , <= , >=)Các dấu chính tả (? , : , . , [ ] , %, ! ,....)Các dấu chính tả (? , : , . , [ ] , %, ! ,....)
Các ký tự điều khiểnCác ký tự điều khiểnTừ 128 đến 255: Từ 128 đến 255:
Là 128 ký tự mở rộng, thường dùng để cài đặt các ký tự dấu của các Là 128 ký tự mở rộng, thường dùng để cài đặt các ký tự dấu của các ngôn ngữ và các ký hiệu đồ hoạ.ngôn ngữ và các ký hiệu đồ hoạ.
III. Biểu diễn thông tin trong máy tínhIII. Biểu diễn thông tin trong máy tính2. 2. Biểu diễn dữ liệu trong máy tính - Bảng mã ASCIIBiểu diễn dữ liệu trong máy tính - Bảng mã ASCII
Trích bảng mã ASCII và EBCDIC
Ký tựKý tự Mã tương ứngMã tương ứng
ASCIIASCII EBCDICEBCDIC
00 0011 00000011 0000 1111000011110000
11 0011 0001 0011 0001 1111 00011111 0001
22 0011 00100011 0010 1111 00101111 0010
............ ...... ......
99 0011 10010011 1001 1111 10011111 1001
AA 0100 00010100 0001 1100 00011100 0001
BB 0100 00100100 0010 1100 00101100 0010
...... ...... ......
YY 0101 10010101 1001 1110 10001110 1000
ZZ 0101 10100101 1010 1110 10011110 1001
...... ...... ......
Biểu diễn ký tự:Biểu diễn ký tự:
III. Biểu diễn thông tin trong máy tínhIII. Biểu diễn thông tin trong máy tính2. 2. Biểu diễn dữ liệu trong máy tính - Bảng mã ASCIIBiểu diễn dữ liệu trong máy tính - Bảng mã ASCII
THẢO LUẬNTHẢO LUẬNBiểu diễn thông tin trong ComputerBiểu diễn thông tin trong Computer
1- Thế nào là một hệ đếm, nêu một số hệ đếm cơ bản thường 1- Thế nào là một hệ đếm, nêu một số hệ đếm cơ bản thường dùng?dùng?2- Trình bày tập kí hiệu và qui tắc biểu diễn một số hệ đếm?2- Trình bày tập kí hiệu và qui tắc biểu diễn một số hệ đếm?
3- Chuyển đổi biểu diễn một số hệ đếm?3- Chuyển đổi biểu diễn một số hệ đếm?
4- Biểu diễn dữ liệu trong Computer?4- Biểu diễn dữ liệu trong Computer?
KẾT LUẬNKẾT LUẬNCác vấn đề trọng tâm:Các vấn đề trọng tâm:
1) Hãy trình bày các hiểu biết của đồng chí về: thông tin, đơn vị của thông tin và xử lý thông tin.2) Trình bày sơ đồ tổng quát của một quá trình xử lý thông tin. Lấy các ví dụ minh hoạ3) MTĐT là gì ? Nêu các nguyên lý cơ bản về quá trình hoạt động của MTĐT.4) Đồng chí đã hiểu gì về phần cứng, phần mềm của một hệ xử lý thông tin?5) Vẽ một phác hoạ chỉ ra các thành phần của một hệ máy tính đặc trưng. Nêu ngắn gọn chức năng của mỗi thành phần.6) Đồng chí hãy liệt kê các thiết bị vào ra mà đồng chí biết. Nêu tác dụng của các thiết bị vào ra.7) Phân biệt ROM và RAM.8) Nêu vai trò của bộ nhớ phụ (bộ nhớ ngoài).