c Nhn Tm

PHN III dn d ngi khc cho h ngh nh mnh

Chng Bn

Do tri tim s thng c l trKhi bn gin d vi ai, trt c cn thnh n ln u ngi , bn thy h d lm... nhng ngi y cm thy g lc ? Hi lng nh bn khng? V ci ging gy g, thi cu th ca bn c lm cho ngi y mun ha gii vi bn khng?Woodrow Wilson ni: "Nu bn a hai qu m ra ni chuyn vi ti, th bn c th tin chc rng ti cng a ngay hai qu m ra vi bn lin. Nhng nu bn ni: "Chng ta hy ngi xung y v n tn ni chuyn vi nhau. V kin chng ta khc nhau, cho nn phi rng tm nguyn nhn ch bt ng ". Nu bn ni nh vy, th chng ta s thy ngay rng kin ca chng ta rt cc khng khc nhau xa lm; nhng ch bt ng rt t, cn nhng ch ng th nhiu, v nu chng ta thit tnh v kin tm mun ha gii vi nhau th cng d".Khng ai hiu r s xc ng ca nhng li ni bng John D.Rockefeller. Nm 1915, Rockefeller l ngi b nhiu ngi on nht min m Colorado. T hai nm ri, x b tn ph v mt v nh cng lm mu nhiu nht trong nn k ngh ca M. Nhng th m trong Cng ty Nhin liu v Kim thuc x Colorado - do ng Rockefeller gim c - quyt lit i tng lng. Dng c v nh my b ph phch, ngi ta ku lnh ti, sinh ra mt cuc mu, v nhiu th nh cng ng gc di ln n. Trong tnh hnh khn trng nh vy, trong khng kh bng bng th on , Rockefeller quyt ly lng v gii ha vi h. ng lm cch no m thnh cng? Th y, gii php ca ng:Sau khi mt hng tun c ng ro rit trong m th m sn con ng ha gii, ng din thuyt trc m th nh cng. Bi din vn l mt tr tc c kt qu l lng. N dp c nhng ln sng th nghch bao vy ng, ang mun nhn ng xung v lm cho mt s ng th theo ng. ng ging gii vi h mt cch thn mt, kho lo n ni th nh cng tr li lm vic m khng h nhc ti s xin tng lng na, mc du trc kia h chin u d tn nh th.Di y, ti s chp li on u bi din vn tuyt kho . Bn s thy thin cm, nhit tm v ho chi li trong on . Xin bn nh rng Rockefeller ni vi nhng ngi m my hm trc i treo c ng cho k c. Vy m ging ca ng du dng, nh nh, thn mt hn l ni vi cc nh truyn gio na. Trong bi y nhng cu ti ta hoa, nh nhng cu ny:"Ti ly lm vinh d c trong nhm anh em, ti li thm gia nh anh em, chng ta gp nhau y nh nhng bn thn... tinh thn hiu bit ln nhau... quyn li chung... ti c ti y l nh thnh tnh ca anh em...".Bi din vn bt u nh vy:"Ngy hm nay l mt ngy vinh d trong i ti. Ln ny l ln th nht ti c ci vui v ci may mn gp ht thy nhng ngi thay mt nhn vin trong cng ty ln ca chng ta, cc v qun l, cc v ch huy, v xin anh em tin chc rng ti ly lm hn hnh c c mt y v s nh cuc hi hp ny sut i ti. Nu cuc hi hp ny xy ra hai tun l trc th ti i vi phn nhiu anh em cng nh mt ngi dng thi. Nhng v mi vi ngy nay, ti i thm ht cc m phng Nam, tr chuyn vi cc ngi thay mt anh em, thm ving gia nh anh em, hi han v con ca anh em... cho nn, hm nay chng ta gp nhau y, khng phi nh th nghch nhau, m nh ch bn thn v chnh nh ci tinh thn thn mn nhau m ti thy sung sng c bn vi anh em v quyn li chung ca chng ta."Thit ch nh thnh tnh ca anh em m ti c c mt trong cuc hi hp gia cc v gim c cu cng ty v cc v thay mt cho nhn vin, v ti khng c ci may c trong nhm trn hay nhm di. Vy m ti thy ti lin kt mt thit vi anh em, v, tuy i din cho ch nhn, nhng ti cn thay mt tt c nhng ngi lm cng na".Ngh thut lm cho k th tr nn bn thn, n nh vy l tuyt kho.V th Rockefeller la mt chin thut khc, cng kch cc th m, qut vo tai h tt c nhng li tht lm cho h mt lng, dng mt ging kh chu nh bo h kh, th hi h c chu nhn li ca h khng, d l lun ca ng cc k xc ng? V lc s ra sao? Lng gin, th v phn i tt s tng ln!Nu mt ngi i vi bn ch c lng th v c cm, th c dng cc l lun, bn cng khng th no dn d ngi theo quan im ca bn c. Nhng cha m gt gng, nhng ng ch v ng chng chuyn on, nhng b v hay gy g phi hiu rng ai cng mun kh kh gi ly kin ca mnh, khng bao gi dng v lc m bt buc c h phi ng kin vi ta. Tri li, phi dng li l ngt ngo v tm lng thn mn, rt ngt ngo v rt thn mn.Cch y gn mt th k, Lincoln ni:"Mt cu chm ngn c ni: "Rui a mt". Chng nhng rui m ngi cng vy. Mun cho mt ngi theo ta, th trc ht ta phi lm cho ngi tin rng ta l mt bn thn thit thnh tht ca h . Li ngt ngo s chim ni tri tim h v do tri tim, ta s thng c l tr ca h".Cc ng ch x nghip bit rng t i vi th nh cng l c li cho mnh. Cho nn khi hai ngn nm trm ngi th cng ty "Bch Xa" nh cng i tng lng v quyn lp nghip on, ng Gim c cng ty l ng A.F. Black khng gin d, chi, da, p ch, mng h l cng sn, m li cn nnh h na, khen h trn mt bo rng h c thi n ha. Thy on nh cng t v khng c vic lm, ng biu h gng bao tay v nhng tri cu h tiu khin.Lng tt ca ng c kt qu l khuyn khch nhng ngi c ho . Ri th th nh cng mn chi, leng, xe b, qut tc chung quanh xng, lm giy vn, tn thuc, tn qut trn t. Cc bn th tng tng iu ! Th va qut xng va phn u i hi ny n. Trong lch s ging t ca k ngh M, sut my trm nm cha h thy ln no nh vy. c mt tun, ch v th ha gii vi nhau v nh cng chm dt trong mt khng kh m m v thn mt.Va p trai, va hng hn, Daniel Webster l mt trong nhng lut s ni danh nht thi ng. Nhng d l l ca ng din ra mnh m ti u, ng cng khng qun ni thm nhng li lch s m du ny: "Quyn nh ot v ngi Bi thm", "Tha cc ngi, iu ny c l ng cho ta suy ngh...", "y l vi vic xy ra m ti mong rng cc ngi ng b qua...", "Hiu r lng ngi nh cc ngi, chc cc ngi s d dng thy ngha ca nhng hnh vi ...!".C ngt ngo, khng tn sc m lm cho cc ng ta phi theo kin ng. ng giu c nh ging m i, n tn, thn mt ca ng.Chng ta c l khng bao gi c c hi ha gii mt v nh cng, hoc hng bin ta, nhng c nhiu trng hp khc m phng php trn kia gip ch cho ta c. Bit u mt ngy kia ta chng lm trong trng hp ng Straub, xin ngi ch nh tham lam ca ng h tin mn nh ca ng xung.ng Straub, theo hc lp ging ca chng ti, k chuyn: "Ti vit th cho ngi ch nh, bo trc rng ht hn trong giao ko, ti s dn i ni khc. Thit ra ti khng c i u ht, nhng ti mong rng li da c l lm cho ng ta chu h tin mn nh ca ti xung. Nhng t hy vng thnh cng; nhiu ngi khc mn nh cng lm th nh ti v u tht bi ht: h ni con ngi ro rit lm. Ti t nh: By gi l lc nn em thi hnh khoa hc m ta ng hc y."Nhn c th ca ti, ng ta li nh ti lin, theo sau c ngi th k. Ti ra tn ca, n ng, v cng nim n. Ti khng ng g ti tin mn nh ht. Ti bt u khoe cn ti p, ti thch lm, ti khng tic li khen. Ti khen ng ta kho qun l cn ph v kt lun rng: Ti mun thm mt nm na, nhng khng tin tr.R rng ti thy ng ta cha h c ngi mn nh no ni vi ng bng ci ging . ng ta khng bit ngh lm sao ht. ng ta bn k ni lo phin ca ng. Ngi mn nh lun lun ku ni. C mt ngi gi cho ng mi bn bc th m nhiu bc chi ng hn hoi; mt ngi khc li da tr li ph, nu ng khng c cch no cm ngi mn tng trn ngay ban m! ng y ni: Gp c ngi nh ti vui lm sao! Ri khng cu xin ng, ng cng t h tin mn xung mt cht. Ti xin h xung nhiu hn na... ng ta bng lng lin."Nu ti dng phng php ca nhng ngi mn ph khc, chc chn ti tht bi nh h. Ti thnh cng nh thi nhn nhn, thn mt, hiu bit ca ti".y l mt th d khc. B Dorothy Fay thuc phi thng lu Long island k rng:"Mi ri, ti mi vi ngi bn li dng ba tra vi ti. Cuc hi hp i vi ti quan trng lm v tt nhin l ti mun s tip i c hon ton chu o. Thng thng trong nhng dp long trng nh vy, ti mn anh hu bn Emile lo toan gip ti. Nhng hm y, anh Emile ti khng c, mc du ti c dn trc. Anh cho mt ngi ph vic li th. Thit l tai hi! Anh ph vic chng bit cht chi v khoa hu bn c. B khch qu nht ca ti, ng l phi a mn n mi trc, th anh li nht nh mi sau cng... C mt lc, anh dng b ta mt mn rau cn, rau ch c cht xu, m dn v mt ci a i hi. Tht th dai, khoai th nt. Thit l nhc nh, ti gin lm. Rng sc lm mi gi c n ci trong c ba tic m ti au kh nh b hnh hnh vy.Nhng ti t nh: "Anh Emile, anh i khi no ti gp anh, ti s cho anh mt trn".Nhng ngay ti hm ng ghi nh , ti c d thnh mt bui din thuyt v ngh thut dn d ngi v ti hiu rng c ry anh Emile cng v ch, ch lm cho anh y gin on ti v khng mun hu vic gip ti na. Ti rng t t ti vo a v anh v thy rng anh khng chu trch nhim trong ba tic , v khng phi anh i ch, cng khng phi anh nu mn n. Ngi ph ca anh vng di, u phi li ca anh. C l v gin d m ti xt anh vi vng qu, nghim khc qu. Cho nn ng l buc ti anh, ti nh thay i thi m khoan hng vi anh v ti thnh cng rc r. Hm sau ti gp anh, v mt bun t nhng c v sn sng t bo cha. Ti bo: "Ny, anh Emile... ti mun anh hiu rng khi ti i khch, ti rt cn c anh gip tay ti. Anh l ngi hu bn kho nht tnh Nu c ny... Ti hiu, hm trc khng phi anh trng nom ba tic. Anh khng c li chi ht...".My m tan ht. Anh Emile mm ci, p:- Tha b, qu vy. Ba tic hng l li ti u bp ch khng ti ti.Ti tip:- Anh Emile, ti tnh tht vi ba tic na. Ti mun hi kin anh. Anh ngh ti c nn gi ch u bp khng?- Tha b, nn lm ch. S ng tic ln trc, chc chn khng xy ra na u.Tun sau, ti i khch ba tra. Anh Emile v ti nh thc n.Khi khch kha ti th trn bn trng y bng hng rc r. Anh Emile sn sc mi b. Gi ti c tht tic mt v Hong hu th anh cng tn tm n vy l cng. Mn n nu rt kho v dng ln cn nng hi. Cng vic hu khch tht l hon ton. Anh dt bn ngi ph li hu khch ch khng phi mt ngi nh thng l. Cui ba, ch thn anh dng khch mt mn trng ming thit ngon. Khi ra v, b khch qu nht ca ti hi:"B c thut g m ngi hu tn tm v kho lo nh vy?". B y ni ng. Ti c thut l l bit dng li l n tn v nhng li khen thnh tht". lu lm, khi ti cn l mt a nh chy chn khng qua nhng khu rng ti trng hc lng ti min Missouri; mt hm, ti c mt bi ng ngn v mt tri v gi. Gi khoe gi mnh, mt tri khoe mt tri mnh. Gi ni: "Ti s lm cho anh thy rng ti mnh hn anh. Anh thy ng gi di trn kia khng? Ti c vi anh, xem hai ta, ai s lm cho lo phi tc o ra trc ht". Tc th mt tri bin sau m my v gi bt u thi mnh nh bo. Nhng cng thi mnh th lo gi cng b cht o vo mnh.Sau cng, gi mt phi ngng. Lc mt tri sau m my l ra, ti tnh ci vi khch b hnh. Mt lt, thy nng qu, lo gi lau m hi trn v ci o. Mt tri mi ni cho gi hiu rng: "Du dng v thn yu bao gi cng mnh hn v lc v gin d".Trong khi cu hc tr c bi ng ngn ti mt ni rt xa lng cu , th ti tnh Boston m hi ti khng c hy vng g i ti c, xy ra mt chuyn chng minh chn l dy trong bi y. Cu chuyn , ba chc nm sau, ngha l mi y, bc s A.H.B. theo hc lp ging ca ti, k li cho ti nghe nh sau ny:"Hi , nhng t bo Boston ng y nhng qung co ca bn lang bm v ca bn c m vn m mn thuc v cch ca h lm cho nhiu ngi nguy tnh mng. Vi c m b bt, nhng nh vn ng vi vi nh chnh tr, h ch b pht mt s tin nh thi.Mi phn ut d di ti ni nhng ngi lng thin Boston ni c dy, la , cn cc v mc s ng n mt st cc bo, cu Cha trng tr nhng con bun nhp nha i.Dn gian ku ni cch m v hiu. V y a ln ti ngh vin, bn ci si ni, nhng rt cc cng v s thi nt trong chnh gii m b m nhm i.Bc s B. l hi trng hi "Cng gio" ca chu thnh Boston, c bn b gip , ng dng cch bi tr, nhng than i! Khng c kt qu chi ht; khng hy vng g tr c bn ht.Ri mt m, ng ny ra mt . ng ngh ti cch m ngi ta cha tng ngh ti. L dng li ngt ngo thn mt v li khen khn kho.ng vit mt bc th cho ng ch nhim t bo Boston Herald t lng hm m. ng ni, ngy no ng cng c n, v tin tc y , r rng, v bo khng li dng nhng bn tnh tin ca qun chng, v v nhng bi x thuyt rt gi tr. Thc l mt t bo rt qu cho cc gia nh v mt trong nhng t bo n lot p nht ti M."Nhng, - bc s B. tip - mt ng bn thn ca ti, ni vi ti rng, mt bui ti n, con gi ca ng y c ln ting mt bi qung co ca mt tn chuyn mn ph thai v hi ng y ngha vi ch l: ng bn ti thit lng tng, khng bit tr li ra sao. T bo ca ngi c cc gia nh sang trng nht Boston c. Chc trong nhiu gia nh khc xy ra vic ngoi nh trong gia nh ng bn ti . Nu ngi c mt vi c em, chc hn cng khng mun cho cc c c nhng bi qung co . V nu cc c hi ngi nhng cu hi v chuyn th ngi s tr li ra sao?"Ti tic rng mt t bo rt c gi tr nh bo ca ngi - gn hon ton v mi phng din - li c ci li lm cho cha m khng dm cho con ci c n na. Chc c ngn c gi cng ng vi ti".Hai ngy sau, ng ch nhim t Boston Herald vit th tr li ng B... Bc th , ng gi trn ba mi nm v a ti coi khi ng li nghe lp ging ca ti.Bc th y, ti chp li y. Th ngy 13 thng 10 nm 1904."Knh ng,Nhn c th ngy 11 thng ny ca ng, ti i n ng lm. K t th hai, ti nht nh ty t bo Herald cho ht nhng bi qung co c hi. Nhng thuc da thai s hon ton b tr tit. Cn nhng qung co y dc c ch li chung, khng th no t chi ht c, ti s kim duyt gt gao cho n thnh ra hon ton v hi.Ti c nh hi ti bt u ch nhim t bo Boston Herald v bc th ca ng lm cho ti qu quyt thi hnh.Ti cm n ng v cu chc ng..."esope, n l Hi Lp, vit nhng ng ngn bt h su trm nm trc Thin Cha ging sinh. Nhng nhng li khuyn bo ca ng ti by gi vn cn qu khng km hi hai mi lm th k trc. nh nng mt tri lm cho bn phi ci o ra mau hn l mt trn cung phong; nhng li ngt ngo, m m i su vo lng ngi ta hn l cn thnh n, p bn qut tho.Xin cc bn nh cu ny ca Lincoln: "Rui a mt". Vy bn mun cho ngi khc theo bn, xin bn ng qun quy tc th t:"Nn n tn, ngt ngo, khng nn xng".