ĐÁNH GIÁ, PHÂN LOẠI VÀ XỬ TRÍ LỒNG ĐÁNH GIÁ, PHÂN LOẠI VÀ XỬ TRÍ LỒNG

GHÉP BỆNH CẤP TÍNHGHÉP BỆNH CẤP TÍNH

TRẺ TỪ 1 TUẦN – 2 THÁNG TUỔITRẺ TỪ 1 TUẦN – 2 THÁNG TUỔI

Ths.BS. Nguyễn Thu TịnhGiảng viên Bô môn Nhi, ĐHYD, TP.HCM

Đối tượng: YHCT năm 3

MỤC TIÊUMỤC TIÊU

Đánh giá và xử trí được các vấn đề thường gặp ở trẻ < 2 tháng tuổi

Xác định được chỉ định chuyển viện và xử trí trước chuyển viện

Xác định được các biện pháp điều trị tại nhà

Tử vong trẻ < 5 tuổi ở nước đang phát triểnWHO estimates of the causes of death in children.” (2005). The Lancet 365:1147–1152.

LƯU ĐỒ XỬ TRÍ BỆNH TẠI PHÒNG KHÁMLƯU ĐỒ XỬ TRÍ BỆNH TẠI PHÒNG KHÁM

Trẻ bệnh cấp tính

2 tháng 5 tuổi < 2 tháng

Đánh giá tòan diện

Đánh giá nhanhXử trí trước CV

Điều trị tại nhà Dặn khám ngay Khám lại

CV GẤP

KHẢ NĂNG NHIỄM KHUẨN (1)KHẢ NĂNG NHIỄM KHUẨN (1)

Co giậtBú kém hay bỏ búLi bì, khó đánh thức Thở nhanh Rút lõm ngực nặngCánh mũi phập phồngThở rênThóp phồng Mủ taiTấy đỏ quanh rốnSốt hay hạ thân nhiệtNhiều mụn mủ ở daCử động giảm

CÓ KHẢ NĂNG NHIỄM KHUẨN

NẶNG

•Kháng sinh tiêm bắp•Ngừa hạ đường huyết•Giữ ấm•Chuyển viện GẤP

Rốn đỏ hay chảy mủ hayMụn mủ da

NHIỄM KHUẨN TẠI CHỖ

•Uống KS thích hợp•Dặn khám ngay•Khám lại 2 ngày

VÀNG DA (2)VÀNG DA (2)

•Vàng da < 24 giờ, hay•Vàng da tới cẳng chân hay•Vàng da + trẻ không khỏe

VÀNG DA NẶNG

•Phòng ngừa hạ đường huyết•Chuyển viện GẤP•Giữ ấm

•Vàng da > 24 giờ và•Vàng da chưa tới cẳng chân và•“trẻ khỏe”

VÀNG DA

•Hướng dẫn chăm sóc tại nhà•Dặn khám ngay•Nếu > 14 ngày chuyển viện•Khám lại mỗi ngày

Không vàng da KHÔNG VÀNG DA•Hướng dẫn bà mẹ chăm sóc tại nhà

TIÊU CHẢY (3)TIÊU CHẢY (3)

2 /3 dấu hiệu:•Li bì/khó đánh thức•Mắt trũng•Véo da mất RẤT chậm

MẤT NƯỚC NẶNG

•Truyền dịch •Chuyển viện GẤP•Nếu có phân loại bệnh nặng khác: ORS và chuyển viện GẤP

2/3 dấu hiệu:•Vật vã/kích thích•Mắt trũng•Véo da mất chậm

CÓ MẤT NƯỚC

•Bù dịch phác đồ B•Chuyển viện GẤP•Nếu có phân loại bệnh nặng khác: ORS và chuyển viện GẤP

Không đủ phân loại trên

KHÔNG MẤT NƯỚC

•Phác đồ A•Viên kẽm •Dặn khám ngay•Khám lại 2 ngày

Phân loại mất nước (1)Phân loại mất nước (1)

TIÊU CHẢY (3)TIÊU CHẢY (3)

Tiêu chảy kéo dài ≥ 14 ngày

TIÊU CHẢY KÉO DÀI NẶNG

•Điều trị mất nước•Chuyển viện

Tiêu chảy kéo dài và lỵ (2)Tiêu chảy kéo dài và lỵ (2)

LỴ•Bù nước nếu có mất nước•Chuyển BV GẤP

Có máu trong phân

NUÔI DƯỠNG VÀ NHẸ CÂN (4)NUÔI DƯỠNG VÀ NHẸ CÂN (4)

1/6 dấu hiệu:•Ngậm bắt vú không tốt•Bú không hiệu quả•Bú < 8 lần/24h•Dùng thêm thức ăn khác•Nhẹ cân •Nấm miệng

CÓ VẤN ĐỀ NUÔI

DƯỠNG/NHẸ CÂN

Bế trẻ đúng cáchNgậm bắt vú tốtCho trẻ bú bất cứ khi nào đói, > 8 lần/24hKhông dùng thêm thức ăn khácHướng dẫn trị nấm miệngDặn khám ngayKhám 2 ngày nếu có vấn đề nuôi dưỡng hay nấm miệngKhám 14 ngày nếu nhẹ cân

Không nhẹ cân và không có vấn đề nuôi dưỡng

Hướng dẫn bà mẹ chăm sóc tại nhàKhen ngợi bà mẹ

KHÔNG CÓ VẤN ĐỀ NUÔI

DƯỠNG VÀ KHÔNG NHẸ

CÂN

CHỦNG NGỪA (5)CHỦNG NGỪA (5)

Mới sanh 2th

Lao VGSV B BH-HG-UV Bại liệt Hib

Khò khè, nghẹt mũi kéo dàiKhò khè, nghẹt mũi kéo dài

CÁC VẤN ĐỀ KHÁC (6)CÁC VẤN ĐỀ KHÁC (6)

Bú quá nhu cầu

Ngủ không ngon giấc, hay vặn mình

Quấy khócQuấy khóc

CÁC VẤN ĐỀ KHÁC (6)CÁC VẤN ĐỀ KHÁC (6)

Đau bụng

Thường ở trẻ bú bình

Do nhiều hơi

Liên quan bữa bú

Viêm thực quản trào ngược

Ọc ít + nuốt sữa sau bú

Vặn vẹo khi ngủ

Khóc ngay cả khi bú

Không tăng cân ± xuất huyết tiêu hóa

Trào ngược dạ dày thực quảnTrào ngược dạ dày thực quản

CÁC VẤN ĐỀ KHÁC (6)CÁC VẤN ĐỀ KHÁC (6)

Ọc sữa nhiều hay ít

Phân biệt với bú quá mức

Nhập viện khi

Viêm thực quản nặng

Tím cơn

Không tăng cân

Điều trị: motilium, PPI, H2 antagonists

Vitamin KVitamin K

CÁC VẤN ĐỀ KHÁC (6)CÁC VẤN ĐỀ KHÁC (6)

Phòng ngừa xuất huyết não – màng não muộn

Liều: 1mg/lần

XỬ TRÍ TRƯỚC CHUYỂN VIỆNXỬ TRÍ TRƯỚC CHUYỂN VIỆN

Kháng sinhKháng sinh

Ampicillin 50 mg/kg và

Gentamycin 5mg/kg

XỬ TRÍ TRƯỚC CHUYỂN VIỆNXỬ TRÍ TRƯỚC CHUYỂN VIỆN

Ngừa hạ đường huyếtNgừa hạ đường huyết

Bú mẹ

Đút muỗng

Sond dạ dày50 ml sữa/nước đường (4 mcf đường + 200 ml nước chín 10%)

XỬ TRÍ TRƯỚC CHUYỂN VIỆNXỬ TRÍ TRƯỚC CHUYỂN VIỆN

Truyền dịch mất nước nặngTruyền dịch mất nước nặng

L/R hay NaCl 0,9% 30 ml/kg/1h

Cho uống ORS trên đường đi

XỬ TRÍ TRƯỚC CHUYỂN VIỆNXỬ TRÍ TRƯỚC CHUYỂN VIỆN

Có mất nướcCó mất nước

ORS giảm thấu

75 ml/kg/4 giờ

XỬ TRÍ TẠI NHÀXỬ TRÍ TẠI NHÀ

Kháng sinhKháng sinh

Amoxicillin 50 mg/kg/ngày, chia 3 x 5 ngày

Erythromycin 50 mg/kg/ngày, chia 3 x 5ngày

XỬ TRÍ TẠI NHÀXỬ TRÍ TẠI NHÀ

Tư thế bế trẻ đúngTư thế bế trẻ đúng

Đầu và thân trên cùng một trục

Mặt đối diện với vú mẹ, mũi đối diện núm vú

Thân trẻ áp sát thân mẹ

Đỡ toàn thân trẻ trên cả 2 tay

XỬ TRÍ TẠI NHÀXỬ TRÍ TẠI NHÀ

Trẻ ngậm bắt vú tốtTrẻ ngậm bắt vú tốt

Cằm chạm vào vú mẹ

Miệng mở rộng

Môi dưới hướng ra ngoài

Quầng vú phía trên nhiều hơn dưới

HƯỚNG DẪN CHĂM SÓC TẠI NHÀHƯỚNG DẪN CHĂM SÓC TẠI NHÀ

Nuôi dưỡng

Giữ ấm

Khám lại và khám ngay

XỬ TRÍ TẠI NHÀXỬ TRÍ TẠI NHÀ

Khám ngayKhám ngay

Bú kém hay bỏ bú

Ít cử động hơn

Bệnh nặng hơn

Sốt hay hạ thân nhiệt

Thở bất thường

Vàng da tới cẳng chân

BIBIỂU ĐỒ TĂNG TRƯỞNGỂU ĐỒ TĂNG TRƯỞNG