Definisi Pengurusan Bilik Darja2

5/20/2018 Definisi Pengurusan Bilik Darja2

1/4

Definisi Pengurusan Bilik Darjah

Pengurusan bilik darjah memainkan peranan penting bagi seseorang guru

untuk melaksanakan pengajaran dan pembelajaran di dalam kelas. Hal ini kerana

pencapaian murid dalam pelajaran dan penerapan nilai berkait rapat dengan

pengurusan dan kawalan disiplin bilik darjah. Mengikut Kamus Dewan Edisi

keempat (2010), pengurusan bermaksud perihal (kerja dsb) mengurus sesuatu. Hal

ini membawa pengertian yang lebih luas ke arah mengendalikan sesuatu agar lebih

teratur dan tersusun. Dalam konteks pendidikan, pengurusan bilik darjah yang baik

boleh menjurus kepada situasi yang lebih baik dan berprosedur sempurna untuk

mencapai objektif-objektif aktiviti yang lebih berkesan dan bermakna. Pengurusan

bilik darjah ialah suatu aspek yang penting dalam melaksanakan aktiviti pengajaran

dan pembelajaran di dalam kelas.

Menurut Haji Samsudin bin Md Noor, pengurusan bermaksud satu proses

mendapatkan penyertaan, kerjasama, dan campurtangan ahli untuk mencapai

objektif organisasi atau kumpulan, gerak kerjanya termasuk proses merancang,

mengelola, memimpin, mengarah dan mengawal

(http://guruinspirasipencetusrevolusi.blogspot.com/2013/03/definisi-pengurusan-bilik-

darjah.html).

Akhiar Pardi dan Shamsina Shamsuddin (2013:3) berpendapat bahawa

pengurusan bilik darjah merupakan satu terminologi yang digunakan oleh guru untuk

menjelaskan tentang proses untuk memastikan pelajaran dalam bilik darjah dapat

berjalan dengan lancar walaupun pada masa yang sama berlaku gangguan daripada

tingkah laku murid. konsep ini membawa makna tersirat mengenai pencegahan

tingkah laku murid yang tidak diingini. Pengurusan bilik darjah merupakan aspek

yang paling sukar yang dihadapi oleh guru dalam pengajaran dan pengalaman pahit

dalam pengurusan bilik darjah menyebabkan sebanyak 36% guru di Amerika

Syarikat menyatakan bahawa mereka tidak akan menjadi guru sekiranya mereka

tahu akan menghadapi masalah dalam pengurusan bilik darjah (laporan Pertubuhan

Pendidikan Kebangsaan Amerika Syarikat, 1981).

Keadaan fizikal bilik darjah seperti susun atur kerusi meja pelajar, jadual

waktu mata pelajaran dan tugasan, peraturan kelas, kemudahan asas, pencahayaan

dan sebagainya seharusnya menggalakkan proses pembelajaran dan pengajaran
http://guruinspirasipencetusrevolusi.blogspot.com/2013/03/definisi-pengurusan-bilik-darjah.htmlhttp://guruinspirasipencetusrevolusi.blogspot.com/2013/03/definisi-pengurusan-bilik-darjah.htmlhttp://guruinspirasipencetusrevolusi.blogspot.com/2013/03/definisi-pengurusan-bilik-darjah.htmlhttp://guruinspirasipencetusrevolusi.blogspot.com/2013/03/definisi-pengurusan-bilik-darjah.htmlhttp://guruinspirasipencetusrevolusi.blogspot.com/2013/03/definisi-pengurusan-bilik-darjah.htmlhttp://guruinspirasipencetusrevolusi.blogspot.com/2013/03/definisi-pengurusan-bilik-darjah.html


2/4

dalam bilik darjah. Oleh itu, sebagai seorang guru, kena tahu cara menyusun tempat

duduk pelajar dan peralatan bilik darjah, mengurus pergerakan pelajar di dalam

kelas dan mengawal disiplin pelajar di dalam kelas supaya pengajaran dan

pembelajaran dapat berjalan dengan lancar.

Susunan fizikal di dalam kelas boleh memberi sumbangan dari segi kawalan,

perhubungan guru dengan murid dan sesama murid di dalam kelas malah

mewujudkan keseronokan bekerja bersama-sama untuk mencapai sesuatu visi. Hal

ini amat bersesuaian dengan pandangan Marland (1975),suasana fizikal di dalam

bilik darjah mungkin merupakan kawan atau musuh dalam pengajaran. Menurut

Savage (1999), menyusun atur persekitaran fizikal bukan sahaja akan

mempengaruhi tingkah laku murid malah ia juga boleh mempengaruhi sikap murid

dan menyumbang kepada prestasi akademik murid.

Oleh yang demikian, pengurusan bilik darjah didefinisikan sebagai tindakan

dan strategi yang digunakan untuk mengekalkan peraturan bilik darjah. Pengurusan

bilik darjah adalah satu kemahiran yang amat penting dan perlu dikembangkan oleh

guru-guru bagi membolehkan guru mengurus pembelajaran dengan lebih berkesan.

Pengurusan bilik darjah pada umumnya bertujuan mewujudkan keadaan, suasana,

dan persekitaran pembelajaran yang kondusif. Menurut Lemlech (1988),

pengurusan bilik darjah diibaratkan sebagai okestra dalam kehidupan di bilik darjah

yang memerlukan pembentukan kurikulum, penyelenggaraan, prosedur dan sumber

pengajaran. Ia juga menekankan tentang pentingnya penyusunan suasana bilik

darjah bagi meningkatkan keberkesanan, pemantauan perkembangan pelajar serta

tanggungjawab guru dalam memikirkan masalah-masalah yang mungkin akan

timbul.

Manakala, pendapat Levin dan Nolan (2004) pula, mereka memberi

tumpuan aspek keberkesanan dalam pengurusan bilik darjah itu sendiri. Mereka

berpendapat bahawa kedua-dua aspek arahan dan pengurusan merupakan proses

yang mempunyai tujuan di mana tindakan serta sikap guru itu bertindak untuk

memudahkan objektif yang ingin dicapai oleh guru itu sendiri dalam pengajaran dan

pembelajaran (http://tinta3ipis.blogspot.com/2013/03/mengikut-kamus-dewan-edisi-

keempat.html)
http://tinta3ipis.blogspot.com/2013/03/mengikut-kamus-dewan-edisi-keempat.htmlhttp://tinta3ipis.blogspot.com/2013/03/mengikut-kamus-dewan-edisi-keempat.htmlhttp://tinta3ipis.blogspot.com/2013/03/mengikut-kamus-dewan-edisi-keempat.htmlhttp://tinta3ipis.blogspot.com/2013/03/mengikut-kamus-dewan-edisi-keempat.htmlhttp://tinta3ipis.blogspot.com/2013/03/mengikut-kamus-dewan-edisi-keempat.htmlhttp://tinta3ipis.blogspot.com/2013/03/mengikut-kamus-dewan-edisi-keempat.html


3/4

Pengurusan bilik darjah yang efektif perlulah didasari dengan beberapa

elemen penting. Terdapat 5 elemen pengurusan bilik darjah iaitu merancang,

mengelola, mengawal, membuat refleksi dan menjalin hubungan antara guru dan

murid. Melalui perancangan, guru akan merujuk sukatan pelajaran bagi menentukan

objektif dan hasil pembelajaran. Maka, guru dapat menentukan pendekatan, strategi

dan kaedah mengajar yang paling sesuai berdasarkan perbezaan gaya

pembelajaran murid. Selain itu, guru akan membentuk aktiviti yang sesuai dengan

pencapaian murid. Dalam mengelola, guru perlu memastikan kelancaran proses

pembelajaran. Justeru, guru perlu memberi arahan yang jelas kepada murid.

Sebagai contoh, arahan yang jelas penting semasa guru memaklumkan peraturan,

prosedur dan mengatur aktiviti.

Elemen seterusnya ialah mengawal, iaitu bermaksud guru perlu memantau,

memastikan muridnya selesa, cukup bahan pembelajaran dan sedang melibatkan

diri dalam pembelajaran. Lebih penting lagi, dalam mengawal, guru perlu

memastikan murid yang memerlukan bimbingan mendapat perhatian yang cukup.

Sebaliknya, murid yang dapat menguasai konsep pelajaran diberi aktiviti

pengayaan. Bagi elemen membuat refleksi, seorang guru yang berkaliber akan

menganalisis dan menilai keberkesanan pendekatan, strategi, kaedah mengajar danbahan bantu belajar yang digunakan semasa proses pembelajaran dan pengajaran.

Sekiranya keberkesanan kurang sesuai atau kurang mantap, guru mestilah bersedia

membuat perubahan dan mencuba alternagtif lain. Elemen yang terakhir, hubungan

antara guru dengan murid yang baik ialah apabila guru mengamalkan demokrasi di

dalam bilik darjahnya. Kepentingannya ialah murid berpeluang membuat keputusan

dalam pelbagai situasi. Hal ini menjadikan murid lebih rasa dihargai dan diberi

perhatian yang cukup serta mereka turut merasakan perasaan selamat, hormat,

yakin dan sayang kepada guru.

Corak pengurusan bilik darjah yang berkesan ialah dengan menganggap bilik

darjah merupakan persekitaran yang unik, gabungan elemen fizikal, emosi dan

sosial, bilik darjah hendaklah bersifat multidimensi iaitu murid dapat menjalankan

proses pengajaran dan pembelajaran. Guru juga kena sedar bahawa murid

mempunyai perbezaan dari segi matlamat , kebolehan, dan personaliti. Ruang bilik

darjah hendaklah ruang yang bersifat terbuka dimana ramai yang boleh menilai

aktiviti di dalamnya. Faktor-faktor membentuk persekitaran dan pengurusan bilik


4/4

darjah yang berkesan ialah menggunakan strategi berpusatkan murid (penglibatan

murid), susunan kelas yang boleh membuka peluang murid, penggunaan ICT

sebagai salah satu alat bantu mengajar, perancangan yang mantap dengan

menyediakan pelan bilik darjah serta peka dengan emosi dan personaliti murid

dengan bersikap bijak mengawal emosi.

Matlamat utama pengurusan bilik darjah mengekalkan persekitaran yang

positif, kondusif dan produktif. Kemudian, untuk mewujudkan suasana pembelajaran

yang kondusif, merancang masa dengan afektif, pembelajaran berlaku dengan

lancar di mana murid memproses maklumat melalui ingatan, praktik dan

aplikasi serta untuk memastikan pengurusan bilik darah berjalan dengan baik.

Documents

Definisi Pengurusan Bilik Darja2