TRAJK I ISKLJUENJE S RADA (27

1. UVOD

17. listopada 1969. godine moemo slobodno priznati kao pravi datum roenja digitalne fotografije jer je roen najbitniji element koji je nedostajao za komercijalnu uspjenost digitalnih fotoaparata. Svi ostali bitni dijelovi preneseni su iz klasine fotografije (zatvarai, optika i sl.) ili iz raunalne tehnologije (procesori, memorija). Meutim bi se dolo do pravog digitalnog fotoaparata trebalo je proi jo nekoliko godina. Tako je 1972. godine Willis A. Adcock sroio, a korporacija Texas Instruments patentirala prvi elektronski fotografski sistem. Prvi komercijalni CCD senzor firme Fairchild pojavio se godinu dana kasnije, s veliinom od 100 X 100 piksela. Ovaj prvi komercijalni svjetlosni senzor koriten je 1974. godine na 8-innom teleskopu na kojem je snimljena prva elektronska astronomska snimka Mjeseca, a 1975. godine i na prvom poznatom fotografskom ureaju za dobivanje elektronske fotografije. Autor ovog prvog poznatog digitalnog fotoaparata bio je Kodakov inenjer Steve J. Sasson, a da bi se snimila jedna fotografija na magnetnu traku, bile su potrebne 23 sekunde. Ovaj vrlo teki Kodakov ureaj, dakle, smatramo prvim digitalnim fotoaparatom na svijetu. Godine 1981. poinje nova era digitalne fotografije.

Digitalni su fotoaparati znatno unaprijedili proces stvaranja i prezentacije fotografija. Budui da ne koriste film, digitalni fotoaparati znatno skrauju i pojeftinjuju proces izrade fotografija. Usto, na digitalnom fotoaparatu moete vidjeti kako e snimka izgledati prije nego to je zapravo snimite, to rezultira veim samopouzdanjem pri snimanju i potie na eksperimentiranje.Dodatni poticaj na kreativnu upotrebu digitalnog fotoaparata predstavlja injenica da snimljene fotografije moete u svakom trenutku pregledati i lako ukloniti one s kojima niste zadovoljni. Budui da su fotografije snimljene digitalnim fotoaparatom ve u digitalnom obliku, moete ih lako poslati e-mailom, objaviti na Webu, ispisati ink-jet pisaem ili urediti u programu za obradu slika kao to je Adobe Photoshop. Zahvaljujui napretku tehnologije, kvaliteta fotografija snimljenih vrhunskim digitalnim fotoaparatima danas je usporediva s kvalitetom onih snimljenih tradicionalnim fotoaparatima. Unato nekim trenutanim ogranienjima, pred digitalnim fotoaparatima je svijetla budunost - samo je pitanje vremena kada e posve zamijeniti tradicionalne.

Digitalni fotoaparati i digitalna fotografija kao da su oduvijek meu nama. Digitalni fotoaparati dio su svakodnevice, a od kada su se digitalni fotoaparati pojavili u sklopu mobilnih telefona i jo nekih ureaja vie nitko na njih ne obraa panju. No kad se ovjek konano odlui za kupovinu digitalnog fotoaparata u izobilju raznoraznih modela i oznaka nije vie jednostavno izabrati pravi digitalni fotoaparat. Digitalni fotoaparati mogu biti dobri i loi, mali i veliki, ali svakako bi trebali biti prilagoeni vaim potrebama. Ovisno o vaem iskustvu, poznavanju i prihvaanju novih tehnologija i jo nekim stvarima lako ete odabrati digitalni fotoaparat.

Digitalni fotoaparat trebao bi biti jednostavan za rukovanje no meutim sama rije digitalan kod nekih ljudi budi sumnju i strah prema novim i digitalnim tehnikama. Osvrnut emo se na neke digitalne fotoaparate dostupne na naem tritu, podijelit emo ih u neke kategorije i nadamo se pomoi vam u odabiru modela koji vam odgovara.

2. DIGITALNI FOTOAPARAT

Ukoliko ste poetnik i ne razumijete to znae sve te oznake koje krase digitalne fotoaparate pokuat emo ih ovdje razjasniti. Svi modeli imaju neku svoju oznaku SP-x300 i slino ta brojka i oznaka ne bi vam trebala zadavati glavobolju niti vas pretjerano zanimati. Ono to je vano kod digitalnog fotoaparata je broj megapixela (im vei broj megapiksela, to bolje). Optiki zoom je ono to krasi samo dobre i kvalitetne digitalne fotoaparate pa bi bilo dobro da va digitalni fotoaparat ima optiki zoom i ovdje bismo primijenili pravilo im vei broj to bolje. Gotovo svaki model digitalnog fotoaparata ima i digitalni zoom. Digitalni zoom moe puno pomoi optikom zoomu, a sa kvalitetnim fotoaparatima uz veliki optiki zoom i kvalitetni digitalni zoom mogue je snimiti objekte koji se nalaze na velikoj udaljenosti.

Dakle i za digitalni zoom vrijede vee brojke iako neki modeli digitalnih fotoaparata digitalni zoom koriste kao jedinu opciju zumiranja na digitalnom fotoaparatu, sam digitalni zoom nije dovoljan i moe kvarit ili kvari kvalitetu slike. Pored svega tu je i rezolucija slike koja ovisi o megapikselima vaeg fotoaparata i moe varirati, a sama rezolucija tj. kvaliteta slike za sobom vue drugu stvar a to je memorijska kartica na koju veina digitalnih fotoaparata koristi za pohranu slika. Ukoliko su slike snimljene digitalnim fotoaparatom u velikoj rezoluciji zauzimat e dosta mjesta na memorijskoj kartici. Tako da i za memorijsku karticu vrijede kombinacija brojeva im vee to bolje. Dakle svi brojevi su najvei i sad va digitalni fotoaparat ima 8 megapixela, 12x optiki zoom, 4x digitalni i memorijsku karticu od najmanje 512 Mb budite spremni i za iznos od im vie brojeva. No tu se dolazi do kompromisa.

Ukoliko je fotoaparat za uestalu upotrebu i planirate ga malo ee i profesionalnije koristiti bilo bi dobro da pogledate najkvalitetnije i najskuplje proizvode. Ukoliko svoj digitalni fotoaparat elite koristiti povremeno u specijalnim prigodama (roendani, svadbe, koncerti, izlasci, ljetovanja) te vam ne treba hi tech oprema biti e vam potreban digitalan fotoaparat koji ima 2 i vie megapiksela barem 3x optiki zoom i najmanje 256 mb memorijskom karticom za pohranu slika.

Modeli osim po izgledu, koliini megapiksela i jo nekih stvari razlikuju fotoaparate pa bi bilo dobro da va digitalni fotoaparat ima optiki zoom i ovdje bismo primijenili pravilo im vei broj to bolje. Gotovo svaki model digitalnog fotoaparata ima i digitalni zoom. Digitalni zoom moe puno pomoi optikom zumu, a sa kvalitetnim fotoaparatima uz veliki optiki zoom i kvalitetni digitalni zoom mogue je snimiti objekte koji se nalaze na velikoj udaljenosti.

Glavni nedostatak veine digitalnih fotoaparata je napajanje odnosno baterije. Baterije za digitalne fotoaparate, bilo one integrirane u sam digitalni fotoaparat ili one koje se kupuju na kiosku troe se relativno brzo. Stoga preporuamo da kod odabira digitalnog fotoaparata obratite panju na napajanje odnosno baterije i kupite one koje se daju puniti se i po njihovim mogunostima. Neki digitalni fotoaparati imaju dodatne programe u sklopu samog digitalnog fotoaparata koji omoguavaju korisniku da snimljenu sliku odmah i izmjeni ukoliko je potrebno smanji ili eliminira crvenilo oiju, umanji drhtanje ruke i slino, a neki modeli digitalnih fotoaparata imaju i neke dodatne efekte za ureivanje slike kao to su okviri za sliku, natpisi i sl. 2.1. PRINCIP RADA DIGITALACADigitalni fotoaparati imaju dosta slinosti s klasinima, a glavna je razlika to digitalci pohranjuju fotografije na neki medij za pohranu fotografija (vie o medijima u zasebnom dijelu), a klasini na dobro nam poznati film. Kod digitalnog fotoaparata, svjetlost pada na svjetlosni senzor (CCD ili CMOS), koji svjetlost pretvara u elektrini napon koji e biti proporcionalan svjetlosti koja upadne na senzor. Zatim se taj napon na analogno-digitalnom pretvorniku pretvara u niz nula i jedinica, a zatim se alje na Digital Signal Processor (DSP) ip koji sadri algoritme za korekciju kontrasta i detalja te za kompresiju podataka. Te se onda sprema u memoriju. to svjetlosni senzor ima vie megapiksela, to je vea i rezolucija snimanja. Naravno, to je sve pojednostavljeno.

2.2. TO SVAKI DIGITALAC TREBA IMATI?

Kod digitalca je najvanija kvaliteta slike, a za to je najvie zasluan svjetlosni senzor (itaj CCD element), a optika je takoer vana, a razina kompresije podataka (algoritam koji se za to primjenuje) nekad moe biti od vee vanosti. Ergonomija je takoer vana jer svaki digitalni aparat je poeljniji ako ima dosta opcija za podeavanje. Kad se kupuje fotoaparat potrebno je znati to nam dolazi uz njega! Medij za pohranu podataka, baterije i punja baterija bi trebali biti standarni dio opreme. Zaslon od tekuih kristala (LCD), prikaz funkcija, optiko trailo, zoom i videokonektori bi takoer trebali biti na odabranom digitalcu.

3. NAJBOLJI OTPORNI DIGITALNI FOTOAPARAT 2009 - OLYMPUS

TOUGH-8000 Snimanje i u najteim uvjetima otpornost na padove s visine do 2m**, vodootpornost do dubine 10m***, otpornost na teret do 100kg**** i otpornost na smrzavanje do -10C. Visoko-precizni 3.6x irokokutni optiki zoom objektiv (28-102mm*) za snimanje prekrasnih scena i slika izbliza ak i u ekstremnim uvjetima.Izbjegnite potresanje fotoaparata i mutne slike zahvaljujui dvostrukoj stabilizaciji slike (kombinacija mehanike i digitalne stabilizacije slike).Kontrola izbornika dodirom za izvrsnu jednostavnost upravljanja ak i kada nosite rukavice.12 megapiksela za ispise veliine postera ako elite.6.9cm/2.7" HyperCrystal III LCD za najbolji pregled ak i pod direktnim sunevim svijetlom i ekstremnim kutovima (230,000 toaka). Napredno prepoznavanje lica koje prepoznaje do 16 osoba za savreno izotrena i eksponirana lica. U kombinaciji s Tehnologijom prilagodbe sjena, ostali dijelovi slike takoer su ispravno eksponirani. Jednostavno do savrenih slika - Inteligentan Auto nain otkriva pet najee snimanih scena i automatski podeava postavke, fokus i ekspoziciju. Jednostavan pregled tlaka na LCD-u zahvaljujui ugraenom manometru.LED lampica za osvjetljavanje podvodnih ili makro scena. Oivite memorije funkcijom snimanja video zapisa sa zvukom (u VGA rezoluciji brzinom 30fps). xD-Picture Card i microSD Card kompatibilan.

Snaan koliko vam treba

S Olympus TOUGH-8000 i TOUGH-6000 korisnici mogu odabrati razinu otpornosti koju ele. Vrhunski model otporne serije, TOUGH-8000 savren je za sve koji stvarno ele ii do krajnjih granica: vodootporan je do dubine 10 ***, otporan na udarce pri padu s visine od 2m**, otporan na smrzavanje do temperature od -10C te otporan na terete do 100kg**** teine. On moe podnijeti prave batine te i dalje nastaviti davati izvrsne rezultate. Njegov sestrinski model TOUGH-6000 takoer nije slabi. Uz otpornost na smrzavanje, on je otporan na vodu do dubine od 3m*** te prua zatitu od padova s visine do 1.5m**.

Proirite horizont snimanja

Oba fotoaparata naslijedila su svestrani 3.6x irokokutni optiki zoom od modela 1030 SW iz otporne serije koji je osvojio EISA nagradu. Ovaj objektiv ima arinu duljinu koja poinje od 28mm* za fantastine grupne fotografije i arhitektonske motive iz neposredne blizine, a protee se do 102mm za pribliavanje udaljenih objekata.

Recite zbogom zamuivanju

Dvostruka stabilizacija pridruuje se poboljanim karakteristikama fotoaparata TOUGH-8000 i TOUGH-6000. Osigurava impresivne fotografije bez imalo zamuivanja ak i kada snimate u uvjetima u kojima je potresanje fotoaparata neizbjeno.

Maksimalizirajte kontrolu fotoaparata i performanse fotografiranja

Pored intuitivnog izbornika koji se prikazuje na 6.9cm/2.7 velikom HyperCrystal III LCD zaslonu na jednom od 39 ponuenih jezika, ovi modeli imaju i dodatni inovativni pristup za upravljanje fotoaparatom. TAP Control funkcija daje korisniku brz pristup mnotvu postavki jednostavnim dodirom na tijelo fotoaparata, to znai da se postavke lako mogu mijenjati ak i kada nosite rukavice.

To to su TOUGH-8000 i TOUGH-6000 napravljeni za akciju ne znai da podbacuju kada je rije o kvaliteti slike. Kako imaju 10 odnosno 12 Megapiksela, oba pruaju dovoljno rezolucije za vjerno snimanje scena do najmanjeg detalja. Nadalje, svaki model ukljuuje i pametne karakteristike koje osiguravaju spektakularne rezultate. Napredna tehnologija prepoznavanja lica omoguava prepoznavanje do 16 lica i osigurava da e ljudska lica biti snimljena sa savrenim fokusom i ekspozicijom. TOUGH-6000 ima i zgodnu funkciju Smile Shot koja omoguava fotoaparatu snimanje im se osoba nasmije. Za to vrijeme Tehnologija prilagodbe sjena osigurava postizanje optimalne razine kontrasta na cijeloj fotografiji. Jednostavnost snimanja je poveana i ukljuivanjem Inteligentnog automatskog naina snimanja: on prepoznaje scenu u kadru te automatski podeava postavke na jednu od pet najee koritenih scena. Uz sve to Beauty nain snimanja uljepava ten prilikom snimanja stvarajui ujednaenije i savrenije tonove koe.

Otporni TOUGH-8000 i TOUGH-6000 su prirodan izbor za sve koji ele fotoaparat koji moe pratiti njihov aktivan ivotni stil. Ovi fotoaparati otporni na vodu, smrzavanje i udarce doli su u trgovine sredinom sijenja odnosno poetkom veljae 2009.

Tehnike karakteristikeEfektivni pikseli 12 megapiksela Filtar boja Filtar primarnih boja (RGB) Puna rezolucija 12,7 megapiksela

Tip 1/2,33 '' CCD senzor

Objektiv

Optiki zoom 3,6 x (IROKOKUTNI) Asferine lee 2

arina udaljenost 5,0 - 18,2 mm

Ekvivalent arine udaljenosti kod 35mm 28 - 102 mm Struktura 10 objektivi / 8 grupa

Najvei otvor 3,5 - 5,1 Digitalni zoom

Faktor uveanja 5 x / 18 x kombiniran s optikim zoomom

LCD

Rezolucija 230000 toaka

Veliina zaslona 6,9 cm / 2,7 ''

LCD tip HyperCrystal III LCD

Pomo pri kadriranju Namjetanje osvjetljenja +/- 2 razina

Pojaano LCD osvjetljenje Sustav izotravanja

Metoda TTL iESP automatsko izotravanje s detekcijom kontrasta

Spot mjerenje - Da

AF s detekcijom lica - Da

Standardni nain 0,5m - (irokokutni) / 0,5m - (tele)

Makro nain 0,1m - (irokokutni) / 0,3m - (tele) Super Makro nain Najmanja udaljenost izotravanja: 2 cm Mjerenje svjetla

Histogram u nainu snimanja ESP mjerenje svjetla Spot mjerenje Sustav ekspozicije

Brzina zatvaraa 1/4 - 1/2000 s / < 4 s (None scene)

Kompenzacija ekspozicije +/- 2 EV / 1/3 koraka

Funkcija poboljanja Nain stabilizacije slike

Tehnologija prilagodbi sjena

Napredna tehnologija detekcije lica Naini ekspozicije i-Auto

Programirano Beauty nain snimanja Scenski programi - Broj scenskih programa, portreti, krajolik, nona scena, portret i nona scena, sport, interijeri, svijee, auto portret, zalazak sunca, vatromet, hrana, dokumenti, plaa i snijeg, snijeg, predsnimanje video zapisa, snimanje pod vodom itd.Osjetljivost

Automatski AUTO / High AUTO automatski odabir

Runo ISO 64, 100, 200, 400, 800, 1600 Balans bijelog

AUTO sustav balansa bijelog Ugraena bljeskalica

Radni raspon (iroki kut) 0,1 - 4,0 m (ISO 800)

Radni raspon (tele) 0,3 - 2,7 m (ISO 800) Snimanje u nizu

Uzastopno snimanje (visokih brzina) 5 fps / 11 slika (pri 3MP rezoluciji)

Uzastopno snimanje 1,0 fps / 21 slika Obrada slike

Pixel mapping

Smanjenje uma TruePic III Kompenzacija distorzija Obrada funkcije

Panorama

Obrada video zapisa

Nain stabilizacije slike Digitalna stabilizacija slike Ureivanje video zapisa - Crno bijelo, sepia, promjena veliine, obrezivanje, dodaj kalendar, namjetanje zasienja, Beauty Fix , smanjenje efekta crvenih oiju itd.Pregledavanje slika

Kalendar Indeks 4, 9, 16, 25 slika

Zoom 1,1 - 10 x

Slide showRotiranjeNain zatite slike Histogram u nainu reprodukcije Reprodukcija zvuka Pregledavanje video zapisa

Okvir po okvir Brzo premotavanje

Reprodukcija unatrag Reprodukcija zvuka Snimanje slika

DCF EXIF 2,21

PIM III

DPS PictBridge

DPOF Sustav video zapisa

Format snimanja AVI Motion JPEG zapis

Snimanje zvuka Da , format: WAV

Kvaliteta video zapisa 640 x 480 / 30 fps Vrijeme snimanja: do memorijskog kapaciteta

kartice (10s sa 30fps kada se upotrbljava xD standardni tip).

640 x 480 / 15 fps Vrijeme snimanja: do memorijskog kapaciteta

kartice

320 x 240 / 30 fps do memorijskog kapaciteta kartice

Note: maksimalna veliina datoteke 2 GB

Glasovni komentar

Format snimanja Wave format

Duljina zapisa 4 s

Memorija

Ugraena memorija 45 MB

Veliina slike

12M 3968 x 2976

5M 2560 x 1920

3M 2048 x 1536

2M 1600 x 1200

1M 1280 x 960

VGA 640 x 480

16:9 1920 x 1080

Izbornik

Jezici izbornika fotoaparata 39 jezika (japanski, engleski, francuski, panjolski, portugalski (BR + PT), njemaki, talijanski, rusi, eki, nizozemski, danski, poljski, vedski, norveki, finski, hrvatski, slovenski, maarski, grki, slovaki, turski, latvijski, estonski, litavski, ukrajinski

Suelje

Zvunik Da

DC ulaz Da (potreban CB-MA1)

Kombinirani A/V & USB izlaz Da

Hi-Speed USB prikljuak Da

Ostale znaajke

Mehaniki stabilizator slike Otporan na pad Otpornost na padove s visine do 2m *

Vodootporan Vodootporno do pritiska vode ekvivalentnog dubini od 10 metara **

Otporan na udarce Otpornost na teret do 100kg ***

Otporan na smrzavanje Otpornost na smrzavanje do -10C ***

Kontrola dodirom Predsnimanje video zapisa Pregled savrenog snimka

Samookida 12 s

Panorama funkcija u fotoaparatu

Napredna tehnologija detekcije lica Vodi kroz izbornik LED lampica

Manometar

Odgovara MIL Standardu (Olympus testni uvjeti)

** Prema IEC standardu, publikacija 529 IPX8

*** Prema Olympus testnim uvjetima

Veliina

Dimenzije ( x V x D) 95 x 61,7 x 21,5 mm

Teina 182 g (bez baterija i kartice)4. ZAKLJUAK

Prednosti digitalnih fotoaparata obino prevagnu nad manama. No, profesionalni korisnici imaju podijeljena miljenja Digitalni fotoaparati omoguuju pregled snimaka na licu mjesta (bez razvijanja), to znai da fotograf moe lako uoiti greke kod snimanja i ispraviti ih dok jo nije prekasno. Poto se slike mogu i brisati, moe se snimati mnogo uzastopnih slika s malim razlikama, izbrisati loe i sauvati samo uspjene. Kod klasinih fotoaparata to bi bilo preskupo. Moete i odabrati samo neke fotografije koje ete ispisati na papir (ako ih uope elite ispisivati). Ako imate raunalo sa pisaem, nije potrebno fotografije nositi u foto-studio - one se mogu ispisati i kod kue. Takoer, fotografije se na raunalu mogu i obraditi te poboljati (npr. pootriti, kontrolirati kontrast, svjetlou, intenzitet boje...). Na jednu memorijsku karticu mogue je spremiti stotine fotografija (ovisno o kapacitetu kartice i kvaliteti slike), dok se na jedan film moe spremiti oko 36 fotografija najvie. Vrlo korisna injenica kod digitalnih fotoaparata je ta da oni biljee dodatne podatke o fotografiji uz samu sliku (npr. upotreba bljeskalice, ekspozicija, blenda, ISO osjetljivost, vrijeme fotografiranja, datum, model fotoaparata...). Neki klasini aparati takoer omoguuju biljeenje datuma ili vremena fotografiranja, no taj podatak se ispisuje na samu sliku. Fotografija se moe kopirati bezbroj puta bez naruavanja kvalitete. Postoje i neke mane. Digitalni aparati jako troe bateriju, pa je potrebno ili esto puniti bateriju ili esto kupovati nove baterije. Filmovi velikih ISO osjetljivosti daju manje zrnatu sliku nego digitalni senzori iste osjetljivosti. Takoer, postoje tipovi filmova za koje nema ekvivalent kod digitalnih fotoaparata (npr. film za infra crvenu svjetlost). Zatim, filmovi imaju mnogo veu razluivost od digitalnih fotoaparata. Za usporedbu, moderni kompaktni digitalni fotoaparati imaju 4-7 megapiksela, profesionalni digitalni SLR aparati 6-17 megapiksela, a ekstremni i vrlo skupi digitalni aparati imaju do 297 megapiksela. (uzmite u obzir da je nemogue precizno usporediti film i digitalnu sliku). Osim toga, slike na filmu su pouzdane za dokumentaciju. Moe ih se lako spremiti u ormar dok su digitalne slike izgubljene u sluaju kvara hard diska.

LITERATURAI Knjige:

Tomislav Mance; Digitalni fotoaparati, Mi, Zagreb 2004

II Internet:http://www.dom.com.hr

http://free-du.htnet.hr/digital

http://www.bug.hr/digitalije

http://www.dom.com.hr

http://free-du.htnet.hr/digital

http://www.bug.hr/digitalije/fotoaparati

PAGE 14