65
ECE100 ECE100 Εισαγωγή στην Εισαγωγή στην Τεχνολογία Τεχνολογία Διάλεξη 21 Διάλεξη 21 Εισαγωγή στα Συστήματα Ελέγχου 20 Νοεμβρίου, 2003 Χαράλαμπος Χαραλάμπους Χαράλαμπος Χαραλάμπους Αναπληρωτής Καθηγητής TΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

  • Upload
    navid

  • View
    44

  • Download
    1

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21. Εισαγωγή στα Συστήματα Ελέγχου. 20 Νοεμβρίου, 2003 Χαράλαμπος Χαραλάμπους Αναπληρωτής Καθηγητής. T ΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. Σύντομη Ιστορική Εξέλιξη των Συστημάτων ελέγχου. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

ECE100ECE100 Εισαγωγή στην Εισαγωγή στην ΤεχνολογίαΤεχνολογίαΔιάλεξη 21Διάλεξη 21

Εισαγωγή στα Συστήματα Ελέγχου

20 Νοεμβρίου, 2003

Χαράλαμπος ΧαραλάμπουςΧαράλαμπος Χαραλάμπους Αναπληρωτής Καθηγητής

TΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ

ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Page 2: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Σύντομη Ιστορική Εξέλιξη των Σύντομη Ιστορική Εξέλιξη των Συστημάτων ελέγχουΣυστημάτων ελέγχου

300π.Χ.: Ρυθμιστής στάθμης (Float Regulator) αναπτύχθηκε στην Ελλάδα (Ρολόι νερού του Κτεσίβιου) (Ktesibios water clock)

1769: Η ατμομηχανή του Watt: βιομηχανική επανάσταση στη Μεγάλη Βρετανία.

1800: Η αρχή των εναλλασσομένων μερών (interchangable parts) του Whitney: μαζική παραγωγή στη βιομηχανία.

Page 3: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Σύντομη Ιστορική Εξέλιξη των Σύντομη Ιστορική Εξέλιξη των Συστημάτων ελέγχουΣυστημάτων ελέγχου

1868: Ο Maxwell καταστρώνει ένα μαθηματικό μοντέλο για ένα ρυθμιστή ελέγχου της ατμομηχανής

1913: Η μηχανή συναρμολόγησης του Ford πρωτοπαρουσιάστηκε για παραγωγή αυτοκινήτων

1927: Ο Bode αναλύει τους ενισχυτές ανάδρασης (feedback amplifiers) για αντιμετώπιση διαστρέβλωσης δεδομένων

Page 4: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Σύντομη Ιστορική Εξέλιξη των Σύντομη Ιστορική Εξέλιξη των Συστημάτων ελέγχουΣυστημάτων ελέγχου

1932: Ο Nyquist αναπτύσσει μια μέθοδο για την ανάλυση της ευστάθειας των συστημάτων

1952: Το MIT αναπτύσσει αριθμητικό (numerical) έλεγχο για τον έλεγχο μηχανικών οργάνων

1954: Ο Devol αναπτύσσει μεταφορά αντικειμένου με πρόγραμμα (programmed article transfer) που θεωρείται το πρώτο εργαστηριακό ρομπότ

Page 5: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Σύντομη Ιστορική Εξέλιξη των Σύντομη Ιστορική Εξέλιξη των Συστημάτων ελέγχουΣυστημάτων ελέγχου

1960: Το πρώτο ρομπότ παρουσιάζεται

1970: Αναπτύσσεται ο Βέλτιστος Έλεγχος (optimal control) πύραυλοι, αποστολές στη σελήνη χρησιμοποιώντας ελάχιστα καύσιμα κ.λ.

1997: Εταιρείες παραγωγής με έμφαση στις εξαγωγές επικεντρώνονται στον αυτοματισμό (κλιματισμός, πιλότος)

1980: Παρουσιάζεται η σχεδίαση εύρωστων συστημάτων ελέγχου

Page 6: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Σύντομη Ιστορική Εξέλιξη των Σύντομη Ιστορική Εξέλιξη των Συστημάτων ελέγχουΣυστημάτων ελέγχου

1994: Ο έλεγχος με ανάδραση χρησιμοποιείται ευρύτατα σε αυτοκίνητα (automobiles) (αξιόπιστα, εύρωστα συστήματα)

1997: Το αυτόνομο όχημα (autonomous vehicle) του Sojourner εξερευνά την επιφάνεια του πλανήτη Άρη

1998: Αυτόματος έλεγχος με ανάδραση σε τηλεπικοινωνιακά δίκτυα και δίκτυα υπολογιστών

Η περιπέτεια συνεχίζεταιΗ περιπέτεια συνεχίζεται

Page 7: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Εφαρμογές Συστημάτων ΕλέγχουΕφαρμογές Συστημάτων Ελέγχου

Τα συστήματα και οι τεχνολογίες ελέγχου είναι μέρος της καθημερινής μας ζωής και της οικονομικής ανάπτυξης Αυτοματοποιημένη παραγωγή (Ρομποτική) Τηλεπικοινωνίες και Δίκτυα Bioengineering (βιομηχανική) Τηλεχειρισμός (Teleoperation)(Τηλεέλεγχος με

αυτοματοποιημένο σύστημα) Καθοδηγούμενα Οχήματα Βιολογικά Συστήματα

Page 8: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Εφαρμογές Συστημάτων ΕλέγχουΕφαρμογές Συστημάτων Ελέγχου

Ρομποτική στη Χειρουργική και στην Υγεία

Επιτυγχάνεται ακρίβεια μέσω μηχανικών συσκευών

Page 9: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Έλεγχος στις ΤηλεπικοινωνίεςΈλεγχος στις Τηλεπικοινωνίες

ΈλεγχοςΙσχύος

Εκτίμηση Καναλιού

Στατιστική

Ανάλυση

Μοντελοποίηση

Ο Έλεγχος Ισχύος

είναι σημαντικόςγια την ποιότηταυπηρεσιών

Ο Έλεγχος είναι απαραίτητος γιαμέγιστη λήψη

Page 10: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Έλεγχος στα Δίκτυα Έλεγχος στα Δίκτυα ΥπολογιστώνΥπολογιστών

Κάθε ζεύξη έχει Πεπερασμένη ΧωρητικότηταΗ δρομολόγηση (Routing) υπόκειται σε Έλεγχο και Βελτιστοποίηση

Page 11: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Έλεγχος στον ΤηλεχειρισμόΈλεγχος στον Τηλεχειρισμό

Page 12: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Έλεγχος στην Παραγωγή και Έλεγχος στην Παραγωγή και Μετάδοση ΙσχύοςΜετάδοση Ισχύος

Pg1

Pg3

Pg2

Pgn

Pl1

Pl3

Generation Load

Interconnecting Network

Plm

Pl3

Η παραγωγή ισχύοςκαι η αντιστάθμισηισχύος υπόκεινταιστην ποιότητα

Page 13: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Έλεγχος Φυσικών ΚαταστροφώνΈλεγχος Φυσικών Καταστροφών

Page 14: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Έλεγχος σε Βιολογικά και Έλεγχος σε Βιολογικά και Τεχνολογικά ΣυστήματαΤεχνολογικά Συστήματα

Πολύπλοκα συστήματα στη Βιολογία, Οικολογία, Τεχνολογία, Κοινωνιολογία, Οικονομικά, …ωθούνται από τον σχεδιασμό και την εξέλιξη προς συστήματα τα οποία είναι εύρωστα στην αβεβαιότητα (uncertainty) του περιβάλλοντος και των συνιστώντων στοιχείων (components)

Page 15: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Συστήματα ΑνάδρασηςΣυστήματα Ανάδρασης

Συστήματα Ανάδρασης: Ανάμεσα στα σημαντικότερα συστήματα που έχει δημιουργήσει η φύση μέσω της εξελικτικής διαδικασίας

- Βιολογικά, Φυσιολογικά και Τεχνητά

Τα πάντα χρειάζονται ανάδραση: Ούτε η φύση μήτε το ανθρώπινο γένος σχεδίασαν ποτέ φυσιολογικό, ηλεκτρονικό ή ηλεκτρομηχανολογικό σύστημα που να μην περιλαμβάνει βρόχο ανάδρασης, είτε άμεσα είτε έμμεσα

Page 16: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Συστήματα ΑνάδρασηςΣυστήματα Ανάδρασης

Κάθε σύστημα ανάδρασης

Χρειάζεται κάποιου είδους ενεργοποιητή

Page 17: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Συστήματα ΑνάδρασηςΣυστήματα Ανάδρασης

Κάθε Σύστημα Ανάδρασης αποτελείται από αισθητήρες που μετρούν εξόδους για να διασφαλίσουν ότι οι ενεργοποιητές εκτελούν το σκοπό τους

Οι αισθητήρες χρησιμοποιούνται για να συγκεντρώνουν μετρήσεις (π.χ.,θέση,θερμοκρασία, τάση, συχνότητα) και για να συγκρίνουν αυτές τις πειραματικές μετρήσεις με τις αναμενόμενες από το σύστημα τιμές.

Page 18: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Συστατικά Συστήματος ΕλέγχουΣυστατικά Συστήματος Ελέγχου

Συστήματα Ελέγχου [ECE 326] Ανοιχτού Βρόχου Κλειστού Βρόχου

Ενεργοποιητές Αισθητήρες Στοιχεία Ελέγχου: Υλικό και Λογισμικό

Υπολογιστών [Μαθηματικά Μοντέλα [Physics 133] Κλασσική Μηχανική: Newton Στατιστική Μηχανική: Bolzmann Κβαντική Μηχανική: Einstein ECE 131, 210]

Page 19: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Περιγραφή στοιχείων ενός συστήματος Περιγραφή στοιχείων ενός συστήματος ανάδρασηςανάδρασης

Σύστημα: Η οντότητα η οποία επιδρά στην είσοδο γα να δημιουργήσει την έξοδο.

Διαταραχές: Οι εξωτερικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη συμπεριφορά του συστήματος.

Ενεργοποιητής: Η συσκευή που μπορεί να επηρεάσει την υπό έλεγχο μεταβλητή του συστήματος.

Ελεγκτής: Το στοιχείο που υπολογίζει το επιθυμητό σήμα ελεγχου.

Page 20: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Περιγραφή στοιχείων ενός συστήματος Περιγραφή στοιχείων ενός συστήματος ανάδρασηςανάδρασης

Αισθητήρας: Η συσκευή που μετρά την υπό έλεγχο μεταβλητή.

Είσοδος ή Σήμα αναφοράς: Η επιθυμητή τιμή της υπό έλεγχο μεταβλητής η οποία (τιμή) πρέπει να παραχθεί από το σύστημα

Σήμα Ελέγχου: Ένα σήμα που μεταβάλλει τη δράση των ενεργοποιητών με σκοπό την αλλαγή της απόκρισης (εξόδου) του συστήματος.

Page 21: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Συστήματα ΕλέγχουΣυστήματα Ελέγχου

(α) Σύστημα Ελέγχου: Ανοιχτού Βρόχου

Σύστημα υπό έλεγχοΕλεγκτής ήΡυθμιστής

ΕίσοδοςΣήμα Ελέγχου

Διαταραχή

Έξοδος

Ενεργοποιητής

Είσοδος Συστήματος

Οι μέθοδοι σχεδίασης ανοιχτού βρόχου είναι ευαίσθητες στο υπό έλεγχο σύστημα, στις μεταβολές των παραμέτρων του συστήματος και στις διαταραχές

Page 22: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Συστήματα ΕλέγχουΣυστήματα Ελέγχου

(β) Σύστημα Ελέγχου: Κλειστού Βρόχου

ΣύστημαΕλεγκτής

ΕίσοδοςΣήμα Ελέγχου

Διαταραχή

Έξοδος

Ενεργοποιητής

Είσόδος Συστήματος

Αισθητήρας

Οι μεθόδοι σχεδίασης κλειστού βρόχου είναι αναίσθητες στις μεταβολές των παραμέτρων του συστήματος και στις διαταραχές

+

-

Page 23: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

ΣυμπέρασμΣυμπέρασμαα

Ανοικτό ΣύστημαΑνοικτό Σύστημα. Όταν η έξοδος αποκλίνει . Όταν η έξοδος αποκλίνει από την επιθυμητή μορφή (εξαιτίας από την επιθυμητή μορφή (εξαιτίας διαταραχών ή άλλων αιτιών), το σύστημα διαταραχών ή άλλων αιτιών), το σύστημα δεν κάνει τίποτα για να την επαναφέρειδεν κάνει τίποτα για να την επαναφέρει

Κλειστό ΣύστημαΚλειστό Σύστημα. Οταν υπάρχει απόκλιση . Οταν υπάρχει απόκλιση στην έξοδο τότε χάρη στην ανάδραση ο στην έξοδο τότε χάρη στην ανάδραση ο ελεγκτής ενεργεί έτσι ώστε η έξοδος να ελεγκτής ενεργεί έτσι ώστε η έξοδος να επανέλθει στην επιθυμητή της μορφήεπανέλθει στην επιθυμητή της μορφή

Page 24: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Μαθηματικά ΜοντέλαΜαθηματικά Μοντέλα

Μαθηματικά Μοντέλα [Math 009, Phy133]

Εμπειρικά ή Μη-παραμετρικά μοντέλα: Βασισμένα σε πειραματικές παρατηρήσεις

Παραμετρικά Μοντέλα: Βασισμένα σε φυσικούς νόμους. Αλγεβρικές, διαφορικές, ολοκληρωτικές εξισώσεις, που συσχετίζουν την είσοδο και την έξοδο του συστήματος ελέγχου.

Page 25: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Μαθηματικά ΜοντέλαΜαθηματικά Μοντέλα(α) Ελατήρια

k

x

F

Γραμμική μετατόπιση

1) 2)

k

T Ροπή

Γωνιακή μετατόπιση

Φυσικοί νόμοι

F kx

Page 26: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Μαθηματικά ΜοντέλαΜαθηματικά Μοντέλα(β) Αποσβεστήρες

C

x1

F

Γραμμική μετατόπιση

1) 2)C

1d

dt

Γωνιακή μετατόπιση

Φυσικοί νόμοι

( 1 2)d d

F C x xdt dt

x2 2d

dt

Page 27: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Μαθηματικά ΜοντέλαΜαθηματικά Μοντέλα(γ) Μάζα και Αδράνεια

m

x1

F

Γραμμική μετατόπιση

1) 2)

Ροπή

Φυσικοί νόμοι2

2

dF m x

dt

Γραμμική δύναμη

Page 28: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Μαθηματικά ΜοντέλαΜαθηματικά Μοντέλα

(δ) Αντίσταση, Πυκνωτής και Πηνίο [ECE 102]1) 2)

Φυσικοί νόμοι

.V I R

V

I

RV

C

I

VL

I

3)

Page 29: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Κατηγοριοποίηση των Κατηγοριοποίηση των μοντέλων μοντέλων [ECE 220, 321][ECE 220, 321]

Χρονικά μεταβαλλόμενα Vs Χρονικά Αμετάβλητα

(α) Χρονικά Αμετάβλητα

S SΤΟΤΕΑΝ x(t) y(t) x(t-s) y(t-s)

t t t t(β) Χρονικά Μεταβαλλόμενα

Page 30: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Κατηγοριοποίηση των μοντέλωνΚατηγοριοποίηση των μοντέλων

Χωρίς μνήμη (Στιγμιαία) Vs Δυναμικά

(α) Χωρίς Μνήμη

Rαντίσταση

I(t) V(t)=I(t).R

(β) Δυναμικά

()[ ]n

k

k

x[n][ ] [ ]

n

k

y n x k

Page 31: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Κατηγοριοποίηση των μοντέλωνΚατηγοριοποίηση των μοντέλων

Αντιστρέψιμα

S

(α) Κωδικοποιητής-Κανάλι-Αποκωδικοποιητής [ECE 359]

Qx

y=S(x) Z=Q.S(x)=x

1001

Πηγή Πληροφορίας Κωδ/τής Αποκωδ/τής

1001

Κανάλι Επικοινωνίας

Page 32: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Κατηγοριοποίηση των μοντέλωνΚατηγοριοποίηση των μοντέλων

Ευστάθεια Φραγμένης Εισόδου Φραγμένης Εξόδου

Sx y=S(x)Αν η x είναι φραγμένη Τότε η y είναι φραγμένη

Concorde: Ισχυροί ρεύματα ανέμων μπορεί να οδηγήσουν σε αστάθεια

Page 33: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Κατηγοριοποίηση των μοντέλωνΚατηγοριοποίηση των μοντέλων Γραμμικά Vs Μη-Γραμμικά

Sx1

(α) Γραμμικότητα: Προσθετικότητα και Υπέρθεση

ΑΝ

Sx2

y1

y2

ΤΟΤΕ

Sa.x1+b.x2 a.y1+b.y2

x

y

Γραφική Απεικόνιση

Page 34: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Γραμμικά Χρονικά Αμετάβλητα Γραμμικά Χρονικά Αμετάβλητα ΣυστήματαΣυστήματα

h(.)

Σύστημα

t

x(t)

t

Πεδίο Χρόνου

Πεδίο Συχνότητας (s=jw)

( ) ( ) ( )y t h x t d

H(.)

ΣύστημαX(s) Y(s)=H(s)X(s)

Page 35: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Συνάρτηση ΜεταφοράςΣυνάρτηση Μεταφοράς

Πώς βρίσκουμε την H(s)?

H(.)

( ) stx t e( ) ( ) ( ) ( ) sty t H s x t H s e

( )( )

( )

Y sH s

X sΣυνάρτηση Μεταφοράς-Συνάρτηση Μεταφοράς-LaplaceLaplace

Μετασχηματισμός Laplace : Από Χρόνο σε Συχνότητα

0

( ) { ( )} ( ) sZ s L z t z e d

Page 36: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Συνάρτηση Μεταφοράς: Συνάρτηση Μεταφοράς: ΠαραδείγματαΠαραδείγματα

Αντίσταση, Πυκνωτής και Πηνίο1) 2).v i R

v(t)

i(t)

R v(t) C

i(t)

v(t) L

i(t)

3)

( ) , ( ) ( )st stv t e i t H s e Έστω ότι

Συνάρτηση Μεταφοράς( )( )

( )

I sH s R

V s

( )( )

( )

I sH s Cs

V s

( ) 1( )

( )

I sH s

V s Ls

Page 37: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Συνάρτηση Μεταφοράς: Συνάρτηση Μεταφοράς: ΠαραδείγματαΠαραδείγματα

h(.)

Διαφορικές Εξισώσεις

Συνάρτηση Μεταφοράς

2

2

( ) ( ) ( )( ) ( )

d y t dy t dx ty t x t

dt dt dt

H(.)

ΣύστημαX(s) Y(s)

x(t) y(t)

( ) , ( ) ( )st stx t e y t H s e

2( )

sH s

s s

Page 38: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Συνάρτηση Μεταφοράς: Συνάρτηση Μεταφοράς: Θεώρημα Τελικής ΤιμήςΘεώρημα Τελικής Τιμής

h(.)

Πεδίο Χρόνου:

Πεδίο Συχνότητας:

H(.)

ΣύστημαX(s) Y(s)

x(t) y(t)

0lim ( ) lim ( )t s

y t sY s

Page 39: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Ιδιότητες Ιδιότητες

Παράλληλα:

H1(.)

H2(.)

Σε αλυσίδα:

H1(.) H2(.)X(s) Y(s)=[H2(s)*H1(s)]X(s)

X(s) Y(s)=[H1(s)+H2(s)]X(s)+

Page 40: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Μοντέλο ΕλέγχουΜοντέλο Ελέγχου RL RL ΚυκλώματοςΚυκλώματος

Καθορισμός σημείου ρύθμισης [ECE 326] Με δεδομένο το παρακάτω RC κύκλωμα, υπολογίστε την τάση εισόδου που δίνει ρεύμα 1Amps μέσω του πηνίου(μόνιμη κατάσταση)

+

-

v(t) L

+

-i(t)

Εξαγωγή Μαθηματικού Μοντέλου [ECE 102] Νόμος τάσεων Kirchoff:Το αλγεβρικό άθροισμα των πτώσεων τάσης κατά μήκος ενός κλειστού βρόχου είναι ίσο με μηδέν

( )Lv t

Page 41: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Μοντέλο ΕλέγχουΜοντέλο Ελέγχου RL RL ΚυκλώματοςΚυκλώματος

Εξαγωγή του μαθηματικού μοντέλου

Μοντέλο Διαφορικών Εξισώσεων [MATH 009]

( ) ( ) ( )

( ) ( )

R Lv t v t v t

dRi t L i t

dt

( ) . ( ) ( )d

L i t R i t v tdt

Μοντέλο Χώρου Καταστάσεων [ECE 326]

1( ) . ( ) ( ) ( )

( ) ( )

d Rx t x t V t u t

dt L Ly t x t

( ) 1( )

( )

I sH s

V s R Ls

Page 42: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Μοντέλο ΕλέγχουΜοντέλο Ελέγχου RL RL ΚυκλώματοςΚυκλώματος

Ρύθμιση Σημείου Αναφοράς Ανάδρασης (Feedback Set Point Regulation)

Κύκλωμα RLΕλεγκτής

Σήμα ελέγχου Έξοδοςi(t)

Ενεργοποιητής

Είσοδος συστήματος

v(t)

Ο αισθητήραςμετρά το i(t)

+

-

r(t)=1A

Σφάλμα: e(t)=1-i(t)

Βρόχος ανάδρασης

Page 43: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Μοντέλο ΕλέγχουΜοντέλο Ελέγχου RL RL ΚυκλώματοςΚυκλώματος

Αρχές λειτουργίας i(t) μετράται συνεχώς από ένα αισθητήρα [πολύμετρο]

Σφάλμα(t) = 1-i(t) υπολογίζεται συνεχώς και χρησιμοποιείται για τη ρύθμιση της τάσης εισόδου v(t)

Ο ελεγκτής «ζυγίζει» το σφάλμα και το μεταφράζει σε μια επιθυμητή τάση διόρθωσης. Για παράδειγμα:

Αν Σφάλμα >0 τότε αύξησε την v(t) Αν Σφάλμα <0 τότε μείωσε την v(t)

Page 44: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Μοντέλο ΕλέγχουΜοντέλο Ελέγχου RL RL ΚυκλώματοςΚυκλώματος

Πιο πολύπλοκος νόμος ελέγχου v0 είναι η μέση τάση v είναι η πραγματική τάση K είναι μια πολλαπλασιαστική σταθερά

Μπορεί να υλοποιηθεί ο εξής νόμος ελέγχου v(t)=v0+K. Σφάλμα(t) Ο ελεγκτής γνωρίζει το σφάλμα και δρα διορθωτικά

Page 45: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Μοντέλο ΕλέγχουΜοντέλο Ελέγχου RL RL ΚυκλώματοςΚυκλώματος

Ρύθμιση Σημείου Αναφοράς: Laplace

Κύκλωμα RLH(s)

ΕλεγκτήςC(s)

Σήμα ελέγχουΈξοδοςI(s)+

-

r(t)=1A

Σφάλμα: E(s)=R(s)-I(s)

V(s)=C(s)E(s)

( ) ( ) ( ) ( ) ( )I s H s C s R s I s Έξοδος Συστήματος:( ) ( )

( ) ( )1 ( ) ( )

H s C sI s R s

H s C s

Page 46: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Μοντέλο ΕλέγχουΜοντέλο Ελέγχου RL RL ΚυκλώματοςΚυκλώματος

Σφάλμα: E(s)=R(s)-I(s)

1( ) ( ) ( ) ( )

1 ( ) ( )E s R s I s R s

H s C s

L{r(t)}=1/sΠροσδιορισμός του C(s):

1( )

( )

R LsE s

R Ls C s s

0 0lim ( ) lim ( ) lim

( )t s s

R Lse t sE s

R Ls C s

Page 47: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Μοντέλο ΕλέγχουΜοντέλο Ελέγχου RL RL ΚυκλώματοςΚυκλώματος

Ελεγκτής: C(s)=1/s

20 0 0

( )lim ( ) lim ( ) lim lim 0

( ) 1t s s s

R Ls s R Lse t sE s

R Ls C s sR s L

Κύκλωμα RLH(s)

+

-

e(t)=r(t)-i(t)

0

(.)t

d0

( ) ( )t

v t e d i(t)r(t)

Page 48: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Αρχή Μοντελοποίησης κατά Αρχή Μοντελοποίησης κατά Lagrange[PHYSICS 133]Lagrange[PHYSICS 133]

Τα μηχανικά συστήματα συχνά μοντελοποιούνται κάνοντας χρήσητης αρχής του Lagrange που εξηγείται παρακάτω

,. ii

i

d L LF

dt qq

i=1,2,…,n. .

( , ) ( , ) ( ),L q q T q q V q

T: κινητική ενέργεια του συστήματοςV: είναι η δυναμική ενέργεια του συστήματοςL: είναι η Lagrangian συνάρτηση

Τα q είναι γενικευμένες μεταβλητέςΤα F είναι γενικευμένες δυνάμεις ??

Κάθε δύναμη Fi μπορεί να υπολογιστεί από Wi=Fi dqi για απειροστή ποσότητα dqi , όπου Wi=έργο που παράγεται από μια μη-συντηρητική ??δύναμη Fi όταν το qi μεταβάλλεται σε qi +dqi, με τα υπόλοιπα qj σταθερά

Page 49: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

Στόχος: η σχεδίαση ενός ελεγκτή που ανορθώνει το εκκρεμές απότην κάθετη θέση και το διατηρεί ανορθωμένο [ECE 326]

Πατήστε εδώ

Page 50: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

Μαθηματικό ΜοντέλοΕλεγκτήΣύστημα Μεταβίβασης ΙσχύοςΕνεργοποιητέςΑισθητήρεςΣτοιχεία ελέγχου: Υλικό και Λογισμικό Υπολογιστή

Η σχεδίαση του πειράματος αποτελείται από τα εξής

Page 51: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

Μαθηματικό Μοντέλο: Μη-Γραμμικό

Page 52: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

Μαθηματικό Μοντέλο: Γραμμικό

(α) Κατακόρυφη (όρθια) θέση

Page 53: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

Μαθηματικό Μοντέλο: Γραμμικό

(β) Θέση ευσταθούς ισορροπίας

Page 54: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΕλεγκτής

(α) Ελεγκτής αιώρησης: Υπεύθυνος για την ταλάντωση του μεταφορέα μέχρι να προσδώσει αρκετή ενέργεια στο εκκρεμές για να ανορθωθεί, στιγμή κατά την οποία τίθεται σε λειτουργία ο ελεγκτής ισορροπίας που αναλαμβάνει να διατηρήσει το εκκρεμές ανορθωμένο

(β) Ελεγκτής Ισορροπίας: Όταν το εκκρεμές είναι σχεδόν όρθιο, ο ελεγκτής ισορροπίας τίθεται σε λειτουργία και διατηρεί το εκκρεμές ανορθωμένο

(γ) Ελεγκτής Επιλογής: Ο Ελεγκτής Επιλογής αποφασίζει τηαποφασίζει τη στιγμή στην οποία πρέπει να γίνει η αλλαγή μεταξύ των δύο στιγμή στην οποία πρέπει να γίνει η αλλαγή μεταξύ των δύο ελεγκτώνελεγκτών

Page 55: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

Ενεργοποιητές

Στο συγκεκριμένο πείραμα ο ενεργοποιητής είναι ένας κινητήρας, που «οδηγείται» από ένα ενισχυτή ισχύος.

Σύστημα Μεταβίβασης Ισχύος

Η τάση εφαρμόζεται στον κινητήρα

Page 56: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

Ηλεκτρομηχανολογικό Σύστημα

Η τάση εφαρμόζεται στον κινητήρα που παράγει ροπή, που στη συνέχεια διαβιβάζεται σε δύναμη που εφαρμόζεται στον μεταφορέα μέσω του γραναζιού

Page 57: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

•Η ηλεκτρική ενέργεια μετασχηματίζεται σε μηχανική ενέργεια σε μορφήροπής που παράγεται από τον κινητήρα

•Η ροπή διαβιβάζεται σε δύναμη που εφαρμόζεται στον μεταφορέα μέσω του γραναζιού

•Η δύναμη έχει ως αποτέλεσμα την επιτάχυνση του μεταφορέα

•Νόμος τάσης Kirchhoff:

Page 58: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

Η ηλεκτρική ενέργεια μετασχηματίζεται σε μηχανική ενέργεια σε μορφή ροπής που παράγεται από τον κινητήρα

Νόμος τάσης Kirchhoff:

Page 59: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

Συνδυάζοντας τις τελευταίες τέσσερις εξισώσεις παίρνουμε

2

2

m g

m gc

m

k k dV xk kd r dtm x

dt r R

Η παραπάνω έκφραση συσχετίζει την τάση με τη θέση τουμεταφορέα

Page 60: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

ΑισθητήρεςΤο εκκρεμές είναι εφοδιασμένο με δύο κωδικοποιητέςΟ ένας μετρά τη θέση του μεταφορέαΟ άλλος μετρά τη γωνία του εκκρεμούς

Τα δεδομένα από τους αισθητήρες τροφοδοτούνται πίσω στον ελεγκτή για να δημιουργήσει τα Σήματα Εντολών

Page 61: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

Στοιχεία Ελέγχου: Υλικό και Λογισμικό Υπολογιστή

(α) Υλικό Υπολογιστή: Πίνακας Ελέγχου και Ανάκτησης Δεδομένων(Data Acquisition and Control Board (DACB))

Το σύστημα ελέγχεται μέσω υπολογιστή. Ο υπολογιστής, εφοδιασμένος με DACB εκτελεί τον έλεγχο. Το DACB μετρά τα αναλογικά σήματα από τους αισθητήρες και τα μετατρέπει σε ψηφιακά που επεξεργάζονται από τον υπολογιστή.

Page 62: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

(β) Λογισμικό Υπολογιστή

Διάφορα προγράμματα ελέγχου που είναι εγκατεστημένα στον υπολογιστή εκτελούν την επεξεργασία που πρέπει να γίνει σε αυτά τα σήματα και υπολογίζουν τάσεις εξόδου που αποθηκεύονται στο DACB. Οι εξόδοι του DACB εισάγονται στους ενισχυτές που με τη σειρά τους «οδηγούν» τον ενεργοποιητή του συστήματος.

Page 63: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

Ελεγκτής(α) Ελεγκτής Αιώρησης: Η θέση του μεταφορέα είναι γνωστή μέσω της θέσης του εκκρεμούς

που χρησιμοποιείται για να αποσταθεροποιήσει την θέση ευσταθούς ισορροπίας μέσω κατάλληλων κερδών P και D. Δηλαδή, παλινδρομώντας το μεταφορέα μπροστά και πίσω το εκκρεμές εν τέλει ανορθώνεται.

Ο μεταφορέας επιτυγχάνει την επιθυμητή θέση ρυθμίζοντας την τάση που επιβάλλεται στον κινητήρα ώστε το x να ακολουθεί ?? το xd

Page 64: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Πείραμα:Ανάστροφο ΕκκρεμέςΠείραμα:Ανάστροφο Εκκρεμές

Ελεγκτής(α) Ελεγκτής Ισορροπίας Υποθέτοντας ότι το εκκρεμές είναι σχεδόν όρθιο,

ένας ελεγκτής βασισμένος σε μια δύναμη F που εφαρμόζεται στον μεταφορέα υλοποιείται για να το διατηρήσει σε όρθια θέση:

που στη συνέχεια αντικαθίσταται στο γραμμικοποιημένο μοντέλο

Page 65: ECE100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 21

Η περιπέτεια συνεχίζεταιΗ περιπέτεια συνεχίζεται

Υπολογιστικοί Αλγόριθμοι για Τεχνητά και Βιολογικά Συστήματα Μεγάλης Κλίμακας

Ανταλλαγή μεταξύ Προσαρμογής Ανάδρασης (feedback adaptation), Ευρωστίας και Επίδοσης

Θεωρία της

Πληροφορίας

Θεωρία της

Πληροφορίας

ΜεγάλεςΑποκλίσει

ς

ΜεγάλεςΑποκλίσει

ςΕυρωστίαΕυρωστία

Στατιστική

Μηχανική

Στατιστική

Μηχανική