Embed Size (px)
Citation preview
23-1
E-mail address: [email protected] (นางสาว สรรตน ถนขนอน) เอกสารน าเสนอใน วชาสมมนา 515-497 นกศกษาระดบปรญญาตร สาขาสตวศาสตร ประจ าภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 วนท 16 เดอน พฤศจกายน พ.ศ.2559
วชาสมมนา (515-497)
เรอง
ผลของความชนของวสดรองพนทมตอการเกดองเทาอกเสบในไกเนอ Effect of wet litter to footpad dermatitis in broiler
โดย
นางสาว สรรตน ถนขนอน รหสนกศกษา: 5610610318
อาจารยทปรกษา: ผชวยศาสตราจารย ทวศกด นยมบณฑต
ภาควชาสตวศาสตร คณะทรพยากรธรรมชาต มหาวทยาลยสงขลานครนทร
ภาคการศกษาท 1/2559 วนท 16 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2559
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
บทคดยอ ปญหาการเกด อง เทาอก เสบ (footpad dermatitis) ในไก เน อ เปน ปญหาส าคญ ใน
อตสาหกรรมการผลตไกเนอ เนองจากการเกดองเทาอกเสบนนเปนตวบงชถงสวสดภาพของไกเนอ การเกดองเทาอกเสบในไกเนอเปนผลจากวสดรองพนทมความชนมากกวา 45 เปอรเซนต สามารถท าใหเกดบาดแผลระดบ 1 (แสดงบาดแผลไมรนแรง มบาดแผลตนมตมทองเทาเปนสคล า)ทไกอาย 21 วน แตการเกดองเทาอกเสบนนไมไดเกดจากวสดรองพนทมความชนสงเพยงอยางเดยว แตมหลายปจจยรวมกนทท าใหเกดองเทาอกเสบ เชน การปลดปลอยแอมโมเนย ทท าปฏกรยาระหวางแอมโมเนยกบน าท าใหเกดความรอน สงผลใหเกดองเทาอกเสบในไกเนอได ดงนนการรกษาระดบความชนใหต า จงมความส าคญตอสวสดภาพและลกษณะทางเศรษฐกจของไกเนอ ไมเพยงเพราะองเทาอกเสบมมลคาทางเศรษฐกจแตยงสงผลกระทบตอคณภาพซากและประสทธภาพการเลยงไกเนอลดลงอกดวย
ค าส าคญ: ไกเนอ องเทาอกเสบ วสดรองพน ความชน แอมโมเนย
23-2
ผลของความชนของวสดรองพนทมตอการเกดองเทาอกเสบในไกเนอ
Effect of wet litter to footpad dermatitis in broiler
บทน า จากขอก าหนดมาตรฐานในบทบญญตสหภาพยโรปส าหรบไกเนอ (EU broiler directive) (EEA, 2007) ชวาปญหาการเกดองเทาอกเสบ (footpad dermatitis) ในไกเนอ (ชชวาลย และคณะ, 2544) เปนปญหาส าคญในอตสาหกรรมการผลต เนองจากการเกดองเทาอกเสบนนเปนตวบงบอกถงสวสดภาพของไกเนอ เพราะเมอไกเกดองเทาอกเสบแลว ไกจะเกดความเครยด เกดการบาดเจบ และไมสามารถเดนไปกนอาหารและน าได สาเหตหนงทท าใหไกเกดองเทาอกเสบ คอ วสดรองพนทมความชนสง เปนผลใหราคาของตนไกลดลง ซงปจจบนนนผบรโภคในตลาดเอเชยมความตองการตนไกสงและมแนวโนม แตอยางไรกตามตนไกทไมมบาดแผลเทานนถงจะสงออกได ท าใหบาดแผลทเกดจากองเทาอกเสบนน เปนปญหาทส าคญในการเลยงและการสงออกของประเทศไทย ดงนนสมมนาฉบบน จงไดเลงเหนความส าคญของการศกษาผลของความชนของวสดรองพนทมผลตอการเกดองเทาอกเสบในไกเนอ เพอใหเกดความเขาใจและเพอเปนแนวทางในการน ามาใชประโยชนในการจดการในอตสาหกรรมไกเนอ และมประสทธภาพการผลตตรงกบความตองการของผบรโภค องเทาอกเสบ (Footpad dermatitis;FPD)
องเทาอกเสบเปนปญหาผวหนงทส าคญของไกเนอในป 1980 (Shepherd and Fairchild, 2010) มรายงานวาองเทาอกเสบหรอเรยกชออกอยางหนงวา Pododermatitis หรอ foot burn (Bassett, 2009) ในขนตนของการเกดองเทาอกเสบ จะเรมจากการเกดแผลถลอก (Erosion) บนผวฝาเทา รอยโรคจะลกลามเปนแผลพพอง (Extra burn effect) จากนนรอยโรคจะลกลามตอไปจนเกดเปนแผลพพองสด า (Black blister-like formation) ท าใหไกตดเชอทองเทา (Pickard and Peter, 2013) จนเปนสาเหตท าใหเชอโรคเขาสรางกายสตวไดงายขนกอใหเกดความกงวลเกยวกบสวสดภาพของไกเนอ เนองจากการเกดองเทาอกเสบท าใหไกเกดความเจบปวด ซงการเกดองเทาอกเสบมความสมพนธกบวสดรองพนทเปยก (Michel et at., 2012) และเชอมโยงไปถงคณภาพของโรงเรอน รวมไปถงคณภาพวสดรองพนและชนดวสดรองพน (Mayne et al., 2007) อกดวย
การเกดองเทาอกเสบสามารถแบงการประเมนไดเปน 3 ระดบ ขนอยกบระดบความรนแรงทเกดขนกบองเทาไก (Bassett, 2009) ดงแสดงในภาพท 1
23-3
Class 0 - no lesion. Class 1 - mild lesion Class 3 - severe lesion ภาพท 1. A photo Guide to Broiler Foot Heath Classification. ทมา: Ingrid and Harn (2012) จากภาพท 1 แสดงการเกดองเทาอกเสบระดบ 0 คอ ไมมบาดแผล หรอบาลแผลมขนาดเลกมากและเปนแผลทเกดแบบผวเผน มการเปลยนสบนพนทจ ากด เปนตมพองออนๆ ระดบ 2 แสดงบาดแผลไมรนแรง มบาดแผลตนมตมทองเทาเปนสคล า ระดบ 3 แสดงบาดแผลรนแรงเกดการตกสะเกด มเลอดออกและแผนเทาบวม คณภาพวสดรองพนทมผลตอการเกดองเทาอกเสบ
คณภาพวสดรองพนเปนตวชวดส าคญของสภาพภายในโรงเรอน โดยคณภาพวสดรองพนทดนน ตองสามารถดดซบความชนสวนเกนทออกมาจากมลและจากการกนน าของไก ไมเปนสภาพทเหมาะแกการแพรกระจายของเชอแบคทเรยและการผลตแอมโมเนย มน าหนกเบา ราคาไมแพง ไมมสารพษเจอปน เมอมการดดซมความชนไมจบตวกนเปนกอนแขง นอกจากนยงตองรองรบของเสยทเกดขนได โดยทงหมดทกลาวมามมลและความชนเปนสองปจจยทมอทธพลตอสภาพวสดรองพนมากทสด
คณภาพของวสดรองพนทด ควรรกษาระดบความชนใหอยระหวาง 20 - 25 เปอรเซนต โดยหลกทใชในการประเมนความชนในวสดรองพน คอ การก าวสดรองพนไวในมอ ถาคลายมอออกแลววสดรองพนยงยดกนแนนเปนกอนแสดงวา วสดรองพนมความชนสงมากเกนไป แตถาคลายมอออกแลววสดรองพนยดตดกนเลกนอย กแสดงวามความชนทเหมาะสม ในกรณไมเปนทงสองอยางอาจเกดจากวสดรองพนแหงเกนไป (Casey et al., 2014) ในการเพมอตราการเกดและความรนแรงขององเทาอกเสบในไกเนอ สาเหตหนงทพบในหลายๆ งานวจยมากทสด คอ วสดรองพนเปยก (wet litter) เปนผลจากความชนในวสดรองพนสงมากกวา 30 เปอรเซนต โดยเฉพาะเมอวสดรองพนมความชนสงผสมกบมล (Greene et al., 1985) ซงเปนสาเหตหลกในและเพมอตราการเกดองเทาอกเสบ การเกดผวหนงไหม (Skin burn) และการปลอยแอมโมเนยออกมา เพมการกระจายตวเชอแบคทเรยกอโรคและเชอรา และพบวาวสดรองพนเปยกกอใหเกดความเสยงองเทาอกเสบมากกวาวสดรองพนแหง (Martland, 1985)
23-4
การปลดปลอยแอมโมเนยจากวสดรองพนทมผลตอการเกดองเทาอกเสบ การปลอยแอมโมเนย (Ammonia) ในโรงเรอนสตวปกมสาเหตหลกมาจากการเกดความชนสงในโรงเรอน อาหารทมโปรตนสง แอมโมเนยมสถานะเปนกาซไมมสผลตจากการยอยของจลนทรยทเปนสารประกอบไนโตรเจนทเปนองศประกอบของกรดอะมโน ในคอกทเลยงไกมความหลากหลายของจลนทรยทสามารถผลตเอมไซตยรเอส (urease) ทเปลยนไนโตรเจนเปนแอมโมเนยได การสงเคราะหโปรตนเพอใหไดกรดอะมโน (amino acid) ในไกกรดอะมโนสวนเกนความตองการไมมกลไกการสะสม จงตองก าจดกรดอะมโนสวนเกนออกมาโดยการขบถาย (excretion) และไนโตรเจน (nitrogen waste) จะถกขบออกมาปะปนกบปสสาวะและอจจาระในลกษณะกงแขงกงเหลว (sami-solid)ในรปกรดยรก (Uric acid) (80%), แอมโมเนย (10%) และยเรย (Urea) (5%) (Goldstein and Skadhauge, 2000) อยางไรกตามกรดยรกจ านวนมากถกขบออกมาและเปลยนเปนแอมโมเนย (NH3) และคารบอนไดออกไซด (CO2) โดย urease ทอยตามวสดรองพนทมน า แอมโมเนยทไดออกมาเมอท าปฏกรยากบน าจะเกดเปนแอมโมเนยไฮดรอกไซต (Ammonium hydroxide; NH4OH) และใหความรอน (Exothermic) ผลของความชนทมตอวสดรองพน Ingrid et al. (2014) ไดท าการทดลองในไกเนอสายพนธรอสส (Ross 308) อาย 1 วน จ านวน 7,200 ตว น ามาเลยงในคอกขนาด 47.5 ตารางเมตรจ านวน 8 คอก แบงเปน 2 กลม คอกลมควบคมและกลมเหนยวน าใหเกดองเทาอกเสบ โดยมการควบคมอณหภมและความชนจนถงอายฆาทอาย 37 วนเหมอนกน เลยง 900 ตวตอคอก (19 ตว /ตารางเมตร) ใชขเลอยเปนวสดรองพน (1กโลกรม. /ตารางเมตร) พนน าลงบนพนปรมาณ 300 มลลลตร /ตารางเมตรตอวน) เรมทดลองเมอไกอาย 6 วน โดยพนน า 5 วนตอสปดาห จนสนสดการทดลอง โดยผลการทดลองแสดงดงตารางท 1 ตารางท 1. แสดงระดบคาเฉลยคณภาพคอก1 ส าหรบกลมควบคมและกลมทเหนยวน าใหเกดแผลองเทาอกเสบ
Age (d) Control Lesion induction LSD P-value 7 8.0a 7.3b 0.69 <0.05
14 10.0a 5.8b 0.35 <0.001 21 8.0a 4.1b 0.35 <0.001 28 7.0 4.0 —2 36 7.8a 3.0b 0.69 <0.001
a ,b Different superscripts within a row indicate a significant treatment effect (P < 0.05) . 1Litter scores ranging from 1 ( very wet) to 10 (completely dry). 2 As there was no variation in litter scores within treatments at this particular age, no statistical analysis could be performed.
ทมา: Ingrid et al. (2014)
23-5
จากตารางท 1 การพนน าในกลมทเหนยวน าใหเกดแผลและกลมควบคมทมการจดการวสดรองพน (มการจดและเปลยนวสดรองพน) เพอปองกนการพฒนาการเกดองเทาอกเสบ พบวาคณภาพวสดรองพนกลมควบคมและกลมชกน าใหเกดแผลมความแตกตางอยางมนยส าคญทระดบ (P<0.05) ในทกเพศและทกอาย ซงความชนทเพมขนในวสดรองพนเหนยวน าใหเกดองเทาอกเสบในไกเนอตามท (McKeegan, 2010 อางโดย Cengiz et at., 2011) ไดรายงานไว โดยภาพท 2 แสดงความชกของการเกดองเทาอกเสบในไกเนออาย 21 และ36 วน ภ า พ ท 2. Average percentage of birds with different Footpad dermatitis (FPD) lesion scores for the control footpad dermatitis (FPD) lesion scores for the control and lesion-induction groups. ทมา: Ingrid et al. (2014) จากภาพท 2 แสดงระดบความชกเปนเปอรเซนตทแตกตางกนของการเกดองเทาอกเสบในกลมควบคมและกลมทชกน าใหเกดแผลทอาย 21 และ 36 วน โดยการเกดองเทาอกเสบทไกอาย 21 วน ทระดบ 0 มคา 75 % เทยบกบ 5 % ระดบ 1 มคา 23 % เทยบกบ 55 % และระดบ 2 มคา 2 % เทยบกบ 42 % ส าหรบกลมเกดแผลและการควบคมตามล าดบ ทไกอาย 36 วน ทระดบ 0 มคา 50 % เทยบกบ 0 % ระดบ 1 มคา 48 % เทยบกบ 2 % ระดบ 2 มคา 2% เทยบกบ 99% ส าหรบกลมแผลทเกดขนและการควบคมตามล าดบ Cengiz et al. (2011) ท าการทดลองเพอประเมนอทธพลการเกดองเทาอกเสบโดยการสมผสวสดรองพนทมความชนสง ในลกไกเนอเพศผ จ านวน 150 ตว ในคอกขนาด (1 × 1.5 เมตร) จ านวน 10 ซ า โดยใหวสดรองพนครงหนงของคอกเปยก โดยใชน า 3.8 ลตร โดยเพมความชนในวนท 0, 3, 4, 5, 7 และ 9 ผลการทดลองแสดงดงตารางท 2
23-6
ตารางท 2. ผลจากการสมผสวสดรองพนเปยกทกอใหเกดความรนแรงและอตราการเกดองเทาอกเสบ(FPD%) ในวนท 14 และ46
a,bMeans within a treatment and column with different superscript letters differ significantly (P < 0.05). *P < 0.05; **P < 0.01; ***P < 0.001; NS, P > 0.05.
ทมา: Cengiz et al. (2011) จากตารางท 2 การทดลองทไกเนออาย 14 วน พบวาการเกดองเทาอกเสบในไกเนอเพมขนอยางมนยส าคญยง (P<0.001) (8% เทยบกบ 53%) แตการเกดองเทาอกเสบในไกอาย 46 วนลดลงอยางมนยส าคญ (P<0.001) ( 46% เทยบกบ 87% ) เปนผลมาจากการเกดองเทาอกเสบรนแรงเพมขนอยางมนยส าคญ (10% เทยบกบ 43%) เมอเทยบกบวสดรองพนทเปยกและวสดรองพนทไมเปยกตามล าดบ เหตผลทท าใหความรนแรงและการเกดองเทาอกเสบแตกตางกน ตามท (Harms, 1977) รายงานวาเปนผลเนองจากการเกดองเทาอกเสบในไกเนอนนมหลายปจจยทเกยวของกน Taira et al. (2011) ท าการทดลองการเกดองเทาอกเสบทจงหวด คาโกชมา ประเทศญปน ซงเปนจงหวดทไดรบผลกระทบการองเทาอกเสบอยางตอเนอง การทดลองประกอบดวยโรงเรอน 4 หลง หางกน 825 เมตร เลยงลกไกโรงเรอนละ 18,500 ตว (ในการศกษาครงน ถาความชนในวสดรองพนอยระหวาง 30.9 -56.5 เปอรเซนต จงเรยกวา วสดรองพนเปยก) ในโรงเรอนทมวสดรองพนเปยกท าการพนน าลงบนวสดรองพน (1-3 ครง/สปดาห จนถง 35 วน รวม 9 ครง) เพอรกษาความชนและปองกนฝ นละออง ในการทดลองเลยงไกจ านวน 18,500 ตว ใชพนท (22.4 ตว/ตารางเมตร) ในขณะทเลยงลกไกในโรงเรอนทวสดรองพนแหง จ านวน 315 ตว ใชพนท (22. 5ตว/ตารางเมตร) ลกไกในโรงเรอนทวสดรองพนมความชนต า (ในการทดลองน วสดรองพนทมความชนอยท15.1- 40.0 เปอรเซนต จะเรยกวา วสดรองพนแหง)โรงเรอนทวสดรองพนแหงมขนาดเลก (14 ตารางเมตร/โรงเรอน) แตไดรบการออกแบบเหมอนกบโรงเรอนทวสดรองพนเปยกยกเวนส าหรบสภาพวสดรองพน ในโรงเรอนไมมการพนน าเพอใหความชนพนต า และวสดรองพนถกเปลยน (3-4 ครง/สปดาห) จนกระทงอายไก 49 วน โรงเรอนทง 2 กลม จะใชขเลอยแบบเดยวกนทงหมด มความหนาประมาณ 10 เซนตเมตร โดยเลยงในวนเดยวกน การทดลองเกบตวอยางวสดรองพน (1 ครง/สปดาห) ไมรวมวนพนน าและวนเปลยนวสดรองพนโดยเกบตวอยางวสดรองพน 5 จดในโรงเรอน แลวน าไปอบแหงเปนเวลาส นๆ เพอดการสญเสยน าหนก
Wetting d 14
incidence d 46 severity
None Mild Severe
Unwetted 8b 13b 44 43a
Wetted 53a 54a 36 10b SEM 4.5 8.8 8.3 10.7 Significance *** ** NS *
23-7
ตวอยางวสดรองพนทคณภาพต าตองใชเวลาอบแหงถง 15 นาท จากนนชงน าหนกอกครงและบนทกน าหนกทหายไปเปนเปอรเซนตความชน ประเมนการเกดองเทาอกเสบทกสปดาห ในระดบทสอดคลองกน 4 จด ตามรายงานกอนหนาน (Hashimoto et al. 2011) โดยสรปคาเฉลยการเดนองเทาอกเสบ จากการสมไกเนอจ านวน 100 ตว จากโรงเรอนทวสดรองพนเปยกและโรงเรอนทวสดรองพนแหง วนท 21, 28 และ 35 วน และหลงจากบนทกคะแนนการเกดองเทาอกเสบแลว ท าเครองหมายทขนหลงและตดเลขทขาโดยสลบยายกลมระหวางโรงเรอนทวสดรองพนเปยกและโรงเรอนวสดรองพนแหง ไกเนอเหลานนไดรบการบนทกการเกดองเทาอกเสบเพยง (1 ครง/สปดาห) จนถงไกอาย 49 ว น ไดน าคะแนนการเกดองเทาอกเสบมาเปรยบเทยบกน ดวยสถต (t-test) ดงรปภาพท 3 ภาพท 3. Typical footpad lesions in broilers reared on dry litter (A) and wet litter (B) for 7 weeks (49-day-old). The mean FPD scores, 0.70 on dry litter (A) and 2.58 on wet litter (B), differed significantly (P<0.01). ทมา: Taira et al. (2011) ภาพท 4 แสดงการเปลยนแปลงคาเฉลยการเกดองเทาอกเสบและวสดรองพนทมความชน ในไกเนออาย 49 วน ภาพท 4. Changes in litter moisture and FPD score. ทมา: Taira et al. (2011)
23-8
จากภาพท 4 ในโรงเรอนทวสดรองพนเปยก วสดรองพนมความชนเพมขนจาก 30.9 - 56.5 เปอรเซนต และในโรงเรอนทแหงวสดรองพนมความชน 15.1 - 40.0 เปอรเซนต จะเหนไดชดวาโรงเรอนทวสดรองพนแหงจะมเปอรเซนตความชนต ากวาโรงเรอนทวสดรองพนเปยก ในกลมของไกเนอทเลยงในโรงเรอนทวสดรองพนเปยก มการพฒนาการเกดองเทาอกเสบ ในชวงอายไก14 วนแรก และคะแนนเฉลยการเกดองเทาอกเสบเพมขนอยางรวดเรว และมความกาวหนา (2.92) ทไกอาย 21 วนจนกระทงอายไก 42 วน ในกลมทเลยงในโรงเรอนทวสดรองพนแหงการเกดองเทาอกเสบกลบกน โดยการเกดองเทาอกเสบครงแรกทอายไก 28 วน และคะแนนเฉลยการเกดองเทาอกเสบยงคงต าถงอายไก 49 วน (0.70) เมอเปรยบเทยบทไกอาย 21 และ49 วน คะแนนการเกดองเทาอกเสบระหวางกลมของโรงเรอนทวสดรองพนแหงและโรงเรอนทวสดรองพนเปยกแตกตางกนอยางมนยส าคญ (P<0.01) จากการทดลองของ Ingrid et al. (2014) สอดคลองกบ Cengiz et al. (2011) และ Taira et al. (2011) พบวาวสดรองพนทมความชนสงสามารถเหนยวน าใหเกดองเทาอกเสบได มากกวา 45 เปอรเซนตเหนยวน าใหเกดองเทาอกเสบทไกเนออาย 21 วน และการเกดองเทาอกเสบมแนวโนมลดลง ทไกอาย 46 วน เนองจากความชนไมไดเปนปจจยเดยวทท าใหเกดองเทาอกเสบในไกเนอได
การเลยงไกเนอเชงพาณชยประสบปญหาจากบาดแผลทเกดจากองเทาอกเสบเปนประจ า ท าใหไกเนอเกดความยากล าบากในการเดนไปกนอาหารและน า จงมการก าหนดการประเมนความสามารถในการเดนของไก โดยตรวจสอบจากความสามารถในการเดนของไกเนอ เพราะสามารถบอกถงสวสดภาพของไกเนอได ระบบการใหคะแนนความสามารถในการเดน (The gait score system; GS) ระบบการใหคะแนนความสามารถในการเดน ไดถกน ามาใชประเมนความบกพรองในการเดนของไกเนอ ในการประเมนประกอบดวยผสงเกตการณและผกระตนใหไกเดน โดยผกระตนใหไกเดนนนจะยนอยในคอก สวนผสงเกตการณจะนงบนพนใหตวไกอยในระดบสายตามากทสด สงเกตการเดนทางดานหลงของไก โดยประเมนเปนระยะเวลา 15 วนาท (Talaty et al., 2010) และหลกเลยงการดไกเดนจากมมดานบน ในคอกท าการกนจดเตรยมพนทส าหรบใหไกทประเมนเดนไดอยางอสระ จดแยกไกทประเมนออกจากฝง โดยใหเดนทละตวและไมถกขดขวางจากไกตวอนๆ คะแนนของการเดนมตงแต 0-5 (Berg, 1998) ดงตารางท 3
23-9
ตารางท 3. คะแนนความสามารถในการเดน
Score mean 0 Normal, agile and well-balanced 1 Slight abnormality and uneven walking but difficult to define
2 Uneven walking with shortened steps, failure in balance, taking support from the wings, definite and identifiable abnormality
3 Obvious abnormality, affects ability to move, not standing for more than 15 seconds, after walking lying down
4 Severe abnormality, unwilling to walk, using wings as crutches, only takes a few steps 5 Incapable of walking
ทมา: Berg (1998) จากตารางท 3 คะแนนความสามารถในการเดนของไกเนอตงแตระดบ 0-5 โดยระดบ 0 เดนปกตคลองแคลวและสมดล ระดบ 1 ความผดปกตเลกนอยและเดนไมสม าเสมอ ระดบ 2 เดนไมสม าเสมอ ขาออนแรง ตองใชปกชวยการเคลอนท ระดบ 3 เหนผลกระทบความผดปกตการเคลอนทชดเจน ไมสามารถยนไดถง 15 วนาท หลงจากเดนจะนอนลง ระดบ 4 ความผดปกตรนแรง ไมเตมใจทจะเดนใชปกเหมอนไมค า และเดนไดนอยกาว ระดบ 5 ไมสามารถเดนได ดงแสดงในภาพท 5
ภาพท 5. examples of broilers attempting to walk with increasing levels of gait abnormalities and therefore increasing gait scores. ทมา: Toby et al. (2008)
23-10
ผลของการเกดองเทาอกเสบตอมลคาทางเศรษฐกจ การเกดองเทาอกเสบในไกเนอ จากวสดรองพนทมความชนสงท าใหไกไมสามารถเดนไปกนน าและอาหารได เปนผลใหน าหนกตวมชวตต า ราคาของชนสวนไกตกเกรด และก าไรทงหมดในการเลยงต ากวากลมทไมเกดองเทาเสบดงแสดงตารางท 4 ตารางท 4. แสดงคาทางเศษฐกจของไกกลมวสดรองพนแหงและกลมวสดรองพนเปยก Parameter Control Lesion induction Live weight (g) 2,090 1,948 FCR 1.614 1.681 Economic results (€/broiler placed) Gross income2 (sale of birds) 1.5464 1.4230 1-d-old chickens 0.2950 0.2950 Feed costs 0.8450 0.8109 Total variable expenses 0.1852 0.1851 Gross margin3 0.2212 0.1320 1Calculations were based on reference values for Dutch broiler farms according to [21]; a return price of €0.755/kg per broiler was delivered at slaughter along with a feed price of €0.26/kg. 2Because of a difference of 0.7% in total rejections, the return price has been lowered by €0.005/kg according to commercial practice. 3Gross margin = [gross income − [(1- d-old chickens + feed costs + total variable expenses)].
ทมา: Ingrid et al. (2014)
สรป การสมผสวสดรองพนทมความชนสงตงแตตน (1-14 วน) สามารถเพมอตราการเกดและความ
รนแรงการเกดองเทาอกเสบได โดยการเกดองเทาอกเสบในไกเนอเปนผลจากวสดรองพนทมความชนมากกวา 45 เปอรเซนต สามารถท าใหเกดบาดแผลระดบ 1 ทไกอาย 21 วน แตการเกดองเทาอกเสบนนไมไดเกดจากวสดรองพนทมความชนสงเพยงอยางเดยว แตมหลายปจจยรวมกนทท าใหเกดองเทาอกเสบ เชน การปลดปลอยแอมโมเนย ทท าปฏกรยาระหวางแอมโมเนยกบน าท าใหเกดความรอน สงผลใหเกดองเทาอกเสบในไกเนอได ดงนนการรกษาระดบความชนใหต า จงมความส าคญตอสวสดภาพและลกษณะทางเศรษฐกจของไกเนอ ไมเพยงเพราะองเทาอกเสบมมลคาทางเศรษฐกจแตยงสงผลกระทบตอคณภาพซากและประสทธภาพการเลยงไกเนอลดลงอกดวย
23-11
เอกสารอางอง
เอกพงษ โพธงาม ศรอาภา คงด และสมชาย ศรพล. 2553. ระยะเวลาในการจดการวสดรองพนทมผลตอการเกดองเทาอกเสบ และคณภาพซากในไกเนอ ภายใตสภาพอากาศรอนชน. (ออนไลน). สบคนจาก http://research.pcru.ac.th/journal_pcru/index.php/re/article/view/14.
ชชวาลย สอนศร สขมาลย ปดโต และวชต ตงวงษพบรณ. 2544. คมอการเลยงไกเนอ. พมพครงท 1. บรษท สหฟารม จ ากด.
Bassett, A. 2009. Foot Pad Dermatitis in Poultry. Available at: http: / /www. animalwelfareapproved. Org/wp-content/uploads/2009/10/TAFS7.pdf. Accessed on 16 September 2016.
Berg, C. 1998. Foot-pad dermatitis in broiler and turkeys. Footpad dermatitis in broilers and turkeys. Doctoral diss. Swedish University of Agricultural Sciences. Sueciae. Sweden.
Casey, W. R., F. D. Brian, and P. L. Michael. 2014. Litter quality and broiler performance. Available at: http://www.extension.uga.edu/publications/detail.cfm?number=B1267. Accessed on 5 October, 2016.
Cengiz, O., J. B. Hess, and S. F. Bilgili. 2011. Effect of bedding type and transient wetness on footpad dermatitis in broiler chickens. J. Appl. Poult. Res. 20:554–560.
EEA. 2007. laying down minimum rules for the protection of chickens kept for meat production. Available at: http: / /www.http: / /eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri= OJ:L:2007: 182:0019:0028: EN:PDF. Accessed on 30 September, 2016.
Goldstein D. L., and E. Skadhauge. 2000. Renal and Extrarenal Regulation of Body fluid composition. J. Avian p. 34:265-297.
Greene J. A. , R. M. McCracken, and R.T. Evans. 1985. A contact dermatitis of broilers - clincial and pathological findings. J. Avian Pathol. 14 :23–38.
Harms, R. H. , and C. F. Simpson. 1977. Influence of wet litter and supplemental biotin on foot pad dermatitis in turkey. J. Appl. Poult. 56 :2009–2012.
Hashimoto, S. , K. Yamazaki, T. Obi, and K. Takase. 2011. Footpad dermatitis in broiler chickens in Japan. J. Vet. Med. Sci. 73:293–297.
Ingrid, D. J., and J. V. Harn. 2012. Management tools to reduce footpad dermatitis in broilers. Available at: http://www.en.aviagen.com/.../Broiler.../AviaTechFoodpadDermatitisSept2012.pdf. Accessed on 22 September, 2016.
23-12
Ingrid, D. J., H. Gunnink, and J. V. Harn. 2014. Wet litter not only induces footpad dermatitis but also reduces overall welfare, technical performance, and carcass yield in broiler chickens. J. Appl. Poult. Res. 23:51–58.
Ipek, A. , and A. Sozcu. 2016. The effects of eggshell temperature fluctuations during incubation on welfare status and gait score of broilers. J. Appl. Poult. 95:1296–1303.
Taira, K., T. Nagai, T. Obi, and K. Takase. 2013. Effect of litter moisture on the development of footpad dermatitis in broiler chickens. J. Vet. Med. Sci. 76:583–586.
Martins, R. S., M. J. Hötzel, and R. Poletto. 2013. Influence of in-house composting of reused litter on litter quality, ammonia volatilisation and incidence of broiler foot pad dermatitis. J. Br. Poult. Sci. 54:669–676.
Martland, M. F. 1985. Ulcerative dermatitis in broiler-chickens – the effects of wet litter. J. Avian Pathol. 14:353–364.
Martland, M. F. 2008. Ulcerative dermatitis broiler chickens: The effects of wet litter. J. Avian Pathol. 14:3353-364.
Mayne, R. K., W. Else, and P. M. Hocking. 2007. High litter moisture alone is sufficient to cause footpad dermatitis in growing turkeys. J. Br. Poult. Sci. 48:538–545.
Michel, V., E. Prampart, L. Mirabito, V. Allain, C. Arnould, D. Huonnic, S. Le Bouquin, and O. Albaric. 2012. Histologically-validated footpad dermatitis scoring system for use in chicken processing plants. J. Br. Poult. Sci. 12:275-281.
Patrick S. Maliselo, and Glasswell K. Nkonde. 2015. Ammonia production in poultry houses and its effect on the growth of gallus gallus domestica ( broiler chickens) . Available at: http:/ /www.ijstr.org/ . . ./Ammonia-Production-In-Poultry-Houses-And-Its-Effec. Accessed on 23 August 2016.
Pickard, J. T. , and S. Peter. 2013. Nutritional interventions can prevent pododermititis. Available at: http: / / www. worldpoultry. net/ Health/ Articles/ 2013/ 7/ Nutritional-interventions-can-prevent-pododermititis-1303336W/. Accessed on 23 August 2016.
Shepherd, E. M., and B. D. Fairchild. 2010. Footpad dermatitis in poultry. J. Appl. Poult. Res. 89:2043–2051.
Talaty, P. N., M. N. Katanbaf, and P. Y. Hester. 2010. Bone mineralization in male commercial broilers and its relationship to gait score. J. Appl. Poult, 89 :342–348.
Toby, G. K. , C. S. Kestin, M. S. Haslam, N. S. Brown, E. L. Green, B. Andrew, J. S. Pope, P. Dirk, and J. C. Nicol. 2008. Leg disorders in broiler chickens: prevalence, risk factors and
23-13
prevention. Available at: https: / /www. ncbi. nlm. nih. gov/ pmc/ articles/ PMC2212134/ #__ref-listid888146title. Accessed on 14 September, 2016.
Webster, A. B. , B. D. Fairchild, T. S. Cummings, and P. A. Stayer. 2008. Validation of a three-point gait-scoring system for field assessment of walkingbability of commercial Broilers. J. Appl. Poult. Res. 17:529–539.
