5
EUREPGAP NEDİR? NEDEN EUREPGAP? EUREPGAP PRENSİPLERİ KONTROL VE SERTİFİKASYON Mehmet ŞEN Ziraat Mühendisi Antalya/2004 16.02.2006 Tarım İl Müdürlüğü Antalya 2 Gıda Güvenliği HACCP (Kritik Kontrol Noktalarında Tehlike Analizi) EUREPGAP Protokolü EAN-UCC (Barkod Sistemi) 16.02.2006 Tarım İl Müdürlüğü Antalya 3 EUREPGAP Nedir? EUREPGAP: Bahçe ürünlerinin dünyadaki üretimini en iyi şekilde yapabilmek için, Avrupa Perakendecileri Tarım Ürünleri Çalışma Grubu (EUREP) tarafından geliştirilen ve uluslararası alanda kabul edilen İyi Tarım Uygulamaları (GAP) na uyulması esasına dayanan bir standartdır. 16.02.2006 Tarım İl Müdürlüğü Antalya 4 Avrupa’daki perakendecilerin tüketicilerine arz ettikleri tarımsal ürünlerde kabul ettiği ASGARİ STANDARTLAR’dır. Tarım sektöründe bir KALİTE SİSTEMİ’dir. BAHÇE BİTKİLERİ’ni kapsamaktadır . ARAZİDEKİ ÜRETİME odaklıdır. EUREPGAP Nedir? 16.02.2006 Tarım İl Müdürlüğü Antalya 5 Neden EUREPGAP Avrupa’daki yaş meyve ve sebze pazarının %70- 80’ lik kısmına hakim olan perakendeciler, tüketicilerine arz ettikleri yaş meyve ve sebze ürünlerinde son yıllarda gündeme gelen insan sağlığını tehdit eder nitelikteki belli bazı riskleri en aza indirgemek amacıyla 1999 yılında EUREPGAP protokolünü ortaya koymuşlardır. Bu protokolle perakendeciler; Raflarına koydukları ürünün şterilerine zarar vermeyeceği” konusunda tedarikçi ve dolayısı ile üreticilerden güvence istemektedirler. 16.02.2006 Tarım İl Müdürlüğü Antalya 6 Avrupalı’nın tedarikci ve üreticiden istediği güvenceler; Ürünün, insan sağlığına zararlı kimyasal, mikrobiyolojik ve fiziksel kalıntılar içermediği, Çevreyi kirletmeden ve doğal dengeye zarar vermeden üretildiği, Üretim sırasında insanlar ve diğer canlıların olumsuz etkilenmediği, Üretimin ülkeler tarımsal mevzuatına uygun olarak yapıldığı yönünde olacaktır.

EUREPGAP Nedir? - ANSİAD

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: EUREPGAP Nedir? - ANSİAD

1

EUREPGAP NEDİR?NEDEN EUREPGAP?EUREPGAP PRENSİPLERİKONTROL VE SERTİFİKASYON

Mehmet ŞENZiraat Mühendisi

Antalya/200416.02.2006

Tarım İl MüdürlüğüAntalya 2

Gıda Güvenliği

HACCP(Kritik Kontrol Noktalarında

Tehlike Analizi)

EUREPGAP Protokolü

EAN-UCC (Barkod Sistemi)

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 3

EUREPGAP Nedir?

EUREPGAP: Bahçe ürünlerinin dünyadaki üretimini en iyi şekilde yapabilmek için, Avrupa Perakendecileri Tarım Ürünleri Çalışma Grubu (EUREP) tarafından geliştirilen ve uluslararasıalanda kabul edilen İyi Tarım Uygulamaları(GAP) na uyulması esasına dayanan bir standartdır.

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 4

Avrupa’daki perakendecilerin tüketicilerine arz

ettikleri tarımsal ürünlerde kabul ettiği ASGARİ

STANDARTLAR’dır.

Tarım sektöründe bir KALİTE SİSTEMİ’dir.

BAHÇE BİTKİLERİ’ni kapsamaktadır .

ARAZİDEKİ ÜRETİME odaklıdır.

EUREPGAP Nedir?

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 5

Neden EUREPGAP

Avrupa’daki yaş meyve ve sebze pazarının %70-80’ lik kısmına hakim olan perakendeciler, tüketicilerine arz ettikleri yaş meyve ve sebze ürünlerinde son yıllarda gündeme gelen insan sağlığını tehdit eder nitelikteki belli bazı riskleri en aza indirgemek amacıyla 1999 yılında EUREPGAP protokolünü ortaya koymuşlardır.

Bu protokolle perakendeciler; “Raflarına koydukları ürünün müşterilerine zarar vermeyeceği” konusunda tedarikçi ve dolayısı ile üreticilerden güvence istemektedirler.

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 6

Avrupalı’nın tedarikci ve üreticiden istediği güvenceler;Ürünün, insan sağlığına zararlı kimyasal, mikrobiyolojik ve fiziksel kalıntılar içermediği,Çevreyi kirletmeden ve doğal dengeye zarar vermeden üretildiği,Üretim sırasında insanlar ve diğer canlıların olumsuz etkilenmediği,Üretimin ülkeler tarımsal mevzuatına uygun olarak yapıldığı yönünde olacaktır.

Page 2: EUREPGAP Nedir? - ANSİAD

2

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 7

EUREPGAP Prensipleri

Riski önlemek,

Mevcut teknolojiyi kullanmak,

Ekolojik tarımın temel prensipleri olan,

Zararlılarla Entegre Mücadele ve

Entegre ürün Yetiştiriciliği’ni kullanmak,

HACCP ile entegrasyon.

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 8

EUREPGAP Dökümanları

1. Protokol: Üretim için referans olan standart.

2. Genel Yönetmelik: Sertifikasyon aşamalarını ve belirli bir denetimin gereklerini belirtir.

3. Kontrol Noktaları ve Uyum Kriterleri:Üreticinin uymak zorunda olduğu standartlar ve spesifik detaylardır.

Bu dokumanlar hepsi bir paketin; EUREPGAP, Kontrol Kurulusu ve Üreticiler arasındaki bir anlaşmanın parçalarıdır.

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 9

EUREPGAP PROTOKOLÜ

1. Kayıt Tutma 2. Türler ve Anaçlar3. Yetiştiricilik Yapılan

Alan’ın Tarihçesi ve İdaresi

4. Toprak ve Yetiştirme Yönetimi.

5. Gübre kullanımı6. Sulama7. Bitki Koruma8. Hasat

9. Hasat SonrasıUygulamalar

10. Atık ve Kirlilik Yönetimi, Yeniden İşleme ve Kullanma

11. İşci Sağlığı, Güvenliği ve Hakları

12. Çevreyle ilgili konular

Protokolde yer alan ve sertifikalı üretimde bulunan üretcinin uymak zorunda olduğu minimum standartlar:

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 10

Protokolde yer alan Kontrol Noktaları ve Uyum Kriterleri

1. Kayıt Tutma:Ürünlerin, üretim yerinden son tüketiciye kadar olan zinciri incelemeye imkan verecek şekilde kayıt tutulur.Tutulan kayıtlar enaz 5 yıl saklanır.

2. Türler ve Anaçlar:Tür veya Anaç seçimiTohum kalitesiZararlı ve hastalıklara dayanıklılıkTohum uygulamalarıFidan MateryaliTohum satın alınıyorsa, sağlık sertifikasıGenetik olarak Değiştirilmiş Organizmalar

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 11

3. Yetiştiricilik Yapılan Alan’ın Tarihçesi ve İdaresi:

Yetiştiricilik Alanının GeçmişiHer arazi özel kodlar ile belirtilmeliYeni ekilecek alanlarda risk değerlendirmesiÜrün rotasyonu

4. Toprak ve Yetiştirme YönetimiToprak haritası çıkarılmasıToprak İşlemenin mekanik olarak yapılmasıErozyon tedbirleri alınmasıToprak Fumigasyonundan kaçınılması, gerektiğinde buhar veya güneş enerjisi ile sterilizasyon yapılmasıYetiştirme ortamları kimyasallarla sterilize edilecekse, bu işlemin yapıldığı yer, tarih, ilaç vs kayıt edilmeli

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 12

5. Gübre KullanımıToprağın verimini arttırmakGübre türü ve miktarı konusunda önerilerUygulamanın kaydedilmesiUygulama sıklığı ve zamanıUygulamada kullanılan makinelerGübrenin depolanmasıOrganik hayvan gübresi

6. SulamaSulama ihtiyaçlarının tespit edilmesiSulama metotlarıSulama kalitesiSuyun kaynağı önemli

Page 3: EUREPGAP Nedir? - ANSİAD

3

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 13

7. Bitki KorumaBitki korumanın temel elemanları; Kültürel önlemler, biyolojik, mekanik mücadele, Entegre Mücadele Kimyasalların seçimiİlaç uygulamalarında bilgi ve yetenekler kanıtlanmalıUygulama kayıtlarıGüvenlik, eğitim ve uyulacak kurallarKoruyucu elbise ve ekipmanlarSon ilaçlama ile Hasat arasında bekleme süresi.İlaçlama alet- makine ve ekipmanlarıArtan ilaç karışımlarının yok edilmesiPestisid kalıntı analiziPestisidin depolanmasıBosalan pesitisid kutularıSon kullanma tarihi geçmiş pestisitler.

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 14

8. HasatHijyen (Sağlık ve Temizlik)

- İşçilere altyapı; wc, su- Hijyen konusunda eğitim

Ambalaj- Ambalaj malzemelerini depolanması.- Açık alanda paketleme yapılması halinde, ambalaj malzemelerinin geceleri tekrar depoya taşınması- Tekrar kullanılabilir plastik kasaların temizliği

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 15

9. Hasat Sonrası UygulamalarHasat sonrası kimyasallar- Kullanılacak kimyasalın amaca uygun olması- Ruhsatlı kimyasalların kullanılması- Yasaklanmış ilaçların kullanılmaması- Ürünler için güncelleştirilmiş kimyasal listesi bulund. - İlaç uygulama konusunda bilgi ve yetenekleri- Kimyasal uygulamalarının kayıt edilmesiHasat sonrası yıkama- Yıkamada kullanılacak su içilebilir olmalı,- Filtre olmaksızın tekrar su kullanımı yasak- Su kayna yılda enaz bir kez mikrobiyal, kimyasal ve mineral kirleticiler bakımından analiz ettirlmeli

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 16

10. Atık ve Kirlilik Yönetimi, Yeniden İşleme ve

Yeniden KullanmaAtık ve kirlilik oluşturan maddelerin tanımıÖrneğin; kağıt, karton, plastk , ürün kalıntısı vs)Atık ve kirlilik iş planı: - Atıkların geriye dönüşüm planı yapılmalı

11. İşçi Sağlığı, Güvenliği ve HaklarıRisk değerlendirmesi ve iş planı yapılmalıResmi eğitim verilmeliİlk yardım kutuları ve tehlike işaretleri bulunmalıPestisit kullanan işcilerin yıllık sağlık kontrolüHijyen (sağlık)Haklar (Bolluk, varlık ve rahatlık içinde yaşama)

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 17

13- Çevreyle ilgili konular Tarımın doğaya etkisiYaban yaşamını ve doğal kaynakları koruma politikasıVerimsiz alanların (bataklık, koru, ormanlıklar, fakir topraklar)doğal bitki ve hayvan dokusunu geliştirecek doğal hayatı koruma yerlerine dönüştürülmesinin düşünülmesi tavsiye edilmektedir.

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 18

KONTROL ve SERTİFİKASYON

Fiyatlandırma(kontrol günü, ek hizmetler, projenin büyüklüğü, eleman saysı vs)Bireysel üretici kontrol firması ile kontrat imzalarBireysel üreticilerin Eurepgap Protokol’uçerçevesinde kontrolüUygunsuzluklarda tekrar kontroller yapılır.Kontrolör sertifikasyon için tavsiyede bulunurSertifikasyon kararı alınır.Kontrol ve sertifikanın takibi yapılır.

Bireysel Sertifika

Page 4: EUREPGAP Nedir? - ANSİAD

4

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 19

Grup Sertifikası

Kontrol başlamadan önce yapılması gereken hazırlıklar;

Genel:• Şirketin resmi yapısı kurulmalı• Üreticiler ile kontrat yapılmalı

Sistemin Kurulması• Kayıt sistemi• Eğitim sistemi• Bilgi ve haberleşme sistemi• Kontrol sistemi• Kalite sistemi, vs sistemler

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 20

Sistemlerin uygulanması• Her çiftçi ile kontrat imzalanır,• Çiftçiler eğitilir,• Dahili kontrol elemanı yetiştirilir,• Çiftçiler kayıt sistemini kullanır,• Her yıl tüm üreticiler denetlenir,• Proje her yıl denetlenir,• Kontrol kuruluşu harici kontrolü yapar.

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 21

Bireysel/Grup Sertifikasyonu

Bireysel SertifikasyonSertifika gereklerini getirmede az risk,Daha az dahili denetim,Dahili denetim personelinde daha az kriterler,Kontrol kuruluşu ile direkt haberleşme,

Grup SertifikasyonuMaliyetlerde avantaj,Üreticiler için rahat,Sorumluluk dağıtılıyor.

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 22

EUREPGAP Talebi

Eurepgap sertifikalı ürün isteyen perakendeciler;

Hollanda % 90

İngiltere % 65

Belçika % 51

İsveç % 43

Finlandiya % 41

İspanya % 23

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 23

EUREPGAP Protokolü’nün Üreticiye Yararları

Pazara kolay ve etkin katılım.

Perakendeciler ile açık ilişki ve anlaşmalar.

Adil rekabet fırsatları.

Kalite ve miktarda artış ihtimali.

Uzun vadede üretim maliyetlerinin düşürülmesi.

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 24

Tüketiciye Yararları

Sağlık ve emniyet risklerini azaltmak.

Besinin kaynağı konusunda aydınlatıcı bilgi, kaynağa kadar takip edebilirlik.

Besin üretiminde güven.

Besinin kalite, çeşit ve emniyeti konusunda tatmin

Page 5: EUREPGAP Nedir? - ANSİAD

5

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 25

Perakendeciye Yararları

Gıda güvenilirliği ve kalitesi konusunda sağlıklıbeklentiler.

Üreticiler ile açık anlaşmalar.

Müşteri sağlığı ve güvenliği ile ilgili daha az risk.

Tüketicinin ürüne olan güveni. Talepte artış.

Mevcut birçok AB yasalarına uygunluk.

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 26

Tarıma Yararları

Çevre ve tüketici sağlığını zedeleyen risklerin düşürülmesi

Tarım işçisinin sağlık riskinin düşürülmesi

Tarımda güvenin canlandırılması

Mevcut AB yasalarına uygunluk

Mevcut protokollerin dengelenmesi

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 27

SONUÇ

Eurepgap Protokolü, bu gün belli başlı süper ve hipermarket zincirleri tarafından kabul edilmekte ve istenmekte olup, yakın gelecekte özellikle Avrupa Birliği ülkelerine ithal edilecek tüm bahçe ürünlerinde uyulması gerekli bir ön koşul haline getirilecektir.

Ülkemiz yaş meyve-sebze ihracatının önemli sorunlarına çözüm olabilecek ve ülkemizin gelişmiş Avrupa ülkelerine daha fazla ürün satabilmesine imkan verecek olan BU PROTOKOLÜN HIZLI BİR ŞEKİLDE ÜRETİCİLERİMİZ VE İHRACATCILARIMIZ TARAFINDAN BENİMSENEREK GEREKLİ ÖNLEMLERİN ALINMASI GEREKMEKTEDİR.

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 28

Konunun önemini anlayan Antalya Tarım İl Müdürlüğü, bu konuda geniş kapsamlı bir çalışma başlatmış ve iyi Tarım uygulamaları esasına uygun üretim sağlamak amacıyla “ANTALYA İLİEUREPGAP PROTOKOLÜ VE HACCP EYLEM PLANI” kitapcığı hazırlatarak, tarım sektöründe görev alan kamu ve özel sektör kuruluşları ile üreticilerimizin bilgisine sunmuştur.

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 29

Ülkemizde sağlanacak olan “İyi Tarım Uygulamalarındaki” gelişmeler sayesinde meyve-sebze üretimi ve ihracatımız ivme kazanarak, iç ve dışpazara güvenli ürün sunulmuş olacaktır. Aksi takdirde, iyi tarım uygulamalarındaki gecikme, gerek Avrupa Birliği ve gerekse Dünya tarımıkarşısında ciddi bir rekabet sorunu yaşatarak, ÜLKEMİZ ÜRETİM VE İHRACATINI SIKINTIYA SOKACAKTIR.

16.02.2006Tarım İl Müdürlüğü

Antalya 30

Dış Ticaretin yanında ÜLKEMİZ İNSANLARININ DA SAĞLIKLI ve GÜVENİLİR ÜRÜN TÜKETMELERİ EN DOĞAL HAKKIDIR.

Bu nedenle, sadece ihracata yönelik değil, kendi toplumumuzu da düşünerek İYİ TARIM UYGULAMALARI çerçevesinde sağlıklı ve güvenilir ürün elde etmek zorundayız.