Fampahafantarana ny iraka - EITI Madagascareitimadagascar.org/wp-content/uploads/2017/09/Madagascar... · 2017-09-01 · 4 Ny fanapahana ministerialy faha 2727 / 2016 izay mikasika

1

1. Fampahafantarana ny iraka 1.1 Zavatra resahina sy tanjon’ny tatitra Mikendry ny fandrafetana tatitra fampitahana feno izay mahasahana ny taon-ketra 2014, sy ny fampibaribariana feno ny

vola niditra tamin’ny Fitondram-panjakana Malagasy azo avy tamin’ireo indostria fitrandrahana, ary ny fampibaribariana

ho fanta-bahoaka koa ireo fanefana vola mahafeno fepetra narotsak’ireo orinasa misahana ny solika, ary ny harena an-

kibon’ny tany1 ny tanjon’ny iraka2.

Zavatra takiana fito (7) no mandrafitra ny ITIE 2016 ka ny roa (2) dia mahakasika manokana ny Fanjakana sy ny Vondrona

itambarana marorantsana (ireo zavatra takiana 1- Fanjohina ny vondrona itambarana marorantsana sy ny 7- Ireo Vokatra

sy fiantraikany) ary ny dimy (5) momba ny mpampitaha sy ny mikasika an’ireo vondrona hanaovana fampitahana. Na dia

taorinan’ny Fepetran’Andraikitra (TDR) aza ny nankatoavana ireo fenitra vaovao ireo, dia noraisina ihany izy ireny

amin’ity tatitra ity.

Naverinay etoana ireo lohahevitra 5 amin’ny zavatra takiana izay ezahin’ity tatitra ity hovahana. Nataon’ny mpampitaha

tao an-tsaina hatrany ireo zavatra takiana ireo teo am-panatontosany ny iraka mba hahatonga ny vokatra andrasana

hahitana na nanaja ireo zavatra takian’ny fangaraharana i Madagasikara na tsia, ho an’ny sehatra fitrandrahana.

Ny Voalazan’ny ITIE 2- Fahazoana alalana sy fifanarahana : (i) Lasitra araka ny lalàna ; (ii) Fanomezana

ny alalana hiasa ; (iii) Firaiketana an-tsoratra ny fanomezana alalana hiasa ; (iv) Fifanarahana ; (v) Ny tena

tompon’ny fananana ; (vi) Fandraisana anjaran’ny Fanjakana.

Ny Voalazan’ny ITIE 3 – Famokarana sy Fanondranana : (i) Sahanasa fitiliana ; (ii) Antontan-kevitra

momba ny famokarana ; (iii) Antontan-kevitra momba ny fanondranana ; (iv) Fahamarinam-potoana,

fahatomombanana ary fahamarinany

Ny Voalazan’ny ITIE 4- Fanangonana ny Vola miditra : (i) Fampibaribariana tanteraka ho fanta-bahoaka

ireo hetra sy vola miditra ; (ii) Fananana miditra amin’ny zavatra azo tsapain-tanana ; (iii) Fampitaovana

fotodrafitrasa sy fifanekena fanakalozana ; (iv) Vola miditra avy amin’ny fitaterana ; (v) Fifanakalozana eo amin’ny

orinasam-panjakana sy ny sampandraharaham-panjakana ; (vi) Fanefana vola mivantana ao anatin’ny firenena ;

(vii) Ambaratongan’ny fitsinjarana

Ny Voalazan’ny ITIE 5- Fitsinjarana ny vola miditra : (i) Fitsinjarana ny vola miditra ; (ii) Fandefasana

vola ao anatin’ny firenena ; (iii) Fitantanana ny vola miditra sy ny fandaniana.

Ny Voalazan’ny ITIE 6- Fandraisana anjara ara-tsôsialy sy ara-toekarena : (i) Fandaniana ara-

tsôsialy ; (ii) Fandaniana ambangovangon’ny hetran’ny orinasam-panjakana ; (iii) Fitondrana anjarabirikin’ny

seha-pitrandrahana amin’ny toekarena

Toy izao ny nandraisana ireo zavatra takian’ny fenitra ao amin’ny tatitra :

Lafiny fampitahana amin’ny fivezivezen’ny vola : Azo atao ve ny mahazo antoka fa takatry ny Fanjakana

tsara ny fitondrana anjara birikin’ny seha-pitrandrahana amin’ny fidiram-bolan’ny Fanjakana ka mahatonga itsy

farany hahalala izay voaray avy amin’ny seha-pitrandrahana ka izay voarainy izay dia vita fitsinjarana mahafa-po

amin’ny antsipiriany isaky ny ambaratonga (ao amin’ny zana-pizarana vola miditra sy ny mpandoa hetra) ? Ity

lafiny ity dia mila mitohy hatramin’ny fanamarinana, amin’ny santionany, ny fitantanan’ny Fanjakana sy ireo

1 Zavatra takiana - 4 ny Fenitra ITIE.2016 2Fepetra 4 ao amin’ny Fenitra ITIE.2016

2

vondrom-bahoaka itsinjaram-pahefana an’io anjara birikin’ny seha-pitrandrahana io amin’ny kitapombolam-

panjakana.

Lafiny mikasika ny tontolon’ny fanatanterahana ny asa : Tena feno ity lafiny ity. Ireto no zavatra fototra

tsapa tamin’izany : (i) mangarahara ny lasitry ny lalàna ampiharina amin’ny seha-pitrandrahana ; (ii) mirafitra

ho torohay mangarahara sy vonona ho an’ny daholobe ny fihazonanana ny fahazoan-dalana momba ny harena an-

kibon’ny tany sy ny solika ary ireo dingan’ny sahanasa sahaniny ; ary ny farany (iii) azo atao ny mahafantantra ny

ambaratongan’ny fitondrana anjara birikin’ny seha-pitrandrahana amin’ny toekarena sy ny fanomezana asa eto

Madagasikara.

Ity tatitra ity no mamintina ireo torohay mikasika ny fampitahana ho an’ireo fidiram-bola avy amin’ny hetra sy tsy avy

amin’ny hetra azo avy amin’ny seha-pitrandrahana eto Madagasikara. Mandrafitra ny ampahany manontolo amin’ny

fizotran’ny fampiharana ny ITIE izy ity.

Ireo orinasa mpitrandraka sy ireo sampandraharaha mpanangona hetra (sampandraharaha mpanangona hetra, ireo

mpanelanelana miantsehatra eo amin’ny fanohanana ara-pitaovana ny rojon’ny sanda amin’ny seha-pitrandrahana) dia

nanao tatitra ireo fandoavam-bola voalazan’ny Zavatra Takian’ny Fenitra ITIE 4.1.

Niangaviana hanao tatitra momba ny torohay mikasika ny zava-misy toy ireo antontan-kevitra momba ny famokarana, ny

fanondranana, ny fampiasana, ny fandoavam-bola ho amin’ny sôsialy ary ireo antontan-kevitra hafa takian’ny fenitra ITIE

ireo mpisehatra nanao fanambarana.

1.2 Ny voakasika sy fomba fiasa « PricewaterhouseCoopers Madagascar » no voafidy ho « Mpitantan-draharaha Mahaleo tena” (« Administrateur

Indépendant ») ho an’ny fandrafetana ny Tatitra ITIE ho an’ny taonan-ketra 2014.

Ny asa nataon’ny mpitantan-draharaha ahaleo tena dia nahakasika manokana ny fanangonanana sy ny fampitoviana ary

ny fandrafetana ho an’ny taon-ketra 2014 ireto manaraka ireto:

Ireo fandoavam-bola narotsaka tamin’ny Fanjakana sy nanaovan’ireo orinasa manana titra fikarohana,

fitrandrahana harena an-kibon’ny tany na solika eto Madagasikara fanambarana, andaniny ; ary

Ireo vola miditra amin’ny kitapom-bola avy amin’ireo orinasa nanaovan’ny Fanjakana fanambarana, etsy

ankilany.

Ny fenitra ISRS (International Standards on Related Services) 4400 mikasika ny « iraka fitiliana ny torohay ara-bola

miompana amin’ny fomba fiasa nifanarahana » no nanatontosana ny iraka. Nanaraka hatrany ny fitsipika etikan’ny IFAC

(International Federation of Accountants) ny Mpitantan-draharaha Mahaleo tena tao anatin’ny fanefana ny iraka.

Notontosaina araka ny voalazan’ny Fepetran’Andraikitra (TDR) nampidirina tao anatin’ny Fangatahana Tolo-kevitra sy

ny fifanarahana tamin’ny mpampitaha ireo asa notanterahina. Efa nankatoavain’ny Kômitim-pirenena ITIE eto

Madagasikara mialoha ireo Fepetran’Andraikitra ireo ary nandrafitra ireo fomba fiasa nifanarahana tamin’ny

fanatanterahana ny iraka.

3

Misy fizarana fito (7) voafintina etsy ambany miampy ireo tovana milaza ny antsipirian’ireo torohay voaangona nandritry

ny asa fampifanaikaikezana , ity tatitra ity:

(a) Fampitahana ny tatitra ;

(b) Teny Fampidirana ;

(c) Paika amin’ny fomba fiasa ;

(d) Tontolon’ny lalàna sy ny hetra ary ny fanavaozana mifandraika amin’ny seha-pitrandrahana ;

(e) Torohay mifandraika amin’ny tontolon’ny seha-pitrandrahana ;

(f) Vokatry ny fampitahana ;

(g) Ireo toromarika harahina.

Afatsy hoe misy filazana manohitra izany, ny sora-bola aseho ato amin’ity tatitra ity dia natao amin’ny

dôlara amerikana (USD). Izay taham-panakalozana vola vahiny navoakan’ny Banky Foiben’i

Madagasikara tamin’ny 31 Desambra 2014 no nampiasaina: 1 USD= 2596,73 MGA

1.3 Lasitra voafaritry ny fandinihana ny fananan-danja Ity tatitra ity dia mahafaoka ireo vola miditra voarain’ireo sampandraharaha mpanangona hetra sy ireo avy amin’ny

orinasa mpitrandraka rehetra izay manana titra mbola nanankery tamin’ny 31 Desambra 2014 ary nandoa vola

mifanandrify amin’ny fepetra nifanarahana araka ireo antontan-kevitra navoakan’ny Biraom-pirenena ny Harena an-

kibon’ny tany sy Indostria Stratejika (OMNIS) sy ny Biraon’ny Kadasitry ny Harena An-kibon’ny Tanin’i Madagasikara

(BCMM). Avy amin’io fototra io no nahazoana ny lisitra voalohany ny mpisehatra voakasiky ny Tatitra : 141 – orinasa sy

olon-tsotra.

1.3.1 Ireo mpisehatra ao anatin’ny vondrona A hanaovana fampitahana Ireo mpisehatra nasaina nametraka fanambarana, dia ireo izay nahazoan’ny Fanjakana3 vola tamin’ny taona 2014, ary

mitotaly mihoatra ny 40 054,99 USD (Mpisehatra 65 no mandrafitra ny vondrona A) (ny « fetran’ny fananan-

danja ») Fetran’ny fananan-danja nankatoavin’ny kômity ITIE io, ary noraisin’ny mpampitaha mba hahafahana

manatontosa ny asa fampitahana.

Ao amin’ny tovana faha-2 amin’ity tatitra ity no misy ny lisitr’ireo mpisehatra nanao fanambarana.

Na izany aza anefa dia manana ireto fanamarihana asongadina ireto izahay

Tsy nahavitanay nanao ny fampitahana rehetra ilaina mba hahatrarana ny lenta tratrarina araka ny irin’ny

Fepetran’Andraikitra ny lentan’ny fanentanana ireo mpisehatra. Ny mpisehatra 40 ihany mantsy no azo

nanaovana fampitahana mba hahatrarana ny taham-pahatratrarana 92,96% raha mitaha amin’ny

tanjona napetraky ny Fepetran’Andraikitra 97,5% ho an’ny mpisehatra 50. Amin’ireo mpisehatra 65

voatana tamin’ny fandinihana ny zava-misy tany am-boalohany :

40 ny mpisehatra nameno ny takelaka fanaovana fanambarana ;

5 ny mpisehatra nandà an-kitsirano tsy handray anjara ;

20 ny mpisehatra tsy hita soritra ny misy azy na dia teo aza ireo ezaka nitadiavana azy.

3 Ampahatsiahivinay etoana amin’ny dingana voalohan’ny famitana iraka, sy noho ny antony ilana ny hamaritana ny fetran’ny fananan-danja, ny fitosahan’ny fandoavam-bola voarain’ny « Fanjakana » dia nofaritana ho ireo avy tamin’ny OMNIS, ny BCMM, ny sampandraharahan’ny hetra sy ny fadin-tseranana ary ny ONE. Amin’io lafiny io, ny tatitra mikasika ny taom-piasana 2014 no tatitra voalohany nampiditra ireo vola niditra voarain’ny ONE ao amin’ny fandinihana ny tahan’ny fananan-danja.

4

Ny 5,04% ny fandoavam-bola hohamarinina tamin’ny famitana iraka no asehon’ireo mpisehatra tsy nandray

anjara sy/na tsy azo nojerena. Mba hanerena an’ireo mpisehatra tsy nanao fanambarana ireo, dia nisy ny

fanapahan-kevitra noraisin’ny Minisitra eo amin’ny Fiadidiana ny Repoblika misahana ny Harena an-kibon’ny

tany sy ny solika mba hangatahana ireo orinasa ireo handray anjara amin’ny tatitra ITIE4.

Noho ireo fanitsiana notontosain’ny mpampitaha tamin’ny antontan-kevitra sasany voaray avy tamin’ny

Fanjakana taorian’ny fanadihadiana, dia misy ireto fanamarihana manaraka ireto :

10 no nampidirina ho ao amin’ny vondrona A ka izay antony izay indrindra no nahatonga azy ireo

nanaovana fampitahana na dia tsy tokony ho nampidirina tao amin’ny vondrona A5 aza (Na latsaka

ambanin’ny fetran’ny fepetra amin’ny fandoavana vola nifanarahana aza) ;

mpisehatra 12 no nampidirina ho ao amin’ny vondrona B sy C (ao anatin’ireo mpisehatra 141) na dia

tafidina ambanin’ny fetra mahafeno ny fepetra nifanarahana amin’ny fandoavam-bola 5 000 USD6 aza izy

ireo;

Natambatra tamin’ireo antontan-kevitra nampitain’ireo sampandraharaha hafa mpanangona hetra tao anatin’ny

fanatanterahana ny iraka ireo antontan-kevitra voaray tany am-boalohany mba hamaritana ny fanadihadiana

momba ny fananan-danja (loharano nanovozana : BCMM, ONE (Öfisim-Pirenena ho an’ny Tontolo iainana),

DGI(Foibem – pitondrana Ankapoben’ny Hetra) ary ny DGD (Foibem – pitondrana Ankapoben’ny Haban-

tseranana))

1.3.2 Ireo mpisehatra ao amin’ny vondrona B sy C (fanambarana antsipiriany sy ankapobeny

nomen’ny fanjakana)

Ho an’ireo orinasa mpitrandraka latsaky ny 40054,99 USD ny tontalin’ny vola naloany, fanambarana antsipiriany

nataon’ireo sampandraharaha mpanangona hetra no nitaterana ny vola nampidirin’izy ireo (ny vondrona B dia

mifandraika amin’ny 0,5% taham-pahatratrarana ka mahatonga ny fitambaran’ny taham-pahatratraran’ny vondrona A sy

B ho 98%).

4 Ny fanapahana ministerialy faha 2727 / 2016 izay mikasika ny fandraisana anjara tsy maintsy atao ho an’ny Kaompania mpitrandraka harena an-kibon’ny tany sy solitany eto Madagasika nankatoavina tamin’ny 25 Oktobra 2016, izany hoe tamin’ny fiafaran’ny iraka nampanaovina ny mpampitaha. Io fanapahana io no namaritra fa ny faha 20 Oktobra no daty farany hametrahana ny takelaka môdely. Na dia eo aza ny adihevitra izay mety hisy ny amin’ny lanja manery ho an’io fanapahana io raha navoka ara-potona izy dia sarotra ho anay ny nanery ireo mpisehatra amin’ny fitrandrahana tamin’ny fanatanterahanay ny asa fampitahana (tsy nisy afatsy mpisehatra 40 tamin’ny mpisehatra 65 nokendrena tany am-piandohana no nanaiky nanaovana ny takelaka fanambarana). 5 Fanazavana : Tamin’ny fiandohana, nampitain’ny BCMM taminay ny totalim-bola voarain’ireo mpisehatra tamin’ny 2014 ; kanefa , taorian’ny fanamarinana sy fifanakalozana teo amin’ny mpanao fampitahana sy ny BCMM, dia hita fa tsy mba naharay an’ireo vola ireo akory ny BCMM raha ny marina fa nanao fanonerana ireo trosa izay tsy tokony ho voarainy tamin’ny taona taloha. Izay no nahatonga ny fiheverana fa tsy nanao fandoavam-bola araka izay nifanaraha ireo mpisehatra voakasika. 6 Ampahatsiahivina fa nisy ireo mpisehatra nandrotsaka be loatra tamin’ny taom-piasana teo aloha ka ny BCMM dia nanonitra trosa ka nahatonga ireo mpisehatra amin’ny harena ankibon’ny tany izay efa zatra nandoa saram-pitantanana mihoatra lavitra ny fetra fandoavam-bola nifanarahana dia nahita fa tsy namoaka mihitsy na zara fa namoaka vola tamin’ny 2014. Ho an’ny 2014, ireo fampiasana ny trosan’ny saram-pitantanana dia tafiakatra 6 774 392 340,00 MGA izany hoe 2 608 816,60 USD. Io fandoavana vola mihoapampana io dia vokatry ny naotin’ny governemanta izay nanapakevitra fa noho ny fampitsaharana ny famindrana sy ny fanomezana fahazoan-dalana hitrandraka harena an-kibon’ny tany, dia noheverin’ny govenemanta fa io fampitsaharana io dia niteraka fahavoazana ara-bola ho an‘ireo mapndraharaha amin’ny harena an-kibon’ny tany izay tsy mba nisitraka tsara akory ny maha tompony ny fahazoan-dalana noho ny tsy fahafahana namindra izany tamin’ny hafa. Vokany, nanapakevitra ny hanaovana maimaimpoana ny FA tamin’ireo taona ireo ny governemanta ka vokatr’izay ny BCMM dia niroso tamin’ny fanonerana ho an’ireo tompon’ny fahazoandalana amin’ny harena ankibon’ny tany ho an’ny FA izay tsy tokony ho naloa tamin’ny alalan’ny fanonerana ho an’ireo taona manaraka (ka ao anatin’izany ny 2014). Tsy noraisina ho fitosahan’ny fandoavam-bola tamin’ity tatitra ity io fanonerana io.

5

Ilaina ny fanambarana farany (mitambatra) ataon’ny Fanjakana ho an’ireo 2% sisa. Amin’izay ny tatitra ITIE 2014 dia

hahasahana ny 100% ny Fandoavam-bola mahafeno ny fepetra nifanarahana (mihoatra ny 5000 USD) (Vondrona C)

Na izany aza anefa, noho ny voalaza teo aloha:

Mpisehatra 40 tamin’ireo 65 ao amin’ny vondrona A no vita fampitahana.

Noho izay antony izay, ny mpisehatra 25 ao amin’ny vondrona A izay tsy vita fampitahana dia noraisina ho toy

ireo ao amin’ny vondrona B. Mipetraka tsara ao amin’ny vondrona A ireo mpisehatra 25 ireo fa ny mpampitaha

dia nifototra tamin’ny fanambarana antsipiriany nataon’ny Fanjakana ho an’ny tsirairay avy amin’ireo mpisehatra

25.

1.3.3 Ireo mpisehatra amin’ny sampandraharaham-bahoaka voakasik’ity tatitra ity

Miainga avy amin’ny faritra notazonin’ireo orinasa mpitrandraka sy ireo fikorianan’ny fandoavam-bola ho an’ny taona

2014 dia niangaviana hanao fanambarana ny vola miditra aminy avy, izay voarainy avy tamin’ny orinasa

mpitrandraka ireto manaraka ireto:

ireo izay nanaovana fampitahana manontolo : ny ARTEC (Fahefana Mpandrindra ny Teknolojia an’ny Serasera),

ny ANDEA (Fahefam-pirenena misahana ny Rano sy ny Fanadiovana ary ny fidiovana), ny CNAPS (Petra – bola-

Pirenena ho fiahiana ny ara – tsosialy), ireo sampandraharaha misahana ny fahasalamana (OSTIE, AMIT,

SMIMO, ESIA, OMSI…), ny SMMC ny SPAT ; sy

ireo izay nanaovana fampitahana amin’ny ampahany : sampandraharahan’ny fananan-tany sy ireo

Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana; ary

ny farany, izay tsy nanaovana fampitahana : ny sampandraharaha mpanome ny laharan’ny fiara, ny

sampandraharaha mpanome fahazoan-dalana hivahiny amin’ny firenena ary fahazoan-dalana hiasa.

1.3.4 Fanamboarana natao tamin’ny tahan’ny fananan-danja

Ny fanamboarana notanterahina nandritra ny asa fampitahana dia nahafahana namaritra indray ny rafitry ny

fanadihadiana momba ny fananan – danja (“étude de matérialité”).

Raha ny marina mantsy dia noferana tany am-boalohany araka ireo antontan-kevitra voarain’ny mpampitaha avy

tamin’ny Fitondram-panjakana fotsiny ihany ny tahan’ny fananan-danja.Taorian’ny nanatanterahan’ny mpampitaha ny

iraka nampanaovina azy izay miompana amin’ny (i) fanatontosana ireo asa fampitahana ho an’ireo mpisehatra 65

kinendry tany am-boalohany sy nanaiky handray anjara tamin’ny fandinihana sy (ii) nampivelatra ny isan’ireo mpisehatra

eo anivon’ny Fitondram-panjakana ary ireo sampandraharaha ampiasan’ny Fanjakana petrabola sy rafitra mandray vola

ho an’ny Fanjakana (fitambaran’ireo sampandraharaha mpanangona hetra), ny tahan’ny fananan-danja dia niova ho

55 274 USD (mpisehatra 44 izany no tokony handrafitra ny vondrona A hahavitana mandrakotra ny

97,56% ny fandoavam-bola)

6

2 Fampahafantarana ny manodidina 2.1 Fijerena ankapobeny ny sehatry ny fitrandrahana harena an-kibon’ny

tany Ara-tantara, voafetra tamin’ny fitrandrahana artizanaly ny volamena sy ny vato sarobidy ihany ny fitrandrahana harena

an-kibon’ny tany teto Madagasikara. Kihon-dalana ny taona 2005 hatramin’ny 2012 tamin’ny fampandehanana ny

tetikasa fitrandrahana harena an-kibon’ny tany indostrialy: QIT Madagascar (QMM) sy ny Tetikasa Ambatovy. Na dia teo

aza ny fihisaran’ireo fampiasam-bola vokatry ny fahasarotana nahazo ny seha-pitrandrahana maneran-tany sy ny tontolo

sosialy ary ny politika teto an-toerana dia nitohy hatrany ny sahanasa fikarohana teto amin’ny lafintanin’i Madagasikara.

Nahafantarana tsaratsara kokoa ny ambanin’ny tanin’i Madagasikara sy ireo sahan’ny vato faika ireo sahanasam-

pikarohana ireo.

Nodinihina sy nohalalinina ireo harena milevina anaty tany7 :

Ho an’ny sehatry ny harena an-kibon’ny tany:

Fitrandrahana fasimainty (ilménite) tamin’ny morontsiraka atsinanana sy manodidina an’i Toliara ;

Fitrandrahana arin-tany any Sakoa ;

Fitrandrahana akoram-by any Soalala ;

Fitrandrahana volamena any Betsiaka, sy Maevatanana ary Dabolava ;

‘‘Bauxite’’ any Manantenina ;

‘’Terres rares’’ any Ampasindava sy Fotadrefo ;

Ho an’ny sehatry ny solika:

Tetikasa fikarohana solika an-tanety any Tsimiroro;

Fandinihana samihafa sy fanomezana lanja ny ao ambanin’ny tany sy ireo sahan’ny vatofaika.

Mihamafy ny fahalalana ny any ambanin’ny tany arakaraka ny fahazoana ny vokatry ny fikarohana notontosaina eo

amin’ny seha-pitrandrahana. Misy ireto akora mineraly manaraka ireto ny ao ambanin’ny tanin’i Madagasikara:

Ireo akora mineraly tsy metaly toy ny taniditra, vatososa (“marbre”), sokay izay ampiasaina amin’ny asa

fanorenana sy asa vaventy ary angôvo ;

Ireo akora mineraly fampiasa amin’ny sehatra indostrialy : vy, kraoma, manganezy, vanadiaoma, titana,

zirkôniaoma, ny fasimainty ;

Ireo metaly fototra : ny varahina, vy, firaka, viraty, « étain », kôbalta ary ny nikela ;

Ireo metaly sarobidy: volamena, sy volafotsy ary platina ;

7 Tahirin-kevitra: Retombées économiques de l’exploitation minière industrielle à Madagascar – Résumé de Recherche / Banque Mondiale (The University of Queensland/ SMI CSRM/ World Bank Group)

7

Ireo vato sarobidy sy vatosoa : ny berila, safira, emeraoda, robisy, koartsa mavokely, topaza, tormalina, ametista,

« aigue-marine » ;

Ireo akora mineraly ahazoana angôvo toy ny arin-tany, arina, « lignite », grafita ;

Ireo akora mineraly hafa toy ny volavelona (“mercure”), litiaoma, mañeziaoma, radiaoma, ‘’ terres rares’’,

iraniaoma, vanadiaoma.

2.2 Fitantanana ny seha-pitrandrahana 2.2.1 Sehatra harena an-kibon’ny tany

Ireto ny mpisehatra fototra amin’ny fitantanana ny harena an-kibon’ny tany tamin’ny 2014:

Ny Ministera misahana ny Harena An-kibon’ny tany;

Ny Biraon’ny Kadasitry ny Harena An-kibon’ny Tany eto Madagasikara;

Foibe fandraharahana ny Volamena izay naorina tamin’ny 2015 ;

Polisin’ny Harena An-kibon’ny tany;

Ireo Vondrombahoakam-paritra Itsinjaram-pahefana;

Ireo vondrona toy ny fikambanana ho fampiroboroboana ny sehatry ny harena an-kibon’ny tany « CCPGEM » izay

mikendry ny fampivondronana ireo mpitrandraka madinika, ireo mpipaika vato sy ny mpizaha tany ao anatin’ny

tanjona iombonana : ny fampiroboroboana ireo sehatry ny sahanasa amin’ny fomba vaovao tanteraka

Ny Fiarahamonim-pirenena.

Fijerena ny zavamisy amin’ny fomba arahina amin’ny fanomezana fahazoan-dalana:Ao amin’ny Biraon’ny

Kadasitry ny Harena An-kibon’ny Tanin’i Madagasikara (BCMM) no anomezana ireo karazana fahazoan-dalana samihafa

eo amin’ny sehatry ny harena an-kibon’ny tany. Anisan’ny zavatra takiana amin’ny fanomezana fahazoan-dalana ny

fanambarana hevitra teknika, fampahafantarana ny daholobe ny fanapahan-kevitra ary ny fanamarinana ny fandoavana

ny saram-pitantanana. Naato hatramin’ny 6 Aprily 2011 ny fanomezana fahazoan-dalana vaovao ary tsy mbola niova

hatramin’izao.

Boky Firaiketana an-tsoratra ny fahafahana miasa sy fahazoan-dalana : Ho an’ny sehatry ny harena an-

kibon’ny tany, dia vonona ho an’ny rehetra ao amin’ny Biraon’ny Kadasitry ny Harena An-kibon’ny Tanin’i Madagasikara

(BCMM) ny Boky Firaiketana an-tsoratra. Azo hanaovana fangatahana ny hijerena azy io, ahafahana mijery ny

mombamomba ny tany hitrandrahana, ny vaninandro nanaovana ny fangatahana, ny fanomezana fahazoan-dalana, sns.

2.2.2 Sehatry ny Solika

Ireto avy ireo mpiantsehatra fototra amin’ny fitantanana ny solika:

Ny Ministera misahana ny Akoranafo (eo ambany fitantanan’ny Ministera eo anivon’ny Fiadidiana ny Repoblika misahana ny Harena An-kibon’ny tany sy ny Solika izy io ankehitriny) ;

Ny OMNIS, amin’ny maha sampandraharaha teknika, misahana ny fandrindrana araka ny lalàna, andaniny ; sy amin’ny maha orinasam-panjakana misahana ny fanaovana fifanarahana amin’ny orinasa iraisam-pirenena mpisehatra amin’ny solika, ankilany ;

Ny Ôfisy Malagasy misahana ny Akoranafo « OMH » misahana ny fandrindrana araka ny lalàna ny sehatry ny solika any amin’ny tsena ;

8

Ireo fivondronan’orinasa toy ny « APPAM », na ny Fikambanan’ny Matihanina amin’ny Sehatra Solika any

amin’ny Fikarohana sy Fitrandrahana eto Madagasikara ;

Ireo fikambanan’ny fiarahamonim-pirenena (OSC).

Fijerena ny zava-misy amin’ny fomba arahina amin’ny fanomezana fahazoan-dalana: Eo amin’ny sehatry ny

solika dia ny antso tolobidy ataon’ny OMNIS no anomezana ny ‘‘ titra ny harena an-kibon’ny tany momba ny akoranafo’’.

Boky Firaiketana an-tsoratra ny fahafahana miasa sy fahazoan-dalana: Raha ny amin’ny sehatra solika dia tsy

misy boky firaiketana an-tsoratra tahaka ny amin’ny sehatra harena an-kibon’ny tany. Na izany aza anefa, ny

tranonkalan’ny OMNIS no mampiseho, amin’ny alalan’ny sarin-tany izay naverina natao ato amin’ity tatitra ity ireo

bolonga mbola azo anaovana fangatahana sy ireo efa misy fifanarahana miaraka amin’ny OMNIS. Azo jerena ny

anaran’ireo manana fifanarahana aminy.

Ny OMNIS no sampandraharaha teknika mpitantanana ny tontolon’ny harena an-kibon’ny tanim-

pirenena momba ny akoranafo8.Ny fitambaran’ireo faritra izay anaovana ireo sahanasa fitiliana, fikarohana,

fitrandrahana, fikirakirana, fanodinanana vokatra ary ny fitaterana ny akoranafo9 no faritana ao amin’ity tontolon’ny

harena ankibon’ny tanim-pirenena momba ny akoranafo ity. Fa araka ny voalazan’ny andininy 1 amin’ny lalàna 99-003

mikasika ny fanovàna ny fiantsoana ny OMNIS, ny andininy faha 4 sy faha 5 amin’ny didy hitsivolana 99-697 nasiam-

panovàna tamin’ny didy hitsivolana 2004-273 momba ny toerana sy andraikitry ny OMNIS sy ireo ‘’visas’’ mikasika

izany, dia nanavaka tontolo roa izay ampanaovana iraka ny OMNIS ny mpanao lalàna:

- Eo amin’ny tontolon’ny harena an-kibon’ny tany : fanomezan-danja ireo antontan-kevitra jeolojika fototra sy misahana ny asan’ny biraon’ny fampiroboroboana ny harena an-kibon’ny tany ;

- Eo amin’ny tontolon’ny solika: fanatanterahana ny pôlitikam-pirenena amin’ny lafiny fitrandrahana sy fikirakirana.

Ireo andininy ao amin’ny Lalana mifehy ny solika dia mitanisa fotsiny ireo andraikitry ny OMNIS amin’ny maha

sampandraharaha teknika azy na amin’ny maha orinasam-pirenena10 azy.

Ny sampandraharaha teknika dia manankina ny asa rehetra mikasika ny fitiliana, fikarohana, fitrandrahana ,

fikirakirana, fanodinana vokatra ary fitaterana ny akoranafo eo amin’ny tontolon’ny harena ankibon’ny tanim-

pirenena amin’ny orinasam-pirenena iray izay miandraikitra ireo sahanasa aty ambony ho an’ny akoranafo, ho azy

manokana ihany na amin’ny fikambanany amin’ny orinasa misahana ny solika hafa izay apetraka eo ambany

fiahian’ny andininy faha –3 amin’ny fehezan-dalàna mifehy ny solika. Araka ny andininy faha -9 ao amin’ny Fehezan-

dalàna mifehy ny Solika, ny sampandraharaha teknika dia manolotra sosokevitra amin’ny Filohan’ny Repoblika mba

hanome titra ho an’ny fitrandrahana harena an-kibon’ny tany ho amin’ny fanaovana sahanasa aty ‘‘ambony”11

mahakasika ny tontolon’ny harena ankibon’ny tanim-pirenena rehefa avy namantatra avy teo amin’ny Minisitera

misahana ny Harena an-kibon’ny tany ny mombamomba ilay faritra tiana hitrandrahana nanaovana fangatahana.

Miditra an-tsehatra bebe kokoa amin’ny fanomezana titran’ny harena an-kibon’ny tany ho an’ny

akoranafo araka ny volaza etsy ambony ny OMNIS. Ny BCMM no mpitantana ny fahazoan-dalana

hitrandraka harena an-kibon’ny tany ho an’ireo akora mineraly.

8 Jereo ny andniny - 3 ny Fehezandalana Mifehy ny Solika (lalàna 96-018 tamin’ny 04/09/1996) 9 Raisina avokoa ireo akoaranafo vaingany, ranony na etona rehefa tsy misy ny filazana manokana ny karazany. 10 Raha ny marina, araka ny andininy faha 96 n’ny Fehezandalana mifehy ny Solika: mandra-pijoroan’ny orinasam-pirenena, dia manana alalana hiasa amin’ny anaran’ny sy misolo tena ny Orinasam-pirenena ny sampandraharaha teknika. 11 Ireo sahanasa any ambony dia mahakasika ny fitiliana, ny fikarohana, fitrandrahana, ny fikirakirana ny fanodinana vokatra ary ny fitaterana ireo akoranafo ranony na vaingany, na entona novokarina.

9

Mazava fa misy ny fanavahana mibaribary ny amin’ny titran’ny harena an-kibon’ny tany ho an’ny akoranafo

sy ny titran’ny harena an-kibon’ny tany ho an’ny akora mineraly ambaran’ny andininy faha-9 ao amin’ny

Fehezan-dalàna mifehy ny solika izay mitsinjo ny fandaminana ny fifanolanana raha sendra misy ny fifanitsahana.

Ankoatra izany, mety mahasahana ny manontolo na ny ampahany amin’ny faritra hitrandrahana ny harena an-kibon’ny

tany ireo sahanasa fikarohana, fitiliana, fitrandrahana ary fikirakirana ny akoranafo, araka ny andininy faha 17 amin’ny

Fehezan-dalàna mifehy ny solika.

2.3 Lasitra araka ny lalàna 2.3.1 Sehatry ny harena an-kibon’ny tany

Ny Fehezan-dalàna mifehy ny harena an-kibon’ny tany laharana faha 99-022 tamin’ny 19 Aogositra 1999,

izay nasiam-panovàna tamin’ny Lalàna 2005-021 tamin’ny 17 Oktrobra 2005 (antsoina hoe Fehezan-dalàna Mifehy ny

Harena An-kibon’ny tany manomboka eto); sy ny didy hitsivolana fampiharana azy laharana faha 2006-910 tamin’ny 19

Desambra 2006. Lalàna maromaro nifandimby mifehy ny sehatry ny harena an-kibon’ny tany ny no nahatongavana

tamin’ny Fehezan-dalàna Mifehy ny Harena An-kibon’ny tany ankehitriny (ny lalàna tamin’ny 31 Jolay 1896,

didimpitondrana laharana faha 60-090 tamin’ny 5 Septembra 1960, didim-pitondrana laharana faha 62-103 tamin’ny 1

Oktobra 1962 sy ny lalàna 90-017 tamin’ny 20 Jolay 1990). Mihatra amin’ny harena an-kibon’ny tany rehetra ankoatra

ny rano sy ny tsiranoka sy eton’akoranafo izay fehezin’ny lalàna manokana ny Fehezan-dalana mifehy ny harena

ankibon’ny tany. Io fehezan-dalàna io no mamaritra ny tontolon’ny harena an-kibon’ny tany araka ny lalàna iraisana ary

manome ireo zo sy antoka ho an’ny mpampiasa vola. Izy ihany koa no mametraka ireo fomba fahazoana sy fanavaozana

ny fahazoan-dalana hitrandraka harena an-kibon’ny tany sy ireo fomba ara-panjakana mifandraika amin’izany. Ny didy

hitsivolana fampiharana no mamaritra mazava tsara ny votoatin’ny fomba arahina ara-panjakana sy ny anjara andraikitry

ny sampandraharaham-panjakana eo amin’ny sehatry ny firenena manontolo sy ny faritra ary ny eo an-toerana araka ny

voalazan’io fehezan-dalana io. Araka ny nanekena ity fehezan-dalana ity, nohatsaraina ny rafitry ny fanomezan-dalana,

ka mametraka araka ny tokony ho izy fa tsy ilaina anaovana tsoa-kevitra tsirairay intsony ny fifanarahana amin’ny

fitrandrahana harena an-kibon’ny tany.

Ilaina ihany anefa ny fametrahana fifanarahana mahakasika ny harena an-kibon’ny tany ho an’ny fikirakirana ireo akora

mineraly mandefa taratra manimba ankoatra ny fananana ny fahazoan-dalana hitrandraka harena ankibon’ny tany.

Mametraka ny fisintahan’ny Fanjakana amin’ny fikirakirana ny harena an-kibon’ny tany milevina ny fehezan-dalàna

mifehy ny harena an-kibon’ny tany.

Ny Fehezan-dalana mifehy ny harena an-kibon’ny tany izany no miandraikitra ireo orinasa misehatra amin’ny harena an-

kibon’ny tany, ankoatra ireo izay fehezin’ireto lalàna manokana manaraka ireto:

ny Fifanaraham-pipetrahana nosoniavin’ny Fitondram-panjakana Malagasy, nosoloin’ny OMNIS tena sy

ny Qit-Fer et Titane Inc, mifehy ny tetikasa fasimaintin’ny QMM. Navoaka tamin’ny Gazetim-panjakana ity

fifanarahana ity ary azo jerena ao amin’ny tranokalan’ny ITIE Madagascar12. Milaza ny fandraisana anjaran’ny

Fanjakana amin’ny tetikasa izy io amin’ny alalan’ny OMNIS izay manana ny 20% renivola ; sy

ny Lalàna amin’ny Fampiasam-bola goavana amin’ny harena an-kibon’ny tany (LGIM) izay

mahakasika ireo orinasa mampiasa vola mihoatran’ny 50 lavitrisa MGA. Ankehitriny, ny tetikasa Ambatovy ihany

no voakasik’io lalànan’ny LGIM io. Ankoatra izany, maro ny rijanteny mahakasika ny sehatra samihafa azo

ampiharina amin’ny sehatry ny harena an-kibon’ny tany.

12 http://ITIE-madagascar.org/convention-detablissement-avec-qmm/

10

Ny lalàna manokana amin’ny fampisam-bola goavana amin’ny harena an-kibon’ny tany laharana faha

20/2001 tamin’ny 30 Jolay 2001, izay nasiam-panovàna tamin’ny lalàna laharana faha 22-2005 tamin’ny 27 Jolay

2005 (antsoina hoe LGIM manomboka eto); sy ny didy hitsivolana fampiharana azy laharana faha 784-2003 tamin’ny 8

Jolay 2003. Mametraka fitondrana manokana sy manome tombon-dahiny kokoa ireo fampiasam-bola mitotaly

farafahakeliny 1 000 000 000 000 Ia ny LGIM. Izy koa no mametra ny fetran’ny fahazoana misitraka izany, ireo fepetra

sy ny fomba arahina amin’ny fanomezana taratasy fanamarinana hahazoana misitraka, ary koa ny votoatin’ireo

tombontsoa omena amin’ny lafiny hetra, fadin-tseranana, fanakalozam-bola vahiny ary ny antoka omen’ny lalàna. Ny

fampirisihana ny fampiroboroboana ny fampiasam-bola goavana amin’ny harena ankibon’ny tany eto Madagasikara

amin’ny alalan’ny fanetsehana avoavo kokoa ankoatran’izay voalazan’ny lalàna iraisana sy ny fehezan-dalàna misahana

ny harena an-kibon’ny tany no tanjon’ity lalàna ity. Avy tamin’ireo fifanarahana mikasika ny harena an-kibon’ny tany

nifampandinihana tamin’ny orinasa QMM fony mbola nanaovana fifanarahana nifandinihana isaky ny tranga ireo

fampiasam-bola mikasika ny harena an-kibon’ny tany ny LGIM. Ny hametrahana fomba fitondrana manokana azo

ampiharina amin’ireo fampiasam-bola goavana rehetra no tanjona. Mamaritra mazava ireo fomba fiasa arahina amin’ny

fampiharana ny fanomezana taratasy fanamarinana, amin’ny fahafahana misitraka ny didy hitsivolana fampiharana ny

LGIM sy mametraka ny Kômision’ny fampiasam-bola goavana amin’ny harena ankibon’ny tany izay misahana ny

fanaraha-maso sy fanjohina ny taratasy fanamarinana. Manohana ny fametrahana ny Rafitra manome tari-dalana ho

an’ireo Firenenana mpikambana ao amin’ny Fifanakalozan-kevitra iraisan’ny fitondram-panjakana mikasika ny

fikirakirana ny harena an-kibon’ny tany, ny akora mineraly, ireo metaly ary ny fampandrosoana lovainjafy.

Ny didy hitsivolana mikasika ny fikajiana ny fampiasam-bola miaraka amin’ny tontolo iainana laharana

faha 99-954 tamin’ny 15 Desambra 1999 (antsoina hoe MECIE manomboka etoana). Ity rijanteny ity no mamaritra

ireo fitsipika sy fomba fiasa ho amin’ny fampifanarahana ny fampiasam-bola sy ny fikajiana ny tontolo iainana. Izy ihany

koa no manondro mazava ny karazany sy zara andraikitry ny tsirairay ary ny fahefan’ireo sampandraharaha eken’ny lalàna

ho amin’izany. Azo ampiharina amin’ny fampiasam-bola rehetra io didy hitsivolana io. Izy no mamaritra manokana ireo

fomba fiasa arahina ho an’ny fandinihana ny fiantraika amin’ny tontolo iainana sy ny fanomezana ny fahazoan-dalana

mifanaraka amin’ny fikajiana ny tontolo iainana ary koa ireo fomba fanaovana fanjohina.

Ny fanapahana iraisan’ny ministera momba ny famerana ny fitsipika ho an’ny sehatry ny harena an-

kibon’ny tany amin’ny fiarovana ny tontolo iainana laharana faha 12032/2000 tamin’ny 6 Novambra

2000 (antsoina hoe Fanapahana laharana faha 12032/2000 manomboka etoana). Ity fanapahana ity no

mamaritra mazava ny voalazan’ny fehezan-dalàna mifehy ny harena an-kibon’ny tany, ny MECIE ary ny sata mikasika

ny fiarovana ny tontolo iainana eo amin’ny sehatry ny harena an-kibon’ny tany. Izy no mitondra fanazavana ny amin’ireo

fomba fiasa ho amin’ny fandrafetana ny fanjohiana ny fanadihadiana mikasika ny fiantraika amin’ny tontolo iainana ho

an’ny karazana fahazoan-dalana tsirairay avy ary koa ny fanomezana fahafahana mitrandraka. Izy no mamaritra mazava

ny fahefan’ireo manam-pahefana ara-panjakana mikasika ny fiarovana ny tontolo iainana amin’ny sehatry ny harena an-

kibon’ny tany. Tafiditra ao anatin’io ireo tovan’ny taratasy hofenoina sy ireo toromarika ho an’ireo antontan-taratasy

mandrafitra ireo taratasy ilaina amin’ny fangatahana fahazoan-dalana amin’ny tontolo iainana.

Ny lalàna momba ny Satan’ny tontolo iainana laharana faha 90-033 tamin’ny 21 Desambra 1990, izay

nasiam-panovàna tamin’ny lalàna laharana faha 97- 012 tamin’ny 6 Jona 1997 sy ny lalàna laharana faha

2004-015 tamin’ny 19 Aogositra 2004 (antsoina hoe satan’ny totolo iainana, manomboka eto). Io no

tahirin-kevitra lasitra izay mamaritra fotokevi-dehibe momba ny fikajiana ny tontolo iainana sy ireo fepetra

fanatanterahana ny politikam-pirenena momba ny tontolo iainana. Io no manamafy fa «zavatra goavana ahian’ny

Fanjakana mafy ny tontolo iainana» ary mampiditra ho isan’ireo tanjony ny fampiroboroboana ny fampandrosoana

lovainjafy, ny fanarenana sy fikajiana ireo harem-pirenena Malagasy, ny tontolon’ny voahary sy ny fikajiana ireo

fifandanjana eo amin’ny fitomboan’ny mponina sy ny fampiroboroboana ireo harena.

Fanapahana iraisan’ny ministera laharana faha 21895 /2007 mamaritra ireo fomba handraisana ireo haba sy

tamberimbidin’ny fitrandrahana harena an-kibon’ny tany.

11

Fanapahana iraisan’ny ministera lahara faha 14.421 / 2008 mamaritra ireo fomba tetezamita fandraisana ireo

haba sy tamberimbidy avy amin’ny akoran’ny harena an-kibon’ny tany natokana haondrana.

Fanapahana iraisan’ny ministera lahara faha 6927 /2009 mamaritra ireo fomba handraisana ireo haba sy

tamberimbidin’ny fitrandrahana harena ankibon’ny tany ho an’ireo Fahazoandalana « E » sy ireo sahanasa fitrandrahana

harena ankibon’ny tany mahafaobe.

Ny lalana laharana faha 2015-005 momba ny fanovana ifotony ny Fehezan-dalana Mifehy ny Fitantanana

ny Faritra Arovana. Mety ho tratran’ny fampiakarana na fampidinana sokajy ny Faritra Arovana, araka ny

masontsivana voafaritra tsara. Ny tanjona moa dia ny fiheverana indrindra ny fampifandraisana mirindra eo amin’ny

fiarovana ireo toerana laharam-pahamehana amin’ny tontolo iainana sy zava-misy amin’ny harena an-kibon’ny tany ary

ireo asa matetika tsy misaraka amin’izany.

Ny Tahirinkevitra lasitra momba ny Politikam-pirenenan’i Madagasikara momba ny harena ankibon’ny

tany tamin’ny 2014 (manomboka eto dia antsoina hoe politikam-pirenena momba ny harena ankibon’ny

tany,). Ity tahirinkevitra ity no mamaritra ireo zotra goavana momba ny politikam-pirenena vaovao momba ny harena

ankibon’ny tany. Iray amin’ireo zotra stratejika amin’io politika io ny « fanatsarana ny fitantanana ireo harena mineraly

mba hampitomboana bebe kokoa ny fampiasam-bola sy ireo vokatry ny fampandrosoana lovainjafy eo amin’ny sehatry ny

harena an-kibon’ny tany ».

Miompana manodidina ny zotra sivy (9) ny politika vaovao : ny fampiroboroboana ireo fampiasam-bola sy ny fiaraha-

miombonantoka eo amin’ny fanjakana sy ny tsy miankina, ny fampanarahana toetrandro ny lasitra araka ny lalàna sy ny

hetra, ny fanamafisana ireo rafitra mpanara-maso, ny fitantanana ireo vola miditra sy ny fivezivezen’ny vola eo amin’ny

sehatry ny harena an-kibon’ny tany, ny fanatsarana ny fitantanana mahomby ny sehatra, ny fampidirana ireo

fitrandrahana artizanaly sy ireo mpitrandraka madinika ho amin’ny sehatra manara-dalàna ary ny fampirisihana ho

amin’ny fanomezan-danja eo an-toerana, tohana amin’ny fanodinana akora eo an-toerana sy ny famoronana ny sandan’ny

akoran’ny harena an-kibon’ny tany, ny fampiroboroboana ny lalam-pihariana volamena , ny fiaraha-mitoetra eo amin’ireo

sahanasan’ny harena an-kibon’ny tany sy ny fikajiana ny tontolo iainana ary ny famantarana sy fampiroboroboana ireo

‘’ harena an-kibon’ny tany goavana’’.

2.3.2 Sehatry ny solika Ny sehatry ny fitrandrahana solika dia fehezin’ny Fehezan-dalàna mifehy ny Solika sy ny didy hitsivolana tamin’ny 1997,

ary koa ireo fifanarahana momba ny solika nosoniavin’ny OMNIS sy ireo kaompania. Dinihina ankehitriny ny

fanavaozana azy.

2.4 Lasitra momba ny hetra 2.4.1 Sehatry ny harena ankibon’ny tany

Eto Madagasikara, ny lasitra momba ny hetra dia fehezin’ny fitsipika fototra 3 goavana : ny fitsipiky ny lalàna iombonana,

sy ny fitsipika fototra voalazan’ny Lalàna momba ny Fampiasam-bola goavana amin’ny harena an-kibon’ny tany ary ny

Fifanaraham-pipetrahana. Ny fafana etsy ambany no mampiseho ny fanoritsoritana ireo fitsipika fototra telo.

12

Fafana 1 : Ireo fitsipika telo araka hetra izay mitondra ny sehatry ny harena an-kibon’ny tany sy ny solika

eto Madagasikara

Hetra / Haba / Sara Fifanaraham-pipetrahana LGIM (AMSA sy DMSA) Lalàna iombonana (CGI, Fehezan-dalana mifehy ny harena an-kibon’ny tany, Fehezan-dalana mifehy ny Soloka, Lalàna mifehy ny Tetibola 2014)

Hetra amin’ny Vola miditra (IR)

10 % : Taona faha 6 ka hatramin’ny faha 10 ny tena fikirakirana 15% : hatramin’ny fahataperan’ny fitsipika fototry ny hetra nanomezana tombondahiny

25% : AMSA sy ireo mpanatanteraka asa aminy 10 % : DMSA sy ireo mpanatanteraka asa aminy

Sehatry ny harena an-kibon’ny tany : 20% Sehatry ny solika : 0% (tafiditra ao amin’ny IDH)

Hetra mivantana amin’ireo akoranafo (IDH, sehatry ny solika fotsiny, efa mamokatra)

N/A N/A 20%

Haba raikitra amin’ny Famindrana (TFT) / Hetra avy amin’ny fidirambolan’ny tsy Mponina Eto (IRNR)

Asa : 3,5% Serivisy : 15,75%

4,50% Sehatry ny harena an-kibon’ny tany : 10 % Sehatry ny solika : 0 % (tafiditra ao anatin’ny IDH)

Haba N/A N/A 5%

Hetra amin’ny fidirambola avy amin’ny karama sy ny toa azy (IRSA)

Taha mifanaraka amin’ny lalàna iombonana, tsy mihoatra ny 35% ho an’ireo mpiasa vahiny

Taha mifanaraka amin’ny lalàna iombonana, tsy mihoatra ny 35% ho an’ireo mpiasa vahiny

Ho an’ny teratany sy ny vahiny : hatramin’ny 250 000 MGA = 2 00 MGA Sokajy ambonin’ny 250 00 MGA = 20 %

Hetra alaina amin’ny tombom-barotry ny fananana mifaka (IRCM)

10% 10% Sehatry ny harena an-kibon’ny tany: 20 % Sehatry ny solika : 0 % (tafiditra ao anatin’ny IDH)

Hetra alaina amin’ny tombom-barotra (IPVI)

Taha mifanaraka amin’ny taha ho an’ny lalàna iombonana

Taha mifanaraka amin’ny taha ho an’ny lalàna iombonana

20%

Sanda Hary Madiodio (TVA) 0% 20% 20%

Saram-panoratana ireo taratasy fifampivarotana sy famindrana

Fanekena fampanofana maharitra : taha nahena ho 50 % Sara amin’ny fandoavana ny fandraisana anjara amin’ny renivola –petrabolan’ny QMM : 1% Taratasy fandraharahana hafa: 0 %

Sara amin’ny fandraharahana ny famoronana na fanitarana faharetan’ny orinasa; sara amin’ny fitondrana renivola : de 0 % hatramin’ny 2 % ao anatin’ny fetran’ny 10 tapitrisa MGA ireo taratasy fandraharahana hafa manaraka ireo volaza etsy ambony : 0 %

Sara tsy miofa : 2 000 MGA Sara mifanaraka amin’ny : Fanekena fanofana amin’ny varotra : 2 % Fanekena amin’ny fanofana amin’ny toeram-ponenana: 1 % taratasy momba ny fanorenana sy fanitarana faharetan’ny orinasa : 0,5 %

IFT N/A 1% 1%

Hetra haloa amin’ny trano miorina (IFPB)

2% 1 % ferana ho 200 tapirisa Ariary isan-taona

5 ka hatramin’ny 10 %

Haba tovana amin’ny hetra haloa amin’ny trano miorina (TAFPB)

2% 1 % ferana ho 200 tapirisa Ariary isan-taona

Foana

Haba amin’ny fifanaraham-piantohana (tandidon-doza)

4% 4% 4%

Haba amin’ny harena an-kibon’ny tany

Mifanaraka amin’ny lalàna iombonana amin’ny sehatry ny harena an-kibon’ny tany


Sehatry ny harena an-kibon’ny tany : 0,6 %

13

Hetra / Haba / Sara Fifanaraham-pipetrahana LGIM (AMSA sy DMSA) Lalàna iombonana (CGI, Fehezan-dalana mifehy ny harena an-kibon’ny tany, Fehezan-dalana mifehy ny Soloka, Lalàna mifehy ny Tetibola 2014)

Tamberimbidin’ny harena an-kibon’ny tany


N/A

1) Sehatry ny harena an-kibon’ny tany : 1,4 % 2) Ho an’ny solika tsy voadio : anelanelan’ny 8 % sy 20 % arakaraka ny famokarana amin’ny barila isanandro 3) Ho an’ny etona voajanahary : anelanelan’ny 5% sy 10 % arakaraka ny famokarana amin’ny metatra toratelo isanandro

Sandam-pitantanana ny harena ankibon’ny tany (FAM)

Feran’ny BCMM Feran’ny BCMM Feran’ny BCMM (sehatry ny harena an-kibon’ny tany), feran’ny OMNIS (sehatry ny solika)

Ireto avy ireo zavatra fototra mampiavaka ara-ketra omen’ny didy aman-dalàna miavaka eo amin’ny lafiny fampirisihana

ny fampiasambola eo amin’ny sehatra harena ankibon’ny tany:

amin’ny lafiny Fifanaraham-pipetrahana (ka mpisehatra iray ihany no tafiditra amin’io eto Madagasikara) :

fanenana ny tahan’ny Hetra amin’ny Vola miditra sy ny Hetra Alaina amin’ny tombom-barotry ny fananana

mifaka (IRCM) ;

fihenàna miala amin’ny fototra tataovan-ketra mankany amin’ny Hetra amin’ny vola miditra avy amin’ny vahiny

any ivelany (TFT) ;

TVA 0% ;

tsy fandoavana ireo saram-pandraiketana am-boky ;

taha tokana ambany ho an’ny Haba amin’ny Fifanaraham-piantohana ;

fanenàna ny Hetran-trano ;

fahamarinan-toeran’ny rafitra ara-ketra.

amin’ny lafiny LGIM (ka mpisehatra iray ihany no tafiditra amin’io eto Madagasikara hatreto):

ny fihenàna miala amin’ny fototra tataovan-ketra mankany amin’ny hetra amin’ny vola miditra avy amin’ny

vahiny any ivelany ;

ny zo amin’ny fanonerana ny TVA any amin’ny fanjakana ;

ny fihenan’ireo taha sy famerana ny vola haloa amin’ny saram-pandraketana ;

ny fihenan’ireo taha sy famerana ny hetra haloa amin’ny trano miorina;

fahamarinan-toeran’ny rafitra ara-ketra.

2.4.2 Sehary ny solika Hetra tokana izay manafaka ny hetra telo (3) hafa no ampiharina amin’ny fotoanan’ny famokarana. Mandritry ny

fanaovana fikarohana, ny fitsipika mifehy ny hetra dia ny lalàna iombonana, ambaran’ny Fehezandalàna Ankapoben’ny

Hetra. Ireto avy ireo fepetra voalazan’ny Fehezandalàna mifehy ny Solika:

Hetra Mivantana amin’ireo Akoranafo ferana amin’ny tahan’ny Hetra amin’ny Vola miditra (IR) araka ny lalàna iombonana, izay manafaka ny orinasa mpitrandraka solika tsy handoa IR sy IRCM ;

tsy fandoavana hetra amin’ny tombotsoa ;

hetra sy haba voalazan’ny lalàna iombonana ho an’ny hetra hafa: TVA, IRSA, sns.

14

Tsy milaza ny fahamarinan-toeran’ny rafitra ara-ketra ny Fehezandalàna mifehy ny Solika. Na izany aza, efa atsidika ao amin’ireto tahirin-kevitra manaraka ireto ny fahamarinan-toerana :

ny Lalàna 2007-036 tamin’ny 14 Janoary 2008 mikasika ny Fampiasam-bola eto Madagasikara (andininy faha 6);

ny modelin’ny fifanarahana amin’ny fizarana ireo vokatra (« CPP »)13 tsy mampiditra io fotokevitra amin’ny fahamarinan-toerana ara-ketra io. Saingy raha miompana amin’ny zavatra efa niainanay, tsikaritray fa ireo PSC, dia isian’ny fampiraharahana ifanekena hatrany. Noho izany, dia matetika tokoa no ahitana ny fisian’ny fifanarahana tovana mahasahana ny fahamarinan-toeran’ny lasitra araka ny lalàna, hetra ary toekarena izay manondro fa raha sendra misy ny fanovàna ny lasitra, dia tsy maintsy manova ny PSC ny andaniny sy ny ankilany mba hisian’ny fifandanjana indray.

2.5 Fijerena ny zavamisy amin’ireo fomba arahina amin’ny fanomezana

fahazoan-dalana

Naharitra hatramin’ny 2014 ny fampiatoana ny fanomezana ny fahazoandalana. Ho fampahatsiahivana, ny fangejana ny

« fanomezana fahazoan-dalana » dia noho ny naoty navoakan’ny Filankevitry ny Governemanta laharana faha 34/2011-

PM/SGG/SC, nosoniavin’ny sekretera jeneralin’ny Governemanta, izay mandràra ny fanomezana fahazoan-dalana vaovao

nanomboka ny 6 Aprily 2011 (Tovana faha 6). Raha ny zavamisy, naharitra nitohy hatramin’ny 2014 ny fampiatoana ny

fanomezana fahazoan-dalana, saingy ilaina ny manao fanamarihana fa tsy tena misy rijanteny hafa manana lentan’ny

lalàna manamarina io naoty io.

Raha ny marina dia ilaina ny mampatsiahy fa vanim-potoanan’ny tetezamita politika ny tamin’ny 2011. Araka ny

fanapahan-kevitra laharana faha 15-HCC/D3 tamin’ny 26 Desambra 2011, ny lalàna laharana faha 2011-014 milaza ny

fampidirana ho isan’ny lalàna velona eto amin’ny firenena ny tondrozotra izay nosoniavin’ny mpiantsehatra politika

malagasy tamin’ny 17 Septambra 2011 no nanankery ka nanana ny lanjan’ny lalàna ary nihatra ho an’ny rehetra.

Ny tondrozotra izany no nifehy ireo Andrimpanjakana sy rafitry ny Tetezamita ary nanankery izany hatramin’ny

fampijoroana ireo Andrimpanjakana sy rafitry ny Repoblika faha IV araka izay voalazan’ny fepetra tetezamita sy ny

samihafa ao amin’ny Lalàmpanorenana. Izao no nomarihiny tamin’izany vanimpotoana izany ao amin’ny paragirafy faha

8 : «Ny Governemanta Tetezamita no hiandraikitra ny fampandehanan-draharaha ankapoben’ny firenena (…). Tsy

mahazo manao fifanarahana vaovao lavitrezaka izy, ny Governemanta mbola hajoro aorian’ny fifidianana ihany no mahefa

amin’izany. »

Noho ny lanja miavaky ny hasarobidin’ny harena an-kibon’ny tany, satria manana toetra mampiavaka azy manokana ny

zava-boahary ananan’i Madagasikara, ary zava-dehibe ny hikajiana izany ho an’ny taranaka mbola ho avy, dia mitombina

ny naoty fampitsaharana ny fanomezana fahazoandalana tamin’ny vanim-potoanan’ny tetezamita.

Araka izany, ilaina ny manambara etoana ny voalazan’ny Andininy faha 88 ao amin’ny Lalàmpanorenana fa (…) amin’ny

alalan’ny lalàna fehizoro no amaritana ireo fepetra ankapobeny momba ny Tolobidim-panjakana amin’ny harena

ankibon’ny tany.

Mipetraka ny fanontaniana ny amin’ny fisian’io lalàna fehizoro io ary manamarina na mandiso ny fampitsaharana ny

fanomezana ny fahazoan-dalana ve izy ?

13 http://www.omnis.mg/documents_pdf/contrat/contrat%20offshoreversion.pdf

15

Naharitra hatramin’ny 2014 ny fampiatoana ny fanomezana fahazoan-dalana ary tsy mbola nisy anefa rijanteny manana

lanjan’ny didy aman-dalana nanamafy io fepetra io. Raha ny marina, tsy manana lanjan’ny didy aman-dalàna akory io

naoty io, ary raha amin’ny lafiny teknika, dia tsy mitombina intsony io naoty io na misy na tsy misy rijanteny manamafy

izany.

Marihinay koa ankoatra izany ny fisian’ny torolalana laharana faha 207-2013 momba ny fitantanana ny titra amin’ny

fitrandrahana harena an-kibon’ny tany tamin’ny vaninandron’ny 13 Desambra 2013 navoakan’ny Minisitry ny harena an-

kibon’ny tany ho an’ireo foibem-pitondran’ny harena an-kibon’ny tany sy ny BCMM.

Ity torolalana ity, izay natao petadrindrina tany amin’ny biraon’ny BCMM dia manohy ny tanjona amin’ny fanadiovana

ny fitantanana ny titra ny harena an-kibon’ny tany ao anatin’ny fampandehanan-draharaha an-davanandro sy

fiantsorohana ny fivezivezen’ny titra ny harena ankibon’ny tany.

Teboka folo no iantsorohana ao amin’io torolalana io. Averina amin’ny endrika famintinana sy fampitahana etsy ambany

izany:

1. Fanitarana ny fotojavatra (fiantsorohana ireo antontan-taratasy araka ny fomba fiasa manankery) ;

2. Fanavaozana (fanekena ny fametrahana ny antontan-taratasy fangatahana hatramin’ny 31 Janoary 2013 ho

an’ireo antontan-taratasy tara)

3. Fialana amin’ny ampahany (fiantsorohana ireo antontan-taratasy araka ny fomba fiasa manankery) ;

4. Fialana tanteraka (fiantsorohana ireo antontan-taratasy araka ny fomba fiasa manankery sy fandàvana ny

fangatahana fisintonana aorian’ny fanasoniavana ny fanapahan-kevitra) ;

5. Fanafoanana (firosoana amin’ny fanafoanana ny titra amin’ny fitrandrahana harena an-kibon’ny tany noho ny tsy

fanefana ireo FAM sy haban’ny harena an-kibon’ny tany mahakasika ireo taona talohan’ny 2013) ;

6. Fanefana ireo FAM ;

Famindrana (fiantsorohana ireo antontan-taratasy araka ny fomba fiasa manankery) ;

7. Raharaha misy fifanolanana ;

8. Ny fanodinana vokatra (fiantsorohana ireo antontan-taratasy araka ny fomba fiasa manankery) ;

9. Fanomezana alalàna (indro averina etsy ambany ny zavatra notsongaina avy tamin’io teboka faha 10)

10. Ny amin’ny Fanomezana alalana:

avoaka ny titra, raha toa ka voasonia talohan’ny 10 Jona 2010 ny fanapahan-kevitra na ny fanapahana;

avoaka ny taratasy fanamarinana ny fanomezana alalàna, raha toa ka efa voapetraka talohan’ny 10 Jona 2010 ny

fangatahana voamarika fa tsy misy sakana;

iantsorohana ny taratasy hatramin’ny fanomezana hevitra, raha toa ka efa voapetraka talohan’ny 10 Jona 2010

ny antontan-taratasy saingy tsy mbola nanomezana hevitra ;

andrasana ny famerenana indray ny fanomezana alalana ho amin’ny fahazoan-dalana hitrandraka harena an-

kibon’ny tany ary manaiky aorian’izany fa iray (1) volana no omena ho fanovàna ireo AERPs ho titra amin’ny

fahazoan-dalana amin’ny fitrandraha harena an-kibon’ny tany.

Ny tahirin-kevitra lasitra mirakitra ny politikam-pirenen’ny harena an-kibon’ny tanin’i Madagasikara tamin’ny 2014 dia

nohamafisin’ny Didy hitsivolana laharana faha 2015-996 tamin’ny 23 Jona 2015 momba ny fanekena ny politika

ankapoben’ny Fanjakana momba ny harena an-kibon’ny tany eto Madagasikara.

16

Ny CPP an’ny MADAGASCAR OIL ao amin’ny bolonga OUEST MANAMBOLO 3105, sy MORONDAVA 3106 ary

MANANDAZA 3107 dia efa lany daty tamin’ny 13 Desambra 2014. Araka ny torohay eo am-pelatananay dia tsy nisy CPP

vaovao nomena tamin’ny 2014. Noho ny antony fampitsaharana ny fanomezana fahazoan-dalana hitrandraka harena an-

kibon’ny tany dia tsikaritray fa tsy nahomby ny rafitra fanomezana fahafahana miasa momba ny harena an-kibon’ny tany

nandritry ny taona 2014.

2.6 Boky firaiketana an-tsoratra ny fahafahana miasa sy ny fahazoan-dalana 2.6.1 Sehatry ny harena an-kibon’ny tany Azo jerena ao amin’ny Biraon’ny Kadasitry ny Harena An-kibon’ny Tanin’i Madagasikara rehefa anaovana fangatahana

ireo boky firaiketana an-tsoratra ny fahafahana miasa sy fahazoan-dalana. Aseho any amin’ny tovana faha 13, ny boky

firaiketana an-tsoratra ny fahazoan-dalana karazany PRE, R sy E ka ny sara ara-panjakana ho an’ireo dia efa voaloa araka

ny antontan-kevitra nomen’ny BCMM. Ahitana ny anaran’ny tompon’ny fahazoan-dalana, ny daty nanomezana ilay

fahazoan-dalana, daty farany mampanankery azy, ny isan’ny efamira itrandrahana ary ny akora nanomezana fahazoan-

dalana hotrandrahina.

Tsikaritra ireo fahatarana amin’ny fampanarahana ny zava-misy ny boky firaiketan’ny BCMM mahakasika ny fanavaozana,

fanovana, ny fivaroatana amin’ny hafa ary ny fanitarana ireo akora nahazoana alalana hotrandrahina. Ho

fampahafantarana fotsiny ihany, fa tsy nandeha ny tranon-kalan’ny BCMM nandritra ny vanim-potoana

nanatanterahanay ny iraka. Asehonay etsy ambany ny fafana mamintina ireo karazana fahazoan-dalana nanankery

tamin’ny 2014, ny toerana araka ny lalàna ho an’ny tompon’ireo fahazaoan-dalana ireo, ny isan’ny mpisehatra ary ny

isan’ny efamira itrandrahana harena an-kibon’ny tany.

Fafana 2 : Famintinana ireo fahazoan-dalana hitrandraka harena an-kibon’ny tany nanankery tamin’ny

2014

Karazana

fahazoan-dalana

Ny toerana araka ny lalana ho an’ny

tompon’ny fahazoan-dalana

Isan’ny

mpisehatra

Isan’ny efamira

anaovana fitrandrahana

harena an-kibon’ny tany

AERP

Olon-tsotra

167 17 571

PE 47 5 087

PRE 1 163 69 610

PR 75 127 597

AERP

Orinasa (EURL, SARL na SA)

14 4 592

PE 107 16 083

PRE - -

PR 178 597 173

TOTALY 1751 837 713

Ireto no zavatra tsapa asehon’io fafana io:

83% n’ireo mpisehatra tompon’ny fahazoan-dalana dia olon-tsotra ;

86,52%n’ireo efamira dia mbola eo amin’ny fanaovana fikarohana ;

107 ‘ny fikambanana no tompon’ny fahazoan-dalana hikirakira (6% ny fitambaramben’ny tompon’ny fahazoan-

dalana dia orinasa eo amin’ny dingan’ny fikirakirana ary mahasahana ny 2% fitambaran’ny faritra efamira

nekena hitrandrahana harena an-kibon’ny tany) ;

17

Olon -tsotra 47 no tompon’ny fahazoan-dalana hikirakira (3% ny fitambaran’ny tompony dia « olona miasa

amin’ny anaran’ny tenany» ary mandrakotra ny 15% ny fitambaran’ny faritra efamira nekena hitrandrahana

harena an-kibon’ny tany).

Ambara any amin’ny tovana ny anaran’ny tompon’ny fahazoan-dalana 1751 sy ny daty nanaovany ny fangatahana, ny

nanomezana azy, ny faharetany ary ny akora fototra sy ny zavatra hotrandrahina ho an’ny tsirairay avy amin’ireo.

Namafisin’ny BCMM fa azo jerena rehefa anaovana fangatahana ny mombamomba ireo fahazoan-dalana tsirairay (cf.

andininy 220 sy 221 an’ny Fehezandalàna mifehy ny Harena Ankibon’ny tany).

Na izany aza anefa tsy voatery hamoaka ho fata-bahoaka ny dika mitovin’ny fahazoan-dalana na ny CPP ny firenena

2.6.2 Sehatry ny solika Ny fafana etsy ambany no maneho ny firaiketana an-tsoratra ireo Fifanarahana momba ny Fizarana ny Vokatra (CPP) ho

an’ireo orinasa tao anatin’ny sehatry ny fampitahana ho an’ny taona 2014 :

Fafana faha 3 : Firaiketana an-tsoratra ireo Fifanarahana amin’ny Fizarana Vokatra ho an’ireo orinasa

voakasiky ny fampitahana 2014

Tompon’ny CCP Anarana & Laharan’ny

Bolonga

Karazana fitiliana

Datin’ny

fangatahana

ny CPP

Daty

fiantombohan’ny

CPP

Daty

fiafaran’ny

CPP

EXXON MOBIL Cap St Andre – 2002 17/12/2004 07/02/2005 06/06/2015 Majunga Profond - 2001 B 19/03/2001 27/04/2001 06/06/2015 Ampasindava – 2001 15/07/2004 29/11/2004 06/06/2015

Madagascar OIL Tsimiroro 3104 29/03/2004 18/08/2004 15/04/2040 Ouest Manabolo 3105 23/06/2004 14/12/2004 13/12/2014 Morondava 3106 23/06/2004 14/12/2004 13/12/2014 Manandaza 23/06/2004 14/12/2004 13/12/2014

Niko ressources,

ERERMAD et OMV

Grand Prix 17/06/2007 10/09/2007 10/09/2019 Sapetro Belo Profond 25/04/2007 30/07/2007 29/07/2021 Sterling Energy LTD Ambilobe- 1002 29/11/2004 29/11/2004 15/07/2016 Tullow Madagascar Berenty 3111 12/10/2006 09/07/2007 08/07/2017

Mandabe 3109 07/12/2005 24/07/2006 23/07/2016 Meil Sakaraha Sakaraha 3113 07/10/2005 04/08/2006 03/08/2018

Bekodoka 2104 07/10/2005 15/11/2005 14/11/2017 Afren- EAX Antsiranana 1101 02/11/2006 30/07/2007 29/07/2017 AMICOH Manja 3108 12/10/2005 15/11/2005 14/11/2019 Total Exploration Bemolanga 3102 29/04/2004 18/08/2004 30/06/2016

2.7 Fampahafantarana mikasika ny tena fananana Tsikaritray ny fahalemen’ny firotsahana an-tsehatra aton’ireo kaompania mpitrandraka mba hilaza ho fanta-bahoaka ireo

tena fananany.

Tsy manana ny firaiketana an-tsoratra an’ireo tena tompony ka azon’ny daholobe jerena ny firenena. Na izany aza anefa

ny Fehezan-dalana Mifehy ny Harena an-kibon’ny tany sy ny Fehezan-dalana Mifehy ny Solika dia mametraka fepetra

ahafahana, amin’ny lafiny sasany mbola mila vitaina, ny fahafahan’ny fitondram-panjakana mahafantara ireo tena

tompon’ny fananana.

18

Na ny governemanta na ny mpanao lalàna dia samy tsy mbola nanambara mazava ny heviny mahakasika ny fanambarana

ho fanta-bahoaka ireo tena tompon’ny orinasa amin’ny seha-pitrandrahana. Ny Komitim-pirenena etsy andaniny

dia mbola milofo amin’ny fijerena ny paikady tena mahomby ampiharina ho amin’ny fanambarana ho

fanta-bahoaka ny torohay mahakasika ny tena fananana marina mifanaraka amin’ireo Zavatra

Takianan’ny Fenitra EITI 2.5. Mandinika ny fomba fiasa ny Kômitim-pirenena mba hanamarinan’ireo orinasa ny

torohay mikasika ny fananany marina.

2.8 Fanambarana ho fanta-bahoaka ireo fifanarahana momba ny solika Tsy nametraka fepetra ho amin’ny tsy maintsy hampahafantarana ny daholobe ny fifanarahana momba ny solika ny

fehezan – dalàna momba ny solika. Mametraka andinininy manokana hitazonana ny tsiambaratelo ireo fifanarahana. Ireo

didy hitsivolana samihafa milaza ny fankatoavana ny fifanarahana momba ny solika sy ireo modelin’ny fifanarahana no

hany azon’ny daholobe jerena ao amin’ny tranokalan’ny OMNIS : www.omnis.mg.

2.9 Ireo fifandraisana ara-bola eo amin’ny governemanta sy ireo

orinasan’ny Fanjakana Ny Fanjakana no tompon’ny orinasa KRAOMA izay misehatra amin’ny fitrandrahana Kraoma.

Ankoatra izany, ny Fanjakana dia manana fandraisana anjara:

20% ao amin’ny orinasa QIT MADAGASCAR SA amin’ny alalan’ny OMNIS ; sy

20 % ao amin’ny orinasa MADAGASCAR CONSOLIDATED MINING S.A. amin’ny alalan’ny mpisehatra

NASSCO.

Afaka namantatra ireo fananan’ny fanjakana petrabola voalaza etsy aloha ireo izahay satria nampahafantarin’ireo orinasa

voakasiky ny fanaovana fampitahana ireo antontan-kevitra ireo tao amin’ny takelaka modeliny. Na izany aza anefa mety

kokoa raha ny Fanjakana mihitsy no mampahafantatra avy hatrany, na araka ny fangatahana ataon’ny mpampitaha

raha manana petrabola hafa izy amin’ireo orinasa mpitrandraka. Orinasa tsy anavahana anarana voarakitra ara-panjakana

ny 01/07/1985 ny orinasa NASSCO « National Supply and Services Company » izay manana filankevim-pitondrana

andraisan’ny Fanjakana anjara. Voalaza ao amin’ny RCS tamin’ny datin’ny 8 Desambra 2016 ny lisitry ny mpikambana

ao amin’ny filankevim-pitondrana ; saingy tsy misy izay ahafahanay nahafantatra ny fananan’izy ireo petrabola marina

ao amin’io orinasa io satria tsy misy ny firaketana an-tsoratra izany. Amin’ny maha orinasa manana filankevim-

pitondrana azy, araka ny lalàna azo ampiharina amin’ny orinasa NASSCO dia tokony hahitana farafahakeliny mpanana

petrabola efatra.

Miompana amin’ireo torohay nampitaina tamin’ny alalan’ny takelaka modely sy ny fanambarana nataon’ny OMNIS, dia

tsikaritray fa tsy nisy na findramam-bola na antoka nomen’ny governemanta sy /na ireo orinasam-

panjakana ho an’ireo orinasa momba ny harena an-kibon’ny tany, solika sy entona miasa eo amin’ny

firenena (zavatra takiana faha 2.6 ITIE).

Tsikaritray fa tsy nisy tombony ifampizarana narotsaka tamin’ny mpisehatra an’ny Fanjakana

manana petrabola amin’ny mpisehatra fitrandrahana

Tsy nahazo zavatra hafa ankoatran’ ny vola avy amin’ny fitrandrahana ny Governemanta.

Napetraky ny mpanao fampitahana io fanontaniana io tamin’ny OMNIS sy ny BCMM ary koa ireo

mpisehatra rehetra avy tamin’ny alalan’ny takelaka modely namboarina manokana ho

amin’izany.

http://www.omnis.mg/

19

Nanao tsoakevitra ny mpanao fampitahana fa tsy nisy fifanakalozana ara-bola teo amin’ny

Fanjakana sy ireo orinasam-panjakana. Napetraky ny mpanao fampitahana tamin’ny OMNIS,

KRAOMA sy ireo mpisehatra hafa nanaovana fampitahana io fanontaniana io.

Ny fanao manan-kery mahakasika ny fifandraisana ara-bola eo amin’ny Governemanta sy ireo orinasam-panjakana dia

voalaza manokana amin’ny didy aman-dalàna momba izany araka izao manaraka izao:

Ny Lalàna 2014-014 mikasika ireo orinasa mpivarotra misy petrabolam-panjakana ;

Ny Didy hitsivola 2015-849 mikasika ny fandaminana ny fiahiana sy ny fisoloan-tenan’ny Fanjakana ao amin’ny

sehatra fitondrana sy fitantanana ireo orinasa ananan’ny fanjakana petrabola no noraisina ho fampiharana io

lalàna voalaza io ;

Ny Lalàna mikasika ireo orinasa mivarotra laharana faha 2003-036 tamin’ny 10 Desambra 2003 ;

Ny Lalàna laharana faha 2001-025 : mahakasika ny Fitsarana Raharaha ifanolanana amin’ny Fanjakana sy

amin’ny Fitsarana Raharaha Ara-bola dia milaza fa ny Fitsarana misahana ny Ara-bola no manara-maso ireo

orinasa izay an’ ny fanjakana ny 50% ny renivola sosialy ;

Ny Fitsarana tampony misahana ny kaonty no manana fahefana hanamarina ny maha ara-dalàna ireo vola miditra

amin’ny orinasam-panjakana;

Amin’ny volana Mey 2017 vao hatolotra ny parlemanta ny tolo-dalàna fandravonana ny volam - panjakana

tamin’ny 2014.

2.10 Anjara biriky entin’ny sehatry ny fitrandrahana amin’ny lafiny toe-

karena 2.10.1 Anjara biriky entin’ny fitrandrahana amin’ny harin-karena faoben’i Madagasikara

Mahakasika ny sandan’akora, nahatratra 4,18 % ny anjara biriky nentin’ireo orinasa mpitrandraka tamin’ny harin-karena

faobe ny taona 2014, raha toa ka 3, 43 % izany ny taona 2013.

Fafana4 :Lanjan’ny sehatra fitrandrahana eo amin’ny Harin-karena faoben’i Madagasikara

Taona (tapitrisa USD) 2013 2014

Amin’ny vidiny eny an-tsena

Orinasa mpitrandraka 23,91 30,73 Harin-karena faobe manontolo 9 010,18 9 925,75 Amin’ny vidiny araka ny sandam-bidim-piainana 1984

Orinasa mpitrandraka (a) 8,47 10,67 Harin-karena faobe manontolo (b) 247,04 255,24 Tahan’ny sehatra fitrandrahanaamin’nyHarin-karena faobe (a)/(b)

amin’ny %

3,43% 4,18% Loharano : INSTAT Madagascar, 2014 syTatitra ITIE 2013

Mahaliana ihany koa ny fampitahana amin’ny anjara biriky nentin’ny sehatry ny fitrandrahana tany amin’ny firenena hafa.

20

Nandray anjara teo ho eo amin’ny 6,6% tamin’ny harin-karena faoben’ny Vondrona ara – toe – karena sy ara –

bola Afrikanina Tandrefana (UEMOA) ny fitrandrahana harena an-kibon’ny tany ny taona 1995 hatramin’ny

201214.

Nandray anjara teo ho eo amin’ny 5% tamin’ny harin-karena faoben’i Afrika Atsimo ny fitrandrahana harena an-

kibon’ny tany ny taona 2006.

Nandray anjara teo ho eo amin’ny 46% tamin’ny harin-karena faoben’i Gabon ny sehatry ny fitrandrahana ho

an’ny taona 2013 (amin’io, ny 44% dia avy amin’ny fitrandrahana solika ary ny 2 % avy amin’ny fitrandrahana

harena an-kibon’ny tany hafa).

2.10.2 Anjara biriky amin’ny fampiasam-bola mivantana avy any ivelany Nahitana fidinana ny fampiasam-bola mivantana avy any ivelany (IDE) ny taona 2007 ka hatramin’ny 2014, ka raha

797,08 tapitrisa USD izany, dia nilatsaka ho 101,09 tapitrisa USD teo anelanelan’io vanim-potoana io, izany hoe nahatratra

695,99 tapitrisa USD ny fihenana. Antony roa lehibe no nahatonga io fihenana io:

Fihenana goavana tamin’ny fampiasam-bolan’ireo tetikasa misehatra eo amin’ny fitrandrahana harena an-

kibon’ny tany (AMBATOVY sy QMM) izay efa niroso tamin’ny dingana fitrandrahana;

Tsy fisiana tetikasam-pitrandrahana harena an-kibon’ny tany lehibe vaovao nandritra io vanim-potoana io ;

Fahakelezan’ny fampiasam-bola avy amin’ny sehatra hafa ivelan’ny fitrandrahana.

Indro ny sary maneho ny fiovaovan’ny Fampiasam-bola mivantana avy any ivelany sy ny anjara biriky ny sehatra

fitrandrahana amin’izany.

Sary 1 : Anjara biriky entin’ny sehatra fitrandrahana amin’ny Fampiasam-bola mivantana avy any ivelany

14 Avy amin’ny tahirin-kevitry ny BCEAO sy ny FMI. DIRECTION GENERALE DE L’ECONOMIE ET DE LA MONNAIE Direction des Etudes et de la Recherche Document d’Etude et de Recherche N° DER/14/04 IMPACTS ECONOMIQUES DU DEVELOPPEMENT DU SECTEUR MINIER DANS L’UEMOA Par Komi AMEGANVI Janvier 2015.

341,28

630,60

797,08

523,74385,33

289,02

88,96 101,090,00

200,00

400,00

600,00

800,00

1 000,00

1 200,00

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Totalin'ny fampiasam-bola avy any ivelanyentin'ny sehatra ivelan'ny fitrandrahana

Totalin'ny fampiasam-bola avy any ivelanyentin'ny sehatry ny fitrandrahana

21

1.1. Anjara biriky amin’ny hetra miditra amin’ny ankapobeny

Indro ny fafana maneho ny vola nampidirin’ireo orinasa mpitrandraka rehetra, ho an’ny taona 2014, tao amin’ny Sampan-

draharaha Misahana ny Hetra sy ny Sampan-draharaha Misahana ny Fadin-tseranana. Ny trosa TVA amin’ny fanjakana

dia tsy heverina ho toy ny vola niditra.

Fafana 5 : Fampidirana hetra nataon’ireo orinasa voasokajy tao anatin’ny fampitahana

(Tapitrisa USD) 2014

Hetra nampidirin’ireo orinasa mpitrandraka 34,9915

Totaly DGI + DGD 995,4816

Lanjan’ny sehatra fitrandrahana 3,51%

Mitàna ny 3,51% amin’ny vola rehetra miditra amin’ny hetra ny vola ampidirin’ny sehatry ny fitrandrahana.

2.10.3 Anjara biriky teo amin’ny sehatry ny asa Indro ny fafana maneho an’isa ireo asa ara-dàlana eo amin’ny sehatry ny fitrandrahana sy ny totalin’ireo asa ara-dàlana

rehetra eto Madagasikara17.

.

Fafana 6 : Anjara biriky nentin’ny sehatry ny fitrandrahana teo amin’ny tontolon’ny asa

(Araka isa) 2013 2014 Elanelana

Isan’ny mpiasa tao amin’ny sehatry ny fitrandrahana 4 600 5 583 983

Isan’ny mpiasa nikambana tao amin’ny CNAPS 576 048 577 673 1625

Lanjan’ny sehatry ny fitrandrahana 0,80% 0,97%

Loharano : Caisse Nationale de Prévoyance Sociale (CNAPS) – Toro 2014

Voatsinjara ao amin’ity fafana manaraka ity ny fitsinjaran’ny lahy sy vavy ary ny firenena niaviana :

Fafana 7 : Fitsinjaran’ny lahy sy vavy ary ny firenena niavian’ireo mpiasan’ny sehatry ny fitrandrahana

(araka Isa) Avy any ivelany Teratany Malagasy TOTALINY Lahy/vavy Vavy Lahy Vavy Lahy

Isa 15 62 819 4687 5583

Taha 0,27% 1,11% 14,67% 83,95% 100,00%

1,38% 98,62% 100,00%

15 Lasitra ho an’ny orinasa mpitrandraka harena an-kibon’ny tany 16Tranon-kalam-pifandraisan’ny fadin-tseranana : www.douanes.gov.mg 17Araka ny tombana, dia raha amin’ny sehatra tsy manara-dàlana, dia mampiasa olona 100 000 hatramin’ny 500 000 izy (Retombées économiques de l’exploitation minière industrielle à Madagascar « résumé de recherche », Centre pour la responsabilité sociale dans le secteur minier (CSRM), l’Université de Queensland et l’équipe de la Banque mondiale, 2016).

22

Loharano : Caisse Nationale de Prévoyance Sociale (CNAPS) – Toro 2014

Ny 85,06% ny mpiasa eo amin’io sehatra io dia lehilahy ary vehivavy kosa ny 14,94%. Asa ara-batana no ankamaroany

amin’ny sehatra fitrandrahana harena an-kibon’ny tany, izany no mety ho azo anamarinana ny mahamaro an’isa ny

lehilahy noho io asa io mety kokoa aminy.

2.11 Famokarana sy fanondranana Indro ny fafana maneho ny habetsahany sy ny sandam-bidim-pamokarana arakaraka ny akora fototra nambaran’ny

orinasa.

Fafana 8 : Famokarana sy fanondranana teo amin’ny sehatry ny fitrandrahana

Fitrandrahana/Famokarana

Fanondranana

Anaran’ny orinasa Toeram-pitrandrahana/pamokarana isam-paritra

Akora fototra Lanja voatrandraka sy famokarana amin’ny Taonina (amin’ny Taonina)

Sandam-bidy USD Lanja naondrana

Sandam-bidin’ny naondrana amin’ny USD

QIT MADAGASCAR MINERALS S.A.

Anosy Ilmenite 333 735,82 69 161 615,18 353 646,00 62 923 044,60

QIT MADAGASCAR MINERALS S.A.

Anosy Zircon 27 275,00 18 110 600,00 28 200,00 19 767 531,19

KRAOMA S.A. Betsiboka Chromite 123 978,00 N/D N/D 20 638 876,77

HOLCIM MADAGASCAR S.A.

Vakinankaratra Cipolin 164 218,00 1 454 527,06 N/D N/D


Vakinankaratra Argile 26 797,00 237 349,26 N/D N/D


Vakinankaratra Pouzzolane 42 128,58 373 145,21 N/D N/D

AMBATOVY MINERALS S.A.

Fitrandrahana: Faritra Alaotra-Mangoro

Minerai 6 658 330,00 93 458 819,63 N/A N/A

AMBATOVY MINERALS S.A.

Famokarana: Faritra Alaotra-Mangoro

Boue De Minerai

3 878 232,00 93 344 009,48 N/A N/A

DYNATEC MADAGASCAR S.A

Famokarana: Faritra Atsinanana

Nickel 37 053,00 408 438 924,00 36 242,00 594 879 240,89



Cobalt 2 915,00 32 132 336,50 2 908,00 87 427 332,40



Amsul 111 840,00 14 676 257,87

PROCHIMAD MINES & CARRIERES "P.M.C" SA

Amoron'i Mania Dolomie 4 153,00 N/D N/A N/A


Amoron'i Mania Calcite 150 N/D N/A N/A


Amoron'i Mania Kaolin 220,5 N/D N/A N/A

GRAPH-MADA S.A.R.L.

Antsinanana Graphite 698,57 91 185,90

GRAPH-MADA S.A.R.L.

Techno graphit 40 34 188,58

GRAPH-MADA S.A.R.L.

Stratmin 272 123 625,48

23

3 Vokatr’asa azo avy amin’ny fampitahana 3.1 Totalin’ny vola nampiasaina rehetra sy ny totalin’ny elanelana Indro ny fafana mamintina ny vokatry ny asa fampitahana:

Fafana 9 : Vokatry ny asa fampitahana

Sehatra Orinasa (USD) Fitantanana (USD) Elanelana

orinasa mpitrandraka harena an-

kibon’ny tany

53 620 751,00 53 563 202,37 57 548,63

orinasa mpitrandraka solika 3 127 567,65 3 126 650,39 917,26

totaly manontolo 56 748 318,65 56 689 852,76 58 465,89

Elanelana (%) 0,10%

3.2 Sampana voavondrona 3.2.1 Fafana maneho ny fandoavam-bolan’ny orinasa tsirairay miaraka amin’ny totalim-bola naloa,

niditra ary ny elanelana.

3.2.1.1 Orinasa mpitrandraka harena an-kibon’ny tany Indro ny fafana maneho ireo orinasa mpitrandraka harena an-kibon’ny tany nameno ny takelaka fanambarana sy naneho

ny vokatry ny fampitahana.

24

Fafana 10 : Vokatry ny fampivondronana ireo orinasa mpitrandraka harena an-kibon’ny tany nahafeno ny takelaka fanambarana

(Amina arivony USD) Takelaka fanambarana tany am-piandohana FANITSIANA Takelaka fanambarana taorian’ny fanitsiana

LISITRY NY ORINASA MPITRANDRAKA HARENA

AN-KIBON’NY TANY

Orinasa teny

am-piandohana

Fitantanana teny

am-piandohana

Elanelana

teny am-

piandohana

Fanitsiana

ORINASA

Fanitsiana

Fitantanana

Orinasa

Taty aoriana

Fitantanana

Taty aoriana

Elanelana

Taty aoriana

AMBATOVY MINERALS S.A. 10 235,85 4 332,80 5 903,05 -1 589,19 4 316,57 8 646,65 8 649,37 -2,71

CAPRICORN ENTERPRISES MADAGASCAR (C.E.M)

S.A.R.L.

57,19 57,27 -0,09 0,00 0,00 57,19 57,27 -0,09

CLASSIC REAL STONES S.A.R.L. 4,01 125,29 -121,29 121,47 0,00 125,48 125,29 0,19

COAL MINING MADAGASCAR S.A.R.L. 26,57 41,22 -14,65 0,00 -14,57 26,57 26,65 -0,08

COPAX RESOURCES S.A.R.L. 23,12 28,20 -5,08 0,00 -4,86 23,12 23,35 -0,23

DYNATEC MADAGASCAR S.A 20 883,26 16 241,95 4 641,31 -417,06 4 162,41 20 466,20 20 404,37 61,84

ENERGIZER RESSOURCES (Minerals) S.A.R.L. 168,36 45,32 123,05 -123,07 0,00 45,29 45,32 -0,02

GOLD SAND S.A.R.L. 339,06 455,96 -116,90 3,87 -113,03 342,93 342,93 0,00

GRAPH-MADA S.A.R.L. 268,92 92,12 176,80 -165,74 10,98 103,17 103,11 0,07

HOLCIM Madagascar S.A. 7 639,20 8 792,31 -1 153,11 1 343,97 160,43 8 983,16 8 952,73 30,43

INDUSTRIE MINIERE SINO-AFRIQUE S.A.R.L. 73,55 73,62 -0,07 0,07 0,01 73,63 73,63 0,00

IRON ORE CORPORATION OF MADAGASCAR

S.A.R.L.

40,66 49,81 -9,16 9,57 0,26 50,23 50,07 0,15

KRAOMA S.A. 4 118,10 1 034,86 3 083,24 -3 115,77 -38,12 1 002,33 996,75 5,58

LABRADOR MADAGASCAR - 209,34 223,33 -13,99 15,00 1,01 224,35 224,35 0,00

MADA-AUST S.A.R.L. 314,79 369,97 -55,18 56,15 1,17 370,94 371,14 -0,20

MADAGASCAR CHROMIUM COMPANY LTD

S.A.R.L.U

367,84 0,19 367,65 -367,80 0,00 0,04 0,19 -0,16

MADAGASCAR CONSOLIDATED MINING S.A. 177,78 144,06 33,73 -32,72 1,01 145,06 145,07 -0,01

MADAGASCAR RESSOURCES S.A.R.L. 33,90 0,16 33,74 -33,78 0,13 0,13 0,29 -0,16

MADAGASCAR WISCO GUANGXIN KAM WAH

RESSOURCES S.A.U.

911,16 108,86 802,30 -658,70 150,77 252,45 259,63 -7,17

MAINLAND MINING LTD S.A.R.L.U 1 274,56 994,51 280,06 0,12 280,17 1 274,68 1 274,68 0,00

MPUMALANGA MINING RESOURCES S.A.U 225,13 175,21 49,92 0,00 48,80 225,13 224,01 1,12

NOVA RESOURCES S.A.R.L.U 270,26 295,16 -24,90 51,60 27,03 321,87 322,19 -0,32

PAM Madagascar S.A 114,12 123,36 -9,24 -3,26 23,23 110,87 146,59 -35,72

PAM SAKOA COAL S.A. 82,21 73,77 8,44 -0,14 8,60 82,07 82,37 -0,30

PROCHIMAD MINES & CARRIERES "P.M.C" SA 45,11 54,07 -8,96 14,28 5,34 59,38 59,40 -0,02

QIT MADAGASCAR MINERALS S.A. 8 831,47 4 364,62 4 466,85 -188,72 4 252,36 8 642,74 8 616,98 25,77

RAHERIMANDIMBY Rija Tantely Andriantiana 42,62 44,38 -1,77 0,00 0,00 42,62 44,38 -1,77

RECHERCHES MINIERES DE MADAGASCAR S.A.R.L. 17,83 0,17 17,66 -17,68 -0,02 0,15 0,15 0,00

SOMIDA S.A. 30,93 28,40 2,53 7,11 2,90 38,04 31,30 6,74

TANETY LAVA S.A.R.L. 447,21 526,06 -78,85 62,87 11,17 510,09 537,23 -27,14

TANTALUM RARE EARTH (MALAGASY) S.A.R.L.U 185,11 254,35 -69,24 842,69 769,12 1 027,80 1 023,47 4,33

TOLIARA SANDS S.A.R.L. 220,01 173,72 46,29 -27,24 19,38 192,78 193,10 -0,33

UNIVERSAL EXPLORATION MADAGASCAR S.A.R.L. 15,05 120,57 -105,52 91,98 -11,27 107,03 109,30 -2,27

YAT WHA Bernard Fock Olivier Marc Hang-Ly 46,60 60,54 -13,94 0,00 -13,98 46,60 46,56 0,04

Totalibeny 57 740,87 39 506,21 18 234,67 -4 120,12 14 057,00 53 620,75 53 563,20 57,55

25

3.2.1.2 Oinasa fitrandrahana solika Fafana 11 : Vokatry ny famondronana ireo orinasa fitrandrahana solika nameno ny takelaka fanambarana

(Amina arivony USD) Takelaka fanambarana tany am-piandohana

FANITSIANA

Takelaka fanambarana taorian’ny fanitsiana

LISITRY NY ORINASA MPITRANDRAKA

SOLIKA

Orinasa

Voalohany

Fitantanana

Voalohany

Elanelana

Voalohany

Fanitsiana

Orinasa

Fanitsiana

Fitantanana

Orinasa

Taty aoriana

Fitantanana

Taty aoriana

Elanelana

Taty aoriana

AMICOH RESOURCES 0,74 136,15 -135,41 136,15 0,74 136,89 136,89 0,00 MADAGASCAR OIL 1 997,57 1 425,81 571,76 -0,58 570,07 1 996,98 1 995,87 1,11 SAPETRO 110,51 110,51 0,00 0,00 0,00 110,51 110,51 0,00 STERLING ENERGY LTD 104,64 154,07 -49,43 81,73 32,29 186,37 186,36 0,01 TOTALY EXPLORATION 47 173,27 333,19 46 840,08 -46 786,13 54,18 387,14 387,36 -0,23 TULLOW MCAR 17,14 309,66 -292,52 292,54 0,00 309,68 309,66 0,02 Totalibeny 49 403,86 2 469,38 46 934,48 -46 276,29 657,27 3 127,57 3 126,65 0,92

3.2.1.3 Tsikera Toy izao ny famintinana ny fanitsiana natao tamin’ny takelaka fanambarana natolotry ny Fanjakana:

Toro tsy mbola misy ;

Toro diso ;

Famerenana ny fanasokajiana ;

Toro tsy feno.

Toy izao ny famintinana ny fanitsiana natao tamin’ny takelaka fanambarana nataon’ny orinasa:

Fandoavam-bola nampahafantarina anefa tsy mifandraika amin’ny fampitahana ;

Fandoavam-bola ivelan’ny fe-potoana fanarahamaso;

Fandoavam-bola tsy voalaza tao amin’ny takelaka fanambarana;

Famerenana fanasokajiana

Fandoavam-bola nambara fa tsy misy TVA fa tsy TTC.

3.2.2 Antsipiriany mahakasika ny fanitsiana teo anivon’ny orinasa Toy izao ny famintinana ny fanitsiana notanterahina teny anivon’ny orinasa :

Fafana 12 : Famintinana ny fanitsiana natao teny anivon’ny orinasa

26

Fanitsiana notanterahina Totaly amin’ny USD Fanamarihana

Tsy misy fandoavam-bola -2 544 604,37 (a)

Fandoavam-bola ivelan’ny seha-pandinihana -1 059 438,79 (b)

Fandoavam-bola ivelan’ny fe-potoana -448 919,80 (c)

Olan’ny fahatapahana -354 888,18 (c)

Fandoavam-bola tsy misy hetra 4 132 006,57 (d)

Fandoavam-bola tsy nanaovana fanambarana 64 531,55 (e)

Famerenana ny fanasokajiana -3 052 727,83 (f)

TOTALY -3 264 040,85

(a) Ny fanefana ny hetra amin’ny harena an-kibon’ny tany amin’ny alalan’ny fampiasana trosa ara-TVA na trosa any amin’ny BCMM dia nanaovana fanitsiana satria tsy nahitana fangalàna vola nandritra ny vanim-potoana fanaraha-maso.

(b) Mifandraika amin’ny fahadisoan’ny fanambarana natao ny fanitsiana. Ireo fanitsiana ireo dia ahitana ny fandoavam-bola ivelan’izao seha-panadiahadiana izao, tsy mahakasika ny fandoavana haba na hetra.

(c) Ny fandoavam-bola ny taona 2015 no nampahafantarina ka tsy nampidirina tao amin’ny takelaka fanambarana; (d) Ny vola lany ara-pitantanana sy ny sara-pikarakarana antotan-taratasy izay naharaisana fanambarana dia tsy misy TVA. Nahitsy araka izany ny

fanambarana vita. (e) Tsy nanao fanambarana ny orinasa: ny fandoavam-bola tanteraka ataon’ny mpandraharaha oharina amin’ny fandoavam-bola ataon’ny

mpandraharaha avy amin’ny orinasa, tsy fanambarana ny “13ème mois” ao amin’ny fanambarana ny mari-karama sy ny ho an’ny mpampiasa ary ny tsy fanaovana fanambarana mahakasika ny ” frais sectoriels”.

(f) Fahadisoana tamin’ny fanambarana natao.

Ny mpanao ny fampitahana dia nahita fa misy ary azo lazaina ho tena mafonja ny vola miditra amin’ny resaka fitaterana (seranan-tsambo sy mpitatitra).

Noho izany indrindra no namondronana azy. Na izany aza anefa dia anjaran’ny vondrona maroratsana ny manapaka izay fepetra mifanaraka amin’izany.

3.2.2.1 Orinasa mpitrandraka harena an-kibon’ny tany

3.2.2.1.1 Fanitsiana ny takelaka fanambarana an’ny orinasa mifandraika amin’ny fandoavam-bola tao amin’ny BCMM, DGM, DGD sy ny DGI

Indro ny fafana maneho ny fanitsiana natao tamin’ny takelaka fanambarana an’ny orinasa mpitrandraka harena an-kibon’ny tany mifandraika amin’ireto

fandoavam-bola manaraka ireto: BCMM, DGM, DGD ary ny DGI :

Fafana 13 : Andinindininy mahakasika ny fanitsiana natao teny anivon’ny orinasa : ho an’ireo orinasa mpitrandraka harena an-

kibon’ny tany manokana (BCMM, DGM, DGD ary ny DGI)

Orinasa mpitrandraka harena an-kibon’ny tany BCMM DGM DGD DGI

AMBATOVY MINERALS S.A. 16 452,20 (1 926 026,93) 260 572,84 (50 327,80)

CLASSIC REAL STONES S.A.R.L. 113 529,91 - 7 944,08 -

COAL MINING MADAGASCAR S.A.R.L. 4 297,34 -4 297,34

27

Orinasa mpitrandraka harena an-kibon’ny tany BCMM DGM DGD DGI

DYNATEC MADAGASCAR S.A 18 069,74 14 826,34 - 45 268,29

ENERGIZER RESSOURCES (Minerals) S.A.R.L. (129 833,14) - - 4 028,38

GRAPH-MADA S.A.R.L. 1 216,55 488,54 (133 170,10) (23 598,67)

HOLCIM Madagascar S.A. - - 579 182,89 696 460,71

INDUSTRIE MINIERE SINO-AFRIQUE S.A.R.L. 73,01 - - -

IRON ORE CORPORATION OF MADAGASCAR S.A.R.L. 8 261,90 - - 152,88

KRAOMA S.A. - 32 413,27 (61 743,76) (2 919 505,56)

LABRADOR MADAGASCAR - - - - 15 003,57

MADA-AUST S.A.R.L. 59 341,80 (2 074,88) - (1 113,42)

MADAGASCAR CHROMIUM COMPANY LTD S.A.R.L.U (367 801,60) - - -

MADAGASCAR CONSOLIDATED MINING S.A. 18 098,54 - - (50 820,20)

MADAGASCAR RESSOURCES S.A.R.L. (33 775,40) - - -

MADAGASCAR WISCO GUANGXIN KAM WAH RESSOURCES 45 814,17 (45 814,17) - (329 971,91)

MAINLAND MINING LTD S.A.R.L.U - 1 078,28 - 115,53

NOVA RESOURCES S.A.R.L.U (7 268,65) - 58 872,88 -

PAM SAKOA COAL S.A. - - - 265,64

PROCHIMAD MINES & CARRIERES "P.M.C" SA - - 14 275,92 -

QIT MADAGASCAR MINERALS S.A. - - - (121 952,58)

RECHERCHES MINIERES DE MADAGASCAR S.A.R.L. (17 851,87) - - -

SOMIDA S.A. (1 733,59) 3 098,23 - 147,72

TANETY LAVA S.A.R.L. 62 996,15 - - (123,23)

TANTALUM RARE EARTH (MALAGASY) S.A.R.L.U 10 617,66 - 10 516,51 8 001,28

TOLIARA SANDS S.A.R.L. (27 237,24) - - -

UNIVERSAL EXPLORATION MADAGASCAR S.A.R.L. 87 595,71 - - -

TOTALY (139 136,79) (1 922 011,32) 736 451,26 (2 732 266,71)

3.2.2.1.2 Fanitsiana natao tamin’ny takelaka fanambarana an’ny orinasa mifandraika amin’ny fandoavam-bola teny anivon’ny CNAPS, Sampan-

draharahan’ny seranan-tsambo, Vondrom-bahoaka itsinjaram-pahefana ary ireo vondrona mpanangona

Indro ny fafana maneho ny fanitsiana natao tamin’ny takelaka fanambarana an’ireo orinasa mpitrandraka harena an-kibon’ny tany mifandraika

amin’ireto fandoavam-bola manaraka ireto : CTDs, CNAPS, Sampan-draharahan’ny seranan-tsambo ary ireo vondrona mpanangona hafa:

Fafana 14 : Andinindininy mahakasika ireo fanitsiana natao teny anivon’ireo orinasa : tranga manokan’ireo orinasa mpitrandraka

harena an-kibon’ny tany (CTDs, CNAPS, Sampan-draharaha an-tseranan-tsamboary ireo vondrona mpanangona hafa)

28

ORINASA MPITRANDRAKA HARENA AN-KIBON’NY TANY (amin’ny USD) CTD CNAPS Seranan-tsambo AMBINY

AMBATOVY MINERALS S.A. 110 135,88 - - -

DYNATEC MADAGASCAR S.A 7 556,82 - (448 777,06) (54 002,05)

ENERGIZER RESSOURCES (Minerals) S.A.R.L. - 2 738,39 - -

GOLD SAND S.A.R.L. - - - 3 865,07

GRAPH-MADA S.A.R.L. (8 903,51) (1 288,69) - (488,54)

HOLCIM Madagascar S.A. 68 324,14 - - -

IRON ORE CORPORATION OF MADAGASCAR S.A.R.L. - - - 1 153,96

KRAOMA S.A. (123,15) - 84 222,86 (251 032,40)

MADAGASCAR WISCO GUANGXIN KAM WAH RESSOURCES S.A.U. (325 641,43) (3 091,39) - -

MAINLAND MINING LTD S.A.R.L.U - - - (1 078,28)

PAM Madagascar S.A - (3 255,85) - -

PAM SAKOA COAL S.A. - (106,38) - (299,56)

QIT MADAGASCAR MINERALS S.A. (34 551,49) - - (32 220,37)

RECHERCHES MINIERES DE MADAGASCAR S.A.R.L. - - - 167,52

SOMIDA S.A. (1 501,50) 6 525,04 (315,39) 892,56

TANTALUM RARE EARTH (MALAGASY) S.A.R.L.U 810 878,92 - - 2 673,04

UNIVERSAL EXPLORATION MADAGASCAR S.A.R.L. - 4 385,50 - -

TOTALY 626 174,68 5 906,61 (364 869,59) (330 369,05)

3.2.2.2 Orinasa mpitrandraka solika :

3.2.2.2.1 Fanitsiana natao tamin’ny takelaka fanambarana an’ireo orinasa mifandraika amin’ny fandoavam-bola notanterahina teny anivon’ny

OMNIS, DGD ary ny DGI

Fafana 15 : Andinindininy mahakasika ny fanitsiana natao teny anivon’ireo orinasa : tranga manokan’ireo orinasa mpitrandraka

solika (OMNIS, DGD ary ny DGI)

ORINASA MPITRANDRAKA HARENA AN-KIBON’NY TANY OMNIS DGD DGI

AMICOH RESOURCES 136 149,76 8 521,50 (9 105,76)

STERLING ENERGY LTD 49 445,78 - -

TOTALY EXPLORATION 332 333,74 - -

TULLOW MCAR 289 485,62 - -

TOTALY 807 414,91 8 521,50 (9 105,76)

29

3.2.2.2.2 Fanitsiana natao tamin’ny takelaka fanambarana an’ireo orinasa mifandraika amin’ny fandoavam-bola notanterahina teny anivon’ny

CNAPS, Sampan-draharahan’ny seranan-tsambo, Vondrom-bahoaka Hitsinjaram-pahefana ary ireovondrona mpanangona hafa

Indro ny fafana maneho ny fanitsiana natao tamin’ny takelaka fanambarana an’ireo orinasa mpitrandraka harena an-kibon’ny tany mifandraika

amin’ireto fandoavam-bola manaraka ireto : CTDs, CNAPS, Sampan-draharaha an-tseranan-tsambo ary ireo vondrona mpanao fanangonana hafa:

Fafana 16 : Andinindininy mahakasika ireo fanitsiana notanterahina teny anivon’ireo orinasa : tranga manokan’ireo orinasa

mpitrandraka solika (CTD, CNAPS, Sampandraharahan’ny seranan-tsambo aryireo Vondrona mpanao fanangonana hafa)

ORINASA MPITRANDRAKA HARENA AN-KIBON’NY TANY CTD CNAPS PORT AMBINY

STERLING ENERGY LTD 32 285,77 - - - TULLOW MCAR - - - 16 963,64 TOTALY 32 285,77 - - 16 963,64

3.2.3 Andinindininy momba ny fanitsiana natao teo anivon’ny fitantanana Fafana 17 : Andinindininy momba ny fanitsiana natao teo anivon’ny fitantanana: Sehatry ny fitrandrahana harena an-kibon’ny tany

Fanitsiana natao Totaly amin’ny USD Fanamarihana

Toro diso (1 901 514,06) (a)

Toro tsy mbola misy 8 403 405,62 (b)

Tsy fahampian’ny toro azo ampifandraisina 8 161 912,80 (c)

Famerenana ny fanasokajiana 50 458,51 (d)

TOTALY 14 714 262,88

(a) Fanitsiana mifandraika amin’ireo toro diso voarain’ny Sampandraharaha fitantanana. (b) Fanitsiana natao noho ny tsy fisian’ny toro teo anivon’ny Sampandraharaha fitantanana (c) Fanitsiana notanterahina noho ny tsy fahampian’ny toro avy amin’ny Sampan-draharaha fitantanana (d) Fahadisoana tamin’ny fanasokajiana ny toro

3.2.3.1 Sehatry ny fitrandrahana harena an-kibon’ny tany:

3.2.3.1.1 Fanitsiana natao tamin’ny takelaka fanambaran’ireto vondrona mpanao fanangonana manaraka ireto BCMM, DGM, DGD ary ny DGI

Fafana 18 : Andinindininy mahakasika ny fanitsiana natao teo anivon’ny Sampandraharaha misahana ny fitantanana: Sehatry ny

fitrandrahana ny harena an-kibon’ny tany

ORINASA BCMM DGM DGD DGI

AMBATOVY MINERALS S.A. - - - 3 953 689,89

COAL MINING MADAGASCAR S.A.R.L. (14 573,41) - - -

COPAX RESOURCES S.A.R.L. (5 000,13) - - 144,10

30

ORINASA BCMM DGM DGD DGI

DYNATEC MADAGASCAR S.A - 14 826,34 - 2 382 420,24

GOLD SAND S.A.R.L. (113 575,46) - - 535,90

GRAPH-MADA S.A.R.L. (8 864,93) 488,54 - 16 904,47

HOLCIM Madagascar S.A. - (0,00) - -

INDUSTRIE MINIERE SINO-AFRIQUE S.A.R.L. - - - 6,93

IRON ORE CORPORATION OF MADAGASCAR S.A.R.L. - - - 259,94

KRAOMA S.A. - (67 878,24) - -

MADAGASCAR RESSOURCES S.A.R.L. - - - 129,01

MADAGASCAR WISCO GUANGXIN KAM WAH RESSOURCES S.A.U. - - - 28 925,80

MAINLAND MINING LTD S.A.R.L.U (18 449,24) 1 078,28 - 6 199,17

MPUMALANGA MINING RESOURCES S.A.U - - - 42 069,29

NOVA RESOURCES S.A.R.L.U - - - 711,95

PAM Madagascar S.A - - - 23 229,89

PAM SAKOA COAL S.A. - - - 8 604,13

QIT MADAGASCAR MINERALS S.A. - - 260 952,75 1 789 010,63

RECHERCHES MINIERES DE MADAGASCAR S.A.R.L. - - - (17,74)

SOMIDA S.A. - 1 613,57 - -

TANETY LAVA S.A.R.L. - - - 11 169,51

TANTALUM RARE EARTH (MALAGASY) S.A.R.L.U - - - (59 411,54)

TOLIARA SANDS S.A.R.L. - - - 529,44

UNIVERSAL EXPLORATION MADAGASCAR S.A.R.L. - - - (11 270,58)

YAT WHA Bernard Fock Olivier Marc Hang-Ly (13 980,88) - - -

TOTALY (174 444,05) (49 871,51) 260 952,75 8 193 840,46

3.2.3.1.2 Fanitsiana natao tamin’ny takelaka fanambarana an’ireto vondrona mpanao fanangonana manaraka ireto CTD, PORT ary ireo Vondrona

mpanao fanangonana ambiny

Fafana 19 : Andinindininy mahakasika ireo fanitsiana natao teo anivon’ireo vondrona mpanao fanangonana sy ny hafa : stranga

manokan’ny sehatra fitrandrahana harena an-kibon’ny tany (amin’ny USD)

ORINASA CTD Seranan-tsambo Ambiny

AMBATOVY MINERALS S.A. 112 140,32 - 250 738,43

DYNATEC MADAGASCAR S.A 2 862 848,65 (1 488 367,49) 390 687,18

GOLD SAND S.A.R.L. 8,32 - -

31

ORINASA CTD Seranan-tsambo Ambiny

GRAPH-MADA S.A.R.L. - - 2 456,22

HOLCIM Madagascar S.A. 155 818,81 (45 757,80) 50 365,92

KRAOMA S.A. 6 644,55 - 23 117,94

LABRADOR MADAGASCAR - - - 1 012,17

MADA-AUST S.A.R.L. 1 167,74 - -

MADAGASCAR CONSOLIDATED MINING S.A. 784,06 - 227,15

MADAGASCAR WISCO GUANGXIN 110 694,12 - 11 147,87

MAINLAND MINING LTD S.A.R.L.U 279 431,05 - 11 911,72

MPUMALANGA MINING RESOURCES S.A.U 3 236,86 - 3 495,65

NOVA RESOURCES S.A.R.L.U 26 314,87 - -

PROCHIMAD MINES & CARRIERES "P.M.C" SA 1 610,49 - 3 725,18

QIT MADAGASCAR MINERALS S.A. 2 071 416,56 - 130 977,80

SOMIDA S.A. 1 144,84 - 136,86

TANTALUM RARE EARTH (MALAGASY) S.A.R.L.U 816 227,96 - 12 300,62

TOLIARA SANDS S.A.R.L. 12 538,41 - 6 315,01

TOTALY 6 462 027,61 (1 534 125,29) 898 615,72

3.2.3.2 Sehatry ny fitrandrahana solika:

3.2.3.2.1 Fanitsiana natao tamin’ny takelaka fanambarana an’ireto vondrona mpanao fanangonana manaraka ireto BCMM, DGM, DGD ary ny

DGI

Fafana 20 : Andinindininy mahakasika ny fanitsiana natao teo anivon’ny Sampandraharaha fitantanana : tranga manokan’ny

sehatra fitrandrahana solika

ORINASA DGI

AMICOH RESOURCES 737,20

737,20 MADAGASCAR OIL 38,51

38,51 TOTAL EXPLORATION 5 790, 790,45

TOTALY 6 566,16

32

3.2.3.2.2 Fanitsiana notanterahina tamin’ny takelaka fanambarana an’ireto vondrona mpanao fanangonana manaraka ireto Vondrom-bahoaka

itsinjaram – pahefana (CTD), Seranan-tsambo ary ireo Vondrona mpanao fanangonana hafa

Fafana 21 : Andinindininy mahakasika ireo fanitsiana natao teo anivon’ireo vondrona mpanao fanangonana sy ny hafa: tranga

manokana teo anivon’ny sehatra fitrandrahana solika

ORINASA CTD AMBINY

MADAGASCAR OIL 569 319,30 319,30 708,58

708,58 STERLING ENERGY LTD 32 285,77 - -

TOTAL EXPLORATION 48 218,85 168,54

168,54 TOTALY 649 823,91 877,12

3.3 Fanambarana antsipiriany ataon’ny Fanjakana Fafana 22 : Fanambarana antsipiriany ataon’ny Fanjakana

ORINASA (amin’ny USD) BCMM CNAPS DGI DGM ONE

FIKAMBANANA

MISAHANA NY

FAHASALAMANA

Totaly

ANDRIAMAMPANDRISON Jean Jacques 0,00 0,00 0,00 6 050,69 812,30 0,00 6 862,99

ANDRIANANTOANDRO Faly 0,00 0,00 0,00 46,36 0,00 0,00 46,36

ANDRIANIRINA Andry Harisoa 9 533,25 0,00 102,63 802,55 0,00 0,00 10 438,43

ARSENE LOUYS & Cie Sa 7 963,25 0,00 561,77 0,00 0,00 183,52 8 708,53

AVANA RESOURCES S.A.R.L.U. 22 388,13 889,56 6 555,13 0,00 0,00 0,00 29 832,82

BLUE GOLD RESOURCES "MADAGASCAR" S.A 7 958,00 383,84 0,00 0,00 0,00 0,00 8 341,84

BLUE SUN MINING COMPANY S.A 10 617,66 0,00 6 998,30 0,00 0,00 0,00 17 615,96

BRIGHT STAR EXPLORATION S.A 9 391,75 219,47 98,66 0,00 0,00 0,00 9 709,89

CHAUMAD S.A.R.L. 5 308,83 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 5 308,83

DAVID MINING COORPORATION S.A.R.L. 8 076,93 0,00 123,23 0,00 0,00 0,00 8 200,16

EGECORE S.A.R.L.U. 2 395,63 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 2 395,63

ESAMA MINERALS S.A.R.L. 13 070,22 148,54 0,00 0,00 0,00 123,82 13 342,59

FINEBRIDGE (AFRICA) MINING LTD S.A.R.L. 10 079,38 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 10 079,38

GARCIA Manuel Jean Philippe 5 605,74 0,00 246,64 0,00 0,00 0,00 5 852,38

GENERAL MINING OF MADAGASCAR S.A.R.L. 18 500,22 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 18 500,22

GLOBAL MINING INVESTMENT COMPANY S.A.R.L.U. 8 963,64 0,00 279,46 0,00 0,00 0,00 9 243,10

GRANITEX S.A.R.L. 11 035,42 0,00 767,91 0,00 0,00 0,00 11 803,32

HENRIETTE Marie 6 036,81 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 6 036,81

HOLA FIRM S.A.R.L. 11 753,27 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 11 753,27

HOLCIM Industrie S.A. 7 963,25 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 7 963,25

INTERNATIONAL MINING DEVELOPMENT LTD S.A.R.L. 0,00 0,00 41,59 0,00 0,00 0,00 41,59

INTERNATIONAL MINING RESEARCH GROUP S.A.R.L.U 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

IZOUARD - 10 617,66 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 10 617,66

LA TERRASSE S.A.R.L. 11 215,39 0,00 376,78 0,00 0,00 0,00 11 592,17

33


FIKAMBANANA

MISAHANA NY

FAHASALAMANA

Totaly

LE QUARTZ - 29 696,27 0,00 0,00 0,00 1 186,17 0,00 30 882,44

LEMURIA S.A.R.L. 11 608,45 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 11 608,45

MADA GONDWANA S.A.R.L. 15 774,55 0,00 38,51 0,00 0,00 0,00 15 813,06

MADAGASCAR IKOPA MINING S.A.R.L 19,22 1 466,04 0,00 0,00 0,00 549,49 2 034,75

MADCORE MADAGASCAR S.A.R.L.U. 10 948,91 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 10 948,91

MAZOTO MINERALS S.A.R.L. 39 298,10 0,00 105,00 0,00 0,00 0,00 39 403,11

MILLENIUM STAR S.A.R.L. 12 787,41 2 742,67 0,00 0,00 0,00 0,00 15 530,07

MINERAL DEVELOPMENT CORPORATION S.A. 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

MINERAL RESOURCES of MADAGASCAR S.A.R.L. 11 249,75 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 11 249,75

MINVEST MADAGASCAR S.A.U. 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

NG MINES S.A.R.L. 0,00 0,00 77,02 0,00 0,00 0,00 77,02

ORIENTAL MINING S.A.R.L.U 16 379,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 16 379,00

OSHO MADAGASCAR S.A.R.L. 16 531,31 0,00 556,35 0,00 0,00 0,00 17 087,66

PROCHIMAD S.A. 7 193,54 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 7 193,54

RAFANOMEZANA Pierrot 14 975,45 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 14 975,45

RAJAOMILISON David 24 566,65 0,00 6 263,28 0,00 0,00 0,00 30 829,93

RAKOTOARIMANANA Jean Damascène 9 125,29 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 9 125,29

RAKOTOMALALA Michel Marie Martial 5 755,70 0,00 61,62 0,00 0,00 0,00 5 817,32

RAKOTOVAO ANDRIANARIMANANA 6 147,39 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 6 147,39

RAMANANTENASOA Marie Lydie Patricia 23 640,01 0,00 168,74 0,00 0,00 0,00 23 808,74

RAMANANTSALAMA Herisoa Jack Marie 5 955,80 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 5 955,80

RAMANANTSOA Jean Christian 5 595,81 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 5 595,81

RANAIVOARIMANANA Ionjaniaina 8 768,07 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 8 768,07

RANAIVOSON Jean Robert 6 414,96 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 6 414,96

RANDRIAMIHARISOA Justin 7 391,70 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 7 391,70

RANDRIANARIMIADANA Alphonse 9 727,53 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 9 727,53

RANDRIANASOLO Mamy Estelle 3 601,21 0,00 123,23 0,00 0,00 0,00 3 724,44

RASAMIZAFY Fanomezantsoa Nahary José 9 726,14 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 9 726,14

RASOARIMANANA - 9 145,53 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 9 145,53

RASOAVELO Pauline 20 103,15 0,00 123,23 0,00 0,00 0,00 20 226,38

RASOLOMANARIVO Albert 3 610,49 0,00 57,76 0,00 0,00 0,00 3 668,26

RATSIMBAZAFY Jean Kinne 7 477,84 0,00 161,74 0,00 1 046,55 0,00 8 686,12

RAVELOJAONA Johnson Emilien 5 703,20 0,00 179,07 0,00 0,00 0,00 5 882,28

RAZAFINDRAVOLA Marie Héléne 5 834,08 0,00 77,02 0,00 0,00 0,00 5 911,10

RAZANAMPARANY Haingotiana Bodovololona 6 182,84 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 6 182,84

SAKAMENA GOLD S.A.U. 0,00 708,24 2 088,11 0,00 0,00 0,00 2 796,35

SHANDI S.A.R.L. 25 551,89 0,00 123,23 0,00 0,00 0,00 25 675,12

SIAM S.A.R.L. 0,00 0,00 16,17 0,00 0,00 0,00 16,17

SINBAD RESOURCES S.A.R.L. 17 546,13 1 941,58 7 480,62 0,00 0,00 0,00 26 968,33

SMGI - 7 963,25 0,00 437,37 0,00 0,00 0,00 8 400,62

34


FIKAMBANANA

MISAHANA NY

FAHASALAMANA

Totaly

SOCIETE MALGACHE DU GRAPHITE S.A. 22 571,59 2 707,11 123,23 0,00 0,00 0,00 25 401,93

SOGEMINE S.A.R.L. 14 133,85 0,00 66,15 129,82 0,00 0,00 14 329,81

SOSUFI S.A.R.L. 6 636,04 0,00 38,51 0,00 0,00 0,00 6 674,55

SP GROUP S.A.R.L. 18 582,29 0,00 161,74 0,00 0,00 0,00 18 744,04

SUCCESSION RASAMOEL Jean Baptiste - 10 617,66 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 10 617,66

TAFITA MINING S.A.R.L. 0,00 0,00 123,23 0,00 0,00 0,00 123,23

TANETY ZINA S.A.R.L. 23 950,55 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 23 950,55

UNIVERSAL GEMS S.A.R.L. 8 128,87 0,00 123,23 0,00 0,00 0,00 8 252,10

VAVISOA Clémentine 24 581,81 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 24 581,81

VS-GEMS S.A.R.L. 20 338,63 178,26 0,00 0,00 0,00 0,00 20 516,88

WORLD GEMS COMPANY S.A.R.L. 0,00 0,00 4 950,13 0,00 0,00 0,00 4 950,13

XUE HOU IMPORT EXPORT S.A.R.L. 8 015,37 0,00 123,23 0,00 0,00 0,00 8 138,61

TOTALY 778 027,70 11 385,31 39 999,63 7 029,41 3 045,02 856,83 840 343,90

3.4 Vokatra hafa Toy izao no famaritana ny fandoavam-bola antsoina hoe « fanomezana »: « Ny fanomezana dia atao an-tsitrapo tanteraka ary omena (i) ny vondron’olona

ifotony (na iray amin’ireo izay ao anatin’io vondrona io), (ii) sy/na vondrom-bahoaka itsinjaram-pahefana. Tsy mihatra kosa io raha toa ka tafiditra

amin’ny iray amin’ireo vondrona roa ireo ilay mpanao ny fanomezana, niniana tsy nampidirina kosa anefa ny mpanjifan’ilay orinasa, ny mpamatsy na ny

mpiara-miombon’antoka aminy amin’ny lafiny fandraharahana. Ny fanomezana dia azo atolotra mivantana eny anivon’ny fiaraha-monina na

ampiandraiketana ireo fikambanana mpanao asa soa… ».

Mahakasika ireo fandaniana tsy maintsy tanterahina dia ny lalàna na ny fifanarahana an-taratasy eo amin’ilay orinasa mpitrandraka sy ny Fanjakana no

mamaritra azy. Indro ny fafana maneho ireo « fanomezana an-tsitrapo » sy ireo « fandaniana ara-tsosialy tsy maintsy atao» notanterahin’ireo orinasa

mpanao fitrandrahana ny taona 2014.

Fafana 23 : Fanomezana an-tsitrapo sy fandaniana ara-tsosialy tsy maintsy atao

ORINASA FANOMEZANA AN-TSITRAPO FANDANIANA ARA-TSOSIALY TSY

MAINTSY ATAO

AMBATOVY MINERALS S.A. 56 866,11 -

DYNATEC MADAGASCAR S.A 161 244,78 2 644 162,71

HOLCIM Madagascar S.A. 68 324,14 -

KRAOMA S.A. 1 139,20 -

MADA-AUST S.A.R.L. 1 167,74 -

MADAGASCAR CONSOLIDATED MINING S.A. 784,06 -

MADAGASCAR OIL 523 498,26 45 821,03

35

ORINASA FANOMEZANA AN-TSITRAPO FANDANIANA ARA-TSOSIALY TSY

MAINTSY ATAO

MADAGASCAR WISCO GUANGXIN KAM WAH RESSOURCES S.A.U. 110 694,12 -

MAINLAND MINING LTD S.A.R.L.U 1 513,44 277 917,61

MPUMALANGA MINING RESOURCES S.A.U - 3 236,86

QIT MADAGASCAR MINERALS S.A. 473 146,04 1 594 034,08

STERLING ENERGY LTD - 32 285,77

TANTALUM RARE EARTH (MALAGASY) 3 750,87 -

TOLIARA SANDS S.A.R.L. 12 538,41 -

TOTAL EXPLORATION - 48 218,85

TOTALY 1 414 667,18 4 645 676,90

3.5 Vokatra teny anivon’ny vondrom-bahoaka itsinjaram-pahefana 3.5.1 Ny tamberim - bidy avy amin’ny harena an-kibon’ny tany Indro ny fafana maneho ny famondronana ireo mari-bola momba ny tamberim - bidy naloan’ireo orinasal sy ny voarain’ny kaominina.

Fafana 24 : Famondronana ny tamberim - bidy nandritra ny taom-piasana 2014

Kaominina/ Faritra Orinasa mpitrandraka harena an-kibon'ny tany

Sora-bola narotsak'ilay orinasa

Sora-bola voaray isaky ny Kaominina/Faritra (Dolara Amerikana)

Elanelana

Faritra Vakinakaratra Holcim 9 659,88 9 659,88 -

Faritany Antananarivo Holcim 3 219,96 3 219,96 -

Kaominina Andranomanelatra Holcim 2 228,42 2 228,42 -

Kaominina Tritriva Holcim 4 836,11 4 836,11 -

Kaominina Ibity Holcim 12 255,23 12 255,23 -

Faritra Anosy QMM 279 384,63 279 384,63 -

Faritany mizaka tena QMM 93 128,21 93 128,21 -

Kaominina Ampasy Nahampoana QMM 279 384,63 279 412,36 27,73

Kaominina Mandromodromotra QMM 139 692,31 141 617,81 1 925,50

KaomininaRenivohitr'i Fort dauphin QMM 139 692,31 139 692,31 -

- Ny ampahany tamin’ny tamberim-bidy nandritra ny taom-piasana 2013 dia tsy voarain’ny Kaominina raha tsy tamin'ny fiandohan'ny taona 2014

izay manazava ilay elanelana ho an'ny Kaominina Mandromondromotra.

- Kely ilay elanelana mahakasika ny Kaominina Ampasy Nahampoana

36

3.5.2 Tamberim -bidy amin'ny fitrandrahana eny amin'ny toeram-pitrandrahana Ny fafana etsy ambany dia mampiseho ny sora-bolan’ny tamberim - bidy amin'ny fitrandrahana eny amin'ny toeram-pitrandrahana izay narotsaky ny

Orinasa AMSA tao amin'ny Kaominina Ambanivohitr'i Ambohibary tamin'ny taona 2014.

Fafana 25 : Fanamarinana ny tamberim – bidy amin'ny fitrandrahana eny amin'ny toeram-pitrandrahana nandritra ny taom-

piasana 2014

Kaominina Orinasa mpitrandraka harena an-kibon'ny tany

Sora-bola narotsak'ilay orinasa Sora-bola voaray isaky ny Kaominina/Faritra amin'ny (Dolara Amerikana)

Elanelana

Kaominina Ambohibary AMSA 55 274,21 55 274,21 -

3.5.3 Saram-pitantanana ny harena ankibon’ny tany : Ny fafana etsy ambany dia mamintina ny toe-bola mikasika ny fitsipiky ny anjara tokony haloa amin'ny saram – pitantanana ny harena ankibon’ny tany

nandritra ny taom-piasana 2014 ho an'ny Kaominina. Nahitana fahatarana mihoatra ny 2 taona eo anelanelan'ny fampidiran'ny BCMM an-tahiry ny

saram-pitantanana sy ny fandoavana ny anjaran’ireo Kaominina mahazo tombontsoa.

Fafana 26 : Fandoavana ny anjara amin’ny saram-pitantanana ny harena ankibon’ny tany ho an’ireo Kaomina nandritra ny taona

2014

Laharan'ny OV Daty Sora-bola (Dolara Amerikana) Mahazo tombontsoa

Andiany voalohany 293/2016/RGA 05/04/2016 319 224,65 368 Kaominina

Andiany Faharoa 717/2016/RGA 19/09/2016 226 812,08 243 Kaominina

TOTALY 546 036,73

37

Ny fafana etsy ambany dia ahafahana mahazo ny fandehan'ny raharaha ara-bola sy ny fitobaham-baovao manomboka amin'ny fandoavan'ny tompon’ny fahazon-

dalana ny FAM ka hatramin'ny fandrotsahana ny anjara FAM eny anivon'ireo Kaominina.

Fafana 27 : Fandehan'ny raharaha ara-bola sy nyfitobaham-baovaon'ny FAM

To

e-b

ola

Famoaham-bola ho amin'ny fandoavana ny saram-pitantanana ny harena ankibon’ny tany isan-taona izay miankina amin'ny habean'ny efamira iasana.

Fampidirana an-tahiry ny saram-pitantanana naloa

Fampidirana an-tahiry ny anjara tokony haloa amin’ny Kaominina ao amin'ny kaontiny : i) misokatra eny anivon'ny Kitapom-bolam-panjakana ; ii) misokatra eny anivon'ny banky fototra

Fit

ob

ah

am

-ba

ov

ao

Fandrindrana ny sora-bolan'ny FAM Kajikajin'ny anjara tokony haloa amin’ny Kaominina tsirairay avy izay miankina amin'ny : Fetran’ny faritra kaominaly

(Ministeran'ny Atitany) Fitoerana eo amin'ny faritra

itrandrahana

Ny fikarakarana sy ny fandefasana ny antontan-taratasy ahitana ireto manaraka ireto any amin'ny Kitapom-bolam-panjakana : Ny lisitry ny kaominina

mahazo tombontsoa Ny anjara tokony alohan'ny

tsirairay avy

Ny kaontin'ireo kaominina misokatra eny anivon'ny Kitapom-bolam-panjakana sy eny anivon'ny banky fototra

Fanamarinana ny antontan-kevitra mikasika ireo kaonty sy ireo tompony tsirairay avy.

Raha Kaominina sokajy voalohany – manana kaonty eny anivon'ny Kitapom-bolam-panjakana ilay Kaominina : "famindrana"

Raha Kaominina

Ambanivohitra sokajy faharoa – manana kaonty misokatra eny anivon'ny banky fototra ilay kaominina : "fandrotsahana"

MANANA TARATASY FAHAZON-

DALANA HITRANDRAKA

BCMM KITAPOM-

BOLAM-

PANJAKANA

KAOMININA

38

4 Torolalana

Nomena izao torolalana izao, tsy hoe hoenti-manozongozona ny maha mari-pototra ireo antontam-

baovao sy torohay voalaza ato anatin’ity tatitra ity tsy akory, fa natao indrindra hanatsarana ny

fanatanterahana ny fizotran’ny ITIE eto Madagasikara.

Marihina fa ny fanambarana ny zava-misy sy ny fepetra tokony horaisina no fomba nentina namoitra

ireto torolalana ireto. Toy izao manaraka izao ary ny fehin’izany:

Fafana 28 : Torolalana fototra

Lohahevitra : Torolalana fototra

Fahazoana antoka ireo

angona azo avy amin’ireo

sampan-draharaha

mpanangona hetra

Fanamarinana mialoha ataon’ny Sampan – draharaham-pitsarana

momba ny kaonty an’ireo torohay omen’ireo mpisehatra ara-

panjakana mpanao fanambarana alohan’ny hanombohan’ny asa

fampitahana.

Fampirindrana ny rafitra

fanasokajiana sy

famantarana ireo

mpandoa hetra sy

mpandraharaha

Fifanakalozana torohay/angona tsy tapaka eo amin’ny BCMM sy ny

MFB ary fampirindrana ny famantarana ireo tompon’ny fahazoan-

dalana hitrandraka harena an-kibon’ny tany sy izay rehetra tsara

ho fantatra amin’ny maha mpandoa hetra azy ireo (laharam-

pandoavan-ketra sy laharana statistika ary laharan’ny fahazoan-

dalana hitrandraka harena an-kibon’ny tany). Tokony hanao izay

azony atao ny BCMM mba hananana ny angona momba ny

hetran’ny tompon’ny fahazoan-dalana hitrandraka harena an-

kibon’ny tany ary mba hiroso amin’ny fanamarinana tsy tapaka izay

voarakitra ao anaty solosaina miaraka amin’ny fandraharahana

momba ny hetra.

Elanelana misy eo amin’ny

angon’ny Fitondram-

panjakana sy ireo

loharano hafa toa ny an’ny

UNCTAD momba ny

fanondranana volamena

sy vato sarobidy, eo

amin’ny habetsahany sy ny

sandany.

Miaraka amin’ny fanohanan’ny MFB sy ny MAE, mangataka ny

fanohanan’ny firenena mpiaramiombona antoka ara-barotra

amin’ny fampitana ny habetsahan’ny vokatra naondran’i

Madagasikara sy ny sandany.

Kaonty famoaboasana

an’ireo orinasa

mpitrandraka

Fanitarana ny sehatra ampiharana ny tsy maintsy itanana fitanan-

kaonty famoaboasana izay efa ampiharina ankehitriny amin’ireo

orinasa mpanao taozava-baventy eny anivon’ny orinasa ao amin’ny

sehatry ny fitrandrahana.

Ny andininy faha 20.06.16 an’ny CGI : « Tsy maintsy mitana

fitanan-kaonty famoaboasana ny Mpanao Taozava-baventy ... “.

Tokony hitarina hatrany anivon’ny orinasa eo amin’ny sehatry ny

fitrandrahana io andininy io.

Fanolorana ny fahazoan-

dalana hitrandraka

Fanazavana ireo fepetra manokana noraisina tamin’ny taona 2011

momba ny fampiatoana ny fanomezan-dalana hitrandraka, izay

39


harena an-kibon’ny tany /

Fananana fahazoan-

dalana hitrandraka

harena an-kibon’ny tany

sy solika

antony mahatonga ny sakana sy kolikoly. Fampiharana ny lalàna sy

ireo fepetra miharo didy aman-dalàna manankery izay mifehy ny

sehatry ny Harena an-kibon’ny tany sy Solika.

Famoahana ny boky firaketana ny fahazoan-dalana hitrandraka

harena an-kibon’ny tany ao amina tranokala mandeha tsara ary

ahitana ireto torohay manaraka ireto: ny tompon’ny fahazoan-

dalana, ny karazany, ny fangitry ny toerana voakasik’izany, ny dika

mitovy amin’ny fanapahana nanolorana ny fahazoan-dalana, ny

tantaran’ny fifindrafindran’ny fahazoan-dalana, ny datin’ny

nangatahana sy ny nanolorana ny fahazoan-dalana, ny fananan-

kerin’ny fahazoan-dalana sy ny vokatra voakasik’izany. Andraikitra

ara-dalàna an’ireo orinasa mpitrandraka Solika sy ireo tompon’ny

fahazoan-dalana hitrandraka harena an-kibon’ny tany ny tsy

maintsy mameno ny takelaka fanambarana ITIE farany

mialohan’ny hialan’izy ireo tanteraka.

Nisy torolalana tsy maintsy narahina navoaka taorian’ny fijerena

ny olan’ny BCMM notanterahin’ny ITIE Madagascar. Azo fehezina

toy izao manaraka izao ireo torolalana fototra ireo: i)

Manatanteraka ny fanamarinana ny kadasitra; ii) Manapa-kevitra

na hanolotra na handà, miankina amin’ny torolalana nomen’ny

BCMM; iii) Mamantatra sy mampanara-dalàna ireo sora-pizakana

manan-kery mba hanarenana ny tranga manokana nateraky ny

fanapahan-kevitra nampiato ny fanomezan-dalana.

Fametrahana ny lazam-

bidin’ny vokatra

Fanaovan’ny DGM tsy maty paik’andro (fanavaozana) ny fomba

fametrahana ny lazam-bidy isaky ny vokatra. Fankatoavana ny

fametrahana fototry ny sanda tokana (havaozina ara-potoana) ho

an’ny vokatra tsirairay.

Mikasika ireo orinasa

miasa eo amin’ny sehatry

ny fitrandrahana izay tsy

manana fahazoan-dalana

hitrandraka harena an-

kibon’ny tany kanefa

mandoa vola betsaka eny

amin’ireo mpisehatra

ivelan’ny BCMM sy

ivelan’ny OMNIS

Fankatoavan’ny komitim-pirenena ITIE ny fomba mahomby kokoa

hahafahana mampiditra ireo mpiantsehatra hafa eo amin’ny

sehatry ny fitrandrahana ao anatin’ny fivelaran’ny asa

fampifanarahana (mpamongady, mpanera, mpikarakara entana

hamaky tany na mpandraraha amin’ny fandoavana fadintseranana,

mpisahan-draharaha amin’ny fanatanterahana fanadihadiana ny

fiovaovan’ny vidin-javatra hahazoany tombony...) ary ny orinasa

mandoa vola betsaka eny anivon’ny ANOR, DGM, OMNIS... misy

ifandraisany amin’ny asa fitrandrahana harena an-kibon’ny tany sy

solika. Mety ho azo ampidirina ao anatin’ny asa fampitahana ny

fitambaran’ny rojon’ny sanda ao anatin’ny sehatry ny

fitrandrahana.

Tsy fijanonana amin’ireo izay tompon’ny fahazoan-dalana

hitrandraka harena an-kibon’ny tany na solika fotsiny ihany.

Fampirindrana ny

antotanisa sy ny paika

momba ny fanaraha-maso

Fampandehanana ho azy,

fampanarahana rafitra ary

Fandaminana drafitra ho amin’ny fifanakalozana torohay

mahomby, miasa ho azy ary manaraka rindrambaiko eo amin’ny

samy fandraharahana mba hisorohana ny fangatahana torohay

miverimberimberina any amin’ireo mpisehatra fampandehanan-

draharaha mpanao fanambarana.

40


fanatsarana ny fizotran’ny

ITIE

Fampandraisana anjara mirindra ireo mpiaramiombon’antoka

rehetra amin’ny famolavolana fitaovana mirakitra antotan’isa eo

amin’ny sehatra fitrandrahana ara-potoana ampy (ny

fadintseranana, ny fandraharahana momba ny hetra, CTD, ny

antokon-draharaha sosialy, DGM, INSTAT...).

Fampidirana ao anaty lalàna na anaty rijanteny ny didy aman-

dalàna momba ny tsy maintsy andraisana anjara amin’ny fizotra

ITIE. Fankatoavana ho ara-dalàna ny takelaka fanambarana ary

fampidirana izany ao anatin’ny tranokalan’ny ITIE Madagascar

mba ho azon’ireo mpisehatra voakasiky ny asa fampitahana alaina

izany.

Fanolorana marika ny orinasa tsirairay miasa eo amin’ny sehatry

ny fitrandrahana izay ahafahan’izy ireo miditra amin’ny kaontiny

hamenoany ny takelaka fanambarana. Ny tsy famenoan’ny orinasa

iray ny takelaka fanambarana dia mety hitarika ny fampiatoana ny

fahazoan-dalany.

Famoronana rafitra fanomezam-baovao ahafahan’ny sampan-

draharaha mpanangona hetra sy ny orinasa mpitrandraka rehetra

mameno ny taratasiny avy hatrany ao amin’ny tranokala.

Fampidirana sy fampiharana ireo toe-javatra sy fiantraika ara-

toekarena amin’ny vola miditra amin’ny fanjakana, eo amin’ny

lafin’ny harena trandrahana amin’ny fomba artizanaly sy ireo

fitrandrahana madinika, manoloana ny asa mahazatra

fampitahana ny fifezivezen’ny vola araka ny fetran’ny fananan-

danja (ao anatin’ny asa iray na roa miavaka araka ny fotoana

mahamety azy).

Fangaraharana

Fampahafantarana ho

fanta-bahoaka ny tena

tompony

Ny Fehezan-dalàna mifehy ny solitany dia tsy namaritra lalàna

mikasika ny tsy maintsy hamoahana ny fifanarahana momba ny

fitrandrahana solitany. Ny fifanarahana kosa dia namaritra

fitazomana tsiambaratelo. Ny hany azon’ny daholobe fantarina dia

ireo karazana didy fanekena ny fifanarahana momba ny

fitrandrahana solitany sy ny fifanarahana lasitra hita ao amin’ny

tranokalan’ny OMNIS. Mila fanazavana (eo amin’ny lafiny

fitrandrahana solitany na harena an-kibon’ny tany) ny politikan’ny

fanjakana momba ny fangaraharan’ny fifanarahana.

Ny fandoavana ny saran’ny fitrandrahana dia tokony

hofaritan’ireto fepetra manaraka ireto:

Fanehoana ny soritra ITIE efa nofenoina (ahitana fangatahana vaovao momba ny tena tompony) ;

Fanatsarana ny taratasy momba ny tena tompony.

Fanatsarana ny voalaza mikasika ny fanamarinana ao anatin’ny

Fehezan-dalàna mifehy ny fitrandrahana harena an-kibon’ny tany

sy solitany (fa tsy momba ny modely CPP ihany).

Fanovàna ny didy fampiharana ny fehezan-dalàna mifehy ny

harena an-kibon’ny tany laharana 2006-910 mba hanamorana ny

41


famindrana ny fanamarinana ny fananana fahazoan-dalana

hitrandraka harena an-kibon’ny tany raha orinasa tsotra izany, ka

anampiana izany ny tsy maintsy hanambarana ny sata momba ny

orinasa sy ny fivoarana mifandraika amin’izany, ny tsy maintsy

hanomezana ny BCMM ny dika mitovy momba ny boky fanoratana

andraikitra sy ny fivoarana mifanaraka amin’izany.

Ny fanjakana sy ny orinasam-panjakana, araka ny fotoana

mampety azy ary isan-taona, dia afaka mamoaka sy manambara

amin’ny komity EITI na ny komity mpampifandray ny

ambaratongam-pananana tazominy ao amin’ny orinasa

fitrandrahana harena an-kibon’ny tany, solitany sy etona miasa eto

Madagasikara, ka voakasik’izany ireo orinasa tazomin’ireo

sampan’orinasam-panjakana na ireo tetikasa iarahana, ary

mampahafantatra izay fiovana eo amin’ny ambaratongam-

pananana mandritra ny vanim-potoana fanambarana, araka ny

Zavatra takiana 2.6 (c).

Fanalefahana ny hetra eo

amin’ny sehatry ny

fitrandrahana (Maivana ny

taha 0,35% raha oharina

amin’ny hetra mahazatra eto

Madagasikara izay 10,03 %)

Fanamafisana ny fahaiza-manao eo amin’ny fanamarinana ireo

sehatr’asa ara-toekarena ataon’ireo tompona fahazon-dàlana

hitrandraka harena an-kibon’ny tany sy solika (na ireo mbola

manao fikarohana na ireo izay efa manatanteraka ny

fitrandrahana) :

Manao ahoana ny fampiasam-bola marina atao eto Madagasikara mandritra ny fotoana fanaovana ny fikarohana, misy ve ny hirika ahafahana haminavinàna ny vola farafahakeliny tokony holaniana amin’ny fampiasam-bola ary ny fanaovana fanaraha-maso mitohy an’izany?

Manao ahoana ny mari-bola, tataon-ketra aloa amin’ireo mpanatanteraka asa amin’ireo dingana tsirairay? Manao ahoana ny mahakasika ny faritra voakasika amin’ny tataon-ketra ? ( ny fifandimbiasam-pisitrahana ny tataon-ketra) ary manao ahoana marina mahakasika ny fanjifana eto an-toerana mandritra io fotoana goavana eo amin’ny famatsiam-bola io, ny famindrana ny hetra sy ny fanoratana ireo mpandraharaha ireo (any ivelany na eto Madagasikara) ?

Manao ahoana ny fanaraha-maso ireo asa ara-toekarena ataon’ireo tompon’ny fahazon-dàlana hitrandraka ary ny varotra ataon’ireto farany (fanomezana ny fahazoan-dàlana amin’ny fomba ara-dàlana, ny fahamarinana ny fanambarana ara-barotr’ireo akora hita eto an-toerana sy amin’ny sehatra iraisam-pirenena– voakasik’izany ny eny ifotony, ny fifampiankinana ara-toekarena raha hanatontosa ny fifanarahana momba ny harena an-kibon’ny tany sy ny vato sarobidy) ?

Manao ahoana ny fitondrana tsara tantana, ny fandraisany anjara amin’ny fampidiran-ketra sy ny paikady tsara ampiasaina amin’ny fahaiza-mitantana, ny fitazomana sy ny fitrandrahana ataon’ireo tompona fahazon-dalana? Ho fampahafantarana, ny 15% n’ireo efamira fitrandrahana harena an-kibon’ny tany nomena dia eo am-pelatànan’ireo 3 % n’ny tompona fahazon-dalana hitrandraka harena an-kibon’ny tany « olon-tsotra » izay eo amin’ny dingan’ny fitrandrahana raha ny 2% n’ireo efamira fitrandrahana izay nomena dia eo am-pelatànan’ny 6 % n’ireo tompona fahazon-dalana hitrandraka harena an-kibon’ny tany « orinasa » izay eo amin’ny dingan’ny fitrandrahana.

42


Tsy maintsy fenoina ireo voalaza etsy ambony ireo ary misy sazy

hentitra mifanentana amin’ny tsy fanaovana izany.

Fanasokajiana ireo

orinasa mpanao

fitrandrahana

Noho ny antony ara-torohay sy mba ahafahana mijery tsara ny

fandraisana anjaran’ny sehatra fitrandrahana eo amin’ny toe-

karem-pirenena, dia mety ho tsara tokoa ny hampiasan’ny INSTAT

fanasokajiana tahaka ity manaraka ity raha hanatontosa

fanasokajiana ny orinasa mpanao fitrandrahana (jereo.

“inspiration classification CITI & INSEE”) mba ahafahan’ny

mpamaky mijery ny fandraisana anjaran’izy ireo tsirairay amin’ny

Harin-karena faobe sy ny fampidiran-ketra :

Fitrandrahana arina

Fitrandrahana solika : ity fizarana ity dia miresaka ny famokarana solitany amina toerana misy « schiste » sy ny « sables bitumeux » ary ny famokarana entona sy tsiranoka akoranafo.

Ny fitrandrahana metaly an-kibon’ny tany: ity fizarana ity dia ahitana ny fitrandrahana metaly an-kibon’ny tany, anaty tany, an-kalamanjana na ny fitrandrahana harena an-kibon’ny tany an-dranomasina. Hita ato ihany koa ny fanodinana sy fikirakarana ny harena an-kibon’ny tany sahala amin’ny famakiana, fitotoana, fanadiovana, fanamainana, famondronana, fanotoana, fanasaratsarahana

Orinasa mpitrandraka hafa: ity fizarana ity dia ahitana ny fitrandrahana eny amin’ny toerana voatokana ho amin’izany ary ny asa atao amin’ny vato kely, ny fitotoana vato na ny fitrandrahana sisin-dranomasina. Ny vokatra azo dia ampiasaina amin’ny asa fanaovan-trano (fasika, vato, sns.), Ny fanamboarana fitaovana (tanimanga, gypse, calcium, sns.), ny fanamboarana fitaovana simika, ny firavaka sns.

Sampan-draharaha manampy ny orinasa mpanao fitrandrahana: ity sehatra ity dia ahitana ireo sampan-draharaha manokana manampy ny fitrandrahana. Hita ato ny raharaha mahakasika ny fanaovana fitiliana amin’ny fomba fitadiavana mahazatra, sahala amin’ny fangalana santionany sy ny fanaovana fandinihana jeolojika, ny fihadiana, ny fihadiana andrana na ny famerenana ny fihadiana lava-tsolika na metaly an-kibon’ny tany na akora hafa. Hita ato ihany koa ny fanamboarana ny lava-tsolika na entona, ny fanotofana simenitra ny ivelan’ireo lava-tsolika na entona ireo (tubages), ny fanadiovana, ny fanalana tsentsina, ny fitrohana atao amin’ireo lava-tsolika na entona ireo, ny fanadiovana na ny fitrohana atao amin’ny toera-pitrandrahana, ny sampana miandraikitra ny fanadiovana ny toera-pitrandrahana sns. Hita ato ihany koa ireo asa fanampiny ilaina atao amin’ny akora fototra (akora mivaingana, ny metaly, ireo vokatra ambanin’ny tany, sns.) mba ho amin’ny fahafahana mivarotra azy ireo.

Miankina amin’ny vokatra avy amin’ity fitsinjarana ity no

ahafahana mieritreritra ny hisian’ny fikirakirarana ara-ketra sy

ara-pitantanana mba hijerena ny mahasamihafa azy avy.

Tsy fahafantaran’ny

tompon’andraikitra ny

CTD sy ny ITIE

Fanofanana ny ben’ny tanana sy ny mpiara-miasa aminy momba

ny fenitra vaovaon’ny ITIE.

Vokatra ara-toekarana sy

ara-tsosialin’ny

Fanamafisana ny rafi-pandrindrana ireo mpitrandraka madinika

amin’ny alalan’ny famondronana ny tombontsoa ara-toekarena/

fikambanana misahana ny harena an-kibon’ny tany.

43


fitrandrahana harena an-

kibon’ny tany madinika

Fanaraha-maso ny tontolo

iainana sy ny fiaraha-

monina

Fanadihadiana mba ahafahan’ny ONE mandray ireo vola anaovana

fanarahamaso ny tontolo iainana voafaritra arakaraka ny

habetsahan’ny fitrandrahana ataon’ny orinasa mpitrandraka (Tsy

misy ifandraisany amin’ny tahan’ny famokarana io vola io

amin’izao fotoana izao).

Fampahafantarana ny

rehetra ny tatitry ny ITIE

Fanomezan-danja ny asa fampahafantarana sy ny fiofanana

mifandraika amin’ny famoahana ireo antontan-kevitra avy amin’ny

ITIE ho tombon-tsoan’ny sehatra miankina sy tsy miankina

amin’ny fanjakana.

Fandoavam-bola tsy misy

mpanelanelana sy ny

fandefasana vola ao

anatin’ny firenena (filàna

misy fepetra 4.6 sy 5.2)

Fangatahan’ny vondrona itambarana maro rantsana ny

hampiharana araka ny tokony ho izy ny fahazoana sy ny

fampifandraisana ireo antontan-kevitra mikasika ny fisosan’ireo

fandoavam-bola tsy misy mpanelanelana sy ny fandefasana vola ao

anatin’ny firenena mifanaraka amin’ny Voalazan’ny 8.1.

Manamora, eny mety ahafahana mampandray anjara ireo

vondrona miankina amin’ny fanjakana eo an-toerana ny

fanomanana ireo antotan-kevitra ataon’ny sampan voakasik’izany

any ambony.

Ilaina ny fampidirana anaty solosaina sy ny fanavahana ireo

antontan-kevitra avy any ambony voalaza teo mba hanarahana

amin’ny antsipiriany ireo zavatra takian’ny ITIE. Mila mametraka

ny porofo mivaingana mikasika ny fandefasana vola tsy maintsy

atao eo an-toerana ny Vondrona itambarana maro rantsana.

Fananana tena misy-

Voalazan’ny ITIE 2.5:

Famaritana mazava mila

ataon’ny vondrona

itambarana marorantsana

momba ny atao hoe “olona

misehatra amin’ny

politika »

Hevitra GAFI18 : Ny voambolana hoe olona miharihary tanteraka eo amin’ny sehatra politika (OMP) dia ilazana ireo olona izay nitana na mitana andraikitra ambony tamina firenena iray any ivelany, ohatra hoe mpitondra firenena sy governemanta, mpanao politika ambony, olona manana andraikitra ambony eo amin’ny fahefana miankina amin’ny fanjakana, ireo mpitsara ambony sy ireo miaramila manamboninahitra ambony, ireo mpitantana orinasam-panjakana ary ireo mpitantana ambonin’ireo antoko politika. Ny voambolana OMP eto an-toerana dia ireo tsanganan’olona nitana na mitana andraikitra ambony teo an-toerana, ohatra ny mpitondra firenena sy governemanta, mpanao politika ambony, olona manana andraikitra ambony eo amin’ny fahefana miankina amin’ny fanjakana, ireo mpitsara ambony sy ireo miaramila manamboninahitra ambony, ireo mpitantana orinasam-panjakana ary ireo mpitantana ambonin’ireo antoko politika. Ireo olona nitana na mitana andraikitra ambony eo anivon’ny fikambanana iraisam-pirenena, izany hoe, ireo mpikambana amin’ny fitantanana ambony, dia ireo tale, ireo tale mpisolo toerana sy ireo mpikambana amin’ny filan-kevim-pitantanana sy ireo manana andraikitra toa izany.

-Niainga avy ao anatiny (Andininy faha 21 amin’ny toromarika laharana 006/2007-CSBF tamin’ny 3 aogositra 2007 momba ny fisorohana sy fiadiana amin’ny famotsiana renivola sy famatsiam-bola amin’ny asa fampihorohoroana)

Loharano nanovozana toro-lalana AML faha 4 (UE) 2015/849 avy amin’ny parlemanta eoropeana sy ny filankevitra

18http://www.fatf-gafi.org/media/fatf/documents/recommendations/Recommandations_GAFI.pdf

44


tamin’ny 20 may 2015 momba ny fisorohana ny fampiasana ny rafi-pitantanambola ho amina famotsiana renivola na koa ho famatsiambola ho amin’ny asa fampihorohoroana, manova ny lalana (UE) laharana 648/2012 avy amin’ny parlemanta eropeana sy ny filankevitra ary manafoana ny toro-lalana 2005/60/CE avy amin’ny parlemanta eropeana sy ny filan-kevitra sy ny toro-lalana 2006/70/CE avy amin’ny kaomisiona

Fandaniana saika ho hetra

an’ireo orinasa miankina

amin’ny fanjakana-

Voalazan’ny 6.2 an’ny ITIE

– Famaritana mazava izay

tokony apetraky ny

vondrona itambarana

marorantsana

Ao anatin’ireo fandaniana saika ho hetra ny fifanarahana

ahafahan’ny orinasam-panjakana manao ireo fandaniany ara-

tsosialy, toy ny fandoavana ny fiahiana ara-tsosialy, ny

fotodrafitrasa ho an’ny daholobe, ny fanampiana amin’ny resaka

arina fandrehitra na koa izay mety mahakasika ny trosa eo an-

toerana, sns… ivelan’ny fandehan’ny teti-bola eo an-toerana. Ilaina

ny mametraka ny fomba fandehanan’ny fampahafantarana mba

hahatrarana ny tahan ‘ny fangaraharana mitovy amin’ny efa misy

eo amin’ny fandoavam-bola hafa sy ny fisosan’ny vola miditra sy

mampiditra ireo sampan’ireo orinasam-panjakana mbamin’ireo

rantsana mifanaraka amin’izany ny vondrona itambarana

marorantsana izany.

Documents

Fampahafantarana ny iraka - EITI Madagascareitimadagascar.org/wp-content/uploads/2017/09/Madagascar... · 2017-09-01 · 4 Ny fanapahana ministerialy faha 2727 / 2016 izay mikasika