Głęboka prawda

7/31/2019 Gboka prawda

1/34


2/34


3/34


4/34

Suchaj Radia HayHousena www.hayhouseradio.com


5/34


6/34

SpiS treci

Wprowadzenie .............................................................................. 9

rozdzia pierwSzy:Kim jestemy?W poszukiwaniu siebie ................... 29

rozdzia drugi: Gboka prawda o faszywychzaoeniach: odkrycia,

ktre zmieniaj wszystko ................ 49

rozdzia trzeci: ycie na krawdzi: jak przetrwapunkt przeomowy w procesiezmiany ............................................... 91

rozdzia czwarty: Ukryta historia naszej zapomnianejprzeszoci: miejsca,

ktre nie powinny istnie ................ 151rozdzia pity: Przypadek czy celowy zamys:

nowe dowody w sprawiepochodzenia czowieka .................... 209

rozdzia SzSty: Wojna ju si nie sprawdza:dlaczego jestemyzaprogramowani na pokj ........... 269

rozdzia Sidmy: Gra kocowa: pisanie nowej historii,przeznaczenia i losu ........................ 321

Podzikowania .............................................................................373

O Autorze ......................................................................................377

Przypisy .........................................................................................379


7/34

Cech kadej gbokiej prawdy jest to,e jej zaprzeczeniem

jest rwnie gboka prawda.

NIELS BOHR (18851962),LAUREAT NAGRODY NOBLA Z DZIEDZINY FIZYKI


8/34

Na naszych oczach wyania si nowy wiat.Jednoczenie niestabilny wiat przeszoci walczy

o przetrwanie. Oba wiaty odzwierciedlajprzekonania, ktre umoliwiy ich zaistnienie.

Oba wiaty wci istniej na razie.

Poczynajc od globalnych kryzysw w postaciterroryzmu, zaama gospodarczych i wojen,

a po gboko osobiste przekonania dotyczce aborcji,zwizkw i rodziny, te wszystkie dzielce nas kwestiewyranie odzwierciedlaj nasz sposb mylenia o sobiei naszym wiecie. Zacito podziaw midzy ludmiwyranie wskazuje rwnie, e potrzebujemy nowych

sposobw mylenia o swoich najwaniejszych relacjach.

Nowe odkrycia zwizane z ludzkim pochodzeniem,przeszoci i najgbiej zakorzenionymi wyobraeniami

na temat naszego istnienia skaniaj do ponownegoprzemylenia tradycyjnych przekona, ktre deniujnasz wiat i nasze ycie przekona, ktre wyrastajz faszywych zaoe niepenej i przestarzaej nauki.Kiedy to zrobimy, rozwizania yciowych problemw

stan si oczywiste, a nasze wybory zupenie jasne.

Niniejsza ksika powicona jest odkrywaniunajgbszych prawd o ludzkim yciu. Dziel si w niej

odkryciami naukowymi, ktre dopiero pojawi siw podrcznikach i szkoach, tym niemniej

kryj w sobie klucze do pojmowania wiata,drugiego czowieka i samego siebie.


9/34


10/34

9

wprowadzeNie

W samym centrum naszego istnienia czai si jedno pytanie.Jest to niewypowiedziane pytanie kryjce si za kadym

wyborem, jakiego kiedykolwiek dokonamy. yje w ka-dym wyzwaniu, z jakim kiedykolwiek bdziemy si mie-rzy, i stanowi podwaliny kadej decyzji, przed podjciemktrej kiedykolwiek staniemy. Gdyby Bg mia kosmicznylicznik pyta, ledzcy to, co nas, ludzi, zastanawia naj-bardziej, to bez wtpienia wskanik w takim urzdzeniu

wykraczaby poza skal i wraca do zera przy rejestracjitego wanie pytania tak czsto, e nawetBg stracibyrachub, nie mogc okreli, ile razy zostao ono zadane!

Pytanie lece u podstaw wszystkich pyta to, ktreniezliczone osoby zadaway ju niezliczon ilo razy naprzestrzeni jakich dwustu tysicy lat naszego istnienia naZiemi brzmi po prostu:Kim jestemy?

Cho samo pytanie wydaje si proste i zwize, ze spo-sobem, w jaki na nie odpowiadamy, zwizane s impli-kacje, ktrych nie moemy unikn. Wdziera si w samosedno kadej chwili naszego ycia i tworzy soczewk, kt-ra okrela sposb, w jaki postrzegamy siebie w wiecie,

a take wybory, jakich dokonujemy. Znaczenie nadawane


11/34

10

Gboka prawda

tym dwm wyrazom przenika struktur naszego spoe-czestwa. Pojawia si we wszystkim, co robimy, poczw-szy od tego, jak wybieramy pokarm, ktry odywia naszeciao, a skoczywszy na tym, jak dbamy o siebie, o swojedzieci i starzejcych si rodzicw.

Odpowied na pytanie, kim jestemy, ley u podoanajgbszych zasad samej cywilizacji: wpywa na sposb,

w jaki dzielimy si zasobami ywnoci, wody czy me-dycyny i jak zaspokajamy inne potrzeby yciowe; kiedyi dlaczego idziemy na wojn; i na czym opieramy gospo-dark. Przekonania dotyczce naszej przeszoci, pocho-dzenia, przeznaczenia, a nawet losu uzasadniaj sposbmylenia odnonie dokonywanych przez nas wyborw,kiedy ocali ludzkie ycie, a kiedy je zakoczy.

Chyba najwiksz ironi ludzkiego istnienia u progudwudziestego pierwszego wieku, poprzedzonego histori,ktrej zapisy sigaj ponad pi tysicy lat wstecz, jest fakt,e wci jeszcze nie zdoalimy odpowiedzie na to najbar-dziej podstawowe pytanie dotyczce nas samych. I chocia

w kadych czasach odkrycie prawdy o naszym istnieniuwarte byoby powiconego na ten cel czasu, energii i rod-kw, to jednak poniewa aktualnie stoimy w obliczu naj-

wikszych w dziejach naszego gatunku kryzysw dotykaj-cych kwestii ycia i przetrwania jest to sprawa szczeglnieistotna wanie wnaszych czasach, tu i teraz.

wyraNe i aktualNe zagroeNie

Jeden z powodw, dla ktrych warto dowiedzie si,kim jestemy, wybija si ponad inne. By moe nie jest

przypadkiem, e dzisiaj, po trzech stuleciach korzystania


12/34

11

wprowadzeNie

z naukowych metod, prbujc odpowiedzie na najbar-dziej podstawowe pytanie dotyczce nas samych, miesz-kacy Ziemi maj powany problem. Nie chodzi tu o jakipomniejszy kopot, lecz o taki, ktry jest treci powiecidramatycznych i kinowych hitw science-ction.

Gwoli wyjanienia: to nie Ziemia ma kopot. To my,ludzie, ktrzyyj tu, na Ziemi. Z du doz pewnocimog stwierdzi, e nasza planeta wci bdzie istniaaza pidziesit i za piset lat. Bez wzgldu na to, jakich

wyborw bdziemy w tym czasie dokonywa niezale-nie od tego, ile wojen bdziemy prowadzi i ile rewolucjipolitycznych si rozpocznie ani jak bardzo zanieczyci-my powietrze i oceany wiat, ktry nasi przodkowienazwali ogrodem, wci bdzie istnia, co roku obiega-

jc Soce w cigu 365,256 dni, tak samo jak przez 4,55miliardw lat.

Pytanie nie dotyczy Ziemi, lecz tego, czy my na niej b-dziemy. Czymy wci tu bdziemy, cieszc si zachoda-mi soca i zmysowymi tajemnicami natury? Czy razemz rodzinami i bliskimi bdziemy podziwia pikno prroku? Jak wyjani w nastpnym rozdziale, o ile szybkoczego nie zmienimy, specjalici obstawiaj, e nie.

Dlaczego? Bo kiedy chodzi o zapewnienie swoim dzie-ciom i sobie wszystkiego, co potrzebne do ycia na Ziemi,niebezpiecznie zbliamy si do dokonywania wyborw,ktre skaniaj nas do przekroczenia punktu, z ktregonie ma odwrotu. Tak brzmi wniosek z pewnego nieza-lenego badania nad zmianami klimatycznymi, prowa-dzonego pod patronatem byego brytyjskiego ministratransportu Stephena Byersa oraz amerykaskiej sena-tor Olympii Snowe (reprezentantka stanu Maine), ktry

opublikowano w 2005 roku. Gosi on, e jeli chodzi


13/34

12

Gboka prawda

o samo rodowisko, czowiek mgby osign ten punktprzeomowy zaledwie w dziesi lat i utraci t delikatnsie ycia, ktra nas podtrzymuje1. Jednak kryzys zwi-zany ze rodowiskiem naturalnym to tylko jeden z wielu,

w obliczu ktrych dzisiaj stoimy, a kady z nich prowadzinas ku temu samemu, potencjalnie miertelnemu wyni-kowi, jaki czeka ras ludzk.

Najlepsze umysy naszych czasw przyznaj, e zmie-rzamy wprost ku katastrofalnym rezultatom poczyna-

jc od nowego zagroenia globaln wojn, naduywaniazasobw naturalnych i rosncych niedoborw ywnocii wody pitnej a do bezprecedensowego stopnia eksplo-atacji wiatowych oceanw, lasw, rzek i jezior. Problem

w tym, e specjalici nie mog doj do porozumienia, conaley w zwizku z tym zrobi.

dziaa... ale jak?

Czasem dobrze jest gruntownie zbada problem, zanimzaczniemy dziaa. Im wicej wiemy o trudnej sytuacji,tym bardziej moemy by pewni, e znalelimy najlep-sze dla niej rozwizania. Czasami jednak przeduajcesi badania nie s wskazane. Zdarza si, e najlepsze, comona zrobi, to podj szybkie dziaanie, aby przetrwabezporedni kryzys, a dopiero pniej szczegowo ba-da problem z bezpiecznej perspektywy uzyskanej dzi-ki zdecydowanemu dziaaniu.

By moe najlepsz ilustracj tego, co chc tutaj prze-kaza, bdzie kcyjny scenariusz:

Powiedzmy, e pewnego piknego, jasnego i sonecz-

nego dnia razem z koleg idziecie z twojego domu po


14/34

13

wprowadzeNie

jednej stronie drogi do domu kolegi po drugiej stronie.Jestecie pogreni w rozmowie, gdy nagle podnoszcwzrok, zauwaacie ogromny osiemnastokoowiec z na-czep, jadcy prosto na was.

Natychmiast w twoim ciele wcza si reakcja walczlub uciekaj, pozwalajca ci dziaa. Pytanie brzmi: jak?Musisz szybko zdecydowa, co robi. Obaj musicie copostanowi, i to szybko.

Stoicie wic na rodku drogi, majc przed sob i zasob po trzy pasy ruchu. Stoicie przed dylematem, czymacie do czasu, eby i naprzd, do celu na drugstron czy te lepiej cofn si do miejsca, z ktrego

wyszlicie. eby odpowiedzie na to pytanie z absolutnpewnoci, potrzebna byaby ci informacja, ktrej w a-den sposb nie moesz w tej chwili uzyska. Nie wieszna przykad, czy ta ciarwka jest pusta, czy zaadowa-na. Raczej nie jeste w stanie dokadnie okreli, z jakszybkoci si porusza ani czy kierowca w ogle was

widzi. Moesz nie by w stanie rozpozna, czy to cia-rwka z silnikiem benzynowym, czy diesla, ani okreli

jej marki.I wanie o to chodzi. Nie musisz zna tych wszyst-

kich szczegw, zanim zaczniesz dziaa. W chwiliprzechodzenia przez ulic masz ju wszystkie niezbdneinformacje, dziki ktrym wiesz, e znajdujesz si w nie-

waciwym miejscu. Wiesz ju, e twoje ycie jest w nie-bezpieczestwie. Nie potrzebujesz adnych szczegw,eby dostrzec to, co oczywiste: prosto na was pdzi wiel-ka ciarwka... i jeli szybko nie zareagujecie, ju zakilka sekund nic nie bdzie miao znaczenia!

Ten scenariusz moe wydawa si niezbyt mdrym

przykadem, tym niemniej dokadnie wskazuje, w ja-


15/34

14

Gboka prawda

kim miejscu na scenie wiata znajdujemy si obecnie.cieki, ktrymi kroczymy jako jednostki, rodziny i na-rody, przypominaj takie przechodzenie przez ulic. Tpdzc na nas wielk ciarwk jest istna burza

wielorakich kryzysw, w postaci zmian klimatycznych,terroryzmu, wojen, chorb, nikncych zasobw ywnocii wody oraz mnstwa ekologicznie nieodpowiedzialnychzachowa charakteryzujcych nasze codzienne ycie naZiemi. Kady kryzys zawiera w sobie potencja zdolnyzniszczy cywilizacj i ycie ludzkie.

Moemy si nie zgadza co do tego, dlaczego te zda-rzenia maj miejsce, ale nie zmienia to faktu, e wanieteraz zachodz. I jak ci dwaj koledzy na rodku drogi,decydujcy, czy i naprzd, czy cofn si do bezpiecz-nego miejsca, z ktrego wyszli, moglibymy bada kadykryzys przez kolejne sto lat... jednak faktem jest, e sludzie, spoecznoci i style ycia, ktrym zabraknie cza-su, eby uwzgldni wszystkie dane, opublikowa rapor-ty i przedyskutowa rezultaty.

Wynika to std, e podczas gdy my szacujemy danyproblem, trzsienia ziemi, superburze, powodzie i woj-ny niszcz czyje domy; ziemia, ktra kogo ywia, prze-staje rodzi plony; wysychaj studnie; podnosi si po-ziom wody w oceanach; znikaj linie brzegowe a ludzietrac wszystko, cznie z yciem. Chocia te scenariuszemog wydawa si skrajne, wydarzenia, ktre tu opisuj,

ju teraz dziej si w miejscach takich jak Haiti, Japo-nia, Wybrzee Zatoki Meksykaskiej czy dotknita suszAfryka i jest coraz gorzej.

Tak samo jak rozsdek zdecydowanie nakazuje zejz drogi jadcej na ciebie wielkiej ciarwce, zanim do-

kadniej zbadasz sytuacj, rozsdek kae rwnie zej


16/34

15

wprowadzeNie

z drogi rnorakim katastrofom pojawiajcym si na ho-ryzoncie, zanim spowoduj jeszcze wiksze straty.

I tak jak kierunek, w ktrym postanowisz ruszy naulicy, decyduje o tym, czy dotrzecie do domu kolegi podrugiej stronie, tak te wybrany przez nas sposb dzia-ania w obliczu najwikszych zagroe dla ludzkiego ist-nienia zdecyduje o tym, czy zwyciymy, czy przegramy,czy przeyjemy, czy zginiemy. Wszelkie wybory dotyczceprzetrwania wynikaj z tego, w jaki sposb postrzegamyswoj rol w wiecie i do jakiego rodzaju dziaania ska-nia nas nasz sposb mylenia.

Przesaniem tej ksiki jest to, e musimy dziaa m-drze i szybko, aby nie dopuci do kolizji, czekajcej nas nadrodze ycia, przez ktr postanowilimy przej. ChybaAlbert Einstein wyrazi to najlepiej: Niezbdny jest nowysposb mylenia, jeeli ludzko ma przetrwa i wej nawysze poziomy2. Rozwinicie nowego poziomu myleniajest wanie tym, czego tak bardzo potrzeba nam w obec-nych czasach. Wiemy, e problem istnieje. eby go zba-da, zaangaowalimy ju najlepsze umysy naszych cza-sw i to, co najlepsze w nauce, w zgodzie z najlepszymi zeznanych nam teorii. Gdybymy byli na waciwej drodze,to czy nie wydaje si suszne, e znalelibymy ju wicejodpowiedzi i rozwiza? Skoro tak nie jest, moemy wy-wnioskowa, e musimy zmieni sposb mylenia.

dylemat

Eksplozja rnych nowych odkry naukowych, jakamiaa miejsce w ostatnich latach, nie pozostawia nam

zbyt wielu wtpliwoci co do tego, e wiele gboko za-


17/34

16

Gboka prawda

korzenionych pogldw na temat ycia, wiata i ludz-kiego ciaa musi ulec zmianie. Powd jest prosty: te

pogldy s bdne. Nowe dowody wskazuj na koniecz-no nowego podejcia do odwiecznych pyta dotycz-cych naszego ycia, cznie z tym, skd pochodzimy, od

jak dawna tutaj jestemy, w jaki sposb moemy naj-skuteczniej przetrwa kryzysy, przed ktrymi stoi wiat,i co moemy obecnie zrobi, eby byo lepiej. Chociate nowe odkrycia daj nam nadziej pomimo przeo-mw, wci mamy pewien problem: czas potrzebny do

wczenia tych odkry w akceptowany sposb myleniamoe by duszy ni ten, ktrym dysponujemy, eby tekryzysy rozwiza. Stan wiedzy biologicznej doskonaleto ilustruje.

Niedawno powstaa nauka o nazwie epigenetyka opie-ra si na faktach naukowych. Dowodzi, e kod gene-tyczny, ktry nazywamy matryc ycia, nasze DNA,zmienia si wraz ze rodowiskiem. Ta jej cz, na tematktrej tradycyjni naukowcy niechtnie si wypowiadaj,gosi, e zmiany w naszym DNA powstaj pod wpywemtoksyn w powietrzu i wodzie, nie elektromagnetycznegoszumu zalewajcego osoby yjce w pobliu linii wy-sokiego napicia, stacji transformatorowych i masztwtelefonii komrkowej w najwikszych miastach wiata.rodowisko to obejmuje rwnie nasze osobiste, subiek-tywne dowiadczanie przekona, emocji i myli.

Zatem chocia dowody naukowe wskazuj, e moe-my zmienia DNA, wpywajc na rda chorb zagraa-

jcych yciu, ktre trawi naszych przyjaci i bliskich,to jednak podrczniki, do ktrych odwouj si zachodnilekarze, wci ucz, e takie zmiany s niemoliwe, po-

niewa jestemy oarami dziedzicznoci i innych czyn-


18/34

17

wprowadzeNie

nikw znajdujcych si poza nasz kontrol. Na szcz-cie zaczyna si to zmienia.

Dziki pracy wizjonerskich naukowcw, takich jakbiolog komrkowy Bruce Lipton, autor The Biology of

Belief[Biologia przekona] (Hay House 2008), zaskaku-jce rezultaty najnowszych bada powoli przenikaj dopodrcznikw, na ktrych opieramy swoje rozumieniemedycyny. Jednak kana przenoszcy te nowe odkryciana temat ludzkich komrek a take te, ktre uaktu-alniaj wiedz o pochodzeniu naszego gatunku, cywili-zacji i szczegw zwizanych z przeszoci stanowisystem znany ze swej powolnoci. Oglna regua doty-czca odstpu czasu dzielcego odkrycie naukowe od

jego zrecenzowania, opublikowania i zaakceptowania zanim pojawi si w podrcznikach wymaga, by upy-no osiem do dziesiciu lat, a czasami jeszcze wicej.I w tym wanie tkwi oczywisty problem.

Najlepsze umysy naszych czasw jasno i wyraniestwierdzaj, e stoimy w obliczu wielorakich kryzysw,zagraajcych nam w stopniu dotychczas niespotyka-nym i e kadym z tych kryzysw musimy zaj si na-tychmiast. Po prostu nie mamy omiu do dziesiciu latna odkrycie, jak dostosowa si do tej sytuacji i zaegnapojawiajce si zagroenia w postaci terroryzmu, wojnyi wycigu zbroje nuklearnych na Bliskim Wschodzie.

Tymi kwestiami trzeba zaj si teraz.Stare sposoby mylenia do ktrych zaliczay si prze-

konania, e przetrwa najsilniejszy i e konieczna jestrywalizacja oraz oddzielenie czowieka od natury do-prowadziy nas na skraj katastrofy. yjemy w czasach,

w ktrych musimy skonfrontowa si z potencjaln stra-

t wszystkiego, co wysoko sobie cenimy, a co nazywamy


19/34

18

Gboka prawda

cywilizacj. Wanie dlatego, e potrzebujemy nowychsposobw mylenia, to staroytne pytanie, kim jestemy,nabiera wikszego znaczenia ni kiedykolwiek przedtem.

Jednoczenie nowy tryb postrzegania wiata, poparty co-raz liczniejszymi dowodami naukowymi, uzupenia bra-kujce elementy naszej wiedzy i zmienia sposb, w jakio sobie mylimy.

W wietle nowych dowodw odnonie cywilizacjiz epoki okoolodowcowej, faszywych zaoe na tematewolucji czowieka, rde i roli wojny w naszej przeszo-ci oraz nadmiernego nacisku na rywalizacj we wsp-czesnym yciu musimy przemyle najbardziej podsta-

wowe przekonania, stanowice istot podejmowanychprzez nas decyzji i naszego stylu ycia. Wanie tego b-dzie dotyczy Gboka prawda.

dlaczego ta kSika?

Cho z pewnoci jest wiele ksiek okrelajcych nie-zwyke warunki, ktre nam dzisiaj zagraaj, brakuje

w nich odniesienia do jednego elementu stanowicegosedno sposobu, w jaki sobie z nimi radzimy. Skd mieli-bymy wiedzie, co wybra jakie przyj strategie i ja-kie ustanowi prawo albo jak zbudowa zrwnowaongospodark, dzieli si technologiami ratujcymi yciei naprawia wyrwy powstajce w strukturze naszychrelacji i spoeczestwa... dopki nie odpowiemy na to

jedno pytanie, ktre ley w samym sercu naszego istnie-nia:Kim jestemy?Jako jednostki, rodziny, narody i caaludzka cywilizacja musimy najpierw dowiedzie si, kim

jestemy, zanim bdziemy mogli dokonywa waciwych


20/34

19

wprowadzeNie

wyborw. Jest to istotne zwaszcza teraz, w czasach, kie-dy liczy si kady wybr.

Skd mamy wiedzie, jakie podejmowa decyzje,

jeli nie odpowiemy na jedno pytanie,

ktre ley w samym sercu absolutnie kadego wyboru:

Kim dokadnie jestemy?

Nie znajc odpowiedzi na to fundamentalne pytanie, po-dejmowanie decyzji zmieniajcych ycie jest jak prba

wejcia do domu, gdy nie wiemy, gdzie s drzwi. Chomona wama si przez okno albo zburzy cian, to

w ten sposb zniszczylibymy sam dom. By moe jestto idealna metafora opisujca rozterk, w ktrej si znaj-dujemy. W przypadku naszej ludzkiej rodziny, ktrapowikszya si ponad czterokrotnie w czasie niewieleduszym ni sto lat od 1,6 miliarda w 1900 roku dookoo 7 miliardw w 2011 roku moemy albo uyklucza w postaci zrozumienia, kim jestemy, eby wejprzez drzwi skutecznych rozwiza... albo te zniszczynasz dom (Ziemi i nas samych), reagujc na te kryzysy

w sposb automatyczny, kierujc si faszywymi zaoe-niami wynikajcymi z niepenej wiedzy naukowej.

Kiedy ogarniemy prawdy o naszej historii na Ziemi,o cyklach zmian na naszej planecie i o roli, jak odgry-

waj one w naszym yciu, to zrozumiemy, z czym na-prawd mamy do czynienia, jakimi opcjami dysponuje-my i jakich wyborw moemy dokona.

Niniejsza ksika wskazuje sze obszarw odkry

(i fakty ujawnione w ich wyniku), ktre radykalnie zmie-


21/34

20

Gboka prawda

ni sposb, w jaki nauczono nas w przeszoci myleo wiecie i o sobie samych. Zajmujc si potnymi kry-zysami naszych czasw, najwaniejszymi prawdami, ja-kie musimy uwzgldni, s:

Gboka prawda 1: Zdolno zaegnania kryzysw za-graajcych naszemu yciu i wiatu zaley od gotowocido zaakceptowania tego, co nauka odsania przed namina temat pochodzenia i historii czowieka.

Stojc w obliczu wczeniej nieznanych zagroe, kt-re musz zosta zaegnane w cigu najbliszych omiudo dziesiciu lat, skd moemy wiedzie, jakich doko-nywa wyborw, jakie ustanawia prawa i jakie obierastrategie, jeli nie wiemy, kim jestemy? Faszywe zao-enia dotyczce gboko zakorzenionych przekona od-nonie ewolucji i pochodzenia czowieka nie maj zbyt

wiele sensu w obliczu ostatnich odkry w rnych dzie-dzinach nauki.

Gboka prawda 2: Opr dominujcych systemwedukacyjnych przed przyjciem nowych odkry i przedzgbianiem nowych teorii pogra nas w przestarzaychprzekonaniach, ktre nie rozwizuj najwikszych kry-zysw w historii ludzkoci.

Swoje wybory zwizane z yciem, rzdem i cywiliza-cj opieramy na sposobie postrzegania siebie, naszychrelacji z innymi ludmi i z planet Ziemia. Przez ostatnietrzysta lat przekonania te wynikay z faszywych zaoeprzestarzaej nauki. Zdrowe reguy metody naukowejzawieraj w sobie nieodczn cech autokorekty fa-szywych zaoe, ktra jest skuteczna, gdy stosujemy t

metod zgodnie z jej przeznaczeniem.


22/34

21

wprowadzeNie

Gboka prawda 3: Kluczem pozwalajcym zaj si kry-zysami zagraajcymi naszemu przetrwaniu jest budowa-nie partnerstwa w oparciu o wzajemn pomoc i wspprac,eby przystosowa si do zmian, a nie wskazywanie palcamii przypisywanie winy, utrudniajc tylko tak wane sojusze.

Rnorodne kryzysy (niektre wywoane przez ludzi,a niektre powstae w naturalny sposb) osigny prze-omowy punkt w skali zagroenia przetrwania naszegogatunku. Era uprzemysowienia zdecydowanie przyczy-nia si do zwikszenia poziomu gazw cieplarnianych

w atmosferze; koniecznie musimy znale czyste, ekolo-giczne i alternatywne sposoby wytwarzania elektryczno-ci i paliwa dla siedmiu miliardw ludzi, ktrzy obecniezamieszkuj nasz planet jednake:

Fakt:Zmian klimatycznych nie wywoa czowiek. Dowodynaukowe w postaci historii klimatu na Ziemi na prze-strzeni 420 tysicy lat ukazuj wzr skadajcy siz ciepych i zimnych cykli zachodzcych w mniej wi-cej regularnych odstpach czasu, liczcych sobie po stotysicy lat, bez ladw dziaalnoci czowieka.

Fakt:

W trakcie ciepych i zimnych cykli w przeszoci wzrostpoziomu gazw cieplarnianych jest, oglnie rzecz bio-rc, opniony w stosunku do wzrostu temperaturyo rednio czterysta do omiuset lat.

Fakt:Potrzebny bdzie dotd niespotykany poziom synergii

i pracy zespoowej, eby stworzy zrwnowaone style


23/34

22

Gboka prawda

ycia, ktre pomog nam przystosowa si do natu-ralnych cykli zmian i zaj si kryzysami wywoanymiprzez czowieka.

Gboka prawda 4: Nowe odkrycia zwizane z zaawan-sowanymi cywilizacjami istniejcymi pod koniec ostatniejepoki lodowcowej podpowiadaj nam, w jaki sposb roz-

wizywa wnaszych czasach kryzysy, z ktrymi mierzylisi rwnie nasi przodkowie.

Chocia odkrycia naukowe dotyczce cywilizacji z epokiokoolodowcowej burz tradycyjne pogldy historykw naziemsk podr rodzaju ludzkiego na przestrzeni wiekw,to jednak potwierdzaj one najstarsze zapisy o naszej prze-szoci i rdzenny ogld cyklicznego wiata, zgodnie z kt-rym powstaj i upadaj cywilizacje, nastpuj katastrofynaturalne i powtarzaj si konsekwencje zych wyborw.

Gboka prawda 5: Coraz wicej danych z wielu dzie-dzin nauki, gromadzonych przy uyciu nowych techno-logii, potwierdza ponad wszelk wtpliwo, e ludzkozostaa ustanowiona od razu w penym ksztacie, a nie

jako forma ycia wyaniajca si w wyniku przypadkowe-go procesu ewolucji na przestrzeni dugiego czasu.

Chocia by moe nauka nigdy nie zdoa precyzyjnieokreli, co lub kto jest odpowiedzialny za model le-cy u podstaw naszego istnienia, to jednak odkrycia ka

wtpi w konwencjonalny sens teorii ewolucji i wskazuj,e praktycznie nie jest moliwe, aby gatunek ludzki po-

wsta wskutek przypadkowych procesw biologicznych.

Gboka prawda 6: W ponad czterystu zrecenzowa-

nych pracach naukowych stwierdzono, e gwatow-


24/34

23

wprowadzeNie

na rywalizacja i wojna w bezporedni sposb przecznaszym najgbszym instynktom kierujcym nas ku

wsppracy i opiece. Innymi sowy, samo jdro naszejnajgbszej natury po prostu nie jest zaprogramowa-ne na wojn!

Dlaczego wic wojna odgrywaa tak dominujc rolw ksztatowaniu naszej historii, ycia i wiata? Wska-zwki znale mona w zapisach mwicych o wcze-snych dowiadczeniach ludzkoci na Ziemi oraz w staro-ytnych pismach zawierajcych zalecenia, aby zakoczywojn wiekw i y, wspinajc si na szczyty naszegoprzeznaczenia, zamiast bezwolnie ulega fatum.

Ju sam rozmiar i liczba kryzysw, jakie skumulowaysi w pierwszych latach dwudziestego pierwszego wie-ku, stanowi powane niebezpieczestwo wyranei aktualne zagroenie naszego przetrwania i s wyni-kiem cyklicznych trendw, ktre doprowadziy do zaa-mania si dawnych cywilizacji. Wiedza na temat tego,kim jestemy, jakie zajmujemy miejsce w cyklach cywili-zacji i natury, i znajomo bdw przeszych cywilizacji,na ktrych moemy si uczy, to klucz do przetrwaniakryzysw, przed ktrymi dzisiaj stoimy.

Najwiksze zdobycze wspczesnej nauki w po-czeniu z mdroci przeszoci potwierdzaj, e wcidysponujemy sposobami i rodkami pozwalajcymi naprzeksztacenie kryzysu w emergencj. Moemy stwo-rzy nowy wiat w oparciu o przekadalne na dziaaniei zrwnowaone zasady wypywajce ze zrozumienia na-szych najgbszych prawd.


25/34

151

rozdzia czwarty

uKryta historia naszejzapomnianej przeszoci:

miejsca, Ktrenie powinny istnie

Ci, ktrzy nie pamitaj przeszoci,skazani s na jej powtarzanie.

GEORGE SANTAYANA (18631952),FILOZOF

Kiedy chodziem do szkoy w latach szedziesitychi siedemdziesitych, uczyem si, e cywilizacja zaczasi okoo 5500 lat temu. Tradycyjne podejcie gosio,e mniej wicej wtedy dwie najwczeniejsze cywiliza-cje sumeryjska i egipska rozwiny si na terenach,gdzie spotykaj si Afryka i Azja. Reszta, jak w powie-dzeniu, jest histori. Z wyjtkiem kilku nowatorskich

podrcznikw i pionierskich nauczycieli dzisiejsze


26/34

152

Gboka prawda

szkoy wci ucz tej samej historii. Za spraw tego tra-dycyjnego postrzegania naszej przeszoci wydaje si,

jakby ludy prymitywne skupiy si okoo 3100 r. p.n.e.wok terenw bogatych w ywno i wod i zaczy bu-dowa dla swoich rodzin proste domy na przestrzenistuleci te proste konstrukcje staway si coraz bardziejzoone, a osigny poziom dzisiejszych drapaczychmur ze stali i szka. To wspaniaa historia i jest zu-penie sensowna. Jest tylko jeden powany problem:nie pasuje do istniejcych danych. I z tego powodu niema podstaw naukowych.

Coraz wicej naukowych danych pochodzcych z naj-rniejszych miejsc na caym wiecie wskazuje ponad

wszelk wtpliwo, e te pierwsze cywilizacje zna-ne z tradycyjnej historii w rzeczywistoci wcale nie spierwsze. Staroytny Sumer i Egipt poday ladami

jeszcze starszych, a pod pewnymi wzgldami take bar-dziej zaawansowanych cywilizacji, ktre pojawiay sii znikay znacznie wczeniej ni pi tysicy lat temu.I chocia wci jeszcze nie wiemy zbyt wiele o tych sta-roytnych cywilizacjach, ktre s dwa razy starsze, nipowinny by w myl zaoe tradycyjnej historii, jed-no jest absolutnie pewne: historia nauczana w szkoachstanowi tylko czstk znacznie szerszego obrazu.

Istnienie starszych cywilizacji otwiera przed namidrog do wanych pyta, na ktre na razie nie znamy

jeszcze odpowiedzi. Kto je zbudowa? Skd pochodz?I chyba pytanie dzisiaj dla nas najwaniejsze: Co siz nimi stao? Jak to moliwe, e olbrzymie orodki miej-skie mogy istnie w czasach bliskich ostatniej epocelodowcowej ogromne miasta i kompleksy witynne

zbudowane przy uyciu zaawansowanych technologii,


27/34

153

ukryta hiStoria NaSzej zapomNiaNej przeSzoci...

ktrych dzisiaj nie mona powieli a pniej zniknz powierzchni ziemi?

Odpowiedzi na te pytanie mog zawiera wskazwki,ktre pomogyby nam przetrwa kryzysy, przed ktrymistoi dzisiejszy wiat. Wanie z tego powodu wczyemtemat zwizany z histori staroytn do naszych naj-gbszych prawd.

ocali przeSzo

Na krtk chwil zamknem oczy i wsuchaem siw dwik wiatru poruszajcego wiszcymi nade mngaziami. Z ulg powitaem powiew, ktry tego rankaprzedar si do mnie przez gsty las, przez warstw potui kurzu oblepiajcego mi twarz i ramiona. Nawet mimotego, e powietrze byo gorce, przynajmniej jego ruchprzynis wytchnienie od dusznego upau i wilgoci p-noletniego popoudnia w pnocnym Missouri.

Pamitam, jak pomylaem wtedy, e takie chwile, ja-kiej wanie dowiadczaem, maj w sobie co ponad-czasowego. Z pewnoci ci staroytni, ktrych obozowi-sko badalimy tego dnia, czuli to samo, przygotowujcposiki nad paleniskiem, ktre odkopywaem setki latpniej. Strumienie potu spyny mi po twarzy i wsiky

w ziemi, kiedy otworzyem oczy i pochyliem si nadpytkim wgbieniem, z ktrego usunem kolejn war-stw ziemi.

Zaledwie kilka tygodni wczeniej, razem z grupz collegeu, miaem zajcia z antropologii na tych sa-mych wykopaliskach archeologicznych, gdzie wanie

odkrywano staroytn osad. Poproszono nas o pomoc


28/34

154

Gboka prawda

przy ratowaniu tego tak zaskakujcego odkrycia. Byoono zaskakujce, poniewa metoda datowania wglem14C, ktr posuono si do okrelenia wieku pierw-szych odkrytych artefaktw, wskazywaa, e bya to sie-dziba autochtonicznego ludu, co do ktrego sdzono, iosiad na tych terenach dopiero pniej. Myliwski obzpod moimi stopami sta si pierwszym dowodem, e tagrupa ludzi, staroytny lud Hopewell (100-500 r. n.e.),przeniosa si na urwiska nad rzek Missouri znacznie

wczeniej ni sdzono.Ratunkowy charakter tego wykopaliska wynika

z faktu, e znajdowao si ono wprost na drodze plano-wanej w tym miejscu autostrady. Jak nam powiedziano,z rnych przyczyn, poczynajc od zimnej pogody, ktra

wkrtce miaa utrudni budow, a po plany, priorytetyi harmonogramy zwizane z tym projektem, nie monabyo opni jego realizacji. W cigu zaledwie kilku ty-godni lemiesze cikiego sprztu przebiyby si przezkurhan, na ktrym klczaem, i dowody znajdujce si

w tym miejscu zostayby pogrzebane pod tonami asfal-tu i betonu czyli zniszczone na zawsze.

Przed rozpoczciem budowy nikt nie wiedzia o ist-nieniu tego staroytnego obozowiska. Jak to si cz-sto zdarza w przypadku odkry archeologicznych, to

nie lata bada naukowych zwrciy uwag wadz na tomiejsce, lecz bystry wzrok operatora cikiego sprztuoczyszczajcego teren. Na krtk chwil, kiedy kierow-ca buldoera unis ciki stalowy lemiesz znad ziemi,

jego wzrok przycign jaki bysk. By moe stao sitak dlatego, e spojrza we waciwe miejsce we waci-

wej chwili. A moe dlatego, e chciao mu si spraw-

dzi, co zobaczy. Tak czy owak, tego dnia budowlaniec


29/34

155


ten przerwa na moment prac, eby pj za promie-niem soca, ktry odbi si od gadkiej, lnicej po-

wierzchni fragmentu ceramiki od wiekw zakopanegow ziemi.

Wanie to odkrycie stao si powodem, dla ktregomoj grup poproszono o pomoc. Zamiast zajmowasi uporzdkowan dokumentacj i robotami ziemny-mi, jak to si zazwyczaj robi przy tego rodzaju wyko-paliskach, zaczlimy ciga si z czasem. W cigu kil-ku dni wszelkie lady po dawnych mieszkacach tegomiejsca miay znikn.

Tego dnia byem sam na stanowisku archeologicz-nym. Roboty budowlane trway, ale skoczyy si zaj-cia szkolne, a z uwagi na czas i nanse ocjalne wyko-paliska uznano za zakoczone. Tym niemniej chciaemuratowa jak najwicej ladw pozostaych po ludziach,ktrzy kiedy zamieszkiwali to miejsce. Znajdujc frag-menty koci, ceramiki, wirkw krzemiennych i grotwstrza, zastanawiaem si, jak takie pojedyncze znalezi-sko zmieni nasz sposb postrzegania historii staroyt-nego centrum Ameryki.

Potem zaczem dostrzega szerszy kontekst i za-daem sobie waniejsze pytanie: Skoro wiedza na te-mat historii lokalnej wci si zmienia, to czy to samo

nie moe dzia si na poziomie globalnym? Co jeszczeprzydarzyo si ludziom i kulturom z odlegej prze-szoci, o czym zapomnielimy? Czy zaawansowanecywilizacje istniay na dugo przed czasami, na ktre

wskazuje akceptowana wiedza historyczna? A jeli tak,to pod wpywem czego ulegy tak drastycznej zmianie?Dopiero dziesitki lat pniej znalazem odpowiedzi na

swoje pytania.


30/34

156

Gboka prawda

W przecigu zaledwie kilku dni usuwania wilgotnej,czarnej ziemi staroytnego lasu zwglone kawaki kocii ceramiki zmieniy ca wiedz o tym, co wydarzyo sidawno temu pod zwietrzaymi urwiskami pnocnegoMissouri. Zmieniy to, czego bdzie si naucza w szko-ach rednich i collegeach na terenie caego kraju.Zmieniy chronologi i mapy wskazujce ludzkie osadyi trasy migracji w przeszoci. Zmieniy kierunek karieryarcheologw i historykw, ktrzy opierali swoj prac nateoriach i zaoeniach poczynionych na bazie niepenej

wiedzy. Wszystko to ulego zmianie. Musiao, z uwagina nowe dowody.

Istnienie zycznych przedmiotw i metoda nauko-wa czca je z okrelon dat w odlegej przeszociukazay naukowcom histori, ktrej nie mona byo zi-gnorowa. W taki sam sposb, jak trzeba skorygowalokalne dzieje kultur zamieszkujcych urwiska i dolinynad rzek Missouri, aby odzwierciedlay nowe dowodyznalezione podczas wykopalisk, naley rwnie sprosto-

wa globaln histori ludzkoci na caym wiecie, ebyuwzgldni nowe odkrycia naukowe.

hiStoria: ruchomy cel

Historia jest wynalazkiem historykw. Ten cytat,przypisywany Napoleonowi Bonaparte (1769-1821),samozwaczemu Cesarzowi Francji, jest doskonaymprzypomnieniem, dlaczego tak wane jest przygldaniesi biegowi historii, wprowadzajc korekty wymaganeprzez metod naukow, nawet wtedy, gdy nowe odkry-

cia nie pasuj do akceptowanej wersji dziejw. W ten


31/34

157


sposb nasz ogld przeszoci pozostaje uczciwy, a wie-dza historykw aktualna.

Do poowy dwudziestego wieku historia cywilizacjiwydawaa si by spraw do oczywist. Tradycyjnaopowie o cywilizacji sugeruje, e rozwina si onaza spraw cigego postpu w sferze rolnictwa, techno-logii i kultury (zob. ryc. 4.1). Opowie ta ma charakterlinearny, co dobrze wyglda na podrcznikowych wykre-sach: proste pocztki, ktre doprowadziy do zoonegowiata wspczesnego. Zgrabna historyjka. A co chybanajwaniejsze wiarygodna.

Rzym

Grecja

Dolina Indusu

Sumer

Egipt

Pnaepoka

lodowcowa

Czasy

obecne

Rycina 4.1. Cywilizacje na tradycyjnej osi czasu. Powyszy wykres stanowipoczenie danych pochodzcych z rnych rde i ukazuje zestawienie dat

wyznaczajcych pocztek i koniec gwnych cywilizacji. Warto zauway, ecywilizacj sumeryjsk tradycyjnie uznaje si za najstarsz, uwaajc, e poja-

wia si okoo 5500 lat temu

Za kadym razem, kiedy nowe odkrycie archeologicz-ne potwierdza jaki fragment naszej tradycyjnej histo-

rii, atwiej jest da zielone wiato akceptacji rwnie


32/34

158

Gboka prawda

jej pozostaej czci. Jednak problem polega na tym, ecoraz wicej dowodw nie potwierdza tej akceptowa-nej wersji dziejw. Za kadym razem, kiedy odkrywamychoby jeden dowd, ktry nie pasuje do chronologiihistorycznej, i dowd ten zostaje zwerykowany przeznajlepsze wspczesne metody naukowe, to jestemyzmuszeni tak zmieni chronologi, eby uwzgldniaanowe informacje. Odkrycie staroytnej Troi, dokona-ne w 1870 roku przez archeologa-amatora HeinrichaSchliemanna, stanowi pikny przykad tego, jak wygl-da takie sprostowanie.

Schliemann od dawna by zafascynowanyIliad klasycznym dzieem literackim Homera, opowiadaj-cym o legendarnej wojnie trojaskiej a take historio wykorzystaniu konia trojaskiego do celu, ktregonie zdoaa osign wczeniej adna armia: zdobyciastaroytnego miasta Troi. Zada sobie proste pytanie:

A jeli ta stara jak wiat legenda, ktr Grecy opowia-

dali swoim dzieciom, jest czym wicej ni zwyk baj-

k?A jeli to prawda? A jeliIliada jest opisem rzeczy-wistych wydarze, ktre rozegray si tak dawno temu,e pozostao po nich tylko wspomnienie w postaci tejopowieci?

Kierujc si intuicj, Schliemann wykorzystaIliadjako map literack i dziki zawartym w niej wskazw-kom dokona jednego z najwikszych odkry archeolo-gicznych dziewitnastego wieku. Schliemann odsoniosiem warstw ziemi, symbolizujcych osiem poprzed-nich cywilizacji pogrzebanych pod niewielkim wzg-rzem Hisarlik (wwczas bdcym czci ImperiumOsmaskiego, a obecnie nalecym do Turcji), ktre


33/34

159


pooone jest dokadnie w miejscu, w ktrym wedugIliady miaa si rozegra staroytna bitwa.

W dziewitej warstwie stanowiska archeologicznegoSchliemann znalaz bramy staroytnego miasta Troi.Wtedy to wiat uzna zyczn rzeczywisto tego, co

wikszo ludzi uwaaa za bajk, a o czasu histo-rii wiata ulega zmianie, eby uwzgldni odkrycieSchliemanna.

Podobnie odkrycie Machu Picchu zwanego zaginio-nym miastem Inkw dokonane w 1911 roku przezHirama Binghama, byo bezporednim wynikiem ba-dania staroytnych legend i mitw.

Ze wzgldu na oba odkrycia podrczniki i lekcje hi-storii trzeba byo zaktualizowa i zmieni, a cae ka-riery oparte na jednym sposobie mylenia i nauczaniamusiay zosta ukierunkowane tak, by odzwierciedlanowe odkrycia. Obecnie coraz liczniejsze dowody na-ukowe wskazuj, e dzisiaj znajdujemy si w bardzopodobnej sytuacji, tyle e na wiksz skal.


34/34

Gregg Braden to bestsellerowy autor New York Timesa, ktry jest

uwaany za wiatowego pioniera czenia nauki z duchowoci. Po-

nad 20 lat temu porzuci intratn posad w midzynarodowej korpo-

racji by mc powici si poszukiwaniom Boga. W swojej najnowszej

ksice Braden poczy najgortsze tematy, dzielce ludzi na caym

wiecie. Okazao si, e pozornie odrbne kwestie, takie jak: woj-

na, terroryzm, samobjstwo, ludobjstwo, kara mierci, ubstwo,kryzys gospodarczy i wojna nuklearna, s w rzeczywistoci ze sob

powizane. Wszystkie wyrastaj z faszywych zaoe przestarzaej

nauki, ktre przywiody ludzko na skraj katastrofy.

FASCYNUJCE INFORMACJE:

ewolucja sama w sobie nie wyjania naszego istnienia,

jestemy na Ziemi znacznie duej ni wskazuje konwencjonalnahistoria,

jestemy zaprogramowani na pokj, a nie na wojn,

znajdujemy si w punkcie przeomowym, decydujcym dla naszegoistnienia.

ROZWIZANIA SPORNYCH KWESTII S OCZYWISTE,

A WYBORY ZUPENIE JASNE!

Cena: 49,40 z

ISBN 978-83-7377-535-0

PATRONI:

Documents

Głęboka prawda