38
GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM V-VI EDIDERVNT A. DAVRIL O.S.B. ET T.M. THIBODEAU TVRNHOLTI TYPOGRAPHI BREPOLS EDITORES PONTIFICII MCMXCVIII

GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

GVILLELMI DVRANTIRATIONALE

DIVINORVM OFFICIORVMV-VI

EDIDERVNT

A. DAVRIL O.S.B.

ET

T.M. THIBODEAU

TVRNHOLTI

TYPOGRAPHI BREPOLS EDITORES PONTIFICII

M C M X C V I I I

Page 2: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE

LIBER QVINTVS. DE DIVINIS OFFICIIS TAMNOCTVRNIS QVAM DIVRNIS IN GENERE . . 9-119

CAPVT I. PROHEMIVM 9-16

1. Diuina officia colere debemus exemplo et typo Ierusalemcelestis ducti 9

2. Esdras populum israeliticum ad Dei laudes erudit. Ibiquehore canonice subiciuntur 9

3. Nocturnum tempus refert tempus tenebrarum, scilicetante aduentus Christi 10

4. Hore septem canonice representant septem hominis etates 105. Horis quatuor diei tantum cur laudemus Deum et non

omnibus 116. Hore septem canonice respondent singulis actibus passio-

nis Christi 127. Daniel induxit primus horas tres canonicas cantari: ter-

tiam, sextam et nonam 138. Maria uirgo iure laudanda est horis canonicis . . . . 139. Marie uirginis officium ab Vrbano papa institutum 13

II, 1. Officium quid 14II, 2. Officium primitiue Ecclesie primum cuilibet liberum et

uagum fuit ac solutum 14II, 3. Tandem postea a Ieronymo presbytero, procurante

Theodosio imperatore et mandante Damaso pape, or-dine, canone et legibus est distinctum et ornatum . . 14

II, 4. Officii ecclesiastici compilatores 15II, 5. Officium gregorianum per uniuersam Ecclesiam diuul-

gatum fuit et ambrosianum solum Mediolani celebrariconcessum; idque post multas multorum doctorum,episcoporum, conciliorum et imperatoris altercationes,ac tandem missas sortes 15

CAPVT II. DE HIIS QVI IN OFFICIO CVIVSLIBET HOREDICVNTVR 16-51

(I. De Pater noster) 166. Oratio dominica in principio et fine horarum canonicarum

dicenda est 16(II. De 'Deus in adiutorium' et de signo crucis) . . . 17

7. Horarum singularum initio, cur preponatur: 'Deus inadiutorium meum intende' 17

8. Hore tribus modis incipiuntur, eo quod tribus modiscontingit peccare 18

9. Demones non secus timent signum crucis quam baculumquo percussi fuerunt 18

10. Crux Christi multipliciter et uarie prefigurata in ueteri tes-tamento 19

Page 3: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

586 CONSPECTVS MATERIAE, V, n

11. Crucis signo armatur Ecclesia, confuditur ciuitas dyaboli 2012. Crucis signum tribus digitis est imprimendum . . . . 2013. Crucis signum quam uarie fiat 2014. (sicut n° 13) 2115. Crucis signum, ubi sit faciendum 2116. Crux est quadripartita, et quid denotet ea forma . . . 2117. 'Gloria Patri' principio omnium horarum dicendum . 2218. Excepto mortuorum officio 2219. Quid ille uersus 'Gloria Patri' protendat 2220. (sicut n" 19) 2321. Quot uicibus 'Gloria Patri' dicitur in nocturnis festiuita-

tum 2322. 'Gloria', quid 23(III. De hymnis) 2323. Hymnus, unde natus primum. Kt quid 2324. Hymni, an et ubi precedant psalmos, aut e contra 2425. Hymnus, psalmus et cantuum, an et quid differant 24(IV. De antiphonis) 2526. Antiphone unde ortum habucrint 2527. Et unde dicantur 2528. Quomodo inchoantur 2629. Et cantantur 2630. (sicut n° 29) 2631. Antiphona, quid 27(V. De neumis) 2732. Neuma, quid 2733. Neuma gaudium representat 2834. Ade et Eue nomen nascentes liodie exprimunt, quamuis

fuerit mutatum 2835. Neume, ubi maxime sit usus 29(VI. De psalmis) 2936. Psalmi, cur dicantur alternatim 2937. Psalmi dicantur sex in diurnis horis 3038. Psalmus idem, cur in diuersis sollempnitatibus legatur 3139. Psalmi graduales, quot et undt: dicti 31(VII. De uersibus) 3240. Versiculi in diuino officio, cui dicantur. Et unde dicantur 3241. Versiculi, cur dicantur anle lectiones in nocturnis? 3442. Versus, quid notet 34(VIII. De lectionibus) 3543. Lectiones matutinales, quid significent? 3544. Benedictionem petens ante lectiones, cur dicat 'Domne'

potius quam 'Domine' 3545. Genu utrumque flectendum in ecclesia; dominis autem

alterum est tantum 3546. Lectionibus finitis, dicitur: Tu autem, Domine'. Et cur

ita 3647. Lectionum pluralitas, quid notet 37

Page 4: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, V, ii-m 587

48. Ordines duo sunt in Ecclesia, et lectionum duo modi siueforme 37

49. Lectiones quotuplici fine terminentur 3 750. Lectio nona, cur instituta nomine Trinitatis 3851. Capitula, cur dicantur in officiis 3952. Lectionum auctor, cur non exprimatur in nocturnalibus

siue in diurnalibus . 40( I X . D e r e s p o n s o r i i s ) 4 05 3 . R e s p o n s o r i u m , u n d e d i c a t u r 4 05 4 . C a n t i c a , u n d e d i c a n t u r . E t q u o t h a b e a n t u e r s u s . . . 41(X. De orationibus) 4255. Orationes, cur dicantur in singulis horis 4256. Nocturnum cur oratione et benedictione non concludatur 4257. Orandum est uersus orientem multis de causis . . . . 4258. Ecclesia, domus orationis. Et an alibi merito orari possit,

fusissime 4559. Adorandi quomodo sint Pater, Filius et Spiritus sanctus 4660. Deus, qualiter sit adorandus 4661. Adorationis due species 47(XI. De 'Benedicamus Domino') 4762. 'Benedicamus Domino' dicitur finita oratione, et unde

sumptum. Et quid significet 4763. Quid significet 'Deo gratias' 48(XII. De suffiragiis) 4864. Sanctorum suffragia, quorsum fiant 48(Xm. De cantu) 4965. Cantandi usum, unde accepit Ecclesia 4966. Sonorum tres species 4967. Musicorum tres species, in tres partes officii diuiduntur 5068. Cantus ecclesiasticus celestem letaniam significat . . . 5069. Toletani concilii decretum de psallendi et ministrandi

consuetudine 50

CAPVT III. DE NOCTVRNIS 51-711. Officii celebrandi tempus, quando incipit 512. Officium nocturnum media nocte celebrandum quinque

de causis 523. Ecclesie ministri in primitiua Ecclesia ter nocte inter-

pellatim surgebant ad diuinum officium 534. Hostes Ecclesie quatuor 545. Noctis uigilie quatuor 546. Officium noctumum, quare in quatuor partes est diuisum 547. Nocturna quid 558. Ecclesiam ingredientes, cur ad altare nosmet inclinemus 559. Officium nocturnum, unde auspicetur sacerdos . . . 56

10. Inuitatorium, quid significet 5711. Et qua uoce dicatur 5712. Inuitatorium, cur aliquando integre, aliquando imperfecte

dicatur 58

Page 5: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

588 CONSPECTVS MATERIAE, V, III-IV

13. Hymnus, cur sequatur inuitatorium 5814. Oratio dominica post uersus in officio dicitur. Et que

partes sequantur illam 5915. Et quorsum 5916. Nocturnos tres aliquando, ahquando unum tantum dici-

mus. Et quo id fiat 5917. Excubie tres interpellate in primitiua Ecclesia . . . . 6118. Officium dominicale in primo nocturno 6119. Et quid primum nocturnum rcferat 6120. Patrum ueteris testamenti adaptatio cum psalmo primi

nocturni dominice 6221. (sicut n° 20) 6322. (sicut n° 20) 6323. Nocturnum secundum dominite denotat tres ordines sub

lege mosayca 6324. Et quid in tertio recolamus 6425. Ordines tres sub lege euangelica 6426. Ficulnea euangelica et eius expositio 6527. Nocturna ferialia et eorum forma 6628. (sicut n° 2 7) 6729. Nocturnorum dieta 6730. Campana pulsantur ubi cantalur 'Te Deum laudamus'.

Et quid idipsum 6831. Et quinam hymnum illum eomposuerint 6832. Benedicti institutio circa diuinum officium 6933. Monachi, an et quando nouera lectiones dicunt . . . 7034. Monachi, cur dominicam orationem dicant sublata uoce

in diuino officio 7035. Monachi, cur se toto corporc al> occidente ad orientem

commouent 7036. Monachorum ordo figuram Cherubim tenent, uelatorum

sex alis 7137. Monachorum cuculla, unde sumpta 71

CAPVT IV. DE MATVTINIS LAVDIRYS 71-88

1. Matutine laudes, quo consilio inducte 712. Et unde dicte laudes 723. Sacrificium iuge in ueteri teslamento 724. Officium uespertinum in quo sit dignius matutino . . 735. 'Alleluya' quando cantetur, quandoue intermittatur . . 736. (sicut n° 5) 737. Psalmi quinque in matutinis laudibus, quid signent, quos

ordine subicit et examinat 748. Psalmi octo qui dicuntur in laudibus respondent octo or-

dinibus Ecclesie 759. Primus ordo Ecclesie 75

10. Secundus ordo Ecclesie 7511. Tertius ordo Ecclesie 7512. Quartus ordo Ecclesie 75

Page 6: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, V, iv-v 589

13. Quintus ordo Ecclesie 7514. Sextus, septimus et octauus ordines Ecclesie . . . . 7615. Psalmi duo 'Deus meus' et 'Deus misereatur' cur coniun-

gantur et combinentur 7716. Ecclesia cum iubilet, cur nos inuitat ad iubilandum illo

psalmo 'Iubilate Deo' 7817. Psalmus 'Dominus regnauit, cur dicatur dominicis diebus

et festiuis diebus, et psalmus 'Miserere' ferialibus . . 7818. Psalmi qui dicantur in officio feriali mysterialiter loco il-

lius 'Iubilate' 7919. Cantica sex qui in sex feriis dicuntur loco psalmi 'Bene-

dicite'. Canticum, an et in quo differat a psalmo. Et quisprimus cantica instituerit 80

20. Quare per singulos dies feriales secundus et quintus psal-mus mutantur 80

21. Psalmi 'Deus meus' et 'Laudate Dominum de celis', curnunquam mutentur 80

22. Mane in sex diuiditur 8023. Psalmi qui per singulas ferias mutantur et cantica que in

illis dicuntur, quomodo inter se conueniant et temporisgratie successibus coaptentur, uide late per discursum 81

24. Corona benignitatis Domini, ubi consistat 8325. Psalmus sexte ferie 8426. Psalterium diuersimode portatur a diuersis 8527. Capitulum sequitur antiphonam. Et quare 8528. Cantica 'Benedictus' et 'Magniiicat' cantanda sunt stando 87

CAPVT V. DE PRIMA 88-99

1. Prima, principium diurni officii, quorsum instituta . . 882. Hymnus nunquam mutatur in prima. Et quid ita . . 893. Antiphonam sequuntur psalmi in prima 894. Psalmi tres in prima. Et quid significent 905. Psalmi 'Beati immaculati' excellentia 906. Psalmi nouem quare dicantur die dominica in prima 917. Responsorium hore prime 928. Preces que dicende in prima 939. 'Kyrieleison' in prima 93

10. Oratio dominica dicitur in horis submisse. Et cur ita 9411. Et cur etiam perinde symbolum apostolorum . . . . 9412. Obsecratio, quid 9513. Ecclesia pro quatuor obtinendis orat . 9614. Prostrationes, cur fiant in horis canonicis 9715. Et quando 9716. Genuflectitur etiam in priuatis orationibus 9817. Oratio dominica est sal officiorum diuinorum . . . . 9818. 'Pretiosa' antiphona, an in matutinis, an potius in prima

locum habeat 99

Page 7: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

590 CONSPECTVS MATERIAE, V, vi-x

CAPVTVI. DE TERTIA 100-101

1. Oratio cur fiat hora tertia. Et quam uarie pro loci et re-gionis et professionis conditione 100

2. Oratio, obsecratio et postulatio, quid differant . . . . 100

CAPVT VII. DE SEXTA 101-103

1. Sexta, ad quid instituta 1012. Dei dilectione, quanto quis magis rapitur, tanto a terrenis

deficit 102

CAPVT VIII. DE NONA 103-105

1. Nona quorsum instituta, ut cius forma 1032. Temporis status insinuat uirLutum statum 1043. Responsoria dominicarum in tertia, sexta et nona conue-

nienter respondent responsoriis ferialibus 104

CAPVT IX. DE VESPERIS . . 105-111

1. Vespere, ad quid institute, quid referant 1052. Officium diei sequentis incipit a uesperis, et cur ita 1053. Quot psalmi constent uespere 1064. Officium matutinum et uespertinum preferuntur aliis psal-

morum numero 1065. Thimiama, quid notet. Et a quo offerendum . . . . 1086. Marie canticum promissa Dei continet 1087. Eius expositio 1098. Et cur potius in uesperis cantetur quam aliis horis 1099. Lampades, cur accenduntur in uesperis, maxime sub can-

ticum Marie 11010. Officium mortuorum, ad quid careat secundis uesperis 11011. Religiosi collationem completorio premittunt. Et qua in

ratione aut exemplo 111

CAPVT X. DE COMPLETORIO 111-119

1. Completorium cur aut qua significatione admonitioneueinstitutum. Item unde dicatur : 111

2. Completorii officium incipit a psalmo 'Conuerte nos', etcur ita 111

3. Completorium quatuor psalmi constat 1124. Psalmus 'Qui habitat' dicitur contra nocturnas tentationes 1135. Psalmi 'In te, Domine, speraur quare dicantur tantum sex

uersus 1136. Psalmos, an debeat hymnus sequi in completorio . . . 1147. Simeonis canticum, cur cantatur in completorio . . . 1158. Horarum canonicarum partcs omnes 1159. Preces, cur dicantur in completorio 116

10. Symbolum apostolorum, tur dicatur in prima et comple-torio . 116

11. Officia diurna in psalmis non uariantur; nocturna sic. Etcur ita 116

Page 8: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, V, x - VI, i 591

12. Psalmi quinque, cur in prima, et uersus 'In manus tuas'in completorio potius quam in aliis horis ponuntur . . 117

13. Numerus undenarius, quid signet 118

LIBER SEXTVS. DE OFFICIIS DOMINICARVMET QVARVMDAM FERIARVM ET FESTIVI-TATVM DOMINI ET IEIVNIORVM QVATVORTEMPORVM 120-583

CAPVT I. PROHEMIVM 120-132

1. Annus solaris quatuor temporibus distinguitur . . . . 1202. Annus magnus huius mundi quatuor temporum uarietate

mensuratur 1203. (sicut n° 2) 1204. (sicut n" 2) 1215. (sicut n" 2) 1216. Tempus hiemis et deuiationis representat Ecclesia a Sep-

tuagesima usque ad Pascha . . 1227. Tempus ueris et renouationis in Aduentu Domini . . 1228. Tempus estatis et reconciliationis in tempore paschali 1229. Tempus autumni et peregrinationis a Pentecoste usque ad

Aduentum 12210. Tempora quatuor huius mundi considerantur iuxta qua-

tuor diei summas partes 12311. Item iuxta quatuor summas Christi actiones . . . . 12312. Officia, cur Ecclesia inchoet a tempore ueris siue renoua-

tionis 12413. Libri quinam legendi per totum anni circulum in Ecclesia 12514. (sicut n° 13) 12515. (sicut n" 13) 12516. (sicut n" 13) 12617. (sicut n° 13) 12618. (sicut n" 13) - 12619. (sicut n" 13) 12720. Testamentum duplex, uetus et nouum. Et quid testamen-

tum 12721. Scripture, cur dicantur uetus testamentum 12822. Et quare Scriptura nouum 12823. Officium ecclesiasticum, in quibus consistat 12924. Libri de cantu tres 12925. Graduarius liber, quid 12926. Trophonarius, quid 12927. Libri lectionum plures sunt 12928. Homeliarius 13029. Passionarius 13030. Legendarius 13131. Lectionarius 13132. Sermologus 131

Page 9: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

592 CONSPECTVS MATERIAE, VI, I-IV

33. Dauidis, Pauli et Matthei scriptura, cur frequentius utaturEcclesia 131

34. Psalterii triplex usus. Et. quoties a Hieronymo uersum 131

CAPVT II. DE TEMPORE ADVENTVS 132-141

1. Aduentus est initium officii eci lesiastici 1322. Petrus apostolus Aduentum instituit in honorem quadru-

plicis Domini aduentus . 1333. Aduentus primus Christi, quid attulerit homini, quid se-

cundus, quid tertius, quid quartus 1334. Aduentus, per quot septimanas celebretur 1345. Per tres Aduentus hebdomadas accipimus trium tempo-

rum partes 1346. Aduentus ieiunium est exultationis partim, partim et me-

roris 1357. Vrbanus papa II officium beate Marie quotidianum ins-

tituit 1368. Antiphone laudum dominic irum Aduentus, quare termi-

nentur per 'Alleluya' . 1389. Aduentus, quo tempore indpiat 138

10. Et quot diebus constet . 13811. Aduentus prima dominica. unde inchoetur 13912. Aduentus intitulatio, cur duplex, et cur duplex inchoatio 14013. (sicut n° 12) 14014. (sicut n° 12) 14015. (sicut n° 12) 140

CAPVT III. DE PRIMA DOMINICA ADVENTVS 141-149

1. Dominice prime Aduentus officium 1412. Responsorium dominice prirac Aduentus, et eius expositio 1423. Hominis magna ignoranlia 1434. Responsorium primum Adumtus habet tres uersus, et cur 1435. (sicut n° 4) 1446. (sicut n»4) 1457. (sicut n° 4) 1458. Responsorium secundum Aducntus 1469. Visio est triplex 146

10. Responsorium tertium Aduontus 14611. Responsorium quartum Aducntus 14612. Responsoria quintum, sextum ct septimum Aduentus 14713. Responsoria octauum et nnnuin Aduentus 14714. Laudes matutine utrumque sonant aduentum . . . . 14715. Missa in prima dominica Aduentus 14716. Euangelium de aduentu in Ierusalem, cur hodie legatur 148I7.(sicutn° 15) 149

CAPVT IV. DE SECVNDA DOMINICA ADVENTVS . . . . 150-152

1. Aduentus dominica secunda. Et quo officio constet 1502. (sicut n° 1} 150

Page 10: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, VI, iv-vn 593

3. (sicut n° 1) 1504. Misse secunde dominice Aduentus 1515. Euangelium dominice secunde Aduentus 151

CAPVT V. DE TERTIA DOMINICA ADVENTVS 152-153

1. Dominica tertia Aduentus et eius officium 1522. Missa eiusdem dominice 152

CAPVT VI. DE QVARTA FERIA ET IEIVNIIS QVATVOR TEM-PORVM 154-157

1. Ieiunia Quatuor temporum in primitiua Ecclesia ter fie-bant in anno 154

2. Hodie quater 1543. Et cur ita 1544. (sicut n°3) 1555. (sicut n°3> 1556. (sicut n° 3) 1557. (sicut n° 3) 1558. (sicut n° 3) . . . 1559. (sicut n" 3) 155

10. Ieiunia triplicia, item primitiarum 15611. Ieiuniorum dies pridem institutus mutatus est a Leone

papa 15612. Hoc ieiunium tractum est a ueteri lege 15713. (sicut n° 12) 157

CAPVT VII. DE ALIIS IEIVNIIS 157-168

1. Ieiunium quid 1572. (sicut n° 1) 1583. Vnde dicatur ieiunium 1584. Ieiuniis inest auctoritas a tribus 1585. Ieiunii commendatio et uis 1586. Ieiunium aliud, quam multiplex 1597. Et eorum particularis discussio 1598. Vigilie, quid, unde dicte et cur sublate 1599. Ieiuniorum multiplex differentia 160

10. Ieiunium compassionis 16111. (sicut n° 9) 16112. Ieiunia que ad Ecclesia instituta 16313. Ieiunare qui teneantur 16314. Bis, parum tamen, comedere ieiunium non soluat . . 16415. Ieiunium soluere ante horam peccatum 16416. Ieiunandum an sit in uigiliis apostolorum 16417. Et quorum 16418. (sicut n° 17) 16519. (sicut n° 17) 16620. An caseum et oua soluunt ieiunium 16621. Ieiunium non soluunt serui pregustantes cibos . . . . 16722. Piscis caro non interdicitur in ieiunio 167

Page 11: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

594 CONSPECTVS MATERIAE, VI, vni-xm

CAPVT VIII. DE OFFICIO QVARTE FERIE 168-170

1. Officium quarte ferie ieiuniorum Aduentus 1682. Lectiones due cur legantur quarta feria Quatuor tempo-

rum 1683. In sexta feria una tantum 1694. Diaconus unus, in quibusdarn ecclesiis, incensat quarta

feria Aduentus. Et quare 169

CAPVT IX. DE SEXTA FERIA 170

1. Feria sexta unam tantum lectionem habet in missa 170

CAPVTX. DE SABBATO 170-173

1. Sabbato Quatuor temporum Aduentus, quatuor lectionestantum ueteris testamenti kguntur. Et quid ita . . . 170

2. Iustitie beneficium 1713. Ieiunium quodnam perfectissimum omnium 1714. Dicuntur in sabbatis ieiuniorura septem lectiones . . . 1725. Euangelium, cur dicat nouiter ordinatus 1736. Item cur et epistolam 173

CAPVT XI. DE DOMINICA QVARTA ADVENTVS DOMINI . 174-178

1. Primum responsorium: 'Canite tuba' 1742. Tubarum usus, unde 1743. Introitus misse 1744. Antiphone septem incipientes ab O cantantur ante Domini

natiuitatem 1745. Aduentu Christi liberatus est homo a septem morbis quos

pene referunt septem antiphone incipientes ab O . . . 1756. Hebdomada proxima Natiuilati preparatio merito nun-

cupatur. Et cur sex diebus ante Natiuitatem dicanturlaudes proprie 177

7. Dominica uacans que, et cur sic dicta 177

CAPVT XII. DE VIGILIA NATIVriATIS DOMINI 178-180

1. Natalis Domini uigilia, et officium 1782. Officii diurni intentio 1793. Prophetia, cur premittatur epistole Natalis Domini 1794. Psalmi qui dicantur in uesporis uigilie Natiuitatis Domini 179

CAPVT XIII. DE OFFICIO NATAUS DOMINI 180-191

1. Natalis Domini officium, quid in summa 1802. Christus, cur in fine anni nasci uoluit 1813. A Natali Domini dies sensiin crescunt 1814. Natalis Domini festum eadein die mensis semper occurrit,

cetera autem mutantur festa 1815. Et rationem 1826. Natalis Domini officium nocturnum, et eius significatio 1827.(sicut n° 6) 1828. De tribus pannis super altare positis 183

Page 12: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, VI, xm-xv 595

9. (sicut n° 6) 18310. (sicut n° 6) 18311. Iubilus quid notet . . . 18412. (sicut n° 6) 18413. Euangelia quot dicantur in nocturnali officio Natalis Do-

mini 18414. Ioseph potius quam Marie genealogia cur computetur 18515. Marie et Ioseph genealogia describitur 18516. (sicut n° 6) 18617. Telesphorus papa instituit tres missas cantari in die Na-

talis Domini 18718. De 'Gloria in excelsis' in missa 18719. Istud officium natiuitatem indicat eternam et temporalem 18720. Prophetia diei Natalis Domini, cur premittatur epistole 18821. Missa secunda Natalis Domini, cur cantetur sub aurora 18822. Missa tertia Natalis Domini hora tertia cantanda . . 18923. Misse tres institute in die Natiuitatis Domini, quid signent 18924. (sicut n° 23) 19025. Christus, quomodo intelligatur primogenitus Marie 19026. (sicut n" 23) 19127. (sicut n" 23) 191

CAPVT XIV. DE DOMINICA INFRA OCTAVAM NATALIS DO-MINI 192-193

1. Dominica infra octauam Natalis Domini, quod fiat offi-cium 192

2. Silentium est triplex 1923. Expositio officii 1924. Euangelium huius dominice 1935. (sicut n" 3) 193

CAPVT XV. DE FESTO CIRCVMCISIONIS 194-199

1. Circumcisio cui primum fuerit iniuncta 1942. Circumcisio, quibus de causis instituta 1943. Circumcisio, quando et qualiter fiebat 1944. Circumcisio, cur fiebat in preputio 1945. Circumcisio, quid conferret 1956. Circumcidi cur uoluerit Christus 1957. (sicut n° 6) - 1958. (sicut n° 6) 1959. (sicut n° 6) 195

10. (sicut n" 6) 19511. (sicut n" 6) 19612. Circumcisio, quibus de causis fuerit mutata in baptismum 19613. De circumcisione, an debeat fieri festum 19614. Duplex negotium in hoc festo figuratur 19715. Commercium, quid 19716. Circumcisionis dies quinque de causis est solemnis 197

Page 13: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

596 CONSPECTVS MATERIAE, VI, xv-xx

17. In his calendis multa superstitiose olim gentiles et paganiagebant 199

CAPVT XVI. DE FESTO EPIPHANIE 200-209

1. Epiphania quid 2002. Magi, quid et unde dicti 2003. Stella que magis apparuit, quid 2014. Magi, que et cur munera Domini obtulerunt . . . . 2025. Theophania, secunda apparitio 2026. Epiphanie die non debet quis baptizari, nisi summa ne-

cessitate cogente 2027. Bethphania, tertia apparitio 2028. Phagiphania, quarta apparitio 2039. Inuitatorium, cur non habeat locum in die Epiphanie 204

10. Huius diei officium 20511. (sicut n° 10) 20612. Christi genealogie uarie tradita per Mattheum et Lucam 20613. Epiphanie tria euangelia . 20614. Mundi uespera duplex 20715. Epiphanie misse expositio . 20716. (sicut n° 15) 20817. Quid, in ista missa, populo annuntietur in Italia . . . 208

CAPVT XVII. DE OCTAVA EPIPHANIE 209-210

1. Epiphanie octaua, et quid notet 2092. Antiphone octaue Epiphanie, cur sint de septimo tono 209

CAPVT XVIII. DE PRIMA DOMIMCA POST EPIPHANIAM 2 10-2 11

1. Dominica prima post Epiphaniam 2102. Eius misse introitus. Item totius officii summa ratio 2103. Dei thronus ut simus tria necessario requiruntur . . . 211

CAPVT XIX. DE DOMINICA SECVNDA POST EPIPHANIAM 211-216

1. Dominica secunda post Epiphaniam et eius officium 2112. Psalmi et epistole Pauli, cur maxime legantur ab Epipha-

nia ad Septuagesimam usque 2123. Misse officium 2134. (sicut n° 3) 2145. Nuptie spirituales 2146. Misericordie opera, que . 2157. (sicut n° 3) . . - 2158. Aque mutatio in uinum, quid notet mystice 216

CAPVT XX. DE DOMINICA TERTIA POST EPIPHANIAM . . 216-221

1. Dominica tertia post Epiphaniam et eius officium triplex 2162. Leprosi sanatio, quid significet. Et quotuplex lepra 2173. (sicut n° 1) 2184. (sicut n° 1) 2185. Euangelium dominice tertie post Epiphaniam . . . . 219

Page 14: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, VI, xx-xxv 597

6. Naturam mutare solus Deus potest 2207. (sicut n° 5) 2208. Quadragesimam a Natali usque ad Purificationem cum

letitia celebrare debemus 221

CAPVT XXI. DE DOMINICA QVARTA POST EPIPHANIAM 221-222

1. Dominica quarta post Epiphaniam non habet propriumofficium 221

2. Caritatem habens nihil tinnet 2223. Tres status sunt in hominibus 222

CAPVT XXII. DE DOMINICA QVINTA POST EPIPHANIAM 222

1. Dominice quinte post Epiphaniam euangelium et officium 222

CAPVT XXIII. DE DOMINICA SEXTA POST EPIPHANIAM 223

1. Dominica sexta ab Epiphania nihil habet proprium 223

CAPVT XXIV. DE DOMINICA SEPTVAGESIME 223-234

1. Septuagesima tempus est penitentie 2232. Quot de causis Septuagesima instituta est 2233. Annorum computatio a principio mundi 2234. Septuagesime quinque sunt 2245. Septuagesima unde dicta, unde Sexagesima, unde Quin-

quagesima. Item unde Quadragesima 2256. Et cur non Tricesima dicatur consequenter 2257. Quadragesima est decima totius anni 2258. Peccata septem modis remittuntur 2269. Septuagesima finitur Sabbato in albis 227

10. Septuagesima tempus iudiciale captiuitatis refert . . . 22911. Babylonica captiuitatis descriptio, atque etiam mystice 22912. Septuagesime tempore cur subticeantur cantica letitie 22913. (sicut n° 12) 23014. (sicut n° 12) . . 23015. (sicut n° 12) 23016. (sicut n° 12) . 23117. (sicut n° 12) 23118. 'Alleluya', cur iteretur sabbato ante Septuagesimam 23119. 'Alleluya', quid differat a uerso illo: 'Laus tibi Domine' 23220. Psalmi duo per dominicas noctes ad Laudes mutantur a

Septuagesima usque ad Pascha 23221. Introitum misse adaptatio a Septuagesima usque ad Pas-

cha . 233

CAPVT XXV. DE OFFICIO SEPTVAGESIME 234-238

1. Septuagesime officium 2342. Genesis liber, cur legatur in Septuagesima 2343. (sicut n° 2) 2354. Septuagesima, quodnam officium habeat in missa . . 2355. Septuagesime epistola 236

Page 15: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

598 CONSPECTVS MATERIAE, VI, xxv-xxvm

6. Et summarium 2367. Tractus sequitur responsoriuin in Septuagesima . . . 2368. Septuagesima quod habeat euangelium et qualiter acci-

piatur 2379. Terra est omnium mater 237

10. Iugum est in quolibet statu et gradu super filios Ade 23711. Summarium de missa 238

CAPVT XXVI. DE SEXAGESIMA 238-241

1. Sexagesima quorsum instituta 2382. Et quid sonet 2393. Sexagesime euangelium 2394. Filii Ecclesie triplices 2395. (sicut n° 4) 2406. (sicut n° 4) 2407. Paulus, cur nominetur in collecta Septuagesime . . . 240

CAPVT XXVII. DE QVINQVAGESIMA 241-246

1. Quinquagesima est multiplex 2412. Quinquagesima psalmorum est triplex 2413. Quinquagesima annorum, annus iubileus 2424. Quinquagesima quid notet 2425. Et unde dicatur 2436. Ieiunium auspicari debent clerici a Quinquagesima 2437. Quinquagesima, quare instituta cst 2438. Quinquagesime officium matutinum 2439. Homo sanctus arcui comparatur celesti 243

10. Quinquagesime officium, quodnam in missa . . . . 24411. Caritatis quindecim gradus in epistola 24412. Penitentie tria necessaria proponuntur in epistola et euan-

gelio 246

CAPVT XXVm. DE FERIA QVARTA IN CAPITE IEIVNIORVM 246-256

1. Quadragesima sequitur Quinquagesimam 2462. Ieiunium primum instituit Petrus apostolus 2473. Et quorsum institutum 2484. G. Duranti origine fuit Prouincialis 2495. (sicut n" 3) 2496. Quadragesima, cur sub uer inchoetur et producatur ad

Pascha, preter tamen rationem temporis quo Christus ieiu-nauit 249

7. Cur in missis Quadragesime dicatur: 'Humiliate capitauestra Deo' 250

8. Genua cur flectamus in Quadragesima sub illam collec-tam: 'Humiliate capita uestra Deo' 250

9. (sicut n° 8) 25110. (sicut n° 8) 251n.Psalmus frequens in Quadragesima: 'Qui habitat' 25112. Quadragesime tempus est tenipus luctus 252

Page 16: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, VI, xxvm-xxxiv 599

13. Ieiunium, cur inchoetur in quarta feria 25214. (sicut n° 13) 25315. (sicut n° 13) 25316. (sicut n° 13) 25317. (sicut n" 13) 25418. Cineres, cur imponantur capitibus in capite ieiunii. Et

unde is mos ortus 25519. Penitentie uis summa 25520. Et quotuplex sit 256

CAPVT XXIX. DE QVINTA FERIA (POST CINERES) . . . 256-257

i. Penitentia in tribus consistit 256

CAPVT XXX. DE SEXTA FERIA (POST CINERES) . . . . 257

1. Ieiunium spirituale Deo placet, non carnale 2572. Sexte ferie euangelium 257

CAPVT XXXI. DE SABBATO (POST CINERES) 257-258

i. Sabbatum precedens primam Quadragesime dominicamnon habet quidquam proprium 257

CAPVT XXXII. DE PRIMA DOMINICA QVADRAGESIME . . 258-263

1. Quadragesime prima dominica que dicitur quintana 2582. Ieiunium, cur dimensum quadraginta diebus . . . . 2593. Et cuius exemplo 2594. Penitentie fructus quis 2605. Ieiunii principium interrumpit ordinem historiarum in

prima dominica Quadragesime 2606. Introitus prime dominice Quadragesime 2607. Epistola Pauli: Hortamur uos etc, militem christianum

armat quatuor uirtutibus cardinalibus 2608. Tentator cum uiribus, uersutia et fraude fit homine su-

perior, qui audeat homo certamen cum eo inire . . . 2619. Tentatio est quadruplex 261

10. Tentator, quotupliciter Dominum tentauit 26111. Missa in prima dominica Quadragesime 262

CAPVT XXXIII. DE SECVNDA FERIA (PRIME HEBDOMADEQVADRAGESIME) 263-264

1. Officium secunde ferie prime hebdomade Quadragesime 2632. Tentator conatur auferre nobis considerationem celestium

premiorum, ut facilius in eius retia irrepamus . . . . 263

CAPVT XXXIV. DE TERTIA FERIA (PRIME HEBDOMADEQVADRAGESIME) 264-265

1. Feria tertia prime hebdomade Quadragesime et eius offi-cium 264

2. Cogitationes Domini, quales 264

Page 17: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

600 CONSPECTVS MATERIAE, VI, XXXV-XLII

CAPVT XXXV. DE QVARTA FERIA (PRIME HEBDOMADEQVADRAGESIMF,) 265-266

1. Feria quarta prime hebdomade Quadragesime est de ieiu-nio 265

2. Eaque solemnitas geminatur 2653. Hec quarta feria priuilegiata est 266

CAPVT XXXVI. DE QVINTA FERIA (PRIME HEBDOMADEQVADRAGESIME) 266-267

1. Feria quinta prime hebdomade Quadragresime quem ha-beat misse introitum 266

2. Confessio est triplex 2663. Ista feria carebat olim proprio officio 2674. Euangeliorum et epistolarum uarietas 267

CAPVT XXXVII. DE SEXTA FERIA (PRIME HEBDOMADEQVADRAGESIM E) 267-268

1. Feria sexta prime hebdomade Quadragesime, eius offi-cium 267

2. Et euangelium 267

CAPVT XXXVIII. DE SABBATO (PRIME HEBDOMADEQVADRAGESIME) 268-270

1. De sabbato mentis . 2682. Officium sabbati prime hebdomade Quadragesime . . 2683. Genua, quare non flectamus antc sextam orationem . 2684. (sicut n° 2) 269

CAPVT XXXIX. DE SECVNDA DOMIMICA QVADRAGESIME 270-273

1. Dominica secunda Quadragesime non habet proprium of-ficium 2 70

2. Benedictio quotuplex 2703. Graduale et tractus 2714. Responsoria in nocturnis 271

CAPVT XL. DE SECVNDA FERIA (SECVNDE HEBDOMADEQVADRAGESIME) 273

1. Feria secunda secunde hebdoinade quadragesimalis eteius officium 2 73

CAPVT XLI. DE TERTIA FERIA (SECVNDE HEBDOMADEQVADRAGESIME) 274

1. Feria secunde hebdomade quadragesimalis et eius offi-cium 2 74

2. Quid sit ieiunium laudabile 2 743. (sicut n° 1) 274

CAPVT XLII. DE QVARTA FERIA (SECVNDE HEBDOMADEQVADRAGESIME) 2 75

1. Feria quarta secunde hebdomade quadragesimalis est pe-nitentie dies 275

Page 18: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

C O N S P E C T V S M A T E R I A E , VI, XLII-XLVIII 601

2. Misse introitus 2 75

CAPVT XLIII. DE QVINTA FERIA (SECVNDE HEBDOMADEQVADRAGESIME) 2 75-277

1. Feria quinta secunde hebdomade quadragesimalis et eiusofficium 275

2. (sicut n° 1) 276

3. (sicut n° 1) 2 76

4. Ferie quinte in Quadragesima olim carebant proprio of-ficio 276

5. Gregorius II ieiunium instituit et officium quinte feriequadragesimalis 277

CAPVT XLIV. DE SEXTA FERIA (SECVNDE HEBDOMADEQVADRAGESIME) 277

1. Feria sexta secunde hebdomade quadragesimalis ad pa-tientiam et mansuetudinem hortatur 2 77

2. Et eius officium 277

CAPVT XLV. DE SABBATO (SECVNDE HEBDOMADE QVA-DRAGESIME) 278-2 79

1. Sabbatum secunde hebdomade quadragesimalis, quidagat 2 78

2. Et eius officium 2 783. Peccator hedo comparatur 2 784. (sicut n° 2) 2795. (s icu tn°2) 279

CAPVT XLVI. DE DOMINICA TERTIA QVADRAGESIME . . 2 79-282

1. Dominica tertia Quadragesime est confessionis . . . 2792. Confessio est duplex 280

3. Ioseph Christum refert 2804. Confessio qualis esse debeat 280

5. Officium huius dominice 281

CAPVT XLVII. DE SECVNDA FERIA (TERTIE HEBDOMADEQVADRAGESIME) 282

1. Feria secunda tertie ebdomade quadragesimalis, quid des-ignet 282

2. Et eius officium 282

3. Iordanis, quid mystice 282

CAPVT XLVIII. DE TERTIA FERIA (TERTIE HEBDOMADEQVADRAGESIME) 282-283

1. Feria tertia tertie hebdomade in Quadragesima et eius of-ficium 282

2. Demones creditores et exactores nostri 2833. (sicut n° 1) 283

Page 19: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

602 CONSPECTVS MATERIAE, VI, XLIX-LV

CAPVT XLIX. DE QVARTA FERIA (TERTIE HEBDOMADEQVADRAGESIMI.) 283-284

i. Feria quarta tertie hebdomade in Quadragesima et officiiratio 283

CAPVT L. DE QVINTA FERIA (TERTIE HEBDOMADE QVA-DRAGESIME) 284-285

1. Feria quinta tertie hebdomadc in Quadragesima, quid re-ferat 284

2. Et quod uarium habeat officium 285

CAPVT LI. DE SEXTA FERIA (TERTIE HEBDOMADE QVADRA-GESIME) 285-286

i. Feria sexta hebdomade tertie in Quadragesima et quale,quidue habeat officium 285

CAPVT LII. DE SABBATO (TERTIE HEBDOMADE QVADRA-GESIME) 286-288

1. Sabbatum tertie hebdomade Quadragesime iustitiam etmisericordiam Domini ad salutem ducere ostenditur. Eteius officium 286

2. Introitus officiorum uariat sepe in uersu 2863. Mortis umbra, quid 2874. Antiphona 'Media uita' cantatur in huius sabbati comple-

torio 2875. Antiphone 'Media uita' expositio 2886. Vita triplex 288

CAPVT LIII. DE DOMINICA QVARTA QVADRAGESIME . . 289-296

1. Dominica quarta Quadragesime, quid agat 2892. Et qui libri in ea leguntur 2893. (sicut n° 2) 2894. Introitus in his dominicis 2905. Septem etates mundi 2906. Officium huius dominice 2917. Bona celestis patrie quatuor 2938. Rosa aurea pontificis maximi, quid significet . . . . 2939. Rosa spiritualiter significat Christum 294

10. Eiusdem rose ratio 29511. Romanus pontifex Petri est successor, Christi uicarius 295

CAPVT LIV. DE SECVNDA FERIA (QVARTE HEBDOMADE

QVADRAGESIME) . 296

1. Ferie secunde in quarta Quadragesime hebdomada ratio 296

CAPVT LV. DE TERTIA FERIA (QVARTE HEBDOMADE QVA-DRAGESIME) 297-298

1. Feria tertia hebdomade quarte Quadragesime de quo agit. 2972. Tum de epistola 297

Page 20: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, VI, LV-LXI 603

3. Tum de euangelio 297

CAPVT LVI. DE QVARTA FERIA (QVARTE HEBDOMADE QVA-DRAGESIME) 298-305

1. Feria quarta quarte hebdomade Quadragesime, quid trac-tet 298

2. Scrutinium quid 2983. Scrutinium, qua solemnitate fiat 2994. Et quo tempore, quaue hebdomada 2995. Scrutinium, cur fiat quarta feria quarte hebdomade Qua-

dragesime 3006. Ordo de scrutinio 3017. Frons sedes est pudoris 3018. Scrutinii ceremonie explicantur 3029. Ecclesia, quid adhibeat circa scrutatos 302

10. Scrutinium populis annuntiandum. Et qua forma . . 30311. Lectiones due leguntur in hac quarta feria 303

CAPVT LVH. DE QVTNTA FERIA (QVARTE HEBDOMADE QVA-DRAGESIME) 306-307

1. Feria quinta quarte hebdomade quadragesimalis. Et misseintroitus 306

2. Epistole allegorica expositio 306

CAPVT LVm. DE SEXTA FERIA (QVARTE HEBDOMADE QVA-DRAGESIME) 307-308

1. Ferie sexte hebdomade quarte Quadragesime officium 3072. Euangelium Erat quidam semper legitur in hac sexta fe-

ria 307

CAPVT LIX. DE SABBATO (QVARTE HEBDOMADE QVADRA-GESIME) 308-309

1. Sabbatum quarte hebdomade Quadragesime, quid tractet 3082. Ordines conferuntur hoc sabbato. Et cur ita . . . . 309

CAPVT LX. DE DOMINICA DE PASSIONE DOMINI . . . . 309-314

1. Dominica de Passione et eius officium 3092. Passionis officium, cur Ecclesia auspicetur a dominica

quinta Quadragesime 3103. Hymnus ' Vexilla regis prodeunt', cur Ecclesia cantet do-

minica quinta in Passione Domini 3104.'Gloria Patri', cur tempore Passionis intermittatur . . 3115. Sanctorum commemoratio, quare non fiat 3126. (sicut n° 5) 3137. Misse introitus 3138. Epistola 3139. Euangelium 314

CAPVT LXI. DE SECVNDA FERIA (HEBDOMADE DE PAS-SIONE) 314-315

1. Feria secunda hebdomade de Passione et eius officium 314

Page 21: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

604 CONSPECTVS MATERIAE, VI, LXI-LXVII

2. (sicut n° 1) 3143. (sicut n" 1) 3154. (sicut n" 1) 315

CAPVT LXH. DE TERTIA FERIA (l[KBDOMADE DE PASSIONE) 315-316

1. Feria tertia hebdomade de Passione inuitat ad patientiam.Et quod eius diei officium 315

2. (sicut n° 1) 316

CAPVT LXIII. DE QVARTA FERIA (HEBDOMADE DE PAS-SIONE) 316-317

1. Feria quarta hebdomade de Passione liberationem a soloDeo expetit 316

2. Encenium, quid 317

CAPVT LXIV. DE QVINTA FERIA (HEBDOMADE DE PAS-SIONE) 317-319

1. Feria quinta hebdomade de Passione quid immoletur Deoet eius officium 317

2. (sicut n° 1) 3183. Ad fletum spiritualem duo prouocant 3184. (sicut n° 1) 319

CAPVT LXV. DE SEXTA FERIA (HEBDOMADE DE PASSIONE) 319-320

1. Feria sexta hebdomade de Pa.ssione quid agat, quodue ha-beat officium 319

2. (sicut n° 1) 319

CAPVT LXVI. DE SABBATO (HEKDOMADE DE PASSIONE) 320-321

1. Sabbatum uacans 3202. Vnde hoc nomen sortitur 3203. Sabbatum uacans, in quo sit priuilegiatum 321

CAPVT LXVII. DE SEXTA DOMINICA IN RAMIS PALMARVM 32 1-327

1. In dominica in Ramis palmarum Ieremias legitur dupliciratione 321

2. Processionem in Ramis palmarum facit Ecclesia . . . 3223. Et in ea stationes quot 3224. Huius diei celebre officium 3225. (sicut n° 4) 3226. Versus 'Gloria laus' composuit Theodulphus . . . . 3237. (sicut n° 4) 3238. Rami, cur gerantur uirides 3249. (sicut n° 8) 324

10. (sicut n° 4) 32511. Rami, cur benedicuntur suxta dominica Quadragesime 32512. Ierusalem decima luna uenit Christus, et cur ita . . . 32513. (sicut n° 4) 32614. (sicut n° 4) 326

Page 22: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, VI, LXVII-LXXII 605

15. (sicut n° 4) 32616. (sicut n° 4) 32617. Dominica in Ramis palmarum, cur hoc nomen sortita 32718. Et quam uarie appelletur 32719. Dominica in Ramis palmarum, in quo sit priuilegiata 327

CAPVT LXVIII. DE SECUNDA FERIA (MAIORIS HEBDOMADE) 327-330

1. Secunda feria maioris hebdomade, quid designet . . . 3272. Et eius officium 3283. (sicut n° 2) 3284. (sicut n°2) 3285. Passio Domini non recipit benedictionem, et cur ita. 3296. Passionem cantantium uoces uarie mutantur . . . . 3297. (sicut n° 6) 329

CAPVT LXIX. DE TERTIA FERIA (MAIORIS HEBDOMADE) 330-331

1. Feria tertia maioris hebdomade, quid agat 3302. (sicut n° 1) 3303. (sicut n° 1) 330

CAPVT LXX. DE QVARTA FERIA (MAIORIS HEBDOMADE) 331-335

1. Feria quarta maioris hebdomade Christus uenditus fuit aIuda 331

2. Genu omne, cur flectatur in nomine Iesu 3313. Huius diei tum significatio, tum officium 3314. Bosra ciuitas, eius signiflcatio . 3325. (sicut n° 3) 3326. (sicut n° 3) 3327. (sicut n° 3) 3338. (sicut n° 3) 3339. (sicut n° 3) 333

10. (sicut n° 3) 33311. Sanguis a Christo quinquies exiuit 33412. Frixorium triplex 33413. Ieiunandum quarta feria maioris hebdomade, et quam ob

causam 334

CAPVT LXXI. DE QVINTA FERIA CENE DOMINI . . . . 335

1. Cena Domini, que tranctanda habeat 335

CAPVT LXXII. (DE SEQVENTBVS TRIBVS DIEBVS) . . . 335-345

1. Ecclesia luget tribus diebus passionis, et cur ita . . . 3352. Feria quinta in Cena Domini matutinas uertit in tenebras. 3363. Campanas, cur sileant in hac hebdomada tribus diebus 3364. Signa, cur fiant cum tabula ad tenebras sexte ferie huius

hebdomade 3375. (sicut n° 4) 3376. Horarum principia, cur omittantur feria sexta huius heb-

domade 337

Page 23: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

606 CONSPECTVS MATERIAE, VI, LXXII-LXXIV

7. Item alie multe solemnitates eirca legitimum Ecclesie offi-cium 338

8. (sicut n° 7) 3389. (sicut n° 7) 339

10. (sicut n° 7) 33911. Hominum tria genera per Christum saluata 33912. Threni Ieremie, unde dicantur 34013. Threnis, cur inseratur alphabttum 34014. Hebraicarum litterarum interpretatio 34015. Candele in tenebris huius hebdomade cur extinguantur 34116. (sicut n° 15) 34117. Et quot accenduntur 34218. Et quid ille significent 34219. (sicut n" 18) 34220. (sicut n" 18) 34221. (sicut n" 18) 34322. Et quid earum extinctio 34323. (sicut n° 22) 34324. (sicut n° 22) 34325. Et quid de ea que remanet, cettris extinctis 34326. (sicut n° 25) 34427. Clamor et benedictio post 'Benrdictus' in tenebris, quid

significent 34428. De eius diei solemnitate 34529. Ab hac die usque ad octauam Pcntecostes omittuntur of-

ficium beate Marie et officium mortuorum 345

CAPVT LXXIII. (DE PENITENTIVM INTRODVCTIONE IN EC-CLESIA) 345-349

1. In hac die penitentes in eccksia introducuntur . . . 3452. Remedia duo contra peccatum 3463. De diuersis signis penitentie 3474. Cur penitentes introducuntur in ecclesia in hac feria quinta 3485. (sicut n" 4) 3486. (sicut n° 4) 3487. Forma reconciliationis, quid sit 348

CAPVT LXXIV. (DE TRIPLICIS OLEl CONSECRATIONE) . 349-361

1. Oleum consecratur quinta feria in Cena Domini, idque tri-pliciter 349

2. Oleum tripliciter consecratur et de cuiusque proprietate 3513. Oleum infirmorum, quomorio consecretur 3524. Et quare 3525. (sicut n° 4) 3536. (sicut n° 4) 3537. (sicut n° 4) 3548. (sicut n° 4) 3549. Olei chrismatis consecratio 355

10. Chrisma ex quibus conficiatur, et qualiter 355

Page 24: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, VI, LXXIV-LXXVII 607

11. Quaque solemnitate 35512. (sicut n" 11) 35613. (sicut n° 11) 35614. (sicut n° 11) 35615. (sicut n° 11) 35616. (sicut n° 11) 35717. (sicut n° 11) 35718. Et quid mystice sonet illa celebritas tanto apparatu. 35819. Oleum benedictum salutatur. Et quoties et quorsum 35920. Episcopus ter exhalat in ampullam olei benedicti, et cur

idpsum 35921. Oleum cathecumenorum 36022. Et eius lisus duplex 360

CAPVT LXXV. (DE HVIVS DIEI MISSE OFFICIVM) . . . . 361-366

1. Missa quinte ferie in Cena Domini 3612. 'Gloria in excelsis Deo' non cantatur, nisi episcopo pre-

sente 3613. Huius misse officium 3624. Christus lauit pedes apostolorum tribus potissimum de

causis 3625. (sicut n° 4) 3626. Lotio pedum, an sit mandatum potius quam consilium 3637. (sicut n° 3) 3638. Symbolum apostolorum, cur non dicatur 3649. Innocentius papa statuit corpus Christi sub specie panis

reseruari in quinta feria in Cena Domini 36410. Et cur sub specie uini non seruatur 36411. Vinum die Parasceues sumptum cum dominico corpore

seruato quinta feria, an consecratur et sanguis Christi ef-ficiatur per immisionem ipsius corporis in calicem et pereius tactum 364

12. Consecratio et sanctificatio quid differant 36513. Pape ritus celebrandi quinta feria in Cena Domini. 365

CAPVT LXXVI. DE DENVDATIONE ALTARIVM 366-369

1. Altaria quota feria denudantur 3662. Quid illa denudatio notet 3663. (sicut n° 2) 3674. (sicut n° 2) 3675. Altaria, cur lauantur uino et aqua 3676. Et quid significent rami quibus fricantur 3687. Pauimentum ecclesie, cur lauetur quinta feria in Cena Do-

mini 3688. Cur detur symbolum competentibus 368

CAPVT LXXVII. DE SEXTA FERIA IN PARASCEVE . . . . 369-387

1. Parasceue et eius diei officium 3692. Parasceue officium, cur ordinatur a lectionibus . . . 369

Page 25: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

608 CONSPECTVS MATERIAE, VI, LXXVII-LXXVIII

3. Et cur due dicantur lectiones 3704. (sicut n° 2) 3705. (sicut n° 2) 3716. (sicut n" 2) 3717. (sicut n° 2) . . . 3718. Parasceue die, cur potius legatur Passio Domini secundum

Iohannem quam secundum ceteros 3729. Parasceue die, cur euangelium legatur super pulpitum nu-

dum 37210. Syndo seu tersoria uel uestes altari nudo superponuntur 37311. Christus in cruce decantauit psalmos decem . . . . 37312. Christus in cruce pro tribus orauit 37413. Ecclesia orans pro Iudeis non tlectit genua. Et cur idipsum 37414. Ecclesia tribus linguis utitur in crucis denudatione . . 37515. Ecclesia tantum utitur lingna greca et latina. Cur non iti-

dem hebraica 37616. Crucis denudatio in Parasceue, quid significet . . . . 37617. Christi corona fuit ex iuncis marinis 37718. (sicut n" 2) 37719. (sicut n° 2) 37720. Crux, cur adoratur in die Parasceue 37821. Et qualiter id 37822. (sicut n° 21) 37823. Verborum que canuntur dum crux adoratur expositio 37824. Crucis mysterium profundum 37925. Christus crucifixus tribus clauis Quid illi claui designent. 38026. Christi corpus, cur disponatur in uino et aqua die Paras-

ceue 38127. Christus, cur pati uoluerit 38328. Et quoto etatis anno 38429. Parasceues festum, cur non agit Ecclesia cum letitia. 38430. (sicut n° 29) 38531. Christus, quos sua passione redemerit 38532. Christi corpus, cur non consecretur in Parasceue . . . 38533. (sicut n° 32) 38534. (sicut n° 32) 38635. (sicut n° 32) 38636. (sicut n» 32) 38637. (sicut n" 32) 38638. (sicut n° 32) 38639. (sicut n" 32) 38740. Ferie sexte priuilegia sex 387

CAPVT LXXVIII. DE SABBATO SANCTO 387-3911. Paschatis sabbatum 3872. Paschatis sabbatum officium inutatur totum a nocte Pas-

cha 3873. (sicut n" 2) 3884. Paschatis sabbatum dicitur dies illuminata tribus de causis. 389

Page 26: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, VI, LXXVIII-LXXXII 609

5. Pascha celebratur in plenilunio 3896. Et quando 3907. Nox diem precedatne, an contra 390

CAPVT LXXIX. (PER QVEM, QVOMODO ET QVARE AGNI DECERA FIANT) 391-392

1. Agni cerei qui fiunt Rome in Parasceue Pasche, quid notent 3912. (sicut n° 1) 3923. Et eorum uirtus 392

CAPVT LXXX. (DE BENEDICTIONE CEREl) 392-398

1. Cerei benedictio fit in Sabbato sancto 3922. Sub cerei benedictione cur ignis antiquus extinguatur et

nouus a petra excutiatur 3933. Cereus paschalis a diacono benedicitur. Et cur non potius

a superiori 3934. Cereus paschalis, quid significet 3945. Mansiones tres, in quarum tertia columna precessit po-

pulum 3946. Cereus super columnam significat Christum 3967. Item significat nouam Christi doctrinam 3968. Cerei benedictio, qualiter fiat 3969. Thuri grana in cerei benedictione, quid significent . . 397

10. Cereo paschali infixa tabula quid signet, quidque contineat 39711. An unus tantum cereus benedicatur, an duo . . . . 398

CAPVT LXXXI. (DE LECTIONIBVS ET TRACTIBVS) . . . 399-407

1. Paschatis sabbatum quas lectiones habeat, et quare sinetitulo et tono legantur. Et quot sint numero 399

2. Prime lectionis interpretatio 3993. Post istam primam lectionem nullum sequitur canticum 4004. Lectionis secunde interpretatio 4015. Item tertie . 4016. Idque uarie 4027. Tractus 'Vinea facta est' expositio 4028. Quarte lectionis interpretatio 4039. Lectiones, quot sint numero 404

io.-(sicut n» 9) 40411. Duodecim lectionum interpretatio 40412. Romani legunt uiginti quatuor lectiones, duodecim grece

et duodecim latine 40613. Canticum quid 40614. Lectionum et canticorum preposterus ordo 407

CAPVT LXXXH. (DE BENEDICTIONE BAPTISMI SEV FONTIVM) 407-413

1. Baptismus fit sabbato Paschatis. Et cur ita 4072. In fontium benedictione et immersione catechumenorum

quidam utuntur lineis indumentis 4083. Baptismus in benedictione habet sex ceremonias . . . 408

Page 27: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

610 CONSPECTVS MATERIAE, VI, LXXXII-LXXXIII

4. In baptismo sabbatis paschalis. sacerdos tangit aquas. 4095. (sicut n"4) 4096. Quibus uerbis benedicit aquas 4097. (sicut n° 6) 4108. (sicut n° 6) 4109. (sicut n° 6) 411

10. Cereus, cur mittatur in aquam 41211. In aquam baptismi, quare sacerdos insufflet, et quoties

id facit 41212. Admixtio chrismatis in aqua. Quid significet . . . . 413

CAPVT LXXXIII. (DE BAPTISMO) 413-4291. Baptismus, quid et unde dictus . 4132. Baptismus, cur fiat potius in aqua quam in alia re. Et qua

aqua id fiat 4143. Baptismus, quotuplici tempore fieri possit 4154. Baptizandi extra tempus necessitas quadruplex . . . 4155. Baptizandi interrogandi an rcnuntient Satane et eius ope-

ribus, et unde ille mos aduectu? 4156. Verba hec: 'Credo in sanctam Ecclesiam catholicam', quo-

modo sint accipienda 4167. In baptizandi, faciem ter exsufflat sacerdos. Et cur ita 4168. Exorcismus quid. Item quid calechismus 4179. Baptismi septem dona . . 417

10. (sicut n° 9) 41711. (sicut n° 9) . . 41812. Baptismus, cur desideret trinam immersionem . . . . 41913. Baptizandi nomen imponitur 41914. (sicut n° 9) 42015. Baptizatus datur uestis candida 42016. Et qua id significatione aut exemplo 420I7.(sicutn° 16) 42118. (sicut n° 16) 42119. (sicut n° 16) 42120. Baptizato uestis candida data, quando exuatur . . . 42121. (sicut n° 9) 42222. (sicut n° 9) 42223. In Iudeis baptizandis, quid obseruatur 42224. Pregnans si baptizatur, an partus censeatur baptizatus. 42325. Baptisterium, an necessario dcbet esse lapideum . . . 42326. Baptismus, an deleat peccatuin originale 42327. Baptismi forma que obseruanda hodie 42428. Vetus apostolorum baptizandi mos 42429. (sicut n° 27) 42430. (sicut n° 2 7) 42531. (sicut n° 27) 42532.(sicutn" 2 7) 42533. Baptizari potest infans qui non potest nasci, sed solum ca-

put emittit 425

Page 28: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, VI, LXXXIII-LXXXVI 611

34. Patrini necessarii sintne ad baptismum, qui tanquam spon-sores sunt alieni fidei 425

35. Patrini obligantur instruere suos filios spirituales . . . 42636. Et quot requirantur 42637. Et quales esse debeant 42738. Patrini esse, qui non possint 42 739. Baptismum que sequantur 42740. Litania, cur fiat circa fontes baptismatis 42841. In litaniis, senes precedunt, iuuenes subsequuntur . . 428

CAPVT LXXXIV. (DE CONFIRMATIONE) 429-434

1. Confirmatio non debet dari ante septimum diem post bap-tisma 429

2. Spiritus sanctus in confirmatione est tanquam tutor pupilli 4303. Baptizatus bis ungitur chrismate. Et quare 4314. Vnctio facta ab episcopo in fronte, quid differet ab ea

quam facit sacerdos in ceruice cum chrismate . . . . 4315. Confirmari aut baptizari bis non debet quis 4326. Confirmatum, cur percutiat in faciem episcopus . . . 4337. In coniirmatione quid agat episcopus 4338. (sicut n" 7) 4339. Frons chrismati panno albo circumcigitur 434

10. Patrini qui non possunt in confirmatione uel baptismo. 434

CAPVT LXXXV. (DE MISSA VIGILIE PASCHE) 434-440

1. Altaria, cur cooperantur Sabbato sancto . . . . . . 4342. Sabbato sancto, missa aliter et preter morem celebratur. Et

quorsum , 4343. Campane, cur pulsentur dum cantatur 'Gloria in excelsis'

Sabbato sancto 4354. Sabbato sancto, cur non dicatur graduale sed 'Alleluya' et

tractus 4365. Et cur eodemmet die lumen non portatur ad euangelium

sed incensum 4376. Sabbato paschatis, cur omittatur offertorium . . . . 4387. Item postcommunio 4398. Sabato paschatis, cur breuius uespere, et una cum missa

terminentur 4399. Sabbati paschatis priuilegium 440

CAPVT LXXXVI. DE SANCTO DIE PASCHE . . . . . . 440-45 1

1. Paschale tempus, quid significet . 4402. Pascha quid, et unde dictum 4413. Pascha, cur potius a greca quam hebraica lingua nomen

sortitur 4414. Aut potius latina 4415. Paschatis tempus, unde incipit et quomodo terminetur. 4426. Paschatis solemnitas celeberrima omnium 4427. Paschatis die, nihil comedendum quod non sit benedictum

a sacerdote 444

Page 29: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

612 CONSPECTVS MATERIAE, VI, LXXXVI-LXXXIX

8. Ac signo crucis signatum 4449. Consuetudines uarie pro uarietate regionum . . . . 445

10. Paschales ferie, quot celcbrande 44511. Pascha semper celebranduni die dominica 44612. Et quorsum 44713. (sicut n° 12) 44714. (sicut n° 12) 44715. Pascha triplex fecerunt Iudei. quod erat figura nostri

Paschatis 44716. Paschatis tres septimane 44817. Paschale tempus dicitur Quinquagesima 44918. Paschate nos debemus ad inuicem salutare et osculum pre-

bere, idque Romani Pontitkis cxemplo 450

CAPVT LXXXVII. (DE NOCTVRNO OFFICIO PASCHE) . . 451-455

1. Paschalis diuinum officium. unde ordinatur 4512. Pascha, cur non admittat hyinnos 4513. Paschatis septimana tres taritum psalmos et tres antipho-

nas habet 4514. (sicut n° 3) 4535. Alii uero integrum seruant numerum 453

CAPVT LXXXVIII. (DE DIVRNO OEFICIO PASCHE) . . . 455-461

1. Angelus respondit beato Gregorio celebranti: 'Et cum spi-ritu tuo' .455

2. Processionis forma 4563. (sicut n° 2) 4574. Missa sequitur processionem die Paschatis 4585. Introitus expositio 4586. (sicut n° 5) 4597. Paschatis epistola, eiusque ('xpositio 4598. (sicut n° 7) 4609. (sicut n° 7) 460

10. Dicitur graduale et 'Alleluya' 460n . Paschatis euangelium 46112. Item postcommunio 461

CAPVT LXXXIX. DE SEPTEM DIEIiVS POST PASCHA . . . 461-480

1. Officium septem dierum a Paschate 4612. De Cenophegia 4623. Lucas Marie expressit sirnulacrum 4624. Per hos septem dies, tres tantum dicuntur psalmi . . 4635. Hec tota hebdomada quasi una dies dominica est . . 4636. In quibusdam ecclesiis, non dicuntur nisi tres psalmi usque

ad Pentecosten. Sed hoc non bene fit 4647. Neophytorum due hebdomade 4648. Secundum romanum ordineni, in omnibus dominicis usque

ad Pentecosten nouem lectiones dicuntur 4649. Paschatis uespere, unde incipiant 465

Page 30: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, VI, LXXXIX-XCIII 613

10. Ad fontes flt processio septem diebus a Paschate . . . 46611. Psalmi duo circa fontes dicuntur 46612. Serpens cum candela qui defertur ad fontium processio-

nem, quid notet 46713. Responsorium et 'Alleluya' dicuntur diebus septem post

Pascha 46814. Officium qualiter fiat septem diebus post Pascha . . . 46915. (sicut n° 14) 47016. (sicut n° 14) 47117. Christi resurrectio ter nuntiata est 47118. Tempus Pascha precedens quid notet. Item quid sequens. 47119. (sicut n" 14) 47120. (sicut n° 14) 47221. 'Alleluya' duplex, cur in octaua Pasche et deinceps cantatur 47222. Ecclesie quatuor sunt status, et unde illi producantur. 47223. Missa, cur aliquando admittat unum solum responsorium,

aliquando solum 'Alleluya', aliquando etiam duplex . 47324. Paschale tempus habet tantum unum 'Alleluya' in diebus

profestis 47325. 'Alleluya' duplex in dominicis diebus post octauas Paschatis. 47426. Euangeliorum que dicantur hebdomada resurrectionis, or-

dinatio mystica 47527. (sicut n° 26) 47628. Euangeliste quid sibi non conuenire uideantur super nar-

rationem resurrectionis dominice, tum de angelis, tum detestium numero 477

29. Et qualiter concordentur 47830. (sicut n° 29) 478

CAPVT XC. DE SECVNDA FERIA POST PASCHA 480-481

1. Ferie secunde post Pascha officium . . . . . . . . 4802. (sicut n° 1) 4803. (sicut n" 1) 481

CAPVT XCI. DE TERTIA FERIA POST PASCHA 482-483

1. Ferie tertie post Pascha officium 4822. (sicut n° 1) 4823. (sicut n° 1) 4834. (sicut n° 1) 483

CAPVT XCII. DE QVARTA FERIA POST PASCHA 483-484

1. Ferie quarte officium a Paschate 4832. (sicut n° 1) 4843. (sicut n" 1) 484

CAPVT XCIII. DE QVINTA FERIA POST PASCHA . . . . 484-485

1. Ferie quinte a Paschate officium 4842. (sicut n° 1) 485

Page 31: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

614 CONSPECTVS MATERIAE, VI, xcm-c

3. (sicut n° 1) 485

CAPVTXCIV. DE SEXTA FERIA POST PASCHA 485-486

1. Feria sexta a Paschate, quod et quale habeat officium 4852. (sicut n- 1) 4863. (sicut n°l> 4864. (sicut n° 1) 4865. (sicut n- 1) 486

CAPVTXCV. DE SABBATOIN ALBIS 487-488

1. Sabbatum in albis, quod habeat officium 4872. (sicut n° 1) 4873. Iudicii dies plenus erit gaudio propter dominicam et nos-

tram resurrectionem 4874. (sicut n° 1) 4875. (sicut n" 1) 4886. (sicut n° 1) 488

CAPVT XCVI. (ALIA EXPOSITIC) 1MCTORVM SEPTEM DIERVM) 488-491

1. Dierum septem a Paschate secunda expositio et intel-lectus 488

2. Resurrectionis dominice ofJicium pertinet ad timorem. 4893. (sicut n° 1) 4894. (sicut n° 1) 4895. (sicut n" 1) 4906. (sicut n° 1) 4907. (sicut n° 1) 4908. (sicut n° 1) 4909. (sicut n° 1) 491

.10. (sicut n" 1) 491

CAPVT XCVII. DE PRIMADOMINICA POST PASCHA . . . 491-494

1. Dominice prime a Paschate ofiicium 4912. (sicut n" 1) 4923. Apocalypsis et epistole canonici: leguntur a resurrectione,

idque iure 4924. (sicut n° 1) 4935. Misse dominice prime a Paschate expositio 4936. (sicut n° 5) 494

CAPVT XCVIII. DE SECVNDA DOMINICA POST PASCHA . 494-495

1. Dominica secunda a Paschate quid moneat. Et eius officium. 494

CAPVT XCIX. DE TERTIA DOMINICA POST PASCHA . . . 495-496

1. Dominica tertia a Paschate, quid hortetur 4952. (sicut n° 1) 4963. (sicut n° 1) 496

CAPVT C. DE DOMINICA QVARTA POST PASCHA . . . . 496-497

1. Dominica quarta post Pascha inuitat ad iubilum . . . 496

Page 32: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, VI, c-cv 615

2. Et eius officium 4973. (sicut n° 2) 4974. (sicut n° 2) 497

CAPVT CI. DE DOMINICA ROGATIONVM 498

1. Rogationum dominica, quid moneat 4982. (sicut n°l> 4983. (sicut n° 1) 498

CAPVT CII. DE ROGATIONIBVS 499-506

1. Rogationes quo tempore fiant, et cur cantentur litanie. 4992. Litania maior, a quo et quorsum instituta 4993. Litanie siue Rogationes habent processionem septiformem.

Et qua a significatione 4994. Et unde dicta minor litania 5005. Sanctos, cur rogemus 5016. Litanie qualiter fiant, quidque habeant 5017. (sicut n° 6) 5028. Vexilla, cur ferantur in processione 5029. (sicut n° 6) 502

10. In litaniis debemus ieiunare 50311. Et a seruilibus operibus uacare 50312. Litaniarum missa et eius expositio 50413. (sicut n° 12) 50414. (sicut n° 12) , 50415. (sicut n° 12) 505

CAPVT CIII. DE VIGILIA ASCENSIONIS 506-508

1. Ascensionis uigilia, quid habeat officium 5062. (sicut n" 1) . 5073. (sicut n" 1) 5074. (sicut n° 1) 508

CAPVT CIV. DE FESTO ASCENSIONIS DOMINI 509-511

1. Ascensio dominica habet processionem. Et cur idipsum 5092. Ascensionis dominice missa, eiusque expositio . . . . 5103. (sicut n° 2) 5104. (sicut n° 2) 5105. (sicut n<> 2) 511

CAPVT CV. DE DOMINICA POST ASCENSIONEM . . . . 512-514

1. Dominica post Ascensionem eiusque diei officium . . 5122. (sicut n" 1) 5123. (sicut n° 1) 5124. (sicut n° 1) 5125. Dauid triplex unctio 5136. (sicut n° 1) 5137. Ieiunandum an sit a tempore paschali 5138. Ascensionis octaua, quando terminetur 514

Page 33: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

616 CONSPECTVS MATERIAE, VI, CVI-CXI

CAPVT CVI. DE VIGILIA PENTECOSTES 515-519

1. Pentecostes uigilia, cur celebretur baptismus sicut et Sab-bato sancto 515

2. Baptismus, qua hora celebrandus 5153. Pentecostes missa et eius expositio 5164. (sicut n° 3) 5175.(sicutn°3) 5186. (sicut n° 3) 5187. (sicut n° 3) 5188. (sicut n° 3) 5189. (sicut n° 3) 518

10. (sicut n° 3) 519

CAPVT CVII. DE DIE SANCTO PENTECOSTES 519-528

1. Pentecostes, quid et unde dicatur 5192. Pentecostes festum, an habeat octaua 5203. Pentecostes nocturnum, quot habeat lectiones, quotquot

psalmos 5204. (sicut n° 3) 5215. Vita actiua et contemplatiua est in Ecclesia 5216. Pentecostes lectiones tres. quid significent 5227. Pentecostes missa et eius expositio 5248. Spiritus sanctus, cur dicatur Paraclitus 5249. Pentecostes festum, cur quinquaginta diebus a Paschate

celebretur 52510. (sicut n° 9) 52611. (sicut n° 7) 527

CAPVT CVIII. DE SECVNDA EERIA (PENTECOSTES) . . . 528-529

1. Missa ferie secunde post Penlecosten et eius expositio 5282. (sicut n° 1) 529

CAPVT CIX. DE TERTIA FERIA (PENTECOSTES) . . . . 529-530

1. Missa ferie tertie post Pentecosten et eius expositio . . 5292. (sicut n° 1) 5303. (sicut n° 1) 530

CAPVT CX. DE QVARTA FERIA (PENTECOSTES) . . . . 530-532

1. Ieiunii formam apostoli nobis tradiderunt 5302. Feria quarta post Pentecoslen habet Quatuor tempora. 5303. (sicut n° 2) 5314. Missa ferie quarte post Pentecosten et eius expositio. 5315. (sicut nD 4) 532

CAPVT CXI. DE QVINTA FERIA (PENTECOSTES) . . . . 532-533

1. Feria quinta post Pentecosten non habet oficium proprium.Et unde mutuetur 532

Page 34: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, VI, cxn-cxvn 617

C A P V T C X I I . D E S E X T A F E R I A ( P E N T E C O S T E S ) . . . . 5 3 4

1 . F e r i e s e x t e p o s t P e n t e c o s t e n , e i u s q u e e x p o s i t i o . . . . 5 3 42 . ( s i c u t n ° 1 ) 5 3 4

CAPVT CXIII. DE SABBATO (PENTECOSTES) 534-537

1. Sabbatum post Pentecosten, unde missa auspicetur . . 5342. Et eius expositio 5353. Ordines celebrantur et conferuntur sabbato post Pentecosten 5354. (sicut n° 2) 5355. (sicut n° 2) 5366. (sicut n° 2) 5367. (sicut n" 2) 5368. Quinquagesima terminatur sabbato post Pentecosten 537

CAPVT CXIV. DE DOMINICA SANCTE TRINITATIS . . . 537-541

1. Trinitatis festiuitas, cur sequatur Paschatis et Pentecostesferias 537

2. Antiphonis cur addantur uersus quarundam festiuitatum 5383. Tropus, quid 5394. Trinitatis missa eiusque officium et illius expositio . . 5395. (sicut n" 4) 5396. Alcuinus, Caroli preceptor, officium ecclesiasticum ab At-

tila rege confessum restituit 5407. Trinitatis festiuitas uarie et diuersimode celebratur . . 540

CAPVT CXV. DE PRIMA DOMINICA POST PENTECOSTEN 542-544

1. Libri Regum leguntur post Pentecostes octauas. Et cur ita 5422. (sicut n° 1) 5423. Dauid nobis in hac militia proponitur in exemplum et

typum uirtutis 5434. Saul nobis est exemplo 5435. Missa dominice prime post Pentecosten 5436. Euangelium dominice prime post Pentecosten et eius in-

terpretatio 544

CAPVT CXVI. DE SECVNDA DOMINICA POST PENTECOSTEN 545-546

1. Dominice secunde post Pentecosten missa officiumque, eteius expositio 545

2. (sicut n" 1) 5453. Lingua dolosa palliatorum amicorum 5464. (sicut n° 1) 546

CAPVT CXVII. DE TERTIA DOMINICA POST PENTECOSTEN 546-547

1. Euangelium dominice tertie post Pentecosten et expositioetiam mystice 546

2. Missa huius dominice eiusque expositio 5473. (sicut n° 2) 5474. (sicut n° 2) 547

Page 35: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

618 CONSPECTVS MATERIAE, VI, cxvra-cxxvi

CAPVT CXVIII. DE QVARTA DOMINICA POST PENTECOSTEN 548-549

1. Dominica quarta post Pentecosten, quid moneat et quodhabeat officium 548

2. Dominice quatuor sequentes Pentecosten quatuor libris Re-gum adaptantur 548

CAPVT CXIX. DE QVINTA DOMINICA POST PENTECOSTEN 549-550

1. Dominica quinta post Pentecosten affert rete Petri. Et quidillud significet 549

2. Predicatores pro terrenis prcdicantes nihil capiunt . . 549

CAPVT CXX. DE SEXTA DOMINICA POST PENTECOSTEN 550-551

1. Dominice sexte post Pentecosttn missa et eius expositio 5502. (sicut n° 1) 551

CAPVT CXXI. DE SEPTIMA DOMINCA (POST PENTECOSTEN) 551-553

1. Libri Sapientie cur potissimum in augusto legantur . . 5512. Sextilis ante, iam Augustus 5513. Quid septima dominica adhibeat 5524. Misse dominice septime post Pentecosten expositio . . 552

CAPVT CXXn. DE OCTAVA DOMINICA (POST PENTECOSTEN) 553-554

1. Dominica octaua post Pentecosten, quid moneat . . . 5532. (sicut n° 1) 5533. (sicut n° 1) . 554

CAPVT CXXIH. DE NONA DOMINICA POST PENTECOSTEN 554-555

1. Dominice none post Pentecosten missa eiusque expositio 5542. (sicut n° 1) 5553. (sicut n° 1) 555

CAPVT CXXIV. DE DECIMA DOMLNICA (POST PENTECOSTEN) 555-556

1. Dominica decima post Pentecosten, quid moneat . . . 5552. (sicut n" 1) . 556

CAPVT CXXV. DE VNDECIMA DOMINICA (POST PENTECOS-TEN) 557-558

1. Iob legitur dominica undecima post Pentecosten, et quidmoneat 557

2. Et eius diei officium 5573. (sicut n° 2) 557

CAPVT CXXVI. DE DVODECIMA DOMINICA POST PENTECOS-TEN 558-560

1. Missa dominice duodecime post Pentecosten et eius officium 5582. Sanctorum orationes nobis conferunt 5583. (sicut n° 1) 5594. Septembris historia bipartitur 5595. Catholicorum quidam perfectt, quidam imperfecti . . 560

Page 36: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, VI, cxxvn-cxxxiv 619

CAPVT CXXVII. DE DECIMA TERTIA DOMINICA POST PEN-TECOSTEN 560-561

1. Tobias legitur decima tertia dominica post Pentecosten 5602. Huius diei missa eiusque expositio 5613. (sicut n" 2) 5614. (sicut n° 2) 561

CAPVT CXXVHI. DE DECIMA QVARTA DOMINICA (POST PEN-TECOSTEN) 562-563

1. Iudith historia, cur legatur dominica decima quarta postPentecosten 562

2. Et huius diei officium quale 562

CAPVT CXXIX. DE DECIMA QVINTA DOMINICA POST PEN-TECOSTEN 563-565

1. D o m i n i c a d e c i m a q u i n t a p o s t P e n t e c o s t e n , in q u o c o n u e -n i a t c u m a n t e c e d e n t i . M i s s a i t e m e i u s d e m die i . . . . 563

2. ( s i cu t n° 1) 564

CAPVT CXXX. DE DECIMA SEXTA DOMINICA POST PENTE-COSTEN 565-566

1. Dominica decima sexta post Pentecosten officium ex Ma-chabeis sumptum 565

2. (sicut n" 1) 5653. (sicut n° 1) 566

CAPVT CXXXI. DE DECIMA SEPTIMA DOMINICA (POST PEN-TECOSTEN) 566-568

1. Dominica decima septima post Pentecosten, quid moneat 5662. (sicut n° 1) 567

CAPVT CXXXII. DE QVARTA FERIA (QVATVOR TEMPORVMSEPTEMBRIS) 568

i. Feria quarta hebdomade decime septime post Pentecosten,quale habeat officium 568

CAPVT CXXXIII. DE SEXTA FERIA (QVATVOR TEMPORVMSEPTEMBRIS) 568

i. Penitentiam exprimit ordinandorum feria sexta Quatuortemporum septembris • • • 568

CAPVT CXXXIV. DE SABBATO (QVATVOR TEMPORVM SEP-TEMBRIS) 569-570

1. Sabbatum Quatuor temporum septembris, quid moneat 5692. (sicut n° 1) 5693. Ieiuniorum instituendorum uetus mos . . . . . . . 5694. Diuersus hodie 570

Page 37: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

620 CONSPECTVS MATERIAE, VI, CXXXV-CXLII

CAPVT CXXXV. DE DECIMA OCTAVA DOMINICA (POST PEN-TECOSTEN) 570-571

1. Dominica decima octaua post Pentecosten, quid agat mo-neatque : . . . 570

2. (sicut n° 1) 5713. (sicut n° 1) 571

CAPVT CXXXVI. DE DECIMA .NONA DOMINICA (POST PEN-TECOSTEN) 572

1. Dominica decima nona post Pentecosten, quid referat autmoneat 572

2. (sicut n° 1) 572

CAPVT CXXXVH. DE VIGESIMA DOMINICA (POST PENTECOS-TEN) 573-575

1. Dominica uigesima post Pentec osten, quid legat . . . 5732. Dominice uigesime post Pentecosten missa 5743. Nuptie tres leguntur in Euangelio 574

CAPVT CXXXVm. DE VIGESIMA PRIMA DOMLNICA POST PEN-TECOSTEN 575-577

1. Dominica uigesima prima post Pentecosten, quid moneateiusque diei officium 575

2. (sicut n° 1) . 5763. (sicut n° 1) 576

CAPVT CXXXIX. DE VIGESIMA SECVNDA DOMINICA POSTPENTECOSTEN 577-578

1. Dominica uigesima secunda post Pentecosten hortatur adcaritatem 577

2. Et eius diei officium 5773.(sicutn°2) 5774. (sicut n° 2) 5785. (sicut n° 2) 578

CAPVT CXL. DE VIGESIMA TERTIA DOMINICA (POST PEN-TECOSTEN) 578-580

1. Dominice uigesime tertie posl Pentecosten officium . . 578

CAPVT CXLI. DE VIGESIMA QVARTA DOMINICA (POST PEN-TECOSTEN) 580-581

1. Dominice uigesime quarte post Pentecosten missa eiusqueexpositio 580

2. (sicut n° 1) 580

CAPVT CXLII. DE VIGESIMA QVINTA DOMINICA POST PEN-TECOSTEN 581-582

1. Dominice uigesime quinte post Pentecosten expositio 5812. (sicut n° 1) 582

Page 38: GVILLELMI DVRANTI RATIONALE DIVINORVM OFFICIORVM

CONSPECTVS MATERIAE, VI, CXLIII 621

CAPVT CXLIII. (DE NOCTVRNALIBVS LECTIONIBVS IN HIISDOMINICIS) 582-583

1. Nocturnales lectiones in dominicis post Pentecosten, adquid referunt 582

2. (sicut n° 1) 5833. Menses singuli singulis adaptantur temporibus . . . 5834. (sicut n" 3) 583

Composition, impression et reliure: Brepols S.A. — Turnhout (Belgique)Printed in Belgium

D/1998/0095/16ISBN 2-503-04403-4 relieISBN 2-503-04404-2 brocheISBN 2-5O3-O3OOO-9 serie