HỌC VIỆN TƯ PHÁP

KHOA ĐÀO TẠO LUẬT SƯ

BÀI TIỂU LUẬN

LUẬT SƯ VÀ NGHỀ LUẬT SƯ

Chuyên đề: Hoạt động trợ giúp pháp lý của Luật sư Thực trạng và giải pháp

Họ và tên: Phan Văn Liền Số báo danh: 28 Lớp Luật sư k.14 An giang

An giang, ngày 28 tháng 03 năm 2013

- 1 -

MỤC LỤC

Lời mở đầu 3

I. Hoạt động trợ giúp pháp lý của luật sư 4

1. Sự hình thành và phát triển của trợ giúp pháp lý ở

Việt nam 4

2. Vai trò của luật sư trong hoạt động trợ giúp pháp lý 9

3. Thực trạng hoạt động trợ giúp pháp lý của luật sư 11

II. Phương hướng – Giải pháp cho hoạt động trợ giúp

pháp lý của luật sư 15

Lời kết 18

Tài liệu tham khảo 20

Lời mở đầu

- 2 -

Trợ giúp pháp lý là một chính sách của Đảng và Nhà nước nhằm thể hiện

truyền thống nhân đạo của dân tộc, thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước

đối với xã hội. Đây cũng là trách nhiệm của Nhà nước đối với xã hội, đối với

người nghèo, người hưởng chính sách ưu đãi về trợ giúp pháp lý. Giúp cho những

người này có điều kiện tiếp cận và sử dụng pháp luật để họ bảo vệ quyền, lợi ích

hợp pháp của mình, nâng cao hiểu biết pháp luật, ý thức tôn trọng và chấp hành

pháp luật; góp phần vào việc phổ biến, giáo dục pháp luật, bảo vệ công lý, bảo đảm

công bằng xã hội, phòng ngừa, hạn chế tranh chấp và vi phạm pháp luật. Trợ giúp

pháp lý còn là chức năng quan trọng trong hệ thống tư pháp của mỗi quốc gia, nhất

là đối với những đối tượng nghèo khổ và nhóm người thiệt thòi trong xã hội không

có khả năng thuê luật sư bào chữa, bào chữa, tư vấn pháp luật, đại diện trong tố

tụng và ngoài tố tụng. Như vậy điều kiện để công dân có thể tiếp cận công lý là họ

cần phải có năng lực cá nhân nhất định, tài chính và điều kiện sống . . . do vậy trợ

giúp pháp lý đã chứng minh là một công cụ quan trọng để đảm bảo người nghèo,

đối tượng yếu thế khác có thể tiếp cận công lý. Nhìn thấy được vai trò quan trọng

của trợ giúp pháp lý Chính phủ Việt nam đã nổ lực thành lập hệ thống trợ giúp

pháp lý trong toàn quốc vào năm 1997, đây là cột mốc quan trọng và rõ nét trong

hệ thống tư pháp của Việt nam, đồng thời thể hiện sự quan tâm, chăm lo của Đảng

và Nhà nước tới các đối tượng nghèo và thiệt thòi trong xã hội. Cho đến nay hệ

thống trợ giúp pháp lý ở Việt nam đã phát triển và trở thành một trong những bộ

phận quan trọng của đời sống pháp lý, và mục đích của nó là hổ trợ mọi người dân

tiếp cận công lý. Trãi qua một thời gian dài đi vào đời sống của người dân, trợ giúp

pháp lý đã được định hình và hoàn thiện thông qua luật Trợ giúp pháp lý được ban

hành ngày 29 tháng 06 năm 2006 và có hiệu lực ngày 01 tháng 01 năm 2007, nhằm

khẳng định vị trí vai trò của mình trong hệ thống tư pháp, tạo cơ sở pháp lý cho sự

phát triển bền vững của cả hệ thống trợ giúp pháp lý. Nhằm cung cấp dịch vụ pháp

lý miễn phí cho người được trợ giúp pháp lý bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của

mình, nâng cao hiểu biết pháp luật, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật trong

mọi người dân, luật Trợ giúp pháp lý ra đời đã góp phần vào việc phổ biến, giáo

- 3 -

dục pháp luật, bảo vệ công lý, đảm bảo công bằng xã hội, phòng ngừa, hạn chế

tranh chấp và vi phạm pháp luật.

Thể hiện rõ nét một trong những quyền cơ bản của các đối tượng được trợ

giúp pháp lý là quyền lựa chọn người thực hiện trợ giúp như: Trợ giúp viên pháp

lý, Luật sư, Tư vấn viên pháp luật. Điều này thể hiện sự phát triển vượt bậc của trợ

giúp pháp lý nhằm cố gắng đạt tới chất lượng dịch vụ tốt nhất, tạo niềm tin tuyệt

đối từ các đối tượng được trợ giúp pháp lý. Đặc biệt, hoạt động trợ giúp pháp lý

của Luật sư được đào tạo và có kỷ năng là yếu tố cần thiết và trở thành một phần

quan trọng trong hệ thống tư pháp, Nhà nước khuyến khích Luật sư tham gia trợ

giúp pháp lý miễn phí. Để hiểu rõ hơn Luật sư hoạt động trợ giúp pháp lý đối với

các đối tượng được hưởng trợ giúp pháp lý trong xã hội đã đạt được thành tựu ra

sao và như thế nào? Chúng ta cùng nhau tìm hiểu thực trạng của hoạt động này.

I. HOẠT ĐỘNG TRỢ GIÚP PHÁP LÝ CỦA LUẬT SƯ

1. Sự hình thành và phát triển của trợ giúp pháp lý ở Việt nam

Xét theo nghĩa rộng, nói đến nghề luật sư là nói đến công việc chuyên môn

của những người hoạt động liên quan đến pháp luật như: Luật sư, Điều tra viên,

Kiểm sát viên, Chấp hành viên, Giám định viên, Thẩm phán, . . . hay những nghề

liên quan đến luật như: Chuyên viên pháp lý, Công chứng viên, Giảng viên dạy

luật . . . hiểu theo nghĩa này chúng ta dể thấy rằng nghề luật rẩt đa dạng, phong

phú. Xét theo nghĩa hẹp, khi đề cập đến nghề luật là chúng ta liên tưởng đến nghề

Luật sư. Nghề Luật sư là một nghề luật tiêu biểu, thể hiện đầy đủ những đặc trưng

của nghề luật. Nghề luật sư có những khác biệt với những nghề liên quan đến pháp

luật nêu trên không chỉ ở chức năng, theo sự phân công của xã hội, mà còn ở chổ

nó được thể hiện qua các phương thức hành nghề một cách tự do, độc lập trên cơ

sở pháp luật và tuân theo pháp luật. Nghề luật sư không giống như những nghề

bình thường khác vì ngoài những yêu cầu về kiến thức và trình độ chuyên môn thì

yêu cầu về nghề luật sư còn phải tuân thủ theo qui tắc đạo đức và ứng xử nghề

- 4 -

nghiệp, đây là nét đặc thù riêng của nghề luật sư. Một trong những đức tính thể

hiện đạo đức trong hoạt động nghề nghiệp của luật sư là tính trợ giúp. Do sự phát

triển không đồng đều cả về vật chất lẫn tinh thần trong cộng đồng xã hội, bất kỳ xã

hội nào trong cộng đồng dân cư cũng tồn tại những người rơi vào vị thế yếu kém

thấp hèn so với mặt bằng chung của xã hội như: người tàn tật, người già, người

nghèo, người đơn côi, người chưa thành niên . . . thiếu sự quan tâm chăm sóc,

thương yêu của gia đình và xã hội, họ dường như bị lãng quên trong cộng đồng xã

hội, kém hiểu biết về pháp luật, do vậy họ thường bị ức hiếp, bị đối xử bất công

trái pháp luật, cho nên họ rất cần được sự giúp đỡ, bênh vực của những người

khác, đặc biệt là cần sự giúp đỡ vô tư không vụ lợi của những người có kiến thức,

hiểu biết sâu rộng về pháp luật. có trình độ chuyên môn lề luật như luật sư để bênh

vực và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho họ. Hoạt động trợ giúp pháp lý của luật

sư đối với những đối tượng này không chỉ là bổn phận, trách nhiệm mà còn là

thước đo lòng nhân ái, đạo đức thể hiện tính nhân văn của luật sư.

So với nền tư pháp nhân dân của chế độ mới với một bề dày lịch sử, gắn liền

với sự ra đời, hình thành và phát triển của Nhà nước kiểu mới – Nhà nước dân chủ,

của dân, do dân và vì dân thì hoạt động trợ giúp pháp lý ra đời muộn hơn và cũng

còn mới mẻ ở Việt nam so với các hoạt động tư pháp khác. Hoạt động này chỉ mới

ra đời năm 1997 dựa trên nền tảng những thành tựu phát triển vượt bậc trong công

cuộc đổi mới, sự kiểm nghiệm thành công cùng những định hướng đúng đắn được

vạch ra trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã

hội và sự phát triển của dịch vụ pháp lý nói chung và đặc biệt là nghề luật sư ở

Việt nam nói riêng. Cùng với việc xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã

hội chủ nghĩa, xây dựng Nhà nước pháp quyền của dân, do dân, và vì dân, Nhà

nước quản lý xã hội bằng pháp luật, không ngừng tăng cường pháp chế xã hội chủ

nghĩa. Xã hội phát triển phồn vinh cần phải được quản lý và bảo đảm bằng pháp

luật. Nhà nước thực hiện công cuộc cải cách tư pháp vì mục tiêu dân giàu nước

mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh thì vấn đề hiểu biết và nhận thức pháp

luật của người dân cũng như toàn xã hội là một yêu cầu tất yếu. Trong công cuộc

- 5 -

này thì công tác trợ giúp pháp lý đóng vai trò rất quan trọng do nhu cầu giúp đỡ

pháp luật của nhân dân ngày một càng cao.

Năm 1982 Việt nam tham gia hai Công ước: Công ước về các quyền kinh tế,

xã hội và văn hóa; Công ước về các quyền dân sự và chính trị. Theo phần d, điểm

3, Điều 14 Công ước về quyền dân sự và chính trị, quá trình xét hỏi một vụ án hình

sự, mỗi người đều có quyền đòi hỏi một cách hoàn toàn bình đẳng những bảo đảm

tối thiểu là “ được có mặt trong khi xét xử và được tự bào chữa hoặc nhờ sự giúp

đỡ về pháp lý do mình chọn, nếu chưa có sự giúp đỡ về pháp lý thì phải được

thông báo về quyền này, trong trường hợp do lợi ích của công lý đòi hỏi, phải bố

trí cho người đó một sự giúp đỡ pháp lý mà người đó không phải trả tiền nếu

không có đủ điều kiện trả”. Việc tham gia các Công ước này đòi hỏi Nhà nước ta

phải đổi mới tư duy về quyền được tiếp cận luật sư, người có mọi kiến thức pháp

luật của mọi công dân không phân biệt giàu nghèo, tạo tiền đề cho việc nghiên cứu

và hoàn thiện chế định tư pháp bảo trợ với nội dung và phương thức mới, không

chỉ dừng lại ở bảo đảm quyền bào chữa mà còn gắn với quyền được tiếp cận và sử

dụng pháp luật của công dân, nhất là những người có hoàn cảnh đặc biệt nhằm đảm

bảo công bằng xã hội.

Ngày 18 tháng 12 năm 1987, Pháp lệnh tổ chức luật sư ra đời, tạo cơ sở cho

việc hình thành và phát triển đội ngũ hành nghề luật sư ở Việt nam. Theo Pháp

lệnh thì luật sư thực hiện tư vấn pháp luật và các dịch vụ pháp lý khác có giảm chi

phí hoặc miễn thù lao cho một số đối tượng trong những trường hợp cụ thể. Thể

chế Pháp lệnh năm 1987, Qui chế Đoàn luật sư ban hành kèm theo Nghị định 15-

HĐBT ngày 21 tháng 02 năm 1989 của Hội đồng Bộ trưởng đã xác định rõ các

trường hợp được miễn, giảm thù lao như: nguyên đơn ở Tòa án các cấp trong các

vụ việc về đòi tiền cấp dưỡng nuôi con; khiếu nại về việc bầu cử Hội đồng nhân

dân; thương binh nặng; đòi bồi thường thiệt hại do tai nạn lao động . . . Ngoài ra,

những người có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, hoặc trường hợp đặc biệt khác và

- 6 -

đương sự có đơn yêu cầu thì Ban chủ nhiệm Đoàn luật sư sẽ xem xét việc miễn

hoặc giảm chi phí.

Trong bối cảnh Việt nam tham gia ngày càng sâu rộng vào nền kinh tế Thế

giới, việc mở rộng mối quan hệ đầu tư, hợp tác với các nước ngày càng đòi hỏi

phải phát triển thị trường dịch vụ pháp lý của luật sư. Cho nên yêu cầu đó đặt ra

vấn đề cần tạo môi trường, hành lang pháp lý thuận lợi cho các tổ chức luật sư

nước ngoài vào hành nghề tại Việt nam nhằm góp phần thúc đẩy đầu tư và phát

triển kinh tế đối ngoại trong thời kỳ đổi mới. Trước yêu cầu đó, ngày 18 tháng 05

năm 1995 tại phiên họp Ban Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Tổng Bí thư Đổ

Mười khẳng định “ Chúng ta cần chú ý đến các biện pháp để tăng cường hoạt động

pháp lý mang tính kinh doanh, dịch vụ phục vụ đầu tư nhưng cũng cần chú trọng

công tác tư vấn, hướng dẫn pháp luật cho nhân dân, mà đặc biệt là người nghèo,

đồng bào dân tộc ít người. Công tác này chưa được quan tâm đúng mức. Đây là

một vấn đề cần được nghiên cứu và làm ngay trong thời gian tới ”.

Ngày 06 tháng 09 năm 1997, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định

số 734/TTg thành lập hệ thống tổ chức trợ giúp pháp lý của Nhà nước. Theo đó thì

ở Trung ương, căn cứ vào Điều 1 thì Cục Trợ giúp pháp lý thuộc Bộ Tư pháp được

thành lập, căn cứ vào Điều 4 thì ở các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương,

Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước trực thuộc Sở Tư pháp được thành lập. Cục

Trợ giúp pháp lý vừa có chức năng giúp Bộ trưởng Bộ Tư pháp quản lý Nhà nước

về trợ giúp pháp lý, vừa trực tiếp thực hiện trợ giúp pháp lý trong trường hợp cần

thiết; thực hiện việc hợp tác Quốc tế về trợ giúp pháp lý và quản lý Quỹ Trợ giúp

pháp lý; tổ chức bồi dưỡng, đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ và kỷ năng trợ giúp

pháp lý cho đội ngũ cán bộ trợ giúp và cộng tác viên; tham gia phổ biến và giáo

dục pháp luật cho người nghèo và đối tượng chính sách ( căn cứ vào Điều 2).

Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước có chức năng thực hiện trợ giúp pháp lý

miễn phí cho người nghèo và các đối tượng chính sách.

- 7 -

Năm 2001, Pháp lệnh luật sư được thông qua, Pháp lệnh đã thiết lập cơ chế

pháp lý khuyến khích, huy động đội ngũ luật sư tham gia trợ giúp pháp lý miễn phí

cho người nghèo và đối tượng chính sách ( căn cứ vào Điều 6 ). Ngày 05 tháng 08

năm 2002, Bộ trưởng Bộ Tư pháp ban hành Quy tắc mẫu về đạo đức hành nghề

luật sư kèm theo quyết định số 356/2002/QĐ-BTP. Theo qui chế việc thực hiện trợ

giúp pháp lý là nghĩa vụ cao cả của các luật sư. Khi thực hiện trợ giúp pháp lý, luật

sư phải tận tâm, tích cực thực hiện như đối với các việc có thù lao và nghĩa vụ thực

hiện trợ giúp pháp lý là một trong những qui tắc đạo đức nghề nghiệp mà luật sư

tuân thủ trong quá trình hành nghề của mình ( căn cứ qui tắc 4 ).

Như phần đầu bài viết này đã đề cập, để mọi người sống và làm việc theo

Hiếp pháp và pháp luật, xây dựng một xã hội văn minh thì việc hiểu và nhận thức

pháp luật của mọi người và toàn xã hội là một yêu cầu tất yếu. Việc trợ giúp pháp

lý mới chỉ dừng lại ở một nhóm đối tượng đặc biệt nhất định đó là chủ yếu những

người nghèo, đối tượng chính sách, ít được tiếp xúc công tác pháp lý lại chịu ảnh

hưởng trực tiếp từ sự thiếu hiểu biết pháp luật, dể bị thiệt thòi, cho nên cần phải

nâng cao vai trò của các tổ chức, đoàn thể xã hội trong việc huy động, tạo điều

kiện khuyến khích các nguồn lực xã hội tham gia trợ giúp pháp lý giúp họ tiếp cận

và nhận thức về pháp luật một cách đúng đắn.

Để đáp ứng yêu cầu tư vấn pháp luật và giúp đỡ về mặt pháp lý cho mọi đối

tượng. Luật luật sư ra đời đã được Quốc hội khóa XI, kỳ họp thứ 9 thông qua ngày

29 tháng 06 năm 2006. Nhận thức được đối tượng chủ yếu là hộ nghèo, đối tượng

chính sách, cần được trợ giúp về nhiều mặt trong đó có vấn đề cần trợ giúp về mặt

nhận thức pháp lý, cũng tại kỳ họp này Quốc hội cũng đã thông qua Luật Trợ giúp

pháp lý ngày 29 tháng 06 năm 2006. Đây là văn bản pháp lý cao nhất, được thể chế

hóa thành luật và qui định đối tượng đặc thù cần trợ giúp về mặt pháp lý. Thể hiện

sự nhận thức đúng đắn, sự quan tâm của Đảng và Nhà nước về công tác trợ giúp

pháp lý cho một nhóm đối tượng cụ thể, đánh dấu một bước chuyển biến về chất và

- 8 -

đưa công tác trợ giúp pháp lý lên một tầm cao mới phù hợp với yêu cầu thực tiễn

phát triển của đất nước trong thời kỳ hội nghập.

2. Vai trò của luật sư trong hoạt động trợ giúp pháp lý

Tham gia trợ giúp pháp lý là bổn phận, trách nhiệm của luật sư đối với xã

hội, là đóng góp rất có ý nghĩa và nhân văn.

Theo Điều 6 Pháp lệnh luật sư năm 2001 về khuyến khích hoạt động trợ

giúp pháp lý qui định “ Nhà nước và xã hội khuyến khích các luật sư và các tổ

chức hành nghề luật sư tham gia hoạt động trợ giúp pháp lý miễn phí cho người

nghèo và người được hưởng chính sách ưu đãi theo qui định của pháp luật ”.

Tại Điều 6 Luật Trợ giúp pháp lý năm 2006 qui định “ Nhà nước giữ vai trò

nòng cốt trong việc thực hiện, tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý; khuyến khích,

tạo điều kiện để Mặt trận tổ quốc Việt nam và các tổ chức thành viên, tổ chức hành

nghề luật sư và luật sư, cơ quan, tổ chức, cá nhân khác tham gia thực hiện, đóng

góp, hổ trợ hoạt động trợ giúp pháp lý ”.

Tại Điều 8 Luật luật sư qui định “Nhà nước khuyến khích luật sư và các tổ

chức hành nghề luật sư tham gia hoạt dộng trợ giúp pháp lý miễn phí”; qui tắc mẫu

đạo đức hành nghề luật sư do Bộ Tư pháp ban hành cũng qui định “ thực hiện trợ

giúp miễn phí cho người nghèo và các đối tượng chính sách là nghĩa vụ cao cả của

luật sư. Khi làm trợ giúp pháp lý phải tận tâm đối với công việc và không được đòi

hỏi bất kỳ lợi ích nào từ người mình có trách nhiệm trợ giúp”.

Các qui định trên là hoàn toàn phù hợp với nguyên tắc hiến định của nước

ta, đó là: Nhà nước và xã hội bảo đảm cho các đối tượng có khó khăn về kinh tế,

đối tượng được hưởng chính sách ưu đãi, đối tượng được Nhà nước quan tâm bảo

vệ, nhằm giúp cho họ được bảo đảm các quyền tối thiểu về xã hội, được giảm bớt

phần nào khó khăn, thua thiệt của họ.

- 9 -

Qui định luật sư có nghĩa vụ tham gia hoạt động trợ giúp pháp lý miễn phí là

hoàn toàn đúng đắn vì luật sư là người có chức năng và nghiệp vụ tham gia các

hoạt động tố tụng, tư vấn pháp luật và dịch vụ pháp lý để bảo vệ quyền và lợi ích

hợp pháp của công dân, luật sư bằng hoạt động nghề nghiệp của mình, góp phần

bảo vệ công lý, công bằng xã hội và pháp chế xã hội chủ nghĩa.

Qua thực tiễn cho thấy luật sư có vai trò quan trọng trong hoạt động trợ giúp

pháp lý, những đối tượng chính sách có thể nhờ luật sư thực hiện các hình thức trợ

giúp từ đơn giản đến phức tạp và rất phong phú như: Tư vấn, giải đáp pháp luật;

Đại diện để giải quyết các vụ kiện tại tòa án; Thực hiện bào chữa trong các vụ án

hình sự; Tham gia phiên tòa bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong

các vụ án hôn nhân và gia đình, dân sự, lao động . . .

Tuy tác nghiệp về chuyên môn nghiệp vụ trong các vụ việc giúp đỡ cho các

đối tượng chính sách, người nghèo cũng giống như đối với khách hàng có thù lao,

nhưng trong các hoạt động trợ giúp pháp lý cũng có những điểm khác, đòi hỏi luật

sư phải có kỷ năng và chuyên môn đặc biệt cụ thể. Đặc biệt, hoạt động trợ giúp

trong tố tụng với các chủ thể là đối tượng đặc biệt như:

Phụ nữ: thường là những nạn nhân của bạo lực gia đình, cô đơn, góa bụa, bị

ruồng bỏ, không có điều kiện kinh tế, yếu thế. Do vậy việc tìm hiểu hoàn cảnh và

các tình tiết éo le trước khi nghiên cứu hồ sơ và tham gia phiên tòa là rất cần thiết.

Trẻ em: thường là nạn nhân của sự bóc lột sức lao động, việc sử dụng lao

động trái qui định của pháp luật về lao động, là nạn nhân của sự ngược đãi, đánh

đập, bị bỏ mặc, gia đình không quan tâm giáo dục, do đó bị đẩy vào con đường

phạm tội.

Người già cô đơn và người tàn tật: cần phải tìm hiểu hoàn cảnh gia đình,

con cái của họ, cuộc sống hiện tại của họ để có thể tìm ta biện pháp bảo đảm quyền

lợi cho họ.

- 10 -

Thanh thiếu niên: đây là loại người dể bị kích động do bị lôi kéo bởi những

phần tử xấu trong xã hội dẫn đến phạm tội. Để công tác bào chữa có hiệu quả, cần

phải nghiên cứu hoàn cảnh phạm tội, chỉ ra cho họ thấy những con đường sai lầm

mà họ đã phạm vào và hướng sửa chữa thành người công dân có ích cho xã hội.

3. Thực trạng hoạt động trợ giúp pháp lý của luật sư

Luật Trợ giúp pháp lý và Luật Luật sư cùng chính thức có hiệu lực thi hành

bắt đầu từ ngày 01 tháng 01 năm 2007. Với hai đạo luật cơ bản này, một hành lang

pháp lý đã được hình thành tương đối đầy đủ, tạo cơ sở cho hoạt động trợ giúp

pháp lý phát triển cũng như góp phần giải quyết những trở ngại trong công tác tìm

kiếm các cộng tác viên trợ giúp pháp lý miễn phí tại các Trung tâm và các chi

nhánh hoạt động trợ giúp. Bước đầu đã có một số luật sư tích cực tự nguyện tham

gia công tác này, tuy nhiên chỉ chiếm con số rất ít, khoảng 6.000 luật sư hành nghề

trong cả nước.

Trong luật Trợ giúp pháp lý, các đối tượng như người nghèo, người có công

Cách mạng, người già neo đơn, người tàn tật và trẻ em không nơi nương tựa, người

dân tộc thiểu số thường trú ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó

khăn . . . sẽ được cung cấp dịch vụ trợ giúp pháp lý miễn phí. Thông qua trợ giúp

pháp lý, nguồi dân sẽ có điều kiện nâng cao sự hiểu biết về pháp luật, ý thức tôn

trọng và chấp hành pháp luật. Góp phần vào việc phổ biến giáo dục pháp luật, bảo

vệ công lý, đảm bảo công bằng xã hội, ngăn ngừa, hạn chế các tranh chấp và vi

phạm pháp luật. Trong Luật Luật sư qui định: “ Nhà nước khuyến khích luật sư và

tổ chức hành nghề luật sư tham gia hoạt động trợ giúp pháp lý miễn phí ”. Đồng

thời yêu cầu : luật sư thực hiện trợ giúp pháp lý miễn phí theo Điều lệ của tổ chức

luật sư toàn quốc, khi thực hiện trợ giúp pháp lý miễn phí thì luật sư phải tận tâm

với người được trợ giúp pháp lý như đối với khách hàng trong những vụ việc có

thù lao. Nhưng trên thực tế vẫn còn nhiều hạn chế và việc thực thi không không

hoàn toàn được như vậy. Có những luật sư khi tham gia trợ giúp pháp lý chưa tận

tâm, chưa thấy được tính nhân văn, nhân đạo cao cả của chính sách trợ giúp pháp

lý theo kiểu phong trào, qua loa. Chất lượng khi tham gia tố tụng chưa tốt; có hiện

- 11 -

tượng nội dung bài bào chữa gần giống nhau, bài bào chữa không được chuẩn bị

chu đáo, không đánh giá được đầy đủ chứng cứ, không nắm chắc được những tình

tiết quan trọng của vụ án để tranh tụng tại tòa mà chủ yếu đề nghị xin giảm nhẹ

hình phạt với các yếu tố nhân thân. Có luật sư tham gia phiên tòa bảo vệ cho người

được trợ giúp pháp lý về trước khi tòa tuyên án, rồi sau đó không cần thiết người

được trợ giúp pháp lý có hài lòng không, có cần đến luật sư gì nữa không.

Nhiều luật sư không mặn mà với hoạt động trợ giúp pháp lý mặc dù luật sư

đã được tạo điều kiện cụ thể như cơ quan tiến hành tố tụng sẽ giảm bớt các thủ tục

hành chính không cần thiết, tạo điều kiện cho luật sư do các cơ quan, trung tâm

giới thiệu trong việc cấp giấy chứng nhận người bào chữa, xác nhận về thời gian

cho luật sư nghiên cứu hồ sơ, tiếp xúc với các đối tượng tại nơi tạm giam, tạm giữ

và thực hiện các quyền, nghĩa vụ khác theo qui định của Bộ luật Tố tụng hình sự.

Mặt khác trong các vụ án hình sự, bị can bị cáo là người chưa thành niên, người có

nhược điểm về thể chất, tâm thần thì các cơ quan tiến hành tố tụng thông báo bằng

văn bản cho trung tâm mà không cần đơn yêu cầu của những đối tượng này . . .

Cho nên mỗi năm các luật sư phải thực hiện một số vụ trợ giúp pháp lý miễn phí

nhất định. Đây được coi là trách nhiệm của luật sư đối với xã hội.

Quyền lợi đối lập: Luật Luật sư qui định những người được trợ giúp pháp lý

có quyền lợi đối lập thì luật sư không được nhận , nhưng trong Luật Trợ giúp pháp

lý thì không qui định, mà quyền lợi đối lập được thực hiện nếu trường hợp này đối

tượng có yêu cầu thì Trung tâm trợ giúp pháp lý thực hiện không vì tiền.

Khi đối tượng trợ giúp pháp lý khác, nếu có luật sư tham gia là cộng tác viên

của Trung tâm trợ giúp pháp lý khi những đối tượng trợ giúp pháp lý thì luật sư

hướng dẫn quyền, nghĩa vụ được thực hiện trợ giúp pháp lý để đối tượng này

không phải mất tiền, công việc này được thực hiện như sau: đối tượng đưa đơn tới

Trung tâm trợ giúp pháp lý, có quyền yêu cầu luật sư hoặc trợ giúp viên pháp lý tổ

chức thực hiện không phải trả phí, mà những chi phí này do Trung tâm trợ giúp

pháp lý Nhà nước chi trả.

- 12 -

Hoạt động trợ giúp pháp lý này đã được thực hiện từ lâu nhưng đa số người

dân ít biết về hoạt động này mặc dù nhu cầu trợ giúp pháp lý của người dân trên

thực tế rất lớn và công tác này chưa đáp ứng được yêu cầu của đông đảo quần

chúng. Hiện nay số lượng cán bộ trợ giúp pháp lý, cộng tác viên . . . tại các trung

tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước chưa nhiều. Cụ thể như tỉnh An giang thì trung tâm

trợ giúp pháp Nhà nước chỉ có 7 cán bộ trợ giúp viên và 26 luật sư trên tổng số 54

luật sư của tỉnh thực hiện. Mặc dù đã từng bước hình thành 60 câu lạc bộ trợ giúp

pháp lý với 693 thành viên ở cơ sở như xã, phường, thị trấn nhưng số lượng các

câu lạc bộ hoạt động có chất lượng, hiệu quả thì rất ít. Do vậy mà công tác trợ giúp

pháp lý lưu động ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số Khmer của huyện miền núi,

biên giới Tịnh biên nơi tôi công tác thì cũng còn những hạn chế nhất định. Đội ngũ

luật sư hiện nay phát triển nhanh chóng về số lượng và chất lượng, tuy nhiên ở địa

phương mà tôi vừa nêu thì cấp tỉnh chỉ có 54 luật sư không đủ đáp ứng cho nhu

cầu của các thành phố, thị xã trung tâm thuộc tỉnh, thì nói chi đến huyện miền núi,

dân tộc, biên giới Tịnh biên, lại không có một văn phòng luật sư, tổ chức hành

nghề luật sư nào hoạt động trợ giúp pháp lý miễn phí cả. Qua đó cho thấy, số lượng

luật sư của An giang không thôi cũng phát triển không đồng đều, còn chênh lệch

giữa các vùng, miền, thành thị và nông thôn, cho nên hạn chế khả năng cung ứng

dịch vụ pháp lý, trong khi nhu cầu của người dân và các đối tượng được trợ giúp

pháp lý thì rất lớn mà không đáp ứng được.

Thực hiện chủ trương xã hội hóa hoạt động trợ giúp pháp lý nhà nước theo tinh

thần của Luật Trợ giúp pháp lý năm 2006 và Nghị định số 07/2007/NĐ-CP ngày

12/01/2007 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Trợ giúp

pháp lý, ở An Giang, theo báo cáo sơ kết 5 năm thực hiện Luật Trợ giúp pháp lý

( 2006-2011) của Uỷ Ban nhân dân tỉnh An Giang gửi Bộ Tư pháp đã ghi nhận :

Toàn tỉnh có 67 Cộng tác viên trợ giúp pháp lý, trong đó có 26 Cộng tác viên là

luật sư ( hơn 50% so với tổng số luật sư trong tỉnh). Trong 5 năm toàn tỉnh đã thực

hiện được 15.807 vụ việc trợ giúp phap lý, trong đó Luật sư – Cộng tác viên thực

hiện 6.801 vụ việc ( 43% trên tổng số vụ việc trợ giúp pháp lý trong tỉnh ).

- 13 -

Kết quả này cho thấy việc xã hội hóa hoạt động trợ giúp pháp lý ở An Giang

bước đầu đã đạt một số kết quả đáng kể, trong đó có sự đóng góp của giới luật sư

trong hoạt động trợ giúp pháp lý .

Tuy nhiên, hoạt động trợ giúp pháp lý của luật sư trong thời gian qua cũng

bộc lộ một số hạn chế, bất cập như :

- Các tổ chức hành nghề luật sư trong phạm vi cả nước đăng ký tham gia trợ

giúp pháp lý vẫn còn ít . Theo thống kê của Bộ Tư pháp, đến cuối năm 2010 cả

nước có khoảng 2.600 Văn phòng luật sư, Công ty luật, Trung tâm tư vấn pháp luật

nhưng chỉ có hơn 100 tổ chức đăng ký tham gia trợ giúp pháp lý .

- Ở An Giang, đến tháng 11/2012 toàn tỉnh có 35 tổ chức hành nghề luật sư

( 34 Văn phòng luật sư, 01 Công ty luật ) nhưng chưa có tổ chức hành nghề luật sư

nào đăng ký hoạt động trợ giúp pháp lý . Chỉ có 26/54 luật sư tham gia hoạt động trợ

giúp pháp lý với tư cách là Cộng tác viên của Trung tâm trợ giúp pháp nhà nước.

Một trong các lý do thiếu luật sư là quyền và nghĩa vụ của luật sư chưa

được pháp luật bảo đảm và qui định rõ, vị thế trong tố tụng còn quá yếu, một số

luật sư thì chạy theo thực dụng chuyển sang hành nghề công chứng, chứng thực.

Việc này ít nhiều cũng ảnh hưởng đến tâm lý và không khuyến khích các cử nhân

luật trẻ trở thành luật sư.

Trong Luật Luật sư qui định, mỗi luật sư phải thực hiện 80 giờ làm công tác

trợ giúp pháp lý miễn phí trong một năm, ngoài ra cũng khuyến khích luật sư có

thể làm thêm chủ yếu là trên cơ sở tự nguyện. Tuy nhiên, trong thực tế thu nhập

của luật sư giỏi khi thực hiện các dịch vụ pháp lý có thù lao rất cao, trong khi tham

gia trợ giúp pháp lý miễn phí là thể hiện sự tự nguyện của họ. chính những vấn đề

về pháp lý, đạo đức và thực tiễn đó đã tạo nên rào cản vô hình ngăn luật sư, các tổ

chức hành nghề luật sư không tham gia trợ giúp pháp lý. Nhưng vấn đề cốt lõi,

thực chất chính là sự nhiệt tình, tự nguyện, tích cực của bản thân mỗi luật sư trong

công việc này.

- 14 -

II. PHƯƠNG HƯỚNG – GIẢI PHÁP CHO HOẠT ĐỘNG TRỢ GIÚP

PHÁP LÝ CỦA LUẬT SƯ

Việt nam đang hội nhập nền kinh tế lớn của thế giới và hòa mình vào dòng

chảy của toàn cầu hóa, pháp luật Việt nam nói chung và pháp luật về luật sư nói

riêng đã không ngừng hoàn thiện, sửa đổi, bổ sung để tạo cơ sở pháp lý cho việc

phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của đội ngũ luật sư cho phù hợp với xu

thế hội nhập và luật pháp quốc tế. Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 đặt ra

yêu cầu cấp bách là đất nước cần có một đội ngũ luật sư có tài năng và có đạo đức

nghề nghiệp. Người luật sư tham gia trợ giúp pháp lý phải có tâm, có tầm, có nghị

lực, có sức khõe cộng với sự cảm thông, chia sẻ với những đối tượng kém may

mắn, người nghèo, người khuyết tật, trẻ em . . . , tri ân sâu sắc đối với những người

có công, những người bị nhiễm HIV/AIDS. Bên cạnh đó còn đòi hỏi người luật sư

phải có tính kiên trì, nhẫn nại, chịu khó, biết lắng nghe, hiểu tâm lý từng nhóm

người vì việc tiếp cận với người yếu thế đôi khi khó khăn, trở ngại trong việc đi lại

do họ ở vùng sâu, vùng xa, với rào cản về tiếng nói, nhận thức, tâm lý và sự kỳ thị.

Lĩnh vực trợ giúp pháp lý mang tính đặc thù bởi đối tượng trợ giúp pháp lý được

qui định tại Điều 10 Luật Trợ giúp pháp lý năm 2006. Dưới gốc độ nào đó, người

luật sư tham gia trợ giúp pháp lý là người đi làm phúc, là những người có nghĩa

hiệp. Hoạt động trợ giúp pháp lý miễn phí của luật sư thể hiện được vai trò xã hội

của mỗi luật sư và giới luật sư với cộng đồng xã hội, thể hiện trách nhiệm xã hội

của giới luật sư trong việc quan tâm tới những vấn đề xã hội. Luật sư và các tổ

chức hành nghề luật sư cần tích cực tham gia trợ giúp pháp lý, tham gia với cả tấm

lòng và không vì vật chất, không vụ lợi. Tham gia trợ giúp pháp lý vừa là sự đóng

góp xã hội, là sự tri ân vừa là cơ hội để tiếp cận với người nghèo, các đối tượng

chính sách, những người kém may mắn. Thông qua hoạt động trợ giúp pháp lý sẽ

giúp cho luật sư trưởng thành có cái nhìn đầy đủ về nghề nghiệp, về đạo đức nghề

nghiệp, về con người và thân phận làm người, những nổi khổ, thiệt thòi của một bộ

phận không nhỏ đã trải qua năm tháng của hai cuộc chiến tranh ác liệt. Sẽ là ý

nghĩa và đáng quý biết bao khi giúp được những thương binh, những gia đình liệt

- 15 -

sĩ tìm lại công bằng, được hưởng trợ cấp xã hội mà chỉ vì họ không hiểu biết pháp

luật. Hay kịp thời trợ giúp pháp lý cho các trẻ em bị lây nhiễm HIV từ mẹ mà bị kỳ

thị, phân biệt đối xử không được cắp sách tới trường.

Đối với các tổ chức trợ giúp pháp lý (bao gồm các trung tâm, chi nhánh của

trợ giúp pháp lý Nhà nước của các tỉnh , thành phố, các văn phòng trợ giúp pháp

lý) cần có sự phối hợp tốt với Đoàn luật sư, cần ghi nhận sự đóng góp của các luật

sư có nhiều đóng góp cho công tác trợ giúp pháp lý. Sự phối hợp không dừng lại

trên giấy tờ mà quan trọng là trên thực tế. Phải phối hợp đánh giá kết quả luật sư

tham gia trợ giúp pháp lý một cách khách quan kịp thời, tuyên truyền vận động luật

sư tích cực tham gia trợ giúp pháp lý nhưng kiên quyết không cử luật sư khi tham

gia trợ giúp pháp lý mà không hoàn thành nhiệm vụ. Làm thế nào để chất lượng

bào chữa, bảo vệ tại tòa án cho người được trợ giúp pháp lý miễn phí không thua

kém dịch vụ có thu phí, người được trợ giúp pháp lý được bảo vệ tốt nhất quyền và

lợi ích hợp pháp của mình. Luật sư không chỉ tham gia trợ giúp pháp lý trong tố

tụng, mà còn tham gia trợ giúp pháp lý lưu động tại các vùng sâu vùng xa, vùng

dân tộc thiểu số (trợ giúp pháp lý lưu động là hoạt động đặc thù và rất ý nghĩa của

trợ giúp pháp lý, là việc đem lại cái chữ, gùi cái chữ, đem những kiến thức pháp

luật đến tận thôn bản, phum sóc giúp cho người dân nâng cao hiểu biết pháp luật từ

đó tự giác chấp hành pháp luật, giảm thiểu những vi phạm pháp luật vì sự kém hiểu

biết pháp luật và cách ứng xử theo quy định của pháp luật). Sẽ là rất đáng trân

trọng khi có không ít luật sư tuổi đã cao, sức đã yếu nhưng vẫn tích cực tham gia

trợ giúp pháp lý lưu động với đoàn trợ giúp pháp lý của các địa phương, họ đi đến

vùng sâu vùng xa với bao vất vả, khó khăn; đi lại ăn ở nhiều ngày xa gia đình với

thù lao không đảm bảo trong một ngày làm việc.

Liên đoàn luật sư Việt Nam, các đoàn Luật sư, các tổ chức hành nghề luật sư

cần quan tâm theo dõi đánh giá kết quả tham gia trợ giúp pháp lý của luật sư về số

lượng và chất lượng, kịp thời biểu dương những gương tốt việc tốt khi tham gia trợ

giúp pháp lý. Biết chia sẻ, biết đùm bọc, thương yêu, đoàn kết, kế thừa phát huy

những truyền thống tốt đẹp của dân tộc bằng tấm lòng và khả năng vốn có của mình.

- 16 -

Luật Trợ giúp pháp lý năm 2006 qui định “ Nhà nước giữ vai trò nòng cốt

trong việc thực hiện, tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý, khuyến khích, tạo điều

kiện để Mặt trận Tổ quốc Việt nam và các tổ chức thành viên, tổ chức hành nghề

luật sư, cơ quan, tổ chức, cá nhân khác tham gia thực hiện, đóng góp, hổ trợ hoạt

động trợ giúp pháp lý ”. Tuy nhiên, hiện pháp luật lại không qui định bắt buộc luật

sư phải tham gia trợ giúp pháp lý, hình thức tham gia như thế nào, nội dung tham

gia ra sao, thời gian tham gia đến đâu, không có qui định rõ, cụ thể mà chỉ mang

tính khuyến khích, động viên nên tham gia trợ giúp pháp lý là tùy theo khả năng,

trách nhiệm với xã hội của từng luật sư. Do đó, sự hoàn thiện của hệ thống pháp

luật về trợ giúp pháp lý nói chung và hoạt động trợ giúp pháp lý của luật sư nói

riêng là rất cần thiết. Cần một chiến lược cụ thể thực sự cho hoạt động trợ giúp

pháp lý ở Việt nam.

Tăng cường công tác phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt

động tố tụng. Các cơ quan tố tụng trong quá trình thực thi nhiệm vụ của mình khi

trực tiếp điều tra về nhân thân của đối tượng, nếu có đối tượng thuộc diện được trợ

giúp pháp lý thì cần giải thích cho bị can, bị cáo, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên

quan về quyền được trợ giúp pháp lý và lập sổ ghi chép để theo dõi số lượng cụ thể

về các đối tượng được trợ giúp, hướng dẫn đối tượng làm đơn yêu cầu trợ giúp

pháp lý và có công văn gởi về Trung tâm trợ giúp pháp lý để trung tâm cử người

tham gia tố tụng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho họ. Trung tâm trợ giúp pháp

lý cần tăng cường cung cấp thông tin, tài liệu pháp luật và đơn đề nghị trợ giúp cho

các cơ quan tố tụng tham mưu cho Hội đồng phối hợp liên ngành mở các lớp tập

huấn công tác trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng cho cán bộ công chức,

chiến sĩ của các cơ quan tố tụng nhất là ở huyện.

Trong điều kiện hệ thống pháp luật nước ta đang trong quá trình phát triển

và hoàn thiện, số lượng văn bản pháp luật ngày càng nhiều và thường xuyên được

sửa đổi, bổ sung thì việc tiếp cận với pháp luật để nâng cao trình độ hiểu biết pháp

luật, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của người được trợ giúp pháp lý

- 17 -

thì đó là một điều không phải dễ. Do đó cần tiếp tục có Đề án xây dựng chế định

luật sư nhà nước nhằm tăng cường đội ngũ luật sư tham gia hoạt động trợ giúp

pháp lý nhà nước .

- Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện chính sách xã hội hóa hoạt động trợ giúp

pháp lý nhằm khuyến khích, huy động tối đa các tổ chức hành nghề luật sư, tư vấn

pháp luật, các tổ chức đoàn thể xã hội, các cơ quan, tổ chức cá nhân tham gia thực

hiện trợ giúp pháp lý và hỗ trợ phát triển hoạt động trợ giúp pháp lý . Đối với các

tổ chức hành nghề Luật sư và luật sư cần xác định tham gia hoạt động trợ giúp

pháp lý là nghĩa vụ xã hội, nghĩa vụ này phải được tác động, nhắc nhỡ thường

xuyên của các Ban chủ nhiệm Đoàn luật sư ở các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung

ương và lãnh đạo tổ chức luật sư toàn quốc ( Liên đoàn luật sư Việt nam).

- Nhà nước cần sửa đổi, bổ sung kịp thời cơ chế tài chính, mức thù lao cho

luật sư tham gia hoạt động trợ giúp pháp lý và tham gia tố tụng theo chỉ định để bù

đắp phần nào chi phí, tạo điều kiện tốt hơn trong việc khuyến khích luật sư tham

gia trợ giúp pháp lý theo Luật Luật sư và Luật Trợ giúp pháp lý.

Đồng thời các Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước, các tổ chức đoàn thể

cần chủ động trong công tác trợ giúp pháp lý. Thường xuyên tổ chức các buổi trợ

giúp pháp lý lưu động đến với bà con nơi khó khăn cần trợ giúp, đặc biệt là ở

những nơi vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số . . . Duy trì các chương trình

phát sóng trên đài phát thanh, truyền hình, kể cả bằng tiếng nói và chữ viết của dân

tộc thiểu số về tuyên truyền pháp luật đến mọi công dân qua các tranh ảnh, áp

phích cổ động, tiểu phẩm, cuộc thi tìm hiểu kiến thức về pháp luật . . . thật sự thiết

thực và bổ ích giúp dể đi vào lòng người dân. Có những chính sách phù hợp để thu

hút lực lượng cộng tác viên của trung tâm tham gia thực hiện trợ giúp pháp lý một

cách có hiệu quả.

LỜI KẾT

Trợ giúp pháp lý ở Việt nam là một lĩnh vực hoạt động có liên quan trực tiếp

đến tiến trình phát triển, dân chủ hóa xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của

- 18 -

công dân, thực hiện công lý và công bằng xã hội, là yếu tố cấu thành nhà nước pháp

quyền, và sứ mệnh của luật sư là góp phần bảo vệ công lý, công bằng xã hội. Như

vậy, hoạt động của luật sư có mối quan hệ chặt chẽ với hoạt động tư pháp nói chung,

cũng như hoạt động trợ giúp pháp lý nói riêng. Hoạt động của luật sư sẽ là phương

tiện hữu hiệu giúp cho cá nhân, tổ chức, đặc biệt là những người nghèo, những đối

tượng chính sách bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Với vị trí và vai

trò quan trọng, việc củng cố, hoàn thiện pháp luật về luật sư và hoạt động trợ giúp

pháp lý của luật sư hiện nay là rất cần thiết. Hoạt động trợ giúp pháp lý của luật sư

cũng như trợ giúp pháp lý ở Việt nam rất cần một chiến lược thực thụ.

Luật sư là một nghề cao quí, cao quí chính từ công việc đã đang và sẽ được

xã hội tôn vinh, ghi nhận, giới luật sư Việt nam đã có Liên đoàn Luật sư, các Đoàn

luật sư tỉnh, thành phố. Đó là điều kiện tốt để luật sư phát triển, đóng góp cho sự

nghiệp đổi mới đất nước, cho xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Luật sư càng

được trân trọng hơn khi họ không lấy lợi ích vật chất làm mục đích duy nhất mà

còn biết tích cực tham gia hoạt động trợ giúp pháp lý miễn phí. Luật sư và các tổ

chức hành nghề luật sư khi tham gia trợ giúp pháp lý sẽ có điều kiện, có cơ hội tiếp

xúc với những người bất hạnh nhưng có nghị lực vươn lên, tiếp cận với những

người có hoàn cảnh khó khăn, nhưng vẫn giữ cuộc sống trong sạch. Cũng chính từ

đó sẽ mang lại cho luật sư sự tin yêu cuộc sống, nghị lực để làm việc và cống hiến

tốt hơn. Các đối tượng cần được trợ giúp pháp lý còn rất lớn, các tổ chức trợ giúp

pháp lý đã được củng cố và tăng cường nhưng còn nhiều người chưa biết đến chính

sách trợ giúp pháp lý của Nhà nước và chưa được trợ giúp pháp lý kịp thời nên rất

cần sự tham gia của Luật sư.

Trong điều kiện hiện nay ở nước ta luật sư có nhiều thuận lợi để phát triển

về tổ chức và hoạt động nghề nghiệp như : Nhu cầu của xã hội về dịch vụ pháp lý

ngày càng tăng theo sự phát triển nhanh của kinh tế - xã hội; trong xã hội ngày

càng coi trọng vai trò của luật sư ; Đảng, Nhà nước ngày càng quan tâm đối với tổ

chức hành nghề luật sư và giới luật sư nói chung về cơ chế chính sách, về thể chế

- 19 -

để hoạt động, đào tạo nghề luật sư ; môi trường Quốc tế và trong nước có nhiều

thuận để luật sư hoạt động .

Nhưng Nhà nước cũng kỳ vọng ở các tổ chức hành nghề luật sư và giới luật

sư là đừng quên chức năng xã hội của luật sư theo quy định của pháp luật, trong đó

có hoạt động trợ giúp pháp lý nhà nước phục vụ cho người nghèo, gia đình chính

sách, người có công với cách mạng và những người có hoàn cảnh khó khăn đặc

biệt khác trong xã hội vì đây chính là định hướng, là mục tiêu xây dựng Nhà nước

pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Chúng ta hãy tin rằng trong thời gian tới,

công tác trợ giúp pháp lý sẽ có thêm nhiều cộng tác viên là luật sư tham gia vào

công tác trợ giúp pháp lý bằng cả nhiệt huyết, sự tự nghuyện, vô tư nhằm góp phần

bảo vệ công lý và công bằng xã hội./.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

- Luật trợ giúp pháp lý năm 2006;

- Luật Luật sư năm 2006;

- Qui tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp luật sư năm 2011;

- Pháp lệnh luật sư năm 2001;

- Pháp lệnh tổ chức luật sư năm 1987;

- Sắc lệnh số 46/SL ngày 10 tháng 10 năm 1945;

- Quyết định số 734/TTg ngày 06 tháng 09 năm 1997;

- Nghị định số 07/2007/NĐ-CP ngày 12/01/2007 của Chính phủ

- Các văn bản hướng dẫn khác;

- Báo cáo tổng kết của Bộ Tư pháp năm 2010 .

- Báo cáo 5 năm triển khai thực hiện Luật Trợ giúp pháp lý của UBND tỉnh

An Giang;

- Báo cáo tổng kết công tác tư pháp năm 2012 của UBND tỉnh An giang;

- Nguồn thu thập từ báo chí, internet và các báo cáo của huyện Tịnh biên có

liên quan.

- 20 -