Hvar eru allir?

Hvar eru allir?Hvar eru allir?

Sævar IngþórssonSævar Ingþórsson

Leitin að lífiLeitin að lífi

Undanfarnar aldir hafa menn mikið Undanfarnar aldir hafa menn mikið velt fyrir sér þeim möguleika að líf velt fyrir sér þeim möguleika að líf leynist úti í geimnumleynist úti í geimnum– Menn voru vissir um að geimverur lifðu á Menn voru vissir um að geimverur lifðu á

Tunglinu, Venus, Mars, jafnvel JúpíterTunglinu, Venus, Mars, jafnvel Júpíter Á 20. öldinni tók hinsvegar stöðunum Á 20. öldinni tók hinsvegar stöðunum

að fækka sem líf gat leynstað fækka sem líf gat leynst

Karlinn í TunglinuKarlinn í Tunglinu

1836, í The New York Sun...

MarsbúarMarsbúar

Lengst náðu Lengst náðu menn að trúa því menn að trúa því að vitsmunalíf að vitsmunalíf leyndist á Marsleyndist á Mars

Menn sáu mikil Menn sáu mikil skurðakerfi og skurðakerfi og gerðu ráð fyrir að gerðu ráð fyrir að þar væri þar væri hátæknivætt hátæknivætt þjóðfélagþjóðfélag

Leitin stendur ennLeitin stendur enn

Eftir að Mariner- Voyager og Eftir að Mariner- Voyager og Víking förin flugu fram hjá eða Víking förin flugu fram hjá eða lentu á Mars urðu menn að lokum lentu á Mars urðu menn að lokum að sætta sig við að ekki væru þar að sætta sig við að ekki væru þar geimverur sem grafið hefðu geimverur sem grafið hefðu víðtæk skurðakerfivíðtæk skurðakerfi

Leitin stendur ennLeitin stendur enn

Árið 1960 beindi Frank Drake Árið 1960 beindi Frank Drake útvarpsbylgjusjónauka sínum út í útvarpsbylgjusjónauka sínum út í geiminn.geiminn.– Hann fann engin merki um líf í Hann fann engin merki um líf í

geimnum, einungis U2 njósnaflugvél geimnum, einungis U2 njósnaflugvél bandaríska hersinsbandaríska hersins

JafnanJafnan

Í október 1961 setti Frank Drake Í október 1961 setti Frank Drake fram jöfnu sem æ síðan hefur fram jöfnu sem æ síðan hefur verið birt hvar sem umræðan um verið birt hvar sem umræðan um líf í geimnum fer framlíf í geimnum fer fram

N=RN=R***f*fpp*n*nee*f*fll*f*fii*f*fcc*L*L

RR* * - Fjöldi stjarna eins og sólin - Fjöldi stjarna eins og sólin sem myndast á ári hverju í sem myndast á ári hverju í vetrarbrautinnivetrarbrautinni

Stjarnan má ekki vera of lítil eða of stórStjarnan má ekki vera of lítil eða of stór– Litlar stjörnur eru daufar og plánetur þyrftu Litlar stjörnur eru daufar og plánetur þyrftu

að vera mjög nálægtað vera mjög nálægt– Stórar stjörnur lifa skemur, mörkin sett við Stórar stjörnur lifa skemur, mörkin sett við

1,5 sólarmassa1,5 sólarmassa

0,5sólarmassar; 6,8E+10ár

1,48sólarmassar; 4,5E+09ár

1sólarmassi; 1,2E+10ár

1,00E+08

1,00E+09

1,00E+10

1,00E+11

1,00E+12

0,1 1 10

Sólarmassar

Líftími

RR**

Menn hafa Menn hafa áætlað að fjöldi áætlað að fjöldi slíkra stjarna slíkra stjarna sem myndast á sem myndast á ári sé á bilinu ári sé á bilinu 1-2 stjörnur1-2 stjörnur

ffp p – Hlutfall stjarna með – Hlutfall stjarna með pláneturplánetur Talið að myndun pláneta á braut Talið að myndun pláneta á braut

um stjörnur sé eðlilegur hluti af um stjörnur sé eðlilegur hluti af myndunarferli sólstjarnamyndunarferli sólstjarna– ffpp er þar af leiðandi sett á bilinu 0,5- er þar af leiðandi sett á bilinu 0,5-

11

nnee – fjöldi pláneta með – fjöldi pláneta með skilyrði fyrir myndun skilyrði fyrir myndun lífslífs Talið er að á einhverjum tímapunkti Talið er að á einhverjum tímapunkti

í sögu sólkerfisins okkar hafi Mars í sögu sólkerfisins okkar hafi Mars og Venus haft andrúmsloft og og Venus haft andrúmsloft og fljótandi vatn. Hvort tveggja er talið fljótandi vatn. Hvort tveggja er talið nauðsynlegt fyrir líf að þróast. nauðsynlegt fyrir líf að þróast. Ennfremur er talið að fljótandi vatn Ennfremur er talið að fljótandi vatn sé undir ísnum á Evrópusé undir ísnum á Evrópu– Trúlega ekki aðstæður sem leyfa Trúlega ekki aðstæður sem leyfa

þróaðri lífsformþróaðri lífsform

nnee – fjöldi pláneta með – fjöldi pláneta með skilyrði fyrir myndun skilyrði fyrir myndun lífslífs

Gildi fyrir ne eru því talin vera á bilinu 1-4

ffll – hlutfall pláneta sem gætu – hlutfall pláneta sem gætu þróað líf sem í raun gera þaðþróað líf sem í raun gera það

Ef miðað er við hversu stuttur tími leið Ef miðað er við hversu stuttur tími leið frá því jörðin myndaðist þar til líf frá því jörðin myndaðist þar til líf kviknaði er hægt að segja að líf kvikni kviknaði er hægt að segja að líf kvikni þar sem aðstæður leyfa. þar sem aðstæður leyfa. – Það á svo eftir að koma betur í ljós seinna Það á svo eftir að koma betur í ljós seinna

hverjar þessar aðstæður eru, hvort að hverjar þessar aðstæður eru, hvort að aðrir hlutir eins og stór fylgihnöttur eða aðrir hlutir eins og stór fylgihnöttur eða stór ytri pláneta til verndar eru mikilvægir stór ytri pláneta til verndar eru mikilvægir þættirþættir

ffll er nú talið vera nálægt 1 er nú talið vera nálægt 1

ffii – Plánetur með lífi – Plánetur með lífi þar sem vitsmunalíf þar sem vitsmunalíf þróastþróast Stöðug þróun flóknara og Stöðug þróun flóknara og

“gáfaðra” taugakerfis er nokkuð “gáfaðra” taugakerfis er nokkuð augljós hjá ýmsum hópum dýra, augljós hjá ýmsum hópum dýra, eins og fuglum og spendýrum.eins og fuglum og spendýrum.– Hafa ber þó í huga að það tók Hafa ber þó í huga að það tók

lífverur ca. 3 milljarða ára að mynda lífverur ca. 3 milljarða ára að mynda fjölfruma lífsformfjölfruma lífsform

Skiptar skoðanir um fSkiptar skoðanir um fii. sagt vera á . sagt vera á bilinu 10bilinu 10-4-4-1-1

ffcc – Vitsmunalíf sem þróar – Vitsmunalíf sem þróar tæknivædd samskiptaform sem tæknivædd samskiptaform sem skynja má í geimnumskynja má í geimnum

Til að við getum vitað af Til að við getum vitað af vitsmunaverum á öðrum hnöttum vitsmunaverum á öðrum hnöttum þurfa þær að vera færar um að þurfa þær að vera færar um að senda frá sér einhver merkisenda frá sér einhver merki– Menn hafa gert þetta í 70 ár, óviljandi Menn hafa gert þetta í 70 ár, óviljandi

að vísu, en höfðu samt myndað að vísu, en höfðu samt myndað menningarsamfélög þúsundum ára menningarsamfélög þúsundum ára áðuráður

ffcc sagt vera á bilinu 0.2-1 sagt vera á bilinu 0.2-1

L – Líftími L – Líftími siðmenningarsiðmenningar Þetta er stærsta og mikilvægasta Þetta er stærsta og mikilvægasta

breytan í jöfnunni. breytan í jöfnunni. – Tilraun er í gangi á jörðinni um Tilraun er í gangi á jörðinni um

þessa breytu. horfurnar eru ekki þessa breytu. horfurnar eru ekki góðar, en betri en þær voru fyrir 30 góðar, en betri en þær voru fyrir 30 árumárum

L gæti verið 100 ár, en gæti líka L gæti verið 100 ár, en gæti líka verið milljón ár eða meira...verið milljón ár eða meira...

ÚtreikningarÚtreikningar

Þegar jafnan er reiknuð kemur í ljós Þegar jafnan er reiknuð kemur í ljós að útkoman byggir nær eingöngu á að útkoman byggir nær eingöngu á líftíma menningarsamfélagsinslíftíma menningarsamfélagsins– Ef það er reglan að menningarsamfélög Ef það er reglan að menningarsamfélög

tortími sér fljótlega eftir að þau tortími sér fljótlega eftir að þau tæknivæðast er fjöldi þeirra í tæknivæðast er fjöldi þeirra í vetrarbrautinni ekki mikillvetrarbrautinni ekki mikill

– Ef ekki ætti hún að vera full af Ef ekki ætti hún að vera full af geimverum....geimverum....


Ef við gerum ráð fyrir að líftími Ef við gerum ráð fyrir að líftími siðmenninga sé stuttur erum við siðmenninga sé stuttur erum við eiginlega búin að svara eiginlega búin að svara spurningunni...spurningunni...

Ef hinsvegar örfá samfélög ná að Ef hinsvegar örfá samfélög ná að lifa í langan tíma á þessi spurning lifa í langan tíma á þessi spurning fullan rétt á sér fullan rétt á sér


Þróuð siðmenning sem leitast við Þróuð siðmenning sem leitast við að kanna vetrarbrautina gæti að kanna vetrarbrautina gæti numið allar plánetur í henni á numið allar plánetur í henni á nokkrum milljónum áranokkrum milljónum ára



Hvar eru þá allir?Hvar eru þá allir?

Við erum einVið erum ein Líftími geimvera er stutturLíftími geimvera er stuttur Þær hafa engan áhuga á ferðalögum á milli Þær hafa engan áhuga á ferðalögum á milli

sólkerfasólkerfa Við búum í dýragarðiVið búum í dýragarði Þær eru að reyna að hafa samband en við Þær eru að reyna að hafa samband en við

skiljum ekki merkinskiljum ekki merkin Enginn hefur áhuga á okkurEnginn hefur áhuga á okkur Þær eru hérna en við sjáum þær ekki oft og Þær eru hérna en við sjáum þær ekki oft og

ríkisstofnanir reyna að halda þeim leyndumríkisstofnanir reyna að halda þeim leyndum

Takk FyrirTakk Fyrir

Documents

Hvar eru allir?