١

بسم اهللا الرحمن الرحیم

کیکنترل استراتژ

اسکات ، سومانترا گوشل.کل افیتر لورنژ، مایپ: سندگانینو

٢

استراتژیککنترل :اولفصل

داشتنچنین شرایطی،در .ایمکردهتجربهراناپیوستگیاقتصاديهايبخشازبسیاريدراخیرهايسالدر

برايشود،میحاصلاهدافبهراهرسیدندرکهپیشرفتیوتاثیرگذارخارجیعواملرسالت،ازروشناندازيچشم

پیشرفتمنظمکنترلدیگرکارهرازبیشاستالزم آندرستانجامبراي .استاهمیتحائزبسیارسازمان

نای .کندتغییرسنجشاینبراساسسازماناستراتژيوگیردمناسب صورتمدبرانهگسترشهمراهبهسازمان

اثربخشمدیریتبرايهاسازمانکهناپیداستاغلبومهمبخشیکشود،میاستراتژیک نامیدهکنترلکهفرایند

.دارندنیازآنسازمان بهیک

شود،گرفتهدرنظراستراتژیککنترلبهنیازدركدربایدکههاناپیوستگیانواعشناختبرايموثرراههايازیکی

سازماناستراتژيحوزهدرشماريبینویسندگانتوسطکهرویکردي .استعمدهدستههارچبهآنهابنديطبقه

)استینر،اندروز. (استشدهاستفاده

.سیاسیوتکنولوژیکیاقتصادي،اجتماعی،نیروهاي : ازعبارتندحوزهچهاراین

ضروريبسیارخالقریزينامهبرسیستمیککهکنیمدركتنهانهتادهندمیهشدارمابههاناپیوستگیاین

ما .استالزامیعملکردارزیابی برايآنهافراگیريوجدیدهايمعیارمورددرتفکرتالطم،زماندربلکهاست،

خوباستراتژیککنترلیک .آموختچیزهاییآنازبایدبلکهجنگید،تغییربانبایدکهکنیممیاستداللچنین

.کندتاکید ناپیوستگیوتغییرهنگامبهکامیابیچگونگیبربایستی

بهگوییپاسخبرايودهدقرارارزیابیموردراخارجیعواملاینفعالطوربهسازماناست الزماولنوعکنترلدر

تقاضاهابهسازمان گوییپاسخلحاظبهامااند،کنترلقابلغیرنیروهااین .باشدزنگبهگوشمقتضیزماندر آنها

.هستندالزامی

سومنوعکنترل بنايسنگکنترلیچنین .نامیممیاستراتژیککنترلراآنماکهاستدومنوعکنترلپاسخاین

قابلسطحبرايمدرنهايسازمان بیشترکهاستعملیاتیکنترلوکالسیکبنديبودجههمانواقعدرکهاست

.انددادهتوسعههامهارتازايمالحظه

سطح،سهاینازکدامهربرايکهگفت توانمیاند،سکهیکرويدوواقعدروکنترلریزينامهبرآنجاییاز

بهوریزيبرنامهازسطحسهاینکهکردتوجهنکتهاین بهبایدحالعیندراماداردوجودسطحآنخاصکنترل

رابطه .کنندمیعملسازمانردواحدسیستمیکصورتبهوداشته رابطههمدیگرباکنترلسطحسهآنطبع

.استشدهدادهنشان1,1شمارهنموداردرکنترل وریزيبرنامهسطحاین

٣

گونهبهمحیطی هايزمینهداخلدراصلیاستراتژیکمسیرگذاريپایهباابتدادراستراتژیککنترلوریزيبرنامه

وکارسرمعنیبهتواندمیتاکتیکیکنترلوریزيبرنامهدیگرسوي از.داردکاروسربیابدراخودششرکتکهاي

.باشداستراتژیکبرنامهزمینهدرنظر،مورداستراتژیکمسیراجراي باسازمانبیشترداشتن

شاملاحتماالکهباشدخاصیمحصول–بازارهايجایگاهبراياستراتژیکبرنامهتوسعه استممکنجاایندرمساله

شایدمفهوم ایندرتاکتیکیکنترل .شودمیبرگزیدهمسیرتعقیببرايداخلیمنابعوهاتوانمنديانداختن کاربه

واکنشارزیابیوسیلهبهآنها کهطوريبهباشدتاکتیکیهايطرحبهمحیطواکنشنحوهارزیابیبرتمرکزمعنیبه

بهراهاخروجیاینخوبچقدرسازمانکی اینکهمشاهدهبرايهمچنین .شوندمیآشکارمشتریانبارقباهاي

بهتواندمیعملیاتیکنترلوریزيبرنامه .گیردمینظردرآن نظایروبازارسهمسودوحساسهايرویدادعنوان

برايشرکتامروزکهآنچهباشد،سازمانیکهايفعالیت برايمدتبلندومدتکوتاهتفصیلیهايطرحمعنی

.داردکارسرآنبابلندمدتومدتوتاهکموفقیتبهرسیدن

فراینددهنده شکلکهاستراتژياجرايهمراهبهاستراتژيکنترلواستراتژيتدوینکهاستایندیگرمهمنکته

.دارندیکدیگربرمتقابلتاثیروبودهارتباطدریکدیگرباهستنداستراتژیکمدیریت

بنابراین.استشدهاقتباساست، "ژنرالهنر "معنايبهیونانیکلمهکیکه "استراتگوس " ازاستراتژي کلمه

مفهومعملدراین،وجودبا .شودمیسازمان عمومیمدیرهنراثباتیابررسیشاملنظراینازاستراتژیککنترل

.استترمبهماسترتژیککنترل

نظربهطوراین .استجدآنهاممیزيواحدازاهسازمانازبسیاريریزيبرنامهواحدکهاستاینتوجهجالبنکته

.پردازدمیبرنامهتدوینبه فقطهمریزيبرنامهواحدوپردازدمیکنترلاجرايبهممیزيواحدکهرسدمی

۴

هاییسازمانچنیندرمدیریتهايازسیستمبسیاريشکستاصلیعلتکهکنندنمیدركافرادازبسیاري

.استکنترلواحدازریزيبرنامهواحدجدایی

تعیینمحیطیعواملتغیراتشدتبراساسکهسازمانمحیطبودنپویایاوبودنایستابهتوجهباکلیحالتدر

.داردوجوداستراتژیککنترلنوعدوشود،می

1استراتژیکتدریجیکنترل .1

وتغییراتپساینازدیگرعبارتبهیاوکندبینیپیشرامحیطتحوالتوتغییراتتواندمیسازمانکههنگامی

مجددتاییدکنترلنوعاین اساسواقعدر .بودخواهداستراتژیکتدریجیکنترلآنکنترلنوعبرآید،تالطمات

.اندشدهتدوینمفروضات ایناساسبرسازمانهاياستراتژيکهاستمحیطیحیاتیمفرضات

2استراتژیکبنیاديکنترل .2

موفقیتبقاي کهجایگاهیبهراسازمانسادگیبهنوساناتنگهداريوحفظناپیوستگی،شرایطازبرخیتحت

استراتژيمسیرمجددتنظیم ازاستعبارتاصلیچالشاینجادر .نرساندنخواهداست،جایگاهآنگرودرآمیزش

ایندر .استجدیداتژياسترسمتبهتدریجی وحرکتاطمیناننسبیسطوحبهراجعگیريتصمیمچنینهمو

اینرواینازودهندمیدستازراخوداعنباراندکردهریزي پایهراخاصیاستراتژيکهحیاتیفرضیاتشرایط

فاکتوربامقابلهوجدیدقوانینتعریفبرايذهنیجهشیکشاملموقیعتاین.شوندتعریفدوبارهبایدفرضیات

تغییرایجادسنتی،تفکرازفردرهایینیازمنداستراتژيازايدوبارهمتنظیچنینیک .جدیداستمحیطیهاي

.استناپیوستگیازبیرونمزیتخلقبامواجهودرمفروضات

: داردوجودروشدومفاهیمتعریفبرايکهمعتقدندمنطقعلماي

.کنندمی تعریفغیرهوفیفلسجایگاهمانندآناصلیجایگاهبهرجوعبارامفهومکه؛جایگاهبهتعریف.1

ذهنبهآنمفهوم صراحت،وروشنیبهتاکنندمیتوصیفآناجزاياساسبررامفاهیمکه؛اجزابهتعریف.2

. باشدمیقبلیروشمکملواقع،درروشاین . گرددمتبادر

۵

بهخاطرهمینبه .باشدمیعینی–ذهنیبعدآن، تمایزمالكوبودهعملیاتینگرشبرابردراستراتژیکنگرش

بهراکلیپیوستاریککلی،بطورفلسفهدرذهنیوعینیبعد. کنیممیرجوعفلسفهدرذهنیتوعینیتمباحث

. آوردمیوجود

. استکردهتقسیمآنفلسفیجایگاهبهتوجهبارااستراتژیککنترلانواع1,4شمارهنمودار

متغیرهاياجزامیبایستمنظوربدین .استضرورياجزابهتعریفآن،شدنترروشنوفوقتعریفتکمیلجهت

:استشدهاشارهاجزاازتعداديبه،1,5شمارهنموداردر . گیردقراربررسیموردالزماهرمینقاطیااقتضایی

کنترلانواعخالصهوبنديجمع

۶

نبودهگرایانهذهنیتنگرشایندیگرعبارتبه .معلدنیايدرنهوبودهعمل دنیايحیطهدراستراتژیک،نگرش

: کهگفتبایستنکتهاینبهتوجهبا . استواقعدنیايدرذهنومعنیدرسطحنگرشیکبلکه

سطحبلکه نیستعلمحیطهدرگراییذهنیتاینجادرذهنازمراد .استذهنینگرشیاستراتژیک،نگرش :اوال

علومکمکبهتواندمی کهاستکاربرديوعامنگرشفوق،نگرشاینبنابراین .استعملحیطهدرمعناوذهن

وهااستراتژيواهدافمانندهستندامورذهنیازبعضیسازمانها،مدیریتدرکهگفتتوانمیوجوداینبا .بیاید

.سازماندرمختلفعملیاتمانندعینیبعضی

گراییعینیت بهمعطوفتوانندمی)استراتژیکنگرشنهو(راتژیکاستمدیریتتئوریهايگفتبایستمی : ثانیا

کارمندان(رئالیستی،جبرگرایی ,هایپوزیتویستی،رویکردباکهاستراتژیک،ریزيبرنامهیاطراحیتئوريمانندباشند

تدوینبهمیکومحاسباتیشناسیروشباو)کاستوکمهیچ بیبرنامهاجرايبهمجبورسازمانی،پایینسطوح

.نیستفایدهازخالیذیلنکاتذکریکدیگرباهامدلتلفیقدراما.پردازدمیاستراتژیکبرنامه

داردروزمرهوکنترلعملیاترويبرتاکیدبیشترظاهراکنترلبعدچارچوب،ایندر:هالچهارچوب.

بعدبکعنوانبهزیرمجموعهيهابرواحداستراتژیککنترلتمرکزمیزانبعدعنوانبهتواندمیگرچه

تواندمیخارجوداخلبهتوجهبعد .شودوارداستراتژیکنهاییکنترلمدلبه-اصلیبعدنه–توضیحی

. باشدمطرحاصلی بعدبکعنوانبه

رابطهمولودمدیریتاستراتژیک،اساساچراکهنیستمناسبیبعدبودن،بستهوبازبعد: اسکاتمدل

عنوانبهتواندمینیزعقالیی–طبیعیبعد . میباشد-بازسیستمدیدگاه–خوداطرافحیطمباسازمان

.گردداضافهاصلیبعدیک

بعد .استاستراتژیکمناسبمدیریتتئوریهايبنديتقسیمبرايچهارچوباین: مورگانوبارلمدل

ماهیتبرناظراینکهچهباشد،دمطرحتوانمیاصلیهايبعدازیکیعنوانبهبنیادي،وتدریجیتغییر

.میباشداستراتژیککنترلانواعومحیطیتغییرات

یکعنوانبهتواند میشداشارهآنبهاینجادرکهنیز–علمنهعملدنیايحیطهدر-ذهنوعینبعد

.باشدمطرحبعد

٧

استفادهتوانمی راهدوازاستراتژیکرنامهبواستراتژیککنترلمورددرنهاییمدلبکبهوصولومدلهاتلفیقدر

.کرد

:سازمانهاياستراتژيبااستراتژیککنترلتناسب)الف

اساسبرکهمعنا اینبهگردد،مشخصسازمانهاياستراتژيبامناسباستراتژیککنترلکهاستاینروشیک

مرجعنقاطتئوريازتوانمی هماهنگیاین براي.بطلبدراکنترلخاصشیوهاستراتژي،هراسنو،ومایلزمدل

.کردبرقرارهماهنگیدواین(fitness) بینمشترك،نقطهچندیایکباوکرداستفادهاستراتژیک

استراتژيتدوینشیوهبااستراتژیککنترلتناسب)ب

.باشداستراتژي تدوینهشیوبامتناسببایستمیاستراتژیککنترلکهاستمعتقدلورنژشد،گفتهکههمانطور

هربامتناسبسپسوپرداخته استراتژيتدوینهايشیوهومکاتببنديتقسیمبهابتداماکهباشدبهترشاید

.آیدمیدستبهخودبه خودمکتبیاشیوههراستراتژیککنترلهايشیوهمکتب،یاروش

سازمانیتغییرواستراتژیککنترل :دومفصل

تغییراتکهوقتی.دهدمیقرارتاثیرتحتراسازمانقلمرویاویژگیوجهتاهداف،استراتژیک، سطحردتغییر

تغییراتکهوقتیوبودخواهدنوعتدریجیازاستراتژیککنترلباشد،داشتهتکاملیحالتوبودهثابتنسبتا

استراتژیککنترلکلی سیستمهدف .کردخواهدپیدا ضرورتبنیاديکنترلباشد،شتابپروناپیوستهمحیطی

.باشدشرایطایندويهرتحتتغییراتکردنادارهومدیریتباید

استراتژیککنترل فرایندبرتوانندمیکهشوندمیمعرفیسازمانیاساسیهايمتغیربعديفصلوفصلایندر

.بگذارندتاثیرهاسازماندر

تغییراهمیت

٨

زوديبهوگرفت شکل1930دههدرکهاستبازهايسیستمنظریهنتایجازیکیانیسازمتغییرموضوعبهعالقه

بهبستگیسازماناثربخشیکندکهمیبیاندیدگاهاین .شدمدیریتوسازمانتئوريزمینهدراصلیپارادایمبه

مدیریتچه(یتمدیر فرایند.دارداشمحیطی هايویژگیباآنسازگارينحوهوسازمانهايمشخصهتناسب

یعنیفرایندایناصلیمرحلهسه .پذیردمی صورتتغییرازبستريیکدر)عملیاتیمدیریتچهواستراتژیک

.هستندعجینتغییرباهموارهکنترلواجرا،تدوین،

هستنداستراتژیک یریتمدمباحثبرمقدمتغییرمدیریتمباحثکهگرفتنتیجهتوانمیچنینفوقمطالباز

سازمانکهتغییريماهیتبه)وکنترلاجراتدوین،(استراتژیکمدیریتاصلیمراحلازیکهرماهیتطوریکهبه

.داردبستگیاستمواجهآنبا

تغییرموضوعات

.سازمانداخلیمحیط عواملبینازهموباشندسازمانخارجیمحیطعواملبینازتوانندمیهمتغییرموضوعات

ساختار،استراتژي،واهداف : ازعبارتند کهاستدهشتشکیلاصلیعنصرچهارازسازمانهرویتلآقاينظراز

توانندمیعنصرچهاراینازیکهرسازمانداخلدرمحیطکهگفتتوانمیبنابراین . تکنولوژيوانسانینیروي

.باشندتغییرموضوععنوانبه

تغییرانواع

ایناینعمدهتفاوت .اندشدهمطرحمحیطیتغییراتباسازماتیانطباقچگونگیتشریحبرايمتفاوتیهايتئوري

کلیطوربه .داردسازمانیانطباقبرفرایندگذاريتاثیربرايخودتواناییمیزانازمدیرانتلقیبهبستگیهاتئوري

.داردوجودسازمانی انطباقوتغییرفرایندمورددرمختلفدیدگاهسه

طبیعیومنطقیتغییرات.1

)نشدهریزيبرنامهوشدهریزيبرنامه(نوظهورترکیبیتغییرات.2

انقالبیوتکاملیتغییرات.3

رلابتوسطکهوبنیاديتدریجیتغییراتطیفازتوانمیتغییرانواعخصوصدرفوقدیدگاهسهبنديجمعبراي

.دهدمینشانرا گیرينتیجهاین،2,2رهشمانمودار. کرداستفادهاست،شدهمطرحمورگانو

٩

.دهدمینشانمورگانوبارلنظربراساسراتدریجی بنیاديتغییرطیف،2,3شمارهنمودار

سازمانیگیريویادانطباق

انهااعضايکههستندهاییسازمانپذیر انعطافهايسازمان اولسنومارچو تربري.مارچوسیرتنظراز

وتوسعهبقاء،برايدیگريمنابعدنبالبهوداشتهخویش هايمحیطدرراتغییراتبینیپیشویادگیريظرفیت

اینازالهامبا .هستندستاده–دادهعواملجاییجابهپذیريامکاندرباره اطالعاتذخیرهکاروسازنگهداري

طریقازاکثراسازماندرکهدانندمی"ینديفرا "عنوانبهراسازمانییادگیري)1978(ویسدانکنموضوعات،

نوعچهو استنیازسازمانیتغییراتبهموقعچهاینکهکشفتوانایییابد،میگسترشاصلیاعضايائتالف

.شوندآیندهدرآنهاموفقیتضامنتوانندمیتغییراتی

یادگیريکهکردتوجهبایستیپس .واشتباهاتخطاهاتعدیلواصالحکشف،فرایندیعنیسازمانییادگیري

دادهنشان،2,4شمارهنموداردرفراینداین .استفرایندیک بلکهنیستايلحظهویکبارهعملیکسازمانی

.استشده

:شوندمیقائلتمایزسازمانییادگیرينوعسهبین شانوآرگریس

١٠

استراتژيازعملکردناشیشدهاصالحنتایجباکهداردوجودايحلقهتکبازخوریک،ايحلقهتکیادگیريدر

معیاراین .باشدسازمانیهايازهنجارايمحدودهدرسازمانعملکردتااندشدهتعدیلمفروضاتیوسازمانیهاي

دوادگیريیدردیگرسوياز .میمانندباقیتغییروظیفهبدونانجامیافروشمحصول،کیفیتنظرازخودشانها

استراتژيبهاثربخشعملکردبرايتنهانهرااشتباهاتاصالحکهدارد وجودايحلقهدوبازخوردوعین،ايحلقه

.کندمیمرتبطنیزهستند،موثرعملکردکنندهتعیینکههاییهنجارازبسیاري بهبلکهمفروضاتوها

تاگیردمییادسازماناست،حسطباالتریندریادگیريفرایندکهايحلقهسهیادگیري طریقازنهایتدر

.فراگیردچگونه

توسط کهنحويهمانبهايحلقهتکیادگیريحالهردر .استیادگیريفرایندیکشاملکنترلفرایندهر

ايحلقهسهوايدوحلقهیادگیري .گیردمیقرارتاکتیکیکنترلحوزهدرنخستاندکردهبیانشانوآرگریس

بهسازمانآیاکهاستاساسیپرسش اینتاکتیکی،کنترلدراصلینکته .استاتژیکاسترکنترلاصلیهدف

.گیردمیقرارسوالمورداهداف خوداصالحاستراتژیککنترلدرشود؟مینائلخوداهداف

لمدشبیهاي مرحلهسهفراینداینکه .گرفتنظردرسازمانیانطباقبرايراايمرحلهسهفرایندیکتوانمی

.است) دوبارهانجمادوتغییرانجامکردن،ذوب(لوینتغییرساده

سازيحساس

انجامبرايکننده ترغیبعاملیکعنوانبهسازمانیکدراهدافباعملکردانطباقعدمیامسالهیکوجودنقش

توجهموردزیاديققانمحتوسط کردنذوبیعنیاوتغییرمدلاولمرحلهآغازبرايلویناصطالحدریاوتغییر

کردایجادمحیطیبایدچگونهکهاستاینکنترالستراتژیکبرايحیاتیمسالهیکدیگرطرفاز .استگرفتهقرار

ماورايسازيحساسمفهوم .شوددرسازمانمشکلیاومسالهوجود عدمشرایطدرحتیانجمادازخروجباعثکه

وظیفهصورتبهسازمانداخلدرکهاستدرونیعاملیکعنوانهبسازيحساس .انجماداستازخروجمفهوم

بدونوعادي مواقعدرحتیکاراین .شودمیانجامخارجیمشاورانگسیختههايتالشتوسطنهومستمر اي

بهبلکهکلیديهايمتغیر بهتنهانهسازيحساسکهاستایندیگرنکته .کندمیفعالیتخاصیبحرانوجود

سازيحساساینکهباالخرهو .هستند کلیديهايمتغیرشناختهايفراینداساسکهداردبستگیتیفرضیا

.داردسازمانیفرهنگبهزیاديبستگی

تغییرکهاست اینمرحلهایندرمهمنکته .استسازمانیانطباقفرایندمرحلهدومینتغییرتغییرانجامانجام

نیمهیاومستمرحساسیتدرشرایطراسازماناستراتژیککنترلوکارسازاندرکهاستمستمرفراینديسازمانی

.داردبستگیگروهاعضاياساسی ویژگیدوبهتغییربودنعملیمجموعدر .داردمینگهسیال

وتغییربرايآنهاآمادگی .1

١١

کاراینانجامبرايآنهاظرفیت .2

کردننهادینه

تزریقکردننهادینه سلزنیکنظراز .باشدمیسازمانیانطباقمرحلهآخرینسازماندرتغییرکردننهادینهفرایند

اشجارياهدافبهبیشتريوسعت کهشودعملکرديموجبتواندمیواستسازمانیکدرونبههاارزش

.استکردهایجادرافعلیاهداف کهاستمعمولیرفتارازفراتررفتاريمعنايبهاینوببخشد

میفرایندبراینايمالحظهقابلتاثیرکهاساسیعاملدواماکندمیکمکشدننهادینهفرایندبهزیاديملعوا

:ازعبارتندگذارند،

معیارهاها،اولویت عقاید،بهمربوطاطالعاتکهدارداشارهمراحلییافرایندبهشدناجتماعی:شدناجتماعی.1

انطباقودادهافزایشراسازمانی اهدافبهتعهدشدناجتماعی .یابدمیلانتقاسازماناعضايبههاارزشو

.گیردمی انجاماختیاربراساسحداقلوکندمیتسهیلتغییرباراعمومی

نشانومیکندپیرويآنازوبودهمرتبطشدناجتماعیمفهومبادقیقاعاملاین:هنجاريوارزشیتوافق .2

تغییرپاسخیافرضیهیکتداوم برايخاصیاهمیتوداردوجودسازماندرکهاستاهدافیوعقایدتجانسدهنده

.داردیافته

):جمع بندي مطالب(پیشنهاديمدل

است حالتیبرايبنديجمعاین. دادنشان،2,6شمارهنمودارصورتبهتوانمیراکنترلانواعبندي انواعجمع

.باشدتغییر اجراءانواعو)خارجیاداخلمحیطبهتوجه(تدوینازتابعی عملیاتیواستراتژیککنترلکه

١٢

استراتژیککنترلفرایندادارهبراياهرمینقاط :سومفصل

: ازعبارتندشود میبحثآنهاخصوصدرفصلایندرکهاساسینکتهسه

.گرددمیسازمانیانطباقفرآیندردپیشبموجبکهبیرونیمحیطهايویژگیازافرادادارکات :1

مربوطتوانندمی که(فیلترهااینازبرخی .استسازمانیفیلترهايازايمجموعهتاثیرتحتمحیطازادراکات :2

... وافرادفرهنگ ،اطالعاتهايسیستم،سازمانساختار : ازعبارتند)باشندسازمانیافردبه

میآنهاازاستفاده بامدیرانکهنقاطی . کندمیکمکاهرمینقاطشناساییبهنیسازماتطابقفرآیندبررسی :3

. بگذارنداثرسازمانپذیريتطبیقتوانبرتوانند

محیطیهايویژگی

برخوردبراي.شودمیدركشدهتفکیکعالئمازمتنوعیمجموعهمثابهبههمبهمرتبطعواملطریقازمحیط

وسیعبعددومحیطکهگیریممینظردرماجاایندر.کردبنديطبقهراآنیاوساختارطرحیبایدتجلیلی،

:دارد

پیچیدگی .1

گستردگی .2

یاوتشابهاتومیزانمحیطیعناصرتعدادیاوناهمگونیاولعامل :شودمیمشخصعاملدوبامحیطپیچیدگی

رامحیطثباتوتغییرنرخرفتههم رويکهاستپویاییدومعاملو)1972نکن،دو( .آنهاستمیانهايتفاوت

.)1979آلدریچ،؛1972چایلد،(سازدمیمشخص

١٣

سازمانیهايفیلترنقش :کردنقانونمندفرایند

ودادهمیاندادههايفرایندهايویژگیبوسیلهکهواقعیمحیطچندینیاوواقعیمحیطیکباسازمانیهر

ودولتتقاضاهايها،دادهوسایرخامموادبودندسترسدرآن،رقابتساختاروآنشتریانمماهیتآن،ستاده

برراواقعیهاينیازوهاتقاضاها،ویژگیاین .روبروست شود،میمشخصجامعهآندرموجودافرادانتظارات

حالهماندرودهدمیکنند،میدهبرآورراهانیازاینکهآنهاییبهراواقعی مزایايوکنندمیتحمیلسازمان

وبازرگانافرادکهاستواقعیجهاناین .کندمیتنبیهراکندنمیبرآوردهراهانیازاین کهراهاییسازمان

فرایند برايراواقعیجهاناینهايویژگیتاکندتالشبایدهاسازمانوباشندداشتهوکارسرآنباید مدیران

.گذاردمیتاثیرنتایج برمشاهدهفرایندفیزیک،دراطمینانعدماصلمانندحالاینبا .کنندمشخصخودانطباق

بستگیآنثباتوذهنیناهمگونیهايویژگیبهتنهانهشود،میدركمحیطیچگونه پیچیدگیاینکهمثالبراي

.داردبستگیداخلیاطالعاتهايسیستموهانقشسازمانی،ساختاربلکه بهدارد،

.

محیطیبررسی

حساسمحیطی تغییراتباسازمانیپذیريانطباقفراینددرگاماولینشدبحثنیزدومفصلدرکهطورهمان

وآوردنبدستمعنايبه محیطیبررسی .استمحیطیبررسیسازيحساسهايابزارازیکی .استسازي

اینازآمدهبدستدانشکهاستهاسازمان خارجمحیطدروابطروهارونداتفاقات،مورددراطالعاتازاستفاده

.کندمیکمکسازمانآیندهبرریزي برنامهدرهاسازمانمدیریتبهمحیطیبررسی

١۴

Indirect Viewing) (مستقیمغیرنگرش

کهافتدیم اتفاقموقعیشد،مطرح)1967(آگیوالرتوسطباراولینبرايکهاصطالحیمستقیم،غیرنگرش

هاينیاز .برندنمیهجوم آنبهمحیطدركبرايرواینازواستتحلیلقابلعیرمحیطکندمیاحساسسازمان

ومستقیمغیرهايروشازاستفادهبااطالعات بیشتر .دارندفازيحالتغالباواندنشدهتعریفخوبیبهاطالعاتی

بهاستتحلیلقابلغیرکهشودمیفرضمحیطکهآنجاییاز .ندآی میبدستشانسبواسطهمعموالورسمیغیر

هايدادهوجامعاطالعاتدنبالبهودهدمیرضایتنرمهايدادهومحدوداطالعات بهسازمانخاطرهمین

نامنظمي هاتماسبربیشترکهداردوشانسیعلیحالتاطالعاتجستجويحالتایندربنابراین .رود نمیسخت

محیطیابهامکردنحلبرايکهکندمیپیشنهادویک،.کندمیتاکیدبیرونیافرادمنابعازعلیطالعاتاو

مورددرمثال .کننداستفادهکلیتفسیریکسويبههادادهبهدادنشکلبرايشدهمونتاژقوانیناز هاسازمان

محدوديتعدادباشخصیهاي تماسطریقازرااطالعاتکهباشدکوچکشرکتیکتواندمیمستقیمغیرنگرش

مستقیمغیرنگرشمزیت.آوردمیبدستهادیگرشرکتدرهمکارانوفروشپرسنلکنندگان،عرضهخریداران،از

تواندمیجوییصرفهاینولینداردرسمی بررسیبرايمنابعمصرفبهنیازسازمانروشایندرکهاستاین

.شودنشدهبینیپیشوآورشگفتی حوادثباسازماننشدروروبهریسکایجادباعث

(Conditioned Viewing) شرطینگرش

جمعمورددر آنولیاستتحلیلقابلمحیطکهکندمیاحساسسازمانکهآیدمیبوجودموقعیشرطینگرش

کوچکیتعدادبرنیازردمواطالعات .کندمیعملفعالعیرصورتبهآنبرگذاريتاثیرومحیطازاطالعاتآوري

پذیرفتههايهنجاروفرضیاتاساسبرغالبااینها.کندمینمرکزشدهتعریفخوبهايحوزهویاموضوعاتاز

١۵

ها،گزارشبهجستجونوعاین کهگویندمیشرطیجستجونوعاینبهدلیلاینبهبنابراین.داردقرارصنعتشده

طولدرکهمستقیماطالعاتیهايسیستمانتشاراتمدارك،واسناد

کاهشبهنیازکمترياست،شدهشناختهمحیطکهشودمیفرضکهآنجاییاز .استمحدوداند،کردهرشدزمان

.روندکاربهقبولقابلتفسیر یکساختنوکردنمونتاژبرايتواندمیکهقوانینیتعدادبهتوجهبااستابهام

فرایندطریقاز غالباتصمیمات .استشبیهمحدودعقالییمدلدرگیريیمتصمبهشرطینگرشدرگیريتصمیم

مزیتکهحالیدربنابراین .شوند میاتخاذاند،آمدهبوجودگذشتهتجربیاتازکهاستانداردهايشرطپیشوها

اینروشاینعیباست،بررسیفرایندبه دادنساختاربرايذهنیمدلوشدهایجادهايرویهداشتنروشاین

.شوندجدیدهايپیشرفتوتکنولوژيظهور شناساییازمانعشایدهارویهوقوانیناینکهاست

)Enactment (کردنقانونمند

بهآنولی استتحلیلقابلغیرمحیطکهکندمیاحساسسازمانکهآیدمیبوجودموقعیکردنقانونمند

برايکههستدآنهاییاطالعات هاينیاز .بگذاردتاثیرنتایجوتفاقاتابرتاشودمیواردمحیطبهفعالصورت

.باشدبخشثمرهومفیددخالتبرايهایی حوزهشناساییشاملتواندمیاین .هستندنیازموردمحیطآزمون

ایجادراآنهامحیطدرخوددخالتهنگامبهسازمانکهمیباشدخارجیهايکانالومنابعازاطالعاتجستجوي

.آورندمیبدستخوددادهانجامهايفعالیتازهاسازمانکهباشدبازخورهایی شاملتواندمیاینواستکرده

رویهوقوانینوکنندمیانگیزهایجادوکنندمیآزمونآنها .سازندمیخودشانراخودمحیطسازمانهااینگونه

شودمیمتمرکز گرفتهصورتهايعملیاتبراطالعاتازاستفاده .گیرندمینادیدهراسنتیانتظاراتوقبلیهاي

میبارهایندر مثال.روندمیکار بهموجودهايرویهوقوانینآزمونهمچنینوابهامکاهشبراياطالعاتاینو

.دهدمیشکلراآنونگرشگذاشتهتاثیرخودسهامدارانبرفعالصورتبهکهباشدسازمانیتواند

شفک

بهفعالصورت بهآنواستتحلیلقابلمحیطکهکندمیاحساسسازمانکهآیدمیبوجودموقعیکشففرایند

اهدافبراطالعاتیهاينیاز.کندآوريجمعمحیطمورددرراحقایقازصحیحیمجموعهتارودمیمحیط

یافتهبوسیلهتاشودمیآمادهمانساز .متمرکزاستهستندبازودقیقگسترده،کهشدهتعریفخوبجستجوي

دریادگیريروشکلیطوربه.شودزدهشگفتهستند،جدید اطالعاتیهاينیازدندهنشانکهمنتظرهغیرههاي

سرمایهمحیطتحلیلومحیطیهايدادهآوري جمعزمینهدرتاکندمیتوصیههاسازمانبهکشفیبررسیروش

وروشاینبیناصلیتفاوت .کندتعدیلجدیدهايدهدااین اساسبرراودخهايعملیاتسپسوکندگذاري

وجدیدهايزمینهایجادبرايمحیطبهشدنواردبرايعظیممنابعبهنیاز کشفروشکهاستاینشرطیروش

التحتاکندمیبررسیجامعووسیعصورتبهکشفروشکهاستایندیگر تفاوت.دارد اطالعاتآوريجمع

.کندمیتمرکز شدهانتخابهايحوزهیاوموضوعاتبرشرطینگرشکهحالیدرکندتعیینراامورصحیح

استراتژیکبنیاديکنترلوتدریجیکنترلشرایطتحتمحیطیبررسی

١۶

طبقاتباطارتمیزانازبااستفادهرامحیطآنها .اندکردهارائهرامحیطبررسیازدیگرينوع وینبرگومونتگمري

است،شدهمشخص 3,5نموداردرکههمانطور).تاثیرفوریتاحتمالمثالطوربه( .اندکردهبنديطبقهنظامی،

دهندهنشانمیانی محدوده.استاشجاريکاريقلمرودرسازمان بالواسطهکاريمحدودههماننفوذمحدوده

.دارندرقراشرکتنفوذمنطقهدرپیرامونکهاستفعالیتیزمینه

)Organization Slack(سازمان آزادمنابع

وسازماندراختیارجاريمنابعمقداربینتفاوتدهندهنشانکهاستمتغیروپویامقداریکسازمانآزادمنابع

دوکهداردامکانچوناست،بسیارمهمسازمانآزادمنابعمفهوم .استجاريفعالیتبراينیازموردمنابعمقدار

.باشدمتفاوتآنهاکاروکسببراينیازموردمقدارمنابعحالهماندرولیباشندمساويمنابعمقداردارايشرکت

آزادمنابعگیرياندازه

کنندمیبیانازنویسندگانبعضی .استشدهپشنهادآزادمنابعگیرياندازهبرايمحققینتوسطزیاديهايمعیار

نکته .نیستمطلقیمقداربنابراینومیکندتغییرهدفموردمنابعسطحبهنسبتهکاستمقداريآزادمنابعکه

وتعریف)غیرهوتجهیزاتانسانی،منابعمالی،(سازمان منابعتمامیبرايتوانمیراآزادمنابعکهاستایندوم

.کردگیرياندازه

هاينیازکردن برآوردهبرايگردشدرهسرمایازمناسبیمقدارداشتنکهکردپیشنهاد1992سالدرموسس

.استمالیآزادمنابعدادننشانبرايشاخصترینمناسبفعلی

استراتژیککنترلاجرايبراياهرمینقاط

تغییراتباوانطباقمحیطازآموختنبرايسازمانتواناییبرکهییهافرایندوهاسیستمازتعداديقسمتدراین

.استاستراتژیککنترلاهدافازاصولیکیتنظیمخودپذیزيانطباقاین .شوندمیمعرفیدگذارنمیاثرخارجی

وشرکتیادگیريبرکهشودمیانجامهاییفرایندوهاسیستماینهدایتتوسطاستراتژیککنترلدیگربیانبه

.گذارندمیاثرتطبیقیهايقابلیت

کمیابمنابعمدیریت .1

١٧

العاتاطپیچیدگیمدیریت.2

داخلیاطالعاتهايسیستم

دهیشکلبراي مهمینیرويوسازماناعضاهمهبراياصلیرسانپیامعنوانبهداخلیاطالعاتمدیریتسیستم

برنامهبرايهاییدادهعنوانبه هاشکلواستدیروزحقایقمتقاضیسیستماگر .شودمیمحسوبداخلیرفتار

.استاستمراروثباتمدیرانرايبآنپیامهستند،فرداعملیاتی

استراتژيیعنیدوم شرایطدرهاسازماناستفادهموردمحیطیبررسیهايمدلانواعخصوصدرباالدرکهمدلی

مدلبا)انفعالییافعال(محیطیشرایط یامعیارتعریفلحاظبهشدارائهمحیطیمختلف SRPمقابلدرسازمان

چهارمدلایناساسبر .دانستمشابهتوانمیهاشرکت کلیگیريجهتخصوصدراسنوومایلزاستراتژیک

:استشدهتعریفاستراتژيدسته

.تحلیلگرانهوکارانهمحافظهتهاجمی،تدافعی،

)اسنوومایلزلورنژ،(رسیممیزیرماتریسبه , استراتژیکمدلدواینتطبیقبا

،محیطدرقبالسازماناستراتژيبودنمنفعلومحیطثباتیبیشرایطدرکهدهدمینشان3,6شمارهنمودار

مورداستراتژيحالتاینودرشودمیحاصلمستقیمغیرنگرشطریقازمحیطباسازمانسازگاريیایادگیري

.استبنیادي کنترلآن،بامتناسبکنترلنوعومنفعالنهنوعازسازماناستفاده

ازسازمانییادگیري باشد،انفعالیمحیط،بهنسبتسازمانالعملعکسوباثباتمحیطیشرایطکهحالتیدر•

نوع.تاستدافعیاستراتژيحاکم،شرایط متناسباستراتژيحالتایندروگیردمیصورتشرطیمکانیزمطریق

فرصتسازمانواستثباتبامحیطچوناستتدریجیاستراتژیک هايکنترلاستراتژي،اینبرايمناسبکنترل

.داردراخود اقداماتانجامبرايکافی

طریقازتواندمی سازماناست،فعالمحیطبرابردرسازمانواستراتژياستثباتبیمحیطکهشرایطیدر•

سازمانی،مناسباستراتژيحالتدراین. نمایداقدامآنباسازشومحیطازیادگیريباخطاوآزمونوتجربه

بنیادياستراتژیکهايکنترلمحیطی،شرایطبهتوجه باآنبامتناسباستراتژیککنترلوتهاجمیستراتژيا

. است

١٨

محیطباسازمانیاسازگاريیادگیرياست،فعالمحیطبرابردرسازماناستراتژيوباثباتمحیطکهشرایطیدر•

شرایط،ایندرسازمانیبرايمناسباستراتژي حالتایندر .گیردمیصورتاکتشافوتحقیقفرآیندطریقاز

. استتدریجیهايکنترلآن،بامتناسباستراتژیک هايکنترلنوعوگرانهتحلیلاستراتژي

"استراتژیکتدریجیکنترل:استراتژیککنترلکالسیکهايدیدگاه :"چهارمفصل

مقدمه

بوجودجدیداستراتژیک راههايازکهبنیاديکنترلواستفادهدموراستراتژیهايتدریجیکنترلمیاناولفصلدر

خطیوپیوستگیبازتابعنوانبهاساسا محیطیتغییراتمطابقتواندمیتفاوتاین . شدیمقایلتفاوتآیدمی

. شودتفسیرشگرفوتغییراتناپیوستگییابودن

: ازعبارتندلورنژآقاينظرازاسترتژیککنترلانواع

استراتژیکتدریجیکنترل-لفا

استراتژیکبنیاديکنترل-ب

این4,1شماره جدولدرکه . کردمقایسههمباجایگاهبهتعریفاساسبراستراتژیککنترلنوعدواینتوانمی

.استشدهدادهنشانمقایسه

)جایگاههبتعریفحیثاز(استراتژیکبنیاديوتدریجیکنترلمقایسه : 4,1شمارهجدول

کنترلوتدریجی کنترلجایگاهنیزحیثاینازوکردهترکیبهالدیدگاهبارالورنژدیدگاهتوانمیهمچنین

.استشدهدادهنشان4,1نموداردرترکیباین .کردمشخصرابنیادي

١٩

استراتژیکتدریجیکنترل

محیطبااصولارتباطدرسازمانتواناییبهبخشیدنشدنبرايمهمیتمایلدرجهاستراتژیکتدریجیکنترل

محیطیشدیدبرابرتغییراتدرراخودشتاکندمیکمکسازمانبهسیستمایناینها،ازفراتر . استخطی

کلیطوربه . کندتقویتاصالحتغییراتی چنینبینیپیشدرراخوداستراتژيبتواندکهطوريبهکند،حساس

تغییراتبالقوهتاثیراتباارتباطدرمدیریتدركدر توانندمیطریقسهبهحداقلیتدریجکنترلهايفرایند

.کنندکمکشاناستراتژيرويبرمحیطی

. استاصلزمان.1

برايرامدیریتتواناییتواندمیخاصعاملیکمقابلدربودنحساسبرايزیادهايتالش.2

دهدافزایششدهیادعاملبینیوپیشدرك

افزایشرامحیطیتغییراتبهخودپاسخگوییقابلیتفعال،هايشتالطریقازتواندمیسازمان.3

.دهد

استراتژیکتدریجیکنترلرویکردهاي

)پاسخگویی(مسئولیتمراکزکنترل .1

درتعریف قابلواحدیکواحداین .استمسئولیتمرکزیکتحلیل،بنیاديواحدکنترل،هايسیستماغلبدر

درکنترلتحتبرايراالزم هايصالحیتايمالحظهقابلطوربهکهداردقرارفردينظارتتحتواستسازمان

واحدهاسایرازمستقلراآنعملکردمیتوانکهسازماندراستواحديمسئولیتمرکز .داردعملکردآوردن

مراکزکنترل.)وهانگرنویل(شودمیهدایتاستعملکردآنمسئولکهمدیرينظارتتحتوکردمحاسبه

کهدرحالی .کندنمینظارترامحیطیتغییراتوداردداخلینگاهیبیشترمسئولیت

.است وضروريالزممحیطیمفروضاتورقابتیوضعیتدرتغییراتبرنظارت)صلح(عاديشرایطدر

)پاسخگویی( مسئولیتمراکزکنترلانواع

٢٠

درهاهزینه اینمعموالکهدارندمسئولیتهادادههزینهکنترلبرتنهامدیرانمراکزایندر : هزینهمراکز-1

هزینهمهندسی،هايهزینه هاينامبهکهداردوجودهاهزینهازسطحسهیاونوعسه .شودمیدیدههابودجه

.هستندمعروفثابتهايهزینهو)مدیریتی(احتیاطیهاي

گیرندمیقرار ارزیابیموردحاصلهدرآمدهايمانندهاستادهکنترلبرتنهامدیرانمراکزایندر :درآمدمراکز-2

.قرارارزیابی موردسیستمهايستاندهطریقازوهمهادادهطریقازهممدیرسیستمیچنیندر: مراکزسود-3

. گیردمی

:از عبارتندکهداردوجودحالتسهسودمرکزهردرسودگیرياندازهبراي

امکانترینسادهاست، یکسانسازمانقانونیهايمرزباسودمرکزمرزهايکهوقتی.بازبازار :اولتوضعی

بازارقیمتازدرآمدرسد،میفروشبهبازاربازدرتولیدکهآنجااز .داشتخواهدوجوددرآمدگیرياندازه

درسودمرکزمدیرونداردوجودگیپیچیدهیچحالتایندر .میآیددستبهشدهفروخته (خدمتیا )محصول

.استترکمهزینهباسازگارتولیدحجموقیمترابطهیافتنطریقازسودکردن بیشینهجويوجست

طوربهايواسطه هايبازاروهستندتعاملدرهمباسودمراکزمواردبیشتردر .ناقصبازار :دوموضعیت

مادهعنوانبهواحدیکتولیديمحصول کهآیدمیوجودبهموارديدربیشترحالتاین .هستندناقصگسترده

آنساختهزینهاساسبرمعموالقیمتحالتایندر .رودکارمیبهتولیديمجتمعیکدردیگريواحداولیه

.داردقرارمحصول

درکهاستزاريبادارند، فعالیتسودمراکزآندرکهبازارياساسیشکلسومین.مختلطبازار :سوموضعیت

وتولیديمختلفهايواحدتئوري،اساسبرآندر کهجاییدارد،وجودمعقولبازبازاریکمحصول،هربرايآن

میآنهاشکلهمینبهو .بفروشندبازبازاربهیاویکدیگربهدلخواهبهرا خودمحصوالتهاسازمانخدماتییا

.بفروشندبازبازاربهیاوکدیگریبهدلخواهبهراخودمحصوالت توانند

نتیجه یککسبمنظوربهکهداراییمقدارگذاريسرمایهمسئولیتمرکزیکدر : گذاريسرمایهمراکز-4

. کندمیلحاظراشودمیگرفتهکاربهاقتصاديخاص

اندازهکنترلی هدافابرايکههاییستادهویاپولیهايدادهماهیتاساسبرمسئولیتمرکزچهارکلیطوربه

شدهدادهنشان4,2نمودار درمراکزاینازکدامهرخاصهايویژگیکهشوندمیبنديطبقهشوند،میگیري

.است

٢١

موفقیتحیاتیعواملارزیابیبراساسکنترل .3

پیشخودساالنه يهابرنامهدراستراتژیکریزيبرنامههايفرایندازايمجموعهایجادجهتدرهاشرکتبیشتر

ازیکهربراينیزوشرکتکل براياهدافازايمجموعهگسترششاملهابرنامهاینکلی،طوربه .روندمی

جهتکهدهندمیدستبهشرکتبرايفرصتی ساالنهاستراتژیککنترلنظرنقطهاز .استآنهايکاروکسب

ایناز .کننددنبالرااستراتژیکهايبرنامهاجراياعتبارنیزوکرده بررسیمجدداراخوداستراتژیکاصلیگیري

مسیرنیرومنديدربارهايدورهوجامعمرورياستراتژیکریزيبرنامهساالنهفرایند کهگفتتوانمیاحتماالرو

می کنترلراهاینازآناجراییهايتالشواستراتژياساسیمسیر .استاجراییهايتالشارتباطو استراتژیک

.شود

CSFsموفقیت )کلیدي(حیاتیعواملمنشاءوسازماندراختیارعواملاینازبرخیضمناباشد،خارجیهموداخلیهمتواندمیموفقیتکلیديعواملمنشاء

: ازتوانندمیعواملاینمنشا . استآناختیارازخارجبرخی

سازمانماموریت-1

رقباءوصنعت-2

بازار-3

باشندملی،محیط-4

موفقیت)کلیدي(حیاتیعواملازمثالهایی

باالتکنولوژيازبرخورداري-1

خبرهومجربپرسنلازبرخورداري-2

محصولسریععرضه-3

ارزانفروشقیمت-4

٢٢

)جنریک(استراتژیهاي عمومیبراساسکنترل .4

اینآیا کهامراینتعیینبراياست،ايهپایهاياستراتژيبررسیاستراتزیک،تدریجیکنترلنوعسومین

ازیکهر .نهیادارندنسبی سازگارياستانتظارموردکهآنچهبااینکهیاورسندمینظربهمعقولهااستراتژي

ومقایسهقابلهايشرکتدرمشابههاياستراتژي شرایطدرشدهآوريجمعتجربیاطالعاتپایهبرمورددواین

میتعیینکنترلنوعاین .دارندقراررقابتیمحیطخاصنوعباهایی استراتژيچنینسازگاريمجددرمروبایا

.دارندنسبیسازگارياستانتظارموردآنچهبایاورسندمیبنظرمعقولشده اتخاذاستراتژیهايآیاکهکند

:عمومیاستراتژیهايانواع

(Positive)تجربیعمومیاستراتژیهاي-1

(Normative)هنجاريعمومیاستراتژیهاي-2

تجربیاستنتاجعمومیاستراتژیهاي

. استیافتهتوسعه استراتژیکریزيبرنامهموسسهبوسیلهکهاستاطالعاتیپایگاهبرمبتنیعمدتااستراتژیهااین

مختلفابعادنظرازراخودویژهوموقعیتاستراتژيسالهاطولدروکارکسب2000ازبیشاطالعاتیپایگاهایندر

براياستراتژیکروشهايازیککدامدهندتشخیصتا ساختهقادررامحققاناطالعاتاین .انددادهمیگزارش

.تراستمناسببهتر،استراتژیکنتیجهبهنیل

شدهارائهینیهوبازل،شوفلرتوسطکهاستبازاراستراتژيازسودپذیريیا تاثیر PIMS استراتژیهااینمهمترین

مورداستراتژياینکهازاياولیهارزیابیتواندمیفردکهاستاینرویکردایندرکنترل استراتژیک حسن.است

یکتنها کهاستاینروشایناساسیمحدودیت .آوردبدستاطالعاتیداردقرارقاعدهباخودمسیرنظردر

.نداردوجود "صحیح " استراتژي

است،مختلفهايشرکتوسیلهبهشدهگردآوريهايازاستراتژيشماريعملکردمتوسطیانگربPIMS داده هاي

.استنادرستچیزيچهیاودرستچیزيچهکهنیستنداینبیانگرها مطلقادادهاین .کمترنهوبیشترنه

)دستوري(هنجاريعمومیاستراتژیهاي

.استمدیریتواقتصاد دانشمندانوصاحبنظرانازبرخیپردازيوتئورينظريکارهايبرمبتنیهااستراتژياین

:ازعبارتندهااستراتژياینترینمعروف

پورترعمومیاستراتژیهاي-1

گمبماتریساستراتژیهاي-2

لیتلپیشنهادياستراتژیهاي-3

کنترلوبازبینیوبرايکندفراهمشرکتیکهاياستراتژيوسیعبررسیمنظوربهرافرصتیتواندمیرویکرداین

.باشدمفیداستراتژي

استراتژیکیجیتدرکنترلمکانیزمهاي

راباشدهاشرکتسطحمدیراندسترسدراستممکن کهرااستراتژیککنترلمکانیزمنوعسه1پراهالدودوز

:ازعبارتندکهاندکردهشناسایی

هايوفرایندمنابعتخصیصهايرویهومدیریتاطالعاتهايسیستممانند : اطالعاتمدیریتمکانیزمهاي-1

.استراتژیکریزيبودجهوریزيبرنامه

.پاداشوتنبیهکردن،اجتماعیگزینش،مانندهاییفرایند .مدیرمدیریتمکانیزمهاي-2

٢٣

.واستراتژیکییاجرایکپارچگیایجادمنظوربهتعارضحلهايمکانیزم . تعارضحلمکانیزمهاي-3

صلحزماندراستراتژیککنترلبراياقتضاییچارچوب

بهگرفتقرارموردبحثکنونتاکهراصلحزماندراستراتژیککنترلهايرویکردعمدهواصلیاجزاي4,3نمودار

شباهتاستراتژیکارزشایجاد خاصبنديدستهیکبهکههاییشرکتمعموال . دهدمینشانمختصرطور

ایندرحیاتیمدیریتیچالش. هستنداستراتژیک يتدریجرویکردچهارهرازترکیبیکارگیريبهالدنببهدارند،

.استهارویکرداینمتوازن تلفیقاساسبرمناسبقضاوتتواناییزمینه،

استراتژیکمرجعنقاطبهتوجهبارویکردسهبنديجمع

چهارمربعدارندقرار طیفیکهالدرخارج-داخلبهتوجهیزانمبعدولورنژتدریجی–بنیاديبعداینکهبهباتوجه

.استزیرماتریسبهبسطقابل قراردارداستراتژیکتدریجیکنترلکهجائییعنیفوق4,1شمارهنمودار

٢۴

استراتژیکبنیاديکنترل :ناپیوستگیدرك :پنجمفصل

مقدمه

تحتاولدرفصلايمجموعهصورتبهکهاستراتژیککنترلبرايهاروشترینمتداولازبرخیفصلایندر

اندازهبههنوزهاروشاین .میگیرندقراربررسیوبحثموردشدند،مطرحجنگزمانهايرویکردنظیر،عناوینی

بهراجععمومآگاهیمقابلدراند،نگرفتهقرارواستفادهدیدمعرضدرکالسیکهايروشازبعضیبهنسبتکافی

اینجادرصورتهردر . شودمیدادهتوضیحاینجادرکهباشدچیزي آنازکمترشایداستراتژیککنترلابزاراین

:ازعبارتندکهگیرندمیقراربررسیموردبنیادياستراتژیک کنترلروشچهار

استراتژیکمسائلمدیریت .1

استراتژیکحوزهتحلیلوتجزیه .2

هاستمسیسازيمدل .3

سازيسناریو .4

استراتژیکمسائلمدیریت .1

1970دههازخصوص بهواخیرهايدههدرهاسازمانکهموضوعاتیومسائلتعدادوتغییراتشدتبهتوجهبا

مسالهدویایکازبیشآمیزموفقیتطور بهتواندنمیسازمانیهیچکهشدمشخصبتدریجاندبودهروبروآنهابا

چندیایکهاسازمانلذابود،1ايمساله–تکریزيبرنامه مفهومبهامراین . کندمدیریتزمانیکدررایاصل

. کردمیشناساییراهستندمهمشانعملکرداهدافپیشرفتبراي رسیدمینظربهکهرااصلیمساله

)1980انسف،(استراتژیکمسائلمدیریتشکلبه) (Single- issue planning ايمساله-تکمدیریتمفهوماخیرا

هايسیستموهافرایند هماننداینها . استیافتهگسترش)1982کینگ،(استراتژیکمسائلتحلیلوتجزیهو

غافلگیريتاثیرکاهشواحتماالت تقلیلموجبطریقاینازکهاند،شدهطراحیگرا،عملوحساسمنعطف،

برنامهسیستمبرايجایگزیننگرشیکعنواناستراتژیک بهمسائلمدیریتسیستماصوال . شوندمیاستراتژیک

.استشدهپیشنهاداستراتژیکریزي

٢۵

1948(دانکن وداتونوسیلهبهاستراتژیکمسائلمدیریتبهمهمضمنیاشارهیکاستراتژیک،کنترلدر

ايمجموعهوباشد داشتهآگاهیاستراتژیکمسائلبنديتهدسبهبایدفردکهداردعقیدهوي . استشدهمطرح)

بههايویژگیمجموعهاین .کندراتعریفاست،گیرندگانتصمیماستفادهوتوجهموردکهاستراتژیکمسائلاز

:داردزیرشرح

داردوجودبنديدستهدرکهمختلفیاستراتژیکمسائلتعداد :تعدادنظرازبنديدسته.

داردوجودبنديدستهدرکهمسائلیگوناگونیمیزان :تنوعنظرازبنديدسته.

شوند میخارجآنازویاواردبنديدستهبهکهمسائلیتوالی : جابجایینظرازبنديدسته.

شودمیدادهپوششموضوعیکوسیلهبهکهقلمرويوسعت :مسائلحیطه.

استراتژیکحوزهتحلیلوتجزیه .2

درونبهنگاهنوع).میباشدسازمانیکاجزابینهايافزاییهمبرتاکیدوتوجهکردنمعطوفشرواینازهدف

:استجنبهدوشامل موضوعاین .(بیرونیکالنمحیطتاسازماندرونمحیطبهبیشتر،توجه

دادبرونکردنمهیادنبالبهکهمختلفايوظیفههايگامحسببرکه،افزودهارزشزنجیره.1

.گیردمیصورتباشد،میخاصکاروکسبیک

بازارمختلف، محصوالتبینبالقوهافزاییهمآزمونبرمشتملاستراتژیکحوزهتحلیلوتجزیهبعددومین.2

.باشدمیهاکاروکسبیاوها

هاسیستمسازيمدل

خطوطاینکه مجردبهنمونهرطوبهکهاستویژهتحلیلوتجزیهنوعدومستلزماستراتژیکبنیاديکنترلتالش

.پردازدمینقشایفايبهشد، ترسیمدوهریااستراتژیکتحلیلوتجزیهحوزهدرناپیوستهتغییراتمیانیواصلی

وخارجیهايمحیطواستراتژيبینعمیق تالقینقطهسیستماتیکدركایجادبرايتحلیلیهايتالشدواین

: استايوسیلهسازيمدلاین .استتحلیلوتجزیهدو اینازیکیسیستمسازيمدل .هستندضروريداخلی

استراتژیکهايانتخابپذیريامکانبراي.1

استراتژیکهايانتخابتغییرتشخیصبراي.2

.استباالزمانمدیریتدرهموهزینهدرهمهاییمدلچنینتوسعههزینه

ازاستنیزنهفتهدیگربنیادینروشهايسایردرکهاستنگرکلنگاهیکنندهارائهصرفاروشایناینکهدلیلبه

.استگردیدهخودداري5فصلنهاییمدلتحلیلدرآندادنقرار

٢۶

سناریوبرمبتنیاستراتژيتوسعه

کنیممیسناریوسازيآیندهازماکهآنچهبا)گذشتهمطالعاتبراساس( شدهتدوینهاياستراتژياستممکن

،سازيسناریودر .گردند انتخابوینتدبرايمحتملسناریوهايکهمیشودباعثهاتفاوتاین . باشدتمتفاو

کنترلنظرنقطهازسناریوتوسعهرویکرد اهمیت . برخوردارنداولویتازارقامواعدادبهنسبتيشهودعامل

میمحیطیاصلیهاياستراتژيتوسعهنحوههککندراایجادبصیرتاینتواندمیکهاستایناستراتژیکبنیادي

روشسناریوبرمبتنیریزيبرنامهبنابراین . کنندفراهماستراتژيبرتمرکز برايرايجدیدهايفرصتتوانند

. استمحیطیسناریويتوسعهبه نسبتموقیعتکنترل

:سازيسناریودرگذارتاثیرايپایهعوامل

ياقتصادکالنرشدنمايدور

سیاسیتغییرات

اجتماعیتغییرات

صنعتتقاضاي

تکنولوژي

رقابتیشرایط

.آنیممیحرکتاستراتژیکبنیاديکنترلبهتدریجیکنترلازموقعچه

:ازعبارتند عالیماینازبرخی .گیردمیانجامنشانگانوعالِیمشناساییطریقازتغییراینفرایندشناسایی

.نیستندمعتبرمدتبلنددرهابرنامهکهدهدمینشانساالنهزيریبرنامهفرایند)الف

انتقالیایناست ممکنشوند،میبحرانیمحیطیفرضیاتکهبرسدنظربهچنینتدریجیکنترلواسطهبهاگر)ب

.گیردصورت

عالئماحتماال بررسیصورتدردارد،وجودآنهاازطبیعیوضعیتانتظارعموماکهانفراديهاياستراتژي)ج

.دهندنشانخودشانازايدهندههشدار

.یابندمیتغییر احتماالصلحزمانهايموقیعتکهدهدبروزراعالئمیتواندمینیزاداريسیستمکارکرد) چ

.دهند تشخیصراسازمانصلحوجنگزمانشرایطدائمابایستمیحساسیتهايتیممواقعایندر

.استمحیطیتغییراتازناشیبنیادینوتدریجیهايکنترلتفکیک:البمطخالصهوبنديجمع

.گرددمیتفکیککالنو) سازمان( صنعتحوزهدوبهمحیط•

بینیپیشقابلوهارمونیکدرجاتی باسازمانوصنعتمحیطوبودهثابتکالنمحیطتدریجیهايکنترلدر•

.کنندمیتغییر

.میکنند تغییرسازمانوصنعتمحیطآنتبعبهوکالنمحیطنبنیادیهايکنترلدر•

محوراعداد (کنندمیتغییر متفاوتدرجاتیباصنعتمحیطباشندمیثابتکالنشرایطکههاییمحیطدر•

)باشندمیاعتباري

.شددادهآنتوضیحقبلدرفصلکههستندبحرانیموفقیتعوامل•

٢٧

تا . پردازداستراتژیکمیکنترلتدوینمورددربحثبهحقیقتدرلورنژتراتژیکاسکنترلباتکاولفصلپنج

مورددرهمچنین . کردیمبحث محیطیتغییراتموضوعبهتوجهبااستراتژیککنترلضرورتمورددرماکنون

بهترکهرسدمینظربهقسمتایندر .شد مطرحمباحثینیزآنمختلفهايمکانسیمواستراتژیککنترلانواع

.شودارائهماتریسیونمواريصورتبه فصل5اینمختلفمباحثازکلیبنديجمعیکباشد

٢٨

٢٩

٣٠

استراتژیککنترلوبخشیتنوع :ششمفصل

استراتژیککنترلمراتبسلسله

سلسلهداراينیز استراژیکلکنتر)1978شندل،وهوفر(داردوجودهااستراتژيازمراتبیسلسلههمانطوریکه

وکسبمختلففعالیتهايبین تعادلایجاددرمعموالبنگاهسطحدراستراتژیککنترلکلیطوربه . استمراتبی

درشرکترقابتیموقعیتحفظبااساساوکارکسبسطحدراستراتژیککنترل .شودمیمتمرکزشرکت،آنکار

ویژگیهايازیکینیزايوظیفهسطحدراستراتژیککنترلنقش باالخرهوشودمیمرتبطخاصیتجارتیاصنعت

سطحسههردراستراتژیککنترلمفهومچهاگر.شودمیمحسوبپیشرفتو توسعهبرايوظیفهبرمبتنیرقابتی

نموداردرکههمانطور .یابدمیافزایشآناهمیتومحدودهرویمباالترمیمراتبسلسهدرهرچهامااست،معتبر

کردنحداکثرچون . داردزیادينسبیاهمیتعملیاتیکنترلاي،وظیفهدرسطحاست،شدهدادهنشان،6,1

عملیاتیکنترلنقشکار،وکسبسطحدر . شودمیسطحاینبهمربوطاولیهاستراتژيبهمربوط منابعوريبهره

برايتکنولوژي، تغییراتبهنسبتبودنحساس . یابدیمافزایشاستراتژیککنترلنقشکهحالیدرشود،میکم

فکلیدداخلی،ارزشخلقهاي فعالیتبینتعامالتبرايمتغیرهاينیازبهوبازار،وصنعتیهايساختارتوسعه

همبیشتراستراتژیککنترلاهمیتبنگاه، سطحدرباالخرهوهستندسطحایندراستراتژیککنترلهايعالیت

عاملکردنعملیاتی . استشرکتمحصولبازارتنوعاز الینفکیجزءاقتصاديهايصرفهازگیريبهره . دشومی

ازناشیتهدیداتوهافرصتدادنانطباقبرايسازمانحیاتیمنابعمجدد تخصیصوافزاییهمبرايايبالقوه

هستندسطحایندراستراتژیککنترل اصلیاهدافازتغییرات

.

بخشیتنوعیدةپد

کردنمتعادل بخشی،تنوعدرریسکثبات : شاملکهشودمیانجامزیاديدالیلبهشرکتهادربخشیتنوع

وحیاتیمنابعبهاستراتژیکبازار،دسترسیقدرتازگیريبهرهمالی،منابعبهنیازاساسبرگذاريسرمایهمجموعۀ

بنايوصنعتافولازگریزکارآفرینی،ومدیریتی ذکاوتانندمخاصمنابعازبرداريبهرهتوزیع،کانالهاي

وشرکتبرايهاافزاییهمازبعضیازگیريبهرهبدونبخشیتنوع .استطلبجاهمدیرانوسیلۀبهامپراتوري

رهبهوموجودیتبهیافتهتنوعشرکتهايحفظبنابراینداشتنخواهدپیدررااقتصادي صرفۀهیچآندارانسهام

نهایت کسبیافتهتنوعشرکتهايدراستراتژیککنترلکلیديعنصر . داردبستگیافزاییهاهمبعضیاز برداري

٣١

. شودایجادشرکت فعالیتهايحوزةازاستممکنکهستااقتصاديجوییهايصرفهازاستفادهباممکنهسود

تنوعباپتانسیلهاواستارتباط درقلمروبعمناوافزاییهمجويوجستبابنگاهسطحدراستراتژیککنترل

تنوعبرايتواندمیمواقعبرخیدرهمچنینکندصدقمیهمگونتنوعدرویژهبهمورداینیابدمیافزایشبخشی

کندصدقنیزهمگوننا

.افزاییهمواقتصاديهايصرفه

منشأ . دهدمیارائه یافتهتنوعشرکتهايدرياقتصادحوزهکاربرومنابعتحلیلبرايراچارچوبی،602نمودار

:ازعبارتند آنبهمربوطاستراتژیککنترلنقاطواقتصاديهايجوییصرفهاصلی

.مشتركیادگیري .3مشترك،بیرونیروابط .2مشترك،داراییهاي .1

.باشدنظایرآنويتجارعالیمتجهیزات،نقد،پولمیتواندمشتركفیزیکیداراییهاي . مشتركداراییهاي

عرضهمشتریان، بابیرونیروابطاشتراكجویی،صرفهحوزةدرمهممنبعدومین . مشتركبیرونیروابط

شرکتایجادسببکهمحركنیروهاي ترینمهمازیکی . استمؤسساتسایرودولتهاکنندگان،توزیعکنندگان،

.استجهاندرسراسرشانمشتریانازآنهاپیروياست،شدهملیتیچندهاي

بدستمتفاوت صنایعیامحصوالتراستايدرمشتركدانشازاستممکناستراتژیکمزایاي. مشتركدانش

.کندفراهمراسودمندي حوزةمنابعتواندمیمتفاوتموقعیتهايدراکتسابییادگیريودانشترکیب . آیند

رامنافعیبازار تنوعدرهمومحصولتنوعزمینۀدرهمتوانندمیمنابعاینازهریکپیشنهادي،چارچوبدر

ايوباشندملموساست ممکنتجاري،عالیمامتیاز،حقتجهیزات،نقدینگی،مانندمنابعیچنین . کنندایجاد

ازاستممکناشتراكهمچنین .باشند ناملموسیادگیريمهارتهايیاسازمانیمهارتهايسازمان،فرهنگمانند

.گیردصورتبازارهایاتولیداتکارکردها،طریق

افزاییهممنابع

٣٢

میسازيتنوع مفهومیساختار«ولز»طریقازارزشایجادبهمنجرکهافزاییهمشناسینوعازبنديطبقهسه

زماندرکهراافزاییهمویژة هايجنبهآگاهانهبایدیافتهتنوعسازمانهاياونظربه . استدادهپیشنهادراشد

.کنندمتمرکزابعادایندرراآناستراتژیک کنترلسیستموکردهمشخصاست،حیاتیبسیارخاصی

دیدهتولیدو ساختبازاریابی،توسعه،وتحقیقمثلمشتركعملیاتدرتواندمیافزاییهم .مشتركعملیات

ممکنشرکتمختلفکارهاي وکسبارزشیهايزنجیرهمشتركهايقسمتدرهاجوییصرفهمیزان . شود

هاهزینهاین . کندفراهمیافته،افزایش هماهنگیربوط،مهايهزینهفراترهايارزشایجادبرايمنبعیاست

.باشدمشترك منابعذاتیابهاموپاسخگوییکمبودازناشیاستممکن

یکویژةوتکنولوژیکیمدیریتیکارآفرینی،مهارتهايدراستممکنفردبهمنحصرقابلیت . فردبهمنحصرقابلیت

حوزهدریامعینهايزمینهدرمؤثر اجرايبرايشرکتتواناییفرد،بهمنحصرقابلیتواقعدر . شوددیدهشرکت

.استدانشهاي

انتقالقابلجدید محدودةبهکهشودنیرومندطورياستممکنشرکتیکتصویر. مشتركتصویروارزشها

یامحصولیکسرتاسردرمشترك ارزشهايازايمجموعهومشتركهدفحفظوسیلۀبهافزاییهماین . باشد

.شودمیایجادبازارگذاريسرمایهمجموعۀ

استراتژیکخارجیوداخلیسازگاري

يبراارپتانسیل کهبازارهاییوتولیداتراستايدراشتراكازناشیبخشیتنوعمثبتهايجنبهازحوزهمنافع

هايتفاوتدارايیافتهتنوع شرکتدرعناصراینازیکهر . آیدمیبدستکنند،میایجادافزاییهمواشتراك

هايهزینهمستلزمتفاوتهاکردندرونی اماشوند،مدیریتطریقیبهبایدکهاستمعینشدهایجادنظیربی

هاییشرکتچنیندراستراتژیککنترل .کندمی ادایجرابخشیتنوعمنفیجنبۀکهاستکنترلوهماهنگی

. باشدتوجهموردنیزافزاییهمازاستفادههايدرهزینهبلکهمنافعدرتنهانهنظارتبارابطهدرباید

بیرونیودرونیثباتسازيمتعادلدراستراتژیککنترلنقش

ودرونیثباتومنافعهاهزینهمستمرارزیابی،یافتهتنوعسازمانهايدراستراتژیککنترلاصلیاهدافازیکی

وضعیتبهتربیشمطلوبنقطه این . آوردبدسترادواینبینتعادلتواندمیشرکتبطوریکهاستبیرونی

.شودمیمواجهمختلففعالیتهاي یاکارهاوکسببازارها،باکهداردبستگیبیرونیمحیط

گیرينتیجهوخالصه

افزاییهم .است افزاییهمبرايبالقوهاستفادةونظارتیافتهتنوعسازمانهايدراستراتژیککنترلویژةهدف•

افزایشطریقازثانیاواست هزینهدارايکهکندمیایجادرابعديهايهماهنگیبهنیازاوال . نیستهزینهبدون

استممکنافزاییهمدرافراطیتمرکز .آورد دستبراافزاییهممنافعتاکندمیتالششرکتسطحدرارتباطات

.شودفردي کارهايوکسبدرپاسخگوییدادندستازباعث

سطحدرتواندمی همودهدتشخیصراتفریطوافراطحددوتواندمیهماستراتژیککنترلموثرسیستم•

اساسیهدفنهایتدر .سازد آمادهاز،سچارهاقداماتاخذجهتاولیهدهندةهشدارعالیممدیرانبرايشرکت

.استخارجیوداخلیثباتنوعدوبینتعادلحفظاستراتژیککنترل

٣٣

استراتژیککنترلکردناجرائی: هفتمفصل

استراتژیککنترلکردناجرایی

انحرافبهیا شودبوروکراتیکحدازبیشتدریج،بهوزمانطیدرسادگیبهتواندمیاستراتژیککنترلفرایند

یککلیديمدیرانبیندر رودرروتعامالتکاهشوگزارشاتحدازبیشارسالوهافرمکثرت . شودکشیده

مبنیهستندايدهندههشدارعالیم اینهانظیربارزيهايویژگی . استژیکاستراتکنترلافتمشخصعالمت

پیشنهادچهاراستراتژیککنترلدرخالقیتحفظ براي . استانحطاطحالدرژیکاستراتکنترلفراینداینکهبر

.شودمیارائهزیر

وباشند میسازمانلفمختهايبخشاجراییمدیرانازمتشکلکهخالقهايتیمگستردهکارگیريبه .1

.کنندنمیتبعیتشرکترسمیسازمانساختارازالزاما

موفقیتعوامل کهمسیريدرکنترلحفظوسازيحساسفراینددرمستقیمطوربهایدبسازمانعالیمدیریت .2

.کنندمداخلههستند،نظارتتحتکلیدي

٣۴

درتغییرات بهبایستیمیموفقیت،حیاتیعواملنمیادرمهمتنگناههايبهتوجهضمناستراتژیککنترل .3

توانمیچگونهوشود موفقیتحیاتیعواملمانعاستکنممچیزيچه . باشندداشتهتوجهنیزعواملاینخود

درآورد؟ حرکتبهحیاتیپدیدهاینبرتمرکزنظرنقطهازرااستراتژیککنترلفرایند

ومدیریت کارانجامهايشیوهواطالعاتهايفرمشاملبندي،بودجهنندهمابایداستراتژیککنترلفرایند .4

.باشددارا استراتژیکنقاضاهايتامیندرراالزمهايویژگیوذیريپانعطافوباشدآننظایر

استراتژیککنترلهايتیم

ومهمیاحساس ها،رسیبردرضرورتامحیطیعواملکهبگیردشکلبایدزمانیاستراتژیککنترلهايتیم

کهاستمختلفهايبخش انمدیرازايمجموعهتیماعضايمعموال . شودادراك)آنهاازترکیبییا(پیجیده

.استعملیاتیساختاراستراتژیک کنترلتیمساختار . هستندمختلفیکاريزمینهوتجاربداراي

عالیمدیریتنقش

تالشسطحدرارتقايعالیمدیریتنقشافزایشباعثاطالعاتهايیستمسواطالعاتپیچیدگیمنابع،کمبود

حوزهبرگذاريتاثیردراستراتژیک کنترلفراینددرارشدمدیریتاصلیشنق . استشدهاستراتژیککنترلهاي

نقشکهاستاینبرباورچهاگر.استاطالعاتیهايسیستم وانگیزشفرهنگ،ساختارسازمانی،طریقازکنترل

سازمانی،تارساخطریقازکنترلحوزهبرگذاريتاثیر دراستراتژیککنترلفراینددرسازمانارشدمدیریتاصلی

بایدهمچنینآنها . شودنمیختممواردهمینبهآنهامسئولیتامااستاطالعاتی هايسیستموانگیزشنگ،فره

.شونددرگیرترايوظیفهوترعملیاتیايشیوهبهاستراتژیک کنترلفرایندبا

مدرنکنندهکنترلهاينقش

صفمدیریتبه نزدیکجهاتبسیاريدرواستسازمانبااليسطوحبهنزدیکاجراییستپیککنندهکنترل

بپردازدزیرهاينقشایفايبهتواندمیمدرنکنندهکنترل .است

کنندهتسریعنقشعنوانبه

ایندر .است اجراییمدیرانبینپیوستهوتعاملیالگويقراريبراستراتژیککنترلسیستمطراحیازهدف

تاثیرتواندمیکنندهکنترل . داردتعاملیفراینداینماهیتبرمستقیمیتاثیرژیکاستراتکنندهکنترلخصوص

باسازگاريارتباطتواندمیکنندهکنترل. باشدارتباطدرزمانیهايدورهطیدرچگونهوکسیچهکهبگذارد

مجموعهبایدهمچنینوي. دهدقرارلحاظموردراغیرهو حضوريمالقاتجدولوارتباطاتزمانیجداولشکل،

باالخرهوکندبازنگريصفیمدیرانمناسبکارگیريبهبرايراآننتایج وشدهگزارشگوناگوناطالعاتازاي

هايفرایندکهطوريبهنمایدمشارکتزمانطولدرکنترلهايفراینداشکالسازيدرآمادهبایدکنندهکنترل

نقطهیک درخاصاستراتژیکهايواقیعتازپشتیبانیباوشوندسازگارهافراینددیگربادرونینظرالزکنتر

.بخوردپیوندزماندرمفروض

گرتحلیلعنوانبه

بتواندتاباشدآشنا ... واجتماعیسیاسی،علوماقتصاد،ماننداساسیهاينظامباوسیعطوربهبایدکنندهکنترل

.کنددركاستفرامحیطیهايوريتئبرمبتنیکهرااستراتژیککنترل

٣۵

استراتژیستعنوانبه

انجاممنظور بهبایداو . گیردمینظردرهمبارامختلفهايپدیدهازانبوهیمدرناستراتژیککنندهکنترل

گیريموضعهاپدیدهمعناي خصوصدروسازمانعالیمدیریتبارابطهدرسازمانبااليهايردهدروظیفه

. باشداستراتژیکگیرندهتصمیمتیمازبایدعضويگیريشکلحالدرموضوعاتتفسیربارابطهدروي . نماید

کنندهکنترل . نیستاعمالقابلگیريتصمیمکنترل،برعالئممبتنیاساسیمفروضاتصحیحدركبدون

.کندعرضهگیرندهتصمیمتیمبراي رامختلفیرویکردهايبایداستراتژیک

فصلمطالبيبندجمع

پردازد،می کنترلکردناجراییبهفصلاینمطالبکهآنجايازوقبلفصولدرتوافقموردمدلاساسبر

: استزیرهاينمودارشرح بههاکنترلازیکهربامتناسبتکنولوژينوعواطالعاتیسامانهوساختاربنابراین

٣۶

ستراتژیکاکنترلواطالعاتتکنولوژي :هشتمفصل

استراتژیککنترلواطالعاتتکنولوژي

بهکهمشهوداستکامالاوال .دارداهمیتاستراتژیککنترلمباحثازهریکدردلیلدوبهاطالعاتتکنولوژي

استآنادعاایناثبات دلیل .درآینداجرابهسازماندرکهدهدمیراامکانایناستراتژیککنترلهايسیستم

سازتوانمندابزاریکعنوانبهاطالعات تکنولوژيثانیا .اندپیوستهتحققبههاتکنولوژیستطوالنیهايوعدهکه

ازمنديبهرهالزمهکهآنهاموقعبهکارگیريبهوازاطالعاتاستفادهشرایطبهحاضرحالدرکهستمعناآنبه

زمینهدرسازتوانمندیکعنوانبهکهتاطالعاتکنولوژيخالفبر.ایمیافتهدستاست،سودمنداطالعات

نظم،دراختاللهمینوهستندسازمانبرايآشفتگیعنوانبهآنهاازبرگرفتهواقیعتهاياست،مطرحاستراتژیک

.دهدمیافزایشراموثراستراتژیک کنترلبهنیاز

تکنولوژیکیهايروند

ايمالحظهقابلتاامروزتغییراتوشدمرسومکاروکسبدریوترکامپازاستفاده1950دههاواخرازباراولینبراي

داردوجوداصلیمولفهچهارفناورياینتکاملی رونددرکلیطوربه .استگرفتهصورتفناورياینتکنولوژيدر

:عبارتندکه

افزارسخت-

افزارنرم-

اطالعاتیبانک-

ارتباطات-

افزارسخت

کاربردهاياززمینهخبرههايسیستمومصنوعیهوشاطالعات،سازيذخیره،یطراحبرايکامپیوترازاستفاده

بههستنداستراتژیککنترلمناسب خصوصاخبرههايسیستمومصنوعیهوش .هستندکامپیوترافزاريسخت

کنترلمرکزدرهاابزارومفاهیماین .دهندقرارمیاستفادهموردراويهايیافتهوانسانقضاوتکهطوري

.گیرندمیقراراستراتژیک

افزارنرم

تغییراتوهارونداینخالصهطوربه .استکامپیوترهاازاستفادهترینبرهزینهتنهاییبهافزارنرمحاضرحالدر

می شانمشاغلبهبودبراياطالعاتتکنولوژيازاستفادهدرنهاییکاربرسازيتوانمندبرايافزاري نرمسطحدر

چنین.باشدموجودهايموقیعتومدیرانمتناسببایدکندحاصلموفقیتیاستراتژیککنترلاینکهبراي .دباش

تناسبیچنین .باشد داشتههماهنگیاجراییمدیراناحتیاجاتوسبکباخوبیبهکهاستموثروقتیتناسبی

درگیريموجبنهایتدریاومدیر هوسیلبهمستقیمایاکهاستخاصیفعالیتبراينیازموردمهارتبهترین

موثربرقراريدرکمکیآنکهازبیشاطالعاتتکنولوژي کهنداردتعجبیابتداییهايابزاربا .شودمیوينزدیک

میتغییراینبخشنویدجدیدنسلافزارينرمهايابزار .استبوده گیروپادستباشد،کنترلهايسیستم

.باشند

اتیاطالعهايپایگاه

٣٧

بهاطالعاتمدیریت بنابراین .بردمیپیشبههاشرکتاطالعاتتکنولوژيموتورکهاستسوختیمثابهبههاداده

.هستندمهمی اقعاوهايمحیطاخصطوربهاطالعاتیبانکهايسیستمطراحیواعمطور

تعامالتبهمربوط هايابزارطراحینیزوافزارنرموافزارسختمعماريها،دادهمدیریتها،دادهبودنفراهم

ازشرکتکهبودخواهدموثر زمانیآنهادرآیندهوحالهايپیشرفتکههستندايعمدهحوزهچهارانسانی

.کنداستفادهاطالعاتمدیریت

استراتژیککنترل هايسیستمکیفیتارتقايباعثاطالعاتیهايبانکدرگرفتهصورتهايپیشرفتوتغییرات

هاسازمانواقعدرکهاستاینفایده اولین .اندشدهفراهمهاسازمانبرايزیردلیلدوبهبالقوهطوربهوشودمی

درتغییرثانیا .استنبودهمیسرامراینکنونتاکه یابددستاستراتژیککنترلهايدادهبهتاسازدمیقادر

.بخشیدخواهدبهبودراتژیکاسترا کنترلسیستمکیفیتاطالعاتی،هايپایگاه

دورراهازارتباط

آنهااستراتژیک کنترلهاينیازمنديوهاسازمانبرايراجدیديهايفرصتارتباطاتهايتکنولوژيازکدامهر

رسمیغیرهايبحثبرايراهایی فرصترودرروویدوئوییکنفرانسسیستمیکمثالبراي .آوردمیوجودبه

.کندمیفراهماست،استراتژیک کنترلبراياطالعاتآوريچمعمرکزدرماتماکهفعال

استراتژیککنترلهايکاربرد

واستراتژیک فرایندکنترلجنبهدوازتوانمیاستراتژیککنترلدرراتکنولوژیکهايروندمسلمهايکاربرد

برايهمواستراتژیککننده کنترلبرايمهتواندمیفناوري .دادقراربررسیمورداستراتژیکمحتويکنترل

مربوطمتندرهمتوانمیرادموارایناز هایینمونه .کندفراهمهاییابزار)استراتژیککنترل(سازمانیفرایند

.یافتبنیاديکنترلدرهموتدریجیکنترلبه

پشتیبانهايسیستمازساختارينیمهلمسائمورددر،واحد تصمیمیکبهرسیدنبرايمدیرانگروهیاومدیران

مورد .استتاملقابلمنظردوازنیزعملیاتیپشتیبانیهايسیستمکارگیريبه .میکننداستفادهگیريتصمیم

میرااینمورد.شودمیترکیبنیزپیامتعداديباکهفضایکدروزمانیکدراستجانبهچنداطالعات تهیهاول

معمولاستفادهموارد .کرد مالحظهاستراتژیکجنگهاياتاقدرونظامیگذشتههاياستفادهدروضوحبهتوان

.استگیريتصمیمهايکنفرانسدراجراییپشتیبانیمرکزآن،دیگر

.شود کنترلبایدکهاستپیامیمضمونومحتوياستراتژیک،کنترلدرتکنولوژيدیگرکاربردهاي

تدریجیوبنیاديکنترل

قراراختیاردر اطالعاتفناوريازاستفادهبرايراعمدهفرصتدوبنیاديکنترلیاجنگزماناستراتژیککنترل

.دهدمی

خودمحیطموثربررسیدرسازمانکردنتوانا .1

رقابتینظارتوبررسیفرصت .2

حرکاتبرخی نتایجسریعرزیابیابهبوطمرمتالطمزماندراستراتژیککنترلبرايفناوريعمدهکاربرددومین

یاوعمدهاکتسابمفاهیم تادهدمیراامکاناینشخصبهکهاست "اگر–چه " بهموسومروشاین.است

مسالههریابدهیمیزانیاسهمهرهايبردرامدآنتاثیرکهیافتخواهددرمخصوصاوببیندراعمدهمحرومیت

کنترلزمینهدرچهوفرایندزمینهدرچهاطالعاتفناوري .بودخواهدچهاست،مهمزمینهایندرکهدیگري

.کرداشارهزیرمورددوبهتوانمیکه .داردکنترلتدریجیرويتوجهیقابلتاثیرمحتوي

٣٨

ریزيبرنامه واحدبراياستراتژیکهايدادهکردنفراهمبراياطالعاتیهايپایگاهوهاترمینالازاستفاده .1

هازمانسا

.هاسازماندرفیزیکیحضورکاهشدراطالعاتتکنولوژيازاستفاده.2

خالصه

محیطیمختلف تغییراتراخودکهدهدمیراامکاناینهاسازمانبهزیادهايهزینهصرفبااطالعاتتکنولوژي

.کندنمیتعیینراجهانیهايرقابتمسیراطالعاتتکنولوژيچهاگر .دهندتطبیق

دردیگرجیزازهربیشمسالهاینودهدتطبیقجدیدشرایطباراخودکهدهدمیرااجازهاینسازمانهربهولی

چراگذارد،میتاثیراستراتژیک کنترلاجرايبرسازمانیهردرتغییراتاین .دهدمیرخاستراتژیککنترلحوزه

راکنترلاجرايونظارتمدیدیت،اساسیهايفرایند بهرسیدستتوانندمیاطالعاتنوینتکنولوژيهايابزارکه

یکرويپیشانتخابیهايگزینهانواعوتعداداستقادراینکهضمن اطالعاتتکنولوژي .نمایندتغییردستخوش

.کندتعیینرااستراتژیککنترلنوعتواندمیهمچنین دهدافزایشراسازمان