KONCEPTI DIDAKTIK I TE PYETURIT

SHKURT 2009

1.MËSUESI PYET:

Për të zhvilluar imagjinatën e nxënësve. Për të kontrolluar njohuritë e nxënësve. Për të nxitur kujtesën e nxënësve. Për të lexuar shprehjen e ndjenjave. Për të nxitur nxënësit për të

argumentuar. Për të nxitur zgjidhjen e problemit. Për të nxitur të menduarit alternative. Për të lejuar shprehjen e mendimeve

dhe ndjenjave.

2. KUR PYESIN NXËNËSIT?

Kur ata punojnë në grup dhe jo në mënyrë idividuale.

Kur kanë nevojë për instruksione për përdorim të mjeteve dhe pajisjeve të tjera.

Kur nuk kuptojnë informacionin që ju jepet.   3.Si t’i nxisim nxënësit për t ë bërë pyetje Tregojuni nxënësve se ju i mbështesni

gjithmonëdhe nuk synoni t’ikapni në gabim ata.

Bëj kujdes që t’ju lesh kohë të mjëftueshme për t’iu përgjigjur pyetjeve që bëni.

I nxisni nxënësit të tregojnë përvojat e tyre. Praktikoni forma të larmishme për t’i nxitur

nxënësit për të pyetur.

3.SI T’I NXISIM NXËNËSIT PËR T Ë BËRË PYETJE

Tregojuni nxënësve se ju i mbështesni gjithmonëdhe nuk synoni t’ikapni në gabim ata.

Bëj kujdes që t’ju lesh kohë të mjëftueshme për t’iu përgjigjur pyetjeve që bëni.

I nxisni nxënësit të tregojnë përvojat e tyre.

Praktikoni forma të larmishme për t’i nxitur nxënësit për të pyetur.

4. Reagimet e mësuesit ndaj pyetjeve të nxënësve

•Mësuesi duhet të ndërhyjë.•Pyetja është krejtësisht e paqartë.•Kur nxënësi bashk me pyetjen jep edhe përgjigjen. •Kur pjesërisht pyetja është e saktë.•Kur pyetja cenon rëndë shokët dhe shoqet.•Kur pyetja është jashtë objektit të mësimit.•Të vihet në pah kontributi I nxënësve.•Të ndihmojë në korrigjimin e pyetjeve të gabuara.

5.KUR BËN PYETJE NXËNËSI MËSUESI DUHET:

Të sigurojë vëmendjen e klasës. Të jetë i sigurt se të gjithë nxënësit e

kanë dëgjuar pyetjen. Të shmangë paragjykimet për llojet e

pyetjeve dhe nga kush vijnë. Të përdoren emrat e nxënësve për

pyetjet që ata bëjnë.

6.KUR NJË PYETJE QUHET E MIRË?

Kur zgjeron dhe thellon njohuritë.Nxit të mendojnë në mënyrë kritike.Përqëndron vemendjen.Kërkon krahasime.Kërkon sqarime dhe arsye.Mënjanon keqkuptimet në klasë.Gjallëron diskutimet.

7.PYETJET E SUKSESSHME

Përfshin nxënësin në procesin e të nxënit. Tërheqin vemendje. Kanë rezultat.

8.SI I BËJNË PYETJET MËSUESIT

Bëjnë disa pyetje njëherësh. Pasi bëjnë pyetjen nuk I lenë kohë

nxënësve për përgjigjen. Bëhen pyetje të paformuluara mire. Drejtojnë shpesh pyetje me përgjigje

po-jo. Drejtojnë pyetje shumë të gjata. Pyetjen ja drejtojnë një nxënësi. Nuk gjallërojnë nxënësit për të pyetur

njëri-tjetrin. Pyetjes I ruajnë si pronë të tyre për të

kapur në kurth nxënësit.

8.SI I BËJNË PYETJET MËSUESIT

Bëjnë disa pyetje njëherësh. Pasi bëjnë pyetjen nuk i lenë kohë

nxënësve për përgjigjen. Bëhen pyetje të paformuluara mire. Drejtojnë shpesh pyetje me përgjigje

po-jo. Drejtojnë pyetje shumë të gjata. Pyetjen ja drejtojnë një nxënësi. Nuk gjallërojnë nxënësit për të pyetur

njëri-tjetrin. Pyetjes i ruajnë si pronë të tyre për të

kapur në kurth nxënësit.

Llojet e pyetjeve Pyetje sipas nivelit Pyetje sipas përmasës

  a-LLojet e pyetjeve sipas nivelit

1.Pyetje të N.të drejtpërdrejtë 2.Pyetje të N.përkthyes 3.Pyetje të N.interpretues   4.Pyetje të N.të analizues 5.Pyetje të N.sintezë 6.Pyetje të N.vlerësues    

1.Pyetje të N.të drejtpërdrejtë Në cilën datë…? Kur ndodhi? Cili ishte? Cilët janë personazhet ? Si e ka emrin?   2.Pyetje të N.përkthyes Me cfarë ju ngjan? Cfarë kuptoni nga kjo histori? Si ndiheni kur…? Si e perfytyroni…? Cfarë skene ju del para syve?   3.Pyetje të N.interpretues Cila është idej…? A mendoni se…? Pse mendoni Keshtu? Cfarë do të thotësipas teje?  

4.Pyetje të N.të analizues Cilat janë karaktersitikat? Cilët janë faktorëte kësaj …? Cili plan I përshtatet..? Cilat janë hapat që duhen hedhur?

5.Pyetje të N.sintezë Si do ta mbyllje ti..? Ke një përkufizim tjetër? Ciliështë rezultati I mundshëm? Si mund ta përmbledhësh?   6.Pyetje të N.vlerësues Cili ështëq qëndrimi juaj ? Veproi mirë apo keq? Si e argumentoni ju? Cfarë mësove nga kjo histori? Cfarë do të bëje nëse do të ishte pranë…?

LLOJET E PYETJEVE SIPAS PËRMASËS

a-Përmasa e ngushtë /e gjerë;

b-përmasa; vëshguese, riprodhuese, mendore;

c-Përmasa e qartë e paqartë;d-Përmasa nxitëse qortuese.

TEKNIKAT E HARTIMIT TË PYETJEVE

Pyetjet duhet të jenë : Të qartadhe të sakta Të kenë lidhje logjike mes tyre Të përballojnë të papriturat e orës së

mësimit 

PËR NDËRTIMIN E PYETJES MËSUESI DUHET TË KETË PARASYSH:

Njohuritë dhe informacionin që kanë nxënësit për cështjen.

Përgjigjet e mundshme që ata mund të japin.

Objektivat e orës së mësimit. Tipin e mësimit të zhvillon. Temën e mësimit që do të zhvillojë. Nivelin e të mësuarit të nxënësve. Nivelin e grupit ose të klasës.

PYETJET SIPAS NDËRTIMIT DUHET TË JENË:

Të qarta; Të sakta ; Të shkurtra; Të kuptueshme; Në përshtatje me terminologjinë

PËR DREJTIMIN E PYETJES DUHET BËRË KUJDES PËR:

Drejtimin dhe shpërndarjen;Pushimin dhe pritjen;Caktimin e nxënësve për përgjigje;

Dëgjimin e përgjigjes