Kurumsallaşma ve Akademik Özerklik “ tehditler”

Kurumsallaşma ve Akademik Kurumsallaşma ve Akademik ÖzerklikÖzerklik““tehditler”tehditler”

Dr Hakan AbacıoğluDr Hakan Abacıoğlu

Tıp Fakülteleri: Tıp Fakülteleri: kavramsal modelkavramsal model

ÇIKTILARÇIKTILAR

MİKROSİSTEM (ÖRGÜT)Kurum kültürü, Kurumsal ve İç politikalar


MAKROSİSTEM POLİTİKALAR (SAĞLIK-EĞİTİM, vb)

EKONOMİ, KÜLTÜR


EKONOMİ, KÜLTÜR

TO

PL

UM

UN

GE

RE

KS

İNİM

LE

Rİ

TO

PL

UM

UN

GE

RE

KS

İNİM

LE

Rİ

ENDÜSTRİENDÜSTRİENDÜSTRİENDÜSTRİ FİNANSMANFİNANSMANFİNANSMANFİNANSMAN

BBİİLGLGİİÜÜRETRETİİMMİİ

ARAARAŞŞTIRMATIRMA

NNİİTELTELİİKLKLİİİİNSANNSAN

YETYETİŞİŞTTİİRMERME

HHİİZMET SUNUMUZMET SUNUMU

MEZUNMEZUNİİYETYETÖÖNCESNCESİİ

TIPTIPEEĞİĞİTTİİMMİİ

MEZUNMEZUNİİYETYETSONRASISONRASI


STE/SMGSTE/SMG










STE/SMGSTE/SMG










STE/SMGSTE/SMG










STE/SMGSTE/SMG


ÇIKTILARÇIKTILAR



TO

PL

UM

UN

GE

RE

KS

İNİM

LE

Rİ

TO

PL

UM

UN

GE

RE

KS

İNİM

LE

Rİ











STE/SMGSTE/SMG










STE/SMGSTE/SMG










STE/SMGSTE/SMG










STE/SMGSTE/SMG


EKONOMİ, KÜLTÜR


EKONOMİ, KÜLTÜR

Kültür ?Kültür ? ((L. cultura; colere)L. cultura; colere)

• Bir toplumu tanımlayan değerler, inanışlar Bir toplumu tanımlayan değerler, inanışlar ve kurallarve kurallar– Üretim araçlarını ellerinde tutanlar kültürü kontrol ederler.Üretim araçlarını ellerinde tutanlar kültürü kontrol ederler.

Kültürleri Kültürleri farklı farklı yapan nedir?yapan nedir? (Geert Hofstede)(Geert Hofstede)

• Ortaklaşa davranışçılık / BireycilikOrtaklaşa davranışçılık / Bireycilik• Baskın değerler (Dişil/Eril) Baskın değerler (Dişil/Eril) (Merhamet, şefkat, vb / Atılganlık-para hırsı, vb) (Merhamet, şefkat, vb / Atılganlık-para hırsı, vb)

• Güç mesafesiGüç mesafesi• Belirsizlikten kaçınma Belirsizlikten kaçınma (Değişime direnç, çelişkileri yönetme (geri çekilme, (Değişime direnç, çelişkileri yönetme (geri çekilme,

bastırma)bastırma)

• Zaman boyutuZaman boyutu– Zaman ufku Zaman ufku (kısa erim, uzun erim)(kısa erim, uzun erim)

– Zamanın değeriZamanın değeri– Odaklanma (tek / çok)Odaklanma (tek / çok)

Geert HofstedeGeert Hofstede™™ Cultural Cultural DimensionsDimensions

Murat Dengiz, Murat Dengiz, www.pyd.org.trwww.pyd.org.tr www.geert-www.geert-hofstedehofstede.com.com


EKONOMİ, KÜLTÜR


EKONOMİ, KÜLTÜR


ÇIKTILARÇIKTILARTO

PL

UM

UN

GE

RE

KS

İNİM

LE

Rİ

TO

PL

UM

UN

GE

RE

KS

İNİM

LE

Rİ











STE/SMGSTE/SMG










STE/SMGSTE/SMG










STE/SMGSTE/SMG










STE/SMGSTE/SMG



Bir örgüt olarak kurum…Bir örgüt olarak kurum…

• Örgüt:Örgüt: Ortak bir amacı veya işi gerçekleştirmek için bir Ortak bir amacı veya işi gerçekleştirmek için bir araya gelmiş kurumların veya kişilerin oluşturduğu birlik, araya gelmiş kurumların veya kişilerin oluşturduğu birlik, teşekkül, teşkilat teşekkül, teşkilat

Örgüt kuramları…Örgüt kuramları…

• ModernModern– Örgütler Örgütler evrensel yasalarevrensel yasalar doğrultusunda tanımlanabilir, ölçülebilir ve doğrultusunda tanımlanabilir, ölçülebilir ve

anlaşılabilir. Bu yolla süreçler iyileştirilebilir ve etkinlik arttırılabilir. anlaşılabilir. Bu yolla süreçler iyileştirilebilir ve etkinlik arttırılabilir.

– Bürokratik, hiyerarşik, merkezci, alt-sistemler biçiminde yapılanmaBürokratik, hiyerarşik, merkezci, alt-sistemler biçiminde yapılanma

• Simgesel-yorumlayıcıSimgesel-yorumlayıcı– Örgütler, üyelerinin sosyal etkileşimleri ile ortaya çıkar ve bireylerin Örgütler, üyelerinin sosyal etkileşimleri ile ortaya çıkar ve bireylerin

kendilerine ve diğerlerine yükledikleri kendilerine ve diğerlerine yükledikleri anlamlarlaanlamlarla gelişir. Evrensel gelişir. Evrensel kurallar yoktur, kurallar yoktur, bireylerinbireylerin bakış açılarını kavramak gerekir. bakış açılarını kavramak gerekir.

• Post-modernPost-modern– Tüm kavramlar (sözcükler) diğer Tüm kavramlar (sözcükler) diğer sözcüklerlesözcüklerle olan ilişkilerine göre olan ilişkilerine göre

tanımlanır ve bu süreç içinde karşılıklı etkileşimlerle değişebilir. Büyük tanımlanır ve bu süreç içinde karşılıklı etkileşimlerle değişebilir. Büyük anlatılar, büyük projeler, büyük ilkelerin geçersizliğine vurgu yapar. anlatılar, büyük projeler, büyük ilkelerin geçersizliğine vurgu yapar.

– post-bürokratik, post-hiyerarşik, post-merkezci bir yapılanma.post-bürokratik, post-hiyerarşik, post-merkezci bir yapılanma.

Modern-post modernModern-post modern

http://www.horsesenseatwork.com/psl/pages/postmoderndefined.html

Örgüt kültürüÖrgüt kültürü

• Bir örgütün içinde yer alan Bir örgütün içinde yer alan bireylerin davranışlarını bireylerin davranışlarını yönlendiren normlar, davranış yönlendiren normlar, davranış ve değerler, inançlar ve ve değerler, inançlar ve alışkanlıklar sistemidir.alışkanlıklar sistemidir.

• Örgüt kültürünü oluşturan Örgüt kültürünü oluşturan unsurlarunsurlar– DeğerlerDeğerler– Rol modeller (liderler ve Rol modeller (liderler ve

kahramanlar)kahramanlar)– Törenler ve simgelerTörenler ve simgeler– Öykü ve efsanelerÖykü ve efsaneler– DilDil– NormlarNormlar– SosyalleşmeSosyalleşme

Kültür

Fizikselyapılanma

Sosyalyapı

Teknoloji

Kültür

Fizikselyapılanma

Sosyalyapı

Teknoloji

Kültür

Fizikselyapılanma

Sosyalyapı

Teknoloji

Örgüt kültürü [2]Örgüt kültürü [2]

Örgüt kültürü süreç içinde örgütü oluşturan bireylerinÖrgüt kültürü süreç içinde örgütü oluşturan bireylerinadaptasyon ve integrasyon sorunları ile başarılıadaptasyon ve integrasyon sorunları ile başarılıbiçimde başetmeleri ile gelişir. Yani kültür, örgütbiçimde başetmeleri ile gelişir. Yani kültür, örgütiçin için başarılıbaşarılı olan şeylerden doğar. olan şeylerden doğar.

Edgar Schein, 1999Edgar Schein, 1999

Ulusal kültür ve örgüt kültürlerinin doğaları farklıdır. Ulusal kültür ve örgüt kültürlerinin doğaları farklıdır. Ulusal kültür genellikle Ulusal kültür genellikle değerlerdeki tutarlılıktandeğerlerdeki tutarlılıktan, , örgüt kültürü ise örgüt kültürü ise uygulamadaki tutarlılıktanuygulamadaki tutarlılıktan köken alır. köken alır.

Kurumsallaşma…Kurumsallaşma…

• Kavramların, sosyal rollerin, belirli değerler ve normların ya da davranış biçimlerinin bir örgüt yapısına kalıcı olarak yerleşmesi (Oxford Sözlüğü)

Guguk kuşu panoptikon

Kurumsallaşma: Kurumsallaşma: Liderlik ve temel Liderlik ve temel değerlerdeğerler

LCME: LCME: Akreditasyon standardıAkreditasyon standardı

UTEAK: UTEAK: Akreditasyon standardıAkreditasyon standardı

Kurumsal değerleri yansıtmak…Kurumsal değerleri yansıtmak…

ÖzerklikÖzerklik

ÖzerklikÖzerklik

Yapısalcılık ve ahlaki gelişimYapısalcılık ve ahlaki gelişim

• Jean Piaget (1896-1980)Jean Piaget (1896-1980)– Bilişsel gelişim kuramıBilişsel gelişim kuramı– Gelişim evreleriGelişim evreleri

• Lawrence Kohlberg (1927-1987)Lawrence Kohlberg (1927-1987) – Ahlaki gelişim kuramı: Ahlaki gelişim kuramı: ahlaki uslamlama etik ahlaki uslamlama etik

davranışların temelini oluşturur.davranışların temelini oluşturur.– Gelişim evreleriGelişim evreleri

http://faculty.frostburg.edu/mbradley/psyography/piaget.jpg

http://www.gse.harvard.edu/news_events/features/2005/images/kohlberg.jpg

Kohlberg’in ahlaki gelişim evreleriKohlberg’in ahlaki gelişim evreleri

• Düzey 1 (gelenek öncesi):Düzey 1 (gelenek öncesi): bir eylemin doğrudan sonuçları bağlamında değerlendirilmesi bir eylemin doğrudan sonuçları bağlamında değerlendirilmesi

– İtaat ve ceza (İtaat ve ceza (cezadan nasıl kaçınırım?)cezadan nasıl kaçınırım?)– Kişisel çıkar (Kişisel çıkar (bu işten çıkarım ne?)bu işten çıkarım ne?)

• Düzey 2 (geleneksel):Düzey 2 (geleneksel): bir eylemin toplumun görüşleri, beklentileri doğrultusunda değerlendirilmesibir eylemin toplumun görüşleri, beklentileri doğrultusunda değerlendirilmesi – Uzlaşma ve benzeşme (Uzlaşma ve benzeşme (iyi çocukiyi çocuk))– Otorite ve toplumsal düzenin sağlanması (Otorite ve toplumsal düzenin sağlanması (Yasa ve Yasa ve

düzendüzen): ): • Düzey 3 (gelenek sonrası):Düzey 3 (gelenek sonrası): bir eylemin “birey” ve ilkeler bağlamında değerlendirilmesi. bir eylemin “birey” ve ilkeler bağlamında değerlendirilmesi.

“Birey”: farklı görüşlere ve değerlere sahip kişiler/uzlaşı/demokrasi/adalet: yasalar emirler değil toplumsal sözleşmelerdir.“Birey”: farklı görüşlere ve değerlere sahip kişiler/uzlaşı/demokrasi/adalet: yasalar emirler değil toplumsal sözleşmelerdir.

– Toplumsal sözleşmelerToplumsal sözleşmeler– Evrensel etik ilkelerEvrensel etik ilkeler

Kurumsal sorumluluklarKurumsal sorumluluklar

• Düzey 2 (geleneksel): Düzey 2 (geleneksel): – Uzlaşma ve benzeşme (Uzlaşma ve benzeşme (iyi çocukiyi çocuk))– Otorite ve toplumsal düzenin sağlanması (Otorite ve toplumsal düzenin sağlanması (Yasa ve düzenYasa ve düzen):):

• Düzey 3 (gelenek sonrası):Düzey 3 (gelenek sonrası):– Toplumsal sözleşmelerToplumsal sözleşmeler– Evrensel etik ilkelerEvrensel etik ilkeler

Uygun iklim oluşturmaUygun iklim oluşturma

Kurallar/Yönergeler/KurullarKurallar/Yönergeler/Kurullar

GüçlüGüçlüetik eğitimietik eğitimi

Documents

Kurumsallaşma ve Akademik Özerklik “ tehditler”