Nowotwory zło śliwe jajnika -ryzyko zachorowania,

zaawansowanie,rokowanie pi ęcioletnie.

Dolny Śląsk, Europa, światPrzygotował Komitet ds. Epidemiologii:

Beata Hawro, Maria Wolny-Ł ątka, Jerzy Błaszczyk,Piotr Hudziec,Bartłomiej Szynglarewicz

Dolno śląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu, maj 2010

1. Epidemiologia

Polska nale Ŝy do krajów europejskich o wysokim ryzyku zachorowania na nowotwór zło śliwy jajnika.

Pod koniec lat 90-tych XX wieku standaryzowany współczynnik wynosił w Polsce 12,3/100 tys. kobiet i był wyŜszy od średniego dla Europy (10,8/100 tys.)

Po dziesi ęciu latach, w roku 2007 spadł nieznacznie, do 10,4/100 tys.

NajwyŜsze w Europie 1995-99Liczby zachorowań, współczynnik standaryzowany na 100 tys. kobiet

(wg. Cancer Incidence in Five Continents vol.IX)

11,62.547Russia, St Petersburg

11,81.531Ireland

12,029.316UK

12,3784Estonia

12,31.833Poland

13,22.984Denmark

13,21.405Latria

13,32.529Croatia

13,65.834Czech Republic

14,52.120Lithuania

Średnie dla Europy 1995-99Liczby zachorowań, współczynnik standaryzowany na 100 tys. kobiet

(wg. Cancer Incidence in Five Continents vol.IX)

10,18.668Germany

10,44.081Belarus

10,53.989Sweden

10,6105Iceland

10,8159Malta

10,8109.790EUROPA

11,02.140Slovak Republic

11,34.153Austria

11,33.729Bulgaria

11,63.703Norway

NajniŜsze w Europie 1995-99Liczby zachorowań, współczynnik standaryzowany na 100 tys. kobiet

wg. Cancer Incidence in Five Continents vol. IX

4,3477Portugal

8,12.956France

8,33.161Spain

9,26.941Italy

9,25.946The Netherlands

9,32.830Belgium

9,62.217Finland

9,61.720Serbia

9,7818Slovenia

10,01.114Switzerland

ZróŜnicowanie współczynników zapadalano ścina nowotwory zło śliwe jajnika w Polsce w roku 2007

12,8LUBELSKIE

12,5PODLASKIE

12,2KUJAWSKO-POMORSKIE

11,9OPOLSKIE

11,8ŚLĄSKIE

11,6MAŁOPOLSKIE

11,2PODKARPACKIE

11,1WIELKOPOLSKIE

10,7DOLNOŚLĄSKIE

10,5POMORSKIE

10,4Polska

10,3WARMIŃSKO-MAZURSKIE

10,3ŁÓDZKIE

9,7LUBUSKIE

8,1ŚWIĘTOKRZYSKIE

7,3MAZOWIECKIE

6,4ZACHODNIOPOMORSKIE

Wspó łczynnik standaryzowanyWojewództwo

W woj. dolno śląskim do roku 2001 stwierdzali śmy corocznie około 250 nowych zachorowa ń na n.z. jajnika.

W latach 2002-2008 średnia liczba nowych zachorowa ń wzrosła do 300.

Wieloletni trend wzrostu wynosi +1,7% (4 zachorowania wi ęcej ka Ŝdego roku).

Zachorowania na n.z. jajnika w latach 1985-2008 woj. dolno śląskie

184

170

233

255

240

268261

280

267

231

262

276267

227

247

222

242

299

320

296

308

288

307

285

y = 3,6343x + 214,36

150

200

250

300

350

1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

2. Zaawansowanie

Według ameryka ńskiego badania SEER (Surveillance, Epidemiology and End Results) opartego na danych rejestrów nowotworów w USA:

Stage Distribution (%) 1999-2005 ovary Number of cases 29,168 (All Stages)Localized 15% Regional 17% Distant 62% Unstaged 7%

Europa dane kliniczne (25 Annual Report)Localized 27% Regional 60% Distant 13% Unstaged 7%

W Dolno śląskim Rejestrze Nowotworów rejestrujemy znacznie większy odsetek n.z. jajnika o nieokre ślonym zaawansowaniu.

14 %2008

20 %2007

26 %2006

33 %2005

25 %2004

34 %2003

23 %2002

24 %2001

Brak określonych zaawansowań

Rok

Zaawansowania nowotworów zło śliwych jajnika na Dolnym Śląsku w latach 2001-2008

(jeśli okre ślone na karcie zgłoszenia)

65 6451

6146

62 64

78

6978

6452

52

64 6557

93 88100 112 104

101 100 97

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

miejscowe regionalne uogólnione

4. PrzeŜycia 5-letnie

Wszędzie mówimy tu o względnych przeŜyciach 5-letnich

(relative 5-year survival)

(przy uwzgl ędnieniu wieku chorych oraz tablic dalszego trwania Ŝycia)

PrzeŜycia 5-letnie polskich chorych na nowotwory zło śliwe jajnika z lat 1995-1999 były nieco ni Ŝsze od średnich w Europie.

PrzeŜycia w Europie chorych z lat 1995-1999

40.77Italy

40.74France

39.34Slovenia

38.90Poland

38.87Northern Ireland

38.36Malta

36.75Denmark

36.27Iceland

35.67UK Scotland

35.29UK Wales

34.64Ireland

33.80UK England

PrzeŜycia w Europie chorych z lat 1995-1999

50.86Austria

46.09Finland

45.48Sweden

44.59Belgium

44.24Spain

44.15Portugal

42.98Norway

42.16Switzerland

41.85EUROPE TOTAL

41.23Germany

41.20Netherlands

41.04Czech Republic

PrzeŜycia w USA 1975-2001

Odsetek prze Ŝyć wzgl ędnychna Dolnym Śląsku z lat 1985-2004

1985 - 1989 1990 - 1994 1995 - 1999 2000-2004 39,1 38,1 38,9 43,6

Aktualny odsetek - 43,6% przeŜyć 5-letnich mieści się w standardzie europejskim.

W grupie 1084 chorych na n.z. jajnika z lat 2000-2004, dla których mamy w Dolno śląskim Rejestrze Nowotworów okre ślone rozpoznanie histologiczne, rokowanie (okre ślone jako wzgl ędne prze Ŝycie 5-letnie) wynosiło 46%.

Najlepsze – 68% prze Ŝycia stwierdzili śmy dla 142 chorych na nowotwory endometroidalne.

Znacznie gorsze – 33% dla 226 adenocarcinomaBNO i 37% dla 54 niskozró Ŝnicowanych.

Dla 335 serosum, 97 mucinosum, 19 mesonephroides i pozostałych 213 z innymi rozpoznaniami histopatologicznymi prze Ŝycia 5-letnie były średnie – od 45 do 49%.

U chorych do 49 r. Ŝ. przeŜycie wzgl ędne wyniosło 62%, a u starszych 40%.

PrzeŜycia 5-letnie wzgl ędne kobiet do i powy Ŝej 50 roku Ŝycia według rozpozna ń histopatologicznych.

Zachorowania z lat 2000-2004

Morfologia N % 0-49 lat od 50 r. Ŝ razem

serosum 335 30,8 61,6 42,1 47,8adenocarcinoma BNO 226 20,8 47,7 27,7 32,7endometrioidale 142 13,1 73,8 64,1 67,6mucinosum 97 8,9 63,2 41,4 49,1niskozróŜnicowany 54 5,0 30,4 38,7 37,0mesonephroides 19 1,7 75,9 37,3 46,0pozostałe 213 19,6 70,9 31,8 44,5

Razem 1086 100 62,1 39,5 46,2

5. PrzeŜycia w zaawansowaniach

Porównali śmy tak Ŝe dost ępne dane dotycz ące zró Ŝnicowania prze Ŝyć 5-

letnich w zaawansowaniach

ameryka ńskie (populacyjne) :europejskie (kliniczne) : z

dolno śląskimi

Five-year Relative Survival Rates (%) by Stage at Diagnosis, 1996-2001(Źródło: F&F, American Cancer Society, 2009)

Local Regional Distant All Stages Ovary 92.7 71,1 30,6 45,5

(15% miejscowych, 17% regionalnych, 62% uogólnionych, 7% bez stagingu)

wg 25th Annual Report of the Results of Treatment In Gynecological Cancer (Pecorelli, 2003, IJGO)

Local Regional Distant All Stages Ovary 77,4 55,1 13,4 46,6(60% miejscowych, 25% regionalnych i 15% uogólnionych)

Obliczone dla lat 1995-1999 dla Dolnego ŚląskaLocal Regional Distant All Stages

Ovary 67,4 30,0 13,7 38,9(30% miejscowych, 20% regionalnych i 50% uogólnionych)

6. Leczenie dolno śląskich chorych w latach 2003 i 2008

U ponad 56% chorych w roku 2003 i 54% w roku 2008 wdro Ŝono leczenie

radykalne.

Po około 20% było leczonych objawowo lub paliatywnie, zarówno

w roku 2003, jak i w roku 2008.

W 2003 roku 4%, a w 2008 - 1,5% chorych nie wyraziło zgody na

leczenie.

100%2692008100%3232003Razem leczonych

1,5420084,3142003Brak zgody

22,360200820,4662003Objawowo

21,959200819,0612003Paliatywnie

54,3146200856,31822003Radykalnie

%LiczbaRok %LiczbaRokRodzaj

leczenia

Chirurgia dotyczyła w roku 2003 91%, a w 2008 - 93% leczonych,

chemioterapia – 72% i 78%,

radioterapia – 13% i 5%.

209243Leczone radykalnie lub objawowo

816Chemioterapia

51Radioterapia + Chemioterapia

15Radioterapia

149138Chirurgia + Chemioterapia

220Chirurgia + Chemioterapia +Radioterapia

25Chirurgia + Radioterapia

4258Chirurgia

20082003Metoda

C56 operowane w DCO

20015828142008

19013929222003

DCOGinOperChir2Chir1

Wnioski1. Obecnie na Dolnym Śląsku stwierdzamy

rocznie 300 nowych zachorowa ń na nowotwory zło śliwe jajnika.

2. 40% z nich jest w stadium zaawansowania uogólnionym, po 30% w miejscowym i regionalnym.

3. PrzeŜycia 5-letnie w Polsce s ą bliskie średniej europejskiej i wynosz ą około 40%.

4. W stadium miejscowym wynosz ą one prawie 70%, w regionalnym 30% i w uogólnionym 14%.

Wnioski5. Najlepsze – 68% prze Ŝycia 5-letnie stwierdzili śmy

dla chorych na nowotwory endometroidalne, znacznie gorsze od średnich – 33% dla adenocarcinoma BNO i 37% dla niskozró Ŝnicowanych.

6.U chorych do 49 r. Ŝ. przeŜycie wzgl ędne wyniosło 62%, a u starszych 40%.

7. Leczenie radykalne dotyczy ponad 50% chorych, standardem jest chirurgia skojarzona z chemioterapi ą.

8. W Dolno śląskim Centrum Onkologii operowanych jest 85% wszystkich dolno śląskich chorych na nowotwory jajnika.

Piśmiennictwo :• Curado. M. P., Edwards, B., Shin. H.R., Storm. H., Ferl ay. J., Heanue.

M. and Boyle. P., eds (2007): Cancer Incidence in Five Co ntinents, Vol. IX, Lyon, IARC.

• www.onkologia.org.pl

• Pecorelli S. (ed.): 25th Annual Report on the Results of Treatment inGynecological Treatment, IJGO, 2003.

• Błaszczyk J., Pudełko M., B ębenek M.: Prze Ŝycia 5-letnie chorych na nowotwory zło śliwe w woj. Dolno śląskim z lat 1985-2001. Dolno śląskie Centrum Onkologii, 2007

• http://www.eurocare.it

• http://seer.cancer.gov/

• http://www.cancer.org