ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ2

ရခငျပညနယ၊ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ဒခးယားတနး(အလယ)ရြာႏငဒခးယားတနး(ေနာက) ေကးရြာတ႔တြင ျဖစပြား ခသည ကစၥရပမားႏငစပလဥး၍ ျဖစစဥျဖစရပအမနေပၚေပါကေရးစစမးစစေဆးရနအတြက ႏငငေတာသမၼတမေဒါကတာဥးသာလေရႊ ဥးစးသည အဖြ႕ဝင (၁ဝ) ဥးပါဝငေသာစစမးစစေဆးေရးေကာမရငက ျပညေထာငစ သမၼတျမနမာႏငငေတာ၊ ႏငငေတာသမၼတ႐း ၏ ၂ဝ၁၄ ခႏစ ေဖေဖာဝါရလ (၆) ရက ရကစြပါ အမန႔ေၾကာျငာစာ ၁၆/၂ဝ၁၄ျဖငဖြ႕စညးခပါသည။ထကသ႔ ဖြ႕စညးၿပးေနာကပငးတြင စစမးစစေဆးေရးေကာမရငအေနျဖင အခငးျဖစပြားရာေဒသရေဒသခမား ႏင အစးရတာဝနရသတ႔ကေတြ႕ဆေမးျမနးျခငး၊ နယေျမအတြငးရ အခငးျဖစစဥမားအေပၚတက႐က ေလလာမႈမား ျပလပခပါသည။ ထေလလာမႈမားကစစမးစစေဆးေရးေကာမရငသညလမႈေရးသပၸသေတသနလပထးလပနညးမား ႏငအညစနစတကျပလပေဆာငရြကခပါသည။ အဆပါ ေလလာမႈမရရသည ေတြ႕ရခကမားကအမျပ၍ အစရငခစာကေရးသားျပစထားျခငးျဖစပါသည။ ယခအစရငခစာသညမညသတစဥးတစေယာက သ႔မဟတ မညသညအဖြ႕အစညးကမ အျပစတငရနအလ႔ငာေဆာငရြကျခငးမးမဟတဘ၊ ရခငျပညနယ အပါအဝင ႏငင အတြငးသဟဇာတျဖစမႈ၊ တညၿငမေအးခမးမႈ၊ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈတ႔ရရေစရနအလ႔ငာ ေရးသားျပစထားျခငးျဖစပါ သည။ေကာမရငအဖြ႕တြင နယပယအသးသးမကၽြမးကငပညာရငမားပါဝငၿပး၊ အစရငခစာ ျပစရနအတြကလအပသည မခငးေဆးပညာႏင တရားဥပေဒဆငရာ ကၽြမးကငပညာရငမား၊ သေတသနအေထာကအကျပအဖြ႕မားႏင ေဒသႏရဘာသာေဗဒ ကၽြမးကငသမား၏ အကအညမားျဖင ေျမျပငသတငးအခကအလကမားကဘကလကမႈ ကငးကငး၊ သမာသမတကက ေကာကယႏငေရးအတြကႀကးစားခၾကပါသည။ အဆပါေကာကယရရသည သတငးအခကအလကမားက စတခစားမႈကေရ႕တနးမတငဘ ဓမၼဓဌာနကက သးသပၿပးေဝဖနဆနးစစခပါ သည။ ၎အႀကျပခကမားကအေကာငအထညေဖာၾကမည တာဝနရပဂၢလအသးသး ႏင သကဆငသအသးသးတ႔သည ေမတာေရ႕ထား၍ ပးေပါငးပါဝငမသာ ေအာငျမငမညျဖစေၾကာငး အသေပးအပပါသည။ ထ႔ေၾကာင ရခင အေရးႏင ကစၥမားႏင စပလဥးၿပးပါဝငပတသကသည ပဂၢလအသးသးအဖြ႕အစညးအသးသးတ႔သည ျပနာမားက အျပ သေဘာေဆာင၍ ေျဖရငးသြားၾကရန စစမးေရးေကာမရငအေနျဖင ေမတာရပခအပပါသည။ယခအစရငခစာ ၿပးေျမာကေအာင ေဆာငရြကႏငေရးအတြကကညပပးေပးခသည ျပညေထာငစသမၼတျမနမာ ႏငငေတာအစးရအဖြ႕မ တာဝနရပဂၢလမား၊ ကယစြမး၊ ဥာဏစြမးရသမ ကညေပးခသည ဌာနဆငရာ အဖြ႕ အစညးအသးသးမ တာဝနရပဂၢလမား၊ရခငျပညနယအစးရအဖြ႕ႏင ဌာနဆငရာအသးသးမ ပဂၢလမား၊ ေမာငေတာ ၿမ႕နယ နယစပကနသညမားအသငးအရပဘက လ႔အဖြ႕အစညးအသးသး၊ ႏငငေရးပါတမားႏင လာေရာကထြက ဆေပးခၾကသည ေဒသချပညသမားႏင ယခအစရငခစာထတေဝႏငေရးအတြကအကအညေပးခသည ဥးခစခင ႏင ဥးေအာငကဝငးတ႔အားအထးေကးဇးတငရပါသည။ဤေကာမရငအေနျဖင ႏငငေတာ၏အကးကဥးထပပနဆငလက ဝငးဝနးကညၾကေသာေဒသခရပမရပဖမားႏင ဝငးဝနးျပစေပးၾကသည သေတသနအဖြ႕မား၏ အကအညျဖင ယခအစရငခစာကေရးသားျပစကာျပညသလထထတငျပလကရပါသည။

Oa,smZOf

ပ

ဥးသာလေရႊဥကဌ

စစမးစစေဆးေရးေကာမရင(ဒခးယားတနး)

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 3

၁။ ရညရြယခက ၁.၁။ ဤေလလာမႈ အစအရငခစာအား ေရးသားတငျပရျခငး၏ ရညရြယခကမာ ၁၃.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔ႏင ၂၈.၁.၂ဝ၁၄ ရက ေန႔တ႔တြင ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ဒခးရားတနး ေကးရြာ၌ ျဖစပြားခ ေသာ အျဖစအပကမားႏင ပတသက၍ အခ႕ေသာႏငငတကာ သတငးဌာနႀကးမားႏင facebook စာမကႏာမားေပၚတြင ေမာင ေတာၿမ႕နယအတြငး ရခငလမးမားမ ဘဂၤါလအခ႕အား သတျဖတ ခသညဟေသာ သတငးေဖၚျပခကမား၊ေမာငေတာရစခနးမလျခ ေရး ကငးလညေနသညရကငးအဖြ႔အား ဒခးရားတနးရြာသားမားမ ဝငးဝနးတကခကခၾကသျဖငရတပၾကပႀကးေအာငေကာသနးသည၎ကငေဆာငေသာ လကနက၊ခယမးမားႏငအတ ေပာကဆးေနသညကစၥႏငပတသက၍ အေျခအေနအမန၊ အျဖစအပကအမနကသရႏငရနအတြက အခငးျဖစပြားရာေဒသမားသ႔ ေျမျပင သ႔ကြငးဆငးကာ အခကအလကမား ရာေဖြစစမး ေဖာထတရန ရညရြယလပေဆာငေလလာရျခငး ျဖစပါသည။ ထ႔အျပင ဤအစ အရငခစာက ေရးသား တငသြငးရန ႏငငေတာသမၼတ႐း၏(၆-၂-၂ဝ၁၄)ရကစြပါ အမန႔ေၾကာျငာစာအမတ ၁၆/၂ဝ၁၄ ျဖင စစမးစစေဆးေရးေကာမရငတစရပက ဖြ႔စညးတာဝနေပးအပခပါသည။ ေကာမရငအေနျဖင ေအာကပါအခကမားကလညး ေဖာထတ အစရငခတငျပရန တာဝနေပးအပျခငးခရပါသည။

၁.၁.၁။ (၁၃.၁.၂ဝ၁၄) ရကတြင ဒခးရားတနး ေကးရြာ တြင ခေရၿမငရကငးမ ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနး ေသဆးရသညျဖစစဥႏင စပလဥး၍ ျဖစပြားရသည အေၾကာငးရငးႏင ဓမၼတာအတငး ေသဆးရျခငး ဟတ၊ မဟတ။

၁.၁.၂။ (၂၈.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔တြင ဒခးရားတနး (အေနာက)ေကးရြာ၊ မးေလာငမႈ ျဖစပြားေနသည အေၾကာငးရငးႏင မညသ႔ပေယာဂေၾကာင မးေလာင ကၽြမးျခငးျဖစေၾကာငး။

၁.၁.၃။ ဒခးရားတနး (အေနာက) ေကးရြာ မးေလာင သညျဖစစဥႏင စပလဥး၍ အေျခအျမစမရေသာ မမန ကနသည သတငးထတလႊငမႈႏင မညသတ႔က ေဆာင ရြကေၾကာငး။

၁.၁.၄။ ျဖစစဥမားေၾကာင ေသဆး၊ ဒဏရာရရမႈ၊ ေန အမဥစၥာပစၥညးမား ပကစး ဆးရႈးမႈ အေျခအေနမား။၁.၁.၅။ ထပမမျဖစပြားေစရန ႀကတငကာကြယ ေဆာငရြကသငသည အၾကျပခကမားအစရသည အ ေၾကာငးအရာမားက ရာေဖြတငျပႏငေရး။

၂။ နဒါနး ၂.၁။ ေဒသသမငးအကဥး

အဂၤလပျမနမာစစပြကာလ ၁.၂.၁၈၂၅ ရကေန႔တြင ဗလခပ ေမာရဆင ႏင ဗလခပမကဘနး ဥးေဆာငေသာ အဂၤလပတပမ ေမာငေတာၿမ႕က သမးပကခရာရႏာပစာခပအရရခငျပညနယကအဂၤလပလကသ႔လႊအပေသာအခါ ဘဂၤလားနယေရာက ရခငမား သည ေမာငေတာသ႔ တစစတစစေျပာငးေရႊ႕ကာ ေနထငလာၾက သည။ေရးအခါက ရခငျမနမာဘရငမား တပခခေသာ ပေတာ- တပေခာငး အရပတြင ရပႀကး၊ ရြာႀကးအျဖစ အေျခခေနထငၾကရာမ တစစတစစ တးတကလာခပါသည။ အဂၤလပတ႔မ ကညတကခက ေပးခသ ေမာငတးအား ဆလာဘအျဖစ ေမာငေတာေဒသက လပကငစားေသာက အပခပခြငေပးခသညဟ မတတမးမားအရ သရရပါသည။ လြတလပေရးရၿပးေနာက ေမာငေတာၿမ႕သည စစေတြခ႐ငတြင ပါဝငခၿပး ၁.၇.၁၉၆၁ခႏစမ၁၉၆၄ခႏစအထ ေမယနယျခားခ႐ငတြင ပါဝငခပါသည။ ၁၉ဝ၇ခႏစ ၿမ႕မား အက ဥပေဒပဒမ (၄)အရ ၁.၇.၁၉၇၂ ရကေန႔တြင ေမာငေတာၿမ႕နယ အျဖစ သတမတေၾကာငး ေၾကျငာခပါသည။

၂.၂။ ေမာငေတာၿမ႕နယ၏ေဒသဆငရာ အခကအလကမား

၂.၂.၁။ တညေနရာအကယအဝနး ေမာငေတာၿမ႕နယသည ျမနမာႏငင၏ အေနာကဘကအစြနဆးၿမ႕နယျဖစၿပး ရခငျပညနယ၊ ေမာငေတာခ႐င တြင တညရပါသည။ ေမာငေတာၿမ႕နယ၏ အကယ အဝနးမာ (၅၈၅.၉၂) စတရနးမင ကယဝနးပါသည။ ေတာငေျမာက (၇၂)မငႏငအေရ႕အေနာက (၈.၄) မင ကယဝနးပါသည။

၂.၂.၂။ နယနမတ ေမာငေတာၿမ႕နယ၏အေရ႕ဘကတြင ဘးသးေတာငၿမ႕၊ အေနာကဘကတြင နတျမစႏင ဘဂၤလားေဒ႔ရႏငင၊ ေတာငဘကတြင ရေသေတာငၿမ႕နယႏင ဘဂၤလားပင လယေအာ၊ ေျမာကဘကတြင ဘဂၤလားေဒ႔ရႏငငတ႔ႏင နယနမတဆကစပတညရပါသည။ ေမာငေတာၿမ႕နယအေနာကဘကႏငေျမာကဘကတ႔တြင ဘဂၤလားေဒ႔ရ ႏငငႏငနတျမစျခား၍ ေရမင (၄၁)မင၊ ကနးမင (၄၂) မင၊ စစေပါငး (၈၃) မငခန႔ နယစပထစပလကရပါသည။

စစမးစစေဆးေရးေကာမရင(ဒခးရားတနး)၏အစရငခစာ

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ4

ေတာငဘကတြင ဘဂၤလားပငလယေအာႏငထစပလကရၿပး ကမး႐းတနး (၂၅)မငႏငရေသေတာငၿမ႕နယႏင ကနးပငး (၁၂) မငခန႔ ထစပတညရပါသည။အေရ႕ဘကတြငဘးသးေတာငၿမ႕နယႏင (၆၃) မငခန႔ ထစပတညရပါ သည။

၂.၂.၃။ လဥးေရဆငရာအခကအလကမား ေနာကဆကတြ (က) ျဖငေဖာျပအပပါသည။

၂.၂.၄။ အပခပေရးဆငရာအခကအလကမား ေမာငေတာၿမ႕နယ၏အပခပေရးနယေျမဖြ ႔စညးမႈမာ ၿမ႕နယ(၁)၊ ၿမ႕နယခြ (၁)ချဖင ဖြ႔စညးထားၿပး ၿမ႕(၂) ၿမ႕တြင ရပကြက(၁၁)ခ၊ ေကးရြာအပစ (၉၈) ခ၊ ေကးရြာ (၄ဝ၄)ရြာတ႔ျဖစပါသည။ ၿမ႕နယအပခပေရး႐း (၁) ႐း၊ ၿမ႕နယခြအပခပေရး႐း (၁)႐း၊ ရပကြကအပခပေရး႐း (၁၁) ႐း၊ ေကးရြာအပစအပခပေရး႐း (၉၈) ႐းတ႔ ရပါသည။ လကရေမာငေတာၿမ႕နယတြင အစးရဌာန ေပါငး (၄၂) ခ၊ ဝနထမးအငအား အရာရ (၁ဝ၄) ဥး၊ အျခားအဆင (၁၈၉၅) ဥး၊ စစေပါငး(၁၉၉၉)ဥးတ႔တာဝနထမးေဆာငလကရပါသည။

၂.၂.၅။လျခေရးျဖန႔ခထားရမႈ ေနာကဆကတြ (ခ) ျဖငေဖာျပအပပါသည။

၃။ သေတသနလပထးလပနညးႏင ကန႔သတခကမား

၃.၁။ ဒခးရားတနးေကးရြာတြင ျဖစပြားခေသာျဖစစဥမားႏင ပတသက၍ ႏစႀကမတငတင ကြငးဆငးေလလာမႈမားက ျပလပ ခပါသည။ ျဖစစဥျဖစပြားၿပးေနာကပထမအႀကမ ကြငးဆငးေလ လာျခငးမျပမ ေျမျပငရျဖစပကမႈမားအား မဒယာမားတြင သတငး ေဖာျပေနမႈမားက ေလလာျခငး၊ မတတမးတငျခငးမားျပလပကာ သေတသနအဖြ႔ဝငမားအေနျဖင ျဖစစဥမားအေပၚေလလာသးသပမႈမားကဥးစြာျပလပခပါသည။ သ႔ျဖစ၍ ျဖစစဥျဖစရပအမနမားက သရႏငရန ကနဥး ေလလာဆနးစစမႈတစရပအား ၂၂.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔မ၂၆.၁.၂ဝ၁၄ ရကအထ ျပလပခပါသည။၃.၂။ ႏငငေတာသမၼတ႐းမ စစမးစစေဆးေရးေကာမရငတစ ရပက ဖြ႔စညးတာဝနေပးအပခၿပး ကြငးဆငးေလလာမႈမားစနစ တကျပလပႏငရန ဒတယအႀကမကြငးဆငးေလလာမႈအတြက ႀကတငျပငဆငျခငးမားက ျပလပခပါသည။ ယငးကနဥးေလလာ ဆနးစစမႈမ ရရလာေသာ အခကအလကမားက မဒယာသေတ သနလပေဆာငခကမားႏင ျပနလညေပါငးစပကာကြငးဆငးေလလာမႈမား ျပလပႏငေရးအတြက သေတသနလပထးလပနညးပစ မားက ခမတခပါသည။သ႔ျဖစ၍အဖြ႔ဝင (၂၄) ဥး ပါဝငေသာ စစမး စစေဆးေရးေကာမရင အဖြ႔သည ေဖေဖာဝါရလ (၁၅) မ (၂၁) ရကေန႔အထ ကြငးဆငးသေတသနလပငနးမားက ေျမျပငသ႔ဆငး ကာ ေဆာငရြကခၾကပါသည။

၃.၃။ ျဖစပြားခသည ျဖစစဥမားႏငပတသက၍ ကနဥး ေလလာ မႈအတြငး သေတသနအဖြ႔သည စစေပါငးလ (၇ဝ) ဥးတ႔အား စစမးေမးျမနးမႈမားက ျပလပခပါသည။ ဒတယအႀကမအျဖစ အဖြ႔ဝင (၂၄) ေယာကပါဝငေသာ စစမးစစေဆးေရး ေကာမရင အဖြ႔သည စစပါငးလ (၁၇၅) ေယာကတ႔အား စစမးေမးျမနး ႏငခၾကပါသည။ သေတသနအဖြ႔အေနျဖင စစမးေမးျမနးမႈမားက ျပလပရာတြင အပစဖြ႔ေဆြးေႏြးျခငး (Focus Group Discussion)၊ တစဥးခငးစအား အေသးစတ ေမးျမနးျခငး (In-depth Interview) ႏင ကြငးဆငးေလလာမႈျပလပျခငး (Field Observation) လပငနး စဥမားက ျပလပခပါသည။ ရခငတငးရငးသားမားႏင အပစဖြ႔ ေဆြးေႏြးျခငး (၄) ႀကမ၊ ဘဂၤါလမားႏငအပစဖြ႔ေဆြးေႏြးျခငး (၆) ႀကမ၊ လျခေရးတာဝနထမးေဆာငသမား၊ ေကးရြာအပခပေရး တာဝနရသမားႏငေဆြးေႏြးျခငး(၅) ႀကမ၊ တစဥးခငးစအား ရခင လမး (၁၆)ဥး၊ ဘဂၤါလလမး (၈၅)ဥးတ႔ႏင အေသးစတ ေဆြးေႏြး ျခငးမားအပါအဝင ေဆြးေႏြးမႈစစေပါငး (၁ဝ၁) ႀကမ ျပလပႏငခ ပါသည။

၃.၄။ ကြငးဆငးေလလာမႈမားအတြငး သေတသနအဖြ႔ အေန ျဖင ေတြ႔ဆေမးျမနးသမား ေရြးခယရာတြငျဖစပြားခေသာျပနာႏင ပတသကၿပး ဂဃဏန သႏငသမားက ဥးတညေရြးခယ ေမး ျမနးခၾကပါသည။ အဓကအားျဖင Purposive Sampling Method ကအသးျပ၍ ေတြ႔ဆေမးျမနးမည သမားက ေရြးခယခပါသည။ ေမာငေတာနယတြင သေတသနလပငနးမား ေဆာငရြကေနစဥ ေဒသခလမးႏစမး၏ ဆကဆေရးအေျခအေနမာ တငးမာေနၿပး တစဥးအေပၚတစဥး ေဒါသထြကေနခနျဖစေနပါသည။ ဒခးရား တနးေကးရြာတြင ေတြ႔ဆေမးျမနးသငသေဒသခ အေတာမားမားမာ ထြကေျပးတမးေရာငေနၾကၿပး ေတြ႔ဆေမးျမနးခြငရသမားမာ မက ျမငအျဖစအပကထက တဆငၾကားစကားႏင မမအထငတ႔ ေပါငး စပ၍ ေျဖဆသအမားစျဖစေနျခငးသညလညး ကန႔သတခကတစချဖစခပါသည။သ႔ျဖစ၍ ၄ငးတ႔၏ ထြကဆခကမားက မကျမငေတြ႕ ရခကမားႏင တကဆငစစေဆးျခငးမား ျပလပခရပါသည။

၃.၅။ အခ႕ေနရာမားတြင ဘာသာစကား အခကအခေၾကာင ဘာသာျပနဆမႈ တကေစရနႏင ဘကလကမႈမား မရေစရန ဘဂၤါ လလမး စကားျပန တစဥး၊ ရခငလမး စကားျပနတစဥး စစေပါငး စကားျပန (၂) ဥးက တစခနတညးတြင အသးျပခရပါသည။ တစဥး မ ဘာသာျပနဆေနစဥ ကနတစဥးမ ဘာသာျပနဆမႈ တကျခငး ရမရက နားေထာင၍ ေထာကကေပးပါသည။

၄။ ကြငးဆငးစစမးစစေဆးျခငး

၄.၁။ (၁၅ - ၂ - ၂ဝ၁၄) ရကေန႔တြင ေဒါကတာသာလေရႊ ဥးေဆာငေသာ အဖြ႔ဝင (၁၉)ဥးပါဝငသည စစမးစစေဆးေရးေကာမရငအဖြ႔သည Air Bagan ေလေၾကာငးလငးျဖင ရနကနၿမ႕မ (၁၁း၅ဝ) ခနခန႔ထြကခြာလာခၾကရာ စစေတြေလယာဥကြငးသ႔ (၁၃း၂ဝ) ခနခန႔တြင ေရာကရခၾကပါသည။ စစေတြေလဆပ နားေနေဆာငတြင ရခငျပညနယဝနႀကးခပဥးလေမာငတင ဥး ေဆာငေသာ ျပညနယအစးရအဖြ႔ဝငဝနႀကးမားႏငေတြ႔ဆခၾကပါသည။ ထ႔ေနာက စစေတြေလဆပမ တပမေတာရဟတယာဥျဖင

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 5

(၁၄းဝ၅) အခနခန႔တြင ဆကလကထြကခြာလာခရာ ေမာငေတာ သ႔(၁၄း၃၅)ခနခန႔တြင ေရာကရခၾကပါသည။စစေတြၿမ႕မရခငျပညနယအစးရအဖြ႔ဝင၊ စမကနးႏငဘ႑ာေရးဝနႀကး ဥးေမာငစေရႊ ႏင ဥးစးအရာရတစဥးတ႔လညး လကပါလာခၾကပါသည။ ေမာင ေတာခ႐င အေထြေထြအပခပေရးမႉး႐း အစညးအေဝးခနးမတြင (၁၇း၃ဝ)ခနမ (၁၈း၂ဝ) အခနအထ အမတ(၄) ရတပရငးမား ကြပကေရးအဖြ႔မႉး၊ ရမႉးခပတငကက ဥးေဆာငကာ ေမာငေတာၿမ႕ရ အစးရဌာနဆငရာတာဝနရသမားႏင ေတြ႔ဆခၾကပါသည။ စစမး စစေဆးေရးေကာမရငဥကဌ ေဒါကတာသာလေရႊမ ႏႈတခြနးဆက စကားေျပာၾကားခၿပး ေကာမရငအဖြ႔ဝငမားမ တစဥးခငးမတဆက ၾကပါသည။ ထ႔ေနာက ရမႉးခပ တငကက အမႉးျပေသာ ဌာနဆငရာ မားမ တစဥးခငးစ ျပနလညမတဆကခၾကပါသည။ ဆကလက၍ ေမာငေတာခ႐ငရတပဖြ႔မႉး၊ ဒတယရမႉးႀကး ေရႊသနးမ ဒခးရားတနး ေကးရြာအတြငး ျဖစပြားခေသာျဖစစဥမားႏငပတသက၍ အခငး စတငျဖစပြားခနမ လကရအေျခအေနအထ ျဖစစဥအေသးစတႏင တာဝနရသမား၏ ေဆာငရြကခကမားက ကြနျပတာ႐ပပကားခပမားျဖင ရငးလငးခပါသည။ ဆကလက၍ ေမာငေတာၿမ႕နယ ရတပဖြ႔မႉး၊ ရမႉးေဌးလြငမ ဒခးရားတနး(အေနာက)ေကးရြာတြငစတငမးေလာငကြမးပႏင အေျခအေနေတြ႔ရခကမား၊ မးၿငမးသတမႈ ေဆာငရြကခကမားက ရငးလငးခပါသည။ ထ႔ေနာက ရမႉးခပ တငကကမ ျဖစစဥမားအေပၚ ၿခငသးသပရငးလငးခပါသည။ ေကာမရငအဖြ႔ဝငမားမ ထပမသရလသညအခကမားက ေမးျမနး ခၾကၿပး ပဏာမေတြ႔ဆျခငးအား (၁၉း၂၅) အခနတြင ၿပးစးသြား ခပါသည။ ဆကလက၍ စစမးစစေဆးေရးေကာမရငအဖြ႔ဝငမား သည ေနာကတစေန႔တြင ေဆာငရြကမည လပငနးစဥမားႏင ပတ သက၍ အစစဥအေသးစတက (၂ဝးဝဝ) ခနမ (၂၁းဝဝ) ခနအထ ညႇႏႈငး ေဆြးေႏြးခၾကပါသည။

၄.၂။ (၁၆-၂-၂ဝ၁၄)ရကေန႔တြင ေဒါကတာသာလေရႊ ဥး ေဆာငေသာ စစမးစစေဆးေရးေကာမရငအဖြ႔သည ရခငျပညနယ အစးရအဖြ႔ဝင၊ စမကနးႏငဘ႑ာေရးဝနႀကး ဥးေမာငစေရႊလက ပါလက ေမာငေတာခ႐ငအေထြေထြအပခပေရးမႉး႐းသ႔ (ဝ၉းဝဝ) အခနတြင ေရာကရၾကပါသည။ စစမးစစေဆးေရးေကာမရငအဖြ႔တြင ေကာမရငအဖြ႔ဝင (၉) ဥး၊ ေကာမရင႐းအဖြ႔/သေတသန အဖြ႔ဝင(၇) ဥး၊ မႈခငးဆငရာကြမးကငသ (၃) ဥး၊ ျပနၾကားေရး ဝနႀကးဌာနမ (႐ပသ/သတငး/ ဓါတပကြမးကငသမား) (၅) ဥး၊ စစေပါငး အဖြ႔ဝင (၂၄) ဥးတ႔ ပါဝငၾကပါသည။ စစမးေရးေကာမရငအဖြ႔ဝငမားက အဖြ႔ငယ (၄) ဖြ႔ခြကာ၊ ေမာငေတာခ႐ငအပခပေရး မႉး႐းတြင အေျချပလက စစမးေမးျမနးမႈလပငနးမားကစတငေဆာငရြကခၾကပါသည။ အဖြ႔ငယ (၃) ဖြ႔သည (ဝ၉းဝဝ) နာရအခနမ (၁၂း၃ဝ) နာရအခနအထ ေမာငေတာၿမ႕ေပၚရ ဘဂၤါလလမး (၃ဝ) ဥးတ႔အားလညးေကာငး၊ (၁၃း၃ဝ) နာရအခနမ (၁၇းဝဝ) နာရ အခနအထ ရခငလမး (၃ဝ) ဥးတ႔အားလညးေကာငး၊ ကနအဖြ႔ ငယတစဖြ႔သည (ဝ၉းဝဝ) နာရခနမ (၁၂း၃ဝ)နာရအခနအထ အစးရဌာနဆငရာဝနထမး(၁၅) ဥးတ႔အားလညးေကာငး၊ (၁၃း၃ဝ) နာရအခနမ (၁၈း၃ဝ) နာရအခနအထ ေမာငေတာရစခနးတြင ရမနျဖငခပေႏာငထားေသာ ဒခးရားတနးျဖစစဥတြင ပါဝငပတ သကသညဟယဆရသမားအား သြားေရာကေမးျမနးစစမးျခငး မား ေဆာငရြကခၾကပါသည။ ညပငးတြင (၂ဝး၂ဝ) ခနမ (၂၁း၄၅)

ခနအထ အစးရဝနထမး (၈) ဥးတ႔အား ေတြ႔ဆေမးျမနးျခငးမား ေဆာငရြကခၾကၿပးေနာက ေမာငေတာၿမ႕တြင ညအပရပနားခၾကပါ သည။

၄.၃။ (၁၇-၂-၂ဝ၁၄)ရကေန႔တြငအမတ(၁၅)စစဆငေရး ကြပ ကမႈဌာနခပ၊ ယာယစကခမႉးဗလမႉးႀကးခငေဇာသည ေမာငေတာ ခ႐ငအပခပေရးမႉး႐းတြင (ဝ၈းဝဝ) နာရအခနမ (ဝ၉း၂၅) နာရ အခနအထ စစမးစစေဆးေရးေကာမရငအဖြ႔ႏင ေတြ႔ဆခၿပး ဘးသးေတာင၊ ေမာငေတာနယေျမေဒသအေျခအေနမား၊ လျခ ေရးႏင အပခပေရးဆငရာကစၥရပမားက ေဆြးေႏြးခပါသည။ ထ႔ ေနာက စစမးစစေဆးေရးေကာမရငအဖြ႔သည ေမာငေတာမ (ဝ၉း၃ဝ) နာရခနထြကခြာခၿပး ဇနနဝါရလ (၂၈) ရကေန႔ညပငးတြင မးေလာငမႈျဖစပြားခသည ဒခးရားတနးအေနာကရြာသ႔ (၁ဝးဝဝ) နာရခနခန႔တြင ေရာကရခၾကပါသည။ မးေလာငမႈျဖစပြားခပႏင ပတသက၍ ထေကးရြာသ/ေကးရြာသား (၅ဝ)ခန႔တ႔အားေတြ႔ဆ ေမးျမနးခၾကၿပး မးေလာငကြမးခသညေနရာမားသ႔ ကြငးဆငး ေလလာ စစေဆးခၾကပါသည။ ၎ေကးရြာမ (၁၁း၁ဝ)အခန ခန႔တြင ျပနလညထြကခြာခၾကရာ ဒခးရားတနးအလယရြာ၊ စာသင ေကာငးသ႔ (၁၁း၂ဝ) အခနခန႔တြငေရာကရခၾကပါသည။ ၎စာ သငေကာငးတြင ဒခးရားတနးေကးရြာမ အမးသမး (၇၅) ဥးတ႔ႏင ေတြ႔ဆခၾကၿပး ထအနက (၇) ဥးအား အေသးစတေမးျမနးစစမးမႈ မားျပလပခၾကပါသည။ ၎ေနရာမ (၁၃း၄၅) အခနတြင ျပနလည ထြကခြာခၾကၿပး ႏ႐လာစာသငေကာငးသ႔ (၁၄းဝဝ) အခနခန႔ ေရာကရကာ ေန႔လညစာစားရန ေခတရပနားခၾကပါသည။ ၎မ (၁၄း၅ဝ) အခနခန႔တြင ျပနလညထြကခြာလာခၾကရာ ခေရၿမင ရကငးသ႔ (၁၅းဝဝ) အခနခန႔ေရာကရခၾကၿပး ရကငးတြငတာဝန ထမးေဆာငေနသည ေမာငေတာရစခနးမ စခနးမႉးဒရမႉးတငဝငးမ လပငနးေဆာငရြကမႈမားက ရငးလငးခပါသည။ ထစခနးတြင ခေရၿမငေကးရြာမ ေကးရြာအပခပေရးမႉးႏင ရပမရပဖ (၁၅)ဥးခန႔အား ေတြ႔ဆေမးျမနးစစမးမႈမားျပလပခၾကပါသည။ ၎မ (၁၅း၂၅) ခနခန႔တြင ျပနလညထြကခြာခၾကရာ ေဗာဓကနး ေကးရြာသ႔ လညပတၾကည႐ႈခၾကပါသည။၎မဆကလကထြက ခြာခၾကရာ ကငးေခာငး တငးရငးသားေကးရြာသ႔(၁၅း၅ဝ) ခနခန႔တြငေရာကရခၾကပါသည။ ကငးေခာငးေကးရြာရ ဘနးေတာႀကး ေကာငးတြင ကငးေခာငးေကးရြာမ ေကးရြာသ/ေကးရြာသား(၅၄) ေယာကတ႔ႏင ေတြ႔ဆခၾကၿပး ၎အနက (၁၂) ဥးအားအေသးစတေမးျမနးမႈမားကျပလပခၾကပါသည။ထသ႔ေမးျမနးစစမးစစေဆးမႈမားျပလပေနစဥအေတာအတြငး ေဒါကတာေကာရငလႈင ဥး ေဆာငေသာ စစမးစစေဆးေရး အဖြ႔တစဖြ႔သည ဒခးရားတနး ေကးရြာအပစ၊ ေကးရြာအပခပေရးမႉးျဖစသ ရခငတငးရငးသား ဥးေအာငဇျဖ၏ ေနအမအတြငးအျပငႏငအနးပတဝနးကငတ႔အား အေသးစတကြငးဆငးေလလာစစေဆးခၾကပါသည။ ထ႔ေနာက ကငးေခာငးေကးရြာအတြငးသ႔ လညလညၾကည႐ႈ စစေဆးခၾကပါ သည။ ထမမႈခငးကြမးကငအဖြ႔မားပါလကပါလက ကငးေခာငးရခငေကးရြာသခၤငးကနးႏင အနးပတဝနးကင ေတာငကနးလ ေျမာငမားအား အေသးစတထပမၾကည႐ႈေလလာစစေဆးခၾကပါသည။ထသ႔အေသးစတေမျမနးစစေဆးစစမးမႈမားျပလပေဆာင ရြကခၾကၿပးေနာက စစမးစစေဆးေရးေကာမရငအဖြ႔သည ကငး ေခာငးတငးရငးသားေကးရြာမ (၁၈း၁ဝ) အခနခန႔တြင ျပနလည

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ6

ထြကခြာခၾကရာ ေမာငေတာသ႔ (၁၈း၃ဝ) အခန ေရာကရကာ ညအပရပနားခၾကပါသည။

၄.၄။ (၁၈-၂-၂ဝ၁၄)ရကေန႔တြင စစမးစစေဆးေရးေကာမရငအဖြ႔သည ေမာေတာယာဥမားျဖငေမာငေတာမ (ဝ၈း၂ဝ) အခန ထြကခြာခၾကၿပး ေဂၚဒသာရေကးရြာမလြနေကာငးသ႔ (ဝ၈း၅ဝ) ခနခန႔တြင ေရာကရခၾကပါသည။ ေဂၚဒသာရေကးရြာသား (၁၅)ဥးတ႔အား ေတြ႔ဆေမးျမနးစစမးစစေဆးမႈမားျပလပခၾကပါသည။ ေဂၚဒသာရေကးရြာမာ ဒခးရားတနးေကးရြာႏင အနးကပဆး တညရေသာေကးရြာျဖစသညအျပင ဒခးရားတနးေကးရြာသားမား အခငးျဖစပြားၿပးသညေနာက အမားဆး ေျပးေရာငတညးခေနသည ေကးရြာလညးျဖစပါသည။ ယမနေန႔က မလာေရာကႏငသည ဒခးရားတနးေကးရြာသားမားအား ယေန႔မနက၊ ေဂၚဒသာရသ႔လာ ေရာကၾကရန ႀကတငခနးဆ ထားခေသာလညး WFP မ ဆနေဝရန ရေနသျဖင သေရကနေဘာငေကးရြာသ႔ ထြကသြားၾက၍ မလာ ေရာကႏငၾကျခငးျဖစေၾကာငး သရရသျဖင ေဒါကတာေကာရငလႈင ဥးေဆာငေသာ အဖြ႔ငယတစဖြ႔သည သေရကနေဘာငေကးရြာသ႔ ဆကလကထြကခြာသြားခရာ (ဝ၉း၄၅) အခနေရာကရခၾကပါသည။ ဒခးရားတနးရြာသားမား ဆနထတရန အမနတကယေရာကရေန ၾကသညက ေတြ႔ရခရပါသည။ ဆနေဝေပးမည WFP မ တာဝနရသမား ေရာကရမလာေသးသျဖင ေစာငဆငးေနၾက ျခငးျဖစပါသည။ ထသမားမ ေတြ႔ဆေမးျမနးခရန သေဘာတၾက သျဖင ဒခးရားတနးမ အမးသမး (၃၄) ဥးတ႔အားေမးျမနးစစမးစစေဆးျခငးက ျပလပခၾကပါသည။ ေျဖဆသအမးသမးတစဥးမ သမ၏ေယာကၤားျဖစသမာ အခငးျဖစပြားစဥအတြငး ဓါးျဖငအခတ ခရ၍ ညာဖကေျခခအတြငးဘကတြင ဓါးဒဏရာရရထားေၾကာငး၊ ယခႏ႐လာေကးရြာတြငရေနပါေၾကာငး၊ လကၾကညမညဆပါက လကျပႏငပါသညဟထြကဆပါသည။ သမအားမမတ႔ ေမာေတာ ယာဥမားျဖင လကပါေစလက သေရကနေဘာငမ (၁၂း၁ဝ) ခနခန႔တြင ျပနလညထြကခြာလာခရာ ႏ႐လာစာသငေကာငးသ႔ (၁၂း၃ဝ) ခနခန႔တြင ေရာကရၾကကာ ေန႔လညစာစားရန ေခတရပနားခၾကပါသည။ ထစဥအတြငး ေကာမရငအဖြ႔မ ေမာ ေတာယာဥတစစးျဖင ၎ဓါးဒဏရာရသအား သြားေရာက ေခၚ ယေစခရာ ၎၏ဇနး သားသမး (၄) ေယာကတ႔ႏငတ ႏရလာ စာသငေကာငးသ႔(၁၃း၂ဝ) အခနခန႔တြငေရာကရလာၾကပါသည။ ထသ၏ အနာမာ ဆရာဝနျဖငကသရနလအပမညဟ ေကာမရင အဖြ႔မားက သးသပၾကသျဖင ေမာငေတာျပညသ႔ေဆး႐သ႔ ဆက လကပ႔ေဆာငေပးကာ ေဆးဝါးကသမႈမားခယေစခပါသည။ယခအခါ ေမာငေတာေဆး႐တြင အတြငးလနာအျဖစ တကေရာကကသ လက ရေနပါသည။ ထ႔ေနာက ေဒါကတာသာလေရႊ ဥးေဆာင ေသာအဖြ႔သည ႏရလာေကးရြာ၊ စာသငေကာငးတြင ႏရလာ ေကးရြာႏင ဘဂးနားေကးရြာမားမ ရပမရပဖ (၁၈)ဥးတ႔အား စစမးေမးျမနးျခငးမားက ျပလပခၾကပါသည။ ထစဥအတြငး ေကာမရငအတြငးေရးမႉးေဒါကတာေကာရငလႈငႏငအဖြ႔သည ဒခးရား တနးအလယရြာသ႔ ျပနလညသြားေရာကကာ ဒခးရားတနး ေကး ရြာမ အမးသမး (၄) ဥးတ႔အား အေသးစတေမးျမနးခၾကၿပး ျပန လညထြကခြာလာခၾကပါသည။ စစမးစစေဆးေရးေကာမရငအဖြ႔သည ေမာငေတာသ႔ (၁၇း၃ဝ) ခနခန႔တြင ျပနလညေရာကရကာ ညအပရပနားခၾကပါသည။

၄.၅။ (၁၉ - ၂- ၂ဝ၁၄) ရကေန႔တြင စစမးစစေဆးေရးအဖြ႔သည အဖြ႔ႏစဖြ႔ခြကာ ေဒါကတာသာလေရႊဥးေဆာငေသာအဖြ႔သည ေမာငေတာခ႐င အပခပေရးမႉး႐းတြင ေမာငေတာရ UNHCR မ ကယစားလယအား (ဝ၉း၃ဝ) ခနမ (၁ဝး၂ဝ)ခနထလညးေကာငး၊ AZG(MSF) မ ေမာငေတာ တာဝနခအား (၁ဝး၂၅) ခနမ (၁၂း၁ဝ) ခနထလညးေကာငးေတြ႔ဆခပါသည။ ဆကလက၍ (၁၃း၃ဝ) ခနမ (၁၇း၃ဝ ) ခနအထ ဒခးရားတနးျဖစစဥႏငပတသက၍ ေမာငေတာ ရစခနးတြင ရမနျဖင ခပေႏာငထနးသမးထားသမားအား တစဥး ခငး ေမးျမနးခၾကပါသည။ ေဒါကတာေကာရငလႈငဥးေဆာငေသာ စစမးစစေဆးေရးအဖြ႔တစဖြ႔သည ေမာငေတာမ (ဝ၉းဝ၅) ခနထြက ခြာလာခရာ ဒခးရားတနးအလယရြာ စာသငေကာငးသ႔ (ဝ၉း၂၅) ခနေရာကရခၾကပါသည။ ထစာသငေကာငးတြင ဒခးရားတနးရြာမ အမးသမး (၂၄) ဥး တ႔ကလညးေကာငး၊ ေဂၚဒသာရေကးရြာမ ေမာလဝဆရာႏစဥးႏင ရြာသားတစဥးတ႔ကလညးေကာငး ျဖစစဥ ႏငပတသက၍ တစဥးခငးအေသးစတ ေမးျမနးစစမးမႈမား ျပ လပခၾကပါသည။ ထ႔ေနာက (၁၂း၄၅) ခနခန႔တြင ျပနလည ထြကခြာလာခၾကရာ ေမာငေတာသ႔ (၁၃း၁ဝ) ခနခန႔ျပနလည ေရာကရပါသည။

၄.၆။ (၂ဝ-၂-၂ဝ၁၄)ရကေန႔တြင စစမးစစေဆးေရးေကာမရငအဖြ႔သည ဒခးရားတနး ေကးရြာသားမား၏ ထြကဆခကမားအရ ရခငသားမားမ ၎တ႔အမမ ပစၥညးမား ခးယသြားၾကၿပး ေလးမင ေစးသ႔ သြားေရာကေရာငးခမႈမားရေၾကာငး သရရသျဖင ထကစၥက စစမးအတညျပရန ေမာငေတာၿမ႕မ ေမာေတာယာဥမားျဖင (ဝ၉း၁ဝ) အခနတြင ထြကခြာလာခၾကရာ (၄)မငေစးသ႔ (ဝ၉း၂၅) ခနေရာကရလာခၾကပါသည။ ေစးအတြငးသ႔ လညလညၾကည ႐ႈကာ ေစးသေစးသားမားအား ေရာငး/ဝယမႈအေျခအေနမား၊ ဒခးရားတနးတြင အခငးျဖစပြားၿပးသညေနာကပငး ခးရာပါပစၥညး မားလာေရာကေရာငးခမႈ ရ/မရတ႔က စစမးေမးျမနးခၾကပါသည။ ထမ (၁၁းဝဝ) ခနခန႔တြင ျပနလညထြကခြာလာခၾကၿပး ေမာင ေတာသ႔ (၁၁း၂ဝ) ခနခန႔တြင ျပနလညေရာကရၾကပါသည။ ေမာငေတာၿမ႕မ တပမေတာရဟတယာဥျဖင (၁၄း၃ဝ)ခန ခန႔တြင ျပနလညထြကခြာလာခၾကရာ စစေတြေလဆပသ႔ (၁၅းဝဝ) ခန ခန႔တြင ျပနလည ေရာကရခၾကၿပး စစေတြဟတယတြင ညအပ ရပနားခၾကပါသည။

၄.၇။ (၂၁-၂-၂ဝ၁၄)ရကေန႔တြင စစေတြၿမ႕မ ျမနမာ ေလ ေၾကာငးျဖင (ဝ၉း၁ဝ) ခနခန႔ တြင ထြကခြာလာခၾကရာ မဂၤလာ ဒေလဆပသ႔ (ဝ၉း၅ဝ) အခနခန႔တြင ျပနလညေရာကရ ခၾကပါသည။

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 7

၅။ ႏငငတကာမဒယာမား၊ အငတာနက၊ facebook စာမကႏာမားမ ေဖာျပခကမားႏင ေဒသခမား၏ စြပစြခကမား

၅.၁။ တပၾကပႀကး ေအာငေကာသနး သတျဖတခရသည ဆသညကစၥ

၅.၁.၁။ (၁၄.၂.၂ဝ၁၄) ရကေန႔တြင အငတာနက သတငးစာမကႏာမားႏင Facebook စာမကႏာမား ေပၚတြင ေမာငေတာၿမ႕နယ ဒးခးရားတနးဘဂၤါလေကးရြာအတြငး ရတပဖြ႔ဝငမားႏင ေကးရြာအပခပေရး တာဝနရသမား ကငးလညလၿခေရးေဆာငရြကစဥ ဘဂၤါ လရြာသားမားႏင ပဋပကၡျဖစပြားခၿပး ရတပၾကပႀကး တစဥး အသတခခရသညဆသည သတငးမားပ႕ႏ႔ေနခပါသည။အစပငးတြင ရဝနထမးမားအေနျဖင ဒခး ရားတနးေကးရြာတြငးရ ရြာသားမားထ ေငြေတာငးချခငး ေၾကာင ရြာသားမားႏင ျပနာျဖစပြားသညဟ သတငး မား ထတလႊငၾကပါသည။

၅.၁.၂။ ၁၅.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔တြင နရဥၥရအငတာနက သတငးစာမကႏာတြငလညး ေမာငေတာၿမ႕နယတြင ရတပၾကပႀကးတစဥးသည ၎ကငေဆာငေသာ လက နကႏငအတ ေပာကဆးေနေၾကာငး၊ ရခငျပညနယ အတြငး ရတပဖြ႔ဝငအငအားကတးခ႕ထားသည ဆေသာ လညး ယခအခနအထ မႈခငးမေဖာထတႏငေသး ေၾကာငး ေဝဖနေရးသားထားသည သတငးမားက ေဖာျပ ထားပါသည။ ထျဖစစဥတြင ရတပဖြ႔ဝငမား ဒခးရားတနး ေကးရြာအတြငး ကငးလညတာဝနထမးေဆာငရငး ဘဂၤါလရြာသား (၇ဝ) ဥးခန႔က တကခကျခငး ျဖစေၾကာငး ေဖာျပထားပါသည။ ရတပၾကပႀကးေပာကဆးမႈႏငပတသက၍ လျခေရးတပဖြ႔မားက ေကးရြာက ပတဆ႔ ရာေဖြမႈမား ျပလပေနေၾကာငး၊ ရြာသားမား စးရမသျဖင ထြကေျပးေနၿပးအမးသားမားမာ တမးေရာငေနေၾကာငး ကလညး ေဖာျပထားပါသည။

၅.၁.၃။ ၁၆.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔တြင ျပညတြငးအေျချပ သတငးဌာနမား၏ Facebook စာမကႏာတစခ ျဖစသည Yangon Media Group တြင ေမာငေတာၿမ႕နယ ဒခးရားတနးေကးရြာတြငေပာကဆးေနေသာ ရတပၾကပ ႀကး၏ ေသြးစြနးေနသည အသးအေဆာငပစၥညးတစခ႕ကျပနလညရာေဖြေတြ႔ရထားၿပျဖစေၾကာငးေရးသားထားပါသည။ သ႔ေသာလညး တပၾကပႀကးႏင ၎ကင ေဆာငေသာ လကနကမာ ဆကလကေပာကဆးေနဆ ျဖစေၾကာငး ေရးသားေဖာျပထားပါသည။

၅.၁.၄။ ၁၆.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔တြင ဘဂၤလားေဒရ အေျခစက ေလးဝတသတငးဌာနမလညး ဒခးရားတနး ျဖစစဥတြင ရတပၾကပႀကးတစဥးသည ၎ကငေဆာင ေသာ M-22 ေမာငးျပနေသနတႏငအတ ေပာကဆး ေနေၾကာငး၊ ယခအခါ အမတ(၄)၊ ရတပရငးမား ကြပကမႈအဖြ႔မ ရတပၾကပႀကး၏ ေသြးစြနးေနသည အသးအေဆာငပစၥညးမားက ျပနလညရာေဖြေတြ႔ရထား ေၾကာငး ေရးသားေဖာျပထားပါသည။

၅.၁.၅။ ၁၇.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔တြင ျပညပအေျခစက BBC သတငးဌာနမလညး ေမာငေတာၿမ႕နယ ဒခးရား တနးျဖစစဥတြင ေပာကဆးေနေသာ ရတပဖြ႔ဝငတစဥး ကစၥအတြက ရြာသား (၈ဝ) ေကာက ဖမးဆးစစေဆး ေနေၾကာငး ေဖာျပခပါသည။

၅.၂။ ဘးသးေတာင/ေကာကေတာဘကမ ခရးသြားမားအား သတျဖတသညဆသညကစၥ

၅.၂.၁။ ၁၅.၁.၂ဝ၁၄ ရကတြင RB (Rohingya Blogger) News တြင ဘးသးေတာငမ ေမာငေတာသ႔ အလပလပရနလာေသာ ဘဂၤါလ (၈) ဥးက ဒခးရား တနးေကးရြာအပခပေရးမႈးက ဖမးဆးကာ သတျဖတၿပး ေျမာငးတစခအတြငး ျမႇပထားေၾကာငး၊ ထသတငးက ဒခးရားတနးရြာသားမားက သရၿပး ထေနရာအား သြား ေရာကတးေဖာရာ အေလာငးမားက ေတြ႔ရသျဖင ဗဒယ ျဖင မတတမးတငခေၾကာငး၊ အေလာငးတစေလာငးက သယေဆာငလာရာတြင ခေရၿမငရြာသားမားကေတြ႔၍ အပခပေရးမးထ အေၾကာငးၾကားခေၾကာငး၊ ထကစၥက ဖးကြယရနအတြက ခေရၿမငရကငးမ ရတပဖြ႔ဝငမားႏင တငပငကာ ေကးရြာအပခပေရးမးမားက ယငးဘဂၤါလ မားက ဖမးဆးရန ႀကးပမးခေၾကာငး ေဖာျပခပါသည။

၅.၂.၂။ ၁၅.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔တြင RB News တြင ကငးေခာငးေကးရြာ အပခပေရးမႈးႏင ရခငရြာသား မားက ဘးသးေတာငဘကမလာေရာကေသာ ခရးသြား (၈) ဥးက သတျဖတထားမႈအား အနးအနားရ မဆလင ရြာသားမားက အေလာငးမားက လကကငဖနးျဖင ဓါတပရကယခေၾကာငး၊ ထကစၥက ဖးကြယရနအတြက ခေရၿမငရကငးမ ရတပဖြ႔ဝငမားႏင တငပငကာ ေကးရြာ အပခပေရးမးမားက ယငးဘဂၤါလမားက ဖမးဆးရန ႀကးပမးခေၾကာငး၊ ထ႔ေၾကာင ရတပဖြ႔ဝငမားႏင ဘဂၤါလ ရြာသားမား ပဋပကၡျဖစပြားၿပး ရမား၏တကခကမႈမား ေၾကာင ဘဂၤါလ (၁၁) ဥး ေသဆးခေၾကာငး၊ဒခးရားတနးရြာတြင ကနရစခေသာ အမးသမးမားႏငသကႀကးရြယအမားက ရမားက ဖမးဆးသြားေၾကာငး၊ အခငးျဖစပြားမႈ တြင ေသဆးဒဏရာရသမားအား အမညစာရငးႏငတကြ တငျပထားပါသည။

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ8

၅.၂.၃။ ကြငးဆငးေလလာမႈမားအတြငး ဒခးရားတနး ေကးရြာမ အမးသမးမားက ေျပာဆရာတြင ဘးသး ေတာငမ ေတာငေကာျဖတဝငလာေသာ မဆလင (၈) ေယာကအား ရခငရြာ(ဒခးရားတနး ကငးေခာငးရြာ) မ ရြာသားမားက သတျဖတလကၾကသညဟ သတငး ၾကားရေၾကာငး၊ ၎ကစၥႏငပတသက၍ ရြာထမ လမား က မေကမနပျဖစေနၾကေၾကာငး၊ မညသကစတင သရ သညဟ မသေသာလညး ရြာထတြင ထအတငး သတငးျဖစေနေၾကာငး၊ သတ႔ရြာသားမား ေတာခတ သြားရာမ အပပန႔ရ၍ လကရာခၾကရာကငးေခာငးရြာ ေစတမ တစဖါလခန႔အကြာ ေတာငေျခရ သခၤငးကနးတြင ကငးတစခထ၌ အေလာငးမားက အနးလကမားျဖင အပထားသညက ေတြ႔ရခၾကသညဟဆေၾကာငး၊ ထ သတငးစစမးရန ရြာသား(၁ဝ)ေယာကတ႔ ရြာမထြက သြားၾကရာ မေတြ႔ခေၾကာငး၊ ေနာကထပ (၁၅) ေယာကမ ထပမသြားေရာကရာေဖြခရာ အေလာငးမားကေတြ႔ရခၿပး ဓါတပမား႐ကယလာႏငခပါေၾကာငး၊ ၎ဓါတပမားက လညး မမတ႔အပါအဝင တစရြာလးက ၾကညထား ျမငထားၾကပါေၾကာငး၊ လကကငတယလဖနးျဖင႐ကယလာၾကျခငးျဖစပါေၾကာငး၊သ႔ျဖစ၍ရမားကထလကကငဖနးက လာရာရာမ အခငးျဖစပြားရျခငးျဖစေၾကာငး ေျပာ ဆၾကပါသည။

၅.၃။ ဒခးရားတနးေကးရြာတြင သတျဖတသညဆသညကစၥ

၅.၃.၁။ ၁၂.၂.၂ဝ၁၄ရကေန႔တြင ကငးေခာငးေကး ရြာတြင ဖမးဆးထားေသာ မဆလငမားအားသတျဖတၿပး ထညထားသညဟယဆရသည အထပမားက ကငး ေခာငးရြာသားမားက သယေဆာငလာေၾကာငး ေဒသခ မဆလငမားက ေတြ႔ရရေၾကာငး UN အစအရငခစာ တစ ေစာငတြင ေရးသားေဖာျပခပါသည။ ၅.၃.၂။ ကငးေခာငးေကးရြာ အပခပေရးမး ဥးေအာင ဇျဖႏင ရြာသားမားမ ႏပစကသတျဖတထားေသာ အ ေလာငးမားက ကငးေခာငးေကးရြာ ဗဒၶဘာသာသခၤငး အနးတြင တြငးတးကာ စြန႔ပစထားမႈက ဒခးရားတနး ေကးရြာမ ယငးသခၤငးအနး ေတာအပတြင ထငးခတ သြားရငး ေတြ႔ရ၍ လကကငဖနးျဖင မတတမးတငႏင ခေၾကာငးလညး အထကပါ အစအစဥခစာတြင ေဖာျပ ထားပါသည။ အထကပါကစၥႏငပတသက၍ အျခားမက ျမငတစဥးမလညး ကငးေခာငးရြာအနး ေတာငေပၚတြင မဆလငအေလာငးမားအား ကငးတစကငးထတြင အနး လကမားျဖင ဖးအပထားသညက ေတြ႔ရရၿပး၊ အဆပါ အေလာငးမား ေဖာကဖကထားရေသာ ကငးအနးတြင ဓါးမားကငေဆာငထားသည ရခငမားကလညး ေတြ႔ရ သညဟ ကလသမဂၢ အစအရငခစာတြင ေရးသားေဖာျပ ထားပါသည။

၅.၃.၃။ (၁၃.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔ ည (၁ဝး၃ဝ) ခန႔တြင ကငးအတြငး စြန႔ပစထားေသာ မဆလင လေသအ ေလာငးမားအား မတတမးဓါတပရကယခသည လက ကငဖနးအားသမးယရနအတြက ရတပဖြ႔ဝငမားႏင ဓါး ကငေဆာငထားေသာ ရခငရြာသား (၃ဝ) ခန႔သည ဒခးရားတနးရြာသ႔ဝငေရာကလာၾကရာ ဒခးရားတနး ရြာသား မားက ေအာဟစအကအညေတာငးသျဖင ျပနလည ထြကေျပးသြားခၾကပါသည။ တစနာရခန႔ၾကာေသာအခါ ေသနတပစသမားၾကားရၿပး၊ ရခငမားသည ဒခးရား တနးရြာအား အေရ႕ဘကမလညးေကာငး၊ လကနကကင ရတပဖြ႔မားသည ေကးရြာ၏ အေနာကဘကမ လညး ေကာငး အသးသး ခဥးကပဝငေရာက တကခကခၾက သျဖင ဒခးရားတနးရြာမ ရြာသားမား ေဂၚဒသာရေကး ရြာဘကသ႔ ထြကေျပးခရေၾကာငး ကလသမဂၢ အစရင ခစာတြင ေရးသားထားပါသည။

၅.၃.၄။ ျမနမာႏငငတြင လသားခငးစာနာမႈဆငရာ အကအညမားေပးေနသည အစးရမဟတေသာ အဖြ႔ အစညးတစချဖစသည AZG/MSF Holland (Medecina Sans Frontieres-Holland) ကလညး (၁၃.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔ ဒခးရားတနးျဖစစဥအတြငး ဒဏရာရရခသည ေသနတဒဏရာ (၁) ဥး၊ ရကႏကခရသည ဒဏရာ (၄) ဥး၊ ထးသြငး ဒဏရာ (၁ဝ) ဥးႏင စတဒဏရာ ရရသ (၇) ဥးအား ေဆးကသေပးခရေၾကာငး သတငးထတျပနခပါ သည။

၅.၃.၅။ (၁၄.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔ မနက (၁းဝဝ) နာရ ခန႔တြင ဒခးရားတနးေကးရြာ အေနာကဖကသ႔ ရတပ ဖြ႔ဝင အငအားအေျမာကအမား စရးေရာကရလာၾကၿပး ေနာက ေသနတသမားက အဆကမျပတၾကားခရ ေၾကာငး၊ တတဓါးလကနကကငေဆာငထားေသာ ရခင မားက ကငးေခာငးရြာဘကမ ဝငေရာကလာသညက ေကးရြာမ မဆလငရြာသား (၁ဝ) ဥးက ေတြ႔ျမငခရေၾကာငး ေရးသားထားပါသည။ ထေန႔တြင အျခားမကျမင သက ေသတစဥးက ဒခးရားတနးေကးရြာတြငးမ ေသဆးေန ေသာ မဆလငရြာသား (၂ဝ) ဥးခန႔၏ အေလာငးမားက ရတပဖြ႔ဝငမားက သယေဆာငသြားခသညက ေတြ႔ရခ ရေၾကာငး၊ ထ႔ေန႔ ေန႔လည (၁၁း၃ဝ) ခန႔တြင ေလးေပ ပတလည စညပငးအတြငး ေခါငးျဖတထားသည လေခါငး (၁ဝ) လးမ (၁၂) လးခန႔က ထညကာ ရခင မားက သယေဆာငသြားသညက ေတြ႔ရေၾကာငး UN အစအရငခစာတစေစာငတြင ေရးသားထားပါသည။

၅.၃.၆။ (၁၆.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔ ညပငးတြင ႏငငတကာ သတငးမဒယာတစချဖစသည Associated Press (AP) သတငးဌာနတြင “Myanmar Mob Kills More Than A Dozen Muslim”ေခါငးစဥျဖငသတငးတစရပက Robin McDowell ဆသက ေရးသားတငျပထားသညက ေတြ႔ရ ပါသည။ ထသတငးတြင ဗဒၶဘာသာဝငလအပစႀကးသည

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 9

ဓါးမားျဖင ဘဂၤါလအမးသမးႏင ကေလးငယ (၁၂) ဥးထက မနညးသတျဖတခၾကေၾကာငး ေဖာျပထားပါ သည။ ထသ႔ေဖာျပရာတြင ထငးႏငငတြငအေျချပ၍ လပငနးမား အေကာငအထညေဖာေဆာငေနေသာ Arakan Project မ တာဝနရသ Chris Lewaကလညး (၁၄.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔ မနကပငးတြင ျဖစပြားခေသာ ပဋပကၡအတြငး (၁ဝ) ဥးမ (၆ဝ) ဥးအထ ေသဆး ႏငေၾကာငး၊ ၎၏ ေျမျပငသတငးေပးမားထမ သရ ရေၾကာငး တငျပထားပါသည။ ထ႔ျပင ယငးေဒသသ႔ အစြနးေရာက ၉၆၉ လႈပရားမႈမားမ သဃာေတာမားက အသခ႕စကမားျဖင ေဟာေျပာျခငး၊ ေရေျမာငးအတြငး စြန႔ပစထားေသာ အေလာငးမားက ဒခးရားတနးေကး ရြာသားမားက ေတြ႔ရျခငးေၾကာင ရခငရြာသားမားအား ဘဂၤါလမားအေနျဖင ျပနလညတ႔ျပနလစတ ျဖစရ ေၾကာငး တငျပထားပါသည။ ထသတငးတြင ဒခးရား တနးအနးေနထငေသာ ဘဂၤါလတစဥးျဖစသ ဥးခငေမာင သနးအား ဆကသြယေမးျမနးရာတြင ပဋပကၡႏင ေသဆး မႈ ျဖစစဥမားအတြက သကေသအေထာကအထားမား မေတြ႔ရေၾကာငး ေရးသားတငျပထားပါသည။

၅.၃.၇။ ၁၆.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔တြင ရဟငဂာ (၂ဝ) ဥးသည (၁၃.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔ ဒခးရားတနးေကးရြာ ျဖစစဥတြင သတျဖတခခရသညဟ Aung Naing Sadam Khan ဆသ၏ သတငးေပးခကအရ အေမရ ကနျပညေထာငစေန Robert Elhose ၏ Facebook စာမကႏာတြင ေသဆးသမား၏ အမညႏငတကြ စတင ေဖာျပခပါသည။

၅.၃.၈။ (၁၇.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔သ႔ ေရာကရေသာအခါ အထကပါသတငးက မေလးရား ႏငငတြင ေနထငေသာ ဗမာမဆလငမားကြနယကမ ေအာငေကာမးဆသ၏ Facebook စာမကႏာတြင ဒခးရားတနးရြာတြင မဆလင (၂ဝ) ဥးအား ပဋပကၡအတြငး သတျဖတခသည သတငးက Rober Elhose ၏ facebook စာမကႏာမ မေဝေဖာျပခသည။ ျပညတြငးေန ဘဂၤါလမား၏ Face-book စာမကႏာမားတြင ေဖာျပလာၾကသညက ေတြ႔ရ ပါသည။

၅.၃.၉။ ၁၇.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔တြင အေမရကနသရးႏင ၿဗတသသရးတ႔မ ဒခးရားတနးျဖစစဥတြင ေသဆးသ၊ ဒဏရာရသမားအတြက ဝမးနညးေၾကာငး၊ အငအားသး ေျဖရငးျခငးျဖင ျပနာမားက ထပမျဖစပြားေစေၾကာငး၊ အထကပါကစၥရပက စစမးစစေဆးရနအတြက အစးရက တကတြနးေၾကာငး ေၾကျငာခကမားထတျပနခပါသည။

၅.၃.၁ဝ။ ၁၇.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔တြင အစၥလာမမစပး ေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႔ (OIC) မ (၁၄.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔ ဒခးရားတနးေကးရြာတြင ျဖစပြားခေသာ သတ ျဖတမႈ၊ မဒမးမႈႏင လယကမႈမားအတြက စးရမမေၾကာငး

ေဖာျပထားပါသည။ ထအျခငးအရာမားသည လ႔အခြငအ ေရးက ခးေဖာကသညလပရပျဖစေၾကာငး၊ ျမနမာအစးရ အေနျဖင လ႔အခြငအေရးႏင ဥပေဒစးမးေရးက လပ ေဆာငသြားရန ေဖာျပထားပါသည။

၅.၃.၁၁။ ၁၇.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔တြင ဗမာအေမရကန မဆလငမားအဖြ႔ (Burma American Muslim Association) ကလညး ဒခးရားတနး အၾကမးဖက သတျဖတမႈ ေခါငးစဥျဖင ေၾကျငာခကတစရပက ထတ ျပနခပါသည။ ထေၾကျငာခကတြင အခက(၇)ခက ပါဝငၿပး လျခေရးတပဖြ႔ဝငမား၏ လပရပမားက ျပစတင ေၾကာငး၊ အစးရအားစစမးရန တကတြနးေၾကာငး၊ မမတ႔ အေနျဖင ထေရာကျပငးထနသည လပေဆာငမႈမား ျပႏငရန United Naitons Security Council (UNSC) သ႔ တငျပသြားမည ျဖစေၾကာငး၊ UNSC အေနျဖင International Criminal Court (ICC) သ႔ ယခကစၥအား လႊေျပာငးေဆာငရြကေစလေၾကာငး၊ အေမရကနႏင ဥ ေရာပႏငငမားဥးေဆာငမႈျဖင စစေဆးမႈမားျပလပေစလေၾကာငး အစရသညျဖငပါရပါသည။

၅.၃.၁၂။ ၁၇.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔တြင AP သတငးဌာန အေနျဖင ဘဂၤါလအမးသမးႏင ကေလးမားက ဓါးမား ျဖင တကခကၾကေၾကာငး၊ ေသဆးသ (၅) ဥးမ (၁ဝ) ဥး အထ ရေနႏငေၾကာငး၊ အခ႕ေသာ ေသဆးသမားမာ ဓါးဒဏရာ၊ ေသနတဒဏရာတ႔ျဖငျဖစေၾကာငး ေရးသား ထားပါသည။

၅.၃.၁၃။ ၁၇.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔တြင ဧရာဝတသတငးဌာန မလညး လၿခေရးႏငရခငတငးရငးသားမားပးေပါငးကာ ဒခးရားတနးေကးရြာအတြငး လယကျခငး၊ အမးသမး မားအား မတရားျပကငျခငး၊ အမးသမးႏင ကေလးမား အသတခရျခငးမား ျဖစပြားေနသညက သတငးမားအရ သရရေၾကာငး၊ ထျဖစစဥမားတြင ေသဆးသ (၁ဝ) ဥးမ (၆ဝ) ဥးအထ ရေနႏငေၾကာငး ေဖာျပထားပါသည။ ထကစၥမားအား အတညျပႏငေရးအတြက ေမာငေတာ ေဒသမ ရမႈးခပတငကကအား ဆကသြယေမးျမနးရာ ဧရာဝတသတငးဌာန၏ ေဖာျပခကမားသညမနကနမႈမရေၾကာငး၊ ေဒသတြငးတညၿငမမႈရရေနေၾကာငး၊ ေသြး ထးလႈ႔ေဆာလသည သတငးမားမားသာျဖစေၾကာငး ေျဖၾကားခကမားက ေဖာျပခပါသည။

၅.၃.၁၄။ (၁၈.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔တြင M-Media ၏ facebook စာမကႏာရ သတငးတစရပတြင ဒခးရား တနးေကးရြာတြင ဘဂၤါလမား သတျဖတခရသညမာ မနကနေၾကာငး၊ ေသနတဒဏရာ၊ ဓါးဒဏရာရရသမားက AZG/MSF အဖြ႔မ ေဆးခနးမားတြင လာေရာက ကသ သညက ေတြ႔ရေၾကာငးသတငးမား ထတလႊငလာ ပါသည။

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ10

၅.၃.၁၅။ ၁၈.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔တြင ျပညပအေျခစက BBC သတငးဌာနတြင ေမာငေတာၿမ႕ျဖစစဥတြင လေသ ဆးမႈမားရသညက အစးရအေနျဖင ျငငးဆထားေၾကာငး၊ လကရတြင အာဏာပငမားက လ (၈ဝ) ဥးက ဖမးဆး ထားေၾကာငး၊ ထျဖစစဥသည ဒခးရားတနးရြာမ ရြာသား (၄) ဥးက ရာေဖြစစေဆးရန ႀကးစားရာမ အခငးျဖစ ပြားျခငးျဖစေၾကာငး၊ ထရြာသား (၄) ဥးသည ဘဂၤါလ (၈) ဥး၏ အေလာငးမားကေတြ႔ရ ဓါတပရကယချခငး ေၾကာငျဖစေၾကာငး၊ လကရတြင ရတပဖြ႔ဝငတစဥး ေပာကဆးေနေၾကာငး၊ ရတပဖြ႔မားႏင ရြာသားမား၏ ပဋပကၡအတြငး လ (၈) ဥးခန႔ ထပမေသဆးခေၾကာငး၊ ဒခးရားတနးရြာသားမား ယခအခနတြင ထြကေျပးေနၾက ေၾကာငး ေရးသားတငျပထားပါသည။

၅.၃.၁၆။ ၁၈.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔တြင ႏငငတကာမဒယာ တစချဖစသည VOA တြငလညး ေမာငေတာၿမ႕ ဒခးရား တနးျဖစစဥတြင ရတပဖြ႔ႏင ရြာသားမား၊ ထပတကရင ဆငမႈမား ျဖစပြားချခငးေၾကာင လမားေသဆးရေၾကာငး၊ ရြာသားမားသည ၎တ႔၏ေကးရြာမားမထြကေျပးေရာငတမးေနရေၾကာငး၊ ယခကသ႔ အငအားသးေျဖရငးခ သညျဖစစဥမားအေပၚ အေမရကနျပညေထာငစ အေန ျဖင စးရမမကငးျဖစရေၾကာငး၊ ေစာငၾကညေလလာေရး အဖြ႔က ယငးေနရာမားသ႔ သြားေရာကခြငျပရန လ အပေၾကာငး၊ ေရရညတညတေသာ အေျဖတစခက ဖန တးေပးရန လအပေၾကာငး၊ တရားဥပေဒစးမးေရး၊ တရား မတေရးႏင လမႈအကအညမားေပးေရးတ႔က အေရး တယ ေဆာငရြကရန လအပေၾကာငး ေဖာျပထားပါ သည။

၅.၄။ ဖမးဆးႏပစကျပမႈမား ျပလပသညဆသညကစၥ

၅.၄.၁။ ၃.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔တြင ေကာကေတာၿမ႕မ ေမာငေတာေဒသသ႔ အလပလပရန ဝငေရာကလာေသာ ဘဂၤလလမး (၄၄) ဥးမ (၈) ဥးက ကငးေခာငးရြာ အပခပေရးမႈး ဥးေအာငဇျဖ ဥးေဆာငသည ရခငရြာသား မားက ဖမးဆးကာ ၎၏ေနအမတြင အစားအစာ မေကၽြးဘ ႏပစကသတျဖတခေၾကာငးက ကငးေခာငး ေကးရြာသ႔ သြားလာလႈပရားေနေသာ အနးအနား မဆ လငေကးရြာမားမ ရြာသားမားကေတြ႔ရခေၾကာငး ကလ သမဂၢ၏ အစအရငခစာတြငေရးသားေဖာျပထားပါသည။၅.၄.၂။ ၁၄.၁.၂ဝ၁၄ ရကတြင ဓညဝတ သတငးစာ မကႏာတြငလညး ေမာငေတာၿမ႕နယ ဒခးရားတနးေကး ရြာတြင ရမားႏင ရခငမားက ဘဂၤါလအမးသမးတစဥးက မတရားျပကငေၾကာငး၊ ပစၥညးမားက လယကၾက ေၾကာငး၊ ႐နးရငးဆနခတျဖစပြားမႈေၾကာင ဘဂၤါလ (၂) ဥးေသဆးသြားေၾကာငး၊ ယခအခါ ေကးရြာက တပမေတာ ႏင ရတပဖြ႔မားက ဝငးထားၿပျဖစေၾကာငး ေဖာျပထားပါ သည။

၅.၄.၃။ (၁၅.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔တြင ေခာငးတစခ အတြငး ဘဂၤါလမားအား သတထားသညက ဒခးရားတနး ေကးရြာမ ဘဂၤါလရြာသားတစဥးက လကကငဖနးျဖင ဓါတပရကယခ၍ ယငးလကကငဖနးအား ရတပဖြ႔ဝင မားက သမးယရနလာေရာကရာမ ရြာသားမားႏင ရတပ ဖြ႔ဝငမား ျပနာျဖစပြားသညဟ မဆလငလငယ Facebook စာမကႏာမားတြင ေျပာငးလ ေဖာျပလာခၾက ပါသည။

၅.၄.၄။ ကြငးဆငးေလလာမႈမားအတြငး ဒခးရားတနး ေကးရြာမ အမးသားတစဥးက ကငးေခာငးရြာမ အပ ခပေရးမႈးသည မမတ႔အား မၾကာခဏဆသလ ရကႏကႏပစကမႈမားရေၾကာငး၊ ထ႔ျပင ဒခးရားတနးေကးရြာ ေစးဆငမားမ ပစၥညးမားက ေငြေၾကးမေပးဘ အဓမၼ ယေဆာငမႈမားလညးရေၾကာငး၊ ေကးရြာအနးရ သစ ေတာမားတြင ထငးခတရာတြငလညး ရတပဖြ႔ဝငမားျဖင ေပါငးကာ ေငြေၾကးေတာငးခမႈမားရေၾကာငး ေျပာဆပါ သည။

၅.၄.၅။ ကြငးဆငးေလလာ ေမးျမနးမႈတြင ဒခးရား တနးရြာမ မဆလင အမးသမးတစဥးက ရတပဖြ႔ဝင မားႏင ရခငလမး ေကးရြာအပခပေရးမႈးတ႔က ၎အား ရကႏကေၾကာငး၊ ေကးရြာအတြငး မေနႏငေအာင ရြာသားမားအား ေမာငးထတမႈမားျပလပေၾကာငး ေျဖ ဆၾကပါသည။ ထ႔ျပင အျခားမဆလငအမးသမးတစဥးကလညး ၎၏ အမးသားျဖစသႏင အဖးအတစဥးအား ရမားက ဖမးဆး ေခၚေဆာငသြားသညက မကျမငေတြ႔ရ ခရေၾကာငး ေျပာဆပါသည။

၅.၅။ ရြာသားမားပငပစၥညးမား လယကဖကဆးသညဟ စြပစြသညကစၥမား

၅.၅.၁။ ကြငးဆငးေလလာမႈမားအတြငး ေတြ႔ဆေမး ျမနးခသည ဒခးရားတနးရြာမအမးသမးအမားစက (၁၃.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔ျဖစစဥအတြငး ဒခးယားတနးေကး ရြာမ ရြာသားမားပင ေရႊ၊ ေငြ၊ ကၽြ၊ ႏြားႏင ပစၥညးမားက ရတပဖြ႔ဝငမားႏင ရခငမားက ယေဆာငသြားေၾကာငးက ေျပာဆပါသည။

၅.၅.၂။ ကြငးဆငးေလလာမႈအတြငး ေမာငေတာ ေဒ သခ အခ႕က(၁၃.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔ျဖစစဥတြင အနး အနား ေကးရြာမားမရြာသားမားသည ဒခးရားတနးရြာမ လယကယေဆာငလာေသာ ပစၥညးမားက ၿမ႕သႀကးေကးရြာေစးႏငေလးမငေစးတ႔တြင သကသာေသာ ေစး ႏႈနးျဖင လာေရာကေရာငးခၾကေၾကာငး ေျပာဆၾကပါ သည။

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 11

၅.၅.၃။ ကြငးဆငးေလလာမႈမားအတြငး ေဒသခ မဆလငရြာသားတစဥးက ၎တ႔ ပငဆငေသာ ႏြား (၆) ေကာင၊ ေရႊ (၂) ကပသားႏင ေငြသား (၇ဝဝဝဝဝ) ကပအား ရတပဖြ႔ဝငမားႏင ရခငအၾကမးဖကသမား မားက ယေဆာငသြားေၾကာငး ေျပာဆပါသည။

၅.၅.၄။ ထ႔ျပင ေဒသခရြာသားအခ႕က ရခငမား အေနျဖင မဆလငေကးရြာမားတြင ရြာသားမား ပငဆင ေသာ ကၽြ၊ႏြားမားက သတျဖတ၍ စားေသာကမႈမားက ျပလပခေၾကာငး ေျပာဆၾကပါသည။

၅.၅.၅။ မဆလငအမးသမးတစဥးက ၎ပငဆင ေသာ ႏြား(၁ဝ) ေကာငက ရတပဖြ႔ႏင ရခငအစြနး ေရာကသမားမားက လယကယေဆာငသြားသညက ေျပာဆပါသည။

၅.၆။ ဒခးရားတနးအေနာကရြာအား မးရႈ႕ဖကဆးသညဆသညကစၥ

၅.၆.၁။ ၂၈.၁.၂ဝ၁၄ ရကေန႔ ညပငးတြင ျပညတြငး ျပညပရ ျမနမာႏငငမဆလငအေရး လႈပရားတကၾကြ သမား၏ Facebook စာမကႏာမားတြင ဒခးရားတနး အေနာက ရြာအား လထနးရတပဖြ႔ဝငမားက မးရႈ႕ဖကဆး ေနေၾကာငး ေဖာျပၾကပါသည။

၅.၆.၂။ ဘးသးေတာငၿမ႕နယ၊ ျပညသ႔လႊတေတာကယစားလယကလညး DVB သတငးဌာနႏင ေတြ႔ဆ ေမးျမနးခနးအစအစဥတြင ေကးရြာတြင လျခေရးတာဝန က ရတပဖြ႔ဝငမားကယထားေၾကာငး၊ ရမားက ဒခး ရားတနးအေနာကရြာအား မးရႈ႕ဖကဆးေနသညက ေဒသခရြာသားမားက မမထသ႔ တကေသခာစြာ ဖနးျဖင သတငးေပးပ႔ ထားၾကေၾကာငး ေဖာျပပါရပါသည။

၅.၆.၃။ (၂၈.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔ဒခးရားတနး အေနာက ရြာ မးေလာငမႈတြင ေနအမ (၇) လး (၈)လးပတဝနးကင ေလာငကြမးချပး ရခငအၾကမးဖကမားႏငရမားက ရႈ႕ သညဟ Rvisoon,Rohingya blog , The Stateless , The Burma Time စသည႔ အြနလငး သတငးဌာနအမား အျပားတြင ေဖာျပထားပါသည။ အဆပါ သတငးဌာနမား အားလးတြင ေဖာျပထားသညမာ ဒခးရားတနးအေနာကရြာမးေလာငစဥတြင စစသား ၃ဝဝ ခန႔ႏင လထနးမားက ရြာက ပတဆ႔ထားကာ၊ အျပစမ ရြာသား ၅ဝ ပတဝနးကင ေသဆးခၿပး ၃ဝဝေကာေပာကဆးေနသညဟ၍ ျဖစ သည။

၅.၆.၄။ RBnews သတငးတြင ဒခးရားတနးျဖစစဥ မးရႈ႕သက ေျပာျပသ မကျမင သကေသ အသက (၆ဝ)

အရြယ အမးသမးက ျမနမာအစးရတပမားက သတ ျဖတပစခေၾကာငး၊ အေလာငးက ေဂၚဒသာရ ရြာတတား အေရ႕ဘကတြင ေတြ႔ရေၾကာငး ေရးသားထားပါသည။

၅.၆.၅။ ဒခးရားတနးအေနာကရြာတြင ျဖစပြားခေသာ မးေလာငမႈသည သာမနေပါဆမးမဟတဘ ထေဒသတြင လျခေရးတာဝနယေနေသာ ရတပဖြ႔ဝငမားႏင ရခငမား က ရႈ႕ျခငးျဖစေၾကာငး၊ မးေလာငေနစဥတြငလညး ရတပ ဖြ႔ဝငမားႏင ေဒသဆငရာ အာဏာပငမားက ကညၿငမးသတေပးျခငးမရေၾကာငး ေမာငေတာၿမ႕ေပၚ ေဒသခ မစလငမားကစြပစြ ေျပာဆခပါသည။၅.၆.၆။ ကြငးဆငးေလလာမႈအတြငး ဒခးရားတနး အေနာကရြာရ မဆလင အမးသမး တစဥးမ (၂၈.၁. ၂ဝ၁၄) ရကေန႔ မးေလာငမႈ ျဖစစဥတြင ၎၏ ခငပြနးျဖစသမာ ေပာကဆးေနေၾကာငး၊ ယခအခနအထ မရာေတြ႔ေသးေၾကာငး၊ မးရႈ႕ေနစဥ ရခငမားကရြာထတြင လမားမေနႏငေအာင လကလေမာငးထတသျဖင အနးရ ေခာငးက ျဖတေျပးခရေၾကာငး၊ ေခာငးက ျဖတေျပးစဥ ကေလးငယ (၁၅) ဥးခန႔ ေရနစေသဆးခရေၾကာငး၊ ေသ ဆးခေသာ ကေလးငယမား၏ မခငမားသည အျခား ေဒသမားသ႔ ထြကေျပးသြားျခငးေၾကာင မညသညေနရာ တြင ေရာကရေနသညက မမအေနျဖင မသရႏငေၾကာငး ေျပာဆခပါသည။

၅.၆.၇။ ကြငးဆငးေလလာမႈအတြငး ဒခးရားတနး ေကးရြာမ မဆလငအမးသမးတခ႕က ဒခးရားတနး အေနာကရြာ မးေလာငမႈျဖစစဥတြင ရခငမားသည မဆလင ေနအမမားက ဓါတဆပလငးမားျဖင ပစေပါက ကာ မးရႈ႕ဖကဆးေနၾကသညက မမတ႔အေနျဖင ဝါးတစ ႐ကအကြာမ ေတြ႔ျမငခရေၾကာငး ေျပာဆၾကပါသည။

၅.၆.၈။ဒခးရားတနးအေနာကရြာ မးေလာငမႈျဖစစဥ အတြငး အဆပါရြာတြင ေနထငေသာ မဆလင အမး သမးတစဥးမ ရတပဖြ႔ဝငမားသည ကေလးငယမားအား ေျခေထာကျဖငနငးကာ သတျဖတျခငး၊ ကေလးမခငမား အား သတျဖတကာ ဂနအတမားအတြငးသ႔ ထညသြငး ကာ ယေဆာငသြားသညက ေတြ႔ျမငရေၾကာငး၊ ယခ အခနအထ မဆလငလေပါငး (၁ဝဝ) ေကာ ေသဆး ခၿပျဖစေၾကာငး ေျပာဆပါသည။

၆။ ကလသမဂၢ၏ လ႕ဝကအစရငခစာပါ ေဖာျပခကမား

၆.၁။ ဒခးရားတနးျဖစစဥမားႏငပတသက၍ ကလသမဂၢ၏ လ႕ဝကအစရငခစာတစေစာငပါ အေၾကာငးအရာမားအနက အဓကကေသာအခကအခ႕အား ေအာကပါအတငး ေကာကႏႈတ ေဖာျပပါသည။

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ12

၆.၁.၁။ (၃.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔တြင ေကာကေတာၿမ႕မ တရားမဝငထြကေျပးလာေသာ မဆလင (၄၄) ဥးက ကငးေခာငးရြာ အပခပေရးမႈး ဥးေအာငဇျဖ ဥးေဆာင သည ရြာသားမားက ဖမးဆးကာ အစားအစာမေကြးဘ သတျဖတမႈတစရပ ျဖစပြားခသညဟ ေဖာျပထားပါသည။ အနးရ မဆလငရြာမားမ ရြာသားမားက ကငးေခာငးရြာသ႔ တတတဆတသြားေရာက စစမးရာမ သရရေၾကာငး တငျပထားပါသည။

၆.၁.၂။ ယငးသ႔ ႏပစကသတျဖတထားသည မဆလင မား၏ အေလာငးမားက ဒခးရားတနး ေကးရြာအနးရ ဗဒၶဘာသာ သခၤငးအနးတြင တြငးတးကာ စြန႔ပစထား မႈက ဒခးရားတနး ေကးရြာမ ရြာသားအခ႕က လကကင ဖနးျဖင မတတမးတငခသည။

၆.၁.၃။ ထလကကငဖနးက သမးဆညးရနအတြက လျခေရးႏငေကးရြာအပခပေရးမႉးတ႔ဒခးရားတနးရြာကသြားရာမ ရြာသားမားျဖင ျပနာျဖစပြားခသညဟ တငျပထားပါသည။

၆.၁.၄။ ၂ဝ၁၄ခႏစ၊ ဇနနဝါရလ(၁၂)ရကေန႔တြင ကငးေခာငးရြာတြင ဖမးဆးထားသည မဆလငမားအား သတျဖတၿပး သယေဆာငလာသညဟ ယဆရသည အထပမားက သယေဆာငလာသညဟ ေျပာဆထားပါ သည။ ထ႔ျပင ကငးေခာငးရြာအနးရ ေတာငေပၚတြင မဆလငမားအား ကငးတစကငးထတြင အနးလကမား ျဖင ဖးအပကာ ေဖာကဖကထားသညက အနးရမဆလင ရြာမားမ ရြာသားမားက ေတြ႔ရေၾကာငး ဆထားပါသည။ ထေနရာအနးတဝကတြင ဓါးကငေဆာငထားေသာ ရြာ သားမားကလညး ေတြ႔ရသညဟ ေျပာဆထားပါသည။

၆.၁.၅။ (၁၃.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔တြင လထနး ရတပဖြ႔ ဝငမားမ ရြာသားမား၏လကကငဖနးမားက သမးယရန ႀကးပမးရာမ ရြာသားမားႏငျပနာျဖစပြားခပါသည။ ထေန႔ည (၁ဝး၃ဝ) ခန႔တြင လထနးရတပဖြ႔ဝငမားႏင ဓါးကငထားေသာ ရခင (၃ဝ) ဥးခန႔ ေရာကရလာေသာ လညး ရြာသားမားကေအာဟစအကအညေတာငးသျဖင ျပနလညထြကေျပးသြားၾကပါသည။ တစနာရခန႔ၾကာ ေသာအခါ ေသနတပစသမား ထပမၾကားရေၾကာငး၊ ရ ခငမားသည ေကးရြာကအေရ႕ဘကမလညးေကာငး လျခေရးမားသည အေနာကဘကမလညးေကာငး ႏစဖကမ ဝငေရာကတကခကၾကသျဖင ေဂၚဒသာရ ေကးရြာသ႔ ထြကေျပးရေၾကာငး ေရးသားထားပါသည။

၆.၁.၆။ (၁၄.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔တြင ေသဆးသ (၂ဝ) ဥးခန႔က လျခေရးတပဖြ႔ဝငမားကသယေဆာငသြား သညကေတြ႔ခရေၾကာငး၊ ထ႔ေန႔ေန႔လည (၁၁း၃ဝ) ခန႔ တြင ေလးေပပတလည ေရတငကအတြငး ေခါငးျဖတ

ထားသည လေခါငး (၁ဝ)မ (၁၂)လးခန႔က ရခငမားက သယေဆာငသြားသညက ေတြ႔ရေၾကာငး ေရးသားထားပါ သည။ ၎အစရငခစာပါေဖာျပခကမားအား ေနာက ဆကတြျဖငေဖာျပအပပါသည။

၇။ ေျမျပငကြငးဆငးေတြ႕ရခကမားႏင သးသပခကမား

၇.၁။ လျခေရးတပဖြ႔မား၏ ဖမးဆး၊ ႏပစက၊ လယကမႈမား

၇.၁.၁။ ကြငးဆငးေလလာမႈမားအတြငး လျခေရး တပဖြ႔မား၏ ဖမးဆးႏပစကမႈမားႏင ပတသက၍ ေဒသခ ဘဂၤါလမားအား ေမးျမနးရာတြင ေျဖဆသ စစေပါငး (၁၁၂) ဥး၏ (၈၅) ရာခငႏႈနးသည (၁၃.၁. ၂ဝ၁၄) ရကေန႔ ဒခးယားတနးေကးရြာျဖစစဥတြင လျခေရးတပဖြ႔မားအေနျဖင ဖမးဆးႏပစကမႈမားရ ေၾကာငး ေျပာဆၾကၿပး ကန (၁၅) ရာခငႏႈနးသည အထကပါကစၥက လးဝမသရေၾကာငး ေျပာဆၾကပါသည။ ေကးရြာတြင ေနထငသမားအား ပဋပကၡမားအတြငး ဖမးဆးႏပစကသညဟ စြပစြေျပာဆသမားအနက လျခ ေရးတပဖြ႔မားမ သတျဖတသညဟ ေျပာဆသ (၉.၅) ရာခငႏႈနး၊ ရကႏကသညဟ စြပစြေျပာဆသ (၈.၄) ရာခငႏႈနး၊ အျပစမရြာသားမားအား ဖမးဆးသြားသညဟ ေျပာဆသ (၉.၅) ရာခငႏႈနးႏင ရြာသားမားပငပစၥညးမား အား လယကသညဟ ေျပာဆသ (၃.၁) ရာခငႏႈနးတ႔က ျဖစစဥ မားႏငတကြ လျခေရးတပဖြ႔မားအား အခငအမာစြပစြေျပာဆၾကပါသည။ သ႔ေသာလညး လျခေရးတပဖြ႔ မားမ ဖမးဆးႏပစက၊ လယကမႈမား ကးလြနခသညဟ စြပစြေျပာဆထားေသာ ေျဖဆသမား၏ (၆၉.၅) ရာခင ႏႈနးသည ကးလြနသညဟသာ စြပစြေျပာဆၿပး မညသ႔ မညပ ကးလြနေၾကာငးက အခငအမာ ေျပာဆႏငျခငး မရပါ။ ၇.၁.၂။ လၿခေရးတပဖြ႔မားႏင ေဆြးေႏြးခကအရ သရ ရသညမာ (၁၃.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔ ဒခးရားတနးျဖစစဥတြင ရတပၾကပႀကးေအာငေကာသနးႏင ၎ကငေဆာင ေသာ လကနက၊ ခယမးမားက ျပနလည ရရေရးအတြက လျခေရးတပဖြ႔အငအား (၂ဝဝ)ခန႔ျဖငဒခးရားတနးအ ေရ႕ဘကမ လျခေရးတပဖြ႔တစဖြ႔သည လညးေကာငး၊ ေတာငဘကမေန၍ တပဖြ႔တစဖြ႔သညလညးေကာငး၊ ေျမာကဘကမ ေန၍ တပဖြ႔တစဖြ႔သညလညးေကာငး၊ အေနာကဘကမေန၍ တပဖြ႔တစဖြ႔သည လညးေကာငး၊ ေနရာ(၄) ေနရာမ (၁၄-၁-၂ဝ၁၄) ရကေန႔မနက(ဝ၁း၄ဝ)

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 13

ခနခန႔မ စ၍ဒခးရားတနးေကးရြာအား တစဆငၿပးတစ ဆင ခဥးကပဝငေရာကရာေဖြမႈမားျပလပခၾကသညဟဆပါသည။ ည(၁၂)နာရခန႔တြင လျခေရးတပဖြ႔ဝငမား ရြာအတြငးသ႔ရငးလငးဝငေရာကရန တပစဖြ႔ေနစဥ ဒခး ရားတနးေတာင ရြာသားမားက တတ၊ ဓါးလကနကမား

ပစ(၁)၊ဒခးရားတနးရြာတြင ဖမးဆး၊ ႐ကႏက၊ လယကမႈမားႏငပတသက၍စြပစြမႈျပပ

ကငေဆာငလက ေအာဟစဆဆျခငး၊ စနေခၚ ျခငးမား ျပလပခၾကသညအျပင လစလေဝးျဖင ျပနလညတက ခကရန ခဥးကပလာၾကသျဖင ေသနတမား ပစေဖါက လကသညအခါကမသာ ျပနလညဆတခြာ သြားၾကသည ဟဆပါသည။ ထသ႔ျဖင တပအငအားမား ထပမျဖည

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ14

တငးၿပး ရြာတြငးသ႔ ဝငေရာကရငးလငးရန ဆကလက ေဆာငရြကခရာ ဒခးရားတနး အလယရြာ၏ အေနာက ဘကမ ခဥးကပဝငေရာကလာေသာ လၿခေရးတပဖြ႔အား ဆပသဘဂၤါလရြာသားအငအား(၅ဝဝ)ခန႔မ တတ၊ ဓါးမား ကငေဆာငၾကလက ေအာဟစဆဆရငး တကခကရန ဝငးလာၾကရာ ကက (၅ဝ) ခန႔အကြာအထ ထပတက ရငဆငလာခၾကသျဖင ေသနတမား ပစေဖာကကာ ေျခာကလန႔ လစခြခရေၾကာငးရတပဖြ႔အရာရမားမ ေျပာ ျပပါသည။ ၇.၁.၃။ ကြငးဆငးေလလာမႈအတြငး ဒဏရာရရသ မားက ေတြ႔ရခရပါသည။ ဒခးရားတနးေကးရြာ ျဖစစဥ မားတြင ရတပဖြ႔ဝငမားက နယေျမစးမးေရးအတြက ႀကးပမးရာတြင ဆပေနေသာ ဘဂၤါလလမးမားအေပၚ အဓက႐ဏးႏမႏငးေရး လပငနးစဥမားအတငး ရငးလငး ခရျခငး၊ လျခေရးတပဖြ႔ဝငမားသည ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနးအား ျပနလညေတြ႕ရေရးကေဇာျဖင တစအမ တကဆငး အားထညေဆာငရြက ရာေဖြၾကျခငး၊ ညအေမာငအတြငး ရြာသားမား ေၾကာကလန႔၍ ထြက ေျပးၾကရသညဟ ထြကဆခကမားစြာ ရေနသညအျပင ဒခးရားတနး ေကးရြာအနး လယကြငးမားတြင ေရတြငး ငယမားစြာ တးထားၾကသျဖင မေတာတဆ ျပတက ဒဏရာ ရရႏငျခငး စသည အေျခအေနမား ရေနသညက ေလလာ သးသပရပါသည။ ညအေမာငထ၌ အခငးျဖစပြား ေနျခငး၊ ေျမျပငတြင ထခကဒဏရာရဖြယ ေရတြငးမားရ

ေနျခငးႏင ရႈပေထြးေနေသာ အေျခအေန တစရပရ ေနျခငး၊ ေသနတျဖင ေျခာကလန႔ပစခတရသညမား ရခသျဖင ဒဏရာရရမႈ တခ႕ ရႏငပါသည။

၇.၂။ ဒခးရားတနးေကးရြာျဖစစဥတြင ေသဆးမႈမားရသညဟ စြပစြမႈမား

၇.၂.၁။ (၁၃.၁.၂ဝ၁၄)ရကေန႔ဒခးရားတနး ေကးရြာ တြင ျဖစပြားခေသာ ျဖစစဥမားအတြငး ေျဖဆသစစေပါငး (၁၁၂) ဥးအနက (၈၈.၄) ရာခငႏႈနးက ဘဂၤါလရြာသားမား ေသဆးခသညဟ ေျပာဆၾကၿပး၊ ကနေျဖဆသ (၁၁.၆) ရာခငႏႈနးသည ဒခးရားတနးေကးရြာတြင ေသဆးမႈမား ရသညက မသရေၾကာငး ေျပာဆၾကပါသည။ေသဆးမႈ မားရသညဟ ေျဖဆသမားအနက (၂၆.၃) ရာခငႏႈနး သည ေသဆးသအေရအတြကက တကစြာေျပာဆႏင ၾကၿပး၊အျခားေျဖဆသ(၇) ရာခငႏႈနးသည ေသဆးမႈမား ရေၾကာငး အခငအမာ ေျပာဆႏငေသာလညး အေရ အတြက အတအက ေျပာဆႏငျခငးမရပါ။ ေသဆးမႈမား ရသညဟ ေျဖဆသ (၆၆.၇)ရာခငႏႈနးသည သတငး အခကအလကမားက တဆငခၾကားသရျခငးမားသာ ျဖစၿပး မညသညျဖစစဥအေၾကာငးအရာကမ တကေသ ခာစြာ သရျခငးမရၾကပါ။

ပ(၂)။ ဒခးရားတနးေကးရြာတြင ေသဆးမႈႏငပတသက၍ စြပစြမႈျပပ

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 15

၇.၂.၂။ ေသဆးမႈမားႏငပတသက၍ (၁၆.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔တြင အေမရကနႏငငတြင ေနထငေသာ Robert Elhose ၏ facebook စာမကႏာတြင ဒခးရားတနး ျဖစစဥအတြငး ေသဆးသ (၂ဝ) ဥး၏ စာရငးအား အမည၊ အဘအမညႏင အသကမားက ေဖာျပထားခပါသည။ ထေဖာျပထားသညစာရငးအား ေမာငေတာၿမ႕နယ ဒခး ရားတနးရြာရ အမေထာငစ မတတမးစာရငးမားျဖင တကဆငစစေဆးသည အခါ အငတာနကစာမကႏာတြင ေဖာျပထားေသာ စာရငးမားသည ေကးရြာမတတမးမား တြင မတပတငထားျခငးမရသကသ႔ ေဖာျပထားေသာ လပဂၢလမားသညလညး ထေကးရြာတြင ေနထငျခငးမရ သညက ေတြ႔ရခရပါသည။ ကြငးဆငးေလလာမႈမားအရ ဒခးရားတနးရြာတြင ေနထငသမားအား (၁၃.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔ည ပဋပကၡျဖစစဥမားအတြငး ၎တ႔၏ မသား စဝငမား ေသဆးရခမႈရမရ ေမးျမနးရာ ဒခးရားတနး ေျမာကရြာတြင ေနထငေသာ ေဒၚအာေရးရားဆသက ၎၏ခငပြနးျဖစသ မာမြတေရာဖးအား ရတပဖြ႔ဝငမားက သတျဖတ၍ အေလာငးအား တရြတတကဆြယသြားခ သညက ၎ကယတငျမငေတြ႔ခရေၾကာငး ေျပာဆခ ပါသည။ ထအခကအား အတညျပႏငရနအတြက ေကးရြာအမေထာငစစာရငးမားတြင ရတပဖြ႔ဝငမားႏငတ ေကးရြာအပခပေရး တာဝနရသမားျဖင ဝငးဝနးရာ ေဖြခရာ မာမြတေရာဖးဆသမာ ဒခးရားတနး ျဖစစဥမား အတြငး သသယရသတစဥးအေနျဖင ေမာငေတာရစခနး တြင ထနးသမးခထားရသတစဥးျဖစသညက ေတြ႔ရခရပါ သည။ တဖန လ႔အခြငအေရးေကာမရင၏ ခရးစဥအတြငး ဒခးရားတနးျဖစစဥတြင ေသဆးသ (၅၂) ဥး၏ အမည စာရငးမားအား ေပးအပခသညဟ RB News တြင ေဖာျပထားသညက တကဆငစစေဆးရာေသဆးသအမညမားအနက (၅) ဥး၏ အမညကသာ ရာေဖြေတြ႔ရခၿပး ကန (၄၇) ဥး၏ အမညမားကမမတတမးစာရငးမားတြငမေတြ႔ရခရပါ။ ေတြ႔ရရေသာ ေသဆးသ (၅)ဥးအား မတတမးမားျဖင ဆကလကစစေဆးရာ အဘအမညမား လြမားေနျခငး၊ ေသဆးသအမညမား ေကးရြာစာရငး မားတြင မတပတငထားျခငးမရျခငးႏင အသကအရြယ မား လြမားေနျခငးတ႔က ေတြ႔ရခရပါသည။

၇.၂.၃။ ဒခးရားတနးေကးရြာ ျဖစစဥမားေၾကာင ေသ ဆး၊ ဒဏရာရရမႈ၊ ေနအမဥစၥာ ပစၥညးမား ပကဆးဆးရႈးမႈ အေျခအေနမားႏင ပတသက၍ ေအာကပါအတငး သး သပရပါသည- စြပစြေျပာဆမႈမားႏငဆကလဥး၍ ဆကလက ေလလာခရာတြင ေသဆးသညဟ ေဖာျပထားသ အခ႕ မာ (၁၃.၁.၂ဝ၁၄)ျဖစစဥႏင ပတသက၍ ဖမးဆးထနး သမး ခထားရသမား ျဖစေနသညက ေတြ႕ရရျခငး၊ စြပစြ

ေဖာျပထားေသာ ကေလးေသ ဆးသမား၏ အမညမားက ေကးရြာအလက မတတမးတငထားေသာ အမေထာင စစာရငးမားတြင မတတမးမပါရသညက စစေဆးေတြ႕ရ ရပါသည။ ထ႔အျပင ေသဆးသအမားအျပားရသညဟ စြပစြေျပာဆမႈမား ရေနခေသာလညး ေကာမရင အဖြ႔၏ ကြငးဆငးေလလာမႈမားအတြငး ေသဆးသြားသ မည သတစ ဥးတစေယာက၏ အေလာငးကမ မကျမငေတြ႕ ရရျခငး၊ သတငးရရျခငး မရခပါ။ သ႔ျဖစ၍ ေသဆးမႈမားရ သညဟ သတငးျဖစေပၚချခငးမားသည ေျမျပငတြင ခငမာေသာ အေထာကအထား တစစတစရာ ရာေဖြေတြ႕ ရျခငး မရခပါ။

၇.၃။ တပၾကပႀကးေအာငေကာသနး ေသဆးသညဆသညကစၥ

၇.၃.၁။ (၁၃.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔ဒခးရားတနးျဖစစဥ မားတြင ခေရၿမငရကငးစခနးမ ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနး ေပာကဆးခသညဟေသာ ျဖစ စဥႏငပတသက၍ ကြငးဆငး ေမးျမနးရာတြင ေျဖဆသ ဘဂၤါလလမးစစေပါငး (၁၁၂) ဥးအနကမ (၂၆.၉ ) ရာခငႏႈနးသည ထျဖစစဥက ေသခာစြာသရသညဟ ေျပာဆၾကၿပး ကနေျဖဆသ စစေပါငး၏ (၇၃.၁) ရာ ခငႏႈနးမာ ၾကားသရေသာလညး ေသခာစြာ မသရ ေၾကာငး ေျပာဆၾကပါသည။ ရတပၾကပႀကးေအာင ေကာသနးကစၥႏင ပတသက၍ ေသခာစြာသရသညဟ ေျဖဆသမား အနက(၂ဝ) ရာခငႏႈနးသည ေသဆးၿပဟ၍ လညးေကာငး၊ (၅ဝ) ရာခငႏနးသည ေပာကဆးဆဟ လညးေကာငး (၃ဝ) ရာခငႏႈနးသည ေသဆးမႈႏင သ႔ မဟတ ေပာကဆးဆ ဆသညက ကြကြျပားျပား ဆးျဖတ ႏငျခငး မရေသးေၾကာငး ေျပာဆပါသည။

၇.၃.၂။ ရတပၾကပႀကးေအာငေကာသနး ေပာကဆး ေနမႈႏငပတသက၍ ကြငးဆငးေမးျမနးရာဒခးရားတနး ရြာတြငေနထငသမားကတပၾကပႀကးေအာငေကာသနးသည ဒခးရားတနးရြာတြင ရြာသားမားႏင ပဋပကၡျဖစ ပြားကာ အသတခရသညဆသညမာ မဟတပါေၾကာငး၊ တပၾကပႀကးမာ ေကးရြာတြင ေသဆးျခငးမဟတဘ အစးရမ တမငလပၾကကာ ဘဂၤါလမားအား ႏပကြပလ၍ ဖနတးလပေဆာငျခငးသာျဖစေၾကာငး ေျဖဆသဘဂၤါလ မားက ေျပာဆၾကပါသည။ ရတပၾကပႀကးေအာငေကာသနးႏငပတသက၍ အသကရငလကရသည သ႔မဟတ ေသဆးသြားၿပး ျဖစသည ဆသည ေကာကခကတစခ အခငအမာခမတႏငရနမာ လကရရရထားေသာ အခက အလကမားသည တကေသာမတခကတစခခမတရနအတြကမ လေလာကမႈအားနညးေနပါသည။ သ႔ရာတြင ရရထားေသာ အခကအလကမားအရ ေအာကပါအတငး သးသပပါသည။ပထမဥးစြာ ေမာငေတာေဒသရ လ အမားစျဖစေသာ ဘဂၤါလလမးမား၏ မႈခငးကးလြနမႈ

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ16

မတတမးမားက ေလလာရနလအပသညဟ ယဆၾက သျဖင မၾကာမျမငလေသာကာလက မတတမးမားက ေလလာၾကပါသည။ ေမာငေတာရစခနးရ ၂ဝဝ၈ ခႏစမ ယေန႔ေလလာသညအခနအထ မႈခငးမတတမးမားအရ ဒခးရားတနးေကးရြာသားမားက လျခေရးတပဖြ႔ဝင မားႏငအစးရဝနထမးမားအား ယခကသ႔ တကခက သတျဖတခဘးသည ျဖစစဥ (၅) ခ ရေနသညကလညး ေတြ႔ရရပါသည။ ထ႔အျပင ဤေဒသရ ဘဂၤါလမား အေနျဖငမ အလားတတကခကသတျဖတမႈမားစြာ ရေန သညအျပင ဓါးျပမႈမား၊ အခငးခငးျပနေပးဆြကာ ေငြ ေၾကးေတာငးဆမႈစသည ျပစမႈမားကလညး ျပလပ ေလျပလပထရေၾကာငး ရတပဖြ႔မားထမသရရပါသည။ ရတပၾကပႀကးေအာငေကာသနးက ဘဂၤါလမားမ ျပန ေပးဆြျခငးျဖစသညဆပါက တစစတစရာ ေတာငးဆ မႈမား သ႔မဟတ ေကညာခကတစစတစခ ျပလပမည

ျဖစရာ ယေန႔ခနအထ ထသ႔ျပမလာျခငး မရသညက ၾကညျခငးအားျဖင ရတပၾကပႀကးေအာငေကာသနးမာ ျပနေပးဆြခထားရျခငး ျဖစႏငေျခနညးပါးေၾကာငး သး သပရပါသည။ ေမာငေတာရစခနးတြင အခငးျဖစစဥႏင ပတသက၍ ရမနျဖင ခပေႏာငထားၿပး မကျမငသကေသ တစဥးျဖစသ၏ ထြကဆခကအရ ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနးမာ ဒခးရားတနးရြာသားမားမ ဝငးဝနး အၾကမးဖက တကခကခၾကသညကျမငေတြ႔ခရၿပး ရ တပၾကပႀကး ေအာငေကာသနးထမ ေဝဒနာ အျပငး အထန ခစားရျခငးေၾကာင ညညးျငသၾကားေနရသည ဟဆပါသည။ ထေနာကရြာသား(၄)ေယာကမ တပ ၾကပႀကးေအာငေကာသနးအား ၎၏လကမဆြကာ လယကြငးထသ႔ စကခငးပငမားေရာငကြငး၍ ဒရြတ တကဆြသြားသညကျမငရေၾကာငး ထြကဆခကအရ လညးေကာငး၊ အခငးျဖစပြားၿပးေနာကတစေန႔တြင

ပ (၃)။ရတပၾကပႀကးေအာငေကာသနးႏငပတသက၍ ရြာသားမား၏သရထားမႈအေျခအေနျပပ

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 17

ရတပၾကပႀကးေအာငေကာသနးအား ဒရြတတက ဆြ သြားသည ဆသည လယကြငးထရ စြတေၾကာငးအတငး ေသြးစကမားကေနသညက လျခေရးတပဖြ႔ဝငမားက ျမငေတြ႔ခရျခငးေၾကာင လညးေကာငး၊ ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနး၏ ေသြးစြနးေနေသာ ယနေဖါငး အဝတအစားမား၊ အပငးအျပတ ျဖစေနေသာ ပခးသငး ႀကးႏငစစဝတတနဆာမား၊ လယကြငးထတြငျပန လညရရသည အလပလပကြတကပ ေပၚေနသည အတြငးခအဝတအစားမားက ၾကညျခငးအားျဖင လညး ေကာငး၊ ထကသ႔ေသာအေျခအေနမးတြင ရတပၾကပ ႀကးေအာငေကာသနးမာ ဆကလကအသကရငရန အခြငအလမးနညးပါးသညဟ သးသပရပါသည။ ၇.၃.၃။ ျဖစစဥပါ ရတပၾကပႀကးေအာငေကာသနးႏငပတသက၍ ေကာကယရရသည သတငးအခက အလကမားအရ စစမးစစေဆးေရးေကာမရငအေနျဖင ေအာကပါ အတငးသးသပပါသည - (က) ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနး သည အခငးျဖစပြားေနခနတြငအထက အရာရ၏ တရားဝငညႊနၾကားခကအရ နယေျမလျခေရးအတြက ပမန လညကငးတာဝနမားက ထမးေဆာငေနစဥျဖစ ေၾကာငး ေတြ႔ရရပါသည။ ( ခ) အခငးျဖစေနစဥအတြငး မကျမင သကေသတစဥး၏ ထြကဆခကအရ ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနးမာ ဒခးရားတနးရြာသားမား၏ ဝငးဝနး အၾကမးဖကတကခကမႈေၾကာင ဆရာႀကးထမာ ေဝဒနာ အျပငးအထန ခစားရသည ညဥးၿငသမားက ကယတင ၾကားခရသညအျပင လကမဆြကာ လယကြငးျပငသ႔

ဒရြတတက ဆြသြားသညက ျမငရသျဖငလညး ေကာငး၊ ဆရာႀကး၏ေသြးစြနးေနေသာ ယနေဖာငးမားႏင အပငး ပငး ျဖစေနေသာ စစဝတတနဆာမားက ၾကညျခငးအား ျဖင လညးေကာငး တပၾကပႀကးေအာငေကာသနးမာ အသကရငရန အခြငအလမး နညးပါးသညဟ သးသပပါ သည။ ဓါးစာခအျဖစ ဖမးဆးေခၚေဆာငထနးသမးထား ျခငးျဖစခပါကလညး ဆရာႀကးေပာကဆးခသညမာ အခနကာလ အတငးအတာတစခအထ ၾကာျမငခၿပ ျဖစရာ ဖမးဆးထားသမားမ ေတာငးဆမႈ တစခချပလပခၿပးျဖစမညျဖစသည။ သ႔ေသာယေန႔အခနအထ ရ တပၾကပ ႀကးေအာငေကာသနးႏငပတသက၍ တစစ တရာ ေတာငးဆလာမႈမးမရသျဖင ဖမးဆးထနးသမး ထားျခငးမျဖစႏငဟ သးသပပါသည။

၇.၄။ ဒခးရားတနးအေနာကရြာ မးေလာငမႈကစၥ

၇.၄.၁။ ဒခးရားတနးအေနာကရြာတြင မးေလာငသည ကစၥႏငပတသက၍ ကြငးဆငးေမးျမနးမႈမားတြင ပါဝင ေျဖဆခသ ဘဂၤါလလမး (၁၁၂) ဥးအနက (၈၇.၅) ရာခငႏႈနးသည မးေလာငမႈက သရေၾကာငး ေျဖဆၾကၿပး ကန (၁၂.၅) ရာခငႏႈနးသည မးေလာငမႈက မသရ ေၾကာငး ေျပာဆၾကပါသည။ မးေလာငမႈျဖစစဥက သရ ၾကသညဟ ေျဖဆသမားအနက (၅.၁) ရာခငႏႈနးသည ဒခးရားတနး အေနာကရြာအား ရတပဖြ႔ဝငမားႏငရခငတ႔၏ပးေပါငးႀကစညမႈျဖစသညဟ ခငမာစြာေျပာဆၾကပါ သည။ မးေလာငမႈအား သရသညဟ ေျဖဆေသာ

ပ(၄)။ ဒခးရားတနးအေနာကရြာမးေလာငမႈႏငပတသက၍ သရမႈအေျခအေနျပပ

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ18

ဘဂၤါလလမးမားအနက (၁) ရာခငႏႈနးသည မမအမအား ကယတငမးရႈ႕ျခငးေၾကာင မးေလာငမႈျဖစပြားခသညဟ ေျပာဆခၾကပါသည။ မးေလာငမႈက သရေၾကာငး ေျဖဆ သ၏ (၁ဝ.၂) ရာခငႏႈနးသည ဒခးရားတနးေကးရြာတြင ျဖစပြားခသညမးေလာငမႈသည ရႈ႕မးျဖစေၾကာငးက အခငအမာသရၾကေသာလညး မညသ႔ေၾကာင မးေလာင ကၽြမးခရသညက ခငခငမာမာသရျခငး မရၾကပါ။ မးေလာင ကၽြမးမႈက သရသညဟ ေျဖဆသည ဘဂၤါလ လမး (၈၃.၇) ရာခငႏႈနးသည မးေလာငကၽြမးမႈ အေၾကာငးက တဆငခသာလငသရၿပး မညသ႔ေၾကာင ႏင မညကသ႔ ေလာငကၽြမးခသညက ေျပာဆႏငျခငး မရပါ။

၇.၄.၂။ မဒယာမားတြင မဆလငလႈပရားတကၾကြ သမားမ ဒခးရားတနးအေနာကရြာအား ရတပဖြ႔ဝငမားက ေသနတမားျဖင ပစခတျခငး၊ မးရႈ႕ဖကဆးျခငးမား ျပလပသညဟေသာစြပစြခကမားက ေရးသားၾကပါသည။ ကနဥးသေတသန ကြငးဆငးေလလာမႈမား ျပလပစဥ ကာလအတြငး ဒခးရားတနးအေနာကရြာတြင လျခေရး တပဖြ႔မား ျဖန႔ကက ေနရာယထားျခငး မရသညက ေတြ႔ရပါသည။ ဒခးရားတနးအလယရြာတြင တပဖြ႔မားက လျခေရးတာဝနယထားသျဖင ထြကေျပးသြားေသာ ရြာ သားမားသည ေကးရြာတြငးသ႔ ျပနလည ဝငေရာက ေနထငမႈမျပရၾကပါ။ ထ႔ေၾကာင (၂၃.၁.၂ဝ၁၄) ရကေန႔ တြင လျခေရးဝနထမးမားက ေကးရြာတြငးမ ျပနလည ထြကခြာသြားေပးခပါသည။ ထအခနမစ၍ ေကးရြာအ တြငးသ႔ အမးသမးအခ႕သာ ျပနလာၾကၿပး အမးသား မား ျပနမလာရၾကသျဖင အဆပါအမးသမးမားႏင ေကးရြာမးေဘး၊ လျခေရးတ႔က တာဝနယႏငရန အနး အနားရ ဘဂၤါလေကးရြာမားမတစရြာလင အမးသား (၂ဝ) ဥးစအလညကစနစျဖင ဒခးရားတနးရြာ၏ လၿခ ေရးအား တာဝနယေစခၾကပါသည။

၇.၄.၃။ ကြငးဆငးေလလာမႈမားအတြငး ေဒသခ ဘဂၤါ လရပမရပဖမားႏင ေတြ႔ဆေမးျမနးရာတြင မးေလာငမႈ ျဖစစဥႏငပတသက၍ ကြျပားစြာေျပာဆၾကပါသည။ ဒခးရားတနးေကးရြာ ေမးျမနးမႈမားတြင ရြာသားအမားစ မ ေကးရြာအားမးရႈ႕သမာ ရတပဖြ႔ဝငမား ျဖစေၾကာငး ကသာ ေျပာဆၾကသည။ ထသ႔ စြပစြေျပာဆရာတြင ခငမာသည သကေသအေထာကအထားမားျဖစသည ဓါတပမတတမးမားႏင ဗဒယမတတမးမားက တငျပႏင ျခငးမရခပါ။ ျဖစစဥအားမကျမငသကေသဟ ဆသမား ကေျပာဆရာတြင လႏစဥးကဆငကယျဖင လာ၍ မးရႈ႕ သည၊ ေဘာငးဘဝတထားေသာ လ(၁ဝ) ဥးကလာ၍ မး ရႈ႕သညဟ ကြျပားစြာ ေျပာဆမႈမားလညး ေတြ႔ရပါသည။ ၿမ႕ေပၚတြင ေဒသခဘဂၤါလရပမရပဖမားႏင ေမးျမနးရာ တြင ဒခးရားတနးအေနာကရြာအား မးရႈ႕မႈသည ရတပဖြ႔ဝငမားလညးမျဖစႏငသက သ႔ အမပငရငကယတင လညး မျဖစႏငေၾကာငး ေျပာဆၾကပါသည။ ၎တ႔

အေနျဖင ထမးေလာငမႈသည ႏငငေရးအရထးႏကလသညသေဘာအျဖစ အစးရအား ဆန႔ကငသည အဖြ႔ တစဖြ႔မ ျပလပျခငးျဖစသညဟ ဆပါသည။

၇.၄.၄။ (၂၈-၁-၂ဝ၁၄) ရကေန႔၊ (၂ဝ၄၅) ခနခန႔တြင ဒခးရားတနး (အေနာကရြာ) မးေလာငမႈႏင ပတသက၍ ကြငးဆငးေလလာမႈမားႏင ရရလာေသာ သတငး အခကအလကမားအရ ေအာကပါအတငး သးသပရ ပါသည- (က) ဒခးရားတနး (အေနာက) ေကးရြာ တြင မးေလာငကၽြမးမႈသည သာမာနေပါဆမးေၾကာင ေလာငကၽြမးျခငးမဟတပါ။ အဘယေၾကာငဆေသာ ပထမမးေလာငသညေနအမတြင ေနအမႏင ျခစညးရး တၿပငတညးေလာငကၽြမးချခငး၊ ပထမမးေလာငေသာ ေနအမ ႏင ဒတယမးေလာငေသာ ေနအမတ႔သည အကြာ အေဝးအားျဖင ကက (၂ဝဝ) ခန႔ ကြာေဝးသျဖင သာမန မေတာတဆမးထက ရႈ႕မးသာပ၍ ျဖစႏငေျခရ ေၾကာငး သးသပရပါသည။

(ခ) မးေလာငေနစဥ ရတပဖြ႔ဝငမားႏင အပခပေရး တာဝနရသမားက သြားေရာက ကည ၿငမးသတေပးသညက ဓါတပမတတမးမားအရ သရရ ပါသည။ ထ႔ျပင ေဒသခဘဂၤါလအခ႕၏ ေျပာဆခက မားအရ မးေလာငမႈသည ရတပဖြ႔ဝငမားႏင ေနအမပင ရငမားက မးရႈ႕သညဆသညထက အစးရအား ႏငငေရး အရ သကၡာခလသည သေဘာျဖင ဆန႔ကငဘက အဖြ႔ အစညးတစရပရပက ျပလပသညဟ ေျပာဆမႈမား ရေန သညျဖစရာ ဒခးရားတနး (အေနာက) ေကးရြာ မး ေလာငမႈသည ရတပဖြ႔ဝငမား ပေယာဂထက ႏငငေရး ရညရြယခကတစရပျဖင တကခကလသည အဖြ႔အစညး တစခ၏ တမငရညရြယခကရရျဖင ျပလပျခငးျဖစႏင ပါသည။

၇.၄.၅။ ဒခးရားတနး (အေနာက) ေကးရြာမးေလာင သည ျဖစစဥႏင စပလဥး၍ အေျခအျမစမရေသာ မမန ကနသည သတငးထတလြငမႈႏငမညသတ႔က ေဆာင ရြကသညဆသညကစၥႏငပတသက၍ ဒခးရားတနး (အေနာက) ရြာတြငမးေလာငေနစဥ ရတပဖြ႔ဝငမားက ေကးရြာသ႔ ေသနတျဖငပစခတေနေၾကာငး၊ မးရႈ႕ေန ေၾကာငး သတငးေရးသားမႈမားကအငတာနကေပၚ၌ မဆလငလငယမား၏ Facebook စာမကႏာမားတြင ေရးသားေဖာျပၾကပါသည။ ထ႔ျပငရခငျပညနယ၊ ဘးသး ေတာငၿမ႕နယမ ျပညသ႔လႊတေတာ ကယစားလယ ဥးေရႊေမာငသည DVB သတငးဌာနႏင ေတြ႔ဆရာတြင ေဒသခမား၏ သတငးေပးခကအရဟဆကာ ရတပဖြ႔ ဝငမားမ ဒခးရားတနးအေနာကရြာက မးရႈ႕ျခငးျဖစ ေၾကာငး သးသပေျပာၾကားခကမားက အငတာနက စာမကႏာမားေပၚတြင ဥးဥးဖားဖား ေတြ႔ရခရပါသည။

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 19

၇.၅။ ဥးေအာငဇျဖႏင ရခငမားအေပၚ စြပစြခကမား

၇.၅.၁။ ကငးေခာငးေကးရြာ အပခပေရးမႈး ဥးေအာင ဇျဖသည ဒခးရားတနးေကးရြာ အနးတစဝကတြင ျဖစ ပြားခေသာ ျဖစစဥမားအတြငး တကခကႏပစက လ ယကမႈမားကျပလပခေၾကာငး ကြငးဆငးေမးျမနးခရာ တြင ေျဖဆသဘဂၤါလလမး (၁၁၂) ဥးအနက အမားစက

ထလပရပမားက ျပလပေၾကာငး ေျပာဆၾကပါသည။ ထသ႔ ေျပာဆရာတြင ဒခးရားတနးေကးရြာျဖစစဥမား အတြငး ဥးေအာငဇျဖအေနျဖင သတျဖတမႈမားက ျပလပခသညဟ ေျဖဆသမာ စစေပါငးေျဖဆသ၏ (၆.၃) ရာခငႏႈနး၊ ရကႏကမႈမားက ျပလပခသညဟ ေျဖဆသမာ ေျဖဆသ စစေပါငး၏ (၅.၄) ရာခငႏႈနးႏင ဘဂၤါလရြာသားမားအား ဖမးဆးျခငး၊ ေနအမမားအား မးရႈ႕ျခငးႏင ဘဂၤါလ ရြာသားပငပစၥညးမားအား လယက

ပ(၅)။ ဥးေအာငဇျဖအေပၚစြပစြမႈမားျပသညပ

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ20

ျခငးက ျပလပခသညဟ ေျဖဆသ (၆.၃) ရာခငႏႈနး ရပါသည။ ကနေျဖဆသ စစေပါငး၏ (၈၂) ရာခငႏႈနး သည ဥးေအာငဇျဖအေနျဖငရာဇဝတမႈမားအား ဒခးရား တနး ျဖစစဥအတြငး ကးလြနခေၾကာငးက တဆငခ သရမႈမားအရသာ ေျပာဆၾကၿပး မညသ႔မညပ မညသည ေနရာတြင ကးလြနခသညက ေျပာဆျခငးမရပါ။၇.၅.၂။ ဥးေအာငဇျဖအေပၚစြပစြသည အခ႕ လသတ မႈမားမာ မျဖစႏငေလာကသည စြပစြမႈမား ျဖစေန သညက ေတြ႔ရရပါသည။ ဥပမာ- ေဒၚဟာမဒါးမ ဥးေအာင ဇျဖသည သမ၏ ၂ ႏစ အရြယ ကေလးကလယကာ၊ ေလထေျမကၿပး ဓါးရညျဖငခတသတလကသညဟ စြပ စြျခငးမး၊ ေဒၚမာယာနာဟာတးမလညး ဥးေအာငဇ ျဖသည သမ၏ ၃ လသား အရြယကေလးႏင အတ အပေနစဥ ဥးေအာငဇျဖႏငရမားက သားကယသြားကာ သတလကသညဟ စြပစြျခငးမး၊ ေဒၚအကရရား (အလယရြာ) မ ဥးေအာငဇျဖသည ၂ ႏစ အရြယသားက ည ၁၂ နာရအခနခန႔တြင အမေရ႕၌ ခတသတခသည၊ အေလာငးအား မနက ၈ နာရအထေတြ႔ရေနရေသးသညဆသညစြပစြျခငးမး၊ ေဒၚဟာလာမတာတး(ေတာငရြာ)မ ဥးေအာငဇျဖသည ရမားႏငအတဝငေရာကလာၿပး သမ၏သားအား ည ၁၂ နာရခန႔တြင ဓါးျဖင ခတသညဟ စြပစြျခငးမး၊ ေဒၚေရာရဒါးမ ဥးေအာငဇျဖသည သမ၏ ေယာကၡမအား ခႏၶာကယက ႏစပငးပငး၍ သတလက သညဆသည စြပစြခကမးတ႔က ၾကညပါက ဥးေအာင ဇျဖသည တစခနတညးတြင ကြာေဝးသည ေနရာ (၂) ရာ၌ လသတမႈက တစၿပငတညး ကးလြနေနသည အေနအထားမး ျဖစေနသညအျပင သာမနထက လြန ကေသာ လသတသညပစမးျဖငစြပစြျခငးသည အမန တကယျဖစပကျခငးမဟတဘ ဇတလမးဆငျခငးသာ ျဖစႏငသညဟသးသပရပါသည။ ၇.၅.၃။ ကြငးဆငးေလလာမႈအတြငး ခရးသြားဘဂၤါလ (၈) ဥးအား သတျဖတလကသညဆသည ကစၥႏင ပတ သက၍ ေကာကေတာ/ ဘးသးေတာင/ ရေသေတာင ေဒသဘကမ ေတာငေကာကာ ေမာငေတာေဒသသ႔ ဘဂၤါလမား ဝငလာေရာကလာသညဆသည သတငး အား ၿမ႕နယအလက စစမးေမးျမနးခရာ သကဆငရာဌာန မားတြင ဘဂၤါလမားခရးထြကေၾကာငး၊ ေပာကဆး ေၾကာငး တငၾကားထားသည မတတမးအေထာက အထားမား မေတြ႔ရပါ။ ထ ဘဂၤါလမားက ရခငမားမ သတသညက ျမငေတြ႔သ မကျမငသကေသမား မေတြ႔ခရပါ။ ထ႔အျပင ေသဆးသမားက ျမႈပႏထား သညဆသည သတငးပါသခၤငးအနး တဝကတြင ေတာတးကာ စစေဆးမႈမား ျပလပခပါသည။ ယငးေနရာ သည လသအေရာကအေပါကနညးၿပး သဘာဝေတာ ေတာငပစအတငး တညရေနပါသည။ ထေနရာတစ ဝကတြင သသယျဖစေစႏငသည ေနရာမားအားလးက စစေဆးရာ မညသည သသယျဖစဖြယအရာကမ မေတြ႔ ခရပါ။ ထကစၥႏင ပတသက၍ အေလာငးမားကေတြ႔

ခသည ဒခရားတနးအလယရြာမဘဂၤါလရြာသားမား သည ဓါတပမတတမးတငခေၾကာငး၊ ထဓါတပသည ဒခးရားတနးေကးရြာရ လတငးတြင ပ႕ႏ႔ေနေၾကာငး ကနဥး ေလလာဆနးစစခကမားအတြငး ေျပာဆခၾက ပါ သည။ ထဓါတပမားက ေပးအပႏငပါသညဟလညး ဒခးရားတနးရြာရ အမးသမးမားက ေတြ႔ဆစဥေျပာဆ အာမခခၾကပါသည။ ထ႔ေၾကာင သေတသနအဖြ႔မ ဓါတပ က စစေဆးႏငရန ေနာကရကမားတြင ေတာငးခခ ေသာလညး ဓါတပမားမာ မမရြာမရြာသားမားက ရက ျခငး မဟတေၾကာငး၊ ထ႔ေၾကာင လတတေလာ အျမန ေပးရန မျဖစႏငေၾကာငးဟျပနေျပာကာ ယခငထြကဆ ခကမားႏငကြလြစြာ အေၾကာငးျပနၾကားခပါသည။ သေတသနအဖြ႔ ကြငးဆငးေမးျမနးမႈတြင ဒခးရားတနး ရြာသား ဓါတပရကခသမားထမ (၄) ဥးက အမညႏငတကြ ေျပာျပခပါသည။ ထသမားထမ (၃) ဥးက ေကးရြာ အမေထာငစစာရငးတြင တကဆင စစေဆးေတြ႔ရခရပါ သည။ ထ (၃) ဥးစလးသည ေကးရြာႏင ရစခနး မတတမးမားအရ ယခဒခးရားတနးျဖစစဥတြင ဥးေဆာင သမားအျဖစ အလရေနေသာ တရားခေျပးမား ျဖစေနပါ သည။

၇.၅.၄။ ဒခးရားတနးေကးရြာအား လျခေရး အဖြ႔မား ႏင ရခငရြာသားမားက ႏစဖကမ ဝငေရာကတကခကသညဆသညကစၥက ႏငငတကာအဖြ႔အစညးမား၏ အစအရငခစာမားႏင အငတာနက သတငးမဒယာမား တြင ေဖာျပၾကပါသည။ ယငးကစၥပတသက၍ ေျမျပင ေလလာမႈမားအရ ျဖစႏငေျခ အားနညးပါသည။ ဤေဒသအတြငး တငးရငးသားေကးရြာ (၃) ရြာ၊ အမေျခ ခန႔မနး (၂၆ဝ) ႏင ခန႔မနးလဥးေရ (၁၃ဝဝ) ခန႔ေန ထငပါသည။ ၎တငးရငးသားေကးရြာ (၃) ရြာ ပတလညတြင ဘဂၤါလရြာႀကး (၄) ရြာ၊ အမေျခခန႔မနး (၃ဝဝဝ)ခန႔ႏင လဥးေရခန႔မနး (၂၁ဝဝဝ)ေကာတ႔က ဝနးရေနပါသည။ အခငးမျဖစမ ထေဒသတြင ရကငးစခနး (၂) ခရပါသည။ ခေရၿမငရကငးတြငတပဖြ႔ဝင (၅) ဥးႏင ေဂၚဒသာရတတား ရကငးတြင (၆) ဥး စစေပါငး (၁၁) ဥးသာရပါသည။ ထအခကက ေထာကရႈေသာ ေဒသ တြငး ေနရာတငး ပ႕ႏ႔ေနထငေနေသာ ဘဂၤါလမားအား လနညးစရခငမ ားကသြားေရာကတကခကရနထက တငးရငးသားေကးရြာမားမာ ခစစအေနအထားျဖငသာ ေနထငေနရေၾကာငး ေလလာသးသပေတြ႔ရရပါသည။ ကြငးဆငးေလလာ ေမးျမနးမႈမားအရ နတလ ရြာမားတြင ေနထငသမားသည စးရမထတလန႔ေနရေၾကာငး၊ ဝန ထမးမားအေနျဖငလညးသြားေရးလာေရး လျခေရး အ တြက စးရမပပနေနရေၾကာငးေျဖဆၾကပါသည။

၇.၅.၅။ ရခငရြာသားမားက ပစၥညးမားက လယက သညကစၥႏငပကသက၍ ကြငးဆငးေလလာမႈအတြငး တြင ေကးရြာလၿခေရး အားနညးေနခနတြင ပစၥညးမား က ခးယရန ခဥးကပလာသညမားရေၾကာငး၊ ပစၥညး

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 21

ေပာကဆးမႈမား ရေၾကာငးတ႔က ရြာသားမားက ေျပာ ၾကားသညမားရပါသည။ သ႔ရာတြင ရြာသားမား ၄ငးတ႔၏ ပစၥညးမား ေပာကဆးမႈႏငပတသက၍ ေျပာၾကားရာတြင ျဖစနငေျခနညးပါးမႈမားက ေတြ႕ရပါသည။ ဥပမာအားျဖင ဆရေသာ အမးသမးတစဥးမ မမႏြား(၁ဝ) ေကာင ေနအမတြငေပာကဆးေၾကာငး၊ ၄ငးအမအား ကြငးဆငး ရာတြင ႏြား(၁ဝ) ေကာငအား ေမြးျမထားနငသည ေနရာႏင ၿခေနရာအကယအဝနး မရေၾကာငးေတြ႕ရပါ သည။ ခးယလာေသာ ပစၥညးမားက သြားေရာကေရာငးခ သညဆသည ေနရာမားကလညး ကြငးဆငးေလလာခ ရာတြင အစားအစာပစၥညးမားကသာ လာေရာကေရာငး ခသညဟ ေျပာၾကားမႈမားကသာ သရခရပါသည။ အထကပါကစၥရပမား အားလးက ျပနလညသးသပၾကည ပါက ေရႊ၊ ေငြ၊ ကႊ၊ ႏြား၊ ပစၥညးမား ခးယေပာကဆး ေၾကာငး ေျပာဆၾကေသာလညး ေျမျပငအေျခ အေန၊ လမႈစးပြားေရး အေျခအေနမားအရ ျဖစနငေျခ နညးပါးေၾကာငးႏင အစားအစာႏင မးဖေခာငသး ပစၥညး မား ခးယခရႏငေၾကာငး ေလလာသးသပရပါ သည။

၈။ ရခငျပညနယ၊ ေမာငေတာေဒသႏင အျခားေဒသမားတြင ေရရညတညၿငမ ေအးခမးေရးအတြက အၾကျပခကမား

၈.၁။ အၾကျပခက(၁)

၈.၁.၁။ ရခငျပညနယတစဝမးႏင လတတေလာ ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ဒခးရားတနးေကးရြာတြငျဖစပြားခသည ျဖစစဥမားသည ပဋပကၡတစခလး၏ အစြနးထြက ျပနာမားသာ ျဖစသညဟျမငပါသည။ ျပနာ၏ အဓကအရငးအျမစက ေဖာထတကငတြယေျဖရငးႏငမသာ ေရရညတညၿငမေအးခမးမႈရရၿပး ၿငမးခမးစြာ အတယဥတြေနထင သြားႏငမညျဖစပါသည။ သ႔ျဖစပါ၍ ဒခးရားတနးရြာတြင ျဖစပြားခသည ျပနာမးကသ႔ အလားတျပနာမား ထပမ မျဖစပြားေစေရး အတြက ဒခးရားတနးေကးရြာျပနာတစခတညးက ကငတြယ ေျဖရငး႐ျဖင မျဖစႏငပါ။ ရခငျပညနယအႏ႔အျပားတြင ရခငႏငဘဂၤါလတ႔အၾကားအစဥအဆက ျဖစပြားေနေသာ ျပနာမားက အျမစျပတရငးလငးႏငေရးက ဥးစား ေပးေဆာငရြကသြားရမညျဖစပါသည။

၈.၁.၂။ ရခငျပညနယအတြငးရ ရခငႏင ဘဂၤါလမား အၾကား လမးေရးျပနာမား ျဖစပြားရသည အေၾကာငး အခကတစရပမာ ဤေဒသရ လမးစမားအၾကား အခငး ခငးအျပနအလန ယၾကညမႈမရၾကျခငးျဖစပါသည။ ဘး သးေတာင၊ ေမာငေတာေဒသရ ရခငလမးမားသည လနညးစျဖစသညအတြက လမားစျဖစသညဘဂၤါလမား မ ၎တ႔က အႏရာယျပမညဟေသာအျမငမာ လြတလပ

ေရး မရခငႏစမားကတညးကပင ရႏငခၿပး၊ ဘဂၤါလလမး တ႔အေပၚတြင ယၾကညမႈနညးပါးၾကပါသည။ မၾကာမက ရခငလမး ၅ဝဝ ခန႔အား ေကာကယခသည စစတမးအရ ေျဖဆသ ၉၉ ရာခငႏႈနးသညဘဂၤါလလမးမားအေပၚ ယၾကညမႈမရၾကသညက ေတြ႕ရရပါသည။

၈.၁.၃။ ဘဂါၤလမားအေနျဖငလညး ရခငလမးမားမ ၎တ႔အား တငးရငးသားအျဖစ အသအမတ မျပချခငးေၾကာင ေကနပမႈမရၾကသညက ေတြ႔ရၿပး ရခငမားအေပၚ ၎တ႔၏ အကးစးပြားက မလလားသ မားအျဖစျမငၾကပါသည။ ထသ႔ လ႔အဖြ႔အစညးမား အၾကား အေျခခယၾကညမႈ မရၾကသညတင ေဒသအ တြငးရ ရခငႏင ဘဂၤါလလမးအခ႕သည တစဥးႏငတစဥး ျပနာမရေအာင ေနထငလၾကသညကလညး ေတြ႔ရရ ပါသည။ အထကတြငေဖာျပခေသာ စစတမးအရ စစ တမးတြငပါဝငခသ ရခငလမး ၇၈ ရာခငႏႈနးသည ဘဂၤါလမားက ႀကကႏစသကမႈမရေသာလညး ထဘဂၤါ လမားႏင အတေနရန ျပနာမရေၾကာငးေျပာဆၾကသညကေတြ႔ရပါသည။သ႔ေသာ လ႔အဖြ႔အစညး ႏစခ စလးရ အစြနးေရာကသမားက အေျခခယၾကညမႈအား နညးသညက အခြငေကာငးယကာ ေသြးထးလႈ႔ေဆာမႈ မား ျပလပခၾကသျဖင ႏစဖက လ႔အဖြ႔အစညးအတြငး ယၾကညမႈ ပမ နညးပါးလာၾကပါသည။ အစြနးေရာက ဝါဒမားအေနျဖင မမတ႔ လ႔အဖြ႔အစညးအတြငးမ သေဘာထားေပာေပာငးသမားကပါ အႏရာယျပၿခမး ေျခာကမႈမား ျပလပလာသညကေတြ႔ရပါသည။ ထသ႔ အႏရာယျပမႈမားေၾကာင သေဘာထား ေပာေပာငးသ မားကလညး မမ၏သေဘာထားက မျပသေတာဘ တတဆတစြာ ေနလာၾကပါသည။အခ႕သေဘာထား ေပာေပာငးသမားကလညးသေဘာထား တငးမာသမားအျဖစျပမေနထငလာၾကပါသည။ ထ႔ေၾကာင အဖြ႔အစညး ႏစခစလးအတြငး သေဘာထားတငးမာသမားကပမ ႀကးမားလာၿပး အဖြ႔အစညးႏစခအၾကား ရငၾကားေစေရး မာ ပ၍ခကခလာေစသညက ေတြ႔ရပါသည။

၈.၁.၄။ ဤအေျခအေနတြင အစးရအဖြ႕အစညးေပၚသ႔ (ရခငႏင ဘဂၤါလ)အဖြ႔၊ ႏစဖြ႔စလး၏ ယၾကညမႈ ကငးမ လာမႈမားသညလညး ျပနာမားက ပ၍ဆးရြား လာေစ ပါသည။ ရခငလမးမားအေနျဖင ျပညေထာငစႏင ျပညနယအစးရ ႏစရပလးသည ၎တ႔လအပသည အေထာကအပမားက မေပးႏငသညအတြက မယၾကည ေၾကာငး ေျပာဆၾကပါသည။ အခ႕ရခငလမးမားက လညး အစးရသည ဘဂၤါလလမးမားကစနစတက မခပကငႏငသျဖင အယအၾကညမရေၾကာငး ေျပာဆၾက ပါသည။ အခ႕ရခငမားက အစးရအဖြ႔သည ႏငငတကာ တြင မကႏာရေရးကသာ ဥးစားေပး၍ တငးရငးသားမား၏ လအပခကက အေလးမေပးသည အတြက ယၾကည အားကးဖြယရာမရသည အစးရဟလညး ေျပာဆၾက ပါသည။ ရခငျပညနယအတြငးရ ဝနထမးမားႏင

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ22

ပတသက၍ ရခငတငးရငးသားမားသည အျမငရငးလငး မႈမရသညကလညး ေတြ႔ရရပါသည။ ရခငျပညနယ အတြငး တာဝနထမးေဆာငေနေသာ ၾသဇာအာဏာရ သည ဝနထမးမားက ဘဂၤါလမားထမ လာဘလာဘမား ယ၍ ရခငတငးရငးသားမားက နစနာေစသည ျပမမႈမား က ျပလပခၾကသညဟ စြပစြေျပာဆၾကပါသည။ ဘဂၤါလ မားကလညး အစးရသည ၎တ႔အား တငးရငးသားအ ျဖစေသာလညးေကာငး၊ ႏငငသားအျဖစေသာလညး ေကာငး လကမခလဘမမတ႔ေဒသအတြငး (သ႔မဟတ) ဒကၡသညစခနးမား အတြငးတြငသာေနေစလေၾကာငးႏင ၎တ႔၏ျပနာက မတစြာေျဖရငးေပးႏငမႈမရဟ စြပ စြေျပာဆ ထားၾကပါသည။ ၈.၁.၅။ ထ႔သ႔ လ႔အဖြ႔အစညးႏစခသည တစဖြ႕ႏင တစဖြ႕ အေပၚတြငလညးေကာငး၊ အစးရ အေပၚတြင လညးေကာငး အယအၾကညမရျခငးသည လ႔အဖြ႔အစညး ႏစခၾကားရ ျပနာက ေျဖရငးရန ပမခကခလာ ေစပါသည။ ဒခးရားတနးျပနာ ျဖစပြားလာရျခငးမာ အစးရႏင ဘဂၤါလလမးမားၾကား အျပနအလန ယၾကည မႈ၊ ေလးစားမႈေလာနညးလာၿပး ဘဂၤါလမားအေနျဖင အခြငအေရးရလငရသလ အစးရအဖြ႕အစညးမားက ဆန႔ကငမႈမား ျပလပျခငးေၾကာင ျဖစသညကေတြ႕ရ ရ ပါသည။ လကရ အေျခအေနတြင ရခငႏင ဘဂၤါလမား အၾကား သဟဇာတ ျဖစလာေစရန အစးရမ ဥးစးဥးေဆာင ျပရမညျဖစပါသည။ဘဂၤါလလမးမားသည ႏငငတကာအစးရမဟတသညအဖြ႕အစညး (INGOs)မား အေပၚ တြင လအပသညထက ပမၿပး မခလစတရေနၾကပါသည။ ရခငလမးမားမ ႏငငတကာအစးရမဟတသညအဖြ႕အစညးမား (INGOs) သည ဘကလကသညဟ ထငျမင ေနၾကပါသည။ ႏငငတကာ အစးရမဟတသည အဖြ႔အ စညးမား (INGOs) မ ဥးစးဥးေဆာငျပလပ၍ ရခငလမး မားႏင ဘဂၤါလလမးမားအၾကားရ ျပနာမားက ေျဖရငးရနမျဖစႏငပါ။ အစးရအေနျဖင လ႔အဖြ႔အစညး ႏစရပစလး၏ ယၾကညမႈက ရရေအာငေဆာငရြကႏင မသာ ရခငျပညနယအေရးအား ထေရာကစြာ ေျဖရငးေပး သြားႏငမည ျဖစပါသည။ သ႔ျဖစပါ၍ အစးရသည လ႔အဖြ႔ အစညး ႏစရပစလး၏ယၾကညမႈက ရရလာေစရနႏင လ႔အဖြ႔အစညးႏစရပအၾကား အျပနအလနယၾကညမႈ မားရလာေစရနအတြက ႀကးပမးေဆာငရြကသြားရန လ အပပါသည။

၈.၁.၆။ အစးရ၏အပခပေရးဆငရာအဖြ႕အစညးမားအေနျဖငရခငႏ ငဘဂၤ ါလလ ႔အဖြ ႕အစညးႏ စခလးမ ယၾကညမႈမားရလာေစရန ေအာကပါကစၥရပမားက ေဆာငရြကသင ပါသည -

(က) အစးရအဖြ႕မ တာဝနရသမားအေန ျဖင ရခငႏင ဘဂၤါလမားအၾကား ျပနာမားေျဖရငးရန အတြက လပေဆာငရမည ကစၥရပမားႏင ပတသက၍

ကတမားေပးထားပါသည။ အဆပါေပးထားသည ကတ မားအတငး ေဆာငရြကေပးသငပါသည။

(ခ) အစးရအေနျဖင ေဒသအတြငးရ ျပနာမားက ေျဖရငးႏငရန လပငနးစမခက (Action Plan) တစခက စနစတကခမတ၍ ေဆာငရြကသငပါ သည။ ထစမကနးမားက ေဆာငရြကရာတြငလညး ပြငလငးျမငသာမႈရစြာျဖင အေကာငအထည ေဆာငရြက ရနလအပပါသည။ (ဂ) ျပညေထာငစအစးရႏင ျပညနယ အစးရတ႔သည မမတ႔လပရမည လပငနးတာဝနမားက ထမး ေဆာငရာတြင ရငးလငးစြာ၊ တကျပတသားစြာႏင သသာထငရားစြာျဖစေစေသာ နညးလမးမားျဖင ေဆာင ရြကရမညျဖစပါသည။ (ဃ) ရခငႏင ဘဂၤါလလမးမားအၾကား တစဖြ႕ႏငတစဖြ႕ မနးတးမႈမား ျဖစေပၚလာေစႏငသည ေသြးထးလႈ႕ေဆာမႈမား ျပလပသညသမားကလညး အစးရအေနျဖင ထေရာကစြာ ဟန႔တားသည အေရး ယမႈမား ျပလပရန လအပပါသည။

၈.၂။ အၾကျပခက (၂)

၈.၂.၁။ ဘဂၤါလလမးမား၏ ႏငငသားျဖစမႈႏငပတ သကသညကစၥရပမားက ေျဖရငးမေပးႏငျခငးသည လညး ရခငျပညနယအတြငး အထးသျဖင ဘဂၤါလ လမးမားျပားသည ဘးသးေတာင၊ ေမာငေတာေဒသ အတြငးတြင ျပနာမားက ပမရႈပေထြးေစပါသည။ ရခငလမးမားအေနျဖင ဘဂၤါလမား၏ ႏငငသားျဖစ တညမႈက မဆးျဖတမ ၎တ႔က တရားမဝငႏငငျခားသား မားအျဖစ ဆကဆလၾကပါသည။

၈.၂.၂။ ဘဂၤါလမားအေနျဖငမ ႏငငသားအခြငအေရး မား မရရၾကေသာေၾကာင မေကနပမႈမားရၾကပါသည။ ႏငငသားျဖစတညမႈႏငပတသက၍ မေရရာ၊ မေသခာမႈ မားသည သေဘာထားေပာေပာငးသည ဘဂၤါလမားက သေဘာထားတငးမာသမားအျဖစ ေျပာငးလသြားေစပါသည။ဘဂၤါလေခါငးေဆာငမားက ေျပာၾကားရာတြင ယခဒခးရားတနးတြင ျဖစေပၚခေသာ ျပနာသည ဘဂၤါလမားအေနျဖင ရခငအပခပေရးမးမားက တရား မဝင ႏငငျခားသားမားကသ႔ ႏမခဆကဆမႈႏင တစစတ တစပငး ပတသကမႈရေၾကာငး စစမးစစေဆးေရး ေကာ မရငမ ေတြ႕ဆေမးျမနးခသည ဘဂၤါလလမႈေရးေခါငး ေဆာငအမားစမ ေျပာၾကားခၾကပါသည။ ႏငငသားျဖစ တညမႈႏင ၎တ႔၏အနာဂတမေရရာမႈမားသည ဘဂၤါလ လမးမားက အစးရႏင ရခငဆန႔ကငေရးျပလပသည Rohingya Solidarity Organization(RSO) ေသာငး ကနးသမားႏင အျခားအဖြ႔အစညးမားက သရေကာငး မားအျဖစ ပျမငလာေစၿပး အစးရႏငရခငလမးမားက သကၡာခေျပာၾကားမႈမား ပ၍လပလာၾကသညက ေတြ႔ရ

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 23

ရပါသည။ ဘဂၤါလလမးအမားစသည အစးရႏင ရခင မား သကၡာတကလာေစမည ကစၥျဖစပါကမညမပငမနကနသညျဖစေစ ေထာကခေျပာဆရနဝနေလးတတၾက ၿပး အစးရႏင ရခငမား သကၡာကေစမညကစၥဆပါက ခ႕ကား၍ေသာလညးေကာငး၊ မဟတမမနေျပာဆရနအတြကေသာလညးေကာငး ဝနမေလး ျဖစလာၾကသညက ေတြ႔ရရေၾကာငး ေမာငေတာေဒသအတြငး ေနထငၾက သည ဘဂၤါလအခ႕က ဝနခေျပာဆၾကပါသည။

၈.၂.၃။ အစးရသည ၁၉၈၂ ႏငငသားဥပေဒႏငအည စစစၿပး ဘဂၤါလမားကႏငငသားျဖစခြငႏင ႏငငသား အခြငအေရးမားရရေအာင ေဆာငရြကမညဟ ကတျပ ထားေသာလညး လကေတြ႔အေကာငအထညေဖာရာ တြငေႏာငေႏးၾကန႔ၾကာမႈမား ရေနျခငးေၾကာင အစးရ အေပၚယၾကညမႈမား ယယြငးလာသညဟ ဘဂၤါလလမႈ ေရးေခါငးေဆာငအမားစမ ေျပာၾကားသညက ေတြ႔ရပါ သည။ အဆပါႏငငသားျဖစမႈကစၥက ေျပလညေအာင ေျဖရငးေပးျခငးမရပါက ယခဒခးရားတနးတြင ျဖစပြားခ သကသ႔ေသာ ေနာကထပျပနာမားဆကလက၍ ျဖစပြားႏငပါသည။ သ႔ျဖစပါ၍ ႏငငေတာအစးရအေနျဖင ဘဂၤါလမား၏ ႏငငသားျဖစမႈစစစေရးကစၥအတြက နညး လမးမား ရာေဖြေဆာငရြကသြားသငပါသည။

၈.၃။ အၾကျပခက (၃)

၈.၃.၁။ ေမာငေတာၿမ႕နယတြင လတတေလာ လအပ ခကတစခမာ ေနရာေဒသတငးတြင တရားဥပေဒစးမးမႈရေရးတ႔ျဖစပါသည။ ႏငငေတာအေနျဖင ဒမကေရစအပခပေရးစနစေျပာငးလကငသးရန ႀကးစားေနခန ျဖစ ေသာလညးေဒသ၏ လကရပကတအေနအထားမားအရ ဓမၼစကႏင အာဏာစကကတြဖကကငသးကာ လျခေရး၊ တညၿငမေအးခမးေရးႏငတရားဥပေဒစးမးေရးက ဥးစားေပးေဆာငရြကသြားရနလအပေနပါသည။ ထတာဝန မားသည လၿခေရးတပဖြ႕မား၊ လဝငမႈႀကးၾကပေရးဌာန၊ အေကာကခြနဥးစးဌာနႏင အေထြေထြအပခပေရးဌာန တ႔မ အဓကထမးေဆာငရမည တာဝနမားျဖစပါသည။

၈.၃.၂။ တရားဥပေဒစးမးေရးတာဝနမားက ထမး ေဆာငရမညဌာနမား အေနျဖင တာဝနထမးေဆာငႏင ေစရနအတြက ထထေရာကေရာက ကညမႈမားေပးသြား ရနႏင စတဓာတျမငတငေပးရနလအပပါသည။ ယခ လကရ ဘးသးေတာငႏငေမာငေတာေဒသတြင တာဝနထမးေဆာငေနေသာဝနထမးမားက ေတြ႔ဆေမးျမနးရာ တြင မမတ႔၏လပငနးလအပခကအရ အေထာကအပမား မရရျခငး၊ လခမလေလာကျခငး၊ ေမာငေတာကသ႔ေသာ ေဒသအတြငး တာဝနထမးေဆာငရနအတြက သြား ေရာကရျခငးသည ျပစဒဏေပးခရသကသ႔ျဖစေနျခငး ေမာငေတာေဒသအတြငးရ အစးရဌာနမားသည ရခငႏင ဘဂၤါလမားအၾကားတြင ဂဏသကၡာကငးမရျခငး၊ ျပည

သလထက မမ၏လပငနးတာဝနႏငလပပငခြငမားက ရငးရငးလငးလငး မသရျခငးတ႔ေၾကာင မမတ႔၏ တာဝန မားကထေရာကစြာ ထမးေဆာငလစတမား အားနညး သြားေစသညဟ ေျပာဆၾကပါသည။ ထ႔ျပင ေတြ႔ဆေမး ျမနးခသည ရခငေခါငးေဆာငမား၊ ဘဂၤါလေခါငး ေဆာငမား ႏင ေမာငေတာၿမ႕ေနဝနထမးအခ႕က လညး ဝနထမးအမားစသည ၎တ႔ရရမည အရည အခငးမား ျပညဝမႈမရၾကသျဖင ျပညသမားက ၾကညည ေလးစားမႈ ေလာနညးကာ၊ တရားဥပေဒစးမးေရးအပငးတြငပါထေရာကစြာ မေဆာငရြကႏငေၾကာငး ေျပာဆၾက ပါသည။

၈.၃.၃။ ဥပမာ ဘဂၤါလလမးမားသည လကနက ေကာငးမြနစြာ တပဆငထားသည တပမေတာသားမား ႏင ရတပဖြ႔ဝငမားက ေၾကာကၾကေသာလညး လက နကေကာငးမား တပဆငထားျခငးမရသည နယေျမရ မားကမ အေလးထားမႈအားနညးသညဟ ေျပာဆၾကပါ သည။ ထ႔ျပင လၿခေရးတပဖြ႔ဝငမားအၾကားတြင ထ ေရာကေသာအငအားသး အေရးယေဆာငရြကမႈမး ျပလပရပါက ဒကၡေရာကႏငသညဟ မတယေနၾကပါ သည။ ၎တ႔သည တာဝနမားကထေရာကစြာ ႀကးစား၍ ေဆာငရြကပါကလညး သကဆငရာဌာနမား၏ အကာ အကြယ ေပးမႈမား အျပညအဝမရရဟေျပာဆၾကပါ သည။

၈.၃.၄။ ထ႔ေၾကာင ရခငျပညနယပဋပကၡမား ျဖစပြား ေနရျခငး၏ အေၾကာငးရငးတစရပတြင အစဥအဆက က ေဒသအာဏာပငမား၏ အဖကဖကက အားနညးခက မားေၾကာငျဖစပါသည။ဥပေဒမား၊လပထးလပနညးမားႏငအည ေဆာငရြကရန အားနညးချခငး၊ ပကကြကချခငး၊ တရားမတစြာ စမအပခပရန ပကကြကချခငး၊ လ႔ဂဏ သကၡာမား တနဖးမထားတတချခငး၊ ေဒသလထအေပၚ ေစတနာထားမႈ အားနညးျခငး၊ ဌာနမားမ မမလပေဆာင ရမည တာဝနမား ေကပြနစြာ မထမးေဆာငချခငးတ႔ျဖစပါသည။ ဘဂၤါလမားသည လျခေရးတပဖြ႕မားက ေၾကာက၍သာ ၿငမဝပစြာေနျခငးျဖစၿပး၊ ဥပေဒက ကယ အသစတျဖင လကနာလမႈမရျခငး၊ လၿခေရးတပဖြ႕ဝင မားက အခြငေရးရလငရသလ တကခကျခငးမားရေနသညကေတြ႕ရပါသည။ ထအားနညးခကမားေၾကာင တရားဥပေဒစးမးေရး လပေဆာငရာတြင အားနညးခပါ သည။ ထအားနညးခကမားက သငခနးစာယကာ အျမနဆး ျပနလညျပျပငရနထေရာကစြာ တာဝနထမး ေဆာငမညသ ဝနထမးေကာငးမား လအပမညဟျမငပါ သည။ ေမာငေတာကသ႔ေသာ အခနမေရြးျပနာႀကး ႀကးမားမားတကႏငသည ျမနမာႏငင၏အစြနအဖားေဒသမားတြင တာဝနထမးေဆာငၾကမည ေဒသအာဏာပင အႀကးအကမားက တာဝနေပးခန႔အပရာတြငသကဆငရာဌာနအလက ဘကစထးခြနသ၊ ႐းသားေျဖာငမတ တညၾကညသ၊ ေနာကတဆငရာထးတးေပးရနရညရြယ

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ24

ထားသမားကသာခန႔အပၿပး အဆပါဝနထမးမား၏ လပငနးစြမးေဆာငရညအေပၚမတညကာရာထးတးေပးျခငး၊ သကသာေကာငးမြနေသာ ေနရာေဒသမားသ႔ ဥးစား ေပးေျပာငးေရႊ႕ေပးျခငး စသညခးျမႇငမႈမားက ေဆာင ရြကေပးသငပါသည။ ဝနထမးတစဥး၏ ရာထးတာ ဝနမအပ အထးလပငနး တာဝနတစရပရပက ထမး ေဆာငရသညအတြက ျပညသ႕ဘ႑ာ ရပေငြမ ထက တနသည ဥာဏပေဇာခ ခးျမငေငြမား ေထာကပ သငပါသည။ လပငနးေဆာငရြကရာတြင ပြငလငးျမငသာမႈရရနလအပၿပး၊ လအပပါက အခနမ သတငး ထတ ျပနရနလညး လအပမညျဖစပါသည။သကဆငရာ ဝနထမးမား တရားဥပေဒစးမးေရး လပငနး မား ထေရာကစြာ ေဆာငရြကႏငရန-(က) ရခငျပညနယတြငျဖစပြားသည ကစၥမားသည ႏငငေရး ျပနာမားျဖစေနသျဖင ဝနထမးမားက ႏငငေရးႏင စပလဥး သည ကစၥမားက ကငတြယေျဖရငးႏငေစေရးအတြကႏငငေရးရာသငတနးမားေပးသငပါသည။(ခ) လျခေရးဝနထမးမားအေနျဖငလညး မမတ႔ ေဆာငရြကသငေဆာငရြကထကသည ကစၥမားႏင စပလဥး၍ ရရငျပတသားစြာ ဆးျဖတလပကငႏငရန အတြကလအပသည အဓက႐ဏးႏမႏငးေရးသငတနးမား၊အဓက႐ဏး ႏမႏငးေရးလကနကမားတပဆငျခငးမားႏင စတဓါတျမႇငတငေရးသငတနးတ႔ကပ႔ခေပးသငပါသည။(ဂ) ဝနထမးမား၏ လပပငခြငမားႏငစပလဥးၿပး တညဆဥပေဒလပထးလပနညးမားႏငအည ထေရာက စြာ လပကငခြငအျပညအဝေပးအပထားသငပါသည။(ဃ) ႏငငေတာ၏ ခမတထားေသာ မေဘာငမား အတြငး လြတလပစြာ ဆးျဖတပငခြငျပရပါမည။(င) ဥပေဒႏငအည လပေဆာငေနေသာ လျခေရး ဝနထမးမားအား အကာအကြယေပးထားရန လအပပါ သည။(စ) ေပးအပထားသည တာဝနဝတရားမားက ဥပေဒႏင အည ေကပြနစြာမထမးေဆာငေသာ ဝနထမး မားက ထေရာကစြာအေရးယသြားသငပါသည။

၈.၄။ အၾကျပခက (၄)

၈.၄.၁။ အစၥလာမဘာသာဝငမား အမားစရေနသည ေမာငေတာကသ႔ေသာ ေဒသမားတြင အပခပမႈပငး ဆငရာ အႀကးအကမားအေနျဖင အစၥလာမဘာသာ အေၾကာငးႏင ၎တ႔၏ဘာသာေရးအေျခခသေဘာ တရားမားက ေလလာထားသငပါသည။ အထးသျဖင သာသနာေရးဥးစးဌာနအေနျဖင အစၥလာမဘာသာဝင မဟတသည အျခားဘာသာဝင ဝနထမးတစဥးဥးက အစၥလာမဘာသာအေၾကာငး ထထဝငဝငေလလာထား ေစကာ အစၥလာမဘာသာေရးဆငရာကြမးကငသ အၾကေပးအျဖစ တာဝနေပးအပသငပါသည။ ထ႔အျပင

မႏေဗဒဆငရာပညာရငမား၊ လမႈေရးဆငရာကြမးကငပညာရငမားထမ ေဒသရဘဂၤါလလမးမား၏ စတေနသေဘာထားခယထားခကမား၊ ထးတမး ဓေလ မားက နကနက႐ႈငး႐ႈငး ေလလာထားေစသငၿပး အပ ခပေရးႏင စမခန႔ခြေရးဆငရာမားတြင လအပသလ အၾကဥာဏမား ရယအသးခေစသငပါသည။

၈.၅။ အၾကျပခက (၅)

၈.၅.၁။ ေမာငေတာေဒသတြင အစးရမ မျဖစမေန ေဆာငရြကရမည လပငနးစဥ တစခမာ လျခေရး၊ တညၿငမေအးခမးေရးျဖစပါသည။ သ႔ျဖစ၍ ရတပရငး မားကြပကမႈအဖြ႔ႏင ရစခနးမား၏ အခနးက႑က အ မနအတငး သးသပရနလအပပါသည။ အဓကအားျဖင ေဒသအတြငး ခထားသည ရတပရငးတပဖြ႔မား၏ အင အား၊ လကနက၊ ေနရာခတပစြရနလအပမႈႏင တပဖြ႔ဝငမား၏စြမးေဆာငရညျမငမားေရးကစၥရပမားျဖစပါသည။ ပထမဥးစြာ အငအား ႏငပတသက၍ လတတေလာ အခငးျဖစပြားခသည ဒခးရားတနးေကးရြာႏင အနးပတဝနးကငေကးရြာမားျဖစေသာ ေဂၚဒသာရေကးရြာ၊ ႏ႐ လာေကးရြာ၊ ဘဂးတနး ေကးရြာစသည ဘဂၤါလေကးရြာ မားတြင လဥးေရအၾကမးအားျဖင (၂ဝဝဝဝ)ဥးခန႔ ရေနၿပး တငးရငးသားေကးရြာမားအျဖစ ကငးေခာငး ေကးရြာ၊ ခေရၿမငေကးရြာႏင ေဗာဓကနးေကးရြာမားမ လဥးေရခန႔မနး (၁၃ဝဝ)ခန႔ တ႔အတြက ခေရၿမငရ ကငးတြင အငအား(၅) ဥး၊ ေဂၚဒသာရတတားရကငးတြင (၆) ဥး၊ စစေပါငး (၁၁) ဥးသာ ခထားႏငခပါသည။ ရသားႏငရြာသားအခးမာ ၁း၂ဝဝဝ ႏႈနးနးပါးျဖစပါသည။ ထအခးအစားမာ လေနမႈအဆငအတနးျမငမားသည လ႔အဖြ႔အစညးအတြငးျဖစပါက ျပနာမရလေသာ လညး ဤေဒသအတြကကမလြနစြာနညးပါးသညဟသးသပရပါသည။

၈.၅.၂။ ေမာငေတာေဒသသ႔ ကြငးဆငးေလလာ ခကမားအရ အခငးျဖစပြားရာေဒသရ ရကငးစခနးမားရ ရအငအားမာ ဖြ႔စညးပထကေလာနညးမႈမား ရေနသည ကေတြ႔ရခရပါသည။ ဤေနရာတြင ရကငးအေရအတြက တးခထားျခငး သ႔မဟတ ရတပဖြ႔အငအား ျဖညတငး ေပးျခငးမားအနက တစခခကအျမနဆး ျပလပေပး သငပါသည။ ရကငးစခနးတစခတြငရသငရထကသည အငအား၊ အဓက႐ဏးႏမႏငးသည လကနကကရယာ၊ ပစၥညးကရယာမားက ကၽြမးကငစြာကငတြယအသးျပ ႏငမႈႏင အဓက႐ဏးႏမႏငးႏငသည စြမးေဆာင ရညတ႔ပါ ျဖညဆညးေပးထားရနလအပပါသည။ ထသ႔ မဟတပါက လျခေရး၊ တညၿငမေအးခမးေရး ႏင တရားဥေပေဒစးမးေရးလပငနးမားက ေဆာငရြကရာတြင ထေရာကမႈအားနညးေနမညျဖစပါသည။ တဖန ရတပဖြ႔ ဝငမား၏ အဓက႐ဏး ႏမႏငးသည လကနကခယမးမား ႏင ပတသက၍ အျမနဆးျပျပငေပးရနလအပေၾကာငး

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 25

က ယချဖစစဥက ထငရားစြာ ျပသလကသညဟ ျမငပါ သည။

၈.၅.၃။ သ႔ျဖစ၍ ေဒသအေျခအေနႏင ကကညၿပး လမားေလးစားအားကး ေလာကသည ေခတမလက နကမားႏင ခပဝတတနဆာမားျဖင အျမနဆး အစားထးလလယေပးသငပါသည။ေနရာခထားမႈႏင ပတသက ၍ အထကတြငအနညးငယ တငျပခၿပးျဖစပါသည။ ဤ ေနရာတြင ေမာငေတာ ေဒသမာ မမတ႔ႏင အတြငးေရာ အျပငပါ အသြငသ႑န ကြျပားျခားနားသည နယစပ ေဒသျဖစေနသညက သတျပသငပါသည။ ဆလသညမာ အတြငးပငးရတပဖြ႔မား ခထားမႈသာမက နယစပ တစေလာက လစဟာေနသညေနရာမားစြာ ရေနေၾကာငး ယချဖစစဥအပါအဝငအျခားျဖစစဥမားအရ သာဓကမားစြာရႏငၿပးျဖစပါသည။ ယချဖစစဥတြငလညး ျပစမႈကး လြနသမားသည နယစပျမစကမးစပ မတဆင လြယက စြာ လြတေျမာကသြားျခငးျဖစပါသည။ အခငးျဖစျဖစခငး ျမစေၾကာငးတစေလာက ခကခငးပတဆ႔ထားလကႏငပါက တရားခမားလြတလမးမရႏငဟ ယဆပါသည။

၈.၅.၄။ အထးအၾကျပလသညမာ ေျမပခေလလာ ၾကညပါက နတျမစဝႏင ျမစကမးပါးတစေလာကတြင အရပသားမား ပမနျဖတကးေလရသည ေနရာမားတြင လျခေရးရကငးမား ေထာငေစေအာင စနစတက ထားရ သငပါသည။ ပငလယႏငနးကပစြာ တညရေနသညျဖစ သျဖင ဆငကလးဒဏခႏငေသာ အေဆာကအဥမား (Cyclone Shelter) မားက ေဆာကလပေပးပါက သဘာဝေဘးအႏရာယ ႀကတငကာကြယေရးအတြက သာမက၊ လျခေရးအတြကပါ အေျခခအေဆာကအဥ ေဆာငရြကေပးၿပးသား ျဖစသြားမညျဖစပါသည။ ထ႔ အျပင ျမစျပငႏင ကမး႐းတနးမားသ႔ လငျမနစြာ သြား ႏငသည အျမန(ရပေျပး)ေမာေတာဘတမား၊ မးဆလက မားပါ တပဆငေပးထားပါက ရတပဖြ႔၏ ဂဏသကၡာ လညးျမငတကလာေစမညအျပင လျခေရး၊ တညၿငမ ေအးခမးေရးႏင တရားဥပေဒစးမးေရးအတြက ႀကးမား ေသာ အေထာကအကလညးျဖစလာေစမညျဖစပါသည။ ဘးသးေတာငေဒသသည ႏစဖကကနးပတေဒသျဖစ သျဖင ေမာငေတာေဒသကသ႔ ျပနာမားစြာ မျဖစပြား သညက သာဓကအျဖစေတြ႔ျမငနငပါသည။

၈.၅.၅။ ရတပဖြ႔ဝငမားတစဥးခငးစ၏ စြမးေဆာငရည ျမငတကလာေစေရးသညလညး အေရးႀကးသညဟ ျမငပါသည။ စြမးေဆာငရညျမငမားေသာ ရတပဖြ႔ျဖစလာ ေစရန အရညအခငးရေသာ ရတပဖြ႔ဝငမားျဖင ဖြ႔စညး ရမညျဖစပါသည။ အရညခငးရသမားက စေဆာငးရရရန လစာ၊ ဘဝတကလမးႏင တပဖြ႔၏ပရပမားေကာငးမြနမႈ၊ သကသာေခာငခေရး အစရေသာကစၥရပမားက ဆက စပစဥးစားသြားရမညျဖစပါသည။ အေရးႀကးေသာ အခကတစခကမာ အရညအေသြးရသည စြမးေဆာင

ရညျမငတငေရး သငတနးမားက စဥဆကမျပတ ေလကငသငၾကားေပးႏငရနလညးလအပလာမညျဖစပါသည။ ထသငတနးမားတြင ေဒသလထႏငဆေလာကကညၿပးေဒသခလထ၏ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈက ရရေစမည (Community Policing) စနစ၊ ေခတမအဓက႐ဏးႏမႏငးေရးသငတနးမား၊ သတငးအခကအလကစေဆာငး သည သငတနးမား၊ အၾကမးဖကတကခကမႈမားမႀကတငကာကြယႏငမညသငတနးမား ႏင တပေခြးမားကေလကငေမြးျမျခငး စသညမားကလညး ေဆာငရြကထား ရသငပါသည။ ရလပငနးဆငရာ လပထးလပနညးမားႏင စပလဥး၍ ေလလာၾကညရာတြင နယေျမရတပဖြ႕၏ လပကငေဆာငရြကမႈႏင ရတပရငး၏ လပကငေဆာင ရြကမႈတ႔မာ ကြာျခားခကရေနသညကေတြ႕ရၿပး၊ အတတကြပးေပါငးေျဖရငးရသည အခါတြငမညသည နညးလမးျဖင ေဆာငရြကရမညဟသည လပထး လပနညး အခကအခမားႀကေတြ႕ေနရသျဖင လကေတြ႔ ကမည နညးလမးမားက ေရးဆြကငသးသငပါသည။

၈.၅.၆။ ယချဖစစဥတြင ရတပၾကပႀကးေအာငေကာသနးႏငပတသက၍ ေသဆးဖြယရာရသညဟ ေကာက ခက ခႏငသည သကေသခအေထာကအထားမားက ရရထားေသာလညး တကခငမာေသာ သတငးမား ေဖာ ထတႏငမႈအပငးတြင အားနညးေနသညက အထငအရား ေတြ႔ရႏငပါသည။ အျခားအတညမျပႏငေသာ သတငး တစရပအရ ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနး၏ အေလာငးႏင လကနကခယမးမား၊တစဖကႏငငသ႔ ေရာကရသြားေၾကာငး ေဖာျပထားသညက ေတြ႔ရရပါ သည။ နယစပခငးထစပၿပး အလြယတက သြား လာႏငကာ ထလြယရလြယေသာ ေမာငေတာကသ႔ ေသာ ေဒသမားအေနျဖင တစဖကေဒသတြင မမတ႔အား အခနမေရြးသတငးေပးပ႔ေပးႏငမည မမသတငးေပးလယမားစနစတကထားရသငပါသည။

၈.၆။ အၾကျပခက (၆)

၈.၆.၁။ ဒခးရားတနးျဖစစဥတြင မဒယာတကပြသည အစတအပငးတစခအျဖစပါဝငပါသည။ အဆပါ မဒယာ တကပြတြင အစးရအေနျဖင ထေရာကစြာတ႔ျပနႏငျခငးမရသညက ေတြ႕ရပါသည။အစးရမ သနး ၆ဝ က ရငးျပ ရနႀကးစားေနစဥတြင အျခားတစဖကမ တစကမာၻလး ရလသနး ၇ဝဝဝ သ႔ ချပထားႏငၿပးျဖစေနသညက ေတြ႔ရႏငပါသည။ ေရ႕ဆက၍လညး မဒယာ၏ အခနး က႑သည ဆကလကအေရးပါေနမညျဖစရာ ၾကေတြ႔ ၿပးခေသာ အေတြ႔အၾကမားမ သငခနးစာမားက ေဖာ ထတကာ မမတ႔အားနညးခကမားက အျမနဆးျပင ဆငသြားရန အေရးတႀကး လအပေနၿပျဖစပါသည။ အစးရ အေနျဖင သတငးမဒယာႏင ပတသကသည သတငးတငဆကမႈ၊ သတငးရယမႈ၊ ျဖန႔ခမႈ၊ စေဆာငးမႈ စသည နညးစနစမားက ဝနထမးမားအား စနစတက

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ26

ပ႔ခထားသငပါသည။ သတငးထတျပနသညအခါတြင လညး သမာ႐းကထတျပနျခငးမးမဟတဘ မမသေစ လသည ဥးတညအပစ (TargetedAudience) က ၾကညၿပး ၎တ႔ နားလညမညပစျဖင သတငးထတျပန သြားသငပါသည။

၈.၆.၂။ ျပညတြငး၊ ျပညပရ ဘဂၤါလမားသည မဒယာ ကကၽြမးကငစြာ အသးခႏငသညအတြက အစးရ၏ သတငးထတျပနမႈ လငျမနမႈမရဘ ေႏာငေႏးၾကန႔ၾကာ ေနသညက အခြငအေရးတစခအျဖစ မတယကာေကာလ ဟာလမားက ပမျပန႔ပြားေအာင ေဆာငရြကႏငခၿပး ေျမျပငအေျခအေနမားက ပဆးသြားေစခသညကေတြ႕ ရရပါသည။ ရခငျပညနယအေရးကစၥႏင ပတသက၍ အေျခအေနမားက ပမရႈပေထြးေစရန ရညရြယခကျဖင ေကာလဟလသတငးမား ထတလႊငျဖန႔ေဝေနသမားက ဥပေဒႏငအည ထေရာကစြာ အေရးယေဆာငရြကသင ပါသည။ မညသည သတငးမားသည မညသည ေနရာ မ းမထြကသည၊ စသျဖင သတငးအမ းအစားမားခြျခားၿပး တ႔နျပနေဆာငရြကသည စနစမးက စနစတကထ ေထာငထားရပါမည။

၈.၆.၃။ ျဖစလာႏငေျခရေသာ ပဋပကၡမားက အျမန ဆး တ႔ျပနႏငရန တပမေတာအပါအဝင ဌာနအားလး ပါဝငၿပး ေဒသလးဆငရာ လျခေရး စမခကတစခ၊ ပျပင စြာေရးဆြ၍ အၿမအသငအေနအထား ျပငဆငထား သငပါသည။ ထစမခကတြင လအပပါက ခကခငး တနျပနေဆာငရြကႏငရန ႀကးၾကပကြပကမႈစနစ (Chain of Command) ပပျပငျပငရထားရနအေရးႀကးပါသည။ ထ႔အျပင ၎စမခကပါ တာဝနမားကလညး ေအာကဆး အဆငအထ ပါဝငသအားလးမ ေကညကစြာ နားလည ထားရနလညး လအပမညျဖစပါသည။ အဆငအားလးမ ညႊနၾကားခကမား၊ ေနာကဆးျဖစေပၚေနသည အေျခ အေန၊ ေျပာငးလမႈအေျခအေနမားက အခနႏင တေျပး ည သရေနေစေရးသည အလြနအေရးႀကးပါသည။ သ႔ ျဖစရာ အဖြ႔အစညးတစဖြ႔ႏငတစဖြ႔အၾကား၊ အဖြ႔အစညး အတြငး တစဥးႏငတစဥးအၾကား ဆကသြယမႈ မျပတရရ ေစေရးသည အေရးတႀကးထညသြငးစဥးစားထားရမည အခကတစခက ျဖစသညေနသညဟ သးသပပါသည။

၈.၇။ အၾကျပခက (၇)

အေရးေပၚကစၥရပမား ျဖစပြားလာပါက လျခေရးအဖြ႔ႏင တာဝနရ သမား၊ အခငးျဖစပြားရာေနရာသ႔ အျမနဆးသြားေရာက ထနးသမး ႏငရန လအပေသာယာဥမား၊ စကသးဆမားက လလေလာက ေလာက ႀကတငစစဥ ေပးထားသငပါသည။ လျခေရးယာဥမား အခနမ ေရာကရႏင ရနအတြက လအပသည ဆကသြယေရး လမးေၾကာငးမား၊ အေရးႀကးသညေနရာမားက အလြယတက သြားေရာကႏငေရးအတြက ရာသမေရြးသြားလာႏငသည လမး၊ တတားမား ကလညးေဖာကလပထားရသငပါသည။ နတျမစ

အလယတြင ေသာငထြနးေနသျဖင ေရတပသေဘာၤမားသည ျမနမာႏငင ေရပငနကဘကမ အလြယတကမသြားလာႏငသျဖင ဘဂၤါလားေဒရႏငငဘကမ ခြငျပခကယ၍ သြားလာေနရပါသည။ ယငးအေျခအေနသည ေရေၾကာငးလျခေရးႏင ေဒသလျခေရး ကစၥမားက ေဆာငရြကရာတြင ႀကးမားသည အဟန႔အတားျဖစ ေစပါသည။ ထ႔အတြကေၾကာင ယငးကစၥက ပ႔ေဆာငေရးဝနႀကးဌာန ႏင သကဆငရာဝနႀကးဌာနတ႔မ အလငအျမနေဆာငရြကသြား သငပါသည။

၈.၈။ အၾကျပခက (၈)

လကရအေျခအေနတြင ႏငငေတာအစးရမ သတငးစာရငးလငး ပြမား ျပလပ၍ စြပစြခကမားက လကေတြ႔ကြငးဆငး သကေသ ျပခကမားျဖင ျငငးဆထားေသာလညး ႏငငတကာအသငးအဝငးက ဤျပနာအေပၚအစးရ၏ ေျဖရငးတ႔ျပနပ၊ ဆးျဖတပတ႔က သသယအျမငျဖင ေစာငၾကညေဝဖနလကပင ရေနဆျဖစပါသည။ သ႔ျဖစပါ၍ အစးရသည ရခငအေရးကစၥ ေျဖရငးေဆာငရြကရာတြင ပြငလငးျမငသာ တကျပတသားစြာ ေဆာငရြကသငပါသည။ အစးရမ သတငးထတျပနမႈမားႏင သတငးစာရငးလငးပြမားက လညး အခနႏငတေျပးည ပမနေဆာငရြကသြားသငသညဟ ထငျမငသးသပပါသည။ ေဒသႏရအဆငသတငးထတျပနမႈမားကလညး အခနႏင တေျပးည ထတျပနႏငေရးအတြက အခြငအာဏာ ႏင အစအစဥမားေဆာငရြကေပးထားသငပါသည။

၈.၉။ အၾကျပခက (၉)

၈.၉.၁။ ယခလကရအေျခအေနတြင ႏငငတကာအစးရမဟတသညအဖြ႔အစညးမား (INGOs) ႏင ေမာငေတာ ၿမ႕နယအတြငးရ အစးရဝနထမးမားအၾကား ဆကဆေရး အဆငမေျပမႈမားသညလညး ေမာငေတာၿမ႕နယ အတြငး လမးေရးျပနာမားက ေျဖရငးရာတြင ပမ ခကခ ရႈပေထြးေစခသည အေၾကာငးတစရပ ျဖစေန သညကေတြ႔ရရပါသည။ ေမာငေတာခရငႏင ၿမ႕နယ အတြငးရ ဝနထမးမားအေနျဖင ႏငငတကာအစးရ မဟတသညအဖြ႔အစညးမား (INGOs) မ ဝနထမးမား သည ေခါငးမာ၍ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ အားနညးသညဟ ထငျမငၾကပါသည။ အခ႕ေသာ INGOs မားသည မမတ႔သေဘာတထားသည MOU ကေကာလြနၿပး ေဆာငရြကမႈမားရေနသညဟ ေဒသခမား ႏင အစးရ ဝနထမးမားက ထငျမငေနၾကပါသည။ ႏငငတကာအစးရ မဟတသည အဖြ႕အစညးမား (INGOs) မ ႏငငျခားသားဝနထမးအခ႕ကလညး အစးရဝနထမးမားႏင ဆကဆ ရာတြင ေမာကမာမႈမားရေၾကာငးကလညး ေမာငေတာ ေဒသသ႔ ကြငးဆငးေလလာခသည စစမးစစေဆးေရး ေကာမရငလႀကးမားမ ေတြ႔ျမငသရခပါသည။ ယခ လကရအေျခအေနတြင ေမာငေတာၿမ႕ ႏင ရခငျပညနယ အျခားေဒသမားရ ရခငလမးအမားစအေနျဖင MSF (Mèdecins Sans Frontières) အဖြ႕၏ လပေဆာငခကမားအေပၚမေကနပသညအျမငမားရေနပါသည။

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 27

၈.၉.၂။ေမာငေတာေဒသရ MSF အဖြ႔အစညးမ တာဝန ရသတစဥးသည ခရငအပခပေရးအဖြ႔အား ၎၏ အဖြ႔ အစညးမ ပဋပကၡအတြငး ဒဏရာရရခသညဟ ယဆရ ေသာ ဘဂၤါလ (၂၂) ဥးအား ေဆးကသမႈေပးလကသညကစၥႏငပတသက၍ ေမာငေတာခရငအပခပေရးတာဝနရသမားထအျပစတငသညပစျဖင ေမးျမနးခသညက အစညးအေဝးမတတမးတြင ေတြ႔ရခရပါသည။ ခရငအပခပေရးအရာရမားႏင MSF တာဝနရသတ႔ေတြ႔ဆစဥ “MSF အဖြ႔မဆရာဝန (၂) ဥးအား သတ႔အေနျဖငမညသည ဘဂၤါလမားက ေဆးကသေပးပါသနညး” ဟ ေမးျမနး ေသာအခါ ၎ဆရာဝန (၂) ဥးမ “သတ႔အေနျဖင အဆပါ ေဆးကသေပးမႈမားက မျပလပခပါေၾကာငး” ေျပာဆခ သညက ၿမ႕နယအပခပေရးမး႐း၏ အစညးအေဝးမတတမးတြငေတြ႕ရခရပါသည။ သ႔ရာတြင MSF အဖြ႔၏ Country Director ျဖစသမ ျပညနယကနးမာေရးမးက လပမ၍ ၎အဖြ႔အစညးမ လ (၂၂) ဥးအား ေဆးကသ ေပးခရသညဟ အေၾကာငးၾကားစာ ေရးသားေပးပ႔ခပါ သည။

၈.၉.၃။ခရငအဆင အစးရအဖြ႔အစညး ဝနထမးမား အေနျဖင MSF မ ၎ကသ႔ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈမရ ျခငးက ေဝဖနေျပာဆၾကၿပး၊ အဆပါ အဖြ႔အစညးႏင အလပလပကငရနခကခေၾကာငးေျပာဆၾကပါသည။ ေမာင ေတာႏင အျခားရခငျပညနယ ေဒသမားတြင အစးရတာ ဝနရသမားႏင MSF ကသ႔ ႏငငတကာအဖြ႔အစညးမား လပငနးအဝဝက ပးေပါငးေဆာငရြကသြားရန လအပပါ သည။ ထသ႔ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ မရေသာေၾကာင MSF မ ကသေပးသည လ (၂၂) ဥး၏ကစၥက ရငးရငး လငးလငးေျဖၾကားျခငး မရသညအတြက လအမားအျပား ေသဆးသည စြပစြခကက အေထာကအပ႔ျဖစေစသည အခကတစခအျဖစ သတငးဌာနမားမ အသးခေျပာဆမႈ မား ျပလပခၾကပါသည။ ဤကစၥအား သကဆငရာႏင ေဆးကသမႈေပးခသည အဖြ႔အစညးမားမ အစးရႏင ပးေပါငးေဆာငရြက၍ ေျဖရငးခသင ပါသည။ အကယ၍ MSF ႏင ေဒသႏရအစးရတ႔သည ပးေပါငးညႏႈငး အေျဖရာႏငခမညဆပါက ယခကသ႔ နားလညမႈလြမား သည အျဖစအပကမားက ေကာလႊား ႏငမညျဖစပါ သည။

၈.၉.၄။ အျခားတစဖကတြငလညးအစးရအဖြ ႔အစညးမားႏင ႏငငတကာအဖြ႔အစညးမား(INGOs) သညတစ ဖကႏငတစဖက ပးေပါငးေဆာငရြကသည လပေဖာကင ဖကမား အျဖစမျမငၾကဘ၊ ျပနာရာမညသမားအျဖစျမငေနၾကသညက ေတြ႔ရပါသည။ ဒခးရားတနးျဖစစဥ တြင ေဒသႏရအစးရ ႏင MSF တ႔အၾကားပးေပါငး ေဆာငရြကခမႈ အားနညးခသညကေတြ႕ရၿပး၊ ယငး အတြကေၾကာင မေျပလညမႈမားရခပါသည။ ထ႔ေၾကာင ႏငငတကာအသငးအဝငးမလညး အစးရမ ျပနာ၏ ဇစျမစက ဖးကြယထားခငသညအတြကေၾကာငျဖစမည

ဟ စြပစြလာၾကပါသည။ ဤအေျခအေနသည ရခငျပည နယအတြငး ျပနာမားက ႏငငတကာ အသငးအဝငး အတြငး နားလညမႈလြမားမႈမားပမ ျဖစေပၚေစႏငပါ သည။

၈.၉.၅။ လကရအေျခအေနတြင ရခငျပညနယတြင ႏငငတကာအစးရမဟတသည အဖြ႔အစညးမား(INGOs) ၏ အကအညမား မျဖစမေနလအပေနပါသည။ သ႔ျဖစပါ ၍ ႏငငေတာ အစးရအေနျဖင ထအဖြ႔အစညးမားႏင ၎တ႔၏ လပငနးမားက ထေရာကစြာ လပကငႏငသည ခြငျပမႈမားႏင အကအညမားေပးသငပါသည။ ႏငင တကာ အဖြ႔အစညးမားအေနျဖငလညး မမတ႔၏ လပငနးေဆာငတာမားက ပြငလငးျမငသာစြာျဖင ျပလပျခငး၊ လကမတေရးထးထားခေသာ သေဘာ တညမႈမား စညးမဥးစညးကမးမားက လကနာကာ တညဆဥပေဒႏငအည အေကာငအထညေဖာ လပ ေဆာငသြားသငပါသည။

၈.၉.၆။ အစးရအဖြ႔အစညးမားမလညး စညးမဥးစညး ကမးမားက ရငးရငးလငးလငး ခမတ၍ ႏငငတကာအစးရ မဟတသညအဖြ႔အစညးမား(INGOs) ကလညး ထစညး မဥးစညးကမးမားက နားလညသေဘာေပါကေအာင ရငးလငးသငပါသည။ ႏငငတကာအစးရမဟတသညအဖြ႕အစညးမား (INGOs) မလညး စညးမဥးစညးကမး မားက လကနာကာ အျပနအလနညႏႈငးအေျဖရာသည နညးလမးျဖင၊ ထငသာျမငသာရေအာင အေကာင အထည ေဖာေဆာငရြကသငပါသည။ စညးမဥးစညး ကမးမားက ခးေဖာကသည ႏငငတကာ အစးရမဟတ သည အဖြ႔အစညးမား(INGOs)ကလညး တကစြာအေရးယေဆာငရြကမႈမားက အခနႏငတေျပးည ေဆာငရြက သြားသငပါသည။

၈.၁ဝ။ အၾကျပခက (၁ဝ)

၈.၁ဝ.၁။ ယခ ဒခးရားတနးျဖစစဥသည ေမာငေတာ ခရငအတြငးရ လျခေရးအရာရမား၊ ေဒသခရခင တငးရငးသားမားႏင ဘဂၤါလလမးမားအၾကား ျဖစပြား ေသာ ျပနာသကသက မဟတေတာဘ ႏငငတကာ အဖြ႔အစညးမားႏင ျမနမာအစးရအၾကား ျဖစပြားေနေသာ ျပနာတစရပ အသြငေဆာငေနပါသည။ ကလသမဂၢ အဖြ႔အစညးမားအေနျဖင သရလကၤာႏငငတြင ၎တ႔၏ အဖြ႔အစညးမား လပေဆာငမႈအေပၚ ေဝဖနခရမႈမး ေနာကတစႀကမ မခရေစရန ဒခးရားတနးကစၥႏင ပတ သက၍ ျပငးထနေသာစြပစြခကမားပါဝငသည အစရငခ စာတစေစာင ထတျပနခပါသည။ ႏငငျခား သရးတခ႕မ လညး ျပငးထနသည စကားလးမားက သးစြ၍ ေၾကျငာ ခကမား ထတျပနခၾကပါသည။ အစးရမလညး ထေၾက ျငာခကမားက လကမခသည တန႔ျပနခကမားက ထတျပနထားခပါသည။

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ28

၈.၁ဝ.၂။ ကလသမဂၢအဖြ႕အစညးမား အေနျဖင ဒခး ရားတနး ျပနာအား ေျပလညစြာေျဖရငးႏငေရး အတြက အစးရႏင ပးေပါငးေဆာငရြကရနထက မမတ႔၏ အစ အရငခစာ မနကနေၾကာငး သကေသျပႏငရနသာ အခနကနခေနၿပး ထအစအရငခစာေၾကာင မမတ႔သကၡာ မကေရးက ပ၍အေလးျပေဆာငရြကေနသညဟ ျပည သမားက ထငျမငၾကပါသည။ ဤအေျခအေနတြင ရခငႏငအျခားတငးရငးသားမားမ ကလသမဂၢအဖြ႔အစညး မားအေနျဖင ဘဂၤါလမားဘကမ တစဖကသတ ပါဝင ကညေနသည အဖြ႔အစညးအျဖစ ျမငလာႏငပါသည။ ၂ဝ၁၂ ခႏစ ႏင ၂ဝ၁၄ ခႏစ တ႔တြင ျပလပခသည ရခငျပညနယႏင အျခားေဒသမားတြငစစတမးေကာကယမႈတြငပါဝငသည ႏငငသား ၁ဝဝဝ ဥးတြင ၈ဝ ရာခငႏႈနးေကာက ကလသမဂၢအဖြ႔အစညး အေနျဖင ရခငျပညနယတြင ၎တ႔၏ လပငနးေဖာေဆာငမႈမားက တရားမတစြာ လပကငသြားမညဟ မယၾကညၾကေခ။ အထးသျဖင ေမာငေတာေဒသတြင ကလသမဂၢအဖြ႔ အစညးမားသည ဘဂၤါလမားက ရခငမားထက ပ၍ မကႏာသာေပးၾကသညဟ ယၾကညေနၾကပါသည။ဤအေျခအေနမးတြင ကလသမဂၢအဖြ႔အေနျဖငျပငးထနသည စကားလးမားသးကာ စြပစြခကမားက ျပလပ ေနမႈမားသည ကလသမဂၢအဖြ႔အစညးမားႏင ျမနမာႏငင အစးရအၾကား၊ ကလသမဂၢ အဖြ႔အစညးမားႏင တငးရငး သား ရခငမားအၾကား ဆကဆေရးမား ပကျပားလာေစ ပါသည။

၈.၁ဝ.၃။ ဒခးရားတနး ျပနာက ေျဖရငးရာတြင အစးရ၊ ႏငငတကာအဖြ႔အစညးမားႏင ေဒသချပညသ မား ပးေပါငးေဆာငရြကသြားရမည ျဖစပါသည။ ပါဝင ကညရမည အဖြ႔အစညးမားအေနျဖင မမတ႔ အဖြ႔အစညးအတြကႏငငေရးအကးအျမတမား ရရေရးကပမဥးစားေပးျခငးမား မျဖစသငပါ။ ရခငျပညနယတြင ျဖစပြား ေနေသာ ျပနာမားအား ေျဖရငးရာတြင မမတ႔အဖြ႔ အစညးအတြက ဂဏတကေအာငလပျခငး၊ တစဖက အဖြ႕အစညး၏ ဂဏသကၡာကေအာငလပျခငး(သ႔မဟတ) မမတ႔ ျဖစေစလသညနညးလမးအတငး လပေဆာင အေကာငအထညေဖာမသာ မနကနသညဟ ခယ မထားသငပါ။ ဒခးရားတနးကစၥကသ႔ ရခငျပညနယ အတြငး ျဖစပြားေသာ ျပနာမားက ေျဖရငးရာတြင ပါဝငေနသမားအေနျဖငတစဥးႏငတစဥး၊ တစဖြ႔ႏငတစဖြ႔ ပးေပါငး၍ အေျဖရာျခငး မျပလပႏငပါက ျပနာက ရငးပငးကညရာ မကဘ ပ၍ဆးရြားေအာငျပလပေန သမား ျဖစလာႏငသညက အထးသတျပအပပါသည။

၈.၁၁။ အၾကျပခက (၁၁)

၈.၁၁.၁။ ရခငျပညနယအတြငး ျဖစေပၚေနသည ပဋ ပကၡမားသည ျမနမာႏငငအတြငး ျဖစပြားေနေသာ

အရႈပေထြးဆး ျပနာမားထမ တစချဖစရာ အစးရ အေနျဖင စစစညးစညးႏင တကသည အေရးယေဆာင ရြကမႈမားက အခနႏငတေျပးည လပေဆာငသြားရန လအပပါသည။ ထသ႔ေဆာငရြကသြားႏငရန ျပညေထာင စအစးရအေနျဖင ရခငျပညနယတြင ျပနာတကႏင သည ေမာငေတာခရင အပါအဝင ပဋပကၡျဖစပြားေနေသာ ေနရာမားတြင ကယဆယေရး၊ဖြ႔ၿဖးတးတကေရးလပ ငနးမားက အခနမ အေကာငအထညေဖာေဆာငရြက သြားရန လအပ မညျဖစပါသည။

၈.၁၁.၂။ ယခလကရ အေျခအေနတြင ရခငျပညနယ၊ ၿမ႕နယမားရ အစးရဝနထမးမားအေနျဖင လပငနး ေဆာငရြကရာတြင မမတ႔၏ သကဆငရာဝနႀကးဌာနမား သ႔ ဆးျဖတခက၊ ညႊနၾကားခကမားအခနမ မရရသျဖင လပငနးေဆာငတာမားက အခနႏငတေျပးည ေဆာင ရြကႏငမႈတြင အားနညးမႈမားရေနသညက ေတြ႔ရရပါ သည။ ထ႔ေၾကာင လပငနးေဆာငရြကခကမားက အခနႏငတေျပးည ဆးျဖတလပေဆာငႏငရနအတြက ျပညေထာငစဝနႀကးအဆင ပဂၢလတစဥးအား ရခင အေရးကစၥမားက တာဝနယ ေဆာငရြက ႏငရနခန႔အပ သြားသငပါသည။ ထဝနႀကး၏ အပခပဥးေဆာငမႈ ေအာကတြင သတမတထားသည ပဋပကၡနယေျမမား၏ လျခေရး၊ လဝငမႈႀကးၾကပေရးႏင ဖြ႔ၿဖးတးတကေရး ကစၥရပမားက အခနႏင တေျပးည ေဆာငရြကသြားႏငရန ႀကတငျပငဆင ေဆာငရြကထားသငပါသည။

၈.၁၂။ အၾကျပခက (၁၂)

၈.၁၂.၁။ ဒခးယားတနးကသ႔ေသာ ျပနာမားက ကငတြယေျဖ ရငးရနအတြကထေရာကေသာ ေကးရြာ အပခပေရးစနစျဖစရန လအပပါသည။ ရခငျပညနယ၊ ေမာငေတာၿမ႕နယတြင ေကးရြာအပ စ အမးအစား (၃) မး ရသညက ေတြ႕ရရပါသည။ ပထမအမး အစားမာ ဘဂၤါလလမးမားသာေနေသာေကးရြာ၊ ဒတယအမး အစားမာ ရခငလမးမားသာ ေနေသာေကးရြာႏင တတယအမး အစားမာ ရခငလမးႏင ဘဂၤါလလမးတ႔ အတတကြေနထငၾက ေသာေကးရြာဟ၍ ျဖစသည။ လကရအပခပေရးပစမာ ဘဂၤါလမားသာ ေနထငေသာ ရြာတြင ေကးရြာအပခပေရးမးအျဖစ ဘဂၤါ လလမးက သာ ခန႔အပထားပါသည။ ရခငလမးမားသာ ေနသည ရြာတြငရခငလမးကသာ အပခပေရးမးအျဖစ ခန႔အပ ထားပါသည။ သ႔ေသာ ရခငႏင ဘဂၤါလတ႔ အတတကြ ေပါငးစညးေနထငေသာ ေကးရြာတြငမ အပခပေရးမး အျဖစ ရခငလမးကသာ ခန႔အပပါသည။ ဘဂၤါလမားက ၎တ႔ေနထငေသာေကးရြာမားတြင ဘဂၤါလမားအား အပခပေရးတာဝနမေပးအပဘ ရခငမားအားေပးအပ ျခငးေၾကာင ျပနာျဖစပြားရျခငးျဖစေၾကာငး ေျပာဆ ၾကပါသည။

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 29

၈.၁၂.၂။ ၂ဝ၁၂ ခနစတြင ျဖစပြားခေသာ ပဋပကၡမား ေၾကာင ရခငႏင ဘဂၤါလလမးမားအၾကား တစဘကႏင တစဘက၊ တစဥးႏငတစဥး အတယဥတြ၍ အပခပေရး လပငနးမား လပကငႏငသည အေျခအေနတြင မရ သျဖင ထသ႔ေသာ ေကးရြာမားတြင သကဆငရာ ေကးရြာတာဝနခမားအား ၿမ႕နယအေထြေထြအပခပ ေရးရးမတက႐ကအပခပေသာ အပခပေရးပစ အသစ တစခက ခမတသငပါသည။ ထသ႔အပခပရာတြင လညး ရခင၊ ဘဂၤါလ စသျဖင လမးေရးအရ ခြျခားအပ ခပမႈမးမရသငပါ၊ ထ႔အျပင ျပညသလထက ဝနထပ ဝနပးျဖစေစမည မလလားအပသည ႀကးနစနစမားက ေျဖေလာေဆာငရြကသငပါသည။ တရားမဝငေငြမား အတငး ေကာကချခငးမားကလညး ေရာငကဥသငပါ သည။ ေဒသရလမားက ဥပေဒအရ ႏငငသား ျဖစထကသညသႏင မျဖစထကသမားက ေသခာစြာ စစစၿပး ဥပေဒႏငအည တနးတဆကဆ ရပါမည။ အကယ၍ ႏငငသားမျဖစထကသမားရခလငလညး ဥပေဒႏငအည လသားခငးစာနာေထာကထားမႈအကညမား၊ အေျခခလအခြင အေရးမား ဆးရႈးမႈမရရေအာင စမသငပါသည။ အစးရႏငဘဂၤါလမားအၾကား ထေရာက စြာ ဆကသြယမႈျပႏငမည အစအစဥ (Mechanism) မား ခမတသငပါသည။

၉။ နဂး

နဂးခပအားျဖငဆရေသာ ဒခးရားတနးေကးရြာတြင ျဖစပြားခေသာ ကစၥရပမားသည ေျမျပငတြင ဆးရြားစြာ ျဖစေပၚချခငးမဟတဘ မဒယာမားႏင ႏငငတကာ အဖြ႔အစညးမား၏ ထတျပနေရးသား ေသာ အစအရငခစာမားတြငခ႕ကားေရးသား ေဖာျပမႈမားက ျပ လပခၾကျခငးေၾကာင ျဖစပါသည။ ယခေရးသားတငျပေသာ အစ အရငခစာတြင ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ဒခးယားတနးေကးရြာတြင ျဖစပြားခေသာကစၥရပမားႏင စပလဥး၍ ေအာကေဖာျပပါကစၥရပ (၅) ခ၏ အေျခအေနအမနကရငးလငး ေဖာျပႏငေစရနအတြက ဥးတညေလလာချခငးျဖစပါသည။

ပထမဥးစြာ ထနးသမးခထားရေသာ တရားခမား၏ ထြကဆခကႏင ေသြးစြနးေနေသာ တပၾကပႀကး၏ အသးအေဆာငပစၥညးမားက ရာေဖြေတြ႔ရျခငး တ႔ေၾကာင ရတပၾကပႀကးေအာငေကာသနးမာ အသကရငႏငရန အခြငအလမး နညးပါးသည။

ဒတယအေနျဖင ဒခးရားတနး (အေနာက) ေကးရြာအား မးရႈ႕မႈ သည ရခငႏင ရတပဖြ႔ဝငမားက ျပလပေၾကာငး စြပစြေျပာၾကား ေသာလညး ေတြ႔ရလာေသာ သကေသႏင သတငးအခကအလက မားအရ အစးရအား ဆန႔ကငသညအဖြ႔အစညးတစရပမ တကရက ျဖစေစ၊ သြယဝက၍ျဖစေစ လပေဆာငၾကဖြယရပါသည။

တတယအေနျဖင ဒခးရားတနးေကးရြာတြင ျဖစပြားခေသာ ကစၥရပ မားအား အစးရႏင ရခငမားမ လပေဆာငသညဟ စြပစြခကမား

ထြကေပၚေနပါသည။ သ႔ရာတြင ရရေသာ သတငးအခကအလက မားအရ ေကာလဟလကစၥရပမား ထတလႊငေနမႈက အစးရအား ဆန႔ကငသညအဖြ႔အစညးတစရပမ တကရကျဖစေစ၊ သြယဝက၍ ျဖစေစ လပေဆာငေနေၾကာငး ယဆသးသပရပါသည။ ထကစၥအား ပမတကစြာ ေျပာဆရန လကရရရထားေသာ သတငးအခက အလကမားႏင လေလာကမႈမရႏငပါ။

စတတအေနျဖင ဒခးရားတနးျဖစစဥမားအနက မးေလာငမႈမား တြငသာ ဆးရႈးပကစးမႈမားကထငထငရားရား ေတြ႔ျမငရပါသည။ အျခားျဖစစဥမားအတြငးမ လျခေရးတပဖြ႔မား၏ တရားခႏင သလြနစ ရာေဖြႏငေရးအတြက ေကးရြာတြငးေနအမမားတြင ပစၥညးမား ဖရဖရျဖစေနျခငး၊ ေနအမႏင ပစၥညးမား အနညးငယ ပကစးျခငးတ႔ကသာ ေတြ႔ျမငရပါသည။ ျဖစစဥမားအတြငး ခးယလယကမႈမားပတသက၍ ဆနႏင မးဖေခာငသးပစၥညးမားက ခးယသည ျဖစစဥမားျဖစႏငေခရပါသည။ သ႔ေသာလညး ဒခးရားတနး ေကးရြာသည ဆငးရႏြမးပါးသမား ေနထငသည ေကးရြာျဖစေသာေၾကာင ေရႊထညပစၥညးမား၊ ကၽြ၊ ႏြားမား ေပာကဆးသြားသည ကစၥရပမားသည အနညးငယျဖစနငေသာ လညး အခ႕ေသာ တနဖးႀကးပစၥညးမားအား လယကသညဆသည ကစၥျဖစႏငေျခနညးပါးပါသည။

ပဥၥမအေနျဖင ပဋပကၡမားထပမမျဖစေစေရးအတြက တငျပရာတြင ေအာကပါအေၾကာငးမားက ထထေရာကေရာကလပေဆာငသငပါသည။ ၎တ႔မာ -

(က) ႏစဖကလ႔အဖြ႔အစညး ယၾကညမႈတးပြား ေအာင ေဆာငရြကျခငး။(ခ) ၁၉၈၂ ႏငငသားျဖစမႈ ဥပေဒက အေကာင အထညေဖာျခငး။(ဂ) လျခေရးတပဖြ႔မားအား လအပေသာ လက နကကရယာႏင စြမးရည ျမငတငေပးျခငး။(ဃ) အပခပေရးတာဝနရသမား အေနျဖင ဘဂၤါ လမား၏ သေဘာတရားက သရႏငေစရန အစၥလာမ ဘာသာေရးအေၾကာငးက ေလလာေစျခငး။(င) ရတပဖြ႔ဝငမားႏင ရကငးစခနးမားအား ထ ေရာကစြာ ျဖန႔ကက ထားေစျခငး။(စ) လျခေရးတပဖြ႔မားအၾကား သတငးအခက အလကမား မနကနျမနဆနစြာ စးဆငးေစျခငး။(ဆ) လမးပနးဆကသြယေရးေကာငးမ ြနေအာင ေဆာငရြကျခငး။(ဇ) ပြငလငးျမငသာေသာ သတငးစာရငးလငးပြ မား ျပလပေပးျခငး။(စ) ႏငငတကာအဖြ႔အစညးမားႏင စနစတက ပးေပါငးေဆာငရြကျခငး၊ ေဖာကဖကသမားအား တက စြာ အေရးယအျပစေပးေဆာငရြကျခငး။(ည) INGOs မားျဖင ေကာငးမြနေသာ ဆကဆေရး က တညေထာင ေဆာငရြကျခငး။(ဋ) ရခငႏင ဘဂၤါလ ေရာေႏာေနထငသည ေနရာ မားအား ၿမ႕နယ အပခပေရးမႈးရးမ တကရကစမအပခပ ျခငး အစသည အခကမားက ေရရညတညၿငမဖြ႔ၿဖးတး

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ30

တကေရးအတြက ရညရြယကာအၾကျပခကမားက တငျပချခငးျဖစပါသည။လကရဒခးရားတနးေကးရြာတြင ျဖစပြားခေသာ ကစၥရပ မားက ျပနလညသးသပ မညဆပါက အစးရ၏ သတငးျဖန႔ေဝမႈအားနညးခက၊ အစးရႏင ႏငငတကာ အဖြ႔ အစညးမား၏ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ အားနညးခက၊ အစးရႏင ေဒသချပညသမား၏ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ အားနညးခကႏင ႏစဖက လ႔အဖြ႔အစညးအတြငး အျပနအလန နားလညမႈရေအာင မႀကးပမးျခငး အစ ရသည အားနညးခကမားက အခြငေကာငးယကာ ႏငငေရးအရ အျမတထတလသည အဖြ႔အစညးတစရပ ရပ၏ လပေဆာငချခငး ျဖစပါသည။ သ႔ပါ၍ ယခကသ႔

ကစၥရပမား ထပမ ျဖစပြားျခငးမရေစရန ျပည တြငး ျပညပမ ပါဝငလပေဆာငေနၾကေသာ အကးဝင ပတသကသအားလးက တစဥးႏင တစဥး၊ တစဖကႏငတစဖက ျပနာဖနတး ေနသမားအျဖစ မျမငသငဘ အေပါငးလကၡဏာ ေဆာင လပေဆာငမႈမားျဖင ပးေပါငးကာ တားဆးကာကြယမႈမားက ျပလပမသာလင တညၿငမေအးခမးၿပး ဖြ႔ၿဖးတးတကေသာ ႏငင ေတာတစရပက တညေဆာကႏငမည ျဖစပါ သည။

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 31ပးတြ(၁)

စစမးစစေဆးေရးေကာမရငဖြ႕စညးျခငးျပညေထာငစသမၼတၿမနမာႏငငေတာ

ႏငငေတာသမၼတ႐း

အမန႔ေၾကာျငာစာ

အမတ၊ ၁၆/၂ဝ၁၄

၁၃၇၅ ခႏစ၊ တပ႔တြလဆနး ၇ ရက

(၂ဝ၁၄ ခႏစ၊ ေဖေဖာဝါရလ ၆ ရက)

စစမးစစေဆးေရးေကာမရငဖြ႕စညးၿခငး၁။ ရခငၿပညနယ၊ ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ဒခးရားတနးေကး႐ြာႏင ဒခးရားတနး (အေနာက) ေကး႐ြာတ႔တြင ၂ဝ၁၄ ခႏစ၊ ဇနနဝါရလ ၁၃ ရကေန႔ ၿဖစပြားခသည ကစၥရပႏင ဇနနဝါရလ ၂၈ ရကေန႔၌ ၿဖစပြားခေသာ ကစၥရပတ႔ႏငစပလဥး၍ ၿဖစစဥၿဖစရပအမနေပၚေပါကေရး စစမးစစေဆးရန ေအာကေဖာၿပပါ ပဂၢလမားပါဝငေသာ “စစမးစစေဆးေရးေကာမရင” က ဖြ႕စညး တာဝနေပးအပလကသည-

(က) ေဒါကတာသာလေ႐ႊ ဥက႒ ဥက႒ ၿမနမာႏငငႀကကေၿခနအသငး (ခ) ဥးထြနးေအာငခန အဖြ႕ဝင အဖြ႕ဝင ၿမနမာႏငငအမးသားလ႕အခြငအေရးေကာမရင (ဂ) ေဒါကတာငြနကးလန အဖြ႕ဝင ႏငငတကာဥပေဒပညာရင (ဃ) ေဒါကတာတငသနးလြင အဖြ႕ဝင ဒတယဥက႒ ဘာသာေပါငးစခစႀကညညၫြတေရးအဖြ႕ (င) ဥးတငဥး အဖြ႕ဝင အၿငမးစားသအမတႀကး

(စ) ဟာဂဥးတငေမာငဝငး အဖြ႕ဝင အလပအမႈေဆာငအဖြ႕ဝင ဘာသာေပါငးစခစႀကညညၫြတေရးအဖြ႕ (ဆ) ဥးဝငးတည အဖြ႕ဝင အလပအမႈေဆာငအဖြ႕ဝင

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ32

ဘာသာေပါငးစခစႀကညညၫြတေရးအဖြ႕ (ဇ) ဥးသာပြင(ရပမရပဖ) အဖြ႕ဝင စစေတြၿမ႕၊ ရခငၿပညနယ (ဈ) ဥးလသနး(ခ)ေမာဂဟလာ(ရပမရပဖ) အဖြ႕ဝင ေမာငေတာၿမ႕၊ ရခငၿပညနယ (ည) ေဒါကတာေကာရငလႈင အတြငးေရးမး Myanmar Egress

၂။ စစမးစစေဆးေရး ေကာမရငသည ေအာကေဖာၿပပါ ကစၥရပမားအေပၚ ၿဖစစဥၿဖစရပအမန ေပၚေပါကရန စစမးစစေဆးၿပး သးသပခကႏငတကြ အႀကၿပတငၿပရမည-

(က) ၁၃-၁-၂ဝ၁၄ ရကတြင ဒခးရားတနးေကး႐ြာ၌ ခေရၿမင ရကငးမ ရတပႀကပႀကး ေအာငေကာသနး ေသဆးရသည ၿဖစစဥႏင စပလဥး၍ ၿဖစပြားရသည အေႀကာငးရငးႏင ဓမၼတာအတငး ေသဆးၿခငး ဟတ-မဟတ။ (ခ) ၂၈-၁-၂ဝ၁၄ ရကတြင ဒခးရားတနး(အေနာက) ေကး႐ြာ မးေလာငမႈ ၿဖစပြားရသည အေႀကာငးရငးႏင မညသ႕ ပေယာဂေႀကာင မးေလာငကၽြမးၿခငး ၿဖစေႀကာငး။ (ဂ) ဒခးရားတနး (အေနာက)ေကး႐ြာ မးေလာငသညၿဖစစဥႏင စပလဥး၍ အေၿခအၿမစမရေသာ မမနကနသည သတငး ထတလႊငမႈႏင မညသတ႔က ေဆာင႐ြကေႀကာငး။ (ဃ) ၿဖစစဥမားေႀကာင ေသဆး၊ ဒဏရာရရမႈ၊ ေနအမဥစၥာ ပစၥညးမား ပကစးဆး႐ႈးမႈ အေၿခအေန။ (င) ထပမမၿဖစပြားေစရန ႀကတငကာကြယ ေဆာင႐ြကသငသည အႀကၿပခကမား။

၃။ စစမးစစေဆးေရး ေကာမရင တာဝနထမးေဆာငစဥ လၿခေရးႏင အပခပေရးဆငရာ လအပခကမားက ႏငငေတာ သမၼတ႐းႏင ရခငၿပညနယ အစးရအဖြ႕တ႔က စမ ေဆာင႐ြကေပးရမည။၄။ စစမးစစေဆးေရး ေကာမရငသည စစမးစစေဆးမႈမား ေဆာင႐ြကရာတြင ၿပစမႈဆငရာ ကငထးဥပေဒ၊ သကေသခ ဥပေဒတ႔ႏငအည စစမးစစေဆး ႏငသညအၿပင သကေသမားဆငေခၚၿခငး၊ စာ႐ြကစာတမးမား ေတာငးေခၚၿခငးႏင လအပသည ေနရာမားသ႔ သြားေရာက စစေဆးၿခငး တ႔က ေဆာင႐ြကခြငရသည။ စစမးစစေဆးမႈ အစရငခစာက ၂ဝ၁၄ ခႏစ၊ ေဖေဖာဝါရလ ၂၈ ရကေန႔ အေရာက ႏငငေတာ သမၼတထသ႔ တက႐က အစရငခ တငၿပရမည။

(ပ) သနးစန ႏငငေတာသမၼတ

ၿပညေထာငစသမၼတၿမနမာႏငငေတာ

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 33

ပးတြ(၂)

CONFIDENTIAL INCIDENT REPORT20 JANUARY 2014Two incidents appear to have transpired in Dar Chee Yar Tan Village Tract in January 2014. The first, the taking and killing of eight Rohingya men on or about 9 January, appears to have led to or become entwined with an ongoing security operation in the village that began on 13 January. The follow synopsis is based primarily on eyewitness testimony compiled by the UN staff in RakhineState between 14 and 20 January. Further information is still being confirmed.Alleged abduction and killing of eight RohingyasOn or around 3 January 2014, 44 Rohingya men from various villages across Kyautaw Township paid MMK 40,000 (approx. $US45) each to a guide to transport them from Kyauktaw to Muangdaw Township. Some Rohingya were aiming to make their way to Bangladesh while others were planning to stay in Maungdaw. A man in his twenties from Kyautaw, also a member of the group of 44, told the UN that the primary reason for their departure was their inability to work and feed their families due to restrictions on their freedom of movement.On or about 9 January, after five days of walking through the mountains from Kyauktaw, the 44 men plus their guide came upon a group of armed Rakhine men in the hillside of Dar Chee Yar Tan Village Tract in Maungdaw Township at around 5:00 pm. An eyewitness was unable to tell if the Rakhine men were police or armed villagers. The Rakhine group began shouting (in the Rakhine language) and then fired on the Rohingya men. Chaos ensued and the Rohingya scattered. The Rakhine men allegedly captured between six and eight men while five others and their guide made it to safety. The whereabouts of the remaining 31 Rohingya men are unknown.The same day the captured Rohingya men were taken to Kan Chaung, a Rakhine hamlet in the east of Dar Chee Yar Tan village tract. That evening villagers from the neighboring Rohingya hamlet of Maraung Dil reported hearing screams of pain in the Rohingya language coming from direction of Kan Chaung. Confirmed reports indicated the eight men were held captive in the home of Aung San Pyu, the Village Administrator, and denied food and water and severely beaten for at least 36 hours.News of the capture of these men reached Rohingya villagers in the neighboring Maraing Dil hamlet. At roughly 2:00 p.m. two men from the hamlet went to Kan Chaung to discreetly verify the reports but did not see the Rohingya captives when they passed by the Village Administrator’s home.

Around 10:00 a.m. on 12 January, a 50 year-old male Rohingya resident of Maraung Dil hamlet, familiar with the report of the captives, was in a nearby field with his cattle when he spotted a group of men from Kan Chaung heading west to the mountains carrying oddly shaped loads tied to bamboo rods that he suspected to be the bodies of the Rohingya captives. He reported this to his fellow villagers, who sent out an informal group to investigate.It should be noted that at no time did the Rohingya villagers of Maraung Dil notify the police. Informants said they did not have personal connections with the police or their phone number. Nor were they able to travel to the police station given restrictions on their movement. The larger reason given, however, was that they do not trust the police and feared they would side with the Rakhine villagers. They also feared retaliation from their Rakhine neighbors.On 12 January at around 12:00 p.m. 32 to 35 Rohingya men from Maraung Dil hamlet went into the nearby western hillside to search for the bodies of Rohingya captives. The group however was turned back by an equally large group of neighboring Rakhine people. It should be noted that up until this point information received indicated that relations between Rakhine and Rohingya in Dar Chee Yar Tan Village Tract were relatively cordial with Rohingyas even working in Rakhine villages and hamlets. However, this show of force by their Rakhine neighbors set off alarm bells.

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ34

The Maraung Dil Rohingya informants report that on the morning of 11 January (time unknown) two men were again sent to the hillside to investigate. Information received indicated that the two men came upon a large freshly dug and freshly covered pit close to a Buddhist cemetery. The pit was covered by coconut palm fronds but two men reported seeing a human leg partially protruding through the soil. Shortly after discovering it, however, they heard people approaching so cut their investigation short and returned to the village. Coincidentally, on the same day, at around 2:00 p.m., a Rohingya man was routinely collecting firewood with several other villagers from Maraung Dil. The group also came upon the grave. The man said he saw the legs of a human body from the knees to its feet protruding through the dirt. Upon investigation, the man said the grave had been recently dug. He also said the legs were not yet swollen, which would indicate the person had recently died. The man also said his group tried to dig out the body but was chased away by a group of Rakhine men, some with knives.On 13 January at 2:00 p.m. five villagers from Maraung Dil hamlet returned to the gravesite. However, when they got there they saw roughly 12 Rakhine men standing near the pit, some re-covering it. These villagers were able to identify eight of the men by name; one of them was the Village Administrator, Aung San Pyu. They said eight of them were from Kan Chaung hamlet. They did not recognize the other four, but suspect that they were from a nearby Natala village.30 minutes later the Rakhine group left. At this point, the three Maraung Dil villagers began unearthing the grave, while the two other stood watch. A witness told the UN that the group stopped digging after a few moments after he unearthed the body of a Rohingya man. The body was covered partially by old palm fronds, a black jacket missing one arm and brown plaid lungi, the latter two items were both heavily stained with blood. The villagers restarted digging but stopped when the 12 Rakhine returning to the grave discovered the Rohingyas. The Rakhine gave chase but the five Rohingya managed to outrun them.On 13 January at around 3:00 p.m., several Rohingyas from Maraung Dil hamlet reported that three children between the ages of six and ten told their parents that they overheard a group of Rakhine men from Kan Chaung arguing in a nearby field over whether or not they should kill the Maraung Dil Muslims who uncovered the grave. The UN is still confirming this piece of information.The security operationAt about 9:30 p.m. on 13 January the Dar Chee Yar Tan Village Administrator along with a group of Security Police (Lon Thein) and plain clothed Rakhine men reportedly entered the Muslim eastern part of the hamlet. They encountered a group of roughly five young men with cell phones gathered at cigarette/betel nut stall. Eyewitnesses report seeing the police trying to confiscated the cell phones. The men yelled for help, drawing a large crowd in the Rohingya village, which subsequently forced the village administrator, the police and plain clothes Rakhine men out of the hamlet.At no point, however, did the Village Administrator or the police inquire about the Muslim men who uncovered the grave. Both Muslim and government sources indicate the police attempted to confiscate the cell phones of the young men that evening, which is in keeping with police practice of clamping down and/or exhorting Muslim villagers for illegal mobile usage. This would in some way corroborate the official version of events suggesting a routine patrol spun out of control. In fact, according to information received these types of patrols occur three to four times a month. This would have been the fourth patrol this month. At about 10:30 p.m. a small number of Security Police returned, this time with a group of 30 Rakhine men armed with long swords and surrounded another group of Rohingya men who were also gathered at the cigarette/betel nut stall. A Rohingya eyewitness who uncovered the grave the day before said at least four Rakhine men who were at the grave were also present and carrying long swords. Again, the Rohingya men yelled for help. A large crowd formed but this time many of them were armed with knives. The Rakhine men fled.Reports indicate a small fight ensued and the Rohingya villagers capture a police sergeant and his

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 35

weapon. The sergeant was allegedly killed several hours later. His body and weapon were reportedly transported to Bangladesh. This has to be confirmed.

Around midnight on the same night (14 January), a larger police force, comprising Security Police and forces from the nearby Police Battalion no. 4 returned, entering the village from the west. According to the official version of events, this operation was an attempt to recover the missing sergeant and his weapon. Informants report being unable to say how many security personnel entered the village but recount seeing between 30-35 police and civilian trucks on the main road, each which would carry 10-20 persons. About an hour later informants say gunshots were fired. Government authorities say the Rohingya villagers opened fire on the Security Police and they returned fire in self-defense. Rohingya informants deny possessing weapons except knives. However, there is the possibility that a Rohingya could have been using the captured sergeant’s firearm. Moments after the first gunshots, ten Rohingya eyewitnesses from the eastern part of the hamlet report that a large group of Rakhine villagers carrying swords and knives entered from the east, from the direction of Kan Chaung hamlet. The Muslim population was overrun. With the police entering from the main Maungdaw road in the west and the Rakhine entering from east, the Muslim population was squeezed south in retreat towards the Gaw Du Thar Ya, the village tract directly south of Du Chee Yar Tan. Some reports indicated Rakhine from other village tracts entered via the mountain road.It was mostly Muslim males who fled to other village tracts, leaving women children and the elderly behind. Numerous Muslim sources, from various village tracts in Maungdaw Township indicate that this has been a common survival tactic and a way to protect their property since the June 2012 violence. The Muslim population saw that Muslim men arrested after that episode were severely beaten, tortured or killed in custody (as documented by the UN).One eyewitness saw the police shoot an 18 year-old male in the arm during the operation. Another eyewitness, saw a man in plain clothes carrying a knife, dragging what appeared to him to be the body of a dead Muslim woman across the road in front of him. Several eyewitnesses also reported seeing police and Rakhine in street clothes looting Muslim property. Based on the eyewitness testimony below, the violence and looting appears to have continued until dawn. After the operation, the Maungdaw Deputy Commissioner told UN staff said there were only 84 persons remaining in the village – ten men and 74 women and children; they were all brought in for questioning to the Maungdaw Police Station early in the morning of 14 January but the women and children were released on the same day, around 5:00 p.m. The ten men remain in custody. Eyewitnesses told the UN that the police severely beat at least seven of the Muslim men at the station that morning, including one 93-year old man. The Deputy Commissioner indicated to the UN that Muslims villagers in Du Chee Yar Tan have free access to return to their village. However, according to testimony received, government authorities, including police personnel and personnel from the Township and District administration, made the detainees sign statements saying they will not return to Du Chee Yar Tan until the missing sergeant is found. Moreover, government authorities reportedly issued a standing ordering for all Village Administrators (VA) and Responsible Persons for the Village Tract (RPVT) to immediately turn over any males from age ten onwards that may be hiding in their areas of jurisdiction to the authorities. However, on 20 January at meeting in Maungdaw town, the Deputy Commissioner reportedly warned all township VA and PRVTs against sheltering any Muslim resident from Du Chee Yar Tan. This has effectively made criminal suspects of all Muslim villagers, including children. Almost of all them are now on the run, moving from village tract to village tract each night.Eyewitness accountsDar Chee Yar Tun continues to be cordoned off by the security forces and access severely restricted.

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ36

Unconfirmed reports indicate that security personnel have been deployed inside the village in at least two hamlets. Uncomforted reports also suggest the east hamlet has been mostly depopulated of Muslims. However, a number of Muslims have either snuck back into their village to salvage what valuables they can, including food. The UN has interviewed tens of Muslims who snuck into the village. Much of what follows is verified.On the morning of 14 January an eyewitness told the UN that he saw three dead bodies in one house (two women and one child) and another dead body of a woman in a different house. The eyewitness knew the victims personally. All of the bodies showed signs of deep lacerations and bullet wounds. On the same morning the eyewitness saw approximately 20 dead bodies being carried off by security force personnel to the surrounding hills; the eyewitness corroborated this information with data he obtained from people from Du Chee Yar Tan on 16 January, who told him that of the many people who had died during the night of 13 January/morning of 14 January. The eyewitness also observed Rakhine civilians looting property in the eastern hamlet.On 14 January at 4:00 p.m., two female villagers attempted to return to their homes to retrieve their valuables. By that time, the situation had clamed down, and both women thought they could take advantage of the calm to slip unnoticed into their hamlet unnoticed. The women entered the hamlet from the south where they came upon the body of a young man with a nearly severed arm, a deep cut to his chest and both eyes cut out. The women were able to identify the body by name. Moments later the women were spotted by a plainclothes Rakhine man they recognized as being from Kan Chaung and fled.On 14 January at 11:30 p.m., a group of five men snuck into Dar Chee Yar Tun from a neighboring village tract. They were there to assess the damage and to recover valuables. At about midnight they entered the home of one of men’s relatives but it was completely looted. They exited through the back of the house where they report seeing a 4 ft. x 4 ft. water tank containing ten to 12 severed human heads. One man said it was dark and thought his eyes were playing tricks on him and so put his hands in the water tank, confirming they were indeed human heads. Another man did the same. One man said one head looked familiar but could not confirm the identity. However, another man said he clearly saw the heads of women and children. This information is verified.

At this point, one the men entered a friend’s home to search for blankets and other useful items to take back to a hiding spot. Upon entering the main room he saw the bodies of an elderly woman and her granddaughter. He could identify the bodies by name He then went to check on his own house, which he said was looted. The man then exited through the back of his home and cut through his neighbor’s backyard where he joined up with one of his companions. Both men saw the body of a young naked woman, though they could not identify her. As both men were exiting the village they saw another body, this time of a small boy, approximately age 8, which they indicated had deep cuts in his arms and legs. At 11:00 p.m. on 18 January, a young man and his two young cousins, attempted to sneak back in Dar Chee Yar Tan to salvage food from a relative’s home. While watching the village from a nearby paddy field they heard and saw a plain clothed Rakhine man drag a partially unconscious Muslim woman in the field near him, out on the ground and stab her repeatedly with knife. It was dark so he could not identify the people but light emanating from surrounding areas, as well as the woman’s grunts, from the village made clear what was happening. In addition to these deaths, the UN can confirm that at least 16 Rohingya from Dar Chee Yat Tan suffered serious injuries in the violence on 14 January, including gunshot and knife/ sword wounds.These eyewitness testimonies suggest that the security operation to recover the sergeant and his weapon at some point on 14 January facilitated severe anti-Muslim attacks and killings.

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 37

ပးတြ(၃)

မႈခငးကၽြမးကငသမား၏ ေတြ႕ရ သးသပခကမား

ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနးျဖစစဥ

၁။ ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ခေရၿမငရကငးမ ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနး ဥးစးသည တပဖြ႔ဝင (၄)ဥးႏင ကငးေခာငးေကးရြာ၊ ဆယအမမး ဥးေအာငဘနးပါ အပခပေရးအဖြ႔မ (၄)ဥး၊ စစေပါငး (၈)ဥး ပါဝငေသာ လညကငးအဖြ႔သည ၂ဝ၁၄ခႏစ ဇနနဝါရလ ၁၃ ရကေန႔ ၂၂းဝဝ အခနခန႔တြင ဒခးရားတနးအလယရြာသ႔ ေျခလင လညကငးေဆာငရြကစဥ ဘဂၤါလမားက အပစဖြ႔ အၾကမးဖက တကခကခသျဖင ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနးႏင ၄ငးကငေဆာငသည M-22 ေသနတ (၁) လတ၊ ၄ငးကည (၁ဝ)ေတာင ႏငအတ ေပာကဆးေနဆ ျဖစေၾကာငး သရရပါသည။

ျဖစစဥႏငပကသက၍ ေမာငေတာရစခနးမ ေဆာငရြကထားရမႈ၂။ ျဖစစဥႏငပတသက၍ ေမာငေတာရစခနးမ (ပ) ၁၂/၂ဝ၁၄၊ ျပစမႈဆငရာ ဥပေဒ ပဒမ ၃၃၃/ ၃၄၆/ ၁၁၄ ႏင (ပ) ၁၆/၂ဝ၁၄၊ လကနကအေရးေပၚ ျပစဒဏစရငမႈ (ယာယ) အကဥပေဒပဒမ ၂(၁) (က) တ႔ျဖင အေရးယ ေဆာငရြကခပါသည။ အဆပါ အမႈမားအား လ ၁၈၅၅၂ ရအပကလ လကခစစေဆးေဆာငရြကလကရၿပး အမႈစစ သည ေအာကပါအတငး သကေသခပစၥညးမား ထငျမငခက ေထာကချခငးႏင သကေသမားအား ႀကတငအစစခခက ရယထားျခငးမားေဆာငရြကထားပါသည- (က) ထငျမငခကေတာငးချခငး(၁) ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနး၏ ေသြးအစြနးအကြကမားပါရ သည ယနေဖာငးအကၤ (၁)ထည၊(၂) ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနး၏ ေသြးအစြနးအကြကမားပါရ သည အတြငးခေဘာငးဘ (၁)ထည၊(၃) ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနး၏ ေသြးအစြနးအကြကမားပါရ သည Equipment ပခးသငးႀကး(၁)ခ၊(၄) ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနး၏ ေသြးအစြနးအကြကမားပါရ သည အတြငးခ စပ႔ရပလကရည (၁)ထည၊(၅) ရတပၾကပႀကး ေအာငေကာသနး၏ ဂာကငအကၤ (၁)ထည၊(ခ) သကေသမား ၾကတငထြကဆခက ရယထားျခငး။ ၅-၂-၂ဝ၁၄ ရကေန႔ တြင ျပစမႈကးလြနသမားအား ျမငေတြ႔ခေသာ ဥးေမာငဘထြနး(ခ) ဥးျဖေမာင၊ ရခင/ဗဒၶ၊ ကဘမး၊ ခေရၿမငေကးရြာေနသအား ေမာငေတာ ၿမ႕နယတရားရးျပစမႈ အေထြေထြ အမႈအမတ ၁၃/၂ဝ၁၄ ျဖင လညးေကာငး၊ ဥးေမာငသနးလ (၄၉)ႏစ (ဖ)ဥးေမာင၊ လယလပ၊ ရပမ/ရပဖ၊ ကငးေခာငးေကးရြာ ေနထငသအား ေမာငေတာၿမ႕နယ တရားရး ျပစမႈအေထြေထြအမတ ၁၅/၂ဝ၁၄ ျဖငလညးေကာငး၊ ဥးေအာငဘနး(၄၃) ႏစ (ဖ) ဥးေကာစလ၊ ဆယအမမး၊ ကငးေခာငးေကးရြာ ေနထငသအား ေမာငေတာ ၿမ႕နယ တရားရးတြင ျပစမႈအေထြေထြအမႈအမတ ၁၄/၂ဝ၁၄ျဖငလညးေကာငး၊ ဥးသနးထြနးဥး (၂၇)ႏစ (ဖ)ဥးေကာစး၊ ရပ/ေကး စာေရး၊ ကငးေခာငးေကးရြာ ေနထငသမားအား ေမာငေတာၿမ႕နယ တရားရးျပစမႈ အေထြေထြ အမႈအမတ ၁၆/ ၂ဝ၁၄ ျဖငလညးေကာငး အသးသးႀကတင ထြကဆခကမား ေပးၾကသျဖင ရယထား ရေၾကာငးသရရပါသည။

အမႈျဖင ဖမးဆးထားသမားအတြငးမ (၈)ဥးအား တရားစြတငရန စမထားရမႈ

၃။ အမႈျဖငဖမးဆး၍ ခပရမနေတာငးခစစေဆးလကရေသာ တရားခ(၁၆)ဥးအနက ေအာကပါ တရားခ(၈)ဥးအား ျပစမႈကးလြနရာ၌ ပါဝငေၾကာငး လစတနးျပသရာတြင စြပစြျပသနငသျဖင တရားစြတငသြားမညျဖစေၾကာငးသရရပါသည။(က) ေရာငရးအာေလာင (ဖ) ေဘာဒဘာေလာင၊ ဗလတကရန ေဆာၾသသ၊ ဒခးရား တနး (ေတာင)ရြာ၊( ခ) ဇာဟတာေလာင(ဖ)အာလမာမက၊ကဘမး၊ ဒခးရားတနး(အလယ)ရြာ၊( ဂ) ေရာငရးအာေလာင(ဖ)ေဒြးလား၊ကဘမးလပ၊ဒခးရားတနး(ေတာင)ရြာ၊(ဃ) မစတာကာမာ(ဖ)ဘာလယဆနး၊ဆကားနငး၊ဒခးရားတနး(အလယ)ရြာ၊( င) ေရာမာလ(ဖ)ဟာလ၊ ကဘမး၊ ဒခးရားတနး (အလယ)ရြာ၊( စ) မာမကေရာဖ(ဖ) လာမာ၊ ကဘမး၊ ဒခးရားတနး(ေျမာက)ရြာ၊(ဆ) ဟာမကလဒန(ဖ) စာမာလဒန၊လယလပ၊ဒခးရားတနး (အလယ)ရြာ၊(ဇ) ေခၚဘမလာ(ဖ)ေနဇာအဒန၊လယလပ၊ဒခးရားတနး(အလယ)ရြာ၊

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ38

မဆလငမား၏ အေလာငးမားက ကငးေခာငးေကးရြာ ဗဒၶဘာသာသခၤငးတြင စြန႔ပစျခငး ႏင ေတာငေပၚတြင ေဖာကဖကထားရမႈ

၄။ ကငးေခာငးေကးရြာ သခ ၤငးတြငအေလာငးအား သၿဂၤလထားသည ေနရာမား ေတြ႔ရချခငး မရပါ။ သခငးေတာငေပၚတြငလညး ၿခႏြယပတေပါငးမား သစပငမား ခတထြငရငးလငးထားျခငး မေတြ႕ရပါ။ ေတာငေပၚရ သစပငမားေအာကတြငလညး ေျမႀကးတးဆြ၍ ျပနလညဖးအပထားသည အေနအထားမား မေတြ႕ရပါ။ သစပငမားႏင ၿခႏြယပတေပါငးမားလညး စမးလနးစေျပလကရၿပး ေျခာကေသြ႔ညးႏြမးေနသည အေနအထားမးမေတြ႕ရပါ။ ကငးေခာငးေကးရြာမ ရြာသရြာသားမား သည လြနခေသာ (၂)ႏစခန႔အခနမ ယေန႔အခနအထ ကြယလြနသ တစဥးတစေယာကမ မရေသာ ေၾကာင သၿဂလျမႈပႏထားသည ေျမျပငအေနအထား ေတြ႔ရျခငးမရပါ။ ရြာသတစဥး ေနထငမေကာငး ခစဥက ယၾတာေခသည အေနျဖင သခငးအစပတြင ေျမၾကးအေပၚရက ေပါကတးျဖင ေပါကဆြထားသညကေတြ႕ရပါသည။ ေပါကဆြသည ေနရာတြင အမးသမးတစဥး၏ အကႌကေတြ႔ရရပါသည။ အဆပါေနရာတြင အေလာငးျမႈပႏရန တြငးတးခသည အေန အထားမးမေတြ႔ရရပါ။

ဒခးရားတနး(အလယ)ရြာေန ေဒၚေရာငဘငဒါဟာတး၏ ေနအမအား ရတပဖြ႔ဝငမားကဖကဆးထားရမႈ

၅။ ဒခးရားတနး (အလယ)ရြာေနေဒၚေရာငဘငဒါဟာတး၏ ေနအမအား ရတပဖြ႔ဝင မားက ဖကဆးခၿပး ေယာကၡမျဖစသအား သတပစသည စြပစြခကရပါသည။ ေဒၚေရာငဘငဒါဟာတး၏ ေနအမတြင ထရျပတထြက ေပါကၿပေနရာက ေတြ႕ရၿပး ၄ငးထရျပတထြက ေပါကၿပျခငးႏငစပလဥး၍ လကနကမားျဖင ခတထစထားသည အေနအထားမား မေတြ႔ရရပါ။ သာမန ျပတထြကေပါကၿပသည အေနအထားကသာ ေတြ႔ရရပါသည။ ေယာကၡမျဖစသအား အဆပါ အမတြငေတြ႔ရချခငး မရေသာလညး အမအတြငး ႏင ပါတဝနးကငမားတြင ေသြးစြနး ေသြးကြကတစစတစရာ ေတြ႔ရျခငး မရပါ။ ေပာကဆးသ၏ အေလာငးကလညး အတညျပန ငျခငးမရပါ။ ေဒၚေရာငဘငဒါဟာတးသည ရတပဖြ႔ဝငမား ၄ငး၏ေနအမသ႔ ဝငေရာကလာစဥ ျပတငးေပါကမ ခနခထြကေျပးသညဟ ေျပာဆခေသာလညး ျပတငးေပါက တစဖကတြင တငမားႏင ပတေနသျဖင အဆပါေနရာမ အလြယတကခနခ ထြကေျပးနငသည အေနအထားမရပါ။

ဒခးရားတနး(ေတာင)ရြာသား ေမာဟဇရာမန ဒါးျဖငခတခရသည ဒဏရာရရမႈ

၆။ ဒခးရားတနး(ေတာင)ရြာသား၊ ေမာဟဇရာမန(၃၈)ႏစ (ဖ)ဥးေမြေယာအာေစာက သည အခငးျဖစသည ၁၃-၁-၂ဝ၁၄ ရကညက အမတြင အပေပာေနစဥ ရတပဖြ႔ဝငမား ဝငေရာကလာၿပး ဒါးျဖငခတ၍ ေျခေထာကတြင ဒဏရာရရခေၾကာငး စြပစြခပါသည။ ေမာဟဇရာမန၏ ယာဘကေျခခြင၊ ေျခဖေနာငအနးတြင (၁)လကမေကာခန႔ ျပတရ ဒဏရာေဟာငးတစခအား ေတြ႔ရရပါသည။ အဆပါ ဒဏရာတြင ခပ႐းရာ(၅)ခကရခၿပး ခပ႐းျဖတထားသည အေနအထားေတြ႔ရပါသည။ တစစတစဥးက အငအားကအသးျပ၍ ဒါးရညျဖငခတပါက ေျခေထာကတြင ထထကနကရငးၾကးမားေသာ ဒဏရာရရခမည ျဖစပါသည။ သ႔ေသာ ၾကြကသားမားရေနသညေနရာတြင ျပတရဒဏရာအား ေတြ႔ရ ရျခငးမာ သငတငေသာ သကေရာကမႈအားရသည ျပတရ အရာဝတႏင ေျခေထာကတ႔ ထေတြ႔ရာမ ရရေသာ ဒဏရာျဖစနငပါသည။

ဒခးရားတနး(အလယ)ရြာသား ေဟာဘအာမတ ေသနတမနသည ဒဏရာရရမႈ

၇။ ဒခးရားတနး (အလယ)ရြာသား ေဟာဘအာမက(၁၅)ႏစ (ဖ)ဥးေရႊတလးသည အခငး ျဖစသည ၁၃-၁-၂ဝ၁၄ ရကညက ရတပဖြ႔ဝငမား ပစခတမႈေၾကာင ယာလကဖတြင ဒဏရာရရသည ဟစြပစြေျပာဆချခငးရပါသည။ ေဟာဘအာမက၏ လကဖတြင ထတျခငးေပါကထြကေနသည ဒဏရာတစခက ေတြ႔ရရပါသည။ အဆပါ ဒဏရာသည ေသနတကညဆ ထမန၍ ရရထားေသာ ဒဏရာျဖစေၾကာငး အတအက ေျပာဆနငရန ခယဥးသည အေနအထားရပါသည။

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 39

ဒခးရားတနး(ေနာက)ရြာသား ရခငလမးမားက မးရ႕ဖကဆးမႈ

၈။ ဒခးရားတနး(အေနာက)ရြာ၏ အနးပါတဝနးကငရြာမားမ ဘဂၤါလရြာမားသာ ျဖစၿပး ရခငတငး ရငးသားမားေနထငသညရြာမားသည ၄ငးရြာႏငမလမးမကမးတြင ရပါသည။ မးေလာငထားသည ေနရာမားမ ရြာအစြန၊ ရြာအလယ၊ ကြကၾကား၊ ေလာငကၽြမးထားသညကေတြ႔ရရပါသည။ မလမး မကမးေနရာရ ရခငတငးရငးသားမား လာေရာကမးရ႕ေဆာငရြကပါက ရြာစြန၊ လမးေဘးရ ေနအမမားသာ ေဆာငရြကနင သည အေနအထားရၿပး ရြာအတြငး၌ လမးသြယမားအလက ေနအမမား နးကပစြာ ရေသာေၾကာင ဝငေရာကနငသည အေနအထားမရပါ။ သ႔ျဖစပါ၍ မးေလာငဆးရးျခငးမာ ရြာအတြငးေန ဘဂၤါလတစဥးတစေယာကက ေဆာငရြကသည ရ႕မး(သ႔မဟတ) ရြာအတြငး ေပါဆ မးေၾကာငေလာငကၽြမးျခငးသာ ျဖစနငပါသည။

ဒခးရားတနးေကးရြာအပစအတြငး အၾကမးဖကတကခကမႈျဖစစဥမားႏင မးေပါဆမႈ ျဖစစဥမား

၉။ (က) အၾကမးဖကမႈျဖစစဥမား

(၁) ေမာငေတာရစခနး(ပ)၂၃၈/၂ဝဝ၈၊ျပစမႈပဒမ ၃၃၃။ ၁၈-၉-၂ဝဝ၈ ရက ၂၃ဝဝ အခနခန႔တြင ဒခးရားတနးရကငး၌ တာဝနက ရတပၾကပႀကး ဖးခငပါ တပဖြ႔ဝင (၄)ဥးမာ ေမာငေတာၿမ႕သ႔ အေရးၾကးစာပ႔ရန ျပနလာခၾကပါသည။ ဒခးရားတနးေကးရြာ၊ ဂဘငေစးဆငတြင ဘဂၤါလတစဥးထမ တရားမဝင မဘငးဖနး ဖမးဆးရမ၍ ရကငးသ႔ ျပနလာစဥ ဗလေရ႕သ႔ အေရာကတြင ဘဂၤါလ (၁ဝ)ဥးခန႔က တပဖြ႔ဝငမားအား ဝငးဝနး႐ကပတၾကၿပး ဖမးဆးရမေသာ မဘငးဖနးအား ျပနလညလယခၾကပါသည။ တပဖြ႔ဝငမားတြင နာကငဒဏရာ မားရရခသျဖင အေရးယ ေဆာငရြကမႈ ျဖစပါသည။

(၂) ေမာငေတာရစခနး (ပ)၁၅၉/၂ဝဝ၉၊ ျပစမႈဆငရာ ဥပေဒပဒမ ၃၂၆။ ၆-၇-၂ဝဝ၉ ရက ၂ဝး၃ဝ အခနခန႔တြင ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ဒခးရားတနး ေကးရြာအပစ၊ ေကးရြာ အပခပေရးမး ဥးယဥေမာင အား တပဥးေကာငးေကးရြာ တြင အမႈရငးရနဟ ေခၚယကာ ဖေမရာ၏ ေနအမ၌ စကားေျပာေနၾကစဥ အလဆကပါ (၁ဝ)ဥးက ဓါးျဖငခတခ၍ ျပတရဒဏရာမား ရရခသျဖင အေရးယ ေဆာငရြကေသာ အမႈျဖစပါသည။

(၃) ေမာငေတာရစခနး(ပ)၂၁၅/၂ဝဝ၉၊ ျပစမႈဆငရာ ဥပေဒပဒမ ၃ဝ၂/၁၁၄။ ၂၄-၉-၂ဝ၁၄ ရက ၁၂း၂ဝ အခနခန႔တြင ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ဒခးရားတနး ေကးရြာအပစ၊ ဘဂးနား ရြာအနးတြင ခေရၿမင(နတလ) ရြာေန မနနေအာငႏင အမသားမားသည ဗြဒယရျပသၿပး ညအပလကရေနၾကစဥ ဘဂၤါလ (၁ဝ)ဥးခန႔ က တတ/ဓါးတ႔ျဖင ဗြဒယရအတြငး ဝငေရာက၍ အပေနသမားအား ႐ကႏကခ ၾကသျဖင ဥးစျမငႏင ဥးစးေအာငတ႔ ေသဆးသြားၾကေသာေၾကာင အေရးယ ေဆာငရြကေသာ အမႈျဖစပါသည။

(၄) ေမာငေတာရစခနး(ပ)၈၄/၁၂၊ ျပစမႈဆငရာဥပေဒပဒမ ၃၂၆/၃၂၅/၁၁၄။ ၁ဝ-၄-၂ဝ၁၂ ရက ၁၃း၁၅ အခနခန႔တြင ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ဒခးရားတနး ေကးရြာအပစ၊ ကငးေခာငးေကးရြာအတြငးသ႔ ဘဂၤါလ (၄)ဥး ဝငေရာကလာ သျဖင ကငးေခာငးေကးရြာေန ဥးသနးထြနး၊ ဥးယဥေမာင၊ ဥးဘထြနး၊ ဥးေမာင ေကာလ၊ ဥးေမာငထြနးစန တ႔မ မသကၤာ၍ ေနာကမလကၾကညရာ ဘဂၤါလ (၄) ဥးမ ေဂၚဒသာရ ေကးရြာဘကသ႔ ထြကေျပးသြားၾက၍ လကသြားခၾကပါသည။ သဟၿခအနးအေရာကတြင ဘႏလာမန၊ မရး(ေဂၚဒသာရရြာ)တ႔ (၂)ဥးႏင အဆပါ ဘဂၤါလ (၄)ဥးတ႔ ပးေပါငးကာ ေရ႕မ ေရာကလာသ ဥးေအာငေကာလ အားဓါးျဖငခတ၊ တတျဖင႐ကခၾကသျဖင ျပတရ/နာကင ဒဏရာမား ရရခ ေသာေၾကာင အေရးယေပးပါရန တငတနးမႈျဖစပါသည။

(၅) ေမာငေတာရစခနး(ပ)၁၁၇/၂ဝ၁၂၊ ျပစမႈဆငရာဥပေဒပဒမ ၄၃၆။ ၈-၆-၂ဝ၁၂ ရက ၁၄း၃ဝ အခနခန႔တြင ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ဒခးရားတနး ေကးရြာအပစရ ခေရၿမင(နတလ) ေကးရြာအား ဘဂၤါလမားက မးရ႕ဖကဆးခ ၾကသျဖင လေနအမ (၁၃ဝ)လး၊ ဘနးၾကးေကာငး (၁)ေကာငး မးေလာငကၽြမးခသျဖင အေရးယေဆာငရြကေသာ အမႈျဖစပါသည။

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ40

(၆) ေမာငေတာရစခနး(ပ)၁၁၉/၂ဝ၁၂၊ ျပစမႈဆငရာ ဥပေဒပဒမ ၄၃၆။ ၈-၆-၂ဝ၁၂ ရက ၂၁းဝဝ အခနခန႔တြင ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ဒခးရားတနး ေကးရြာအပစ၊ ေဗာဓကနး ရခငေကးရြာအား ဘဂၤါလမား မးရ႕ခၾက၍ လေနအမ (၄ဝ)လး၊ ဘနးၾကးေကာငး (၁)ေကာငး မးေလာငဆးရးခသျဖင အေရးယ ေဆာငရြကေသာ အမႈျဖစပါသည။

(၇) ေမာငေတာရစခနး(ပ) ၁၂၃/ ၂ဝ၁၂၊ ျပစမႈဆငရာ ဥပေဒပဒမ ၄၃၆။ ၈-၆-၂ဝ၁၂ ရက ၂ဝး၃ဝ အခနခန႔တြင ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ဒခးရားတနး ေကးရြာအပစ၊ ကငးေခာငး ရခငေကးရြာအား ဘဂၤါလမားက မးရ႕သြားသျဖင လေနအမ (၂၂)လး မးေလာငကၽြမးခ ေသာေၾကာင အေရးယေဆာင ရြကေသာ အမႈျဖစပါသည။

(၈) ေမာငေတာရစခနး (ပ)၁၃၇/ ၂ဝ၁၂၊ ျပစမႈဆငရာဥပေဒပဒမ ၃ဝ၂/၃၄။ ၈-၆-၂ဝ၁၂ ရက ၁၂း၃ဝ အခန ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ဒခးရားတနးေကးရြာအပစ၊ ဘဂးနားရြာ ဗလအနးတြင ဆငကယေနာကမ လကပါလာေသာ ဘနးေတာၾကး (၁)ပါးအား ဘဂးနားရြာေန မာမကဂဘတပါ ဘဂၤါလမားက ဓါးျဖင ခတသတခ ၾကသျဖင အေရးယေဆာငရြကေသာ အမႈျဖစပါသည။

(၉) ေမာငေတာရစခနး(ပ) ၁၄ဝ/၂ဝ၁၂၊ ျပစမႈဆငရာဥပေဒပဒမ ၃ဝ၂/၃၄ ၈-၆-၂ဝ၁၃ ရက ၁၄း၃ဝ အခနခန႔တြင ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ဒခးယားတနး ေကးရြာအပစ၊ ခေရၿမင (နတလ)ေကးရြာအား ဘဂၤါလမားက မးရ႕ခၾကသျဖင ေကးရြာေန ဥးျမငသနး (၅၇)ႏစအား သတခသျဖင အေရးယ ေဆာငရြကေသာ အမႈျဖစပါသည။

(၁ဝ) ေမာငေတာရစခနး (ပ) ၁၆/၂ဝ၁၃၊ ျပစမႈဆငရာဥပေဒပဒမ ၃ဝ၇/၃၅၃။ ၂၈-၁-၂ဝ၁၃ ရက ၁ဝး၃ဝ အခနခန႔တြင ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ သစေတာဥးစးဌာန မ ေတာအပဥးေမာငေမာငလြင ႏင အလပသမားမားသည ဒခးရားတနးေကးရြာ အပစ၊ ေမယသစေတာႀကးဝငးအတြငး မးတားလမးေဖာကလပ ေဆာငရြကေနၾကစဥ သကယသယေဆာငလာသည ဘဂၤါလ (၂ဝ)ဥးခန႔အား တရားဝငခတယရန ေျပာၾကားေနစဥ ေနာကထပဘဂၤါလ (၂ဝ)ဥး ထပမေရာကရ လာၿပး သစေတာဝနထမးမားအား ဆဆႀကမးေမာငးခၾကပါသည။ ထသ႔ ႀကမးေမာငးေနေသာေၾကာင အရာရ(၁)ဥးပါ တပမေတာသား (၇)ဥး ေရာကရဟန႔တားစဥ တပမေတာသားတစဥးထမ ေသနတအား လယကခ၍ အေရးယေဆာငရြကေသာ အမႈျဖစပါသည။

(၁၁) ေမာငေတာရစခနး (ပ)၇၂/ ၂ဝ၁၃၊ ျပစမႈဆငရာ ဥပေဒပဒမ ၄၄၇/၄၂ဝ ၁-၇-၂ဝ၁၃ ရက ၁၃းဝဝ အခနခန႔တြင ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ဒခးရားတနး ေကးရြာအပစရ ေမာငေတာၿမ႕မ အေရ႕ရပကြကေန ဥးေမာငသနး၊ ဥးခငဝငးသနး၊ ဥးေအာငဇ တ႔ပင (၂၇)ဧကရ ပဥးကတး၊ သရက၊ သပရာ၊ ဒညငး၊ ေအာေရးရား သစပငမားအား မၾကာခဏ ခတလေနမႈအေပၚ ေစာငၾကညေနစဥ ဒခးရားတနး ေကးရြာေန ဇာဟတတေဆာငပါ(၇)ဥးက သစပငမား ခတလယ ေဆာငသြားၾကသျဖင အေရးယေပးပါရန တငးတနးမႈ ျဖစပါသည။

(ခ) မးေပါဆမႈ ျဖစစဥမား

(၁) ေမာငေတာရစခနး(ပ)၅၁/၂ဝ၁၁၊ ျပစမႈဆငရာ ဥပေဒပဒမ ၂၈၅။ ၇-၃-၂ဝ၁၁ ရက ဝဝး၃ဝ အခနခန႔တြင ေမာငေတာၿမ႕နယ၊ ဒခးရားတနး (အလယ) ရြာတြင ေစးဆငခနး (၁)ခနး ေပါဆေလာင ကၽြမးသျဖင ဆးရးမႈ တနဘး ၂ဝဝဝဝ/- ဆးရးခေသာေၾကာင အေရးယေဆာငရြကေသာ အမႈျဖစပါ သည။

(၂) ေမာငေတာရစခနး(ပ) ၄၇/ ၂ဝ၁၃၊ ျပစမႈဆငရာ ဥပေဒပဒမ ၂၈၅။ ၁၄-၄-၂ဝ၁၃ ရက ၂၂းဝဝ အခနခန႔တြင ဒခးရားတနးေကးရြာေန ေမာရသာခါတ၏ ေနအမေပါဆမးေလာငကၽြမးခၿပး ဆးရးမႈတနဘး ၃ဝဝဝဝဝ/- ဆးရးခသျဖင အေရးယေဆာငရြကေသာအမႈ ျဖစပါသည။

(၃) ေမာငေတာရစခနး(ပ) ၅၄/ ၂ဝ၁၃၊ ျပစမႈဆငရာ ဥပေဒပဒမ ၂၈၅၊ ၂-၅-၂ဝ၁၃ ရက ၂ဝး၄၅ အခနတြင ဒခးရားတနး (ေျမာက) ေကးရြာေန ဟာဇနာဒ ေနအမေပါဆမး

ရခငေကာမရင (ဒခးရားတနး) အစရငခစာ 41

ေလာငကၽြမးခ၍ ဆးရးမႈတနဘး ၂ဝဝဝဝ/- ဆးရးခသျဖင အေရးယေဆာငရြကေသာ အမႈ ျဖစပါသည။

သးသပခက၁ဝ။ ဒခးရားတနးေကးရြာအပစအတြငးေနထငၾကေသာ ရြာသားမားသည မၾကခဏ ခကရန ျဖစပြားတတသည အေလအထမားရၿပး အဆပါေကးရြာအပစအတြငး ေနထငသည ဘဂၤါလရြာသားမားသည အပစဖြ႔အၾကမးဖကတကခကသည အေလအထရ ေၾကာငး သးသပတငျပအပပါသည။

ရ၁၉၄၅ ရမႉးႀကးခငေမာငေဇာမႈခငးရတပဖြ႔