76
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TALIM VAZIRLIGI TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI “ SUG’URTA» FAKULTETI «FALSAFA va O’DJQNA» KAFEDRASI A.Raxmanov, A.Abdullaev MILLIY G’OYA: ASOSIY TUSHUNCHA VA TAMOYILLARfanidan amaliy mashg’ulot o’tkazish bo’yicha uslubiy qo’llanma TOShKENT-2017

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

  • Upload
    others

  • View
    23

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM

VAZIRLIGI

TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI

“ SUG’URTA» FAKULTETI

«FALSAFA va O’DJQNA» KAFEDRASI

A.Raxmanov, A.Abdullaev

“MILLIY G’OYA: ASOSIY TUSHUNCHA VA TAMOYILLAR” fanidan

amaliy mashg’ulot

o’tkazish bo’yicha uslubiy qo’llanma

TOShKENT-2017

Page 2: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

A.Raxmanov A.Abdullaev, “Milliy g’oya: asosiy tushuncha va

tamoyillar” fanidan amaliy mashg’ulotlarni o’tkazish bo’yicha uslubiy

qo’llanma. Bakalavriatning barcha ta’lim yo’nalishi talabalari uchun uslubiy

qo’llanma. –T.: TMI, 2017. – 74 b.

Mustaqillik yillarida komil insonni shakllantirish masalasi eng dolzarb

mavzulardan biri bo’lib qolmoqda. Mustaqilligimizning dastlabki davrlaridan

boshlab ta’lim tizimida tubdan yangi islohotlar, jumladan «Milliy g’oya: asosiy

tushuncha va tamoyillar» fanini o’qitish yo’lga qo’yildi. Mazkur fanni o’qitishdan

asosiy maqsad: vatanimiz fuqarolari ilmiy dunyoqarashini shakllantirish, ularni

vatanparvarlik ruhida tarbiyalash, davrimizning barkamol avlodini shakllantirish,

fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g’oyalarini singdirishdan iborat.

Bu fan ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot barpo etayotgan

xalqimizning maqsad-muddaolari va orzu-intilishlarini, bir so’z bilan aytganda.

jamiyatimizning shakllanib kelayotgan milliy istiqlol g’oyasining asosiy tushuncha

va tamoyillarini o’rgatadi.

Milliy istiqlol g’oyasi jamiyatimiz taraqqiyotining mafkuraviy tamoyillarini

ifoda etadi. Shu ma’noda, bu g’oya mamlakatimiz mustaqilligini mustahkamlash.

yurtimizda ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot barpo etishga xizmat

qiladigan mafkura to’g’risidagi yaxlit va izchil ta’limotdir. Bu ta’limot o’z

tushuncha va tamoyillariga, tarixiy, ilmiy, falsafiy, dunyoviy va diniy ildizlariga

ega muayyan tarixiy zarurat mujassami bo’lgan nazariya hamdir. U aynan shunday

nazariya sifatida ijtimoiy voqelikning ifodasi tarzida namoyon bo’ladi, o’ziga xos

shakllanish qonuniyatlari va xususiyatlariga ega umummilliy hodisa hisoblanadi.

“Milliy g’oya: asosiy tushuncha va tamoyillar” fanidan amaliy

mashg’ulotlarni o’tish uchun tayyorlangan uslubiy qo’llanmada fan bo’yicha

reyting ishlanma va baholash mezoni, seminar mashg’ulotlar mavzulari, talabalar

mustaqil ish mavzulari, nazorat savollari, testlar, muhokama uchun savollar, o’quv

topshiriqlari fan bo’yicha echimini kutayotgan ilmiy muammolar, asosiy va

qo’shimcha adabiyotlar ro’yxatidan iborat.

Amaliy mashg’ulotlarni o’tish uchun tayyorlangan uslubiy qo’llanmani

tayyorlashda ilmiylik, izchillik, mantiqiylik tamoyillari asosida Respublikamiz

Page 3: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

birinchi Prezidenti Islom Karimov asarlari, ma’ruza va nutqlari, shu sohaga oid

adabiyotlar, ilmiy maqolalar hamda internetdan olingan materiallardan

foydalanildi.

Toshkent moliya instituti o’quv uslubiy Kengashida muhokama qilingan va

nashrga tavsiya etilgan. (2017 yil “___”_________dagi № __/__ son qarori).

Taqrizchilar:

TMI, “Falsafa va O’DJQNA” kafedrasi f.f.d.professor

S.Raximov

Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o’zbek tili va

adabiyoti Universiteti “Milliy g’oya” kafedrasi f.f.d. professor M.Ortiqov

Page 4: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

MUNDARIJA:

Kirish

1. Milliy g’oya: asosiy tushuncha va tamoyillar fanining predmeti,

maqsadi va vazifalari

2. Milliy g’oya: asosiy tushuncha va tamoyillar fanining tarixiy

ildizlari va shakllanish bosqichlari

3. Milliy g’oya, ijtimoiy taraqqiyot va mafkuraviy jarayonlarning

o’zaro bog’liqligi

4. G’oyaviy tahdidlarning yo’nalishlari. Mafkuraviy tajovuz va

axborot xavfsizligi

5. Mafkuraviy faoliyat-milliy g’oyani amalga oshirish vositasi

6. Globallashuv jarayonida mafkuraviy immunitetni shakllantirish

vazifalari

7. Jamiyat barqarorligini taminlashning ijtimoiy asoslari

8. Tafakkur o’zgarishi va ma’naviy yangilanishda milliy

g’oyaning roli

9. Milliy g’oyani shakllantirish va rivojlantirishning institutsional

tizimi

Baholash mezoni

Tavsiya etiladigan adabiyotlar

Page 5: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

KIRISH

Insoniyat tarixiy taraqqiyotning tsivilizatsiyalashgan davri tajribasi biron-bir

jamiyatning ezgu g’oyalarsiz va sog’lom mafkurasiz rivojlana olmasligini

tasdiqlamoqda. Mustaqillikka erishgan mamlakatimiz rahbarining tashabbusi bilan

o’zbek xalqi ham o’z oldiga ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot barpo

etish kabi buyuk ezgu maqsadlarni qo’ydi. Ana shu ezgu maqsadlarni amalga

oshirish, mamlakatimizda demokratik tamoyillarga asoslangan jamiyatni barpo

etishda, bizga yot va begona mafkuralar tajovuziga qarshi tura oladigan, har

tomonlama barkamol insonlarni voyaga etkazish, g’oyaviy bo’shliq bo’lishiga yo’l

qo’ymaslik va nihoyat, yurtning yuksak taraqqiyotini ta’minlash - milliy istiqlol

g’oyasini shakllantirish ehtiyojini yuzaga keltirdi.

Mustaqillik tufayli O’zbekiston xalqi o’zining milliy-ma’naviy

yangilanishda milliy istiqlol g’oyasiga tayanishga alohida e’tibor berdi. Mustabid

tuzum davrida amal qilib kelingan, xalqimizning milliy-ma’naviy ruhiyatiga

tamomila zid bo’lgan «kommunistik g’oya»dan voz kechildi. O’zbekiston xalqi o’z

milliy g’oyasi negizlariga tayangan holda rivojlanish yo’lini tanladi.

Milliy istiqlol g’oyasi O’zbekiston xalqi hayoti, mamlakat oldida qo’ygan

erkin va farovon hayot, ozod va obod Vatan qurish, maqsadlarini amalga oshirish

uchun ma’naviy-ruhiy kuch-quvvat manbai hisoblanadi. Xalqimizni birlashtirib

turadigan, milliy-ma’naviy qadriyatlarimizni tiklab, unga tayangan holda

O’zbekistonda demokratik, adolatli fuqarolik jamiyatini qurish uchun ilmiy-nazariy

asos bo’lib xizmat qiladi. Mustaqillikni mustahkamlash uchun xalqimizni

birlashtiradigan, uning asriy ezgu maqsadlari bo’lgan «Kelajagi buyuk davlat»ni

barpo etish har bir shaxsning hayotiy manfaatlarini o’zida mujassam etadigan

milliy g’oya va mafkurani yaratish ijtimoiy-siyosiy va ma’naviy

taraqqiyotimizning muhim shartiga aylanmoqda.

Fan bo’yicha bilim, malaka va ko’nikmaga qo’yiladigan talablar

“Milliy g’oya: asosiy tushuncha va tamoyillar” o’quv fanini o’zlashtirish

jarayonida amalga oshiriladigan masalalar doirasida:

— “Milliy g’oya: asosiy tushuncha va tamoyillar” fanining mustaqil fan

sifatida shakllanishi omillari;

— uning tadqiqot ob’ekti va predmeti, strukturasi va fanlar tizimidagi o’rni;

— Ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot qurish g’oyasining ijtimoiy-

ma’naviy mohiyatini yoshlar ongiga singdirish;

— yoshlarning ijtimoiy faoliyatida muqobil g’oya va mafkuralarga oqilona

munosabatni;

— ijtimoiy hayotning dolzarb muammolari;

— xalq orasida milliy g’oyani targ’ib-tashviq qilish malakasini; g’oyaviy

mafkuraviy jarayonlarni tahlil qilish, baholash va ularga mustaqil yondashuvni

shakllantirish haqida tasavvurga ega bo’lishi;

Page 6: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

— “Milliy g’oya: asosiy tushuncha va tamoyillar” fanining turli

yo’nalishlardagi nazariy-metodologik asoslari;

— fanning asosiy tushuncha, kategoriyalari va qonunlari;

— milliy g’oya va mafkuraning mazmun-mohiyatini bilish va ulardan

amaliyotda foydalanish; ;

— milliy g’oyaning tarixiy negizlarini, falsafiy asoslarini o’rganish va

ularning rivojlanish qonuniyatlarini bilish;

— ijtimoiy-siyosiy jarayonlar haqidagi muqobil g’oyalarni qiyosiy tahlil

qilish va ularga mustaqil munosabat bildirish; ijtimoiy hayotda gender

munosabatlari;

— g’oyaviy-mafkuraviy jarayonlarga doir nazariy bilimlarni amaliy hayotda

qo’llash;

— yoshlarda ma’naviy tahdidlarga qarshi kurashish ko’nikmasini

shakllantirishdan iborat malakaga ega bo’lishi lozim;

— jamiyat rivojining asosiy omillarini tasniflay olishni bilishi va ulardan

foydalana olishi;

— zamonaviy jamiyatda ro’y berayotgan ijtimoiy-siyosiy hodisalarni to’g’ri

tavsiflash;

— turli ijtimoiy-madaniy xususiyatda kechayotgan hodisalarni holis qiyosiy

taqqoslash;

— zamonaviy jamiyatdagi mavjud ijtimoiy muammolardan ustuvorlarini

aniqlash va ularni ob’ektiv tahlil qilish;

— muayyan hodisa va voqealarga kishilarning shaxsiy munosabatlarini

o’rganishga qaratilgan empirik tadqiqotlarda ishtirok etish;

ijtimoiy-siyosiy va ma’naviy sohalarda o’tkazilgan amaliy tadqiqotlar

natijalaridan foydalana olish ko’nikmalariga ega bo’lishi kerak.

Page 7: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

1- Mavzu: Milliy g’oya: asosiy tushuncha va tamoyillar fanining predmeti,

maqsadi va vazifalari

1.1. Muhokama uchun savollar

1. «G’oya» va «mafkura» tushunchalarining mazmuni.

2. Bunyodkorlik va vayronkorlik g’oyalari, ularning jamiyat hayotidagi o’rni.

3. Milliy istiqlol mafkurasining milliy xususiyatlari.

4. Milliy istiqlol mafkurasini xalqmiz qalbi va ongiga singdirishning asosiy

vositalari

5. G’oya va mafkuraning inson va jamiyat hayotidagi ahamiyati.

6. Milliy mafkura, milliy o’zlikni anglash vositasi.

7. Mustaqil O’zbekistonda milliy g’oya shakllanishining ilmiy- nazariy va tarixiy

asoslari

8. Milliy rivojlanish va milliy g’oya bilan bog’liq konuniyatlarning o’ziga xos

xususiyatlarini o’rganish

9. Yoshlarda milliy g’oyaga ishonch va e’tiqodni shakllantirish masalalari

10. Jamiyat rivojining g’oyalar va mafkuralar bilan bog’liqligi.

11. Globallashuv jarayonining milliy g’oyada aks etishi.

12. Milliy g’oya xar bir xalkning o’zligini saklab qolish va o’ziga xos rivojlanish

extiyoji xamda kafolati ekanligi

13. Yot va begona g’oya va mafkuralarning O’zbekiston taraqqiyotiga ta’sirini

o’rganish

14. Milliy istiqlol mafkurasini shakllantirish va hayotga joriy etish tarixiy zarurat

ekanligi, bu ta’limotning mohiyati va mazmuni

15. O’zbekistonning mustaqil rivojlanish, mamlakatimizda barpo etilayotgan

jamiyat va taraqqiyotning o’zbek modelini amalga oshirish jarayonida paydo

bo’layotgan, qator mafkuraviy sohadagi vazifalari

16. Markaziy Osiyo mintaqasidagi mafkuraviy jarayonlar va ularning mazmun

mohiyati

17. Mafkuraning elementlari: mo’ljal, emotsiyalar, xulq-atvor, ularning individual

va jamoaviy xarakteri.

18. Jamiyatdagi ijtimoiy-siyosiy jarayonlar ta’sirida g’oyalarning

differentsiallashuvi.

19. Milliy g’oya tushunchasi, uning tuzilishi va namoyon bo’lish xususiyatlari.

20. Milliy g’oyada o’z-o’zini anglash, milliy g’urur va iftixorning namoyon

bo’lish xususiyatlari.

21. G’oyaviy-mafkuraviy jarayonlarda demokratik tamoyillarning namoyon

bo’lishi.

Page 8: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Topshiriqlar

Ilova (1.1)

«Blits-so’rov» savollarining jadvali savol-javob vaqtida to’ldiriladi

№ Savollar Javoblar

1. “Milliy g’oya: asosiy tushuncha va tamoyillar” fanining

predmetini ayting?

2. “Milliy g’oya: asosiy tushuncha va tamoyillar” fanining

maqsad va vazifalari nimadan iborat?

3. Mafkura tushunchasi, uning mazmuni nimadan iborat?

4. I.Karimov asarlarida mafkura tushunchasiga berilgan

ta’rif?

5. Milliy g’oyada o’z-o’zini anglash deganda nimani

tushunasiz?

6. Milliy mafkuraning asosiy g’oyalarini sanab o’ting?

7. Mafkuraning asosiy funktsiyalari nimadan iborat?

8. Mafkuraning elementlari to’g’risida to’xtalib o’ting?

9 G’oyada ehtiyojlar va manfaatlar mutanosibligi deganda

nimani tushunasiz?

Ilova (1.2)

O’quv topshiriq:

“Milliy g’oyaning jamiyat hyotidagi o’rni” mavzusida esse yozib kelish.

Page 9: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Ilova (1.3)

Ilova (1.4)

Milliy goyaning negizlari

g`oyaning turlari

Page 10: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Ilova (1.5)

“Milliy g`oya: asosiy tushuncha va

tamoyillar” fanining predmeti

Milliy g`oyaning tarixiy

asoslari, ilmiy falsafiy

ildizlari

O`rganilayotgan tushuncha

va mavzular

O’rganiladigan

asosiy g’oyalar

Page 11: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Ilova (1.6)

Milliy g’oyaning asosiy maqsadi – ozod va obod

Vatan, erkin va farovon hayot barpo etish

Milliy g’oyaning asosiy g’oyalari

Page 12: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Mustaqil ish mavzulari

1. G’oya va mafkuralarning inson va jamiyat oldiga qo’ygan maqsadlar bilan

mushtarakligi.

2. Milliy g’oya Qonun ustuvorligiga asoslangan demokratik davlat va erkin

fuqarolik jamiyatini barpo etishning asosiy omili.

3. Ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot qurish — milliy g’oyaning bosh

maqsadi.

4. Yoshlarda O’zbekistonda amalga oshirilayotgan bunyodkorlik g’oyalaridan

faxrlanish tuyg’ularini o’stirish zarurati.

5. Yoshlarning milliy g’urur, or-nomus, qadr-qimmatni anglashning milliy g’oya

bilan bog’liqligi.

6. Yoshlarda milliy g’oyaga ishonch va e’tiqodni shakllantirish.

7. Jamiyat mafkurasining xalqni-xalq, millatni-millat etishdagi o’rni.

8. O’zlikni anglash tarixiy xotirani tiklash omili ekanligi.

9. Yurt tinchligi milliy mafkuraning asosiy g’oyalaridan biri.

10. Mustaqillikni mustahkamlashda milliy g’oyadan ko’zlangan maqsadlar.

11. «Milliy g’oya: asosiy tushuncha va tamoyillar» fanining maqsadi va vazifalari.

12. Milliy g’oya va mafkuralarning mohiyati va namoyon bo’lish shakllari.

13. Tsivilizatsiyalar tarixi: vayronkor g’oya va mafkuralar

14. Milliy mafkura - xalq va jamiyatni birlashtiruvchi kuch ekanligi.

15. Yoshlarni Vatan ravnaqi, yurt tinchligi, xalq farovonligi kabi oliyjanob g’oyalar

ruxida tarbiyalash.

16. Milliy g’oyani o’rganishning obektiv zarurati.

17. Milliy g’oya fanining boshqa fanlar bilan aloqadorligi.

Testlar

1. “Mafkura” terminini kim birinchi bo’lib fanga kiritgan?

A) J.Baden

B) A.Smitt

S) Dj.Lok

D) D.de-Trassi

2. “Tarixi bor inson - irodali inson”deb I.Karimovning qaysi asarida

yozilgan?

A) “Yuksak ma’naviyat - engilmas kuch”

B) “Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q”

S) “O’zbekiston mustaqilikka erishish ostonasida”

D) “O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari

va taraqqiyot kafolatlari”

Page 13: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

3. G‘oya nima?

A) Inson tafakkurida vujudga kelgan, ijtimoiy kuchga ega bo‘lgan, ruhiyatga

kuchli ta'sir o‘tkazib, jamiyat va odamlarni harakatga keltiradigan, ularni maqsad-

muddao sari yetaklaydigan fikr

B) Tarixiy jihatdan zaruriyat hisoblangan g‘oyalar

S) Muayyan guruh qatlamning, millat yoki davlatning ehtiyojlarini, maqsad va

intilishlarini, ijtimoiy-ma'naviy tamoyillarini ifoda etadigan g‘oyalar, ularni

amalga oshirish usul va vositalari tizimi

D) Biron bir mamlakat xalqining tub man-faatlarini ifoda etadigan, uni o‘z oldiga

qo‘ygan maqsadlari sari birlashtiradigan va safarbar etadigan eng ilg‘or

insonparvar fikr majmuasi

4. G‘oyalarning muhim xususiyati qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) Odamlarni maqsad sari yetaklaydi, ularni harakatga keltiradi

B) Odamlarni qiziqtira olish xususiyati

S) Individual xarakteriga egaligi

D) Odamlarni ishontira olishishi

5. Quyida keltirilganlardan qaysi biri mafkuraning maqsadlariga kirmaydi?

A) G‘oya atrofida uyushtirish

B) G‘oyaviy tarbiyani amalga oshirish

S) G‘oyaviy tarqoqlikni vujudga keltirish

D) G‘oyaviy immunitetni shakllantirish

6. “Ma`naviy migratsiya” iborasining ma`nosi?

A) Ma`naviy rag`batlantirish

B) O’z baxtini o’zga yurtlarda izlash

S) O’z mustaqil fikriga ega bo’lish

D) Dunyoqarashni shakllantirish

7. “Milliy istiqlol g`oyasi asoslari” o’quv fani oldida turgan asosiy vazifalar?

A) Iymon - e`tiqodi mustahkam, dunyoni chuqur anglaydigan, davr taraqqiyoti

bilan hamqadam, erkin, ijodkor shaxsni shakllantirish;

B) Diniy bilimni chuqur egallagan shaxsni shakllantirish;

S) YUqori darajadagi siyosiy fikr egasi bo’lgan shaxsni tarbiyalash

D) Kitobxonlar ommasini shakllantirish;

Page 14: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

8. «Kuchli davlatdan - kuchli fuqarolik jamiyati sari» konsepsiyasining

moxiyatini aniqlang.

A) Maxalalarning nufuzi va mavqyeining oshishi, ularga ko‘proq xuquqlar

berishi.

B) Partiyalar xuquqini cheklash.

S) Davlatning boshqaruvchilik rolini oshirish.

D) Davlatchilik rivojlangan sari, u uzining funksiyalarini, maxalliy o‘zini-o‘zi

boshqarish organlariga berib borishi.

9. Biz qanday jamiyat barpo etmoqdamiz?

A) bozor iqtisodiyotiga asoslangan demokratik xuquqiy davlat va fuqarolik

jamiyati

B) axborotlashgan jamiyat

S) rivojlangan kapitalistik jamiyat

D) bozor iqtisodiyotiga asoslangan adolatli jamiyat

10. Bunyodkorlik g‘oyalarini toping

A) ozodlik, mustabidlik, irqchilik

B) adolat, tenglik, irqchilik

S) do‘stlik, tenglik, adolat

D) mahalliychilik, do‘stlik, birdamlik

Page 15: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

2-Mavzu: “Milliy g’oya: asosiy tushuncha va tamoyillar” fnining tarixiy

ildizlari va shakllanish bosqichlari

2.1. Muhokama uchun savollar

1. Insoniyat tarixida g’oya va mafkuralar namoyon bo’lishining asosiy bosqichlari.

2. Respublikamiz Birinchi Prezidenti Islom Karimovning “Yuksak ma’naviyat-

engilmas kuch” kitobida g’oyalar tarixi va falsafasi, milliy g’oyaning mazmun-

mohiyati, shakllanishi va namoyon bo’lishi haqida.

3. G’arb mamlakatlarida ilk g’oyaviy qarashlar va ularning takomil bosqichlari.

4. Sharq va Markaziy Osiyoda g’oyalarning namoyon bo’lishi, ularning gumanistik

mohiyati.

5. Evropa ilk o’rta asrlar va Renessans davri g’oyalari.

6. XV-XVII asrlardagi ijtimoiy-siyosiy o’zgarishlar va XVIII va XIX asrlardagi

yangi zamon g’oyalarining shakllanishi.

7. O’rta Osiyoda XVI-XVIII asrlardagi xonlik va amirliklar davrida g’oyalar

tizimi.

8. XIX asr oxiri va XX asrning 90 yillarida shakllangan g’oyalar tizimi.

9. Sobiq ittifoq davrida kommunistik partiya g’oyalarining gegemonligi va uning

oqibatlari.

10. XX asrning oxiri va XXI asr boshidagi mafkuraviy jarayonlar.

11. Ma’naviy jasorat-millat g’oyasi va ruhining ifodasi.

12. Insoniyat tarixiga xalqlar va davlatlar, millatlar va jamiyatlarni yuksalishiga

etaklagan yoki ularni halokatga mahkum etgan g’oyalar.

13. G’oyaviy zaiflik va mafkuraviy beqarorlikning millat birdamligi va davlat

qudratining susayishiga ta’siri.

14. Insonga mardlik va jasorat ko’rsatish uchun albatta ulug’vor g’oya kerak

ekaniga ekanligi.

15. G’oyasi etuk, e’tiqodi butun, qadriyatlari yuksak insongina mardlik

namunalarini ko’rsata olishi mumkinligi.

16. Insoniyat tarixi turli g’oyalarning ezgulik va yovuzlik, ozodlik va istibdod,

ma’rifat va jaholatga xizmat qilgan mafkuralar shaklida namoyon bo’lishi.

17. Ijtimoiy hamkorlikka asoslangan, erkin demokratik jamiyat barpo etishni

ko’zlagan davlatlarda milliy mafkura aholining barcha qatlamlarini

jipslashtirishga, umummanfaat va yagona maqsad yo’lida birlashishga chorlashi.

18. Mazmuni va namoyon bo’lish shakliga qarab, goyalarni turlari.

Topshiriqlar

Ilova (2.1)

«Blits-so’rov» savollarining jadvali savol-javob vaqtida to’ldiriladi

Page 16: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

№ Savollar Javoblar

1. Tarixiy taraqqiyot jarayonida g’oya va mafkuralarning

o’zgaruvchan xarakterini izohlab bering?

2. Milliy g’oyada o’z-o’zini anglash deganda nimani

tushunasiz?

3. G’oyaviy - mafkuraviy jarayonlarda demokratik

tamoyillarning namoyon bo’lishi deganda nimani

tushunasiz”

4. Milliy g’oyaning mazmun va namoyon bo’lish shakliga

ko’ra turlarini sanab o’ting?

5. “Avesto”da keltirilgan g’oyalar va ularning mazmun

mohiyati haqida tushuncha bering?

6. Antik davr Grek mutafakkirlarining g’oyalari va

ahamiyati xususida to’xtalib o’ting?

7. Sharq va Markaziy Osiyoda shakllangan g’oyalarning

gumanistik mohiyati v ajamiyat hayotidagi o’rni

xususida tushuncha bering?

8. O’rta Osiyoda XV-XVII asrlardagi ijtimoiy siyosiy

o’zgarishlar va XVIII-XIX asrlardagi yangi zamon

g’oyalarining shakllanishi to’g’risida tushuncha bering?

9 XX asrning oxiri va XXI asr boshidagi mafkuraviy

jarayonlar to’g’risida to’xtalib o’ting?

O’quv topshiriq: Ilova (2.2)

“Milliy g’oya mohiyatida xalq manfaatining ifodalanishi” mavzusida esse yozib

kelish.

Page 17: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Ilova (2.3)

Insoniyat tarixidagi g’oyalar

shakllari

Bunyodkor g’oyalar Vayronkor g’oyalar

Бунёдкор ғоялар эзгуликга,

чорлаб, тараққиётга хизмат

қилади

Вайронкор ғоялар

жамият, халқ ва

давлатлар таназзулига

сабаб бўлади

Page 18: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Ilova (2.4)

Milliy g’oyaning

umumbashariy

tamoyillari

Page 19: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Mustaqil ish mavzulari

1. XXI asrda g’oyaviy-mafkuraviy munosabatlar keskinlashuvining ijtimoiy,

iqtisodiy va siyosiy sabablari.

2. Milliy g’oyaning asosiy negizlari va printsiplari.

3. Inson va jamiyat xayotiiing muayyan fikrlar, g’oyalar, mafkuralar bilan

bogliqligi.

4. Markaziy Osiyo mutafakkirlarining bunyodkorlik g’oyalari.

5. Tarixiy xotira va milliy o’zlikni anglash.

6. Qadimgi Sharq mamlakatlarida paydo bo’lgan g’oyalar va ularning jamiyat

taraqqiyotidagi o’rni

7. «Avesto» da ilgari surilgan ezgulik g’oyalari va ularning mazmun-mohiyati.

8. Mifologiya, teologiya va xalq ma’naviy-madaniy qadriyatlarda milliy g’oya va

mafkuraning ifodalanishi.

9. Sharq va Markaziy Osiyoda g’oyalarning namoyon bo’lishi, ularning

gumanistik mohiyati.

10. Sobiq ittifoq davrida kommunistik partiya g’oyalarining gegemonligi va

uning oqibatlari.

11. Mazmuni va namoyon bo’lish shakliga qarab g’oyalarning turlari.

12. G’oyaning inson hayotidagi o’rni va ahamiyati muhim falsafiy masaladir.

13. Ahmad Yassaviy ta’limotida g’oyalarning jamiyatda yoshlar tarbiyasidagi o’rni

14. Najmiddin Kubro ta’riqatining yoshlarda ma’naviy-axloqiy qarashlarni

shakllantirishdagi o’rni.

15. G’arb mamlakatlarida ilk g’oyaviy qarashlar va ularning takomil bosqichlari.

16. Amir Temur, Ulug’bek, Navoiy, Boburning milliy va umuminsoniy g’oyalar

to’g’risidagi fikrlari.

17. Zaxiriddin Muxammad Boburning milliy va umuminsoniy g’oyalar

to’g’risidagi fikrlari.

18. Alisher Navoiyning milliy va umuminsoniy g’oyalar to’g’risidagi fikrlari.

19. XX asrning oxiri va XXI asr boshidagi mafkuraviy jarayonlar.

20. XIX asr oxiri va XX asrning 90 yillarida shakllangan g’oyalar tizimi.

21. O’rta Osiyoda XVI-XVIII asrlardagi xonlik va amirliklar davrida g’oyalar

tizimi.

Testlar

1. Fuqarolik jamiyati asoslarini barpo etishning eng muhim tarkibiy qismi

bo‘lib nima hisoblanadi?

A) g‘ayriinsoniy g‘oyalar majmui va ularning ijtimoiy hayotda amalga oshishi

B) ma'naviyat va ma'rifat sohasidagi shaxsni muntazam kamol toptirish borasida

uzluksiz ish olib berish

Page 20: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

S) ong va tafakkurning shaxsni turli buzg‘unchi g‘oyalardan himoya qila olish

qobiliyati

D) siyosiy mafkuralar to‘g‘nashuvi va ularning jahon maydonlarida namoyon

bo’lishi

2. G’oyalarning mazmuniga ko’ra turlari?

A) diniy, ilmiy, falsafiy, badiiy, ijtimoiy-siyosiy, milliy, umumin-soniy

B) diniy, ilmiy, vayronkor goyalar, zamonaviy, milliy, umuminsoniy

S) diniy, ilmiy, falsafiy, badiiy, tabiiy

D) ijtimoiy fanlarni o‘qitishning davr talablaridan orqada qolganligi

3. Hamma narsani inkor etishiga xech qanday ijtimoiy me'yor qonun-

qoidalarni tan olmaslikka chorlovchi mafkura qanday ataladi?

A) Nigilizm

B) Kosmopolitizm

S) Monizm

D) Shovinizm

4. Jadidchilarning asosiy g‘oyasi nimadan iborat bo’lgan?

A) jamiyatni rivojlantirish

B) jamiyat taraqqiyotidagi asosiy omil ilm-fan, ma'rifat deb bilish

S) moddiy ne'matlar ishlab chiqarishga asosiy omil sifatida qarash

D) geografik muhit-jamiyat taraqqiyotini belgilaydi

5. Jamiyat, xalq va davlatlarning tanazzuliga sabab bo’ladigan, g`ayriinsoniy

maqsadlarga xizmat qiladigan vayronkor g`oyalarga nimalar kiradi?

A) Jaholatparastlik, aqidaparastlik, bag'rikenglik

B) Bosqinchilik, yovuzlik,adolat, aqidaparastlik, bag'rikenglik

S) Millatchilik, irqchilik, ezgulik, aqidaparastlik, bag'rikenglik

D) Millatchilik, irqchilik, Jaholatparastlik, aqidaparastlik, Bosqinchilik, yovuzlik

6. Milliy mafkura quyidagi qaysi javoblarda umumiy manfatlarni ifodalaydi?

A) Barchasida

B) Mamlakatning mustaqilligi xududiy yaxlitligi, sarxadlarning daxlsizligini.

S) Yurtning tinchligi, davlatning xarbiy, iqtisodiy g‘oyaviy, ekologik, informatsiya

taxdidlaridan muxofaza etilishini.

D) Mamlakatning mustaqilligi xududiy yaxlitligi, sarxadlarning daxlsizligini.

Page 21: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

7. Mafkura tushunchasi nimani bildiradi?

A) Biror katta g`oyani amalga oshirish usullari;

B) Insonlarning katta guruhlarini birlashtiruvchi g`oya;

S) Jamiyatning ehtiyojlari, maqsad – muddaolari, manfaatlari, orzu – intilishlari

hamda ularni amalga oshirish tamoyillarini o’zida mujassam etadigan g`oyalar

tizimi va ularni amalga oshirish metodlari;

D) Yo’nalishi va mazmuni bo’yicha turli g`oyalarni o’z ichiga olgan nazariya;

8. Milliy o‘zlikni anglash deganda nimani tushunasiz?

A) insonning o‘ziga yoki o‘z millatiga tegishli moddiy va ma'naviy qadriyatlarning

jamiyat hayotida tutgan mavqeini anglab yetishni

B) mustaqil ravishda iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy, madaniy-ma'rifiy tarbiyalarni

amalga oshirishni anglashni

S) har bir fuqaro o‘zi yashab turgan jamiyatida egallagan mavqyei, o‘z qadr-

qimmatini anglab yetish tuyg‘usini

D) o‘z ona tili, milliy qadriyatlari, o‘z tarixiga egalik qilinishi

9. Milliy g’oyaning asosan bosh maqsadi qaysi javobda to’g’ri berilgan?

A) Iqtisodiy va huquqiy davlatni barpo etish

B) Demokratik, islohotlarni yo’lga qo’yish

S) barcha javoblar to’g’ri

D) Ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayotni qurish

10. Plyuralizm nima?

A) Milliy-madaniy meros

B) Mustaqillikka erishish

S) Fikrning erkinligi

D) Fikrlar xilma-xilligi

11. Ezgu fikr, ezgu so‘z va ezgu ishlarni yoqlash to‘g‘risidagi g‘oyalar qaysi

manbada o‘z aksini topgan?

A) «Siyosatnoma»

B) «Temur tuzuklari»

S) «Avesto»

D) «Fozil odamlar shaxri»

12. Mafkuraning qanday ildizlari mavjud?

A)Falsafiy, diniy, tarixiy.

B)Tarixiy, falsafiy, milliy.

Page 22: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

S)Falsafiy, dunyoviy, umuminsoniy.

D)Milliy, tarixiy, ijtimoiy.

13. Mafkuraning tarixiy ko’rinishlari qaysi javobda to’g`ri ko’rsatilgan?

A)Mifologik, diniy, dunyoviy

B)Diniy, dunyoviy, falsafiy

S)Mifologik, falsafiy, ilmiy

D)Dunyoviy, siyosiy, madaniy

Page 23: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

3-Mavzu: Milliy g’oya, ijtimoiy taraqqiyot va mafkuraviy jarayonlarning

o’zaro bog’liqligi

3.1. Muhokama uchun savollar

1. Milliy g’oya va mafkurani rivojlantirishning ijtimoiy-siyosiy, ma’naviy,

huquqiy omillari.

2. Milliy g’oyada mentalitetning namoyon bo’lishi.

3. Tarixiy xotira, g’oya va mafkuraning rivojlanishidagi ijtimoiy-ma’naviy omil.

4. Ijtimoiy taraqqiyot va tarixiy jarayonlarning milliy g’oyalar shakllanishi hamda

amal qilishiga ta’siri.

5. Milliy g’oya mohiyatida xalq manfaatining ifodalanishi.

6. Ijtimoiy jarayonlarning yo’nalishlari: iqtisodiy, siyosiy, huquqiy, axloqiy,

estetik, diniy va boshqa g’oyalarning o’zaro munosabati.

7. O’zbekistonning mustaqil taraqqiyoti jarayonida yangi g’oyalarning

takomillashuv jarayoni.

8. Istiqlolga asoslangan yangi g’oyalar tizimini takomillashtirish, uning ma’naviy

ta’sirchanligi va mafkuraviy samarasini oshirish usullari va yo’llari.

9. Axloq va mafkura, din va mafkura, san’at va mafkura mutonosibligi.

10. Milliy g’oyani targ’ibot-tashviqotini tashkil etishda amal qiladigan tamoyillar.

11. Mafkuraviy tarbiyani samarali tashkil etish imkoniyatlari.

12. Milliy g’oyani xalqimiz ongi va qalbiga singdirish zarurati va ustuvor

yo’nalishlari.

13. Yoshlar ruxiyatida milliy g’urur va milliy iftixor fazilatlarining

zarurligi.

14. Milliy g’urur va milliy or-nomus, ularning mazmun va mohiyati.

15. Milliy g’oya erkin va farovon hayot qurish omili sifatida

16. Ma’naviyatni yuksaltirishda milliy g’oyaning axamiyati.

17. Inson va jamiyat xayotiiing muayyan fikrlar, g’oyalar, mafkuralar bilan

bogliqligi.

Page 24: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Topshiriqlar

Ilova (3.1)

«Blits-so’rov» savollarining jadvali savol-javob vaqtida to’ldiriladi

№ Savollar Javoblar

1. Ijtimoiy jarayonlarning yo’nalishlari to’g’risida

tushuncha bering?

2. G’oya v amafkuralarning ijtimoiy taraqqiyotdagi o’rni

xususida to’xtaling?

3. Milliy va umuminsoniy g’oyalarning induvalligi va

umumiyligi deganda nimani tushunasiz?

4. Milliy g’oyada mentalitetning namoyon bo’lishi

deganda nimani tushunasiz?

5. Axloq va mafkura, din va mafkura mutanosibligi?

6. Milliy g’oya xalqning tarixiy taraqqiyot asosi ekanligini

tushuntirib bering?

7. Tarixiy taraqqiyot jamiyatning ijtimoiy-siyosiy,

g’oyaviy-mafkuraviy rivojlanishi bilan uzviy

bog’liqligini tushuntirib bering?

8. Milliy taraqqiyot kontseptsiyasida xalqimizning

g’oyaviy-mafkuraviy merosini ijodiy rivojlantirish

masalalari bo’yicha tushuncha bering?

9 O’zbekistonning o’tmish tarixi - gumanizm

g’oyalarining shakllanishi tarixidir degan fikrning

mazmun-mohiyatini tushuntiring?

Ilova (3.2)

O’quv topshiriq:

“Milliy va umuminsoniy g’oyalarning integratsiyasi va differentsiatsiyasi”

mavzusida esse yozib kelish

Page 25: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Ilova (3.3)

Mafkuraning

asosiy

vazifalari

Page 26: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Ilova (3.4)

G’AYRIINSONIY YOT G’OYALARNING ZARARLI

OQIBATLARI

Page 27: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Mustaqil ish mavzulari

1. O’zbekiston Respublikasida ijtimoiy hayotning rivojlanishi, siyosiy institutlar,

mafkuralar va fikrlar xilma-xilligi asosiga tayanishning konstitutsion tamoyillari.

2. Yoshlarning milliy g’urur, or-nomus, qadr-qimmatni anglashning milliy g’oya

bilan bog’liqligi

3. Milliy g’oyada mentalitetning namoyon bo’lishi.

4. Axloq va mafkura, din va mafkura, san’at va mafkura mutanosibligi.

5. Tarixiy xotira g’oya va mafkuraning rivojlanishidagi ijtimoiy ma’naviy

omil.

6. Respublikamiz birinchi Prezidenti I.Karimovning - muayyan davlat va jamiyat

taraqqiyotining har bir bosqichi hayotning o’zi o’rtaga qo’yayotgan shart va

talablarning hisobga olinishini taqozo etadi degan fikrining mazmun va mohiyati

7. Vatan ravnaqi, yurt tinchligi va xalq farovonligi kabi asosiy g’oyalar milliy

mafkuramizning tayanch g’oyalari hisoblanishi.

8. Mustaqillik sharoitida boy o’tmishimiz va milliy madaniyatimizning xolisona,

ilmiy asosda o’rganilishi

9. Milliy mafkuraning ijtimoiy taraqqiyotdagi o’rni va ahamiyati.

10. G’oyalarning milliy, umuminsoniy, mintaqaviy, irqiy, diniy va boshqa turli

shakllarda namoyon bo’lishi.

11. Mustaqillik yillarida mamlakatimizda diniy manfaatlarni o’zida ifoda etuvchi

g’oyalarning mazmunan takomillashuvi.

12. Insoniyatning taraqqiyoti, uning kelajagi mavjud mintaqaviy, irqiy va diniy

manfaatlarni o’zida aks ettiruchi g’oyalarning mutanosibligini ta’minlashga

bog’liqligi.

13. 1X-X11 asrlardagi Sharq O’yg’onish davridagi ma’naviy-mafkuraviy

jarayonlarda milliy mafkuraning ustuvor ko’rinishlari namoyon bo’lganligi.

14. Tsivilizatsiyalar tarixi, bu insoniyat va uning g’oyalari tarixidir.

15. Milliy taraqqiyot kontseptsiyasida xalqimizning g’oyaviy-mafkuraviy merosini

ijodiy rivojlantirish masalalariga alohida e’tibor qaratilganligi.

Page 28: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

16. Milliy g’oyaning tub mazmun-mohiyatini aniqlashda g’oya va mafkuralar

shakllanib, rivojlanishining tarixiy davr va bosqichlarini tahlil qilish muhimligi.

17. O’zbekistonda g’oya va mafkuralar rivojlanishini tsivilizatsion yondashuv

asosida o’rganish jihatlari

18. Milliy g’oya jamiyatdagi ijtimoiy, siyosiy, iqtisodiy, ma’naviy va huquqiy

munosabatlar tizimiga mutanosib shakllanishining o’ziga xosligi.

19. Ijtimoiy-tarixiy taraqqiyotda har bir davlatning u yoki bu davrdagi siyosati va

uning mafkura bilan o’zaro munosabatlari dolzarb masala bo’lib kelganligi.

20. G’oyaviy-mafkuraviy jarayonlarning axloq, din, san’at bilan o’zaro

munosabatlari masalasi

21. XIX asrning ikkinchi yarmidan jahondagi g’oyaviy- mafkuraviy jarayonlarda

demokratik tamoyillarning shakllanib, rivojlanishi yuz bera boshlashi.

22. G’oyaviy-mafkuraviy jarayonlarni demokratiyalashtirishda mamlakatimizdagi

siyosiy partiyalar, jamoat tashkilotlarining o’rni va ahamiyati.

Testlar

1. Talabalarda milliy istiqlol mafkurasini shakllantirish usullarini ko’rsating

A) Ishonchlilik, asoslanganlik, tarixiy-mantiqiy izchillik

B) Ta`lim va tarbiya, targ`ibot - tashviqot;

S) Uzluksizlik, yangi pedagogik texnologiyalar, ko’rgazmalilik

D) Ilmiylik, maqsadga yo’naltirilganlik, keng qamrovlilik

2. Uzbekistonda nechta millat va elat vakillari yashaydi?

A) 136

B) 125

S) 150

D) 105

3. Milliy mafkurani shakllantirish nimalarga bog‘liq?

A) Jamiyatimiz, millatimiz o‘z oldiga qo‘ygan ezgu mfqsad va vazifalarni aniq,

ravshan belgilab olishga

B) Millatimizning islom diniy ekstremizmi ta'siriga berilmasligiga

S) Kommunistik g‘oya ta'sirini kamaytirishga

D) Qurol-yaroq sotilishining ta'siriga

Page 29: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

4. Quyida keltirilganlardan qaysi biri mafkuraning maqsadlariga kirmaydi?

A) G‘oyaviy tarbiyani amalga oshirish

B) G‘oya atrofida uyushtirish

S) G‘oyaviy tarqoqlikni vujudga keltirish

D) G‘oyaviy immunitetni shakllantirish

5. Ijtimoiy hayot nimalar asosida rivojlanadi?

A) siyosiy institutlar asosida;

B) siyosiy institutlar, mafkuralar va fikrlar xilma-xilligi asosida;

S) mafkura va fikrlar xilma-xilligi asosida;

D) mafkuralar asosida

6. Hozirgi davrda mafkuraviy jarayonlar qanday xususiyatlarga ega?

A) integratsiyalashish, globallashish, differentsiyalashish;

B) demokratiyalashish, milliy chegaralar kilib kuymaslik, insonparvarlashish;

S) jamiyat xayotining xamma soxalariga ta’sir kursatish, siyosiylashish;

D) barchasi.

7. Milliy istiklol mafkurasini xalkimiz ongi va qalbiga singdirish usullari

nimalardan iborat?

A) ta’lim-tarbiya, kurgazmalilik, uzluksizlik, yangi pedagogik texnologiyalar;

B) ilgor tajriba, malaka, shaxsiy kobiliyat, kat’iylik;

S) tarixiy-mantikiy izchillik, targibot-tashvikot, keng kamrovlilik, maksadga

yunaltirilganlik, ishonchlilik, ilmiylik;

D) g) a va b.

8. O’zbekiston Respublikasida qaysi mafkura davlat mafkurasi bo’lishi

mumkin?

A) Milliy istiqlol mafkurasi;

B) Hech qaysi mafkura davlat mafkurasi bo’la olmaydi;

S) Jamiyat barcha a’zolarining manfaatlarini ifoda etadigan;

D) Zamonaviy rivojlangan demokratik mamlakatlar mafkurasi.

9. Respublikamiz iqtisodiy mustaqilligini ta’minlashning muhim tayanchi

nima?

A) Respublika chegaralarini mustahkamlash;

B) Markaziy Osiyo hamdo’stligini mustahkamlash;

S) narkotik moddalar ishlab chiqarish va ular bilan savdo qilishni tugatish;

D) iqtisodiyotda chuqur tarkibiy o’zgarishlarni amalga oshirish.

Page 30: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

10. «Milliy g’urur» nima?

A) Biror millat vakilining millatga tegishli bo’lgan madaniy yodgorliklar, osori-

atiqalar, milliy qahramonlar, tarixiy shaxslar mavjudligidan mamnunlik

xissiyotlari;

B) Biror millatning yoki millat vakilining boshqa bir millatga yoki millat vakiliga

nisbatan afzalligini xis etish;

S) Insonning o’z millati erishgan yutuqlaridan, g’alabalaridan, muvaffaqiyatlaridan

g’ururlanish;

D) Biror millat yashaydigan hududning kattaligi, er osti qazilmalari ko’pligidan

g’ururlanish, iftixor qilish.

Page 31: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

4-Mavzu: G’oyaviy tahdidlarning yo’nalishlari. Mafkuraviy tajovuz va

axborot xavfsizligi

4.1. Muhokama uchun savollar

1. Respublikamiz Birinchi Prezidenti Islom Karimovning mafkuraviy tahdidlar,

ularning mazmun mohiyati va asosiy yo’nalishlari haqidagi fikrlari.

2. Mafkuraviy tajovuz va unga qarshi milliy xavfsizlikni ta’minlash zarurati.

3. Geosiyosiy manfaatlar axborot xavfsizligi omili.

4. Axborot xavfsizligining ijtimoiy madaniy meros bilan bog’liqligi va uning yangi

voqelikkka munosabati.

5. Mahalliychilik, millatchilik, urug’ aymoqchilik, korruptsiyaga qarshi kurash

mafkuraviy mustaqillik kafolati.

6. XXI asrda mafkuraviy munosabatlar keskinlashuvining ijtimoiy, iqtisodiy,

siyosiy sabablari.

7. Shovinizm, genotsid, fashizm, neofashizm, neokommunizm, irqchilik, diniy

ekstremizm, fundamentalizm, terrorizm g’oyalarining reaktsion mohiyati va ularga

qarshi kurashning tarixiy zaruriyati.

8. Mahalliychilik, millatchilik, urug’ aymoqchilik, korruptsiyaga qarshi kurash

mafkuraviy mustaqillik kafolati.

9. Axborot xavfsizligi va biologik xavfsizlikning mutanosibligi.

10. Internet mafkuraviy xuruj obekti. 11. Mintaqaviy va global axborot xavfsizligi.

12. Terrorizm - Bugungi kunda insoniyatga katta taxdid solayotgan eng yovuz

g’oyalardan biri.

13. Xavfsizlik va barqarorlikka taxdidlar hamda mafkuraviy immunitet.

14. Milliy g’oyani xalqimiz ongi va qalbiga singdirish zarurati va ustuvor

yo’nalishlari.

15. Bugun dunyoning mafkuraviy manzarasining o’z maqsadlari yo’lida o’zgartirmoqchi

bo’layotgan mafkura shakllari barqarorlik va taraqqiyotga tahdid solayotganligi

16. Jahon maydonlarini mafkuraviy jihatdan bo’lib olishga urinishlar

keskinlashayotganligi.

17. Insoniyat tarixida mafkuradan ko’zlangan maqsadlar.

Page 32: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Topshiriqlar

Ilova (4.1)

«Blits-so’rov» savollarining jadvali savol-javob vaqtida to’ldiriladi

№ Savollar Javoblar

1. G’oyaviy tahdidlar deganda nimani tushunasiz?

2. Virtual mafkuraviy xurujning oqibatlari xususida izoh

bering?

3. Axborot xavfsizligi deganda nimani tushunasiz?

4. Jahon moliyaviy inqirozining mafkuraviy jarayonlarga

ta’sirini tushuntiring?

5. Geosiyosiy manfaatlar deganda nimani tushunasiz?

6. XX asrda mafkuraviy hamkorlikning ahamiyati nimadan

iborat?

7. Axborot xavfsizligining lokal va global ahamiyati

deganda nimani tushunasiz?

8. Axborot xavfsizligi va biologik xavfsizlikning

mutanosibligi nimadan iborat?

9 Evroosiyo va Sharq mafkurasining xususiyatlarini

izohlab bering?

Ilova (4.2)

O’quv topshiriq:

“XXI asrda mafkuraviy munosabatlar keskinlashuvining ijtimoiy, iqtisodiy

sabablari” mavzusida esse yozib kelish

Page 33: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Ilova (4.3)

Hozirgi zamonda inson qalbi va

ongi uchun kurash

Page 34: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Ilova (4.4)

Ba’zi g’ayri insoniy g’oyalarning

xususiyatlari

Page 35: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Mustaqil ish mavzulari

1. Mahalliychilik, millatchilik, urug’ aymog’chilik, korruptsiyaga qarshi kurash

mafkuraviy mustaqillik kafoloti.

2. XXI asrda g’oyaviy-mafkuraviy munosabatlar keskinlashuvi.

3. Shovinizm, genotsid, fashizm, neofashizm, neokommunizm, irqchilik,

g’oyalarining reaktsion mohiyati.

4. Diniy ekstremizm, fundamentalizm, terrorizm g’oyalarining reaktsion

mohiyati.

5. Insoniyat tarixida XX asr misli ko’rilmagan tarixiy voqealarga nihoyatda boy

bo’lganligi.

6. Respublikamiz Birinchi Prezidenti I.Karimovning XXasrning asosiy belgi va

xususiyatlarini tahlil qilib, «O’zbekistonning siyosiy-ijtimoiy va iqtisodiy

istiqbolining asosiy tamoyillari» asarida keltirib o’tgan xulosalari.

7. Elektron pochta, internet, kosmik teleradioaloqa tizimlarining texnik-texnologik

vositalari kuchayib ketishi bilan axborot almashuv, binobarin g’oyaviy ta’sir

o’tkazish imkoniyatlarining kengayib borishi.

8. Aloqa vositalarining rivojlanishi, ularning kompyuterlashtirilishi axborot

almashuv, binobarin g’oyaviy ta’sir o’tkazish imkoniyatlarining kengayib borishi.

9. Hozirgi vaqtda mafkuraviy vositalar orqali o’z ta’sir doirasini kengaytirishga

intilayotgan siyosiy kuchlar va harakatlarning tobora kuchayib borishi.

10. Taraqqiyotga nisbatan xavf-xatar solib turgan buyuk davlatchilik shovinizmi

g’oyasi va uning oqibatlari

11. Mintaqamizda yuzaga kelgan g’oyaviy-mafkuraviy ziddiyatning mohiyati.

12. Markaziy Osiyo mintaqasida mafkuraviy jarayonlarni shartli ravishda ijobiy

ta’sir ko’rsatuvchi va salbiy ta’sir ko’rsatuvchi omillar sirasiga ajratib tahlil qilish

13. Hozirgi davrda geosiyosiy maqsadlar ko’proq mafkuraviy siyosat bilan

hamohangligi masalasi.

14. Respublikamiz Birinchi Prezidenti I.Karimovning” Yadro poligonlaridan ko’ra

mafkuraviy poligonlarning ta’siri kuchayib bormoqda” degan fikrining mazmun va

mohiyati.

15. Hozirgi zamon g’oyaviy-mafkuraviy geosiyosatini demokratik va gumanistik

tamoyillar asosida tashkil qilish dolzarb muammolardan biriga ekanligi.

16. Jahon maydonlarini mafkuraviy jihatdan bo’lib olishga urinishlar.

Page 36: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

17. XXI asrda g’oyaviy-mafkuraviy munosabatlar keskinlashuvining ijtimoiy,

iqtisodiy va siyosiy sabablari.

18. Mafkuraviy tahdidlarning ochiq va yopiq xarakteri.

19. Mafkuraviy immunitet, xavfsizlik va barqarorlikning o’zaro munosabati.

20. Axborot kommunikatsiyalarida mafkuraviy xurujlarning namoyon bo’lishi va

unga qarshi profilaktika vositalari.

21. Ommaviy axborot vositalari va g’oyaviy tasir ko’rsatish mexanizmlari. (Erkin

va mustaqil OAV totalitar tuzumda OAV, informatsion xuruj tushunchasi).

22. Yoshlar ma’naviyatiga taxdidlar va milliy g’oya.

23. Terrorizm - Bugungi kunda insoniyatga katta taxdid solayotgan eng yovuz

g’oyalardan biri.

24. Jahon hamjamiyatidagi integratsiyalashuvning tarkibiy qismi davlatlarning turli

mintaqaviy birlashmalari bilan aloqalarni rivojlantirishdan iborat ekanligini.

25. Jamiyatning ijtimoiy-siyosiy holati g’oyaviy-mafkuraviy munosabatlar bilan

bevosita bog’liqligi.

26. Bugungi dunyodagi g’oyaviy-mafkuraviy jarayonlar o’zining ijobiy va salbiy

ta’sir ko’rsatishiga qarab guruhlarga bo’linishi.

27. Virtual mafkuraviy xurujning oqibatlari.

28. Mafkuraviy jarayonlar globallashuvning avj olishida xalqaro elektron axborot

tizimi hisoblangan internetning o’rni.

Testlar

1. Milliy g‘oya nima?

A) Komil insonni tarbiyalash g‘oyasi

B) Inson tafakkurida vujudga keladigan, ijtimoiy kuchga ega bo‘lgan fikr

S) Biron bir mamlakat xalqining tub manfaatlarini ifoda etadigan, uni o‘z oldiga

qo‘ygan maqsadlari sari birlashtiradigan va safarbar etadigan eng ilg‘or

insonparvar fikrlar majmuasi

D) O‘zbekiston taraqqiyoti va mafkuraviy muammolar haqidagi tasavvurlar

yig’indisi majmui

2. “Islom birodarlari “ harakati qachon va qaerda vujudga kelgan?

A) 1962 yilda Tunisda

B) 1965 yilda Arabistonda

S) 1967 yilda Eronda

D) 1960 yilda Jazoirda

Page 37: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

3. Ma’naviy tahdid nima?

A) Xalqaro miqyosdagi huruj

B) Iqtisodiy va diniy huruj

S) Ijtimoiy-siyosiy huruj

D) Insonning o’zligi va kelajagiga tahdid

4. «Nurchilar» norasmiy siyosiy tashkilotining faoliyati qachondan

bo’shlangan?

A) 1953

B) 1903*

S) 1918

D) 1924

5. Aqidaparastlikning yuzaga kelmasligiga qarshi qanday choralar ko’rilishi

zarur?

A) Islom g`oyalari, shariat ostida faoliyat yurituvchi tizimni shakllantirish

B) Islom dini g`oyalarini soxtalashtirish

S) Sog`lom va bunyodkor g`oyalarni rivojlantirish

D) Ilmiy - texnikaviy rivojini ta`minlash

6. Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to'g'risidagi qonunning yangi taxriri

qachon qabul qilingan?

A) 1994 yil

B) 1991 yil

S) 1998 yil

D) 1992 yil

7. Ekstremizm nima?

A) diniy mafkura shakli

B) ijtimoiy-siyosiy xarakterdagi muammolarni hal etishda o‘ta keskin chora-

tadbirlar fikr va qarashlarni yoqlovchi nazariya va amaliyot

S) diniy davlatni barpo etish harakatlari

D) dunyoviy davlatni barpo etishga qaratilgan chora-tadbirlar

8. G`oyaviy bo’shliq paydo bo’lishiga olib keluvchi sabablar nimalar?

A) Ijtimoiy fanlarni o’qitishning davr talablaridan orqada qolishi

B) Ijtimoiy muammolarning o’z vaqtida ijobiy hal qilinmasligi

S) javoblarning hammasi to’g`ri

Page 38: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

D) Jamiyat hayotidagi ayrim muammolarning o’z vaqtida ilmiy echimini topmay

qolishi

9. Hizbut-taxrir” norasmiy siyosiy tashkilotining faoliyati nechanchi yildan

boshlangan

A) 1991

B) 1945

S) 1953

D) 1966

10. Ong va tafakkurni yot g`oyalardan asrash yo’llari?

A) Mafkuraviy profilaktika, mafkuraviy immunitet, bilimlar, qadriyatlar tizimi,

aniq maqsad tizimi

B) Mafkuraviy profilaktika

S) Siyosiy institutlar

D) Nodavlat tashkilotlar

11. Bugungi dunyodagi g`oyaviy-mafkuraviy jarayonlarning reaktsion

yo’nalishlari.

A) Irqchilik, millatchilik, diniy aqidaparastlik, Totalitarizm va mustabidlik g`oyasi,

Egoizm, mahalliychilik

B)Irqchilik, millatchilik, diniy aqidaparastlik, bag’rikenglik

S)Totalitarizm va mustabidlik, tinchlik g`oyasi asosidagi faoliyatlar

D)Egoizm, adolat, mahalliychilik va tor manfaatlar ustuvorligi

Page 39: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

5-Mavzu: Mafkuraviy faoliyat – milliy g’oyani amalga oshirish vositasi

5.1. Muhokama uchun savollar

1. Mafkuraviy faoliyatni amalga oshirishning zamonaviy texnologiyalari.

2. Bunyodkor g’oyalarni amalga oshirishga qaratilgan mafkuraviy faoliyat

tamoyillari: yaratuvchanlik, gumanizm, plyuralizm, tolerantlik, ezgulik tomon

harakat.

3. “Mafkuraviy faoliyat” tushunchasi, uning mazmun-mohiyati va namoyon

bo’lish xususiyatlari.

4. Formalizm, kompaniyabozlik, qog’ozbozlik kabilarning ma’naviy-mafkuraviy

oqibatlari.

5. Vayronkor g’oyalar asosidagi buzg’unchilik, aqidaparastlik, ekstremizm va

terrorizmga moyillik kabi mafkuraviy faoliyat tamoyillariga qarshi kurashning

zarurligi.

6. Ommaviy axborot vositalari, internet va boshqa axborot vositalarining

mafkuraviy faoliyatdagi o’rni.

7. Mafkuraviy faoliyatda milliy g’oyani aholi ongiga singdirish, Yurt tinchligi,

Vatan ravnaqi, xalq farovonligi g’oyalarining namoyon bo’lishi.

8. Mafkuraviy faoliyatni tashkil kilishning usullari va yo’llari.

9. G’oyadan mafkuraga, undan amaliy faoliyatga tomon borish dialektikasi.

10. Mafkura tushunchasi va uning mohiyati.

11. Inson va jamiyat xayotiiing muayyan fikrlar, g’oyalar, mafkuralar bilan

bogliqligi.

12. Inson hamda jamiyat hayotida g’oya va mafkuralariing o’rni.

13. Milliy g’oya – O’zbekiston xalqining asosiy maqsad va muddaolarining

ifodasi.

14. Jamiyat barqarorligi - erkin va faravon hayot qurish omili.

15. Milliy g’oya va Vatan ravnaqi, xalq farovonligi.

16. Yoshlar ma’naviyatiga taxdidlar va milliy g’oya.

17. Yoshlar ruxiyatida milliy g’urur va milliy iftixor fazilatlarining

zarurligi.

18. Milliy g’oyani xalqimiz ongi va qalbiga singdirish zarurati va ustuvor

yo’nalishlari.

19. Ommaviy axborot vositalari va g’oyaviy tasir ko’rsatish mexanizmlari.

Page 40: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Topshiriqlar

Ilova (5.1)

«Blits-so’rov» savollarining jadvali savol-javob vaqtida to’ldiriladi

№ Savollar Javoblar

1. “Mafkuraviy faoliyat” tushunchasini tushuntirib bering?

2. Bunyodkor g’oyalarni amalga oshirishga qaratilgan

makuraviy faoliyat tamoyillarini tushuntiring?

3. Mafkuraviy faoliyatning o’ziga xos xussusiyatlarini

tushuntirib bering?

4. “Mafkuraviy munosabatlar” tushunchasi, uning mazmun

–mohiyati va namoyon bo’lish xususiyatlari nimadan

iborat?

5. Mafkuraviy faoliyatni amalga oshirishning zamonaviy

texnologiyalari to’g’risida tushuncha bering?

6. Mafkura targ’ibotida yangi texnologiyalarni qullashda

jahoning qator davlatlarida bu borada tuplangan ilg’or

tajribalardan foydalanish to’g’risida tushuncha bering.

7. Ommaviy axborot vositalari va g’oyaviy ta’sir ko’rsatish

mexanizmlari to’g’risida tushuntiring?

8. O’zbekistonda mafkuraviy jarayonlarni tashkil etishning

ustuvor yunalishlari to’g’risida gapiring?

9 Milliy g’oyaning targ’ibot-tashviqotini tashkil etishda

nimalarga e’tibor qaratish lozim?

Page 41: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Ilova (5.2)

O’quv topshiriq:

“Mafkuraviy faoliyatda milliy g’oyani aholi ongiga singdirishda OAVning o’rni”

mavzusida esse yozib kelish

Ilova (5.3)

Milliy g’oyani inson qalbi va ongiga

Singdirish yo’nalishlari

Page 42: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Ilova (5.4)

G’oya ta’sir omillari

G’oyaviy ta’sirda

Vaqt omili

G’oyaviy ta’sir

Yo’nalishlari

G’oyaviy ta’sir

shakllari

G’oyaviy ta’sir

uslublari

Page 43: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Mustaqil ish mavzulari

1. Mafkuraviy faoliyatning o’ziga xos xussusiyatlari

2. Bunyodkor g’oyalarni amalga oshirishga qaratilgan mafkuraviy faoliyat

tamoyillari.

3. Milliy g’oyani aholi ongiga singdirishning ustuvor vazifalari.

4. “Mafkuraviy faoliyat” tushunchasi, ularning mazmun –mohiyati hamda

namoyon bo’lish xususiyatlari.

5. Ommaviy axborot vositalarining mafkuraviy faoliyatdagi o’rni.

6. Mafkuraviy faoliyat dasturlarini milliy istiqlolning bosh g’oyasiga asoslanib

amalga oshirish muhim ahamiyatga ega ekanligi.

7. Milliy g’oyaning targ’ibot-tashviqotini tashkil etishdagi tashkiliy tamoyillar.

8. O’zbekistonda mafkuraviy jarayonlarni tashkil etishning ustuvor yunalishlari.

9. Mafkurani samarali tashkil etish imkoniyatlari.

10. Milliy istiqlol g’oyasini fuqarolar ongini singdirishning shakllari.

11. Ommaviy axborot vositalari va g’oyaviy ta’sir ko’rsatish mexanizmlari.

12. “Mafkuraviy faoliyat” tushunchasi, uning mazmun-mohiyati va namoyon

bo’lish xususiyatlari.

13. Bunyodkor g’oyalarni amalga oshirishga qaratilgan mafkuraviy faoliyat

tamoyillari: yaratuvchanlik, gumanizm, plyuralizm, tolerantlik, ezgulik tomon

harakat.

14. Mafkuraviy faoliyatda milliy g’oyani aholi ongiga singdirishda yurt tinchligi,

Vatan ravnaqi, xalq farovonligi g’oyalarining namoyon bo’lishi.

15. Vayronkor g’oyalar asosidagi mafkuraviy faoliyat tamoyillariga qarshi

kurashning zarurligi

16. Ommaviy axborot vositalari, internet va boshqa axborot vositalarining

mafkuraviy faoliyatdagi o’rni. 17. Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik

jamiyatini rivojlantirish kontseptsiyasi.

18. “Xalq bilan muloqat va inson manfaatlari yili” Davlat dasturining jamiyat

hayotidagi o’rni va ahamiyati

Testlar

1. Milliy mafkurani shakllantirish nimalarga bog‘liq?

A) Millatimizning islom diniy ekstremizmi ta'siriga berilmasligiga

B) Kommunistik g‘oya ta'sirini kamaytirishga

S) Jamiyatimiz, millatimiz o‘z oldiga qo‘ygan ezgu mfqsad va vazifalarni aniq,

ravshan belgilab olishga

D) Qurol-yaroq sotilishining ta'siriga

Page 44: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

2. Mafkura qanday asosiy maqsadlarni ko’zda tutadi?

A)Safarbar etish, ma`naviy-ruhiy rag`batlantirish

B)G`oyaviy tarbiyalash, g`oyaviy immunitetni shakllantirish

S)Harakat dasturi bo’lish

D) javoblarning hammasi to’g`ri

3. Milliy istiqlol mafkurasining asosiy g’oyalari?

A) komil inson, bagrikenglik, totuvlik;

B) dinlararo bagrikenglik, Vatan ravnaki, yurt tinchligi;

S) xalk farovonligi, ijtimoiy xamkorlik, millatlararo totuvlik, komil inson;

D) b va v.

4. Vayronkor goyalar deganda qanday g’oyalar nazarda tutiladi?

A) mustakillik, millatchilik, boskinchilik;

B) terrorchilik, mustabidlik, jaxolatparastlik, vatansizlik, yovuzlik;

S) akidaparastlik, boskinchilik, irkchilik, maxalliychilik, millatchilik;

D) b va v.

5. Xozirgi davrda mafkuraviy jarayonlar kanday xususiyatlarga ega?

A) integratsiyalashish, globallashish, differentsiyalashish;

B) demokratiyalashish, milliy chegaralar kilib kuymaslik, insonparvarlashish;

S) jamiyat xayotining xamma soxalariga ta’sir kursatish, siyosiylashish;

D) barchasi.

6. Mamlakatimiz xavfsizligiga tahdid solib turuvchi tashqi xavf-xatarlar

deganda eng to’g’ri javob qaysi?

A) Etnik, demografik, yadro urushi xavfi;

B) Mintaqaviy mojarolar, Shovinizm va agressiv millatchilik, ekologik tahlika va

h.k.;

S) Qirg’in qurollar savdosi, rivojlangan va qoloq mamlakatlar o’rtasidagi

keskinlikning avj olishi;

D) Yadro urushi xavfi;

7. Tolerantlik nima?

A) iborat qiluvchi guruhlarning bir turi;

B) borliqni yaratuvchi va boshqaruvchi, adolatning yuksak na’munasi;

S) Tinchlik va barqarorlikning muhim omillaridan biridir;

D) xilma-xil diniy e’tiqodda bo’lgan kishilarning olijanob g’oya yo’lidagi

hamkorligi.

Page 45: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

8. Mafkuraviy plyuralizm deganda nimani tushunasiz?

A) turli qatlam, partiya, guruxlar manfaatlarini ifodalovchi g’oyalar, qarashlar,

fikrlar xilma-xilligi;

B) mafkuraviy tahdidning oldini olish, mafkuraviy immunitet hosil qilish bilan

bog’liq masalalar majmui;

S) g’oyaviy - tarbiyaviy, ma’naviy-mafkuraviy ishlar majmui;

D) g’oyaviy qarashlar va mafkuraviy ta’sirlarning faoliyat majmui.

9. Ezgulik haqidagi qaysi tarixiy manba «Hayot yo’riqnomasi» deb ataladi?

A) Avesto;

B) Qur’on;

S) Xadis;

D) Injil.

10. Markaziy Osiyo mamlakatlari darajasidagi integratsiya o’zining qanday

xususiyatlari bilan boshqa xalqaro integratsiyalardan ajralib turadi?

A) bu integratsiya o’z mohiyatiga ko’ra tili, dini va qadriyatlari hamda tarixi bir

bo’lgan xalqlarning jipsligidir;

B) bu xalqlarning iqtisodiy qiyinchiliklarni hamjihatlikda bartaraf etish uchun

jipslashganligidir;

S) bu xalqlar tashqi dushmanga hamkorlikda kurash olib borish uchun

birlashganlar;

D) milliy va jug’rofiy xom ashyo resurslarini saqlab qolish uchun birlashganlar.

11. Diniy ekstremizm nima?

A) Dinning va diniy dunyoqarashning millat va jamiyat

taraqqiyotidagiahamiyatini bo’rttirib ko’rsatish;

B) O’zi e’tiqod qiladigan diniy dunyoqarashni mutlaq haqiqat deb tushunuvchi

kishining mafkurasi;

S) Milliy o’zlikni anglash faqat diniy dunyoqarash orqaligina ro’y beradi deb

tushunish;

D) Hokimiyat uchun zo’rlik bilan kurashuvchi diniy-siyosiy harakat.

Page 46: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

6-Mavzu: Globallashuv jarayonida mafkuraviy immunitetni shakllantirish

vazifalari

6.1. Muhokama uchun savollar

1. Bugungi globallashuv jarayonida dunyoning mafkuraviy manzarasi.

2. Inson ongi va qalbi uchun kurashning davom etayotganligi.

3. Respublikamiz Birinchi Prezidenti Islom Karimovning “Mafkuraviy maydon”

tushunchasining shakllanishi va namoyon bo’lish xususiyatlari to’g’risida

4. Mamlakatda iqtisodiy barqarorlikning mafkuraviy immunitetni

shakllantirishdagi o’rni.

5. Mafkuraviy immunitet va siyosiy madaniyat mutanosibligi.

6. O’zbekiston xalqaro mavqeini mustahkamlashning mafkuraviy, ijtimoiy, tarixiy

ahamiyati va zaruriyati.

7. Mafkuraviy jarayonlarning milliy taraqqiyotga ijobiy va salbiy ta’siri.

8. Hozirgi davr globallashuv jarayonida dunyoning mafkuraviy manzarasini va

uning ayrim yo’nalishlarini ko’rsatish.

9. Inson ongi va qalbi uchun kurashning davom etayotganligi.

10. “Ommaviy madaniyat”ning oqibatlariga nisbatan immunitetni

shakllantirishning zaruriyati.

11. Milliy g’oya turli xalqlar, millatlarning o’zligini saqlab qolishi hamda jahon

hamjamiyatida o’z o’rniga ega bo’lish omili ekanligi.

12. “Mafkurviy poligon” tushunchasi, uning namoyon bo’lish xususiyatlari.

13. Mafkuraviy immunitetda aql teranligi va xulq- atvorning namoyon bo’lishi.

14. Globallashuv jarayonida milliy g’oyaga ehtiyoj va uning zarurligi.

15. Mafkuraviy tarbiyani samarali tashkil etish imkoniyatlari.

16. Jamiyat barqarorligi - erkin va faravon hayot qurish omili.

17. Mafkuraviy immunitet – xavfsizlikning ma’naviy asosi.

18. Globallashuv va milliy ma’naviyat.

19. Globallashuv tushunchasi va uning mohiyati.

20. Bunyodkor g’oyalar va mafkuralarning jamiyat hayotidagi ijobiy ta’siri.

21. Vayronkor, yosh g’oya va mafkuralarning jamiyat hayotiga salbiy ta’siri.

Page 47: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Topshiriqlar

Ilova (6.1)

«Blits-so’rov» savollarining jadvali savol-javob vaqtida to’ldiriladi

№ Savollar Javoblar

1. Globallashuv tarafdorlari qanday nomlangan?

2. Globallashuv muxoliflari qanday nomlangan?

3. Shovinizmning maqsadini ayting?

4. Panislomizm nima?

5. Panturkizm nima?

6. Mafkuraviy poligon tushunchasi nimani anglatadi?

7. Globallashuvning ijobiy natijalari.

8. Globallashuvning salbiy oqibatlari

O’quv topshiriq: Ilova (6.2)

“Xalq birligi – milliy g’oya tayanchi” mavzusida esse yozib kelish.

Page 48: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Ilova (6.3)

Milliy mafkurani xalqimiz ongi va qalbiga

Singdirish usullari

Page 49: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Ilova (6.4)

MAFKURANING

ASOSIY

MAQSADLARI

Page 50: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Ilova (6.5)

ZARARLI G’OYALARNING OLDINI OLISH YO’LLARI

Page 51: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Testlar

1. Sobiq ittifoq davri mafkurasining inqirozga uchrash sabablari?

A) ishchi dehqonlar mafkurasi bo’lganligi

B) ishchi dehqonlar mafkurasi bo’lganligi

S) G‘oyaviy tarqoqlikni vujudga keltirish

D) mafkuraning zo‘ravonlikka asoslanishi

2. “Ma`naviy migratsiya” iborasining ma`nosi?

A) O’z mustaqil fikriga ega bo’lish

B) O’z baxtini o’zga yurtlarda izlash

S) Ma`naviy rag`batlantirish

D) Dunyoqarashni shakllantirish

3. Ma’naviy tahdid nima?

A) Ijtimoiy-siyosiy huruj

B) Iqtisodiy va diniy huruj

S) Insonning o’zligi va kelajagiga tahdid

D) Xalqaro miqyosdagi huruj

4. “Ommaviy madaniyat” tushunchasiga Respublikamiz Birinchi Prezidenti

I.A.Karimovning qaysi asarida ta`rif berilgan

A) “Yuksak ma`naviyat- engilmas kuch”

B) “Jamiyatimiz mafkurasi halqni-halq, millatni-millat qilishga xizmat etsin”

S) “Milliy istiqlol mafkurasi-halq e`tiqodi va buyuk kelajakka ishonchdir”

D) “O’zbekiston XXI asr bo’sag`asida xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari

va taraqqiyot kafolatlari”

5. Ma’naviy yo’qotish nima?

A) Jamiyatning iqtisodiy tanazzulga uchrashi

B) Milliy, tarixiy xotira va o’zlikni unutish

S) Global muammolar

D) Ma’naviy ongi shakllanmagan yoshlarni yo’ldan urish

6. Bugungi dunyodagi g`oyaviy-mafkuraviy jarayonlarning reaktsion

yo’nalishlari.

A) Egoizm, adolat, mahalliychilik va tor manfaatlar ustuvorligi

B) Totalitarizm va mustabidlik, tinchlik g`oyasi asosidagi faoliyatlar

S) Irqchilik, millatchilik, diniy aqidaparastlik, bag’rikenglik

Page 52: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

D) Irqchilik, millatchilik, diniy aqidaparastlik, Totalitarizm va mustabidlik g`oyasi,

Egoizm, mahalliychilik

7. G`oyaviy bo’shliq paydo bo’lishiga olib keluvchi sabablar nimalar?

A) Ijtimoiy muammolarning o’z vaqtida ijobiy hal qilinmasligi

B) Jamiyat hayotidagi ayrim muammolarning o’z vaqtida ilmiy echimini topmay

qolishi

S) Ijtimoiy fanlarni o’qitishning davr talablaridan orqada qolishi

D) javoblarning hammasi to’g`ri

8. G‘ayri insoniy g‘oyalarni xususiyatlarini sanab o‘ting

A) jamiyatda ijtimoiy siyosiy barqarorlikni yoqlash

B) g‘oyaviy yakkahokimlikka intilish, ijtimoiy ziddiyatlarni quvvatlash*

S) demokratiya qadriyatlarini tan olishlik

D) fikrlar plyuralizmini qo‘llab-quvvatlash

9. Globallashuv jarayoni nima?

A) Axborot oqimining tezlashuvi va intensivlashuvi, universal texnologiyalari

bilan bog‘liq umumbashariy jarayonlar

B) Jamiyatning barcha soxalarini rivojlanishi

S) Millat va milliy uzlikning rivojlanish

D) Mamlakatni ijtimoiy iqtisodiy rivojlantirish

10. Hozirgi zamonda insonlarning qalbi va ongini egallashga intilayotgan eng

katta xavf nimadan iborat?

A) mafkuraviy kurash

B) harbiy to‘qnashuvlar

S) urug‘-aymoqchilik

D) ekologik tanglik

11. Mafkuraviy immunitet nima?

A) ong va tafakkurning shaxsni turli buzg‘unchi g‘oyalardan himoya qila olish

qobiliyati

B) jamiyatda dunyoviy dunyoqarashni shakllantirish

S) insonlarni turli kasalliklardan himoya qilish qobiliyati

D)taraqqiyotga olib boruvchi jamiyatni ijtimoiy-siyosiy barqarorlikni ta’minlovchi

omillar

Page 53: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

12. Mafkuraviy immunitet shaxs faoliyatining qanday holatlarida namoyon

bo’ladi?

A) Vatan va xalq manfaatlarini himoya qilishda

B) Oila a`zolari va yaqinlari manfaatlarini himoya qilishda

S) Bilimlarni chuqur egallashda

D) Oila va do’stlariga nisbatan ijobiy munosabatda

13. Mafkuraviy poligon nima?

A) yer yuzining turli mintaqalari xalqlarining ongi va qalbi turli g‘oyalarni sinash

maydoni

B) g‘ayriinsoniy g‘oyalar majmui

S) ong va tafakkurning shaxsni turli buzg‘unchi g‘oyalardan himoya qila olish

qobiliyati

D) mafkuraviy immunitet tizimi

14. Mafkuraviy profilaktika nima?

A) ongdagi mafkuraviy bo‘shliqni to‘ldirishga qaratilgan g‘oyaviy-tarbiyaviy

ma'naviy-

B) mafkuraviy ishlar majmui

S) ong va tafakkurning shaxsni turli buzg‘unchi g‘oyalardan himoya qila olish

qobiliyati

yer yuzining turli mintaqalari xalqlarining ongi va qalbi turli g‘oyalarni sinash

maydoni

D) odamlar ma'naviyatini oshirishga qaratilgan ishlar majmui

Mustaqil ish mavzulari

1. Mafkuraviy immunitetni shakllantirish omillari.

2. Mafkuraviy jarayonlar globallashuvning avj olishida xalqaro elektron axborot

tizimi hisoblangan internetning o’rni

3. Mafkuraviy globallashuvning o’ziga xos salbiy jihatlari

4. Bugungi dunyoning mavkuraviy manzarasi va intensivlashishi.

5. Jahon maydonlarini mafkuraviy jihatdan bo’lib olishga urinishlar

keskinlashayotganligini

6. “Mafkurviy poligon” tushunchasi, uning namoyon bo’lish xususiyatlari.

7. Respublikamiz Birinchi Prezidenti Islom Karimovning “Mafkuraviy maydon”

tushunchasining shakllanishi va namoyon bo’lish xususiyatlari to’g’risidagi fikrlari

8. Globallashuv jarayonida milliy g’oyaga ehtiyoj va uning zarurligi

Page 54: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

9. Mafkuraviy tahdidlarga qarshi kurash usullari va vositalari.

10. Milliy g’oya turli xalqlar, millatlarning o’zligini saqlab qolishi hamda jahon

hamjamiyatida o’z o’rniga ega bo’lish omili ekanligi.

11. Mafkuraviy immunitet va mafkuraviy profilaktika tushunchalari va ularning

mazmun-mohiyati.

12. Yoshlarda mafkuraviy immunitet tushunchasini shakllantirish zaruriyati va

omillari.

13. O’zbekistonda demokratik – huquqiy davlat barpo etishda erishilgan yutuqlar.

14. Bozor iqtisodiyotini rivojlantirishning o’ziga xos xususiyatlari.

15. Globallashuv jarayonlari va ma’naviy tahdidlar.

16. Mafkuraviy immunitet – xavfsizlikning ma’naviy asosi.

17. G’oyaviy bo’shlik tushunchasi, uning namoyon bo’lish xususiyatlari.

18. Mafkuraviy immunitet tizimini shakllantirishda mafkuraviy profilaktikaning

o’rni.

19. “Ommaviy madaniyat”ning oqibatlariga nisbatan immunitetni

shakllantirishning zaruriyati.

20. Mamlakatda iqtisodiy barqarorlikning mafkuraviy immunitetni

shakllantirishdagi o’rni.

Page 55: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

7-Mavzu: Jamiyat barqarorligini ta’minlashning ijtimoiy-g’oyaviy asoslari

7.1. Muhokama uchun savollar

1. O’zbekistonda jamiyatii islox etishning besh tamoyili.

2. Milliy g’oya – O’zbekiston xalqining asosiy maqsad va muddaolarining ifodasi.

3. Milliy g’oya va Vatan ravnaqi, xalq farovonligi.

4. Milliy g’oyaning millatlararo totuvlik, milliy, diniy bag’rikenglik bilan

mushtarakligi.

5. Millatlararo totuvlik va bag’rikenglikning asoslari.

6. Jamiyat barqarorligini ta’minlashda iqtisodiy-siyosiy, ijtimoiy, ma’naviy

omillarning mushtarakligi.

7. Dunyoda tinchlik o’rnatishda barqaror demokratik taraqqiyot, erkinlik,

ijtimoiy-siyosiy hamkorlik, milliy va diniy totuvlik g’oyalarining ustuvor

ahamiyati.

8. Milliy g’oyaning etnosiyosat va etnomadaniyat rivojiga ta’siri.

9. O’zbekistonda milliy madaniy markazlarning tashkil qilinishi millatlararo

barqarorlikni ta’minlash vositasi.

10. O’zbekistonning xalqaro hamjamiyatga integratsiyalashuvi va siyosiy

mavqeining mustahkamlanishida millatlararo va dinlararo tolerantlikni

mustahkamlash tajribalarining demokratik xarakteri va xalqaro ahamiyati.

11. “Bu muqaddas vatanda azizdir inson”, “Buyuk va muqaddassan mustaqil

Vatan” g’oyalarining ijtimoiy ma’naviy ahamiyati.

12. Dunyoda tinchlik o’rnatishda barqaror demokratik taraqqiyot, erkinlik,

ijtimoiy-siyosiy hamkorlik, milliy va diniy totuvlik g’oyalarining ustuvor

ahamiyati.

13. O’zbekistonda milliy - diniy bag’rikenglik va dunyoviylik.

14. Mustaqillik va huquq, demokratiya va oshkoralik – milliy o’z-o’zini anglash,

axloqiy yangilanish, milliy ma’naviy tiklanishning asosi.

15. Milliy g’oyaning millatlararo totuvlik, milliy, diniy bag’rikenglik bilan

mushtarakligi.

16. O’zbekiston polietnik malakat sifatida turli millatlar manfaatlarini

uyg’unlashtirish, ular orasida totuvlikni ta’minlash taraqqiyotning xal qiluvchi

omillaridan biri hisoblanishi.

17. Millatlararo totuvlik g’oyasi-umumbashariy qadriyat ekanligi.

18. Bugun mustaqil O’zbekistonning ijtimoiy plyuralizm, hayotni erkinlashtirish,

mulkning turli shakllari teng-xuquqligini qonuniy kafolatlash yo’lidan

borayotganligi

Page 56: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Topshiriqlar

«Blits-so’rov» savollarining jadvali savol-javob vaqtida to’ldiriladi

№ Savollar Javoblar

1. Millatlararo totuvlik g’oyasi: mohiyati va talqini

2. O’zbekistondagi milliy madaniy markazlarning

faoliyati to’g’risida tushuncha bering?

3. O’zbekistonning xalqaro hamjamiyatga

integratsiyalashuvi va siyosiy mavqeining

mustahkamlanishi

4. Mustaqil O’zbekistonda millatlararo totuvlik va diniy

bag’rikenglikning amalda namoyon bo’lishi

5. “Buyuk va muqaddassan mustaqil Vatan” g’oyalarining

ijtimoiy ma’naviy ahamiyati

6. Mafkuraviy poligon tushunchasi nimani anglatadi?

7. Turli millat vakillariga hurmat milliy g’oyada

gumanistik qadriyatlar ifodasi ekanligi.

8. Dunyoda tinchlik o’rnatishda barqaror demokratik

taraqqiyot, ijtimoiy-siyosiy hamkorlik, milliy va diniy

totuvlik g’oyalarining ustuvor ahamiyati

O’quv topshiriq:

“Yoshlarda O’zbekistonda amalga oshirilayotgan bunyodkorlik g’oyalaridan

faxrlanish tuyg’ularini o’stirish zarurati” mavzusida esse yozib kelish.

Page 57: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Mustaqil ish mavzulari

1. Jamiyat rivoji va bunyodkor g’oyalar.

2. Geosiyosat tushunchasi va geopolitik maqsadlar.

3. O’zbekistonning jahon mamlakatlari o’rtasida obro’ va nufuzning ortib borishi.

4. O’zbekistonda demokratik – huquqiy davlat barpo etishda erishilgan yutuqlar.

5. O’zbekistonda diniy bag’rikenglik g’oyasining namyon bo’lishi.

6. Millatlararo totuvlik g’oyasi va uning jamiyat hayotidagi o’rni.

7. Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik

jamiyatini rivojlantirish kontseptsiyasining ishlab chiqilishi va uning jamiyat

hayotidagi o’rni.

8. Davlat hokimiyatini nomarkazlashtirish sharoitida fuqarolar o’zini o’zi

boshqarish organlarining tutgan o’rni.

9. Kuchli ijtimoiy siyosat va aholi ijtimoiy faolligining ortishi.

10. Islohotlarning huquqiy negizini yaratilishi va muhim yo’nalishlari.

11. Milliy g’oya, ta’lim tizimi va ularning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish

strategiyasidagi o’rni.

12. Millatlararo totuvlik va diniy bag’rikenglik g’oyasinnig huquqiy asoslari.

13. Jamiyat barqarorligini ta’minlash omillari.

14. Milliy g’oyaning etnosiyosat va etnomadaniyat rivojiga ta’siri.

15. O’zbekistonda milliy madaniy markazlarning tashkil qilinishi.

16. Barqarorlik - jamiyat taraqqiyotida islohotlarni bosqichma-bosqich amalga

oshirishning asosiy sharti ekanligi.

17. O’zbekistonning jahon xalqlari tinchligi va xavfsizligiga mos bo’lib tushgan

tinchliksevar tashqi siyosati .

18. Respublikamiz Birinchi Prezidenti Islom Karimovning «O’zbekistonda

demokratik o’zgarishlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyati asoslarini

shakllantirishning asosiy yo’nalishlari» nomli ma’ruzasida belgilab olingan

strategik yo’limiz va siyosatimizning ustuvor yo’nalishi va tamoyillari aniq-ravon

ifodalab berilganligi.

19. Respublikamizda aholining siyosiy faolligini kuchaytirish, fuqarolik jamiyatini

shakllantirish, demokratik institutlar faoliyatini kengaytirishga e’tiborning

kuchayganligi.

20. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida va mamlakatimiz qonunlarida

fuqarolarimizning huquqlari to’la kafolatlanganligi.

Page 58: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Testlar

1. Jamiyat taraqqiyotida mafkura qanday rol o’ynaydi?

A) jamiyat a'zolarini jipslashtirib, yagona maqsad sari yunaltirishga yordam beradi,

istiqlolni ta'minlaydi

B) jamiyat a'zolari o‘rtasida nizolar keltirib chiqaradi, jamiyat parchalanib ketishga

sabab bo‘ladi

S) jamiyatni ma'naviy jihatdan yuksaltiradi, siyosiy barqarorlikni ta'minlaydi

D) jamiyatda tub iqtisodiy o‘zgarishlarga olib keladi, jamiyatning moddiy ahvolini

yaxshilaydi

2. Jamiyat taraqqiyotining o’zbek modeli qaysi javobda to’g`ri ko’rsatilgan?

A) Jamiyat hayotini isloh qilishning besh tamoyili

B) “Turkiston – umumiy uyimiz” g`oyasi

S) O’zbekistonda ekologik muammolarni hal etish

D) Kadrlar tayyorlash milliy dasturi

3. Jamiyat, xalq va davlatlarning tanazzuliga sabab bo’ladigan, g`ayriinsoniy

maqsadlarga xizmat qiladigan vayronkor g`oyalarga nimalar kiradi?

A) Bosqinchilik, yovuzlik,adolat

B) Millatchilik, irqchilik, ezgulik

S) Jaholatparastlik, aqidaparastlik, bag'rikenglik

D) Millatchilik, irqchilik, Jaholatparastlik, aqidaparastlik, Bosqinchilik, yovuzlik

4. Jaxon mafkuraviy manzarasining o’zgarishiga sabab bo’lgan omillar?

A) Mamlakatlar orasidagi harbiy mojarolarni to’xtatishda BMTning rolini oshirish;

B) Jahonning turli mamlakatlarida vaqti-vaqti bilan iqtisodiy inqirozlar yuz berib

turishi;

S) Yirik mamlakatlar o’z maqsadlarini harbiy vositalar bilan hal qilish

imkoniyatiga ega emasliklari

D) Mafkuraning asosiy vazifalariga nimalar kiradi?

5. Mafkura tushunchasining ta’rifini aniq ko’rsating?

A) tarixiy jihatdan zaruriyat hisoblangan g‘oyalar yig’indisi

B) muayyan guruh yoki qatlamning, millat yoki davlatning ehtiyojlarini, maqsad

va intilishlarini, ijtimoiy-ma'naviy tamoyillarining ifoda etadigan g‘oyalar, ularni

amalga oshirish usul va vositalari tizimi

S) biron-bir mamlakat xalqining tub man-faatlarini ifoda etadigan, uni o‘z oldiga

qo‘ygan maqsadlari sari birlashtiradigan va safarbar etadigan eng ilg‘or

insonparvar fikr majmui

Page 59: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

D) inson tafakkurida vujudga kelajak, ijtimoiy kuchga ega bo‘lgan, ruhiyatga

kuchli ta'sir o‘tkazib, jamiyat va odamlarni harakatga keltiradigan, ularni maqsad-

muddao sari yetaklaydigan fikrlar

6. Mamlakatimizda nechta diniy konfessiya mavjud?

A) 16 ta

B) 21 ta

S) 17 ta

D) 8 ta

7. Millatlararo totuvlik g‘oyasini amalga oshirishga g‘ov bo‘ladigan eng

xatarli to‘siq nima?

A) Tajovvuzkor millatchilik, hur fikrlilik

B) Diniy ekstremizm, toletantlik

S) Tajovvuzkor millatchilik, diniy ekstremizm, g‘oyaviy yakkahokimlikka intilish*

D) G‘oyaviy yakkahokimlikka intilish, plyuralizm

8. Millatning ruhi nimada?

A) Inson xotirasida

B) Ona tili va milliy merosga sodiqlikda

S) Avlodlar munosabatida

D) Ezgu fazilatlarda

9. Milliy siyosat qanday qoidalarga amal qiladi?

A) millatlararo munosabatlar - shaxs va milliy ozchilik huquqlarini ta’minlash

B) shaxs huquqining ustuvorligi

S) milliy huquqlarning ustuvorligi

D) ijtimoiy himoya

10. Nodavlat va jamoat tuzilmalari huquqi va mavqeyini oshirishni ko‘zda

tutish konsepsiyasi qanday nomlanadi?

A) kuchli davlatdan-kuchli jamiyat sari

B) kuch adolatdadir

S) fuqarolarni himoya qilish konsepsiyasi

D) umuminsoniy qadriyatlar

11. O’zbekiston halqini, millatidan qat’iy nazar, O’zbekiston

Respublikasining fuqarolari tashkil etadi. Ushbu fikrlar mustaqil

Konstitutsiyamizning qaysi bob va moddasida keltirilgan?

Page 60: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

A) 1-bob, 4-modda

B) 2-bob, 8-modda

S) 8-bob, 32-modda

D) 4-bob, 17-modda

Page 61: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

8-Mavzu: Tafakkur o’zgarishi va ma’naviy yangilanishda milliy g’oyaning

roli

8.1. Muhokama uchun savollar

1. Bozor munosabatlariga o’tishning inson tafakkuriga ta’siri.

2. Milliy g’oya qonun ustuvorligiga asoslangan demokratik davlat va erkin fuqarolik

jamiyati barpo etishning asosiy omili.

3. Ijtimoiy ong va tafakkur yangilanishiga milliy taraqqiyot modelining ijobiy ta’siri.

4. Respublikamiz Birinchi Prezident Islom Karimovning asarlari – milliy-ma’naviy

taraqqiyot g’oyasining kontseptual asosi ekanligi.

5. Davlat boshqaruvini demokratlashtirish va jamiyat hayotini modernizatsiyalashning

g’oyaviy asoslari.

6. Tafakkurga jamiyat, maktab, oila va tarbiyani amalga oshiruvchi boshqa omillar

ta’sirining o’zaro nisbati.

7. “O’zbek modeli” - evolyutsion taraqqiyot g’oyasining gumanistik xarakteri.

8. “Kuchli davlatdan – kuchli fuqarolik jamiyati sari” tamoyili, uning barcha

sohalardagi ma’naviy yangilanish va tafakkur o’zgarishidagi o’rni va ahamiyati.

9. Barkamol avlod tarbiyasida mafkuraning ta’sirchanlik rolini oshirish vazifalari.

12. Ma’naviy-madaniy hayotni erkinlashtirish va demokratiyalashtirishning g’oyaviy-

mafkuraviy masalalari.

13. Yuksak ma’naviyatni shakllantirishdagi asosiy mezonlar.

14. Islom Karimovning “Yuksak ma’naviyat – engilmas kuch” asarining yangi

dunyoqarash va zamonaviy tafakkurni shakllantirishdagi ahamiyati.

15. Yoshlar ruxiyatida milliy g’urur va milliy iftixor fazilatlarining

zarurligi.

16. Milliy g’oya, demokratiya va milliy rivojlanishning axamiyati.

17. Demokratik rivojlanishida milliy mustaqillik g’oyasi.

18. Sharq mugafakkirlarining ijodida erkin farovon jamiyat g’oyalarining aks

etishi.

19. O’zbekistonda barpo etilayotgan jamiyatiing asosiy tamoyillari.

Page 62: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Topshiriqlar

«Blits-so’rov» savollarining jadvali savol-javob vaqtida to’ldiriladi

№ Savollar Javoblar

1. Milliy g’oyaning inson ongi va qalbiga singishi:

yangicha uslublar, yondoshuvlar

2. O’zlikni anglash tarixiy xotirani tiklash omili ekanligi

3. O’zbekistonning xalqaro hamjamiyatga

integratsiyalashuvi va siyosiy mavqeining

mustahkamlanishi

4. “Kuchli davlatdan – kuchli fuqarolik jamiyati sari”

tamoyili, uning tafakkur o’zgarishidagi o’rni va ahamiyati.

5. Ma’naviyatni rivojlantirishning g’oyaviy-mafkuraviy,

ma’naviy-axloqiy negizlari to’g’risida tushuncha bering

6. “O’zbek modeli” - evolyutsion taraqqiyot g’oyasining

gumanistik xarakteri.

7. Jamiyatni demokratlashtirishda har bir davlat va

millatning o’ziga xos xususiyatlari.

8. Barkamol avlod tarbiyasida mafkuraning ta’sirchanlik

rolini oshirish vazifalari to’g’risida tushuncha bering?

O’quv topshiriq:

“Mamlakatimiz milliy tiklanish kontseptsiyasida ma’naviy-ma’rifiy sohadagi

islohotlarni davlat siyosatining ustuvor yo’nalishi sifatida e’tirof etilishi”

mavzusida esse yozib kelish.

Page 63: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Mustaqil ish mavzulari

1. Bozor iqtisodiyotini rivojlantirishning o’ziga xos xususiyatlari.

2. “O’zbek modeli” jamiyat siyosiy, iqtisodiy va ma’naviy taraqqiyotining

strategik yo’li.

3. O’zbekistonda parlament islohotlari va uning xususiyatlari.

4. Jahon moliyaviy – iqtisodiy inqirozi, O’zbekiston sharoitida uni bartaraf

etishning yo’llari va choralari.

5. Yoshlarda milliy g’oyaga ishonch va e’tiqodni shakllantirish.

6. Milliy g’oya o’zlikni anglash omili.

7. Tarixiy xotira va milliy o’zlikni anglash.

8. Milliy ma’naviy qadriyatlar tushunchasi, uning ta’rifi va tavsifi.

9. Milliy qadriyatlar - milliy g’oyaning ma’naviy negizi.

10. Milliy g’oyaning milliy tamoyillari.

11. Milliy g’oyaning umumbashariy tamoyillari.

12. Milliy urf-odat an’ana va qadriyatlarni mustaxkamlash va rivojlanishiga asos

bo’lish, milliy g’oyaning asosiy tamoyillaridan biri.

13. Sharq mugafakkirlarining ijodida erkin farovon jamiyat g’oyalarining aks

etishi.

14. Yoshlarni milliy qadriyatlarga to’g’ri yo’naltirish bilan bog’liq vazifalar.

15. O’zbekiston yoshlarining tafakkur tarzi.

16. Yoshlar ma’naviyatiga taxdidlar va milliy g’oya.

17. Milliy g’urur va milliy or-nomus.

18. Yoshlar ruxiyatida milliy g’urur va milliy iftixor fazilatlarining

zarurligi.

19. Milliy g’oya qonun ustuvorligiga asoslangan demokratik davlat va erkin fuqarolik

jamiyati barpo etishning asosiy omili.

20. “Kuchli davlatdan – kuchli fuqarolik jamiyati sari” tamoyili, uning barcha

sohalardagi ma’naviy yangilanish va tafakkur o’zgarishidagi o’rni va ahamiyati.

21. . Islom Karimovning “Yuksak ma’naviyat – engilmas kuch” asarining yangi

dunyoqarash va zamonaviy tafakkurni shakllantirishdagi ahamiyati.

22. Milliy g’oya - ma’naviy yangilanishning nazariy va amaliy asosi.

Page 64: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Testlar

1. O‘zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti I.A.Karimov

“Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va

fuqarolik jamiyatini rivojlantirish” konsepsiyasi nechta yo’nalishdan iborat?

A) 6ta

B) 4ta

S) 5ta

D) 9ta

2. O‘zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti I.A.Karimov

“Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va

fuqarolik jamiyatini rivojlantirish” mavzusidagi ma’ruzasi qachon bo'lgan?

A) 2010-yil 12-noyabr

B) 2012-yil 10-aprel

S) 2011-yil 9-fevral

D) 2013-yil 16-yanvar

3. O’zbek tiliga davlat tili maqomi kachon berilgan

A) 1989

B) 1998

S) 1992

D) 1991

4. O’zbekiston axolisining necha foizini yoshlar qatlami tashkil etadi?

A) 63

B) 55

S) 59

D) 50

5. Ong va tafakkurni yot g`oyalardan asrash yo’llari?

A) Mafkuraviy profilaktika, mafkuraviy immunitet, bilimlar, qadriyatlar tizimi,

aniq maqsad tizimi

B) Mafkuraviy profilaktika

S) Siyosiy institutlar

D) Nodavlat tashkilotlar

6. Taroqqiyotning “o’zbek modeli”dagi tamoyil qaysi javobda to’g’ri

ko’rsatilgan?

A) Liberal

Page 65: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

B) Kuchli ijtimoiy himoya

S) Konservativ

D) Yakka mafkura hukmronligi

7. Milliy goya qanday g’oya?

A) xalkning tub manfaatlarini ifoda etadigan;

B) maksad sari birlashtiradigan;

S) safarbar etadigan;

D) barchasi.

8. O’zbekiston tashqi siyosiy va tashqi iqtisodiy aloqalarni shakllantirishda

qanday tamoyillarga amal qilmoqda?

A) Faqat umuminsoniy manfaatlar inobatga olinadi;

B) Faqat milliy manfaatlar asosida ish yuritiladi;

S) Sinfiy va umuminsoniy manfaatlarga asoslanadi;

D) Umuminsoniy va milliy manfaatlarning mushtarakligi asosida ish yuritiladi.

9. O’zbekiston bozor munosabatlariga o’tishda eng avvalo nimaga e’tibor

berdi?

A) iste’molga;

B) raqobatga;

S) chetdan olingan qarzlarni to’lashga;

D) investitsiyani ko’paytirishga.

10. Respublikamiz iqtisodiy mustaqilligini ta’minlashning muhim tayanchi

nima?

A) Respublika chegaralarini mustahkamlash;

B) Markaziy Osiyo hamdo’stligini mustahkamlash;

S) narkotik moddalar ishlab chiqarish va ular bilan savdo qilishni tugatish;

D) iqtisodiyotda chuqur tarkibiy o’zgarishlarni amalga oshirish.

Page 66: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

9-Mavzu: Milliy g’oyani shakllantirish va rivojlantirishning institutsional

tizimi

9.1. Muhokama uchun savollar

1. Dunyoning elitar mafkuraviy tizimi.

2. “Mafkuraviy tarbiya” tushunchasi, uning mazmuni va namoyon bo’lish

xususiyatlari.

3. Ijtimoiy institutlarning an’anaviy, individual, jamoaviy, mafkuraviy funktsiyalari.

4. Milliy g’oya va mafkurani targ’ib-tashviq qilishda mutaxassislar roli va mas’uliyati.

5. "O’zbekiston Respublikasi Ta’lim to’g’risidagi Qonuni" va "Kadrlar tayyorlash

milliy dasturi"da belgilangan vazifalarni amalga oshirish masalalari.

6. Ta’lim – tarbiya tizimida adabiyot, san’at, ommaviy axbort vositalari, ma’naviy-

madaniy va ma’rifiy muassasalar faoliyatlarini muvofiqlashtirishning ustuvor

yo’nalishlari.

8. Milliy g’oyani rivojlantirishda ommaviy va siyosiy tashkilotlarning, oila, mahalla,

nodavlat-notijorat tashkilotlarning rolini oshirishning ahamiyati.

9. Islom Karimovning “Yuksak ma’naviyat - engilmas kuch” asarida ma’naviy tarbiya

va ezgu g’oyalarga ishonch hamda sadoqatni tarbiyalash masalalari.

10. “Mafkuraviy ta’sir”, “mafkuraviy tarbiya” va “mafkuraviy profilaktika”

tushunchalarining o’zaro aloqadorligi.

11. Inson va jamiyat xayotiiing muayyan fikrlar, g’oyalar, mafkuralar bilan

bog’liqligi.

12. Milliy istiqlol mafkurasini xalqimiz ongi va qalbiga singdirish omillari.

13. Mafkuraviy ta’sir samaradorligini o’lchash mezonlari va mazmun-mohiyati.

14. Mafkuraviy tarbiyaning maqsadi va mazmuni

15. Yoshlarda xuquqiy madaniyatni yuksaltirish mafkuraviy tarbiyaning muhim

shartidir.

16. Oila - haqiqiy ma’naviyat o’chog’i, mafkuraviy tarbiya omili va muhitidir.

17. Har bir oilaviy an’ana va udum mafkuraviy tarbiyaning muhim yo’nalashi

hisoblanishi

Page 67: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Topshiriqlar

«Blits-so’rov» savollarining jadvali savol-javob vaqtida to’ldiriladi

№ Savollar Javoblar

1. “Mafkuraviy tarbiya” tushunchasi, uning mazmuni va

namoyon bo’lish xususiyatlari.

2. Milliy g’oyani rivojlantirishda ommaviy va siyosiy

tashkilotlarning ahamiyati.

3. " Mafkuraviy tarbiyaning yo’nalishlari va ijtimoiy

funktsiyalari

4. Mafkuraviy poligon nima?

5. Isonga g’oyaviy ta’sir ko’rsatish omillariga nimalar

kiradi?

6. Ma’naviy tiklanish borasida amalga oshirilgan ishlar

haqida qisqacha to’xtalib o’tsangiz?

7. Sharqona demokratiya deganda nimani tushunasiz?

8. Ta’lim – tarbiya tizimida adabiyot, ommaviy axbort

vositalari faoliyatini muvofiqlashtirishning o’rni va

ahamiyati.

O’quv topshiriq:

“Ta’lim-tarbiya tizimida milliy g’oyani rivojlantirish imkoniyatlari.” mavzusida esse

yozib kelish.

Page 68: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Mustaqil ish mavzulari

1. “Mafkuraviy tarbiya” tushunchasi, uning mazmuni va namoyon bo’lish

xususiyatlari.

2. Milliy g’oyani rivojlantirishda ommaviy va siyosiy tashkilotlarning ahamiyati.

3. " Mafkuraviy tarbiyaning yo’nalishlari va ijtimoiy funktsiyalari.

4. Ta’lim-tarbiya tizimida milliy g’oyani rivojlantirish imkoniyatlari.

5. O’zbekistonda mafkuraviy tarbiyaning asosiy vazifasi - Ozod va obod

Vatan, erkin va farovon hayot barpo etish ekanligi.

6. Milliy g’oyani amalga oshiruvchi sub’ektlar: oila, mahalla, jamiyat, OAV,

Armiya , demokratik harakatlar.

7. Milliy g’oyani amalga oshirishda uzluksiz ta’lim tizimi va turlari.

8. Shaxs tarbiyasining muhim yo’nalishi – bu g’oyaviy tarbiya ekanligi.

9. Mafkuraviy tarbiyaning eng avvalo yuksak e’tiqod, iymon, Vatan va xalq

oldidagi mas’uliyat, vatanparvarlik, fidoiylik kabi fazilatlarda namoyon bo’lishi.

10. G’oyaviy ta’lim-tarbiya va targ’ibot-tashviqot ishlariga kompleks - tizimli

yondoshish tamoyillari.

11. Mafkuraviy tarbiyaning yo’nalishlari va ijtimoiy funktsiyalari.

12. Milliy g’oyani rivojlantirishda ommaviy va siyosiy tashkilotlarning, rolini

oshirishning ahamiyati.

13. Milliy g’oyani rivojlantirishda oila va mahallaning rolini oshirishning ahamiyati.

14. Milliy g’oyani rivojlantirishda nodavlat-notijorat tashkilotlarning rolini

oshirishning ahamiyati.

15. Ta’lim-tarbiya tizimida milliy g’oyani rivojlantirish imkoniyatlari.

16. Ta’lim – tarbiya tizimida adabiyot, san’at, ommaviy axbort vositalari, faoliyatlarini

muvofiqlashtirishning ustuvor yo’nalishlari.

17. Respublikamiz Birinchi Prezidenti I.Karimovning “Yuksak ma’naviyat - engilmas

kuch” asarida ma’naviy tarbiya va ezgu g’oyalarga ishonch hamda sadoqatni

tarbiyalash masalalari.

18. G’oyaviy tarbiyaning axloqiy, siyosiy, huquqiy tarbiya bilan bevosita

mutonosibligi.

19. Milliy g’oyani targ’ibot-tashviqot qilishda O’zbekiston Respublikasi “Ta’lim

to’g’risidagi Qonuni" va "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi"da belgilangan vazifalarni

amalga oshirish masalalari.

Page 69: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Testlar

1. "Farzandlarimiz bizdan ko'ra kuchli, bilimli, dono va albatta baxtli

bo'lishlari shart" so'zi kim tomonidan aytilgan?

A) Islom Karimov

B) Al-Buxoriy

S) Abu Ali Ibn Sino

D) Abdullo Avloniy

2. “Ma`rifat” tushunchasi bu...

A) Arabcha so’z bo’lib, bilish, bilim, ma`lumot, tanishdir

B) Arabcha so’z bo’lib, aql, ong, idrok, ichki kayfiyatdir

S) Arabcha so’z bo’lib ma`naviyat degani

D) Forscha so’z bo’lib, kishining ichki ruhiy holatidir

3. Mafkuraviy immunitet nima?

A) ong va tafakkurning shaxsni turli buzg‘unchi g‘oyalardan himoya qila olish

qobiliyati

B) jamiyatda dunyoviy dunyoqarashni shakllantirish

S) insonlarni turli kasalliklardan himoya qilish qobiliyati

D) taraqqiyotga olib boruvchi jamiyatni ijtimoiy-siyosiy barqarorlikni

ta’minlovchi omillar

4. Mafkuraviy tarbiyani tashkil etishdagi shaxsiy omillarga nimalar kiradi?

A) Bilim, tajriba, malaka, mahorat va ishontira olish qobiliyati

B) Nutqning ta`sirchanligi, ritorika asoslarini egallaganlik

S) Dalil-isbotlarni o’rinli ishlatish, axborot¬larning mazmun–mohiyatini hamda

asosiy maqsadni yaxshi bilish

D) Voizning yoqimtoyligi, tinglovchi qalbiga yo’l topa olishi

5. Mafkuraviy profilaktika nima?

A) ongdagi mafkuraviy bo‘shliqni to‘ldirishga qaratilgan g‘oyaviy-tarbiyaviy

ma'naviy-mafkuraviy ishlar majmui

B) ong va tafakkurning shaxsni turli buzg‘unchi g‘oyalardan himoya qila olish

qobiliyati

S) yer yuzining turli mintaqalari xalqlarining ongi va qalbi turli g‘oyalarni sinash

maydoni

D) odamlar ma'naviyatini oshirishga qaratilgan ishlar majmui

Page 70: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

6. I.A. Karimov “Yuksak ma’naviyat - engilmas kuch” asarida buyuk jasorat

bu

A) ma’naviy jasoratdir

B) vatanparvarlikdir

S) fidoiylikdir

D) milliy o’zlikni anglashdir

7. I.Karimov «Bugungi kunda mafkura poligonlari yadro poligonlariga

nisbatan ham ko‘proq kuchga ega» deb qaysi asarida yozgan?

A) «Jamiyatimiz mafkurasi xalqni-xalq, millatni-millat qilishga xizmat etsin»

B) «Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q»

S) «Barkamol avlod - O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori»

D) «O‘zbekiston XXI asr bo‘sag‘asida . . .»

8. Ta`limni tarbiyadan, tarbiyani esa ta`limdan ajratib bo’lmaydi- bu

sharqona qarash, sharqona hayot falsafasi. I.A. Karimovning ushbu fikrlari

qaysi asarida keltirilgan?

A) Yuksak ma`naviyat-engilmas kuch

B) O’zbekiston mustaqillika erishish ostonasida

S) Vatan sajdagoh kabi muqaddasdir.

D) Asosiy vazifamiz-vatanimiz taraqqiyoti va xalqimiz farovonligini yanada

yuksaltirishdir.

9. Fitrat tarbiyani 3 qismga bo'ladi

A) Badan tarbiyasi, aqliy tarbiya, axloq tarbiyasi

B) Jismoniy tarbiya, diniy tarbiya, milliy tarbiya

S) Aqliy tarbiya, axloqiy tarbiya, mexnat tarbiyasi

D) Ruhiy tarbiya, diniy tarbiya, aqliy tarbiya

10. Ta’lim to’g’risidagi qonun nechta moddadan iborat?

A) 40 ta;

B) 46 ta;

S) 34 ta;

D) 32 ta.

11. Mafkuraviy plyuralizm deganda nimani tushunasiz?

A)turli qatlam, partiya, guruxlar manfaatlarini ifodalovchi g’oyalar, qarashlar,

fikrlar xilma-xilligi;

Page 71: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

B) mafkuraviy tahdidning oldini olish, mafkuraviy immunitet hosil qilish bilan

bog’liq masalalar majmui;

S) g’oyaviy - tarbiyaviy, ma’naviy-mafkuraviy ishlar majmui;

D) g’oyaviy qarashlar va mafkuraviy ta’sirlarning faoliyat majmui.

Baholash mezoni

JN talabaning fan mavzulari bo’yicha bilim va amaliy ko’nikma darajasini

aniqlash va baholash usuli. Joriy nazorat seminar mashg’ulotlarida og’zaki so’rov,

test o’tkazish, suhbat, nazorat ishi, kollokvium, uy vazifalarini tekshirish va shu

kabi boshqa shakllarda o’tkaziladi. Joriy nazorat fanning amaliy mashg’ulot

darslariga ajratilgan maksimal ballni o’qitiladigan juftliklar soniga bo’lgan holda

shakllantirilib, har darsda guruh jurnali va elektron jurnalida aks ettiriladi.

Talabalarni reyting asosida baholash tizimida “Sotsiologigiya” fanidan amaliy

mashg‘ulotlari uchun har bir semestrda maksimal 36 balldan ajratilgan.

VII semestr uchun reyting nazorati jadvali*

Reyting

nazorati

turlari

Semestr xaftalari

Ball

ar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 20 A

ttes

tats

iya

(21

-22)

JN 0-18 0-18 0-36

*Izoh:Semestr haftalari soni ta’lim yo‘nalishi(mutaxassislik)ning o‘quv rejasi va o‘quv

jarayoni grafigiga muvofiq belgilanadi va farqlanishi mumkin.

JNda amaliy mashg’ulotlar bo’yicha jadvalda keltirilgan semestr haftalari

kesimida har bir mashg’ulotda talabaning o’zlashtirishiga mos ravishdagi mezon

asosida 0-4, jami 0-36 ballgacha jamlanishi belgilangan. JN bo’yicha 0-4 ballik

tizimdagi mezonlar semestr boshida talabalar e’tiboriga etkaziladi.

Talabalarning amaliy mashg‘ulotlarida o‘zlashtirgan bilimlari saviyasi,

ko‘nikma va malakalarini nazorat qilish 0-36 ballik reyting tizimi asosida

quyidagi mezonlarga muvofiq amalga oshiriladi:

Page 72: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Baholash mezonlari JN

Sotsiologiya fani mashg’ulotlari mavzulari bo’yicha har

tomonlama chuqur va mukammal bilimga ega. Nazariy va amaliy

mashg’ulotlarda iqtisodiy sotsiologiyaga oid masalalar bo’yicha

xulosa va qaror qabul qila oladi, mustaqil mushohada yurita oladi,

amalda qo’llay oladi, mohiyatini tushuntira oladi, aytib beradi,

tasavvurga ega

31-36

Fan mashg’ulotlari mavzulari bo’yicha to’la bilimga ega.

Mashg’ulotlarda sotsial masalalar bilan bog’liq jarayonlar

bo’yicha mustaqil mushohada yurita oladi, amalda qo’llay oladi,

mohiyatini tushuntira oladi, aytib beradi, tasavvurga ega.

26-30

Fan mashg’ulotlari mavzulari bo’yicha qoniqarli bilimga ega.

Amaliy mashg’ulotda sotsial masalalar bilan bog’liq jarayonlar

mohiyatini tushuntira oladi, aytib beradi, tasavvurga ega 20-25

Fan mashg’ulotlari mavzulari bo’yicha qoniqarsiz bilimga ega.

Amaliy mashg’ulotda sotsial masalalar bilan bog’liq jarayonlar

yuzasidan aniq tasavvurga ega emas, bilmaydi. 0-19

Page 73: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

Tavsiya etiladigan adabiyotlar:

I.O‘zbekiston Respublikasi qonunlari

1. O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi. –T.:, “O’zbekiston”, 2017 yil .

2. O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to’g’risidagi”gi Qonuni. 1997 yil 29

avgust.

3. “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” to’g’risidagi Qonuni. 1997 yil 29 avgust

4. O‘zbekiston Respublikasining “Yoshlarga oid davlat siyosati to‘g’risida“ gi

Qonuni 2016 yil 15 sentabr

II. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti farmonlari va qarorlari

1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasini yanada

rivojlantirish bo‘yicha harakatlar strategiyasi to‘g’risida“ gi 2017 yil 7

fevraldagi PF-4947-sonli Farmoni.

2. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasi Fanlar

Akademiyasining akademiklari faoliyatini yanada takomillashtirish va

rag’batlantirish chora-tadbirlari to‘g’risida“ gi Farmoni

3. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Fanlar Akademiyasi faoliyati, ilmiy

tadqiqot ishlarini tashkil etish, boshqarish va miliyalashtirishni yanada

takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g’risida gi 2017 yil 3 martdagi Qarori.

III. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti asarlari

1. Mirziyoyev Sh.M. Buyuk kelajagimizni mard va oliyjanob xalqimiz bilan birga

quramiz. – Toshkent: “O’zbekiston” NMIU, 2017.- 488 b.

2. Mirziyoyev Sh.M. Tanqidiy tahlil, qat’iy tartib-intizom va shaxsiy javobgarlik–

har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo‘lishi kerak. – Toshkent:

“O’zbekiston” NMIU, 2017. - 104 b.

3. Mirziyoyev Sh.M. Erkin va farovon, demokratik O’zbekiston davlatini birgalikda

barpo etamiz. – Toshkent: “O’zbekiston” NMIU, 2017. - 56 b.

4. Mirziyoyev Sh.M. Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash – yurt

taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi.

– Toshkent: “O’zbekiston” NMIU, 2017. - 48

IV.Asosiy adabiyotlar:

1. Karimov I.A. O’zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida. T 2011.

2. Karimov I.A. "Ona yurtimiz baxtu iqboli va buyuk kelajagi yo’lida xizmat

qilish – eng oliy saodatdir". T 2015.

2. Islom Karimov “O’rta asrlar Sharq allomalari va mutafakkirlarining tarixiy

merosi, uning zamonaviy tsivilizatsiya rivojidagi roli va ahamiyati”

mavzusidagi xalqaro konferentsiyaning ochilish marosimidagi nutqi // “Xalq

Page 74: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

so’zi” 2014 yil 15-16may

3. Karimov I.A. Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada

chuqurlashtirish va fukarolik jamiyatini rivojlantirish kontseptsiyasi:

O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning O’zbekiston

Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi va Senatining ko’shma

majlisidagi ma’ruza. 12 noyabr. - Toshkent: O’zbekiston, 2010.

4. Karimov I. A. O’zbekistonning siyosiy-ijtimoiy va itisodiy istiqbolining

asosiy tamoyillari. T.:O’zbekiston. 1995.

5. Karimov I.A. O’zbekiston: milliy istiqlol, iqtisod, siyosat, mafkura. 1- jild. -

T.: O’zbekiston, 1996. - 364 b.

6. Karimov I.A. Bizdan ozod va obod Vatan qolsin. 2-jild. - T.: O’zbekiston,

1996. - 380 b.

7. Karimov I.A. Vatan sajdagoh kabi muqaddasdir. 3-jild. - T.: O’zbekiston,

1996. - 366 b.

8. Karimov I.A. Yangicha fikrlash va ishlash davr talabi. 5-jild. - T.:

O’zbekiston, 1997. -384 b.

9. Karimov I.A. Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q. - Toshkent : Sharq, 1998. – 31 b.

10. Karimov I.A Xavfsizlik va barqaror taraqqiyot yo’lidan. 6-jild. - T.:

O’zbekiston, 1998. - 429 b.

11. Karimov I.A. Biz kelajagimizni o’z qo’limiz bilan quramiz. T.7. T.:

O’zbekiston, 1999. 12. Karimov I.A. O’zbekiston buyuk kelajak sari. -T.:O’zbekiston. 1999.

13. Karimov I.A. Ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot - pirovard

maqsadimiz. 8-jild. - T.: O’zbekiston, 2000. - 528 b.

14. Karimov I.A. Biz tanlagan yo’l demokratik taraqqiyot va ma’rifiy dunyo bilan

hamkorlik yo’li. 11- jild. - T.: O’zbekiston, 2003. - 320 b.

15. Karimov I.A. Tinchlik va havfsizligimiz o’z kuch-qudratimizga,

hamjihatligimiz va qat’iy irodamizga bog’liq. 12 - jild. T.: “O’zbekiston”

2004.400 b.

16. Karimov I.A. O’zbek xalqi hech kimga, hech qachon qaram bo’lmaydi. 13-

jild. -

T.: O’zbekiston, 2005.-448 b.

17. Karimov I.A. Jamiyatimizni erkinlashtirish, islohotlarni chuqurlashtirish,

ma’naviyatimizni yuksaltirish va halqimiz hayot darajasini oshirish - barcha

ishlarimizning mezoni va maqsadidir. 15-jild. - T.: O’zbekiston, 2007.-318 b.

18. Karimov I.A. Vatanimizning boskichma-boskich va barqaror rivojlanishini

ta’minlash - bizning oliy maqsadimiz. 17-jild. - T.: O’zbekiston, 2009.-280 b.

19. Karimov I.A. Jahon inqirozining oqibatlarini engish, mamlakatimizni

modernizatsiya kilish va taraqqiy topgan davlatlar darajasiga ko’tarilish sari .

18 -jild. - T.: O’zbekiston, 2010. -280 b.

20. Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat - engilmas kuch. - Toshkent: Ma’naviyat,

2008. - 176 b.

21. Karimov I.A. Asosiy vazifamiz - Vatanimiz taraqqiyoti va xalqimiz

farovonligini yanada yuksaltirish. -T.: O’zbekiston, 2010

Page 75: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

22. Karimov I.A. Bu muqaddas Vatanda azizdir inson. -Toshkent: O’zbekiston,

2010. 23. Karimov I.A. Amalga oshirayotgan islohotlarimizni yanada chuqurlashtirish

va fuqarolik jamiyati qurish – yorug’ kelajagimizning asosiy omilidir. - T.:

O’zbekiston, 2013.

32. Karimov I.A. Asarlar to’plami. 1-22 jildlar. –T.: O’zbekiston, 1996-2014 y.

V.Qo’shimcha adabiyotlar

1. Milliy istiqlol g’oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar. -T.:O’zbekiston,

2000.

2. Nazarov Q. Milliy istiqlol g’oyasining asosiy maqsad va vazifalari. - T.:

Yangi asr avlodi, 2001.

3. Milliy istiqlol g’oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar. (o’kuv ko’llanma).

Nazarov Q tarhiriri ostida. T.: Yangi asr avlodi, 2002

4. Milliy istiqlol g’oyasi: nazariya va amaliyot. -T.: Ijod dunyosi, 2002.

5. Ochildiev A. Milliy g’oya va millatlararo munosabatlar. - T.: O’zbekiston,

2004.

6. Milliy istiqlol g’oyasi (O’zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim bakalavriat

bosqichi uchun darslik). Ergashev I. tahriri ostida. -T.: Akademiya, 2005.

7. Mamashokirov S., Tog’aev Sh. Erkin va farovon hayot qurilishining

g’oyaviy-mafkuraviy masalalari. -T.: Ma’naviyat, 2007.

8. To’raev Sh. Demokratik jarayonlar va milliy g’oya. -T.: Ma’naviyat, 2008.

9. Nazarov Q. G’oyalar falsafasi .- T.: Akademiya, 2011.

10. Xasanov R., Raximov S., Ibragimov K., Maxmudov K. Milliy g’oya: asosiy

tushuncha va tamoyillar. T.: TMI, 2013.

11. Ma’naviyat: asosiy tushunchalar izohli lug’ati. Nazarov Q. tahriri ostida. -T.:

Ma’naviyat, 2009. 12. Milliy g’oya nazariy manbalar. Xrestomatiya. –T.: «Akademiya», 2007.

13. Abilov O’. Milliy g’oya: ma’naviy omillar. T.: Ma’naviyat, 1999.

14. Begmatov A. Ma’naviyat falsafasi yoxud Islom Karimov asarlarida yangi

falsafiy tizimning yaratilishi. -T.: 2000 yil.

15. Milliy istiqlol g’oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar. –T.: O’zbekiston,

2001

16. Gafarli M.M. Kasaev A.Ch. Rivojlanishning o’zbek modeli: tinchlik va

barqarorlik - taraqqiyot omili. -T.: O’zbekiston, 2000.

17. Islomov Z.M. Fuqarolik jamiyati: kecha, bugun, ertaga. -T.: 2002.

18. Millatlararo totuvlik va diniy bag’rikenglik – taraqqiyot omili. –T.: Fan va

texnologialar, 2003.

19. Mamashokirov S. va boshqalar. O’zbekistonda yangi jamiyat qurilishining

g’oyaviy-mafkuraviy masalalari. (O’quv-uslubiy qo’llanma). -T.: 2004.

20. Milliy g’oya: targ’ibot texnologiyalari va atamalar lug’ati. Nazarov Q tahriri

ostida. -T.: Akademiya nashriyoti. 2007.

Page 76: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA MAXSUS TA LIM VAZIRLIGI ...el.tfi.uz/images/Raxmanov_Abdullaev_ouq_uz_c05a8.pdf · fuqarolar ongi va qalbiga milliy mafkura g¶oyalarini singdirishdan

21. Jo’raev T., Akobirov S. Milliy manfaatlar va milliy xavfsizlik. –T.:

Akademiya, 2007.

22. Otamurodav S., Mamashokirov S., Xolbekov A. Markaziy Osiyo: g’oyaviy

jarayonlar va mafkuraviy tahdidlar.- T.: Yangi asr avlodi, 2001.

23. Milliy istiqlol g’oyasini xalqimiz ongiga singdirish omillari va vositalari. -T.:

2002.

24. Milliy istiqlol g’oyasi: asosiy xususiyatlari, falsafiy va tarixiy ildizlari. -T.:

2002.

25. B.To’raev, J.Ramatov. Milliy istiqlol g’oyasi: asosiy xususiyatlari, falsafiy va

tarixiy ildizlari. T., «Ijod dunyosi», 2002.

26. Milliy istiqlol g’oyasi: asosiy tushunchalar, tamoyillar va atamalar. (Qisqa

izohli tajribaviy lug’at) -T.: Yangi asr avlodi, 2002.

27. Mustaqillik mafkurasi va O’zbekistonda demokratik jamiyat qurishning

iqtisodiy, ijtimoiy va ma’naviy negizlari. -T.: Universitet, 2001.

28. Mustaqillik: Izohli ilmiy-ommabop lug’at. Xonazarov Q. tahriri ostida. -T.:

Sharq, 2000.

29. Musaev F. Demokratik jamiyat qurishning falsafiy asoslari.-T.: 2008.

30. Ortiqov M., Usmonov M. G’oya va mafkura. -T. :Yangi asr avlodi, 2001.

31. Otamurodov S., Mamashokirov S. Markaziy Osiyoda mafkuraviy jarayonlar.-

T.: 2001.

32. Otamuradov S. Globallashuv va millat. -T.: 2008.

33. Tuychiev B. Politicheskaya kultura i demokratizatsiya obshchestva. -

T.:NUUz, 2010.

34. Falsafa: qomusiy lug’at. Nazarov Q. tahriri ostida. -T.: Sharq, 2004.

35. Erkaev A. Milliy g’oya va ma’naviyat. -T.:Ma’naviyat, 2002.

36. Qahhorova Sh. Global ma’naviyat - globallashuvning g’oyaviy asosi. -

T.:Tafakkur, 2009.

37. Quronov M. Mafkuraviy tahdid va yoshlar tarbiyasi. -T.: Akademiya, 2008. 38. Ochildiev A. Globallashuv va mafkuraviy jarayonlar. –T.: Muharrir, 2009

39. Samarov R. Xavfsizlikning metodologik asoslari. Akademiya, Toshkent,

2010. - 172 b.

40. Samarov R. Axborotning psixologik xavfsizligini ta’minlash mexanizmi

(uslubiy qo’llanma). Toshkent: O’zMU, 2015.-B. 92.

VI. Elektron ta’lim resurslari:

- www.infox XS.uz - “Xalq so’zi” gazetasi

- www.turkiston sarkor.uz. - “Turkiston” gazetasi

- www.uzbekistonovozi.uz - “O’zbekiston ovozi” gazetasi

- www.ma’rifat - inform.uz - “Ma’rifat” jurnali

- www rzult academy freenet uz. -“Jamiyat va boshqaruv” jurnali

- www moziy dostlink.Net - “Moziydan sado” jurnali

- www. Ziyo net.uz.