OBOLJENJA MALOG MOZGA

i

VESTIBULARNOG APARATA

Prof dr Nenad Andrić

Katedra za bolesti kopitara, mesojeda, živine i divljači

FAKULTET

VETERINARSKE

MEDICINE

UNIVERZITETA U BEOGRADUFV

M

KLINIČLI ZNACI OBOLJENJA MALOG MOZGA

ATAKSIJA Hipermetrija

ŠIROK STAV TELA TOKOM STAJANJA

(pomeranje napred – nazad tokom stajanja)

TREMOR

- Intencioni tremor

POREMEĆAJ RAVNOTEŽE

STRABIZAM, NISTAGMUS

POREMEĆAJ U MOKRENJU (POLIURIJA)

IZOSTAO ODGOVOR NA PRETNJU

OBOLJENJA MALOG MOZGA

Vaskularna oboljenja

Inflamatorna/infektivna oboljenja

- GME, FIC

- FIP, Panleukopenija

- Protozoalna i gljivična oboljenja (retko)

Trauma

Anomalije (kongenitalna)

- Cerebelarna kortikalna abiotrofija (CCA)

- Kaudalna okcipitalna malformacija - Chiari like malformation

- Dandy walker syndrome

- Cerebelarna agenezija, aplazija ili hipoplazija

- Neuroaksonalna distrofija

Neoplazme

VASKULARNA OBOLJENJA

- Obstrukcija krvnih sudova

- Brzina nastajanja, tok bolesti

- Simetrija kliničkih znakova

- Krv i urin analiza, MRI/CT, CST

Asimetrični/jednostrani

TERAPIJA

DIJAGNOSTIKA

Ishemija

Cerebelarna kortikalna abiotrofija (CCA)

Ruska plava mačka, ženskog pola, 4 meseca (bolest traje 2 meseca)

A

B

B

HISTOPATOLOŠKI NALAZ

CCANORMALAN

Molelularni sloj

Sloj Purkinijevih ćelija

Granularni ćelijski sloj

CEREBELARNA KORTIKALNA ABIOTROFIJA

Rasna predispozicija• PSI: AST, kerry blue terriere, gordon seter, border koli, bul mastif ...

• Mačke: Domaća evropsaka, persijska, sijamska

Vreme pojavljivanja• 3-12 meseci

• 2-8 godina (AST, gordon seter, britanski španijel, bernski planinski pas)

Brzina razvoja bolesti- Nekoliko nedelja

- Mesecima/godinama

Dijagnostika- Genetska ispitivanja

- MRI

- Likvor

- Definitivna dijagnoza – post mortem

TERAPIJA NEMA TERAPIJE

CEREBELARNA MALFORMACIJA

TERAPIJA

Bez terapije

-- Mačke (Intrauterina /postnatalna infekcija)

• Agenezija (izostanak celog ili delova cerebeluma)

• Aplazija

• Hipoplazija

RASNA PREDISPOZICIJA

KLINIČKI ZNACI

- Odmah po rođenju

- Hipoplazija - može doći do poboljšanja

DANDY – WALKER SINDROM

• Parcijalna/kompletna agenezija vermisa

• Hidrocefalus

• Cistična formacija (sirinks) u posteriornoj fosi

MRI dorsalna/sagitalna T2W sekvenca

Klinički znaci

- Ataksija (hipermetrija), intencioni tremor

- Vreme pojave: oko 3. meseca starosti

Terapija

- Fizikalna terapija

- Omeprazol, acetazolamid

ETIOLOGIJA: nasledna i infekcija (parvovirus)

PROGNOZA?

Kaudalna okcipitalna malformacija-CHIARI LIKE MALFORMATION/SIRINGOMIJELIJA (CM/SM)

CM/SMRasna predispozicija

- minijaturne rase

- brahiocefafalične rase

Starosna kategorija

- sve starosne kategorije

- 70% sa preko 6 godina starosti

Klinički znaci

Simptomatsko ili asimptomatsko oboljenje

- Neuropatska bol

- Fantomsko češanje

- Strah/anksioznost

- Slabost prednjih nogu/mišićna atrofija

- Ataksija i slabost zadnjih nogu

- Napadi, vestibularni znaci, gluvoća, paraliza KN VII

TERAPIJA

• Kortikosteroidi

• Omeprazol

• Diuretik

• Neurontin /gabapentin

Radikalna/Hirurški tretman

• Kranio/cervikalna dekompresija

Neuropatska bol

Smanjenje produkcije CST

Konzervativna

Neuroaksonalna distrofija (NAD)

- Autozomalno recesivno, sporo progresivno oboljenje

- Sferoidno zadebljanje terminalnih krajeva aksona u malom mozgu,

moždanom stablu i kičmenoj moždini

Rasna predispozicija

- Nemački bokser (1-7 meseci)

- Rotvajler (1-2 god)

- Čivava, koli, papilon, džek rasel (prvih nekoliko meseci)

Klinički znaci

Ataksija/Hipermetrija

Tremor glave

Dijagnoza Terapija Nema terapije

VESTIBULARNA OBOLJENJA PASA I MAČAKA

ANATOMSKA ORGANIZACIJA

VESTIBULARNOG SISTEMA (VS)

• Periferni vestibularni sistem

"Van mozga"

• Centralni vestibularni sistem

"U mozgu "

U UHU

U MOZGU

PERIFERNI VESTIBULARNI SISTEM

DESNO UNUTRAŠNJE UHO

(DORZALNI POGLED)

CENTRALNI VESTIBULARNI SISTEM

Mozak

Kičmena moždina

FUNKCIJA VESTIBULARNOG SISTEMA

Održavanje ravnoteže preko regulisanja tonusa mišića

Koordiniše pokrete glave sa pokretima očiju, tela i nogu

Koordiniše položaj glave i pokretanje glave

- napred, nazad ili rotaciono

Reguliše položaj očiju (preko uticaja na nukleuse III, IV i VI KN)

DIJAGNOZA OBOLJENJA VS

• Nacional

• Anamneza/istorija bolesti

• Video zapis

• Klinički pregled

• Neurološki pregled

• Specijalne metode pregleda:

- Hematološki i biohemijski pregled krvi

- Otoskopski/endoskopski pregled

- Rendgenski pregled

- CT/MRI pregled

- Pregled CST

LOKALIZACIJA PROCESA

Domaća evropska mačka‚ ženka, 7.5god, Sterilisana

Glava nakrenuta na stranu/leva strana

Padanje na levu stranu/kretanje u levu stranu

Gubitak ravnoteže

Poremećen stav tela (širok stav)

Ataksičan hod

Glavni razlog dolaska:-Padanje i otežano kretanje

Brzina nastanka bolesti:

Akutna

Neurološki znaci

Opšti klinički pregled: B.O.

Specijalistički pregled:

- KS Biohemija krvi

(u referentnim intervalima)

HORNEROV

SINDROM

• Mioza

• Protruzija trećeg očnog kapka

• Enoftalmus

• Ptoza

PVS CVS

Argentinski dogo, muški, 2 god. nekastriran

• Glava nakrenuta na levu stranu

• Kretanje u krug (na levo)

• Posrtanje na levu stranu

• Ataksija

• Poremećen položaj tela

LOKALIZACIJA PROCESA?

PVS CVS

- Glava nakrenuta na levu stranu

- Šetanje u krug na levu stranu

- Paraliza n. facijalis-a sa leve strane lica

LOKALIZACIJA PROCESA?

PVS CVS

BILATERALNO PERIFERNO VESTIBULARNO OBOLJENJE

- Hodaju u polu-čučećem stavu (nisko uz podlogu), vrlo obazrivo

- Ataksija

- Pomeranje, klaćenje glave sa jedne na drugu stranu

Bernski pas, ženka, 3 god, nije sterilisana

Glava nakrenuta na levu stranu

Zanosi tokom hoda na levu stranu

Ataksija

Širok stav tela

Depresija svesti

Pareza prednje i zadnje leve noge

CVS

LOKALIZACIJA PROCESA

PVS

Paradoksalno centralno vestibularno oboljenje

Neurološki nalaz

- Glava nakrenuta na levu stranu

- Izostala propriocepcija na prednjoj desnoj i zadnjoj desnoj nozi

- Hemipareza - Desna strana

MRI T2W postkontrastni transferzalni

presek glave psa sa Paradoksalnim

centralnim vestibularnim oboljenjem.

Tumorozna masa nakon ekstirpacije

PATOLOŠKI NISTAGMUS

Spontani horizontalni nistagmusPVS CVS

Nevoljni, ritmični, oscilatorni pokreti očne jabučice

PATOLOŠKI NISTAGMUS - PROCENA

Spontani i pozicioni

Rotacioni, horizontalni i vertikalni

Visokofrekventni i Niskofrekventni

POLOŽAJ GLAVE

PRAVAC NISTAGMUSA

FREKVENCE NISTAGMUSA

66/min CVSPVS ˂

˂

Pozicioni vertikalni nistagmus PVS CVS

STRABIZAM

Spontani jednostrani

ventralni strabizam

Pozicioni jednostrani

ventralni strabizam

Devijantan položaj očne jabučice (ipsilateralni, sa strane gde je lezija)

Spontani (normalan položaj glave) i pozicioni (pri promeni položaja glave)

MRI T2W sekvenca timpaničnih

bula/Dorzalni presek

Otoskopski pregleda levog

uha. Promenjena boja i izgled

bubne opne

Normalan izgled bubne opne

SPECIJALNE METODE PREGLEDA VS

Rtg srednjeg/unutrašnjeg uha petrozno temporalne kosti (uredan

nalaz):

A) VD snimak

B) Sa desne strane

C) Sa leve strane

A

B

C

B

C

Endoskopski pregled (Desno uho)

CT pregled unutrašnjeg uha

u petrozno temporalnoj kosti

PVS

CVS

T2W MRI sekvenca

A) Transferzalni presek B) sagitalni presek

A

BA

Dg: Meningoencephalitis non purulenta et encephalomalacia

regionis medullae oblongatae

HISTOPATOLOŠKI NALAZ

KLINIČKI ZNACI OBOLJENJA VESTIBULARNOG SISTEMA

Klinički znaci PVS CVS

Glava nakrenuta na

stranu

U pracu lezije - U pracu lezije

- Suprotno od strane na kojoj je lezija

(paradoksalno oboljenje VS)

Spontani nistagmus- Horizontalni ili rotacioni

- Brza faza suprotno od

lezije

- Horizontalni, rotacioni, vertikalni

- Pozicioni nistagmus

- Brza faza suprotno ili u pravcu lezije

Pareza/

deficit propriocepcije NE Sa strane gde je lezija (ipsilateralno)

Stanje svesti Normalno Depresija, Stupor, Koma

Deficit funkcije KNVII, ipsilateralno V - XII, ipsilateralno

Hornerov sindrome

Ipsilateralno

NE

Kretanje u krug ±

padanje na stranu Ipsilateralno Ipsilateralno ili kontralateralno

Patofiziološki mehanizmi

bolesti

Perifeno vestibularno oboljenje Centralno vestibularno oboljenje

Vaskularni Infarkt mozga, Krvarenja u mozgu

Inflamatorni/infektivni • Otitis media

• Nazofaringealni polipi

• Infektivni encefalitis

(FIC, FIP, toksoplazma, gljivice,

neosporoza, bakterije )

• Meningoencefalitis nepoznate

etiologije

Trauma Trauma glave Trauma glave

Toksični Aminoglikozidi

Hlorheksidin topikalno

Metronidazol

Anomalije Kongenitalno vestibularno

oboljenje

Intrakranijalna intra/arahnoidna cista,

Dandy Walker sindrom i Chiary like

malformation

Metabolički Hipotireoidizam

Idiopatski Idiopatsko vestibularno oboljenje

Neoplastična Neoplazije srednjeg i/ili

unutrašnjeg uveta

Primarni ili metastatski tumori mozga

Nutritivni Deficit tiamina (mačke)

Degenerativni Neurodegenerativna oboljenja