1

การวเคราะห 5 มตระบบเฝาระวงอบตเหตทางถนน เขตสขภาพท 4

บทสรป แนวโนมอตราตายดวยอบตหตจราจรทางถนนสงขนเขต

สขภาพท 4 และจงหวดในพนทรบผดชอบเกอบทกจงหวด โดยจงหวดเปนพนทสวนใหญเปนเขตเมอง มจดเสยงบรเวณถนนสายหลกเชน จงหวดนนทบร และจงหวดปทมธาน จะมการตายดวยอบตเหตจราจรทางถนนสง โดยจงหวดนนทบร มอตราตายสงขนอยางตอเนอง 4 ป ยอนหลง ค อ ป 2556 อตราตายตอแสน 8.93 เพ มข นอยางตอเน องจนถงป 2559 อตราตายตอแสน 15.79 และจงหวดปทมธาน มอตราตายดวยอบตเหตสงขนตดตอกน 3 ป โดยป 2557 อตราตายตอแสน 14.57 สงข นเร อยๆ ป255921.06 ตอแสนประชากร และจงหวดทมจดเสยงบนถนนสายหลก มงสงเสนทางสายเหนออยางจงหวดพระนครศรอยธยา แ ล ะ จ ง ห ว ด ล พ บ ร ม ก า ร บ า ด เ จ บ ส ง ด ง เ ช น จ ง ห ว ด พระนครศรอยธยา มอตราบาดเจบสงอยางตอเนอง 6 ป โดยในป 2554 อตราบาดเจบ 343.79 จนถงป 2559 อตราบาดเจบ 581.55 ตอแสนประชากร จงหวดลพบร อตราบาดเจบสงขน ตอเน องก น 4 ป โดยใน ป 2556 อตราบาดเจบ 345.82 ตอแสนประชากร จนป 2559 อตราบาดเจบ 477.45 ตอแสน ผเสยชวตเปนเพศชายมากกวาเพศหญงทกกลมอาย และกลม อายระหวาง 15 –19 ป เสยชวตมากทสด ปจจยเสยงทสำาคญ พบวากวาครงมพฤตกรรมไมสวมหมวกนรภย สำาหรบปจจยเสยงการดมสรา พบวาดมสราขณะขบขสงสด รอยละ 27.9

บทนำา

2

องคการอนามยโลกจดใหประเทศไทยเปนประเทศทมอตราการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนเปนอนดบ 2 ของโลก โดยมอตราตาย 36.2 ตอประชากรแสนคน และจากขอม ลบ รณาการ 3 ฐาน (สาธารณสข ตำารวจ และบรษทกลางฯ) พบวา คนไทยเสยชวตจากอบต เหตบนทองถนนมากถงปละ 23,000 - 24,000 คน หรอชวโมงละ 3 คน บาดเจบไมไดนอนโรงพยาบาลนบลานคนและนอนรกษาตวโรงพยาบาลเกอบสองแสนคนตอป พการอกปละกวา 7,000 คน คดเปนความสญเสยทาง เศรษฐกจกวา 2 แสนลานบาทตอป พบวา ในชวงสงกรานต 7 วน มจำานวนผเสยชวต 1,986 คน เฉลยสงกรานตละ 397 คน บาดเจบทงหมด 134,591 คน เฉลยสงกรานตละ 26,918 คน 3) หรอถาคดเปนรายวน เสยชวตวนละ 57 คน บาดเจบวนละ 3,845 คน หรอประมาณ 2 เทาในชวงปกตจำาแนกตามถนนทเกด การบาดเจบ พบวา ผบาดเจบจะอยบนถนนชนบทมากกวาถนนทางหลวง จากการวเคราะหป จจยการเก ดอบตเหตทางถนนมาจากพฤตกรรมเสยงจากการความรนแรงททำาใหการบาดเจบและเสยชวตจากการจราจรทางถนนเกดขนไดจาก 3 ปจจย ไดแก ปจจยดานคน ไดแก พฤตกรรมทกคนทเกยวของในเหตการณ เชน ผขบข ผโดยสาร คนเดนเทา ปจจยยานพาหนะ พลงงาน แรงปะทะทเกดจากการชน และปจจยดานสงแวดลอม ไดแก ถนน สภาพอากาศ ความสวาง การจราจร สญญาณจราจร สงแวดลอมขางทาง เปนตน กรมควบคมโรคซงมภารกจหนงในการปองกนการบาดเจบและเสยชวตจากอบตเหตทางถนน มการพฒนาระบบขอมลการบาดเจบ มการดำาเนนการสอบสวนการบาดเจบจากการจราจรทางถนน รวมกบการเชอมโยงขอมลจากฐานขอมลจากแหลงตาง ๆ เพอใหไดขอมลเชงลก ครอบคลมทกปจจยเสยง และพฤตกรรมเสยง เพอใชในการปองกนการบาดเจบจากการจราจรทางถนนทางถนน และกำาหนดมาตรการในการดำาเนนการแกไขปญหา

3

และขอมลทสามารถสะทอนใหเหนถงผลกระทบของการแกไขปญหา รวมถงขอมลทจำาเปนในการขบเคลอนใหเกดพลงชมชนในการชวยแกไขปญหาในพนทควบคกบการดำาเนนการของภาครฐดมสรากอนขบข  ผเสยชวตไมสวมหมวกนรภย   ปจจยรวมทส ำาคญไดแก ดมแลวขบ การขบรถเรว ตดหนากระชนชด มอเตอรไซคไมปลอดภย

ด งน นมาตรการป องก นอบต เหตทางถนนประกอบด วย มาตรการการบรหารจดการขอมลและการสอบสวนอบตเหตไดแกการบรหารจดการขอมลและบรณาการขอมล 3 ฐาน(ตำารวจ บรษทกลาง และสาธารณสขการจดการและวเคราะหขอมลจดเสยง/จดอนตราย และ มาตรการชมชน/ดานชมชนรวมทงมาตรการองคกร ซ งการดำาเนนงานควรมการนำาเขาขอมลจากหลายแหลงมาใชประโยชนในการวางแผน และกำากบตดตามการดำาเนนงานตอไป

ตารางท 1 ขอมลสำาคญทใชในการเฝาระวงอบตเหตทางถนน

Risk Prevention

Health outcomes

Determinants/ Hazard

Behaviors

/exposur

e

Program response

Morbidity/ Mortality

Event-based

1.ขอมลปรมาณรถทจดทะเบยน

2.ขอมลจดเสยงการเกด

3.พฤตกรรมการขบขพาหนะ- การคาดเขมขด- สวมหมวก

4.นโยบายการดำาเนนงานประเทศ5.แผนงานดานการลดอบตเหตทางถนน6.การแกไขจดเสยง

7.จำานวนตาย8.จำานวนบาดเจบ9.จำานวนครงอบตเหต10. อตราบาดเจบ11. อตราตาย

12. รายงานสอบสวนอบตหตทางถนน13. เหตการณผดปกต จากการเกดอบตเหตจราจร ซงมผบาดเจบ

4

Risk Prevention

Health outcomes

Determinants/ Hazard

Behaviors

/exposur

e

Program response

Morbidity/ Mortality

Event-based

อบตเหต นรภย หรอเสยชวตจำานวนมาก

วธการศกษานำากลมขอมลดานอบตเหตจราจร จำาแนกตาม 5 มตประกอบดวย 1. ขอมลการจดทะเบยนรถ พ.ศ. 2554 – พ.ศ 2555 และ พ.ศ 2558 - พ.ศ 25592. ขอมลจดเสยงในเขตสขภาพท 43. ขอมลพฤตกรรมกเสยงการเกดอบตเหตจราจรทางถนน ในเขตสขภาพท 4 โดยขอมลสำาคญทนำามาใชในการวเคราะหไดแก การดมแอลกอฮอล การใชยาสารเสพตดขณะเกดอบตเหตการคาดเขมขดนรภย และการสวมหมวกนรภยกรณขบขรถจกยานยนต4. แผนงานดานการลดอบตเหตจราจร5. ขอมลอตราบาดเจบ และอตราตายจากอบตเหตทางถนนป พ.ศ. 2559 แยกรายจงหวด ไดจาก ฐานขอมลการบาดเจบและเสยชวต จากบรษทกลางประสบภยจากรถ เขตสขภาพท 46. มลการเกดอบตเหต ทมผบาดเจบและชวตจำานวนมากในพนทเขตสขภาพท 4ผลการศกษา

มต 1 Determinants/Hazardจากขอมลเปรยบเท ยบรถท จดทะเบยน ป 2554 และ ป

2555 เขตสขภาพท 4 เพมขนอยางมากถง 26,180 คน ขณะท รถทจดทะเบยน ป 2558 และ ป 2559 เพมขนเพยง 3,397 คน เพอพจารณารายจงหวดพบวา จงหวดพระนครศรยธยามจำานวนรถเพม

5

ขนสงสด เพมขนจำานวน 8,580 คน รองลงมา จงหวดลพบร เพมขน 6,758 คน จะมเพยงจงหวดนนทบรเทานน มจำานวนรถลดลงในปดงกลาว จดเสยงทสำาคญ ในเขตสขภาพท 4 จำานวน 6 จดทเสยงตอการอบตเหตทางถนน โดยจงหวดสระบร จดเสยงบรเวณถนนมตรภาพ 3 จด บรเวณ กม.17+400 หนาบรษทฟรก า ว า ฯ (15 ค ร ง )ต .ต ล ง ช น ร า น ภ ท ร เ ค ห ะ ภ ณ ฑ (11 คร ง)กม.19+850 หนาเทศบาลทบกวาง (8 คร ง)ต.หนองยาว กรมทหารมาท4 (14 ครง) จงหวดปทมธาน จงหวดปทมธาน 4 จดไดแกทล. 9 กม.72 กาญจนาภเษก สะพานวดกราง อ.สามโคกท ล . 3463+520 ป า ก ซ อ ย ส ข ข 2 อ .เ ม อ ง ป ท ม ธ า น ท ล . 34616+292 ป ท ม ธ า น -ล า ด ห ล ม แ ก ว แ ล ะทล.340 กม.37 บางบวทอง- สพรรณบร สแยกนพวงศ จดกลบรถสรยาหบศพและหน าป มน ำามนเชลล อ .ลาดหลมแก วจงหวดนครนายก 3 จด ไดแกหนาป มนำามนปตท.คลอง 15 ถนนองครกษ- นครนายกหนาหมบ านสวนแสนสขและถนนหนาธนาคารเพ อการเกษตร จงหวดพระนครศรอยธยา 2 จด ไดแก ถนน 32 จดกลบรถวดบานแจง และถนน 32 จดกลบรถหนารพ.พรเวช(ปดแลว) จงหวดส งห บ ร 2 จ ด ได แก ถนนสายเอ เซ ย บร เ วณกม . 104+850 สงหเหนอ-โพนางดำาออก และกม. 103+321 สามแยกอนทรบรจงหวดอางทอง 1 จด บรเวณถนนหมายเลข 32 หนาสถานตำารวจอำาเภอไชโย ดงตารางท 1 และ รปท 1ตารางแสดง 2 เปรยบเทยบการจดทะเบยนรถ ป 2554 และ ป 2555 , ป 2558 และ ป 2559

จงหวด ป 54 ป 55 เพ ป 58 ป 59 เพนนทบร 10,26

98,81

0-1,459 6,785 7,193 408

ปทมธาน 4,217 5,961

1,744 6,128 6,918 790อยธยา 33,29

641,876

8,580 32,293

33,313

1,020อางทอง 8,877 12,4

843,607 7,623 7,452 -171

ลพบร 32,458

39,216

6,758 28,036

29,233

1,197

6

สงหบร 10,454

11,530

1,076 7,067 7,232 165สระบร 33,81

438,849

5,035 30,119

29,941

-178นครนาย 10,07

610,915

839 7,785 7,951 166เขต 4 143,4

6169,641

26,180

125,836

129,233

3,397ทมา: กรมการขนสงทางบก กระทรวงคมนาคมรปท 1 แสดงจดเสยงอบตเหตจราจรทางถนน เขตสขภาพท 4

ทมา: บรษทกลางผประสบภยจากรถมต 2 Behaviors/Exposureปจจยเสยงจากขอมลการเกดอบตเหตจราจรทางถนน พบวา

กวาครงมพฤตกรรมไมสวมหมวกนรภย สำาหรบปจจยเสยงการดมสรา พบวาจงหวดสระบร มรอยละการดมสราขณะขบขสงสด รอยละ 27.9 เชนเดยวกบปจจยดานไมคาดเขมขด รอย 56.6 และจงหวด รองลงมา จงหวดนครนายก รอยละ 18.6 ดงรปท 2 รปท 2 แสดงปจจยเสยงจากขอมลการเกดอบตหตจราจรทางถนน เขตสขภาพท 4

นนทบร ปทมธาน อยธยา อางทอง ลพบร สงหบร สระบร นครนายก

เขต4 0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

11.015.0

11.5 10.416.2 15.3

27.9

18.6 15.9

0.7 0.4 0.3 0.3 0.4 0.5

12.9

0.3 2.7

38.4

18.1 20.7

44.6

14.9

38.4

56.6

12.0

30.4

64.2

47.6

63.067.4

50.956.5

63.1 64.259.3

ดมสรา ใชสารเสพตด

7

ทมา: บรษทกลางผประสบภยจากรถมต 3Program Response

ทมา: บรษทกลางผประสบภยจากรถป 2560 ไดกำาหนดเปาหมาย อตราเสยชวตจากการบาดเจบ

ทางถนน ไมเกน 18 ตอแสนประชากร โดยมองคประกอบของการดำาเนนงาน ไดแก.1. การบรหารจดการโดยสวนกลางใหมการดำาเนนก า ร SAT - ม Situation Awareness Team ร า ย ง า นสถานการณและตดตาม ทกสปดาห และ EOC – ม แผนการและพรอมปฏบต การ กรณเหตการณสาคญ และ Virtual office พฒนาศนยรวมขอมล ประมวลผล และตดตามการดาเนนงาน สามารถเขาถงไดผานระบบ online ผลกดนกระบวนการบรหารงาน ศนยอานวยการความปลอดภยทางถนน ใหเออตอการทางานกบ สธ . และใรระดบเขตสขภาพ มแผนงานสนบสนนงบประมาณในพนทและระบบกำากบตดตามประเมนผลจากเขตสขภาพ สวนสคร.จดตงโครงสรางและแผนงาน SAT/EOC – RTI อยางเหมาะสมและมรปธรรม ในสวนของสสจ. จดตงโครงสรางและแผนงาน SAT/EOC – RTI อยางเหมาะสมและมรปธรรม สำาหรบรพระดบ. A S M1 ใหมการจดตง TEA Unit 2.มาตรการดานการจดการฐานขอมล พฒนาระบบขอมลโดยใชขอมล 3 ฐาน สาธารณสข ตำารวจ และบรษทกลาง บรณาการใหเปนขอมลฐานเดยว 2. การสอบสวนการบาดเจบและเสยชวต โดยทมสอบสวนอบตเหตและ SRRT 3. การ

นนทบร ปทมธาน อยธยา อางทอง ลพบร สงหบร สระบร นครนายก

เขต4 0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

11.015.0

11.5 10.416.2 15.3

27.9

18.6 15.9

0.7 0.4 0.3 0.3 0.4 0.5

12.9

0.3 2.7

38.4

18.1 20.7

44.6

14.9

38.4

56.6

12.0

30.4

64.2

47.6

63.067.4

50.956.5

63.1 64.259.3

ดมสรา ใชสารเสพตด

8

วเคราะหจดเสยงและการแกปญหาจดเสยงโดยใชจดเสยงทระดมสมองจากภาคเครอขายกำาหนดจดเสยง และมการวเคราะหจดเสยงตามคำาจำากดความของกระทรวง ไดแก ทกจดทมผบาดเจบเสยชวต ทกจดทเกดอบตเหตหม และจดทมผบาดเจบซำามากกวา 3 ครงใน 3 เดอน 4. ดำาเนนการมาตรการองคกร บรณาการการลดอบตเหตโดยบงค บใชกฎหมาย สวมหมวกกนน อค ลดการเมาแล วขบ มาตรการองคกร และมาตรการลดอบตเหตรถพยาบาล และ 5. มาตรการดานชมชน และดำาเนนการ DHS ในทกพนท โดยดำาเนนการมาตรการดานชมชน ชวงเทศกาลสำาคญ จากผลการดำาเนนงานดานการรกษาพบวา เขตสขภาพท 4 ผป วย PS score >0.75 ป 2559 เสยชวตรอยละ 2.05 เปาหมายรอย 1 ซงจงหวดอยธยา มผเสยชวตดงกลาวมากสด รอยละ 6.60 รองลงมา จงหวดนนทบร รอยละ 4.85 และจงหวดปทมธาน รอยละ 1.21 สำาหรบจงหวดทเหลอมคา ตำากวารอยละ 1 เปนไปตามเปาหมาย และผปวยวกฤตในเขตสขภาพท 4 ป 2558 ทไดรบการชวยเหลอภายใน 8 นาท รอยละ 39.68 และเมอพจารณารายจงหวดพบวามจงหวดลพบร และจงหวดนครนายกเทานน ทไดรบการชวยเหลอตามมาตรฐานดงกลาว ประมาณครงหนง และ 6 จงหวดทเหลอตำากวารอยละ 50 ดงรปท 3 และ รปท 4

9

รปท 3 รอยละของผปวยเสยชวต PS score >0.75 เขตสขภาพท 4 ป 2559(เปาหมายตำากวารอยละ 1)

ทมา: ขอมลจากคณะกรรมการพฒนาระบบบรการสาขาอบตเหตและฉกเฉน เขตสขภาพท 4

รปท 4 รอยละของผปวย วกฤตทไดรบการชวยเหลอภายใน 8 นาท ป 2558 เขตสขภาพท 4

นนทบร ปทมธาน อยธยา อางทอง ลพบร สงหบร สระบร นครนายก

เขต40

1

2

3

4

5

6

7

4.85

1.21

6.6

0.22

2.52

0.190.32000000

0000001 0.48

2.05

นนทบร ปทมธาน อยธยา อางทอง ลพบร สงหบร สระบร นครนายก

เขต 4 0

10

20

30

40

50

60

26.02

34.75 32.68

49.5843.43

52.2543.23

53.31

39.68

10

ทมา: ขอมลจากคณะกรรมการพฒนาระบบบรการสาขาอบตเหตและฉกเฉน เขตสขภาพท 4

มต4 Morbidity Martalityเขตสขภาพท 4 แนวโนมอตราตายดวยอบตหตจราจรทางถนน

สงขน และจงหวดในพนทรบผดชอบเกอบทจงหวด มเพยงจงหวดสระบรเพยงจงหวดเดยวทมแนวโนมลดลง โดยจงหวดนนทบรมอตราตายสงขนอยางตอเนอง 4 ป ยอนหลง คอ ป 2556 อตราตายตอแสน 8.93 เพมขนอยางตอเนองจนถงป 2559 อตราตายตอแสน 15.79 รองเลงมา จงหวดปทมธาน มอ ตราตายดวยอบต เหตสงข นตดตอกน 3 ป โดยป 2557 อตราตายตอแสน 14.57 สงขนเร อยๆ ป255921.06 ตอแสนประชากร ดงรปท 5 และ 6

รปท 5 อตราตายอบตเหตจรจรทางถนนเขตสขภาพท 4 ป 2554– 2559

ทมา: บรษทกลางผประสบภยจากรถเขตสขภาพท 4 แนวโนมอตราบาดเจบดวยอบตหตจราจรทางถนนสงขนทกจงหวด จงหวดทมอตราบาดเจบสงขนอยางตอเนอง

54 55 56 57 58 590.00

5.00

10.00

15.00

20.00

25.00

30.00

35.00  นนทบร ปทมธาน อยธยา อางทอง ลพบร สงหบร สระบร

11

ตดตอกน 6 ป ไดแกจงหวดพระนครศรอยธยาโดยในป 2554 อตราบาดเจบ 343.79 จนถงป 2559 อตราบาดเจบ 581.55 ตอแสนประชากร ลงลงมาจงหวดลพบร มแนวโนมอตราบาดเจบสงขน ตอเน องก น 4 ป โดยใน ป 2556 อตราบาดเจบ 345.82 ตอแสนประชากร จนป 2559 อตราบาดเจบ 477.45 ตอแสน

รปท 6 อตราบาดเจบอบตเหตจรจรทางถนน เขตสขภาพท 4 ป 2554 – 2559

ทมา: บรษทกลางผประสบภยจากรถจงหวดในเขตสขภาพท 4 มแนวโนมจำานวนครงเกดอบตเหตทาง

ถนนสงขนทกจงหวด โดย จงหวดพระนครศรอยธยา มจ ำานวนครงการเก ดอบต เหตเพ มข นต อเน อง 6 ป ต งแต ป 2554 เก ดอบตเหตจราจรทางถนน 2481 ครง เพมขนอยางตอเนอง จนถงป 2559 เกดอบตเหตทางถนน 4360 คร ง และ ป 2559 จงหวดปทมธาน เกดอบตเหตจำานวน 4,411 ครงมากกวาทกจงหวดในรอบ 6 ป ดงรปท 7

54 55 56 57 58 590.00

100.00

200.00

300.00

400.00

500.00

600.00

700.00  นนทบร ปทมธาน อยธยา อางทอง ลพบร

12

รปท 7 จำานวนครงการเกดอบตเหตจรจรทางถนน ป 2554– 2559

ทมา: บรษทกลางผประสบภยจากรถป 2559 เขตสขภาพท 4 ม ผเสยชวตเปนเพศชายมากกวาเพศ

หญงทกกลมอาย และกลม อายระหวาง 15 –19 ป เสยชวตมากทสด เปนเพศชาย ในกลมอายนรอยละ 22.56 เพศหญงรอยละ 6.31 รองลงมาเปนกลมอาย 30 – 39 ปเพศชายรอยละ 15.81 เพศหญง รอยละ 4.80 ดงรปท 8

รปท 8 อตราตายตอประชากรแสนคนจากอบตเหตทางถนน จำาแนกตามอายและเพศ เขตสขภาพท 4 พ.ศ. 2559

54 55 56 57 58 590

500100015002000250030003500400045005000

 นนทบร ปทมธาน อยธยา อางทอง ลพบร สงหบร สระบร นครนายก

< 15 15-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60 ปขนไป

0.005.00

10.0015.0020.0025.00

1.07

22.56

12.5215.81

12.347.73

2.580.986.31

3.46 4.80 5.15 3.29 1.42

ชาย หญง

13

ทมา: บรษทกลางผประสบภยจากรถมตท 5 Event-based

จากการตรวจจบการเกดอบตเหตหมจากฐานขอมลของสำานกสาธารณสขฉกเฉน ภาคเครอขาย สอสาธารณ ในพนทสาธารณสขเขต 4 พบเหตการณทเขาเกณฑการสอบสวนการบาดเจบเชงลกของสำานกระบาดวทยาและของพนท ดำาเนนการสอบสวนจำานวน 10 เหตการณ จงหวดสระบร 4 เหตการณ อางทอง 2 เหตการณ สงหบร ลพบร พระนครศรอยธยาและปทมธานจงหวดละ 1 เหตการณ สาเหตของการเกดอบตเหตทไดจากการสอบสวนเชงลกสวนใหญเกดจากใชความเรวเกนกำาหนดและพนกงานขบรถพกผอนไมเพยงพอจำานวน 4 เหตการณ จากสภาพรถมปญหา 2 เหตการณ ไมชนทาง 1 เหตการณ สวนสาเหตการณบาดเจบและเสยชวตสวนใหญเกดจากพฤตกรรมไมคาดเขมขดนรภย รายละเอยดแตละรายดงนคอ

1. รถโดยสารปรบอากาศ 2 ชนพลกตะแคงลงเกาะกลางถนนบนถนนทางหลวงหมายเลข 32 ตำาบลบางนำาเชยวอำาเภอพรหมบรจงหวดสงหบรเมอวนท8 มนาคม 2559 เสยชวต 3 ราย บาดเจบ 42 ราย สาเหตการเกดอบตเหตนาจะมาจากคนขบรถพกผอนไมเพยงพอเนองจากขบมาไกลและขบคนเดยวจากจงหวดเชยงรายมงหนาจงหวดตราด ขบคนเดยวตงแตตนทางจนถงจดเกดเหต ขอเสนอแนะทไดจากการสอบสวนคอรถทวงระยะไกลเกนกวา 4 ชวโมงหรอ 400 กโลเมตรควรมคนขบสองคนเพอเปลยนกนขบปองกนการหลบใน และสภาพรถ(ยาง)คอนขางเกา

2. รถรบสงพนกงานบรษทชนทายกนจงหวดอางทองวนท 5 ตลาคม 2558 รถทประสบอบตเหตเปนรถบสรบสงพนกงานของโรงงานในจงหวดพระนครศรอยธยาเวลา 05.30 น.คนแรกเดนทางมากจงหวดอางทอง อกคนหนงเดนทาง

14

มาจากจงหวดลพบร ปลายทางจงหวดพระนครศรอยธยา ถงจดเกดเหตหนาสำานกงานทดนจงหวดอางทองเกดชนทายกน บาดเจบ 21 ราย ไมมผเสยชวต สาเหตการเกดอบตเหตนาจะมาจากความประมาทคอขบรถเรวแซงเบรคไมทนทำาใหชนทายกน ขอเสนอแนะทไดจากการสอบสวนนคอการอบรมพนกงานขบรถและประเมนสมรรถนะของคนขบรถโดยเจาของกจการ เพอปองกนการเกดเหตซำาในอนาคต

3. การสอบสวนการบาดเจบรถตโดยสารรบสงนกเรยนชนทายรถบรรทกพวง อำาเภอบานหม จงหวดลพบรวนท 18 มกราคม 2559 เหตเกดเวลา 22.35 น. หลกกโลเมตรท 55 - 56 ถนนทางหลวงชนบทสายลพบร-บานหมรถคกรณคอรถตรบสงนกเรยนเดนทางจากอำาเภอเมองลพบร มงหนาอำาเภอบานหมถงทเกดเหต หลกกโลเมตรท 55-56 เขตอำาเภอบานหม ชนทายรถบรรทกปนซเมนตทวงไปทศทางเดยวกนผบาดเจบ 15 รายไมมผเสยชวต สาเหตการเกดอบตเหตคอการขบรถเรวและทศนวสยการมองเหนไมด สวนสาเหตการบาดเจบเกดจากการไมคาดเขมขดนรภย ขอเสนอแนะทไดจากการสอบสวนครงนคอ การเขมงวดเรองความเรวและการคาดเขมขดของผโดยสาร และตดไฟฟาสองสวาง

4. อบตเหตหม โดยสารปรบอากาศตกถนนอำาเภอมวกเหลก จงหวดสระบร วนท 24 มกราคม 2559เวลา 01.00 น. รถโดยสารประจำาทางปรบอากาศเดนทางจากจงหวดสรนทร ปลายทางกรงเทพมหานคร ถงจดเกดเหตหลกกโลเมตรท 28 หนาคายลกเสอเพชรรตน อำาเภอมวกเหลก จงหวดสระบร ผเสยชวต 1 ราย บาดเจบ 19 ราย สาเหตถนนลน ทางโคง ลาดชน มาตรการทเกด การควบคมความเรว

5. เหตการณรถยนตชนกน 3 คนถนน 345 ปทมธาน – บางบวทองหลกกโลเมตร 11 วนท20 กมภาพนธ2559

15

เวลา 21.50 น. เสยชวต 6 รายบาดเจบ 3 ราย รถทเกดเหตเปนรถยนตนงสวนบคคลและปกอพ สาเหต ไมระบ มาตรการทเกดตดตงไฟสญญานเตอน ตดกลองวงจรปด

6. อบตเหตหม อำาเภอหนองแค จงหวดสระบร วนท 21 เมษายน 2559 รถทวรปรบอากาศ 2 ชน จางเหมาไมประจำาทาง 3 คนชนทายกนบนถนนพหลโยธน กม.97 – 98 บาดเจบ 20 ราย ไมมผเสยชวต สาเหตไมระบ มาตรการทเกด เขมงวดเรองการพกผอน การตรวจสภาพรถ

7. อบตเหตหมรถปรบกาศขาราชการกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทยตกถนนพหลโยธน กม. 83-85 (ขาเขากรงเทพฯ)อำาเภอหนองแค จงหวดสระบร วนท 26 เมษายน 2559 บาดเจบ 28 รายไมมผเสยชวต สาเหตยางแตก มาตรการทเกด แนะนำาขนสงจงหวดใหสอนการบงคบรถกรณยางแตก และประชาสมพนธการใชยางมคณภาพ

8. อบตเหตหมรถชน 16 คนวนท 9 สงหาคม 2559 ถนนมตรภาพขาลอง กม. 26 ทางลงเนนหนาวดซบบอน ตำาบลทบกวาง อำาเภอแกงคอย จงหวดสระบร สาเหตรถบรรทกนำาตาลเบรกแตก ชนรถทวงไปเสนทางเดยวกนรวม 16 คน เสยชวต 1 ราย ผบาดเจบ 13 ราย มาตรการทเกดขอเสนอแนะการกวดขนวนยจราจร การตรวจสภาพรถ การประชาสมพนธเรองการสวมหมวกกนนอก

9. อบตเหตหม ทางหลวงหมายเลข 305 ตอนองครกษ – นครนายกตำาบลทรายมล อำาเภอองครกษอำาเภอองครกษ จงหวดนครนายก วนท 24 มถนายน 2559 รถกระบะเสยหลกขามเกาะกลางชนรถตโดยสารประจำาทาง (กรงเทพฯ-กบนทรบร)เสยชวต 7 ราย บาดเจบ 15 ราย สาเหต ขบเรว ถนนลน มาตรการทไดจากการสอบสวน แขวงการทางปรบปรงถนน ตำารวจเขมงวดวนยจราจร และการคาดเขมขดของผโดยสาร

16

10. รถปรบอากาศตกถนนสาเอเชย หลกกโลเมตรท 63-64 อำาเภอไชโย จงหวดอางทอง วนท 30 พฤศจกายน 2559 เสยชวต 2 ราย บาดเจบ 46 ราย สาเหตคนขบรถพกผอนไมเพยงพอ (หลบใน) เนองจากมขบคนเดยวตงแตจงหวดเชยงใหม มาตรการทไดคอการเขมงวดเรองรถโดยสารทวงระยะทางไกลกวา 400 กม.ตองมพนกงานขบข 2 คน การเขมงวดเรองความเร

วจารณและสรปผลการดำาเนนงานดานอบตเหตจราจร ซงถกกำาหนดขนจาก

ปจจยเสยงการเกดอบตเหตตามตวแปรตางๆ นน ตาปจจยเสยงสงเชน การดมแอลกอฮอล การใชยาสารเสพตดขณะเกดอบตเหต ไมการคาดเขมขดนรภย ไมสวมหมวกนรภยกรณขบขรถจกยานยนต รวมทงสภาพแวดลอมการเกดอบตเหต จากการวเคราะหขอมลการดำาเนนงานปองกน และลดอบตเหตทางถนนา อตราตายในจดเสยงตางๆ ในชวงเทศกาลมแนวโนมลดลง เนองจากมการดำาเนนการดำาเนนงานตามมาตราการตางๆ อยางจรงจงทำาใหมการตายเพมขนไมมากในชวงเทศกาลสงกรานตในชวงทผานมา ไดแก มาตราการ แกไขจดเสยง และดานชมชน ดำาเนนการตามนโยบายการปองกนและลดอบตเหตทางถนน กระทรวงสาธารณสข เปาหมายเพอลดการตายจากอบตเหตทางถนน โดยดำาเนนการตามมาตรการ 4 ดาน คอ 1 ระบบขอมล โดยการบรณาการโดยการบรณาการขอมล 3 ฐาน (ตร./บรษทกลาง/สธ.) โดยเรมดำาเนนการตงแตชวงปลายป 2558 และสอบสวนหาสาเหตการบาดเจบและเสยชวต รวมกบทม สหสาขา ตามเกณฑการสอบสวนอบตเหตทางถนนในคราวเดยวกน ตงแต 5 ราย หรอจำานวนการบาดเจบตงแต 15 รายขนไป 2) จดทเกดอบตเหตทำาใหมผบาดเจบหรอเสยชวตมากกวา 5 ครง ในเดอนเดยวกน 3). การบาดเจบหรอเสยชวตเปนเหตทได

17

รบความสนใจพเศษจากสงคมเชนเกดกบเดกเกดกบรถนกเรยน หรอรถสาธารณะ นอกจากนมการขอมลจากการสอบสวนหาสาเหต มาแกไขปญหาจดเสยงในพนท

ดงนน การวเคราะห 5 มตระบบเฝาระวงอบตเหตจราจรทางถนนในครงน จงเปนเพยงแนวทางททำาใหเหนของการบรณาการฐานการเกดอบตเหตทางถนน และนำามาวเคราะหใหรอบดาน เพอชวยในการปรบปรง หรอพฒนาแผนงานดานการลดอบตเหตจราจรทางถนน ใหมประสทธภาพมากขน ตลอดจนชวยชใหเหนความขาดขอมลบางมตทจำาเปนตองดำาเนนงานเพมเตม เพอชวยเตมเตมใหขอมลเฝาระวงโรคจากมความครบถวนครอบคลมทง 5 มตตอไป

ปญหาอปสรรค1. หนวยงานบางแหงทเกยวของกบการดำาเนนงานอบตเหต

ทางถนนยงไมมความชดเจนเรองนโยบายและทศทางการดำาเนนงาน รวมทงขาดการบรณาฐานขอมลอบตเหตทางจราจรถนนของกระทรวงสาธารณสขในภาพรวมเปนเรองทคอนขางยาก เนองจากในอดตทผานมาไมไดมการประสานการดำาเนนงานรวมกน หากแตเปนการดำาเนนงานขาดการประสานจดทำาฐานขอมลทำาใหฐานขอมลยงขาดรปแบบทคลอบคลมตามภาระกจทรบผดชอบทำาให การรวบรวมขอมลเพอนำามาจดทำารายงานในบางประเดนขาดความสอดคลองกน

2. ขอมลอบตเหตทางถนนยงมไมเพยงพอและไมถกตองทนตอสถานการณ เนองจากบางหนวยยงไมมระบบขอมลทดำาเนนการเองและไมสามารถทำาไดแตมบทบาทในฐานะเปนผประสานและรวบรวมขอมลซงตองขอสนบสนนจากหลายหนวยงานทเกยวของซง

18

มวตถประสงคในการใชขอมลทแตกตางกน ทำาใหตองใชเวลาในการสบคน รวบรวม และวเคราะหซงบางครงไมทนตอการจดทำารายงาน

ขอเสนอแนะ1 ออกแบบการจดเกบจากฐานขอมลใหสมารถรองรบขอมล

การบาดเจบจากอบตเหตทางถนน โดยแตละหนวยงานลกษณะขอมลทแตกตางกน และวธใชนำาขอมลมาใชในการวเคราะหไดอยาเหมาะสม

2 ตดตามใหคำาปรกษา หนวยงานใหเครอขายอบตเหตจราจรทางถนน และนเทศ ตดตาม ใหไดขอมลทมคณภาพ และนำาปญาหาตางๆมาหาแนวทางแกไข

เอกสารอางอง

กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข. ผลการวเคราะหระบบเฝาระวง 5 กลมโรค 5 มต นนทบร: กรมควบคมโรค; 2558.สำานกระบาดวทยา กรมควบคมโรค. (2550). คมอการใชแบบ

บนทกขอมลเฝาระวงการบาดเจบระดบจงหวด. นนทบร: สำานกระบาดวทยา.

สำานกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค .(2559). 2559 ครงทางทศวรรษแหงความปลอดภยทางถนน. นนทบร:สำานกโรคไมตดตอ.

19

เสาวพกตรฮนจอย ปภานจ สวงโท และพมพภา เตชะกมลสข. (2558). ผลการวเคราะหระบบเฝาระวง 5 กลมโรค 5 มต. นนทบร: สำานกระบาดวทยา.

มลนธไทยโรดสและเครอขายเฝาระวงและสะทอนสถานการณความปลอดภยทางถนน (Road Safety

Watch) อตราการสวมหมวกนรภยของฝใชรถจกรยานยนตในประเทศไทย 2557.