Ewolucja szkolnictwa wyższego w Polsce

Sławomir Podlaski (slawomir_podlaski@sggw.pl)

Katedra Fizjologii Roślin

Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW

Warszawa, 2016.

Plan prezentacji

1.Ewolucja szkolnictwa wyższego w Europie od lat pięćdziesiątych XX wieku

Polskie szkolnictwo wyższe - teraźniejszość

2.Wyższe szkolnictwo w Polsce

3.Efektywność finansowa kształcenia w Polsce

4.Rankingi uczelni rolniczych w Polsce i ich znaczenie

5.Losy absolwentów – nowy element konkurencji pomiędzy ośrodkami

akademickimi

6.Dynamika zmian liczby studentów na kierunkach rolniczych

-całkowita liczba studentów w różnych typach uczelni w latach 2005-2014.

-liczba studentów I roku na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych, 2003-2014

Szkolnictwo wyższe w Polsce – przyszłość

7.Marka dyplomu i jej znaczenie

8.Kierunki zmian

9.Efekty kierunków zmian

Ewolucja szkolnictwa wyższego w Europie, od lat pięćdziesiątych XX wieku

1.Umasowienie szkoły wyższej – elitarna masowa. Lata 50 - USA- 30%, Europa Zachodnia – 5% studentów

2.Lata 60.Wycofywanie się Państwa z obszarów szkolnictwa wyższego państwo rynkowe.

3.Lata 70.Powstanie społeczeństwa postindustrialnego: dominacja sfery usług i handlu, innowacje i gospodarka

oparta na wiedzy, indywidualne kształtowanie swego losu dzięki edukacji

ROSNĄCA ROLA WIEDZY TEORETYCZNEJ, jako ŹRÓDŁA INNOWACJI GOSPODARCZEJ,

efekt WZROST ZATRUDNIENIA W KNOWLEDGE FIELD

4.Lata 80 –ograniczenie roli państwa opiekuńczego – mechanizmy rynkowe w szkolnictwie wyższym

KONKURENCJA W SZKOLNICTWIE WYZSZYM I BADANIACH NAUKOWYCH

5.Rywalizacja o studenta, zasoby i reputację

6. Lata 90 XX w. Szkolnictwo wyższe – obszar quasi rynkowy – prawa popytu i podaży. Studia to inwestycja z

określoną stopą zwrotu – przeciwieństwo – Szkoła to nie przybudówka do fabryki.

GLOBALIZACJA

7.Porównanie i ocena treści oraz programów kształcenia, eliminacja nieuczciwej konkurencji, wzmocnienie pozycji

studenta. Certyfikaty jakościowe, Rankingi, (Perspektywy). Agencje akredytujące - np. Flamandzka Rada

Uniwersytecka, Duński Instytut Ewaluacji, Polska Komisja Akredytacyjna. Zalew informacji naukowej.15 000

indeksowanych czasopism – bez elektronicznych

Wyższe szkolnictwo w Polsce.

Wyższe szkolnictwo w Polsce - 1990-2010

1.Gwałtowny rozwój szkolnictwa prywatnego i przyrostu liczby studentów od

0,4 w 1995, do 1,9 ml w 2006.

2.Podzielone uniwersytety: naukowe dziedziny „miękkie” (nauki społeczne,

humanistyczne, ekonomiczne i „twarde”: astronomia, fizyka, chemia.

Nauki rolnicze – pośrodku

3.Wieloetatowość: 70-80%profesorów na kierunkach miękkich zatrudnionych

na przynajmniej 2 etatach.

4.Lekceważenie badań naukowych, zmniejszenie liczby i jakości publikacji

oraz awansów naukowych

5.Koncentracja na dydaktyce. Ścisła ujemna zależność pomiędzy obciążeniami

dydaktycznymi a osiągnieciami naukowymi.Rys.1.

Zmiany – podstawowy mechanizm - konkurencja

Wprowadzenie oceny parametrycznej, poszerzenie systemu grantowego, zwiększenie wymagań awansowych – to

tworzenie zasad konkurencji pomiędzy uniwersytetami i wewnątrz nich, zmierzającej w przyszłości (dalekiej?)

do:

- tworzenia uniwersytetów badawczych (flagowych) coraz bardziej włączanych do światowego obiegu naukowego

- upadku uniwersytetów lub wydziałów (katedr, zespołów badawczych?) najsłabszych.

y = -13,43x + 59,456 r= - 0,723*

-60

-40

-20

0

20

40

60

0 2 4 6 8 10

P

u

n

k

t

a

c

j

a

Liczba kierunków studiów

Zależność pomiędzy liczbą

kierunków studiów a punktacją

parametryczną

Średnio 5.3 kierunku studiów/Wydział

Wyższe szkolnictwo w Polsce po roku 2010

Polskie szkolnictwo wyższe chore – nawet w stanie zarazy – K. Modzelewski - Kongres Kultury Akademickiej,

Kraków 2014. (Jeden z najniższych wskaźników produktywności badawczej w Europie, (Starting grants, ERC

2016, - 1,8% sukcesu, 17 na 5000 do połowy 2015 r.) Kierunki studiów tworzone nie na zapotrzebowanie rynku ale w interesie kadry dydaktycznej.

Sprzeczność – dążenie Państwa do kształcenia innowacyjnego, rozwijającego gospodarkę (uniwersytet

przedsiębiorczy). Społeczność korporacyjna – uniwersytet humboltowski-poszukiwanie prawdy, tworzenie idei.

Uniwersytety dają zawód a nie wykształcenie (kompetencje) potrzebne do wykonywania różnych zawodów.

Umiejętności miękkie – nabycie przez doświadczenie i praktykę, nie przez wykłady.

Spada zaufanie społeczeństwa do nauki i pracowników naukowych - upadek etosu.

Lekarstwo - budowa kapitału społecznego.

Uniwersytet traci podstawową rolę w kształceniu i nauce – konkurencja prywatne firmy.

Działanie „długiego ramienia przeszłości” na funkcjonowanie uniwersytetów, programy nauczania, zachowanie

pracowników

Wyższe szkolnictwo w Polsce po roku 2010

1.Tworzy się kapitalizm akademicki – podstawa sukces biznesowy – konkurencja

2.Miara sukcesu – granty, publikacje, patenty, wdrożenia.

3.W naukach aplikacyjnych coraz ważniejsze kontakty z biznesem

4.Powstaje i poszerza się kultura audytu- działalność akademicka powinna być

zmierzona i oceniona. Wzrost biurokracji.

5.Rośnie rola studentów na uniwersytecie – wybór władz dziekańskich, rektorskich. Studenci „języczek u wagi”.

Obniżenie etosu i pozycji nauczyciela akademickiego w stosunku do studenta.

6.Ocena pracowników przez studentów. Pracownicy muszą się tłumaczyć dlaczego np. 50% ocen ndst.

7.Program studiów, przedmioty fakultatywne- najważniejsza nazwa (opakowanie).Zaliczenie – obecność.

8.Rozdrobnienie oferty dydaktycznej –powstanie nowych kierunków studiów-które powinny być specjalizacjami

Niektóre wskaźniki efektywności szkolnictwa wyższego w wybranych krajach Europy.

259 uczelni. Wolszczak-Derlacz i Parteka(2011)

Zróżnicowanie uniwersytetów pod względem efektywności - większe wewnątrz kraju niż pomiędzy nimi

Efektywność - dodatnia korelacja z czasem istnienia - ujemna z liczbą wydziałów i stałymi dochodami

Duże uniwersytety - bardziej efektywne

1.Biogospodarka

2.Gospodarowanie surowcami odnawialnymi i mineralnymi

3.Ekoenergetyka

4.Ekoenergetyka,

5.Informatyka i agroinżynieria

6.Odnawialne źródła Energii

7.Analityka + diagnostyka molekularna,

8.Ratownictwo medyczne

9.Menadżer produkcji i przetwarzania mięsa, (praktyczny)

10.Medycyna roślin

11.Podstawy dla rolnictwa tropikalnego

W latach 2012-2014 i 2015 -16 w ramach Wydziałów Rolniczych i pokrewnych powstały w różnych uczelniach,

następujące kierunki studiów stacjonarnych I stopnia:

2012-2014 2015-2016

1.Nanobioinżynieria

2.Jakośc i bezpieczeństwo środowiska

3.Agrobiznes

4.Bioinzynieria

5.Bioinzynieria produkcji

6.Odnawialne źródła energii

7.Agrobiznes

8.Biotechnologia stosowana roślin

9.Podstawy dla rolnictwa tropikalnego

Rozdrobnienie kierunków studiów - przyczyny 1.Algorytm finansowy – pieniądze za studentem

2.Zmniejszenie liczby studentów- demografia

3.Naiwna wiara, że nowymi kierunkami studiów przyciągnie się studenta – nowe kierunki czy zmiana opakowania?

Kierunki studiów: Hortiterapia, Biotechnologia i Biotechnologia stosowana roślin, Medycyna roślin

Uczelnie w Wydział Kierunki studiów

Bydgoszczy Rolnictwa i

Biotechnologii Nanobioinżynieria, Architektura Krajobrazu, Biotechnologia, TŻiŻCz, Rolnictwo (5)

Krakowie Rolniczo -

Ekonomiczny

Rolnictwo, Ochrona Środowiska, Biogospodarka, Jakość i bezpieczeństwo środowiska, Ekonomia, Zarzadzanie

(6)

Lublinie Agroinżynierii Agrobiznes, Bioinżynieria, Ekonomia, Gospodarka przestrzenna, Inżynieria środowiska, Leśnictwo, Rolnictwo,

Towaroznawstwo, Turystyka i rekreacja (9)

Olsztynie Kształtowania

Środowiska i

Rolnictwa

Architektura Krajobrazu, Gospodarowanie surowcami odnawialnymi i mineralnymi, Leśnictwo, Ochrona

Środowiska, Ogrodnictwo i Rolnictwo.(6)

Poznaniu Rolnictwa

i Bioinżynierii

Biotechnologia, Ekoenergetyka, Informatyka i agroinżynieria, Inżynieria rolnicza, Ochrona środowiska,

Rolnictwo (6)

Rzeszowie Biologiczno-Rolniczy Architektura Krajobrazu, Biologia, Ochrona Środowiska, OZE i gospodarka odpadami, Rolnictwo, TŻiŻCz. (6)

Siedlcach Przyrodniczy Analityka+diagnostyka molekularna, Ratownictwo medyczne, Bioinżynieria produkcji żywności, Biologia,

Dietetyka, Gospodarka przestrzenna, Turystyka i rekreacja, Rolnictwo, Menadżer produkcji i przetwarzania

mięsa, Zootechnika (10)

Szczecinie Kształtowania Środ.

i Rolnictwa

Architektura Krajobrazu, Gospodarka przestrzenna, Medycyna roślin, Ochrona środowiska, OZE, Ogrodnictwo,

Rolnictwo, TRiL (8)

Warszawie Rolnictwa i Biologii Biologia, Inżynieria ekologiczna, Rolnictwo (3)

Wrocławiu Przyrodniczo-

Technologiczny

Agrobiznes, Biotechnologia stosowana roslin, Ekonomia, Ochrona środowiska, OZE i gospodarka odpadami,

Ogrodnictwo, Medycyna roślin, Podstawy dla rolnictwa tropikalnego, Rolnictwo, TRiL, ZiP (11)

Średnia liczba kierunków studiów; 2012 – 5,2 2013 – 5,3 2014 – 6,0 2016 -7.0

Kierunki studiów I stopnia prowadzone na studiach stacjonarnych w roku akad. 2016/17 na uczelniach

przyrodniczych.(w nawiasach liczba kierunków studiów)

3.Efektywność finansowa kształcenia w Polsce

W połowie lat 2000. przeciętna, prywatna roczna stopa zwrotu z edukacji wyższej

wynosiła powyżej 9 % i była wyraźnie wyższa niż w krajach Europy Zachodniej.

Wykształcenie w zdecydowanym stopniu podnosi naszą wartość na rynku pracy

Efektywność finansowa kształcenia w Polsce

Absolwenci studiów rolniczych znajdują się w dolnej części tabeli

Efektywność kształcenia związana z kierunkami studiów

4.Rankingi uczelni rolniczych w Polsce i ich znaczenie (szybciej, wyżej, efektywniej, powierzchowniej?)

Uczelnie 2007 2008 2009 2010

2011 2012 2013 2014 2015 2016

SGGW

10 11 19 24 22 25 25 25 27 27

UP

Poznań

26 32 40 33 37 34 33 31 29 28

UP

Wrocław

39 31 38 31 33 29 32 32 30 29

Ranking uczelni rolniczych według „Perspektyw”

Obliczenia regresji prostej wykazały, że w okresie 10 lat - 2007-2016:

Pozycja SGGW obniżała się o 1,8 miejsca/ rok

Pozycja UP Poznań rosła o 0,3 miejsca/rok

Pozycja UP Wrocław rosła o 0,77 miejsca /rok

Uczelnia/Wydział Tradycja Akt. działalność naukowa ∑

punktów Pkt % Miejsce Pkt % Miejsce

1.UP Poznań, Wydział Rolnictwa i Bioinżynierii 28,00 38,10 8 45,43 61,9 3 73,43

2.SGGW, Wydział Ogrod. Biot., Arch. Krajobrazu 33,15 45,57 4 39,59 54,4 7 72,74

3.SGGW, Wydział Rolnictwa i Biologii 33,15 47,34 3 36,87 52,7 8 70,02

4.UP Poznań, Wydział Leśny 28,00 41,4 7 39,61 58,6 4 67,61

5.SGGW, Wydział Inżynierii Produkcji 33,15 51,3 2 31,51 48,7 9 64,66

6.SGGW, Wydział Leśny 33,15 52,1 1 30,45 47,9 10 63,60

7.UWM Olsztyn, Wydział Kształtowania Środ. i Rolnictwa 16,24 26,3 10 45,46 73,7 1 61,70

8.UP Wrocław, Wydział Przyrodniczo Technologiczny 19,31 33,2 9 38,84 66,8 2 58,15

9.UR Kraków, Wydział Biotechnologii i Ogrodnictwa 25,01 43,3 6 32,70 56,7 5 57,71

10.UR Kraków, Wydział Rolniczo-Ekonomiczny 25,01 44,5 5 31,18 55,4 6 56,19

Znaczenie tradycji i aktualnej (lub nieodległej) działalności naukowej w rankingu Perspektyw. Wartość

punktów przeliczona w oparciu o wagi każdego z kryteriów. (Tradycja – preferencje pracodawców, ocena

kadry naukowej).

Względnie wysokie miejsce SGGW determinowane tradycją. Pozycja UP Poznań (Wydział Rolnictwa i Bioinżynierii)

determinowana aktualną działalnością naukową i tradycją, pozycja UWM – aktualną działalnością naukową.

Tradycją można się podeprzeć ale nie można na niej usiąść.

5.Losy absolwentów

nowy element konkurencji pomiędzy ośrodkami akademickimi

Uczelnia/

Wydział

Absol

wenci

Czas od

dyplomu (mc)

do

% absol

wentów

bezro

botnych

*

Ryzyko

bezrobo

-cia

absolwen

tów

%

Stopa

bezrobocia

w powiecie

%

Ryzyko do

stopy

bezrobo

cia***

Średnie (zł/mc)

wynagrodzenie **

%

płacy

absolw

entów/

płacy w

pow.

Absol

wentów

W

powie

cie

Umowa

o

pracę

∑ ZUS-

owcy

Pierw-

szej

pracy

Umo

-wy o

pracę

Wrocław 49 35 3,60 4,21 30,6 13,06 12,86 0,98 2209 3380 2688 65,4

SGGW 22 15 4,50 4,55 22,7 11,58 10,41 1,31 2170 4206 2448 51,6

Olsztyn 25 17 4,33 6,09 52,0 19,33 13,75 1,37 1528 3381 2036 45,2

Rzeszów 36 30 3,63 7,33 69,4 26,75 13,37 1,92 1227 3454 1705 35,5

Siedlce 34 22 4,85 5,0 38,2 19,41 10,94 1,88 1180 3432 1526 34,4

Lublin

Agrobioinż.

60 40 6,12 7,95 51,7 23,87 11,73 2,10 1164 3517 1511 33,1

Bydgoszcz 58 53 4,22 6,03 65,5 27,05 14,14 2,24 1348 3429 1776 39,3

Lublin,

Biogosp.

24 21 4,90 7,50 75,0 33,81 12,46 2,72 1017 3298 1465 30,8

Kraków 33 31 4,37 5,50 78,8 28,86 11,01 2,90 1154 3543 1683 32,6

Ogólnopolski system monitorowania ekonomicznych losów absolwentów szkół wyższych.

Studia II stopnia, kierunek Rolnictwo . Absolwenci 2014. 29.09.2016

*przynajmniej raz byli zarejestrowani jako bezrobotni do 30.09.2015, ** do 30.09.2015,*** >1, większe bezrobocie

Uczelnia/

Wydział

Absol-

wenci

Czas od

dyplomu (mc)

do

%

absol

wentów

bezro

botnych

*

Ryzyko

bezrobo

cia

absolwe

ntów

Stopa

bezrobo

cia w

powiecie

Ryzyko

do stopy

bezrobo

cia

Średnie (zł/mc)

wynagrodzenie**

% płacy

absolwe

ntów/

płacy w

pow.

Absol

wentów

W

powiecie

Umowa

o pracę ∑ ZUS-

owcy

Pierw

-szej

pracy

umowy

o pracę

U Warszawa 27 20 2,28 3,0 18,5 5,11 9,78 0,48 2426 4393 2684 55,2

U Gdańsk 81 60 3,98 5,45 29,6 8,77 11,14 1,08 1737 4098 2217 42,4

UMK Toruń 53 50 3,66 5,12 47,2 18,06 13,90 1,36 1606 3503 2035 45,8

UAM Pozn. 16 16 2,43 2.69 43,8 15,86 9,45 1,47 2444 3585 2631 68,1

UP Wrocław 40 34 5,06 5,50 45,0 15,22 11,11 1,59 1673 3785 1885 44,2

UKW Bydg. 35 32 3,36 4,05 57,1 18,22 12,54 1,70 1715 3506 2088 48,9

U Opole 29 26 3,17 3,00 44,8 17,65 10,16 1,81 1686 3723 1945 45,3

UJ Krak. 111 90 6,94 7,31 42,3 16,54 10,17 1,84 1297 3843 1979 33,7

UP Poznań 23 21 3,84 4,67 47,8 16,1 9,92 1,89 1538 3564 1874 43,2

SGGW 60 53 3,94 5,05 46,7 15,44 9,85 1,89 2001 4321 ? 46,3

UMCS Lubl. 69 61 4,65 5,49 60,9 23,43 12,80 1,91 1639 3492 2063 46,9

UAM Pozn. 54 39 3,41 4,33 33,3 13,05 9,80 2,05 2444 3585 2631 68,1

UP Lublin 55 48 5,67 6,97 67,3 26,7 12,31 2,19 1450 3563 1575 40,1

UJK Kielce 72 65 5,17 6,91 72,2 37,48 13,80 2,81 1186 3504 1420 33,8

Ogólnopolski system monitorowania ekonomicznych losów absolwentów szkół wyższych. Studia II

stopnia kierunek Biologia . Absolwenci 2014.

7.Dynamika zmian liczby studentów na kierunkach rolniczych

-całkowita liczba studentów w różnych typach uczelni w latach 2005-

2014.

-liczba studentów I roku na studiach stacjonarnych i

niestacjonarnych, 2003-2014

Lata

Polska Kierunki rolnicze* Kierunek Rolnictwo** wszystkie lata i rodzaje

K. Rolnictwo, studia*** stacjonarne, I rok

Liczba

studentów

% Liczba

studentów

% Liczba studentów

% Liczba studentów

%

2005/6 1923 100 68593 100 16485 100 1777 100

2008/9 1912 99,4 62677 91,4 13659 82,9 1298 73,0

2010/11 1880 97,8 53265 77,7 9200 55,5 1030 58,0

2011/12 1764 91,7 52478 76,5 8492 51,5 906 51,0

2014/15 1469(1556) 73,1 29993+ 43,7 5587+ 33,9+ 568+ 32,0

2020/21 1305 67,9

2024/25 1254 65,2

Dynamika zmian liczby studentów w Polsce, na kierunkach rolniczych , kierunku

Rolnictwo i na I roku studiów stacjonarnych kierunku Rolnictwo

*Architektura krajobrazu, Leśnictwo, Ogrodnictwo, Rolnictwo, Rybactwo, TRIL, Technologia Drewna, TŻiŻCz, Weterynaria, Zootechnika **Uniwersytety, PWSZ, Szkoły niepubliczne, studia stacjonarne i niestacjonarne. *** tylko uniwersytety, + 2014

„W ostatnich pięciu latach, największe straty w odsetku

studiujących, niezależnie od typu uczelni czy trybu studiów

występują w grupach kierunków:

społecznych, humanistycznych, pedagogicznych, rolniczych,

leśnych i rybactwa, biologicznych oraz fizycznych”.

Kierunek studiów 2006 2008 2011 2014

Liczba % Liczba % Liczba % Liczba %

Architektura

krajobrazu

3599 100 4236 117,7 5421 150,6 3107 86,3 (8)

Leśnictwo 5049 100 5599 110,9 7075 140,0 5647 111,8 (9)

Ogrodnictwo 7814 100 7268 93,0 5287 67,7 2989 38,3 (4)

Rolnictwo 16485 100 13659 82,9 8492 51,5 5587 33,9 (3)

Rybactwo 908 100 514 56,6 214 23,6 157 17,3 (2)

Technologia

drewna

2052 100 1767 86,1 1262 61,5 1048 51,1 (6)

TRiL 7839 100 5539 70,7 2801 35,7 1201 15,3 (1)

TŻiŻCz 11446 100 11434 99,9 11263 98,4 6872 60,0 (7)

Weterynaria 4400 100 4566 103,8 4766 108,3 5108 116,1 (10)

Zootechnika 9001 100 8098 90.0 5897 65,5 3864 42,9 (5)

Razem 68593 100 62680 91,4 52478 73,6 29993 43,7

Liczba studentów kierunków rolniczych w uniwersytetach, PWSZ i szkołach

niepublicznych na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych

Uczelnie w 2003 2008 2009 2010 2011 2013 2014

Bydgoszczy 186 149 111 80 50 45 48

Krakowie 146 167 135 169 151 83 70

Lublinie 387 306 275 184 173 37 32

Olsztynie 210 139 124 103 96 89 66

Poznaniu 218 95 91 92 103 66 49

Rzeszowie 227 96 66 65 38 28 25

Siedlcach 266 70 69 40 32 52 20

Szczecinie 108 20 28 23 25 18 29

Warszawie 104 159 164 159 152 156 158

Wrocławiu 252 97 102 115 86 78 67

Razem 2104 1298 1165 1030 906 652 564

% 100 61,7 55,4 49,0 43,1 31,0 26,8

Liczba studentów pierwszego roku na kierunku Rolnictwo – studia stacjonarne

Niekiedy liczba kandydatów zmniejszała się o 50%, w okresie 2 kolejnych lat

Uczelnie w 2003 2008 2009 2010 2011 2014

Bydgoszczy 59 82 90 55 48 66

Krakowie 229 78 34 34 30 36

Lublinie 229 190 112 64 53 36

Olsztynie 135 55 63 57 62 37

Poznaniu 130 66 37 53 65 51

Rzeszowie 152 24 26 ---- ------- 11

Siedlcach 104 37 45 30 40 20

Szczecinie 87 22 19 20 11 21

Warszawie 392 128 153 100 101 71

Wrocławiu 342 38 0 44 57 74

Razem 1859 720 579 457 467 423

% 100 38,7 31,1 24,6 25,1 22,8

Liczba studentów pierwszego roku na kierunku Rolnictwo – studia niestacjonarne

Czy liczba studentów zaocznych ustabilizowała się na poziomie 400-450 osób?

Uczelnie w

30.XI.2012 30.XI.2014

Liczba studentów Liczba

Kierunków

na wydziale

Liczba studentów Liczba

Kierunków

na wydziale

Na wydziale Kierunek Rolnictwo Na wydziale

Kierunek Rolnictwo

Liczba % Liczba %

Bydgoszczy 971 328 33,8 4 802 224 28,0 5

Krakowie 1769 492 27,8 4 1516 327 21,6 5

Lublinie 2301 737 32,0 7 2051 366 17,8 9

Olsztynie 1780 381 21,4 5 1292 270 20,9 5

Poznaniu 1484 356 24,0 4 1138 297 26,1 4

Rzeszowie 1782 579 14,6 5 1395 118 8,5 5

Siedlcach 924 201 21,8 6 942 151 16,0 7

Szczecinie 977 70 7,2 6 826 82 9,9 7

Warszawie 1294 597 46,1 3 1268 540 42,6 3

Wrocławiu 2628 317 12,1 8 2442 273 11,2 10

Suma/średnia 15 910 4058 24,1 5,2 13 672 (85,9%) 2648 (65,3%) 19,4 6

Liczba studentów studiów stacjonarnych, I stopnia, na Wydziałach Rolniczych i

pokrewnych w latach 2012 i 2014.

Kształcenie na kierunku Rolnictwo traci na znaczeniu. Studenci kierunku Rolnictwa stają się mniejszością na

Wydziale.

Szkolnictwo wyższe przyszłość -Marka dyplomu i jej znaczenie

Marka dyplomu (brand name)

1.Dyplom – to forma komunikacji pomiędzy rynkiem pracy a systemami edukacji

2.Marka dyplomu - informacja o zakresie wiedzy, kompetencjach i umiejętnościach

absolwenta, znak komercyjny wskazujący na poziom nakładów finansowych i czasowych

oraz wielkość wysiłku edukacyjnego studenta.

Oczekiwania właściciela dyplomu – zwrot nakładów na edukację , odpowiednie miejsce

pracy i wynagrodzenie, pozycja w hierarchii społecznej

Ważność marki dyplomu

Rynek edukacyjny charakteryzuje skrajny indywidualizm i silny nacisk na przedsiębiorczość

(każdy działa na własny rachunek i zbiera efekty działań edukacyjnych)

Marka dyplomu istotna z 3 powodów:

-kulturowego – pracownik będzie szkolony w firmie. Potencjał intelektualny absolwenta

określony ukończoną uczelnią o znanej marce dyplomu

-kompetencyjnego – poszukuje się specjalistów – najważniejszy ukończony kierunek studiów

-osobowego – informacja o postawach i wartościach absolwenta – suplement ważna

działalność poza studiami

Od czego zależy marka dyplomu?

1.Przeszłości (tradycji uczelni)

2.Teraźniejszości

Ad.1.Jak długo istnieje, jak pracownicy, studenci i absolwenci, zapisali się w historii

społecznej, ekonomicznej czy politycznej kraju

Jaka była siła oddziaływania uczelni na ówczesną rzeczywistość

Jaka opinię ma uczelnia wśród pracodawców, pracowników naukowych i społeczeństwa

Ad 2.Aktualne znaczenie uczelni w regionie czy Kraju

Efekty działalności naukowej, edukacyjnej i innej w tym:

- ocena parametryczna, liczba i jakość publikacji, liczba cytowani, h-indeks

- program, formy, organizacja dydaktyki

- wymiana międzynarodowa

- ocena akredytacyjna

-losy absolwentów i ich miejsce w hierarchii społecznej

Budowanie wysokiej marki dyplomu- wyzwanie dla polskich uczelni

Liczba maturzystów będzie się zmniejszać do roku 2020 – 2025. W 2020 będzie 361 473

osób mniej (48%) niż w szczytowym 2002 roku i 32% mniej niż w 2010.

1. Uczelnie (wydziały) powinny się zdecydować w jakim kierunku iść – zawodowym?

elitarnym? specjalistycznym czy ogólnym. Decyzja – będzie determinować markę

dyplomu. Ten sam kierunek – kształcenie elitarne i standardowe.

2. Przekonanie wśród maturzystów czy absolwentów o niskiej marce dyplomu – śmierć

dla uczelni (wydziału).

3. Studenci gotowi inwestować w kształcenie z funduszy prywatnych pod warunkiem

zwiększenia maksymalizacji sukcesu zawodowego

W okresie rosnącej konkurencji o studenta, zasoby i reputację, marka

dyplomu może zacząć odgrywać decydującą rolę w przetrwaniu

(rozwoju?) uczelni na rynku edukacji.

Szkolnictwo wyższe –przyszłość

www.forumakad.pl

Kierunki zmian - pewniki: 1.Podniesienie rangi badań – najważniejsze granty - umożliwiające zatrudnienie, publikacje, patenty, awansy

naukowe. Granty z ERC !!!

2.Postępujaca dywersyfikacja uczelni - uczelnie (wydziały?):

-elitarne –o znaczeniu krajowym lub międzynarodowym, kształcące kadrę dla innych, (12-15 lat tworzenie),

wymagane dodatkowe finansowanie.(Ocena parametryczna? –podstawa)

-lokalne – kształcące studentów na potrzeby lokalne, korzystające z kadry wykształconej na uniwersytetach

elitarnych. Tylko 15% studentów studiuje poza regionem pochodzenia,

-zawodowe (praktyczne)

Nie ma lepszych czy gorszych uniwersytetów, ważny świadomy wybór

3.Wzrost konkurencji. Szansa dla mądrych, silnych władz, przegrana dla słabych.

4.Poszukiwanie studentów –Nowe programy i kierunki studiów, specjalizacje, szansa na studia dla

cudzoziemców. Rozwój studiów podyplomowych i dla osób starszych (LLL) połączonych z przyznawaniem

certyfikatów

5.Wzrost jakości kształcenia ? i dostosowanie go do potrzeb społecznych.

6.Konsolidacja kierunków studiów, najpierw w ramach Wydziału. Umożliwi to specjalizację wydziałów

Efekty czekających nas zmian ?

1.Jak SWR (12 studentów) wpłynie na popularność kierunków studiów w tym rolniczych ?

2.Czy będziemy musieli zamykać niektóre kierunki Rolnictwa, podobnie jak kierunek TRiL

3.Efekt nowego algorytmu finansowania szkolnictwa na funkcjonowanie uczelni, wydziału.

4.Czy i w jaki sposób uniwersytety zwiększą oddziaływanie na otoczenie (brak bodźców

zewnętrznych)?

5.Zmiana organizacji, zarządzania i finansowania uczelni (wydziału) ?

6.Wzrost jakości kadry? czy mamy młodych naukowców Europejczyków? Globalna

konkurencja o talenty.

Dziękuję

za

uwagę

Uczelnie w Liczba

nauczycieli

Samodzielni Liczba rzeczywista Liczba studentów

Liczba % Studenci Doktoranci Razem Teoret.(x12) Różnica /naucz.

Bydgoszczy 630,1 152,8 24,3 8472 135 8607 7561 1046 13,7

Krakowie 765,2 141,5 18,5 10724 260 10984 9182 1802 14,4

Lublinie 793,3 168 21,2 9103 135 9238 9520 -282 11,6

Olsztynie 1994 481 24,1 25380 608 25988 23928 2060 13,0

Poznaniu 806 172,8 21,4 10780 308 11088 9672 1416 13.8

Rzeszowie 1236 332,6 26,9 17800 363 18163 14832 3319 14,7

Siedlcach 512,1 156,5 30,6 7089 177 7266 6145 1121 14,2

Szczecinie 1023,8 199,2 19,5 11703 470 12173 12286 113 11,9

Warszawie 1313 265,1 20,2 22604 499 23103 15756 7347 17,6

Wrocławiu 718,8 172 23,9 10528 228 10756 8626 2130 15,0

Liczba studentów i doktorantów w stosunku do liczby nauczycieli