DIDAKTIČKO-METODIČKA PRIPREMA ZA NEPOSREDANVASPITNO-OBRAZOVANI RAD ( Pisana priprema )

Nastavni predmet ______________________________________________________________________

Razred ______________________________________________________ Medicinska škola

Redni broj časa 21 i 22

Nastavna jedinica Predstavljalje slike, Monitor

Cilj i zadaci časa _______________________________________________________________________

Tip časa ______________________________________________________________________________

Nastavne metode _______________________________________________________________________

Oblici nastavnog rada ___________________________________________________________________

Nastavna sredstva ______________________________________________________________________

TOK NASTAVNOG RADA( Uvod, glavni deo časa, odmor, vežbanje, završni deo )

U uvodnom delu časa uvesti učenike u novu nastavnu jedinicu obnavljanjem Prethodnog gradiva

Kombinovanom metodom ( dijaloška i monološka ) obraditi nastavnu jedinicu Slika na grafičkom uređaju se dobija na dva načina

Vektorski

Rasterski

Kod vektorskog načina dobijanja slike samo elementi slike zauzimaju memoriju I oni se prikazuju. Zauzetost memorije zavisi od složenosti slike.

Kod rasterskog načina površina grafičkog uređaja se deli na horizontalne I vertikalne linije u čijem preseku dobijamo pixel. Pixel ima osobinu boje i osvetljenja. Broj pixela po jedinici površine odnosno broj podela po horizontali I vertikali grafičkog uređaja naziva se rezolucija. Karakteristične rezolusije su 800 x 600, 1024 x 678 .. Učenici će na svojim

računarima menjati rezolucije i svoja zapažanja reći.

Za dobijanje slike koristi se tehnologija bitmapiranja , a to znači da svakom pikselu dodeljujemo jedan ili više piksela.

Ako pixel pobudimo sa jednim bitom dobićemo monohromatsku sliku odnosno crno belu

21 = 2

Pobuda pixela sa 8 bita daje 256 boja u slici

28= 256

216 = 65 536

224 = 16,7 milona

232 = 4,3 milijarde boja

Učenici će napisati po nekoliko boja u zavisnosti od broja bita koji pobuđuju pixele.

Monitor, displej ili prikaz je izlazni uređaj koji prikazuje računarske signale kao sliku koju korisnik vidi. Monitor je osnovni uređaj bez kojeg bi računar bio skoro neupotrebljiv.

Delimo ih na monitore sa katodnom cevi I na ravne monitore.

Katodni monitor ili CRT monitor je grafički izlazni uređaj u osnovi ima katodnu cijei koju je izumio Karl Ferdinand Braun.

Ovaj način prikazivanja se koristi u većini današnjih monitora, kao i što se katodna cijev koristi u TV-u, osciloskopu i drugim uređajima. Karakteriše ih velika težina, veliko zauzimanje prostora kao i visoka potrošnja el.energije, ali zato imaju veoma dobru kvalitetu i oštrinu slike. Danas, katodni monitori gube primat koji preuzimaju LCD i Plazma monitori.

CRT monitor radi na principu katodne cijevi. Ekran CRT monitora se sastoji od miliona sićušnih crvenih, zelenih i plavih fosfornih tačkica koje svijetle kada ih "udari" elektron što kasnije stvara sliku na ekranu. Unutar katodne cijevi, katoda je zagrijana nit koja se nalazi u vakumskoj staklenoj cijevi. Katodno zračenje je ustvari tok elektrona koji stvara elektronski top. Elektroni su negativni (katoda), dok je anoda pozitivna što privlači elektrone koji su pažljivo usmjereni prema usmjerivaču koji ih pomoću magnetnog ili električnog polja u snopovima skreće ka anodi i ekranu. Ekran je prekriven fosfornim materijalom koji praktično svijetli ako je "pogođen" elektronom. Fosforni sloj se sastoji od crvenih, zelenih i plavih zona pomoću kojih se dobija boja i na taj način se dobija osnovna

slika na ekranu koja se potom filtrira da bi se dobila konačna slika koju mi vidimo na ekranu. Ima nekoliko vrsta filtriranja, tri su najpoznatija: Shadow-mask, Aperture-grill i Slot-mask pomoću kojih se dobija konačna slika koju mi vidimo. Prelaz mlaza se vrši po redovima piksela uz ponavljanje.

LCD monitor (en. liquid crystal display) je ravni, tanki monitor čiji je ekran sastavljen od određenog broja piksela koji su poredani ispred nekog svjetlosnog izvora. LCD monitori rade na principu promjene polarizacije svjetlosti pomoću tečnih kristala koji su pod određenim naponom. Troše vrlo malo električne energije i zauzimaju malo prostora, što je idealno za prenosive uređaje sa ekranima. Prvi put su proizvedeni 1971. godine od firme ILIXCO, a koja se danas naziva LDS Incorporated.

Tečni kristal je želatinozna masa, koja je smještena između prozirnih elektroda. Pod djelovanjem upravljačkog napona na elektrode, čestice kristala se orijentišu u određenom smijeru i počinju ispoljavati polarizirajući efekat, propuštajući samo određeni dio svjetlosnog spektra. Propuštanjem željenog dijela spektra i blokiranjem neželjenog određuje se intenzitet i boja svjetlosnog elementa (pixela) i na taj način se može generisati slika kao matrica upravljivih piksala.

Postoje dva osnovna tipa LCD ekrana: monohromatski i kolor. Monohromatski su osjetno jednostavniji i samim tim jeftiniji. Kolor varijante su puno kompleksnije, a samim tim i skuplje.

Slika se formira osvjetljavanjem jedne linije za drugom ekrana, dok se ne iscrta cijela slika. To znači da je vrijeme osvjetljaja osnovnog elementa slike Tes = Ts/480, gdje je Ts vrijeme formiranja cijele slike. Ovako malo Tes se negativno odražava na nivoe osvjetljaja i kontrasta. Slika je blijeda, a kontrast iznosi svega 1:10. Kontrast je odnos najsvjetlijeg i najtamnijeg elementa slike. Pošto se slika formira iz linija, prva linija mora zadržati osvjetljaj dok se ne iscrta zadnja linija slike. To znači da se moraju koristiti ekrani sa velikom perzistencijom. Visoka perzistencija znači tromost ekrana, pa se na ovakvim ekranima ne mogu prikazivati filmovi i slični video sadržaji, jer ekran ne može pratiti dinamiku slike. Broj upravljačkih tranzistora je minimalan Nut=640+480=1120. Obzirom na relativno slab kvalitet slike, a dobru robusnost, ovi ekrani se koriste za situacije gdje dinamika prikaza nije od posebnog značaja (POS terminali, signalizacija na aerodromima, table za obavještenja itd.).

Tehnologija proizvodnje ovih ekrana poznata je pod imenom TFT (en. Thin Film Transistor), a naziv potiče od načina proizvodnje upravljačkih tranizistora. Kod kolor ekrana upravlja se svakim elementom slike posebno, pa je broj upravljačkih tranzistora Nut jako velik. Za rezoluciju ekrana 640*480, P-om 80486. Obzirom da seNut=640*480*3=921600, što je uporedljivo sa svaki elemenat slike sastoji od 3

podpixela i da se može upravljati osvjetljajem svakog subpixela, moguće je postići potpuni kolor efekat. Obzirom da se upravlja pojedinačnim elementima slike Tes = Ts, pa perzistencija ekrana nije problem i može biti minimalna. Dinamika slike više ne zavisi od perz. ekrana, ali se kao problem javlja tromost samog tečnog kristala. Tehnološki napredak je dovoljan da ovi ekrani mogu prikazivati filmove i video sadržaj, ali su ipak mogući problemi u dinamici slike pri sportskim prijenosima, filmovima i sličnim dinamičkim sadržajima.

Postoje I LED monitori koji u osnovi imaju minijaturne led diodice.

U završnom delu časa ponoviti lekciju i saslušati i odgovoriti na pitanja učenika.

Analiza časa:

Nastavnik Aličković Kemal