29 септември 2014 1

Razvoj na humani resursi

MOTIVACIJA

Fakultet za zemjodelski nauki i hrana - Skopje

Katedra za ekonomika i organizacija

29 септември 2014 2

[to e motivacija?

Proces koj go pottiknuva odnesuvaweto, ja

poddr`uva aktivnosta i go menuva

odnesuvaweto

S# {to doveduva do aktivnost, ja naso~uva i go

opredeluva nejziniot intenzitet i

vremetraewe

Objasuva:

– Stepen na aktivnost

– Pravec i vid na aktivnost

– Upornost vo postignuvawe na postavenata cel

29 септември 2014 3

Osnovni motivira~ki

faktori

Osnovni kategorii na motivira~ki

faktori se: potrebite, navikite,

interesite, stojali{tata i moralnite

kriteriumi

POTREBA MOTIV

Potrebite se sodr`ina na motivite

29 септември 2014 4

Maslova teorija na motivacija

Fiziolo{ki potrebi

Potrebi za sigurnost

Socijalni potrebi

Potrebi za po~ituvawe

Samoispolnuvawe

29 септември 2014 5

Hercbergova teorija na

motivacija

Zadovolstvoto i nezadovolstvo pretstavuvaat dve kvantitativno razli~ni pojavi koi se zaemno nezavisni.

Nekoi pri~initeli predizvikuvaat zadovolstvo od rabotata, dokolku se prisutni, no nivniot nedostig ne predizvikuva nezadovostvo:

vidot na rabotata, samostojnosta vo rabotata, mo`nost za samoinicijativa I qubov sprema toj vid rabota.

Faktori koi predizvikuvaat nezadovolstvo od rabotata, no nivnoto podobruvawe ne predizvikuvazadovolstvo od rabotata:

plata, rakovodewe, me|u~ove~ki odnosi, fizi~ki uslovi na rabota i sl.

29 септември 2014 6

Vrumova teorija na motivacija

Se razgleduva celiot ciklus na motivacija

Vo odreden moment poedincite biraat samo nekoi celi - Celta kon koja se te`nee (motiv na pribli`uvawe, i celta kon koja ne se stremi (motiv za izbegnuvawe)

I dvete celi zavisat od prifatenoto o~ekuvawena zadovolstvo ili nezadovolstvo koe sledi

So koja verojatnost }e go do`iveeme zadovolstvoto?

Postignuvaweto ne edna cel se javuva kako instrument za postignuvawe na ponatamo{ni celi

29 септември 2014 7

Motivacioni pottiknuvawa

- pofalbi i ukori

Pofalbite i nagradite se silen pozitiven

pottik na aktivnost, bidej}i so niv se

zadovoluva mo{ne izrazenata potreba za

afirmacija pred sebe i drugite

Ukorite i kaznite ili spre~uvaat da dojde do

aktivnost ili indirektno go prisiluvaat

~ovekot na rabota koja samo po sebe ne

doveduva do zadovolstvo i sprotivno od

pofalbite pretsavuvaat napad na negovite

potrebi za po~ituvawe

29 септември 2014 8

Motivacioni pottiknuvawa

- konfliktni situacii

Pri konfliktnite situacii nastanuva

neusoglasenost pome|u `elbite na ~ovekot-

rabotnik i negovite mo`nosti

Izlez: zgolemuvawe na svoite znaewa

Dokolku izlezot predizvika u{te pogolemi

pote{kotii doveduva do frustracija

Sepak, lu|eto razli~no reagiraat vo

konfliktni situacii i nivnoto nivo na

izdr`livost vo vakvi uslovi e razli~no

29 септември 2014 9

Motivacioni pottiknuvawa

- natprevaruvawe

Spontano natprevavuvawe so samiot sebe i so drugite

– potrebno e da se ovozmo`i sledewe i poznavawe na rezultatite {to gi postignuva rabotnikot

Smileno organizirawe na razli~ni oblici na natprevaruvawa

– Vrednosta na uspehot e pogolema so toa {to i drugite se stremat kon istata cel

– Organizirano vo izedna~eni grupi, bidej}i vistinski natprevar postoi samo toga{ koga sekoj poedinec ili grupa ima teoretska mo`nost da pobedi ili uspee

Mo`ni negativni posledici

– Sozdavawe nezdrava sprotivnost me|u natprevaruva~ite

– Neuspehot kaj najslabite mo`e da dovede do frustracii

– Uspehot kaj najdobrite mo`e da dovede do potcenuvawe na drugite

29 септември 2014 10

Motivacioni pottiknuvawa

- sorabotka

Pretpostavuva deka sekoj poedinec gi

prifatil celite, kon koi se stremi grupata

kako svoi sopstveni

Kolektivna motivacija

Potreba za neposredno kolektivno priznanie

od ~lenovite na ekipata, na koja pedinecot i

pripa|a

Za{tita od frustracija bidej}i ne se

zaedni~ki samo celite, tuku i odgovorosta za

eventualniot neuspeh na poedincite

29 септември 2014 11

Motivacioni pottiknuvawa

- zarabotuva~ka

Parite deluvaat kako op{to motivaciono sredstvo bidej}i preku niv mo`e da se zadovolat raznite potrbi, od osnovni biolo{ki do kulturno-obrazovni

Zarabotuva~kata kako materijalen nadomestok za izvr{enata rabota mo`e da deluva razli~no vrz motivacijata na rabotncite, vo zavosnost od toa vo odnos na {to e odmerena i kakvi op{testveni vrednosti se odrazuvat vo nea

Sistem na nagraduvawe

Pla}awe po u~inok

Premisko nagraduvawe

Pla}awe po vreme

Kombinirano