RESTRİKTİF AKCİĞER HASTALIKLARINDA SPİROMETRİK VERİLER VE HASTA

ÖRNEKLERİ

PROF. DR. BİRSEN MUTLUİ. Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

ÇIKAR ÇATIŞMASI BEYANI

Konuşma Ücretleri

Bağışlar ( Araştırma – Eğitim – Cihaz )

Kongre Toplantı Sponsorluğu

SPİROMETRİYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Akciğerlerin Mekanik ÖzellikleriAkciğerlerin Mekanik Özellikleri

C ( Kompliyans ) ER ( Elastik Recoil )

Akciğerlerin Dirençsel Özellikleri

Hava Yolunun Çapı İle Belirlenmektedir

Akciğer Kompliyansı

Akciğer Volümleri

Akciğer Ekspansiyonu

‘Elastik Recoil’ Basıncı

RESTRİKTİF TİP VENTİLASYON BOZUKLUĞU

FİBROZİS

ASTIM

AMFİZEM

NORMAL

RESTRİKTİF TİP VENTİLASYON BOZUKLUĞU NEDENLERİ

I- İNTERSTİSYEL AKCİĞER HASTALIKLARI

IPF Kollajen Doku Hastalığı Sarkoidoz Pnömokonyoz

RESTRİKTİF TİP VENTİLASYON BOZUKLUĞU NEDENLERİ

II- NÖROMUSKÜLER HASTALIKLAR

III- AKCİĞER ÖDEMİ

KKY ARDS

VI- AKCİĞERLERİN YER KAPLAYAN LEZYONLARI

Tümör Pnömoni

RESTRİKTİF TİP VENTİLASYON BOZUKLUĞU NEDENLERİ

V- PLEVRA HASTALIKLARI

Plörezi Pnömotoraks Plevral Fibrozis

VI- TORAKS DUVARI HASTALIKLARI

Skolyoz Kifoskolyoz

RESTRİKTİF TİP VENTİLASYON BOZUKLUĞU NEDENLERİ

VII- DİYAFRAGMA HAREKETLERİNİN KISITLANMASI

Obezite Gebelik Asit N. Frenicus Felci

RESTRİKTİF HASTALIKLARDA SPİROMETRİK VERİLER

VC FVC FEV1

FEV1 / FVC N veya ( > % 85 – 90 )

TLC

En İyi Tanımlayan Özellik

Klasik Spirometrik Restriktif Patern

RESTRİKTİF HASTALIKLARDA SPİROMETRİK VERİLER

MVV

Erken Dönemde Normal

İleri Dönemde ( FVC < % 50 )

VC Azaldığı İçin FEF 25 – 75’ de Sıklıkla Beklenenin Altındadır

Akım – Volüm Eğrisi Sağlıklı Erişkinden Elde Edilen Akım – Volüm Eğrisinin Küçük Bir Modelidir

RESTRİKTİF HASTALIKLARDA AKIM – VOLÜM EĞRİSİ

RESTRİKTİF

ZAMAN

VO

LÜ

M

Azalmış Maksimum Volümle Birlikte Platoya Erken Ulaşma

RESTRİKTİF HASTALIKLARDA ZAMAN – VOLÜM EĞRİSİ

RESTRİKTİF HASTALIKLARDA ZAMAN – VOLÜM EĞRİSİ

Hava Yolu Obstrüksiyonunu Tanımada Temel

Restriksiyonu Saptamada Yetersiz

SPİROMETRİ

Jan Vandevoorde, et al. CHEST 2005; 127: 1560 – 1564

Restriktif Bir Ventilatuar Bozukluğu Dışlamada Yararlı

Normal Sınırlarda

Shawn D. et al. How Accurate is Spirometry at Predicting Restrictive Pulmonary İmpairment ? Chest 1999; 115: 869 – 873

Restriktif Patern < %3

NPV % 95.4

SPİROMETRİ

Shawn D. et al. How Accurate is Spirometry at Predicting Restrictive Pulmonary İmpairment ? Chest 1999; 115: 869 – 873

SPİROMETRİ

Normal Sınırlarda

Restriktif Akciğer Hastalığı düşünülmüyor

TLC Ölçümü Gereksiz

SPİROMETRİ

Restriktif Patern ( + ) Akciğer Volümleri Ölçümü

Pulmoner Restriksiyon (+) % 58

Shawn D. et al. How Accurate is Spirometry at Predicting Restrictive Pulmonary İmpairment? Chest 1999; 115: 869 – 873

SPİROMETRİ

İnterstisyel Akciğer Hastalıkları

VC Restriksiyonu Belirlemede Yetersiz ( % 10 Restriksiyon Atlanabilir )

Boros PW. Value of Spirometry in Detecting Volume Restriction in Interstitial Lung Disease Patients. Respiration 2004; 71: 374 – 379

SPİROMETRİ

İnterstisyel Akciğer Hastalıkları

Spirometrik Restriktif Patern ( - )

TLC Ölçülmeli

Boros PW. Value of Spirometry in Detecting Volume Restriction in Interstitial Lung Disease Patients. Respiration 2004; 71: 374 – 379

SPİROMETRİ

FVC Hava Yolu Obstrüksiyonu ( Hava Hapsi ) Ekspiratuar Eforun Erken Sonlandırılması Pulmoner Restriksiyon

Boros PW. Value of Spirometry in Detecting Volume Restriction in Interstitial Lung Disease Patients. Respiration 2004; 71: 374 – 379

SPİROMETRİ

FVC

Restriksiyon doğrulamak İçin TLC Ölçümü

( Gold Standart )

Saiprakash B, et al. The Utility of Spirometry in Diagnosing Pulmonary RestrictionLung. ( 2008 ) 186: 19 – 25

RESTRİKTİF AKCİĞER HASTALIKLARI

Akciğer Volümleri Azalır

VC TLC FRC RV

RV / TLC Normal

Nöromüsküler Hastalıklarda RV

İnspiratuar Restriktif Hastalıklar

Pulmoner Fibrozis Plevral Fibrozis Plevral Sıvı Diyafragmatik Zayıflık

Ekspiratuar Restriktif Hastalıklar

Asit Obesite Gebelik Abdominal Kas Zayıflığı

RESTRİKTİF HASTALIKLARDA AKCİĞER VOLÜMLERİ

TLC

RV Spirometreyle Ölçülemez

FRC

Statik Akciğer Volümleri Ölçülmeli

AKCİĞER VOLÜMLERİ

STATİK AKCİĞER VOLÜMLERİ

Gaz Dilüsyon Yöntemi

Pletismografik Ölçüm

Cihazlar Yaygın Değil Pahalı !!!

Akciğer Volüm Ölçümü Ne Zaman ???

SPİROMETRİ

FVC < % 85 FEV1 / FVC % 55

Akciğer Volüm Ölçümü ???

Glady CA, et al. A Spirometry – Based Algorithm To Direct Lung Function Testing in the Pulmonary Function Laboratory Chest 2003; 123: 1939 – 1946

Restriksiyonu Öngörmede Sensitivite % 96

NPV % 98

Akciğer Volüm Ölçümü Gereksinimini % 48 – 49

Maliyet % 30

RESTRİKSİYONUN SINIFLANDIRILMASI

Ağırlık Derecesi Beklenen % TLC, VC

Hafif % 66 - 80Orta % 51 - 65Ağır % 50

Normal % 81

AKIM – VOLÜM EĞRİSİ

SPİROMETRİ

Akciğer Volümleri

Difüzyon Testi

PI max ve PE max

RESTRİKSİYON ???

KLİNİK DEĞERLENDİRME ???

İnterstisyel Akciğer Hastalıkları

VC TLC FRC RV

DLCO

RESTRİKSİYON ???

Göğüs Duvarı HastalığıPlevra HastalığıNöromusküler Hastalık

Kötü Efor

VC TLC FRC

RV Rölatif Korunma

DLCO Normal

RESTRİKSİYON ???

Kifoskolyoz

PI max ve PE max Hafif Kifoskolyozda

İleri Kifoskolyozda Ateklektazi ve Şant Hipoksemi

İleri Dönemde Havayolu Obstrüksiyonu

RESTRİKSİYON ???

Nöromüsküler Hastalıklar

Solunum Kas Güçsüzlüğü VC

Supin Pozisyonda

Dik Pozisyona Göre VC > % 25

İnspiratuar kas güçsüzlüğü TLC

Ekspiratuar kas güçsüzlüğü ERV

RV

RESTRİKSİYON ???

Nöromüsküler Hastalıklar

PI max ve PE max Normal

Ağır düzeyde

Erken ve Duyarlı Gösterge MVV

PI max İzlemde En

Önemli Parametreler

PE max

RESTRİKSİYON ???

NORMALİN ALT SINIRLARI = NAS ( LLN )

Referans Denklemleri Üzerine Yapılan Yayınlar Normalin Üst ve Alt Sınırlarını Net Olarak Tanımlamalıdır

LLN Normalin alt sınırı

Her Bir Fonksiyonel Parametre İçin Referans Popülasyonuna Ait Frekans Dağılımında 5. Persantilin Altında Kalan Değerler Normalden Düşük Kabul Edilmelidir

RV, TLC Gibi Hem Alt Hem Alt Hem de Üst Sınırı Geçmesi Anormal Sayılacak Parametreler İçin Referans Popülasyonuna Ait Frekans Dağılımında 95. Persantilin Üstünde Kalan Değerler Normalden Yüksek Kabul Edilmelidir

NORMALİN ALT VE ÜST SINIRLARI

FEV1 / VC FEV1 / VC NAS NAS

Evet

VC VC NAS NAS

Evet Hayır

TLC NAS

Normal ?Normal ? RestriksiyonRestriksiyon ObstrüksiyonObstrüksiyon

Evet

DLCO NAS

Hayır

Evet Hayır

Göğüs duvarıNöromüsküler

İnterstisyel AHPnömonitis

KOMBİNE ??? OBSTRÜKTİF ???

FEV1 / FVC ≤ NAS OBSRÜKSİYON ( TLC )

KOMBİNE ( TLC )

VC ≤ NAS

Parametre Normal değerler

FEV1 % 80 - % 120

FVC % 80 - % 120

FEV1/FVC oranı %75

TLC % 80 - % 120

FRC % 75 - % 120

RV % 75 - % 120

DLCO > % 75 - < % 120

Salzman ZH. J Resp Dis 1999;20:812Barreiro TJ. Am Fam Physician 2004;69:1107-14

Ülkemizdeki Spirometrelerde Kullanılan Prediksiyon Cetvellerimizde LLN Değerine Göre Düzenleme Yapılana Kadar

OLGU ÖRNEKLERİ

SPİROMETRİ

AKIM – VOLÜM EĞRİSİ

SPİROMETRİ

AKIM – VOLÜM EĞRİSİ

OLGU - SARKOİDOZ

Y. H. Yaş : 42 Cinsiyet : Erkek Eforla Nefes Darlığı Fizik Muayene: Normal

AKIM – VOLÜM EĞRİSİ

SPİROMETRİ

Parametre unit pred act. %pred

FVCex l 4.01 3.89 97

FEV1 l 3.26 2.91 89

FEV1/FVC % 78 75 96

PEF l/s 8.27 7.48 90

MEF75 l/s 7.22 4.97 69

MEF50 l/s 4.44 2.44 55

MEF25 l/s 1.72 0.85 49

OLGU - SARKOİDOZ

A. B. Yaş : 34 Cinsiyet : Erkek Eforla Nefes Darlığı Sigara: 10 Paket - yıl Fizik Muayene: Sol Akciğer Alt Alanda Geç

İnspiratuar Raller

AKIM – VOLÜM EĞRİSİ

SPİROMETRİ

 

Parametre unit pred act. % pred

FVCex l 5.09 3.72 73FEV1 l 4.22 2.89 69FEV1/FVC % 81 78 96PEF l/s 9.68 8.11 84MEF75 l/s 8.32 8.10 97MEF50 l/s 5.38 3.74 70MEF25 l/s 2.45 0.76 31MEF25-75 l/s 4.71 2.51 53

DLCO (Hb) mL/ mmHg/min 34.74 23.20 67

DLCO/VA(Hb) mL/mmHg/min/L 4.81 4.70 98

OLGU ???

B. K. Yaş: 67 Cinsiyet : Kadın Nefes Darlığı, Öksürük Fizik Muayene: Ekspiryum Uzun

AKIM – VOLÜM EĞRİSİ

SPİROMETRİ

OLGU - SKLERODERMA

F. K. Yaş: 48 Cinsiyet : Kadın Nefes Darlığı Fizik Muayene: Bilateral Alt Alanlarda Geç

İnspiratuar Raller

AKIM – VOLÜM EĞRİSİ

Parameter unit pred act. %pred

FVCex l 2.66 1.73 65

FEV1 l 2.25 1.35 60

FEV1/FVC % 78 78 100

PEF l/s 5.92 4.21 71

MEF75 l/s 5.28 3.65 69

MEF50 l/s 3.61 1.35 38

MEF25 l/s 1.31 0.43 33

SPİROMETRİ

OLGU - KALP YETMEZLİĞİ

A. K. Yaş: 73 Cinsiyet : Kadın Progressif Nefes Darlığı, Öksürük Fizik Muayene: Alt Alanlarda Bilateral Geç

İnspiratuar Raller

AKIM – VOLÜM EĞRİSİ

64

SPİROMETRİ

OLGU - İPF

D. T. Yaş: 53 Cinsiyet : Kadın Progressif Nefes Darlığı Fizik Muayene: Alt Alanlarda Bilateral Geç

İnspiratuar Raller

TORAKS BT

AKIM – VOLÜM EĞRİSİ

SPİROMETRİ

OLGU - OBEZİTE

V. Y. Yaş: 53 Cinsiyet : Erkek BMI: 45 Tanıklı Apne, Gündüz Uykululuk Hali Fizik Muayene: Normal

Parameter unit pred act % predFVCex l 5.3 3.5 68FEV1 l 4.6 3.1 68FEV1/FVC % 82 93 117MEF25-75 l/s 3.3 3.7 120

SPİROMETRİ - VOLÜMLER

Parameter % predTLC 78 VC 63 ERV 32 RV 79

OLGU – İAH ???

S. G. Yaş: 23 Cinsiyet : Erkek Eforla Nefes Darlığı Fizik Muayene: Normal

AKIM – VOLÜM EĞRİSİ

Parameter unit pred act % predFVCex l 4.51 2.24 50FEV1 l 3.88 2.05 53FEV1/FVC % 83 91 111PEF l/s 9.21 4.94 54MEF75 l/s 7.81 4.69 60MEF50 l/s 5.13 2.72 53MEF25 l/s 2.32 1.27 55MEF25-75 l/s 4.83 2.48 51

SPİROMETRİ

DLCO (ml/dk/mmHg) 24.1 10.6 44DLCO/VA (1/dk/mmHg) 4.84 5.33 110

OLGU – NÖROMÜSKÜLER HASTALIK

H. Ş. Yaş: 48 Cinsiyet : Kadın Progressif Nefes Darlığı, Güçsüzlük Fizik Muayene: Normal

Parameter unit pred act % pred

FVCex l 3.82 1.21 32FEV1 l 3.17 1.12 35FEV1/FVC % 79 93MEF25-75 l/s 3.91 1.90 49

SPİROMETRİ - VOLÜMLER

Parameter unit pred act % pred

TLC l 5.86 3.52 60

VC l 3.90 1.40 35RV l 1.88 2.02 117RV/TLC % 32 6.3 FRC l 3.11 2.28 73

Parameter unit pred act % pred

MVV l/dk 139 33 24 PImax cmH2O 118 30 25

PEmax cmH2O 222 31 14

OLGU – NÖROMÜSKÜLER HASTALIK

Polimiyozit / Solunum Kas Tutulumu

RESTRİKTİF VENTİLATUAR BOZUKLUK

Parankim Plevra Göğüs duvarı

Nöromüsküler

FEV1

FVC

FEV1/FVC N veya N veya N veya

Volüm

DLCO N N

AC kompliyansı

PI max,PE max

SONUÇ OLARAK

RESTRİKTİF HASTALIKLARIN DEĞERLENDİRİLMESİNDE

Klinik Değerlendirme Esastır Gerekli Olgularda İleri Ölçümler İstenmelidir

Spirometrik Parametreler

Akciğer Volümleri

DLCO Birlikte Değerlendirilmelidir