Skripta Praxa IV

1

mr.sci. Imširović Edin

PRAKTIČNA NASTAVA/LABORATORIJSKI RAD TEHNIČAR RAČUNARSTVA ČETVRTA GODINA UČENJA

TUZLA, Septembar 2012 JU MSETŠ Tuzla

2

TEHNIČAR RAČUNARSTVA

Nivo složenosti: IV, četverogodišnja stručna škola Stručne kvalifikacije:

• poznaje građu računara; • poznaje osnovne mrežne protokole; • poznaje funkcije i osnove rada sa ruterima i ostalom mrežnom opremom;

vrši detekciju i dijagnostiku kvarova; • vrši montažu, kontrolu, podešavanje, testiranje i održavanje računarske opreme i

sistema; • vrši instalaciju sistemskog i korisničkog softvera; • koristi softver za kancelarijsko poslovanje i prezentaciju podataka;

programira na jednom od programskih jezika; • poznaje osnove SQL (Structured Query Language), • koristi se sistemom za upravljanje relacionim bazama podataka (RDBMS Relational Data Base

Management System); • poznaje sigurnost računarskih sistema; • programira u jednom objektno orijentiranom programskom jeziku; • poznaje osnove administriranja mrežnih servera; • koristi znanja iz analogne, digitalne i računarske tehnike obrade i prijenosa podataka.

Opis poslova

Tehničar računarstva radi na unosu i obradi podataka, prilagođavanju opreme za korištenje, vrši manje

popravke i prilagođavanja računarskih softvera i hardvera. To znači da tehničar računarstva- mora pred vidjeti pojavu nekog problema i preduzeti sve da se on ne pojavi, ali isto tako i riješiti probleme koji se pojave. Zaduženja operatora centralnih i perifernih jedinica zavise o veličini sistema, vrsti opreme koja se koristi te zahtjevima i potrebama poslodavca. Tehničar računarstva postavljaju načine upravljanja računarom i perifernim jedinicama. U tom se poslu rukovode uputama pripremljenim od programera.

Tehničar računarstva na računarima, ili u većim sistemima operatori perifernih jedinica, snabdijevaju

mašine magnetskim trakama, diskovima ili papirom kada je to potrebno. Kada računari rade, a to za veće sisteme može biti i 24 sata na dan, tehničar računarstva nadgleda obavještajnu ploču računara i odgovara na poruke koje šalje računar te unosi podatke za potrebe obavljanja posla. Ako se pojavi poruka o kvaru u sistemu, tehničar računarstva mora pronaći gdje je problem i riješiti ga ili prekinuti program. Tehničari računarstva perifernih jedinica pripremaju ispise i druge vrste izlaza podataka za daljnje korisnike. Nadalje, tehničari računarstva izrađuju popise vremena pojavljivanja i uzroka neispravnosti sistema u svojoj smjeni kako bi se pratile i otklonile sistematske greške. Mogu nadgledati i poučavati nove tehničare računarstva te pomagati programerima pri testiranju programa i uklanjanju programskih grešaka.

S pojavom računarskih mreža mnogi operatori počinju raditi s osobnim računarima (PC računara).

Danas sve više organizacija ima potrebu za umrežavanjem svojih računara kako bi povećale produktivnost. U mnogim uredima i drugim ustanovama PC računari služe kao centri (serveri) takvih mreža. Takve računare mogu opsluživati korisnici koji rade u blizini, no neka zahtijevaju nadgledanje i rad na njima 24 sata, što je posao tehničara računarstva.

Radni uslovi

Tehničari računarstva na računarima rade u dobro osvijetljenim, prozračnim i općenito gledano,

ugodnim prostorijama. Budući da mnoge organizacije koriste računare 24 sata na dan 7 dana u sedmici, tehničari računarstva često rade u popodnevnim i noćnim smjenama, vikendima i praznicima. Danas uvođenje automatizacije u mnoge sisteme polako smanjuje potrebu rada tehničara računarstva u smjenama. Tehničari računarstva najčešće rade u sjedećem položaju, a rad iziskuje znatnije naprezanje vida.

3

Poželjne osobine, osposobljavanje, napredovanje i zapošljavanje

Kako se računarska tehnologija mijenja iz dana u dan, tehničari računarstva moraju biti prilagodljivi i

skloni učenju novog.

Trebaju imati razvijene analitičke i tehničke sposobnosti za rješavanje specifičnih i složenih problema koje računar svojim programima nemože savladati. Poželjno je da su komunikativni, kako bi mogli uspješno surađivati međusobno i s programerima. Moraju biti sposobni raditi i samostalno, jer se mogu naći u situaciji kada će imati malu ili nikakvu mogućnost konsultacije.

Formalno obrazovanje nudi program četverogodišnjegsrednjoškolskog školovanja za zanimanje

tehničara za računarstvo koje pokriva jednostavniji dio ovog zanimanja. Za dobivanje šireg znanja i mogućnost lakšeg zaposlenja potrebno je fakultetsko obrazovanje iz nekog područja vezanog uz računarstvo. Najbolje je završiti fakultet elektronike i računarstva ili informatike. Zbog naglog napretka tehnologije, posao tehničara računarstva sve je zahtjevniji, a konkurencija sve veća. Zato poslodavci daju prednost osobama s višim formalnim obrazovanjem.

Srodna zanimanja

To su zanimanja koja uključuju rad na računarima, npr. računarski programeri, operator za pripremu

obrade podataka, računarski operater, administrator obrade podataka, operator na vanjskoj računarskoj opremi, kontrolor pripreme i obrade podataka, projektanti informatičkih sistema i sistemski inženjeri itd.

4

NASTAVNI PLAN ZA STRUČNO ZVANJE TEHNIČAR RAČUNARSTVA - ČETVRTA GODINAUČENJA

Nastavni predmet Sedmični

broj časova Ukupno %

STRUČNO OBRAZOVANJE

Programiranje1 3 90 Elektronika1 2 60 Mikroračunari1 3 90 Osnove poduzetništva1 2 60 Baze podataka1 3 90 WEB programiranje1 3 90 Praktična nastava/laboratorijski rad1 3 90

UKUPNO : 19 570 63,33

Nazivi polja učenja:

Polje učenja 12: Projektovanje i izrada mikrokontrolerskih sistema i računarskih interfejsa Polje učenja 13: Objektno orjentisano, Internet programiranje i izrada jednostavnih desktop baza podataka Polje učenja 14: Organizacija poslovanja malog preduzeća

Nazivi predmeta:

1. Programiranje 2. Elektronika 3. Mikroračunari 4. Osnove poduzetništva 5. Baze podataka 6. Web programiranje 7. Praktična nastava/Laboratorijski rad

Raspored modula po poljima učenja

Polje učenja Šifra modula Naziv modula

POLJE UČENJA 12: Projektovanje i izrada mikrokontrolerskih sistema i računarskih interfejsa

IV-53 ST 07 04 IV-53 ST 07 05

IV-53 ST 08 03

IV-53 ST 08 04

IV-53 ST 08 05

- Primjena interfejsa za serijski i USB port - Primjena interfejsa za paralelni port i

bežičnu komunikaciju - Primjena softvera za programiranje

mikrokontrolera - Projektovanje i simulacija rada

mikrokontrolerskih sistema - Projektovanje i izrada mikrokontrolerskih

sistema POLJE UČENJA 13: Objektno orjentisano, web programiranje i izrada jednostavnih desktop baza podataka

IV-53 ST 03 08 IV-53 ST 03 09 IV-53 ST 03 10 IV-53 ST 11 01 IV-53 ST 11 02 IV-53 ST 11 03 IV-53 SP 13 11

- IDE alati za brzi razvoj aplikacija - Projektovanje i izrada GUI aplikacija. - Programiranje baza podataka - Model objekti-veze i relacioni model - Analiza i primjena DBMS-a - Analiza i primjena SQL-a - Izrada baze podataka

1Stručno – teorijski predmeti, nastava se izvodi u grupama učenika

5

IV-53 SP 13 10

IV-53 ST 12 01 IV-53 ST 12 02 IV-53 ST 12 03 IV-53 SP 13 12

- Realizacija intranet mreže i podešavanje pristupa Internetu

- Statički web - Web programiranje na strani klijenta - Web programiranje na strani servera - Izrada dinamičke web aplikacije

POLJE UČENJA 14: Organizacija poslovanja malog preduzeća

IV-53 ST 10 01 IV-53 ST 10 02

- Pokretanje malog preduzeća - Organizacija poslovanja preduzeća

Raspored modula po predmetima

Predmet Šifra modula Naziv modula

Programiranje IV-53 ST 03 07 IV-53 ST 03 08 IV-53 ST 03 10

- IDE alati za brzi razvoj aplikacija - Projektovanje i izrada GUI aplikacija. - Programiranje baza podataka

Elektronika IV-53 ST 04 05

IV-53 ST 04 06

- Primjena interfejsa za serijski i USB port - Primjena interfejsa za paralelni port i bežičnu

komunikaciju

Mikroračunari IV-53 ST 08 03

IV-53 ST 08 04

IV-53 ST 08 05

- Primjena softvera za programiranje mikrokontrolera

- Projektovanje i simulacija rada mikrokontrolerskih sistema

- Projektovanje i izrada mikrokontrolerskih sistema

Osnove poduzetništva IV-53 ST 10 01 IV-53 ST 10 02

- Pokretanje malog preduzeća - Organizacija poslovanja preduzeća

Baze podataka IV-53 ST 11 01 IV-53 ST 11 02 IV-53 ST 11 03

- Model objekti-veze i relacioni model - Analiza i primjena DBMS-a - Analiza i primjena SQL-a

Web programiranje IV-53 ST 12 01 IV-53 ST 12 02 IV-53 ST 13 03

- Statički web - Web programiranje na strani klijenta - Web programiranje na strani servera

Praktična nastava/Laboratorijski rad

IV-53 SP 13 10

IV-53 SP 13 11 IV-53 SP 13 12

- Realizacija intranet mreže i podešavanje pristupa Internetu

- Izrada baze podataka - Izrada dinamičke web aplikacije

6

POLJA UČENJA ZA STRUČNO ZVANJE TEHNIČAR RAČUNARSTVA

Polje učenja 12 :

Projektovanje i izrada mikrokontrolerskih sistema i računarskih interfejsa

Učenici i učenice su osposobljeni da projektuju i izrađuju vezna kola (interfejs) za komuniciranje

računara sa eksternim uređajima različite namjene, da hardverski i softverski izvrše programiranje mikrokontrolera specijalizovanim softverskim alatom, projektuju i simuliraju rad mikrokontrolerskog sistema i izrade mikrokontrolerski sistem.

Učenici i učenice su osposobljeni da projektuju i izrađuju vezna kola (interfejs) za komuniciranje računara sa eksternim uređajima različite namjene.

Učenici i učenice su osposobljeni da hardverski i softverski izvrše programiranje mikrokontrolera specijalizovanim softverskim alatom. (Mikrokontroleri, softversko i hardversko programiranje mikrokontrolera). Učenice i učenici su osposobljeni da projektuju i simuliraju rad mikrokontrolerskog sistema. Učenice i učenici su osposobljeni izrade jednostavni mikrokontrolerski sistem.

Polje učenja 13 :

Objektno orjentisano, Internet programiranje i izrada jednostavnih desktop baza podataka

Učenici i učenice su osposobljeni da projektuju i izrađuju GUI aplikacije, povezuju aplikacije sa bazom podataka, Izrade aplikacije koje koriste baze podataka. Koriste SQL i napredne kontrole. Projektuju i izrada bazu podataka za informacioni sistem. Upotrebljavaju Web dizajniranje, alate za izradu web aplikacije. Izrade dinamičku web aplikaciju koja koristi bazu podataka. Učenici i učenice su osposobljeni da realizuju intranet mrežu, podešavaju prava pristupa u mreži i omoguće pristup Internetu za lokalne računarske mreže

Polje učenja 14:

Organizacija poslovanja malog preduzeća

Osposobljavanje učenika da izvrše analizu zadatka, prikupe informacije, izrade plan rada i izvrše

strukturnu organizaciju manjeg preduzeća.

7

Izvod iz npp-a (modul 07) -Praktična nastava/laboratorijski rad

FAMILIJA Elektrotehnika ZANIMANJE Tehničar računarstva PREDMET Praktična nastava/laboratorijski rad

MODUL Realizacija intranet mreže i podešavanje pristupa Internetu

REDNI BROJ 10 ŠIFRA MODULA IV-53 SP 13 10 TEŽIŠTE Stručno-praktična nastava SVRHA MODULA I CILJ Učenici i učenice su osposobljeni da realizuju intranet mrežu, podešavaju prava pristupa u

mreži i omoguće pristup Internetu za lokalne računarske mreže. SPECIJALNI ZAHTJEVI / PREDUSLOVI IV-53 ST 09 01 IV-53 ST 09 02 IV-53 SP 13 08 NASTAVNE JEDINICE

1. Realizacija intraneta 2. Podešavanje pristupa Internetu sa intranet mreže 3. Podešavanje prava pristupa u mreži računara

REZULTATI UČENJA 1. Realizacija Intraneta

učenici i učenice su osposobljeni da : - Analiziraju pojam Intraneta - Kreiraju sadržaj Intraneta - Izvrše pripreme za postavljanje Intraneta - Kreiraju i podešavaju intranet radne grupe (workgroup) - Kreiraju i podešavaju klijent-server intranet

2. Podešavanje pristupa Internetu sa intranet mreže

učenici i učenice su osposobljeni da : - Analiziraju Internet konekcije - Analiziraju opremu za pristup - Analiziraju dijeljenje Internet konekcije - Primjenjuju rad sa Web pretraživačima i e-mail klijentima - Analiziraju zaštitu pristupa putem firewall-a i proxy-a

3. Podešavanje prava pristupa u mreži računara

učenici i učenice su osposobljeni da: - Ograničavaju pristup korisnicima unutar firme - Sprječavaju neovlaštene korisnike da pristupe LAN-u sa udaljenih lokacija (npr. preko

Interneta) - Podešavaju prava pristupa mrežnim resursima kao što su štampači, diskovi i

programi. DIDAKTIČKI UKAZI I SMJERNICE

diskusija grupni i individualni rad i praktični rad interaktivni rad (ako postoji mogućnost koristiti grafoskop ili PC+projektor INTEGRACIJA LITERATURA I DRUGI IZVORI Windows XP Professional: administriranje mreža Autori: Robert Elsenpeter i Toby Welte 2004 Red Hat Linux: administriranje mreža i sistema Autori: Terry Collings, Kurt Wall ОCJENJIVANJE Projekat 30% Usmena provjera 20% Laboratorijske vježbe 40% Aktivnost 10 %

8


MODUL Izrada baze podataka

REDNI BROJ 11 ŠIFRA MODULA IV-53 SP 13 11 TEŽIŠTE Stručno-praktična nastava SVRHA MODULA I CILJ Učenici i učenice su osposobljeni da na osnovu zadatog problema kreiraju relacioni model

i na osnovu njega izrade bazu podataka u DBMS-u. Osposobljeni su da koriste SQL jezik i generišu upite i izvještaje.

SPECIJALNI ZAHTJEVI / PREDUSLOVI IV-53 ST 11 01 NASTAVNE JEDINICE

1. Analiza problema 2. Kreiranje relacionog modela 3. Izrada baze podataka na osnovu kreiranog relacionog modela 4. Kreiranje upita 5. Kreiranje izvještaja

REZULTATI UČENJA

1. Analiza problema učenici i učenice su osposobljeni da:

- Analiziraju problem koji trebaju riješiti - Kreiraju model objekti-veze

2. Kreiranje relacionog modela

učenici i učenice su osposobljeni da: - Na osnovu izrađenog O-V modela kreiraju relacioni model

3. Izrada baze podataka na osnovu kreiranog relacionog modela

učenici i učenice su osposobljeni da: - Izrade bazu podataka korištenjem izabranog DBMS-a

4. Kreiranje upita

učenici i učenice su osposobljeni da: - Koriste SQL jezik i kreiraju upite nad podacima

5. Kreiranje izvještaja učenici i učenice su osposobljeni da:

- Na osnovu kreiranih upita kreiraju izvještaje (Reports) DIDAKTIČKI UKAZI I SMJERNICE

interaktivni rad (ako postoji mogućnost koristiti grafoskop ili PC+projektor) diskusija grupni i individualni rad praktični rad INTEGRACIJA IV-53 ST 03 10 LITERATURA I DRUGI IZVORI ОCJENJIVANJE Projekat 30% Usmena provjera 20% Laboratorijske vježbe 40% Aktivnost 10 %

9


MODUL Izrada dinamičke WEB aplikacije

REDNI BROJ 12 ŠIFRA MODULA IV-53 ST 13 12 TEŽIŠTE Stručno-praktična nastava SVRHA MODULA I CILJ Učenici i učenice su osposobljeni da za samostalnu izradu web aplikacije, njenom

postavljanju i održavanju, korištenjem HTML kodiranja, ASP, PHP, Ruby ili nekog drugog aktuelnog programskog jezika.

SPECIJALNI ZAHTJEVI / PREDUSLOVI IV-53 ST 12 01 NASTAVNE JEDINICE

1. Analiza problema 2. Izrada baze podataka na osnovu kreiranog relacionog modela 3. Kreiranje upita 4. Kreiranje izvještaja

REZULTATI UČENJA

1. Analiza problema

učenici i učenice su osposobljeni da: - Analiziraju problem i predlože moguće rješenje problema - Kreiraju blok šemu dokumenata i podataka

2. Izrada web aplikacije

učenici i učenice su osposobljeni da:

- Izrade web aplikaciju na osnovu projektne dokumentacije

3. Testiranje web aplikacije

učenici i učenice su osposobljeni da: - Postave web aplikaciju na web server - Testiraju web aplikaciju i otklone greške

4. Održavanje web aplikacije

učenici i učenice su osposobljeni da: - Održavaju web aplikaciju

DIDAKTIČKI UKAZI I SMJERNICE

interaktivni rad (ako postoji mogućnost koristiti grafoskop ili PC+projektor) diskusija grupni i individualni rad praktični rad

INTEGRACIJA IV-53 ST 12 02 IV-53 ST 12 03 LITERATURA I DRUGI IZVORI ASP Vodič za programere – Mikro knjiga PHP4 Vodič za programere – Mikro knjiga ОCJENJIVANJE Projekat 30% Usmena provjera 20% Laboratorijske vježbe 40% Aktivnost 10 %

10

Realizacija intranet mreže i podešavanje pristupa Internetu

Vježba 1 – Instalacija IIS-a

Zadatak vježbe Instalisati IIS servise pod operativnim sistemima Win Server 2003, Win Server 2008, OS XP ili Win7, u

zavisnosti od mogućnosti. Cilj vježbe Ovladati upotrebom instalacije i podešavanja IIS-a

Osnovno o IIS-u

Internet Information Services (IIS) je kompletna funkcionalna platforma koja može da servisira HTTP (Web), FTP (prijenos fajlova), NNTP (vijesti) i SMTP (e-mail) zadatke za organizaciju. Zahvaljujući integraciji sa operativnim sistemom, relativno se lako postavlja, konfiguriše i kontroliše. IIS je skalabilna komponenta i može da zadovolji potrebe i najzahtevnijih okruženja, sam Microsoft pokreće svoj web sajt na IIS-u, a njihov sajt svakodnevno ima i po nekoliko miliona hits-a. Trenutno se Internet Information Services nalazi na drugom mjestu kao najčešće implementirani web server, prema statistikama za web servere koje objavljuje Netcraft što ste mogli i vidjeti u prvim vježbama. Dakle, koji je vodeći web server? Paket poznat pod nazivom Apache, open-source verzija originalnog NCSA HTTP web servera. Prema istoj anketi, Apache (i njegove različite verzije, uključujući i neke komercijalne implementacije) koristilo je 69.97% uzorkovanih servera, a broj na tržištu i dalje raste. I pored toga što se nalazio na drugom mjestu (ili možda upravo zbog toga) IIS v5 mučili su brojni propusti u zaštiti. IIS administratori poslednje tri godine neprestano izdaju zakrpe za softver, onesposobljavajuću veoma otvorenu default-nu konfiguraciju, i "grickaju nokte" dok pregledaju rezultate objavljene u najnovijim biltenima koji se bave zaštitom. Ipak, Microsoft je zaista napravio korak naprijed sa verzijom IIS 6, implementirajući kompletan preokret po pitanju zaštite i defaultne konfiguracije. Sa novom filozofijom "zaključavanja" (locked down) u operativnom sistemu Windows Server 2003, IIS 6 se ne instalira uz operativni sistem, a defaultna instalacija IIS 6 takođe je zaključuna, tako da služi samo za statički sadržaj. Bio bi sjajan napredak da su promjene izvedene samo u IIS-u, ali tu zabavi nije kraj. Najveće promjene se nalaze "ispod", a kompletno objašnjenje zahtijeva malo dužu diskusiju, no evo kraće liste novih karakteristika i poboljšanja:

• Kôd za IIS potpuno je prerađen tako da je postignuta bolja stabilnost i performanse. Novi model procesiranja, nazvan modom izolovanja radnog procesa (worker process isolation mode), dopušta jednom ili više sajtova ili aplikacija da se pokreću u naznačenoj zajedničkoj oblasti za aplikacije. Kako sajtovi i aplikacije mogu da se pokreću u zasebnim radnim procesima, greška ili sigurnosni propust koji se stvori na jednom sajtu ne utiče na druge sajtove na sistemu. Radi kompatibilnosti sa IIS 5-zavisnim aplikacijama, IIS 6 podržava i IIS 5 izolacioni mod.

• Niz administrativnih skripti koji se izvršavaju iz komandne linije sada se nalaze u direktorijumu \Windows\system32. Ovi VBScriptovi mogu da izvršavaju većinu uobičajenih administrativnih zadataka.

• Konfiguracione informacije sada su smještene u dva XML fajla umesto u binarni fajl. Ovi XML fajlovi mogu da se prikazuju i modifikuju pomoću uobičajenog tekstualnog editora, kao što je Notepad. Administratori sada direktno mogu da čitaju i edituju IIS konfiguraciju (čak i dok je IIS pokrenut) umjesto da koriste skriptove ili kôd.

• IIS 6 podržava importovanje i eksportovanje konfiguracionih informacija na bilo kom nivou (sajt, server ili direktorij). Zato je olakšano dupliranje postavki za više sličnih servera.

• IIS 6 dopušta backup nezavisno od servera. Sada možete da izvšite backup konfiguracije i uspostavite je na drugom sistemu, pomoću šifrovane lozinke.

• Ako je na IIS Serveru instaliran IPv6 skup protokola, IIS 6 podržava HTTP zahtjeve preko IPv6. • Poboljšani metod kompresije odziva dopušta kompresovanje dinamičkog sadržaja "u letu", dok se

statički sadržaj kešira na disku. • FTP sada podržava izolovanje korisnika (user isolation), što znači da se individualni FTP klijenti mogu

ograničiti na njihove matične direktorije bez mogućnosti da vide ili modifikuju sadržaj direktorija drugih korisnika.

11

Iako tehnički nije dio IIS-a, uključivanje POP3 Servera u Windows Server 2003 znači da sistem može da se ponaša kao stvarni mail server, a ne samo kao prosljeđivač mailova, bez instaliranja servera kao što je Exchange ili software-a nezavisnih proizvođača.

Postupak instaliranja Postupak instaliranja se svodi ua uključivanje servisa preko ControlPanel - Add/Remove Programs -> Add Remove Windows components -> IIS (win XP) - Programs and Features -> Turn Windows Features on or off->IIS (win 7)

Windows Components Wizard za XP

12

IIS komponente za XP

Windows Features za Win 7

IIS Manager – Win 7 (IIS 7)

13

Testiranje

Ako se u Browseru upiše adresa http://localhost i ako dobije stranica kao na sljedećoj slici, IIS je u funkciji.

Vježba 1. a - Instalacija i podešavanje IIS-a (Web servera i FTP servera) na OS Win XP SP3

Zadatak vježbe Instalacija i podešavanje IIS (Internet Information Service) i FTP-a u lokalnom okruženju Intraneta. 1. Instalacija servera u svrhu postavljanja Web aplikacije na Web server. 2. Podešavanje „integrisanog“ FTP-a radi lakšeg prenošenja datoteka u Intranet okruženju. 3. Testiranje Web i FTP servera. Cilj vježbe Postupna instalacija Microsoft IIS-a na Windows te podešavanje FTP-a radi postavljanja Web aplikacije i

lakšeg prenošenja datoteka u Intranetu.

Postepena implementacija IIS-a

Praktična realizacija ove vježbe se može podijeliti na nekoliko osnovnih koraka: 4. Instalacija IIS-a putem Control Panela 5. Instalacija FTP-a 6. Testiranje Web i FTP servera

14

1. Korak Kliknite na Start, zatim na Control Panel. U Control Panelu pronađite i kliknite na ikonu Add or Remove

Programs. Zatim će se prikazati prozor kao na slici 1.

Slika 1 – Add or Remove Programs

Na lijevoj strani se nalaze ikone – Change or Remove Programs, Add New Programs, Add/Remove Windows Components, Set Programs Access and Defaults.

Kliknite na Add/Remove Windows Components, te će se nakon toga otvoriti novi prozor (slika 2). U tom

prozoru pronađite i stavite kvačicu na Internet Information Service (IIS) i nakon toga kliknite na Details.

Slika 2 – Windows Component Wizard

2. Korak Kada ste kliknuli na Details, otvorio se novi prozor sa listom podkomponenti IIS-a. U toj listi pronađite File

Transfer Protocol (FTP) Service i stavite kvačicu na njega. Nakon toga, kliknite na OK, zatim na Next. Napomena: Da biste mogli započeti instalaciju IIS-a, potrebno je da ubacite instalacijski CD od Windows-a. 3. Korak Da biste testirali Web server, potrebno je:

15

1. Da se logujete kao administrator 2. Kreirajte direktorij na putanji C:\stranica putem Windows Explorer-a 3. Kliknite na Start / Control Panel / Administrative Tools / Internet Information Services 4. Kliknite na simbol „+“ pored lokalnog računara te na simbol „+“ pored Web sites 5. Desni klik na Default Web Site 6. Odaberite New / Virtual Directory

Alias: Stranica Direktorij: C:\stranica Execute (including scripts) and Browse

7. U address bar browsera ukucajte „http://localhost/stranica Da biste testirali FTP server, potrebno je: 1. Da se logujete kao administrator 2. Kreirajte direktorij na putanji C:\FTP putem Windows Explorer-a 3. Kliknite na Start / Control Panel / Administrative Tools / Internet Information Services 4. Kliknite na simbol „+“ pored lokalnog računara te na simbol „+“ pored FTP sites 5. Desni klik na Default FTP Site 6. Odaberite New / Virtual Directory 7. Alias: FTP 8. Direktorij: C:\FTP 9. Allow the following: 10. Read (Ako želite da korisnici mogu čitati datoteke) 11. Write (Ako želite da korisnici mogu pisati i brisati datoteke) 7. U address bar browsera ukucajte „ftp://localhost/FTP

JU MS ETŠ Tuzla Praktična nastava/ Laboratrorijski rad

Instalacija i podešavanje IIS-a (Web servera i FTP servera)

Izvještaj o urađenoj laboratorijskoj vježbi:

16

Tuzla, Učenik: Profesor: Ocjena:

17

Vježba 2 - Instalisanje i podešavanje web servera i aplikacijskih dodataka u okviru intraneta (XAMP)

Zadatak vježbe Instalisanje i podešavanje web servera „Apache“ i aplikacijskih dodataka MySQL i PHP u okviru intraneta • Instalisanje i podešavanje web servera „Apache“ • Instalisanje i podešavanje MySQL • Instalisanje i podešavanje PHP Cilj vježbe Postupno i instalisanje i podešavanje web servera „Apache“ radi hostanja PHP stranica u okviru intraneta

kao i instalisanje i podešavanje PHP kao i MySQL.

Postupno instalisanje i podešavanje web servera i aplikacijskih dodataka

Praktična realizacija ove vježbe može se podijeliti na nekoliko koraka:

1. Skinuti XAMPP 2. Instaliranje XAMPP

1. Potrebno je skinuti XAMPP (mulit-paltofrm paket) koji sadrži u instalacij Apache, MySQL, PHP,

phpMyAdmin.

2. Pokrenuti instalaciju i izabarati „Apache“ web server, PHP i MySQL. Ukoliko ne izaberemo onda preko XAMPP Kontrolne ploče će mo morati pokretati svaki server posebno. Ovo je povoljno ukoliko nećemo koristi server tako često. Nakon završetka instalacije odemo na Start » All Programs » Apache Friends » XAMPP » XAMPP Control Panel (Slika 1.). Pomoću ove kontrolne ploče možemo pokretati i prekidati razne servere koje smo instalirali preko XAMPP.

Slika 1.

Ukoliko kliknemo na tipke start na kontrolnoj ploči pomoću nje pokrećemo servere. Ukoliko firewall windows operativnog sistema izbaci prozor kao na Slika 2. samo kliknite Unblock.

18

Slika 2.

Nakon toga u ukucate u web browser http://localhost/ i ukoliko se preusmjereni na stranicu sa XAMPP

logo-m onda je instalacija uspješna.





19

Vježba 3. - Instalisanje i podešavanje web servera i aplikacijskih dodataka u okviru intraneta (WAMP)


kao i instalisanje i podešavanje PHP kao i MySQL.

Postupno instalisanje i podešavanje web servera i aplikacijskih dodataka

WAMP

Wamp je paket programa za Windows kompjutere. U paketu se nalazi Apache server, MYSQL i PHP. Mada postoje i drugi serveri kao XAMP i slični, ja volim WAMP zbog jednostavnosti a i zato što je preporučen u svim tutorijalima sa linda.com.

WAMP je lokalni server sličan onom koji se koristi na hosting računima, u koji možete da instalirate wordpress, joomlu ili bilo koji drugi CMS i onda testirate, dizajnirate i učite.

Lokalni server je izvanredan jer ga možete koristiti kao mjesto za testiranje plugina, tema i modifikacija.

Preduslovi (hardver I softver)

Hardverski zahtjevi su mali. Wamp se može instalirati na bilo koji aktuelni PC sa instalisanim Win 2000, Xp, Vista ili Win7)

FireFox Browser , mada Wanp radi i sa IE, WAMP automatski radi sa FireFoxom koji možete naći na: Error! Hyperlink reference not valid.

WAMP paket koji je besplatan open source program koji može se skinuti na http://www.wampserver.com/en/download.php

WordPress paket sa http://wordpress.org/download/

Instalacija lokalnog servera WAMP

Kad skinete Wamp, počet će instalacija koja je slična bilo kojoj drugoj instalaciji. Kliknite na “spasi ili save file” i počnite instalaciju.

Pri kraju instalacije, program će vas pitati da li želite da koristite FireFox sa WAMPom. Prihvatite tu opciju mada server radi sa svakom drugom tražilicom. Kad se instalcija završi, vaš wamp server ćete naći tako što kliknete na start–>my computer–>c drive–> wamp.

Kad kliknete na wamp datoteku vidjet ćete ovo:

20

Vama treba www. Otvorite www gdje ćete naći samo index. Tu treba da kopirate otpakovanu wordpress datoteku.

Rad s WAMP om

WAMP je program na vašem kompjuteru koji radi kad kliknete na ikonu. Ikona vampa izgleda ovako.

Kliknite na tu ikonu i posmatrajte na dnu ekrana s desne strane će se pojaviti ovakva ikona.

Ako je ikona crno bijela onda je WAMP aktiviran kako treba, ako ima crvene boje onda nije aktivan. Ako je crven, samo ga isključite i pokušajte ponovno. Ili, kliknite na ikonu i pritisnite Restart All Services.

21

Odavde isto možete da odete u razna područja lokalnog servera. Gledajući s vrha:

Localhost – vas vodi na glavnu stranu servera.

phpMyAdmin – je mjesto gdje dodajete databaze i korisnike.

www directory – otvara www datoteku na kompjuteru.

Apache – ima višestruke opcije, među kojima je pristup raznim modulama koje možete po potrebi aktivirati. Ovdje obavezno aktivirajte rewrite_module ukoliko želite da vam permalinkovi rade.

PHP – isto ima višestruke opcije. Tu se nalazi brzi pristup ka php.ini.

MySQL – je mjesto gdje možete između ostalog, dodati razne verzije MySQL ukoliko ona koju imate ne radi s nekim programom.




22


23

Vježba 4. - Instalisanje i podešavanje web CMS-a WordPress


kao i instalisanje i podešavanje PHP kao i MySQL. Postupno instalisanje i podešavanje web servera i aplikacijskih dodataka

Kreiranje baze podataka u WAMPu

Kliknite lijevim mišem na wamp ikonu i onda na phpMyAdmin. Tu ćete imati opciju da napravite databazu. Dajte databazi ime. Za ovaj tutorijal, radi jednostavnosti, nazvat cemo databazu “wordpress”. Izaberite neki drugi jezik osim engleskog ako zelite i kliknite na “Create“.

Pojavit će se konfirmacija da je databaza kreirana.

Posto radite na lokalu, ne treba vam lozinka. Korisničko ime je uvijek “root“.

S lijeve strane će se sad pojaviti ime nove databaze.

Dodavanje korisničkog imena i lozinke u bazi podataka

Ukoliko želite da dodate svoje vlastito korisničko ime i lozinku za databazu kliknite na ime databaze s lijeve strane, onda nađite “privileges“ tab. Kliknite tu i nađite gdje piše “Add new user“. Kliknite na to dugme i ubacite korisničko ime po svom izboru i lozinku. Host izaberi da bude “Local” i payi da je odabrana ispravna databaza kao na slici.

24

Instalacija WordPressa u lokalu

Ako to već niste uradili, kopirajte wordpress datoteku u www WAMPa. Kad je stavite, imat ćete wordpress i index u www datoteki.

Sad u FireFoxu ukucajte adressu koja će izgledati otprilike ovako:

http://localhost/wordpress/wp-admin/install.php

Ukoliko se pojavi greška popravite put. Prvi dio web adrese je uvijek http://localhost/. Taj put vodi direktno ka www datoteci.

/wordpress/ je ime wordpress datoteke koju smo smjestilu unutar www.

Ukoliko imate wordpress datoteku unutar neke druge onda pratite taj put.

wp-admin se uvijek koristi za ulaz u administraciju. I na kraju imamo install.php koji izdaje naredbu za instalaciju.

Kad ste ubacili ispravan URL u browser, počet će instalacija wordpressa. Prvo se pojavi opcija za automatsko kreiranje konfiguracije ili config.php.

Kliknite tu i opet kliknite na sledeću opciju dok se ne pojavi ovo.

25

Databaze name – je ime databaze, u ovom slucaju “wordpress” User name – je korisnicko ime, u ovom slucaju “root” Password – ili lozinku nemamo, i ovo polje ostavljamo praznim. Database Host – je uvijek “localhost” Table prefix – je wp_ osim ako ne želite da koristite neki drugi.

Kad ubacite podatke, kliknite na dugme “Submit“, a onda “Run Install“.

Ukoliko sve prođe kako treba, pojavit će se stranica sa dobrodošlicom za wordpress, gdje treba da ubacite ime sajta, vaše korisnicko ime za wordpress, lozinku i email adresu.

Greška pri instalaciji

Ukoliko imate problema sa instalacijom, ako vam se pojavi poruka da je instalacija nemoguća, onda treba u WAMP serveru otvoriti www, otvorite wordpress i vidite postoji li wp-config.php.

Ako nema, onda promijenite ime wp-config-sample u wp-config i otvorite je koristeći tekst editor kao što je notepad. Provjerite da li su ime databaze, korisničko ime i lozinka pravilno uneseni i pokušajte ponovno.

/** The name of the database for WordPress */ define('DB_NAME', 'wordpress'); /** MySQL database username */ define('DB_USER', 'root'); /** MySQL database password */ define('DB_PASSWORD', ''); /** MySQL hostname */ define('DB_HOST', 'localhost'); /** Database Charset to use in creating database tables. */ define('DB_CHARSET', 'utf8');

Importiranje sadržaja postojećeg bloga

26

Sad kad imate WAMP i svježu instalaciju wordpressa, možete ako želite da importirate sadržaj postojećeg wordpress bloga. To se radi ako želite da imate duplikat bloga na kome radite u lokalu.

Prvo exportirajte postojeci blog na svoj kompjuter pa ga onda odatle importirajte u novi blog. Sad dodajte teme i plugine.

Promjena memorije u php.ini

Jedan od problema s kojim se možete suočiti pri importu je veličina sadržaja postojećeg bloga koja može biti prevelika za lokal. Da bi povećali kapacitet lokala, morate izvršiti promijenu u php.ini.

Kliknite lijevim mišem na ikonu WAMPa i onda na PHP i php.ini. U otvorenoj php.ini nađite gdje piše:

post_max_size = 8M upload_max_filesize = 2M max_execution_time = 30 max_input_time = 60 memory_limit = 8M

Ovi perimetri se nalaze na raznim mjestima u dugačkoj php.ini. Zato koristite “find” funkciju u text editoru da ih lakše nađete. Promijenite originalne vrijednosti u ove:

post_max_size = 500M upload_max_filesize = 500M max_execution_time = 5000 max_input_time = 5000 memory_limit = 1000M




27


28

VJEŽBA 5. - INSTALIRANJE I PODEŠAVANJE CMS-a Joomla

Zadatak vježbe

Implementirati CMS (Content Menagement System) Joomla I prezentovati njegove mogućnosti.

Cilj vježbe

U lokalnom okruženju Intraneta postupno instalirati I podesiti cms Joomla. Administrirati CMS-a preko control panela i postaviti korisnih sadržaje kojima bi se pristupalo preko Intraneta.

Pitanja

1. Šta je to CMS? 2. Šta je to Joomla! ? 3. Šta sve omogućava Joomla! ? 4. DA li je Joomla besplatna? 5. Koji web server se najviše koristi za CMS JOOMLA?

Odgovori:

1. CMS ili Content Menagment System je izraz za web aplikacije koje omogućavaju samostalno i jednostavno editovanje sadržaja sa svojih internet stranica putem administratorskog interfejsa, a što je vrlo bitno, bez ikakvih posebnih predznanja. Za administriranje je dovoljan samo preglednik web stranica (browser),. Tekst je moguće unositi direktno ili tako da se on jednostavno kopira iz Microsoft Worda ili drugog tekst editora. A tekst se formatirate slično kao I u programima za obradu teksta..

2. Joomla! je Content Management System (CMS) ili u prijevodu "Sustav za pravljanje sadržajem". Dakle Joomla! omogućava jednostavan i efikasan način za kreiranje vlastite web stranice. Trenutno je Joomla! uz Wordpress najpopularniji CMS sustav u svijetu i višestruko je nagrađivan.

3. Joomla! omogućava :

• Sistem registracije korisnika te postavljenje njihovog statusa • Preko 2500 ekstenzija za nadogradnju osnovne verzije • Izbor predložaka ( template ),odnosno izgleda stranice, par hiljada, što ne broji ni jedan CMS

sustav • Mogućnost integracije sa više foruma, galerije i drugih php skripti • Podrška za autore sadržaja koji nisu ograničeni • Odobravanje sadržaja prije objavljivanja • Početak i završetak objavljivanja sadržaja na unaprijed zadani datum • Unos statičnog (nekategoriziranog) sadržaja • Arhiviranje starijih sadržaja uz mogućnost dearhiviranja • Mogućnost ocjenjivanja pojedinih sadržaja • Učitavanje eksternih stranica • Podrška za vizualne editore • Upload slika za jednostavno korištenje na sajtu • Organizacija sadržaja u sekcije i kategorije • URL Format Pogodan za Tražilice • Napredni administracijski sustav • Podrška za višestruke administratore i/ili moderatore • Grupiranje korisnika po Pristupnom Nivou • Lokalizacija korisničkog sučelja i administracije • Caching mehanizam za još bolje performanse na prometnm sajtovima • Upravljanje privremeno izbrisanim sadržajima (poput Recycle Bin) • Objavljivanje reklama uz pomoć Baner komponente • Napredna instalacija dodatnih elemenata (komponente, moduli, mamboti, predlošci) • Sistem web pomoći

29

4. Što se tiče licence Joomla! je objavljena pod GNU/GPL licencom što znači da je besplatna i daje potpunu slobodu u mijenjanju koda.

5. Danas se najviše koriste Apache i IIS (Internet Information Services) web serveri. Joomla preporučuje upotrebu Apache web servera, mada ju je moguće instalisati I na IIS. Apache je besplatni, open source HTTP web server. IIS (Internet Information Services) je Microsoftov HTTP web server. Drugi najpopularniji web server koji kao platformu koristi isključivo Microsoft Windowse.

Postupak instalisanja CMS-a

Pokretanje i testiranje Joomle na lokalnom računaru

Ne možete downloadati Joomlu i pokrenuti ju na svom računaru kao .exe datoteku. Ona mora imati svoj web server što znači da mora imati i svoj hosting račun.

ZA funkcionisanje web aplikacije je potreban web server I aplikacijski dodaci. Joomla koristi php (hypertext preprocessor) I My SQL kao DBMS. Znači potrebni su, Apache, PHP i MySql na računaru. Postoje paketi koji u sebi sadrže sve ove komponente, I omogućavaju jednostavno instalisanje servera.Dva su trenutno najpopularnija:

• WAMP

• XAMP

Instaliranje Joomle na udaljenom serveru / Hostingu

Pretpostavimo da imate Hosting kod nekoga ili ćete si ga nabaviti. Ako je tako onda definitivno morate pripaziti na male minimalne zahtjeve koje Joomla postavlja

Minimalni zahtjevi za Joomlu 1.0

• PHP 4.2.x ili noviji

• MySQL 3.23.x ili noviji

• Apache 1.13.19 ili noviji

Uvjerite se da imate MySQL, XML i Zlib podršku ugrađenu u PHP.

Za noviju Joomlu 1.5 preporučen je PHP 4.4.3 ili noviji (radi poboljšane sigurnosti).

U narednim tekstovima, koraci su manje ili više jednaki bilo da instalirate Joomlu na localhostu ili na udaljenom serveru.

Preuzimanje (download) Joomla datoteka

Posjetite službenu stranicu Joomlei vidjet će te link na download sekciju.(joomla.org)

Raspakirajte datoteku (unzipp)

Morate raspakirati Joomline datoteke na svoj server. Ako pokrećete localhost, vaš server je u tom slučaju WAMP direktorij koji je kreiran za tu namjenu. Ako ste na udaljenom serveru, bilo bi najbolje uploadati arhivirani Joomla direktorij pa ga tek onda raspakirati na udaljenom računaru. Najbolji način da se ovo napravi je pomoću Cpanela. Pomoću svog FTP programa pošaljite direktorij u public_html ( ili što već imati na hostu). Tada ga pomoću file manageraraspakirajte.

30

Instaliranje Joomle preko Web browsera

Koristeći svoj pretraživač po izboru upitiše web lokaciju (ne u google) localhost/. Ugledat će te instalacijsku proceduru.

Izaberite jezik:

Pred-instalacijska provjera

Ovaj ključan dio instalacijske procedure provjerava dali su zadovoljeni svi minimalni zahtjevi.

Ako je sve zeleno, možete nastaviti sa instalacijom

Licenca

31

Joomla je puštena unutar GNU/GPL licence. Najčešće pitanje u vezi te licence je "Mogu li ukloniti link u kojem piše Powered by Joomla pri dnu stranice?". U redu je ako to napravite, no ostavite autorska prava u izvornom kódu. Preporuka je da se obadvoje ostavi.

Zašto

Joomla je projekt otvorenog kóda. Nikakvu novčanu naknadu programeri ne dobivaju prodavajući ovaj software. Da kupujete ovakav CMS sustav od nekakve tvrtke, koštao bi Vas cca xx tisuća kuna (minimalno), no dobivate ga besplatno. Zauzvrat, zadržite link, pomoći ćete rastu popularnosti i kvalitete samog projekta. Ne krijte činjenicu da koristite Joomlu, budite ponosni što je tako. vratimo se temi sad... :)

Konfiguriranje baze podataka

Ovo je bitan dio instalacijskog postupka. Tu unosite bitne informacije o bazi podataka koju će koristiti Vaša instalacija Joomle. Prvo što možete uočiti je padajući izbornik u kojem birate kakvu ćete vrstu baze podataka koristiti. Joomla 1.5 zapravo može koristiti samo SQL, no neka izdanja mogu korisititi više vrsta baza podataka kao npr. Oracle.

32

Hostname će gotovo uvijek biti localhost.

Korisničko ime i lozinka će biti osigurani od strane Vašeg Hostinga (obično putem e-maila kojeg ste dobili kad ste kreirali svoj račun).

Ako instalirate putem localhosta koristeći WAMP ili XAMPP, korisničko ime je najčešće "root" a lozinka ostaje prazna.

Kad unesete sve bitne informacije, kliknite na opcije "Get Privileges", tada Joomla instalater provjerava ima li takvih korisnika u bazi podataka. Trebali bi vidjeti ovakvu poruku:

Ako ste napravili nekakvu grešku, ili korisnik nema dovoljna prava nad bazom podataka onda ćete nakon kraćeg čekanja ugledati ovakvu poruku:

Glavna konfiguracija

Konfiguracija stranice određuje kako će sadržaj biti unešen. Imate tri izbora:

• Instaliranje oglednih podataka

Na ovaj način ćete instalirati sve podatke koji se instaliraju na ogledne inčice Joomla-e. To uključuje sve izbornike, navigacijske poveznice, sekcije i kategorije. Ako učite kako koristiti Joomlu ovaj način instalacije preporučujem. Lakše je prilagoditi sadržaj nego krenuti od nule.

• Ubacite SQL skriptu

Ovo je SQL datoteka koja sadrži već prilagođen sadržaj

• Migracija sa prijašnje verzije

Ova funkcija je dio procesa migriranja Joomla stranice sa verzije 1.0 na verziju 1.5 i zahtjeva posebne komponente da bi se to moglo učiniti.

Dajte svojoj stranici ime a potom unesite informacije za Super administratora. To će biti vaše korisničko ime i lozinka (Za korisnika koji ima najviše ovlasti nad tom web stranicom).

Prekrižite prste i kliknite next. Ako ste sve ispravno unijeli vidjet ćete ovaj ekran:

33

Imat ćete nešto posla ako niste dobili taj ekran. Najčešći razlozi su zbog serverskog okruženja. Ako rješenje neznate, najbolje bi bilo da napravite screenshot problema i prijavite se na forumu službenih stranica Joomleili progooglate, velika je mogućnost da je već netko imao problem sličan vašem.


VJEŽBA 3. INSTALIRANJE I PODEŠAVANJE CMS-a Joomla


34


35

Zadaci za vježbanje

1. Instališi IIS, MS SQL Server i mojoPortal.

36

Sadržaj

TEHNIČAR RAČUNARSTVA ............................................................................................................... 2

Opis poslova..................................................................................................................................... 2 Radni uslovi ..................................................................................................................................... 2 Poželjne osobine, osposobljavanje, napredovanje i zapošljavanje................................................... 3 Srodna zanimanja............................................................................................................................. 3

NASTAVNI PLAN ZA STRUČNO ZVANJE TEHNIČAR RAČUNARSTVA - ČETVRTA GODINAUČENJA.......................................................................................................................................... 4

Raspored modula po poljima učenja .................................................................................................... 4 Raspored modula po predmetima..................................................................................................... 5

POLJA UČENJA ZA STRUČNO ZVANJE TEHNIČAR RAČUNARSTVA................................... 6 Polje učenja 12 : ............................................................................................................................... 6

Projektovanje i izrada mikrokontrolerskih sistema i računarskih interfejsa ............................... 6

Polje učenja 13 : ............................................................................................................................... 6 Objektno orjentisano, Internet programiranje i izrada jednostavnih desktop baza podataka ... 6

Polje učenja 14: ................................................................................................................................ 6 Organizacija poslovanja malog preduzeća................................................................................... 6

Izvod iz npp-a (modul 07) -Praktična nastava/laboratorijski rad ......................................................... 7 Realizacija intranet mreže i podešavanje pristupa Internetu ............................................................ 7 Izrada baze podataka ........................................................................................................................ 8 Izrada dinamičke WEB aplikacije.................................................................................................... 9

Realizacija intranet mreže i podešavanje pristupa Internetu................................................................... 10 Vježba 1 – Instalacija IIS-a ................................................................................................................ 10

Osnovno o IIS-u ............................................................................................................................. 10 Windows Features za Win 7 .......................................................................................................... 12 IIS Manager – Win 7 (IIS 7) .......................................................................................................... 12 Testiranje........................................................................................................................................ 13 Ako se u Browseru upiše adresa .................................................................................................... 13

Vježba 1. a - Instalacija i podešavanje IIS-a (Web servera i FTP servera) na OS Win XP SP3 ........ 13 Postepena implementacija IIS-a ..................................................................................................... 13

Vježba 2.a - Instalisanje i podešavanje web servera i aplikacijskih dodataka u okviru intraneta (XAMP) .................................................................................................................................................... 17

Postupno instalisanje i podešavanje web servera i aplikacijskih dodataka .................................... 17 Vježba 2. b - Instalisanje i podešavanje web servera i aplikacijskih dodataka u okviru intraneta

(WAMP) ...................................................................................................................................................19 Postupno instalisanje i podešavanje web servera i aplikacijskih dodataka .................................... 19 WAMP ........................................................................................................................................... 19 Preduslovi (hardver I softver) ........................................................................................................ 19 Instalacija lokalnog servera WAMP .............................................................................................. 19 Rad s WAMP om ........................................................................................................................... 20

Vježba 3. - Instalisanje i podešavanje web CMS-a WordPress......................................................... 23 Kreiranje baze podataka u WAMPu............................................................................................... 23

Instalacija WordPressa u lokalu ......................................................................................................... 24 Greška pri instalaciji ...................................................................................................................... 25 Promjena memorije u php.ini ......................................................................................................... 26

VJEŽBA 5. - INSTALIRANJE I PODEŠAVANJE CMS-a Joomla................................................. 28 Pitanja............................................................................................................................................. 28 Odgovori: ....................................................................................................................................... 28 Postupak instalisanja CMS-a.......................................................................................................... 29 Instaliranje Joomle na udaljenom serveru / Hostingu.................................................................... 29 Instaliranje Joomle preko Web browsera....................................................................................... 30 Pred-instalacijska provjera ............................................................................................................. 30

37

Licenca........................................................................................................................................... 30 Konfiguriranje baze podataka ........................................................................................................ 31 Glavna konfiguracija...................................................................................................................... 32 Zadaci za vježbanje........................................................................................................................ 35

Sadržaj .................................................................................................................................................... 36

Documents

Skripta Praxa IV