152
SYLLABUSY spis treści 1. Aktywność zawodowa s. 3 2. Bóg w polityce s. 4 3. Bialoruś w XX w. s. 7 4. Deutschland. Geschichte Und Gesellschaft s. 8 5. Europejski Trybunal Sprawiedliwości s. 9 6. Historia Filozofii s. 13 7. Gender dla początkujących s. 18 8. Prawa czlowieka wobec wyzwań wspólczesności s. 25 9. Internet – nowe wyzwania dla politologii s. 26 10. Językowe techniki oddzialywania na odbiorcę s. 29 11. Kobiety w naukach spolecznych s. 31 12. Koncepcje suwerenności w historii zachodniej filozofii politycznej s. 32 13. Korzenie Europy s. 34 14. Kultura Popularna s. 36 15. Liberalizm czy liberalizmy? Glówne odmiany ideologii liberalnej s. 37 16. Lobbying w życiu publicznym s. 39 17. Czy istnial model polskiego dzialacza politycznego w II RP? s. 42 18. Narodowcy czy nacjonaliści? s. 43 19. Oblicza mediów s. 45 20. Podmiotowe aspekty globalizacji s. 47 21. Populiści i partie populistyczne w Polsce po 1945 roku s. 51 22. Protokól dyplomatyczny s. 54 23. Psychologia ogólna i spoleczna s. 55 24. Psychologia polityki s. 59 25. Samorząd terytorialny w Polsce; II RP, Polska Ludowa, III RP s. 63 26. Samorząd gospodarczy i zawodowy s. 65 27. Socjologia ogólna s. 66 28. Socjologia partii politycznych i wyborów s. 67 29. Socjologia polityki s. 70 30. Polityka spoleczna s. 72 31. Socjologia polityki (wyklad) s. 82 32. Spoleczności lokalne i regionalne s. 83 33. Systemy polityczne wybranych państw świata – ćwiczenia s. 85 34. Strategie marketingowe w kampaniach wyborczych s. 87 35. Systemy parlamentarne wybranych państw Unii Europejskiej s. 89 36. System polityczny RP s. 92 37. System polityczny RP (ćwiczenia) s. 94 38. Wspólczesne systemy polityczne s. 101 39. Teoria i praktyka kultury politycznej s. 103 40. Teoria organizacji i zarządzania s. 105 41. Podstawy teorii polityki s. 107 42. Teorie demokracji s. 109 43. Traktat Ustanawiający Konstytucję dla Europy s. 111 44. Organizacje pozarządowe (spoleczne) s. 113 45. Die Vereinigung Europas. Visionen und Gestalt s. 116 46. Warsztaty obróbki dźwięku s. 117

SYLLABUSY - home.umk.plipwww/pliki/do_pobrania/Syllabusy.pdf · 1996. Doktryny polityczne XIX i XX wieku , red. Krzystyna Chojnicka i Wiesław Kozuba-Ciembroniewicz, Kraków 2000

  • Upload
    dangthu

  • View
    218

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

SYLLABUSY

spis treści

1. Aktywność zawodowa s. 3 2. Bóg w polityce s. 4 3. Białoruś w XX w. s. 7 4. Deutschland. Geschichte Und Gesellschaft s. 8 5. Europejski Trybunał Sprawiedliwości s. 9 6. Historia Filozofii s. 13 7. Gender dla początkujących s. 18 8. Prawa człowieka wobec wyzwań współczesności s. 25 9. Internet – nowe wyzwania dla politologii s. 26 10. Językowe techniki oddziaływania na odbiorcę s. 29 11. Kobiety w naukach społecznych s. 31 12. Koncepcje suwerenności w historii zachodniej filozofii politycznej s. 32 13. Korzenie Europy s. 34 14. Kultura Popularna s. 36 15. Liberalizm czy liberalizmy? Główne odmiany ideologii liberalnej s. 37 16. Lobbying w życiu publicznym s. 39 17. Czy istniał model polskiego działacza politycznego w II RP? s. 42 18. Narodowcy czy nacjonaliści? s. 43 19. Oblicza mediów s. 45 20. Podmiotowe aspekty globalizacji s. 47 21. Populiści i partie populistyczne w Polsce po 1945 roku s. 51 22. Protokół dyplomatyczny s. 54 23. Psychologia ogólna i społeczna s. 55 24. Psychologia polityki s. 59 25. Samorząd terytorialny w Polsce; II RP, Polska Ludowa, III RP s. 63 26. Samorząd gospodarczy i zawodowy s. 65 27. Socjologia ogólna s. 66 28. Socjologia partii politycznych i wyborów s. 67 29. Socjologia polityki s. 70 30. Polityka społeczna s. 72 31. Socjologia polityki (wykład) s. 82 32. Społeczności lokalne i regionalne s. 83 33. Systemy polityczne wybranych państw świata – ćwiczenia s. 85 34. Strategie marketingowe w kampaniach wyborczych s. 87 35. Systemy parlamentarne wybranych państw Unii Europejskiej s. 89 36. System polityczny RP s. 92 37. System polityczny RP (ćwiczenia) s. 94 38. Współczesne systemy polityczne s. 101 39. Teoria i praktyka kultury politycznej s. 103 40. Teoria organizacji i zarządzania s. 105 41. Podstawy teorii polityki s. 107 42. Teorie demokracji s. 109 43. Traktat Ustanawiający Konstytucję dla Europy s. 111 44. Organizacje pozarządowe (społeczne) s. 113 45. Die Vereinigung Europas. Visionen und Gestalt s. 116 46. Warsztaty obróbki dźwięku s. 117

47. Więcej niż niepodległość Polska myśl polityczna 1918 – 1939 s. 119 48. Wizualne środki oddziaływania – fotografia s. 120 49. Wolność słowa i prawo do informacji s. 123 50. Współczesna polska kultura religijna s. 125 51. Współczesna polska myśl polityczna (po 1989 roku) s. 127 52. Współczesne doktryny polityczne – ćwiczenia s. 128 53. Doktryny polityczne s. 130 54. Współczesne doktryny polityczne s. 132 55. Wstęp do badań politologicznych s. 135 56. Wstęp do nauki o państwie i prawie s. 137 57. Zamówienia publiczne w kraju i na świecie s. 139 58. Zarządzanie mediami s. 141 59. Marketing polityczny s. 143 60. Opinia publiczna s. 144 61. Teoria polityki s. 145 62. Teorie demokracji s. 147 63. Partie i systemy partyjne s. 149 64. Systemy wyborcze i zachowania elektoratu s. 151

mgr Maciej Siwicki (L.L.M.) Instytut Politologii UMK

AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA Założenia i cele:

Trudna sytuacja absolwentów wielu uczelni i kierunków zmusza młodych ludzi do poszukiwania pracy za granicą. Rzadko zdarza się jednak, aby z trudem otrzymana praca była adekwatna do posiadanych kwalifikacji czy kierunku zakończonych studiów. Wielu stawia sobie pytanie jaki był cel studiowania, co robić dalej i gdzie szukać pomocy.

Niniejsze konwersatorium ma służyć tym politologom, którzy chcą poszukiwać pracy poza Polską lub podnosić swoje kwalifikacje zawodowe na zagranicznych uniwersytetach. Plan zajęć:

1. Zajęcia wstępne: analiza oczekiwań studentów oraz weryfikacja ogólnej wiedzy o unii europejskiej i innych krajach oferujących pracę obywatelom Polski.

2. Analiza realnych szans znalezienia pracy w zawodzie. 3. Kursy językowe oraz podstawowe wymogi stawiane zagranicznym pracownikom 4. Instytucje pomagające znaleźć prace za granicą. Analiza ofert typu camp, work

and Travel. 5. Nauka i podnoszenie kwalifikacji zawodowych na zagranicznych uniwersytetach. 6. Stypendia oraz dotacje. 7. Praktyki a szansa otrzymania pracy.

Forma zaliczenia przedmiotu – aktywny udział w zajęciach plus obecność (dopuszczalne 2 nieobecności).

LITERATURA Witryny internetowe WWW.manpower.com WWW.campus.pl WWW.google.pl WWW.workandtravelusa.net

Dr Katarzyna Kalinowska Zakład Myśli Politycznej Instytut Politologii UMK

Toruń, 1. 10. 2006 r.

SYLLABUS

NAZWA PRZEDMIOTU BÓG W POLITYCE

KATEGORIA PRZEDMIOTU

fakultatywny

PROWADZĄCY

Dr Katarzyna Kalinowska

RODZAJ I FORMA STUDIÓW

stacjonarne, pięcioletnie magisterskie, stacjonarne trzyletnie licencjackie

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

Semestr letni

FORMA (rodzaj) ZAJĘĆ konwersatorium

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

Dobra znajomość historii powszechnej oraz zagadnień z historii myśli politycznej i współczesnych doktryn politycznych; orientacja w terminologii teologicznej i socjologicznej

CELE SZCZEGÓŁOWE Zajęcia adresowane są do studentów zainteresowanych miejscem religii we współczesnym świecie. Założeniem konwersatorium jest analiza i próba oceny współczesnych zjawisk religijno-społeczno-kulturowych zachodzących w Europie, takich jak np. laicyzacja czy sekularyzacja życia społecznego, problem zapisu o chrześcijaństwie w konstytucji UE, tolerancja religijna.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

Każdy temat przewidziany jest na 2 spotkania. Pierwsze będzie miało charakter wprowadzający, podczas którego zostanie wyłoniony szczegółowy problem badawczy podejmowany na drugim spotkaniu, prowadzonym metodą debaty. 1. Zajęcia wprowadzające 2. Teoria „Boga” 3. Bóg i władza 4. „Niebieski porządek rzeczy” 5. Bóg i wolność 6. Bóg i ekonomia 7. Śmierć Boga 8. temat wolny - propozycja studentów.

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (egzaminu)

Podstawą uzyskania zaliczenia jest: obecność aktywność indywidualna oceny za debaty

LITERATURA PODRĘCZNIKI

� Banaszak Marian, Historia Kościoła katolickiego, t. 1-4, Warszawa 1989

� Czubiński Antoni, Olszewski Wiesław, Historia powszechna1939-1994, Poznań

1996.

� Doktryny polityczne XIX i XX wieku, red. Krzystyna Chojnicka i Wiesław Kozuba-Ciembroniewicz, Kraków 2000.

� Izdebski Hubert, Historia myśli politycznej i prawnej, Warszawa 2001.

� Kumor Bolesław, Historia Kościoła, cz. 1-8, Lublin 1998. � Olszewski Henryk, Zmierczak Maria, Historia doktryn politycznych

i Prawnych, Poznań 1993. � Sylwestrzak Andrzej, Historia doktryn politycznych i Prawnych,

Warszawa 1996. � Tokarczuk Roman, Współczesne doktryny polityczne, Zakamycze

2000. (wyd. X i późniejsze)

WYDAWNICTWA ŹRÓDŁOWE, LEKSYKONY, SŁOWNIKI

� Bliński Kazimierz, Żmuda Marek, Wybór tekstów źródłowych z historii doktryn polityczno-prawnych, Toruń 1997.

� Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II¸ Kraków 2000. � Historia myśli politycznej. Antologia tekstów, red. Bogdan Szlachta,

Kraków 2000. � Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 2002. � Leksykon politologii, red. Antoni Antoszewski i Ryszard Herburt,

Wrocław 1999. � Mała encyklopedia wiedzy politycznej, red. Marek Chmaj i Wojciech

Sokół, Toruń 2001. � Olszewski Henryk, Słownik twórców idei, Poznań 1998. � Papieska rada Iustitia et PAX, Kompendium nauki społecznej

Kościoła, Kielce 2005. � Słownik katolickiej nauki społecznej, red. Władysław Piwowarski,

Warszawa 1993. � Sobór Watykański II. Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, Poznań

2002 � Żaryn Jan, Kościół w Polsce w latach przełomu (1953-1958).

Relacje ambasadora RP przy Stolicy Apostolskiej, Warszawa 2000.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Charles Rodger SI, Maclaren Drostan OP, Kościół w świecie współczesnym, Poznań 1995.

� Gowin Jarosław, Kościół w czasach wolności 1989-1999. � Krapiec Mieczysław, O ludzką politykę, Warszawa 1996. � Król Marcin, Historia myśli politycznej od Machiavellego po czasy

współczesne, Gdańsk 1998. � Majka Józef, Katolicka doktryna społeczna, Warszawa 1989. � Mariański Janusz, Kościół katolicki w społeczeństwie obywatelskim,

Lublin 1998. � Prawo i kultura. Materiały III międzynarodowej konferencji na

temat „Religia i wolność religijna w Unii Europejskiej. Warszawa 2-4 wrzesnia 2002, red. Józef Krukowski i Otto Theisen, Lublin 2003.

� Religia i Kościół rzymskokatolicki w polskiej myśli politycznej 1919-1993, red. Jan Jachymek, Lublin 1995.

� Strzeszewski Czesław, Katolicka nauka społeczna, Lublin 1994. � Wapiński Roman, Historia polskiej myśli politycznej XIX i XX

wieku, Gdańsk 1997. � Współczesna myśl polityczna, red. B. Pasierb, K. A. Paszkiewicz,

Wrocław 1996.

� Wychowanie a polityka. Cele polityczne jako czynnik determinujący oddziaływanie wychowawcze, red. Grzegorz Radomski i Katarzyna Kalinowska, Toruń 2003.

� Wychowanie a polityka. Mity i stereotypy w polskiej myśli społecznej XX wieku, red. Witold Wojdyło, Toruń 2000.

Wychowanie a polityka. Tradycje i współczesność., red. Witold Wojdyło i Michał Strzelecki, Toruń 1997.

UWAGI Studenci zamierzający studiować w systemie ITS, zobowiązani są zgłosić ów zamiar na początku kursu danego przedmiotu i przedstawić stosowny dokument, w przeciwnym wypadku prawo do skorzystania z tego przywileju będzie obowiązywało z chwilą dostarczenia kopii niniejszego dokumentu wraz z podpisem dziekana wydziału. Ponadto student zobowiązany jest do przestrzegania uzgodnionego harmonogramu prac i zaliczeń.

Politologia szczeg.

BIAŁORUŚ W XX WIEKU. Od komunizmu do autorytaryzmu

Celem zajęć jest przedstawienie procesu formułowania się białoruskiej idei narodowej. W czasie zajęć zostaną poruszone również problemy świadomości białoruskiej. Dodatkowo zostaną omówione dzieje Białorusi od początku XX w. aż po czasy współczesne. Istotnym elementem zajęć warsztatowych będzie prześledzenie transformacji ustrojowej Białorusi w ciągu ostatniego wieku, oraz ich zagrożeń dla niepodległości Białorusi. Gros zajęć zostanie poświęconych współczesnej Białorusi pod rządami Aleksandra Łukaszenki. Problematyka zajęć:

1. Kształtowanie się świadomości białoruskiej 2. Białorusini na początku XX w. Walka o własną państwowość 3. Białoruś pod dominacją radziecką w okresie międzywojennym 4. Wcielenie ziem białoruskich do ZSRR. Okupacja niemiecka 5. Lata stalinizmu na Białorusi 6. Białoruś w kręgu dominacji radzieckiej 7. Droga ku niepodległości Białorusi 8. Pierwsze lata niepodległości Białorusi 9. Rządy Aleksandra Łukaszenki na Białorusi. Zmiany ustrojowe 10. Opozycja demokratyczna na Białorusi w czasach współczesnych 11. Łamanie praw i wolności obywatelskich na Białorusi. 12. System wyborczy i parlamentarny na Białorusi 13. Dokąd podąża współczesna Białoruś?

Literatura obowiązkowa: E. Mironowicz, Białoruś, Warszawa 1999. S. Owsianni, J. Striełkowa, Władza a społeczeństwo. Białoruś 1991-1998, Warszawa 1998. J. Darski, Białoruś: historia, współczesność, konflikty narodowe, Warszawa 1993. J. Turonek, Białoruś pod okupacją niemiecką, Warszawa 1993. O. Łatyszonek, Białoruskie formacje wojskowe 1917-1923, Białystok 1985.

Prof. Dr. Ralph Schattkowsky

DEUTSCHLAND. GESCHICHTE UND GESELLSCHAFT Ein Semester, 30 h Konversatorium Die Lehrveranstaltung hat die jüngere deutsche Geschichte seit der Vereinigung zum Gegenstand. Sie besitzt landeskundlichen Charakter. Der Student lernt die politische Ordnung der Bundesrepublik genauso kennen wie die gesellschaftlichen Strukturen und Besonderheiten. Er wird mit Persönlichkeiten aus Politik und Kultur vertraut gemacht und erhält Informationen über Sitten und Gebräuche, wie auch über Besonderheiten von Verhaltensmustern. Dem Studenten werden im Konversatorium Begriffe vermittelt, die ihm den Zugang zur deutschen Identität erleichtern und das Verständnis für deutsche Besonderheiten wecken. Entsprechend der föderalen Struktur der Bundesrepublik Deutschland werden einzelne Bundesländer vorgestellt. Deutschland. Forum für Politik, Kultur und Wirtschaft.

Projekt planu konserwatorium autorskiego

EUROPEJSKI TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI - rola i wpływ na kształt prawa wspólnotowego

Cel zajęć:

Wraz z postępującymi procesami integracyjnymi Europy, a zwłaszcza wobec faktu wejścia Polski do struktur Unii Europejskiej nasz kraj musi przyjąć system prawa Wspólnoty, a także prowadzić własną politykę prawodawczą zgodną z tym prawem. Poznanie wszystkich źródeł tego prawa oraz procesów jego tworzenia wydaje się być sprawą o kluczowym znaczeniu. Uprawnionym staje się bowiem wiedzieć do jakiej Unii Europejskiej przystąpiła Polska 1 maja 2004 roku. Najmniej znanym źródłem praw i obowiązków prawa wspólnotowego jest orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Mając powyższe na uwadze za cel zajęć przyjęte zostało zapoznanie słuchaczy z podstawową wiedza dotyczącą Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości jako instytucji wspólnotowej. Jego budowy, kompetencji orzeczniczych oraz roli jaką odgrywa w ramach procesu tworzenia prawa wspólnotowego i toczącej się integracji regionalnej w Europie. Spodziewany efekt zajęć: Słuchacz po zakończonym kursie będzie potrafił wskazać udział Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w procesie tworzenia systemu prawnego Unii Europejskiej. Posiądzie także umiejętność rozpoznawania poszczególnych rodzajów rozstrzygnięć ETS oraz możliwości ich wykorzystania w praktyce w przyszłej pracy zawodowej. Wymagana wiedza przed przystąpieniem do konserwatorium: Historia integracji europejskiej Instytucje wspólnot europejskich Konspekt zagadnień merytorycznych konserwatorium Kształt pionu sądowego Wspólnot Europejskich/Unii Europejskiej Historia rozwoju pionu sądowego Wspólnot/Unii Europejskiej a rozwój Wspólnot Europejskich/Unii Europejskiej Budowa pionu sądowego w stanie obecnym Struktura wewnętrzna Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości Rola sędziów ETS Rodzaje izb orzekających Funkcja Rzecznika Generalnego Kompetencje orzecznicze ETS. Rodzaje i funkcja (zagadnienia wybrane) Postępowanie w sprawie niewykonania zobowiązań przyjętych na podstawie Traktatu przez państwo członkowskie (art. 226, 227 i 228 TWE) Postępowanie w sprawach, które wynikają z przepisów art. 229 i 229a TWE – tj. na podstawie kompetencji nadanej przepisami prawa pochodnego Postępowanie w sprawie polityki wizowej, azylowej, imigracyjnej i innych polityk związanych ze swobodnym przepływem osób Skarga na nieważność aktu wydanego przez organ Wspólnoty (art.230 TWE)

Skarga na bezczynność organów Wspólnoty (art. 232 TWE) Orzekanie w ramach kwestii pytań prejudycjalnych (art.234 TWE): Czym jest pytanie prejudycjalne Argumenty za i przeciw instytucji pytań prejudycjalnych Praktyczne wskazówki dla stosujących instytucje pytania prejudycjalnego Efektywność orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości Czym jest efektywność orzecznicza Zabezpieczenie efektywności orzeczniczej pionu sądowego Unii Europejskiej wg uregulowań traktatowych Zabezpieczenie efektywności orzecznictwa pionu sądowego Unii Europejskiej na płaszczyźnie poza traktatowej (rola ETS i jego stosunków z sądownictwami narodowymi) Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości jako źródło prawa powszechnie obowiązującego w Unii Europejskiej (quasi-precedensy) System common law a kontynentalny system prawa Precedensy w systemie common law Argumenty za quasi-precedensowym charakterem orzecznictwa ETS Konsekwencje quasi-precedensowego statusu orzecznictwa ETS dla systemu prawnego Wspólnoty Znaczenie quasi-precedensowego statusu orzecznictwa ETS dla obywateli Unii Europejskiej. Możliwości wykorzystywania orzecznictwa Trybunału w życiu codziennym. Omówienie przykładowych dziedzin życia, gdzie możliwe jest zastosowanie orzecznictwa ETS: Prywatyzacja procesu wykonawczego i prawa obywateli Unii Europejskiej Nadrzędność norm wspólnotowych Swobody gospodarcze Unii Europejskiej Wolna konkurencja w gospodarce BIBLIOGRAFIA A. Monografie i opracowania zbiorowe Ahlt Michael, Prawo europejskie, Warszawa 1998. Alter Karen J., Establishing the supremacy of European Law. The making of an international rule of law in Europe, New York 2001. Amin Mahmoud / Juszyński Janusz, Instytucje i porządek prawny Unii Europejskiej, Toruń 1999. Bankowicz Marek / Tkaczyński Jan Wiktor, Oblicza współczesnego państwa, Toruń 2002. Barcz Jan, Prawo Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe, Warszawa 2002. Barrass Robert / Madhavan Shobhana, European economic integration and sustainable development. Institutions, issues and policies, London-New York 1996. Brittan Leon, Europe, The Europe We Need, London 1994. Brodecki Zdzisław / Drobysz Monika / Majkowska Sylwia, Traktat o Unii Europejskiej, Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską z komentarzem, Warszawa 2002. Brodecki Zdzisław / Gromnicka Ewa, Układ Europejski z komentarzem, Warszawa 2002. Cieśliński Aleksander, Wspólnotowe prawo gospodarcze, Warszawa 2003. Craig Paul / de Burca Grainne, EC Law: Text, Cases & Materials, Oxford 1996. Czapliński Władysław / Ostrihansky Rudolf / Saganek Przemysław / Wyrozumska Anna, Prawo Wspólnot Europejskich, Orzecznictwo, Warszawa 2001.

Cziomer Erhard / Zyblikiewicz Lubomir, Zarys współczesnych stosunków międzynarodowych, Warszawa-Kraków 2000. Galster Jan / Witkowski Zbigniew, Kompendium wiedzy o Unii Europejskiej, Toruń 2002. Guzek Marian, Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Poznań 2001. Haas Ernst, Beyond the Nation-State, Stanford 1964. Hartley Trevor, Constitutional Problems of the European Union, Oxford-Portland 1999. Hunnings Neville March, The European Courts, London 1996. Lasok Dominik, Zarys prawa UE – prawo gospodarcze, Toruń 1998. Lasok Dominik, Zarys prawa Unii Europejskiej, Toruń 1995. Machlup Fritz, Integracja gospodarcza – narodziny i rozwój idei, Warszawa 1986. March Hunnings Neville, The European Courts, London 1996. Marszałek Antoni, Suwerenność a integracja europejska w perspektywie historycznej, Łódź 1997. Marszałek Antoni, Wprowadzenie do teorii suwerenności i integracji europejskie, Łódź 2000. McGoldrick Dominic, International relations law of the European Union, Londyn and New York 1997. Morawski Lech, Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2002. Moussis Nicholas, Guide to European policies, Rixensart 2001. Moussis Nicholas, Handbook of European Union, Rixensart 1997. Mouton Jean Denis / Soulard Christophe, Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, Lublin 2000. Myszona Katarzyna, Wprowadzenie do prawa wspólnotowego po Traktacie Amsterdamskim, Warszawa–Poznań 2000. Neville Lionel, The Court of Justice of the European Communities, London 1994. Plaňavová–Latanowicz Jana, Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, ochrona praw podstawowych, Warszawa 2000. Shaw Jo, Law of the European Union, London 1996. Tkaczyński Jan Wiktor, Między unitaryzmem a federalizmem: Unia Europejska w świetle doświadczeń ustrojowych Republiki Federalnej Niemiec, Kraków 1998. Tkaczyński Jan Wiktor, Ustrój federalny Niemiec a system decyzyjny Unii Europejskiej, Kraków 2005. B. Artykuły Adamczak-Retecka Monika, Konstrukcja praw podstawowych w projekcie konstytucji Unii Europejskiej, [w:] Cezary Mik (red.), Unia Europejska w dobie reform. Konwent Europejski. Traktat konstytucyjny. Biała Księga w sprawie rządzenia Europą. VIII Ogólnopolska Konferencja Prawnicza, Toruń 27 – 28 marca 2003, Toruń 2004. Bankowicz Marek, System instytucjonalny Unii Europejskiej i perspektywy jego przebudowy, [w:] Andrzej Mania / Beata Płonka (red.), Do jakiej Unii zmierzamy? – polityka i gospodarka Unii Europejskiej, Kraków 2001. Bechstein Matthias, Implementacja prawa wspólnotowego do wewnętrznych porządków prawnych państw członkowskich. Eurosceptycy i euroentuzjaści – spór o pozycję prawa europejskiego w niemieckim prawie polityce, [w:] Władysław Czapliński / Irena Lipowicz / Tadeusz Skoczny / Mirosław Wyrzykowski (red.), Suwerenność i integracja europejska, Warszawa 1999. Benvenisti Eyal, Judicial Misgivings Regarding the Application of International Law: An Analysis of Attitudes of National Courts, [w:] The European Journal 2 (1993). Biernat Stanisław, Przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej: wyzwania dla organów stosujących prawo, [w:] Eugeniusz Piontek (red), Prawo polskie a prawo Unii Europejskiej, Konferencja Wydziałowa Wydziału Prawa i administracji UW, Warszawa 2003.

Brodecki Zdzisław, Wpływ integracji europejskiej na sposób myślenia prawniczego, [w:] Cezary Mik (red.), Europeizacja prawa krajowego, Toruń 2000. Brożek Paweł, Międzynarodowa integracja gospodarcza, [w:] Adam Budnikowski / Elżbieta Kawecka-Wyrzykowska (red.) Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Warszawa 1999. Dąbrowska Patrycja, Czy kara pieniężna nakładana przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości na podstawie art. 228 TWE (dawny art. 171) zwiększy skuteczność wprowadzania prawa wspólnotowego w państwach członkowskich?, [w:] Jan Barcz (red.), Studia z prawa Unii Europejskiej, Kraków 2000. Ikenberry John, The Myth of Post-Cold War Chaos, [w:] Foreign Affairs 3 (1996). Kaleda Saulius Lukas, Właściwość Trybunału Sprawiedliwości do wydawania orzeczeń wstępnych w sytuacji krajowej, [w:] Stanisław Biernat (red.), Studia z prawa Unii Europejskiej, Kraków 2000. Kleine Andreas, Reform of the system of References for Preliminary Rulings, [w:] Stanisław Biernat (red.), Studia z prawa Unii Europejskiej, Kraków 2000. Koncewicz Tomasz, Prawnicy krajowi we wspólnotowym systemie prawnym: reprezentacja stron w postępowaniu przed Trybunałem Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w Luksemburgu cz. I, [w:] Radca Prawny – Czasopismo samorządu Radców Prawnych 1 (2001). Koncewicz Tomasz, Trybunał Sprawiedliwości i integracja – rozmowa z sędzią Trybunału Peterem Jannem, [w:] Radca Prawny – Czasopismo samorządu Radców Prawnych 2 (2002). Łazowski Adam, Proeuropejska wykładnia prawa przez polskie sądy i organy administracji jako mechanizm dostosowania systemu prawnego do aquis communautaire, [w:] Piontek Eugeniusz (red), Prawo polskie a prawo Unii Europejskiej, Konferencja Wydziałowa Wydziału Prawa i administracji UW, Warszawa 2003. Makać Antoni, Międzynarodowa integracja gospodarcza, [w:] Ewa Osiewicz (red.), Procesy integracyjne we współczesnej gospodarce światowej, Warszawa 2001. Ostrihansky Rudolf, Sąd polski a kompetencje Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich do wydawania orzeczeń wstępnych, [w:] Eugeniusz Piontek (red), Prawo polskie a prawo Unii Europejskiej, Konferencja Wydziałowa Wydziału Prawa i administracji UW, Warszawa 2003. Wróbel Andrzej, Uwagi w kwestii prawa obywateli Unii Europejskiej do sądu wspólnotowego (główne tezy), [w:] Eugeniusz Piontek (red), Prawo polskie a prawo Unii Europejskiej, Konferencja Wydziałowa Wydziału Prawa i administracji UW, Warszawa 2003. Wróblewski Jerzy, Język prawny a wykładnia prawna, [w:] Jacek M. Majchrowski (red.) Idee-państwo-prawo, Kraków 1991. C. Strony internetowe www.cie.gov.pl http://curia.eu.int Zbiory Orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości ze zbiorów Eurolex: www.europa.eu.int/eur-lex/en/search/search_case.html

Prof. zw. dr hab. Marek Szulakiewicz Zakład Kultury Politycznej

HISTORIA FILOZOFII Wymiar zajęć: 45 godz. wykładu w semestrze zimowym Forma zajęć: wykład obligatoryjny dla studentów I roku politologii Prowadzący: Prof. dr hab. Marek Szulakiewicz Zadania kursu: zadaniem wykładu jest zapoznanie studentów z historią filozofii, myślenia filozoficznego i zasadniczymi problemami filozofii. Wykład obejmuje główne kierunki i szkoły myślenia filozoficznego od starożytności do czasów współczesnych oraz analizę podstawowych problemów filozoficznych. Forma zaliczenia: egzamin ustny z zakresu tematów wykładów, treści lektur obowiązkowych oraz zagadnień przedstawionych do samodzielnego pracowania Temat I: O istocie filozofii Podstawowe zagadnienia: Początek filozofii. Grecja czy Indie? Wschód i Zachód a filozofia. Indie, postawy Wschodu i Zachodu wobec świata a filozofia, Jung: ekstra-wertyzm i introwertyzm, rozumienie filozofii w tradycji, przykłady z dziejów pojęcia filozofia, Pitagoras, Arystoteles, codzienność i filozofia, postawa filozoficzna: „Teaj-tet", zdziwienie; Kartezjusz, wątpienie; sytuacje graniczne a filozofia, Jaspers, Tołstoj i Śmierć Iwana Ilicza; transcendere, filozofia jako transcendowanie, filozofia a religia, Tertulian, Św. Paweł, Luter, filozofia a sztuka, techne, doświadczenie estetyczne, katharsis, apate, filozofia a nauka, mądrość, wiedza, głupota; sofos u Herodo-ta, szkoła sokratejsko-płatońska i poszukiwanie mądrości, doksa i episteme, Bo-ecjusz, filozofia i wiedza, Scheler i typologia wiedzy, głupota jako karykatura mądrości, docta ignorantia, Erazm z Rotterdamu i Pochwała głupoty, Bocheński i Dzieje głupoty w Polsce, filozofia w kulturze XX wieku. Metody i style uprawiania filozofii. Uniwersalność, racjonalność, otwartość i krytycyzm filozofii. Rola filozofii w kulturze Zachodu. Teraźniejszość i przyszłość filozofii. Kant i podstawowe pytania filozofii. Polityka a filozofia. Temat II: Główne zagadnienia filozofii - Metafizyka Podstawowe zagadnienia: Obszar myślenia filozoficznego. Filozoficzny pogląd na świat. Pytania filozoficzne. Podstawowy problem filozofii. Filozofia "kłopotem dla wszystkich" (Jaspers). Filozofia pierwsza i pytanie o zasadę rzeczywistości. Metafizyka - ontologia - ontologia fundamentalna. Arystoteles - Wolff - Heidegger. Grecja i idea metafizyki. Pytanie o arche. Różne znaczenia pojęcia arche. Chrześcijaństwo i rozumienie filozofii pierwszej. Św. Augustyn - Św. Tomasz. Awicenna: istota i istnienie. Ontologia czasów nowożytnych. Spory o naturę rzeczywistości: determinizm - indeterminizm. Finalizm. Spór o istnienie świata: idealizm realizm. Temat III: Teoria poznania Podstawowe zagadnienia: Filozoficzny problem poznania. Epistemologia - gnose-ologia - teoria poznania. Gnosis i episteme. Gnostycyzm w kulturze Europy. Doxa i wiedza potoczna. Co to jest poznanie? Teoria bytu a teoria poznania. Ewolucja epistemologii: filozofia świadomości (Husserl) i hermeneutyczna refleksja nad poznaniem (Gadamer). Problem początku poznania: idea poznania bezzałożeniowego. Kartezjusz i Peirce. Język i poznanie. Linearna i hierarchiczna struktura poznania. Za gadnienie źródeł poznania: racjonalizm, empiryzm, irracjonalizm. Możliwości poznawcze człowieka: agnostycyzm i sceptycyzm.

Prawda w kontekście poznania. Złudzenie fałsz kłamstwo. Prawda i historia. Społeczny kontekst poznania. (Epistemologia, gnozeologia, gnoza w chrześcijaństwie, Bazylides, Walentyn, manicheizm, teoria poznania, Wissenschaftslehre, początki badań epistemologicznych, problem obiektywności poznania i poszukiwanie poznania pewnego, Protagoras: relatywizm poznawczy, Sokrates i poszukiwanie wiedzy pewnej, Platon i aprioryzm, Arystoteles: filozof syntezy, Sceptycyzm, Pyrron z Elidy, mistycyzm wiedza przez łaskę, św. Bernard, ontologiczna filozofia poznania i petitio principi, nurt filozofii świadomości, hermeneutyczna refleksja nad poznaniem, problem początku poznania zapo-średnczenie przez język, Bacon i złudzenia, pułapki języka, sofizmaty starożytnych, relatywizm językowy Sapira-Whorfa, idea poznania bezzałożeniowego, oczywistość, Kartezjusz i Brentano, Husserl, Peirce i negacja poszukiwań początku, linearna struktura poznania, formy symboliczne Cassirera a problem początku. Źródła poznania, Racjonalizm, „Menon", św Augustyn „O nauczycielu", empiryzm, empiryzm angielski, Condillac i sensualizm, irracjonalizm, intuicja i Bergson. Możliwości poznawcze człowieka: agnostycyzm Kanta, Du Bois-Reymond). Temat IV: Filozofia człowieka Podstawowe zagadnienia. Problem człowieka jako zagadnienie filozoficzne. Filozofia człowieka a antropologia filozoficzna. Człowiek jako problem w nauce, teologii, filozofii. Tradycja żydowsko-chrześcijańska, tradycja grecka, tradycja nauk przyrodniczych. Teocentryzm i antropocentryzm. Łaska i grzech. Poszukiwania istoty człowieka: praca, zabawa, język itp. anhtropina. "Bycie w świecie" i "współbycie". Społeczny charakter bycia człowieka. Komunikacja i kooperacja. Świat społeczny i pytanie o wartości. Etyka społeczna: liberalizm, socjalizm, personalizm. Człowiek -jednostka - drugi człowiek. Filozofia jako poszukiwania człowieka. Filozofia człowieka a antropologia filozoficzna, współczesne pytanie o człowieka, Sokrates. Sche-ler. Człowiek jako problem w nauce, teologii i filozofii, tradycja żydowsko-chrześcijańska w rozumieniu człowieka, Bóg i człowiek, stworzenie i relacja, grzech i łaska, Tradycja grecka, poszukiwania istoty, rozum, antropina, tardycja nauk przyrodniczych, Darwin i ewolucja, Teilhard de Chardin, Portmann, Gehlen, Struktura bytowa człowieka, określenie ilości elementów bytu ludzkiego, zwolennicy moni-zmu, Demokryt, La Mettrie, zwolennicy dualizmu, podkreślenie substancjalnej niezależności dwóch elementów, problem duszy i ciała, Księga Rodzaju i problem duszy, Szeol, tradycja platońsko-augustyńska, tradycja arystotelesowsko-tomistyczna, Platon: „Fedon, Fajdros, Timajos", Arystoteles: hylemorfizm, dusza jako forma substancjalna, św. Tomasz samoistność duszy, problem zmartwychwstania ciała. Współczesna psychotronika. Temat V: Dzieje filozofii jako dzieje racjonalizacji rzeczywistości Podstawowe zagadnienia. Historia filozofii jako filozofia pierwsza. Dzieje filozofii jako przedmiot filozofii. Metody uprawiania historii filozofii: metoda opisowa (dok-sograficzna), metoda wartościująca, metoda wyjaśniająca, metoda rozumiejąca. Konkretni filozofowie i "filozofia". Człowiek i świat w dziejach filozofii. Historia filozofii jako dzieje problemów. Problemy periodyzacji dziejów filozofii. System filozoficzny: Spinoza Leibniz Hegel. Historia indywidualnych świadomości filozoficznych: Pascal. Historia filozofii w ogólniejszych wydarzeniach kultury: Tatarkie-wicz. Filozofia i "koniec epoki". Historia filozofii ze względu na źródła filozofii (Ti-schner), ze względu na funkcje, jako losy jednego problemu (Heidegger). Historia filozofii jako dzieje problemów: problemy przyrody, problemy filozofii człowieka, problemy teorii poznania, problemy kultury. Wittgenstein: dzieje filozofii jako filozofii przedmiotu, filozofii podmiotu, filozofii znaku. Historia filozofii w XX wieku. Dzieje filozofii jako dzieje racjonalizacji rzeczywistości, filozofia jako zdobywanie samowiedzy przez ludzkość -

Husserl, Co znaczy racjonalizacja rzeczywistości: pytania, rozumienie, teoretyzacja; od demityzacji do remityzacji, relacja człowiek i świat, magia (Frazer, Malinowski), relacja religijna i naukowa, „odczarowanie" świata (Weber), kryzys nauki i filozofii i remityzacja; periodyzacja dziejów filozofii europejskiej, Santayana i Ricoeur, dzieje filozofii jako historia systemów, (Karte-zjusz- Spinoza - Leibniz - Kant), jako historia indywidualnych świadomości filozoficznych, (Pascal, Kierkegaard), włączenie historii filozofii w wydarzenia kultury (Tatarkiewicz), Hegel - filozofia na końcu epoki, periodyzacja filozofii ze względu na źródła (Tischner, ciekawość, wątpliwość, lęk), dzieje filozofii ze względu na funkcję (Marks, filozofia wsteczna i postępowa), dzieje filozofii jako losy jednego problemu (Heidegger, zapominanie bycia), filozofia spekulatywna i naukowa (Rei-chenbach); Filozofia przedmiotu, Filozofia podmiotu , filozofia znaku. Cztery pytania Kanta i pole filozofii. Temat VI: Filozofia życia. Filozoficzne pytania o sens Podstawowe zagadnienia. Filozofia jako próba zrozumienia życia człowieka. Poszukiwanie "prawdziwego życia". Metafizyczny i epistemologiczny kontekst tego problemu. Filozofia a filozofia życia. Warunki tej problematyki w starożytności i współcześnie. Sfera społeczna i poszukiwania odpowiedzi na pytanie "jak żyć" (stereotypy). Załamanie się sfery wartości. Dezintegracja metafizyki (brak odpowiedzi na pytanie "dlaczego", nihilizm i Nietzsche). Dąbrowski i dezintegracja pozytywna. Problem życia w filozofii. Czy życie może określać myślenie? Główne zagadnienia filozofii życia: osłabić lęk, wskazać cel, określić sens. Pojawienie się tej problematyki w starożytnej Grecji, bitwa pod Cheronea i upadek polis, Żydzi i księga Koheleta. Cynicy: hippisi starożytnego świata, Antystenes, Diogenes, ograniczanie potrzeb, pogarda dla kultury, cnota dobrem i celem życia. Stoicyzm, Eliot „schron dla jednostki w świecie nie do życia", Miguel de Unamuno „gdy bogów już niema, a Chrystusa jeszcze nie ma pojawia się stoicyzm", pogodzić człowieka z przeznaczeniem, równowaga ducha, apatia, Zenon z Kition, poszukiwanie spokoju, życie zgodne z naturą, Epiktet i hymny pochwalne na cześć nieszczęść, Marek Aureliusz, autarkia, życie teraźniejszością nauczyć się znosić cierpienie. Epikureizm; „psychoterapeuta starożytności, eliminacja cierpień przez ich zrozumienie, motto szkoły, hedone, świadectwo o nim Timokratesa, podział potrzeb na naturalne i urojone, czwórmian leczniczy Epikura: lek przed bogami, lek przed śmiercią. Grecka a chrześcijańska filozofia życia). Upadek greckiej "polis": od filozofii przyrody ku problemom życia. Żydzi i "Księga Koheleta". Grecka filozofia życia a myśl Wschodu. Cynicy: "hippisi starożytnego świata". Cyników "metoda na życie". Stoicy: pogodzić człowieka z przeznaczeniem. Epikur: psychoterapia starożytności. Starożytna filozofia życia a chrześcijaństwo. Metafizyczny i epistemologiczny kontekst pytania o sens życia, protest wobec filozofii życia, Rickert. Temat VII: Filozofia i chrześcijaństwo pierwszych wieków Podstawowe zagadnienia. Grecja i Żydzi: filozofia i religia. Judaizm: uniwersalizm i partykularyzm. Bóg Żydów i Bóg Greków. Platon: idea Dobra. Arystoteles: Pierwszy poruszyciel. Żydzi: imię Boga. Filozofia Greków i religia Żydów. Św. Paweł: mowa w Atenach ("Dzieje Apostolskie"). Chrześcijaństwo: religia i filozofia. Zagadnienie filozofii chrześcija2nlskiej: Heidegger ("drewniane żelazo"). Teoretyczność filozofii i praktyczność (zbawienie) chrześcijaństwa. Pierwsze spotkanie filozofii z chrześcijaństwem: Filon (wierzenia żydowskie w greckich pojęciach). Tertulian: wiedza rozumowa bezużyteczna. Temat VIII: Kultura umysłowa i filozofia wieków średnich Podstawowe zagadnienia: Termin "średniowiecze". Ocena średniowiecza: "wieki ciemne". J. Burckhardt - Nietzsche - Bierdiajew. Pierwsze próby refleksji chrześcijańskiej w okresie poprzedzającym średniowiecze. Filozofowie o rodzącym się chrześcijaństwie: Marek

Aureliusz, Lukian z Samosaty, Celsus. Obrona przed atakami: odrzucenie kultury pogańskiej i apologia chrześcijaństwa. Patrystyka: Ojcowie Kościoła i apologeci. Justyn Męczennik: filozofia grecka była też chrześcijańska, filozofowie byli chrześcijanami nie wiedząc o tym. Orygenes: wyrażenie chrystiani-zmu pojęciami filozofii greckiej. Sobór w Nicei i filozofia. Grzegorz z Nyssy: ograniczenie filozofii przez dogmat wiary. Św. Augustyn. Założenie uniwersytetu przez Teodezjusza w Konstantynopolu 425 r. Podboje Bizancjum przez Arabów. Arabowie dziedzicami filozofii Greckiej. Odnowienie filozofii na dworze Karola Wielkiego. Ograniczenie filozofii do dyscypliny pomocniczej teologii. Kościół podejmuje próby uzasadnienia swego miejsca na ziemi: zwrot ku filozofii. Piotr Damiani: filozofia służebnicą teologii. Św. Anzelm i "wierzę, aby zrozumieć". Narodziny scholastyki. Abelard. Mistyka drugi odłam myślowych zainteresowań średniowiecza: Bernard z Clairveaux. Synteza scholastyki i mistyki: Hugon od św. Wiktora. Wiek XIII i odzyskanie filozofii starożytnej dla chrześcijaństwa. Powstanie uniwersytetów. Chrześcijański arystotelizm. Problemy filozoficzne okresu średniowiecza: wiara i rozum, spory o uniwersalia, problem znaku i symbolu. Temat IX: Między średniowieczem a czasami nowymi Podstawowe zagadnienia: wyzwolenie natury w odrodzeniu, nowy obraz Kościoła, Synod w Tuluzie, reformacja Lutra a myśl filozoficzna, Człowiek w odrodzeniu, Bovillus, Morus, znaczenie teorii Kopernika, Bruno i filozofia przyrody, Utopie odrodzenia. Temat X: Z dziejów filozofii religii Podstawowe zagadnienia: Religia i doświadczenie Transcendencji, religijny pluralizm, religia i filozofia: Tertulian, św. Augustyn, Luter, Feuerbach, Marks, chrześcijaństwo jako vera, badania nad religią w starożytności, chrystianizm a filozofia, teologia a filozofia, filozofia chrześcijańska, religia naturalna oświecenia, Wolter i traktat o tolerancji, romantyzm i Schleiermacher, problemy religii i pozytywizm, Comte, krytyka chrześcijaństwa i Nietzsche, Otto i „Das Heilige", psychoanaliza wobec religii, Freud i kompleks Edypa, Jung i nieświadomość zbiorowa, Filozofia analityczna wobec religii: Russell „dlaczego nie jestem chrześcijaninem", Fenomenologia i problemy religii: Scheler jako „poszukiwacz Boga", aksjologiczna droga do absolutu, Egzystencjalizm: Sartre, Bóg i wolność, Hermeneutyka: R. Bultmann i demitologi-zacja Ewangelii. Idea Boga w filozofii. K. Jaspers. Temat XI: Systemy filozoficzne XVII i XVIII wieku Podstawowe zagadnienia: G. Bruno. R. Descartes, B. Spinoza, G. Leibniz, Th. Hobbes, J. Locke. J. Berkeley, D. Hume, J.J. Rozusseau, Voltaire, Diderot. Kant. Charakterystyka systemów i krytyka. Temat XII: Filozofia współczesna Podstawowe zagadnienia: filozofia analityczna (Russell, Moore). Neopozytywizm. Pragmatyzm. Psychoanaliza. Filozofia kultury Cassirera. Husserl i fenomenologia. Egzystencjalizm. Personalizm. Problem wolności. Dramaty Sartrea. Heidegger i nowa ontologia. Periechontologia Jaspersa. Problem języka w filozofii współczesnej. Wittgenstein, Chomsky. Hermeneutyka i problem humanistyki. Gadamer. Struktura-lizm. Filozofia dialogu: Buber, Levinas, Putnam i realizm wewnętrzny. Postmodernizm, wartości i pluralizm. Od kultury modernistycznej do kultury postmodernistycznej. Spór o dekonstrukcję. Temat XIII: Filozofia i polityka Podstawowe zagadnienia: Czym jest filozofia polityczna?, Obywatel i państwo: Sokrates i Platon, Filozoficzna typologia ustrojów w starożytności (Arystoteles). Św. Augustyn i "dwa państwa". Moralność i polityka - Machiavelli, Hobbes, Locke i społeczeństwo obywatelskie,

Polityka i oświecenie, Kant i wieczny pokój, Hegel i dzieje, historiozofia jako polityka, filozofia i polityka w XX wieku. Szkoła Frankfurcka. Literatura zalecana: Wł. Tatarkiewicz, Historia filozofii, 1.1—1X1, dowolne wydania, J. Legowicz, Historia filozofii. Elementy doksografii, dowolne wydania. R. Palacz, Klasycy filozofii, Warszawa 1997, R. Palacz, Klasycy filozofii polskiej, Warszawa 1999, E. Gilson, Historia filozofii współczesnej, Warszawa 1977, J. Galarowicz, Na ścieżkach prawdy. Wprowadzenie do filozofii, Kraków 1992, M.A. Krąpiec, Metafizyka. Zarys teorii bytu, Lublin 1978, F. Copleston, Filozofie i kultury, Warszawa 1986, O. Gigon, Główne problemy filozofii starożytnej, Warszawa 1966, G. Reale, Historia filozofii starożytnej, t. I-III, Lublin 1993-1999. V. Bourke, Historia etyki, R. Tarnas, Dzieje umysłowości zachodniej, Poznań 2002, J. Hospers, Wprowadzenie do analizy filozoficznej, Warszawa 2001, K. Lowith, Historia powszechna i dzieje zbawienia, Kąty 2002, A. Anzenbacher, Wprowadzenie do filozofii, Kraków 1987, F. Copleston, Historia filozofii (I — IX), Warszawa w różnych latach, Z. Kuderowicz, Filozofia nowożytnej Europy, Warszawa 1989, A. Ayer, Problem poznania, Warszawa 1965, E. Martens (red.), Filozofia. Podstawowe pytania, Warszawa 1995, Inne podręczniki z historii filozofii, Teksty źródłowe opracowywane na ćwiczeniach.

Magdalena Nowak-Paralusz 30.05.2006 SYLLABUS

KOD PRZEDMIOTU

NAZWA PRZEDMIOTU GENDER DLA POCZĄTKUJĄCYCH

RODZAJ PRZEDMIOTU kurs szczegółowy

PROWADZĄCY

(imię i nazwisko stopień naukowy, stanowisko)

mgr Magdalena Nowak-Paralusz

TRYB - dzienne, zaoczne, POZIOM STUDIÓW - zawodowe, - magisterskie pięcioletnie, - magisterskie uzupełniające

dzienne, magisterskie pięcioletnie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

brak

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

semestr, 30 godzin

FORMY ZAJĘĆ (ćwiczenia, konwersatorium, wykład)

konwersatorium

CELE SZCZEGÓŁOWE Zajęcia mają wzbogacić wiedzę studentów dotyczącą kwestii kobiecej. Podstawą pracy i refleksji nad tematyką kursu będą głównie źródła dotyczące sytuacji kobiet w sferach takich jak: polityka, gospodarka, społeczeństwo obywatelskie, rynek pracy, prawodawstwo.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

1. Wprowadzenie 2. Kobieta 3. Androcentryzm 4. Matriarchat, patriarchat 5. Płeć, płeć społeczna, rodzaj 6. Feminizm, emancypacja 7. Socjalizacja 8. Rola społeczna i rola płciowa 9. Stereotypy i stereotypy płciowe 10. Prywatne vs publiczne 11. Polityka płci 12. Szklany sufit 13. Dyskryminacja

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

zaliczenie z oceną części składowe oceny: obecność na zajęciach, aktywność na zajęciach, przygotowanie do zajęć, referat, praca zaliczeniowa

LITERATURA PODSTAWOWA

Agaciński, Sylviane, 2000, Polityka płci, Warszawa: KR Bem, Sandra Lipsitz. 2000, Męskość, kobiecość, Gdańsk: GWP Branon, Linda. 2002, Psychologia rodzaju, Gdańsk: GWP Ciechomska, Maria. 1997, Od matriarchatu do feminizmu, Poznań: BRAMA Fuszara, Małgorzata. 2006, Kobiety w polityce, Warszawa: TRIO Górnicka – Boratyńska, Aneta. 2001, Stańmy się sobą, Izabelin: Świat Literacki Graff, Agnieszka. 2001, Świat bez kobiet, Warszawa: Wydawnictwo ab Humm. Maggie. 1993, Słownik teorii feminizmu, Warszawa: Semper Mandal, Eugenia. 2000, Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związanych z płcią, Katowice: Wydawnictwo UŚ Putnam Tong, Rosmarie. 2002, Myśl feministyczna, Warszawa: PWN Renzetti, Claire M., Daniel J. Curran, 2005, Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo, Warszawa : PWN Siemieńska, Renata. 2003, Aktorzy życia publicznego, Warszawa: Scholar Titkow Anna, Danuta Duch – Krzystoszek, Bogusława Budrowska (red.), 2004, Nieodpłatna praca kobiet, Warszawa: IFiS PAN Weigl, Barbara. 2001, Stereotypy i uprzedzenia, w: Jan Strelau (red.), Psychologia, Gdańsk: GWP, tom 3, s. 205-215 Walsh, Mary Roth (red.). 2003, Kobiety, mężczyźni i płeć, Warszawa: IFiS PAN Wojciszke, Bogdan. 2002, Kobiety i mężczyźni: odmienne spojrzenia na różnice, Gdańsk: GWP

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Antoszewski, Andrzej. Ryszard Herbut (red.) 1999, Leksykon politologii, Wrocław: atla2 Arcimowicz, Krzysztof. 2003. Obraz mężczyzny w polskich mediach. Prawda – fałsz – stereotyp. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Aronson, Elliot. 2001, Człowiek istota społeczna, Warszawa: PWN Babbie, Ernest. 2004, Badania społeczne w praktyce, Warszawa Baer, Monika. 2003. Nowy etos? Antropologiczny szkic pewnej organizacji kobiecej. (w:) taż i Elżbieta Pakszys (red.), Obszary kultur kobiecych w badaniach płci/rodzaju. Poznań: Wydawnictwo Humaniora, ss. 133-159. Balcerzak-Paradowska, Bożena. 2004. Rozwiązania prawno-instytucjonalne w zakresie polityki społecznej – stymulator czy bariera zatrudnienia kobiet? (w:) Płeć a możliwości ekonomiczne w Polsce: czy kobiety straciły na transformacji? Warszawa: Biuro Banku Światowego w Polsce, ss. 19-46. Baraniewska, Dagmara (red.). 2002. Równość szans kobiet i mężczyzn. Doświadczenie krajów kandydujących i wyzwania związane z akcesją do Unii Europejskiej. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego. Bator, Joanna. 1997. Czy „feminizm” to brzydkie słowo? „Społeczeństwo Otwarte”, nr 4: 3-10. Bator, Joanna. 1999. Płeć demokracji. „Gazeta Wyborcza”, nr 147: 20-22. Bator, Joanna. 1999a, Wizerunek kobiety w polskiej debacie politycznej, Warszawa: ISP Bator, Joanna. 2002, Kobieta, Warszawa: Twój Styl de Beauvior, Simone. 2003, Druga płeć, Warszawa: Wydawnictwo J. Santorski & co Biłas, Agata i Anna Nawrot (red.). 2000. Informator o organizacjach i inicjatywach kobiecych w Polsce. Warszawa: Fundacja Centrum Promocji Kobiet. Blalock, Hubert. 1975, Dobór próby, w: Hubert Blalock, Statystyka dla socjologów, Warszawa: PWN, s.440-462. Bocianiak, Edyta. 2002. Czy jutro będziemy inne? Toruń: Kujawsko-Pomorskie Centrum Promocji Kobiet. Boruta, Irena. 1999. Wszystko zależy od woli politycznej. „Biuletyn OŚKa”, nr 3, Bogucka, Maria. 2005, Gorsza płeć, Warszawa: Trio

Budrowska, Bogusława. 2000. Macierzyństwo jako punkt zwrotny w życiu kobiety. Wrocław: Wydawnictwo Funna. Budrowska, Bogusława. 2003, Kobieta i kariera – realia polskie, w: Anna Titkow, Szklany sufit, Warszawa: ISP Budrowska, Bogusława. 2004. Bariery i ograniczenia karier kobiet – wyniki badań nad zjawiskiem „szklanego sufitu”. (w:) Płeć a możliwości ekonomiczne w Polsce: czy kobiety straciły na transformacji? Warszawa: Biuro Banku Światowego w Polsce, ss. 70-94. Brach-Czaina, Jolanta. 1995. Progi polskiego feminizmu. „Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 1-2: 343-357. Braun, Lili. 1904, Historya rozwoju ruchu kobiecego, Warszawa: Geberthner i Wolf Bujarczyk, Krzysztof. 2002, Stereotyp polskiego mężczyzny, w: Jerzy Jarco, Grażyna Solińska (red.), Polskie stereotypy i uprzedzenia, Wrocław: WSZ Chmielewski, Piotr. Tadeusz Krauze, Włodzimierz Wesołowski (red.),2002, Kultura, osobowość, polityka, Warszawa: Scholar Cichosz, Marzena. 2004, (Auto)kreacja wizerunku polityka, Toruń: Adam Marszałek Cwalina, Wojciech. Andrzej Falkowski, 2005, Marketing polityczny, Gdańsk: GWP Chojnowski, Andrzej. 2000. Aktywność kobiet w życiu politycznym. (w:) Andrzej Szwarc i Anna Żarnowska (red.), Równe prawa i nierówne szanse: kobiety w Polsce międzywojennej: zbiór studiów. Warszawa: DiG, ss.37-48. Dijkstra, A.Geske, Janneke Plantega (red.), 2003, Ekonomia i płeć, Gdańsk: GWP Domański, Henryk. 1992, Zadowolony niewolnik. Studium o nierównościach społecznych między mężczyznami i kobietami w Polsce, Warszawa IFiS PAN Domański, Henryk. 1995. Równouprawnienie. Stereotyp tradycyjnego podziału ról. (w): tenże i Anna Titkow (red.), Co to znaczy być kobietą w Polsce. Warszawa: IFiS PAN, ss. 65-87. Domański, Henryk. 2002. Co wiadomo na temat nierówności płci? „Res Publica”, czerwiec Dunin, Kinga. 1999. Przecieram oczy. „Gazeta Wyborcza”, nr 157: 13-14. Faliszek Krystyna, Elisabeth McLean Petras, Kazimiera Wódz (red.), 1997, Kobiety wobec przemian okresu transformacji, Katowice: Śląsk Filipowicz, Stanisław. Adam Mielczarek, Krzysztof Pieniński, Maciej Tański (red.), 2002, Historia idei politycznych, Warszawa: WUW, tom 1 i 2 Firlit-Fesnak, Grażyna. 2005, Wspólnotowa polityka na rzecz równości kobiet i mężczyzn, Warszawa IPS UW Fischer, Helen. 2003, Pierwsza płeć, Warszawa: Wydawnictwo J. Santorski & co Frieske, Kazimierz. 1997, Poza stereotypami: między Matką Polką a kobietą nierządną, w: Krystyna Faliszek, Elisabeth McLean Petras, Kazimiera Wódz (red.), Kobiety wobec przemian okresu transformacji, Katowice: Śląsk Fuszara, Małgorzata. 1994. Debata o aborcji a kształtowanie się sceny politycznej w Polsce po upadku komunizmu. (w:) Mirosław Chałubiński (red.), Polityka i aborcja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, ss. 52-67. Fuszara, Małgorzata. 1999. Puch ciągle marny. „Gazeta Wyborcza”, nr 168: 11-13. Fuszara, Małgorzata. 2001, Nowy kontrakt płci, w: Małgorzata Fuszara (red.), Kobiety w Polsce na przełomie wieków, Warszawa: ISP Fuszara, Małgorzata. 2001, Zmiany świadomości kobiet w Polsce w latach dziewięćdzisiątych, w: Małgorzata Fuszara (red.), Kobiety w Polsce na przełomie wieków, Warszawa: ISP Fuszara, Małgorzata. 2002a. „Niedokończona demokracja” – kobiety, mężczyźni i władza. „Przegląd Socjologiczny”, t. XLIX/1: 59-87. Gadomska, Barbara, Maja Korzeniewska i Urszula Nowakowska (red.).

2000. Kobiety w Polsce w latach 90. Warszawa: Centrum Praw Kobiet, ss. 155-190, Gałązka, Wiesław, Andrzej Krywicki. 2004, Nie wystarczy być…, Wrocław: MAK Gorczyńska, Zofia., Sabina Kruszyńska, Irena Zakidalska (red.), 1997, Płeć kobieta feminizm, Gdańsk: WUG Górnicka-Boratyńska, Aneta. 2000. Polskie sufrażystki, bojowniczki, skandalistki. „Gazeta Wyborcza”, 29 grudnia: 18-20. Grabowska, Magda (red.). 2003. W drodze do Unii Europejskiej. Przewodniczka nie tylko dla kobiet. Warszawa: Fundacja im. Heinricha Bölla. Graff, Agnieszka. 1999. Patriarchat po „Seksmisji”. „Gazeta Wyborcza”, nr 141: 20, 22-23 Graff, Agnieszka. 2001, Świat bez kobiet, Warszawa: Wydawnictwo ab Griffin, Em. 2003, Podstawy komunikacji społecznej, Gdańsk: GWP Grabowska, Mirosława. 2004, Podział postkomunistyczny, Warszawa: Scholar Grigo, Anna. 2003. Prywatne życie feministek. „Twój Styl”, nr 10: 40-44. Grotowska-Leder, Jolanta i Wielisława Warzywoda-Kruszyńska. 1996. Feminizacja łódzkiej biedy? „Polityka Społeczna”, nr 8: 30-35. Haman, Jacek. 2003, Demokracja, decyzje, wybory, Warszawa: Scholar Henzler, Marek. 2000. Model 2+0. „Polityka”, nr 3: 3-4. Hołówka, Teresa. Nikt nie rodzi się kobietą, Warszawa: Czytelnik Hrdy, Sahar B. 2005, Kobieta, której nigdy nie było, Warszawa: CiS Iwasiów, Inga. 2004, Gender dla średnio zaawansowanych, Warszawa: Wydawnictwo ab Jabłoński Andrzej, Leszek Sobkowiak (red.), 2002, Marketing polityczny w teorii i praktyce, Wrocław: UW Jeziński, Marek (red.), 2004, Marketing polityczny, Toruń: Duet Karwat, Mirosław. 2001, Sztuka manipulacji politycznej, Toruń: Adam Marszałek Kaschack, Ellyn. 2001, Nowa psychologia kobiety, Gdańsk: GWP Knothe, Anna Maria. 1997. Kobiety i praca. Problemy polskiego rynku pracy dla kobiet w okresie przejścia do gospodarki rynkowej. (w:) Krystyna Faliszek, Elisabeth McLean Petras i Kazimiera Wódz (red.), Kobiety wobec przemian okresu transformacji. Katowice: „Śląsk”, ss. 10-18. Kolarzowski, Jerzy i Czesław Półtorak. 1991. Przerywanie ciąży – konflikt światopoglądowy i legislacyjny. „Polityka Społeczna”, nr 3: 9-13. Kozakiewicz, Mikołaj. 1997. Problem aborcji w Polsce w aspekcie prawnym i politycznym. Przegląd wydarzeń. „Problemy rodziny”, nr 5-6: 71-77 Kofta, Mirosław, Aleksandra Jasińska - Kania (red.), 2001, Wstęp, w: Mirosław Kofta, Aleksandra Jasińska – Kania, Stereotypy i uprzedzenia, Warszawa: Scholar, s. IX-XXIX Kondratowicz, Ewa. 2001, Szminka na sztandarze, Warszawa 2001 Kurcz, Ida. 1994, Zmienność i nieuchronność stereotypów, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii Kurcz, Ida. 2001, Zmiana stereotypów jej mechanizmy i granice, w: Mirosław Kofta, Aleksandra Jasińska - Kania (red.), Stereotypy i uprzedzenia, Warszawa: Scholar, s. 3-25. Limanowska, Barbara. 1993. Dlaczego w Polsce nie ma feminizmu? „Pełnym Głosem”, nr 1: 5-21. Lisowska, Ewa. 2004. Przedsiębiorczość kobiet w Polsce. (w): Płeć a możliwości ekonomiczne w Polsce: czy kobiety straciły na transformacji? Warszawa: Biuro Banku Światowego w Polsce, ss. 47-68. Lisowski, Grzegorz, 2001, Elementy teorii wyboru społecznego, Warszawa: Scholar Lutyński, Jan. 1983, Techniki otrzymywania materiałów i ich podział, w: Krystyna Lutyńska, Andrzej P. Wejland (red.), Wywiad kwestionariuszowy, Wrocław: 1983, s. 26-36.

Lutyński, Jan. 1994, Metody Badań Społecznych, Łódź: ŁTN, s. 135-149. Lis, R. Chory na śmierć, czyli męskość i kobiecość według…, w: Jolanta Brach-Czaina, Od kobiety do mężczyzny i powrotem, 1997, Białystok: Trans Humana, s. 262-274. Malinowska, Ewa. 1997, Dwa oblicza uczestnictwa kobiet we współczesnych przemianach społeczeństwa polskiego, w: Krystyna Faliszek, Elisabeth McLean Petras, Kazimiera Wódz (red.), Kobiety wobec przemian okresu transformacji, Katowice: Śląsk Malinowska, Ewa. 1997. Demokracja parytetowa jako nowy cel ruchu feministycznego w Europie. (w:) Zofia Gorczyńska, Sabina Kruszyńska i Irena Zakidalska (red.), Płeć – kobieta – feminizm. Gdańsk: Wydawnictwo UG, ss. 133-146. Malinowska, Ewa. 1999. Organizacje kobiece w Polsce. „Studia Socjologiczne”, nr 1: 70-100. Malinowska, Ewa. 2002. Feminizm europejski, demokracja parytetowa a polski ruch kobiet. Socjologiczna analiza walki o równouprawnienie płci. Łódź: Wydawnictwo UŁ. Malińska, Karolina. 1998. Kobiety – ofiary przemocy domowej. „Problemy rodziny”, nr 4: 41-50. Malendowski, Włodzimierz (red.). 1995, Kobiety w polityce, Poznań: WUAM Markowski, Radosław (red.). 2002, System partyjny i zachowania wyborcze, Warszawa: PAN ISP Mayntz, Renate. 1985, Wywiad socjologiczny, w: Renate Mayntz, Kurt Holm, Peter Hubner, Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej, Warszawa: PWN, s. 132-155. Mayntz, Renate. 1985, Metody doboru próby, w: Renate Mayntz, Kurt Holm, Peter Hubner, Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej, Warszawa: PWN, s. 87-105. Mazur, Marek. 2004, Marketing polityczny, Warszawa: PWN Michalczyk, Stanisław. 2005, Komunikowanie polityczne, Katowice: Ś Misztal, Henryk. 1996, Geniusz kobiety, Sandomierz: WD Mizielińska, Joanna. 1997, Matki, żony i kochanki, czyli tak nas widzą, w: Jolanta Brach-Czaina, Od kobiety do mężczyzny i powrotem, Białystok: Trans Humana, s. 226-246. Mizielińska, Joanna. 2004, Dekonstrukcje kobiecości, Gdańsk: słowo/ obraz terytoria Miluska, Jolanta. 1996, Tożsamość kobiet i mężczyzn w cyklu życia, Poznań: UAM Misztal, Barbara. 1983. Perspektywa feministyczna w socjologii amerykańskiej. „Studia Socjologiczne”, nr 3: 195-208 Nachmias, Chava, David Nachmias, 2001,Metody badawcze w naukach społecznych, Warszawa: Zysk i S-ka, s. 249-295. Nelson, Todd D. 2003, Psychologia uprzedzeń, Gdańsk: GWP Nowak-Paralusz, Magdalena, 2004, Kobiety w polityce, w: Marek Jeźiński (red.), Marketing polityczny - w poszukiwaniu strategii wyborczego sukcesu, Toruń: Duet Nowakowska, Ewa. 2000. Skąd się nie biorą dzieci. „Polityka”, nr 3: 5-8. Oleksy, Elżbieta H. (red.), 1996, Problematyka kobiet na świecie, Łódź: WUŁ Oleksy, Elżbieta H. (red.), 1999, Mass media w społeczeństwie obywatelskim, Łódź: WUŁ Pakszys, Elżbieta. 1999. „Platforma Działania – Pekin 1995”: główne cele światowego ruchu kobiecego w perspektywie polskiej. (w:) taż i Włodzimierz Heller (red.), Humanistyka i płeć, t. III. Publiczna przestrzeń kobiet: obrazy dawne i nowe. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, ss. 259-271 Pease, Allan. 2001, Mowa ciała, Kielce: Jedność Petrażycki, Leon. 1909, O prawa kobiet, Lwów Piotrowska, Ewa. 1999. Czy Skandynawia jest rajem dla kobiet? „Model

nordycki” w walce o równe partnerstwo płci. (w:) Elżbieta Pakszys i Włodzimierz Heller (red.), Publiczna przestrzeń kobiet..., op. cit., ss. 275-305. Podgórska, Joanna. 2000. Feministki: czy jest o co palić staniki? „Polityka”, nr 32: 3-9. Radkiewicz, Małgorzta. 2002, Gender, kultura, społeczeństwo, Kraków: Rabid Radkiewicz, Małgorzta. 2004, Gender: konteksty, Kraków: Rabid Regulska, Joanna. 2001. W poszukiwaniu przestrzeni dla kobiet. Integracja Europy a równość płci. „Biuletyn OŚKa”, nr 3: 1-11. Reszke, Irena. 1984. Prestiż społeczny a płeć: kryteria prestiżu zawodów i osób. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Reszke, Irena. 1995. Bezrobocie kobiet – stereotypy i realia. (w:) Anna Titkow i Henryk Domański (red.), Co to znaczy być kobietą…, op. cit., ss.135-154. Rosner, Katarzyna. 1997. Czy istnieje w Polsce ruch feministyczny? „Pełnym Głosem”, nr 5: 34-41. Siemieńska, Renata. 1990, Płeć, zawód, polityka, Warszawa: IS UW Siemieńska, Renata. 1996, Kobiety: nowe wyzwania, Warszawa: IS UW Siemieńska, Renata. 1997, Płeć a wybory, Warszawa: ISS Siemieńska, Renata (red.). 1997a, Portrety kobiet i mężczyzn w środkach masowego przekazu i podręcznikach, Warszawa: Scholar Siemieńska, Renata. 2000, Nie mogą, nie chcą, czy nie potrafią?, Warszawa: Scholar Siemieńska, Renata. 2005, Płeć, wybory, władza, Warszawa: Scholar Skarżyska, Krystyna. 2002, Podstawy psychologii politycznej, Poznań: Zysk i ska Smolar, Aleksander. 2003. Porażka z Marsa, nadzieja z Wenus. „Gazeta Wyborcza”, 8-9 listopada: 21. Sokół, Zofia. 1995. Walka kobiet o wstęp na uniwersytety. „Pełnym głosem”, nr 3: 81-92. Solski, Roman, Marek Solski, Elżbieta H. Stadtmüller, 1999, Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska, Wrocław: Wydawnictwo Europa Sołoma, Luba. 1997, Techniki otrzymywania materiałów, w: Luba Sołoma, Metody i techniki badań socjologicznych, Olsztyn: WSP, s. 44-49 Steward, John (red.). 2003, Mosty zamiast murów, Warszawa: PWN Sztumski, Janusz. 1999, Wstęp do metod i technik badań społecznych, Katowice: Śląsk, s. 142-154 Spurek, Sylwia. 2002, Kobiety, partie, wybory, Łódź: CPK Ślęczka, Kazimierz. 1997, Rola kobiet we współczesnych transformacjach społecznych, w: Krystyna Faliszek, Elisabeth McLean Petras, Kazimiera Wódz (red.), Kobiety wobec przemian okresu transformacji, Katowice: Śląsk Ślęczka, Kazimierz. 1999, Feminizm po polsku, Katowice: Książnica Ślęczka, Kazimierz. 1999. Feminizm. Ideologie i koncepcje współczesnego feminizmu. Katowice: Książnica. Szmulik, Bogumił. Marek Żmigrodzki (red.), 2002, O państwie i polityce, Lublin: UMCS Titkow, Anna. 2002. Interes grupowy polskich kobiet. Zakres wątpliwości i szanse artykulacji. (w:) Małgorzata Fuszara (red.), Kobiety w Polsce na przełomie wieków…, op. cit., ss. 39-62. Titkow, Anna. 2003, Szklany sufit, Warszawa: ISP Tryfan, Barbara. 1987. Kwestia kobieca na wsi. Warszawa: PWN/IRWiR PAN. Tryfan, Barbara. 1996. Rodzinno-zawodowa rola kobiety wiejskiej w procesie transformacji. „Polityka Społeczna”, nr 8: 23-27. Uliński, Maciej. 2001, Kobieta i mężczyzna, Kraków: Aureus Walczewska, Sławomira. 1993, Liga Kobiet – jedyna organizacja kobieca w PRL-u, „Pełnym Głosem” nr 1, s. 25-28 dostępny http://www.efka.pl// Walczewska, Sławomira. 1995. Czy kobietom w Polsce potrzebny jest

feminizm? (w:) Anna Titkow i Henryk Domański (red.) Co to znaczy być kobietą…., op. cit., ss.245-256. Walczewska, Sławomira. 1999. Damy, rycerze i feministki. Kobiecy dyskurs emancypacyjny w Polsce. Kraków: Wydawnictwo eFKa. Walińska, Hanna. Stereotyp – pola terminologiczne, Prace Literackie XVI, s. 43-50 Wiktorow, Aleksandra. 1999. Polityka społeczna państwa wobec kobiet. „Biuletyn OŚKa”, nr 3, tekst dostępny na: http://www.oska.org.pl/articles.php?id=149 Winnicka, Ewa. 2002. Mężczyzna bez mamuta. „Polityka”, nr 49: 88-91. Winnicka, Ewa. 2003. Trzecie oko Fridy. „Polityka”, nr 10: 86-90. Wiszniowski, Robert. 2000, Marketing wyborczy, Warszawa: PWN Weigl, Barbara. 2001, Stereotyp stereotypu…, w: M. Kofta, A. Jasińska - Kania (red.), Stereotypy i uprzedzenia, Warszawa: Scholar Węgrzyn, Andrzej, 2002, Stereotyp polskiego polityka, w: Jerzy Jarco, Grażyna Solińska (red.), Polskie stereotypy i uprzedzenia, Wrocław: WSZ Wódz, Jacek. 1997, Legitymizacja karier politycznych kobiet w Polsce po 1989 roku, w: Krystyna Faliszek, Elisabeth McLean Petras, Kazimiera Wódz (red.), Kobiety wobec przemian okresu transformacji, Katowice: Śląsk Wódz, Kazimiera (red.). 2004. Płeć w zwierciadle mass mediów. Dąbrowa Górnicza: Wyższa Szkoła Biznesu Zaworska-Nikoniuk, Dorota. 2001. Rozwój idei i postulatów feministycznych w ujęciu historyczno-porównawczym. „Kultura i Edukacja”, nr 2: 43-53. Zielińska, Eleonora. 2002. Sytuacja kobiet w Polsce w świetle zmian legislacyjnych okresu transformacji. (w:) Małgorzata Fuszara (red.), Kobiety w Polsce na przełomie wieków…, op. cit., ss. 84-102. Zierkiewicz, Edyta. Izabela Powalczyk (red.), 2002, Kobiety w kulturze popularnej, Wrocław: KONSOLA Zimbardo, Philip. 2004, Psychologia i życie, Warszawa: PWN

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

INFORMACJE DODATKOWE (np. miejsce i terminy dyżurów, e-mail itp.)

[email protected]

PRAWA CZŁOWIEKA WOBEC WYZWAŃ WSPÓŁCZESNOŚCI Syllabus wykładu monograficznego w języku angielskim (30 godzin) Cele: Przybliżyć studentom wybrane problemy z dziedziny praw człowieka, mogące wywierać wpływ na najbliższą przyszłość tej idei. Zachęcić studentów do zabierania głosu (w języku angielskim) podczas ewentualnych dyskusji poświęconych prawom człowieka, będących dziś jednym z najczęściej poruszanych tematów na forum międzynarodowym. Założenia: Wykłady – trwające 1,5 godziny każdy - odbywałby się w ciągu jednego semestru co tydzień i byłyby przeznaczone dla wszystkich chętnych studentów politologii (a może też międzynarodowych stosunków politycznych), znających język angielski, którzy mogliby w nich uczestniczyć w wyznaczonym czasie. Ze względu na swą problematykę, raczej ogólną niż prawną, w zasadzie nie wymagałyby one od słuchaczy wcześniejszej wiedzy z dziedziny praw człowieka (na przykład tej przewidzianej programem przedmiotu „Ochrona praw człowieka” na IV roku politologii). Zajęcia kończyłyby się zaliczeniem. Z uwagi na cel wymieniony w punkcie 2 wykłady powinny mieć formę interaktywną, dopuszczającą pytania i uwagi ze strony słuchaczy. Każdy słuchacz otrzymywałby przed zajęciami streszczenie w języku angielskim, obejmujące najważniejsze punkty wykładu. Kiedykolwiek byłoby to pożądane ze względu na temat zajęć, słuchacze otrzymywaliby też angielską wersję fragmentów międzynarodowych dokumentów oraz innych tekstów z dziedziny praw człowieka. Tematy wykładów: Prawa człowieka – idea uniwersalna czy „wynalazek” Zachodu? Krótka historia praw człowieka. Prawa człowieka jako instrument polityki państw zachodnich w ostatnich dziesięcioleciach. Próba oceny. Wielokulturowość świata a przyszłość współczesnych koncepcji praw człowieka. Prawa człowieka a religie. Islam, islamizm i prawa człowieka. Konfucjanizm i prawa człowieka. Koncepcja wartości afrykańskich a prawa człowieka. Trzy generacje praw człowieka – katalogi do rewizji? Wolność słowa – niezbędny warunek poszanowania praw człowieka czy zbędny luksus w czasach terroryzmu? Kwestia implementacji praw człowieka w społeczeństwach wielokulturowych. Rola wielkich organizacji międzynarodowych (ONZ, Rada Europy, OBWE, Liga Państw Arabskich, Unia Afrykańska itp.) w działalności na rzecz praw człowieka. Krajowe i ponadpaństwowe organizacje pozarządowe jako orędownicy walki o prawa człowieka. Stan obecny i perspektywy. Prawa człowieka, interwencje humanitarne a kwestia suwerenności państwowej. Ekologia, prawo do rozwoju i prawa człowieka. Prawa człowieka a biomedycyna i inżynieria genetyczna. Nieposłuszeństwo obywatelskie, walka bez przemocy i prawa człowieka. Prawa człowieka w Rosji. Przeszłość, teraźniejszość i perspektywy.

Perspektywy rozwoju praw człowieka w byłych krajach tzw. socjalizmu realnego. Prawa człowieka uniwersalnym wyzwaniem dla polityki edukacyjnej państw współczesnego świata? Wybrana literatura: Christian Tomuschat, Human Rights. Between Idealism and Realism; Oxford University Press 2003. Tom Campbell, Jeffrey Goldsworthy, and Adrienne Stone (eds); Protecting Human Rights, Oxford University Press 2003. Hans-Otto Sano, Gudmundur Alfredsson, Robin Clapp (eds), Human Rights and Good Governance. Building Bridges; Martinus Nijhoff Publishers 2002. Kathleen E. Mahoney, Paul Mahoney (eds); Human Rights in the Twenty-first Century: a Global Challenge, Martinus Nijhoff Publishers 1993. Robertson David, A Dictionary of Human Rights. Europa Publications. London 1997. Janusz Symonides, Vladimir Volodin (eds), A Guide to Human Rights: Institutions, Standards, Procedures. UNESCO. Paris 2001. Wolfgang Schmale (ed.), Human Rights and Cultural diversity: Europe, Arabic-Islam World, Africa, China; Goldbach: Keip 1993. Janusz Symonides (ed.), Human Rights: Concept and Standards; UNESCO. Aldershot 2000. George P. II Smith, Human Rrights and Biomedicine. Kluwer Law International. The Hague, London, Boston 2000. Eva Brems, Human Rights: Universality and Diversity. Martinnus Nijhoff. The Hague, London, Boston 2001. Janusz Symonides (ed.), Human Rights: New Dimension and Challenges: UNESCO Manual on Human Rights;. UNESCO. Ashgate, Dartmouth 1998. Darren J. O’Byrne, Human Rights: an Introduction. Pearson Education. Harlow 2003. Little David, Kelsay John, Sachedina Abdulaziz; Human Rrights and Conflict of Cultures: Western and Islamic Perspectives on Religious Liberty. University of South Carolina. Columbia 1989. Wiktor Osiatynski, Human Rights for the 21st Century. Transatlantic Law Journal. Saint Louis, Warsaw 2000. Frances Butler (ed.), Human Rights for the New Millenium, British Institute of Human Rights. The Hague, London, Boston 2000. Raija Hanski, Markku Suksi (eds), An Introduction to the Protection of Human Rights: a Textbook Institute for Human Right; Turku/Abo 1997. Peter Davies, Human Rights; Routlege. London, New York 1988. Sylvia Alexander, A Handbook of Practical Strategies for Local Human Rights; The Human Rights Program of the Fund for Peace. New York 1999. McDougal Myres S., Lasswell Harold D., Chen Lung-chu; Human Rights and World Public Order: the Basic Policies of an International Law of Human Dignity. Yale Univ., New Haven, London 1980. Shale Horowitz, Albrecht Schnabel (eds); Human Rights and Societies in Transition: Cases, Consequences, Responses; United Nations University Press. Tokyo, New York, Paris 2004. opracował: Wiesław Wacławczyk

mgr Maciej Siwicki (L.L.M.) Instytut Politologii UMK

INTERNET – NOWE WYZWANIA DLA POLITOLOGÓW Dynamiczny rozwój Internetu wywołuje istotne zmiany społeczne i gospodarcze stając się dla jednych źródłem informacji zaś dla innych przestrzenią wolną od prawa oraz wszelkich zasad moralnych. Z Internetu korzysta obecnie około pół miliarda osób na świecie. Globalna sieć bezpośrednio lub pośrednio wpływa na życie, co najmniej jednej czwartej mieszkańców Ziemi1. Internet wykorzystywany jest przez niemalże wszystkie środowiska stając się jednocześnie istotnym wyzwaniem dla politologów. Zadania konwersatorium Celem konwersatorium jest zaznajomienie przyszłych politologów z nowymi wyzwaniami i zagrożeniami jakie niesie ze sobą Internet. Poświęcone zostaną one również na zagadnienia związane z ochroną praw człowieka takimi jak wolność słowa, godność i tolerancja w środowisku Plan zajęć: Zajęcia wstępne: analiza oczekiwań studentów oraz weryfikacja ogólnej wiedzy dotyczącej Internetu; Oblicza Internetu Internet –globalna wioska, masowa komunikacja; Polski Internet- przemiany i perspektywy; Struktura usług internetowych Wady oraz zagrożenia wynikające ze stosowania sieci internetowej Pozyskiwanie informacji z sieci; Biuletyny i publikacje w sieci; Problematyka ochrona wolności słowa w sieci oraz innych praw człowieka Wymaganie prawne oraz odpowiedzialność w Internecie – zajęcia poświęcone odpowiedzialności za zawartość stron Internetowych zawierające treści zakazane przez prawo Stron przywódców terrorystów Strony frakcji faszystowskich - namawiające do nienawiści narodowej Perspektywy edukacji politologów w warunkach powszechnego stosowania komputerów i wykorzystania Internetu Forma zaliczenia przedmiotu – napisanie pracy zaliczeniowej plus obecność (dopuszczalne 2 nieobecności). LITERATURA Akty prawne i projekty aktów Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku Kodeks cywilny Ustawa telekomunikacyjna z 16 lipca 2004

1 www.vagla.pl/VaGla_pl Internet i Prawo - Michał Adamczyk, Naruszenia prawa autorskiego w Internecie oraz regulacje prawne zmierzające do ich ograniczenia.htm, z dnia 03.09.2004.

Artykuły i publikacje Barta J., Markiewicz R.: Internet a prawo, Kraków 1998 Czajkowski Michał.: Leksykon Internetu, Warszawa 1999 Witryny internetowe WWW.nowemedia.home.pl WWW.pcword.pl WWW.urtip.gov.pl WWW.biznespolska.pl WWW.vagla.pl WWW.polityczny.pl

NAZWA PRZEDMIOTU Językowe techniki oddziaływania na odbiorcę.

KATEGORIA

PRZEDMIOTU

PROWADZĄCY Prof. dr hab. Krzysztof Obremski

RODZAJ I FORMA

STUDIÓW

Zajęcia dostępne dla wszystkich studentów specjalności.

SZCZEGÓŁOWE

WARUNKI

UCZESTNICTWA

W ZAJĘCIACH

Ponieważ zasadniczą materią zajęć jest polszczyzna życia

politycznego PRL i III Rzeczpospolitej, znajomość historii

Polski ostatniego półwiecza będzie pomocna. Warunek

konieczny uczestnictwa w zajęciach: uprzednie przeczytanie

wskazanego tekstu (wg spisu literatury podstawowej).

CZAS TRWANIA I

WYMIAR GODZIN

Siedem zajęć dwugodzinnych plus jedne zajęcia jednogodzinne

(łącznie 15 g.). FORMA ZAJĘĆ Konwersatorium.

CELE SZCZEGÓŁOWE 1. Poznanie językowych technik wywierania wpływu. 2.

Pogłębienie znajomości historii Polski ostatniego półwiecza

poprzez analizę języka polityki. 3. Umocnienie krytycznej

postawy wobec manipulacji językowej.

TEMATYCZNE UJĘCIE

TREŚCI

1. Oralność, piśmienność i media elektroniczne.

2. Pochwała władcy: od Trajana do Stalina. 3.

Komunistyczna hagiografia. 4-5. Nowomowa. 6.

Język polityki po 1989 r. 7. Manipulacja? 8.

Pisemny sprawdzian.

FORMA I ZASADY

ZALICZENIA

Zaliczenie na podstawie: 1. obecności na zajęciach (limit

nieobecności: 1, każdą nieobecność należy zaliczyć podczas

konsultacji), 2. pisemnego sprawdzianu.

LITERATURA

PODSTAWOWA

1. W. J. Ong, Oralność ipiśmienność. Lublin 1992, s. 113-159.

2. Gorgiasz, Pochwała Heleny. W: M. Korolko. Sztuka retoryki.

Przewodnik encyklopedyczny. Warszawa 1998. 3. M. Kula,

Religiopodobny komunizm. Kraków 2003, s. 40-82. 4. J.

Łukasiewicz, Mitologie socrealizmu. „Odra" 11/1996. 5.1.

Kamińska-Szmaj, Słowa na wolności. Wrocław 2001, s. 7-

47,188-231. 6. M. Kochan. Pojedynek na słowa. Kraków 2005,

s. 65-137. 7. M. Karwat, Sztuka manipulacji politycznej. Toruń

1999, s. 5-51.

LITERATURA

UZUPEŁNIAJĄCA

K. Obremski, Retoryka dla studentów historii, politologii i

dziennikarstwa. Toruń 2004

ŚRODKI I POMOCE

DYDAKTYCZNE

INFORMACJE

DODATKOWE

Dyżury: Collegium Maius, p. 210, poniedziałki, g. 11.30-13.00.

mgr Maria Wincławska

30 maja 2006

SYLLABUS

KOD PRZEDMIOTU

NAZWA PRZEDMIOTU KOBIETY W NAUKACH SPOŁECZNYCH

RODZAJ PRZEDMIOTU Politologia szczegółowa

PROWADZĄCY

(imię i nazwisko stopień naukowy, stanowisko)

mgr Maria Wincławska, doktorantka

TRYB - dzienne, zaoczne, POZIOM STUDIÓW - zawodowe, - magisterskie pięcioletnie, - magisterskie uzupełniające

Dzienne Magisterskie pięcioletnie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

Zaliczenie wstępu do teorii polityki i socjologii ogólnej

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

30

FORMY ZAJĘĆ konwersatorium

CELE SZCZEGÓŁOWE Celem zajęć jest zarysowanie podstawowych problemów, pojęć, koncepcji i teorii rozpatrywanych w ramach women studies i gender studies, a także próba odpowiedzi na pytanie czy perspektywa feministyczna zmieniła nauki społeczne.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI Zajęcia będą się koncentrować wokół trzech podstawowych bloków tematycznych: (1) wprowadzenie do problematyki (m.in. kobiety w dziejach filozofii politycznej, pierwsze kobiety w nauce, historia rozwoju ruchu kobiecego), (2) przegląd współczesnych teorii feministycznych (3) zagadnienia szczegółowe (m.in. socjalizacja do ról płciowych, kobiety na rynku edukacyjnym i w pracy, kobiety w polityce, wizerunek kobiet i mężczyzn w mediach).

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

Warunkiem zaliczenia jest: (1) aktywne uczestnictwo w zajęciach oraz (2) praca w grupach nad wyznaczonymi przez prowadzącą zadaniami.

LITERATURA PODSTAWOWA Kazimierz Ślęczka „Feminizm”, Katowice 1999. Małgorzata Fuszara „Kobiety w polityce” TRIO 2006.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Clarie M. Renzetti, Danniel J. Curran, „Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo” Warszawa 2005.

Rosmary Putnam Tong „Myśl feministyczna”, Warszawa 2002. Maciej Uliński „Kobieta i mężczyzna”, Aureus 2001.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

Rzutnik multimedialny, rzutnik na folie, Power point, DVD

INFORMACJE DODATKOWE (np. miejsce i terminy dyżurów, e-mail itp.)

[email protected]

Autor syllabusu

Prof. UMK, dr hab. Jacek Bartyzel

2 V 2006

SYLLABUS

NAZWA PRZEDMIOTU Koncepcje suwerenności

w historii zachodniej filozofii politycznej

KATEGORIA PRZEDMIOTU

wykład monograficzny

PROWADZĄCY prof. UMK, dr hab. Jacek Bartyzel

RODZAJ I FORMA STUDIÓW

jednolite, pięcioletnie studia magisterskie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

zaliczenie przedmiotu: teoria polityki

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

jeden semestr /letni/, 30 h

FORMA ZAJĘĆ wykład

CELE SZCZEGÓŁOWE Celem wykładu jest przedstawienie historii idei suwerenności, zarówno w sensie wewnętrznym (suwerenność władzy nad społeczeństwem, wyłączność prawodawcza suwerena i monopol stosowania środków przymusu), jak zewnętrznym (suwerenność państwa narodowego w międzynarodowym pluriversum). Punktem wyjścia jest tu konfrontacja przednowożytnego rozumienia władzy i pojęć z nią związanych, jak potestas, auctoritas, /merum i mixtum/ imperium, a nowożytnym i współczesnym pojęciem państwa jako „absolutnej” monady politycznej; także rozróżnienie pomiędzy średniowiecznym suzerenem, piastującym władzę zwierzchnią, a nowożytnym suwerenem. W toku wykładu zaprezentowane będą zarówno formy suwerenności właściwe następującym po sobie typom ustrojów (monarchia absolutna, państwo konstytucyjne, państwo (demo)liberalne, państwo totalitarne), jak współbieżne z nimi ujęcia filozoficzno-jurydyczne (absolutyzm, liberalizm, konserwatyzm, pozytywizm prawny i normatywizm, decyzjonizm, totalitaryzm). Poruszona zostanie relacja suwerenności do dobra wspólnego, racji stanu i wolności, jak również kwestia reinterpretacji pojęcia suwerenności w „postnowoczesnym”, globalizującym się świecie.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

1. Narodziny pojęcia suwerenności u schyłku średniowiecza i w konfrontacji z feudalnym porządkiem społeczno-politycznym oraz rywalizacji papiestwa i cesarstwa o prymat w Christianitas (glosatorzy i postglosatorzy, legiści).

2. Absolutystyczna teoria suwerenności Jeana Bodina. 3. Państwo jako „śmiertelny bóg” /Lewiatan/ w filozofii

politycznej Th. Hobbesa. 4. Teoria „podziału władz” jako liberalna próba anihilacji

suwerenności (Locke, Monteskiusz, Constant). 5. „Suwerenność ludu” contra „suwerenność tyranów” (J.-J.

Rousseau); jakobińska „republika jedna i niepodzielna”. 6. „Władza zwalniająca” papieża i „dyktatura szabli” jako próba

powstrzymania rozpadu świata przedrewolucyjnego (J. de Maistre, J. Donoso Cortés).

7. Polityka „obłaskawiona” przez „króla – prawo” (pozytywistyczne Rechtstaat).

8. Suwerenność jako decydowanie o „stanie wyjątkowym” i desygnowaniu „wroga publicznego” (C. Schmitt i decyzjonizm).

9. Między państwem totalnym a utopią rządu bez państwa. 10. . Suwerenność niepodzielna „jak punkt w geometrii” czy

podzielona? Współczesne dylematy.

FORMA I ZASADY ZALICZENIA

zaliczenie bez oceny

LITERATURA PODSTAWOWA

Władza wolność prawo. Wybór tekstów z historii doktryn politycznych dla studiujących prawo, nauki polityczne i filozofię, red. B. Szlachta, Kraków 1994, rozdz. 7. Koncepcje suwerenności, s. 194-223. Bogdan Szlachta, O pojęciu „suwerenność” (kilka uwag historyka doktryn politycznych), „Civitas. Studia z filozofii polityki” nr 7, Warszawa 2003, s. 7-70. Louis de Bonald, O władzy najwyższej, czyli o suwerenności, w: Filozofia francuska XIX wieku, opr. B. Skarga, Warszawa 1978, s. 172-184. Joseph de Maistre, O pochodzeniu i formach władzy; Świętość i nieomylność władzy; Portret kata; Ołtarz i Tron, w: J. Trybusiewicz, De Maistre, Warszawa 1968, s. 144-157, 180-183. Carl Schmitt, Definicja suwerenności; Problem suwerenności jako kwestia formy prawnej i decyzji, w: tenże, Teologia polityczna i inne pisma, Kraków 2000, s. 33-60.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Wilhelm Stapel, Chrześcijański mąż stanu, w: Rewolucja konserwatywna w Niemczech 1918-1933, opr. W. Kunicki, Poznań 1999, s. 394-424. Jacques Maritain, Pojęcie suwerenności, w: tenże, Człowiek i państwo, Kraków 1993, s. 35-61. Bertrand de Jouvenel, O władzy, „Zdanie” 1989, nr 3, Suplement 9, s. 3-12. Albert Jay Nock, Państwo – nasz wróg, Lublin – Rzeszów 2004. Paweł Kaczorowski, My i oni. Państwo jako jedność polityczna, Warszawa 1998.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

teksty źródłowe i opracowania

INFORMACJE DODATKOWE

dyżur: pokój 209, tel. (0-56) 611 21 57 e-mail: [email protected]

Dr Dariusz Góra-Szopiński Zakład Hermeneutyki Polityki Instytut Politologii UMK

Toruń, 20 kwietnia 2006 r.

SYLLABUS

NAZWA PRZEDMIOTU KORZENIE EUROPY

KATEGORIA PRZEDMIOTU

PROWADZĄCY dr Dariusz Góra-Szopiński

adiunkt IP UMK

RODZAJ I FORMA STUDIÓW

pięcioletnie stacjonarne studia magisterskie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

znajomość historii powszechnej oraz historii filozofii

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

1 semestr, 30 h

FORMA ZAJĘĆ konwersatorium

CELE SZCZEGÓŁOWE

▪ przybliżenie genezy klimatu ideowo-kulturowego kojarzonego z pojęciem „Europa”;

▪ ukazanie ideowego pluralizmu Europy, a zarazem istotnych stałych elementów umożliwiających identyfikację jej specyfiki;

▪ wdrażanie do kojarzenia refleksji klasyków z wyzwaniami dnia dzisiejszego;

▪ wdrażanie w umiejętność aktywnego poszukiwania i przyswajania wiedzy.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

Europa – obszar czy idea? Historyczne płaszczyzny integracji europejskiej Kultura europejska a kultury narodowe Greckie korzenie filozoficzne Rzymskie korzenie prawne Judeochrześcijańskie korzenie religijne Konsekwencje dla koncepcji człowieka Konsekwencje dla koncepcji społeczeństwa Nieklasyczne projekty kultury europejskiej

FORMA I ZASADY ZALICZENIA

Ocena końcowa jest wypadkową następujących elementów: ▪ obowiązkowa obecność (3 nieobecności = brak zaliczenia) ▪ przygotowanie do zajęć ▪ aktywny udział w zajęciach ▪ zaliczenie testu końcowego

LITERATURA Piotr MAZURKIEWICZ, Europeizacja Europy. Tożsamość kulturowa

PODSTAWOWA Europy w kontekście procesów integracji, Warszawa 2001.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Gérard DELANTY, Odkrywanie Europy. Idea, tożsamość, rzeczywistość, tłum. R. Włodek, Warszawa – Kraków 1999. Europa – drogi integracji, red. Aniela DYLUS, Warszawa 1999. Europa – fundamenty jedności, red. Aniela DYLUS, Warszawa 1999. Europa i co z tego wynika, red. Krzysztof MICHALSKI, tłum. T. Fiałkowski et alii, Warszawa 1990. Europa i społeczeństwo obywatelskie, red. Krzysztof MICHALSKI, tłum. B. Janicka et alii, Kraków – Warszawa 1994. Kazimierz ŁASTAWSKI, Historia integracji europejskiej, Toruń 2006.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

teksty źródłowe, mapy, albumy

INFORMACJE DODATKOWE

dyżur wykładowcy: pok. 203, piątki, godz. 9.00-10.30.

Dr hab. Marek JEZIŃSKI IP UMK

KULTURA POPULARNA KOD PRZEDMIOTU NAZWA PRZEDMIOTU KULTURA POPULARNA ZASZEREGOWANIE PRZEDMIOTU

Przedmiot oferowany w ramach politologii szczegółowych

TRYB I POZIOM STUDIÓW

Studia stacjonarne

RODZAJ PRZEDMIOTU Konwersatorium, przedmiot fakultatywny SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA

Kurs otwarty dla wszystkich studentów legitymujących się zaliczeniem z przedmiotu ‘Socjologia polityki’

FORMY ZAJĘĆ I LICZBA GODZIN DYD.

Konwersatorium, 30 h

CELE PRZEDMIOTU Konwersatorium ma za zadanie przybliżenie problematyki kultury popularnej i jej współczesnej manifestacji. Relacje: kultura – kultura masowa – kultura popularna zostaną rozpatrzone przede wszystkim na przykładach pochodzących z polskiego systemu kulturowego.

ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU

1. Podstawowe pojęcia: kultura, kultura masowa, kultura popularna, mit 2. Telewizja – talk shows 3. Telewizja – wiadomości, dzienniki, relacje wydarzeń 4. Telewizja – seriale i telenowele 5. Radio 6. Prasa codzienna 7. Prasa kolorowa 8. Muzyka popularna – nostalgia za dawnymi laty 9. Muzyka popularna – 10. Kino 11. PRL nostalgia 12. Religia jako fenomen kultury popularnej 13. Zjawiska ‘kultowe’ 14. Karnawał – kultura popularna – społeczeństwa współczesne

LITERATURA PODSTAWOWA

Barker Ch. 2005 Studia kulturowe. Kraków. Krajewski M. 2003 Kultury kultury popularnej. Ritzer G. 2004 Magiczny świat konsumpcji. Warszawa Rothenbuhler E. 2003 Komunikacja rytualna. Od rozmowy codziennej do ceremonii medialnej. Kraków

Storey J. 2003 Studia kulturowe i badania kultury popularnej. Kraków. Sulima R. 2000 Antropologia codzienności. Kraków.

PUNKTACJA ETCS WARUNKI UZYSKANIA PUNKTÓW ETCS

Uzyskanie zaliczenia z oceną z konwersatorium

Autor syllabusu

Prof. UMK, dr hab. Jacek Bartyzel

2 V 2006

SYLLABUS

NAZWA PRZEDMIOTU Liberalizm czy liberalizmy?

Główne odmiany ideologii liberalnej

KATEGORIA PRZEDMIOTU

wykład monograficzny

PROWADZĄCY

dr hab. Jacek Bartyzel

prof. UMK

RODZAJ I FORMA STUDIÓW

jednolite, pięcioletnie studia magisterskie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

zaliczenie przedmiotu;

historia doktryn politycznych

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

jeden semestr /zimowy/, 30 h

FORMA ZAJĘĆ wykład

CELE SZCZEGÓŁOWE Prezentacja doktryn liberalnych, wypracowanych w toku dziejów nowożytnych i współczesności (z uwzględnieniem ich przednowożytnych antecedencji) na gruncie myśli filozoficznej, etycznej, religijnej, politycznej i ekonomicznej, jak również ich odmian specyficznych, uwarunkowanych kontekstem kulturowym, czy przypadków granicznych na styku z innymi ideologiami i doktrynami (anarchizm, socjaldemokracja, nacjonalizm, konserwatyzm, komunitaryzm). Oczekiwanym rezultatem prezentacji jest umiejętność rozróżniania i klasyfikacji poszczególnych odmian i nurtów liberalnych; rozpoznawania ich fundamentów filozoficznych (jak ontologiczny nominalizm), religijnych (protestantyzm z jego zasadą indywidualnej interpretacji Pisma), politycznych (kontraktualizm) i społeczno-ekonomicznych (rewolucja przemysłowa i rozwój gospodarki rynkowej). Pożądane będzie także umiejętność postawienia sensownej i umotywowanej odpowiedzi na pytanie czemu ideologia (demo)liberalna zawdzięcza współcześnie status „ideologii panującej”, prezentowanej nawet jako bezalternatywny model organizacji społecznej i „koniec historii”.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

1. Dzieje liberalizmu: a/ przednowożytny i wczesnonowożytny protoliberalizm; b/ liberalizm klasyczny c/ liberalizm rewizjonistyczny d/ neoliberalizm i postliberalizm 2. Rodzaje liberalizmu: a/ liberalizm filozoficzny b/ liberalizm religijny c/ liberalizm moralno-obyczajowy d/ liberalizm polityczny (od liberalizmu arystokratycznego do demoliberalizmu) e/ liberalizm ekonomiczny (między leseferyzmem a socjalliberalizmem) 3. Odmiany specyficzne: a/ libertarianizm i obiektywizm /randyzm/ b/ orodoliberalizm 4. Istota liberalizmu: a/ cechy obligatoryjne i wspólne b/ cechy fakultatywne i swoiste 5. Liberalizm w Polsce

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

zaliczenie bez oceny

LITERATURA PODSTAWOWA

Barbara i Marek Sobolewscy, Myśl polityczna XIX i XX wieku. Liberalizm, Warszawa 1978 /antologia/ Pierre Manent, Intelektualna historia liberalizmu, Kraków 1994 John Gray, Liberalizm, Kraków 1994 Zbigniew Rau, Liberalizm. Zarys myśli politycznej XIX i XX wieku, Warszawa 2000 Jacek Bartyzel, W gąszczu liberalizmów. Próba periodyzacji i klasyfikacji, Lublin 2004

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Ludwig von Mises, Liberalizm w tradycji klasycznej, Kraków 2004² Ryszard Skarzyński, Państwo i społeczna gospodarka rynkowa. Główne idee polityczne ordoliberalizmu, Warszawa 1994 David Boaz, Libertarianizm, Poznań 2006 Liberalizm potępiony przez papieży, red. A. Małaszewski, Warszawa 2003 Stephen Holmes, Anatomia antyliberalizmu, Kraków 1998

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

teksty źródłowe i opracowania

INFORMACJE DODATKOWE

dyżur: pokój 209, tel. (0-56) 611 21 57

e-mail: [email protected]

LOBBYING W ŻYCIU PUBLICZNYM

(wykład; prof. dr hab. Karol B. Janowski) http://www.astercity.net/~janowski

30 godz. (wersja skrócona – 15 godz.) Program przedmiotu a) Cele i zadania do osiągnięcia: Sprowadzają się one do wzbogacenia wiedzy absolwentów Uczelni o problematykę polityki, w tym osobliwie władzy politycznej. Po wtóre, idzie o ukazanie relacji występujących między nią a grupami interesu (nacisku), dążącymi do realizacji swych potrzeb. Studenci zostaną zapoznani z właściwościami strukturalno-funkcjonalnymi zorganizowanych grup interesu oraz stosowanymi przez nie środkami i sposobami dla realizacji założonych celów. Szczególna uwaga zostanie skoncentrowana na analizie lobbyingu, jego doktrynalnych i konstytucyjno-prawnych podstawach działania, funkcji, zadań, zasad, struktury i mechanizmów funkcjonowania oraz roli społeczno-politycznej i ekonomicznej. b) Podstawowe treści kształcenia: 1. Korzystanie z inspiracji i dorobku następujących dyscyplin: nauki prawne, socjologii, organizacji i zarządzania, socjologii stosunków politycznych, psychologii. 2. Społeczne oraz prawne i polityczne aspekty, prawne gwarancje i ograniczenia realizacji interesów. 3. Wielość, rozmaitość, różnorodność form i przejawów zorganizowania we współczesnych społeczeństwach; aspekty porównawcze - ,,społeczeństwo obywatelskie" (wysoki stopień zorganizowania, tradycje obywatelskie, samorządność) w krajach rozwiniętego rynku i demokracji a procesy odtwarzania naturalnych (w opozycji do sterowania procedurami administracyjno-państwowymi) mechanizmów zorganizowania w Polsce., Literatura: a) główna: Ehrlich S.: Władza i interesy. Warszawa 1974. Jasiecki K., Molęda-Zdziech M., Kurczewska U.: Lobbing. Kraków 2000. Kurczewska U., Molęda-Zdziech M.: Lobbing w Unii Europejskiej. Warszawa 2002. b) uzupełniająca: Clamen M.: Lobbing i jego sekrety. Warszawa 2005. Dobro wspólne. Władza. Korupcja. Konflikt interesów w życiu publicznym. Red. E.Popławska. Wyd. Instytut Spraw Publicznych. Warszawa 1997 Cialdini R.: Wywieranie wpływu na ludzi. Gdańsk 1996. Forward S., Frazier D.: Szantaż emocjonalny. Jak się obronić przed manipulacją i wykorzystaniem. Gdańsk 1999. Leary M.: Wywieranie wrażenia na innych. O sztuce autoreprezentacji. Gdańsk 1999. Pawłowska A.: Władza. Elity. Biurokracja. Studium z socjologii polityki. Lublin 1998. Pietraś J.P.: Decydowanie polityczne. Warszawa-Kraków 1998. Poeple and Parliament in the European Union. By Jean Blondel, Richard Sinnott and Palle Svensson. Clarendon Press Oxford, 1998. Rose-Ackerman S.: Korupcja i rządy. Przyczyny, skutki i drogi reform. Fundacja im. S. Batorego, Warszawa 2001. Zięba A.: Parlament Wielkiej Brytanii. Warszawa 1994.

Zwierzchowski K.: Organizacje interesów grupowych a Kongres Stanów Zjednoczonych Ameryki. Katowice 1993. c) Ustawy: Ustawa o służbie cywilnej z 18 grudnia 1998. Dz.U. nr 49 z 1999, poz. 483. Ustawa o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Ujednolicony tekst ustawy z 9 maja 1996, według stanu prawnego na dzień 1997 r. Dz.U. nr 73 z 1996, poz. 350; nr 137 z 1966, poz. 638; nr 28 z 1997, poz. 153; nr 98, poz. 604; nr 106 z 1997, poz. 679. Ustawa o zamówieniach publicznych z 10 czerwca 1994 r. Dz.U. nr 119 z 1998, poz.773 wraz ze zmianą Ustawy z 8 kwietnia 1999. Dz.U. nr 45 z 1999, poz. 437. Ustawa z 21 sierpnia 1997 o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Dz.U. nr 106 z 1997, poz. 679. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. 2003 nr 96 poz. 873). http://www.mpips.gov.pl/pliki_do_pobrania/Ustawa240403_o_pozytku_publicznym_i_wolontariacie.rtf d) Internet: Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa. Dz.U. 2005 nr 169 poz. 1414, http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20051691414&type=2&name=D20051414.pdf Formy i metody nauczania: wykład. TEMATY

L.p. Temat Ilość godz.

Wprowadzenie do wykładu. Współczesne ujęcie polityki. Polityka, prawo, moralność – relacje i zależności. Socjotechniczne i etyczne aspekty władzy. Idea „społeczeństwa obywatelskiego”.

2

Decyzje i procesy decyzyjne. Pojęcie decyzji politycznej. Pojęcie oraz elementy procesu decyzyjnego. Typologia decyzji i procesów decyzyjnych. Zagadnienia tzw. racjonalizacji decyzji politycznych.

3

Kategoria interesu - istota, jej znaczenie dla wyjaśniania działań i decyzji politycznych. Konflikt interesów a konflikt polityczny. Sposoby artykułowania, reprezentowania, agregowania, konfrontacji i selekcji interesów jednostkowych, grupowych i instytucjonalnych w społeczeństwie.

2

Grupa interesów i grupa nacisku – terminologia, istota, typy, struktura, funkcje, przesłanki i uwarunkowania wpływów; mechanizmy działania.

2

Siła grupy interesu oraz czynniki określające jej zdolności wpływania na procesy decyzyjne.

2

Grupy interesów a polityka. Relacje „zorganizowanych grup interesu” wobec partii politycznych. Pozytywne i negatywne aspekty rzecznictwa interesów.

2

Lobbying – pojęcie, definicje. Historyczne i współczesne formy lobbyingu. Modele lobbyingu - amerykański, kanadyjski i australijski – oraz regulacje prawne. Lobbying w Europie.

3

Zakres przedmiotowy i adresaci działalności lobbyingowej. Lobbying a różne formy komunikacji. Perswazja i manipulacja.

2

Strategie i metody lobbyingu. Narzędzia i instrumenty lobbyingu. Praktyka lobbyingowa; doświadczenia Dan Mastromarco.

2

Lobby w parlamencie oraz samorządzie terytorialnym oraz wobec administracji – cele, formy i metody wpływania na proces legislacyjny oraz władze wykonawcze; sposoby wpływania na proces i procedury decyzyjne. Ciała doradcze– miejsce i rola w procesie podejmowania decyzji a wpływanie na nie grup interesów (ekspertyza i rola ekspertów – neutralność czy zaangażowanie). Lobbying a sądownictwo; specyfika wywierania wpływu.

3

Nowoczesne środki i metody wpływania na opinię publiczną w służbie lobbyingu (prasa – specyficzną grupą nacisku). Organizacje pozarządowe (non profit) – podstawowym ogniwem lobbyingu.

2

Lobbying w Unii Europejskiej. Rzecznictwo polskich interesów w UE 2 Demokracja, racjonalność i jawność procesów politycznych i społecznych,

praworządność, niezależność sądownictwa, niezależna opinia społeczna – jako czynniki korygujące wynaturzenia lobbyingu. Ustawodawstwo wobec zagrożeń niesionych przez lobbying; .

3

Razem 30 Wymagania wykładowcy: Przyswojenie przez studentów wiedzy przedstawionej w trakcie wykładu oraz w podręczniku; jej poziom stwierdzony w toku egzaminu pisemnego bądź ustnego; podobnie w przypadku zaliczenia na ocenę. Natomiast w przypadku wpisu „zaliczenie” – warunkiem jego dokonania jest wysłuchanie wykładu. Warszawa, czerwiec 2006 r.

Prof. dr hab. Witold Wojdyło Zakład Myśli politycznej Instytut Politologii UMK Kierunek studiów: Politologia Rok studiów: (do wyboru) Ilość godzin: 30 Program wykładu monograficznego nt.:

„Czy istniał model polskiego działacza politycznego w Drugiej Rzeczypospolitej?”

Treści programowe: przybliżenie sylwetek wybitnych działaczy polskiej sceny politycznej okresu dwudziestolecia międzywojennego (Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Wincenty Witos, Ignacy Paderewski, Ignacy Daszyński, Maciej Rataj, Stanisław Grabski) i uwypuklenie ich roli w życiu społeczno – politycznym w latach 1918 – 1939, określenie modelu i próba portretu polskiego działacza politycznego. Literatura: Cywiński Stanisław, Rodowody niepokornych, Londyn 1985 Czajkowski Jacek, Majchrowski Jacek Maria, Sylwetki polityków Drugiej Rzeczypospolitej, Kraków 1991 Wapiński Roman, Pokolenia Drugiej Rzeczypospolitej, Wrocław – Warszawa – Kraków 1991 Wapiński Roman, Roman Dmowski, Lublin 1989 Garlicki Andrzej, Józef Piłsudski 1867 – 1935, Warszawa 1988 Zakrzewski Andrzej, Wincenty Witos. Chłopski polityk i mąż stanu, Warszawa 1977 Wapiński Roman, Ignacy Paderewski, Wrocław 1999 Najdus Walentyna, Ignacy Daszyński 1866 – 1936, Warszawa 1988 Kołodziejczyk Arkadiusz, Maciej Rataj 1884 – 1940, Warszawa 1991 Witold Wojdyło, Stanisław Grabski (1871 - 1949). Biografia polityczna, Toruń 2004

Mgr PatrykTomaszwski Syllabus

KOD PRZEDMIOTU

NAZWA PRZEDMIOTU Narodowcy czy nacjonaliści? Ugrupowania skrajnej prawicy oraz nieformalne grupy

społeczno-polityczne w III RP RODZAJ PRZEDMIOTU fakultatywny

PROWADZĄCY (imię i nazwisko, stopień naukowy, stanowisko)

Magister Patryk Tomaszewski (doktorant w Instytucie Stosunków Międzynarodowych)

TRYB - dzienne, zaoczne POZIOM STUDIÓW - zawodowe - magisterskie pięcioletnie - magisterskie uzupełniające

Studia dzienne

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W

ZAJĘCIACH

CZAS TRWANIA WYMIAR GODZIN

30 godzin

FORMA ZAJĘĆ (ćwiczenia, konwersatorium, wykład)

ćwiczenia

CELE SZCZEGÓŁOWE Ćwiczenia: „Narodowcy czy nacjonaliści? Ugrupowania skrajnej prawicy oraz nieformalne grupy społeczno-polityczne w III RP”. Zajęcia mają za zadanie wskazać różnorodność wątków nacjonalistycznych pojawiających się nie tylko w programach organizacji o profilu ściśle nacjonalistycznym ale także o innej proweniencji politycznej. Student nauczy się nie tylko wychwytywać koncepcje nacjonalistyczne, zapozna się również ich interpretacjami, zrozumie również proces kształtowania się myśli nacjonalistycznej a także jej zasięg. Nauczy się interpretować źródła do historii myśli politycznej w postaci: programów, statutów, druków ulotnych.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

- myśl nacjonalistyczna twórcy i interpretacje - polska recepcja myśli nacjonalistycznej i faszystowskiej po roku 1989. - subkultura skinheads – nacjonaliści, faszyści, chuligani?

FORMY I ZASADY ZALICZENIA (także

zaliczenia)

Obecność na zajęciach, aktywność na zajęciach.

LITERATURA PODSTAWOWA

J. Szacki, O narodzie i nacjonalizmie, „Znak” nr 3 1997; Gellner, Narody i nacjonalizm, Warszawa 1990; G. Tokarz, Ruch narodowy w Polsce w latach 1989-1997, Wrocław 2002; J. Tomasiewicz, Ugrupowania neoendeckie w III Rzeczypospolitej, Toruń 2003; B. Grott Religia, cywilizacja, rozwój: wokół idei Jana Stachniuka, Kraków 2003. R. Okraska, W kręgu Odyna i Trygława, Bielsko Biała 2001.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

M. Zaremba, Komunizm, legitymizacja, nacjonalizm. Nacjonalistyczna legitymizacja władzy komunistycznej w Polsce,

Warszawa 2001; Prasa: „Myśl Narodowa Polska” (1990 – 1991), „Szaniec” (1996-2001), „Szczerbiec” (1994-2004), „Nowa Sztafeta”, „Tygodnik Narodowy”.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

Praca ze źródłem, pogadanka. Pomoce dydaktyczne: współczesna prasa dotycząca omawianych zagadnień, statuty, druki ulotne.

INFORMACJE DODATKOWE (np. miejsce i termin dyżurów, e-mail itp.

Dyżur w każdy piątek godz. 9.00 – 10.00, pokuj 104, ISM, IP UMK.

e-mail: [email protected]; tel. 609 586 126

NAZWA PRZEDMIOTU OBLICZA MEDIÓW

KATEGORIA PRZEDMIOTU

fakultatywny

PROWADZĄCY

Dr Joanna Marszałek-Kawa

RODZAJ I FORMA STUDIÓW

stacjonarne, pięcioletnie magisterskie, stacjonarne trzyletnie licencjackie

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

Semestr letni, 30 h

FORMA (rodzaj) ZAJĘĆ Konwersatorium

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

Warunkiem uczestnictwa w konwersatorium jest uzyskanie punktów

ECTS z przedmiotu System Polityczny RP.

CELE SZCZEGÓŁOWE Zajęcia adresowane są do studentów zainteresowanych problematyką związaną z funkcjonowaniem mediów we współczesnym świecie. Podczas zajęć, w szczególności, badane będą związki pomiędzy światem IV władzy a światem polityki, biznesu. Analizie poddane zostaną wszystkie typy nośników informacji, z nastawieniem na ocenę rzetelności przekazywanych przez nie treści.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

1. Historia mediów 2. Wolność słowa 3. Prawo do informacji 4. Profesjonalizm dziennikarzy, ocena społeczna zawodu dziennikarza 5. Wpływ wydawców na proces tworzenia informacji 6. Media komercyjne a media publiczne 7. Rola mediów w informacji i rozrywce 8. Rola mediów w kształtowaniu opinii publicznej - mechanizmy

oddziaływania mediów na człowieka oraz konsekwencje ich nadużywania

9. Media a integracja Polski z Unia Europejską 10. Misja publiczna 11. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji 12. Specyfika pracy dziennikarza radiowego, telewizyjnego 13. Przyszłość mediów elektronicznych 14. Internet jako medium 15. Pojęcie IV władzy 16. Świat mediów a świat polityki, biznesu 17. Przemoc w mediach, media a emocje 18. Terroryzm a media 19. Afery medialne 20. Sponsoring dziennikarzy 21. Etyka w mediach 22. Studenckie rozgłośnie radiowe i prasa studencka

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (egzaminu)

Podstawą uzyskania zaliczenia jest obecność oraz aktywność podczas zajęć.

LITERATURA 1. Media, Chwaszcz Joanna, WYDAWNICTWO KUL 2. Współczesne oblicza mediów, Joanna Marszałek-Kawa (red.) 3. DZIENNIKARSTWO MEDIA SPOŁECZŃSTWO,: INSTYTUT

STUDIÓW POLITYCZNYCH PAN

4. Media i ludzie, Reeves Byron, PAŃSTWOWY INSTYTUT WYDAWNICZY

5. Media w edukacji, Gajda Janusz, OFICYNA WYDAWNICZA IMPULS

6. Terroryzm a media, Maniszewska Katarzyna, OFICYNA WYDAWNICZA ATUT WROCŁAWSKIE WYDAWNICTWO OŚWIATOWE

7. Zrozumieć media, Mcluhan Marshall, WYDAWNICTWA NAUKOWO-TECHNICZNE

8. Media a integracja europejska, WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO

9. Media i władza, Żuk Piotr, WYDAWNICTWO NAUKOWE SCHOLAR SP.Z O.O.

10. Media, władza, prawo, WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO

11. Władza lokalna a media, WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ

12. Mass media. Kluczowe pojęcia, Sorlin Pierre, MASS MEDIA KLUCZOWE POJĘCIA, WYDAWNICTWO ASTRUM

13. Media. Uzależnienia, fakty, mity, Chwaszcz Joanna, KATOLICKI UNIWERSYTET LUBELSKI DZIAŁ WYDAWNICZO-POLIGRAFICZ

14. Potęga czwartej władzy, Braun Juliusz, WYDAWNICTWA SZKOLNE I PEDAGOGICZNE S.A.

15. Media masowe w demokratyzujących się systemach politycznych, WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU WROCŁAWSKIEGO

16. Nowe media w komunikacji społecznej XX wieku, OFICYNA NAUKOWA S.C.

17. Scena polityczna i media. Miraże sukcesu..., ELIPSA DOM WYDAWNICZY I HANDLOWY

UWAGI

Autor syllabusu mgr Joanna Szalacha

Data 2.06.2006

SYLLABUS

KOD PRZEDMIOTU

NAZWA PRZEDMIOTU PODMIOTOWE ASPEKTY GLOBALIZACJI

RODZAJ PRZEDMIOTU konwersatorium

PROWADZĄCY

(imię i nazwisko stopień naukowy, stanowisko)

mgr Joanna Szalacha, doktorantka w IS UMK

TRYB - dzienne, zaoczne, POZIOM STUDIÓW - zawodowe, - magisterskie pięcioletnie, - magisterskie uzupełniające

dzienne

magisterskie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

Ze względu na fakt, iż przytłaczająca większość tekstów polecanych do lektury jest w języku angielskim, wymagana jest płynna znajomość tego języka.

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

30 godzin, jedno spotkanie w tygodniu

FORMY ZAJĘĆ (ćwiczenia, konwersatorium, wykład)

konwersatorium

CELE SZCZEGÓŁOWE W czasie kursu będziemy poszukiwać odpowiedzi na pytania: Co znaczy być podmiotem globalizacji? Jakie zasoby czynią z instytucji aktorów lub meta-aktorów procesów globalnych? W jakich sferach społecznych kryją się szanse na uzyskanie globalnej podmiotowości? Czy istnieje establishment globalizacji? Czy globalizacją da się sterować?

Jednym z głównych celów kursu jest zaprezentowanie, obok tradycyjnie analizowanych międzynarodowych organizacji i korporacji transnarodowych, całego szeregu instytucji, które albo nie pojawiały się w literaturze przedmiotu, lub których rola była pomniejszana – są to: think tanks, instytucje ratingowe, firmy globalnego public relations. Uczestnicy kursu będą zachęcani do „odczarowania” koncepcji globalizacji i do krytycznego spojrzenia na antynomie pro/antyglobalizacyjne, sterowane/spontaniczne, lokalne/globalne.

Kategorie ważne: podmiotowość, kapitał (zasoby), władza strukturalna, aktor, elita, system światowy, władza ekspercka, globalna gra, globalne zarządzanie, impuls strategiczny.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

RYS PROBLEMATYKI

zajęcia organizacyjne 1. definiowanie filarów globalizacji 2. podmiotowość w działaniach społecznych

II. ARCHITEKTURA GLOBALNYCH RYNKÓW

3. międzynarodowe organizacje finansowe 4. Handel jako sprężyna globalizacji (I) 5. Handel jako sprężyna globalizacji (II) 6. Elementy mechaniki rynków finansowych (część i) 7. Elementy mechaniki rynków finansowych (część ii –

międzynarodowy sektor usługowy) III. AKTORZY POGRANICZA

8. instytucje typu interlocking 9. globalne media 10. wojna – domena publiczna czy prywatna?

IV. PAŃSTWO 11. Co może państwo?

V. PRÓBA SYNTEZY 12. władza strukturalna 13. czy istnieje establishment globalizacji? 14. Czy globalizacją można sterować?

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

Wprowadzenia – każdy student obowiązany jest do zaprezentowania w trakcie kursu co najmniej jednego wprowadzenia. Wprowadzenie powinno być wypowiedzią zorientowaną przede wszystkim na dwa cele. Po pierwsze, na to by możliwie klarownie zreferować słuchaczom treść lektur (zwłaszcza anglojęzycznych), które posłużyły jako podstawa przygotowania referatu. Po drugie, na to by możliwe interesująco naszkicować tropy do dalszej dyskusji. W związku z tym: wystąpienie trwać może nawet do 30 minut (jesli jest tylko jedno w ciągu spotkania). Każde wystąpienie oceniane będzie w skali od 1-5. Aktywność – na każdych zajęciach, za wypowiedzi intrygujące, a także za myśli odkrywcze, pogłębiające zrozumienie dyskutowanej problematyki, zdobyć można 1 punkt. Zdobyte punkty przeliczają się na oceny według następującej skali: 0-1 pkt. – 2; 2-4 pkt. – 3; 5 pkt. – 3+; 6-7 pkt. – 4; 8 pkt. – 4+; 9 i więcej pkt. – 5. Projekt specjalny – każdy student zobowiązany jest do przygotowania maksymalnie 10-cio stronicowego projektu specjalnego. Powinien on być szkicowym, socjologicznym portretem wybranego aktora globalnego. Ocena końcowa – jest średnią ocen za aktywność, wprowadzenie oraz projekt specjalny.

LITERATURA PODSTAWOWA

zaj. 1 BARTELSON, Jens, 2000, Three concepts of globalization [w:] International Sociology, June, vol. 15(2), Sage Publications, London, 180-196 PIETRAŚ, Marek, 2002, Istota i zakres procesów globalizacyjnych, Sprawy Międzynarodowe nr 2, 5-34 zaj. 2. CAILLOIS, Roger, 1997, Gry i ludzie, oficyna wydawnicza Volumen, Warszawa, s. 1-20 SZTOMPKA, Piotr, 1989, Socjologiczna teoria podmiotowości, Studia. Młodzież i Wieś, nr 3, s. 11-28 zaj.3 STIGLITZ, Joseph, 2002, Globalization and its discontents, Penguin Books, London, 3-22 zaj.4. DOLLAR, David, KRAAY, Aart, 2002, Spreading the wealth, Foreign Affairs, vol. 81, nr 1, 120-133 zaj.5. SKLAIR, Leslie, 2001, The Transnational Capitalist Class, Blackwell, Oxford, 81-109 zaj. 6. FRIEDMAN, Thomas, 2001, Lexus i drzewo oliwne. Zrozumieć globalizację. Wyd. Rebis, Poznań, 149-184 SOROS, George, 1999, Kryzys światowego kapitalizmu, MUZA, Warszawa, 139-176

zaj.7 FRIEDMAN, Thomas, 2001, Lexus i drzewo oliwne. Zrozumieć globalizację. Wyd. Rebis, Poznań, 213-236 Standards for the Poor Man, 2002, The Globalist, strona www.theglobalist.com/DBWeb/StoryId.aspx?StoryId=2500 STRANGE, Susan, 1996, The retreat of the state, Cambridge University Press, 135-146 zaj.8 STONE, Diane, 2001, The Policy research knowledge elite and global policy processes, [w] Josellin, Daphne, Wallace, William (edit.), Non-state actors in world politics, Palgrave, London, 113-131 zaj.9 HERTZ, Noreena, 2002, The silent takeover, Arrow Books, London, 171-199 TOYNBEE, Polly, 2000, Who’s afraid of global culture?, [w] Hutton, Will, Giddens, Anthony (edit), On the edge. Living with global capitalism, Jonathan Cape, London, 191-212 zaj. 10. COKER, Christopher, 2001, Outsourcing war, [w] JOSSELIN, Daphne, WALLACE, William (edit.) Non-state actors in world politics, Palgrave, London, 189-202 zaj.11 STRANGE, Susan, 1996, The retreat of the state, Cambridge University Press, 3-30 WEISS, Linda, 1998, The myth of the powerless state. Governing the economy in a global era, Polity Press, Cambridge, 1-11; 187-212 zaj.12 STANISZKIS, Jadwiga, 2003, Władza globalizacji, Scholar, Warszawa,7-36 STRANGE, Susan, 1997, Casino capitalism, Manchester University Press, 60-84 zaj.13 CARROLL, William, CARSON, Colin, 2003, The network of global corporations and elite policy groups: a structure for transnational capitalist class formation?, Global Networks nr 3 SKLAIR, Leslie, 2001, The Transnational Capitalist Class, Blackwell, Oxford, 34-80; 149-97 zaj.14 HELD, David, 2002, Czy można regulować globalizację?, Krytyka polityczna, nr 2, 231-244

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

zaj. 1 BALCEROWICZ, Leszek, 2002a, Rozumu i odwagi, Wprost nr 1015, 12 maja BHAGWATI, Jagdish, 2002b, Coping with antiglobalization. A trilogy of discontents [w:] Foreign Affairs vol.81 (01), s. 2-7 FRIEDMAN, Thomas, 2001, Lexus i drzewo oliwne. Zrozumieć globalizację. Wyd. Rebis, Poznań, 69-102 SCHOLTE, Jan Aart, 2000, What is happening?, [w] Globalization – a critical introduction, Palgrave, New York, 13-40

zaj.2. GOFFMAN, Erving, 2000, Człowiek w teatrze życia codziennego, Wyd. KR. Warszawa

SZMATKA, Jacek, 1998, Aktor [w:] Encyklopedia socjologii, t.1. Oficyna Naukowa, Warszawa, s. 15-17

zaj.3 BUDNIKOWSKI, Adam, 2001, Międzynarodowe stosunki gospodarcze, PWE, Warszawa, 352-369

GILPIN, Robert, 2001. Global political economy, Princeton University Press, 305-316

LATOSZEK, Ewa, PROCZEK, Magdalena, 2001, Organizacje międzynarodowe, Elipsa, Warszawa, 152-211

zaj.4 CHOMSKY, Noam, 2001, Pewne prawdy i mity na temat retoryki wolnego rynku, tekst opublikowany na stronach http://www.attac.pl/?dzial=65&typ=2&kat=65&lg=pl&id=94

LATOSZEK, Ewa, PROCZEK, Magdalena, 2001, Organizacje międzynarodowe, Elipsa, Warszawa, 131-146, 350-379, 396-432

zaj.5 NACE, Ted, 2004, Gangi Ameryki. Współczesne korporacje a demokracja. MUZA, Warszawa

KRKOSKA, Libor, 2001, Foreign direct investment financing capital formation in central and eastern Europe, EBRD Working Paper no 67,

www.ebrd.com/pubs/index.htm ZORSKA, Anna. 1998. Ku globalizacji? Przemiany w korporacjach transnarodowych i w gospodarce światowej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 146-200. zaj. 6 CHANCELLOR, Edward, 2001, Historia spekulacji finansowych, MUZA, Warszawa, 316-345 PLENDER, John, 2003, Going off the rails. Global capital and the crisis of legitimacy, John Wiley, West Sussex, 3-23; 53-79 zaj. 7. FREDET, Jean-Gabriel, 2004, Rządy niewidzialnych, La Nouvel Observateur, opublikowane w FORUM nr 4, 26.01-1.02, s. 18-23 zaj.8 RICH, Andrew, 2004, Think tanks, public policy and the politics of expertise, Cambridge University Press, 1-28; 104-120; 204-220 ROWE, Jonathan, 2002, Z życia ekonomistów, Obywatel nr 2, 35-37 MISZTAL, Bronisław, 1998, Od templariuszy do Bilderbergów, Rzeczpospolita 26 maja WEAVER, Kent, 1989, The changing world of think tanks, Political Sciences and Politics, vol 22, nr 3 WEINSTEIN, Michael, 1992, Economists and the media, The Journal of Economic Perspectives, vol. 6, nr 3 STRONY: www.trilateral.org zaj.9 GUMBEL, Andrew, 2004, Lis przechytrzony, The Independent, opublikowane w FORUM nr 34, 23.08-29.08, s. 10-12 KLEIN, Naomi, 2004, No Logo, Świat Literacki zaj.10. HOYNG S. 2004, Złoty strzał, Der Spiegel, opublikowane w FORUM nr 25, 21.06-27.06, s. 18-21 HUJER, Marc, 2004, Armia pana Prince’a, Przekrój nr 25, 20.06, s. 34-36 zaj.11 BATT, Judy, LYNCH, Dov, 2004, What is a ‘falling state’ and when is it a security threat?, msp z konferencji EU Institute for security studies MONBIOT, George, Captive state. The corporate takeover of Britain, Pan Books, London, STANISZKIS, Jadwiga, 2001, Postkomunizm, słowo/obraz, terytoria, Gdańsk, 109-134 zaj.12 GILL, Stephen, LAW, David, 1989, Global hegemony and the structural power of capital, International Studies Quaterly, nr 4 STANISZKIS, Jadwiga, 2001, Postkomunizm, słowo/obraz, terytoria, Gdańsk, 89-107; zaj.13 PIEKARSKI, Romuald, 2003, Uniwersalizm czy zamaskowana oligarchia: obawy i nadzieje w obliczu procesów globalizacyjnych, [w] Globalizacja i my, Kraków, 39-65 MILLS, Charles Wright. 1961, Władza elit, PWN, Warszawa zaj.14 GEORGE, Susan, 1999, The Lugano Report. On preserving capitalism in the twenty-first century, Pluto Press, London

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

-

INFORMACJE DODATKOWE (np. miejsce i terminy dyżurów, e-mail itp.)

dyżur: czwartek 15-17 instytut socjologii UMK pok. 211, e-mail: [email protected]

Autor syllabusa: Sławomir Drelich

22.04.2006

SYLLABUS

NAZWA PRZEDMIOTU POPULIŚCI I PARTIE POPULISTYCZNE W

POLSCE PO ROKU 1989

KATEGORIA PRZEDMIOTU

Politologia szczegółowa

PROWADZĄCY mgr Sławomir Drelich

RODZAJ I FORMA STUDIÓW

dzienne, pięcioletnie jednolite studia magisterskie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

przedmiot dostępny dla wszystkich studentów

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

jeden semestr, 30 h. konwersatorium

FORMA ZAJĘĆ konwersatorium 30 h.

CELE SZCZEGÓŁOWE Konwersatorium ma zapoznać studentów z szeroko rozumianym zjawiskiem populizmu na przykładzie sytuacji politycznej w Polsce po roku 1989. Podstawy teoretyczne pozwolą uczynić omawiane zjawisko bardziej zrozumiałym, wobec czego cykl zajęć musi rozpoczynać się wyjaśnieniem takich pojęć, jak: populizm, demagogia, partia populistyczna, partia protestu, a także omówieniem procesu instytucjonalizacji tychże partii. Zajęcia poświęcone są zjawisku populizmu w Polsce, jednakże istotne będzie ukazanie tego zjawiska w perspektywie ogólnoeuropejskiej, wobec czego przedstawione zostaną również sylwetki „najsłynniejszych populistów europejskich” i skupionych wokół nich ugrupowań we Francji, Austrii, na Węgrzech oraz w innych krajach.

Dominującą część zajęć stanowić będą jednakowoż analizy polskiego populizmu, w szczególności zaś działalności Samoobrony RP oraz Ligi Polskich Rodzin, czyli środowisk skupionych wokół Andrzeja Leppera i Romana Giertycha. Konieczne będzie zapoznanie się z historią tych partii oraz społeczno-politycznym tłem ich powstania i poszerzania przez nie swoich wpływów. Poszczególne zajęcia poświęcone będą analizie wypowiedzi politycznych przywódców omawianych ugrupowań, lekturze i egzegezie ich programów politycznych, deklaracji ideowych, publikacji książkowych oraz materiałów wyborczych.. Dzięki temu możliwe będzie wskazanie specyficznych cech języka populistów a także ewentualne ich dostrzeżenie u przedstawicieli innych ugrupowań.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

1. Zajęcia wprowadzające 2. Partie populistyczne i partie protestu – podłoże teoretyczne 3. Historia zjawiska populizmu 4. Instytucjonalizacja partii populistycznych i ich wchłonięcie przez system partyjny Kluczowa dla zajęć będzie teza wysunięta niegdyś przez Roberta Michelsa o wchłonięciu partii antysystemowych przez system polityczny i partyjny.

5. Populiści i ich partie we współczesnej Europie Omówienie działalności i programów europejskich partii populistycznych działających m.in.: we Francji, Austrii czy na Węgrzech.

6. Partie populistyczne w Polsce – ich historia i rozwój Historia powstania i funkcjonowania Samoobrony i Ligi Polskich Rodzin.

7. Polskie partie populistyczne w ramach polskiego systemu partyjnego Prezentacja stosunków polskich partii populistycznych z innymi polskimi partiami politycznymi: sojusze, współpraca, koalicje etc.

8. Populiści polscy i gospodarka narodowa Zajęcia poświęcone omówieniu i ocenie założeń programów gospodarczych prezentowanych przez partie populistyczne.

9. Wizerunek polityczny Andrzeja Leppera 10. Język polskich populistów 11. Partie populistyczne w kampaniach wyborczych 2004 i 2005 12. Debata: „Nasz Dziennik” i Radio Maryja – nośniki treści populistycznych? 13. Populiści a współczesne kwestie etyczne i światopoglądowe Przedstawienie stanowisk partii populistycznych wobec aborcji, eutanazji, kary śmierci, mniejszości seksualnych etc.

14. Przyszłość populistów polskich i europejskich 15. Zajęcia podsumowujące

FORMA I ZASADY ZALICZENIA

(1) obecność na zajęciach; (2) rozmowa podczas dyżuru na temat wybranej lektury, publikacji wybranego polityka (niekoniecznie określanego mianem populisty) pod kątem treści poruszanych na konwersatorium; (3) wyróżniająca się aktywność podczas zajęć będzie premiowana podwyższeniem oceny

LITERATURA PODSTAWOWA

R. Herbut, Teoria i praktyka funkcjonowania partii politycznych, Wrocław 2002.

W. Kuczyński, Bałamutne liczby Leppera, „Gazeta Wyborcza”, 07.05.2004. W. Kuczyński, Lepper – budowniczy Czwartej Rzeczypospolitej, „Gazeta

Wyborcza”, 29.03.2004. A. Lepper, Czas barbarzyńców, Warszawa 2005. A. Lepper, Niepokorny, Warszawa 1999. A. Lepper, Samoobrona: Dlaczego? Przed czym?, Warszawa 1993. B. Maćkowiak, F. Paszke, Konkretami w populizm, „Tygodnik Powszechny”,

12.09.2004. R. Michels, Oligarchiczne tendencje organizacji [w:] Władza i społeczeństwo, J.

Szczupaczyński (red.), T. I, Warszawa 1995, s. 140-151. P. Moszyński, Enarchat, „Wprost“, nr 23/2002, 09.06.2002. M. Ogdowski, J. Tańska, B. Tumiłowicz, Barbarzyńcy czy złodzieje?,

16.03.2004. Populizm, M. Migalski (red.), Katowice 2005. Populizm a demokracja, R. Markowski (red.), Warszawa 2004. Program Społeczno-Gospodarczy Samoobrony RP, Warszawa 2003. W. Sadurski, Liberałów nikt nie kocha, Warszawa 2003. Skrót Programu Gospodarczego Ligi Polskich Rodzin, tekst dostępny na stronie

internetowej LPR: http://www.lpr.pl/?sr=lista&dz=download&id=7. Tańczący z wilkami, wywiad B. Pajdy z A. Lepperm, „Elity”, nr 11 (12),

Listopad 2002.A. Wielomski, Populizm, [w:] Encyklopedia „Białych Plam”, A. Winiarczyk (red.), T. XIV, Radom 2004.

W. Wierzejski, My wybieramy Polskę, tekst dostępny na oficjalnej stronie

internetowej LPR: http://www.lpr.pl/?sr=lista&dz=download&id=7. M. Zieliński, Ostatni zgasi światło, „Rzeczpospolita”, 16.03.2004.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Alfabet Rokity, rozmowa M. Karnowskiego i P. Zaremby z J. Rokitą, Kraków 2004.

M. Cichosz, (Auto)kreacja wizerunku polityka na przykładzie wyborów prezydenckich w III RP, Toruń 2003.

S. Drelich, Liberalizm w żargonie politycznym Andrzeja Leppera, „Dialogi Polityczne”, nr 2/2004, s. 43-54.

A. Lepper, Każdy kij ma dwa końce, Warszawa 2001. A. Lepper, Lista Leppera, Warszawa 2002. K. Ożóg, Język w służbie polityki. Językowy kształt kampanii wyborczych,

Rzeszów 2004. Public relations w teorii i praktyce, B. Ociepka (red.), Wrocław 2003. M. Ratuszniak, Umacnianie państwa narodowego poprzez politykę regionalną,

tekst dostępny na stronie internetowej LPR: http://www.lpr.pl/?sr=lista&dz=download&id=16.

P. Scheffer, Niepowodzenie wielkiego marzenia (tytuł oryginalny: Das Scheitern eines Traums), „Die Zeit”, nr 29/2002 (przeł. S. Drelich).

J. Paradowska, Będzie Lepper?, „Polityka”, nr 12/2004, 20.03.2004. A. Rubinowicz-Gruendler, Spoglądając na Haidera, „Gazeta Wyborcza”, 25.01.2000.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

teksty źródłowe i opracowania, materiały audiowizualne (telewizyjne i radiowe: spoty i piosenki wyborcze, wywiady etc.), ulotki i materiały

wyborcze, strony internetowe

INFORMACJE DODATKOWE

e-mail: s.drelich dyżur: pokój 207

Instytut Politologii UMK Specjalizacja: europeistyka Prowadząca: mgr Ewa Suwara

PROTOKÓŁ DYPLOMATYCZNY

Laboratorium, grupa 1 grupa 2

Semestr letni

Przedmiot: Laboratorium ma na celu przybliżenie zasad protokołu dyplomatycznego przez jego praktyczne zastosowanie. W trakcie zajęć studenci będą mieli okazje zapoznać się i przećwiczyć szereg zwyczajów przyjętych przez etykietę międzynarodową Ilość godzin: 15 Zalecana literatura: Julian Sutor, Korespondencja dyplomatyczna, Warszawa 1992 Edward Pietkiewicz, Protokół dyplomatyczny, Warszawa 1998 Nieobecności: Dopuszczalne nieusprawiedliwione nieobecności: 1. W razie większej liczby nieobecności student nie otrzyma zaliczenia przedmiotu.

Forma zaliczenia: Zaliczenie bez oceny Tematyka: Dokładny zakres tematyczny zostanie podany w ramach pierwszych zajęć po uzgodnieniu zainteresowań studentów. Propozycja tematyczna: Krótka historia protokołu dyplomatycznego – savoir vivre Typy korespondencji dyplomatycznej [zaproszenia/ wizytówki/kondolencje/gratulacje/ listy oficjalne] Bankiety, przyjęcia – zaproszenia / nakrycie stołu / umiejscowienie gości Prezenty / Ubiór kobiety – mężczyźni Powitania pożegnania / przypisanie ról do symulacji Symulacja przyjęcia dyplomatycznego.

PSYCHOLOGIA OGÓLNA I SPOŁECZNA

prowadząca: mgr Monika Dąbkowska forma zajęć: konwersatorium ilość godzin: 30 forma zaliczenia: kolokwium 1. Zajęcia organizacyjne. Wprowadzenie w tematykę psychologii ogólnej i społecznej. Psychologia społeczna a inne nauki społeczne. 2. i 3. Rozważania epistemologiczne - psychoanalityczna koncepcja człowieka - psychologia Jungowska - behawiorystyczna koncepcja człowieka - koncepcja człowieka w psychologii humanistycznej - koncepcja człowieka w socjobiologii - postmodernistyczna koncepcja człowieka - koncepcje potoczne człowieka - psychologia systemowa - koncepcja człowieka w psychologii poznawczej Literatura obowiązkowa: Grzesiuk, L. (red.). (1994). Psychoterapia. Szkoły, zjawiska, techniki i specyficzne problemy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. S.: 19-24, 28-41, 49-50, 60-62. Namysłowska, I. (1997). Terapia rodzin. Warszawa: PWN. S.: 106-138. Strelau, J. (red.). (2000). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom I. Podstawy psychologii. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. S.: 70-91. Literatura uzupełniająca: Freud, S. (1992). Wstęp do psychoanalizy. Warszawa: PWN. Górniak, L., Józefik, B. (red.). (2003). Ewolucja myślenia systemowego w terapii rodzin. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Horney, K. (1976). Neurotyczna osobowość naszych czasów. Warszawa: PWN. Jacobi, J. (1968). Psychologia C. G. Junga. Warszawa: PAX. Kozielecki, J. (1997). Koncepcje psychologiczne człowieka. Warszawa: Wydawnictwo „Żak”. 4. Czym jest norma? Znaczenia pojęcia normalności i nienormalności. Literatura obowiązkowa: Rosenhan, D., Seligmann, M. (1994). Psychopatologia. Tom I. Warszawa: Polskie Towarzystwo Psychologiczne. S.:5-27. Sowa, J. (1984). Kulturowe założenia pojęcia normalności w psychiatrii. Warszawa: PWN. S.: 17-34. Zimbardo, P., Ruch, F. (1997). Psychologia i życie. Warszawa: PWN. S.: 442-447. Literatura uzupełniająca: Sowa, J. (1984). Kulturowe założenia pojęcia normalności w psychiatrii. Warszawa: PWN. 5. Rozwój psychologiczny człowieka ( ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju tożsamości). Aspekty relacyjne. - zmiany w sferze poznawczej - tworzenie się światopoglądu - przeobrażenia sfery społeczno-moralnej Literatura obowiązkowa:

Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (red.). (2000). Psychologia rozwoju człowieka. Tom II. Warszawa: PWN. S.:163-234. Strelau, J. (red.). (2000). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom I. Podstawy psychologii. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. S.: 285-332. Literatura uzupełniająca: Bryant, P., Coleman, A. (red.). (1997). Psychologa rozwojowa. Poznań : Wydawnictwo Zysk i S-ka. Erikson, E. (1997). Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis. 6. Regulacyjne znaczenie emocji - agresja i jej uwarunkowania - dążenie ku i od miłości Literatura obowiązkowa: Aronson, E., Wilson, T., Akert, R. (1997). Psychologia społeczna. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka. S.: 435-450; 495-535. Fromm, E. (1973). O sztuce miłości. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy. Zimbardo, P., Ruch, F. (1997). Psychologia i życie. Warszawa: PWN. S.: 15-17; 350-361. Literatura uzupełniająca: Salovey, P., Sluyter, D. (red.). (1999). Rozwój emocjonalny a inteligencja emocjonalna. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis. 7. Psychologia procesów poznawczych - teorie rozwoju percepcyjnego Literatura obowiązkowa: Zimbardo, P., Ruch, F. (1997). Psychologia i życie. Warszawa: PWN. S.: 241-260. Literatura uzupełniająca: Majerska, M., Tyszka, T. (red.). (1992). Psychologia i poznanie. Warszawa: PWN. Włodarski, Z. (1996). Psychologia uczenia się. Warszawa: PWN. 8. Teorie osobowości Osobowość i temperament - Poglądy Freuda - Teorie pola - Teoria Goldsteina - Teoria „własnego ja” Rogersa - Teorie czynnikowe - Teorie uczenia się - Osobowość autorytarna Literatura obowiązkowa: Tomaszewski, T. (red.). (1979). Psychologia. Warszawa: PWN. S.: 700-713. Zimbardo, P., Ruch, F. (1997). Psychologia i życie. Warszawa: PWN. S.: 393-432. Literatura uzupełniająca: Gałdowa, A. (red.). (1995). Współczesne koncepcje osobowości. Kraków: Uniwersytet Jagielloński. 9. Człowiek w małej grupie - zachowania prospołeczne - osobowość altruistyczna - interakcje w grupie - koncepcje atrybucji

Literatura obowiązkowa: Aronson, E., Wilson, T., Akert, R. (1997). Psychologia społeczna. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka. S.: 186-212; 452-492. Literatura uzupełniająca: Reykowski, M. (1979). Motywacja, postawy prospołeczne a osobowość. Warszawa: PWN. 10. Gry społeczne. Teorie transakcyjne. Literatura obowiązkowa: Berne, E. (1987). W co grają ludzie? Warszawa: PWN. Grzesiuk, L. (red.). (1994). Psychoterapia. Szkoły, zjawiska, techniki i specyficzne problemy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. S.: 68-71. Literatura uzupełniająca: Jankowski, K. (1979). Analiza transakcyjna. W: Lis-Turlejska, M. (red.). Nowe kierunki w psychoterapii. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. S.: 28-40. 11. Psychologia a kultura i społeczeństwo. - postawy: pozytywne oraz uprzedzenia - konformizm i nonkonformizm Literatura obowiązkowa: Aronson, E., Wilson, T., Akert, R. (1997). Psychologia społeczna. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka. S.: 262-317; 536-585. Literatura uzupełniająca: Chlewiński, Z., Kurcz, I. (red.). (1992). Stereotypy i uprzedzenia. Warszawa: Instytut Psychologii PAN. 12. Indywidualizm a oportunizm. Literatura obowiązkowa: Aronson, E., Wilson, T., Akert, R. (1997). Psychologia społeczna. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka. S.: 354-399. Zimbardo, P., Ruch, F. (1997). Psychologia i życie. Warszawa: PWN. S.: 560-576. Literatura uzupełniająca: Mika, S. (1981). Psychologia społeczna. Warszawa: PWN. 13. Psychologiczne uwarunkowania oddziaływań masowych (polityka i mass-media). Literatura obowiązkowa: Aronson, E., Wilson, T., Akert, R. (1997). Psychologia społeczna. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka. S.: 317-351; 652-672. Zimbardo, P., Ruch, F. (1997). Psychologia i życie. Warszawa: PWN. S.: 39-40; 565-568; 609-622. Literatura uzupełniająca: Mika, S. (1981). Psychologia społeczna. Warszawa: PWN. 14. Koncepcje sukcesu w psychologii społecznej. - Seligman i jego wyuczony optymizm - wyuczona bezradność - obraz siebie

- atrakcyjność interpersonalna Literatura obowiązkowa: Aronson, E., Wilson, T., Akert, R. (1997). Psychologia społeczna. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka. S.: 402-430. Seligman, M. (1993). Optymizmu można się nauczyć. Poznań: Media Rodzina. Zimbardo, P., Ruch, F. (1997). Psychologia i życie. Warszawa: PWN. S.: 542-554. Literatura uzupełniająca: Seligman, M. (1997). Optymistyczne dziecko. Poznań: Media Rodzina. 15. Kolokwium.

PSYCHOLOGIA POLITYKI – konwersatorium,

Mgr Małgorzata Franciszkowska Psychologia społeczna, psychologia polityki- podstawowe zagadnienia. Zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami z psychologii społecznej i psychologii polityki. Praca w grupach nad sposobami wywierania wpływu na ludzi. Dyskusja na temat najpopularniejszych sposobów wywierania wpływu, wykorzystywanych przez polityków. - WYWIERANIE WPŁYWU NA LUDZI. Teoria i praktyka. Cialdini Robert B., Gdańsk 2001; - PSYCHOLOGIA I ŻYCIE Philip G. Zimbardo, , Wydawnictwo Naukowe PWN 2002; Inteligencja emocjonalna, a polityka najważniejsza wiedza w XX wieku - Opis pojęcia. - Składniki inteligencji emocjonalnej - Przeprowadzenie testu na inteligencje emocjonalną- Skalą Inteligencji Emocjonalnej SIĘ-T, Twarze, obliczenie wyników; - W czym pomaga inteligencja emocjonalna politykom? INTELIGENCJA EMOCJONALNA, Goleman D., Poznań, 1997; Podstawowe zagadnienia skutecznej komunikacji. Ustalenie zasad prowadzenia debat i dyskusji. Stworzenie listy zasad, którymi będziemy się kierować podczas dyskusji i komunikacji na zajęciach Dyskusja na temat: - NIE JEST PRAWDĄ TO CO MÓWI NADAWCA, LECZ TO CO ROZUMIE ODBIORCA TECHNIKI KOMUNIKACJI W ORGANIZACJACH GOSPODARCZYCH, Potocki A., Winkler R., Żbikowska A., Warszawa 2003; PODSTAWY KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ, Griffin Em, GWP; Każde kolejne zajęcia mają być przygotowywane przez grupy trzech studentów, w formie warsztatów, ćwiczeń. Głównym zadaniem jest przekazanie wiedzy w sposób najmniej formalny, a najbardziej twórczy i aktywizujący grupę- wykorzystanie wiedzy z poprzednich zajęć dotyczącej inteligencji emocjonalnej, zasad komunikacji. Tydzień przed każdymi zajęciami studenci zobowiązani są do przedstawienia konspektu zajęć i referatu na temat danego zagadnienia. Procesy grupowe, psychologia tłumu. W grupie myślimy inaczej. Pozytywne i negatywne skutki bycia w grupie. Tłum, a grupa. PSYCHOLOGIA TŁUMU / Gustaw Le Bon, Warszawa, 1994 MASA I WŁADZA / Elias Canetti Warszawa, 1996. NIEZWYKŁE ZŁUDZENIA I SZALEŃSTWA TŁUMÓW / Charles Macka, Warszawa, 1999. PROCESY GRUPOWE, Brown Rupert, Gdańsk, PSYCHOLOGIA TŁUMU, G.Le Bon, Warszawa 1998, PSYCCHOLOGIA SPOŁECZNA, E.Aronson, R.M. Akert, JEDNOSTKA I SPOŁECZEŃSTWO, M. Lewicka, J. Grzelak, Gdańsk, 2002; Osobowość przywódcy.

Style kierowania ludźmi. Osobowość przywódcy. Jakie cechy powinien posiadać dobry przywódca? LIDER MISTRZEM SZTUK WALKI : Arnold Mindell, Warszawa, 1995. PARANOJA POLITYCZNA : PSYCHOPATOLOGIA NIENAWIŚCI / Robert S. Robins, Jerrold M. Post, Warszawa,. 1999. PODSTAWY PSYCHOLOGII POLITYCZNEJ, Skarżyńska Krystyna, Poznań, 2002; LIDER PRZYSZŁOŚCI, F. Hesselbein, Warszawa 1998, SZTUKA MANIPULACJI POLITYCZNEJ / Mirosław Karwat., Toruń, 2001. Agresja polityczna. Skąd się bierze agresja? Rodzaje agresji. Fenomen skrajności w polityce, osobowość terrorystów. Przykłady agresywnych polityków. AGRESJA - KONFLIKT - SPOŁECZEŃSTWO / Henryk Pietrzak., Tyczyn, 2000. PODSTAWY PSYCHOLOGII POLITYCZNEJ, Skarżyńska Krystyna, Poznań, 2002; PRZEMOC I AGRESJA JAKO ZJAWISKA SPOŁECZNE / pod red. Marzeny Binczyckiej-Anholcer, Warszawa, 2003. MECHANIZMY REGULACYJNE LUDZKIEGO DZIAŁANIA / Zbigniew Skorny., Warszawa,, 1989. MARKETING POLITYCZNY. Perspektywa psychologiczna, Cwalina Wojciech, Falkowski Andrzej, GWP; WIEK PROPAGANDY. Używanie i nadużywanie perswazji na co dzień, Pratkanis Anthony, Aronson Elliot, GWP; Propaganda w polityce. Co to jest propaganda? Psychologiczne aspekty propagandy politycznej? Jakie metody psychologiczne stosuje się w propagandzie? Czy możliwa jest polityka bez propagandy? WŁADZA I UCZESTNICTWO POLITYCZNE W SPOŁECZEŃSTWIE INFORMACYJNYM : Agnieszka Pawłowska, Lublin, 1995. HISTORIA PROPAGANDY, O. Thomson, Warszawa, 2001; PSYCHOLOGICZNE PUŁAPKI OCENIANIA I PODEJMOWANIA DECYZJI, T.Tyszka, Gdańsk, 1999; SZTUKA MANIPULACJI POLITYCZNEJ, M. Karwat, Toruń, 1999; PSYCHOLOGIA ŻYCIA SPOŁECZNEGO, Wosińska Wilhelmina, GWP; JAK POLACY PRZEGRYWAJĄ? JAK POLACY WYGRYWAJĄ? Baryła Wiesław, Czapiński Janusz, Doliński Dariusz, Drogosz Marek, Grzelak Janusz, Krzemiński Ireneusz, Lewicka Maria, Skarżyńska Krystyna, Trzebiński Jerzy, Wojciszke Bogdan, GWP MARKETING POLITYCZNY. Perspektywa psychologiczna, Cwalina Wojciech, Falkowski Andrzej, GWP; WIEK PROPAGANDY. Używanie i nadużywanie perswazji na co dzień, Pratkanis Anthony, Aronson Elliot, GWP; Gry polityczne W CO GRAJĄ LUDZIE : Eric Berne, Warszawa, 2004. PROWOKACJA : Piotr Gajdziński, Warszawa, 2002. SOCJOTECHNICZNE ASPEKTY GRY POLITYCZNEJ / Piotr Pawełczyk Poznań, 2003. NIEZWYKŁE ZŁUDZENIA I SZALEŃSTWA TŁUMÓW / Charles Mackay, Warszawas, 1999. O SKUTECZNYM DZIAŁANIU W POLITYCE : Grzegorz Rydlewski, Warszawa, 2004.

SOCJOTECHNIKA W KOMUNIKOWANIU POLITYCZNYM / Piotr Pawełczyk, Dorota, Poznań, 1999. PLOTKA A MONOPOL INFORMACJI, Warszawa, 1981. Dyplomacja WPROWADZENIE DO KOMUNIKOWANIA POLITYCZNEGO / Brian McNair, Poznań, 1998; KOMUNIKACJA POLITYCZNA : Stefan Jerzy Rittel, Kielce, 2003. KOMUNIKOWANIE POLITYCZNE : Stanisław Michalczyk, Katowice, 2005. SZTUKA DYPLOMACJI NA CO DZIEŃ : Frank Naumann, Warszaw,. 2004. ZACHOWANIA PROSPOŁECZNE I ANTYSPOŁECZNE / David Clarke, Gdańsk, 2005. MISTERNE GRY W KOMUNIKACJĘ / Bożydar L. J. Kaczmarek, Lublin, 2005. SZTUKA ROZMAWIANIA. Friedemann Schulz von Hun, Kraków, 2004. KOMUNIKOWANIE SIĘ W SYTUACJACH SPOŁECZNYCH, pod red. Teresy Rzepy, Szczecin, 2002. PRZYGODA Z KOMUNIKACJĄ : Wolfgang Walker, Gdańsk, 2001. SZTUKA ROZMAWIANIA. Friedemann Schulz von Hun,: Kraków, 2001. KOMUNIKACJA POLITYCZNA : Janina Fras, Wrocław, 2005. Konflikt polityczny. Jak rodzą się konflikty? Jak zażegnywać konflikty. AGRESJA - KONFLIKT - SPOŁECZEŃSTWO / Henryk Pietrzak., Tyczyn, 2000. KONFLIKT POLITYCZNY : Agnieszka Golec, Warszawa, 200;. JĘZYK KONFLIKTU : Czesław Sikorski, Warszawa, 2005. ROZWIĄZYWANIE KONFLIKTÓW Teoria i praktyka, Coleman Peter, Deutsch Morton; PODSTAWY PSYCHOLOGII POLITYCZNEJ, Skarżyńska Krystyna, Poznań, 2002; TYTUŁ DOWODY, ARGUMENTY I PERSWAZJA W PROCESIE POLITYCZNYM / Giandomenico Majone ; Majone, Giandomenico ; MEDIACJE I NEGOCJACJE JAKO FORMY ROZWIĄZYWANIA KONFLIKTU / Sława Tusznio, Monika Wojtkowiak. Kielce, 2004. PSYCHOLOGIA KONFLIKTÓW : Stanisław Chełpa, Tomasz Witkowski, Taszów,. 2004. KONFLIKTY I NEGOCJACJE / Zdzisław Uniszewski, Warszawa, 2000. Psychologiczne uwarunkowania zachowań wyborczych. Co wpływa na wybór społeczny? MARKETING POLITYCZNY A POSTAWY I ZACHOWANIA WYBORCZE SPOŁECZEŃSTWA POLSKIEGO : pod. red. Danuty Walczak-Duraj, Płock, 2002. ELEMENTY TEORII WYBORU SPOŁECZNEGO / wprow. i wybór tekstów Grzegorz Lissowski, Warszawa, 2001. SOCJOLOGIA, SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE I PAŃSTWO / Stanisław Kozyr-Kowalski,: Poznań, 2004. PŁEĆ, WYBORY, WŁADZA / pod. red. Renaty Siemieńskiej, Warszawa, 2005. MARKETING POLITYCZNY. Perspektywa psychologiczna , Cwalina Wojciech, Falkowski Andrzej JEDNOSTKA I SPOŁECZEŃSTWO. Podejście psychologiczne, Lewicka Maria, Grzelak Janusz PODSTAWY PSYCHOLOGII POLITYCZNEJ, Skarżyńska Krystyna, Poznań, 2002; Kompetencje polityczne. Czy politycy charakteryzują się specyficznymi kompetencjami? Przeanalizowanie życiorysów dwóch wybranych polityków. Czy jest cecha: płeć, wiek, zawód, wykształcenie, wygląd, styl mówienia, dyplomacja…..wspólna wszystkim politykom? KIEROWANIE KOMPETENCJAMI : Claude Levy-Leboyer, Warszawa, 1997. KOMPETENCJE SPOŁECZNE DOROSŁYCH : pod red. Ryszarda Urbańskiego-Korż., Toruń, 2000.

PODMIOTOWOŚĆ W SFERZE POLITYCZNEJ, CZYLI PRAGMATYZM - PRYNCYPIALIZM / Wiesława Botwin, Warszawa, 2003. O SKUTECZNYM DZIAŁANIU W POLITYCE : DZIESIĘĆ PRZYKAZAŃ NIE TYLKO DLA LUDZI POLITYKI / Grzegorz Rydlewski. Warszawa, 2004. Reakcje polityków w sytuacjach kryzysowych. Co to jest kryzys osobisty i kryzys polityczny Jakie są możliwe sposoby reagowania Co wpływa na decyzje w sytuacjach kryzysowych? ( oczekiwania społeczne, dobro Państwa, chęć ukazania przeciwnika w gorszym świetle,…) CZŁOWIEK WOBEC ZMIANY : ROZWAŻANIA PSYCHOLOGICZNE / red. Dorota Kubacka-Jasieck, Kraków, 2002. CZŁOWIEK W SYTUACJI ZAGROŻENIA : pod red. Katarzyny Popiołek, Poznań, 2001. KRYZYSY, KATASTROFY, KATAKLIZMY : pod red. Katarzyny Popiołek, Poznań, 2004. ŚWIAT LUDZKICH KRYZYSÓW / Zenomena Płużek, Aleksander Jacyniak. Wydano: Kraków : Wydawnictwo WAM, 2006. KRYZYSY I SPOSOBY ICH PRZEZWYCIĘŻANIA W MYŚLI POLITYCZNEJ XX WIEKU : pod red. Witolda Wojdyły, Toruń, 2004. MEDIACJE I NEGOCJACJE JAKO FORMY ROZWIĄZYWANIA KONFLIKTU / Sława Tusznio, Monika Wojtkowiak, Kielce, 2004. Najważniejszy element w psychologii w polityki- dyskusja. Kolokwium końcowe. Do kolokwium mogą przystąpić osoby, które prowadziły zajęcia, oraz nie przekroczyły limitu 2 nieobecności. Wyniki i wpisy do indeksów. Na ocenę końcowa będzie składała się ocena z przeprowadzonych zajęć -50% i ocena z kolokwium- 50%); Kolokwium poprawkowe Wyniki wpisy do indeksów Literatura obowiązkowa: 1. Człowiek a polityka : Krystyna Skarżyńska. Warszawa : "Scholar", cop. 2005. 2. Podstawy psychologii politycznej / pod red. Krystyny Skarżyńskiej. Poznań : Zysk i S-ka, cop. 2002. 3. Jak spowodować, by inni robili to, co chcesz / J. Robert Parkinson ; z ang. przeł. Marek Wrześniewski., Świat Książki, 1998.

Alfred Lutrzykowski 2 czerwca 2006 r. NAZWA PRZEDMIOTU

Samorząd terytorialny w Polsce; II RP, Polska Ludowa, III RP

KATEGORIA PRZEDMIOTU specjalnościowy PROWADZĄCY dr hab. Alfred Lutrzykowski, prof. nadzw. UMK RODZAJ I FORMA STUDIÓW dzienne pięcioletnie jednolite studia magisterskie SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTN. W ZAJĘCIACH uzyskanie punktów ECTS z przedmiotu „System polityczny RP” CZAS TRWANIA I WYMIAR ZAJĘĆ VII semestr, 45 h FORMA ZAJĘĆ wykład CELE SZCZEGÓŁOWE Wzbogacenie wiedzy zdobytej w ramachwykształcenia kierunkowego w zakresie mechanizmów i zasad organizowania życia zbiorowego i kierowania sprawami publicznymi na poziomie lokalnym i regionalnym. Kształcenie umiejętności identyfikowania, analizowania i oceny faktów oraz zjawisk zachodzących w terytorialnych wspólnotach samorządowych. Poznawanie zasad i technik podejmowania decyzji lokalnych władz publicznych. TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI Struktury samorządu terytorialnego w okresie II RP. Pozorna restytucja samorządu terytorialnego po II wojnie światowej (1944 – 1950). Polityczne i ustawowe deklaracje samorządu „społecznego” i „terytorialnego” w latach 80-tych XX w. Koncepcje demokratycznej opozycji („Samorządnej Rzeczypospolitej”). Powrót do samorządności w warunkach transformacji ustrojowej (Okrągły Stół i po wyborach czerwcowych 1989 r.). Zagadnienie sankcji konstytucyjnej. Samorząd terytorialny w ujęciu konstytucji RP z 1997 r. Aktualny model samorządu terytorialnego (problemy funkcjonowania, wady, ograniczenia systemowe). Doświadczenia 15 lat istnienia samorządu terytorialnego (dorobek, utracone szanse); postulaty de lege ferenda. Polskisamorząd terytorialny na tle standardów europejskich. Samorząd terytorialny a cele integracji europejskiej. FORMA I ZASADY ZALICZENIA egzamin ustny, poprzedzony przygotowaniem krótkiej rozprawy (ok. 1 arkusza) na wybrany temat; rozprawa może stanowić fragment pracy magisterskiej. LITERATURA PODSTAWOWA Chmaj M (red.), Państwo, ustrój, samorząd lokalny. Lublin 1997. Chojnacka K. (red.), Społeczności lokalne w życiu publicznym. Warszawa 1991. Dobrowolski P. Wróbel S. (red.), Władza i społeczność lokalna a reforma samorządowa w Polsce. Katowice 1995. Izdebski H., Samorząd terytorialny w Polsce. Podstawy ustroju i działalności. Warszawa 2004. Kisiel W. (red.) Prawo samorządu terytorialnego w Polsce. Warszawa 2006. Regulski J., Samorząd III Rzeczypospolitej. Koncepcje i realizacja. Warszawa 2000. Tarno J. P. (i inni), Samorząd terytorialny w Polsce. Warszawa 2004. Wójcik S., Samorząd terytorialny w Polsce XX wieku. Lublin 1999. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA Dolnicki B., Samorząd terytorialny. Zakamycze 2003. Gilowska Z., Kieres L., Sowiński R., Samorząd terytorialny w Polsce a standardy europejskie. Warszawa 1993.

Kallas M. (i inni), Prawo administracyjne. Część ustrojowa. Rozdz. IV. Warszawa 2002. Powiat. (red. J. Boć). Z teorii. Kompetencje. Komentarz. Kolonia Limited 2001. Ustrój samorządu terytorialnego. Podstawowe akty prawne. Opr. Mordwiłko J., Warszawa 2003. ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE Źródła (akty) prawne, statuty jednostek samorządowych, stenogramy posiedzeń organów samorządowych, dokumenty urzędowe administracji samorządowej itp. INFORMACJE DODATKOWE informacji dotyczących realizacji przedmiotu udzielają : Sekretariat Instytutu Politologii oraz prowadzący przedmiot w czasie dyżurów.

dr Grzegorz Radomski Ilość godzin: 30 Forma zajęć: konwersatorium

SAMORZĄD GOSPODARCZY I ZAWODOWY

Cele : Celem jest ukazanie zadań spełnianych przez samorząd gospodarczy postrzegany w kontekście działań publiczno- administracyjnych. Samorząd postrzegany będzie poprzez pryzmat politologiczny sytuujący go w strukturze ustrojowej państwa jako komponent władzy w Polsce. Zakres czasowy i terytorialny obejmuje Polskę XX wieku oraz Europę zachodnią ze szczególnym uwzględnieniem anglosaskiego i francuskiego modelu funkcjonowania izb gospodarczych. Metoda pracy: analiza dokumentów, dyskusja, prezentacja wybranych zagadnień. Tematyczne ujęcie treści :

1.Istota pojęcia i charakter samorządu gospodarczego i zawodowego 1. Geneza samorządu gospodarczego 2. Samorząd gospodarczy w Polsce międzywojennej i okresie realnego socjalizmu. 3. Ustrój i zadania samorządu gospodarczego 4. Samorząd rolniczy 5. Samorząd rzemieślniczy 6. Izby przemysłowo- handlowe 7. Izby turystyczne jako formy samorządu gospodarczego 8. Rola izb przemysłowych w kształtowaniu środowiska społecznego przemysłowców 9. Samorząd gospodarczy a polityka rozwoju regionalnego 10. Izby gospodarcze w krajach Unii Europejskiej 11. Izby rolnicze we Francji 12. Izby gospodarcze w Europie Środkowo-Wschodniej 13. Ponadnarodowe organizacje samorządu przedsiębiorców 14. Samorząd zawodowy w Polsce 15. Perspektywy rozwoju samorządu gospodarczego- prośba określenia optymalnego

modelu samorządu gospodarczego Literatura: Podstawowa: R. Kmieciak, Samorząd gospodarczy w Polsce. Rozważania na temat modelu ustrojowego, Poznań 2004 S. Cyganek, Izby przemysłowo- handlowe w Polsce i Niemczech, Poznań 2004. Uzupełniająca: Samorząd gospodarczy i zawodowy w procesie powstawania ładu rynkowego w Polsce, pod. red., B. Klimczak, Wrocław 2001 Izby rolnicze jako forma samorządu rolniczego, od red. A. Potok, Poznań 1994. Czasopisma: Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, 2002, nr 2 Samorząd terytorialny 1999, nr 1-2. Akty prawne: Ustawa z dnia 22 marca 198 r. O rzemiośle, Dz.U.1989, nr 17. Ustawa z dnia 30 maja 1989 r. O izbach gospodarczych Dz. U. 1989, Nr 35, poz.195. Ustawa z dnia 14 grudnia 1995 r. O izbach rolniczych Dz. U. 1996, Nr 1, poz. 3.

dr hab. Marek JEZIŃSKI p. 141, tel.: 611-21-21 Politologia I rok:

SOCJOLOGIA OGÓLNA– wykład 1. Forma kursu – wykład i ćwiczenia. 2. Forma zaliczenia – egzamin. 3. Egzamin odbędzie się w formie pisemnej. 4. Egzamin obejmować będzie tematykę poruszaną na wykładach oraz pozycje z zestawu lektur. Plan wykładu (podstawowe zagadnienia): 1. Co to jest socjologia? 2. Instytucjonalizacja socjologii 3. Wielcy ojcowie założyciele 4. Główne nurty socjologii klasycznej 5. Główne gałęzie socjologii współczesnej 6. Metody badań socjologicznych 7. Sondaż jako metoda badań 8. Społeczeństwo i kultura 9. Społeczne tworzenie rzeczywistości kolektywnej: normy, wartości, prawo, kontrola społeczna 10. Język i społeczeństwo; Proces komunikacji społecznej 11. Wspólnota i stowarzyszenie 12. Grupa społeczna i stosunek społeczny 13. Stratyfikacja społeczna: rola społeczna, status jednostki 14. Instytucje społeczne 15. Proces socjalizacji Lektury podstawowe dla początkujących i średnio zaawansowanych Berger Peter L., 1995 Zaproszenie do socjologii. Warszawa. Roz.: IV, V, VI Berger Peter L., Luckman T., 1995 Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa. Roz.: I, III Giddens A., 2004 Socjologia. Goffman E., 2000 Człowiek w teatrze życia codziennego. Warszawa Nowicka E., 2003 Świat człowieka – świat kultury. Warszawa. Roz. 3; 9; 10

mgr Maria Wincławska Instytut Politologii UMK

SOCJOLOGIA PARTII POLITYCZNYCH i WYBORÓW Semestr letni rok akademicki 2006/2007 Wymagania wstępne: zaliczenie kursu z zakresu socjologii polityki

Część I. ZAGADNIENIA OGÓLNE

1. Socjologia partii politycznych i socjologia wyborów – zajęcia organizacyjne

Kitschelt Herbert (2004), Parties and Political Intermediation, w: Kate Nash, Alan Scott (red.), “The Blackwell Comanion to Political Sociology”, Blackwell Publishing, s. 149-163.

Gross Zygmunt, Feliks Gross (1946), Socjologia partii politycznych, Kraków: Czytelnik.

2. Polskie partie polityczne, kształtowanie się systemu partyjnego, polska scena polityczna

Grabowska Mirosława, Tadeusz Szawiel (1993), System partyjny w budowie, w: ciż, „Anatomia elit politycznych. Partie polityczne w postkomunistycznej Polsce 1991-1993”, Warszawa: Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, s. 13-30.

Grabowska Mirosława (1997), Partie polityczne: reprezentant społeczeństwa czy twórca nowego ładu? w: Mirosława Grabowska, Stanisław Mock (red.), „Pierwsza sześciolatka 1989-1995. Próba bilansu polityki”, Warszawa: ISP PAN, s. 29-52.

Grabowska Mirosława, (2001), Partie i systemy partyjne w demokracjach a przypadek Polski, w: Mirosława Grabowska, Tadeusz Szawiel (red.), „Budowanie demokracji”, Warszawa: PWN, s. 35-71.

Markowski Radosław (1997), Polski system partyjny w środkowoeuropejskiej perspektywie, w: Mirosława Grabowska, Stanisław Mock (red.), „Pierwsza sześciolatka 1989-1995. Prób bilansu polityki”, Warszawa: ISP PAN, s. 93-128.

Żukowski Tomasz (1996), Sześć lat w teatrze demokracji. Ewolucja polskiej sceny politycznej od wiosny 1989 do wiosny 1995, w: Mirosława Marody, Ewa Gucwa-Leśny (red.), „Podstawy życia społecznego w Polsce”, Warszawa: Instytut Studiów Społecznych, s. 146 - 162.

3. Elity partyjne

Grabowska Mirosława, Tadeusz Szawiel (1993), Elity, w: ciż „Anatomia elit politycznych. Partie polityczne w postkomunistycznej Polsce 1991-1993”, Warszawa: Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, s. 31-48.

Grabowska Mirosława (2001), Partie polityczne jako działający aktorzy. Partyjne organizacje, programy, elity, w: Mirosława Grabowska, Tadeusz Szawiel (red.), „Budowanie demokracji”, Warszawa: PWN, s. 303-365.

Kwiatkowska Agnieszka (2006), Charakterystyka społeczno-demograficzna polskiej elity rządowej 1997-2004, w: Jacek Raciborski (red.), „Elity rządowe w III RP. Portret Socjologiczny”, Warszawa: Trio, s. 51-72.

Pańków Irena (2001), Elitystyczna tożsamość warstwy polityczne?, w: Włodzimierz Wesołowski (red.), „Obciążeni polityką”, Warszawa: IFiS PAN, s. 151-170.

Trutkowski Cezary (2000), Elity potrzebne od zaraz, w: Mirosława Marody (red.) „Między rynkiem a etatem”, Warszawa: Scholar, s. 264-273.

4. Podziały socjopolityczne, elektoraty partii politycznych

Domański Henryk (1999), Czy w Polsce zanikają klasy?, „Studia Socjologiczne nr 3, s. 83-113.

Grabowska Mirosława (2001), Partie i elektoraty, w: Mirosława Grabowska, Tadeusz Szawiel (red.) , „Budowanie demokracji”, Warszawa: PWN, s. 164-216.

Grabowska Marosława (2004), Koncepcja podziałów społecznych, w: taże „Podział postkomunistyczny. Społeczne podstawy polityki w Polsce po 1989 roku”, Warszawa: Scholar, s. 31-66.

Pankowski Krzysztof, Sęk Arkadiusz (2000), Autoidentyfikacje partyjne Polaków, w: Kazimierz Zagórski, Michał Strzeszewski (red.), „Nowa rzeczywistość: oceny i opnie 1989-1999), Warszawa: Dialog, s. 89-96.

5. Zachowania wyborcze, absencja wyborcza

Bell Janice (1999), Winners, Loosers and How They Vote: Poland 1990-1999, w: Justyna Miklaszewska (red.), “Democracy in Central Europe”, Kraków: Meritum, s. 41-85. (książka ukazała się tez po polsku).

Cześnik Mikołaj (2002), Partycypacja wyborcza w Polsce 1991-2001, w: Radosław Markowski (red.), „System partyjny i zachowania wyborcze”, Warszawa: ISP PAN

Lipset Seymour Martin (1998), Wybory: kto głosuje a kto nie głosuje? w: tenże „Homo politicus. Społeczne podstawy polityki”, s. 190-234. Zagadnienia: (1) znaczenie polityki państwowej, (2) dostęp do informacji, (3) naciski grup na udział w wyborach, (4) krzyżujące się naciski.

Inglik-Dziąg Dorota (2002), Dynamika preferencji wyborczych społeczeństwa polskiego, w: Danuta Walczak-Duraj (red.) Marketing polityczny a postawy i zachowania wyborcze społeczeństwa polskiego, Łódź: Novum.

Raciborski Jacek (1997), Polskie wybory. Zachowania wyborcze społeczeństwa polskiego w latach 1989-1995, Warszawa: Scholar.

Raciborski Jacek (2002), Zachowania wyborcze Polaków, w: M. Marody (red.) „Wymiary życia społecznego”, Warszawa: Scholar, s. 225-250.

Raciborski Jacek (1996), Absencja wyborcza: obraz i uwarunkowania zjawiska, w: Aleksandra Jasińska-Kania, Jacek Raciborski (red.), „Naród-włądza-społeczeństwo”, Warszawa: Scholr, s. 207-231.

Wasilewski Jacek, Kopczyński maciej, Szczur Sławomir (1999), Stabilność zachowań wyborczych, w: Radosław maarkowski (red.), „Wybory parlamentarne 1997”, Warszawa: ISP PAN, s. 81-110.

6. Terytorialne i przestrzenne uwarunkowania zachowań wyborczych

Zarycki Tomasz (2002), Region jako kontekst zachowań politycznych, Warszawa: Scholar.

Bartkowski Jerzy (2003), Podłoże historyczne w zachowaniach wyborczych, w: tenże, „Tradycja i polityka. Wpływ tradycji kulturowych polskich regionów na współczesne zachowania społeczne i polityczne”, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 305-420.

Wiatr Jerzy J. (1999), Wpływ czynnika przestrzeni i odległosci na zachowania wyborcze w Polsce 1990-1997, w: tenże, „Przemiany polityczne lat dziewięćdziesiątych”, Warszawa: Scholar, s. 29-61.

Zaryscki Tomasz (1998), Zachowania wyborcze polskiej wsi w podziale na regiony historyczne – niejednoznaczność interpretacji i nieadekwatność narzędzi teoretycznych, „Przegląd socjologiczny” tom 2, s. 169-184.

7. Programy partyjne i marketing wyborczy, próba oddziaływania na wyborców

Cwalina Wojciech (2000), Telewizyjna reklama polityczna. Lublin: TN KUL.

Popkin S.L. (1998), Spekulujący wyborca: komunikacja i perswazja w kampaniach prezydenckich, w: „Władza i społeczeństwo”, tom 2, J. Szczupaczyński wybór i opracowanie, Warszawa: Scholar.

Walczak-Duraj Danuta (2002), Ocena przebiegu kampanii parlamentarnej a identyfikacja partyjna młodego elektoratu, taże (red.), „Marketing polityczny a postawy i zachowania wyborcze społeczeństwa polskiego”, Płock-Łódź: Novum, s. 293-325.

Część II POLSKIE PARTIE POLITYCZNE

8. Partie prawicy (m.in. PC, ZChN, ROP, AWS)

9. Unia Demokratyczna, Kongres Liberalno-Demokratyczny, Unia Wolności

10. SdPR, SLD, SdPL

11. PSL

12. LPR

13. Samoobrona

14. PiS

15. PO

LITERATURA DO CZĘŚCI II

Adamski Władysław red. (1998), Polacy ’95, aktorzy i klienci transformacji, Warszawa: IFiS PAN.

Bochwic Teresa (2005), III Rzeczpospolita w odcinkach. Kalendarium wydarzeń styczeń 1989 – maj 2004, Kraków Arcana.

Dudek Antoni (1999), Wzlot i upadek ROP, „Kwartalnik konserwatywny” nr 5, s. 94 - 103.

Dudek Antoni (2004), Pierwsze lata III Rzeczypospolitej 1989-2001, Kraków: Arkana.

Gargas Anita, Wojciechowski Marek (1991), Partie polityczne w Polsce, Gdańsk: Krajowa Agencja Wydawnicza.

Grabowska Mirosława (2004), Podział postkomunistyczny. Społeczne podstawy polityki po 1989 roku, Warszawa: Scholar.

Grabowska Mirosława, Tadeusz Szawiel (1993), Anatomia elit politycznych. Partie polityczne w postkomunistycznej Polsce 1991-1993, Warszawa: Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Grabowska Mirosława, Tadeusz Szawiel (2001), Budowanie demokracji, Warszawa: PWN.

Jasiewicz Krzysztof (1996), Wybory prezydenckie 1995 roku a kształtowanie się polskiego systemu partyjnego, „Studia Polityczne” nr 5, s. 7-16.

Marketing polityczny a postawy i zachowania wyborcze społeczeństwa polskiego, (2002), Danuta Walczak-Duraj (red.), Płock-Łódź: Novum.

Nalewajko Ewa (2001), Partie polityczne w III Rzeczypospolitej, w: W. Kuczyński (red.) „Dziesięciolecie Polski Niepodległej 1989-1999”, Warszawa: ,s. 64-70.

O czasie, politykach i czasie polityków, (1996), Elżbieta Tarkowska (red.), Warszawa: IFiS PAN.

Partie i koalicje polityczne III Rzeczypospolitej, (2004), Paszkiewicz Krystyna A. (red.), Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Rządy koalicyjne w III RP, (2006), Marek Chmaj (red.), Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Olsztyńskiego.

Wybory ’97. Partie i programy wyborcze, (1997), Stanisław Gebethner (red.), Warszawa: Elipsa.

Autor syllabusa: Mgr Łukasz Dominiak

Data 21 kwietnia 2006

SYLLABUS

NAZWA PRZEDMIOTU SOCJOLOGIA POLITYKI

KATEGORIA PRZEDMIOTU

przedmiot kursowy

PROWADZĄCY Mgr Łukasz Dominiak

RODZAJ I FORMA STUDIÓW

dzienne, pięcioletnie jednolite studia magisterskie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

Zaliczenie kursów: podstawy teorii polityki, socjologia ogólna

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

Jeden semestr, 30 h. konwersatorium

FORMA ZAJĘĆ konwersatorium 30 h.

CELE SZCZEGÓŁOWE Zapoznanie się z podstawami socjologii polityki, nabycie umiejętności interpretacji najważniejszych kategorii politologicznych przez pryzmat procesów zachodzących na poziomie wielkich grup społecznych. Udoskonalenie sztuki wystąpień publicznych i dyskusji oraz pisania eseju akademickiego.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

1. Wprowadzenie – zapoznanie z wymaganiami i programem kursu, zagadnienia metateoretyczne – socjologia a filozofia społeczna.

2. Władza 3. Legitymizacja władzy i reprezentacja polityczna 4. Elity władzy 5. Kultura polityczna 6. Ideologia, mit polityczny, stereotyp polityczny 7. Dyskurs i język w politycznym działaniu 8. Totalitaryzm i demokracja 9. Globalizacja i fundamentalizm 10. Ruchy społeczne: feminizm 11. Spiskowe teorie dziejów w polityce 12. Polityka w epoce ponowoczesnej

FORMA I ZASADY ZALICZENIA

Obecność, aktywność, referat, esej, wejściówki, kolokwium.

LITERATURA PODSTAWOWA

Foucault M., Trzeba bronić społeczeństwa, Wykład z 14 stycznia 1976, Warszawa 1998. Walzer M., Samotna polityka Michela Foucaulta, w: Kwiek M., „Nie pytajcie mnie kim jestem...” Michel Foucault dzisiaj, Poznań 1998. Lemert Ch., Gillan G., Słownik pojęć Foucaulta, w: Michel Foucault. Teoria społeczna i transgresja, Warszawa-Wrocław 1999. Foucault M., Nadzorować i karać, Warszawa 1998. (Ciało skazańców, Karanie uogólnione, Panoptyzm). Szczupaczyński J., Władza i społeczeństwo, t. 1, 2, Warszawa 1995. Weber M., Polityka jako zawód i powołanie, Warszawa 1989. Mills C. W., Elita władzy, wyd. dowolne, rozdz. Elita władzy. Szacka B., Mit a rzeczywistość społeczeństw nowoczesnych, w: E.

Mokrzycki, M. Ofierska, J. Szacki (red.), O społeczeństwie i teorii społecznej, Warszawa 1985. Biernat T., Mit polityczny, Warszawa 1989. Bäcker R., Totalitaryzm, Toruń 1992. Bauman Z., Globalizacja, Warszawa 2000. Tibi B., Fundamentalizm religijny, Warszawa 1997. Putnam Tong R., Myśl feministyczna, Warszawa 2002.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

A.W. Jabłoński, L. Sobkowiak (red.), Studia z teorii polityki, Wrocław 1999.

Fromm E., Ucieczka od wolności, Warszawa 1999. Kępiński A., Psychopatologia władzy, w: Rytm życia, Warszawa 1992. Karpiński J., Mowa do ludu, Lublin 1985. Głowiński M., Mowa agresji, w: Człowiek i agresja. Głosy o nienawiści i przemocy. Ujęcie interdyscyplinarne, Warszawa 2002.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

Teksty źródłowe i opracowania

INFORMACJE DODATKOWE

p. 207, [email protected]

POLITYKA SPOŁECZNA Wykład w roku akademickim 2006/2007

/30 godzin - studia stacjonarne/

Prowadzący: Krzysztof Piątek, Zakład Polityki Społecznej Instytut Socjologii UMK ul.. Fosa Staromiejska 1 a, tel. (0-56) 6113641 i 6227640, fax (0-56) 6224765 e-mail: [email protected]

Główne cele: Zapoznanie studentów z polityką społeczną jako coraz prężniej rozwijającą się subdyscypliną socjologii stosowanej. Zwrócenie uwagi słuchaczy na specyfikę przedmiotu, który może być ujmowany z jednej strony jako działalność praktyczna, a z drugiej strony jako dyscyplina naukowa. Podkreślenie różnic oraz podobieństw jakie istnieją pomiędzy klasyczną socjologią a polityką społeczną. Przybliżenie studentom podstawowych elementów teorii (przedmiot, cele, zakres, potrzeby), a także genezy i historii polityki społecznej, ze szczególnym wyeksponowaniem okresu międzywojennego i okresu po II wojnie światowej. Wprowadzenie do współczesnych teorii, modeli i koncepcji polityki społecznej. Sposób zaliczenia przedmiotu: egzamin

PROGRAM

1. Wprowadzenie do problematyki wykładu /sprawy organizacyjne, określenie wymagań związanych z zaliczeniem przedmiotu, problem literatury, omówienie programu, itp./.

2. Przedmiot polityki społecznej I/ wstęp, pojęcie, cele,/ - Leksykon polityki społecznej (pod red. B. Rysz-Kowalczyk), IPS-UW, Warszawa 2001; K. Piątek, Polityka społeczna – polityka socjalna (w poszukiwaniu definicji, związków i zależności), [w:] Zeszyty naukowe WSHE, tom III, nauki pedagogiczne, WSHE, Włocławek 1998, ss. 23-36; A. Rajkiewicz, Istota polityki społecznej – wczoraj i dziś oraz J. Supińska, Rozwój i zadania polityki społecznej jako nauki, [w:] Polityka społeczna. Materiały do studiowania (pod red. A. Rajkiewicza, J. Supińskiej, M. Księżopolskiego), Interart, Warszawa 1996, ss. 17-40; W. Szubert, Studia z polityki społecznej, PWE, Warszawa 1973, ss. 39-90.

3. Przedmiot polityki społecznej II /zakres, polityka społeczna czy polityka socjalna?/ - Leksykon polityki społecznej (pod red. B. Rysz-Kowalczyk), IPS-UW, Warszawa 2001; K. Piątek, Polityka społeczna – polityka socjalna (w poszukiwaniu definicji, związków i zależności), [w:] Zeszyty naukowe WSHE, tom III, nauki pedagogiczne, WSHE, Włocławek 1998, ss. 23-36; A. Rajkiewicz, Istota polityki społecznej – wczoraj i dziś oraz J. Supińska, Rozwój i zadania polityki społecznej jako nauki, [w:] Polityka społeczna. Materiały do studiowania (pod red. A. Rajkiewicza, J. Supińskiej, M. Księżopolskiego), Interart, Warszawa 1996, ss. 17-40; W. Szubert, Studia z polityki społecznej, PWE, Warszawa 1973, ss. 39-90/

4. Problem potrzeb w polityce społecznej /wstęp, pojęcie i klasyfikacje, potrzeby w polityce społecznej, założenia dotyczące potrzeb/ - K. Piątek, Problem potrzeb w polityce społecznej, [w:] Zeszyty naukowe WSHE, t. VIII, nauki pedagogiczne, WSHE, Włocławek 2000, ss. 207-220; B. Kańtoch, B. Szatur-Jaworska, Diagnozowanie ludzkich potrzeb i ich zaspokojenie w polityce społecznej,[w:] Polityka społeczna. Materiały....ss. 41-56; W. Szubert, Studia z polityki...ss. 91-111; J. Szczepański, Konsumpcja a rozwój człowieka. Wstęp do antropologicznej teorii konsumpcji, Warszawa 1981, ss. 336-337 oraz dodatkowo: T. Kocowski, Globalna koncepcja potrzeb ludzkich, Warszawa 1979; A.H. Maslow Teoria hierarchii potrzeb, [w:] Problemy osobowości i motywacji w

psychologii amerykańskiej, Warszawa 1964; A. Schopenhauer, Aforyzmy o wolności życia, Warszawa 1990, s. 58.

5. Geneza i rys historyczny polityki społecznej I /wstęp, geneza polityki społecznej jako praktycznej działalności/ - K. Piątek, Geneza i rozwój pomocy społecznej – w poszukiwaniu źródeł polityki społecznej jako działalności praktycznej, [w:] Zeszyty naukowe WSHE, t. IX, nauki pedagogiczne, WSHE, Włocławek 2001, ss. 157-174; B. Geremek, Litość i szubienica. Dzieje nędzy i miłosierdzia, Warszawa 1989, ss. 6-286; J. Radwan-Pragłowski, K. Frysztacki, Społeczne dzieje pomocy człowiekowi: od filantropii greckiej do pracy socjalnej, Interart, Warszawa 1996, ss. 52-54, 82-88, 114-120, 135-138; R.A. Skidmore, M.G. Thackeray, Wprowadzenie do pracy socjalnej, Interart, Warszawa 1996, ss. 39-44; W. Szubert, Studia z polityki... ss. 13-38.

6. Geneza i rys historyczny polityki społecznej II /, geneza polityki społecznej jako dyscypliny naukowej/ - B. Geremek, Litość i szubienica. Dzieje nędzy i miłosierdzia, Warszawa 1989, ss. 6-286; J. Radwan-Pragłowski, K. Frysztacki, Społeczne dzieje pomocy człowiekowi: od filantropii greckiej do pracy socjalnej, Interart, Warszawa 1996, ss. 52-54, 82-88, 114-120, 135-138; R.A. Skidmore, M.G. Thackeray, Wprowadzenie do pracy socjalnej, Interart, Warszawa 1996, ss. 39-44; W. Szubert, Studia z polityki... ss. 13-38/

7. Polska szkoła polityki społecznej Instytutu Gospodarstwa Społecznego/kapitalizm na ziemiach polskich, Instytut Gospodarstwa Społecznego/ - J. Auleytner, Polityka społeczna, Teoria a praktyka, WSP TWP Warszawa 1997, ss. 57-60; K. Piątek, Polska szkoła polityki społecznej Instytutu Gospodarstwa Społecznego i jej twórcy, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, zeszyty naukowe UMK, nauki polityczne XI, zeszyt 111, UMK, Toruń 1980 oraz dodatkowo T. Szturm dr Sztrem, Instytut Gospodarstwa Społecznego 1920-1944, Warszawa 1959; P. Wójcik, Z rodowodu socjalistycznej polityki społecznej, Warszawa 1976.

8. Twórcy polskiej szkoły polityki społecznej IGS-u /, L. Krzywicki, K. Krzeczkowski, S. Rychliński, podsumowanie/ - J. Auleytner, Polityka społeczna, Teoria a praktyka, WSP TWP Warszawa 1997, ss. 57-60; K. Piątek, Polska szkoła polityki społecznej Instytutu Gospodarstwa Społecznego i jej twórcy, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, zeszyty naukowe UMK, nauki polityczne XI, zeszyt 111, UMK, Toruń 1980 oraz dodatkowo T. Szturm dr Sztrem, Instytut Gospodarstwa Społecznego 1920-1944, Warszawa 1959; P. Wójcik, Z rodowodu socjalistycznej polityki społecznej, Warszawa 1976/

9. Socjalizm a polityka społeczna / wstęp, wpływ socjalizmu na genezę polityki społecznej, teoria a praktyka w XX w./ - W. Szubert, Studia z polityki ...ss. 39-68/

10. Polityka społeczna w realnym socjaliźmie / polityka społeczna w Polsce po II wojnie światowej, proces „przepaństwowienia” polityki społecznej, etapy rozwoju/ - J. Supińska, Polityka społeczna – upaństwowiona czy uspołeczniona? [w:] Polityka społeczna w okresie przemian (pod red. A. Piekary i J. Supińskiej) PWE, Warszawa 1985, ss. 106-126/

11. Polityka społeczna po II wojnie światowej I / wstęp, państwo dobrobytu (welfare state)/ - S.M. Butler, Konserwatywna koncepcja polityki społecznej, Prezentacje 1988 nr 3;

12. Polityka społeczna po II wojnie światowej II / neoliberalizm w polityce społecznej/ - S.M. Butler, Konserwatywna koncepcja polityki społecznej, Prezentacje 1988 nr 3;

13. Polityka społeczna w nauce społecznej kościoła /wstęp, najnowsza historia nauki społecznej kościoła, zasady / J. Auleytner, Polityka społeczna. Teoria a praktyka, WSP TWP, Warszawa 1997, ss. 160-174.

14. Wprowadzenie do współczesnych teorii i modeli polityki społecznej /wstęp, w stronę teorii, modele polityki społecznej – wzory dla Polski/ - S. Golinowska, Polityka społeczna państwa w gospodarce rynkowej, PWN, Warszawa 1994.

15. Podsumowanie i zakończenie wykładu

Wymogi uzyskania zaliczenia: Pozytywna ocena z testu / minimalna liczba punktów niezbędna do zaliczenia: 50 % + 1 pkt./.

Literatura do zajęć z polityki społecznej I. Książki:

- Aktywność zawodowa a bezrobocie w Polsce (raport GUS z 1993), Warszawa 1994, - Anioł W., Międzynarodowa polityka społeczna, Warszawa 1989, - Anioł W. Polityka socjalna Unii Europejskiej, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2003, - Anioł W., Europejska polityka społeczna. Implikacje dla Polski, Aspra-Jr 2003, - Antonowicz D., Uniwersytet przyszłości. Wyzwania i modele polityki, ISP, Warszawa 2005, - Auleytner J., Wprowadzenie do doktryn polityki społecznej (Niektóre aspekty systemowe i aksjologiczne), Studia i

Materiały IPiSS, Warszawa 1986, z. 7(264), - Auleytner J., Polityka społeczna. Pomiędzy ideą a działaniem, Warszawa 1994, - Auleytner J., Instytucje polityki społecznej, Warszawa 1996, - Auleytner J., Polityka społeczna. Teoria a praktyka, Warszawa 1997, - Auleytner J., Polityka społeczna. Teoria i organizacja, WSP TWP, Warszawa 2000, - Auleytner J., Polityka społeczna, czyli ujarzmianie chaosu socjalnego, Warszawa 2002, - Auleytner J., Polska polityka społeczna. Kreowanie ładu społecznego, WSP TWP, Warszawa 2005, - Auleytner J., Głąbicka K., Polityka społeczna pomiędzy opiekuńczością a pomocniczością, WSP TWP, Warszawa 2000, - Balcerzak-Paradowska B., Rodzina i polityka rodzinna na przełomie wieków, IPiSS Warszawa 2004, - Bańka A., Bezrobocie. Podręcznik pomocy psychologicznej, Poznań 1992, - Bauman Z., Globalizacja. I co z tego dla ludzi wynika, PIW Warszawa 2000, - Bezrobocie - Nowy problem społeczny. Materiały z międzynarodowego sympozjum, Warszawa 1992, - Bezrobocie. Psychologiczne i społeczne koszty transformacji systemowej (red. Z. Ratajczak), U.Ś. Katowice 1995, - Barr Nicholas, Ekonomika polityki społecznej, AE, Poznań, 1993, - Biedni i bogaci. Studia z dziejów społeczeństwa i kultury, Warszawa 1992, - Blanpain R., Matey M., Europejskie prawo pracy w polskiej perspektywie, PAN, Warszawa 1993, - Chomsky N., Zysk ponad ludzi. Neoliberalizm a ład globalny, Wyd. Dolnośląskie Wrocław 2000, - Cohen D., Bogactwo świata. Ubóstwo narodów, Wyd. Znak Kraków 2000, - Czyżowska Z., Świadczenia socjalne w czterdziestoleciu PRL, Warszawa 1987, - Dach Z., Bezrobocie w okresie przemian systemowych gospodarki polskiej, Kraków 1993, - Daszyńska-Golińska Z., Polityka społeczna (Economie sociale), Warszawa 1933 - Dekada polskiej polityki społecznej. Od przełomu do końca wieku (S. Golinowska i in.) IPiSS, Warszawa 2000, - Domański H., Ubóstwo w społeczeństwach postkomunistycznych, ISP Warszawa 2002, - Demokracja i społeczeństwo. Studia z myśli politycznej i zmian ustrojowych w Polsce (red. T. Godlewski i W.

Jurkiewicz), WSP-TWP Warszawa 2003, - Dylus A., Zmienność i ciągłość; polskie transformacje ustrojowe w horyzoncie etycznym, Centrum im. Adama Smitha,

Wydawnictwo ATK, Warszawa 1997, - Dzieci w trudnych sytuacjach, Raport IPiSS, Warszawa 1996, - Dziewięcka-Bokun L., Systemowe determinanty polityki społecznej, U. Wr., Wrocław 1999, - Dziewięcka-Bokun L., Zamorska K., Polityka społeczna: teksty źródłowe, Wyd U. Wr. Wrocław 2003, - Dziubińska-Michalewicz M., Polski rynek ubezpieczeniowy w dziedzinie świadczeń medycznych, IPiSS, Warszawa

1998, - Elementy systemu zabezpieczenia społecznego w warunkach społecznej gospodarki rynkowej. Przykład Republiki

Federalnej Niemiec (pod red. Volker Leienbach i in.), Koln 1994, - Europejskie prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, IPiSS, Warszawa 1996, - Firlit-Fesnak G., Rodzina polska w warunkach zmiany systemowej na tle krajów europejskich (raport z badań),

Elipsa, Warszawa 1996, - Firlit-Fesnak G., Wspólnotowa polityka na rzecz równości kobiet i mężczyzn. Ewolucja celów i instrumentów, IPS-

UW, Warszawa 2005, - Frąckiewicz L. Polityka społeczna. Zarys wykładu, Katowice 1998, - Frysztacki K., Socjalna Ameryka. O obszarze pomocy społecznej i pracy socjalnej w Stanach Zjednoczonych,

NOMOS, Kraków 2005, - Fukujama F. Wielki wstrząs. Natura ludzka a odbudowa porządku społecznego, Politea, Warszawa 2000 - Fukujama F., Koniec człowieka. Konsekwencje rewolucji biotechnologicznej, Znak, Kraków 2004 - Funkcje samorządu terytorialnego a lokalna jakość życia (pod red. A. Piekary), Warszawa 1995, - Galbraith J. K., Istota masowego ubóstwa, PWN Warszawa 1987, - Galbraith J. K., Godne społeczeństwo. Program troski o ludzkość, Bellona Warszawa 1999, - Geremek B., Litość i szubiennica. Dzieje nędzy i miłosierdzia, Warszawa 1989, - Giddens A., Trzecia droga. Odnowa socjaldemokracji, Warszawa 1999,

- Gilder G, Bogactwo i ubóstwo, Poznań 2001 - Głąbicka K., Polityka społeczna Wspólnot Europejskich, WSP, Warszawa 1998, - Głąbicka K., Europejska przestrzeń socjalna. Zarys problematyki, WSP TWP, Warszawa 2002, - Głąbicka, K., Socjalny wymiar Europy. Od niewolnictwa do obywatelskości, Politechnika Radomska, Radom 2006, - Golinowska S. Polityka społeczna państwa w gospodarce rynkowej, Warszawa 1994, - Golinowska S., Polityka społeczna i wydatki społeczne państwa w krajach Europy Środkowej i Wschodniej,

Warszawa 1996, - Golinowska S., Polityka społeczna. Koncepcje – instytucje - koszty, Warszawa 2000, - Gorzelak G., Transformacja systemowa a restrukturyzacja regionalna, Warszawa 1995, - Graniewska D. i inni, Polityka wobec rodziny, kobiet i dzieci, IPiSS Warszawa 1993, - Graniewska D., Kapitał ludzki jako cel strategiczny polityki społecznej, Opracowania PBZ, z. 8, IPS UW, IPiSS,

Warszawa 1999, - Grewiński M., Europejski Fundusz Społeczny jako instrument integracji socjalnej Unii Europejskiej, WSP-TWP,

Warszawa 2001, - Grimm K., Socjalna gospodarka rynkowa w RFN. Koncepcja - rozwój - problematyka, Warszawa 1992, - Grzybowski, S., Wstęp do nauki polityki społecznej, Kraków 1948. - Hausner J., Populistyczne zagrożenie w procesie transformacji społeczeństwa socjalistycznego, Warszawa 1992, - Hrynkiewicz J., Kwestia społeczna w pracach L. Krzywickiego, IPS WDiNP, Warszawa 1988, - Izdebski Z., Zachowania prozdrowotne i seksualne w aspekcie HIV/AIDS w Polsce, Warszawa 1997, - Jak nie poddać się ubóstwu? Trudne pytanie, niełatwa odpowiedź (red. M. Sobczak), Toruń 2001, - Jak żyją Polacy? (red. H. Domański, A. Ostrowska, A. Rychard), IFiS PAN, Warszawa 2000, - Kabaj M., Strategia i programy przeciwdziałania bezrobociu, Scholar, Warszawa 1997, - Kabaj M., Program przeciwdziałania ubóstwu i bezrobociu, IPiSS, Warszawa 2000, - Kabaj M., Strategie i programy przeciwdziałania bezrobociu w Unii Europejskiej i w Polsce, Scholar Warszawa 2004 - Kamiński A., Podstawowe pojęcia pedagogiki społecznej w pracy socjalnej, Warszawa 1976, - Kamiński A., Funkcje pedagogiki społecznej, wyd. 4, Warszawa 1980, - Kantowicz E., Praca socjalna w Europie. Inspiracje teoretyczne i standardy kształcenia, UWM Olsztyn 2005, - Kantyka S. Geneza polskiej polityki społecznej: materiały do studiowania, AE, Katowice 1995, - Kawula S., Człowiek w relacjach socjopedagogicznych, Akapit, Toruń 1999, - Karwacki A., Błędne koło. Reprodukcja kultury podklasy społecznej, UMK, Toruń 2006, - Kobieta i rodzina w krajach rozwijających się. Dziedzictwo i wyzwania współczesności (red. E. Puchnarewicz),

Warszawa-Białystok 1999, - Konflikty społeczne w procesie transformacji systemowej (red. K. Piątek), Toruń 1996, - Konflikty społeczno-polityczne w III Rzeczypospolitej (pod red. A. Wojtasa, M. Strzeleckiego), WSP-TWP, Warszawa

2001 - Konstytucja RP. Oczekiwania i nadzieje (red. T. Bodio, W. Jakubowski), Warszawa 1997, - Kontynuacja czy przełom. Dylematy transformacji ustrojowej (pod red. W. Jakóbika), Warszawa 1994, - Kotlarska-Michalska A., Rusanen T., Niemela P., Poczucie bezpieczeństwa społecznego w świetle badań polsko-

fińskich, UAM Poznań 1997, - Kowalak T., Problemy społeczne Stanów Zjednoczonych, Warszawa 1996, - Kowalak T., Marginalność i marginalizacja społeczna, Elipsa, Warszawa 1998, - Kowalak T., Podmioty sfery polityki społecznej w Stanach Zjednoczonych i ich wzajemne stosunki ( na przykładzie

Stanu Ohio), IPS-UW Elipsa, Warszawa 1998, - Kowalak T., Polityka społeczna. Wybrane zagadnienia (Zarys wykładu), WSzE, Białystok 2000, 2002, - Kręgi integracji i rodzaje tożsamości. Polska Europa Świat, (pod red. W. Wesołowskiego, J. Włodarka), Wydawnictwo

Naukowe „Scholar”, Warszawa 2005, - Kroszel J., Podstawy polityki społecznej w gospodarce rynkowej. Wprowadzenie do polityki społecznej, UO Opole

1994, oraz Wyd. Terra, Poznań-Wrocław 1997, - Królikowska J., Socjologia dobroczynności: zarys problematyki biedy i pomocy na tle doświadczeń angielskich, Żak,

Warszawa 2004, - Kryńska E., Instrumenty polityki strukturalnej na rynku pracy w Polsce w okresie dostosowań do Unii Europejskiej,

IPiSS, Warszawa 1997, - Krzeczkowski K., Polityka społeczna, Łódź 1947, - Krzyszkowski J., Elementy organizacji i zarządzania w pomocy społecznej, Łódź 1997, - Krzyszkowski J., Między państwem opiekuńczym a opiekuńczym społeczeństwem. Determinanty funkcjonowania

środowiskowej pomocy społecznej na poziomie lokalnym, UŁ, Łódź 2005, - Krzywicki L., Służba społeczna w Polsce, Warszawa 1928, - Kształcenie pracowników socjalnych (pod red. E. Leś i J. Rosnera), Warszawa 1991, - Kształcenie pracowników socjalnych w przeddzień rozszerzenia Unii Europejskiej (pod red. W. Warzywody-

Kruszyńskiej i J. Krzyszkowskiego), UŁ Łódź 1999, - Kubow A., Infrastruktura społeczna w okresie transformacji, AE, Wrocław 1996, - Kulesza H., Problem mieszkaniowy młodego pokolenia w Polsce, IGM, Warszawa 1998, - Kwestie społeczne i krytyczne sytuacje życiowe u progu lat dziewięćdziesiątych (pod red. J. Daneckiego i B.

Rysz-Kowalczyk), Warszawa 1992, - Kwestie społeczne w doświadczeniu lokalnym (pod red. J. Daneckiego) Warszawa 1997, - Leksykon polityki społecznej (pod red. B. Rysz-Kowalczyk), IPS-UW, Warszawa 2001

- Leś E., Polityka społeczna w Polsce w okresie zmian ustrojowych. Zbiór rozmów z przedstawicielami świata nauki, IPS UW, Warszawa 1992,

- Leś E., Od filantropii do pomocniczości. Studium porównawcze rozwoju i działalności organizacji społecznych, IPS UW, Warszawa 2000,

- Liszcz T., Ubezpieczenia społeczne i zaopatrzenie społeczne w Polsce, Kantor, Kraków 1997, - Lokalne strategie przeciwdziałania bezrobociu i biedzie (pod red. W. Warzywody-Kruszyńskiej), Łódź 2001, - Ludzie starzy w warunkach transformacji ustrojowej (red. B. Synak), UG, Gdańsk 2000, - Luhmann N., Teoria polityczna państwa bezpieczeństwa socjalnego, Warszawa 1994, - Makowski W, Państwo społeczne, Warszawa 1936, - Marginalizacja w problematyce pedagogiki społecznej i praktyce pracy socjalnej (pod red. K. Marzec-Holki), UKW,

Bydgoszcz 2005, - Marynowicz-Hetka E., Praca socjalno-wychowawcza z rodziną niepełną, Warszawa 1980, - Masewicz W., Czas pracy, Bydgoszcz 1994, - Mazurkiewicz, Sprawność działania socjalnego w pedagogice społecznej Heleny Radlińskiej, Wrocław 1983, - Michalak J., Żukowski M., Integracja a polityka społeczna. Europejska polityka społeczna, Poznań 1991, - Mieszkalnictwo. Zagrożenia i szanse rozwoju (pod red. H. Kulesza, W. Nieciuński), Warszawa 1989, - Między transformacją a integracją. Polityka społeczna wobec problemów współczesności (pod red. P. Błędowskiego),

IGS-SGH, Warszawa 2004 - Miszalska A., Reakcje społeczne na przemiany ustrojowe, U.Ł. Łódź 1996, - Murray Ch. , Bez korzeni. Polityka społeczna USA 1950 – 1980, Poznań 2001, - Muszalski W., Prawo socjalne, PWN, Warszawa 1995 oraz 1997, - Muszalski W., Ubezpieczenia społeczne, PWN, Warszawa 2004, - Nauka o polityce społecznej. Wybrane problemy teorii i praktyki (pod red. J. Auleytnera), Warszawa 1990, - Negocjacje droga do paktu społecznego. Doświadczenia, treść, partnerzy, formy (red. T. Kowalak), Warszawa 1995, - Nędza i dostatek na ziemiach polskich od średniowiecza po wiek XX (pod red. J. Sztetyłły), PAN, Warszawa 1992, - Nowoczesny model pomocy społecznej (pod red. L. Frąckiewicz), AE Katowice 1993, - Nowy ład w pracy w Polsce i w Europie (pod red. M. Matey), Scholar, Warszawa 1997, - Obszary pracy socjalnej w teorii i praktyce (pod red. A. Kotlarskiej-Michalskiej) UAM Poznań 2002 - Olędzki M., Wstęp do teorii polityki społecznej. Propozycja wyjścia z kryzysu, Warszawa 1981, - O roztropną politykę społeczną. Księga pamiątkowa na jubileusz 80-lecia prof. dr hab. Antoniego Rajkiewicza (pod

red. J. Auleytnera), PTPS, Katowice 2002, - Owen A.D.K., Opieka społeczna w Wielkiej Brytanii, Londyn 1943, - Państwo socjalne w Europie (pod red. K. Kraus, T. Geisen, K. Piątek), UMK, Toruń 2005, - Pedagogika społeczna. Człowiek w zmieniającym się świecie (pod red. T. Pilcha i I. Lepalczyk), Warszawa 1993, - Perspektywiczna polityka społeczna (pod red. J. Daneckiego), Warszawa 1981, - Piątek K., Zatrudnienie socjalne, Studia i Materiały IPiSS, Warszawa 1986, z. 10(267), - Piątek K., Polityka społeczna a praca osób o ograniczonych możliwościach aktywności zawodowej. Studium

interdyscyplinarne na przykładzie Polski i byłego ZSRR, Toruń 1993, - Piątek K., Karwacki A., Zagrożenie wykluczeniem społecznym w województwie kujawsko-pomorskim – element

diagnozy. Perspektywy klubów integracji społecznej w gminach, ROPS, Toruń 2005, - Piekara A., Samorządność. Samorząd. Rozwój, UW, Warszawa 2000, - Piekut-Brodzka D.M., O bezdomnych i bezdomności, Chat, Warszawa 2000, - Piotrowska-Marczak K., Finanse lokalne w Polsce, PWN Warszaw IPiSS, Warszawa 1997, - Podoski K., Turnowiecki W., Polityka społeczna, UG, Gdańsk 1993, - Podstawowe dokumenty Rady Europy z dziedziny polityki społecznej (wybór i oprac. R.A. Henczel, J.

Maciejewska, Warszawa 1997, - Podstawy życia społecznego w Polsce (red. M. Marody, E. Gucwa-Leśny), Warszawa 1996, - Polityka państwa na rynku pracy w Polsce w latach dziewięćdziesiątych, IPiSS, Warszawa 1998, - Polityka społeczna (pod red. A. Rajkiewicza), Warszawa 1979. - Polityka społeczna (pod red. A. Kurzynowskiego), IGS-SGH, Warszawa 2001, - Polityka społeczna (materiały do studiowania pod red. M. Franka), Warszawa 1979, - Polityka społeczna. Doświadczenia i perspektywy (pod red. M. Księżopolskiego i M. Szylko-Skoczny), Warszawa

1991, - Polityka społeczna dziś i jutro. Opinie ekspertów (pod red. J. Supińskiej), Wyd. Instytutu Spraw Publicznych,

Warszawa 1999, - Polityka społeczna. Globalna i lokalna (pod red. A. Kurzynowskiego), IGS-SGH Warszawa 1999, - Polityka społeczna i warunki społeczne w Polsce w latach 1989-1993 (pod red. S. Golinowska, A. Ochocki), Raport

IPiSS, z. nr 5, Warszawa 1995 - Polityka społeczna na drodze do Unii Europejskiej (pod red. K. Piątka), Włocławek 1997, - Polityka społeczna państwa polskiego 1918-1935, Warszawa 1935. - Polityka społeczna, służby socjalne i kształcenie pracowników socjalnych w Europie (red. M.Kolankiewicz,

A.Zielińska), Wyd. Akademickie „Żak”, Warszawa 1998, - Polityka społeczna. Stan i perspektywy, (pod red. J. Auleytnera), Warszawa 1995, - Polityka społeczna. Teksty źródłowe (wyb. i opr. L. Dziewięcka-Bokun i K. Zamorska), Wydawnictwo Uniwersytetu

Wrocławskiego, Wrocław 2003, - Polityka społeczna. Uwarunkowania demograficzne, zadania, potrzeby, Warszawa 1980,

- Polityka społeczna w latach 1994-1996. Procesy regulacyjne i ich potencjalne skutki (red. S. Golinowska), Raport IPiSS, Warszawa 1996,

- Polityka społeczna w okresie przemian (pod red. A. Piekary i J. Supińskiej), Warszawa 1985, - Polityka społeczna w okresie transformacji (pod red. A. Frączkiewicz-Wronki i M. Żrałek), AE, Katowice 2000, - Polityka społeczna w rozwiniętych krajach kapitalistycznych (pod red. K. Podoskiego), Warszawa 1984, - Polityka społeczna w świadomości społecznej. Raport z badań sondażowych (pod red. M. Szylko-Skoczny), Warszawa

1995, - Polityka społeczna. Wybrane zagadnienia (pod red. L. Frąckiewicz), AE Katowice 1994, - Polityka społeczna wobec osób niepełnosprawnych (pod red. J. Mikulskiego i J. Auleytnera) WSP TWP, Warszawa

1996, - Polityka społeczna wobec ubóstwa. Ujęcie porównawcze (pod. Red. S. Golinowskiej), IPiSS, Warszawa 1996, - Polityka społeczna. Zarys wykładu wybranych problemów (pod red. L. Frąckiewicz), Katowice 2002, - Polska '95. Raport o rozwoju społecznym, United Nations Development Programme, Warszawa 1995, - Polska bieda. Kryteria a ocena przeciwdziałania (pod red. S. Golinowskiej), IPiSS, Warszawa 1996, - Polska bieda II. Kryteria. Ocena. Przeciwdziałanie (pod red. S. Golinowskiej) IPiSS Warszawa 1997, - Polsko-niemiecki i niemiecko-polski leksykon polityki społecznej i pracy socjalnej (pod red. G. Firlit-Fesnak, H.

Oberloskamp), IPS-UW, Warszawa 2001, - Polska po przejściach. Barometr społeczno-ekonomiczny 2001-2003, (pod red. M. Deniszczuk, J. Supińska),

Stowarzyszenie Studiów i Inicjatyw Społecznych, Warszawa 2003, - Pomoc społeczna wobec zjawiska bezrobocia (raport z badań pod red. M. Szylko-Skoczny), Warszawa 1993, - Pomoc społeczna Praca socjalna. Teoria i praktyka -tom I i II, (pod red. K. Marzec-Holki), AB, Bydgoszcz 2003, - Praca i polityka społeczna w perspektywie XXI wieku, IPiSS, Warszawa 1998, - Praca i polityka społeczna wobec wyzwań integracji(pod red. B. Balcerzak-Paradowskiej), IPiSS, Warszawa 2003, - Praca socjalna - pomoc społeczna (pod red. J. Kwaśniewskiego), Warszawa 1993. - Praca socjalna i pomoc społeczna. Aspekty teoretyczne, kształcenie, aplikacja (pod red. M. Malikowskiego), Rzeszów

1999, - Pracownik socjalny: wybrane problemy zawodu w okresie transformacji społecznej (pod red. J. Brągiel, A. Kurcz),

Wyd. Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2002, - Problemy rodziny w polityce społecznej (pod red. A. Kurzynowskiego), Warszawa 1991, - Problemy społeczne wybranych grup demograficznych (pod red. B. Rysz-Kowalczyk), IPS-UW, Warszawa 2001, - Problemy społeczne, pomoc społeczna, praca socjalna. Wymiar polski i europejski, (pod red. J. Krzyszkowskiego i R.

Majera), AV Częstochowa 2004, - Problemy społeczno-gospodarcze w Europie Środkowo-Wschodniej u progu nowego tysiąclecia, (pod red. K. Piątka,

W. Sperańskiego) Włocławek 2002, - Przystąpienie czy integracja? Polska droga do Unii Europejskiej (pr.zb.) Fundacja Ericha Brosta, Warszawa 1997, - Radlińska H., Szkoły pracy społecznej w Polsce, Warszawa 1928, - Radlińska H., Pedagogika społeczna, Warszawa 1961, - Rawls, Teoria sprawiedliwości, Warszawa 1994, - Rehabilitacja i zatrudnienie osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy (pod red. J. Mikulskiego, A.

Lurzynowskiego), IGS-SGH, Warszawa 2004, - Regionalne aspekty reform społecznych (pod red. G. Firlit-Fesnak), IPS-UW, Warszawa 2001, - Rejman J., Polityka socjalna, Warszawa 1928, - Reszke I., Stereotypy o bezrobotnych i opinie o bezrobociu w Polsce, Warszawa 1995, - Rodzina w okresie transformacji ustrojowej (pod red. A. Kurzynowski), WSP TWP, Warszawa 1995, - Rifkin J., Koniec pracy. Schyłek siły roboczej na świecie i początek ery postrynkowej, Wydawnictwo Dolnośląskie,

Wrocław 2003, - Rosner J., Międzynarodowa polityka społeczna. Tendencje i rozwiązania. Z prac IGS, Warszawa 1967, - Rosner J., Polityka społeczna w pracy socjalnej, Warszawa 1979, - Rybczyńska D., Jakość życia młodzieży z rodzin ubogich, WSP Zielona Góra 1998, - Rymsza M. Urynkowienie państwa czy uspołecznienie rynku, Exit, Warszawa 1998, - Rysz-Kowalczyk B., Pokolenie w fazie późnej dojrzałości. Deformacje cyklu życia a zagrożenia społeczne we

współczesnej Polsce, IPS UW, Warszawa 1995, - Ryzyka transformacji systemowej (pod red. W. Warzywody-Kruszyńskiej, J. Grotowskiej-Leder), IS-UŁ, Łódź 2000, - Społeczeństwo polskie w latach 1989-1993. Wybrane zagadnienia i dane z zakresu polityki społecznej (pod red. A.

Rajkiewicza), Warszawa 1994, - Społeczeństwo polskie w latach 1989-1994. Zagadnienia polityki społecznej (pod red. A. Rajkiewicza), Warszawa

1996, - Społeczeństwo polskie w latach 1989-1995/96. Zagadnienia polityki społecznej (pod red. A. Rajkiewicza)< Warszawa

1997, - Społeczeństwo polskie wobec wyzwań transformacji systemowej, Komitet Prognoz Polska XXI w., Warszawa 1998, - Społeczne kwestie starości (wybór i opracowanie B. Rysz-Kowalczyk), Warszawa 1991, - Społeczne skutki bezrobocia w wymiarze lokalnym. Raport z badań empirycznych pod redakcją M. Szylko-Skoczny,

Warszawa 1992, - Stefański M., Ubezpieczenia społeczne w Polsce – wybrane problemy, WTN, Włocławek 2002, - Studia z zakresu prawa pracy i polityki społecznej (pod red. A. Świątkowskiego), UJ Kraków 1994, - Subsydiarność (pod red. D. Milczarka), Warszawa 1996, - Sulmicka M., Ubóstwo we współczesnym świecie, SGH Warszawa 2001

- Supińska J., Dylematy polityki społecznej, Warszawa 1991, - Syndrom bezrobocia (red. m.in. R. Borowicz), Warszawa 1993, - System zabezpieczenia społecznego po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej (pod red. K. Głąbickiej i M.

Pierzchalskiej) PTPS, Pionki – Radom 2003, - Sytuacja rodzin i polityka rodzinna w Polsce. Uwarunkowania demograficzne i społeczne (pod red. D. Graniewskiej),

IPiSS, Warszawa 2004, - Szatur-Jaworska B., Ludzie starzy i starość w polityce społecznej, IPS UW, Warszawa 2000, - Szatur-Jaworska B., Diagnozowanie w polityce społecznej. Materiały do studiowania, IPS-UW, Warszawa 2003, - Szczepański J., Rozważania o konsumpcji i polityce społecznej, Warszawa 1978, - Szczepański J., Konsumpcja a rozwój czlowieka. Wstęp do antropologicznej teorii konsumpcji, Warszawa 1981, - Szmagalski J., Teoria pracy socjalnej a ideologia i polityka społeczna. Przykład amerykański, Warszawa 1994, - Szubert W., Studia z polityki społecznej, Warszawa 1973. - Szumilicz T., Modele polityki społecznej, Monografie i opracowania SGH Warszawa 1994, - Szurgacz H., Wstęp do prawa pomocy społecznej, - Teoretyczne problemy nauki o polityce społecznej(pod red. J. Auleytnera i J. Daneckiego), Elipsa Warszawa 1999, - Terenowa polityka społeczna (pod red. A. Piekary), UW, Warszawa 1991, - Theiss W., Radlińska, Warszawa 1984, - Tryfan B., Wiejska starość w Europie, PAN Warszawa 1993, - Ubóstwo i wykluczenie społeczne. Badania, metody, wyniki (pod red. S. Golinowskiej, E. Tarkowskiej, I. Topińskiej),

IPiSS, Warszawa 2005, - Ustawodawstwo socjalne. Stan prawny na dzień 30 czerwca 2003 r. (pod red. K. Głąbickiej i I. Podobas), WSP-TWP

Warszawa 2003, - Utopie inkluzji. Sukcesy i porażki programów reintegracji społecznej (pod red. K.W. Frieske), IPiSS, Warszawa - Wildstein, Profile wieku, Politea, Warszawa 2000, - W kręgu ubóstwa (pod red. K. Wódz), Katowice 1993, - Włodarczyk W.C., Reforma opieki zdrowotnej w Polsce, Kraków 1998, - Wokół teorii polityki społecznej (pod red. B. Rysz-Kowalczyk i B. Szatur-Jaworskiej), IPS-UW, Warszawa 2003, - Wolontariusz w życiu społecznym środowiska lokalnego (pod red. B. Kromolickiej), USz. Szczecin 2003 - Wódz K., Służby społeczne w Polsce. Geneza, kierunki rozwoju, metody pracy, Katowice 1982, - Wódz K., Praca socjalna w środowisku zamieszkania, Warszawa 1991, - Wratny J., Rola przedstawicielstw w gospodarce. Studia prawno-porównawcze z dziedziny zbiorowych stosunków

pracy (Niemcy-Kanada-Polska), Studia i Materiały IPiSS, z. 6, Warszawa 1994, - Współczesna polityka społeczna Polski na tle Unii Europejskiej (pod red. L. Frąckiewicz, A. Frączkiewicz-Wronki),

AE, Katowice 2000, - Współczesne społeczeństwo polskie, (pod red. R. Suchockiej), Poznań 2002, - W stronę aktywnej polityki społecznej (red. T. Kaźmierczak i M. Rymsza), Instytut Spraw Publicznych Warszawa

2003, - Wybory '97. Partie i programy wyborcze (red. S. Gebethnera), Warszawa 1997, - Wybrane aspekty bezrobocia w Polsce w warunkach transformacji systemu gospodarczego (pod red. J. Orczyka),

AE Poznań 1994, - Wybrane problemy polityki społecznej (pod red. Z. Pisza), AE Wrocław 1995, - Wymiar społeczny członkostwa Polski w Unii Europejskiej (pod red. T. Mołdawy, K. A. Wojtaszczyka, A.

Szymańskiego), UW, Warszawa 2003, - Zadania społeczne (pod red. Z Pisza). AE Wrocław 1996, 2002 - Zagrożenia i szanse polityki społecznej w Polsce w okresie transformacji (red. M. Księżopolskiego i J. Supińskiej),

Warszawa 1993. - Zagrożenie wykluczeniem społecznym w województwie Kujawsko-Pomorskim – element diagnozy. Perspektywy

klubów integracji społecznej w gminach, ROPS, Toruń 2005 - Zalewska D., Ubóstwo. Teorie, badania, U. Wr. Wrocław 1997, - Zawadzki S., Państwo o orientacji społecznej, WN Scholar, Warszawa 1996, - Zaworska-Nikoniuk D., Metody pomocy i samopomocy w uzależnieniach, Akapit, Toruń 2001 - Zewnętrzne migracje zarobkowe we współczesnej Polsce. Wybrane zagadnienia (pod red. A. Rajkiewicza) WSHE

Włocławek 2000, - Zieliński T., Ubezpieczenie społeczne pracowników, PWN, Warszawa 1994 oraz 1997, - Zienkowski L., Poziom życia. Metody mierzenia i oceny, Warszawa 1979, - Zjednoczone Niemcy (pod red. A. Wojtaszczyka), Warszawa 1996, - Zmiany w życiu Polaków w gospodarce rynkowej, (pod red. L. Beskid) IFiS PAN Warszawa 1999, - Zrozumieć biednego: o dawnej i obecnej biedzie w Polsce (red. E. Tarkowska), Warszawa 2000, - Zwalczanie długotrawłego bezrobocia w Europie. Doświadczenia z 20 lokalnych projektów (tł. z orginału: Colin

Ball, Centre for Employment Initiatives Ltd,.), Warszawa 1992, - Żebracy w Polsce (pod red. S. Marmuszewski, A. Bukowski), Kraków 1995, - Żukowski M., Wielostopniowe systemy zabezpieczenia emerytalnego w Unii Europejskiej i Polsce, AE, Poznań 1997, - Życie w pasji i działaniu, (Książka z okazji 80-lecia prof. dra Witolda Nieciuńskiego), Warszawa 1996, - Żyć i pracować w enklawach biedy (Klimaty łódzkie) (pod red. W. Warzywody-Kruszyńskiej), IS-UŁ Łódź 1998, - (Żyć) Na marginesie wielkiego miasta (pod red. W. Warzywody-Kruszyńskiej), IS-UŁ Łódź 1999.

II. Wydawnictwa seryjne:

A. Książki wydane w ramach Biblioteki Pracownika Socjalnego: - Bartosz B., Bartosz E., O doświadczaniu bezdomności, Warszawa 1995, - Bezrobocie i praca socjalna w Polsce i Francji (pod red. E. Marynowicz-Hetki i O. Carre), Katowice 2000, - Błędowski P., Pomoc społeczna i opieka nad osobami starszymi w RFN, Warszawa 1996, - Bocheńska-Seweryn M., Kluz K., Elementy socjologii, Warszawa - Borkowski T., Marcinkowski A., Socjologia bezrobocia, Warszawa - Burgess H., Uczenie się przez rozwiązywanie problemów w kształceniu pracowników socjalnych, Warszawa 1996, - Chlebio-Abed D., Pierwotna profilaktyka uzależnienia od alkoholu a zadania pracowników socjalnych, Katowice 2000, - Czekaj K., Nieszporek A., Wódz K., Wódz J., Problemy społeczne. Diagnostyka, Strategia. Działanie, Katowice 2000, - Davies M., Socjologia pracy socjalnej, Warszawa 1996, - Delor, Lopez, Systematyzacja i ocena doświadczeń zawodowych w pracy socjalnej, Warszawa 1995, - Dubois B., Krougsrud M.K., Systematyzacja i ocena doświadczeń zawodowych w pracy socjalnej. Siatka pytań dla

pracowników socjalnych, - Elementy socjologii (wyb. M. Bocheńska-Seweryn, K. Kluzowa), Katowice 1999, - Europejski wymiar kształcenia do pracy socjalnej (pod red. E. Marynowicz-Hetki, A. Wagnera, J. Piekarskiego),

Katowice 2000, - Frieske K., Poławski P., Opieka i kontrola. Instytucje wobec problemów społecznych, Katowice 1999, - Garvin Ch., Seabury B., Działania interpersonalne w pracy socjalnej, Warszawa 1996, - Gaś, Z., Młodzieżowe programy wsparcia rówieśniczego, Warszawa 1995, - Kawczyńska-Butrym Z., Niepełnosprawność - specyfika pomocy społecznej, Warszawa 1996, - Kolankiewicz M., Dom małych dzieci – ciągłość i zmiana. Dzieci-Rodzice-Instytucja, Katowice 2000, - Kowalik S., Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Warszawa 1996, - Kozaczuk L., Terapia zajęciowa w domach pomocy społecznej, Warszawa 1995, - Księżopolski M., Polityka społeczna. Wybrane problemy porównań międzynarodowych, WN „Śląsk”, Katowice 2000, - Kuczyńska-Kwapisz J., Kwapisz J., Rehabilitacja osób niewidomych i słabowidzących, Warszawa 1996, - Labirynty współczesnego społeczeństwa (zb. Czekaj i in.), Warszawa 1996, - Lisowski A., Badania potrzeb społecznych, Warszawa 1996, - Łęcki K., Szóstak A., Komunikacja interpersonalna w pracy socjalnej, Katowice 1999, - Mader J., Praca socjalna z osobami z zaburzeniami psychicznymi, Katowice 2000, - Metoda warsztatowa w kształceniu umiejętności interpersonalnych (zbiorowa), Warszawa 1996, - Metodyka działania w pracy socjalnej (red. Christine de Roberts), Warszawa 1996, - Mikołajewicz W., Praca socjalna jako działanie wychowawcze, Warszawa 1995, - Modzelewski W., Wprowadzenie do socjologii, Katowice 1999, - Olszak-Krzyżanowska, Rybczyńska D., Aksjologia pracy socjalnej - wybrane zagadnienia. Pracownik socjalny wobec

problemów i kwestii społecznych, - Opieka społeczna w Warszawie 1923-1947 (zb. M. Gładkowska i in.), Warszawa 1995, - Organizacje pozarządowe w społeczeństwie obywatelskim (zb. Załuska i in.), Warszawa 1996, - Pascal H., Roberts Ch., Postępowanie metodyczne w pracy socjalnej z grupami i ze społecznościami. - Podręcznik teorii dla nauczycieli praktyki w pracy socjalnej (red. Lishman), Warszawa 1996, - Podstawowe umiejętności w pracy socjalnej i ich kształcenie (red. Nocoń, Szmagalski), Warszawa 1996, - Polityka społeczna (red. A. Rajkiewicz, J. Supińska, Księżopolski), Warszawa 1996, - Praca socjalna w Polsce, badania, kształcenie, potrzeby praktyki (red. A. Niesporek, K. Wódz), Katowice 1999, - Praktyczna nauka pracy socjalnej (zb. Thompson i in.), Warszawa 1995, - Radwan-Pragłowski J., Frysztacki K., Społeczne dzieje pomocy człowiekowi : od folantropii greckiej do pracy socjalnej, Warszawa 1996, - Rybczyńska D., Olszak-Krzyżanowska B., Aksjologia pracy socjalnej – wybrane zagadnienia, Katowice 1999, - Reszke I., Wobec bezrobocia: opinie, stereotypy, Katowice 1999, - Sałustowicz P., Praca socjalna. Nurty, dyscyplina a profesja, Katowice 2000, - Skąpska, Prawo i społeczeństwo, Warszawa 1996, - Socjologia bezrobocia (pod red. T. Borkowskiego, A. Marcinkowski), Katowice 1999, - Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń psychicznych,(red. Meder J.,) Warszawa 1995, - Unolt J., Ekonomiczne problemy rynku pracy, Warszawa 1996, - Wódz K., Praca socjalna w środowisku zamieszkania, Warszawa 1996, - Wprowadzenie do pomocy społecznej (zb. Kaźmierczak i in.), Warszawa 1996, - Wprowadzenie do pracy socjalnej (zb. Skidmore i in.), Warszawa 1996, - Wybrane zagadnienia interwencji kryzysowej (oprac. W. Badura-Madej), Warszawa 1996, - Zatrudnienie osób niepełnosprawnych w okresie transformacji (zbiorowa), Warszawa 1996 - Zych A., Człowiek wobec starości, Warszawa 1995, B. Zeszyty pracy socjalnej: - zeszyt pierwszy: Wypisy z wybranych zagadnień pracy socjalnej (wybór i redakcja: M. Bocheńska-Seweryn, K.

Frysztacki, K. Kluzowa), IS-UJ Kraków 1994, - zeszyt drugi: Francesco Villa, Polityka społeczna, demokracja i praca socjalna, IS-UJ Kraków 1997, - zeszyt trzeci: Zofia Butrym, Istota pracy socjalnej, IS-UJ Kraków 1998,

- zeszyt czwarty: Praca socjalna, działalność pozarządowa i edukacja: nowe wyzwania i potrzeby (red. K. Frysztacki), IS-UJ Kraków 1999,

- zeszyt piąty – poprawione wydanie zeszytu pierwszego, - zeszyt szósty: Wartości i normy społeczne – wokół uwarunkowań i czynników pracy socjalnej (red. K. Frysztacki), IS-

UJ Kraków 2002 - zeszyt siódmy: Old and new poverty in post-comunist Europe (red. M. Bocheńska-Seweryn, J. Grotowska-Leder), IS-

UJ, Kraków 2003 - zeszyt ósmy: Katarzyna Ornacka, Ewaluacja. Między naukami społecznymi i pracą socjalną, IS-UJ, Krakow 2003 - zeszyt dziewiąty: Hubert Kaszyński, Socjologiczna praca socjalna w trosce o zdrowie psychiczne, IS-UJ, Kraków 2004 C. Seria Wydawnictwa Edukacyjnego AKAPIT w Toruniu: PROBLEMY PRACY SOCJALNEJ: - Socjologia a edukacja socjalna (red. K. Piątka), Toruń 1996, - Wielowymiarowość pracy socjalnej (red. K. Frysztackiego, K. Piątka), Toruń 2002 - Działania społeczne w pracy socjalnej na progu XXI wieku (red. E. Kantowicz, A. Olubiński), Toruń 2003, - Olubiński A. Praca socjalna. Aspekty humanistyczne i pedagogiczne. Teoria i praktyka. Toruń 2004, - Socjologia i polityka społeczna a aktualne problemy pracy socjalnej. Dylematy teorii i praktyki społecznej (red. K.

Wódz, K. Piątek), Toruń 2004, - Ekskluzja i inkluzja społeczna. Diagnoza – uwarunkowania – kierunki działań (red. J. Grotowska-Leder, K. Faliszek),

Toruń 2005, - Wolontariat w obszarze humanistycznych wyzwań opiekuńczych (red. B. Kromolicka), Toruń 2005, - Praca socjalna w organizacjach pozarządowych. Z problemów działania i kształcenia (red. B. Kromolicka), Toruń 2005, D. Materiały z konferencji w Ustroniu Wielkopolskim: - Człowiek - praca - społeczeństwo (pod red. L. Frąckiewicz), AE. Katowice 1992, - Ubóstwo jako problem polityki spolecznej (pod red. L. Frąckiewicz), AE. Katowice 1993, - Rodzina współczesna (pod red. L. Frąckiewicz), AE. Katowice 1994, - Organizacja i finansowanie ubezpieczeń zdrowotnych (pod red. L. Frąckiewicz), AE. Katowice 1996, - Zagrożenia społeczne - miejsce polityki społecznej w systemie nauk (pod red. L. Frąckiewicz), AE, Katowice 1997, - Przeobrażenia demograficzne kraju i ich konsekwencje dla polityki społecznej (pod red. L. Frąckiewicz), AE, Katowice

1998, - Bezpieczeństwo socjalne (pod red. L. Frąckiewicz), AE Katowice 2003, - Kapitał społeczny (pod red. L. Frąckiewicz i A. Rączaszka), AE Katowice 2004, - Wykluczenie społeczne (pod red. L. Frąckiewicz), AE. Katowice 2005. E. Opracowania w ramach Projektu Badawczego Zamawianego KBN Nr 02507: „Polityka społeczna państwa w procesie przebudowy ustroju i systemu społeczno-gospodarczego” (wg. kolejnych zeszytów) – wyd. IPiSS: - E. Kryńska, Socjalne skutki zmian w zatrudnieniu i dochodach z pracy w okresie przebudowy, z. 1, Warszawa 1999, - K. Starzec, Polityka rodzinna we Francji: historia, bilans i kierunki rozwoju, z. 2, Warszawa 1999, - M. Księżopolski, Modele polityki społecznej, z. 3, Warszawa 1999, - M. Styczeń, I. Topińska, Podatki i wydatki socjalne jako narzędzia redystrybucji dochodów gospodarstw domowych, z.

4, Warszawa 1999, - Skutki likwidacji i ograniczenia działalności socjalnej i kulturalnej zakładów pracy (pod red. Z. Moreckiej), z. 5,

Warszawa 1999, - L. Beskid, Analiza skali, dynamiki i społecznego rozkładu procesów pauperyzacji i marginalizacji, z. 6, Warszawa

1999, - K.W. Frieske, L. Machol-Zajda, B. Urbaniak, H. Zarychta, Dialog społeczny. Zasady, procedury i instytucje w

odniesieniu do podstawowych kwestii społecznych, z. 7, Warszawa 1999, - D. Graniewska, Kapitał ludzki jako cel strategiczny polityki społecznej, z. 8, Warszawa 1999, - S. Golinowska, L. Florek, W. Orłowski, G. Uścieńska, J. Wratny, Polityka społeczna Unii Europejskiej i jej

konsekwencje dla Polski, z. 9, Warszawa 1999, - B. Balcerzak-Paradowska, Polityka rodzinna. Między dwoma modelami, z. 10, Warszawa 1999, - S. Golinowska, K. Hagemejer, Społeczne wydatki w Polsce z odniesieniami do innych krajów, z. 11, Warszawa 1999, - M. Bednarski, B. Szatur-Jaworska, Wskaźniki społeczne jako narzędzia pomiaru skuteczności i efektywności polityki

społecznej, z. 12, Warszawa 1999, - Marginalność i procesy marginalizacji (pod red. K.W. Frieske), z. 13, Warszawa 1999.

III. Zalecane czasopisma specjalistyczne

A – podstawowe - Kultura i Społeczeństwo - Polityka Społeczna, miesięcznik, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych - Praca Socjalna, kwartalnik, Instytut Rozwoju Służb Społecznych - Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje (KNoPiPS-PAN) – 1999-2002(roczniki)

- Studia Socjologiczne, kwartalnik, Instytut Filozofii i Socjologii PAN B – inne - Alkoholizm i Narkomania, kwartalnik Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego I Instytutu Psychiatrii i Neurologii - Auxilium Sociale, kwartalnik – Wydawnictwo „Śląsk” - Humanizacja Pracy – Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, dwumiesięcznik, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych - Praca i Zabezpieczenie Społeczne, miesięcznik, PWE - Problemy Rodziny, dwumiesięcznik, Towarzystwo Rozwoju Rodziny - Przegląd Socjologiczny - Rynek Pracy, miesięcznik, Krajowy Urząd Pracy - Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny - Służba Pracownicza, miesięcznik, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej - Wiadomości Statystyczne, miesięcznik IV. Raporty o rozwoju społecznym: - Polska ’95. Raport o rozwoju społecznym - Habitat a rozwój społeczny, Polska ’96 - Zmniejszająca się rola państwa, Polska ’97(red. S. Golinowska), UNDP, Warszawa 1997 - Dostęp do edukacji, Polska ’98 - Ku godnej aktywnej starości, ’99 - Rozwój obszarów wiejskich (red. K. Gorlach), ‘2000 V. Wybrane źródła informacji w polskim internecie na temat polityki społecznej i kwestii społecznych:

- serwis polityki społecznej – www.ips.uw.edu.pl/serwis.htm - oraz w Leksykon Polityki Społecznej, pod red. B. Rysz-Kowalczyk, IPS-UW, Warszawa 2001

dr hab. Marek JEZIŃSKI

p. 141, tel.: 611-21-21

Politologia III rok:

SOCJOLOGIA POLITYKI– wykład 1. Forma kursu – wykład i ćwiczenia. 2. Forma zaliczenia – egzamin. 3. Egzamin odbędzie się w formie pisemnej. 4. Egzamin obejmować będzie tematykę poruszaną na wykładach oraz pozycje z

zestawu lektur.

Plan wykładu (podstawowe zagadnienia): 1. Wprowadzenie – zapoznanie z wymaganiami i programem wykładu. Demokracja współczesna 2. Władza 3. Legitymizacja władzy i reprezentacja polityczna 4. Elity władzy 5. Kultura polityczna 6. Partie polityczne 7. Ideologia, symbole polityczne i stereotypy 8. Mit polityczny 9. Dyskurs i język w politycznym działaniu 10. Modernizacja 11. Społeczeństwo obywatelskie 12. Teoria ruchów społecznych 13. Nowe ruchy społeczne: feminizm 14. Sztuka w działaniu politycznym 15. Podsumowanie kursu Lektury podstawowe: Lipset S.M., 1995 Homo Politicus. Warszawa Władza i społeczeństwo 1995 pod red. J. Szczupaczyńskiego. Warszawa (oba tomy) Weber M., 1989 Polityka jako zawód i powołanie. Warszawa Lektury uzupełniające: Barber B.R., 1997 Dżihad kontra McŚwiat. Warszawa. (Roz.: 10; 14; 15; 19) Bäcker R., 1992 Totalitaryzm. Toruń Czajowski A., 1999 Władza polityczna. Analiza pojęcia. W: Jabłoński A., Sobkowiak L. (red.),

Studia z teorii polityki, t. 1. Wrocław Graff A., 2001 Patriarchat po Seksmisji. W: Graff A., Świat bez kobiet. Warszawa. Putnam Tong R., 2002 Myśl feministyczna. Warszawa. (Roz.: Wprowadzenie; 3; 4; 7) Sobolewska-Myślik K., 2004 Partie i systemy partyjne na świecie. Warszawa

SPOŁECZNOŚCI LOKALNE I REGIONALNE Czas trwania i wymiar godzin : jeden semestr, 30 h Forma zajęć : wykład Prowadzący: A. Lutrzykowski Cele szczegółowe: pogłębienie wiedzy ogólnej słuchaczy w zakresie struktur społecznych poprzez ukazanie procesu kształtowania się oraz roli, jaką odgrywają współcześnie społeczności terytorialne/lokalne; poznanie podstawowych problemów związanych z funkcjonowaniem społeczności lokalnych (organizowanie życia zbiorowego i kierowanie nim) w kontekście szerszych układów struktury społecznej i władzy publicznej w kraju. Tematyczne ujęcie treści: podstawowe pojęcia (wspólnota, społeczeństwo, zbiorowość, społeczność i inne); wspólnoty terytorialne/lokalne jako przedmiot zainteresowań badawczych nauk społecznych; pionierski charakter badań amerykańskich socjologów; ujęcie socjologiczne i ujęcie antropologiczne (inne : ad hoc, deskryptywne i/lub ilościowe); społeczność lokalna czy terytorialna (R.E. Park i F. Tonnies oraz G.A. Hillary Jr); społeczności lokalne jako przedmiot badań w polskich naukach społecznych. Narodziny społeczności lokalnych; region - szerszy kontekst społeczno-przestrzenny decydujący o tożsamości zbiorowej w Europie; zmierzch lokalizmu w XIX w. i jego odrodzenie w latach 80. i 90. XX wieku. Ład lokalny, społeczność lokalna, lokalizm; centralizm versus lokalizm; społeczeństwo państwowe czy państwo społeczne ? Władza lokalna jako obiekt i źródło przemian; wzorce normatywne jako czynnik kreacji lokalnych działań zbiorowych - casus : ustawowe regulacje dotyczące samorządu terytorialnego w Polsce. Tendencje rozwojowe społeczności lokalnych w Polsce i makropolityczne integracje lokalności. Forma i zasady zaliczenia: egzamin Literatura podstawowa: M. Barański (red.), Społeczności lokalne i rozwój lokalnej demokracji. Katowice 1993 K. Chojnacka (red.), Społeczności lokalne w życiu publicznym. Warszawa 1991 K. Handke (red.), Region, regionalizm, pojęcia i rzeczywistość : zbiór studiów. Warszawa 1993 J. Hryniewicz (red.), Społeczności lokalne u progu przemian ustrojowych. Warszawa 1990 B. Jałowiecki, Rozwój lokalny. Warszawa 1989 A. Piekara, Społeczność lokalna i samorząd. Warszawa 1986 P. Rybicki, Społeczeństwo miejskie. Warszawa 1972 K. Z. Sowa, Społeczność lokalna /:/ Słownik społeczny, red. B. Szlachta. Wyd. WAM 2004, s. 1303 – 1312 P. Starosta, Poza metropolia : wiejskie i małomiasteczkowe zbiorowości lokalne a wzory porządku makrospołecznego. Łódź 1995 J. Szacki, Historia myśli socjologicznej. PWN. Warszawa 2002 F. Tonnies, Wspólnota i stowarzyszenie. Warszawa 1988 J. Turowski, Socjologia. Wielkie struktury społeczne. Lublin 2000 Literatura uzupełniająca: R. Cichocki (red.), Podmiotowość społeczności lokalnych : praktyczne programy wspomagania rozwoju. Poznań 1996

P. Dobrowolski, S. Wróbel (red.), Władza i społeczność lokalna a reforma samorządowa w Polsce. Katowice 1995 E. Sochacka, T. Kraśko, Rzeczpospolita demokraci lokalnej. Warszawa 1996 R. Piekarski (red.), Lokalna wspólnota polityczna a zagadnienie tożsamości zbiorowej. Kraków 2002 J. H. Turner, Socjologia. Koncepcje i ich zastosowanie. Poznań 1994 J. Wódz, Local Power and Modern Community Political Life. Sociological Essays. Katowice 1999 Środki i pomoce dydaktyczne: literatura, foliogramy zawierające schematy struktur społecznych, statuty jednostek samorządowych (miast, gmin) Informacje dodatkowe: udziela ich Sekretariat Instytutu oraz wykładowca przedmiotu Kwiecień 2006 r. Opr. A. Lutrzykowski

Dr Dariusz Góra-Szopiński

Zakład Hermeneutyki Polityki Instytut Politologii UMK

Toruń, 30 maja 2006 r.

SYLLABUS

NAZWA PRZEDMIOTU Systemy polityczne wybranych państw świata -

ćwiczenia

KATEGORIA PRZEDMIOTU

kanoniczny

PROWADZĄCY dr Dariusz Góra-Szopiński

adiunkt IP UMK

RODZAJ I FORMA STUDIÓW

pięcioletnie stacjonarne studia magisterskie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

zaliczony przedmiot: Wstęp do nauki o państwie i prawie

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

semestr zimowy: 30 h (+ kontynuacja w semestrze letnim)

FORMA ZAJĘĆ ćwiczenia

CELE SZCZEGÓŁOWE

▪ kształtowanie umiejętności przedstawiania i omawiania systemów politycznych poszczególnych państw świata w oparciu o ich konstytucje; ▪ kształtowanie umiejętności obiektywnego selekcjonowania danych prezentowanych w massmediach, ukazywania problemów, odnajdywania związków przyczynowo-skutkowych i czasowo-przestrzennych.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

Semestr zimowy: * system polityczny – zagadnienia teoretyczne * Wielka Brytania oraz państwa brytyjskiej Wspólnoty Narodów * Stany Zjednoczone Ameryki * Niemcy, Francja, Włochy * Hiszpania, Portugalia, Grecja * Szwajcaria * państwa Beneluksu * państwa skandynawskie * mikropaństwa

FORMA I ZASADY ZALICZENIA

Ocena końcowa jest wypadkową następujących elementów: ▪ obowiązkowa obecność (3 nieobecności = brak zaliczenia) ▪ przygotowanie do zajęć podlegające ocenie ▪ prezentacja minimum 1 referatu w semestrze ▪ aktywny udział w zajęciach podlegający ocenie ▪ zaliczenie kolokwiów cząstkowych

LITERATURA PODSTAWOWA

konstytucje państw

Tomasz GODUŃ et alii, Leksykon systemów politycznych, Warszawa 2003. Mariusz GULCZYŃSKI, Panorama systemów politycznych świata, Warszawa 2004. Systemy polityczne współczesnego świata, red. Andrzej ANTOSZEWSKI, Ryszard

HERBUT, Gdańsk 2001. Marek ŚLIWIŃSKI, Analiza porównawcza systemów politycznych, Warszawa2005.

czasopisma o tematyce politycznej i międzynarodowej – lektura w językach obcych zostanie doceniona

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Andrzej ANTOSZEWSKI, Ryszard HERBUT, Demokracje zachodnioeuropejskie. Analiza porównawcza, Wrocław 1997. Marek CHMAJ, Wiesław SOKÓŁ, Mała encyklopedia wiedzy politycznej, Toruń 2002. Encyklopedia politologii, red. Marek ŻMIGRODZKI, Kraków 1999-2002, t. 1-5. Demokracje Europy Środkowo-Wschodniej w perspektywie porównawczej, red. Andrzej ANTOSZEWSKI, Ryszard HERBUT, Wrocław 1998. Leksykon politologii, red. Andrzej ANTOSZEWSKI, Ryszard HERBUT, Wrocław 2002.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

teksty źródłowe, mapy, pomoce audiowizualne

INFORMACJE DODATKOWE

dyżur wykładowcy: pok. 203, piątki, godz. 9.00-10.30.

STRATEGIE MARKETINGOWE W KAMPANIACH WYBORCZYCH dr Dominik Antonowicz [email protected] Instytut Socjologii ul. Fosa Staromiejska 1a; p. 218 tel. (56) 611-36-40 Cel Celem kursu jest poznanie zasad funkcjonowania kampanii wyborczych na poziomie strategicznym. Podczas zajęć omawiane będzie rynkowe podejście do wyborów, traktujące proces politycznych elekcji jako rodzaj marketingowej rywalizacji o zaufanie (głos) klienta-wyborcy. Reguły gry Zajęcia mają formę konwersatoryjną, dlatego uczestnictwo w nich wymaga systematycznego czytania tekstów obowiązkowych oraz aktywnego udziału w dyskusji. Do zaliczenia wymaga jest uzyskanie co najmniej 19 punktów.

(a) punktacja

1) Obecność 0-14 [każda obecność warta jest 2 pkt] 2) Prezentacja 0-12 [końcowa prezentacja] 3) Aktywność 0-6 [punkty przyznawane przez prowadzącego na koniec zajęć]

(b) oceny

90-100% bdb 76-90% db 61-75% dst 60%> ndst

Prezentacja końcowa

Uczestnicy kursu będą mieli obowiązek przygotowania prezentacji w grupach 3 osobowych symulującej prezydencką kampanie wyborczą na szefa Unii Europejskiej (2007), obieranego w wyborach bezpośrednich jednej z następujących osób:

a) Tony Blair b) Maria Jose Aznar c) Le Pain d) Javier Solana e) Jurgen Heider f) Aleksander Kwaśniewski g) Silvio Berlusconi h) Manuel Baroso

Prezentacja ma trwać od 12-18 minut i zawierać pełny opisy strategii wyborczej, przy założeniu, że w skład UE się nie zmieni. Oprócz treści, bardzo ważnym elementem prezentacji, będzie forma przedstawienia pomysłów.

0. Zajęcia organizacyjne 1. Co warto wiedzieć o wyborcach Barbaro de, Natalia. 2005. Dojść do głosu, Wydawnictwo ZNAK, s. 47-56. 2. Metody marketingowe w kampanii wyborczej oraz badania rynku politycznego Mazur, Marek. 2004. Marketing polityczny. Studium porównawcze, Warszawa: Wydawnictwo PWN, s. 51-64. lub Barbaro de, Natalia. 2005. Dojść do głosu, Wydawnictwo ZNAK, s. 48-95. 3. Strategia i jej realizacja Mazur, Marek. 2004. Marketing polityczny. Studium porównawcze, Warszawa: Wydawnictwo PWN, s. 92-142. 4. Analiza strategii - wybory prezydenckie w Polsce Mazur, Marek. 2004. Marketing polityczny. Studium porównawcze, Warszawa: Wydawnictwo PWN, s. 155-258. 5. Wybory parlamentarne w Polsce Sobków, Czesław. 2003. Podstawy zarządzania, Włocławek: WSHE, s. 98-117; 187-195. + dowolny tekst na temat wyborów parlamentarnych 1997, 2001, 2005 6. Prezentacja strategii wyborczych (3 osobowe zespoły) 7. Prezentacja strategii wyborczych(3 osobowe zespoły)

mgr Daniel Kawa

SYSTEMY PARLAMENTARNE PAŃSTW UNII EUROPEJSKIEJ IV rok Politologii dziennej Liczba godzin: 30

Założenia i cele przedmiotu: Zajęcia z przedmiotu Systemy parlamentarne państw UE mają na celu scharakteryzowanie relacji pomiędzy legislatywami państw członkowskich Wspólnot a instytucjami wspólnotowymi, jak również sklasyfikowanie problemów współczesnego parlamentaryzmu, zwłaszcza dotyczących konfliktów zgromadzeń przedstawicielskich z organami egzekutywy Podczas zajęć student dokonuje analizy pozycji ustrojowej współczesnych parlamentów dwudziestu pięciu państw członkowskich oraz Rumunii i Bułgarii, jak również poszukuje różnic w zakresie określenia kompetencji legislatyw oraz ich organizacji wewnętrznej Zasady zaliczenia semestru: Obecność na zajęciach – prowadzący dopuszcza możliwość dwukrotnej nieobecności podczas ćwiczeń w semestrze (niezależnie od powodu nieobecności). Do zaliczenia semestru konieczne jest przygotowanie 30 min. prezentacji i dyskusji w tym zakresie, jak również uzyskanie co najmniej sześciu pozytywnych ocen z aktywności – zdobytych podczas wystąpień. Referent musi opracować konspekt prezentacji dla całej grupy. Konspekt powinien zawierać bibliografię. Prezentacja powinna prowadzić do dyskusji. Po wystąpieniu student zobowiązany jest dostarczyć referat w formie pisemnej osobie prowadzącej ćwiczenia. Ocena semestralna stanowi średnią ocen uzyskanych podczas ćwiczeń oraz przeprowadzonego na koniec zajęć testu. Prowadzący dopuszcza możliwość przeprowadzania podczas zajęć niezapowiedzianych kolokwiów, tzw. „wejściówek”, a także innych prac pisemnych, w szczególności gdy jego wątpliwość wzbudzi stopień przygotowania studentów do zajęć. W takim wypadku ocena uzyskana z kolokwium będzie miała wpływ na ocenę końcową z zajęć.

Semestr zimowy

L.P. Temat

1 zajęcia Zajęcia organizacyjne – wprowadzenie do zajęć, wymagania. 2 zajęcia Analiza porównawcza parlamentów państw UE: porównanie składu partyjnego i

osobowego, liczebności, struktury. Modele współczesnego parlamentaryzmu.

3 zajęcia Organizacja wewnętrzna parlamentów państw członkowskich UE: działalność i kompetencje organów wewnętrznych legislatyw. Uprawnienia kreacyjne parlamentów państw UE.

4 zajęcia Kompetencje legislatyw narodowych państw UE – zmiana zakresu uprawnień w rezultacie akcesji w struktury unijne.

5 zajęcia Ocena aktywności parlamentów narodowych przed i po akcesji. 6 zajęcia Uprawnienia legislacyjne parlamentów narodowych – ścieżka ustawodawcza.

Działalność kontrolna legislatyw narodowych.

7 zajęcia Działalność komisji parlamentarnych. Rodzaje komisji parlamentarnych. Komisje śledcze w legislatywach narodowych UE.

8 zajęcia Organizacja i kompetencje frakcji politycznych w parlamentach państw członkowskich.

9 zajęcia Zasady działania komisji ds. europejskich w legislatywach państw unijnych. Konferencja Organów Wyspecjalizowanych w Sprawach Wspólnotowych. Konferencja Przewodniczących Parlamentów.

10 zajęcia Parlamenty narodowe nowych państw członkowskich UE – studium porównawcze. 11 zajęcia Parlamenty narodowe państw 15. - studium porównawcze. 12 zajęcia Relacje na linii parlament – rząd na arenie krajowej i wspólnotowej.

Miejsce parlamentów narodowych w systemie ustrojowym państw. Mandat wiążący i zalecenia.

13 zajęcia Porównanie regulaminów parlamentarnych legislatyw narodowych i PE.

14 zajęcia Parlament Europejski a parlamenty narodowe państw UE – analiza porównawcza, wzajemne relacje. Pozycja Parlamentu Europejskiego jako wspólnotowego ciała przedstawicielskiego. Czy i w jaki sposób Parlamentu Europejski oddziałuje na pozycję parlamentów narodowych?

15 zajęcia Zaliczenie zajęć w formie testu

Literatura obowiązkowa:

1. Seria wydawnicza pod. red. Mołdawy T., Wydawnictwo Sejmowe - Parlamenty.

2. Seria wydawnicza pod. red. J. Marszałek-Kawa, Parlamenty świata.

3. Sarnecki P. Ustroje konstytucyjne państw współczesnych.

4. Seria wydawnicza pod red. Mołdawy T., Wydawnictwo Sejmowe - Systemy konstytucyjne państw

świata.

5. Zieliński J., Systemy konstytucyjne Łotwy, Estonii i Litwy.

6. Bäcker R., Marszałek-Kawa J., Modrzyńska J. (red.), Od starej do nowej Europy.

7. Marszałek-Kawa J., Parlamenty jednoizbowe w państwach nordyckich.

8. Marszałek-Kawa J., Struktura i funkcjonowanie Parlamentu Europejskiego.

9. Isensee J., Kirchhof P. , Parlament Republiki Federalnej Niemiec, przełożył Banaszak.

10. Olsen D. M., Demokratyczne instytucje legislacyjne. Ujęcie porównawcze, przełożył Kupler J. S.

11. Schambeck ]. H. Parlament Republiki Austrii, przełożył Banaszak B.

12. Meszorer A., Brytyjski system parlamentarny w zarysie.

13. Sagan S., Współpraca parlamentu i rządu w Szwecji.

14. Zwierzchowski E. (red.), Izby drugie parlamentu.

15. Cambry J.-P., Servent P., Parlament V Republiki Francuskiej, przełożył Granat M.

15. Patrzałek A., Procedura legislacyjna w parlamencie V Republiki Francuskiej, „Przegląd Sejmowy” nr 3/1994.

16. Gdulewicz E., Prezydent w V Republice Francuskiej (sfera ustawodawcza).

17. Peeters P., Alen A., Władza ustawodawcza, „Przegląd Sejmowy” nr 3/1993.

18. Sarnecki P., Drugie izby i ich rola w ustawodawstwie, Raport 152, KSBSiA maj 1999.

18. Jarosz Z., Problem dwuizbowości parlamentu w przyszłej konstytucji RP, „Przegląd Sejmowy” nr

1/1995.

19. Rüfner W., Spory kompetencyjne w Republice Federalnej Niemiec, „Przegląd Sejmowy nr 4/1997.

20. Grzybowiski M. , Współczesny parlamentaryzm skandynawski.

21. Grzybowiski M., Królestwo Danii. Zarys systemu ustrojowego.

22. Motyka K.. (red.), Konstytucjonalizm we współczesnym świecie.

23. Harris G., Rola Parlamentu Europejskiego w procesie rozszerzenia Unii Europejskiej, „Studia

Europejskie” nr 1, 1997.

24. Norton P., National Parliaments and the European Union, „Comparative Law Review vol. 6/1996.

25. Norton P., National Paliaments and the European Community. How to strenghten parliaments?,

„Comaparative Law Rview, vol. 5/1995, s. 6.

26. Harris G., Rola Parlamentu Europejskiego w procesie rozszerzenia Unii Europejskiej, „Studia

Europejskie”, nr 1, 1997.

27. Norton P., The European Union: How parliaments deal with issues under the second and third

pillars, „Comparative Law Review” vol. 8/ 1998.

28. Olejniczak D., Funkcja prawodawcza i kontrolna parlamentów krajowych państw członkowskich

Unii Europejskiej – analiza porównawcza, Raport BSE nr 127.

29. Grzeszczak R., Rola parlamentów narodowych w procesie integracji w ramach Unii Europejskiej,

„Wspólnoty Europejskie” nr 9 (109) 2000.

30. Parlamenty narodowe w procesie integracji europejskiej, Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii

Sejmu, IP – 54 M.

NAZWA PRZEDMIOTU SYSTEM POLITYCZNY RP

KATEGORIA PRZEDMIOTU

KANONICZNY

PROWADZĄCY

Dr Joanna Marszałek-Kawa

RODZAJ I FORMA STUDIÓW

stacjonarne, pięcioletnie magisterskie, stacjonarne trzyletnie licencjackie

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

Semestr letni, 30 h

FORMA (rodzaj) ZAJĘĆ wykład

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

CELE SZCZEGÓŁOWE Zajęcia adresowane są do studentów zainteresowanych problematyką związaną z funkcjonowaniem ważniejszych instytucji RP, a także wskazuje możliwości wpływania obywateli na ich działalność. Student zdobywa również wiedzę na temat zasad ustrojowych zawartych w Konstytucji RP oraz kompetencji głównych instytucji państwa (Prezydenta RP, Rady Ministrów, sejmu, senatu, sądów i trybunałów, organów kontroli państwowej i ochrony prawnej, samorządu terytorialnego). Podczas wykładu prezentowane są również treści związane z transformacją ustrojową i kształtowaniem się polskiej sceny politycznej.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

23. Demokracja kontraktowa 1989-1991, 24. Konstytucyjne podstawy ustroju politycznego Polski 25. Przygotowanie i uchwalenie Konstytucji RP z 1997 roku 26. Zasady ustroju politycznego w świetle Konstytucji RP z 1997 roku 27. Prawa i wolności człowieka i obywatela oraz obowiązki

obywatelskie 28. Żródła prawa 29. Demokracja proceduralna (zasady prawa wyborczego, wybory

prezydenckie, wybory do Sejmu i Senatu, samorządowe, do Parlamentu Europejskiego, referenda, frekwencja wyborcza)

30. Demokracja parlamentarna (Sejm, Senat, koalicje gabinetowe, opozycja parlamentarna, przekształcenia systemu z prezydencko-parlamentarnego na parlamentarno-gabinetowy)

31. Prezydent, Rada ministrów i administracja rządowa, administracja samorządowa

32. Stany szczególnego zagrożenia państwa 33. Polska scena polityczna po 1989 roku – instytucjonalizacja partii

polityczny, partie a związki zawodowe, system wielopartyjny 34. Demokracja skonsolidowana (niepewność demokratycznej

konsolidacji, demokratyczne państwo prawa, sądy i trybunały, organy kontroli państwowej i kontroli prawa)

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (egzaminu)

Egzamin

LITERATURA Literatura obowiązkowa:

1. Skrzydło W., Ustrój polityczny RP w świetle Konstytucji

z 1997 roku.

2. Skrzydło W. (red.), Polskie prawo konstytucyjne.

3. Godlewski T., Polski System Polityczny. Instytucje-Procedury-

Obywatele

4. Chmaj M., Skrzydło W., System wyborczy

w Rzeczypospolitej Polskiej.

5.Chmaj M., Marszałek-Kawa J., Sokół W. (red.), Mała encyklopedia

wiedzy politycznej.

6. Witkowski Z., Galster J., Gronowska B., Szyszkowski W., Bień-

Kacała A., Cieszyński A., Prawo konstytucyjne.

UWAGI

dr Joanna Marszałek-Kawa

SYSTEM POLITYCZNY RP - ćwiczenia

Semestr zimowy i letni

stacjonarne, pięcioletnie

magisterskie, stacjonarne trzyletnie

licencjackie

ILOŚĆ GODZIN DLA JEDNEJ GRUPY: 30 godzin w semestrze zimowym, 30 godzin w semestrze letnim =

razem 60 godzin

Zajęcia będą prowadzone w formie ćwiczeń z elementami konwersatorium. Główne treści kursu: Zajęcia z przedmiotu System polityczny RP mają na celu przekazanie studentowi zasobu wiedzy o wartościach, prawach i obowiązkach człowieka oraz kształtowanie umiejętności i postaw niezbędnych do aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa obywatelskiego. Mają również przyczynić się do doskonalenia umiejętności w zakresie krytycznej oceny otaczającej rzeczywistości społeczno-politycznej. Podczas ćwiczeń student uczy się poprawnego opisywania zasad ustrojowych zawartych w Konstytucji RP oraz kompetencji głównych instytucji państwa (prezydenta RP, Rady Ministrów, sejmu, senatu, sądów i trybunałów, organów kontroli państwowej i ochrony prawnej, samorządu terytorialnego). Omawia organizację i zasady funkcjonowania ważniejszych instytucji RP, a także wskazuje możliwości wpływania obywateli na ich działalność. Zajęcia mają również nauczyć jak ze zrozumieniem czytać teksty dziennikarskie, publicystyczne i popularnonaukowe dotyczące nauk społecznych i polityki państwa. Student zdobywa informacje jak poprawnie analizować motywy działania i wybory dokonywane przez uczestników życia publicznego oraz jak należy właściwie korzystać z demokratycznych procedur rozwiązywania sporów. Potrafi również operować uzyskanymi informacjami – porównywać, analizować, interpretować, przetwarzać oraz wykorzystywać je w praktyce. Zasady zaliczenia semestru letniego:

1. Obecność na zajęciach – prowadzący dopuszcza możliwość dwukrotnej nieobecności podczas ćwiczeń

w semestrze (niezależnie od powodu nieobecności).

2. Do zaliczenia semestru konieczne jest również uzyskanie:

1. co najmniej pięciu pozytywnych ocen

z aktywności – zdobytych podczas dyskusji, wystąpień, prezentacji.

2. zaliczenie dwóch prac pisemnych – recenzji książki wydanej w przeciągu dwóch ostatnich lat,

której treść pokrywa się z przedmiotem zajęć oraz sprawozdania a konferencji organizowanej

przez Wydział Humanistyczny UMK.

3. przygotowanie prezentacji/referatu do 15 minut

z wykorzystaniem co najmniej trzech lektur bądź artykułów (referent musi opracować

konspekt prezentacji dla całej grupy. Konspekt powinien zawierać bibliografię. Prezentacja

powinna być prowadzić do dyskusji. Po wystąpieniu student zobowiązany jest dostarczyć

referat w formie pisemnej osobie prowadzącej ćwiczenia).

3. Ocena semestralna stanowi średnią ocen uzyskanych z zali-czenia ćwiczeń oraz przeprowadzonego na

koniec zajęć egzaminu pisemnego w formie testu (bądź egzaminu ustnego).

4. Prowadzący dopuszcza możliwość przeprowadzania podczas zajęć niezapowiedzianych kolokwiów,

tzw. „wejściówek”,

5. a także innych prac pisemnych, w szczególności gdy jego wątpliwość wzbudzi stopień przygotowania

studentów do zajęć. W takim wypadku ocena uzyskana z kolokwium będzie miała wpływ na ocenę

końcową z zajęć.

6. Ewentualne szczególne wymagania stawiane studentom: czytanie prasy codziennej, śledzenie bieżących

wydarzeń politycznych.

Literatura obowiązkowa:

4. Skrzydło W., Ustrój polityczny RP w świetle Konstytucji

z 1997 roku.

5. Skrzydło W. (red.), Polskie prawo konstytucyjne.

6. Godlewski T., Polski System Polityczny. Instytucje-Procedury-Obywatele

5. Chmaj M., Skrzydło W., System wyborczy

w Rzeczypospolitej Polskiej.

5.Chmaj M., Marszałek-Kawa J., Sokół W. (red.), Mała encyklopedia wiedzy politycznej.

6. Witkowski Z., Galster J., Gronowska B., Szyszkowski W., Bień-Kacała A., Cieszyński A., Prawo

konstytucyjne.

Literatura uzupełniająca:

7. Karwat M., Sztuka manipulacji politycznej.

8. Antoszewski A., Herbut R., Leksykon politologii.

9. Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu.

10. Balicki R., Braciak J., Prawo konstytucyjne. Źródła, literatura, pytania kontrolne.

11. Sagan S., Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej.

12. Bożyk S., Prawo konstytucyjne i administracyjne.

13. Ludwikowski R., Prawo konstytucyjne porównawcze.

14. Sarnecki P., Prawo konstytucyjne.

15. Kulig A., Prawo konstytucyjne RP.

16. Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne.

17. Gebethner S., Wybory do Sejmu i Senatu: komentarz do ustawy z dnia 12 kwietnia 2001.

18. Trzciński J. (red.), Skarga konstytucyjna.

19. Ciapała J., Prezydent w systemie ustrojowym Polski (1989-1997).

20. Skrzydło W., Ustrój i struktura aparatu państwowego i samorządowego.

21. Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz.

22. Mordwiłko J., Wybór aktów prawnych do nauki prawa konstytucyjnego.

23. Lioński Z., Samorząd terytorialny w RP.

24. Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M., Historia ustroju i prawa polskiego.

25. Domagała M. (red.), Konstytucyjny system rządów.

26. Wawrzyniak J., Zarys polskiego ustroju konstytucyjnego.

27. Wawrzyniak J., Zarys historii instytucji ustrojowych i konstytucyjnych w Polsce.

28. Wawrzyniak J., Sokolewicz W., Dziedzictwo i tradycja polskiego konstytucjonalizmu. Zasady

podstawowe polskiej konstytucji.

29. Ostrowski D., Funkcje i rola marketingu politycznego

w wyborach we współczesnych państwach europejskich.

30. Muszyński J., Leksykon marketingu politycznego.

31. Grajewski K., Immunitet parlamentarny w prawie polskim.

32. Pol K., Nasz przewodnik obywatelski.

33. Bałaban A., Polskie problemy ustrojowe (konstytucja, źródła prawa, samorząd terytorialny, prawa

człowieka).

34. Rydlewski G., Rządzenie kolacyjne w Polsce.

35. Dudek A., Pierwsze lata III RP 1989-2001

36. Balicki R., Udział Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej

w postępowaniu ustawodawczym

37. Regulski J., Samorząd RP. Koncepcje i realizacja

38. J. Muszyński, Prezydentura w Polsce

Akty prawne:

1. Konstytucja marcowa – 17 marca 1921 r.

2. Konstytucja kwietniowa – 23 kwietnia 1935 r.

3. Konstytucja lipcowa – 22 lipca 1952 r.

4. Ustawa o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 23 kwietnia 1992 r.

5. Mała Konstytucja – 17 października 1992.

6. Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r.

7. Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej – 12 kwietnia 2001 r.

8. Ordynacja wyborcza do rad gmin, powiatów i samorządu województwa z 16 lipca 1998 r.

9. Ustawa z 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta.

10. Ustawa 27 września 1990 r o wyborze Prezydenta RP.

11. Ustawa z 9 maja 1996 r.o wykonywaniu mandatu posła i senatora.

12. Ustawa z 27 czerwca 1997 r.o partiach politycznych

13. Ustawa 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej.

14. Ustawa z 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów.

15. Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.

16. Ustawa z 29 czerwca 1995 r. o referendum.

17. Ustawa z 21 stycznia 1999 r. o sejmowej komisji śledczej.

18. Uchwała Sejmu RP z 30 lipca 1992 r. Regulamin Sejmu RP.

19. Ustawa z 24 czerwca 1999 r. o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli.

20. Ustawa z 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych

i niektórych innych aktów prawnych.

21. Ustawa z 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych.

22. Ustawa z 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa.

23. Ustawa z 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych.

24. Ustawa z 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyższym.

25. Ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym.

26. Ustawa z dnia 26 marca 1982 r. o Trybunale Stanu.

27. Ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

28. Ustawa z 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych.

29. Ustawa z 23 grudnia 1994 r. O Najwyższej Izbie Kontroli.

30. Ustawa z 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich.

31. Ustawa z 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji.

32. Ustawa z 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej.

33. Ustawa z 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym.

34. Ustawa z 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym.

35. Ustawa z 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe.

36. Ustawa o Policji z 6 kwietnia 1990 r.

37. Ustawa o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu z 24 maja 2002 r.

38. Kodeks Karny, Kodeks Cywilny, Kodeks Postępowania Administracyjnego.

1 zajęcia Zajęcia organizacyjne - wymagania, literatura, podręczniki, zasady zaliczenia.

2 zajęcia Charakterystyka polskiej sceny politycznej: partie centrowe i

lewicowe.

3 zajęcia Charakterystyka polskiej sceny politycznej: Partie prawicowe. Ewolucja systemu partyjnego w Polsce – fazy rozwoju systemu partyjnego. Główne nurty polityczne. Charakterystyka głównych partii politycznych. Ćwiczenie: prognoza dot. zmian na polskiej sceny politycznej

4 zajęcia Ustawa o partiach politycznych. Pojęcie partii politycznych Proces tworzenia i delegalizacji partii politycznych. Finansowanie partii politycznych ćwiczenie – tworzenie własnej partii politycznej.

5 zajęcia Pojęcie systemu politycznego. Ewolucja systemu politycznego w Polsce. Historia konstytucjonalizmu: konstytucja marcowa, kwietniowa.

6 zajęcia Historia konstytucjonalizmu: mała konstytucja z 1947 r., konstytucja lipcowa z 1952 r., Dyskusja: Jakie były przyczyny załamania realnego socjalizmu w Polsce? Dyskusja: stan wojenny, Transformacja ustrojowa w Polsce.

7 zajęcia Mała Konstytucja z 1992 r.

Przebieg oraz reguły kontraktu politycznego zawartego przy „okrągłym stole”. Walka wyborcza. Struktura polityczna parlamentu z 1989 r. Rząd Tadeusza Mazowieckiego. Film – 15lecie „Okrągłego Stołu”

8 zajęcia Źródła prawa według konstytucji z 1997 r. Źródła prawa w Unii Europejskiej. Ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych. Praca na dokumentach: Regulamin Sejmu RP, Regulamin Senatu RP.

9 zajęcia Pojęcie systemu wyborczego Zasady prawa wyborczego. Metody obliczania głosów. Pojęcie ordynacji wyborczej.

10 zajęcia Rywalizacja wyborcza w Polsce. Kampanie wyborcze w wyborach parlamentarnych. Struktura parlamentu po wyborach 1991,1993, 1997, 2001

11 zajęcia Cechy polskiego elektoratu – determinanty procesu kształtowania się preferencji wyborczych wśród elektoratu. Społeczno-demograficzne determinanty procesu kreacji preferencji wyborczych. Orientacje ideowe, kulturowe i ich wpływ na zachowania wyborcze. Charakterystyka elektoratu najsilniejszych ugrupowań politycznych. Frekwencja wyborcza. Geografia wyborcza.

12 zajęcia Referendum w Polsce – aktualne uregulowania – referendum ogólnokrajowe, referendum lokalne Dyskusja: referendum a wybory

Referendum unijne w Polsce

Frekwencja w czasie referendum. 13 zajęcia Wybory prezydenckie z lipca 1989 r.

Wybory prezydenckie 1990-2000 r. – charakterystyka kandydatów, przebieg kampanii wyborczej, wyniki I i II tury głosowania. Pojęcie marketingu politycznego Wykorzystanie technik marketingu w prowadzeniu kampanii wyborczej. Manipulacja polityczna. Propaganda. Rola koloru, języka wypowiedzi i mowy ciała w kampaniach wyborczych. Ewolucja kompetencji prezydenta w Polsce.

14 zajęcia Prezydent RP – zasady wyboru, uprawnienia. Dyskusja: Czy w Polsce potrzebny jest Prezydent? Jeśli tak – to jaki, w sensie osobowościowym oraz światopoglądowym, powinien on być? Kto ma szansę zostać czwartym Prezydentem RP?

15 zajęcia Rada Ministrów. Tryb powoływania i odwoływania rządu. Zmiana składu rządu. Pozycja ustrojowa Prezesa Rady Ministrów. Rządy i koalicje rządowe. Przyczyny trwałości bądź upadku rządów. Dyskusja: Jakie są aktualne problemy polskiej polityki zagranicznej?

16 zajęcia Pozycja ustrojowa Sejmu. Organizacja wewnętrzna izby niższej parlamentu. Tryb pracy izby. Komisje parlamentarne stałe i nadzwyczajne.

FUNKCJA KONTROLNA I KREACYJNA

17 zajęcia Ustawa o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Mandat przedstawicielski. Immunitet parlamentarny. Program publ. – dyskusja nt. ograniczenia immunitetu poselskiego.

18 zajęcia Procedura ustawodawcza. Prawo inicjatywy ustawodawczej. Procedury szczegółowe. Projekty o charakterze pilnym. Tryb nowelizacji i zmiany konstytucji.

19 zajęcia Pozycja ustrojowa Senatu. Dwuizbowość parlamentu RP. Organizacja wewnętrzna izby wyższej.

20 zajęcia Stany nadzwyczajne. Organy o charakterze szczególnym. Prawa i wolności w czasie stanów nadzwyczajnych. Dyskusja: Jaką rolę odgrywa w demokracji parlament. A jaką partie polityczne? Ćwiczenie: powołujemy sztab zarządzania kryzysowego

21 zajęcia ORGANY KONTROLI PAŃSTWOWEJ I OCHRONY PRAWA: KRRIT, NIK, RPO

Dyskusja: Czy w Polsce istnieje cenzura? Dyskusja: Czy KRRiT jest potrzebna? Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela w konstytucji z 1997 r. Ochrona i ograniczenia praw i wolności

22 zajęcia Ustawa o prawie prasowym z 26 stycznia 1984 r. Dyskusja: Pojecie „czwartej władzy” Jak oceniamy przedstawicieli mediów?

23 zajęcia Ustawa o Policji. Ustawa o ABW oraz Agencji Wywiadu Dyskusja: Policja, służby bezpieczeństwa/wywiadowcze = państwo w państwie? Na czym polega ich siła? Dyskusja: Czy czujesz się bezpieczny w III RP?

24 zajęcia Samorząd terytorialny: organy i kompetencje Ordynacja wyborcza do rad gmin, powiatów i sejmików województw Reforma samorządowa-administracyjna z 24 lipca 1998 roku Dyskusja: Ocena działań powiatów. Dążenia lokalnych społeczności do utworzenia kolejnych województw – czy „16” województw to „zbyt dużo, czy zbyt mało”? Prognoza – ocena.

25 zajęcia Finanse publiczne: - pojęcie budżetu państwa, - tryb uchwalania,

- wykonanie i kontrola wykonania budżetu, - odpowiedzialność za wykonanie.

Kompetencje Rady Polityki Pieniężnej. Dyskusja: pojęcie „dziury budżetowej”, stan polskiej gospodarki, ocena postępów prywatyzacji.

26 zajęcia Organizacja wymiaru sprawiedliwości. Sądy powszechne i Trybunały Struktura i właściwość sądów oraz trybunałów.

Zasady procesowe.

27 zajęcia Film: Blokersi

Co to są młodzieżowe subkultury – podaj przykłady i je scharakteryzuj. Dyskusja: Blokersi – czy subkultury są szansą na wzbogacenie rzeczywistości społecznej, w tym także politycznej, czy wręcz przeciwnie powodują jej destabilizację

28 zajęcia System organów władzy państwowej. Zasady kreujące system organów władzy państwowej. System organów według koncepcji modelowych

29 zajęcia Film dokumentalny:

Cała prawda o Polakach

Dyskusja: Od czego zależy zdobycie pozycji lidera w grupie 30 zajęcia

Zaliczenie ćwiczeń w formie testu

Jacek Knopek

UMK Toruń Przedmiot -

WSPÓŁCZESNE SYSTEMY POLITYCZNE (II M dzienny - 60 h w. + 60 h ćw.) (II M zaoczny - 40 h w. + 20 h ćw.) Cele i umiejętności poznawcze:

� prezentacja ustrojów reprezentatywnych państw demokratycznych; � przedstawienie mechanizmów funkcjonowania poszczególnych instytucji (parlamentu, rządu,

głowy państwa) w państwach demokratycznych; � porównanie, bądź wykazanie różnic i podobieństw, wiodących systemów politycznych

funkcjonujących w świecie; odniesienie tych cech do warunków polskich; � umiejętność wykazania cech charakterystycznych dla reżimów demokratycznych i

niedemokratycznych. Zakres terytorialny:

� zakres obejmuje głównie problematykę europejską i amerykańską; � w formie porównań także australijską, azjatycką i afrykańską.

Zagadnienia problemowe:

� preferowane są podejścia przyczynowe, komparatystyczne, syntetyczne, globalne; � analizie poddawane są instytucje polityczne, organy państwowe i regionalne, grupy nacisku

oraz lobby w ich wzajemnych powiązaniach i zależnościach. Zagadnienia tematyczne:

� zasady prawno-konstytucyjne państw demokratycznych: suwerenności narodu, przedstawicielstwa, państwa prawa, konstytucjonalizmu, itd.;

� podstawowe systemy rządów: system prezydencki, parlamentarno-gabinetowy, semiprezydencki, parlamentarno-komitetowy, kanclerski, prezydencjalizm wschodni;

� systemy polityczne wybranych państw demokratycznych: Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Włoch, Francji, Szwajcarii, Szwecji.

Sposób zaliczenia przedmiotu:

� kolokwia przedmiotowe; � egzamin ustny lub pisemny.

Teksty źródłowe:

� Ustawy zasadnicze Stanów Zjednoczonych Ameryki, V Republiki Francuskiej, Republiki Federalnej Niemiec, Republiki Włoskiej, Konfederacji Szwajcarskiej

� Ustawodawstwo Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej � Ustawy zasadnicze Grecji, Hiszpanii, Portugalii, Norwegii, Szwecji, Belgii � Ustawy zasadnicze demokracji środkowoeuropejskich � Konstytucje państw arabskich � Konstytucja Związku Australijskiego, Cesarstwa Japonii

Literatura bieżąca:

� Encyklopedie, leksykony i słowniki � Czasopismo „Przegląd Sejmowy” i jego kolejne numery � Seria wyd. Biblioteki Sejmowej pt. „Parlamenty świata” � Seria wyd. Biblioteki Sejmowej pt. „Systemy konstytucyjne państw świata”

Literatura podstawowa: � Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnej Europy, Warszawa 2006 � Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk 2001 � Balicki R., Ustroje państw współczesnych, Wrocław 2003 � Bankowicz M., Tkaczyński J., Oblicza współczesnego państwa, Toruń 2003 � Baszkiewicz J., Powszechna historia ustrojów państwowych, Gdańsk 1998 � Demokracje zachodnioeuropejskie. Analiza porównawcza, pod red. A. Antoszewskiego i R.

Herbuta, Wrocław 1997 � Deszczyński P., Gołata K., Demokratyczne systemy i doktryny polityczne, Poznań 2003 � Federalizm. Teorie i koncepcje, pod red. W. Bokajły, Wrocław 1998 � Gdulewicz E., Kręcisz W., Orłowski W., Skrzydło W., Zakrzewski W., Ustroje państw

współczesnych, Lublin 1997; wyd. 2, Lublin 2002 � Gulczyński M., Współczesne systemy polityczne. Przewodnik do studiowania przedmiotu,

wyd. 2, Zielona Góra 2002 � Izby drugie parlamentu, pod red. E. Zwierzchowskiego, Białystok 1996 � Ludwikowska A.M., Sądownictwo konstytucyjne w Europie Środkowo-Wschodniej, Toruń

2002 � Olson D.M., Demokratyczne instytucje legislacyjne. Ujęcie porównawcze, Warszawa 1998 � Opozycja parlamentarna, pod red. E. Zwierzchowskiego, Warszawa 2000 � Rousseau D., Sądownictwo konstytucyjne w Europie, Warszawa 1999 � Sarnecki P., Ustroje konstytucyjne państw współczesnych, Kraków 2003 � Współczesne systemy polityczne w wypisach, oprac. J. Knopek, Warszawa 2001

Literatura uzupełniająca (do wyboru):

� Braud Ph., Rozkosze demokracji, Warszawa 1995 � Complak K., Parlament we współczesnej Ameryce Łacińskiej, Wrocław 1994 � Dahl R., Demokracja i jej krytycy, Kraków 1995 � Elity, demokracja, wybory, oprac. J. Szczupaczyński, Warszawa 1995 � Garlicki A., Sądy konstytucyjne a rozwiązanie parlamentu, „Przegląd Sejmowy” 1993, nr 2 � Huntington S.P., Trzecia fala demokratyzacji, Warszawa 1995, przeł. A. Dziurdzik � Jamróz A., Demokracja współczesna, Białystok 1993 � Marczewska-Rytko M., Demokracje bezpośrednie w teorii i praktyce politycznej, Lublin 2001 � Sartorii G., Teoria demokracji, Warszawa 1994 � Spyra J., System konstytucyjny Brazylii, Warszawa 2001 � Wójtowicz K., Ustawa i tryb jej uchwalania w belgijskim prawie konstytucyjny,

„Przegląd Sejmowy” 1994, nr 1 � Żukowski A., Systemy wyborcze. Wprowadzenie, wyd. 2, Olsztyn 1999

Syllabus (prof. zw. dr hab. Karol B. JANOWSKI)

http://www.astercity.net/~janowski

KOD PRZEDMIOTU NAZWA PRZEDMIOTU TEORIA i PRAKTYKA KULTURY

POLITYCZNEJ ZASZEREGOWANIE PRZEDMIOTU

Przedmiot fakultatywny

TRYB I POZIOM STUDIÓW DLA JAKICH OBOWIĄZUJE PRZEDMIOT

Dzienne pięcioletnie jednolite studia magisterskie

RODZAJ PRZEDMIOTU Fakultatywny

ZAŁOŻENIA PRZEDMIOTU

Wiedza nt. kultury politycznej - istoty, jej podstawowych pojęć, komponentów i typów oraz praktycznych przejawów (casusów).

FORMY ZAJĘĆ Konwersatorium 30 h. CELE (ogólne) PRZEDMIOTU

Zapoznanie studentów z pojęciem kultury politycznej – jej związków z kategorią kultury. Ukazanie jej niejednolitego ujmowania i interpretacji (potoczna i naukowa), desygnatów, zmienności historycznej i geopolitycznej, a także z instrumentarium jej analizy oraz przesłankami wyodrębniania określonych typów, pomocnych przy podejmowaniu porównań między różnorakimi, swoistymi jej przypadkami (przejawami - casusami)

ZAKRES TEMATYCZNY I CHRONOLOGICZNY PRZEDMIOTU

Teoretyczne podstawy refleksji nad kulturą polityczną; dorobek socjologii, antropologii, etnologii i teorii polityki. Analiza przeszłych i współczesnych casusów kultury politycznej. Pytania tyczące istoty kultury politycznej, miejsca w życiu społeczeństwa, roli mitów, stereotypów, wzorców postaw i zachowań oraz ich genezy i uwarunkowań, a także typów oraz zakresu i stopnia ich zastosowania do analizy konkretnych przejawów kultury politycznej.

ZAGADNIENIA OBLIGATORYJNE

1. Kultura – pojęcie i zakres znaczeniowy. Potoczne i naukowe ujęcie kultury. Kultura a cywilizacja. 2. Przesłanki, warunki historyczne, geograficzne oraz strukturalno-funkcjonalne określające kształt, formy oraz dynamikę kultury. 3. Odrębności kulturowe. Funkcjonalność społeczna (grupowa) kultury a status jednostki. 4. Kulturowe ujęcie polityki; źródła oraz swoistości refleksji naukowej. 5. Miejsce kultury politycznej w dziejach myśli politycznej. 6. Definicje kultury politycznej; źródła jej odmiennych ujęć – między aksjologią, afektywnością a nauką. Desygnaty kultury politycznej. Kultura polityczna a pozostałe kategorie politologiczne. 7. Czynniki określające kształt, formy i typy kultury politycznej. 8. Almonda, Verby i Powella badania porównawcze kultury politycznej. Rezultaty i konstatacje – wnioski z analizy wyników badań oraz koncept badawczy. Typy kultury politycznej: zaściankowa (parafialna); podporządkowania (poddańcza); uczestnictwa. Istota badań amerykańskich; walory i słabości. 9. Możliwości stosowania odmiennych wyróżników dla rozróżniania typów kultury politycznej. Typ konfliktowy i konsensualny. 10. Demokratyczna versus autorytarna (totalitarna) kultura polityczna. 11. Opis i analiza kultury politycznej grup przywódczych (rządzących) oraz ogółu Polaków; perspektywa deskryptywna i eksplanacyjna. 12. Wpływ zmiany politycznej na postawy i zachowania Polaków. Stan kultury politycznej Polaków.

PUNKTACJA ECTS 5 WARUNKI UZYSKANIA PUNKTÓW ECTS

Warunkiem przyznania punktów jest uzyskanie zaliczenia z oceną; podstawą jest przygotowanie wprowadzenia do dyskusji oraz aktywność w trakcie zajęć.

UWAGI

Literatura Obligatoryjna: Piotr Sztompka:

Socjologia. Kraków 2002. Jerzy J. Wiatr:

Socjologia Polityki. Warszawa 1999. Karol. B. Janowski:

Kultura polityczna. (W:) Wprowadzenie do nauki o państwie i polityce. Red. B.Szmulik i M.Żmigrodzki (Podręcznik akademicki), UMCS, Lublin 2002, s.237-357.

Kultura polityczna. Podstawowe pojęcia oraz ich znaczenie i użyteczność. „Przegląd Politologiczny” nr 1/2002, s. 95-109.

Źródła i przebieg zmiany politycznej w Polsce (1980-1989). Wyd. II, Toruń 2004. Andrzej W. Jabłoński:

Kultura polityczna i jej przemiany. (W:) Studia z teorii polityki. Red. A. W. Jabłoński I L. Sobkowiak. Wrocław 1998. Jan Garlicki, Artur Noga-Bogomilski:

Kultura polityczna w społeczeństwie demokratycznym. Warszawa 2004. Gabriel A. Almond, Sidney C. Verba:

The Civic Culture. Wersja polska: Kultura polityczna – klasyczne ujęcie. (W:) Władza i społeczeństwo. Wybór i opracowanie J. Szczupaczyński. Warszawa1995.

Literatura uzupełniająca: Max Weber:

Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej. Warszawa 2002. Polityka jako zawód i powołanie. Kraków 1998.

Marian Orzechowski: Polityka, władza, panowanie w teorii Maxa Webera. Warszawa 1984.

Karol B. Janowski: Kultura polityczna społeczeństwa polskiego w dobie transformacji. (W:) Post-zimnowojenna Europa.

Ku jedności czy nowym podziałom? (Post-cold War Europe. Cooperation or New Division?). Red. T. Łoś-Nowak. Wrocław 1995, ss.134-144.

Kultura polityczna w Polsce czasu zmiany (Politische Kultur in Polen der Umgestaltungsperiode). (W:) Kultura polityczna w Polsce. Przeszłość i teraźniejszość. Red. M. Kosman. Poznań 1996, ss. 213-226.

Integracja versus konflikt...O kulturze politycznej Polaków (Integration versus Konflikt...Über die politischen Kultur in Polen). (W:) Kultura polityczna w Polece. Wizje przyszłości. T.III. Red. M. Kosman. Poznań 2000, s. 55-67.

Opozycja polityczna w Polsce. O naturze przemieszczeń kulturowych. (W:) Opozycja w systemach demokratycznych i niedemokratycznych. Red. K.Łabędź, M.Mikołajczyk. Kraków 2001, s. 459-464.

Kultura polityczna Polaków w perspektywie integracji europejskiej. (W:) Unifikacja i różnicowanie się współczesnej Europy. Red. B. Fijałkowska i A. Żukowski. Warszawa 2002.

Kultura polityczna Polaków a proces globalizacji. (W:) Naród, kultura i państwo w procesie globalizacji. Red. J. Rokicki i M. Banaś. Wyd. UJ, Kraków 2004, s. 156-170.

Ponadto tego autora: Kultura polityczna Polaków. Refleksje u progu XXI wieku. Referat na konferencji „Kultura

polityczna: europejskie standardy a polska rzeczywistość” zorganizowanej przez Instytut Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM w Poznaniu. Poznań 11-12 grudnia 2003. ;

Kto włada w Polsce. Wzorce uprawiania polityki. Ostatnie trzy teksty dostępne na stronie: http://www.astercity.net/~janowski/ Kultura polityczna Polaków. Red. B. Gołębiowski. Łomża 2004. Teoretyczne i metodologiczne problemy badań nad kulturą polityczną. Red. Z. Blok. Poznań 2005.

Warszawa-Toruń czerwiec 2006. Mgr Patrycja Walichniewicz

NAZWA PRZEDMIOTU

TEORIA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA

KATEGORIA PRZEDMIOTU kanoniczny PROWADZĄCY (imię nazwisko ,stopień naukowy)

mgr Patrycja Walichniewicz

RODZAJ I FORMA STUDIÓW (dzienne, zaoczne zawodowe, magisterskie pięcioletnie ,magisterskie uzupełniające)

Dzienne pięcioletnie studia magisterskie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

30 godzin

FORMA ZAJĘĆ (ćwiczenia, konwersatorium, wykład)

ćwiczenia

CELE SZCZEGÓŁOWE Praktyczne zastosowanie wiadomości o procesach organizowania i zarządzania w gospodarce rynkowej. Zapoznanie studentów z zagadnieniami dot. zarówno założenia i prowadzenia przedsiębiorstwa z punktu ekonomicznego, jak i społecznego i politycznego. Kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji i ponoszenia ciężaru odpowiedzialności dotyczących nie tylko siebie, ale i podwładnych;

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

1. Wprowadzenie do przedmiotu, 2. Podstawy wyboru działalności gospodarczej; 3. Struktura i sporządzanie własnego business planu; 4. Planowanie jako funkcja zarządzania, cykl działania

zorganizowanego; 5. Komunikowanie w organizacji czyli umiejętność

nawiązywania kontaktów z partnerami i pracownikami; 6. Zarządzanie zasobami ludzkimi 7. Motywowanie pracowników 8. Rola przywódcy – etyka kierowania (układ władzy w

organizacji); 9. Pozyskiwanie nowego pracownika – sprecyzowanie

stanowiska, zakresu obowiązków, profilu kandydata. Kryteria wyboru;

10. Zasady gospodarowania czasem, rola internetu w zarządzaniu i organizacji

11. Rola negocjacji 12. Procesy podejmowania decyzji i odpowiedzialność w tych

procesach 13. Kryzysy, problemy i sposoby ich rozwiązywania; Pozostałe godziny przeznaczone zostały na kwestie organizacyjne, podsumowanie, omówienie prac zaliczeniowych;

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

Na ocenę składają się praca zaliczeniowa, aktywność. Na zajęciach można nie być 2 razy. Dalsze nieobecności należy zaliczyć na dyżurze.

Trzecia nieobecność powoduje brak zaliczenia przedmiotu. Studenci zamierzający studiować w systemie ITS lub IOS zobowiązani są zgłosić ten zamiar na początku kursu do 15 października i przedstawić stosowny dokument, w przeciwnym wypadku prawo do skorzystania z tego przywileju będzie obowiązywało z chwilą dostarczenia kopii niniejszego dokumentu wraz z podpisem dziekana wydziału. Ponadto student zobowiązany jest do przestrzegania uzgodnionego harmonogramu prac i zaliczeń;

LITERATURA PODSTAWOWA

Adam Bednarski Zarys teorii organizacji i zarządzania, Toruń 2001; Krzysztof Obłój Mikroszkółka Zarządzania, Warszawa 1994; Krzysztof Obłój Tworzywo skutecznych strategii, Warszawa 2002; Adam Bednarski Materiały pomocnicze do ćwiczeń z organizacji i zarządzania, Toruń 1998;

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Materiały do ćwiczeń z organizacji i zarządzania red. Janusz Jamroga, Szczecin 1993; Dźwignia Archimedesa czyli metody i techniki zarządzania red. Stanisław Duchniewicz, Warszawa 2004; J. Zieleniewski Organizacja zespołów ludzkich, Warszawa 1976; K. Zimniewicz Współczesne koncepcje i metody zarządzania, Warszawa 2001;

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

INFORMACJE DODATKOWE

Autor syllabusa: Mgr Łukasz Dominiak

Data 21 kwietnia 2006

SYLLABUS

NAZWA PRZEDMIOTU PODSTAWY TEORII POLITYKI

KATEGORIA PRZEDMIOTU

przedmiot kursowy

PROWADZĄCY Mgr Łukasz Dominiak

RODZAJ I FORMA STUDIÓW

dzienne, pięcioletnie jednolite studia magisterskie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

brak

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

Jeden semestr, 30 h. konwersatorium

FORMA ZAJĘĆ konwersatorium 30 h.

CELE SZCZEGÓŁOWE Zapoznanie się z podstawowymi zagadnieniami z zakresu teorii polityki, zdobycie umiejętności samodzielnego studiowania, pisania esejów akademickich i dyskusji oraz opanowanie sztuki wystąpień publicznych.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

1. Wprowadzenie – przedstawienie wymagań dotyczących zaliczenia kursu, zapoznanie się z programem zajęć, prezentacja literatury obowiązkowej i uzupełniającej, charakterystyka kursu.

2. Zagadnienia metateoretyczne – pojęcie nauki, demarkacja nauki i metafizyki, teoria naukowa, nauka o polityce.

3. Pojęcie polityki – definicja terminu polityka, podmiotowość polityczna, potrzeby i interesy polityczne, grupy interesu, fakty polityczne, procesy polityczne, działania polityczne, stosunki polityczne i społeczne.

4. Władza i przywództwo polityczne – definicja władzy, definicja władzy politycznej, władza jako kategoria stosunku społecznego, funkcje władzy, przywództwo polityczne.

5. Legitymacja i legitymizacja władzy – definicje legitymacji i legitymizacji, typologie legitymizacji, delegitymizacja i relegitymizacja władzy politycznej.

6. Elity polityczne – pojęcie i teoria elit politycznych. 7. Państwo w systemie politycznym: pojęcie i elementy państwa, geneza

państwa, cechy państwa. 8. Klasyfikacje państw – typy i formy państwa, funkcje państwa, podział

państwa ze względu na metody sprawowania władzy: totalitaryzm, autorytaryzm, demokracja.

9. Pojęcie i typologie systemów politycznych – definicja pojęcia system polityczny, istota funkcjonowania i egzemplifikacja państw o systemach: parlamentarno-gabinetowym, semiprezydenckim, prezydenckim, komitetowym.

10. Podstawy teorii partii politycznych – pojęcie i geneza partii politycznych, funkcje, typologia i klasyfikacja partii politycznych, system partyjny, partie w systemach politycznych.

11. Decyzje polityczne i teoria gier – decyzja polityczna i jej rodzaje, nie-decyzja jako szczególna forma decyzji, procesy i sytuacje decyzyjne, model racjonalnego procesu decyzyjnego i jego krytyka, ośrodek decyzyjny, implementacja decyzji, proces decyzyjny jako gra polityczna, założenia teorii gier, gry współpracy, gry o pełnym i częściowym konflikcie: dylemat kurcząt, dylemat więźnia, pat, gry koalicyjne.

12. Zmiana polityczna – kryzys polityczny, reforma, przewrót polityczny, rewolucja.

13. Zakończenie kursu – dyskusja podsumowująca. 14. Kolokwium. 15. Zaliczenie ćwiczeń.

FORMA I ZASADY ZALICZENIA

Obecność, aktywność, referat, esej, wejściówki, kolokwium.

LITERATURA PODSTAWOWA

Marek Chmaj, Marek Żmigrodzki, Wprowadzenie do teorii polityki, Lublin 1998. Bogumił Szmulik, Marek Żmigrodzki, Wprowadzenie do nauki o państwie i polityce, Lublin 2002. Marek Chmaj, Wojciech Sokół, Marek Żmigrodzki, Teoria partii politycznych, Lublin 2001.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

A.W. Jabłoński, L. Sobkowiak (red.), Studia z teorii polityki, Wrocław 1999. Z. J. Pietraś, Decydowanie polityczne, Warszawa-Kraków 1998.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

Teksty źródłowe i opracowania

INFORMACJE DODATKOWE

p. 207, [email protected]

Bartłomiej Michalak Data 21 kwietnia 2006 r. SYLLABUS

NAZWA PRZEDMIOTU TEORIE DEMOKRACJI

KATEGORIA PRZEDMIOTU Politologia szczegółowa

PROWADZĄCY mgr Bartłomiej Michalak asystent w Instytucie Politologii UMK

RODZAJ I FORMA STUDIÓW Studia dzienne

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

brak

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

Semestr zimowy, 30 godz., raz w tygodniu.

FORMA ZAJĘĆ konwersatorium z politologii szczegółowej

CELE SZCZEGÓŁOWE Zapoznanie studentów z podstawowymi założeniami ustroju demokratycznego, teoria i praktyka funkcjonowania demokracji – próba porównania, demokracja klasyczna versus demokracja współczesna – wykazanie różnic i podobieństw, istota rządów przedstawicielskich, zidentyfikowanie związków pomiędzy demokracją i liberalizmem politycznym, demokracja partycypacyjna i elitarystyczna jako dwa modele ustrojowe, zaprezentowanie współczesnych koncepcji demokracji, dyskusja o przyszłości demokracji.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

Demokracja jako ustrój polityczny. Kryteria demokracji. Klasyczna koncepcja demokracji bezpośredniej. Zasada większości jako podstawowa reguła demokracji proceduralnej. Demokracja a zasada podziału władzy. Współczesne koncepcje liberalnej demokracji. Demokracja partycypacyjna a demokracja elitarystyczna. Demokracja jako procedura podejmowania zbiorowych decyzji politycznych. Koncepcja poliarchii Dahla. Przyszłość demokracji.

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

zaliczenie na podstawie aktywności studenta

LITERATURA PODSTAWOWA

G. Sartori, Teoria demokracji, Warszawa 1998. R. Dahl, Demokracja i jej krytycy, Kraków 1995. Przyszłość demokracji. Wybór tekstów, (wybór i opracowanie). P. Śpiewak, Warszawa 2005. M. Marczewska-Rytko, Demokracja bezpośrednia w teorii i praktyce politycznej, Lublin 2001.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, (wybór i opracowanie) J. Szczupaczyński, Warszawa 1995. Władza i społeczeństwo 2. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, (wybór i opracowanie) J. Szczupaczyński, Warszawa 1998. J. A. Schumpeter, Kapitalizm. Socjalizm. Demokracja, Warszawa 1995. A. de Tocqueville, O demokracji w Ameryce, Kraków 1996. N. Bobbio, Liberalizm i demokracja, Kraków 1998. Eseje polityczne federalistów, (wybór i opracowanie) F. Quinn, Kraków 1999. J. Haman, Demokracja. Decyzje. Wybory, Warszawa 2003.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

rzutnik tradycyjny i elektroniczny, kserówki, wideo.

INFORMACJE DODATKOWE

Instytut Politologii UMK Specjalizacja: europeistyka Prowadząca: mgr Ewa Suwara

Traktat Ustanawiający Konstytucję dla Europy

Konwerstorium – politologia szczegółowa Semestr letni

• Przedmiot: Celem zajęć będzie zapoznanie studentów ze szczegółowymi zapisami projektu Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy. W trakcie trwania zajęć studenci poznają punkty sporne dokumentu oraz proponowane zmiany w przepisach Traktatu tak by został on przyjęty przez państwa członkowskie. Ilość godzin: 30

• Zalecana literatura: Zostanie podana na pierwszych zajęciach

• Nieobecności Dopuszczalne nieusprawiedliwione nieobecności: 2. W razie większej liczby nieobecności student nie otrzyma zaliczenia przedmiotu.

• Forma zaliczenia

Zaliczenie z oceną odpowiadającą uzyskanym punktom. Ocena końcowa z zajęć będzie odpowiadała sumie punktów uzyskanych na teście oraz w ramach aktywności:

Poniżej 8 niedostateczny 8 - 9 dostateczny 10 dostateczny + 11 - 12 dobry 13 dobry + 14 - 15 bardzo dobry

a) Aktywność Maksymalna ilość punktów: 5 W ramach punktów istnieje możliwość przeprowadzenia niezapowiedzianych ‘wejściówek’ (wartość wejściówki 0.5 pkt).

b) Test końcowy Test będzie zawierał pytania zamknięte wielokrotnego wyboru. Ilość pytań: 10. Obejmować będzie tematykę poruszaną w trakcie zajęć. Brak punktów ujemnych. Brak możliwości alternatywnego zaliczania przedmiotu.

• Zakres tematyczny Tło historyczne

Moc prawna Traktatu Proces przyjęcia Traktatu Punkty sporne Traktatu Pozycja Polski w procesie uchwalania traktatu Struktura Traktatu Skutki przyjęcia Traktatu Zakres tematyczny traktatu – omówienie przepisów: - materialnych - proceduralnych - instytucjonalnych Propozycje zmiany Procedura nowelizacji Traktatu Plan B dla Europy „co, jeśli nie Traktat?”

ORGANIZACJE POZARZĄDOWE (SPOŁECZNE)

Prof. zw. dr hab. Karol B. Janowski http://www.astercity.net/~janowski (Sylabus; konwersatorium) Program przedmiotu a) Cele i zadania do osiągnięcia: Sprowadzają się one do wzbogacenia wiedzy absolwentów Uczelni o problematykę doktrynalnych i konstytucyjno-prawnych podstaw działania, funkcji, zadań, zasad, struktury i mechanizmów funkcjonowania oraz roli społeczno-politycznej organizacji pozarządowych (pozapaństwowych) w Polsce. Po wtóre, idzie o ukazanie relacji między poszczególnymi rodzajami organizacji pozapaństwowych - podlegających rządom panującego prawa - a państwem i jego organami i instytucjami. Po trzecie, zarysowanie miejsca organizacji pozapaństwowych w realizacji praw człowieka i obywatela w Polsce, w tym prawa do partycypacji politycznej. Po czwarte wreszcie – istotne jest ukazanie właściwości procedur i sposobów kierowania organizacjami pozarządowymi w zależności od ich specyfiki. b) Podstawowe treści kształcenia: 1. Korzystanie z inspiracji i dorobku następujących dyscyplin: nauki prawne, socjologii, organizacji i zarządzania, socjologii stosunków politycznych. 2. Społeczne oraz prawne aspekty realizacji prawa zrzeszania się. Gwarancje oraz granice prawne zrzeszania się. 3. Wielość, rozmaitość, różnorodność form i przejawów zorganizowania we współczesnych społeczeństwach; aspekty porównawcze - ,,społeczeństwo obywatelskie" (wysoki stopień zorganizowania, tradycje obywatelskie, samorządność) w krajach rozwiniętego rynku i demokracji a procesy odtwarzania naturalnych (w opozycji do sterowania procedurami administracyjno-państwowymi) mechanizmów zorganizowania w Polsce, 4. Przedmiotem analizy będą prawne i strukturalno-funkcjonalne zagadnienia ruchów i partii oraz systemów politycznych w Polsce, stowarzyszenia, związki zawodowe i organy samorządu pracowniczego, fundacje oraz kościoły i związki wyznaniowe. 5. Ważne miejsce w trakcie zajęć zajmą problemy kierowania organizacjami pozarządowymi (społecznymi), uzależnionego od ich specyfiki. Literatura: a) główna: H. Izdebski: Fundacje i stowarzyszenia. Wyd. X, Warszawa 2003. L. Jaczynowski: Kierowanie i działalność w organizacjach społecznych. Warszawa 1998. A.Z. Kamiński: Instytucje i organizacje. (W:) Socjologia. Problemy podstawowe. Red. Z.Krawczyk i W.Morawski. Warszawa 1991. P.Sztompka: Socjologia. Kraków 2002. Rozdz. Od stosunków społecznych do organizacji (s. 113-133); Od organizacji do struktury społecznej (134-147). b) pomocnicza: S. Ehrlich: Władza i interesy. Warszawa 1974. A. Jamróz: Demokracja współczesna. Białystok 1993. Jasiecki K., Molęda-Zdziech M., Kurczewska U.: Lobbing. Kraków 2000 K.B.Janowski: Źródła i przebieg zmiany politycznej w Polsce. 1980-1989. Wyd. II, Toruń 2004. L. Krzyżanowski: Podstawy nauk o organizacji i zarządzaniu. Warszawa 1992. Obywatel. Odrodzenie pojęcia. Red. B.Markiewicz. Warszawa 1993. P. Ogrodziński: Pięć tekstów o społeczeństwie obywatelskim. Warszawa 1991. Ustawa o partiach politycznych. Komentarz. Red. M.Granat. Warszawa 2003. J.J.Wiatr: Socjologia polityki. Warszawa 1999. Rozdz. Socjologia partii i ruchów politycznych. c) ustawy Zasady ogólne ♦Konstytucja RP z 1997 r. ♦Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. 2003 nr 96 poz. 873). http://www.mpips.gov.pl/pliki_do_pobrania/Ustawa240403_o_pozytku_publicznym_i_wolontariacie.rtf \ Fundacje

♦Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach. [jednolity tekst, Dz.U.91.46.203]; http://pomoc.bitstudio.com.pl/fundacje.htm Samorządy zawodowe (przynależność obowiązkowa) ♦Prawo o adwokaturze z 26 maja 1982 (Dz. U. nr 16 z 1982, poz. 124); ♦Ustawa o radcach prawnych z 6 lipca 1982 (Dz. U. nr 19 z 1982, poz. 145); ♦Ustawa o izbach lekarskich z 17 maja 1989 (Dz. U. nr 30 z 1989, poz. 158); ♦Ustawa o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych z grudnia 1990 (Dz. U. nr 8 z 1991, poz. 27); ♦Prawo o notariacie z 14 lutego 1991 (Dz. U. nr 22 z 1991, poz. 91); ♦Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszami powierniczymi (KBJ: samorząd maklerów i doradców) 22 marca 1991; Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 marca 1994 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych. (Dz. U. nr 58 z 1994, poz. 239); ♦Ustawa o samorządzie pielęgniarek i położnych z 19 kwietnia 1991(Dz. U. nr 41 z 1991, poz. 178); ♦Ustawa o izbach aptekarskich z 19 kwietnia 1991 (Dz. U. nr 41 z 1991, poz. 179); ♦Ustawa o badaniu i ogłaszaniu sprawozdań finansowych oraz biegłych rewidentach i ich samorządzie z 19 października 1991 (Dz. U. nr 111 z 1991, poz. 480); ♦O rzecznikach patentowych z 9 stycznia 1993 (Dz. U. nr 10 z 19932, poz. 46. Samorządy pracodawców (w tym izby gospodarcze; dobrowolne) ♦Ustawa z 23 maja 1991 roku O organizacjach pracodawców (Dz. U. nr 55. z 1991, poz. 235). ♦Ustawa z dnia 30 maja 1989 r. o samorządzie zawodowym niektórych podmiotów gospodarczych (Dz. U. nr 35 z 1989, poz. 194). Samorząd terytorialny ♦Ustawa o samorządzie terytorialnym z 8 marca 1990 (Dz. U. nr 16 z 1990, poz. 95). Samorząd załogi przedsiębiorstwa państwowego ♦Ustawa z 25 września 1981 r. o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego (Dz. U. nr 24 z 1981 poz. 123) wraz z Ustawą z 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwie państwowym ((Dz. U. nr 24 z 1981 poz. 122), Obwieszczenie Ministra Gospodarki z dnia 18 czerwca 2002 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o przedsiębiorstwach państwowych (112 z 2002, poz. 981). Stowarzyszenia ♦Prawo o stowarzyszeniach: Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Dz.U. nr 20 z 10 kwietnia 1989, poz. 104. Zmiany: 1990-03-13, Dz.U.1990.14.86, art. 1; 1995-01-01, Dz.U.1994.84.386, art. 4 ust. 6a; 1996-04-09, Dz.U.1996.27.118, art. 1; 1999-01-01, Dz.U.1998.106.668, art. 57; 2001-01-01, Dz.U.1997.121.769, art. 73 http://republika.pl/sprawiedliwi/stow.htm Związki zawodowe ♦ Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych. (Dz. U. nr 55 z 1991, poz. 234); http://isip.sejm.gov.pl/PRAWO.nsf?OpenDatabase Partie polityczne ♦ Ustawa z 27 czerwca 1997 o partiach politycznych (Dz.U. nr 98 z 1997 poz. 604. Zmiany 26 lipca 2002; Dz. U. Nr 79 z 2001, poz. 857 i 154, poz. 1802 oraz Dz. Nr 127 z 2002, poz. 1089; http://isip.sejm.gov.pl/PRAWO.nsf?OpenDatabase) Kościoły i związki wyznaniowe (wybór dokumentów) ♦ Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 marca 1928 r. o stosunku Państwa do Wschodniego Kościoła Staroobrzędowego nie posiadającego hierarchii duchownej (Dz. U. nr 38, z 1928, poz. 363). ♦ Ustawa z dnia 21 kwietnia 1936 r. o stosunku Państwa do Muzułmańskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej. (Dz. U. nr 30 z 1936, poz. 240). ♦Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. nr 29 z 1989, poz. 154); ♦Ustawa z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz.U. nr 29 z 1989, poz. 155); ♦Ustawa 17 maja 1989 r. o ubezpieczeniu społecznym duchownych (Dz.U. nr 29 z 1989, poz. 156); ♦Kodeks prawa kanonicznego: http://www.archidiecezja.lodz.pl/prawo.html ♦Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisany w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r., Oświadczenie rządowe z 3 kwietnia 1998 (25 marca 1998 wymiana dokumentów ratyfikacyjnych, Watykan; Dz. U. nr 51 z 1998 poz. 318; http://isip.sejm.gov.pl/PRAWO.nsf?OpenDatabase str.3W zawiera ustawy „kościelne”). Por. Konkordat pomiędzy Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską, podpisany w Rzymie dnia 10 lutego 1925 r. (ratyfikowany zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1925 r.), data wydania: 1925.02.10, data wejścia w życie: 1925.08.02, Dz. U. nr 72 z 1925 poz. 501 i 502; http://spcp.prf.cuni.cz/dokument/konpol.htm

♦Ustawa z dnia 4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Prawosławnego Kościoła, (Dz. U. nr 66 z 1991, poz. 287). ♦Ustawa z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do Gmin Wyznaniowych Żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. nr 41 z 1997, poz. 251). ♦Ustawa z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do Kościoła Zielonoświątkowego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 41 z 1997, poz. 254). c) Internet: 1) Organizacje pozarządowe: http://www.ngo.pl 2) Fundacje: http://www.fundacje.ngo.pl http://www.fundacje.ngo.pl/fundacje_na_swiecie http://www.fundacje.ngo.pl/fundacje_w_polsce http://promocja.umk.pl/wspolpraca/fundacje TEMATY

L.p. Temat Ilość godz

Ustrojowo-polityczne i konstytucyjno-prawne warunki zrzeszania się a demokratyczne państwo prawa. Granice prawa do zrzeszania. Społeczeństwo obywatelskie; ewolucja pojęcia.

2

Grupy interesu i grupy nacisku - istota, typy, struktura, funkcje, przesłanki i uwarunkowania wpływów; mechanizmy działania..

2

Organizacje w systemie społecznym. Strukturalno-funkcjonalna charakterystyka organizacji. Struktura, członkostwo, reguły działania oraz równowaga w organizacji. Organizacja jako forma więzi społecznej i wyrażania interesów. Typy organizacji.

2

Właściwości organizacji pozarządowych; odmienności w stosunku do organizacji państwowych (parapaństwowych). Podmiotowe i przedmiotowe kryteria typologizacji. Ogólne zasady działania organizacji pozarządowych.

2

Lobbying w działalności organizacji pozarządowych (non profit). 2 Partie polityczne – istota i rola. Podstawy prawne tworzenia, finansowania i działania partii

politycznych w Polsce. 2

Stowarzyszenia w Polsce. Typy i rodzaje stowarzyszeń oraz ich cele i funkcje społeczne. Podstawy prawne tworzenia, finansowania i działalności stowarzyszeń. Instytucjonalne kontakty międzynarodowe stowarzyszeń polskich.

2

Organizacje samorządowe. Typy i rodzaje samorządów. Perspektywy samorządów. 2 Samorząd terytorialny. 2 Samorząd pracowniczy (załogi); zakres kompetencji oraz obszary działania. 2 Pojęcie i istota związków zawodowych. Miejsce i rola we współczesnych społeczeństwach.

Ewolucja ruchu związkowego w Polsce i jego współczesna struktura 2

Sposoby i formy organizowania pracodawców. 2 Fundacje w Polsce; istota, zasady, formy i obszary działania. Tradycje i współczesność. 2 Struktura wyznaniowa społeczeństwa polskiego. Kościół katolicki i katolicyzm w historii i życiu

współczesnym Polski. 2

Inne kościoły i związki wyznaniowe chrześcijańskie w Polsce. Niechrześcijańskie związki wyznaniowe w Polsce.

2

Razem 30 Szczegółowe wymagania wykładowcy: Przyswojenie przez studentów wiedzy przewidzianej programem przedmiotu; jej poziom stwierdzony poprzez przygotowywanie wprowadzenia (referatów) oraz aktywność w trakcie zajęć. Warszawa, czerwiec 2006.

Prof. Dr. Ralph Schattkowsky

Die Vereinigung Europas. Visionen und Gestalt Voraussetzung sind deutsche Sprachkenntnisse Ein Semester, 30 h Konversatorium Das Konversatorium hat den europäischen Einigungsprozess zum Gegenstand. Es vermittelt Wissen über Geschichte und Charakter der Europäischen Union. Die Veranstaltung ist historisch angelegt. Ausgehend von einer Verständigung über die europäische Identität werden Pläne und Visionen des Vereinigungsprozesses aufgezeigt. Die Studenten werden mit frühen Plänen zur Schaffung der „Vereinigten Staaten von Europa“ genauso vertraut gemacht wie mit europäischen Herrschaftsplänen unter nationalen Vorzeichen. Schließlich geht es um die Betrachtung der einzelnen Schritte zur Schaffung der Europäischen Union von der wirtschaftlichen Zusammenarbeit über erste vertragliche Bindungen bis hin zur Währungsunion und dem Prozess der Erweiterung nach dem Zerfall der Blöcke. Franz Knipping: Rom, 25. März 1957. Die Einigung Europas, München 2004.

Dr Beata Stachowiak

Data 30 maja 2006 r.

SYLLABUS

KOD PRZEDMIOTU

NAZWA PRZEDMIOTU WARSZTATY OBRÓBKI DŹWIĘKU

RODZAJ PRZEDMIOTU Przedmiot specjalizacyjny

PROWADZĄCY

(imię i nazwisko stopień naukowy, stanowisko)

Dr Beata Stachowiak

TRYB - dzienne, zaoczne, POZIOM STUDIÓW - zawodowe, - magisterskie pięcioletnie, - magisterskie uzupełniające

Studia dzienne, zawodowe

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

Znajomość obsługi komputera, systemu Windows XP

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

30 godzin po 45 minut

FORMY ZAJĘĆ (ćwiczenia, konwersatorium, wykład)

Laboratorium

CELE SZCZEGÓŁOWE Zapoznanie z różnymi formatami dźwiękowymi plików, wady i zalety. Konwertowanie do różnych formatów dźwiękowych. Obróbka dźwięku pochodzącego z różnych źródeł. Analiza roli dźwięku w prezentacji, na stronie internetowej itp. Realizacja własnych projektów związanych z obróbką dźwięku.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

Formaty plików dzwiękowych, konwertowanie do innych formatów, kompresja plików dźwiękowych, komponowanie prostych sekwencji dźwiękowych, obróbka dźwięku w innych systemach operacyjnych, prezentacja multimedialna – dźwięk jako element prezentacji, katalogowanie plików dźwiękowych, obróbka dźwięku – usuwanie szumów, dodawanie efektów. Karty dźwiękowe, banki brzmień.

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

Test na koniec semestru Ćwiczenia praktyczne

LITERATURA PODSTAWOWA

G. Świerk, Ł. Madurski: Multimedia. Obróbka dźwięku i filmów. Podstawy

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

D. Nasiłowski: Jakościowe aspekty kompresji dźwięku i obrazu. Strony www tematycznie związane z obróbką dźwięku

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

Zestaw komputerowy wraz z oprogramowaniem, głośniki, mikrofon, oprogramowanie, dydaktofon.

INFORMACJE DODATKOWE (np. miejsce i terminy dyżurów, e-mail itp.)

Dyżury wg planu w ISM pokój 115. Dodatkowe informacje na stronie internetowej www.stachowiak.pomorze.pl

Prof. dr hab. Witold Wojdyło Zakład Myśli Politycznej Instytut Politologii UMK Kierunek studiów: Politologia Rok studiów: (do wyboru) Ilość godzin: 30 Program konwersatorium nt.:

„Więcej niż niepodległość” Polska myśl polityczna 1918 – 1939 Polska myśl polityczna 1918 – 1939 – zakres przedmiotowy, metody badawcze, źródła Stan badań nad polską myślą polityczną Drugiej Rzeczypospolitej Wizja postulowanego modelu polityki, państwa i form ustrojowych w myśli społeczno – politycznej: polskich konserwatystów: Stanisław Estreicher, Władysław Gizbert Studnicki, Adolf Bocheński, obozu piłsudczykowskiego – 1926 – 1939: Adam Skwarczyński, Walery Sławek, Wacław Makowski, Narodowej Demokracji: Roman Dmowski, Roman Rybarski, Stanisław Grabski, Chrześcijańskiej Demokracji: Wojciech Korfanty, Jan Piwowarczyk, ks. Antoni Szymański ruchu ludowego: Wincenty Witos, Stanisław August Thugutt, Stanisław Miłkowski polskich socjalistów: Mieczysław Niedziałkowski, Ignacy Daszyński, Kazimierz Czapiński, ruchu komunistycznego: Maria Koszutska, Maksymilian Horwitz – Walecki Literatura: Śliwa Michał, Polska myśl polityczna w pierwszej połowie XX wieku, Wrocław 1996 Wapiński Roman, Historia polskiej myśli politycznej XIX i XX wieku, Gdańsk 1997 Wrzesiński Wojciech (red.), Państwo w polskiej myśli politycznej, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź 1988 Naród – Państwo – Władza. Wybór tekstów z historii polskiej myśli politycznej dla studiujących prawo, nauki polityczne i historię, red. A. Dudek i B. Szlachta, Kraków 1996 Kawalec Krzysztof, Spadkobiercy niepokornych. Dzieje polskiej myśli politycznej 1918 – 1939, Wrocław – Warszawa – Kraków 2000

mgr Maciej Gibczyński mgr Marcin Lisiecki

27 kwietnia 2006

SYLLABUS

NAZWA PRZEDMIOTU Wizualne środki oddziaływania - fotografia

KATEGORIA PRZEDMIOTU

PROWADZĄCY

(imię i nazwisko stopień naukowy, stanowisko)

mgr Maciej Gibczyński mgr Marcin Lisiecki

RODZAJ I FORMA STUDIÓW (dzienne, zaoczne, zawodowe, magisterskie pięcioletnie, magisterskie uzupełniające

Studia dzienne, magisterskie pięcioletnie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

Zajęcia przeznaczone są zwłaszcza dla studentów specjalizacji

medialnej, niemniej mile widziane są osoby zainteresowane

fotografią.

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

30 godzin

FORMA ZAJĘĆ (ćwiczenia, konwersatorium, wykład)

konwersatorium

CELE SZCZEGÓŁOWE Celem zajęć jest zaznajomienie studentów z podstawowymi

wiadomościami na temat fotografii, czyli jej historią i teorią. A

także wypracowanie praktycznych umiejętności posługiwania się

aparatem fotograficznym. Program konwersatorium będzie

podzielony na dwa bloki:

1. zajęcia praktyczne, obejmujące przygotowanie do pracy z

aparatem, a zwłaszcza wyrobienia wśród uczestników

umiejętności robienia „dobrych” zdjęć;

2. zajęcia teoretyczne, dotyczące wprowadzenia do historii

teorii fotografii. Zapoznanie z walorami artystycznymi

zdjęć i sposobami ich odczytywania i oceny.

Przede wszystkim program obejmować będzie zaznajomienie

studentów z zasadami pracy fotoreportera, a także analiza zdjęć z

uwzględnieniem wykorzystywania ich przez propagandę,

zwłaszcza sposobami manipulowania obrazem.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

- Przygotowanie do pracy z aparatem fotograficznym;

- Zajęcia warsztatowe;

- Praca fotoreporterska;

- Analiza zdjęć;

- Ocena zdjęć;

- Historia fotografii;

- Znaczenie społeczne i polityczne fotografii;

- Zdjęcie jako dokument;

- Problem prawdy i interpretacji w fotografii;

- Fotografia a propaganda;

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

Zaliczenie na podstawie aktywnego uczestniczenia w zajęciach teoretycznych, a także pracy warsztatowej.

LITERATURA PODSTAWOWA

S. Sikora, Fotografia. Między dokumentem a symbolem, świat literacki, Izabelin 2004. U. Czartoryska, Przygody plastyczne fotografii, Słowo/obraz, terytoria, Gdańsk 2004. U. Czartoryska, Fotografia – mowa ludzka. Perspektywy teoretyczne, Słowo/obraz, terytoria, Gdańsk 2005. W. Benjamin, Mała historia fotografii, [w:] W. Benjamin, Anioł historii, WP, Poznań 1996, s. 105-126. N. Rosenblum, Historia fotografii światowej, Baturo, Bielsko-Biała 2005. B. Brauchitsch von, Mała historia fotografii, Cyklady, 2004. S. Sontag, O fotografii, WAiF, Warszawa 1965.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

Środki wizualne

INFORMACJE DODATKOWE (np.

Dyżury: p. 133 [email protected] - Marcin Lisiecki

miejsce i terminy dyżurów, e-mail itp.)

123

WOLNOŚĆ SŁOWA I PRAWO DO INFORMACJI Syllabus przedmiotu dla kierunku: politologia, specjalność: marketing polityczny i komunikacja medialna (15 godzin wykładu, 15 godzin ćwiczeń) Cele: Zapoznać studentów z filozoficzno-historycznymi i prawnymi podstawami współczesnych koncepcji swobody wypowiedzi oraz prawa do informacji Uświadomić studentom możliwości praktycznego korzystania z zasady wolności słowa i prawa do informacji w warunkach demokracji Forma zaliczenia: egzamin Tematy wykładów (1 wykład = 1,5 godz.): Swoboda wypowiedzi w koncepcjach myślicieli zachodnich (John Milton, Johna Stuart Mill, Baruch Spinoza, Wolter, Immanuel Kant itp.). Cenzura dawniej i dziś. Kształtowanie się standardów swobody wypowiedzi w Europie i Stanach Zjednoczonych w XVII-XIX wieku. Wolność słowa w orzecznictwie Sądu Najwyższego USA w XX wieku. Wolność słowa i prawo do informacji w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Swoboda wypowiedzi jako fundamentalna zasada społeczeństwa demokratycznego. Porównanie standardów amerykańskich z ONZ-owskimi (Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych, orzecznictwo Komitetu Praw Człowieka w Genewie) oraz europejskimi (Europejska Konwencja Praw człowieka i orzecznictwo ETPC w Strasburgu; orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu; standardy OBWE). Wolność słowa, wolność mediów i prawo do informacji w Polsce: historia i dzień dzisiejszy. Kwestia wolności słowa, wolności mediów i prawa do informacji w byłych krajach tzw. demokracji ludowej: przeszłość i sytuacja obecna. Wolność słowa a zjawisko politycznej poprawności. Perspektywy rozwoju idei wolności słowa. Nowe wyzwania i zagrożenia. Tematy ćwiczeń (1 ćwiczenie = 1,5 godz.): Założenia: każda jednostka ma być poświęcona wybranemu aspektowi wolności słowa (p. niżej). Niezależnie od tego punktem wyjścia do zajęć powinien być krótki przegląd prasy (oraz wiadomości z innych mediów: TV, radio, Internet) z ostatniego tygodnia. Analiza artykułów będzie z reguły osadzona w kontekście tematu ćwiczeń. Pomocą dydaktyczną w ich organizacji będą też publikacje i materiały warsztatowe instytucji zajmujących się walką o wolność słowa na świecie, takich jak brytyjska organizacja Article 19, francuska Reporterzy bez Granic, amerykańska Freedom House czy też polskie Centrum Monitoringu Wolności Mediów. Problemowy charakter tematów ćwiczeń (większość z tematów ma nieprzypadkowo formę pytań) narzuca konieczność stosowania aktywnych metod i technik ich prowadzenia (dyskusje, praca w grupach, „burza mózgów”, polemiki, aranżacja procesów prasowych itp.). Po co człowiekowi wolność słowa i prawo do informacji? Czy wolność słowa powinna oznaczać – wolny rynek idei (tak jak wolny rynek dóbr materialnych)?

124

Swoboda wypowiedzi: prawo absolutne czy ograniczone? Kryteria ograniczania prawa do wolności słowa i prawa do informacji według standardów amerykańskich i europejskich. Wolność słowa a wolność mediów. Czy jedno zawsze wynika z drugiego? Prawo do swobody wypowiedzi a inne prawa człowieka. Możliwości konfliktów. Czy w Polsce jest rzeczywiście wolność słowa? Najbardziej kontrowersyjne artykuły z polskiej prasy. Dziennikarz przed obliczem Temidy (aranżacja procesu prasowego będącego następstwem opublikowania artykułu krytycznego wobec władz krajowych lub samorządowych). Wolność słowa ideą uniwersalną? Wybrana literatura: Marek Antoni Nowicki (opr.), Europejski Trybunał Praw Człowieka. Orzecznictwo, t. 2: Prawo do życia i inne prawa, s. 940-1189: Swoboda wypowiedzi; Kantor Wydawniczy ZAKAMYCZE, Kraków 2002. Marek Antoni Nowicki (opr.), Nowy Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 1999-2004, Kantor Wydawniczy ZAKAMYCZE, Kraków 2005. Ireneusz C. Kamiński, Swoboda wypowiedzi w orzeczeniach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, Wydawnictwo ZAKAMYCZE, Kraków 2006. Nicholas J. Karolides, Margaret Bald, Dawn B. Sova; 100 zakazanych książek. Historia cenzury dzieł literatury światowej; Świat Książki, Warszawa 2004. Hans J. Schütz: Verbotene Bücher. Eine Geschichte der Zensur von Homer bis Henry Miller; Verlag C. H. Beck München 1990. Igor Borkowski, Świt wolnego słowa. Język propagandy politycznej 1981-1985; Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2003. Stanisław Frankowski, Roger Goldman, Ewa Łętowska: Sąd Najwyższy USA. Prawa i wolności obywatelskie, r. III: Swoboda wypowiedzi, s. 109-149, OSCE, Warszawa 1995. András Sajó, Freedom of Expression, Institute of Public Affairs, Warsaw 2004. Ian Loveland (ed.), Importing the First Amedment. Freedom of Speech and Expression in Britain, Europe and USA; Hart Publishing, Oxford 1998. Herbert N. Foerstel, Free Expression and Censorship in America. An Encyclopedia; Greenwood Press, Connecticut; London 1997. Jacek Sobczak, Ustawa „Prawo prasowe”. Komentarz, Warszawa 1999. Lucyna Szot, Wolność dziennikarzy w polskim systemie prawnym, Atla 2, Wrocław 2003. Wiesław Wacławczyk, Swoboda wypowiedzi jako fundamentalna zasada społeczeństwa demokratycznego. Kilka uwag o standardach Rady Europy i orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, [w:] Orzecznictwo sądów apelacyjnych, BMT ERIDIA, Warszawa 2005, s. 92-99. przygotował: Wiesław Wacławczyk

125

NAZWA PRZEDMIOTU WSPÓŁCZESNA POLSKA KULTUIRA RELIGIJNA

KATEGORIA

PRZEDMIOTU

PROWADZĄCY Prof. dr hab. Krzysztof Obremski

RODZAJ I FORMA

STUDIÓW

SZCZEGÓŁOWE WA-

RUNKI UCZESTNIC-

TWA W ZAJĘCIACH

Wykład dostępny dla wszystkich studentów.

CZAS TRWANIA I

WYMIAR GODZIN

Trzydzieści godzin wykładu (po dwie godziny).

FORMA ZAJĘĆ Wykład [z elementami dyskusji].

CELE SZCZEGÓŁOWE Przekonać słuchaczy, że kulturotwórczej roli Kościoła lekcewa-

żyć niepodobna.

TEMATYCZNE UJĘCIE

TREŚCI

1. Dwudziestowieczne polskie przekłady Biblii. 2. Biblia: od

filologii do literatury i filmu. 3. Problemy hermeneutyki biblijnej:

teologia wyzwolenia i feminizm. 4. Teologia rzeczywistości

ziemskich: naród. 5. Ód mesjanizmu sarmackiego przez

mesjanizm romantyczny do stanu wojennego. 6-7. Pobożny

bełkot pseudohistoryczny: Cz. Bartnik, Idea polskości. 8. Wiara

chrześcijańska - humanizm - polityka. 9. Media katolickie w

Polsce: służba osobie i szara strefa. 10. Kościół i nowomowa. 11.

Poezja i (!) teologia. 12. Kościół i kultura - stare przymierze. 13.

Kościół i kultura - nowe przymierze. 14. Vaticanum II i odnowa

posoborowa. 15. Bieguny pobożności: teoekologia i sacrum w

reklamie.

FORMA I ZASADY

ZALICZENIA

Obecność na wykładzie

INFORMACJE

DODATKOWE

Dyżury: Collegium Maius, p. 210, poniedziałki, g. 11.30-

13.00.

126

LITERATURA

PODSTAWOWA

1. M. Czajkowski, Pismo Święte w dialogu ekumenicznym. W:

Interpretacja Biblii w Kościele. Tłum., red. R. Rubinkiewicz.

Warszawa 1999, s. 256-272.

2. J. Sadzik, O psalmach. W: Księga Psalmów. Tłum. Cz. Mi

łosz. Kraków 1998, s.5-47.

3. M. Czajkowski, Egzystencjalna lektura Biblii. Lublin 1993, s.

105-139.

4. Cz. Bartnik, Problematyka teologii narodu. W: Polska teolo

gia narodu. Red. Cz. Bartnik. Lublin 1986, s. 11-42.

5. J. Ch. Pasek, Pamiętniki (dowolne wydanie dwudziestowiecz

ne), część zatytułowana „Rok 1658".

6-7. Cz. Bartnik, Idea polskości (dowolne wydanie, rozdział

„Szkic dziejów Polski").

8. Humanizm i edukacja humanistyczna. Wybór tekstów. Opr. B.

Suchodolski, I. Wojnar. Warszawa 1988, s. 377-414.

9. Z. Sareło, Media w służbie osoby. Etyka społecznego komuni

kowania. Toruń 2000, s. 63-57.

10. M. Kula, Religiopodobny komunizm. Kraków 2003, s. 3-39.

11. S. Sawicki, Z pogranicza literatury i religii. Szkice. Lublin

1978, s. 25-41.

12. Jan Paweł II, Wiara i kultura. Dokumenty, przemówienia,

homilie. Rzym - Lublin 1988, s. 14-17, 185-192, 233-236,263-

266,395-400.

13. J. Woźniakowski, Czy kultura jest do zbawienia koniecznie

potrzebna? Kraków 1998, s. 24-51.

14. N. M. Wildiers, Obraz świata a teologia. Warszawa 1985, s.

173-190,219-239.

15. R. E. Rogowski, Światłość i tajemnica. Katowice 1986, s.

103-114.

127

Dr Grzegorz Radomski Zakład Myśli Politycznej Wykład:

WSPÓŁCZESNA POLSKA MYŚL POLITYCZNA (PO 1989 ROKU) Ilość godzin : 30 Cele przedmiotu: Celem wykładu jest prezentacja, w ujęciu przedmiotowym, przeobrażeń polskiej myśli politycznej po 1989roku. Rozproszenie organizacyjne nurtów politycznych spowodowało, iż w centrum zainteresowania znajdą się wybrane zagadnienia jak koncepcja demokracji, podstawowe kategorie gospodarcze. Tematyczne ujęcie treści:

1. Główne ośrodki ideotwórcze III RP 2. Zewnętrzne i wewnętrzne inspiracje 3. Koncepcja demokracji 4. Ustrój polityczny –cz.1 5. Ustrój polityczny – cz.2 6. Stosunki państwo-kościół 7. Prawa i wolności obywatelskie 8. Podstawowe kategorie gospodarcze – cz.1 9. Podstawowe kategorie gospodarcze- cz.2 10. Wobec mniejszości narodowych 11. Koncepcje polityki zagranicznej- cz.1 12. Koncepcje polityki zagranicznej- cz.2 13. Wobec integracji europejskiej 14. Spór o wartości czy dyskusja o technice polityki. Dwie racjonalności w polskiej myśli

politycznej po 1989 roku. 15. Perspektywy rozwojowe polskiej myśli politycznej.

Wybrana literatura: Współczesna polska myśl polityczna, pod red. J.Majchrowskiego, Kraków 1996, t.1. K. Wandowicz, Współczesny konserwatyzm polityczny w Polsce 1989-1998, Wrocław 2000. G. Tokarz, Ruch narodowy w Polsce w latach 1989-1997, Wrocław 2002. D. Karnowska, W kierunku liberalizmu. Recepcja idei liberalnych w Polsce w warunkach transformacji ustrojowej. P. Łyżwa, Myśl polityczna chrześcijańskiej demokracji w III RP, Toruń 2003. J. Szacki, Liberalizm po komunizmie, Kraków 1994.

128

Dr Dariusz Góra-Szopiński Zakład Hermeneutyki Polityki Instytut Politologii UMK

Toruń, 30 maja 2006 r.

SYLLABUS

NAZWA PRZEDMIOTU Współczesne doktryny polityczne - ćwiczenia

KATEGORIA PRZEDMIOTU kanoniczny

PROWADZĄCY dr Dariusz Góra-Szopiński

adiunkt IP UMK

RODZAJ I FORMA STUDIÓW pięcioletnie stacjonarne studia magisterskie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

zaliczony przedmiot: Historia myśli politycznej

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN 1 semestr, 30 h

FORMA ZAJĘĆ ćwiczenia

CELE SZCZEGÓŁOWE

▪ pogłębienie znajomości współczesnej myśli politycznej; ▪ uświadomienie filozoficznych i światopoglądowych korzeni doktryn politycznych; ▪ analiza skutków realizacji doktrynalnych projektów w praktyce ustrojowej; ▪ wdrażanie w umiejętność aktywnego poszukiwania i przyswajania wiedzy.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

* co to znaczy nowożytność? * doktryna liberalna * doktryna socjalistyczna * „trzecie drogi” i populizm * doktryna konserwatyzmu * doktryna chrześcijańsko-demokratyczna * idea technokracji i państwa dobrobytu * dwie tezy o „końcu ideologii” * idee rewolucji 1968 r. i kontrkultury * teoria sprawiedliwości Rawlsa i komunitaryzm * feminizm i ekologizm

FORMA I ZASADY ZALICZENIA

Ocena końcowa jest wypadkową następujących elementów: ▪ obowiązkowa obecność (3 nieobecności = brak zaliczenia) ▪ przygotowanie do zajęć podlegające ocenie ▪ prezentacja minimum 1 referatu w semestrze ▪ aktywny udział w zajęciach podlegający ocenie ▪ przeczytanie obowiązkowych lektur

129

▪ zaliczenie kolokwiów cząstkowych

LITERATURA PODSTAWOWA

DEREK Jacek et alii, Słownik myśli społeczno-politycznej, Bielsko-Biała 2004.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Krystyna CHOJNICKA, Henryk OLSZEWSKI, Historia doktryn politycznych i prawnych. Podręcznik akademicki, Poznań 2004. Historia idei politycznych wybór tekstów, red. Stanisław FILIPOWICZ et alii, Warszawa 2002. Historia myśli politycznej. Antologia tekstów, red. Bogdan SZLACHTA, Kraków 2000. Hubert IZDEBSKI, Historia myśli politycznej i prawnej, Warszawa 2001. Marcin KRÓL, Historia myśli politycznej od Machiavellego po czasy współczesne, Gdańsk 2001. Leksykon myślicieli politycznych i prawnych, red. Elżbieta KUNDERA, Marek MACIEJEWSKI, Warszawa 2004. Henryk OLSZEWSKI, Słownik twórców idei, Poznań 2001.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE teksty źródłowe, podręcznik, mapy

INFORMACJE DODATKOWE

dyżur wykładowcy: pok. 203, piątki, godz. 9.00-10.30.

130

Dr KATARZYNA KALINOWSKA Zakład Myśli Politycznej Katedra Politologii UMK

Toruń, 1. 10. 2006 r.

SYLLABUS

NAZWA PRZEDMIOTU DOKTRYNY POLITYCZNE

KATEGORIA PRZEDMIOTU

KANONICZNY

PROWADZĄCY

(imię i nazwisko stopień naukowy, stanowisko)

Dr Katarzyna Kalinowska

RODZAJ I FORMA STUDIÓW ( dzienne, zaoczne, zawodowe, magisterskie pięcioletnie, magisterskie uzupełniające

Dzienne, jednolite studia magisterskie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

Oceny pozytywne z następujących przedmiotu Historia myśli politycznej

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

30 h

FORMA ZAJĘĆ (ćwiczenia, konwersatorium, wykład)

Ćwiczenia

CELE SZCZEGÓŁOWE Zapoznanie z problematyką współczesnych doktryn politycznych, kształcenie umiejętności interpretacji pojęć politologicznych w ujęciu poszczególnych doktryn, rozróżnianiu i klasyfikowaniu doktryn. Przygotowanie do pracy naukowo – badawczej tj. kształtowanie umiejętności stawianie tez, ukazywania problemów, odnajdywania związków przyczynowo - skutkowych i czasowo – przestrzennych oraz interpretacji źródeł.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

1. Wprowadzenie do przedmiotu 2. Doktryna liberalna 3. Chrześcijańska Demokracja 4. Społeczna nauka kościoła 5. Nacjonalizm 6. Konserwatyzm 7. Socjalizm 8. Komunizm 9. Autorytaryzm 10. Agraryzm 11. Populizm 12. Anarchizm 13. Feminizm Pozostałe godziny przeznaczone zostały na kwestie organizacyjne, podsumowanie i kolokwium.

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także

Na ocenę składają się:praca zaliczeniowa, kolokwium, aktywność. Na zajęciach można nie być 3 razy. Dwie nieobecności należy zaliczyć na dyżurze. Czwarta

131

egzaminu) nieobecność powoduje niezaliczenie przedmiotu. Studenci zamierzający studiować w systemie ITS lub IOS zobowiązani są zgłosić ów zamiar na początku kursu do 15 października i przedstawić stosowny dokument, w przeciwnym wypadku prawo do skorzystania z tego przywileju będzie obowiązywało z chwilą dostarczenia kopii niniejszego dokumentu wraz z podpisem dziekana wydziału. Ponadto student zobowiązany jest do przestrzegania uzgodnionego harmonogramu prac i zaliczeń.

LITERATURA PODSTAWOWA

Doktryny polityczne XIX i XX wieku, red. K. Chojnicka i W. Kozub-Ciembroniewicz, Kraków 2000. Olszewski Henryk, Zmierczak Maria, Historia doktryn politycznych i Prawnych, Poznań 1993. Sylwestrzak Andrzej, Historia doktryn politycznych i Prawnych, Warszawa 1996. Bliński Kazimierz, Żmuda Marek, Wybór tekstów źródłowych z historii doktryn polityczno-prawnych, Toruń 1997. Majka J., Katolicka doktryna społeczna, Warszawa 1989. Strzeszewski C., Katolicka nauka społeczna, Lublin 1994. Tokarczyk R., Współczesne doktryny polityczne, Zakamycze 2000, i nowsze

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Bartyzel J., Konserwatyzm bez kompromisów. Studium z dziejów zachowawczej myśli politycznej w XX w., Toruń 2002. Chrześcijańska demokracja we współczesnym świecie, red. K. Krzywicka i E. Olszewski, Lublin 1999 Izdebski Hubert, Historia myśli politycznej i prawnej, Warszawa 2001. Historia myśli politycznej. Antologia tekstów, pod red. Bogdana Szlachty, Kraków 2000. Justyński Janusz, Wybór tekstów źródłowych z historii doktryn polityczno-prawnych, Toruń 1994. Radomski G., Narodowa Demokracja wobec problematyki mniejszości narodowych w Drugiej Rzeczypospolitej w latach 1918-1926, Toruń 2000. Nacjonalizm. Konflikty narodowościowe w Europie Środkowej i wschodniej, red. S. Helmański, Toruń 2001. Słownik katolickiej nauki społecznej, red, W. Piwowarski, Warszawa 1993.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

Teksty źródlowe.

INFORMACJE DODATKOWE

132

Autor syllabusa:

dr hab. Jacek Bartyzel, prof. UMK

Data 21 czerwca 2005

SYLLABUS

NAZWA PRZEDMIOTU WSPÓŁCZESNE DOKTRYNY POLITYCZNE

KATEGORIA PRZEDMIOTU

przedmiot kierunkowy

PROWADZĄCY Dr hab. Jacek Bartyzel, prof. UMK

RODZAJ I FORMA STUDIÓW

dzienne, pięcioletnie jednolite studia magisterskie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

zaliczenie przedmiotu: historia myśli politycznej

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

jeden semestr, 30 h. wykładu i 30 h. konwersatorium

FORMA ZAJĘĆ Wykład 30 h.

CELE SZCZEGÓŁOWE Zapoznanie z problematyką doktryn politycznych XIX i XX wieku, z naciskiem na prezentację ich podłoża światopoglądowego i filozoficznego, ich koncepcje człowieka i społeczeństwa, teorie narodu, wizje państwa i propozycje ustrojowe, propozycje społeczno-ekonomiczne, pojmowanie miejsca polityki w kulturze, usytuowanie wobec doktryn konkurencyjnych, wreszcie na założenia i cele specyficzne dla danej doktryny. Unaocznienie zarówno cech stałych, składających się na „typ idealny” każdej ideologii i doktryny oraz usytuowania na osi „diady” ideowej: lewica – prawica oraz społeczno-politycznej rewolucja – kontrrewolucja, jak ich dynamiki rozwojowej w ujęciu diachronicznym, z uwzględnieniem przemian typów społeczeństwa i państwa (tradycyjne i arystokratyczne, liberalne i demokratyczne, socjalne i totalitarne). Prezentacja doktryn sformułowanych w okresie i w reakcji na rewolucję francuską (liberalizm, konserwatyzm, socjalizm), w dobie demokratyzacji i powstania społeczeństwa masowego (nacjonalizm, chrześcijańska demokracja, anarchizm), w epoce kryzysu parlamentaryzmu i totalitaryzmu (komunizm, faszyzm, nazizm), po czasy obecne (Nowa Lewica, Nowa Prawica) – także jako nowe odmiany (współczesna socjaldemokracja, neokonserwatyzm) lub uskrajnienie starszych ideologii (goszyzm, narodowy radykalizm, libertarianizm), albo kontaminacja „prawicy” i „lewicy” („rewolucja konserwatywna”, terceryzm, socjalliberalizm, komunitaryzm). Wykład jest prezentacją założeń ogólnych głównych nurtów ideowych w wymiarze powszechnym (w kręgu cywilizacji euro-amerykańskiej), przy założeniu, że odmiany szczegółowe (lub ich poszczególni reprezentanci) będą przedstawiane w wykładach monograficznych, natomiast ich polskie odpowiedniki na zajęciach konwersatoryjnych (prowadzonych przez inną osobę). Obfitość materiału skłania także do zastosowania „Plutarchowskiej” metody paralelnych prezentacji doktryn sobie przeciwstawnych, lecz zarazem mających pewną wspólną podstawę i „klimat” duchowo-intelektualny, toteż dających różne wprawdzie odpowiedzi, ale na te same problemy społeczne i kulturowe epoki.

133

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

1. Sens ideowy pojęć: prawica – centrum – lewica oraz ich wewnętrzne zróżnicowanie.

2. Konserwatyzm ewolucjonistyczny i umiarkowany (moderantyzm), konserwatyzm liberalny; neokonserwatyzm vs paleokonserwatyzm.

3. Tradycjonalizm, ultramontanizm, i legitymizm monarchiczny vs „indoeuropejski” tradycjonalizm integralny.

4. Nauka społeczna Kościoła i katolicka teologia polityczna; Tradycja vs modernizm.

5. Nurty myśli chrześcijańskiej: korporacjonizm, paternalizm i solidaryzm vs chrześcijańska demokracja; integryzm vs liberalizm katolicki.

6. Klasyczny liberalizm polityczny (arystokratyczny i konserwatywny) versus radykalizm demokratyczny i progresywny demoliberalizm.

7. Liberalizm ekonomiczny: leseferyzm i neoliberalizm vs liberalizm socjalny; ordoliberalizm.

8. Socjalizm „utopijny” (racjonalistyczny) vs „naukowy” (marksizm); socjalizm rosyjski; rewizjonizm i reformizm; współczesna socjaldemokracja.

9. Anarchizm kolektywistyczny vs indywidualistyczny (anarchokapitalizm); syndykalizm i anarchosyndykalizm.

10. Prawica narodowa vs nacjonalitaryzm; patriotyzm jakobiński, nacjonalizm romantyczny, volkizm, panslawizm, nacjonalizm integralny (Action Française, integralizm luzytański), nacjonalizm chrześcijański, gaullizm i lepenizm.

11. Autorytaryzm (bonapartyzm, petainizm, salazaryzm, frankizm), decyzjonizm i „rewolucja konserwatywna”.

12. Faszyzm włoski i „międzynarodowy”, rasizm, narodowy socjalizm (hitleryzm), narodowy syndykalizm, populizm; neofaszyzm.

13. Komunizm – prekursorzy i odmiany (bolszewizm rosyjski, leninizm, stalinizm, trockizm, maoizm, eurokomunizm); problem totalitaryzmu i jego interpretacje.

14. Nowa Lewica (gramscizm, neomarksizm, goszyzm, feminizm, ekologizm, alterglobalizm) vs „neopogańska” Nowa Prawica.

15. Libertarianizm i obiektywizm (randyzm) vs komunitaryzm i neorepublikanizm.

FORMA I ZASADY ZALICZENIA

Wykład kończy się egzaminem na ocenę, której podstawą jest ogólna znajomość oraz rozumienie problemów zawartych w podanym materiale.

LITERATURA PODSTAWOWA

- Doktryny polityczne XIX i XX wieku, red. K. Chojnicka i W. Kozub-Ciembroniewicz, Kraków 2000.

- Roman Tokarczyk, Współczesne idee polityczne, wyd. XIII, Zakamycze 2005.

- Roman Wapiński, Historia polskiej myśli politycznej XIX i XX wieku, Gdańsk 1997.

- Słownik myśli społecznej i politycznej, opr. J. Derek i in., Bielsko-Biała 2004, cz. III i IV (Nowożytność i Współczesność).

- Hasła ze Słownika społecznego (Kraków 2004) i z Encyklopedii „Białych Plam” (Radom 2000 -), wyszczególnione w opisie szczegółowym Syllabusa.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

- Ryszard Skarzyński, Konserwatyzm, Warszawa 1998. - Paul de Laubier, Myśl społeczna Kościoła katolickiego od Leona XIII

do Jana Pawła II, Warszawa – Kraków 1988. - Jacek Bartyzel, W gąszczu liberalizmów. Próba periodyzacji i

klasyfikacji, Lublin 2004. - Ideologia, doktryna i ruch socjaldemokratyczny. Historia i

współczesność, pod red. E. Olszewskiego, Puławy 2001. - Roger Eatwell, Faszyzm. Historia, Poznań 1999. - Andrzej Walicki, Marksizm i skok do królestwa wolności. Dzieje

komunistycznej utopii, Warszawa 1996. - Roman Bäcker, Totalitaryzm. Geneza. Istota. Upadek, Toruń 1992.

134

- Roger Scruton, Intelektualiści nowej lewicy, Poznań 1999.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

Teksty źródłowe oraz opracowania syntetyczne i monograficzne.

INFORMACJE DODATKOWE

pokój 209 [email protected] [email protected]

135

Dr Katarzyna Kalinowska Zakład Myśli Politycznej Instytut Politologii UMK

Toruń, 1. 10. 2006 r.

SYLLABUS

NAZWA PRZEDMIOTU WSTĘP DO BADAŃ POLITOLOGICZNYCH

KATEGORIA PRZEDMIOTU

KANONICZNY

PROWADZĄCY

Dr Katarzyna Kalinowska

RODZAJ I FORMA STUDIÓW

stacjonarne, trzyletnie zawodowe

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

30h

FORMA (rodzaj) ZAJĘĆ Ćwiczenia

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

brak

CELE SZCZEGÓŁOWE Przygotowanie do pracy naukowej i studyjnej

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

1. Techniki uczenia się 2. Źródła informacji 3. Techniki pozyskiwania informacji 4. Opracowanie materiału 5. Wypowiedzi pisemne 6. Zasady pisania pracy magisterskiej 7. Wypowiedzi ustne

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (egzaminu)

Podstawą zaliczenia semestru są wyniki uzyskane z prac zleconych i aktywności. Prace i aktywność oceniana jest w systemie punktowym: Sprawozdanie- 5p. Bibliografia –10p. Definicje – 5p. Drzewko decyzyjne –5p. Prezentacja- 10p. Recenzja - 10p. Konspekt - 10p. Aktywność - 5p. Suma: 60p. 60-56 –bdb, 55-51- db+, 50-46-db, 45-41- dst+, 40-35- dst, 34-0 - ndst

LITERATURA Anderson J., Uczenie się i pamięć, Warszawa 1998. Angelow B., Jak się uczyć skutecznie, szybko i przyjemnie, Poznań 1998. Chodubski A.J., Wstęp do badań politologicznych, Gdańsk 2004. Miśkiewicz B., Wstęp do badań historycznych, Warszawa 1985. Rowntree D., Sztuka studiowania, Poznań 2001. Rudniański J., Jak się uczyć, Warszawa 2001.

136

Wodarski, Z, Odbiór tresci w procesie uczenia się, Warszawa 1985. Zenderowski R., Praca magisterska: jak pisać i bronić, Warszawa 2004.

UWAGI Studenci zamierzający studiować w systemie ITS, zobowiązani są zgłosić ów zamiar na początku kursu danego przedmiotu i przedstawić stosowny dokument, w przeciwnym wypadku prawo do skorzystania z tego przywileju będzie obowiązywało z chwilą dostarczenia kopii niniejszego dokumentu wraz z podpisem dziekana wydziału. Ponadto student zobowiązany jest do przestrzegania uzgodnionego harmonogramu prac i zaliczeń.

137

WSTĘP DO NAUKI O PAŃSTWIE I PRAWIE

Prowadzący : A. Lutrzykowski Rodzaj i forma studiów : licencjackie, stacjonarne i niestacjonarne Warunki uczestnictwa w zajęciach : uzyskanie pkt ECTS z Podstaw teorii polityki oraz Wstępu do bad. politolog. Czas trwania i wymiar godz. : 1 sem., 30 h Forma zajęć : wykład Cele szczegółowe: zapoznanie słuchaczy z podstawowymi kategoriami pojęciowymi dyscyplin naukowych zajmujących się państwem i prawem ze szczególnym uwzględnieniem dorobku dyscyplin prawoznawczych (teorii państwa i prawa, doktryn polityczno-prawnych, historii państwa i prawa oraz wybranych (tzw.) dogmatyk szczegółowych; kształcenie umiejętności identyfikowania, analizowania i oceny struktur państwowych : organów i aparatu państwa, jego funkcjonariuszy oraz struktur niepaństwowych uczestniczących w organizowaniu życia zbiorowego i kierowaniu nim (partii politycznych, grup formalnych i nieformalnych, organizacji społecznych, samorządów, ze szczególnym uwzględnieniem samorządu terytorialnego); uświadomienie bezpośredniego związku kultury politycznej i prawnej z procesami kształtowania demokratycznego państwa prawnego. Tematyczne ujęcie treści: 1. Państwo jako przedmiot badań naukowych; państwo w perspektywie prawoznawstwa. 2. Pojęcie państwa. Wybrane koncepcje genezy państwa. 3. Istota państwa i jego cele; wspólnota ludzka a wspólnota państwowa. Państwo - naród - jednostka. Państwo - forma politycznej organizacji społeczeństwa. Suwerenność państwa. 4. Filozoficzne i socjopolityczne koncepcje istoty państwa (wspólnota dobra ogółu, wspólnota etyczna, organizacja zła społecznego, korporacja terytorialna, przymusowa organizacja społeczeństwa, globalna organizacja społeczeństwa). 5. Historyczne i współczesne typy państw. Formy państwa. Zmienność typów i form państwa - transformacj/tranzycja : między rewolucją a ewolucją ? 6. Cele, zadania i funkcje państwa. "Państwo społeczne" a "społeczeństwo państwowe". Klasyfikacja funkcji państwa. 7. Organy i aparat państwa. Jedność i podział władzy w państwie; uniwersalizm idei K. Monteskiusza. 8. Pozapaństwowe formy organizacji społeczeństwa (partie polityczne, grupy nacisku/interesów, organizacje społeczne, samorządy). 9. Państwa i prawo. Ład społeczny i władza państwowa a prawo. Pojęcie i geneza prawa. Prawo natury. Rodziny prawa i główne kultury prawne współczesnego świata. 10. Normy postępowania i normy prawne. Obowiązywanie prawa. Budowa normy prawnej. Rodzaje norm prawnych. Instytucja prawna. Prawo a inne normy społeczne. Źródła prawa (system źródeł prawa w Polsce). 11. Stanowienie prawa. Przestrzeganie i stosowanie prawa. Wykładnia prawa. Kontrola zgodności prawa z Konstytucją. 12. System prawa w państwie. Prawo publiczne a prawo prywatne. Prawo materialne a prawo formalne. 13. Prawo wewnętrzne i prawo międzynarodowe. Prawo europejskie; acquis communautaire. Dostosowywanie prawa polskiego do standardów europejskich. Prawo kanoniczne a polski porządek prawny. 14. Prawo, świadomość prawna i kultura prawna społeczeństwa, elit politycznych, elit władzy; kultura prawna w organach i instytucjach państwa.

138

15. Model demokratycznego państwa prawnego. Transformacja państwa i prawa - kazus Polski po 1989 r. Forma i zasady zaliczenia : egzamin ustny Literatura podstawowa: J. Krukowski, Wstęp do nauki o państwie i prawie. Lublin 2002 J. Kuciński, Podstawy wiedzy o państwie. Warszawa 2003 E. Kustra, Wstęp do nauk o państwie i prawie. Toruń 2000 K. Pałecki, Prawoznawstwo. Zarys wykładu. Warszawa 2003 A. Redelbach, Wstęp do prawoznawstwa. Toruń 2002 T. Stawecki, P. Winczorek, Wstęp do prawoznawstwa. Warszawa 2003 P. Winczorek, Wstęp do nauki o państwie. Warszawa 1997 E. Zieliński, Nauka o państwie i polityce. Warszawa 2001 Literatura uzupełniająca: K. B. Janowski, Źródła i przebieg zmiany politycznej w Polsce (1980 - 1989). Toruń 2004 A. Łopatka, Prawoznawstwo. Wprowadzenie. Warszawa 2002 J. Oniszczuk, Prawo, jego tworzenie i systematyka. Wybrane zagadnienia. Warszawa 1999 R. Sobański (ks.), Teoria prawa kościelnego. Warszawa 1992 F. Emmert, M. Morawiecki, Prawo europejskie. Warszawa 1999 J. Turowski, Wielkie struktury społeczne. Lublin 2000 G. L. Seidler (i inni), Wstęp do nauki o państwie i prawie. Lublin 2000 J. Stelmach, Kodeks argumentacyjny dla prawników. Zakamycze 2003 R. Tokarczyk, Współczesne kultury prawne. Zakamycze 2003 W. Wołodkiewicz (red.), Regule Iris. Łacińskie inskrypcje na kolumnach Sądu Najwyższego Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa 2001 S. Wronkowska (red.), Polskie dyskusje o państwie prawa. Warszawa 1995 Środki i pomoce dydaktyczne : Konstytucje polskie z okresu II RP, Polski Ludowej i Konstytucja z 1997 r.; teksty ustaw (kodeks cywilny, kodeks postępowania cywilnego, kodeks karny, kodeks postępowania karnego, kodeks postępowania administracyjnego, kodeks karny skarbowy); organy promulgacyjne (Dziennik Ustaw, Monitor Polski, dzienniki urzędowe). Informacje dodatkowe: Informacji dot. zajęć udziela Sekretariat Instytutu oraz wykładowca. Sylabus przedmiotu jest do wglądu w Bibliotece Instytutu. Kwiecień 2006 r. Opr. A. Lutrzykowski

139

Instytut Politologii UMK Specjalizacja: europeistyka Prowadząca: mgr Ewa Suwara

Zamówienia publiczne w kraju i na świecie Konwerstorium – politologia szczegółowa

Semestr letni

• Przedmiot: Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z problematyką zamówień publicznych zarówno w Polsce jak i na świecie. W trakcie trwania zajęć studenci specjalizacji będą mieli okazję zapoznać sie z polskimi oraz ogólnoświatowymi zasadami i regułami postępowania w procedurze przetargów przeprowadzanych przez państwo. Zajęcia będą miały również wymiar praktyczny: studenci będą przygotować dokumenty przydatne w sektorze zamówień publicznych (tworzenie umów, zamówień,potwierdzenie odbioru, zastosowanie pojęć INCOTERMS, przygotowanie wymogów technicznych etc.) Ilość godzin: 30

• Zalecana literatura: Zostanie podana na pierwszych zajęciach

• Nieobecności Dopuszczalne nieusprawiedliwione nieobecności: 2. W razie większej liczby nieobecności student nie otrzyma zaliczenia przedmiotu.

• Forma zaliczenia

Zaliczenie z oceną odpowiadającą uzyskanym punktom. Ocena końcowa z zajęć będzie odpowiadała sumie punktów uzyskanych na teście oraz w ramach aktywności:

Poniżej 8 niedostateczny 8 - 9 dostateczny 10 dostateczny + 11 - 12 dobry 13 dobry + 14 - 15 bardzo dobry

a) Aktywność Maksymalna ilość punktów: 5 W ramach punktów istnieje możliwość przeprowadzenia niezapowiedzianych ‘wejściówek’ (wartość wejściówki 0.5 pkt).

b) Test końcowy Test będzie zawierał pytania zamknięte wielokrotnego wyboru. Ilość pytań: 10. Obejmować będzie tematykę poruszaną w trakcie zajęć. Brak punktów ujemnych. Brak możliwości alternatywnego zaliczania przedmiotu.

140

• Zakres tematyczny

Definicja zamówień publicznych Wprowadzenie do ustawy o Zamówieniach Publicznych – umiejscowienie w hierarchii aktów prawnych Instytucje zaangażowane lub odpowiedzialne za zamówienia publiczne w Polsce Zamówienia Publiczne w Unii Europejskiej; podstawy prawne – różnice i podobieństwa systemowe i proceduralne. Zamówienia publiczne według Organizacji Narodów Zjednoczonych. Rola organizacji międzynarodowych w kształtowaniu systemu zamówień publicznych; Rola międzynarodowej Izby Handlowej: INCOTERMS – wyjaśnienie podstawowych pojęć; Szczegółowe tematy: m.in etapy zamówień publicznych; typy przetargów; zawarcie umowy i negocjacje; procedury odwoławcze itd.

141

mgr Mariusz Załuski

8.06.2006r.

SYLLABUS

KOD PRZEDMIOTU 0909-ZM-DM

NAZWA PRZEDMIOTU ZARZĄDZANIE MEDIAMI

RODZAJ PRZEDMIOTU przedmiot specjalizacyjny

PROWADZĄCY

(imię i nazwisko stopień naukowy, stanowisko)

red. Mariusz Załuski, zastępca redaktora naczelnego „Nowości” i

„Expressu Bydgoskiego”

TRYB - dzienne, zaoczne, POZIOM STUDIÓW - zawodowe, - magisterskie pięcioletnie, - magisterskie uzupełniające

Studia dzienne, stacjonarne magisterskie i zawodowe

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

Obowiązkowa obecność na zajęciach (możliwa jedna nieobecność nieusprawiedliwiona na siedem spotkań), konieczność zaliczenia dwóch prac praktycznych (ocena produktu, redakcja dodatku lub projekt tygodnika)

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

15 godzin – siedem spotkań po dwie godziny i godzinne spotkanie zaliczeniowe

FORMY ZAJĘĆ (ćwiczenia, konwersatorium, wykład)

konwersatorium

CELE SZCZEGÓŁOWE Zapoznanie z problematyką i dynamiką rynku mediów w Polsce i na świecie oraz specyfiką funkcjonowania środków przekazu w obecnych realiach społeczno-ekonomicznych (informacje teoretyczne i praktyczne). Omówienie zasad zarządzania i polityki personalnej w mediach, klasycznej i newsroomowej struktury redakcji, elementów planowania redakcyjnego, zakresu kompetencji i autonomii wszystkich funkcyjnych stanowisk redakcyjnych, trybu podejmowania decyzji w mediach, struktury tematycznej gazety. Ćwiczenia warsztatowe – ocena produktu, redagowanie dodatku (zarządzanie działem), planowanie własnego produktu medialnego.

142

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

Szczegółowy rozkład zajęć: 1. Specyfika rynku mediów – dynamika rynku mediów w

Polsce. Funkcjonowanie i specyfika pracy gazety (czasopisma, redakcji radiowej. TV, portalu internetowego) w obecnych realiach. Szczególny charakter zarządzania w mediach.

2. Redakcja – model klasyczny i „newsroomowy”. Struktura redakcji – omówienie funkcjonujących w polskich mediach modeli i zmian w ostatnich latach. Zależności wewnątrzredakcyjne, tryb podejmowania decyzji w redakcji, czynniki i stopnie decyzyjne, system podziału pracy.

3. Planowanie redakcyjne. Systemy planowania pracy redakcji. Układ kolegiów w ciągu dnia i planowanie długoterminowe. Szczegółowe omówienie przebiegu kolegium redakcyjnego (ocena produktu, planowanie, dyskusja o podejmowaniu decyzji).

4. Ocena produktu. Zajęcia praktyczne – ocena produktu jako element oceny pracy, ocena osiągniętego efektu, porównanie z konkurencją itd.)

5. Kierownik działu – redagowanie dodatku. Zakres kompetencji i autonomii, kierowanie działem, problemy „zewnętrzne” i „wewnętrzne”, redagowanie stron gazety i dodatków tematycznych, koncepcja własnego dodatku.

6. Sekretarz redakcji – newsdesk. Struktura tematyczna gazety. Etapy pracy przy prowadzeniu wydania, różnice w modelach funkcjonujących w redakcjach, produkt a rynek, planowanie strategiczne.

7. Redaktor naczelny. Planowanie własnego produktu medialnego. Zarządzanie na szczeblu redaktora naczelnego – wydawcy, zakres kompetencji i wzajemne relacje. Tworzenie koncepcji własnego produktu medialnego.

8. Ocena koncepcji produktu, zaliczenie.

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

Zaliczenie na ocenę. Warunki: zaliczenie zadań praktycznych w trakcie zajęć, obecność na zajęciach (można opuścić jedno spotkanie)

LITERATURA PODSTAWOWA

Transformacja prasy polskiej 1989 – 1992, Elipsa, Warszawa 1993 Współczesne oblicza mediów, WAM, Toruń, 2005

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

„Press” – 2004 – 2006 „Media i marketing” – 2004 - 2006

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

standard

INFORMACJE DODATKOWE (np. miejsce i terminy dyżurów, e-mail itp.)

Dyżury w instytucie - do ustalenia Dyżury w redakcjach – „Nowości” (Podmurna 31, Toruń) – środa Express Bydgoski (Warszawska 13, Bydgoszcz) – poniedziałek [email protected], [email protected]

143

Bartłomiej Michalak

Toruń, dnia 14 czerwca 2006 r.

NAZWA PRZEDMIOTU MARKETING POLITYCZNY

KATEGORIA PRZEDMIOTU przedmiot obowiązkowy

PROWADZĄCY

(imię i nazwisko stopień naukowy, stanowisko)

mgr Bartłomiej Michalak, asystent w Instytucie Politologii UMK

RODZAJ I FORMA STUDIÓW (dzienne, zaoczne, zawodowe, magisterskie pięcioletnie, magisterskie uzupełniające)

dzienne, magisterskie pięcioletnie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

brak

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

semestr letni, 30 godz.

FORMA ZAJĘĆ (ćwiczenia, konwersatorium, wykład) ćwiczenia

CELE SZCZEGÓŁOWE Zapoznanie studentów z problematyką marketingu politycznego. Omówienie i praktyczne zaprezentowanie najważniejszych technik i narzędzi marketingowych. Nabycie przez studentów umiejętności samodzielnego analizowania materiałów wyborczych. Próba wykorzystania zdobytej przez studentów wiedzy podczas praktycznych warsztatów.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI 1. Gest i komunikacja niewerbalna w wystąpieniach publicznych. 2. Barwa i symbol jak wizualne środki oddziaływania na wyborcę. 3. Rola przekazów dźwiękowych w marketingu politycznym. 4. Hasło, slogan, zawołanie jako forma komunikatu politycznego. 5. Kampania negatywna. 6. Kampania w mediach i wystąpienia publiczne. 7. Najważniejsze narzędzia kampanii wyborczej: ulotka, plakat, billboard. 8. Kreacja politycznego wizerunku (analiza konkretnych przypadków). 9. Kampanie wyborcze w spotach reklamowych (analiza materiałów video).

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

Zaliczenie z oceną na podstawie aktywności studenta na zajęciach oraz prezentacji wybranego zagadnienia.

LITERATURA PODSTAWOWA Marketing polityczny w teorii i praktyce, (red.) A. Jabłoński, L. Sobkowiak, Wrocław 2002. Marketing polityczny w poszukiwaniu strategii wyborczego sukcesu, (red.) M. Jeziński, Toruń 2004. M. Mazur, Marketing polityczny, Warszawa 2002. Marketing polityczny a postawy i zachowania wyborcze społeczeństwa polskiego, (red.) D. Walczak-Duraj, Płock-Łódź 2002.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA R. Wiszniowski, Marketing polityczny, Warszawa-Wrocław 2000. M. Karwat, Sztuka manipulacji politycznej, Toruń 2000. P. Pawełczyk, D. Piontek, Socjotechnika w komunikowaniu politycznym, Poznań 2002. B. Dobek-Ostrowska, J. Fras, B. Ociepka, Teoria i praktyka propagandy, Wrocław 1997.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

Rzutnik tradycyjny oraz elektroniczny, video, kserówki, tablica, udział zaproszonych gości.

INFORMACJE DODATKOWE Nie ma możliwości zaliczania przedmiotu w innym trybie niż opisano w rubryce „forma i zasdy zaliczenia“.

144

Bartłomiej Michalak

Toruń, dnia 14 czerwca 2006 r.

NAZWA PRZEDMIOTU OPINIA PUBLICZNA

KATEGORIA PRZEDMIOTU przedmiot specjalizacyjny

PROWADZĄCY

(imię i nazwisko stopień naukowy, stanowisko)

mgr Bartłomiej Michalak, asystent w Instytucie Politologii UMK

RODZAJ I FORMA STUDIÓW (dzienne, zaoczne, zawodowe, magisterskie pięcioletnie, magisterskie uzupełniające)

dzienne, magisterskie pięcioletnie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

zaliczenie przedmiotu socjologia polityki

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN semestr zimowy, 15 godz.

FORMA ZAJĘĆ (ćwiczenia, konwersatorium, wykład) konwersatorium

CELE SZCZEGÓŁOWE

Omówienie zjawiska opinii publicznej, jej genezy, miejsca i roli we współczesnej demokracji. Analiza procesów formowania się opinii publicznej. Zaprezentowanie środków i mechanizmów kształtowania opinii publicznej ze szczególnym uwzględnieniem najczęściej stosowanych technik manipulacyjnych. Omówienie znaczenia mediów masowych dla opinii publicznej. Zaprezentowanie studentów z teoretycznymi i praktycznymi aspektami badań opinii publicznej.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

10. Opinia publiczna jako kategoria definicyjna. 11. Rola opinii publicznej w demokracji. 12. Typy publiczności. 13. Procesy formowania się opinii publicznej. 14. Badanie opinii publicznej. 15. Manipulowanie opinią publiczną. 16. Opinia publiczna a środki masowego przekazu.

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

zaliczenie z oceną na podstawie aktywności studenta oraz przygotowania projektu badawczego lub ustnej prezentacji wybranego zagadnienia (opcjonalnie).

LITERATURA PODSTAWOWA E. Młyniec, Opinia publiczna, Poznań-Wrocław 2002. T. Goban-Klas, Media i komunikowanie masowe, Warszawa-Kraków 1999.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA A. Sułek, Sondaż polski, Warszawa 2001. B. Dobek-Ostrowska, J. Fras, B. Ociepka, Teoria i praktyka propagandy, Wrocław 1997. M. Szreder, Metody i techniki sondażowych badań opinii, Warszawa 2004. S. Kuśnierski, Teoretyczne problemy propagandy i opinii publicznej, Warszawa 1980. R. Dyoniziak, Sondaże a manipulowanie społeczeństwem, Kraków 1997. Marketing polityczny w poszukiwaniu strategii wyborczego sukcesu, (red.) M. Jeziński, Toruń 2004.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE Rzutnik tradycyjny oraz elektroniczny, kserówki, tablica.

INFORMACJE DODATKOWE Osoby posiadające indywidualną organizację studiów (lub jakikolwiek inny indywidaulny tryb), które zamierzają skorzystać z tej formy zaliczenia zajęć są zobowiązane zgłosić się do prowadzącego w ciągu 2 tyg. od rozpoczęcia semstru w celu indywindualnego umówienia się na formę i warunki zaliczenie. Jakiekolwiek zgłoszenia po tym terminie nie bedą przez prowadzącego honorwane.

145

Bartłomiej Michalak

Toruń, dnia 14 czerwca 2006 r.

NAZWA PRZEDMIOTU TEORIA POLITYKI

KATEGORIA PRZEDMIOTU kierunkowy

PROWADZĄCY mgr Bartłomiej Michalak, asystent w Instytucie Politologii UMK

RODZAJ I FORMA STUDIÓW dzienne, magisterskie pięcioletnie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

brak

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

semestr letni, 30 godz.

FORMA ZAJĘĆ ćwiczenia

CELE SZCZEGÓŁOWE Zapoznanie studentów z najnowszymi i najważniejszymi teoriami politologicznymi opisującymi przebieg i charakter podstawowych instytucji i procesów politycznych występujących w ramach współczesnych państw. Skonfrontowanie założeń teoretycznych z doświadczeniem praktycznym.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI Kształtowanie się nowożytnych systemów politycznych. 1. Powstanie i zmierzch państw narodowych. 2. Struktura podziałów socjopolitycznych w Europie Zachodniej. 3. Teoria reżimów niedemokratycznych. 4. Założenia liberalnej demokracji.

Wielkie zbiorowości polityczne 5. Anatomia tłumu. 6. Masy i elity.

Wpływ zmian gospodarczych na procesy polityczne 7. Kapitalizm i polityka. 8. Globalizacja.

Nowy Polityka 9. Polityka a wartości posmaterialne 10. Ruchy protestu (ekologizm, feminizm, alterglobalizm, populizm).

Współczesne instytucje polityczne. 11. Ewolucja modelu partii politycznej. 12. Biurokracja.

Zmiana polityczna

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

Zaliczenie na podstawie aktywnego udziału w zajęciach będącego konsekwencją zapoznania się z obowiązującymi treściami i wymaganą literaturą oraz ustne zaliczenie przedmiotu (opcjonalnie napisanie kolokwium końcowego).

LITERATURA PODSTAWOWA Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, (wybór i opracowanie) J. Szczupaczyński, Warszawa 1995. Władza i społeczeństwo 2. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, (wybór i opracowanie) J. Szczupaczyński, Warszawa 1998. Socjologia. Lektury, (red.) P. Sztompka, M. Kucia, Kraków 2005.

146

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA Studia z teorii polityki, t. I, II, III, [red.] A. Jabłoński, L. Sobkowiak, Wrocław 1998 K. R. Popper, Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, Warszawa 1993 A. & H. Toffler, Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1996. Z. Bauman, Globalizacja. I co z tego dla ludzi wynika, Warszawa 2000. Demokracje zachodnioeuropejskie. Analiza porównawcza, (red.) A. Antoszewski, R. Herbut, Wrocław 1997.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

Rzutnik tradycyjny oraz elektroniczny, kserówki, video.

INFORMACJE DODATKOWE (np. miejsce i terminy dyżurów, e-mail itp.)

Osoby posiadające indywidualną organizację studiów (lub jakikolwiek inny indywidaulny tryb), które zamierzają skorzystać z tej formy zaliczenia zajęć są zobowiązane zgłosić się do prowadzącego w ciągu 2 tyg. od rozpoczęcia semstru w celu indywindualnego umówienia się na formę i warunki zaliczenie. Jakiekolwiek zgłoszenia po tym terminie nie bedą przez prowadzącego honorwane.

147

Bartłomiej Michalak Toruń, dnia 14 czerwca 2006 r.

NAZWA PRZEDMIOTU TEORIE DEMOKRACJI

KATEGORIA PRZEDMIOTU Politologia szczegółowa

PROWADZĄCY mgr Bartłomiej Michalak asystent w Instytucie Politologii UMK

RODZAJ I FORMA STUDIÓW Studia dzienne

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

brak

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

Semestr zimowy, 30 godz., raz w tygodniu.

FORMA ZAJĘĆ konwersatorium z politologii szczegółowej

CELE SZCZEGÓŁOWE Zapoznanie studentów z podstawowymi założeniami ustroju demokratycznego, teoria i praktyka funkcjonowania demokracji – próba porównania, demokracja klasyczna versus demokracja współczesna – wykazanie różnic i podobieństw, istota rządów przedstawicielskich, zidentyfikowanie związków pomiędzy demokracją i liberalizmem politycznym, demokracja partycypacyjna i elitarystyczna jako dwa modele ustrojowe, zaprezentowanie współczesnych koncepcji demokracji, dyskusja o przyszłości demokracji.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

1. Demokracja jako ustrój polityczny. 2. Kryteria demokracji. 3. Klasyczna koncepcja demokracji bezpośredniej. 4. Zasada większości jako podstawowa reguła demokracji proceduralnej. 5. Demokracja a zasada podziału władzy. 6. Współczesne koncepcje liberalnej demokracji. 7. Demokracja partycypacyjna a demokracja elitarystyczna. 8. Demokracja jako procedura podejmowania zbiorowych decyzji

politycznych. 9. Koncepcja poliarchii Dahla. 10. Przyszłość demokracji.

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

Zaliczenie na podstawie aktywnego udziału w zajęciach będącego konsekwencją zapoznania się z obowiązującymi treściami i wymaganą literaturą oraz ustne zaliczenie przedmiotu (opcjonalnie napisanie kolokwium końcowego).

LITERATURA PODSTAWOWA

G. Sartori, Teoria demokracji, Warszawa 1998. R. Dahl, Demokracja i jej krytycy, Kraków 1995. Przyszłość demokracji. Wybór tekstów, (wybór i opracowanie). P. Śpiewak, Warszawa 2005. M. Marczewska-Rytko, Demokracja bezpośrednia w teorii i praktyce politycznej, Lublin 2001.

148

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, (wybór i opracowanie) J. Szczupaczyński, Warszawa 1995. Władza i społeczeństwo 2. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, (wybór i opracowanie) J. Szczupaczyński, Warszawa 1998. J. A. Schumpeter, Kapitalizm. Socjalizm. Demokracja, Warszawa 1995. A. de Tocqueville, O demokracji w Ameryce, Kraków 1996. N. Bobbio, Liberalizm i demokracja, Kraków 1998. Eseje polityczne federalistów, (wybór i opracowanie) F. Quinn, Kraków 1999. J. Haman, Demokracja. Decyzje. Wybory, Warszawa 2003.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

rzutnik tradycyjny i elektroniczny, kserówki, wideo.

INFORMACJE DODATKOWE Osoby posiadające indywidualną organizację studiów (lub jakikolwiek inny indywidaulny tryb), które zamierzają skorzystać z tej formy zaliczenia zajęć są zobowiązane zgłosić się do prowadzącego w ciągu 2 tyg. od rozpoczęcia semstru w celu indywindualnego umówienia się na formę i warunki zaliczenie. Jakiekolwiek zgłoszenia po tym terminie nie bedą przez prowadzącego honorwane.

149

Bartłomiej Michalak Toruń, dnia 14 czerwca 2006 r.

NAZWA PRZEDMIOTU PARTIE I SYSTEMY PARTYJNE

KATEGORIA PRZEDMIOTU kierunkowy

PROWADZĄCY mgr Bartłomiej Michalak, asystent w Instytucie Politologii UMK

RODZAJ I FORMA STUDIÓW dzienne, magisterskie pięcioletnie

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

brak

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

semestr letni, 30 godz.

FORMA ZAJĘĆ ćwiczenia

CELE SZCZEGÓŁOWE Zapoznanie studentów z mechanizmami funkcjonowania partii i systemów partyjnych. Przegląd najnowszych teorii dotyczących partii politycznych. Przeprowadzenie wielostronnej analizy wybranych systemów partyjnych.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

1. Pojęcie, geneza i funkcje partii politycznych.

2. Ewolucja modelu organizacyjnego partii politycznych.

3. Klasyfikacje partii politycznych.

4. Instytucjonalizacja partii politycznych.

5. System partyjny – kształtowanie i zmiana.

6. Rola partii politycznych w systemach politycznych.

7. Partie protestu – nowa kategoria ruchów politycznych.

8. Przegląd wybranych systemów partyjne na świecie.

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

zaliczenie na podstawie aktywnego udziału w zajęciach będącego konsekwencją zapoznania się z obowiązującymi treściami i wymaganą literaturą oraz napisanie kolokwium końcowego. Prowadzący dopuszcza również przeprowadzenie wejściówek.

LITERATURA PODSTAWOWA

K. Sobolewska-Myślik, Partie i systemy partyjne na świecie, Warszawa 2005. Współczesne partie i systemy partyjne, (red.) W. Sokół, M. Żmigrodzki, Lublin 2005. Encyklopedia politologii, (red.) M. Żmigrodzki, t. III, Partie i systemy partyjne, (red.) A. Antoszewski, R. Herbut, Kraków 1999.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

A. Antoszewski, Wzorce rywalizacji politycznej we współczesnych demokracjach europejskich, Wrocław 2004. Demokracje zachodnioeuropejskie. Analiza porównawcza, (red.) A. Antoszewski, R. Herbut, Wrocław 1997. R. Herbut, Teoria i praktyka funkcjonowania partii politycznych, Wrocław 2002. M. Chmaj, W. Sokół, M. Żmigrodzki, Teoria partii politycznych, Lublin 2001. A. Ware Political Parties and Party Systems, Oxford University Press 1996.

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE

Rzutnik tradycyjny oraz elektroniczny, kserówki, video.

150

INFORMACJE DODATKOWE (np. miejsce i terminy dyżurów, e-mail itp.)

Osoby posiadające indywidualną organizację studiów (lub jakikolwiek inny indywidaulny tryb), które zamierzają skorzystać z tej formy zaliczenia zajęć są zobowiązane zgłosić się do prowadzącego w ciągu 2 tyg. od rozpoczęcia semstru w celu indywindualnego umówienia się na formę i warunki zaliczenie. Jakiekolwiek zgłoszenia po tym terminie nie będą przez prowadzącego honorowane.

151

Bartłomiej Michalak

Toruń, dnia 14 czerwca 2006 r.

NAZWA PRZEDMIOTU SYSTEMY WYBORCZE I ZACHOWANIA ELEKTORATU

KATEGORIA PRZEDMIOTU specjalizacyjny

PROWADZĄCY mgr Bartłomiej Michalak asystent w Instytucie Politologii UMK

RODZAJ I FORMA STUDIÓW Studia dzienne

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI UCZESTNICTWA W ZAJĘCIACH

Zaliczenie przedmiotu System polityczny RP; znajomość systemów politycznych Polski i innych demokratycznych państw współczesnych.

CZAS TRWANIA I WYMIAR GODZIN

30 godz., semestr letni

FORMA ZAJĘĆ konwersatorium

CELE SZCZEGÓŁOWE Celem tego przedmiotu jest zapoznanie studentów z tematyką obejmującą zagadnienia współczesnych systemów i procedur wyborczych wykorzystywanych do wyłaniania demokratycznych instytucji przedstawicielskich oraz ich wpływu na zachowania i działania elektoratu.

TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI

1. Wybory jako proces. 2. Najważniejsze elementy systemu wyborczego (formuła wyborcza,

okręgi wyborcze, uprawnienia wyborcy w akcie głosowania, klauzule zaporowe, koszt uzyskania mandatu).

3. Formuły wyborcze: - większościowe - proporcjonalne - semiproporcjonalne - mieszane.

4. Pojęcie normy przedstawicielstwa i kwoty prostej. 5. Przegląd najważniejszych metod podziału głosów na mandaty:

- metody największych reszt - metody dzielnikowe.

6. Manipulacja systemem wyborczym 7. Frekwencja wyborcza. 8. Podejmowanie decyzji przez wyborców

FORMA I ZASADY ZALICZENIA (także egzaminu)

Warunkiem przyznania punktów jest uzyskanie zaliczeń z oceną na podstawie aktywności studenta oraz napisania kolokwium końcowego. Prowadzący dopuszcza również wejściówki.

LITERATURA PODSTAWOWA A. Żukowski, Systemy wyborcze. Wprowadzenie, Olsztyn 1999.

J. Haman, Demokracja. Decyzje. Wybory, Warszawa 2003.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Elementy teorii wyboru społecznego, (wprowadzenie i wybór tekstów) G. Lissowski, Warszawa 2001. Rola wyborów w procesie tworzenia się społeczeństwa obywatelskiego w Polsce, (red.) S. Dobraczyński, M. Żyromski, Poznań 2004. Encyklopedia wiedzy politycznej, (red.) M. Chmaj, J. Marszałek-Kawa, W. Sokół, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2004.

ŚRODKI I POMOCE Rzutnik tradycyjny oraz elektroniczny, kserówki.

152

DYDAKTYCZNE

INFORMACJE DODATKOWE (np. miejsce i terminy dyżurów, e-mail itp.)

Osoby posiadające indywidualną organizację studiów (lub jakikolwiek inny indywidaulny tryb), które zamierzają skorzystać z tej formy zaliczenia zajęć są zobowiązane zgłosić się do prowadzącego w ciągu 2 tyg. od rozpoczęcia semstru w celu indywindualnego umówienia się na formę i warunki zaliczenie. Jakiekolwiek zgłoszenia po tym terminie nie bedą przez prowadzącego honorowane.