7/22/2019 Tylko Toru nr 15

1/24

BEZPATNA GAZETA TORUSKA| NR 15 | 9 MAJA 2014| ISSN 40083456 FELIETONY STR.2

Jaka presja ciy na s-dziach? Mwi nam o tymBartosz Frankowski

9

Mieszkaniec Torunia uczyzasad najstarszej gry wit- go

14Rozmawiamy z JackiemWolframem, nowym ko-mendantem na Podgrzu

15

Teatr im. Wilama Horzycyzaprasza na festiwal teatral-ny Kontakt

22

O przygotowaniu merytorycznym studentw rozma-wiamy z z prof. dr hab. Andrzejem Tretynem, rekto-rem UMK 6-7

Przynajmniej jedenna kadego z nas

Szczurw nie da si policzy. yj wszdzie tam, gdzie ludzie.Roznosz choroby, czasem niszcz chodniki, ale bywa, e s pomocne.Jan Stromido, synny szczuroap z Torunia wie o nich wszystko 3

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

2/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r.light

AGNIESZKAKORZENIEWSKA

F E L I E T O N

Kobieca natura

stopka redakcyjna

Redakcja Tylko ToruZotoria, ul. marca

redakcja@tylkotorun.pl

Wydawca

GoldendorRedaktor naczelnyRadosaw Rzeszotek

goldendor@goldendor.pl

Sekretarze redakcjiAgnieszka Korzeniewska

(aga@tylkotorun.pl), Tomasz Wicawsk

(GSM )

Dzia reportau i publicystykiMaciej Koprowicz, Marcin Tokarz

Dzia informacyjnyukasz Piecyk, Jacek Laskowski,

Aleksandra Radzikowska, Micha

Ciechowski

Kulturaukasz Piecyk, Adrianna Adamska

ZdjciaAdam Zakrzewski,

ukasz Piecyk, Maciej Pagaa

REKLAMAAleksandra Grzegorzewska (

Magorzata Kramarz (GSM

Karol Przybylski (GSM ),

Kinga Baranowska (GSM

reklama@tylkotorun.pl

SkadStudio Tylko Toru

DrukExpress Media Sp. z o.o.

ISSN -Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.

***Na podstawie art. ust. pkt b ustawy z dnia lutgo r. o prawie autorskim i prawach pokrewnycAgencja Public Relations Goldendor zastrzega, e dasze rozpowszechnianie materiaw opublikowanyw Tylko Toru jest zabronione bez zgody wydawcy

Red. ukasz Piecykczeka na informacje

Kontakt pod numerem:

Masz dlanas temat?

Z wiekiem ich przybywa. Staj sinieznone i coraz bardziej widocz-ne. Trudno na nie nie trafi albo -jeszcze gorzej - nie wdepn. Ko-poty. Gdyby tak mona byo conczas i jednak wzi do serca mdrei wane uwagi - mamy, babci, cio-ci - atwiej byoby je przetrwa wmiar bezbolenie. Tak si niestetynie da. Na szczcie Matka Naturawyposaya nas - kobiety - w browszechstronn, take przeciw ko-potom i zmartwieniom. To sia we-wntrzna, nazywana si przetrwa-nia, intuicj kobiec, matczynymsercem czy te mdroci kobiet.Tak to jako dziwnie si skada, emy kobiety yjemy duej, zdrowieji... mdrzej. Przynajmniej mdrzejod mczyzn.

Wcale nie wynika to z siy jakiejspecjalnej, ktra drzemie w kobie-cym ciele, ale po prostu ze zwykejchci przeycia tego jednego ywo-ta najlepiej jak si da. Czasem tylkoktra z nas stosuje masochistycznezagrania i swe ycie spdza u boku

partnera, ktry nie zasuguje na jejdobre serce.

Taka kobieta skazana jest wtedyna totaln samotno, bo ani naj-lepsza przyjacika, ani rozsdekwrodzony nie s w stanie powie-dzie jej raz, a dobitnie: dosy tego!

W kadej z nas drzemi po-kady siy, ktrej zazdroszcz nammczyni, czsto w mskim ego-centryzmie nazywajc to kobiecym

cwaniactwem czy te babsk zarad-noci. Kobietom bardziej chce sizadba o zdrowie, o wygld, o to, codo garnka woy; ich mdrzy m-czyni umiej zadba wtedy o jakewan reszt. Ukad idealny, ktryczasem si zdarza.

Czyme byoby ycie bez ma-rze o wspierajcym, godnym za-uania i mdrym partnerze? Moeto wanie te nasze babskie marze-nia sprawiaj, e oglnie jestemysilniejsze?

Kobiety yj duej. Statystycz-nie. Czy przy tym lepiej?

Od kilkunastu latpropozycje ToruskiegoFestiwalu Nauki i Sztuki

ciesz si ogromnymzainteresowaniem i do-

rosych, i dzieci.Podczas warsztatwprzygotowywanych

przez Zakad Eduka-cji Artystycznej UMK

mali odkrywcy co rokupoznaj wiaty nieznane

z codziennego ycia.Fot. Adam Zakrzewski

FOTOFELIETON

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

3/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r. to czytaj

I e ci nie opuszcza do mierciSzczur wzbudza w ludziach strach i obrzydzenie. Niewiele wiemy o yciu tego gryzonia.Kady z nas ma jednak swojego odpowiednika w podziemnym wiecie, ktry czasami wystawia eb na powierzchni

TOMASZWICAWSKI

Ta wojna jest ju przegrana. Czo-wiek nie wygra ze szczurami. Za-bije miliony, ale ich miejsce i takzajm nowe. Jedna para jest w stanie spo-

dzi tysic modych rocznie. Bez wody by

wymary - podobnie jak ludzie. yy, yj i

bd yy obok nas.

W grupie s silne. Boj si ludzi, alezuc si na czowieka z zbami dopiero,

gdy musz. Wczeniej szukaj dziury lub

nory, do ktrej mog czmychn.- Szczury pielgnuj miejsca, w ktrych

bytuj - mwi Jan Stromido, waciciel

firmy Inse-Tox, zajmujcy si deratyza-cj od blisko 30 lat. - Prbuj je schowa

przed czowiekiem, ktry jest najwikszym

zkodnikiem i zniszczy wszystko. Obec-

nie jest im trudniej, bo technika posza do

przodu. Radz sobie jednak cakiem spraw-

nie.

Trudno nazwa to zwierz wymagaj-cym. Troch wody, cokolwiek do jedzenia

kawaek pustej przestrzeni - to wszystko,

czego potrzebuje do egzystencji.

- Bez wody przeyje jeden dzie -

wyjania "szczuroap". - Potem padnie.

Wystarczy mu jednak rosa na dachu lubrawie, eby zaspokoi pragnienie. W ka-

nalizacji ma wszystko - wod, zup, drugie

danie i deser. On nie widzi, co re, a tam

est ciemno.

Zabij miliony, przyjd nastpne

Szczurw jest mniej. W latach 80-tych

na ermach i w PGR-ach byy ich miliony.Kupa zdechych zwierzt, ktr usypywano

w takich siedliskach po deratyzacji, byaczasami trzy razy wysza od czowieka.- Pracowaem z Wiesawem Dobrze-

nieckim, bohaterem synnego filmu "Szczu-

roap" - opowiadaJan Stromido. - Onpozosta przy wsi,a ja wszedem wmiasto. Szczury swszdzie. Ile jestich w Toruniu?Nie jestem wr-k, ale na pewnonie mniej ni ludzi."Starwka" nie jestpod tym wzgldemmiejskim zag-biem. Wcale nie matych gryzoni mniejna Mokrym, Chro-brego, Reja lub in-nych dzielnicach.Kot, ktry siedziprzy studziencek a n a l i z a c y j n e j ,daje nam sygna,e szczury s w po-bliu. Podobnie jakzarwany chodnik,trawnik, ulica.

Mitem jeststwierdzenie, e tobrudne zwierz.Niewiele jest wprzyrodzie wik-

szych czyciochw.Co chwil

oczyszcza swoje apki z brudu, w ktry wej-dzie - wskazuje waciciel Inse-Tox. - Zlizu-je go jzykiem. Przenosi jednak niezliczoneiloci chorb. Gdy tylko znajdzie si lady

jego bytnoci w jakichkolwiek zakadach,to trzeba cae partie produktw zniszczy.Nie wybiera si odchodw pojedynczo.

Po wejciu do Unii Europejskiej normy wtym zakresie s coraz bardziej restrykcyjne.

Prowadzona jest staa analiza krytycznych

punktw, w ktrych moe nastpi zagro-

enie dla ywnoci, a co za tym idzie, dla

ludzi.

"Szczuroap" nie wyobraa sobie wiata

bez szczurw. Nie tylko dlatego, e te po-

zwalaj mu y i daj zarabia na chleb.

Gryzoniom jest coraz trudniej, ale maj

wbudowany w siebie system zabezpiecze-

nia egzystencji. S jednak take pozytywne

skutki istnienia tego gatunku w naszym

otoczeniu.

mieci by nas zalay

- Wiele kanalizacji unkcjonuje dziki

szczurom - wskazuje Jan Stromido. - Ma-szyn nie dao si przepcha zablokowa-

nych ragmentw, a one to zgryzy. Miel

codziennie ogromne iloci mieci. Jeeli

nie wychodz z podziemia, to nie powinno

si z nimi walczy. S take ogniwem po-

karmowym. Ludzie opisuj rne historie.

Szczury miay ich zdaniem zagry pic

osob lub pogry dziecko w eczku. Hi-

tem s opowieci dotyczce zatrzymania

przez te zwierzta ruchu na autostradzie.

Wielu gupot nie dementuj nawet, bo ka-

dy przecie swoje wie.

Szczur wyazi na powierzchni tam,

gdzie zostawi mu si szczelin. Najpierw

trzeba zlikwidowa skutek, bo ludzie chc

y. Potem nastpuje prba odnalezienia

przyczyny.

- Kiedy dostalimy zgoszenie od ko-

biety, ktra po dwch tygodniach wrcia

z wakacji i w swoim ku zastaa 12 szczu-

rw - opowiada Jan Stromido. - Pogryzy

wszystko na wir. S w Toruniu ulice, ktresi zapadaj, bo pod spodem jest le poo-

ona kanalizacja. Zgaszam to do sub, a

one lej w te dziury beton. Wida wiedz

lepiej. A to szczury zrobiy.

Czasami w jednym miejscu ekipa pra-

cuje nawet kilka miesicy. Trzeba od nowa

zabezpieczy instalacj sanitarn. Zostawi

si gryzoniowi dziur, to wylezie.

Nie pi tam, gdzie si zaatwia

- To zwierz tworzy pod powierzch-

ni ustrukturyzowany wiat - wskazuje Jan

Stromido. - Tam, gdzie pi, to nie narobi.

Ma oddzieln sypialni, jadalni i toalet.

Nasz wrogi stosunek i obrzydzenie wynika

z niewiedzy i wydumanych okropnoci. A

moe to wizje czarownic z dawnych lat?S dwa podstawowe sposoby walki ze

szczurami: mechaniczny (puapki, potrza-

ski itd.) i chemiczny.

- Liczba substancji, ktre uywamy

w swojej pracy zmniejsza si - wskazuje

"szczuroap". - Za par dekad nie bdzie

czym tru. Niektre s tak drogie, e nie

ma szans, eby je stosowa. Nie bdzie r-

norodnoci, to szczury si uodporni i nie

bd reagoway na dan trucizn. Mielimy

dobry, polski rodek, ktry nie tru wtr-

nie. Pies zjad zatrutego szczura i nie pada.

Teraz nie ma takiej moliwoci.

Szczur nie ma odruchu wymiotnego.

Poknie wszystko. Ludzki respekt wobec

tej istoty si nie zmniejsza. Trudno bowiem

wyobrazi sobie wyginicie gatunku, kt-

ry tak niewiele potrzebuje do egzystencji.

Znacznie mniej ni czowiek. Gryzo nie

opuci nas zatem, a do mierci.

Jan Stromido idc toruskimi ulicami beztrudu jest w stanie pokaza, gdzie szczurywyrzadziy szkody.

Fot. UKASZPIECYK

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

4/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r.to czytaj

MARCINTOKARZ

74-letni Tadeusz aukajtys nie poe-gna si jeszcze na dobre z Tatrami.Prdko to nie nastpi. Poznawszynawyki toruskiego wspinacza, odnio-

sem wraenie, e najchtniej zamiesz-

kaby na pce skalnej, gdyby nie akt, e

paczka papierosw prdzej czy pniej

skrywa ju tylko tego jednego - ostatnie-

go. Przed kolejnymi wyprawami na naj-

wysze szczyty wiata nie powstrzymaa

go nawet utrata dziewitnastu palcw. To,

e gry nie utuliy go jak dotd do wiecz-

nego snu, tumaczy nieodwzajemnion

mioci.

Andy - Nevado Toru 5418 m n.p.m.

Cholerny wistak

Jeli pokj Tadeusza aukajtysa wy-

glda jak grota poszukiwacza skarbw, to

co kryje si w jego gowie? Ju po kilku

chwilach gociny wiedziaem, e ycie

taternika jest materiaem na ksik. Na

przywitanie nie ucisnlimy sobie doni,bo oba przedramiona mojego rozmw-

cy zakoczone byy kikutami zakrytymi

rkawiczkami z przycitych skarpetek.

Usiedlimy. Staruszek zaparzy i poda

herbat, nie zapominajc o cukiernicy.

Spod sterty ksiek o grach wycign

swj yciorys i zdjcie przedstawiajce

Mnicha.

- To wariant "R", najtrudniejszy szlak,

jakim mona wspi si na szczyt - m-

czyzna kocem ekierki wskazuje pionow

cian gry. - Razem z Genkiem Chroba-

kiem pokonalimy go w zimie 1961 roku

jako pierwsi w historii. W niegu, eby

nie byo za atwo. Wspinaczka trwaa trzy

dni. Niech pan sobie wyobrazi, jak wygl-

dao nasze nocowanie. Przejcie to zostaouznane za pewien przeom w taternictwie.

Tak wyrolimy. Wyczyn podwjnie nie-

zwyky z uwagi na utrat ostatnich trzech

ajek, ktre prawdopodobnie podpieprzy

cholerny wistak...

Andy - Huascaran Sur 5758 m n.p.m.

Pikne, mdre i kochane

Wtrujc wspomnieniom, wycign

papierosa. Podpali go specjaln zapal-

niczk. Nie przerywajc rozmowy, strca

popi i z powrotem zacig si przy uy-

ciu obu rk. Gdy skoczy, wrzuci go do

popielniczki, gdzie leao ju pi petw.

Wszystkie spalone tylko do poowy.

- Zawsze ciekawio mnie, jak pan au-kajtys pali papierosy przy swoim kalec-

twie - mwi sprzedawczyni osiedlowego

sklepu, gdzie staruszek robi zakupy. - My-

laam, e pomaga mu w tym ona albo

kto...Wydaje si, e dla niego nie ma rze-

czy niemoliwych, niezalenie od skali.

Jako wspinacz napawa si piknem Do-

lomitw, Kaukazu, w ktrym to pamie

uczestniczy w zdobywaniu szczytw

Miirgi Tau i Kosztan Tau, przemierzajc

dziewicze szlaki. Zachwyca si urokiem

Alp, Andw, Atlasu, jak rwnie Karako-

rum i wreszcie Himalajw, ktre zabray

mu wicej, ni pragn od nich wzi.

- Gry s pikne, mdre i kochane,

czasem do tego stopnia, e chc, by zosta

z nimi na zawsze - kwituje aukajtys, w

rodowisku wspinaczy znany jako Klaus.

- Podczas wyprawy na szczyt Dhaulagiri

dziay si rzeczy dziwne i dosownie mro-

ce krew w yach

Andy - Huandoy Oeste 6355m n.p.m.

Dziewitnacie palcw

Niskie cinienie przywoao wizje, ha-lucynacje. Na skutek jednej z nich zerwa

z siebie kurtk i rkawice. Z goymi rka-

mi rzuci si na ruskie czogi. By prze-

konany, e znalaz si na roncie wojny

agaskiej i za wszelk cen musi obroni

tamtejsze dzieci przed radzieckimi tanki-

stami. Gdy otrzsn si z majakw, kurt-

k straci po raz wtr y. Tym razem porwa

j wiatr.

- Rano nie czuem ju palcw - wspo-

mina Tadeusz aukajtys i kikutami rk

wskazuje na stopy. - Gdyby nie przytom-

na reakcja lekarzy - rce i nogi miabym

jeszcze krtsze... Ostatecznie amputowali

dziewitnacie palcw. Zosta mi tylko

jeden, u stopy. Zanim wyldowaem w

szpitalu, reszta wspinaczy musiaa ci-gn mnie na d, a nie byo to atwe, bo

pokonalimy wczeniej trzy kilometry

przy uyciu lin porczowych. Korzysta si

z nich przy pomocy umaka. Trzyma si

go zwykle w doni...Na cianie obok kolekcji zdj przed-

stawiajcych Klausa, starzejcego si w

towarzystwie gr, wisi wspomniane urz-

dzenie. Tak naprawd w jego pokoju zna-

le mona cae wyposaenie niezbdne

do kolejnych wypraw. S liny, toporne bu-

ciory i kask, a na nim lady k rwi...

Himalaje - Dhaulagiri 8176 m n.p.m.

Papierosy Radomskie

8 maja mino 31 lat od kiedy Tadeusz

aukajtys swj podpis moe zoy jedy-

nie przy pomocy specjalnej, materiaowej

obrczy z szlu na dugopis. Pisze i ry-

suje starannie jak dawniej, ale nie tym za-

chwyci znajce go osoby. 5 lat po swojejtragedii znw ukoni si Andom z poko-

r, by potem spojrze na maleki wi

trzech szczytw pasma.

- Niech pan nie pisze o mnie jak

bohaterze, bo nim nie jestem - ostrz

mnie taternik. - Wol, eby ludzie my

e skoro gry od tylu lat goszcz u sie

nawet aukajtysa, to znaczy, e ka

moe je odwiedzi.

Radomski. To by ostatni papie

ktrego trzyma w palcach. Jako stary

lacz, nie mg odmwi sobie tej przyje

noci. Wanie zdoby najwyszy szczy

swoim yciu. Ogie zapalniczki zbliy

szluga i zacign si na wysokoci 81

m n.p.m. Palenie zabija. Wspinaczka w

sokogrska te, a jednak 74-letni Tade

aukajtys oddycha pen piersi jak m

kto.

Klaus jednopalcyJego pami jest zbiorow mogi przyjaci, ktrzy grom oddali ycie.

Mimo wylanych ez, weteran taternictwa widzi w nich tylko spokj, pikno i mdro.Traktuje je jak zoliw kochank, ktrej nigdy nie mg si oprze

Tadeusz aukajtys nieczsto ni o grach. Odwiedzajc je co roku, nie pozwala sobie na zbyt siln tsknot. Fot. ARCHIWUPRYWAT

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

5/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r. to czytaj

ZOO w rodkuCentrumSzukasz zabawki dla swojego pupila lub

zaley ci na odpowiednio dobranej karmie?Wybierz si do sklepu zoologicznego w Plazie

Ogrd zoobotaniczny to nie jedyne miejsce wToruniu, gdzie krluj zwierzta. Warto zaj-rze po nieco wicej do sklepu Zwierzyniec wCentrum Handlowym Plaza. Tam zaspokoimy potrzebywszystkich naszych zwierzakw.

Sklep do niedawna rzesze swoich klientw przyjmo-wa w galerii Copernicus. Remont obiektu spowodowa,e konieczna bya przeprowadzka do Plazy. Po czasie oka-zuje si, e to by dobry wybr.

- Mamy tu na pewno o wiele wiksz przestrze mwi Katarzyna ubkowska, pracownik sklepu Zwie-zyniec. Dziki temu moglimy rozszerzy nasz oert,

wprowadzajc do sprzeday o wiele wiksz ilo pro-duktw. To gwarantuje naszym klientom rnorodnow wyborze.

Najlepiej wida to na przykadzie akwarystyki. Terazw sklepie znajduje si ponad 20 zbiornikw, w ktrych

pywa rednio 50 gatunkw ryb.Rnorodno jest take bardzo wana przy wyborze

akcesoriw i karmy dla naszych zwierzakw.- Najprawdopodobniej najbardziej wybredne zwie-

zta to koty dodaje Katarzyna ubkowska. Ich wa-ciciele czsto stawiaj na oryginalno zabawek. Wszak

wynika to z natury tego zwierzaka.Zabawki z mikrochipami reagujce dwikiem i wia-

em na dotyk, drapaki po sam sufit w rnych ksztatachczy kuweta skadajca si take z legowiska i placu zabaw to tylko niektre z produktw, ktre mona kupi wklepie Zwierzyniec naszym kotom.

- Naturalnie nasza oerta nie ogranicza si tylko dokociarzy twierdzi Katarzyna ubkowska. Rwnie

wiele w naszym sklepie znajd waciciele psw, ptakw,gryzoni, krlikw oraz akwaryci i terraryci. Mona siu nas zaopatrzy zarwno w produkty jak i naby ywezwierzaczki, ptaszki czy rybki, ktre na co dzie towarzy-z nam w sklepie.

Zwierzyniec to nie tylko sklep. Waciciele organizu- take rne wydarzenia zwizane z naszymi pupilami.

Przygotowuj si wanie do pierwszego Weekendu Ad-

opcyjnego.- Organizujemy go we wsppracy ze Schroniskiem

dla Bezdomnych Zwierzt w Toruniu wyjania wa-ciciel, Liliana Piekut. Weekend Adopcyjny polega na

moliwoci zaadoptowania pieska (w przyszoci rw-nie kotka) w Plazie bez przykrej wizyty w Schronisku,gdzie w poszukiwaniu zwierzaka trzeba przej przez set-ki klatek z bezdomnymi psami oraz kotami i patrze naich cierpienie. Przynajmniej raz w miesicu (sob-niedz)Schronisko bdzie przywozi szczeniaczki do Zwierzy-ca, gdzie bdzie moliwo przeprowadzenia adopcji przywspudziale wolontariuszy ze Schroniska oraz pracowni-kw sklepu, ktry dla kadej osoby adoptujcej zwierzakaprzygotowa dugoterminowe karty rabatowe. PierwszyWeekend Adopcyjny odbdzie si w dniach 24-25 majaw godz. 12-18.00.

Na klientw Zwierzyca czeka take specjalna oerta:- W okresie jesienno-letnim dla klientw dokonuj-

cych zakupw w naszym sklepie zorganizujemy weeken-dowe sesje groomerskie, w trakcie ktrych klient moepodda swojego pupila (pies/kot/gryzo) bezpatnemuzabiegowi pielgnacji/strzyenia zapowiada Liliana Pie-kut. - Zabiegi pielgnacyjne bd przeprowadzane przyuyciu oryginalnych amerykaskich urminatorw przezzawodowych groomerw.

Pierwszy weekend groomerski odbdzie si ju wczerwcu.

Mamy kolejny dowd na to, e Park Bydgo-ki jest najlepszym miejscem do dziaa in-egracyjnych. Teraz mamy okazj si o tym

przekona w kontekcie imprez w ramachpoecznej rewitalizacji Bydgoskiego Przed-

miecia.Dokadnie. Na pocztku kwietnia w

amfiteatrze w Parku Bydgoskim zaczlimyykl naszych spotka. By to bardzo udanytart w ormie interaktywnego pikniku, w

ktrym widzowie w dowolnym momenciemog sta si aktywnymi uczestnikami wy-darzenia. Mimo obranego programu jest unas miejsce na doz improwizacji.

To cz z dziaa prowadzonych przezOrodek Aktywnoci Lokalnej?

Nasze imprezy s kompatybilne z pro-gramem, ktry realizujemy. Jako miejsce oharakterze poradniczym czy doradczym

uruchamiany towarzyszce naszym dziaa-niom integracyjne ormy spdzania czasu,np. w ormie pikniku, ktry ma zachci dowspuczestnictwa.

Czego bd dotyczyy nastpne imprezy?Kolejne spotkanie bdzie zwizane ze

witem Bydgoskiego Przedmiecia. Planu-emy estyn na troch wiksza skala. Bdzie

on powicony rodzinie jako wartoci.

Ostatnim razem pado jednak na ojcw.Postawilimy na dziaania o charakterze

edukacyjnym i rekreacyjnym z akcentem naojcw, ktrzy chcieliby polepszy swoje re-lacje z dziemi, aby wsplnie spdzony czasdawa jeszcze wicej satysakcji oraz popra-wi kontakt z naszymi pociechami. To takeokazja do rozwizania codziennych proble-mw. Z tego powodu piknik SUPER TATAzorganizowalimy przy placu zabaw, bo totutaj oczywicie moemy spotka ojcw zeswoim dziemi. I, o dziwo, jest ich wicej nimatek.

Czy to oznacza, e w mentalnoci Polakw

co si zmienio?Na pewno przez ostatni dekad stopie

zaangaowania ojcw w yciu rodzinne bar-dzo si zmieni. Nie mamy ju do czynienia ztradycyjnym podziaem rl, ale partnerskimpodejciem do wychowania dzieci. Samajestem matk i znam co najmniej jednegoojca. Myl, e partnerzy potrafi si doga-dywa, wymienia, dostosowywa ycie za-wodowe do wsplnego wychowania dzieci.Prawda jest jednak taka, e po powstaniuurlopw tacierzyskich, nie wszyscy si na

nie rzucili. To na razie ewoluuje. Pewnie za

jaki czas bdzie oceniany odzew ojcw, doj-

d do tego spoeczne spostrzeenia na ten

temat. W skrcie dobrze si dzieje, ale wci

daleko nam za innymi krajami, ktre mocno

promuj posiadanie dzieci.

Stary slogan mwi, e telewizja ogupia. Czy

w takim razie warto inspirowa si radami

w programach dotyczcych wychowania

dzieci?

Wszyscy wiemy, jaki jest ich gwny cel.

Telewizja pociga za sob ogldalno. Jeeli

jednak jednej osobie taki program pomg

zrozumie, co si dzieje z jego dzieckiem, to

myl, e ma to sens.

Jaki powinien by super tata?

Kady ojciec powinien mie swj wzr,

bo jest on super tat dla kadego super

dziecka. Sama na pewno powiedziaabym,

e powinien potrafi spdza z dzieckiem

czas, zaaranowa wsplne aktywnoci,

czerpa duo radoci i satysakcji oraz, co

najwaniejsze, kocha swoje dzieci. Kady

rodzic powinien jednak t definicj uzupe-

ni samodzielnie.

Zdefniuj swoje ojcostwoO przepisie na super tat, aktywizacji Bydgoskiego Przedmiecia

oraz integracji lokalnych grup rozmawiamy z Joanna Majewsk, psychologiem

Joanna Majewska jest koordynatork piknikw rodzinnych naterenie Parku Bydgoskiego. Najbliszy festyn zbiegnie si zewitem Bydgoskiego Przedmiecia

Fot. UKASZPIECYK

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

6/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r.to czytaj

Modzi ludzie zdaj w maju egzamin ma-turalny oraz zastanawiaj si nad wyboremuczelni wyszej, na ktrej chcieliby studio-wa. Czemu warto zdecydowa si na UMK?

Nasz uniwersytet na ugruntowan po-zycj wrd polskich uczelni. Gwarantu-jemy wysok jako ksztacenia i dobreperspektywy na trudnym rynku pracy pozakoczeniu studiw. Warto odwoa si doniedawnego artykuu w tygodniku "Wprost",w ktrym byo wskazane, e wrd uniwer-sytetw zajmujemy trzecie miejsce w kraju wopinii pracodawcw. Wyprzedzaj nas tylkoUniwersytet Jagielloski i Uniwersytet War-szawski. Wrd uczelni publicznych i nie-publicznych w pnocnej Polsce zajlimydrugie miejsce po Politechnice Gdaskiej.Jestemy wic w stanie konkurowa nawet zuczelni techniczn, jeeli chodzi o perspek-tywy zatrudnienia dla absolwentw.

Uniwersytet w naszym miecie si zmienia.Powstaje nowa inrastruktura (np. komplekssportowy czy nowe budynki dydaktyczne).Jakie kwestie wskazaby pan w ostatnichlatach jako najwaniejsze w kontekcie pod-wyszania jakoci ksztacenia i komortuedukacji?

Dbamy nie tylko o oert edukacyjn,ktra jest jedn z najbogatszych w naszymkraju, ale take o jako ksztacenia. Wpro-wadzenia Krajowych Ram Kwalifikacji spo-wodowao, e woylimy duy wysiek, aby

nasza oerta speniaa nie tylko najwyszenormy obowizujce w Polsce, ale eby byaona rwnie atrakcyjna dla osb spoza na-szego kraju.

Powszechna jest opinia, e uniwersyte-tom ciko jest konkurowa z uczelniamitechnicznymi, kierunkami inynierskimi.Kierunki humanistyczne ksztac bezrobot-

nych? Taka teza znajduje potwierdzenia wdanych, ktrymi dysponuje uczelnia?

Przy UMK dziaa najlepsze biuro karier.Od lat ledzimy losy naszych absolwentw.Chciabym zdementowa opini, e osobykoczce studia humanistyczne maj zde-cydowanie trudniej na rynku pracy. Odpo-wiedzi trzeba szuka w rozwizaniach le-cych poza uczelni. Przywrcenie matury z

matematyki powoduje, e wicej osb jestju na starcie lepiej przygotowanych do po-dejmowania studiw na kierunkach cisychi technicznych. Wpywa to na mniejsze za-interesowanie studiami o charakterze huma-nistycznym.

Rozprawmy si z kolejnym stereotypem.Wiele osb twierdzi, e przygotowanie osb,

ktre trafiaj na wysze uczelnie jest, z rona rok, coraz sabsze. Przed reorm edkacji wikszy procent modziey wybieszkolnictwo zawodowe. Na studia trafiosoby przypadkowe?

Osoby, ktre maj ugruntowane zateresowania, staj si studentami z pradziwego zdarzenia. Takich modych luoczekujemy - z wiedz i zapaem. Wajest kwestia finansowania caego sektszkolnictwa wyszego. Jest ono uzalenne w duej mierze od liczby studentw.przeszoci bya taka tendencja, aby "apwszystkich, ktrzy zechc studiowa. Obnie wprowadzone jest ograniczenie zapobgajce takim praktykom. Uczelnie publicnie mog zwiksza naboru o wicej ni w stosunku do roku poprzedniego. W dgim okresie czasu musimy si spodziewe finansowanie szkolnictwa wyszego

dzie na staym poziomie, a uwzgldniainflacj bdzie spadao. Mniej osb bdte zdawao egzamin maturalny. Wiknacisk zostanie pooony na sprostaoczekiwaniom osb, ktre bd do nas tfiay.

Due emocje wzbudza czenie przez pcownikw uczelni publicznych wykadana nich z prac w szkoach niepublicznyTe placwki s dla uniwersytetu du kkurencj?

Bya tendencja, aby apaO jakoci ksztacenia, wyzwaniach na przyszo, pozycji toruskiej uczelni w krajustudentw, z prof. dr hab. Andrzejem Tretynem, rektorem Uniwersytetu Mikoaja Kopernika

Fot. ADAMZAKRZEWSKI

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

7/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r. to czytaj

Powszechna opinia jest taka, e poziomksztacenia w nich nie jest najwyszy, wicwiele osb idzie na atwizn.

Takie s oglne opinie o uczelniach nie-publicznych.

Decyzja o utrudnieniu czenia pracy naUMK i placwkach konkurencyjnych maatrzymywa najwartociowsz kadr na

uniwersytecie?Najlepsi naukowcy pracuj na uniwersy-

ecie. Jest rzecz naturaln, e kady chcia-by zarabia tyle, ile jest w stanie z siebieda. W przeszoci, gdy stopie skolaryza-ji w Polsce znaczco wzrs, bo mielimy

podobn ilo studentw, co dwukrotniewiksze Niemcy, problem nie istnia. Wperspektywie najbliszych omiu lat pojawii tyle modziey, ktra zda egzamin ma-

uralny, e konkurencja midzy uczelniamipublicznymi a niepublicznymi bdzie rzecznaturaln. A to rodzi konflikt w zakresiepowicania czasu dla uczelni macierzystej,gdzie zdobywa si tytuy i prowadzi pracbadawcz, a placwkami niepublicznymi,w ktrych wiadczy si usugi dydaktyczne.

W jakim kierunku bdzie rozwija si w naj-bliszych latach UMK?Skoczy si ju w Polsce czas, gdy byy zna-zce pienidze na rozwj inrastruktury

uczelni publicznych i niepublicznych. W

nowej perspektywie finansowania unijnegobd rodki na tzw. mikkie projekty. Doty-

czyy bd one m.in. poprawy jakoci kszta-

cenia. Jako uczelnia, ktra ma, co nie j est ta-

jemnic, problemy finansowe, powinnimy

skupi si na przygotowaniu atrakcyjnej

oerty dla studentw i podwyszaniu stan-

dardw nauczania. Musimy by wyrniaj-

c si placwk badawcz i dydaktyczn nie

tylko w regionie.

Czy rodowisko akademickie posiada in-

strumenty, eby wpywa na ustawodawc w

zakresie potrzebnych zmian w szkolnictwie

wyszym? Na poziomie codziennej pracy z

modymi ludmi wida jak na doni najwa-

niejsze problemy i bolczki, a take pozy-

tywne trendy.Jeeli chodzi o ustawodawstwo, to jest to

proces wieloletni. Od proponowanej zmiany

do jej wprowadzania mija czsto kilka lat. W

najbliszych czasie nie przewiduj znacz-

cych zmian w caym systemie. Moemy jed-

nak wyciga wnioski i przygotowywa si

na nowe zjawiska np. demograficznie, ko-

rzystajc z dowiadczenia naszych pracow-

nikw, ktrzy wyjedaj do renomowanych

placwek na caym wiecie i maj potrzebn

wiedz w tym zakresie.

wszystkichi przygotowaniu merytorycznymrozmawia Tomasz Wicawski

Ruszyy maturyi rekrutacja

Od nowego roku akademickiego powstan na UMKkolejne kierunki. Jak dotychczasowe prezentuj si w rankingach?

Oakw walczy kilkadziesit uczelnipublicznych i kilkaset niepublicz-nych w caym kraju. Jakie wydziayUniwersytetu Mikoaja Kopernika wypadajnajlepiej na tle konkurencji? Czy poszerzonaoerta dydaktyczna skusi kolejne osoby? Dokiedy naley si zarejestrowa i zoy doku-menty?

Poszczeglnie kierunki studiw na naj-wikszej uczelni w naszym regionie ciesz sirn popularnoci i prestiem. W tegorocz-nym rankingu uczelni wyszych przygotowa-nych przez "Wprost" najlepiej wypady prawo iadministracja. W tej kategorii UMK uplasowasi na trzecim miejscu w kraju za Uniwersy-tetem Warszawskim i Uniwersytetem AdamaMickiewicza w Poznaniu, a wyprzedzajcm.in. Uniwersytet Jagielloski. Zestawieniedotyczce zarzdzania i marketingu plasujetorusk uczelni na 9 miejscu w Polsce. War-to odnotowa dobr renom nauk spoecz-nych i filologii obcych, ktre zajy miejsce 6.

W oglnym zestawieniu 50 uczelni, kt-rych absolwenci s najbardziej poszukiwaniprzez pracodawcw, UMK znalaz si na 18pozycji.

- To bardzo wane ranking, gdy wprostokrelajcy pozycj absolwenta danej uczelnina rynku pracy - wskazuje pro. dr hab. An-drzej Tretyn, rektor UMK. - W opinii praco-dawcw jestemy najlepsz szko wysz w

regionie i drug w Polsce pnocnej. Wyprze-dzia nas jedynie uczelnia stricte techniczna -Politechnika Gdaska.

Ile osb ubiegao si w ubiegym roku omiejsce na poszczeglnych kierunkach stu-diw stacjonarnych? Bezwzgldnym rekordzi-st jest kierunek lekarski, gdzie o 150 miejscwalczyo 3836 osb. Daje to wspczynnik25,6 osb/ miejsce. Duym zainteresowaniemcieszyy si rwnie armacja (10,6 osoby/namiejsce), kosmetologia (6,1), dietetyka (6,0)filologia angielska (5,5) i bezpieczestwo we-wntrzne (5,3). Od kilku lat s jednak rwnietakie wydziay, gdzie dostaje si praktycz-nie kady, kto zda matur i zoy "papiery".Wspczynniki chtnych w stosunku do licz-ny miejsc wydziaw: Teologicznego (0,8),Nauk o Ziemi (1,2), Humanistycznego (1,2),Chemii (1,3) czy Nauk Historycznych (1,3) sbardzo niskie. Czci kierunkw na studiachdziennych, z racji zbyt maej iloci chtnych,w ogle w roku akademickim 2013/2014 nieuruchomiono. W tej grupie znalazy si m.in.hellenistyka, polityka spoeczna, religioznaw-stwo, etnologia - antropologia kulturowa i stu-dia wschodnie.

Oerta kierunkw na rok akademicki2014/2015 zostaa rozszerzona.

- Nabr uzupeniony zosta w porwnaniudo lat ubiegych o optyk okularow z elemen-tami optometrii (Wydzia Lekarski), chemi i

technologi ywnoci (Wydzia Chemii), na-uczanie przyrody (wsplny kierunek Wydzia-u Nauk o Ziemi i Wydziau Biologii i Ochronyrodowiska - inormuje Marcin Czyniewski,rzecznik prasowy UMK w Toruniu. - Na stu-diach II stopnia prowadzony bdzie kierunekdoradztwa podatkowego (Wydzia Prawa iAdministracji), a niestacjonarnie urucho-mione zostan take studia menedersko--finansowe (Wydzia Nauk Ekonomicznych iZarzdzania).

Kierunki te zaczn dziaa, jeeli znajdsi chtni. Od 30 kwietnia rozpocza si inter-netowa rejestracja kandydatw. Na wikszocikierunkw potrwa ona do 7 lipca. Szczegoweinormacje o etapach i harmonogramie rekru-tacji mona znale na stronie internetowejportal.umk.pl. Pierwsi zakwalifikowani bdmogli jecha na ostatnie przed rozpoczciemroku akademickiego wakacje ju po 10 lipca,kiedy to zostan ogoszone listy przyjtych wI naborze. Bd musieli tylko dostarczy dokomisji rekrutacyjnej stosowne dokumenty.

Ju 21 maja opublikowany zostanie ran-king uczelni wyszych "Perspektyw". W ubie-gym roku w kategorii uniwersytetw UMKuplasowa si w nim na 5 miejscu w kraju. Kie-runek fizyka i astronomia cieszy si wikszymuznaniem tylko na Uniwersytecie Warszaw-skim i Jagielloskim.

(WT)

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

8/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r.reklama

Szkoy wyjtkowych moliwociO nowatorskich rozwizaniach w edukacji, zmianach w Grupie Edukacyjnej Menederoraz nowych wyzwaniach rozmawiamy z Seni Martuszewsk, dyrektork szkoy

Jakie wraenia uczniw Grupy EdukacyjnejMeneder po testach gimnazjalnych?

Byli zadowoleni. Cho przed egzaminem

obawiali si czci matematyczno- przyrod-

niczej, ale po matematyce okazao si, e nie

taki diabe straszny, jak go maluj.

Teraz jestemy za to w trakcie matur.

Ten egzamin zawsze jest wyzwaniem.

Nasi uczniowie nie powinni si jednak ba,

bo maj warunki do zdobycia naprawd so-

lidnej porcji wiedzy.

Na czym to polega?

W naszej szkole unkcjonuje indywi-

dualna cieka edukacyjna. Przykadowo

przy 10-osobowej klasie, zgodnie z reorm,

kady ucze musi wybra od 2 do 4 przed-

miotw rozszerzonych, i tak np. ucze za-interesowany medycyn wybierze chemi,

biologi i fizyk, inny chcc studiowa pra-

wo wybierze histori i WOS, jeszcze inny

zainteresowany np. ekonomi poszerzy

matematyk. Kady z naszych uczniw sam

obiera swoj ciek otrzymujc na kady

wybrany przez siebie przedmiot 5 i wicej

godzin w tygodniu. Nauka odbywa si jeden

na jeden z nauczycielem, bd maksymalnie

w trzyosobowej grupie zainteresowanych

tym samym przedmiotem. Jest to inny cha-

rakter pracy. Czasami si miejemy, e s to

usankcjonowane korepetycje. W ten sposb

pracujemy od ponad dekady.

Grupa Edukacyjna Meneder ma jeszcze kil-

ka propozycji dla licealistw.

Duy nacisk kadziemy na jzyki obce.

Na tym poziomie tygodniowo przeznacza-

my 5 -7 godzin na jzyk angielski. Dodat-

kowo klasa dobiera sobie drugi jzyk. Maj

do wyboru jzyk woski, niemiecki, rancu-

ski, rosyjski czy hiszpaski. Poza tym kady

indywidualnie moe dobra sobie kolejny

jzyk z listy.

Nie zapominacie take o osobach zaintere-

sowanych inormatyk.

W obecnym systemie nauczania cay

ciar lekcji inormatyki przypad na pod-

stawwki. My w I klasie liceum mamy dwie

obowizkowe godziny a dla osb zaintereso-

wanych w kolejnych latach moemy zwik-

szy liczb godzin od 4 do 6.

No i na koniec platorma menederska. Co

to?

Nasz system wspierania przedsibior-

czoci. Na wstpie chciaabym zauway,

e to tylko cze naszej dziaalnoci eduka-

cyjnej, bo nie j estemy szko ekonomiczn.

Celem platormy menaderskiej jest to, aby

nasz ucze umia wysondowa rynek oraz

potrafi zaoy i prowadzi firm. W tym

bloku oerujemy zajcia z ekonomii, zarz-

dzania firm oraz z marketingu i reklam, ale

rwnie obsug programw uytkowych

przeznaczonych do prowadzenia ksigowo-

ci w firmie. Gdy nasz absolwent jest ju nastudiach i postanowi otworzy firm, moe

korzysta przez rok z naszej pomocy. Wte-

dy udostpniamy mu sprzt, pomieszczenia

oraz achow pomoc.

Grupa Edukacyjna Menader to nie tylko

liceum.

Oczywicie. Oerujemy edukacj na

wszystkich ustawowych szczeblach eduka-

cji. Grupa Edukacyjna Meneder prowadzi

szko podstawow, gimnazjum i wspo-

mniane ju liceum, gwarantujc jednak o

wiele lepsze warunki nauki ni wikszo

toruskich placwek.

Czy gimnazjalici i uczniowie podstaww

mog take liczy na szczeglne rozwi

nia?

Tak, w tej kwestii rwnie moemy

chwali si spor oryginalnoci, chocia

specyficznym podejciem do zaj pozal

cyjnych. Sporo naszych uczniw mies

poza Toruniem. Z tego wzgldu grupy

wienicze rzadko mog skorzysta z k

wencjonalnych k zainteresowa, bo rod

zabiera dziecko do domu prosto z pra

Stworzylimy wirtualne koa zainteresow

w oparciu o edukacyjne gry interneto

Przed rozejciem si do domw ucznio

umawiaj si na konkretny przedmiot i p

tem wsplnie poszerzaj swoj wiedz.

Internet przydaje si uczniom GEM-u ta

przy okazji nadrabiania zalegoci.

Korzystamy z platormy Moodle, dzi

ktrej nasi uczniowie maj wgld w to,

dziao si na poszczeglnych lekcjach. Zn

d tam temat zaj, cele, zadanie domo

czy podstawowe notatki.

Cele to element oceniania ksztatujce

tak?

Dokadnie. Ocenianie ksztatujce

nowatorska orma sprawdzania wie

uczniw. Kryteria w zalenoci od zada

s zmienne. Cele ucze poznaje przed k

dym zadaniem, dziki czemu nauczy

moe ukierunkowa swoich p odopieczn

na najwaniejsze aspekty pracy.

Jakie plany ma GEM na najbliszy rok szk

ny?

Spore zmiany czekaj podstaww

Mianowicie pojawi si profil medialno-

tystyczny. Dziki temu uczniowie pozn

metody obrbki multimediw. Prakty

ne szkolenie bdzie oparte o permanen

prac w ramach gazetki GEMu. W sa

do wicze pojawi si lustra. To dziki n

rozwiniemy oert zaj o ruch sceniczn

taniec. Wprowadzimy zajcia z emisji go

prac mimik twarzy. Do tego dojd tech

ki estradowe. To bdzie idealny sposb

to, aby otwiera dzieci na nowe wyzwania

Fot. UKASZPIECYK

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

9/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r. na wasnym podwrku

ALEKSANDRARADZIKOWSKA

Sdziowie pikarscy, tak jak dru-yny, s klasyfikowani i ocenianipo kadym sezonie. Najlepsi pnsi po szczeblach kariery. Ci, ktrzy tsztuk opanowali w gorszym stopniu, odrabinie do sukcesu mog zapomnie.Ze swoich maych sukcesw i dobrzepoprowadzonego meczu ciesz sisami. Z bdw rozliczani s publicznie,a kibice w doborze kar s wyrafino-wani. Okrzyki sdzia kalosz, to naj-agodniejsze ze skutkw le podjtych

decyzji. Zdarzaj si groby i spluniciaw twarz.

Bartosz Frankowski pikarskie manie tylko nazwisko, lecz take wy-chowanie. Z czterokrotnym krlemstrzelcw polskiej ekstraklasy czy goeszcze jedno zielona murawa to jego

miejsce na ziemi.- Szczeble kariery sdziego s iden-

yczne, jak te z poziomw rozgrywko-wych w lidze mwi Bartosz Frankow-ski. W rodowisku artujemy, e niebez przyczyny zostalimy arbitrami.Chciaem by pikarzem, ale bardzoszybko zorientowaem si, e nie bdzieo moja droga do sukcesu. Wybraem

drug stron medalu - mj sposb nautrzymanie kontaktu z pik non. Napocztku traktowaem to jedynie jakopasj i dobr zabaw. Dzi to mj spo-

sb na ycie.eby sprosta wymogom, jakie sta-

wia przed arbitrami dzisiejszy utbol,sdziowie pikarscy trenuj niemalkadego dnia tygodnia. Przechodztesty sprawnociowe i kontroluj swoj

wag.- Musz uwaa na to, co mam na

talerzu dodaje najmodszy arbiterpolskiej Ekstraklasy. We wszystkimtrzeba zna jednak umiar. Sdziowa-nie to sport indywidualny. Kady z nasmusi mie zesp, ktremu bezgranicz-nie ua. Nasz prac oceniaj obserwa-torzy i koledzy po achu, jestemy tezobligowani do samooceny. Tylko dzi-ki temu moemy punktowa bdy, bypniej je eliminowa.

28-letni arbiter z Torunia przypo-mina take, e praca, ktr wykonuje,nie oznacza jedynie oceny zachowaniapikarzy na boisku.

- Sdzia powinien by w cieniu

dodaje Bartosz Frankowski. Naszapraca zaczyna si dwie godziny przedmeczem i koczy dugo po ostatnimgwizdku. Wane s zdolnoci media-torskie i kultura bycia. Arbiter nie moeby postaci pierwszoplanow, ale jed-noczenie ma pokaza pikarzom, ejego decyzje musz by szanowane.S stadiony, na ktrych kibice mojegonazwiska nie kojarz pozytywnie, aleto wynika z definicji. Nie zaley mi natym, by kara zawodnikw i wyrzucaich z boiska. Przygotowuj si taktycz-nie do kadego spotkania. Sprawdzamkto wystpi i jak taktyk preeruje tre-ner zespou to pomaga mi w prowa-dzeniu meczu.

Bartosz Frankowski ju dzi ma

rang sdziego midzynarodowego,jednak nie spoczywa na laurach.

- Marzy mi si sdziowanie wia-towych imprez dodaje. Mgbymodwiesi gwizdek, gdyby zadowalaomnie to, co ju osignem. Nie mameczw, ktre przebiegaj bez bdw.Rnica jest tylko taka, jakie maj onekonsekwencje. Zdarzyo mi si pope-ni bdy, ktre miay istotny wpywna przebieg spotkania, ale staram si jetraktowa jako nauk na przyszo.

Przed meczem sdziemu, podobniejak pikarzom, towarzyszy stres.

- Kade spotkanie jest wyzwaniem mwi. Sdziowanie jest jak chodzeniepo linie.

T trudn sztuk doskonale opano-wa Pierluigi Collina, ktrego BartoszFrankowski stawia sobie kiedy jakowzr.

Dzi podpatruj topowych arbi-trw i wyapuj drobne smaczki, ktrepozwol mi komponowa sdziego ide-alnego na mj wasny uytek dodaje. Meczw nie potrafi ju oglda jakozwyky kibic. Wci analizuj sytuacjna boisku.

Bartosz Frankowski walczy te z

mitem sdziowania w stylu angielskim.- Tam odgwizduje si tyle samo au-

li mwi. Rnica polega na tym, ze

mecze s rozgrywanie na wikszej in-tensywnoci, a to potguje ilo walki.Przepisy pikarskie wszdzie s te same.Rnica tkwi w sposobie gry pikarzy- jeli druyna prezentuje styl technicz-ny, kojarzony z lig hiszpask, to tychauli bdzie wicej.

Dobry arbiter musi mie zatem nietylko ogromn baz wiedzy, ale takezmys mediatorski i kondycj. Wartopamita, jak trudn sdziowanie jestsztuk, zanim z naszych ust wymknie

si gone sdzia kalosz.

Sdziowaniejest jakchodzenie po linie

Dobry arbiter to taki, o ktrym nikt po meczu nie mwi.Znacznie atwiej ni na pochwa, jest w tym zawodzie zasuy na lincz

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

10/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r.ttni yciem

TOMASZWICAWSKI

Relaks w orientalnych klimatach - tohaso, ktre przywieca klubowi"Tantra". Wyboru piw pozazdro-ci mog temu lokalowi konkurenci. Dymz shishy jest znacznie przyjemniejszy nipapierosowy. Yerba mate w towarzystwiesmakuje lepiej ni w domu. Momo, alael ihumus czekaj na spragnione egzotyki pod-niebienia.

"Tantra" zakorzenia si na dobre natoruskim Starym Miecie. Klubw stu-denckich, z charakterystycznym zapachempotu, alkoholu i woni szlugw, w miecienie brakuje. Oryginalnoci trudno w nichjednak szuka. Coraz wicej osb ucieka odtej samej muzyki, taniego piwa i banalnegowystroju (a czsto j ego braku) klubw.

- Duym plusem lokalu jest szerokiwybr piw - mwi Jakub Osmaski, stu-dent dziennikarstwa. - Atmosera jest tamniezwykle relaksujca, a shisha lepsza niw innych miejscach. Tumw nie ma, wicmona spokojnie porozmawia ze znajomy-mi, bez koniecznoci przekrzykiwania si.

Tcza barw i smakw

Panie znajd w hinduskim klubie rw-nie co dla siebie.

- W tym pubie jest najlepsze piwo z ty-sicem syropw - mwi Michalina Gardo,studentka UMK.

Atmosera rozleniwienia wkrada si wczowieka, kiedy rozoy si na usytuowa-nych nisko nad podog kanapach. Orien-talny drink, mikkie poduszki i nastrojowamuzyka. Mona bez trudu zapa inny stanwiadomoci.

- "Tantra" jest idealnym miejscem napierwsz randk - mwi Pawe Behrendt,byy student UMK. - Byem tam kilka razy.Zawsze z inn dziewczyn. Z czystym su-mieniem mog poleci ten klub dla zako-chanych.

Bywalcy hinduskiego klubu zwracajuwag na barmanw, ktrzy pracuj w tymmiejscu.

- Zawsze staraj si co podpowiedziei dogodzi gustom klientw - mwi ukasz,koneser urokw toruskiej "starwki". -Pierwszy raz piem w tym miejscu Obolonaz kolendr. Gocie s na bieco inormo-wani, co jest w oercie. Od innych klubw"Tantr" odrnia take niebanalny wystrj.Kiedy spytaem tam o drinka, ktrego niebyo w karcie, to dostaem go za "p darmo"i natychmiast zosta on dopisany do oerty.

Herbaty - o tym te trzeba wspomnie.Lokal istnieje ju od blisko 8 lat. Klienci

trafiaj do niego z caej Polski. Poczta panto-flowa jest najskuteczniejsz orm reklamy.

- Pomys na stworzenie takiego miejscapowsta w mojej gowie po wyjedzie doIndii i Nepalu - mwi Daria Tomiak, wa-cicielka klubu "Tantra". - Odpowiada onklimatowi Katmandu i tamtejszych buddha--barw. Zaleao mi na tym, eby to miejscebyo kolorowe i przepenione energi. WToruniu wikszo lokali usytuowana jest

w piwnicach, gdzie panuje specyficzny mi-kroklimat. Wiele osb podkrela w rozmo-wach ze mn, e pooenie klubu (parter),uywanie przez nas rnego rodzaju wiec imieszanka orientalnych aromatw sprawia-j, e czowiek wchodzc do nas czuje adnyzapach.

W Toruniu nie byo w momencie po-wstawania "Tantry", ani nie ma do tej pory,miejsca, ktre byoby utrzymane w tym kli-macie.

"Szalone Sonie" nad ranem

- Od samego pocztku zainteresowaludzi byo bardzo due - wskazuje DaTomiak. - Trafiaj do nas ludzie mieszjcy nad morzem, w Poznaniu, WarszawWrocawiu i innych miastach rozsianychmapie Polski. Wikszo lokali nastawnych jest obecnie na miejsce do bawieninie rozmowy. Stonowana muzyka i klimawypierane przez parkiety i gone, dyskokowe rytmy. Trafiaj si klienci, ktrzy w nocy przychodz, eby wypi w duyszklankach drink o nazwie "Szalone Son- zrobiony ze wieych bananw, absynamaruli. W naszej oercie jest te wiele prpysznych rzeczy na tequli i truskawkachtego jestemy pono znani nad morzem.

Detale - na to te warto zwrci uwaTo, co w "Tantrze" mona zje i wypi m

ze sob wspgra. Jeeli przyprawy - to ko oryginalne, tyto do shishy - najlepna rynku, a zdobienia na cianach robiorcznie.

- Nazwa lokalu miaa by zupenie in- mieje si wacicielka. - "Tantra" marnych filozofiach niekoniecznie tasamo znaczenie. Nam chodzio o to, e mona si wyzbywa przyjemnoci, ognicza. Tylko w ten sposb mona osignspenienie

Hinduski klimat nie jest w Toruniu najpopularniejszy. Przy ulicy lusarskiej znajdziemyjednak lokal, ktry swoim zapachem, wystrojem i atmosfer przeniesie nas do dalekich Indii

Spenienie w sercu miasta

Tantra jest niezwykle oryginalnym lokalem mieszczcymsi w centrum miasta.

Fot. ADAMZAKRZEWSKI

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

11/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r. reklama

Wiosna jest niewtpliwie jedn znajpikniejszych pr roku. Budz-ca si do ycia rolinno, pierw-

sze kwiaty, napawaj nas optymizmem i dajnowe chci do dziaania.

Jednak dla wacicieli ogrodu, wiosnao czas wytonej pracy oraz nowych obo-

wizkw. To najlepszy moment na zajcie sirawnikiem, sadzenie rolin nie zimujcych w

gruncie oraz wysiewy jednoroczne. W miesi-cu maju najwiksz uwag skupiamy na sianiu

sadzeniu. Jest to dobry czas na posadzenieglakw, azali oraz rododendronw a take za-

gospodarowanie ogrodu warzywnego. W po-owie maja przypadaj tzw. zimni ogrodnicy,

po ktrych przyjo si, i mona swobodniewysadza roliny, bez obawy o ich uszkodzenieprzez poranne przymrozki.

Wychodzc naprzeciw dziakowcom i wa-cicielom ogrodw spka Targi Toruskieorganizuje Wiosenny Kiermasz Ogrodniczy,ktry odbdzie si w dniach 10 i 11 maja wgodzinach od 10.00 do 17.00. Dla wszystkichamatorw zieleni jest to wyjtkowa okazja dozakupu sadzonek i drzewek w promocyjnychcenach oraz zaczerpnicia achowej wiedzy jakprzygotowa swj ogrd do sezonu, aby zaku-pione roliny kwity w nim zdrowo i okazale,a take jak ozdobi go za pomoc elementwmaej architektury, w tym wyrobw z drewnado ogrodu, figur ogrodowych , donic i mebli.

Podczas kiermaszu w oercie znajd si m.n. nasiona, cebulki, byliny i bulwy kwiatowe,

drzewka ozdobne i owocowe, krzewy, iglaki,roliny wieloletnie, kaktusy, wrzosy, krzewy

r, winorola, trawy, odmiany rolin takiejak: jagody goji, borwka amerykaska czymini kiwi. Nie zabraknie take kompozycji zsuchych kwiatw, a nawet miodw czy prze-tworw.

Od ubiegego roku, dziki Targom Toru-skim, Kiermasz Ogrodniczy nawizuje i wracado tradycji Pomorskiej Wystawy Ogrodniczo--Przemysowej, odbywajcej si w Toruniu od1928 r. Obiekt obecne go Centrum TargowegoPark wybudowany zosta bowiem jako naj-wiksza hala wystawowa w wczesnej Polsce,zaprojektowana przez znanego architekta Ka-zimierza Ulatowskiego.

Ju w najbliszy weekendWiosenny Kiermasz Ogrodniczy

Ogrd jak z bajki

INFORMACJE

Wiosenny KiermaszOgrodniczy

Centrum TargowePark

Szosa Bydgoska 310-11 maja

od 10.00 do 17.00Wstp wolny

Inormacja pod nr tel602 629 431

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

12/24

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

13/24

Toru Ogrodem

Dofinansowano ze rodkw

Gminy Miasta Toru

Na zgoszenia czekamy do 30.06.2014 r.

Nagrody przyznane zostan w czterech kategoriach konkursowych:

Na zwycizcw czekaj atrakcyjne nagrody pienine i rzeczowe.

Pula nagrd 7000 z!

tereny zieleni przy jednorodzinnych budynkach mieszkalnych eksponowaneod strony ulicy,

tereny zieleni przy wielorodzinnych budynkach mieszkalnych o powierzchnipow. 50 m,

tereny zieleni wok obiektw uytecznoci publicznej o powierzchnipow. 50 m,

dziaki ogrodnicze pooone na terenach ROD zrzeszonych w OZ PZD.

Ponadto w gosowaniu SMS-owym toruczycy przyznaj Nagrod

Czytelnikw Dwutygodnika Tylko Toru dla Najpikniejszego

Ogrodu Torunia .

Wicej informacji www.torunogrodem.pl i facebook.com

TORU OGRODEMXV Konkurs Prezydenta Miasta Torunia

PATRONATMEDIALNY MECENAS

Toru Ogrodem - Toru miastem zieleniTorunianie pokochali wspaniae ogrody i pikne kwiaty. Bydgoskie Przedmiecie jako pierwsze zasyno zieleni.

Teraz kady ogrd moe mie szans zaistnienia w kolejnej edycji miejskiego konkursu "Toru Ogrodem"

OGLNE ZASADYKONKURSU

Kady wypielgnowany przydomowy ogrdek, kad osiedlow rabatk i zadbany terentoruskiej zieleni mona zgosi do konkursu. Zgoszenia musz spenia kilka podstawowych

warunkw:

CO?Zgasza mona:

- tereny zieleni o powierzchni wikszej ni 50 m2 przy budynkach wielorodzinnych (zieleosiedlowa, plomby, bloki itp.)

- tereny zieleni przy budynkach jednorodzinnych eksponowane od strony ulicy- tereny zieleni o powierzchni wikszej n i 50 m2 wok obiektw uytecznoci publicznej

(szkoy, szpitale, kocioy, sklepy, centra handlowe itp.)- dziaki ogrodnicze po oone na terenach Rodzinnych Ogrodw Dziakowych zrzeszonych w

Polskim Zwizku Dziakowcw

- Najpikniejszy ogrd Torunia Nagroda czytelnikw dwutygodnika Tylko Toru dlaterenu zieleni wyonionego w gosowaniu sms-owym

KTO?

Tereny zieleni do konkursu mog zgasza:- waciciele/zarzdcy posesji, terenu

- osoby trzecie (wymagana jest je dnak pisemna zgoda waciciela/zarzdcy zgaszanego terenu)

KIEDY?- Na zgoszenia czekamy do dnia 30.06.2014 r.

- Na tereny zieleni w kategorii Najpikniejszy ogrd Torunia Nagroda czytelnikw dwuty-godnika Tylko Toru gosowa mona od 1.07.2014 do dnia 31.08.2014 r.

- Ogoszenie wynikw i podsumowanie konkursu nastpi 10.10.2014 r

JAK?- Zgoszenia przyjmowane s w ormie pisemnej lub elektronicznej (skan oryginau karty

zgoszenia udziau) na ormularzu dostpnym na www.torunogrodem.pl. Do zgoszeni a naleydoczy 5 zdj terenu w ormie papierowej (maksymalny ormat A4) lub cyrowej. Zdjciapowinny przedstawia widok oglny (min 1 zdjcie) i najatrakcyjniejsze ujcia zgaszanegoterenu (pozostae zdjcia) na ich p odstawie komisja konkursowa zakwalifikuje zgoszenia

do dalszej oceny i udziau w konkursie. Zgoszenia naley nadsya na adres: PZITS O/Toru,Piernikarska 4/1, 87-100 Toru lub konkurs@torunogrodem.pl

- Laureat Nagrody Najpikniejszy ogrd Torunia zostanie wyoniony w gosowaniu smso-wym.

Regulamin konkursu dostpny na www.torunogrodem.pli w siedzibie organizatora konkursu.

W tym roku odbdzie si jubileuszowa - 15. edycjakonkursu na najpikniejsze zielece w Toruniu. Ple-biscyt skierowany jest do wszystkich mieszkacwmiasta, ktrzy posiadaj ogrody przydomowe orazinstytucji, ktre pielgnuj skrawek zieleni przyobiektach uytecznoci publicznej. Konkurs rozpo-czty w 2000 roku potwierdzi, e Toru zasugujena miano miasta zieleni, ktre zyska ju w okresiemidzywojennym.

- Konkurs Toru Ogrodem przez 14 l at cieszy siduym zainteresowaniem mieszkacw - mwi Szcze-pan Burak, dyrektor Wydziau rodowiska i ZieleniUrzdu Miasta Torunia. - Plebiscyt ten yje swoim y-ciem i ma wielkie powodzenie w miecie, dziki niemuwszczepia si mieszkacom ide upikszania otoczenia.

Konkurs Toru Ogrodem skierowany jest dowszystkich osb mieszkajcych w naszym miecie.Skada si z trzech staych kategorii: teren zielony przydomach jednorodzinnych, zabudowie wielorodzinnejoraz przy obiektach uytecznoci publicznej. Zgosze-nia naley skada w ormie pisemnej na adres PZITS

Oddzia Toru, ul. Piernikarska 4/1, 87-100 Toru lubelektronicznej poprzez ormularz konkursowy dostp-ny na oficjalnej stronie Toru Ogrodem (www.to-runogrodem.pl) w terminie od 9 maja do 30 czerwca2014 r. Kady ogrd powinien zosta udokumentowa-ny otografiami. Do zgoszenia naley doczy 5 zdjterenu zieleni w ormie papierowej (maks. ormat A4)lub cyrowej. Fotografie powinny przedstawia widokoglny i najatrakcyjniejsze ujcia zgaszanego tere-nu. Ponadto waciciel ogrodu musi wyrazi pisemnzgod na udzia, co wie si z akceptacj regulami-nu dostpnego na oficjalnej stronie konkursu ToruOgrodem.

- Oceniana jest ziele widoczna od strony ulicy -inormuje dyrektor Szczepan Burak. - Ogrody s dlamieszkacw, powinny wic by odkryte. Co wane,w konkursie nie oceniamy balkonw. My chodzimy poziemi.

W skad komisji konkursowej wejd przedstawi-ciele: Wydziau rodowiska i Zieleni Urzdu MiastaTorunia, Komisji Gospodarki Przestrzennej i Ochrony

rodowiska Rady Miasta Torunia, Polskiego ZrzeszeniaInynierw Sanitarnych Oddzia Toru, Ogrodu Zoo-botanicznego w Toruniu, Instytutu Ekologii i Ochro-ny rodowiska UMK w Toruniu, Polskiego ZwizkuDziakowcw Okrg Torusko-Wocawski, a takeinnych instytucji lub osb prywatnych. Komisja niemoe skada si z osb, ktre uczestniczyy w procesietworzenia i utrzymania ocenianego terenu.

Obowizkiem jury bdzie, m.in. osobiste odwie-dzenie zgoszonego ogrodu lub ragmentu zieleni.Sprawdzi ono rwnie sposb prowadzenia prac. Ko-misja przyjrzy si take pielgnacji oraz ochronie ro-lin.

- Podczas oceny zgoszonego miejsca jury bdziebrao pod uwag takie kryteria, jak: architektura kra-jobrazu, wkomponowanie terenu zieleni w otaczajczabudow, kondycja rolinnoci, sposb utrzymaniawiadczcy o wykonywaniu niezbdnych zabiegwpielgnacyjnych oraz wraenie oglne - dodaje dyrek-tor. - Na ostateczne zatwierdzenie wszystkich kategoriioceniania jeszcze czekamy. Niebawem prezydent Toru-

nia Micha Zaleski podpisze obowizujcy w tym rokuregulamin konkursu.

Fina plebiscytu Toru Ogrodem odbdzie si 10padziernika podczas 1 0. Konerencji Naukowo - Tech-nicznej Ziele miejska - naturalne bogactwo miasta.Podczas tego wydarzenia zwycizcom wrczone zosta-n nagrody pienine i rzeczowe. Osobne wyrnienieprzyznaj take mieszkacy miasta Torunia oraz czy-telnicy gazety Tylko Toru we wsplnym gosowaniuSMS-owym.

- Na nagrody w 15. edycji konkursu miasto prze-znaczyo kwot 7 tysicy zotych - mwi dyrektorSzczepan Burak. - Swj wkad w plebiscyt maj takesponsorzy.

Do poprzedniego konkursu Toru Ogrodem na-desano okoo 60 zgosze. W tym roku uczestniczymoe kady - nawet laureaci z wczeniejszych edycji.

Patronat nad konkursem Toru Ogrodem objprezydent Torunia Micha Zaleski.

Micha Ciechowski

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

14/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r.blokowisko

MICHACIECHOWSKI

Jedna z nich za twrc gry uznajechiskiego cesarza Shun panuj-cego w latach 2255 - 2205 p.n.e.,ktry w grze go pragn zobrazowawalk dobra ze zem, by w ten sposbudzieli lekcji etyki i moralnoci swe-mu synowi. Inna za mwi, i zasadygry go stworzy wasal cesarza Chiechimieniem Wu. Jeszcze inna, e ta sta-rochiska gra planszowa nieraz ura-towaa ludzi z opresji.

Mimo prostoty regu go to skom-plikowana rozrywka - nawet dlakomputerw. Celem jej jest otoczeniewasnymi kamieniami jak najwik-szego terytorium na pocztkowopustej planszy. Inicjatorem gry wnaszym powiecie jest Dominik Blek- nauczyciel j. angielskiego w Szko-le Podstawowej w Zotorii. Od kilkumiesicy moemy go spotka take w

Klubie Gry Go na toruskim Rubin-kowie.

- Wsplna ch gry oraz naukainnych pchna mnie i moich znajo-mych do stworzenia w Toruniu miej-sca, w ktrym mieszkacy usyszo tej planszwce - mwi anglista. -Chcielimy by najlepszymi graczamina wiecie. Zapa do tego ju min,ale pasja do gry nadal silnie ponie.Widz w tym du zasug moichuczniw.

Blek, pracujc w szkole podstawo-wej, swoj pasj zarazi najmodszychmieszkacw regionu. Dziki jego

staraniom uczniowie z powodzeniemstartuj w zawodach i odnosz sukce-sy. Mio do gry idzie u nich w parzez cik prac. Pocztki byway trud-ne. Jak mwi sam Dominik Blek, gdypyta podopiecznych, co im si w tympodoba, odpowiadaj, e to jest poprostu ajne.

- Gra go jest orm zabawy - do-daje. - Wystarczy pokaza, e co jestajne i dzieci od razu chc to robi. Wzachcaniu do gry pomaga te legen-da oraz anime Hikaru no Go, ktrepolecam wszystkim moim wycho-

wankom.Gra si kamieniami, ktre ukada

si na planszy. W Korei popularnejest granie pionkami o tym samymkolorze. Jedne s przeroczyste, adrugie wypenione. Najwaniejszy

jest jednak akt, e dwie osoby siadajprzed sob i mog rozpocz niemydialog.

- W Korei na Uniwersytecie My-ongji jest nawet kierunek studiwzwizany z go, zwany tam Baduk- opowiada Dominik Blek. - Gramw t gr ju 12 lat i wyniosem z niej

wiele yciowych nauk: Chciwo niepopaca., Nic nie jest ani dobre anize., Trzeba dobrze wybiera i pla-nowa swoje walki. Istniej legendyo partiach, ktre przepowiaday tra-gedi i dobrobyt, jednak nauka z nichpynca jest jedna grajcie w go, abdziecie dobrze wybiera.

Jednym z takich dobrych wybo-rw byo zaoenie w Toruniu KlubuGry Go. Jak zapowiada jego inicja-tor, po wakacjach zamierza pokazagr szerszej publicznoci. W mieciepojawi si plakaty promujce go, a w

szkoach odbd si pokazy. Opr

tego w planach organizatora s tak

publiczne rozgrywki w t staroch

sk gr.

Dominik Blek zdradza, e do ro

promowania gry w Toruniu poz

tywnie nastroia go dyrektorka Klu

Jantar, ktra po jednej grze pow

dziaa, e cay Toru zaczyna gr

w go! .

- To takie moje marzenie i prag

je zrealizowa - dodaje Blek.

Grajc w go, rozpoczynamyniemy dialog

Narodziny gry go datowane s na ponad lat p.n.e., cho udokumentowane wiadectwa jeistnienia s pniejsze. Istnieje wiele teorii mwicych o pochodzeniu oraz wieku gry.O samych pocztkach opowiadaj ju tylko legendy

Dominik Blek marzy, aby gra w go staa si popularna w caym miecie. Fot. UKASZ

PIECYK

Piknik bdzie szczeglnym wyda-rzeniem zwaszcza dla psiakw,ktre maj szans na znalezienienowego domu. Wolontariusze i pracow-nicy toruskiego schroniska omwidziaania, ktre na co dzie wykonywa-ne s w placwce. Bdzie mona poznaszczegy pracy domw tymczasowychoraz otrzyma inormacje o zwierztachaktualnie przebywajcych w schronisku.

- Mieszka u nas okoo 350 psw i 50

kotw - mwi Agnieszka Winiewska,

kierowniczka Miejskiego Schroniska dlaZwierzt w Toruniu. - Przy placwcedziaa rwnie azyl dla krlikw, w kt-rym znajduje opiek 20-30 zwierzakw.Tylko w tym roku trafio do nas ponadp tysica stworze, z czego ponad 400odnalazo nowy dom.

Organizatorzy wydarzenia zaprasza-j wszystkich wacicieli czworonogw,w szczeglnoci tych, ktrzy adoptowalizwierz z toruskiego schroniska. Mile

widziane bd osoby, rozwaajce decy-

zj o adopcji pupila.- Podczas pikniku bdzie mona

pozna niektrych z naszych podopiecz-nych oraz bdzie rwnie mona je za-adoptowa - dodaje Winiewska. - Psiakibd si wyrnia w tumie, poniewaprzystroimy je w charakterystyczne chu-sty.

Spotkanie na Barbarce to takeokazja do "zachipowania" swojego psa iumieszczenia wszystkich jego danych w

specjalnej bazie pod adresem www.iden-

tyfikacja.pl.- Chipowanie polega na wszczepie-

niu pod skr malekiego mikropro-cesora z unikatowym numerem, podktrym zarejestrowane bd nasze dane,dostpne oczywicie tylko dla admini-stratora bazy. Jeli zgubimy naszego psapodczas wakacji, np. na drugim kocuPolski, znalazca w prosty i szybki sposbbdzie mg si z nami skontaktowa.

Podczas pikniku zostanie zorga-

nizowane take tradycyjne ognisko z

kiebaskami, a dla najmodszych przew

dziane s liczne konkursy z nagrodam

Do udziau w wydarzeniu zaproszo

zostay undacje i organizacja dziaaj

na rzecz ochrony zwierzt i rodowisk

Piknik przyjaci schroniska dla b

domnych zwierzt w Osadzie Lenej

Barbarce rozpocznie si o godzinie 12

i potrwa cztery godziny.

(M

Spotkanie mionikw zwierztPrzyjaciele schroniska dla bezdomnych zwierzt w Toruniu spotkajsi maja w Osadzie Lenej na Barbarce. Kady moe przyj ze swoim pupilem

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

15/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r. wywiad

Marwit

Czy obiegowa opinia, e na lewym brzegu

est niebezpiecznie, ma pokrycie w rzeczy-

wistoci?

W adnym wypadku. Patrzc na dyna-

mik przestpczoci, nie moemy mwi o

adnych zatrwaajcych danych i nie po-

winny one negatywnie wpywa na poczucie

bezpieczestwa mieszkacw tej czci To-

unia. Nie ma tu adnych odstpstw w sto-

unku do innych dzielnic miasta. Kierujemy

naszych unkcjonariuszy w zalenoci od

ytuacji na danym terenie, aby ograniczy i

wyeliminowa niepodane sytuacji oraz nie

dopuci do ich da lszego rozwoju.

Z czym boryka si najczciej komisariat na

Podgrzu?

Najczciej mamy do czynienia z prze-tpstwami i wykroczeniami przeciwko

mieniu. Mam tu na myli kradziee, uszko-

dzenia sprztu i inne podobne zdarzenia. Na

ym skupiamy si w gwnej mierze, gdy

akie zgoszenia otrzymujemy najczciej.

Ciesz nas ostatnie statystyki, bo ilo zda-

ze kryminalnych jest mniejsza ni w tym

amym okresie lat minionych.

Pana jednostka poza lewobrzenym Toru-

niem obsuguje te ssiedni gmin Wielka

Nieszawka. Tam jest podobnie?

Na pewno skala jest o wiele mniejsza i

nasilenie jest sabsze, mimo e typ zdarze

jest podobny. Trzeba na pewno pochwali

wspprac z samorzdowcami z obu urz-

dw, gdy przebiega ona bardzo dobrze, cze-

go przykadem jest chociaby wspfinanso-

wanie naszego nowego samochodu.

Fotel komendanta w komisariacie na Podg-

rzu obj pan pod koniec marca, zastpujc

nadkomisarza Wojciecha Nowackiego. To

nowe dowiadczenia dla pana?

Pracuj w policji od 16 lat na terenie

powiatu toruskiego. Dwa lata spdziem

w Komendzie Wojewdzkiej w Bydgoszczy,

zajmujc si przestpczoci gospodarcz.

Natomiast ostatnich sze lat byem zastpc

naczelnika wydziau do walki z przestp-

czoci gospodarcz Komendy Miejskiej w

Toruniu. Bya to gwnie dziaalno zwi-

zana ze szkodami Skarbu Pastwa czy oszu-

stwami. Znana jest mi jedna k bardzo dobrze

specyfik komisariatu, bo swoj prac zaczy-

naem w komisariacie na Rubinkowie.

Czy komisariat na Podgrzu czekaj jakie

zmiany?

Na pewno tak. Mam tu na myli zna-

lezienie obszarw, na ktrych moemy by

jeszcze bardziej eektywni. Przewiduj zmia-

ny jedynie dce do podnoszenia wynikw

osiganych przez komisariat. W naszej jed-

nostce mamy ponad 50 osb, ktre s chtne

do pracy i niesienia pomocy mieszkacom.

Wrd Polakw pokutuje wci przekona-

nie, e wsppraca z policj to donosiciel-

stwo?

Mam nadziej, e nie, bo kontakt ze

spoeczestwem jest dla nas bardzo wany.

Wiadomym jest, e nie moemy jednocze-

nie by we wszystkich miejscach. Jednak

nasi dzielnicowi s w staym kontakcie z

rnymi rodowiskami. Mam tu na myli

midzy innymi pedagogw, rady osiedli,

wacicieli ogrodw dziakowych. Drzwi na-

szego komisariatu s otwarte ca dob dla

wszystkich. Na szczcie cz mieszka-

cw naszego rejonu o tym wie i przekazuje

nam osobicie lub teleonicznie inormacje

o niepokojcych zjawiskach. To wane ze

wzgldu na podejmowane przez nas dzia-

ania zapobiegajce i eliminujce niektre

wydarzenia.

Sporo zmienio si w kwestii bezpieczestwa

na lewym brzegu w cigu ostatniej dekady?

Zdecydowanie. Nowe osiedla staj si

bezpieczniejsze. Budowa drg zmienia bar-

dzo wiele. Ich lepsza jako wpywa pozy-

tywnie na liczb kolizji, ktrych jest mniej.

Take wyprowadzenie ruchu poza miastodziki wzom drogowym sprawia, e kom-

ort jazdy w samym miecie jest o wiele

wikszy. Nasza sytuacja, jako unkcjonariu-

szy, take si bardzo zmienia. Pi lat temu

bowiem komisariat na Podgrzu z jednej z

najstarszych jednostek w miecie sta si no-

woczesnym budynkiem, w ktrym pracuje

si o wiele sprawniej i skuteczniej.

Kontakt z policj to niedonosicielstwoO bezpieczestwie w cigu ostatniej dekady, problemach lewobrzenego Toruniai stereotypowej wsppracy z policj ukasz Piecyk rozmawia z komisarzem Jackiem Wolframem,

nowym komendantem komisariatu na Podgrzu

Komisarz Jacek Wolfram zaczyna swoj pracw policja 16 lat temu.

Fot. UKASZPIECYK

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

16/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r.mska kocwka

MARCINTOKARZ

Wiem, boli, gdy marzenia pryska-j jak baka mydlana, jednakwicej nacierpisz si, gdy twojaprba drifingu zakoczy si na drzewie.Nauka kontrolowanego polizgu zaczynasi od pokory wobec samochodu, prdko-ci i wasnych saboci. Drugi etap zakadazrozumienie, dlaczego uciekania tyu autanaley unika jak ognia. Zanim podejdziesi do kolejnego, trzeba uzbroi si w cier-pliwo, bo trening moe potrwa miesica-mi. Dopiero spenienie tych podstawowychwymogw podnosi twoje szanse na bezko-lizyjne przywrcenie koom przyczepnoci.Drifowanie wiadome to zupenie inna parakaloszy. W gr wchodzi ju powicenie lat iworka penego kasy.

Prawdopodobnie nie. To, co kumpelprbowa wam wcisn na ostatniej impre-zie, najpewniej wcale nie byo drifem. Jelistraci przyczepno, zaliczy obrt wokosi auta, a na sam koniec zatrzyma si wmiejscu - nie zbliy si nawet do kontro-

lowanego polizgu ocenionego na dwj naszynach.

- Wystarczy kilka powtrze symulacjiutraty przyczepnoci k na pycie polizgo-wej, by nawet najbardziej dumny kierowcazrozumia, e musi zweryfikowa ocenswoich umiejtnoci - przekonuje AdamKnietowski, instruktor Toruskiej AkademiiJazdy. - Ten scenariusz powtrzy si ju takwiele razy... Poprzedza go zwykle teleonpodekscytowanej i przekonanej ony, e jejm jest krlem szos, dziki czemu raz-dwaopanuje wszystkie techniki jazdy bokiem, aona bdzie szczliwa z prezentu, jaki spra-wia ukochanemu. Niestety tak to nie dziaa.

Fizyka ruchu pojazdu

By moe nie dla wszystkich jest to ja-

sne. Warto podkreli, e polizg kontrolo-wany istnieje wtedy, gdy sami prowokujemysamochd do jazdy bokiem, kiedy doskona-le czujemy fizyk ruchu pojazdu, a do tegosytuacja na drodze daje nam odpowiedniilo miejsca, czasu oraz moliwo uzyska-nia waciwej prdkoci. ycie rzadko piszescenariusze, wedug ktrych zrealizowaniemarzenia samo spada z nieba. W przypadkuumiejtnoci drifingu - nawet nigdy.

- Jeli ju kto rzeczywicie zmierza kujedzie sportowej, musi si pogodzi z ko-niecznoci pokonania kolejnych stopniszkoleniowych niezbdnych do wyksztace-nia rozmaitych odruchw zrozumienia fizy-ki ruchu pojazdu - wskazuje Adam Knietow-ski. - Zaczynamy od pozycji za kierownic,nauki waciwego ni operowania, zrozu-mienia relacji pomidzy tymi czynnociamia wyczuciem samochodu. Uczestnik szko-

lenia musi zapozna si z waciwociamiunkcjonowania systemw odpowiedzial-

nych za bezpieczestwo jazdy lub reguami,jak radzi sobie w przypadku ich braku wdanym samochodzie. Po ukoczeniu kursukandydat na drifera powinien zna peenzakres wiadomoci na temat mechaniki za-wieszenia, dziaania ukadu hamulcowego,kierowniczego, rodzajw i typw zachowa-nia si opon czy sy stemw wspomagajcych.To wszystko moe si wydawa bahe, ale

praktyka pokazuje, e po skonrontowaniutej wiedzy z prdkoci nawet 45 km/h na

pycie polizgowej wikszo kursantw so-bie nie radzi.

Kiedy zabraknie tyu...

Pewn doz fikcji owiane s rwniepolizgi starych wyjadaczy z brytyjskiegoTop Gear. Clarkson otwarcie przyznawaw wywiadach, e drify, ktre widzimy nagotowych nagraniach, poprzedzane s zwy-kle kilkunastoma prbami. May zdradzi, eprzed rozpoczciem pracy w programie sp-dzi kilka lat w japoskiej szkole drifingu iwci nie moe powiedzie, e potrafi wy ko-

na p olizg kontrolowany.- Trzeba te zaznaczy, e nie kady

zawodnik zwizany ze sportem samocho-dowym pobiera lekcje jazdy bokiem wszkoach takich jak nasza - wyjania Adam

Knietowski. - S to osoby, ktre ucz si nawasnych bdach, co nierzadko jest bardzo

kosztowne nie tylko pod wzgldem finan-sowym, ale niestety czasem i zdrowotnym.Kada dziedzina jazdy widowiskowej czy tosamochodem sportowym, czy drifowozemszalenie si od siebie rni. Techniki trzebadzieli ze wzgldu na rodzaj uywanego p o-jazdu. Podstawowe samochody, ktre zosta-y lekko przerobione pod drifing, maj jesz-cze co wsplnego z cywilnymi, ale bolid, boto ju nawet nie auto, jest zmodyfikowanydo tego stopnia, e do zwykej, codziennej

jazdy si nie nadaje.Widok nieodczny na Toyo Drif Cup,

czyli kby dymu wydobywajce si spodopon, to skutek nadmiernego momentu ob-rotowego na o napdow, zazwyczaj tyln.Rwnie widowiskowo prezentuj si po-lizgi samochodw z napdem 4x4, jednakt grup naley zakwalifikowa ju do rallycross czy olk race. Natomiast w zawodach,wycigach stricte zwizanych z drifingiemstawia si raczej na napd tylny, ktry prze-nosi nadmiar mocy, rwnie na tyln czsamochodu. A co z tymi najbardziej stan-dardowymi, czyli napdzanymi tylko naprzedni o? Usidcie wygodnie i odciewszystko, co trzymacie w rkach, bo jeli niespadniecie z krzesa, to przynajmniej zapie-

cie si za gow.- W Japonii organizowane s konkuren-

cje prowadzenia aut przednionapdowychbokiem - podaje Adam Knietowski. - Mwi-

my wtedy o sytuacji, kiedy na okrgo wyst-puje balans samochodu, a podcinanie tylnejosi odbywa si za pomoc hamulca rczne-go. Ty na chwil traci przyczepno, ktrto tendencj zawodnicy prbuj nadganiaprzodem pojazdu.

Do odwanych wiat naley

Generalnie prba sormuowania ogl-nych zasad wprowadzenia auta w stan

kontrolowanego polizgu jest rwnie sen-sowna, co czesanie si grabiami. Techniki

jazdy bokiem naley skorelowa z rodzajemsamochodu, jego moc i charakterystykzawieszenia. W wielu przypadkach autostandardowe moe w ogle nie nadawa sido bezpiecznego i kontrolowanego polizgu- nawet na specjalnie przygotowanej pyciepolizgowej. miakowie, ktrzy jeszcze niezniechcili si do nauki drifingu, musz bywiadomi, e zmuszeni s pozna cay szereguwarunkowa niezbdnych do zdobycia tejekstremalnie trudnej umiejtnoci.

- Oprcz wyczucia gabarytw, rozoe-nia masy i zachowa samochodu, taki kie-rowca stanie przed zadaniem manipulowa-nia transerem masy poprzez, np. ujcie nogiz gazu, docienie przodu, odcienie tyu- wymienia Adam Knietowski. - S techniki

strzau ze sprzga, podcicia tylnych oponhamulcem awaryjnym i wiele innych. Jed-

nak wane jest, aby zdawa sobie sprawtego, e posiadajc takie umiejtnoci, solutnie nie mamy gwarancji prawidowzachowania si w przypadku nagego pozgu w normalnym ruchu drogowym.

Pojawia si element zaskoczenia. Naspuje panika, czas zwoki i odruch niewciwy w stosunku do tego, co dzieje sidrodze.

- Zawodowcy, kierowcy rajdowi niejnokrotnie podkrelaj, e nawet oni nie

w stanie odpowiednio zareagowa w mmencie niespodziewanego polizgu, co ko potwierdza filozofi, ktr propaguje- mwi instruktor Toruskiej Akademii J

dy. - W naszej szkole staramy si przekakursantom wiedz, jak unikn tego tysytuacji oraz jak zniwelowa szkody nspowodowane. Sowa nie oddaj skali trnoci kontrolowanego polizgu, a wiadoprzywrcenie przyczepnoci k po najej utracie jest praktycznie niemoliwe.

Zdziwibym si, gdyby po przeczytapowyszych inormacji wci ta sama ilosb rozwaaa nauk drifingu. Jednakodwanych wiat naley, a nawet, jeli spimy si na jedzie bardziej asekuracyjwiedza, jak wyj z niespodziewanego pozgu ze zaman rk, a nie karkiem, cibrzmi atrakcyjnie. Jacy chtni?

Jazda bokiem dla zuchwaychJeli marzysz, e kiedykolwiek bdziesz pokonywa zakrty driftem, jeli naogldaesi w Szybkich i wciekych z Tokyo w nazwie, przed lektur tego tekstu lepiej przygotuj chusteczki

Tomasz Klinikowski docenia dzi k ad zotwk, jak zarobi u progu swojej dziaalnoci. Fot. ADAZAKRZEWS

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

17/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r. edukacjadamska gbia

Jedz mniej, bramy raju s wskieUmiechnij si za mnie, gdy bd mnie grzeba,bo byam tym, kim chciaam.Nie kim, kim byo trzeba

ALEKSANDRARADZIKOWSKA

Ana mwi, e aby co osign, po-trzeba cikiej pracy i samodyscy-pliny. Mia wybiera drog na skrty.est bardzo podobna do Any, ale skupia si

na wygldzie ciaa, nie mylc o tym co wrodku. Sistr zreszt jest wicej - Perry to

paranoja, Annie - anxienty, czyli lk, OliveOCD, zaburzenia depresyjno-kompulsyw-

ne, Sally - schizorenia, Cat - kot, czyli au-oagresja, Deb - depresja. I ich matka - Sue,uicide, czyli samobjstwo. Mona przyja-

ni si z jedn albo z kilkoma.Paulina miaa pitnacie lat, gdy usy-

zaa od matki, e jest grub wini. Przywzrocie 165 cm jej waga wynosia 57 kg.Zaczynaa rozkwita jako kobieta. Dugieblond wosy oplatay zgrabnie jej twarz iksponoway due, niebieskie oczy. Nie byaypow piknoci, cho nie miaa z tego

powodu kompleksw. Matka podarowaaej co, co towarzyszy jej do dzi. Lk i brakamoakceptacji. Wygraa ju dwie bitwy z

anoreksj, cho wojna nadal trwa. Powraca-cy kult ciaa jest dla niej jak narkotyk. Z tnic, e zamiast biaej kreski na kuchen-

nym blacie, w mylach wci projektuje cigiczb: 57, 56, 55, 54, 53, 52, 51, 50, 49, 48, 47,

46, 45, 44, [43], 42, 41, 40, 39, 38, 37, (36!).Niedugo kwadratowy nawias upewni j w

tym, e jest idealna. Matka ju nigdy nie

powie, e wyglda jak gruba winia. Jeszcze

dwa miesice temu waya 48 kg. Zasonia

w domu wszystkie lustra.

Cze, zosta na chwil

- Potrzebuj pomocy, rozmowy i zrozu-

mienia, a wiem, e od was to dostan - tak

na jednym z blogw wita si nowa uytkow-

niczka, Katya. - Znw pragn tej sodkiej

kontroli pord sonego morza ez. To niejest normalne, e godz si, wymiotuj,

wicz, ile si da. Gdybym tylko miaa tak

moliwo, wybraabym ycie bez tego, co

mnie tak cholernie wyniszcza i jednocze-

nie daje mi rado. Ju nie umiem.

"Jeli nie jeste chuda, to znaczy, e

nie jeste atrakcyjna", "Bycie chud jest

waniejsze od bycia zdrow", "Bdziesz

si godzia i robia wszystko, co w twojej

mocy, aby wyglda coraz szczuplej", "Nie

bdziesz jada niczego bez ukarania siebie

za to" - to nieliczne z przykaza dekalogu,

ktry motylki uznaj za obowizujcy. Wy-

bray pro-ana, proesjonaln anoreksj, jako

styl ycia, ktry jest wiadomym wyborem,

a nie zaburzeniem psychicznym. Obsesyjne

zmierzanie do docelowej wagi to denie do

perekcji.- Cze, zosta na chwil - szybko od-

powiada jej administratorka orum, u ktrej

kwadratowy nawias zatrzyma si na liczbie

40. - Opowiedz co o sobie. Ile waysz? Jak

si tu znalaza? Akceptujesz nasz dekalog?

To nie miejsce dla kogo, kto chce po prostu

zrzuci zbdne kilogramy. Musisz to wie-

dzie.

Tak Katya zaczyna marsz ku doskona-

oci. Z piknej i umiechnitej nastolatki

o penych ksztatach zamienia si powoli w

pozbawion kolorw i chci do ycia dziew-czyn. Gdyby nie rzuci jej M., wszystko

byoby normalnie. Po kilkunastu postach

uytkowniczki orum ju wiedz, e Katya

jest zdecydowana na to, by zaprzyjani si

z An. Katya - 18 lat, 175 cm wzrostu, 52 kg.

cieka szczcia: 67>>59>>[52]>>(45!).

Ju niedugo na jej bladej skrze wida b-

dzie wszystkie yy, a pene ksztaty zostan

zastpione wystajcymi komi biodrowy-

mi i ebrami. Jeszcze tylko troch i bdzie

liczniejsza od nowej dziewczyny M.

Pikniejsza ty

- To przypomina krgi pieka u Dante-

go - wskazuje dr John Morgan, prezes sekcji

ds. zaburze odywiania Royal College o

Psychiatrists. - Im bardziej prywatny cha-

rakter ma strona, tym bardziej dewiacyjne

i szkodliwe praktyki propaguje. Wanie w

tym tkwi urok: uytkowniczkom wydaje si,

e przechodz inicjacj do tajnego stowa-

rzyszenia.

W wirtualnym wiecie realne konse-

kwencje takiego stylu ycia wydaj si nie-

istotne. Oderwanie od rzeczywistoci to

charakterystyczna cecha uytkowniczek:

wiele z nich pisze anonimowo i opowiada o

swej chorobie z du czuoci, a nie blem.

Na dziesitkach blogw przeczyta monatysice postw i pozna setki historii o tym,

jak Ana potrafi odmieni ycie; nie tylko

ciao, lecz przede wszystkim umys.

- Chcecie posucha o tym, jak jem

obiad z "rodzin"? - pisze na blogu dobrze

ju zaprzyjaniona z An dziewczyna. - Na

talerzach kurczak z warzywami. Widz, jak

matka umiecha si dumnie. Od dawna po-

wtarzaa mi, e jestem gruba. Chyba niena-

widzi mnie za to, e w ciy ze mn przyty-

a 27 kg i nigdy ich do koca nie zrzucia.

Dzi 137 dzie diety. Zjadam 450 kalorii.

wiczeniami spaliam ok. 700. Czuj si

dobrze, opanowaam tabele kaloryczne w

takim stopniu, e nie musz sprawdza ju

tego w necie. Co u was moje motylki? Tak

si ciesz, e was mam. W kocu przejam

kontrol nad swoim yciem.W jednym z komentarzy pojawia sie

wpis: "Gruba winio, id si leczy". Nie

wiadomo, czy tego dnia S. znw pakaa,

klczc na zimnych pytkach w azience.

69>>63>>58>>[54]>>(40!).... [-]?

Zdrowie i uroda to wartoci, ktrewe wspczesnym wiecie s szcze-glnie wane dla kadej kobiety.Ktra z nas nie marzy o szczupej sylwetce,a przy tym o zachowaniu zdrowego trybuycia, zarwno dla siebie jak i caej rodziny?Wiosna to najlepszy czas, aby zmierzy size swoimi sabociami i podj wyzwanieAkademii Naturalnej Utraty Wagi.

Miesic maj w Toruniu zosta okrzyk-nity Miesicem dla Zdrowia. Jest to wspa-niaa idea, ktra ma na celu zachci ka-dego mieszkaca naszego piknego miastado zdrowego trybu ycia oraz aktywnocifizycznej. Do tej szlachetnej akcji przy-

czya si rwnie Akademia NaturalnejUtraty Wagi. Kadej Pani, ktra si do nas

zgosi oerujemy proesjonalny, bezpatnypomiar wagi. Za pomoc specjalistycznychsprztw przeprowadzimy kompleksowanaliz masy ciaa oraz zawartoci tkan-ki tuszczowej i pynw metabolicznych.Program Akademii Naturalnej Utraty Wagiobejmuje sze spotka podczas ktrychwe wsppracy z nasz dietetyczk, zostajeustalony indywidualny program odywia-nia. Organizujemy wsplne lekcje tacaoraz treningi Nordic Walking, a take sta-le motywujemy do dziaania. Co tydziekada z uczestniczek jest ponownie wao-na oraz mierzona w celu monitorowaniapostpw, a take redukcji ewentualnych

bdw. Przez cay czas trwania programuotrzymasz od nas maksymalne wsparcie

oraz proesjonalne porady. Nie zostawimyCi samej!

adna walka z nadmiernym tuszczy-kiem nie ma szans zakoczy si sukcesembez odpowiednich suplementw. AkademiaNaturalnej Utraty Wagi oprcz proesjonal-nego doradztwa oeruje rwnie naturalnesuplementy diety typu Natural Balance.Produkty te wspomagaj odchudzanie,przyspieszaj nasz metabolizm, podkrcajspalanie tuszczu. S to min. Koktajle Natu-ral Balance. Jest to rewelacyjny suplementdiety, ktry zawiera optymaln kompozy-cj naturalnych skadnikw. Jest bogaty wbiako, kwasy Omega 3 i 6, wglowodany i

bonnik. Idealny jako lekka przekska! Ko-lejnym z polecanych przez nas produktw

s pyszne Zupy Natural Balance. Jest towysokobiakowy, niskotuszczowy, syccyposiek, w 100% naturalny. Dla tych z Was,ktre nie mog oprze si sodyczom, alepodjy nasze wyzwanie mamy rewelacyjneBatony proteinowe Natural Balance!

Ale to nie wszystko! Dla kompleksowe-go uzupenienia swojej diety o niezbdnesubstancje odywcze polecamy rwniewitaminy Wellness Pack. Zawieraj onedzienn dawk kwasw Omega 3, kom-pleks Swedisch Beauty Plus oraz multiwi-taminy i mineray, ktre dostarcz namenergii oraz poprawi samopoczucie i wy-trzymao. Witaminy Wellness Pack do-

stpne s w dwch wersjach: dla Niej i dlaNiego. Poza naturalnymi suplementami dla

zdrowia oerujemy take suplementy dla

urody! Produkty Wellness Hair and Nail

NutriComplex to zestaw kompleksowych

skadnikw, ktre znacznie poprawiaj

kondycj naszych wosw, skry oraz pa-

znokci.

Akademia Naturalnej Utraty Wagi

oeruje Tobie wszystko, co potrzebne ko-

biecie, aby czua si pikna i speniona! Je-

dyne czego od Ciebie oczekujemy, to przy-

czenia si do nas! Zrb pierwszy krok ku

szczciu, zapraszamy!

Biuro regionalne Oriflame Toru,

ul. Kociuszki 41/47,tel. 603097163i535568704

Bd zdrww majuO stan naszego organizmu powinnimy dba na co dzie. Niestety nowoczesny styl ycianie zawsze na to pozwala. W maju przypomina nam o tym akcja Miesic dla zdrowia

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

18/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r.zdrowie

Gdy boli bark, potrzebnajest pomoc specjalisty

Bark jest jednym ze staww naj-bardziej naraonych na urazy.Minie oraz inne struktury pra-cuj tutaj nieustannie, bez ich pomocy

nie mona wykona najprostszych czyn-

noci takich jak mycie si, jedzenie czy

podnoszenie rnych przedmiotw.

- Dlatego te kada dolegliwo zwi-

zana z obrcz barkow, nawet niewielki

bl, jaki si tam pojawia, jest dotkliwie

odczuwany w codziennym yciu mwi

Anna Wakulewicz, fizjoterapeutka z

Ortus Med. - Mwic wiec o blu w

barku naley rozpatrywa problempod ktem caej obrczy barkowej gdy

na cay kompleks skadaj si a 3 sta-

wy: barkowo-obojczykowy, mostkowo-

obojczykowy oraz ramienno-opatkowy.

Nawet niewielkie urazy w obrbie obr-

czy barkowej mog by po cztkiem pro-

blemw, ktre nieleczone bd przyczy-

n uciliwego blu i skutecznie bd

uniemoliwia normalne unkcjonowa-

nie tumaczy Wakulewicz.

Najczstsz przyczyn dolegliwoci

s: zapalenie lub uszkodzenie cigien

stoka mini rotatorw, ucisk na kaletk

podbarkow czyli tzw. zesp ciasnoty,

niestabilno obrczy barkowej, uraz sta-

wu, zmiany zwyrodnieniowe krgosupa

szyjnego lub staww obrczy barkowej i

zabiegi chirurgiczne w obrbie barku.

Podczas wikszoci dysunkcji do-tyczcych obrczy barkowej zostaje

zaburzony prawidowy ruch w stawie

ramiennym oraz prawidowy rytm o-

patkowo-ramienny, czyli waciwe prze-

suwanie si opatki po ebrach podczas

ruchw ramienia. Zaburzenia w usta-

wieniu oraz prawidowym ruchu opatki

mog wynika ze zmian w caym acu-

chu biomechanicznym, czyli w ustawie-

niu innych elementw narzdu ruchu.

Rehabilitacja dotyczca opatki jest klu-

czowym elementem rehabilitacji caej

obrczy barkowej i trzeba j wdraa

ju we wczesnym okresie rehabilitacji,

czsto ju w trakcie gojenia uszkodze

innych struktur barku.

- Najpierw wykonujemy testy, kt-

re okrel przyczyn problemu mwi

Wakulewicz. Potem przystpujemy do

rehabilitacji, ktra ma na celu zmniej-

szenie blu, obrzku i stanu zapalnego,

odbudow rytmu ramienno-opatkowe-

go, mobilizacje i zwikszenie zakresu ru-

chomoci oraz wzmocnienie siy mi

wiczenia prowadzone s indywidual

z kadym pacjentem. Podstawowym

lem metody PNF, ktra ja stosuj j

praca nad zaburzon unkcj, ktrej p

trzebuje dana osoba. Odbudowa praw

dowych wzorcw ruchowych, wicze

w zamknitych i otwartych acuchakinematycznych sprzyjaj powroto

do wykonywania codziennych czynn

ci w sposb bezblowy i ekonomicz

wykorzystujc rezerwy tkwice w

ganizmie. Sprawdza si rwnie te

pia manualna, ktr wykonuje Lesz

Tajchman, Tomasz Moczyski oraz Jar

Poowniak. Wzajemne uzupenianie

poszczeglnych metod terapeutyczny

daje najlepsze eekty terapii dolegliwo

dotyczcych obrczy barkowej. dod

fizjoterapeutka.

Rehabilitacja jest skuteczniejsza od lekw

S urazy, ktremona leczywiczeniami

KONTAKT

Gabinet Ortus MedDom Zdrowia, ul.Szosa Chemiska

/,Toru(III pitro),

tel. ,kom. ,

www.ortusmed.pl

Ortus Med Prywatne Centrum Ortopedii i Rehabilitacjiistniej juod roku. Spk tworz lekarze ortopedzi, bdcy asystentami

Oddziau Urazowo-Ortopedycznego Specjalistycznego Szpitala Miej-skiego w Toruniu. Ortus Med to alternatywa dla publicznej placwkizdrowia, umoliwiajca pacjentom szybk i specjalistyczn diagno-

styk oraz nowoczesne metody leczenia wielu schorze narzduruchu. Nasz specjalnoci s zabiegi artroskopowe, gwnie rekon-

strukcyjne w obrbie barku, kolana i stawu skokowego.Od pocztku marca zapraszamy pacjentw do nowej sie dziby wbudynku Domu Zdrowia przy ulicy Szosa Chemiska / w

Toruniu. Mog Pastwo skorzysta nie tylko z porady ortopedy, aletake chirurga, neurochirurga, neurologa, urologa czy reumatologa.wiadczymy rwnie specjalistyczne usugi w zakresie fizjoterapii i

terapii manualnej.

WANE

7/22/2019 Tylko Toru nr 15

19/24

Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek maja r. zdrowie

Celem oglnym kampanii prozdro-wotnej pn. Miesic dla zdrowiajest przyswojenie jak najszerszejiczbie osb dobrodziejstw pyncych zekreacji fizycznej, uprawiania sportu, jakwnie przypomnienie i utrwalenie nawy-

ku aktywnego wypoczynku.- Jedenacie lat temu stanem przed

yciowym wyzwaniem - mwi Janusz Da-nielczyk, byy tancerz i uczestnik akcji. - Le-karz powiedzia mi, e nie bd ju chodzi.Pomoc znalazem w TKKF- ie. Dziki mie-icom wicze odzyskaem sprawno w

nogach i wstpia we mnie druga modo.Akcja "Miesic dla zdrowia" jest wanie

dla takich osb jak Janusz Danielczyk. Wcigu czterech tygodni mieszkacy Toruniaokolic maj moliwo skorzystania z wie-u zabiegw, wicze i zaj, w miejscach, w

ktrych bd mogli spdza aktywnie czas.Caemu przedsiwziciu przywieca hasoWybierz dla siebie dyscyplin sportu, a my

pomoemy ci j uprawia". Jak mwi dy-ektorka Wydziau Zdrowia, Izabela Mio-zewska, maj dla torunian jest niezmiernie

wanym miesicem.- Chcemy zaszczepi w mieszkacach

miasta aktywno fizyczn - mwi dyrek-torka. - Znalelimy organizacje, ktre chcpowici swj wolny czas kademu, kto ze-chce zadba o swoje zdrowie przed wakacja-mi. Postara si oto ponad 200 osb.

Do akcji zgosiy si 74 instytucje, kt-re oeruj zajcia z gimnastyki, zumby czyjogi. Wrd wielu oert znajd si zarwnote dla dzieci - r ytmika i nauka pywania, jaki dla osb starszych, ktre bd mogy wziudzia w wiczeniach rehabilitacyjnych kr-

gosupa czy staww. Oprcz wicze zorga-nizowanych bdzie mona take bezpatnieskorzysta z kortw tenisowych czy siowni.

Toruski Zwizek Towarzystwa Krze-wienia Kultury Fizycznej jest organizacj,ktra w bardzo nowoczesny sposb propa-guje uprawianie sportu. Akcja "Miesic dlazdrowia" to 4 tygodnie aktywnoci fizycznej,a kady dzie podzielony jest tematycznie.

- Rozpoczynamy tematem "Droga dozdrowia - zacznij od poniedziaku" - inor-muje Renata Wirzchowska, z TKKF Toru.

- Przechodzimy pniej do racjonalnego

ywienia, rodowego cholesterolu, otyoci

i nadwagi, po czwartkowe "serce sportowe",

czyli dzie bez papierosa. W pitek zadba-

my o uwolnienie si od stresu. Weekend

przebiegnie pod hasem "Minuty midzy

yciem a mierci" oraz "Zdrowie i spraw-

no dla kadego".

Zaproszenie do udziau w akcji skiero-

wane jest do wszystkich. Wystarczy tylko

zarejestrowa si na zajcia lub wiczenia,

ktrymi jestemy zainteresowani. Warto

wic pomyle o wasnym zdrowiu i wzi

udzia w przedsiwziciu, ktre populary-

zuje zdrowy tryb ycia i zachca do aktyw-

noci fizycznej.

- Kadego, kto zechce uprawia sport

lub zwyczajnie si rusza, przyjmiemy z

otwartymi ramionami - dodaje Ryszard Ko-

walski z TKKF- u. - Jestemy gotowi spotka

si podczas aktywnego wypoczynku z ka-

dym mieszkacem miasta.

(MC)

Promocja zdrowia to proces umoliwiajcy ludziom

zwikszenie kontroli nad wasnym organizmem. Toruski ZwizekTowarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej w maju postanowizadba o kondycj i samopoczucie mieszkacw miasta

Maj miesicemdla zdrowia

Zupanazdrowie

Znany producent sokwma nowy produkt w swojej ofercie

Marwit dla wikszoci Polakwkojarzy si gwnie z jedno-dniowymi sokami oraz gotowy-mi surwkami. Teraz na rynku pojawi sinowy produkt podtoruskiej firmy zupy.

Produkt ten to nic innego ni kremowezupy zrobione ze wieych warzyw i aro-

matycznych zi. Znajdziemy tam bowiemmarchewk z kolendr czy pomidory z

bazyli.- To rewelacyjna alternatywa szybkich,

czsto niezdrowych przeksek, ale rwnie

do zup przyrzdzanych w domu twier-dzi Paulina Ciorkowska z Marwitu. S

smaczne, idealne do pracy, dla studentw

i wszystkich, ktrzy kochaj zdrowe jedze-nie, s na diecie lub jedz w popiechu.

Zupy Krem nie zawieraj sztucznych

barwnikw czy konserwantw. Dwutygo-dniowa gwarancja wieoci ma by osi-

gana dziki procesowi pasteryzacji. Brak

tuszczw zachci szczeglne osoby, ktreposzukuj produktw niskotuszczowych.

Zabieganych ucieszy na pewno akt, eprodukt przygotowane jest 0,5 litrowym

opakowaniu gotowym do podgrzania wmikroalwce.

- Zupy stworzo