การวิ�จั�ยประเภทต่�างๆก�าหนดต่ามวิ�ธี�การวิ�จั�ยก�าหนดต่ามจั�ดม��งหมายการวิ�จั�ยก�าหนดต่ามวิ�ธี�การเก�บข้�อม�ล ก�าหนดต่ามประโยชน#การน�าไปใช�

ก�าหนดต่ามวิ�ธี�การวิ�จั�ย

การวิ�จั�ยเช�งทดลอง (Experimental research) การวิ�จั�ยเช�งประวิ�ต่�ศาสต่ร# (Historical research) การวิ�จั�ยเช�งย�อนรอย (Ex Post Facto research) การวิ�จั�ยเช�งส�ารวิจั (Survey research) การวิ�จั�ยเช�งชาต่�พั�นธี�#วิรรณา (Ethnographic

research) การวิ�จั�ยเช�งประเม�นผล (Evaluative research)

ก�าหนดต่ามจั�ดม��งหมายการวิ�จั�ย

การวิ�จั�ยข้�+นส�ารวิจั (Exploratory research) การวิ�จั�ยเช�งบรรยาย (Descriptive

research) การวิ�จั�ยเช�งอรรถาธี�บาย (Explanatory

research) การวิ�จั�ยเช�งคาดคะเน (Predictive

research) การวิ�จั�ยเช�งวิ�น�จัฉั�ย (Diagnostic research)

ก�าหนดต่ามวิ�ธี�การเก�บข้�อม�ล/ล�กษณะข้�อม�ล

การวิ�จั�ยเช�งปร�มาณ(Quantitative research)

การวิ�จั�ยเช�งค�ณภาพั(Qualitative research)

ก�าหนดต่ามประโยชน#การน�าไปใช�

การวิ�จั�ยพั1+นฐาน (Basic research)

การวิ�จั�ยประย�กต่# (Applied research)

การวิ�จั�ยเช�งปฏิ�บ�ต่�การ (Action research)

การวิ�จั�ยเช�ง ทดลอง

(Experimental research)

ผ��วิ�จั�ยสร�างเง14อนไข้หร1อสถานการณ#ข้5+น

ม�การควิบค�มต่�วิแปรในการทดลอง

การวิ�จั�ยเช�ง ประวิ�ต่�ศาสต่ร#

(Historical research) หาข้�อเท�จัจัร�งทางประวิ�ต่�ศาสต่ร#

หาควิามส�มพั�นธี# ระหวิ�างอด�ต่ ป7จัจั�บ�น เพั14อท�านายอนาคต่

การวิ�จั�ยเช�งย�อนรอย(Ex Post Facto research)

เป8นการศ5กษาจัาก ผล ไปหา เหต่� โดยเร�4มจัากการก�าหนด

ต่�วิแปรต่ามก�อน แล�วิจั5งค�อยหาต่�วิแปรอ�สระ

การวิ�จั�ยเช�งส�ารวิจั(Survey research)

ศ5กษาข้�อเท�จัจัร�งท�ปรากฏิอย�� หร1ออาจัจัะเปร�ยบเท�ยบก�บสถานการณ#

อ14นท�4ม�เง14อนไข้ต่�างก�น หร1อสถานการณ# ท�4เป8นมาต่รฐาน โดยไม�สนใจัถ5งเหต่�ผล

วิ�าท�าไมจั5งเก�ดสถานการณ#น�+นข้5+นมา

การวิ�จั�ยเช�งชาต่�พั�นธี�#วิรรณา (Ethnographic research)

ศ5กษาควิามเป8นมาและพั�ฒนาการ ข้องปรากฏิการณ# โดยเน�นข้�อม�ลใน

เช�งค�ณภาพั

การวิ�จั�ยเช�งประเม�นผล(Evaluative research)

ม��งศ5กษาค�ณค�า หร1อควิามส�าเร�จัข้องก�จักรรม/ โครงการ เพั14อ

เสนอแนะ ปร�บปร�ง และพั�ฒนา

การวิ�จั�ยข้�+นส�ารวิจั(Exploratory research)

ม��งรวิบรวิมข้�อม�ลพั1+นฐานเพั14อหาข้�อเท�จัจัร�ง

ไม�ม�การต่�+งสมม�ต่�ฐานไวิ�ก�อน ไม�ม�การวิ�เคราะห#เปร�ยบเท�ยบข้�อม�ล

การวิ�จั�ยเช�ง บรรยาย

(Descriptive research) เน�นการหาค�าต่อบ อะไร? อย�างไร?

มากกวิ�า ค�าต่อบวิ�า ท�าไม? ม�การวิ�เคราะห#เปร�ยบเท�ยบควิาม

แต่กต่�างระหวิ�างต่�วิแปร แต่�ไม�เน�นการคาดคะเนปรากฏิการณ#ในอนาคต่

การวิ�จั�ยเช�ง อรรถาธี�บาย

(Explanatory research)

การศ5กษาม��งอธี�บายถ5งควิามส�มพั�นธี#ระหวิ�างต่�วิแปรวิ�าม�ล�กษณะอย�างไรบ�าง?

การวิ�จั�ยเช�งคาด คะเน

(Predictive research)

การวิ�จั�ยม��งศ5กษาถ5งควิามส�มพั�นธี# ระหวิ�างต่�วิแปร เพั14อคาดคะเน

เหต่�การณ#ในอนาคต่

การวิ�จั�ยเช�งวิ�น�จัฉั�ย(Diagnostic research)

การวิ�จั�ยม��งค�นหาสาเหต่�ท�4เก�ดข้5+น เพั14อ ประโยชน#ในการป:องก�น หร1อแก�ไข้

ป7ญหาท�4เก�ดข้5+น

การวิ�จั�ยเช�ง ปร�มาณ

(Quantitative research)

การวิ�จั�ยม��งเน�นข้�อม�ลเช�งปร�มาณท�4เป8น ต่�วิเลข้ และค�าสถ�ต่�

ส�4งท�4ต่�องการวิ�ด หร1อพัฤต่�กรรมต่�างๆต่�องแปลงเป8นต่�วิเลข้ท�4สามารถน�ามา

ค�านวิณ วิ�เคราะห#ในเช�งสถ�ต่�ได�

การวิ�จั�ยเช�ง ค�ณภาพั

(Qualitative research) การวิ�จั�ยม��งเน�นท�4ข้�อม�ลท�4เป8นเช�งค�ณภาพั

ซึ่54งได�จัากการรวิบรวิมจัากสภาพัแวิดล�อมท�4เป8นจัร�ง

ไม�ม�โครงสร�างท�4แน�นอน น�าเสนอผลการศ5กษาเป8นภาพัรวิม ผลการศ5กษา การวิ�เคราะห#วิ�จัารณ# และข้�อ

สร�ปต่�างๆใช�ภาษาเป8นหล�ก (ไม�เน�นการใช�สถ�ต่�)

การวิ�จั�ยพั1+นฐาน(Basic research)

การวิ�จั�ยเน�นการข้ยายข้อบเข้ต่ควิามร��ให�กวิ�างข้วิางออกไป

ม��งสร�างแนวิค�ด และทฤษฎี�ใหม�ๆเพั14อให�เก�ดควิามก�าวิหน�าในทางวิ�ชาการ

การวิ�จั�ยประย�กต่#(Applied research)

การวิ�จั�ยม��งเน�นท�4การน�าผลข้องการวิ�จั�ยไปใช�ประโยชน#ในการ

ปร�บปร�งสภาพัส�งคม ส�4งแวิดล�อมและค�ณภาพัช�วิ�ต่ข้องมน�ษย#ให�ด�ข้5+น

การวิ�จั�ยเช�งปฏิ�บ�ต่�การ (Action research) การวิ�จั�ยม��งเน�นการพั�ฒนาท�กษะใหม�ๆ

เพั14อแก�ไข้ ปร�บปร�งการท�างาน ม�ล�กษณะคล�ายก�บการวิ�จั�ยประย�กต่# แต่�ม�

ควิามเฉัพัาะเจัาะจังในข้อบเข้ต่และ วิ�ต่ถ�ประสงค#ในการศ5กษามากกวิ�า ด�งน�+น

ผลข้องการวิ�จั�ยเช�งปฏิ�บ�ต่�การจั5งไม�สามารถน�าไปอ�างอ�งถ5งกล��มประชากรอ14นๆได�