4
ﺴﺘﻄﺔﻳﺔ: ﺋﺔﻡ ﻭﻳ ﺗﺎﻳﺒﺔﺗﺔ ﺑﺔﺑﺔﺷﻰ ﺩﻭﻭﺓﻡ ﺬﻯ ﻛﻮﺭﺩﺳﺎﺕ ﻟﺔ ﻭﺗﻮﻭﻳ ﻟﺔﻃﺔﻷ ﻧﻮﻭﺳﺔﺭﻭ ﺭﺅﺷﻨﺒﻴﺮ ﻓﺎﺭﻭﻕ ﺭﺓﻓﻴﻖ15 ﺭﺅﺫﻧﺎﻣﺔﻳﺔﻛﻲ ﺳﻴﺎﺳﻴﻲ ﻃﺸﺘﻴﻴﺔ ﺘﻴﻲ ﻧﻴﺸﺘﻤﺎﻧﻴﻲ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻥ ﺩﺓﺭﻳﺪﺓﻛﺎﺕ ﻳﺔﻛﻴ ﻳﺔﻛ(٥٠٩٣) : ﺫﻣﺎﺭﺓ ﺋﺔﻃﺔﺭ ﻟﺔﻳﺎﺩﺕ ﺸﻮﻭ ﻫﺔﻓﺘﺔﻱ ﺛﻴ ﺗﺎﻳﺒﺔﺗﻴﻢ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭﻱ ﻛﺆﻣﺔﻟ ﺑﻲ ﺫﻳﺎﻥ ﻟﺔﺳﺔﺭ ﻛﺮﺩﻱ ﺋﺎﺭﺍﺳﺘﺔ ﺧﺆﺕ، ﻣﺔﻋﺮﻳﻔﻲ ﺋﺔﺯﻣﻮﻭﻧﻲ ﻨﺘﻲ ﺿﺆﻧﻴ ﺧـﺆﺕ، ﺋﺎﻳﺪﻳﺎﻛﺎﻧﻲ ﻨﺪﻧﺔﻭﺓ، ﺑﺔﺧﻮﻳ ﺩﺓﺳﺘﻜﺮﺩﻧﺖ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭﻱ ﻛﺆﻣﺔﻟ ﻫﺎﻭﻛﺎﺕ ﺩﻭﻭ ﻳﺔﻙ ﺑﺔﻵﻡ ﺑﺎﺑﺔﺗﺔ، ﻟﺔﻡ ﺋـﺔﻣـﺔﻭﻱ ﻣـﺎﺑـﻮﻭ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭﻡ ﻛﺆﻣﺔﻟ ﻧﺎﻭ ﺑﻀﻴﻨﺔ ﻮﺓ ﻟﺔﻭﻳ ﻗﺴﺔﻛﺮﺩﻥ ﺑﺆ ﺗﺮﺓﻭﺓ ﻜﻲ ﺑﺎﺳﻴ ﻭﺓﻛﻮ ﺭﺍﺕ ﺑﻴﺮﻭ ﻭﺓﺭﻃﺮﺗﻨﻲ ﺸﺔﻛﻴﻴﺔﻛﺔﻣﺪﺍ ﻭﺗﻢ ﻟﺔﺳﺔﺭ ﻟﺔﺛﻴ ﺑﻮﺍﺭﻱ ﺗﺮﻳﺶ، ﻧﺔﻭﺓﻱ ﻫﺔﻧﺪﻱ ﻟﺔﻭ ﺑﻮﻭﻥ ﻧﺔﻭﺓﻳﺔﻙ ﺯﻳﺎﺗﺮ ﺗﺆ ﺳﺘﺔﻣﻜﺎﺭﻳﻴﺔﻱ ﺳﺔﺭﺩﺓﻣﺔﻱ ﺧﺔﺭﻳﻜﻲ ﺯﺅﺭﻳــﺎﻥ ﺑﺔﻋﺴﺪﺍ ﺋــﺔﺩﺓﺏ ﺑــﻮﻭﻥ، ﺟﻄﺔ ﻟﺔﻭﺓﻱﻲ ﺳﻴﺎﺳﺔﺕ ﺑﻮﻭﻥ ﺑﺔﻵﻡ ﺳﺔﺭﻗﺎﻟﻴﻴﺔﻛﻲ ﻃﺔﻭﺭﺓﻱ ﺋﺔﺩﺓﺏ ﺳﺔﺭﻗﺎﻟ ﻮﺓﻭ ﺿﺔﻧﺪ ﺩﺭﻭﺳﺘﻜﺮﺩﺑﻮﻭﺑﺔﻵﻡ ﺋﻴ ﻜﻴﺘﺮ ﻟﺔﺩﻧﻴﺎﻱ ﺋﺔﺩﺓﺑﺪﺍ ﺯﺅﺭ ﻛﺔﺳﻴ ﻧﺔﻣﺎﻧﺔﻭﺓ ﺛﺔﻟﺘﺎﻧﻬﺎﻭﻳﺸﺖ ﺑﺆ ﻧﺎﻭ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﻓﻜﺮﻭ ﻓﺔﻟﺴﺔﻓﺔ، ﺋﺔﻛﺮﻱ ﺑﺆﻣﺎﻥ ﺗﺔﺣﺔﻭﻻﺗﺔ ﺋﺔﻡ ﻟﺔﺳﺔﺭ ﻴﺖ؟. ﺑﺪﻭﻳ ﺑﺆ ﻳﺔﻛﺔﻣﻴﻨﺠﺎﺭ ﺣﺔﺯ ﺩﺓﻛﺔﻡ ﻢ، ﺰﺗﺎ ﺋﺔﻭﺓ ﺑﻠ ﻟﺔﺑﺔﺭﻧﺎﻣﺔﻱ ﺑﺔﺭﻳ ﺩﺓﺳﺘﻢ ﺑﺔﺷﻴﻌﺮ ﺳﺔﺭﺓﺗﺎ ﻣﻦ1975 ﻫﺔﺭﺓﺳﻲ ﻜﺮﺩﻭﻭﺓ، ﺛﻴ ﺔﻛﺔ ﺑﻶﻭﺑﺆﻭﺓ ﺋﺔﻭ ﺭﺅﺫﺓ ﻛﺔ ﻫﺔﻭﺍﻟ ﻫﺔﺑﻮﻭ، ﺷﻴﻌﺮﻳﻢ ﻜﻲ ﺩﻳﻮﺍﻧﻴ ﻣﻦ ﺑﻮﻭ ﻛﺔ ﺗﺔﻣﺔﻧﻢ ﺿـﻮﺍﺭﺩﺓ ﺳﺎﻝ ﻣﻦ ﺩﻳﻮﺍﻧﺔﻛﺔﻡ ﺳﻮﻭﺗﺎﻧﺪ، ﻭﺓﻙ ﺋﺔﻭﺓ ﻭﺍﺑﻮﻭ ﻣﻦ ﺷﻴﻌﺮﻡ ﻛﺮﺩﺑﻲ ﻫﺔﺭﺓﺳﺔ، ﺋـﺔﻭ ﻣﺔﺳﺌﻮﻟﻲ ﺑﺔ ﺛﺔﻳﻮﺓﻧﺪﻳﻴﺔﻭ ﺋﺔﻭ ﺋﺔﻛﺔﻡ ﺣﺔﺯ ﺗﺎ ﺭﻭﻭﺩﺍﻭﺓ ﺋـﺔﻭ ﻛﺎﺭﻳﻄﺔﺭﻱ ﻫﺔﻳﺔ، ﺭﺅﺣﻢ ﻟﺔﺳﺔﺭ ﺅﺵ ﺋﺔﻣﺮ ﻨﺔﺭﺓ ﻟﺔﺛﺎﻟ ﺑـﻮﻭ ﻳﺔﻛﻴ ﺋــﺔﻭﺓ ﻧﺎﻭﻛﺘﻴ ﺑﺆ ﻣﻦ ﻃﺔﻭﺭﺓﻛﺎﻧﻲ ﺛـﺮﺳـﻴـﺎﺭ، ﻭﺍﺗــﺔ ــﻲ ﻭ ﻛــﺆﻣــﺔﻟ ﻛﺔ ﺭﺅﺫﺓﻱ ﺋـﺔﻭ ﻫﺔﺭﺓﺳﺔﻛﺔ. ﺭﺍﻃﺔﻳﺔﻧﺪﺭﺍ ﻣﻦ ﺑﺆ ﺑﺔﻳﺎﻧﻴﻴﺔﻛﺔﻱ ﻳﺔﻛﺔﻡ ﻛﺔﺱ ﺑﻮﻭﻡ ﻛﺔ ﻫﺎﺗﻤﺔﻭﺓ، ﺍﻣﺔﻭﺓ ﻮﺓﻭﺓ ﻃﺔﺭ ﻟﺔ ﺳﻮﻭﺭﻛﻴ ﺑﺔﺛﻲ ﻤﺎﻧﻲ، ﻣﺎﻧﺎ ﺭﺓﻣﺰﻳﻴﺔﻛﺔﻱ ﺑﺆ ﺳﻠﻴ ﻜﻢ ﺳﻮﻭﺗﺎﻧﺪ ﺩﻳﻮﺍﻧﻴ ﻛﺔ ﻣﻦ ﻟﺔﻭﻱ( ﻤﺔ ﻧﺎﺩﺍﺕ ﻨﺔ ﺷﻴﻌﺮ ﺩﺍﺩﻱ ﺋﻴ ﻭﺍﺯﺑﻴ) ﻳﺔﻛﺔﻡ ﺷﺖ ﺑﺆ ﻛﻮﻱ ﻭﺓﻃــﺔﺭ ﻜﻲ ﻨﺔﺭﻳ ﺛﺎﻟ ﺋﺔﻣﺔ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺔ، ﺑﺆ ﺯﺅﺭ ﻃﺔﻭﺭﺓ ﺑﻮﻭ، ﺋﺔﻭ ﺷﻜﺴﺘﺔ ﻃﺔﻭﺭﺓﻱ ﺯﺅﺭ ﻛﺎﺭﻳﻄﺔﺭﻳﻴﺔﻛﻲﺸﺖ، ﻣﻦ ﻛﺔ ﻬﻴ ﻟﺔﺳﺔﺭ ﺭﺅﺣﻢ ﺑﺔﺟﻴ ﻤﺪﺍ ﻴﻴﺔ ﻫﺔﻭﻟ ﺑﻮﻭﻡ ﺑﺔﻭ ﻣﻨﺎﻟ ﻟﺔﻭﻱ ﻟﺔﺑﺔﺭﺋﺔﻭﺓﻱﺸﻤﺔﺭﻃﺔ، ﺑﺔﺛﻴ ﺑﺒﻢﺸﻤﺔﺭﻃﺔ ﻭﺍﻫﺔﺳﺘﻢ ﺩﺓﻛﺮﺩ ﺗﺔﻧﻴﺎ ﺛﻴ ﺑﺔﺭﻃﺮﻱ ﻟﺔﻭﻵﺕ ﺑﻜﺎﺕ، ﺩﺓﺗﻮﺍﻧﻲﺸﻤﺔﺭﻃﺔ ﺑﺔﺛﻴ ﻧـﺔﺑـﻮﻭﻡ ﺑــﺔﻵﻡ ﺳﺔﺭﻗﺎﻟ ﺋـﺔﻭﺓ ﻟﺔﺑﺎﺗﻲ ﻫﺎﺗﻴﻦ ﺷﺖ ﺑﻮﻭﻳﻦ ﺋﺔﻭ ﻋﻴﺸﻘﺔ ﻛﺆﻣﺔﻟﺸﺘﺮ ﻟﺔﺑﺔﺭﻧﺎﻣﺔﻛﺔﻱ ﺐ ﻛﺔ ﺛﻴ ﺑﺆ ﻛﺘﻴ ﺿﻲ ﺑﺎﺳﻤﺎﻧﻜﺮﺩ، ﺰﺗﺎﻧﺪﺍ ﺑﺔﺭ ﻭﺍﻳﻜﺮﺩ؟ ﻳﺔﻛﺔﻣﻴﺎﻥ ﺋﺔﻭ ﺷﻜﺴﺘﺔ ﻧﺔﺗﺔﻭﺓﻳﻴﺔ ﻟﺔﻭﺓ ﻛﺔ ﺭﺓﻧﻄﺔ ﺋﺔﺩﺓﺏ ﺗﻮﺍﻧﺎ ﻋﺔﻗﻞ ﺑﺔﺛﻴ ﻧﺔﺗﻮﺍﻧﻲ ﻛﺔ ﻛﺎﺗﺔﻣﺎﻥ ﺋﺔﻭ ﻴﻴﺔﻛﺎﻧﻲ ﻋﺔﻗﻠ ﺳﻨﻮﻭﺭﺩﺍﺭ ﺑﻮﻭﺓ، ﻭﺍﺗﺔ ﻧﺎﻣﺔﻭﻱﺴﺘﺎﻣﺎﻥ ﺋﻴ ﺑﺔﻋﺔﻗﻠ ﻟﺔﺩﻭﺍﻳﻴﺪﺍ ﻃﺔﻭﺭﺓﻱ ﺯﺅﺭﻳﺶ ﻳﻨﺔﻭﺓﻭ ﺑﻄﺔﺭ ﺑﻜﺔﻳﻦ، ﺑﺔﻗﺔﺩﺓﺭ ﺗﻮﺍﻧﺎ ﻃﺔﻭﺭﺓﻛﺎﻧﻰ ﺋﺔﻭ ﺳﺔﺭﺩﺓﻣﺔﻣﺎﻥ ﺑﺔﺗﺔﺳﺔﻭﺭﺍﺗﻲ ﺧﺆﻡ ﺋﺔﺩﺓﺏ ﻧﺔﻳﺪﺓﺗﻮﺍﻧﻲ ﻛﺔ ﺋﺔﻭﺴﺘﺎ ﺑﺔﺗﺔﺳﻮﺍﺭﺗﻲ ﻣﻮﻋﺎﻧﺎﺗﺔ ﺑﺎ، ﺋﻴ ﻣﻦ ﺋﺔﺩﺓﺏ ﺗﺆﻣﺎﺭﻃﺎﻳﺔﻛﻲ ﻃﺔﻭﺭﺓﻱ ﺑﺔﺷﺔﺭﻳﻴﺔ، ﺋﺔﺩﺓﺏ ﻟﺔﺭﺍﺩﺓﺑﺔﺭﺩﺓﺭ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭﻱ ﻃﺮﻧﻄﺔ، ﺑﺔﻵﻡ ﻛﺆﻣﺔﻟ ﻃﺮﻧﻂ ﺩﺭﻭﺳﺖ ﺑﺒﻮﻭ، ﻋﺔﺟﻮﻻﻧﺔ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭﻣﺎﻥ ﺩﺓﻛـﺮﺩ ﻛﺔ ﺋﺔﺩﺓﺏ ﺑﺪﺍﺗﺔﻭﺓ، ﻭﺓﻵﻣﻤﺎﻥ ﻧﺔﻳﺪﺓﺗﻮﺍﻧﻲﺸﺎ ﺑﺆ ﻟــﺔﺑــﺔﺭﺋــﺔﻭﺓ ﺛـﺔﻟـﻲ ﻛﻴ ﺩﻳﻜﺔ ﺷﺘﻲ ﺧﺔﺭﻳﻜﻲ ﺋــﺔﻭﺓﻯ ﺋﺎﻣﺎﺩﺓﻳﻴﺪﺍ ﻟﺔﻗﺆﻧﺎﻏﻲ ﺑﻴﻦ، ﻫــﺔﺭﺋــﺔﻭﺓﺵ ﻭﺍﻳـﻜـﺮﺩ ﻛـﺔ ﻣﻦ ﺋﺔﻭ ﺳﻴﺎﺳﺔﺗﺔﻭﺓ، ﻧﺎﻭ ﺅﻣﺔ ﺑﺮ ﻜﺮﺩﻡ ﻭﺍﻳﻠﻴ1975 ﺷﻜﺴﺘﺔﻱ ﻛـﺔ ﻣـﻦ ﻣﺔﻳﻠﻢ ﺯﻳـﺎﺗـﺮ ﺑـﺔﻻﻱ ﺋﺔﻭ ﻛـﻮﺭﺩﻱ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺰﻣﻲﺩﺍ1976 ﻟﺔﺳﺎﻟ ﺣﺔﺭﺓﻛﺔﻳﺔﻱ ﻮﺓ ﺌﺔﻳﺎﺗﺔﻭﺓ ﺑﺔﺭﺓﻭ ﺋﺔﻭﻳ ﺳﺔﺭﻫﺔﻟ ﺋﺔﻭ ﻛــﺮﺩ ﻭﺍﻫﺔﺳﺘﻢ ﺅﻡ، ﻧـــﺔﺭ ﺑﻲ ﻭﺓﻵﻡ ﻧﺎﺗﻮﺍﻧﻲ ﺣﺔﺭﺓﻛﺔﻳﺔ ﺑﺆ ﺋﺔﻭﺓﻱ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭﺓﻛﺎﻧﻲ ﻣﻦ ﺑﻲ ﻟﺔﺟﻴﺎﺗﻲ ﺋﺔﻭﺓ ﻣﻦ ﺑﺔﺭﺓﻭ ﺿﺔﺙ ﺭﺅﻳﺸﺘﻢ، ﻟﺔﺯﻣﻨﻴﺎ ﺋﺔﻭ ﺣﺰﺑﺔﻱ ﻛﺔ ﻟﺔﻭ ﻛﺎﺗﺔﻳﺎ ﻟﺔﺳﺎﺣﺔﻛﺔﺩﺍ ﺑﻮﻭ ﻛﺔ ﺣﺰﺑﻲ ﺷﻴﻮﻋﻲ ﻋﻴﺮﺍﻗﻴﻴﺔ. ﺛﺮﺳﻴﺎﺭ/ ﺋﺔﻭ ﺣﺰﺑﺔ ﺗﺎ ﺿﺔﻧﺪ ﺋﺔﻭ ﺑﺆ ﺑـﻲ ﻭﺓﻵﻣـﻄـﺆ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭﺍﻧﺔﻱ ﺟﺔﻧﺎﺑﺖﺀ ﺗﺎ ﺿﺔﻧﺪ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺗﺎ ﻣﺔﻭﺩﺍﻳﺔﻛﻲ ﺩﻭﻭﺭﺧﺎﻳﺔﻥ ﻛﺔ ﺗﺆ ﺧﺆﺗﻲ ﺗﻴﺎ ﺑﺆﺗﺔﻳﺔﻙ ﺑﻲ ﺑﺔﺭﻃﺮﻳﻜﺮﺩﻥ ﺑﺆ ﺑﺒﻴﻨﻴﺘﺔﻭﺓ ﻟﺔﻭﻵﺗﺔﻛﺔﺕ ﻭ ﻧﺔﺗﺔﻭﺓﻛﺔﺕ؟ ﺣﺔﻗﻴﻘﺔﺕ ﺯﺍﻧﻴﻨﻲ ﺩﻭﺍﻱ ﺣﺰﺑﺔ ﺋﺔﻭ ﺋﺔﻭﺣﺰﺑﺔ، ﺯﺍﻧﻴﻤﺎﻥﺖ ﻛﺔ ﻭﺓﻵﻣﻄﺆﻱ ﺋﺔﻭ ﺷﺘﺎﻧﺔ ﻧﺔﺑﻴ ، ﺑﺔﻵﻡ ﻟﺔﻭ ﺳﺔﺭﺩﺓﻣﻴﺪﺍ ﻛﺔ ﻣﻦ ﺑﻲ ﺛﺔﻳﻮﺓﻧﺪﻳﻢ ﺑﺔ ﺗﺔﻧﺰﻳﻤﺎﺗﺔﻛﺎﻧﻴﻴﺔﻭﺓ ﻛﺎﺗﻴﺪﺍ ﻟﺔﺧﺔﺗﺔﺭﻧﺎﻛﺘﺮﻳﻦ ﻃﺮﺕ، ﻟﺔﻭ ﻛﺎﺗﺔﻳﺪﺍ ﺋﻴﺪﻱ ﻟﺔﺩﻭﺍﻱ ﺋﺔﻭﺓﻭﺓ ﻴﺪﺭﺍ، ﺫﻳﺎﻧﻲ ﺯﺅﺭﺑﺔﻣﺎﻥ ﺟﺔﺑﻬﺔ ﻟﻴ ﻟﺔﺯﻣﻨﻴﺪﺍ ﺧــﺔﺗــﺔﺭﺓﻭﺓ ﻛـﺔﻭﺗـﺔ ﻛﺮﺍﻥ، ﺋﻴﻌﺪﺍﻡ ﻫﺔﺑﻮﻭ ﻫﺎﻭﺭ ﺮ، ﺣﺰﺑﻲ ﺷﻴﻮﻋﻲ ﺑﺆ ﻳﺎﺩﻳﺎﻥ ﺑﺔﺧﻴ ﻣﻦ ﻟﺔﻭﻛﺎﺗﺔﻳﺪﺍ ﻭﺓﺳﻠﺔﻳﺔﻙ ﺑﻮﻭ ﺳﺘﺔﻣﻜﺎﺭﻱ ﺩﺫﺍﻳﺔﺗﻴﻜﺮﺩﻧﻲ ﺑﺆ ﺋـﺔﻭﺓ ﺑـﺆ ﺩﺓﻟﻴﻠﻴﺸﻢ ﺑـﺔﻋـﺲ، ﻟﺔﻧﺎﻭ ﻣﻦ ﺋﻴﺠﺘﻤﺎﻋﻲ ﻳﺔﻛﺔﻡ ﺣﺰﺑﻲ ﺷﻴﻮﻋﻴﻴﺪﺍ ﺑﺔﻭ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭﺓ ﻜﻲ ﻜﺮﺩ، ﻭﺍﺗﺔ ﻣﻦ ﻛﺔﺳﻴ ﺩﺓﺳﺘﻴﺜﻴ ﻣﻮﺗﻴﻊ ﺣﺰﺑﻴﻴﺔﻛﻲ ﻣﻮﺗﻴﻌﻲﻚ ﻟﺔﻧﺎﻭﺣﺰﺑﻲ ﻟﺔﻭﺓﻱ ﻛﺔ ﻛﺔﺳﻴ ﺷﻴﻮﻋﻴﻴﺎ ﺩﺓﻭﺗﺮﺍﻭ ﻟﺔﺳﺔﺭ ﺯﺍﺭﻱ ﻫﺔﺭﺿﻴﻴﺔﻛﺖ ﻫﺔﻳﺔ ﻜﻴﺶ ﺧﺔﻟ، ﺩﺓﻭﺕ ﺩﺓﻳﺎﻧﻮﺕ ﺣﺰﺏ ﺩﺓﺯﺍﻧﻲ ﻣﻦ ﻟﺔﻭ ﻣﻮﺗﻴﻌﺎﻧﺔ ﻧﺔﺑﻮﻭﻡ، ﻟﺔﻃﺔﻝ ﺿﻮﻭﻧﻢ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭﻱ ﺋﺔﻭﺓﻡ ﻛﺮﺩﻛﺔ ﺟﺔﺑﻬﺔ ﺑﺆ؟ ﺋﺎ ﺋﺔﻭ ﻛﺔﺳﺔﻱ ﻛﺔ ﻮﺓﺩﺓﺑﺮﺩ ﺑﺔﺭ ﺋﻴﺠﺘﻤﺎﻋﺔﻛﺔﻱ ﻭﺗﻢ ﻭﺗﻲ ﺋﺔﻭﺓ ﺣﺰﺏ ﺩﺓﻳﺰﺍﻧﻲ ﺑﻴﺰﺍﻧﻴﻦ، ﻤﺔﺵ ﺋﻴ ﺩﺓﺑـﻲ ﻧﺎﻧﺎﻧﺎ ﺬﻭﻭﺓﻛﺔﻳﺔﺗﻲ، ﻣﻴ ﺋﺔﻣﺔ ﻜﺔ، ﺣﺰﺑﻴ ﺋــﺔﻣــﺔ ﺑـﺔﻋـﺴـﺔ ﺿــﺆﻥ ﺋــﺔﻭﺓ ﺑﺔﻋﺲ ﻛﺔ ﻛﺎﺗﻲ ﻨﻦ ﺔﺳﺔﻧﻄﻴ ﻫﺔﻟ ﺧــﺔﺭﻳــﻜــﻲ ﺧــﺎﺛــﻮﻭﺭﻛــﺮﺩﻧــﻲ ﻮﺓ ﺋﻴ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻧﺔ ﻃﻮﻧﺪﺓﻛﺎﻧﻲ ﺑﺔﻋﺴﺎ ﻟـﺔﻃـﺔﻝ ﺛﺔﻳﻮﺓﻧﺪﻳﺘﺎﻥ ﺑﻀﻴﺘﺔ ﻧﺎﻭﻫﺔﺭ ﻫﺔﻳﺔ؟ ﺑﺔﻫﺔﺭﺣﺎﻝ ﺋﺎﺑﺔﻡ ﺳﻴﺎﺳﻴﻴﺔﻭﺓ، ﻜﻲ ﺣﺰﺑﻴ ﺋﺎﻳﻨﺪﺓﺕ ﻳﺖ، ﺑﺮﺅ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭﺍﻧﺔﻭﺓ ﻟﺔﻭ ﺣﺰﺑﺔﻳﺪﺍ ﺭﺅﺷﻦ ﻧﻴﻴﺔ ﻭﺍﺗﺎﺐ، ﺋﺔﻭ ﻴﺘﺔ ﺩﺓﺭﺓﻭﺓ. ﺩﻭﻭﺓﻡ: ﻛﺘﻴ ﺩﻳ ﻮﺍﺵ ﻨﻨﺔﻭﺓ ﻫﻴ ﺒﺎﻧﺔﻱ ﺩﺓﻣﺎﻧﺨﻮﻳ ﻛﺘﻴ ﻋﺔﺟﻮﻟﻴﺎﻧﻜﺮﺩﻳﻦ ﺋﻴﺘﺮ ﻮﺍﺵ ﻫﻴ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭﻱ ﻃﺔﻭﺭﺓ ﺩﺭﻭﺳﺘﺒﻜﺔﻳﻦ ﻛﺔ ﺣﺰﺑﻲ ﺷﻴﻮﻋﻲ ﺑﺔﺧﻮﻳﻴﻮﺋﺔﻭ ﻮﺓ ﺿﻮﺍﺭﺿﻴ ﺋﺔﻭ ﺋﺎﻳﺪﺅﻟﺆﺫﻳﻴﺔﻭﺓ ﺧﺆﻱ ﺘﺔ ﺑﻄﺮﻳ ﻤﺔ ﺋﻴ ﻛﺔ ﻧﺔﺑﻮﻭ ﺑﻜﺔﻳﻦ. ﺧﺔﺑﺎﺗﺔ ﺋﺔﻭ ﻭﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻦ ﺑﺔﻵﻡ ﺗﺎ ﺋﺔﻭ ﻛﺎﺗﺔﻱ ﻣﻦ ﻟﺔﺣﺰﺑﻲ ﻲ ﺣﺰﺑﻲ ﺷﻴﻮﻋﻴﺪﺍ ﺑﻮﻭﻡ ﻛﺔ ﻟﺔﺭ ﺑﺆ ﻨﺎ ﺩﺓﻫﻴ ﺑﺔﻛﺎﺭﻡ ﺷﻴﻮﻋﻴﻴﺔﻭﺓ ﺑﺔﻋﺲ ﺣﺰﺑﻲ ﺩﺫﺍﻳﺔﺗﻴﻜﺮﺩﻧﻲ ﻟـﺔﻭ ﺭﻭﻭﺓﻭﺓ ﺭﺍﺑـﺮﺩﻭﻭﻳـﺔﻛـﻲ ﻫﺔﻳﺔ ﺳــﺔﺭﻭﺓﺭﺍﻧــﺔﻣــﺎﻥ ﺯﺅﺭ ﺑﺔﻋﺴﺪﺍ. ﻟـﺔﺩﺫﺍﻳـﺔﺗـﻴـﻜـﺮﺩﻧـﻲ ﻛﺎﻣﺆ ﻣـﺔﺷـﻬـﻮﺭﻱ ﻜﻲ ﻗﺔﻭﻟﻴ ﻭﺓﻛﻮ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺰﻡ ﺋﺔﻟ ﻫﺔﻳﺔ ﺩﻳﻜﺔ ﻫـﺔﺭﺋـﺎﻳـﺪﺅﻟـﺆﺫﻳـﺎﻳـﺔﻛـﻲ ﺩﻳﻜﺔ ﻋﺔﻗﻴﺪﺓﻳﺔﻛﻲ ﻫﺔﺭ ﻭﺓﻛـﻮ ﻨﻴﻦ ﺪﺓﻫﻴ ﺛﻴ ﺑـﺎﻭﺓﺭﺸﺔﻭﺓ ﻟﺔﺛﻴ ﻨﻴﻦ، ﺪﺓﻫﻴ ﻭﺍﺯﻳﻠﻴ ﻨﻤﺎﻧﺔﻭﺓ ﺧﻮﻳ ﻛﺔ ــﻚ ﺑـﺔﺳـﺔﺭ ﻣﻨﺪﺍ ﺟـﺎ ﺋــﺔﻭﺓ ﺭﻳﺶ ﺋﺔﻭﺓﻱ ﻤﺔ ﻟﺔﺛﻴ ﺗﺔﺗﺒﻴﻖ ﺑﻮﻭ ﺋﻴ ﻨﺎ ﻬﻴ ﺛﻴ ﻣﺎﻥ ﺑﺎﻭﺓﺭ ﻨﻴﻨﺔﻭﺓ ﺑﻴﺨﻮﻳ ﻨﺪﻧﺔﻭﺓﻱ ﻛﺔ ﺩﺓﺳﺘﻤﺎﻧﻜﺮﺩ ﺑﺔﺧﻮﻳ ﻄﺔﻳﺸﺘﻴﻦ ﺗﻴ ﻮﺍﺵ ﻫﻴ ﻮﺍﺵ ﻫﻴ ﺋﺔﻣﺔ ﺋﻴﺸﻜﺎﻟﻴﺎﺗﻲ ﻃﺔﻭﺭﺓﻱ ﺗﻴﺪﺍﻳﺔ( ﻛﺎﻣﻠﺔﺋﺔﻋﻤﺎﻝ) ﻣﻦ ﺑﺔﻓﻴﻌﻠﻲ ﻨﺪﺅﺗﺔﻭﺓ ﻟﺔ ﺋﺎﻣﺎﺩﺓﻳﻴﺪﺍ. ﻟﻴﻨﻴﻨﻢ ﺧﻮﻳ ﺟﺔﻧﺎﺑﺖ” ﺩﻭﺍﺟﺎﺭ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭ/ ﻟﻴﻨﻴﻨﺔﻭﺓ ﻟﺔﺭ ﻣﺎﺭﻛﺲ”ﺕ ﻧﺎﺳﻴﻮﺓ؟ ﻲ ﻟﻴﻨﻴﻨﺔﻭﺓﺀ ﺩﻭﺍﺟﺎﺭ ﻣﻦ ﻟﺔﺭﻳ ﻋﺔﺭﺓﺑﻴﻴﺔﻭﺓ ﺯﻣـﺎﻧـﻲ ـﻲ ﻟـﺔﺭﻳ ﻣﺎﺭﻛﺴﻢ ﺑﺔﺭﻫﺔﻣﺔﻛﺎﻧﻲ ﻫﺔﻣﻮﻭ ﻣﺔﺧﺘﻮﺗﺎﺗﻲ ــﻨــﺪﺓﻭﺓ، ﺧــﻮﻳ ﻓــﺔﻟــﺴــﺔﻓــﺔﻱ ﺋــﺎﺑــﻮﻭﺭﻳــﻢ ﺋﺎﻳﺪﺅﻟﺆﺫﻳﺎﻱ ﻨﺪﺅﺗﺔﻭﺓ، ﺧﻮﻳ ــﻨــﺪﺅﺗــﺔﻭﺓ، ـﻤـﺎﻧـﻴـﻢ ﺧــﻮﻳ ﺋـﺔﻟ ﺳﺔﺭﺩﺓﻣﺔﻳﺪﺍ ﻟﺔﻭ ﺒﺎﻧﺔﻱ ﻟﺔﻭﻛﺘﻴ ﻫﺔﺑﻮﻭﻥ، ﺟﻄﺔ ﻟﺔﺳﺔﺭﻣﺎﻳﺔ، ﺋﺔﻭ ﻫﺔﺑﻮﻭﻥ ﺑﺔﻋﺔﺭﺓﺑﻲ ﺒﺎﻧﺔﻱ ﻛﺘﻴ ﻛﺔ ﻟﺔﻭ ﺳﺔﺭﺩﺓﻣﺔﻳﺪﺍ ﺫﻣﺎﺭﺓﻳﺔﻙ ﺒﺔﻛﺎﻧﻲ ﻣﺎﺭﻛﺲ ﻭ ﺋﺔﻧﺠﻠﺲ ﻟﺔﻛﺘﻴ ﻨﺪﺅﺗﺔﻭﺓ، ﻫﺔﺑﻮﻭﻥ ﻫﺔﻣﻮﻭﻳﻢ ﺧﻮﻳ ﻓﺔﻟﺴﻔﺔ ﺑﺔﺷﻲ ﺿﻮﻭﺷﻤﺔ ﻛﺔ ﺋﻴﺪﻱ ﺋﺔﻣﺔ ﺳﺔﺭﺓﺗﺎﻱ ﻛﺆﺗﺎﻳﻴﻬﺎﺗﻨﻲ ﺋﻴﻤﺎﻧﻲ ﻣﻦ ﺑﻮﻭ ﺑﺔﻭ ﻋﺔﻗﻴﺪﺓﻳﺔﻭﺓ، ﻬﺎﺕ. ﻮﺓ ﻛﺆﺗﺎﻳﺜﻴ ﺋﻴﺪﻱ ﻟﺔﻭﻳ ﺳﺔﺭﺩﺓﻣﺔﻳﺪﺍ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭ/ﻟﺔﻭ ﻟﺔﻃﺔﻝ ﺋﻴﺸﻜﺎﻟﺖ ﺟﺔﻧﺎﺑﺖ ﻧﺔﻫﺠﻲ ﺣﺰﺑﻲ ﺷﻴﻮﻋﻴﺪﺍ ﻫﺔﺑﻮﻭ ﻣﻴﺘﺆﺩﻱ ﻣﺎﺭﻛﺴﺪﺍ؟ ﻳﺎﻥ ﻟﺔﻃﺔﻝ ﻫﺔﺭﺩﻭﻭﻛﻲ ﻟﺔﻃﺔﻝ، ـﻲ ﺑـﺔﻟ ﺷﻴﻮﻋﻴﻴﺪﺍ ﺣــﺰﺑــﻲ ﻟــــﺔﻭﺓﻱ ﻤﺔ ﺋﻴ ﺗـﻤـﻮﺣـﻲ ﺩﺓﺭﻛـــــﺔﻭﺕ ﺋﺔﻭ ﺩﺓﺭﻛﺔﻭﺕ ﺋﺔﻭ ﺋﻴﺘﺎﺭﺓ ﻧﺎﺗﻮﺍﻧﻲ ﺘﺔ ﺧﺆﻱ، ﻤﺔ ﺑﻄﺮﻳ ﺣﺔﻣﺎﺳﺔﺗﺔﻱ ﺋﻴ ﻫﺔﻣﺎﻧﺒﻮﻭ ﺗﺔﺳﺔﻭﺭﺍﺗﺎﻧﺔﻱ ﺋﺔﻭ ﺋﺔﻭ ﺋﻴﺘﺎﺭﺓﻱ ﻛﺔ ﺣﺰﺑﻲ ﺷﻴﻮﻋﻲ ﻟﺔﻭﺓﻱ ﻛﺔ ﺑﺔﺗﺎﻳﺒﺔﺗﻲ ﻧﺎﺗﻮﺍﻧﻲ ﺑﻲ ﻫـﺎﻭﺭ ﻟﺔﻭ ﻫﺔﻧﺪﻱ ﻧﺎﻣﺔﻭﻳ ﻭ ﺑﺮﺍﺩﺓﺭﺍﻧﺔ ﻣﺎﻧﺪﻭﻭ ﺑﻜﺔﻡ، ﺑﺔﻵﻡ ﻟﺔﻭ ﺭﺍﺑﺮﺩﻭﻭﺓ، ﺪﺍﻧﻲ ﺩﺓﺭﻛﺔﻭﺕ ﻟﻴ ﺋﻴﻌﺎ ﻫﺔﻣﻮﻭﻱ ﻛﺔﺷﻒ ﻛﺆﻣﺔﻟ ﺑﻮﻭ ﻛﺔ ﻗﻮﺩﺭﺓﺗﻲ ﺋﺔﻭ ﺧﺔﺑﺎﺗﺔﻱ ﻧﻴﻴﺔ، ﺋﻴﻨﺠﺎ ﺋﺔﻭﺓﻱ ﻛﺔ ﺛﺎﺷﻜﺆﻳﺔ ﻜﻲ ﺰﻳ ﻫﻴ ﺋـــﺔﻭﺓﻱ ﺛـﺎﺷـﻜـﺆﻱ ﻨﻲ ﺋﺔﻳﺠﻮﻟ ﻟـــﺔﺩﺓﺭﺓﻭﺓ ﺩﻳﻜﺔ ﻣﺔﺑﺔﺳﺘﻢ ﻟﺔﺣﺰﺑﻲ ﺷﻴﻮﻋﻲ ﺋﺔﻭ ﺘﻴﻴﺔﺕ، ﺳﺆﻇﻴ ﺋﻴﺘﺤﺎﺩﻱ ﻛﺎﺗﺔﻱ ﻣﺎﻳﺔﻱ ﺑﻮﻧﺔ ﺛﺎﺷﻜﺆﻳﻲ ﺋــﺔﻭ، ﻨﻲ ﻧﺔﻣﻴ ﻭﻵﺗﺔﻭﺓ ﺑﺔﻡ ﺋﻴﺮﺗﺒﺎﺗﻲ ﺣﺰﺑﻲ ﻟﺔﺳﺔﺭ ﺋﺔﻭﻧﻮﻛﺎﺗﺎﻧﺔﻱ ﻜﻲ ﺑﺔﺷﻴ ﻫــﺔﺑــﻮﻭﻥ ﺷﻴﻮﻋﻲ ﺭﺍﺳﺖ ﺑﻮﻭﻥ، ﺋﺔﻭﺓﻱ ﻛﺔ ﺑﺎﺭﺍﻥ ﺮﺓ ﺿﺔﺗﺮ ﻭ ﻟﻴ ﻟﺔﻣﺆﺳﻜﺆ ﺩﺓﺑﺎﺭﻱ ﺖ، ﺑﺎﺷﺔ ﺋﺔﻣﺔ ﻫﺔﻧﺪﻱ ﺪﺓﺩﺭﻳ ﻫﺔﻟ ﺑﺔﺭﺍﺳﺘﻲ ﻫـﺔﺑـﻮﻭﻥ ﺷﻴﻮﻋﻲ ﻭﺍﻳﺎﻧﺪﺓﻛﺮﺩ، ﻳﺎﺧﻮﺩ ﺳﻮﻭﺭﺑﻮﻭﻥ ﺑﺎﺷﺘﺮﻳﻦ ﻻﺩﺍ ﺋــﺔﻭﺓﻱ ﻟﺔﺳﺔﺭ ﺧﺮﺍﺛﺘﺮﻳﻦ ﻜﺎ ﻟﺔﻛﺎﺗﻴ ﺳﺔﻳﺎﺭﺓﻳﺔ ﻜﻲ ﺯﺅﺭﻡ ﻟﺔﻭ ﺳﺔﻳﺎﺭﺓﻳﺔ، ﻧﻮﻛﺎﺗﻴ ﺩﺓﺭﻛﺔﺕ ﻧﺔﺧﻴ ﻟﺔﻻﻳﺔ، ﺑﺎﺑﺔﺗﺔ ﺋﺔﻭ ﻭﺓﻵﻣﻄﺆﻱ ﻧﺎﺗﻮﺍﻧﻲ ﺋﺔﻣﺔ ﻛﺔ ﻤﺔ ﺑــﻲ ﺣـﺔﻣـﺎﺳـﺔﺗـﺔﻱ ﺋﻴ ﺑﻜﺔﻳﻦ، ﺑﺔﻋﺲ ﺩﺫﺍﻳﺔﺗﻲ ﺿﺆﻥ ﻛﺔ ﺧﺆﻳﺸﻲ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺰﻡ ﺑـﺔﻵﻡ ﻨﺪﺗﺔﻭﺓ ﺩﺓﺭﻛﺔﻭﺕ ﻛﺔ ﺋﺔﻭﻳﺶ ﺧﻮﻳ ﻗﻮﺩﺭﺓﺗﻲ ﻭﺓﻵﻣﺪﺍﻧﺔﻭﺓﻱ ﻛﺆﻣﺔﻟ ﻋﺔﻗﻴﺪﺓﻳﺔﻛﺔ ﻧﻴﻴﺔ، ﺛﺮﺳﻴﺎﺭﻱ ﻭﺓﻛﻮﻋﺔﻗﻴﺪﺓﻛﺎﻧﻲ ﺩﻳﻜﺔ. ﺩﻭﺍﻱ ﺴﺘﺎ ﺋﻴ ﺛـﺮﺳـﻴـﺎﺭ/ ﻟﺔﺩﻭﺍﻱ ﺩﻭﻭﺭ ﺭﺍﺑﺮﺩﻭﻭﻳﺔﻛﻲ ﺣﺰﺑﻲ ﻟﺔﻃﺔﻝ ﺋﺔﺯﻣﻮﻭﻧﺔ ﺋﺔﻡ ﺑﺔﻣﺠﺆﺭﺓ ﺴﺘﺎ ﺋﻴ ﺷﻴﻮﻋﻴﻴﺪﺍ، ﻨﺔﺭﺍﻧﻲ ﺳﺔﺭﺑﻮﻭﺭﺩﺓﻳﺔﻛﻲ ﺑﺆ ﺧﻮﻳ ﻭﺓﻛﻮ ﻳﺘﺔﻭﺓ ﺋﺔﻃﻴ ﺒﺔﻛﺎﻧﺘﻲ ﻛﺘﻴ ﻭﺓﻛﻮ ﺑﻴﺮ ﺧــﺎﻭﺓﻥ ﻜﻲ ﻛﺔﺳﻴ ﻭﺓﻙ ﺋﺔﻛﺎﺩﻳﻤﻲ ﻜﻲ ﻛﺔﺳﻴ ﺑﻮﻭﻳﺖ ﻣﺎﻣﺆﺳﺘﺎ ﻛﺔﺳﻴ ﻟﺔﻭﻵﺗﻲ ﻭﺗﺆﺗﺔﻭﺓ ﻓﺔﻟﺴﺔﻓﺔﺕ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺰﻡ ﺟﻴﺎﻭﺍﺯﻱ ﻛﺔﻧﺔﺩﺍ، ﻜﻲ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺔﺭﻳ ﻭﺓﻙ ﻣﺎﺭﻛﺲ ﻓﻜﺮﻱ ﻭ ﻓﺔﻟﺴﺔﻓﻲ ﻭ ﻣﺔﻋﺮﻳﻔﻲ؟ ﻗـﺔﺳـﺔﻳـﺔﻛـﻲ ﻣـﺔﺷـﻬـﻮﺭﻱ ﻣــﺎﺭﻛــﺲ ﻫــﺔﻳــﺔ ﻟـﺔﺋـﺔﺧـﻴـﺮﺍ، ﻟﺔﺋﺔﺧﻴﺮﻱ ﺫﻳﺎﻧﻴﺪﺍ ﻓﺮﻳﺎﻱ ﺧﺆﻱ ﻣﻦ ﻣﺎﺭﻛﺴﻲ ﺖ ﻛﺔ ﺑﻠ ﺩﺓﻛﺔﻭﻳ ﺭﺅﺷﻨﺒﻴﺮ، ﻣﺎﺭﻛﺴﻲ ﻭﺍﺗـﺎ ﻧﻴﻢ، ﻣﺎﺭﻛﺴﻲ ﺧـﺎﻭﺓﻥ ﺑﻴﺮ ﺋﺔﺗﻮﺍﻧﻲ ﺋﺔﻭ ﻟــﺔﺩﺓﺭﺓﻭﺓﻱ ﻨﻴﻨﺔﻭﺓ ﺑﺨﻮﻳ ﺗﺔﺳﺔﻭﺭﺍﺗﻲ ﺗﺔﺣﻮﻳﻠﻜﺮﺩﻧﺔﻱ ﺑﺔﻵﻡ ﺋﺎﻳﺪﺅﻟﺆﺫﻳﺎﻳﺔﻙ. ﺑﺆ ﺋﺔﻭ ﺋﺔﻣﺔﺵ ﺩﺍﺩﻱ ﻣﺎﺭﻛﺲ ﻫﺔﺭﻧﺎﺩﺍ، ﻣﺎﺭﻛﺲ ﻟــﺔﺩﻭﺍﺟــﺎﺭﺩﺍ ﺿﻮﻧﻜﺔ ﺬﺓﺭﻱ ﺋﺔﻭ ﻋﺔﻗﻴﺪﺓﻳﺔﻳﺔ. ﺧﺆﻱ ﺩﺍﺭ ـﺖ ــﺔ ﺑـﺪﺭﻳ ﺑـﺎﺷـﺔ ﺋــﺔﻡ ﻫــﺔﻭﻟ ﻟﺔﻭ ﻣﺎﺭﻛﺲ ﺑـﺆﺋـﺔﻭﺓﻱ ﺿﺎﻛﺔ ﺗﺔﺳﺔﻭﺭﺍﺗﻲ ﺑﺔﺋﺎﻳﺪﺅﻟﻴﺬﻛﺮﺩﻧﺔﻱ ﻜﻲ ﺑﺔﻋﺔﻗﻴﺪﺓﻛﺮﺩﻧﻴ ﻳﺎﻥ ﺧﺆﻱ ﺩﺅﻃﻤﺎﻳﻲ ﻛﺔ ﻟﺔﺩﻭﺍﺟﺎﺭﺩﺍ ﺩﺭﻭﺳﺖﺴﺘﺎﺵ ﻣﺎﺭﻛﺲ ، ﺭﺓﻧﻄﺔ ﺋﻴ ﺩﺓﺑﻲ ﻨﻴﻨﺔﻭﺓ ﺷﺘﻲ ﺖ ﺑﻴﺨﻮﻳ ﺷﺘﻲ ﻫﺔﺑﻴﻚ ﻭﺓﻙ ﺖ ﻭﺓﻛﻮ ﻧﻮﻭﺳﺔﺭﻳ ﻫﺔﺑﻴﺴﺘﺎﺵ ﻚ ﻣﺔﺭﺝ ﻧﻴﻴﺔ ﺋﻴ ﺑﻴﺮﻣﺔﻧﺪﻳ ﻟﺔﺧﺆﺭﺋﺎﻭﺍ ﻫﺔﺯﺍﺭﺍﻥ ﺩﺭﺍﺳﺔ ﻫﺔﻳﺔ ﻫﺔﻳﺔ،ﺴﺘﺎﺵ ﺋﻴ ﺋﺔﻣﺔ ﻟﺔﺳﺔﺅ ﺩﻭﺍﺟﺎﺭ ﺗﺔﺳﺔﻭﺭﺍﺗﻲ ﺑﺔﺭﺍﻣﺒﺔﺭ ﺑﺔ ﺩﺓﺭﺑﺎﺭﺓﻱ ﺋﺎﺑﻮﻭﺭﻯ ﺩﺓﺭﺑﺎﺭﺓﻱ ﺳﻴﺎﺳﺔﺕ ﺩﺓﺭﺑﺎﺭﺓﻱ ﺋﺎﻳﻴﻦ ﺋﺔﻣﺎﻧﺔ ﺑﺔﺳﺔﺭﻳﺎﻥ ﺑﻜﺔﻳﻨﺔﻭﺓ. ﺩﺓﺑﻲ ﺠﺎﺭ ﻫﺔﻧﺪﻳ ﺮﺓ ﻟﻴ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭ/ ﺩﺓﺑﻴﺴﺘﻴﻦ ﺭﺳﺘﺔ ﻫـﺔﻧـﺪﻱ ﺋﺔﻟ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺰﻡ، ـﻦ ـﻴ ﺩﺓﻟ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺔﺕ ﺑﺆﻃﺔﻧﻲ ﻛﺮﺩ ﺋﺔﻣﺔ ﻄﺔﻳﺸﺘﻨﺔ ﻫﺔﺳﺘﺪﺓﻛﺔﻳﺖ ﻟﺔﻭ ﺗﻴﺔﻭﺓﻳﺔ؟ ﻗﻮﻟ ﻟﺔﻡ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺰﻡﺸﺔﻱ ﻛﻴ ﻟﺔ ﺿﻴﻴﺔ؟ ﻤﺔ ﺋﻴ ﻣﺔﻧﺘﻴﻘﺔﻳﺔﻱ ﺧﺆﺭﺋﺎﻭﺍ ﺭﺍﺳﺘﺔ ﺗﺔﻭﺟﻴﻪ ﻛﺮﺩﻧﻲ ﺑــﺔﻭ ﺋـﺎﻳـﺪﺅﻟـﺬﻳـﺎ ﺩﺅﻃـﻤـﺎﻳـﺔﻱ ﺑــﺔﺭﺩﺓﻭﺍﻡ ﻫﺔﺑﻮﻭﺓﻭ ﻫﻴﻀﻲ ﻟﻲ ﺳﺔﻭﺯ ﻧﺔﺑﻮﻭﺓ، ﺑﺔﻵﻡ ﻫﺔﻣﻴﺸﺔﺵ ـﻮ ﺋـﻴـﺘـﺎﺭﻱ ﺯﺍﻧـﻜـﺆﻛـﺎﻧـﺪﺍ ﻟـﺔﻧـﻴ ﺔﺭﺩﺍ ﻜﺆﻟ ﻟﻴ ﻛﺆﻣﺔﻟ ﻟﺔﺋﻴﺘﺎﺭﻱ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺰﻡ ﻣﻴﺘﺆﺩﻱ ﺗﻮﺍﻧﻴﻮﻳﺎﻧﺔ ﻨﺪﻧﺔﻭﺓﻱ ﺩﻧﻴﺎ، ﻨﻦ ﺑﺆ ﺧﻮﻳ ﺑﺔﻛﺎﺭﺑﻴ ﺑﺆ ﺳﺔﺭﻣﺎﻳﺔ، ﻨﺪﻧﺔﻭﺓﻱ ﺧﻮﻳ ﺑﺆ ﺳﺔﺭﻣﺎﻳﺔﺩﺍﺭﻱ ﻨﺪﻧﺔﻭﺓﻱ ﺧﻮﻳ ﻤﺔ ﻄﺎ، ﺋﻴ ﻨﺪﻧﺔﻭﺓﻱ ﻛﺆﻣﺔﻟ ﺑﺆ ﺧﻮﻳ ﺑﻜﺔﻳﻦ، ﻛـﺎﺭﺓ ﺋﺔﻡ ﻧﺔﻫﺎﺗﻮﻭﻳﻦ ﻣﻮﻗﺘﺔﺗﺔﻓﺎﺗﻲ ﻫﺎﺗﻮﻭﻳﻦ ﻤﺔ ﺋﻴ ﻟﻴﻨﻴﻨﻤﺎﻥ ﻳﺎﻥ ﻣﺎﺭﻛﺲ ﺋﺔﻓﻜﺎﺭﻱ ﻭﺍﺗﺔ ﻟﺔﺑﺔﺭﻣﺎﻧﻜﺮﺩﻭﻭﺓ، ﻨﺎﻭﺓ ﻫﻴ ﺋﺎﻳﻨﻴﻤﺎﻥ ﻜﻲ ﺗﺔﻋﺎﻣﻮﻟﻴ ﻤﺔ ﺋﻴ ﺮﺓ ﻣﺔﺯﻭﻉ ﺪﺍ ﻛــﺮﺩﻭﻭﺓ، ﻟﻴ ﻟﺔﻃﺔﻟ ﻛﺔﻭﺗﺆﺗﺔﻭﺓ، ﻮﺓﻳﺔﻛﻴﺘﺮ ﺑﺔﺷﻴ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺰﻡﺀ ﺋﺔﻭﺓﻳﺔ ﺋﺔﻭﻳﺶ ﺋﺎﻳﻨﻴ ﺑﺔ ﻛــﺮﺩﻭﻭﺓ ﻟﻴﻨﻴﻨﺰﻣﺎﻥ ﺗﺔﻗﺪﻳﺴﻤﺎﻥ ﻛﺮﺩﻭﻭﺓ ﻛﺮﺩﻭﻭﻣﺎﻧﻦ ﻐﺔﻣﺒﺔﺭﻳﺶ ﺛﻴ ﻐﺔﻣﺒﺔﺭ، ﺛﻴ ﺑﺔ ﺓﻭﻳﻜﺔﺭﻱ ﺖ.ﺛﺔﻳﺮ ﺩﻳ ﺑﺆ ﻭﺓﺣﻲ ﻐﺔﻣﺒﺔﺭﻳﺶ ﺑﺆﻱ ﻧﻴﻴﺔ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭ ﺛﻴ ﺋﺔﻣﺔﻭ ﻐﺔﻣﺒﺔﺭﺓﻛﺎﻥ، ﻟﺔﺛﻴ ﺑﻜﺎﺕ ﻨﺎ ﺋﺔﻡ ﻭﺓﺣﻴﻴﺔﺕ ﻟﺔﻛﻮﻱ ﻫﻴ ﻟﺔﻛﻮﻱ ﻨﺎ، ﺋﺔﻣﺔ ﺗﺔﺑﻴﻌﺔﺗﻲ ﺋﺎﻳﻴﻴﻦ ﻭﺍﻳﺔ. ﻫﻴ ﺧﺆﻱ ﻛﺎﺑﺮﺍ ﻛﺔ ﻛﺎﺗﻲ ﺙ/ ﻣﻦ ﺋﺔﻟ ﺧﺆﻱ ﻣﻮﻓﺔﻛﻴﺮﺓﻛﺔ ﺧﺆﻡ ﺋﺔﻭﺓ ﻧﻴﻢ ﻣﻦ ﻣﺎﺭﻛﺴﻲ ﻧﻴﻢ، ﺧﺆﻱ ﺋﺔﻟ ﻤﺔ ﺑﺆ ﻤﺔ ﺑﻮﻭﺋﻴ ﺔﺗﻲ ﺋﻴ ﺋﺔﻣﺔ ﻏﺔﻟﺴﺘﺎ ﻭﺍﻣﺎﻧﻜﺮﺩﻭﻭﺓ ﺭﺓﻧﻄﺔ ﺗﺎﻭﺓﻛﻮﺋﻴ ﺋﺔﻣﺔ ـ، ﻧﺔﻭﺗﺒﻴ ﺗﺎﺯﺓﻣﺎﻥ ﻜﻲ ﺷﺘﻴ ﻭﺍﻳــﺔ ﻫـﺔﻣـﻮﻭ ﺋــﺔﻭ ﻛﺔﺳﺎﻧﺔﻱ ﺬﻭﻭﻱ ﺿﺔﺙ ﺑﻦ ﻟﺔﻡ ﺋﺎﻃﺎﺩﺍﺭﻱ ﻣﻴ ﻧﺎﺿﺔﻳﺔﻳﺪﺍ ﺋﺔﺯﺍﻧﻦ ﻛﺔ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺰﻡ ﻭﺍ. ﺑﺔﻭ ﺋﺎﻗﺎﺭﺓﺩﺍ ﺋﺔﺭ ﺙ/ﺑﺎﺷﺔ ﺑﺆ؟ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭﺓﻛﺔﻳﺔ، ﺋﺔﻣﺔ، ﺑﺔﻟ ﻧﺔﺑﻮﻭﺓ ﺮﺓ ﻟﻴ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺰﻡ ﺑﺆ ﻣﻴﺘﺆﺩﻳ ﻨﺎﻧﻲ ﺑﺔﻛﺎﺭﻫﻴ ﻣﺎﻳﺔﻱ ﻭﺍﻗﻴﻌﺔﻱ ﺋﺔﻭ ﻨﺪﻧﺔﻭﺓﻱ ﺧﻮﻳ ﺑﺆ ﻜﻲ ﻫﺔﻭﻟ ﻫﺔﻳﺔ؟ﺟﻄﺔﻟﺔﺿﺔﻧﺪ ﻛﺔ ﻨﻲ ﺷﻮﻳﺴﺘﺎ ﺋﻴ ﻛﺔ ﺮﺓﻭﻟﺔﻭﻱ ﻟﻴ ﺋﺔﻭﺓ ﻧﻴﻴﺔ ﺑﺎﺳﻴﺒﻜﺔﻳﻦ. ﺑﺆ ﻧﺔﺑﻮﻭ ﺑﻮﻧﻴﺎﺗﻲ ﺋﺔﻭﺓ ﺍﺳﺘﻴﻴﺎ ﻟﺔﺭ ﺑﺔﻭﺓ؟ ﻟﺔﻭﺓ، ﻣﺔﺳﺌﻮﻟﺔ ﻤﺔﻳﺔ ﺋﻴ ﻋﺔﻗﻠ ﻜﻲ ﺋﺎﻳﻴﻨﻲ ﻤﺔ ﻛﺔ ﺗﺔﻋﺎﻣﻮﻟﻴ ﺑﺆ ﺋﻴ ﺋﺔﻓﻜﺎﺭﻧﺔﺩﺍ ﺋﺔﻭ ﻫﺔﻣﻮﻭ ﻟﺔﻃﺔﻝ ﻜﻲ ﺴﺘﺎ ﺧﺆﻡ ﺑﺔﻛﺔﺳﻴ ﺩﺓﻛﺔﻳﻦ، ﺋﻴ ﺑﺎﻧﻄﺔﺷﺔﻱ ﺩﺓﺯﺍﻧــﻢ، ﻋﺔﻗﻼﻧﻲ ﻟﺔﻭﺋﻴﺸﺎﻧﺔﻳﺔﻛﺔ ﻋﺔﻟﻤﺎﻧﻴﻴﺔﺕ ﺩﺓﻳـﻜـﺔﻡ ﺗﺮﺳﻢ ﻫﺔﻳﺔ ﻟـﺔﻭﺓﻯﻚ ﻛﺔ ﻫﺔﺗﺎﻭﺓﻛﻮ ﻛﺔ ﻋﺔﻗﻼﻧﻴﻴﺔﺗﻴ ﺩﺓﻛﺔﻳﺖ ﺗﺔﺳﺔﻭﺭ ﺗﺆ ﺅ.. ﺋﺔﻣﺮ ﻴﺔ ﺛﻴ ﺿﺎﻛﻲ ﻣﻴﺘﺆﺩﻱ ﻛﺆﻣﺔﻟ ﻨﻲ ﻭﺍﺵ ﻴﺔ ﺑﻴﻬﻴ ﺿﺔﻣﻜﻲ ﺛﻴ ﻛﺆﻣﺔﻟ ﺋﺔﻭ ﻋﺔﻗﻼﻧﻴﻴﺔﺩﺍ ﺗﺔﻋﺎﻣﻮﻝ ﻟﺔﻃﺔﻝ ﺖ ﺿﺆﻧﺔ ﻭﺍ ﺗﺔﻋﺎﻣﻮﻝ ﻟﺔﻃﺔﻝ ﺑﻜﺮﻳﺴﺘﺎ ﺑﺆ ﻧﻤﻮﻭﻧﺔ ﺋﻴ ﺩﻳﻜﺎﺭﺕ ﺑﻜﺮﻱ ﺩﻳﻜﺎﺭﺕ ﺗﺔﺭﺟﻮﻣﺔ ﺑﻜﺔﻳﻦ ﻛﺆﻣﺔﻟ ﺩﻳﺮﺍﺳﺔ ﻟﺔﺳﺔﺭﻱ.. ﺑﺔﻵ/ ﺩﻳﻜﺎﺭﺕ ﻜﺎ ﻟﺔﻛﺎﺗﻨﻴ ﺘﺔﻭﺓ ﻫﺔﻟﺒﻄﻴﺮﻳ ﻭﺍ ﻣﺎﺭﻛﺲ ﻄﺮﺗﻨﺔﻭﺓﻛﺔﻱ ﻫﺔﻟ ﻭﺓﻙ ﻟﺔﺑﻮﻧﻴﺎﺩﻱ ﺧﺔﻟﺔﻟﺔﻛﺔ ﺮﺓﻭﺓ ﻟﻴ ﻤﺔ ﺋﻴ ﻳﺔﻛﺔﻡ: ﻤﺔﺩﺍﻳﺔ، ﺋﻴ ﻠﻲ ﻋﺔﻗ ﺑﻮﻧﻴﺎﺩﻱ ﻨﺪﻧﺔﻭﺓﻳﺔﻛﻲ ﺧﻮﻳ ﺩﺓﺑﻲ ﺋﺔﻭ ﺩﻭﻭﺓﻡ: ﺑﻜﺔﻳﻦ، ﻋﺔﻗﻠﻴﻤﺎﻥ ﺮﺓ ﺋﺔﻭ ﺯﺍﺗﺔ ﻛﻮﻟﺘﻮﻭﺭﺓﻱ ﻛﺔ ﻫﺔﻳﺔ ﻟﻴ ﻧﺔﺑﻮﻭﺓ ﺩﺭﻭﺳـﺖ ﺛﺮﺳﻴﺎﺭﻛﺔﺭﺓ ﺋﺔﻭﻗﻮﺩﺭﺓﺗﺔ ﻋﺔﻗﻠﻴﻴﺔ ﺭﺓﺧﻨﺔﻳﻴﺔﻯ ﺷﻴﻜﺎﺭﻳﻴﺔﻙ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴ ﻛﺔ ﻧﻴﻴﺔ ﺑﻜﺎﺕ، ﺋﺔﻣﺔﻳﺔ ﻣﻮﺷﻜﻴﻠﺔﻛﺔ، ﻭﺍﺗﺔ ﻋﺔﻗﻼﻧﻲ ﺑﻴﺮﻛﺔﺭﺓﻭﺓﻱ ﻜﻲ ﺯﺍﺗﻴ ﺋﺔﻭ ﺋﺔﻓﻜﺎﺭﺍﻧﺔﻱ ﻛﺔ ﻛﺔ ﺑﺘﻮﺍﻧﻲ ﺑﺔﻣﺎﻧﺎﻳﺔﻛﻲ ﺑــﺔﺭﺩﺓﻣــﻲ، ﺘﺔ ﺩﻳ ﺑﻴﺮﻛﺮﺩﻧﺔﻭﺓﻱ ﺩﻳﻜﺔ ﺮﺓ ﺳﺔﺭﻱ ﺭﺓﺧﻨﺔﻳﻲ ﻟﻴ ﻨﺔﺓﺩﺍﻭﺓ. ﻫﺔﻟﻱثة ﲢﱠه] ه ﻜﻲ ﻃﺔﻭﺭﺓﻱ ﻣﻴﺮﺍﺗﻴ ﺑﻴﺮﻛﺮﺩﻧﺔﻭﺓﻱ ﻓﺔﻟﺴﺔﻓﻲ ﻲ ﺋﺎﺷﻨﺎ ﻧﻴﻦ ﻤﺔ ﺛﻴ ﻛﺔ ﺋﻴ

Westgakan 7 February 2010

Embed Size (px)

DESCRIPTION

A Kurdish Daily Newspaper Published by PUK Iraqi (Central Media Office)

Citation preview

Page 1: Westgakan 7 February 2010

ئةم ويستطةية:تايبةتة بةبةشى دووةم لة وتوويذى كوردسات

لةطةأل نووسةرو رؤشنبير فاروق رةفيق

15

رؤذنامةيةكي سياسيي طشتييةيةكيتيي نيشتمانيي كوردستان دةريدةكاتذمارة: (٥٠٩٣) يةكشةممة ٧ / ٢ / ٢٠١٠ ذمارة: (٥٠٩٣) يةكشةممة ٧ / ٢ / ٢٠١٠

ئةطةر لةيادت هةفتةي ثيشوو تايبةتيم ثرسياري كؤمةلي بي ذيان لةسةر كردي ئاراستة خؤت، مةعريفي ئةزمووني و ضؤنينتي خــؤت، ئايدياكاني بةخويندنةوة، دةستكردنت ثرسياري كؤمةلي هاوكات دوو يةك بةآلم بابةتة، لةم ئــةمــةوي مــابــوو ثرسيارم كؤمةلة ناو بضينة لةويوة قسةكردن بؤ ترةوة باسيكي وةكو رات بيرو وةرطرتني و لةسةر وتم لةثيشةكييةكةمدا نةوةي تريش، بواري هةندي لةو بوون نةوةيةك زياتر تؤ ستةمكارييةي سةردةمةي خةريكي ـــان زؤري بةعسدا لةوةي جطة ــوون، ب ــةدةب ئسةرقالي سياسةت بوون بةآلم ئةدةب سةرقالييةكي طةورةي دروستكردبووبةآلم ئيوةو ضةند كةسيكيتر لةدنياي ئةدةبدا زؤر ناو بؤ ثةلتانهاويشت نةمانةوة ئةكري فةلسةفة، فكرو دنياي بؤمان تةحةوالتة ئةم لةسةر

بدوييت؟.دةكةم حةز يةكةمينجار بؤ بليم، ئةوة بةريزتا لةبةرنامةي دةستم بةشيعر سةرةتا من 1975 هةرةسي ثيكردووة، ئةو رؤذة كة هةوالةكة بآلوبؤوة هةبوو، شيعريم ديوانيكي من بوو سال ضــواردة تةمةنم كة وةك سووتاند، ديوانةكةم من كردبي شيعرم من وابوو ئةوة هةرةسة، ــةو ئ مةسئولي بة ثةيوةندييةو ئةو ئةكةم حةز تا رووداوة ئــةو كاريطةري هةية، رؤحم لةسةر ئةمرؤش لةثالنةرة بــوو يةكيك ــةوة ئناوكتيب بؤ من طةورةكاني ــة ثــرســيــار، وات ــي ــةل كــؤم و كة رؤذةي ئــةو هةرةسةكة.

بةيانييةكةي بؤ من راطةيةندرا هاتمةوة، كة بووم كةس يةكةم بةثي لة سووركيوةوة طةرامةوة رةمزييةكةي مانا سليماني، بؤ ديوانيكم سووتاند لةوي من كة (وازبينة شيعر دادي ئيمة نادات) شت يةكةم كوي بؤ ــةري وةطثالنةريكي ئةمة قوتابخانة، بؤ شكستة ئةو بوو، طةورة زؤر طةورةي زؤر كاريطةرييةكي لةسةر رؤحم بةجيهيشت، من كة لةوي بووم بةو مناليية هةولمدا لةبةرئةوةي بةثيشمةرطة، ببم واهةستم دةكرد تةنيا ثيشمةرطة بكات، لةوآلت بةرطري دةتواني بةثيشمةرطة نــةبــووم ــةآلم بسةرقالي ئــةوة لةباتي هاتين كؤمةلي شت بووين ئةو عيشقة بؤ كتيب كة ثيشتر لةبةرنامةكةي ضي باسمانكرد، بةريزتاندا شكستة ئةو يةكةميان وايكرد؟ نةتةوةيية لةوة كة رةنطة ئةدةب توانا و عةقل بةثيي نةتواني كة كاتةمان ئةو عةقلييةكاني نامةوي واتة بووة، سنووردار ئيستامان بةعةقلي لةدواييدا طةورةي زؤريش بطةرينةوةو بكةين، بةقةدةر توانا طةورةكانى ئةو سةردةمةمان بةتةسةوراتي ئةو كة نةيدةتواني ئةدةب خؤم بةتةسوارتي ئيستا با، موعاناتة من ئةدةب تؤمارطايةكي طةورةي بةشةريية، ئةدةب لةرادةبةردةر ثرسياري كؤمةلي بةآلم طرنطة، عةجوالنة ببوو، دروست طرنط ئةدةب كة دةكــرد ثرسيارمان بداتةوة، وةآلممان نةيدةتواني بؤ كيشا ثــةلــي ــةوة ــةرئ ــةب لديكة شتي خةريكي ئــةوةى ئامادةييدا لةقؤناغي بين، ــةوةش وايــكــرد كــة من ــةرئ هئةو سياسةتةوة، ناو برؤمة وايليكردم شكستةي1975 بــةالي زيــاتــر مةيلم مــن كــة ئةو و كــوردي ناسيوناليزمي 1976دا لةسالي حةرةكةيةي ئةويوة بةرةو سةرهةلئةياتةوة ئةو ــرد ك واهةستم ـــةرؤم، نبي وةآلم ناتواني حةرةكةية بي من ثرسيارةكاني ئةوةي بؤ ضةث بةرةو من ئةوة لةجياتي رؤيشتم، لةزمنيا ئةو حزبةي كة كة بوو لةساحةكةدا كاتةيا لةو

حزبي شيوعي عيراقيية.ضةند تا حزبة ئةو ثرسيار/ ئةو بؤ ــي ب وةآلمــطــؤ تواني ضةند تا جةنابتء ثرسيارانةي تواني تا مةودايةكي دوورخايةن تيا خؤتي تؤ كة بي بؤتةيةك بةرطريكردن بؤ ببينيتةوة

لةوآلتةكةت و نةتةوةكةت؟حةقيقةت زانيني دواي حزبة ئةو ئةوحزبة، زانيمان ئةو شتانة كة وةآلمطؤي نةبيت بي، بةآلم لةو سةردةميدا كة من تةنزيماتةكانييةوة بة ثةيوةنديم كاتيدا لةخةتةرناكترين طرت، لةو كاتةيدا ئيدي لةدواي ئةوةوة زؤربةمان ذياني لييدرا، جةبهة لةزمنيدا ــةرةوة ــةت خ كــةوتــة كران، ئيعدام هةبوو هاوريم ياديان بةخير، حزبي شيوعي بؤ بوو وةسلةيةك لةوكاتةيدا من ستةمكاري دذايةتيكردني بؤ ئــةوة بــؤ دةليليشم بــةعــس، لةناو من ئيجتماعي يةكةم ثرسيارة بةو شيوعييدا حزبي كةسيكي من واتة دةستيثيكرد، موتيع حزبييةكي موتيعي لةناوحزبي كةسيك كة لةوةي زاري لةسةر دةوتراو شيوعييا هةرضييةكت هةية خةلكيش دةزاني، حزب دةيانوت دةوت من لةو موتيعانة نةبووم، لةطةل كردكة ئةوةم ثرسياري ضوونم كة كةسةي ئةو ئا بؤ؟ جةبهة بةريوةدةبرد ئيجتماعةكةي وتم دةيزاني حزب ئةوة وتي بيزانين، ئيمةش ــي دةب نانانا ميذووةكةيةتي، ئةمة حزبيكة، ــةوة ــة بــةعــســة ضـــؤن ئ ــةم ئبةعس كة كاتي هةلةسةنطينن ــي ــردن ــوورك ــاث ــي خ ــك خــةريئيوة كوردستانة طوندةكاني بةعسا لــةطــةل ثةيوةنديتان ناوهةر بضيتة بةهةرحال هةية؟ ئابةم سياسييةوة، حزبيكي ئايندةت برؤيت، ثرسيارانةوة واتا نيية رؤشن حزبةيدا لةو دييتة دةرةوة. دووةم: كتيب، ئةو كتيبانةي دةمانخويننةوة هيواش عةجوليانكردين ئيتر هيواش دروستبكةين طةورة ثرسياري بةخوييوئةو شيوعي حزبي كة ضوارضيوة ئةو ئايدؤلؤذييةوة خؤي بطريتة ئيمة كة نةبوو

بكةين. خةباتة ئةو وبتوانين تا ئةو كاتةي من لةحزبي بةآلم لةريي حزبي كة بووم شيوعيدا بؤ دةهينا بةكارم شيوعييةوة بةعس حزبي دذايةتيكردني رابــردوويــةكــي رووةوة ــةو لهةية ــان ــةم ــةروةران س زؤر بةعسدا. لــةدذايــةتــيــكــردنــي كامؤ مــةشــهــوري قةوليكي وةكو ماركسيزم ئةلي هةية ديكة هــةرئــايــدؤلــؤذيــايــةكــي ديكة عةقيدةيةكي هةر وةكــو ثيدةهينين بــاوةرى لةثيشةوة وازيليدةهينين، خوينمانةوة كة بــةســةر مندا ــك ــةوة ري ئ جــا ئةوةي لةثيش ئيمة بوو تةتبيق ثيهينا باوةرمان بيخوينينةوة بةخويندنةوةي دةستمانكرد كة تيطةيشتين هيواش هيواش ئةمة ئيشكالياتي طةورةي تيداية كاملة)ي (ئةعمال من بةفيعلي لينينم خويندؤتةوة لة ئامادةييدا.جةنابت” دواجار ثرسيار/ لينينةوة لةريي ماركس”ت

ناسيوة؟دواجار لينينةوةء لةريي من عةرةبييةوة زمــانــي ــي ــةري لماركسم بةرهةمةكاني هةموو مةختوتاتي ـــنـــدةوة، خـــويفــةلــســةفــةي ئـــابـــووريـــم ئايدؤلؤذياي خويندؤتةوة، ــةوة، ــدؤت ــن ــوي ئــةلــمــانــيــم خسةردةمةيدا لةو لةوكتيبانةي ئةو لةسةرماية، جطة هةبوون، هةبوون بةعةرةبي كتيبانةي ذمارةيةك سةردةمةيدا لةو كة ئةنجلس و ماركس لةكتيبةكاني خويندؤتةوة، هةموويم هةبوون فةلسفة بةشي ضووشمة كة ئيدي ئةمة سةرةتاي كؤتاييهاتني ئيماني من بوو بةو عةقيدةيةوة،

ئيدي لةويوة كؤتايثيهات.سةردةمةيدا ثرسيار/لةو لةطةل ئيشكالت جةنابت هةبوو شيوعيدا حزبي نةهجي

يان لةطةل ميتؤدي ماركسدا؟هةردووكي لةطةل بــةلــي، شيوعييدا ــي ــزب ح ــــةوةي لئيمة تــمــوحــي دةركـــــةوت دةركةوت ئةو ئيتارة ناتواني ئةو بطريتة خؤي، ئيمة حةماسةتةي هةمانبوو تةسةوراتانةي ئةو شيوعي حزبي كة ئيتارةي ئةو

بةتايبةتي كة لةوةي ناتواني بي هــاوري لةو هةندي نامةويت بةآلم بكةم، ماندوو برادةرانة و رابردووة، لةو ليداني دةركةوت كةشف هةمووي ئيعا كؤمةلي خةباتةي ئةو قودرةتي كة بوو ثاشكؤية كة ئةوةي ئينجا نيية، هيزيكي ـــةوةي ئ ثــاشــكــؤي ئةيجوليني ـــةدةرةوة ل ديكة ئةو شيوعي لةحزبي مةبةستم سؤظيتييةت، ئيتحادي كاتةي مايةي بونة ثاشكؤيي ــةو ئنةميني، وآلتةوة بةم ئيرتباتي حزبي لةسةر ئةونوكاتانةي بةشيكي ــوون ــةب ه شيوعي باران كة ئةوةي بوون، راست ضةتر ليرة و دةباري لةمؤسكؤ هةندي ئةمة باشة هةلدةدريت، بةراستي ــوون هــةب شيوعي سووربوون ياخود واياندةكرد، باشترين الدا ــةوةي ئ لةسةر خراثترين لةكاتيكا سةيارةية لةو زؤرم نوكاتيكي سةيارةية، دةركةت نةخير لةالية، بابةتة ئةو وةآلمطؤي ناتواني ئةمة كة ــي ب ئيمة حــةمــاســةتــةي بكةين، بةعس دذايةتي ضؤن كة خؤيشي ماركسيزم بــةآلم خويندتةوة دةركةوت كة ئةويش قودرةتي وةآلمدانةوةي كؤمةلي عةقيدةيةكة نيية، ثرسياري

وةكوعةقيدةكاني ديكة. دواي ئيستا ثــرســيــار/ لةدواي دوور رابردوويةكي حزبي لةطةل ئةزموونة ئةم بةمجؤرة ئيستا شيوعييدا، خوينةراني بؤ سةربووردةيةكي وةكو ئةطيريتةوة كتيبةكانتي وةكو بير ــاوةن خ كةسيكي وةك ئةكاديمي كةسيكي و بوويت مامؤستا كةسيك لةوآلتي وتؤتةوة فةلسةفةت ماركسيزم جياوازي كةنةدا، كاراكتةريكي وةك ماركس و فكري و فةلسةفي و مةعريفي؟ قــةســةيــةكــي مــةشــهــوري ــة لــةئــةخــيــرا، ــةي ــس ه ــارك مخؤي فرياي ذيانيدا لةئةخيري ماركسي من بلي كة دةكةويت رؤشنبير، ماركسي واتــا نيم، ئةتواني بير خــاوةن ماركسي ئةو ـــةدةرةوةي ل بخوينينةوة تةسةوراتي تةحويلكردنةي بةآلم ئايدؤلؤذيايةك. بؤ ئةو

هةرنادا، ماركس دادي ئةمةش ماركس ــاردا ــةدواج ل ضونكة خؤي داريذةري ئةو عةقيدةيةية. ــت ــة بــدري ــةول بــاشــة ئـــةم هلةو ماركس بــؤئــةوةي ضاكة تةسةوراتي بةئايدؤليذكردنةي بةعةقيدةكردنيكي يان خؤي دؤطمايي كة لةدواجاردا دروست ماركس ئيستاش رةنطة دةبي، شتي بيخوينينةوة هةبيت شتي وةك نووسةريك وةكو هةبيت ئيستاش نيية مةرج بيرمةنديك لةخؤرئاوا هةزاران دراسة هةية هةية، ئيستاش ئةمة لةسةؤ دواجار تةسةوراتي بةرامبةر بة دةربارةي ئابوورى دةربارةي سياسةت دةربارةي ئايين ئةمانة

دةبي بةسةريان بكةينةوة.هةنديجار ليرة ثرسيار/ دةبيستين رستة هــةنــدي ئةلين ماركسيزم، دةلــيــن ئةمة كرد بؤطةني ماركسيةت تيطةيشتنة لةو هةستدةكةيت

قولةوةية؟لةم ماركسيزم كيشةي لة ضيية؟ ئيمة مةنتيقةيةي كردني تةوجيه راستة خؤرئاوا ــةو ئــايــدؤلــذيــا دؤطــمــايــةي بلي هيضي هةبووةو ــةردةوام بسةوز نةبووة، بةآلم هةميشةش لــةنــيــو ئــيــتــاري زانــكــؤكــانــدا ليكؤلةردا كؤمةلي لةئيتاري ماركسيزم ميتؤدي توانيويانة دنيا، بؤ خويندنةوةي بةكاربينن بؤ سةرماية، خويندنةوةي بؤ سةرمايةداري خويندنةوةي ئيمة كؤمةلطا، خويندنةوةي بؤ بكةين، كــارة ئةم نةهاتووين موقتةتةفاتي هاتووين ئيمة لينينمان يان ماركس ئةفكاري واتة لةبةرمانكردووة، هيناوة ئاينيمان تةعاموليكي ئيمة مةزوع ليرة ــردووة، ك لةطةلدا كةوتؤتةوة، بةشيوةيةكيتر ماركسيزمء ئةوةية ئةويش ئاينيك بة ــردووة ك لينينزمان كردوومانن كردووة تةقديسمان ثيغةمبةريش ثيغةمبةر، بة ديت.ثةيرةويكةري بؤ وةحي ثرسيار نيية بؤي ثيغةمبةريش ئةمةو لةثيغةمبةرةكان، بكات لةكوي هينا ئةم وةحييةت لةكوي هينا، ئةمة تةبيعةتي ئاييين واية.

خؤي كابرا كة كاتي ث/ من ئةلي خؤي موفةكيرةكة

خؤم ئةوة نيمخؤي ئةلي من ماركسي نيم، بؤ بووئيمة ئيمة غةلةتي ئةمة وامانكردووة رةنطة تاوةكوئيستا ئةمة نةوتبيـ، تازةمان شتيكي كةسانةي ــةو ئ هــةمــوو ــة وايئاطاداري ميذووي ضةث بن لةم ماركسيزم كة ئةزانن ناضةيةيدا

بةو ئاقارةدا ئةروا.ث/باشة بؤ؟

ثرسيارةكةية، ئةمة بةلي، نةبووة ليرة ماركسيزم بؤ ميتؤديك بةكارهيناني مايةي واقيعةي ئةو خويندنةوةي بؤ هةوليكي هةية؟جطةلةضةند كة شويني ئيستا كة ليرةولةوي نةبوو بؤ باسيبكةين. نيية ئةوة بونياتي ئةوة لةراستييا بةوة؟ لةوة، مةسئولة ئيمةية عةقلي ئاييني تةعاموليكي كة ئيمة بؤ ئةفكارنةدا ئةو هةموو لةطةل بةكةسيكي خؤم ئيستا دةكةين، بانطةشةي دةزانـــم، عةقالني لةوئيشانةيةكة عةلمانييةت ــةوةى ل هةية ترسم دةيــكــةم كة عةقالنييةتيك كة هةتاوةكو دةكةيت تةسةور تؤ ئةمرؤ.. ثيية ضاكي ميتؤدي كؤمةلي كؤمةلي ضةمكي ثيية بيهيني واش عةقالنييةدا ئةو لةطةل تةعامول لةطةل تةعامول وا بكريت ضؤنة ئيستا نموونة بؤ بكري ديكارت ديكارت تةرجومة بكةين كؤمةلي ديراسة لةسةري.. بةآل/ ديكارت لةكاتنيكا هةلبطيريتةوة وا ماركس هةلطرتنةوةكةي وةك لةبونيادي خةلةلةكة ليرةوة ئيمة يةكةم: ئيمةداية، عةقلي بونيادي خويندنةوةيةكي دةبي ئةو دووةم: بكةين، عةقليمان كولتوورةي كة هةية ليرة ئةو زاتة نةبووة دروســت ثرسياركةرة رةخنةييةى عةقليية ئةوقودرةتة شيكارييةك بتوانيت كة نيية واتة موشكيلةكة، ئةمةية بكات، عةقالني بيركةرةوةي زاتيكي كة ئةفكارانةي ئةو بتواني كة بةمانايةكي ــةردةمــي، ب ديتة

بيركردنةوةي ديكة سةري ليرة رةخنةيي

هةلنةةداوة.

ه[حتة:حتهيثميراتيكي طةورةي

بيركردنةوةي فةلسةفي هةية كة ئيمة ثيي ئاشنا نين

ذمارة: (٥٠٩٣) يةكشةممة ٧ / ٢ / ٢٠١٠ knwe.org

بيركردنةوةي فةلسةفي هةية

Page 2: Westgakan 7 February 2010

:ألجلجبإلال:إ:خبؤ[حت:أ:تثبتا:ةحنك:أث:ب:ب:ب:بببب:ا18 خل[ئ[email protected] [email protected]جلجبإلال:إ:خبؤ[حت:أ:تثبتا:ةحنك:أث:ب:ب:ب:بببب:األ: خل[ئ

ث/كةواتة هةر فكرو ضةند فةلسةفةيةك سةرةنجام بيت مةزن ئاستي بةقةد ثراكتيزةكردندا لة لةم كة دةبــي عةقلي و فكري

كؤمةلطايةنةدا...ئاستي بةقةدةر بةلي بةلي... ذير ئةيخاتة ئةو وة ئةبيت ئةوة مةرامةكاني بؤ خؤيةوة ركيفي ئاسؤي بيت ئةوةي لةباتي خؤي، بيركردنةوةي فراوان بكات، لةباتي بكات ضاك ميتؤدةكاني ئــةوةي ئةوة ئةو وايليديت كاركردن، بؤ من خؤيةوة، ركيفي ذير دةخاتة هةميشة وتوومة كتيبي ماترياليزمي زرؤريةك سةرضاوةى دياليكتيكي ئــةمــرؤ، ــا ت لةرؤشنبيرةكانة دةباغ) (جةالل ئةوكتيبةي ئةويش لةكؤرو من تةرجومةيكردووة، سيمنارةكانمدا باس لةوة ئةكةم كة كاريطةري خراثي كتيبة ضةند ئةو فكري كة وايليهاتبوو هةبوو، سياحي، دةليلي ببيتة بةشةري ثيتئةلي، ئةوةية سياحي دةليلي ئةمة شارةية ئةم ئةوي بؤ ئةضي ئةم رؤشنبيرة ئةم مسافةكةيةتي. باشةئةمة ئةمة خراثة موفةكيرة جةدوةلي ــو وةك بخوينةرةوة، ماركسيزم ئةمة ليهاتووة، زةربي بوو، مةسئول ليي مةنتيقةية لةم لةو ـــرا دةوت ئيمة بــة تةنانةت كة هةبوو هاوريمان مةرحةلةيةدا ئينساني ثييدةوتين بوو ماركسي بكات، ـــداري دل نابي ماركسي ضؤن ماركسي ئينساني كاكة دلداريمان كة ئيمة ناكات؟ دلداري تةحريفين، ئيمة وايندةزاني دةكرد لةبةرئةوةي نابي ئينساني ماركسي ماركسي ئينساني بكات. دلــداري

شةرواليكي دراو لةبةرئةكا...بدعةية وشةي وةكوئةو ث/

الي مةزهةبييةكانمحاوةلة خؤي عةيني بةلي، بةمةزهةب، ماركسيزمة كردنيكي كة وشةكةية ــةوة ئ دةمــخــؤش خةتةرةكة ئيستا بــؤيــدةطــةرام، ماركسيزم ــةوة ئ لــةكــويــدايــة؟ ئيستا محاوةالتانةي ئةو رؤيشت بةتايبةتي دواييدا، ساآلنةي لةم بةهؤي ئةم ئةزمةي مالييةوة ئيستا شتيكي تازة سةرهةل ئةدا ئةويش ماركس، بؤ بطةريينةوة ئا ئةوةية فكري لةويية هةميشة ماركس نا وة بيخوينيتةوة، ئةتواني ماركس بةآلم ليوةربطري، وانةي ئةتواني بكريتةوة دووبارة ماركس ئةوةي رزطاركةري كة ثيغةمبةرةي بةو كة مالييةى لةوئةزمة بةشةرييةتة ئيستا هةية محاوةلةيةكي دؤطاماو

بيماناية..ئةمةتيطةيشتني ــةآلم ث/بواقيعةدا ئةو لةناو يان ئيمةية مالييةكةية ئةزمة سةنتةري كة دؤطما وةكو ماركس هينانةوةي تيزيكي وةك ناكري سةيري

مةعريفي ئابوورى..نةخير ماركس زيندووبكةيتةوة لةسةرمايةداري تيناطات هيض بزانيت حةزئةكةم هــاوضــةرخ، ئةو واتا قسةيةشم، ئةم خاوةني هةية ئيستا كة سةرمايةدارييةي ماركس نيية سةرمايةداريية ئةو قسةي ــةدا ســةرمــاي كتيبي لــة فةزيع طؤراني ــردووة، ك لةسةر بةسةر ــداوة رووي طةورة طةورة لةبةرئةوة سةرمايةداريشدا، زيندووبيتةوة ئةطةر ماركس ثــيــويــســتــة تـــؤ و ـــن ـــوم وةكبخوينيتةوة ــةداري ــاي ــةرم س

بؤئةوةي باشتر ليي تيبطات، ماركس كةواتة باشة، ث/ ماركس بنضينةييةكاني كتيبة و حورمةتي ئةكاديميادا لةناو ئيستا

خؤي هةية..قؤناغةكاني هةموو لةناء من ماركسم حةرفي يةك خويندنا بخويندري لةزانكؤكاندا نةبينيوة يةك ــي.. ــةزان ئ بـــووم، ليي كــة فةلسةفةي لةبةشي هةبوو كؤرس كةسيكي ماركسيزم لةسةر كالتن ضــةثــي دؤطــمــايــي دةيــوتــةوة، نةبوو ــةي ــةل ــةوس ح كــةســيــك تؤ لةبةرئةوةنا ليبطريت، طويشى فةلسةفةش دكتؤراو تا دةتزاني

نةبيستي، ماركس ناوي بخويني كة قسانةي ئةو ضؤنة ئةمةيان برادةرة لةو هةتاوةكو دةكرا ليرة دوانيكيان يــةك كؤمةنيستانة طةيشتنة كةنةدا، يةكةم ثرسياريان فةلسةفة ئيمة ئةيانزاني ئةوةبوو، ئةوةبوو، ثرسياريان دةخوينين وتمان ئةخوينن، لينين و ماركس بة ضونكة نايخوينين، نةخير وا ليرةبووين كة ئةو تةسةوري هةمووغةرب تــةســةوريــدةكــرد خةريكي نيية كاريكيان هيض بةس ماركسن، خويندنةوةي

وانيية.قسةيةكت ضةند ث/بــةآلم ثرسيارة، مايةي من بؤ كرد كة كرد ئةوةت باسي ئةويش لة هةية دةمارطيرييةك ليرة ئايا بيرؤكةكاندا، وةرطرتني ياخود ماركس تةنيا ثيتواية ماركسيزم دةبيت بةم مةزهةبة، ئيمةدا ئةمرؤي لةدنياي يان كؤمةلي فكرو مؤديلي كؤمةلي هةمان غةربي ميتؤدي و نةهج

ضارةنووسي هةية؟زؤر ثرسياريكي بةلي، بةلي، كة مةبةستة، ئةمةيانم من جوانة رةنطبي وتيشم، رةنطبي بةفيعلي ئيمة بيني عةقالنييةت راقيترين ماركسيزمي دةردي بةهةمان بةرين ليرة، مةسةلةن ئيستا ثؤست مؤديرنيزم ليرة هةمان موعامةلةي لةطةل دةكري بةوةي كة ( حةقيقةت دةرخواردمان بةكالي نيية) بووني ـــةن بـــةســـوورةكـــراوي ـــةي ئوايليهاتووة ضيية ئةمة بةبرذاوي، كة مؤديرنيزم ثؤست مةسةلةن حةرةكةيةكي وةك دةستثيدةكات كةضي دةسثيدةكات، رةخنةيى دةكري لةطةل تةعامولي وا ليرة كوشتني بؤ رةخنة، كوشتني بؤ بيركردنةوةي مانايةكي هةموو لةبةرئةوة لــيــرة، رةخنةطرانة بةمةزهةبيك، نيية كردني ئةمة ئةمة ئةوةي وةكو بانطةشةكردن بةشةري فيكري ئينتاجي ئاخر هيض ئــةمــةوة ـــةدواي ل وة ــي، بمحاوةلةيةكيتر نيية، ئةوةي كة واي وت بزانة تةعاموليكي مةزهةبييانة

لةطةل ثؤست مؤديرنةدا دةكات.ث/ باشة، لةناو جيهاني غةرب و لةناو ئةكاديمياكاني خؤياندا شتيك

شوناسي فيكريك هيض هةية بةبيئةوةي بةني مؤديلي دوا ئةزمووني بكةن بةبيئةوةي بيكةن و بةحس و ليكؤلينةوة بةمادةي

ئةكاديميا ئةزمووني بكات؟بةلي.. بةلي، جاري يةك شت بؤ زؤرطةورة زؤر ئةكاديميا ئةوةي بةو غةربي ئةكاديمياي نةكةين لةناو شتيك هةموو كة مانايةي نةخير ــــةدات رووئ ئةكاديميا كؤمةلطايةش ئةو لةثةراويزي رووئةدات كة تةنانةت ريي ضوونة لةبةرئةوة نيية، ئةكاديمياي ناو زؤر شتي خراث لةناو ئةكاديمياش رووئةدات، كردني فيكر بةمؤديليك دوايي ترؤهةالني سال دة دواي بةراستي ديكة مؤديليكي هيناني لةناو هةندي ئةكاديمياي غةربييةوة ئةكاديماش لــةبــةرئــةوة ديـــت، ئةم كــة نييية ــةزة ــةرك م ــةو ئئيشكالييةتانةي نةبيت، ئيشكاليياتي ــدا ــةرب ــةغ ـــــةورةي هــةيــة. ل طمن كة هةية، شتيك لةثةراويزدا لةبةرطي جفاتييةكان)دا لة(غةمة لةضاوثيكةوتنيكدا دووةمــــدا ئةميندا مةال هاوذين كاك لةطةل شتيك لةثةراويزدا باسمكردووة، مةزنةكان تيكستة ـــةدات رووئلةغةربدا، ئةنووسرين لةثةراويزدا هةية عةقالني حــةرةكــةيــةكــي ثةيوةندييةكي هيض كة لةغةربدا مؤديالنةوة ئةم بةدروستكردني نايةن ــن دي مــؤديــلــةكــان نيية، ـــــةروات، ئةم ــؤ خــؤي ئ ئــةم بئةكات، خؤي ئيشي لةثةراوزيدا زانكؤ تةنها دووةم يةكةم، ئةمة ديكة موئةسةساتي لةغةربدا نيية كة هةية موئةسةسات هــةيــة، (تينط وةكــو ئةكات، ئينتاج فكر مةدةني موئةسةساتي تانطةكان)، كولتووري موئةسةساتي هةية، لةمانة ذمارةيةك ئةمانةو هةية، ئينتاجكردني خةريكي لةثةراويزدا عةقالنييةت ئينتاجكردني فكرن، ئيمةية موشكيلةي دةكــــةن ئيمة نــةمــانــدؤزيــونــةتــةوة، كــة جيهان بؤ يةكةممان سةرضاوةي بووة بريتي عيراقدا لةكوردستاني نموونةيةك عــةرةبــي، لةزماني عةرةب لةرؤشنبيراني دينمةوة رؤشنبيراني عةرةب زياتر ضاويان

لةكوي بريوة تا ئةم ضةند ساالنةي خؤشحالم مــن كــة ئةخيريش ضةندينجاريش وتوومة ئيستا طويم موفةكري لةهةندي جارجار ليية كــردووة بةمة دركيان عةرةبي موفةكيراني ــة ــةوةي ئ ئــةويــش عةرةب رؤشنبيراني يان عةرةب دةروات ليرة كة موسلحي يةكةم لةبةرئةوةي ثاريس بؤ ئةضيت ثةيوةندييان هةبووة بة رؤشنبيري حةملةي فةرةنسييةوةبةهؤي ناسيني لةبةرئةوة ناثليؤنةوة، ئةوان بؤ غةرب لةريي رؤشنبرياني لةريطةي نةك بووة فةرةنسييةوة رؤشنبيراني ئينطليزةوة، لةبةرئةوة لةنيو كة رووئةدات شت كؤمةلي ئةنطلؤساكسؤندا لةنيو تراديسيؤني كتيبخانةي لةنيو ئةنطلؤساكسؤنا ئينطليزييدا كة عةرةبةكانيش ثةييان رؤشنبيريكي هةر ثينةبردووة، فةرةنسي شيكي وتبي ئةمانة وةكو كــردووة سةيريان خوا كةالمي فرؤشتؤتةوة، بةئيمةيان دوايــي ئيشكالييةتانةية، لةو يةكيك ئةمة فةرةنسي رؤشنبيري ناليم من بةآلم نيية، راقي رؤشنبيرييةكي بي بؤ ناسيني تاكة سةرضاوةيةك فةلسةفة، بؤ بؤ زانستء غةرب و ــات، ــدةك ــت دروس ئيشكالييةت تاوةكو من دووةم يةكةم، ئةمة نموونة بؤ دةليم، ئةوة ئيستاش دةروات ــةرةب ع رؤشنبيريكي سادة بؤت ئاوا هةر ثاريس، بؤ زؤر كيية ئيستا ، دةلي بكةمةوة باسدةكري باويتي ئةلين فآلنكةس، ئةطيرسيتةوة بةوةوة ئةو تةواو، ئيمةي نةقل ئةكاتةوة دوايي وا بؤ ئةكاتةوة نةقل ناضةيةي ئةم بؤ كةليمةي ئاخر ئةمة ئةوةي وةك بي، بةشةري مةعريفي ئينتاجي شتي هــةزار ــةزاران ه لةكاتيكدا نيية، لي ئاطاي ئةو رووئةدةن تر زؤربةي شتة طرنطةكان بؤ نموونة لةثةراويزدا مةزنةكان تيكستة نيية، لي ئاطاي ئةو دةرةوة، دينة كرا فؤكؤ لةطةل تةعامولةي ئةو لةضةند كــرا ــدا دري ذاك لةطةل لةرؤشنبيري ـــردوو راب سالي محاوةلة هةمان هةر عةرةبييدا بةشةري فكري ئةوةي وةك نيية ئيستا هيض كيشةيةكي نةبيت، وةك موفةكيرة دوو ئةم تةنها ئةوةي ئيشكالييةتةكان هةموو وةآلمطؤي ئيمةبن، ثرسيارةكاني هةموو و رؤشنيريي لةناو موعامةلةية ئةو ثؤست ئيستا هةية كوردييدا لةئايين جؤريك وةكو مؤديرنيزم ثؤست لةكاتيكدا ثيشاندةدريت حةرةكةيةكي وةك مؤديرنيزم رةخنةيى دةستثيدةكات ريشةيةكي هةية غةربييدا تراديسيويني لةناو لةقةرني فةلسةفةداية فكرو لةنيو نيضة هةنديك نــؤزدةهــةمــدايــة، مؤديرنة ثؤست بةدامةزرينةري دادةني، ئي باشة ئةمانة حةرةكةي حةرةكةيةكي ضؤن تؤ رةخنةين، بؤ دةكةيت تةحويل رةخنةيى دووةم يةكةم، ئةمة مةزهةبيك؟ ثؤست بانطةشةكاني ضــؤن تؤ مؤديرنيزم خؤي ئيمتيحان ناكةيت ضونكة مؤديرنيزم؟ بةثؤست بيكةيت، ئةبي كارةكةية ئةمة ئةمة ئـــةوةي وةرطــرتــنــي واتــا ئةنوسريت ــةوةى ئ وةكــو فاكتة نيية) بووني ئةوتريت(حةقيقةت و من هةية، خــؤت حةقيقةتي تؤ دواييش هةية.. خؤم حةقيقةتي ئةمة جــاري بوةستة، ثييدةليي ئيشكالياتي مةعريفيةوة لةرووي موشكيلةيةكي ئةمة هةية، خؤي ئاوا نةقدي فكري طةورةية، زؤر سادةيية بــةو ئا بيرناكاتةوة، ئاينيية، بؤضونيكي ئةمة ضونكة جاريكيتر ئايين ضؤن سةيريكة باشة سةرهةلئةداتةوة، لةويوة منيش هةيةو خؤت حةقيقةتي تؤ باشة ئي هةية خؤم حةقيقةتي ئةطةر ئةكةين؟ دايةلؤط بؤ ئيمة دنياية لةم نيية بووني حةقيقةتيك

ئيمة بؤ دايةلؤط ئةكةين؟لةئةنجامدا بــاشــة ث/ عاقيبةتةكةي بةبي تةحليل كردن

ئةم موتلةقي بة كةسيك ئةطةر ئايديايانة وةربطري ثيتوانيية ئةمة كؤمةلطاى عةجيبي ليكترازانيكي

ليدةكةويتةوة؟لةو لييدةكةويتةوة، بــةلــي دةكري تيا قسانةي ئةم شوينةي لةبةرئةوةي لييناكةويتةوة، هةية. ـــةورة ط موئةسةساتي زؤر ئةمة كاريطةري لةغةربدا بةسةر هةية كاريطةري نيية، ئةكاديمياوة، ــاو ن كــلــتــووري لةئةكاديمياشدا ئةو مامؤستايانةي بؤخؤيان طــــةورةن عــةقــالنــي طويشيان و ئيشكردنن خةريكي لةم مؤديالنة نيية. لةوي كاريطةري بةجيدةهيلي، ليرةولةوي خؤي موئةسةساتي لةبةرئةوةي بةآلم ئةكةن ئيش كــة هةية عــةريــق هةية زانكؤكان هةية تانط تينط و من هةية، مةزن كتييخانةيةكي لةمؤديليكي بين بيتاقةت ئيستا تؤ تيكستة بؤ ئةطةريينةوة فكري لةكتيبخانةكانماندا كة مةزنةكان نيية، ئــةمــةت لــيــرة تــؤ هــةيــة، ديت كة شةثؤلة ئةم لةبةرئةوة ئيستا كة ميللةتيك بؤ وة ئيرة بؤ نيية خؤي حوكمراني ئةزمووني دوو هاونيشتيماني هةميشة جينؤسايد ـــةرووي رووب ــووة، ببؤتةوة، ئيستا خةريكة دنيا بناسي، خةريكة بيناسي، دةيةوي ئيستا ئةخات، ريطا ســةر ئةزمووني بةم بييت ــت ــةوي دةت ضــؤن تــؤ بكةيت؟، بينا كؤمةلطا تةسةورة ئةكةيت بينا كؤمةلطةيةك ضؤن حةقيقةت ثيتبلي بةتةسةوريك بةفكريكي نيية؟.لةبةرئةوة بووني مؤديرنيتي ثؤست رةخنةطريطي ريطا سةر مؤديرنيتي ناتواني تؤ بخةيت، تؤ ليرة ثيويستت بة ثؤست مؤديرنيتةية، بةآلم بةرةخنةطريكي بينا مؤدرنيتي مؤديرينتي ثؤست مؤديرنيتي كؤمةلطايةكي ناكري، ئيشكالييةتةكةية ئةمة ناكري، بينا كة دةبي ليرة تةرح بكري بؤئةوةي بيناي تؤناتةوي دةوي؟ ضيت تؤ تؤ بكةيت، مؤديرنة دنيايةكي زؤرخــراثــي لةنةريتي نــاتــةوي تايةفي عةشايةري كؤمةلطايةكي عةشيرةتطةرايي لةعةسةبياتي ناتةوي دةرةوة، بييتة حزبي و بييتة دةرةوة ضؤن دييتة دةرةوة؟ تؤ هةية، بةعةقالني ثيويستت تؤ هةية، مؤديرن بةدنياي ثيويستت كة هةية مؤديرنيتة شتي كؤمةلي تؤ دةبيت بيطريت، من خؤم يةكيك كؤمةليك لةطةل لةوانةي بووم لةثؤست قسةمان كة ــدا هــاوريوتار يةكةم كردووة، مؤديرنيزم ثؤست لةسةر كــوردي بةزماني مؤديرنيزم من نووسيوومة، بةآلم لةدواي نةوةستاوم لةشوينيكدا تةعزيمكردني خةريكي ــةوةوة ئلةكتيبي بم، مؤديرنيزم ثؤست ديكةوة رةوتي ئاسؤي بيكردنةوةم طلةيي ئيستا بةآلم بووة، فراوانتر ويستوتة تؤ باشة دةكةم، لةخؤم ضي بكةيت؟ واتا تؤ بييت بةثؤست كؤمةلطةية ئةم كويي مؤديرنيزم جةهليك نموونة بؤ رزطاربكةيت، لةعةقل، رةخنةطرتن ليرة هةية، هيزة هــةمــوو ــةم ئ لةكاتيكدا كي خزمةتي هةية ناعةقالنيية عةقل دةنطي دةبــي تؤ ــات؟، دةكبةرز بنرخيني، بةرز رايبطري، ئةبي ئةحكامةكان بطةربينيتةوة بؤ عةقل ئةطينا ئةو هةموو هيزة ناعةقالنيية هةموو ناعةقالنييةت لةويدا، هةية داطيركردووة، لةتؤ موسافةكاني تؤش سةرةراي ئةوة بييت رةخنة عةقل لةهيزي بطريت؟ لةعةقل ئةي بةيت، عةقل لةدةنطي بةيت، ئةي ئةكةيت؟ بينا وآلت بةضي فراوان بيركردنةوة ئاسؤي بةضي ئةبي؟ ئةي بةضي ئةتواني بةخةونى ئةي بطةيت؟، نوي كؤمةلطايةكي بةمةدةنييةتةوة ــةون خ ضــؤن ئةبيني؟ ئةمة ئيشكالييةتيكي فكري

طةورةية. لةثرسياريكي ليرةوة من ث/ بة جةنابت بابليين زاتييةوة، زؤر ئيشكالييةتكاني رةهةندي فرة لةطةل وآلتة لةم مةعريفي فكرو

غةربدا فكرييةكاني مؤديلة من بــةآلم شيكردينةوة، بؤت ئةوةم وةآلمي ئةمةوي هيشتا فكرو طرنطي ببي دةستطير بؤ ئةمرؤدا لةقؤناغي فةلسةفة تةرخان بؤ ذيانت زؤربةي تؤ كة كردووة تا ئةو رادةيةي لةيةكيك من ئةليي مندا لةبةرنامةكاني كة فةلسةفةم ئاويتةي ئةوةندة دروستكردووة من بؤ دؤخيكي ناو ئةضمة كة ــةي رادةي ئةو تا تؤ قةلةقي قةلةقم، جيطاوة لةئةنجامي ضيية؟، ئةم تةفاعولةي بةرهم قةلةقي بؤ فةلسةفة تؤو

هيناوة؟.لةبةر تةنها قةلةقيم لةراستيدا ثرسيارة ئةو لةبةر نيية، فةلسفة طةورانةية، ئةو كيشة طةورانةية كة

جفات هةيةتى.ئــةوةيــة مةبةستم ث/ ئيمة بؤ ضي ئةتواني فةلةسفة

بكات؟هــةزاران ئةتواني فةلةسةفة لةبةرئةوةي بكات، بؤ شتمان ــي ــدان ــةل ــةره ــادي س ــي ــون ــةب للةطةل فةلسةفة فةلسةفةوة، يونانييدا شــاري سةرهةلداني فةلسةفة باشة، ئــةدا، سةرهةل لةزمنيدا ثرسياري طةورةي هةية، كة فةيلةسوفانةي لــةو يةكيك سةيري مؤديليك وةك ئةمرؤ بكةين كة من وةك رووة مؤديليك ئةكةم سوقراتة، سوقرات سةيري كةلةنيوة ئيزعاجةي ئةوثياوة بازارةكاني ئاطؤراي يونانا، ئاطؤرا ــازارة، ب شويني كة مةيانا واتــا ئةكات ئيزعاجةكان ثرسيارة كة دةربارةي ذيان ضيية؟ ضاكة ضيية؟ ئيمة ئيستاش ضيية؟ عةدالةت ئةمة فةلسةفة ثيويستة، ئةوةمان ثرسيارانة ئةو فةلسةفة ئةكات، بين رازي ذيانة بةم ئايا ئةكات، ئةو مؤديلي ئةي ئيستا هةية؟، كة دةستمان دةمانةويت كة ذيانةي ضاك ذياني كامةية؟ ثييبطات ضاكة؟ ذياني هةموو ئايا كامةية؟ ضؤن بذين؟ هونةري ذيان ضيية؟، لةثرسيارة عةدالةت ضيية؟ يةكيك دةبي كة ئيستا هةرةطةورةكاني ئةويش بكريت ساحةية ــةم لخؤي ــةوي ل لــيــرةو هةنديجار لةرؤذنامةكانيشةوة ئةدات نيشان ــاس لــةعــةدالــةتــي ــارة ب ــارج جكؤمةآليةتي دةكري ئةمة فةلسةفة ئةمة ئةكات، فةلسةفةية ثيماندةليت ضيية؟ عةدالةت بكةين كةثرسيار هةر ثيش ئيمة فةلةسفة، بــؤ ئةبي بدةين، لةشتيك شتيك دةبي نيية ميللةتيك هيض لةتةسةوريك بةقةد كورد نوكتةي هةبي لةسةر هةية نوكتة كؤمةلي فةلسةفة، نوكتةكان هةموو ليرةدا ئيمة خؤ نيية مييلةتيك هيض ناطيرينةوة، بةقةد كورد لةئةهةمييةتي فةلسةفة لةسةر بيمانا زؤر نوكتةي بدات،

فةلسةفة هةية.كاتدا لةهةمان بــةآلم ث/ ئيستاش كة هةية ئةوةشمان ثيريذن ئةو ثياوة موفةكيرةي كة دةكةيت، لةسةر ئيشي زؤر تؤ حةكيم ئةفالتوني بةسةر سويند

دةخؤيت..فةلسةفة بؤ هةية تةسةوريك ليكبدريتةوة، شت يةكةم دةبــي ئةمة يــةكــةم ــة، ــةوةي ئ ئــةويــش ئيمة باوكي دايكء شةعبي خيالي لةراستييدا، نةكردووة دروستيان ئيمة رؤشنبيراني ــو وةك هةتا هةتاوةكو ئيمة، خــويــنــدةواري ثياواني ئاييني دروستيان كردووة، فةلسةفة ــةم ــةك ي ــة ك لـــةوةي هيض بيزةنتيية موناقةشةيةكي ثةيوةندييةكي نيية بةذياني ئيمةوة، خؤيان بؤ كةسن مةجموعةية بةتايبةتي ئةكةن موناقشةشة ئةوةية دةربــــارةي ــريــش زؤرتدووةم نيية؟. يان هةية خوا ئايا لةقسةكردن بريتية فةلةسةفة ئــةوةي ــة وات ــة، مــاوةرائ لةسةر هيض ميتافيزيكا، يثيدةلين ئةوان ئيرةوة بةذياني ثةيوةندييةكي نيية، لةشويني ئةوادا ئةم ناوضةية، فةلسةفةي ئينتاجي لةرؤذطاريكدا بةهؤي ـــةدواجـــارا ل كــــردووة

ــةوة ــةزارةت ــةو ح ــوري ئ ــةدةه تكاتةوة لــةو دراوة، لةفةلسةفة تا ئيسالمييةوة فوقةهاي بةهؤي لةفةلسةفة قسة لةحزةيةي ئةم هةية، لةفةلسةفة ليدان دةكةين فةلسةفة سةر بؤ طةورة هيرشي كة ئيسالميش وةحةرةكاتي هةية لة شت دوو بة شت يةكةم دين فةلسةفة لة يةكةم ئةدةن ئيسالم

ئةدةن لةطةل عيرفانييةدا..لةفةلسةفة ليدان ث/بةآلم

تةنها لؤكاليية؟ــةدا ـــدة، لــيــي ئ يــارمــةتــيــم بكة ــةوةي ــةرئ ــةب ل لةفةلسةفة مةسخةرةكردن ليرة جا ئةزانيت، بةفةلسةفة وةكو ئةوة واية ثيتبلين لةالي ئةوةتا وةآلمةكان هةموو لةكاتيكدا شةريعةية، لةالي ئةوانة ئةو هيزةي تري كة دروست ئةبيت ضي ئةبيت بيت دروست ئةبي كة بكات؟ ئةبي فةلسةفة وةكو ئةوةي ئةويش بيناسيني هةية خؤي كة ئةوةية كة فةلسةفة بريتية لةخةون بةدواي طةران لة بريتيية بينين، مةعريفةدا، بريتيية لةناسيني واقيع، كرؤكي لةثرسياركردن، بريتيية لةثرسياركردن، بريتيية فةلسةفة ــوو هــيــزيــك ــةم ــةوة ه ــةرئ ــةب لديدةوةي لةو ئةترسي لةفةلسةفة تةرح ثرسيار فةلسةفة ضونكة ئةكات، ثرسياري زؤر موزعيجيش ذيان دةربـــارةي ئةكات ــةرح تبؤ ئةوةي ئيستا دةربارةي كةون، وةك كةسانيك ئةوةي بؤ زةمينة، هةية موتةوازيعمان هةولي ئيمة زةمينةكة ــي دةب بــارةيــةوة لــةو بكةيةن كــاريــك سازكةين كــة جوملةيةكي لةكؤرسيكمدا من ئةلي، نيتشة هيناوةتةوة، نيتشةم ــئــةدري، هــةل رميكة فةلسةفة ئةنيشيتةوة، زةويــيــةك لةسةر يةكيكة ضاوةريي رمة ئةو دوايي بؤ بروا هةليباتةوة، هةليبطرىو

بؤ من تةعليقي سةرزةمينيكيتر، بةختةوةرئةبين ئيمة ضيية؟ ئةمة ئةطةر زةمينةخؤشكةين بؤ ئةوةي رةنطبي بنيشيتةوة، ليرة تيرة ئةو تير نةكةوين ئــةوة فرياي ئيمة تيرهاويذةكة خؤمان بهاويين، ئةبي جــوان زؤر ــةآلم ب نةبين، ئةو برةخسينين بؤ زةمينةيةكي ئةبي ئيمة بنيشيتةوة، ليرة تيرة ئةوةي بؤ بكةين، زةمينةكاري مةبةستم بدوي، ليرة فةلسةفة كة بنيشيتةوة، ليرة دةبي كة لةوةية فةلةسفة بــــدوي، فــةلــســةفــة

ثرسيارةكاني تةرح بكات.دكتؤر، بمبةخشة كةواتة ث/ رستة هــةنــدي هةنديكجار خؤشت ئةيبيستين لةوي ليرةو ئةيبيستيت كة رةنطة بةمةبةست ئةضيتة بةآلم مةبةست، بي يان كة مةسخةرةيةي ئةو خانةي فةلسةفة با ئةلين، جةنابتان فةلسةفة كــةواتــة ــري، ــةك ئكة نيية نوخبةويية ئةوطةمة خؤياندا لةطةل كةس كؤمةليك وةكو مةيليك وةكــو ئةيكةن

طةمةيةك؟ــؤش ــخ ـــي، بـــةلـــي دةم ـــةل بثرسياريكي جوانة، نةخير فةلةسةفة ذياني ــــارةي دةرب هةية شتي لةريشةي ئةمة لةئيمة، هةريةك واتا ئيستا، تاوةكو فةلةسةفةوة تاوةكو لةيؤنانةوة مةبةستم نوخبةيةك كة وانيية شتي ئيستا، طفتوطؤيةك سةرقالي خؤيان بؤ ئةمةوي كــةم ئةوةية ئةمة بن فةلةسفة هةتاوةكو نةخير لييبدةم، بي كة ئةطةر طفتوطؤي نوخبةيةك فؤرمي باآلترين ئةمة لةدواجاردا زؤرجــار رةنطة كة مةعريفةية لةئاستي بكريتةوةو نةكريت سادة ئةوةي بةرةغمي سادةدا ئينساني نوخبة كاريكي باآلكةشدا لةئاستة هةموو طةورةي غةمي بةآلم بي، ئينسانةكانة، تةرحكردنةوة بؤ ئةوة

نوخبةوييكة واتا ئيليت كة نيية بؤخؤي تةنها ثرسيارانة ئةم بي فةيزيك لةدواجارا نةخير، بكات، ئايينيية دةربرينة بةم با هةية ديت، لةفةلسةفة فةيزيك ثيتبليم، ليي ديت هةموومان فةيزة كة ئةو فيري فةلسةفة دةبين، بةهرةمةند بذين؟ ضــؤن دةكــات ــةوةمــان ئذيانيكي ضؤن ضؤنبيربكةينةوة؟ ضاك بذين؟، عةدالةت ضيية؟ ضؤن نا عةدالةتي قبول نةكةين؟ فةلسةفة ثيماندةليت، بةشةكاني بةهةموو ضؤن لةزةت ببينين لةذيان؟، ضؤن

لةكاريكي هونةري لةزةت ببينين؟سةردةمةو هةر كةواتة، ث/ خؤي فةيلةسوفي فةلسةفةو

هةية؟ضيية؟ جواني بدة، يارمةتيم ضيية؟ ضــاكــة ضيية؟ ــي راســتفةلسةفة كة طةورةكان ثرسيارة تؤ ئةوةوة لةريي دةكات تةرحي واقيعةي ئةو دةخوينيتةوة؟ ضي فةلةسةفة ــت. دةذي تيايدا تؤ كة لةدواي دةكــات، ئةوةشت فيري ئةبينيت، ئةركة ئةم كة ــةوةي ئسةرريطا بيركردنةوانة ــةم ئهةميشة تؤ كة لــةتــؤدا ئةخات كة قةلةقييةي ئةو بيت، ــارازي نرازي تؤ كة ئةمةية، باسمكرد ضونكة هةية، كة ــةوةي ب نابيت ئةكري بي، جوانتر لةمة ئةشي ئيشكالييةتي ماهومةوجوديك بؤ ببيني خةونيك ئةبي هةبي، واقيعيكيتر ديكة شتيكي ئةوةي قةلةقييةكةية، ئةمة ببيت. دةبي كة كةسيكدا لةهةموو قةلةقيية ئةم وةرطرتبي فةلةسةفةي بةجدي كة ئةم ــاردا ــةدواج ل ضونكة هةية، فةلسةفة لةكرؤكي قةلةقييةش فةلةسةفة لةبةرئةوةي خؤيايةتي، ثرسيارةكة بةندة. ثرسيار لةسةر فةلةسةفة قةلةقييةية، ئةو هةلبةت باسيدةكةم من كة وةسفةي ئابةم

واية خؤي نيية من دروستكراوي تةحويل فةلسةفةش نادؤطاميية، نابيت بؤ نادؤطاميي و عةقيدةيةك، لةبةرئةوةية نيية، عةقيدة فةلسةفة هةندي ئايين و مةزاهيب لةفةلسةفة ئةترسن لةبةر ئةم ثرسيارانةيةتي، ئةو ثرسيارة عةجوالنةيةتي لةبةر سوقرات وةك فةيلةسوفيكي كة

فةلةسةفةي ثيدةستثيدةكات.ئةم لةثشت ئــةطــةر ث/ ئةليي كة نارازييةوة كاراكتةرة نارازي فيرتدةكات فةلةسفة هةبي، طومانت بةردةوام بيت، مةعريفي ثاشخانيكي ئةطةر ئانارشيزم نةبيت، قول فةلةسفي

بةرهةمناهينيت؟بينيت، بةرهةمي رةنطة بةلي، ئيمة كة ئةمة دةليين كة ئةم بةآلم شيونانة لةو ئيمة هةية، نارازيية فاكيكيتر، حةقيقةتيكيتر بليين هةرة ئةويش تريشةوة لةثرسيارةكةي ئةم تيرة ئةم لةهةموو كة ئةوةية سةرزةمينيك هةموو لةسةر رمة هةموو ـــا وات نــةنــيــشــتــؤتــةوة، ئينتاج فةلسةفةيان كولتوورةكان نةكردووة، ضةند مةراكزيكي طرنط بةشةرييةتدا لةميذووي هةبوون كــردووة، ئينتاج فةلسةفةيان كة نيية ليدان ئةمة فاكتة، ئةمة باشة و يونان ديكة، كولتوورانةي لةو ئيمة ناوضةيةي ئةم هةية رؤمات بةهؤي بــةردةكــةويــت ثشكيكي فةلسةفةي تــةرجــةمــةكــردنــي دووســةد مــاوةي بؤ يونانييةوة لةدواييدا سالي، سةد سي سالي، ئيستايدا لــةطــةل ئةثوكيتةوة، لةوي ليرةو منة، تةسةوري ئةمة ماوة لةئيراندا هةبووة هةولدان تاوةكو سةدةي حةظدةو هةذدةش، (حسةي نةسر) لةطةل ئةو قسةيةي بلي نابيت كة طويي لةوة بيت مندا ئةو لةبةرئةوةى ثووكاوةتةوة، ئةلي لةئيراندا محاوةالت كراوة ئةوة ثووكاوةتةوة ئيسالمدا لةغةربي

دواي ئيبن روشد، مةبةستم ضيية؟ لةعولةماي لؤذيك نموونة بؤ فةيلةسوفةكاني ئيسالم كةالمي بةلؤذيكي موتةئةسيرن ئيسالم ئةرستؤ، ئةو بةشةيان وةرطرتووة دةكات، بةرنامةكةيان كةخزمةتي لةدنياي لؤذيك ئــةوةوة لــةدواي طــؤرانــي ــاوة، ــت وةس ئيسالمدا لؤذيك لةسةر طــةورة طــةورة هةبووة لةحزة روويــداوة، هةيةو لة باس كة لــةوةي بووم تــوورة نةكراوة موسلمانان ئيزافاتي زؤر هيطل كــة لــةفــةلــســةفــةدا تيئةثةريت، بةسةريدا بةخيرايي ميذووي ئةضم كة دوايــي بةآلم ئةبي، تةواو ئةخوينةمةوة لؤذيك لةويدا لةبةئةوةي شتيكي زؤركةم هاوضةرخ لؤذيكى ثيدي، كؤتايي كاتانةي ئةو لؤذيكي و لةكوي بؤفيلؤلؤذياي بةكارهينراوة لةكوي؟ بكارهينراوة ئيسالمي لةبةرئةوة وةستاوة ئيدي فةلسةفة هةموو ـــةكـــردووة، ن ــةشــةي طفةلسةفةيان دنياش ميللةتاني كؤمةليك ــردووة، ــةك ن ئينتاج ريشةيةك هةية، طرنط مةراكزي هةية لةيؤنانةوة هةتاوةكو ديت بؤ خودي لةناو هاوضةرخ ئةوروثاي مةركةزيكيكي ضةند ئةوروثاشدا ئينتاجكردني بؤ هةبوون طرنط هةموو ــةبــةرئــةوة ل فةلسةفة، ئينتاج فةلسةفةيان دنيا ميللةتاني نةركردووةو سةرقالي فةلسةفةش ــةبــوون، لــةبــةرئــةوةي ئــةوةي نئةنارشيزم ئايا وتــت، بــةريــزت ئينتاج ناكات، ئةم قةلةقيية كاتيكيش فةلسةفيش ميراتي كــة دةبـــي ئةبي لةطةل خؤيدا ئةكات دولمةند بي، دةستدا لةبةر ميراتةش ئةو سةرليشيواوييةك نةبي ئةطةر ئةكةيت، راست تؤ دروستدةكات زةمينة لةهةرشوينيك ــةآلم بدوان هينراية كةفةلسةفة رةخسا

شتيش ئةكات، خؤشي ئينتاجي بةرهةمدةهينيـت.

دووثرسيارم من ث/ليرةدا باسي ــان ــةكــةمــي ي ــة، ــةي هئيمةدا، لةدنياي كرد ئــةوةت كولتووريك ئيمةدا هاوشيوةكاني بؤ مةسخةرة كردن بة فةلسةفة، بةفةلسةفةو شةرفرؤشتن ئايا فةيلةسوفان ئةمة تةنها لةعالةمة لةسةر يان هةية، لؤكالييةكاندا فةلسةفةو جيهاني ئاستيكي دةموضاوي فةيلةسوفان بيزراون؟ بـــةردةوام بؤ لةهةمانكاتدا يؤنان سةر بؤ ئةطةرييتةوة تائيستا ئايا لةقةسةكردنةكانتدا، كةلةطةتوو مؤديليكي يؤنان ئيمة يــان ئيمة، بؤ زيــنــدووة

مردووين؟ هةية، يؤتؤثي دونيايةكي مةراكزي لةهةندي نموونة بؤ ئينسانةكاني هةموو كة غةربييدا ياخود فةلسةفةن، دةرضـــووي فةلسةفةن، خويندنةوةي خةريكي لــةمــيــذووي فةلسةفة ــاخــود يئينتباعة ئــةو نــامــةوي خؤيداو تووشي كةسيك هيض كة بــدةم فةسلةسوفةكان نةبووة شكست نــرخــيــنــدراون، بــةرز هةميشة فــةلــســةفــةش نــيــيــة وا شــتــي ــي قــوربــانــي طـــةورةي ــةل ــؤم كلةزمنياندا كــراوة دذايةتي داوة بةرلةشةهيدبووني فةلسةفة بةو دةستثيدةكات، ســوقــرات دةستثيدةكات، طةورةية قوربانيية فةيلةسوفان بةردةوام لةبةرئةوة بوونةتةوة كيشة ـــةرووي رووبئةوةي دواي بةآلم واقيعةدا، لةو كة ئةشزانين زانــي ئــةمــةمــان ميراتة ئةو لةثةراويزيكدا هةميشة لةسةركراوةو قسةي ثاريزراوةو بةبةردةوامي طةشةيكردووةو شوينةش ئةو ئينتاجكراوةتةوة بليين ئةبي خؤرئاوا نةليين ئةطةر ديكةش لةشويني ئــةوروثــايــة، بةآلم هةية، فةلسةفي محاوةالتي فةلسةفة كة سةرزةمينةية ئةو بــةآلم طــةشــةيــكــردووة، تيايدا وةكو بةرةدةوام من بةتةسةوري خؤي مةعريفة فؤمري باآلترين طةورةي ثرساري ئينتاجكردووةو

كردووة.بةزانستي بــــةراورد ث/

سياسي..بةريزت ثرسيارةكةي بةلي، فةلةسةفةي رةوايـــة، زؤر زؤر ئيمةدا لةناوضةكةي سياسي دةســت بــاســنــةكــراوة شتيكي نةكراوة، لةسةر قةسة لينةدراوة هةلبةت هةولدانيك، لةضةند جطة ئيسالميدا تراديسيؤني لةميراتي نموونة بــؤ هةية هــةولــدانــمــان ئيستا كة روشد، ئيبن وة فارابي، دةخوينرين خؤرئاوا لةزانكؤكاني بةتايبةتي ثيدانن و شويني طرنطي كؤمةلي ئيدي دةرضي لةو فارابي. سياسي فةلسةفةي ثرسياري نةبراوةو بؤ ليرة دةستي كة هةية بةهؤي نةكراوة. لةسةر ثرسياري هاتني شةثؤليك لةثةروةردةكردني لةو و لةزانكؤكان مؤديرنةوة ــةوةي ــن، ئ ــةزري ــةم وآلتــانــة دائهيض سياسي زانستي ثييدةوتري فةلسةفةي بــة ثةيوةندييةكي ئــةوةي ــا وات نيية، سياسييةوة واتا سياسي زانستي ثييدةوتريت ليدانة سياسةت تةسةوريكيبؤ لةفةلسةفةي سياسي. واتا كايةيةكة دةيةويت السايي زانستي سروشتي بكاتةوة وةكو زانستي كؤمةلناسي و ئةو بةهؤي دةروونناسي، زانستي نؤزدةوة لةسةدةي كة تةسةورة زانستانة ــةم ئ ــةدا، ــئ ــةل ســةرهوةك بةزانست ببن دةيانةويت كيميا، وةك تةبيعي زانستي ضؤن ميتؤديش هةمان بايؤلؤذي فيزيا، شتانةي لةو يةكيك بةكاربينن، دةيــةويــت سياسي زانستي كة نيية، نؤرمةتر كة ئةوةية بيكات، ثرسيار واتا ضيية؟ مةبةستمان ئةبيت كة ئــةوةي لةسةر ناكات ببيت. واتا زانستي سياسي لةسةر شت فــآلن دةبــي كة نيية ــةوة ئئةوةي هيندةي بي، ضؤن دةبــي ئيستا كة شتةية ئــةو وةسفي ليدةكاتة ئةحكامي واتــا ضؤنة، لةبواري كة كةسيك واتا دةرةوة، وةكو ئةوةي بؤ سياسيدا زانستي بكات خؤي ئيش تةبيعي زانايةكي لةئةحكامء دةطريت دوورةوثةريز كؤمةليك ــكــري، ف لةحوكمي زانستةي ئةم كة هةية مواسةفات لةزمنياندا ثــيــدةنــاســريــتــةوة، تيكةلةيةك هةية لةنيوان ئةخالق و ئيتيك بةمانا فةلسةفييةكةي لةطةل زانستي سياسيدا، فةلسةفةي دةيةويت بدات، لةوة ديت سياسي بليت ئيمة ئيشيكمان بةئةخالق نيية دامةزرينةي هةلبةت لةسياسةتدا، ئةمة كةسيك نيية جطة لةماكياظيللي

زانستةية، ئةم دامةزرينةري كة بريارة دوو ئةم هؤبزدا. لةطةل سياسين زانستي دامةزرينةري توخمي كؤمةليك ئةوةي ويــراي لةناو ئيستا سياسي فةلسةفةي بــةآلم هــةيــة، فةلسةفةكةياندا بةشوينيك ئةمة لــةدواجــاردا دةشكيت بةوةي كة ئيمة كاريكمان ئةمة نيية سياسي بةفةلسةفةي تا لةخؤرئاواشدا ناوضةيةدا. لةم سنووريك بةوئاقارةدا رؤيشتووة، سي كــةنــةدا وةك لةشوينيكي فةلسةفةي كــة هــةبــوو زانــكــؤ سياسي تيا دةخويندرا، دياردةيةك راوة خةريكي لةئةمريكا هةية لةجيهاندا، موفةكيرة ثرؤفيسؤرء سةرهةلبدةن لةهةرشوينيك لةبةر دةيانرفيني و هةلياندةطريت بيروراء ئازاديي زةمينةي ئةو ئازادي تويذينةوةء ئازادي فكريةي ئةو هةلبةت بكةن، ئيش هةية كة دةولةمةند بةوة شارستانيتيية بووة. دوو سي فةيلةسوفي طةورةي برد، شيوةية ئابةو كةنةدييان زؤرتريان زةمينةيةكي كة بةوةي بةشانة لةو بةشيك برةخسينن بؤ ببوو تةحويل واتا وازيهينابوو، فةلسةفةي ئيمة كةئيتر ــةوةي بزانستي تةنها ناليينةوة، سياسي با لةبةرئةوة دةليينةوة، سياسي تةسةوري ئةوة نةكةين فةلسةفةي زانكؤكاني هةموو لةناو سياسي نيية وا دةخوينريت، خؤرئاوادا كؤمةليك باكور لةئةمريكاي تيا زانكؤ هةية فةلسةفةي سياسي ثرسيارةكةي ئيستا دةخويندريت. بةريزت، ئةم شةثؤلة بؤ ئيمة ئةبي ئيمة بيت؟، ضي كاريطةرييةكةي سياسي لةفةلسةفةي ئاطايةكمان وا كةسيك نيية ثيمخوش نيية، دةكةم، خؤم باسي بكات تةسةور من يةكةم كة خةريكي باسكردني هةلبةت سياسيم، فةلسةفةي ئةوكؤرسانةوة لةريي ئةمةش ئيستا كتييب بــؤ ــادةن ــام ئ كــة رةشنووسي حةوت كتيبم ئامادةية، كة ئةمانة بينةدةرةو ئةومحاوةلةو سياسي فةلسةفةي معامةلةكردني كتيبيشم يةكةم كيشةكاندا، لةطةل خؤشةويستيية، فةلسةفةي لةسةر ثةيوةندي سياسي فةلسةفةي ئايا خؤشةويستييةوة، ــة ب ضيية طــةورةي ثةيوةندييةكي نةخير ئةرستؤ ــرؤ ب لةبةرئةوة هةية، لةخؤشةويستي باس بخوينةرةوة دةكات، لةهاورييةتي باس دةكات، بةهةمانشيوة، ئةفالتونيش سياسي فةلسةفةي لةبةرئةوة تةنها ضةند ثرسياريك نيية لةسةر ثرسيارة بةلكو ــــةروةري، دادثكامةية؟ ذياني ضاك ذيان. لةكؤي تؤ ئةوةية. سياسي فةلةسةفةي ضةند بذيت؟ ضاك ذياني بليي مرؤظ سرووشتي رةهةنديكي بيت، ئاشنا ثييان ــي دةب هةية ئاشنات سياسي فةلةسةفةي ـــت ضؤن ـــةوة، دروس ب ـــات دةكدروست هارمؤنييةتيك لةرؤحتدا لةكؤمةلطادا ثيشئةوةي بكةيت، دروستي بكةين، كؤمةلي ثرسياري سياسي فةلسةفةي ـــةورةن طئةطةر ئيمة ئيستا خةريكيتي، كة بكةين زانكؤكان سةيري بيين زانستي سياسي تيدا دةخويندريت، فكري سياسيش ميذووي تةنانةت فكري هةلبةت ناخويندريت، لةفةلسةفةي جياوازة سياسيش ئةمةشي تةنانةت بةآلم سياسي، حالةتشدا لةو دةرةوة. ليكراوةتة ثرسياري ئةوة دةكري، ئةي باشة سياسةتي دةخويندريت؟. ضي بـــةراوردكـــاري دةخــويــنــدريــت، ليرة ديمؤكراسي رذيميكي لةئؤردؤنيش، بةهةماشيوة واية، سةرةكييةكاني ثرسيارة ــا واتلةبةرئةوة دةرةوة، ليهينراوةتة خويندن ــةوي ــةل ك خويندكار تةواودةكات نةدةزاني دادثةروةري ضيية؟ ضاكة ــي ــةدزان ن ضيية؟

تيكستيكي نةتوانيويتي فةلسةفي بخوينيتةوة.

كارأل ماركس

مةيدانى تاووتوآ كردنى ثرسيارو طومانة فةلسةفيية طةورةكان

نيكؤالس ماكياظيللى

Page 3: Westgakan 7 February 2010

:ألجلجبإلال:إ:خبؤ[حت:أ:تثبتا:ةحنك:أث:ب:ب:ب:بببب:ا18 خل[ئ[email protected] [email protected]جلجبإلال:إ:خبؤ[حت:أ:تثبتا:ةحنك:أث:ب:ب:ب:بببب:األ: خل[ئ

ث/كةواتة هةر فكرو ضةند فةلسةفةيةك سةرةنجام بيت مةزن ئاستي بةقةد ثراكتيزةكردندا لة لةم كة دةبــي عةقلي و فكري

كؤمةلطايةنةدا...ئاستي بةقةدةر بةلي بةلي... ذير ئةيخاتة ئةو وة ئةبيت ئةوة مةرامةكاني بؤ خؤيةوة ركيفي ئاسؤي بيت ئةوةي لةباتي خؤي، بيركردنةوةي فراوان بكات، لةباتي بكات ضاك ميتؤدةكاني ئــةوةي ئةوة ئةو وايليديت كاركردن، بؤ من خؤيةوة، ركيفي ذير دةخاتة هةميشة وتوومة كتيبي ماترياليزمي زرؤريةك سةرضاوةى دياليكتيكي ئــةمــرؤ، ــا ت لةرؤشنبيرةكانة دةباغ) (جةالل ئةوكتيبةي ئةويش لةكؤرو من تةرجومةيكردووة، سيمنارةكانمدا باس لةوة ئةكةم كة كاريطةري خراثي كتيبة ضةند ئةو فكري كة وايليهاتبوو هةبوو، سياحي، دةليلي ببيتة بةشةري ثيتئةلي، ئةوةية سياحي دةليلي ئةمة شارةية ئةم ئةوي بؤ ئةضي ئةم رؤشنبيرة ئةم مسافةكةيةتي. باشةئةمة ئةمة خراثة موفةكيرة جةدوةلي ــو وةك بخوينةرةوة، ماركسيزم ئةمة ليهاتووة، زةربي بوو، مةسئول ليي مةنتيقةية لةم لةو ـــرا دةوت ئيمة بــة تةنانةت كة هةبوو هاوريمان مةرحةلةيةدا ئينساني ثييدةوتين بوو ماركسي بكات، ـــداري دل نابي ماركسي ضؤن ماركسي ئينساني كاكة دلداريمان كة ئيمة ناكات؟ دلداري تةحريفين، ئيمة وايندةزاني دةكرد لةبةرئةوةي نابي ئينساني ماركسي ماركسي ئينساني بكات. دلــداري

شةرواليكي دراو لةبةرئةكا...بدعةية وشةي وةكوئةو ث/

الي مةزهةبييةكانمحاوةلة خؤي عةيني بةلي، بةمةزهةب، ماركسيزمة كردنيكي كة وشةكةية ــةوة ئ دةمــخــؤش خةتةرةكة ئيستا بــؤيــدةطــةرام، ماركسيزم ــةوة ئ لــةكــويــدايــة؟ ئيستا محاوةالتانةي ئةو رؤيشت بةتايبةتي دواييدا، ساآلنةي لةم بةهؤي ئةم ئةزمةي مالييةوة ئيستا شتيكي تازة سةرهةل ئةدا ئةويش ماركس، بؤ بطةريينةوة ئا ئةوةية فكري لةويية هةميشة ماركس نا وة بيخوينيتةوة، ئةتواني ماركس بةآلم ليوةربطري، وانةي ئةتواني بكريتةوة دووبارة ماركس ئةوةي رزطاركةري كة ثيغةمبةرةي بةو كة مالييةى لةوئةزمة بةشةرييةتة ئيستا هةية محاوةلةيةكي دؤطاماو

بيماناية..ئةمةتيطةيشتني ــةآلم ث/بواقيعةدا ئةو لةناو يان ئيمةية مالييةكةية ئةزمة سةنتةري كة دؤطما وةكو ماركس هينانةوةي تيزيكي وةك ناكري سةيري

مةعريفي ئابوورى..نةخير ماركس زيندووبكةيتةوة لةسةرمايةداري تيناطات هيض بزانيت حةزئةكةم هــاوضــةرخ، ئةو واتا قسةيةشم، ئةم خاوةني هةية ئيستا كة سةرمايةدارييةي ماركس نيية سةرمايةداريية ئةو قسةي ــةدا ســةرمــاي كتيبي لــة فةزيع طؤراني ــردووة، ك لةسةر بةسةر ــداوة رووي طةورة طةورة لةبةرئةوة سةرمايةداريشدا، زيندووبيتةوة ئةطةر ماركس ثــيــويــســتــة تـــؤ و ـــن ـــوم وةكبخوينيتةوة ــةداري ــاي ــةرم س

بؤئةوةي باشتر ليي تيبطات، ماركس كةواتة باشة، ث/ ماركس بنضينةييةكاني كتيبة و حورمةتي ئةكاديميادا لةناو ئيستا

خؤي هةية..قؤناغةكاني هةموو لةناء من ماركسم حةرفي يةك خويندنا بخويندري لةزانكؤكاندا نةبينيوة يةك ــي.. ــةزان ئ بـــووم، ليي كــة فةلسةفةي لةبةشي هةبوو كؤرس كةسيكي ماركسيزم لةسةر كالتن ضــةثــي دؤطــمــايــي دةيــوتــةوة، نةبوو ــةي ــةل ــةوس ح كــةســيــك تؤ لةبةرئةوةنا ليبطريت، طويشى فةلسةفةش دكتؤراو تا دةتزاني

نةبيستي، ماركس ناوي بخويني كة قسانةي ئةو ضؤنة ئةمةيان برادةرة لةو هةتاوةكو دةكرا ليرة دوانيكيان يــةك كؤمةنيستانة طةيشتنة كةنةدا، يةكةم ثرسياريان فةلسةفة ئيمة ئةيانزاني ئةوةبوو، ئةوةبوو، ثرسياريان دةخوينين وتمان ئةخوينن، لينين و ماركس بة ضونكة نايخوينين، نةخير وا ليرةبووين كة ئةو تةسةوري هةمووغةرب تــةســةوريــدةكــرد خةريكي نيية كاريكيان هيض بةس ماركسن، خويندنةوةي

وانيية.قسةيةكت ضةند ث/بــةآلم ثرسيارة، مايةي من بؤ كرد كة كرد ئةوةت باسي ئةويش لة هةية دةمارطيرييةك ليرة ئايا بيرؤكةكاندا، وةرطرتني ياخود ماركس تةنيا ثيتواية ماركسيزم دةبيت بةم مةزهةبة، ئيمةدا ئةمرؤي لةدنياي يان كؤمةلي فكرو مؤديلي كؤمةلي هةمان غةربي ميتؤدي و نةهج

ضارةنووسي هةية؟زؤر ثرسياريكي بةلي، بةلي، كة مةبةستة، ئةمةيانم من جوانة رةنطبي وتيشم، رةنطبي بةفيعلي ئيمة بيني عةقالنييةت راقيترين ماركسيزمي دةردي بةهةمان بةرين ليرة، مةسةلةن ئيستا ثؤست مؤديرنيزم ليرة هةمان موعامةلةي لةطةل دةكري بةوةي كة ( حةقيقةت دةرخواردمان بةكالي نيية) بووني ـــةن بـــةســـوورةكـــراوي ـــةي ئوايليهاتووة ضيية ئةمة بةبرذاوي، كة مؤديرنيزم ثؤست مةسةلةن حةرةكةيةكي وةك دةستثيدةكات كةضي دةسثيدةكات، رةخنةيى دةكري لةطةل تةعامولي وا ليرة كوشتني بؤ رةخنة، كوشتني بؤ بيركردنةوةي مانايةكي هةموو لةبةرئةوة لــيــرة، رةخنةطرانة بةمةزهةبيك، نيية كردني ئةمة ئةمة ئةوةي وةكو بانطةشةكردن بةشةري فيكري ئينتاجي ئاخر هيض ئــةمــةوة ـــةدواي ل وة ــي، بمحاوةلةيةكيتر نيية، ئةوةي كة واي وت بزانة تةعاموليكي مةزهةبييانة

لةطةل ثؤست مؤديرنةدا دةكات.ث/ باشة، لةناو جيهاني غةرب و لةناو ئةكاديمياكاني خؤياندا شتيك

شوناسي فيكريك هيض هةية بةبيئةوةي بةني مؤديلي دوا ئةزمووني بكةن بةبيئةوةي بيكةن و بةحس و ليكؤلينةوة بةمادةي

ئةكاديميا ئةزمووني بكات؟بةلي.. بةلي، جاري يةك شت بؤ زؤرطةورة زؤر ئةكاديميا ئةوةي بةو غةربي ئةكاديمياي نةكةين لةناو شتيك هةموو كة مانايةي نةخير ــــةدات رووئ ئةكاديميا كؤمةلطايةش ئةو لةثةراويزي رووئةدات كة تةنانةت ريي ضوونة لةبةرئةوة نيية، ئةكاديمياي ناو زؤر شتي خراث لةناو ئةكاديمياش رووئةدات، كردني فيكر بةمؤديليك دوايي ترؤهةالني سال دة دواي بةراستي ديكة مؤديليكي هيناني لةناو هةندي ئةكاديمياي غةربييةوة ئةكاديماش لــةبــةرئــةوة ديـــت، ئةم كــة نييية ــةزة ــةرك م ــةو ئئيشكالييةتانةي نةبيت، ئيشكاليياتي ــدا ــةرب ــةغ ـــــةورةي هــةيــة. ل طمن كة هةية، شتيك لةثةراويزدا لةبةرطي جفاتييةكان)دا لة(غةمة لةضاوثيكةوتنيكدا دووةمــــدا ئةميندا مةال هاوذين كاك لةطةل شتيك لةثةراويزدا باسمكردووة، مةزنةكان تيكستة ـــةدات رووئلةغةربدا، ئةنووسرين لةثةراويزدا هةية عةقالني حــةرةكــةيــةكــي ثةيوةندييةكي هيض كة لةغةربدا مؤديالنةوة ئةم بةدروستكردني نايةن ــن دي مــؤديــلــةكــان نيية، ـــــةروات، ئةم ــؤ خــؤي ئ ئــةم بئةكات، خؤي ئيشي لةثةراوزيدا زانكؤ تةنها دووةم يةكةم، ئةمة ديكة موئةسةساتي لةغةربدا نيية كة هةية موئةسةسات هــةيــة، (تينط وةكــو ئةكات، ئينتاج فكر مةدةني موئةسةساتي تانطةكان)، كولتووري موئةسةساتي هةية، لةمانة ذمارةيةك ئةمانةو هةية، ئينتاجكردني خةريكي لةثةراويزدا عةقالنييةت ئينتاجكردني فكرن، ئيمةية موشكيلةي دةكــــةن ئيمة نــةمــانــدؤزيــونــةتــةوة، كــة جيهان بؤ يةكةممان سةرضاوةي بووة بريتي عيراقدا لةكوردستاني نموونةيةك عــةرةبــي، لةزماني عةرةب لةرؤشنبيراني دينمةوة رؤشنبيراني عةرةب زياتر ضاويان

لةكوي بريوة تا ئةم ضةند ساالنةي خؤشحالم مــن كــة ئةخيريش ضةندينجاريش وتوومة ئيستا طويم موفةكري لةهةندي جارجار ليية كــردووة بةمة دركيان عةرةبي موفةكيراني ــة ــةوةي ئ ئــةويــش عةرةب رؤشنبيراني يان عةرةب دةروات ليرة كة موسلحي يةكةم لةبةرئةوةي ثاريس بؤ ئةضيت ثةيوةندييان هةبووة بة رؤشنبيري حةملةي فةرةنسييةوةبةهؤي ناسيني لةبةرئةوة ناثليؤنةوة، ئةوان بؤ غةرب لةريي رؤشنبرياني لةريطةي نةك بووة فةرةنسييةوة رؤشنبيراني ئينطليزةوة، لةبةرئةوة لةنيو كة رووئةدات شت كؤمةلي ئةنطلؤساكسؤندا لةنيو تراديسيؤني كتيبخانةي لةنيو ئةنطلؤساكسؤنا ئينطليزييدا كة عةرةبةكانيش ثةييان رؤشنبيريكي هةر ثينةبردووة، فةرةنسي شيكي وتبي ئةمانة وةكو كــردووة سةيريان خوا كةالمي فرؤشتؤتةوة، بةئيمةيان دوايــي ئيشكالييةتانةية، لةو يةكيك ئةمة فةرةنسي رؤشنبيري ناليم من بةآلم نيية، راقي رؤشنبيرييةكي بي بؤ ناسيني تاكة سةرضاوةيةك فةلسةفة، بؤ بؤ زانستء غةرب و ــات، ــدةك ــت دروس ئيشكالييةت تاوةكو من دووةم يةكةم، ئةمة نموونة بؤ دةليم، ئةوة ئيستاش دةروات ــةرةب ع رؤشنبيريكي سادة بؤت ئاوا هةر ثاريس، بؤ زؤر كيية ئيستا ، دةلي بكةمةوة باسدةكري باويتي ئةلين فآلنكةس، ئةطيرسيتةوة بةوةوة ئةو تةواو، ئيمةي نةقل ئةكاتةوة دوايي وا بؤ ئةكاتةوة نةقل ناضةيةي ئةم بؤ كةليمةي ئاخر ئةمة ئةوةي وةك بي، بةشةري مةعريفي ئينتاجي شتي هــةزار ــةزاران ه لةكاتيكدا نيية، لي ئاطاي ئةو رووئةدةن تر زؤربةي شتة طرنطةكان بؤ نموونة لةثةراويزدا مةزنةكان تيكستة نيية، لي ئاطاي ئةو دةرةوة، دينة كرا فؤكؤ لةطةل تةعامولةي ئةو لةضةند كــرا ــدا دري ذاك لةطةل لةرؤشنبيري ـــردوو راب سالي محاوةلة هةمان هةر عةرةبييدا بةشةري فكري ئةوةي وةك نيية ئيستا هيض كيشةيةكي نةبيت، وةك موفةكيرة دوو ئةم تةنها ئةوةي ئيشكالييةتةكان هةموو وةآلمطؤي ئيمةبن، ثرسيارةكاني هةموو و رؤشنيريي لةناو موعامةلةية ئةو ثؤست ئيستا هةية كوردييدا لةئايين جؤريك وةكو مؤديرنيزم ثؤست لةكاتيكدا ثيشاندةدريت حةرةكةيةكي وةك مؤديرنيزم رةخنةيى دةستثيدةكات ريشةيةكي هةية غةربييدا تراديسيويني لةناو لةقةرني فةلسةفةداية فكرو لةنيو نيضة هةنديك نــؤزدةهــةمــدايــة، مؤديرنة ثؤست بةدامةزرينةري دادةني، ئي باشة ئةمانة حةرةكةي حةرةكةيةكي ضؤن تؤ رةخنةين، بؤ دةكةيت تةحويل رةخنةيى دووةم يةكةم، ئةمة مةزهةبيك؟ ثؤست بانطةشةكاني ضــؤن تؤ مؤديرنيزم خؤي ئيمتيحان ناكةيت ضونكة مؤديرنيزم؟ بةثؤست بيكةيت، ئةبي كارةكةية ئةمة ئةمة ئـــةوةي وةرطــرتــنــي واتــا ئةنوسريت ــةوةى ئ وةكــو فاكتة نيية) بووني ئةوتريت(حةقيقةت و من هةية، خــؤت حةقيقةتي تؤ دواييش هةية.. خؤم حةقيقةتي ئةمة جــاري بوةستة، ثييدةليي ئيشكالياتي مةعريفيةوة لةرووي موشكيلةيةكي ئةمة هةية، خؤي ئاوا نةقدي فكري طةورةية، زؤر سادةيية بــةو ئا بيرناكاتةوة، ئاينيية، بؤضونيكي ئةمة ضونكة جاريكيتر ئايين ضؤن سةيريكة باشة سةرهةلئةداتةوة، لةويوة منيش هةيةو خؤت حةقيقةتي تؤ باشة ئي هةية خؤم حةقيقةتي ئةطةر ئةكةين؟ دايةلؤط بؤ ئيمة دنياية لةم نيية بووني حةقيقةتيك

ئيمة بؤ دايةلؤط ئةكةين؟لةئةنجامدا بــاشــة ث/ عاقيبةتةكةي بةبي تةحليل كردن

ئةم موتلةقي بة كةسيك ئةطةر ئايديايانة وةربطري ثيتوانيية ئةمة كؤمةلطاى عةجيبي ليكترازانيكي

ليدةكةويتةوة؟لةو لييدةكةويتةوة، بــةلــي دةكري تيا قسانةي ئةم شوينةي لةبةرئةوةي لييناكةويتةوة، هةية. ـــةورة ط موئةسةساتي زؤر ئةمة كاريطةري لةغةربدا بةسةر هةية كاريطةري نيية، ئةكاديمياوة، ــاو ن كــلــتــووري لةئةكاديمياشدا ئةو مامؤستايانةي بؤخؤيان طــــةورةن عــةقــالنــي طويشيان و ئيشكردنن خةريكي لةم مؤديالنة نيية. لةوي كاريطةري بةجيدةهيلي، ليرةولةوي خؤي موئةسةساتي لةبةرئةوةي بةآلم ئةكةن ئيش كــة هةية عــةريــق هةية زانكؤكان هةية تانط تينط و من هةية، مةزن كتييخانةيةكي لةمؤديليكي بين بيتاقةت ئيستا تؤ تيكستة بؤ ئةطةريينةوة فكري لةكتيبخانةكانماندا كة مةزنةكان نيية، ئــةمــةت لــيــرة تــؤ هــةيــة، ديت كة شةثؤلة ئةم لةبةرئةوة ئيستا كة ميللةتيك بؤ وة ئيرة بؤ نيية خؤي حوكمراني ئةزمووني دوو هاونيشتيماني هةميشة جينؤسايد ـــةرووي رووب ــووة، ببؤتةوة، ئيستا خةريكة دنيا بناسي، خةريكة بيناسي، دةيةوي ئيستا ئةخات، ريطا ســةر ئةزمووني بةم بييت ــت ــةوي دةت ضــؤن تــؤ بكةيت؟، بينا كؤمةلطا تةسةورة ئةكةيت بينا كؤمةلطةيةك ضؤن حةقيقةت ثيتبلي بةتةسةوريك بةفكريكي نيية؟.لةبةرئةوة بووني مؤديرنيتي ثؤست رةخنةطريطي ريطا سةر مؤديرنيتي ناتواني تؤ بخةيت، تؤ ليرة ثيويستت بة ثؤست مؤديرنيتةية، بةآلم بةرةخنةطريكي بينا مؤدرنيتي مؤديرينتي ثؤست مؤديرنيتي كؤمةلطايةكي ناكري، ئيشكالييةتةكةية ئةمة ناكري، بينا كة دةبي ليرة تةرح بكري بؤئةوةي بيناي تؤناتةوي دةوي؟ ضيت تؤ تؤ بكةيت، مؤديرنة دنيايةكي زؤرخــراثــي لةنةريتي نــاتــةوي تايةفي عةشايةري كؤمةلطايةكي عةشيرةتطةرايي لةعةسةبياتي ناتةوي دةرةوة، بييتة حزبي و بييتة دةرةوة ضؤن دييتة دةرةوة؟ تؤ هةية، بةعةقالني ثيويستت تؤ هةية، مؤديرن بةدنياي ثيويستت كة هةية مؤديرنيتة شتي كؤمةلي تؤ دةبيت بيطريت، من خؤم يةكيك كؤمةليك لةطةل لةوانةي بووم لةثؤست قسةمان كة ــدا هــاوريوتار يةكةم كردووة، مؤديرنيزم ثؤست لةسةر كــوردي بةزماني مؤديرنيزم من نووسيوومة، بةآلم لةدواي نةوةستاوم لةشوينيكدا تةعزيمكردني خةريكي ــةوةوة ئلةكتيبي بم، مؤديرنيزم ثؤست ديكةوة رةوتي ئاسؤي بيكردنةوةم طلةيي ئيستا بةآلم بووة، فراوانتر ويستوتة تؤ باشة دةكةم، لةخؤم ضي بكةيت؟ واتا تؤ بييت بةثؤست كؤمةلطةية ئةم كويي مؤديرنيزم جةهليك نموونة بؤ رزطاربكةيت، لةعةقل، رةخنةطرتن ليرة هةية، هيزة هــةمــوو ــةم ئ لةكاتيكدا كي خزمةتي هةية ناعةقالنيية عةقل دةنطي دةبــي تؤ ــات؟، دةكبةرز بنرخيني، بةرز رايبطري، ئةبي ئةحكامةكان بطةربينيتةوة بؤ عةقل ئةطينا ئةو هةموو هيزة ناعةقالنيية هةموو ناعةقالنييةت لةويدا، هةية داطيركردووة، لةتؤ موسافةكاني تؤش سةرةراي ئةوة بييت رةخنة عةقل لةهيزي بطريت؟ لةعةقل ئةي بةيت، عةقل لةدةنطي بةيت، ئةي ئةكةيت؟ بينا وآلت بةضي فراوان بيركردنةوة ئاسؤي بةضي ئةبي؟ ئةي بةضي ئةتواني بةخةونى ئةي بطةيت؟، نوي كؤمةلطايةكي بةمةدةنييةتةوة ــةون خ ضــؤن ئةبيني؟ ئةمة ئيشكالييةتيكي فكري

طةورةية. لةثرسياريكي ليرةوة من ث/ بة جةنابت بابليين زاتييةوة، زؤر ئيشكالييةتكاني رةهةندي فرة لةطةل وآلتة لةم مةعريفي فكرو

غةربدا فكرييةكاني مؤديلة من بــةآلم شيكردينةوة، بؤت ئةوةم وةآلمي ئةمةوي هيشتا فكرو طرنطي ببي دةستطير بؤ ئةمرؤدا لةقؤناغي فةلسةفة تةرخان بؤ ذيانت زؤربةي تؤ كة كردووة تا ئةو رادةيةي لةيةكيك من ئةليي مندا لةبةرنامةكاني كة فةلسةفةم ئاويتةي ئةوةندة دروستكردووة من بؤ دؤخيكي ناو ئةضمة كة ــةي رادةي ئةو تا تؤ قةلةقي قةلةقم، جيطاوة لةئةنجامي ضيية؟، ئةم تةفاعولةي بةرهم قةلةقي بؤ فةلسةفة تؤو

هيناوة؟.لةبةر تةنها قةلةقيم لةراستيدا ثرسيارة ئةو لةبةر نيية، فةلسفة طةورانةية، ئةو كيشة طةورانةية كة

جفات هةيةتى.ئــةوةيــة مةبةستم ث/ ئيمة بؤ ضي ئةتواني فةلةسفة

بكات؟هــةزاران ئةتواني فةلةسةفة لةبةرئةوةي بكات، بؤ شتمان ــي ــدان ــةل ــةره ــادي س ــي ــون ــةب للةطةل فةلسةفة فةلسةفةوة، يونانييدا شــاري سةرهةلداني فةلسةفة باشة، ئــةدا، سةرهةل لةزمنيدا ثرسياري طةورةي هةية، كة فةيلةسوفانةي لــةو يةكيك سةيري مؤديليك وةك ئةمرؤ بكةين كة من وةك رووة مؤديليك ئةكةم سوقراتة، سوقرات سةيري كةلةنيوة ئيزعاجةي ئةوثياوة بازارةكاني ئاطؤراي يونانا، ئاطؤرا ــازارة، ب شويني كة مةيانا واتــا ئةكات ئيزعاجةكان ثرسيارة كة دةربارةي ذيان ضيية؟ ضاكة ضيية؟ ئيمة ئيستاش ضيية؟ عةدالةت ئةمة فةلسةفة ثيويستة، ئةوةمان ثرسيارانة ئةو فةلسةفة ئةكات، بين رازي ذيانة بةم ئايا ئةكات، ئةو مؤديلي ئةي ئيستا هةية؟، كة دةستمان دةمانةويت كة ذيانةي ضاك ذياني كامةية؟ ثييبطات ضاكة؟ ذياني هةموو ئايا كامةية؟ ضؤن بذين؟ هونةري ذيان ضيية؟، لةثرسيارة عةدالةت ضيية؟ يةكيك دةبي كة ئيستا هةرةطةورةكاني ئةويش بكريت ساحةية ــةم لخؤي ــةوي ل لــيــرةو هةنديجار لةرؤذنامةكانيشةوة ئةدات نيشان ــاس لــةعــةدالــةتــي ــارة ب ــارج جكؤمةآليةتي دةكري ئةمة فةلسةفة ئةمة ئةكات، فةلسةفةية ثيماندةليت ضيية؟ عةدالةت بكةين كةثرسيار هةر ثيش ئيمة فةلةسفة، بــؤ ئةبي بدةين، لةشتيك شتيك دةبي نيية ميللةتيك هيض لةتةسةوريك بةقةد كورد نوكتةي هةبي لةسةر هةية نوكتة كؤمةلي فةلسةفة، نوكتةكان هةموو ليرةدا ئيمة خؤ نيية مييلةتيك هيض ناطيرينةوة، بةقةد كورد لةئةهةمييةتي فةلسةفة لةسةر بيمانا زؤر نوكتةي بدات،

فةلسةفة هةية.كاتدا لةهةمان بــةآلم ث/ ئيستاش كة هةية ئةوةشمان ثيريذن ئةو ثياوة موفةكيرةي كة دةكةيت، لةسةر ئيشي زؤر تؤ حةكيم ئةفالتوني بةسةر سويند

دةخؤيت..فةلسةفة بؤ هةية تةسةوريك ليكبدريتةوة، شت يةكةم دةبــي ئةمة يــةكــةم ــة، ــةوةي ئ ئــةويــش ئيمة باوكي دايكء شةعبي خيالي لةراستييدا، نةكردووة دروستيان ئيمة رؤشنبيراني ــو وةك هةتا هةتاوةكو ئيمة، خــويــنــدةواري ثياواني ئاييني دروستيان كردووة، فةلسةفة ــةم ــةك ي ــة ك لـــةوةي هيض بيزةنتيية موناقةشةيةكي ثةيوةندييةكي نيية بةذياني ئيمةوة، خؤيان بؤ كةسن مةجموعةية بةتايبةتي ئةكةن موناقشةشة ئةوةية دةربــــارةي ــريــش زؤرتدووةم نيية؟. يان هةية خوا ئايا لةقسةكردن بريتية فةلةسةفة ئــةوةي ــة وات ــة، مــاوةرائ لةسةر هيض ميتافيزيكا، يثيدةلين ئةوان ئيرةوة بةذياني ثةيوةندييةكي نيية، لةشويني ئةوادا ئةم ناوضةية، فةلسةفةي ئينتاجي لةرؤذطاريكدا بةهؤي ـــةدواجـــارا ل كــــردووة

ــةوة ــةزارةت ــةو ح ــوري ئ ــةدةه تكاتةوة لــةو دراوة، لةفةلسةفة تا ئيسالمييةوة فوقةهاي بةهؤي لةفةلسةفة قسة لةحزةيةي ئةم هةية، لةفةلسةفة ليدان دةكةين فةلسةفة سةر بؤ طةورة هيرشي كة ئيسالميش وةحةرةكاتي هةية لة شت دوو بة شت يةكةم دين فةلسةفة لة يةكةم ئةدةن ئيسالم

ئةدةن لةطةل عيرفانييةدا..لةفةلسةفة ليدان ث/بةآلم

تةنها لؤكاليية؟ــةدا ـــدة، لــيــي ئ يــارمــةتــيــم بكة ــةوةي ــةرئ ــةب ل لةفةلسةفة مةسخةرةكردن ليرة جا ئةزانيت، بةفةلسةفة وةكو ئةوة واية ثيتبلين لةالي ئةوةتا وةآلمةكان هةموو لةكاتيكدا شةريعةية، لةالي ئةوانة ئةو هيزةي تري كة دروست ئةبيت ضي ئةبيت بيت دروست ئةبي كة بكات؟ ئةبي فةلسةفة وةكو ئةوةي ئةويش بيناسيني هةية خؤي كة ئةوةية كة فةلسةفة بريتية لةخةون بةدواي طةران لة بريتيية بينين، مةعريفةدا، بريتيية لةناسيني واقيع، كرؤكي لةثرسياركردن، بريتيية لةثرسياركردن، بريتيية فةلسةفة ــوو هــيــزيــك ــةم ــةوة ه ــةرئ ــةب لديدةوةي لةو ئةترسي لةفةلسةفة تةرح ثرسيار فةلسةفة ضونكة ئةكات، ثرسياري زؤر موزعيجيش ذيان دةربـــارةي ئةكات ــةرح تبؤ ئةوةي ئيستا دةربارةي كةون، وةك كةسانيك ئةوةي بؤ زةمينة، هةية موتةوازيعمان هةولي ئيمة زةمينةكة ــي دةب بــارةيــةوة لــةو بكةيةن كــاريــك سازكةين كــة جوملةيةكي لةكؤرسيكمدا من ئةلي، نيتشة هيناوةتةوة، نيتشةم ــئــةدري، هــةل رميكة فةلسةفة ئةنيشيتةوة، زةويــيــةك لةسةر يةكيكة ضاوةريي رمة ئةو دوايي بؤ بروا هةليباتةوة، هةليبطرىو

بؤ من تةعليقي سةرزةمينيكيتر، بةختةوةرئةبين ئيمة ضيية؟ ئةمة ئةطةر زةمينةخؤشكةين بؤ ئةوةي رةنطبي بنيشيتةوة، ليرة تيرة ئةو تير نةكةوين ئــةوة فرياي ئيمة تيرهاويذةكة خؤمان بهاويين، ئةبي جــوان زؤر ــةآلم ب نةبين، ئةو برةخسينين بؤ زةمينةيةكي ئةبي ئيمة بنيشيتةوة، ليرة تيرة ئةوةي بؤ بكةين، زةمينةكاري مةبةستم بدوي، ليرة فةلسةفة كة بنيشيتةوة، ليرة دةبي كة لةوةية فةلةسفة بــــدوي، فــةلــســةفــة

ثرسيارةكاني تةرح بكات.دكتؤر، بمبةخشة كةواتة ث/ رستة هــةنــدي هةنديكجار خؤشت ئةيبيستين لةوي ليرةو ئةيبيستيت كة رةنطة بةمةبةست ئةضيتة بةآلم مةبةست، بي يان كة مةسخةرةيةي ئةو خانةي فةلسةفة با ئةلين، جةنابتان فةلسةفة كــةواتــة ــري، ــةك ئكة نيية نوخبةويية ئةوطةمة خؤياندا لةطةل كةس كؤمةليك وةكو مةيليك وةكــو ئةيكةن

طةمةيةك؟ــؤش ــخ ـــي، بـــةلـــي دةم ـــةل بثرسياريكي جوانة، نةخير فةلةسةفة ذياني ــــارةي دةرب هةية شتي لةريشةي ئةمة لةئيمة، هةريةك واتا ئيستا، تاوةكو فةلةسةفةوة تاوةكو لةيؤنانةوة مةبةستم نوخبةيةك كة وانيية شتي ئيستا، طفتوطؤيةك سةرقالي خؤيان بؤ ئةمةوي كــةم ئةوةية ئةمة بن فةلةسفة هةتاوةكو نةخير لييبدةم، بي كة ئةطةر طفتوطؤي نوخبةيةك فؤرمي باآلترين ئةمة لةدواجاردا زؤرجــار رةنطة كة مةعريفةية لةئاستي بكريتةوةو نةكريت سادة ئةوةي بةرةغمي سادةدا ئينساني نوخبة كاريكي باآلكةشدا لةئاستة هةموو طةورةي غةمي بةآلم بي، ئينسانةكانة، تةرحكردنةوة بؤ ئةوة

نوخبةوييكة واتا ئيليت كة نيية بؤخؤي تةنها ثرسيارانة ئةم بي فةيزيك لةدواجارا نةخير، بكات، ئايينيية دةربرينة بةم با هةية ديت، لةفةلسةفة فةيزيك ثيتبليم، ليي ديت هةموومان فةيزة كة ئةو فيري فةلسةفة دةبين، بةهرةمةند بذين؟ ضــؤن دةكــات ــةوةمــان ئذيانيكي ضؤن ضؤنبيربكةينةوة؟ ضاك بذين؟، عةدالةت ضيية؟ ضؤن نا عةدالةتي قبول نةكةين؟ فةلسةفة ثيماندةليت، بةشةكاني بةهةموو ضؤن لةزةت ببينين لةذيان؟، ضؤن

لةكاريكي هونةري لةزةت ببينين؟سةردةمةو هةر كةواتة، ث/ خؤي فةيلةسوفي فةلسةفةو

هةية؟ضيية؟ جواني بدة، يارمةتيم ضيية؟ ضــاكــة ضيية؟ ــي راســتفةلسةفة كة طةورةكان ثرسيارة تؤ ئةوةوة لةريي دةكات تةرحي واقيعةي ئةو دةخوينيتةوة؟ ضي فةلةسةفة ــت. دةذي تيايدا تؤ كة لةدواي دةكــات، ئةوةشت فيري ئةبينيت، ئةركة ئةم كة ــةوةي ئسةرريطا بيركردنةوانة ــةم ئهةميشة تؤ كة لــةتــؤدا ئةخات كة قةلةقييةي ئةو بيت، ــارازي نرازي تؤ كة ئةمةية، باسمكرد ضونكة هةية، كة ــةوةي ب نابيت ئةكري بي، جوانتر لةمة ئةشي ئيشكالييةتي ماهومةوجوديك بؤ ببيني خةونيك ئةبي هةبي، واقيعيكيتر ديكة شتيكي ئةوةي قةلةقييةكةية، ئةمة ببيت. دةبي كة كةسيكدا لةهةموو قةلةقيية ئةم وةرطرتبي فةلةسةفةي بةجدي كة ئةم ــاردا ــةدواج ل ضونكة هةية، فةلسةفة لةكرؤكي قةلةقييةش فةلةسةفة لةبةرئةوةي خؤيايةتي، ثرسيارةكة بةندة. ثرسيار لةسةر فةلةسةفة قةلةقييةية، ئةو هةلبةت باسيدةكةم من كة وةسفةي ئابةم

واية خؤي نيية من دروستكراوي تةحويل فةلسةفةش نادؤطاميية، نابيت بؤ نادؤطاميي و عةقيدةيةك، لةبةرئةوةية نيية، عةقيدة فةلسةفة هةندي ئايين و مةزاهيب لةفةلسةفة ئةترسن لةبةر ئةم ثرسيارانةيةتي، ئةو ثرسيارة عةجوالنةيةتي لةبةر سوقرات وةك فةيلةسوفيكي كة

فةلةسةفةي ثيدةستثيدةكات.ئةم لةثشت ئــةطــةر ث/ ئةليي كة نارازييةوة كاراكتةرة نارازي فيرتدةكات فةلةسفة هةبي، طومانت بةردةوام بيت، مةعريفي ثاشخانيكي ئةطةر ئانارشيزم نةبيت، قول فةلةسفي

بةرهةمناهينيت؟بينيت، بةرهةمي رةنطة بةلي، ئيمة كة ئةمة دةليين كة ئةم بةآلم شيونانة لةو ئيمة هةية، نارازيية فاكيكيتر، حةقيقةتيكيتر بليين هةرة ئةويش تريشةوة لةثرسيارةكةي ئةم تيرة ئةم لةهةموو كة ئةوةية سةرزةمينيك هةموو لةسةر رمة هةموو ـــا وات نــةنــيــشــتــؤتــةوة، ئينتاج فةلسةفةيان كولتوورةكان نةكردووة، ضةند مةراكزيكي طرنط بةشةرييةتدا لةميذووي هةبوون كــردووة، ئينتاج فةلسةفةيان كة نيية ليدان ئةمة فاكتة، ئةمة باشة و يونان ديكة، كولتوورانةي لةو ئيمة ناوضةيةي ئةم هةية رؤمات بةهؤي بــةردةكــةويــت ثشكيكي فةلسةفةي تــةرجــةمــةكــردنــي دووســةد مــاوةي بؤ يونانييةوة لةدواييدا سالي، سةد سي سالي، ئيستايدا لــةطــةل ئةثوكيتةوة، لةوي ليرةو منة، تةسةوري ئةمة ماوة لةئيراندا هةبووة هةولدان تاوةكو سةدةي حةظدةو هةذدةش، (حسةي نةسر) لةطةل ئةو قسةيةي بلي نابيت كة طويي لةوة بيت مندا ئةو لةبةرئةوةى ثووكاوةتةوة، ئةلي لةئيراندا محاوةالت كراوة ئةوة ثووكاوةتةوة ئيسالمدا لةغةربي

دواي ئيبن روشد، مةبةستم ضيية؟ لةعولةماي لؤذيك نموونة بؤ فةيلةسوفةكاني ئيسالم كةالمي بةلؤذيكي موتةئةسيرن ئيسالم ئةرستؤ، ئةو بةشةيان وةرطرتووة دةكات، بةرنامةكةيان كةخزمةتي لةدنياي لؤذيك ئــةوةوة لــةدواي طــؤرانــي ــاوة، ــت وةس ئيسالمدا لؤذيك لةسةر طــةورة طــةورة هةبووة لةحزة روويــداوة، هةيةو لة باس كة لــةوةي بووم تــوورة نةكراوة موسلمانان ئيزافاتي زؤر هيطل كــة لــةفــةلــســةفــةدا تيئةثةريت، بةسةريدا بةخيرايي ميذووي ئةضم كة دوايــي بةآلم ئةبي، تةواو ئةخوينةمةوة لؤذيك لةويدا لةبةئةوةي شتيكي زؤركةم هاوضةرخ لؤذيكى ثيدي، كؤتايي كاتانةي ئةو لؤذيكي و لةكوي بؤفيلؤلؤذياي بةكارهينراوة لةكوي؟ بكارهينراوة ئيسالمي لةبةرئةوة وةستاوة ئيدي فةلسةفة هةموو ـــةكـــردووة، ن ــةشــةي طفةلسةفةيان دنياش ميللةتاني كؤمةليك ــردووة، ــةك ن ئينتاج ريشةيةك هةية، طرنط مةراكزي هةية لةيؤنانةوة هةتاوةكو ديت بؤ خودي لةناو هاوضةرخ ئةوروثاي مةركةزيكيكي ضةند ئةوروثاشدا ئينتاجكردني بؤ هةبوون طرنط هةموو ــةبــةرئــةوة ل فةلسةفة، ئينتاج فةلسةفةيان دنيا ميللةتاني نةركردووةو سةرقالي فةلسةفةش ــةبــوون، لــةبــةرئــةوةي ئــةوةي نئةنارشيزم ئايا وتــت، بــةريــزت ئينتاج ناكات، ئةم قةلةقيية كاتيكيش فةلسةفيش ميراتي كــة دةبـــي ئةبي لةطةل خؤيدا ئةكات دولمةند بي، دةستدا لةبةر ميراتةش ئةو سةرليشيواوييةك نةبي ئةطةر ئةكةيت، راست تؤ دروستدةكات زةمينة لةهةرشوينيك ــةآلم بدوان هينراية كةفةلسةفة رةخسا

شتيش ئةكات، خؤشي ئينتاجي بةرهةمدةهينيـت.

دووثرسيارم من ث/ليرةدا باسي ــان ــةكــةمــي ي ــة، ــةي هئيمةدا، لةدنياي كرد ئــةوةت كولتووريك ئيمةدا هاوشيوةكاني بؤ مةسخةرة كردن بة فةلسةفة، بةفةلسةفةو شةرفرؤشتن ئايا فةيلةسوفان ئةمة تةنها لةعالةمة لةسةر يان هةية، لؤكالييةكاندا فةلسةفةو جيهاني ئاستيكي دةموضاوي فةيلةسوفان بيزراون؟ بـــةردةوام بؤ لةهةمانكاتدا يؤنان سةر بؤ ئةطةرييتةوة تائيستا ئايا لةقةسةكردنةكانتدا، كةلةطةتوو مؤديليكي يؤنان ئيمة يــان ئيمة، بؤ زيــنــدووة

مردووين؟ هةية، يؤتؤثي دونيايةكي مةراكزي لةهةندي نموونة بؤ ئينسانةكاني هةموو كة غةربييدا ياخود فةلسةفةن، دةرضـــووي فةلسةفةن، خويندنةوةي خةريكي لــةمــيــذووي فةلسةفة ــاخــود يئينتباعة ئــةو نــامــةوي خؤيداو تووشي كةسيك هيض كة بــدةم فةسلةسوفةكان نةبووة شكست نــرخــيــنــدراون، بــةرز هةميشة فــةلــســةفــةش نــيــيــة وا شــتــي ــي قــوربــانــي طـــةورةي ــةل ــؤم كلةزمنياندا كــراوة دذايةتي داوة بةرلةشةهيدبووني فةلسةفة بةو دةستثيدةكات، ســوقــرات دةستثيدةكات، طةورةية قوربانيية فةيلةسوفان بةردةوام لةبةرئةوة بوونةتةوة كيشة ـــةرووي رووبئةوةي دواي بةآلم واقيعةدا، لةو كة ئةشزانين زانــي ئــةمــةمــان ميراتة ئةو لةثةراويزيكدا هةميشة لةسةركراوةو قسةي ثاريزراوةو بةبةردةوامي طةشةيكردووةو شوينةش ئةو ئينتاجكراوةتةوة بليين ئةبي خؤرئاوا نةليين ئةطةر ديكةش لةشويني ئــةوروثــايــة، بةآلم هةية، فةلسةفي محاوةالتي فةلسةفة كة سةرزةمينةية ئةو بــةآلم طــةشــةيــكــردووة، تيايدا وةكو بةرةدةوام من بةتةسةوري خؤي مةعريفة فؤمري باآلترين طةورةي ثرساري ئينتاجكردووةو

كردووة.بةزانستي بــــةراورد ث/

سياسي..بةريزت ثرسيارةكةي بةلي، فةلةسةفةي رةوايـــة، زؤر زؤر ئيمةدا لةناوضةكةي سياسي دةســت بــاســنــةكــراوة شتيكي نةكراوة، لةسةر قةسة لينةدراوة هةلبةت هةولدانيك، لةضةند جطة ئيسالميدا تراديسيؤني لةميراتي نموونة بــؤ هةية هــةولــدانــمــان ئيستا كة روشد، ئيبن وة فارابي، دةخوينرين خؤرئاوا لةزانكؤكاني بةتايبةتي ثيدانن و شويني طرنطي كؤمةلي ئيدي دةرضي لةو فارابي. سياسي فةلسةفةي ثرسياري نةبراوةو بؤ ليرة دةستي كة هةية بةهؤي نةكراوة. لةسةر ثرسياري هاتني شةثؤليك لةثةروةردةكردني لةو و لةزانكؤكان مؤديرنةوة ــةوةي ــن، ئ ــةزري ــةم وآلتــانــة دائهيض سياسي زانستي ثييدةوتري فةلسةفةي بــة ثةيوةندييةكي ئــةوةي ــا وات نيية، سياسييةوة واتا سياسي زانستي ثييدةوتريت ليدانة سياسةت تةسةوريكيبؤ لةفةلسةفةي سياسي. واتا كايةيةكة دةيةويت السايي زانستي سروشتي بكاتةوة وةكو زانستي كؤمةلناسي و ئةو بةهؤي دةروونناسي، زانستي نؤزدةوة لةسةدةي كة تةسةورة زانستانة ــةم ئ ــةدا، ــئ ــةل ســةرهوةك بةزانست ببن دةيانةويت كيميا، وةك تةبيعي زانستي ضؤن ميتؤديش هةمان بايؤلؤذي فيزيا، شتانةي لةو يةكيك بةكاربينن، دةيــةويــت سياسي زانستي كة نيية، نؤرمةتر كة ئةوةية بيكات، ثرسيار واتا ضيية؟ مةبةستمان ئةبيت كة ئــةوةي لةسةر ناكات ببيت. واتا زانستي سياسي لةسةر شت فــآلن دةبــي كة نيية ــةوة ئئةوةي هيندةي بي، ضؤن دةبــي ئيستا كة شتةية ئــةو وةسفي ليدةكاتة ئةحكامي واتــا ضؤنة، لةبواري كة كةسيك واتا دةرةوة، وةكو ئةوةي بؤ سياسيدا زانستي بكات خؤي ئيش تةبيعي زانايةكي لةئةحكامء دةطريت دوورةوثةريز كؤمةليك ــكــري، ف لةحوكمي زانستةي ئةم كة هةية مواسةفات لةزمنياندا ثــيــدةنــاســريــتــةوة، تيكةلةيةك هةية لةنيوان ئةخالق و ئيتيك بةمانا فةلسةفييةكةي لةطةل زانستي سياسيدا، فةلسةفةي دةيةويت بدات، لةوة ديت سياسي بليت ئيمة ئيشيكمان بةئةخالق نيية دامةزرينةي هةلبةت لةسياسةتدا، ئةمة كةسيك نيية جطة لةماكياظيللي

زانستةية، ئةم دامةزرينةري كة بريارة دوو ئةم هؤبزدا. لةطةل سياسين زانستي دامةزرينةري توخمي كؤمةليك ئةوةي ويــراي لةناو ئيستا سياسي فةلسةفةي بــةآلم هــةيــة، فةلسةفةكةياندا بةشوينيك ئةمة لــةدواجــاردا دةشكيت بةوةي كة ئيمة كاريكمان ئةمة نيية سياسي بةفةلسةفةي تا لةخؤرئاواشدا ناوضةيةدا. لةم سنووريك بةوئاقارةدا رؤيشتووة، سي كــةنــةدا وةك لةشوينيكي فةلسةفةي كــة هــةبــوو زانــكــؤ سياسي تيا دةخويندرا، دياردةيةك راوة خةريكي لةئةمريكا هةية لةجيهاندا، موفةكيرة ثرؤفيسؤرء سةرهةلبدةن لةهةرشوينيك لةبةر دةيانرفيني و هةلياندةطريت بيروراء ئازاديي زةمينةي ئةو ئازادي تويذينةوةء ئازادي فكريةي ئةو هةلبةت بكةن، ئيش هةية كة دةولةمةند بةوة شارستانيتيية بووة. دوو سي فةيلةسوفي طةورةي برد، شيوةية ئابةو كةنةدييان زؤرتريان زةمينةيةكي كة بةوةي بةشانة لةو بةشيك برةخسينن بؤ ببوو تةحويل واتا وازيهينابوو، فةلسةفةي ئيمة كةئيتر ــةوةي بزانستي تةنها ناليينةوة، سياسي با لةبةرئةوة دةليينةوة، سياسي تةسةوري ئةوة نةكةين فةلسةفةي زانكؤكاني هةموو لةناو سياسي نيية وا دةخوينريت، خؤرئاوادا كؤمةليك باكور لةئةمريكاي تيا زانكؤ هةية فةلسةفةي سياسي ثرسيارةكةي ئيستا دةخويندريت. بةريزت، ئةم شةثؤلة بؤ ئيمة ئةبي ئيمة بيت؟، ضي كاريطةرييةكةي سياسي لةفةلسةفةي ئاطايةكمان وا كةسيك نيية ثيمخوش نيية، دةكةم، خؤم باسي بكات تةسةور من يةكةم كة خةريكي باسكردني هةلبةت سياسيم، فةلسةفةي ئةوكؤرسانةوة لةريي ئةمةش ئيستا كتييب بــؤ ــادةن ــام ئ كــة رةشنووسي حةوت كتيبم ئامادةية، كة ئةمانة بينةدةرةو ئةومحاوةلةو سياسي فةلسةفةي معامةلةكردني كتيبيشم يةكةم كيشةكاندا، لةطةل خؤشةويستيية، فةلسةفةي لةسةر ثةيوةندي سياسي فةلسةفةي ئايا خؤشةويستييةوة، ــة ب ضيية طــةورةي ثةيوةندييةكي نةخير ئةرستؤ ــرؤ ب لةبةرئةوة هةية، لةخؤشةويستي باس بخوينةرةوة دةكات، لةهاورييةتي باس دةكات، بةهةمانشيوة، ئةفالتونيش سياسي فةلسةفةي لةبةرئةوة تةنها ضةند ثرسياريك نيية لةسةر ثرسيارة بةلكو ــــةروةري، دادثكامةية؟ ذياني ضاك ذيان. لةكؤي تؤ ئةوةية. سياسي فةلةسةفةي ضةند بذيت؟ ضاك ذياني بليي مرؤظ سرووشتي رةهةنديكي بيت، ئاشنا ثييان ــي دةب هةية ئاشنات سياسي فةلةسةفةي ـــت ضؤن ـــةوة، دروس ب ـــات دةكدروست هارمؤنييةتيك لةرؤحتدا لةكؤمةلطادا ثيشئةوةي بكةيت، دروستي بكةين، كؤمةلي ثرسياري سياسي فةلسةفةي ـــةورةن طئةطةر ئيمة ئيستا خةريكيتي، كة بكةين زانكؤكان سةيري بيين زانستي سياسي تيدا دةخويندريت، فكري سياسيش ميذووي تةنانةت فكري هةلبةت ناخويندريت، لةفةلسةفةي جياوازة سياسيش ئةمةشي تةنانةت بةآلم سياسي، حالةتشدا لةو دةرةوة. ليكراوةتة ثرسياري ئةوة دةكري، ئةي باشة سياسةتي دةخويندريت؟. ضي بـــةراوردكـــاري دةخــويــنــدريــت، ليرة ديمؤكراسي رذيميكي لةئؤردؤنيش، بةهةماشيوة واية، سةرةكييةكاني ثرسيارة ــا واتلةبةرئةوة دةرةوة، ليهينراوةتة خويندن ــةوي ــةل ك خويندكار تةواودةكات نةدةزاني دادثةروةري ضيية؟ ضاكة ــي ــةدزان ن ضيية؟

تيكستيكي نةتوانيويتي فةلسةفي بخوينيتةوة.

كارأل ماركس

مةيدانى تاووتوآ كردنى ثرسيارو طومانة فةلسةفيية طةورةكان

نيكؤالس ماكياظيللى

Page 4: Westgakan 7 February 2010

وينا ضؤن كة ئةوةي هيض ــةوة ئ ـــري، دةككيشةيةكي و غةميك من كة ئةوةي هيندةي نيية، من بةرمةبناي تةسةوريك بتوانم خؤم تةسةوراتةكاني عةقل،

بخةمةروو، ئةمة بؤ من طرنطة. مافيش كــةمــيــك ث/ لةبةرئةوةي بةخةلك نادةيت مؤديلةيان ئةم مةلموسي بة

نةبينيوة؟.لةبةرئةوةي راستة، بةلي زيادةرؤيي نيية كة بليم ميراتيكي طةورةي بيركردنةوةي فةلسةفي نين، ئاشنا ثيي ئيمة كة هةية قورس ئةركيكي لــةبــةرئــةوة لةيةك كة ئيمةية لةسةرشاني هةمانة تةسةوراتانةي ئةو كاتدا لةاليةكيتريشةوة بيخةينةروو، قسةيةكي ميراتةش ئةو دةبي ــةوةي ــؤئ ــةر بــكــةيــن ب ــةس لديوانةين. ئيمة كة وادةرنةكةي بؤ نموونة بةردةوام لةنووسيني كورديدا طويم لةوة دةبي كةوةك ئينجازيكي طةورة قسةي لةسةر لةئةخالق سياسةت كة دةكري دةزاني تؤ ئايا جيادةكريتةوة. وةخيمي عــةواقــيــبــي ــة ــةم ئترسناكي بةرئةنجامي هةية، ئةخالق جياكردنةوةي هةية؟ لةسياسةت، يةكةم شت كة دةبي بةهةلة كةس بؤئةوةي بيكةين جياكردنةوةي تينةطات، ليمان ئةخالق دةبي لةئايين. ئةخالقة ضونكة جيابكةينةوة، لةئايين هةية، ناوضةية لةم بؤضونيك ئةو كرد، ئةخالقت باسي تؤ كة بةئايينةوة، دةكات ثةيوةستي بؤ تايبةتي تةسةوريكي ئايين ئةخالق هةية، بةآلم ئةخالق وةك كايةيةكي فةلسةفي ثةيوةندييةكي سي ئةرستؤ نيية. بةئايينةوة كتيبي لةسةر ئةخالق نووسيوة، عةقالني موفةكيريكي ئةرستؤ ثةيوةندييةكي هيض كالسيكة لةئةرستؤوة نيية، بةئايينةوة وةكو ئةخالق ئيستا تاوةكو تيكةل هةنديجار كايةيةك قؤناغدا لةهةندي بةئايين ئةبيت ناوةراستدا لةسةدةكاني وةكو بةآلم مةسيحيدا، لةفةلسةفةي ئةخالق و ئايين ــي دةب ئيستا لةيةكتري جيابكةينةوة بؤ ئةوةي كة نةبيت دروست هةلةية ئةو باسي كة ــري دةك واتــةســةور بزانيت وا تؤ كرد ئةخالقمان

باسي ئايين دةكريت.لةطةل ئةبي بؤ ئةي ث/

سياسةتدا ئاشنةبنةوة؟بابليين بــدة، يارمةتيم تؤ ئيمة ئةطةر هةية، ــاوةرت ب بي بكةين تيكةل ئايين و ئةخالق باوةريك بةبي واية ئةوة وةكو تةسةوراتي كةسة ئــةم بليي ــود (ال ــاخ ئــةخــالقــي نــيــيــة، يوشةية ئةم هةلبةت ئةخالقيية)، بةئينطليزي و ناكري تةرجومة ئةطةر (ئــامــورال). ثييدةوتري نةبي باوةردار كة وابي كةسيك بةو مانايةي تةسوراتي ئةخالقي تيلكردني ئةوة وانيية، نيية شتي ئةو زؤرترين بةئةخالق. ئايينة ئةخالقدا لةفةلسةفةي كةسانةي بةتايبةتي ـــردووة، ك ئيشيان كةسانيكي مؤديرنةدا لةدنياي ئاييني نةبوون، ئةخالق كايةيةكي تةرحكردني خاوةني فةلسةفيية ثرةنسيثي و نــؤرم كؤمةليك كردن تةعامول بؤ ئةخالقيية كرد ئةمةمان كة ذيان. لةطةل هةية ليرة حةساسييةتةي ئةو ئيستا ــةوة. ــت ــةرةوي ئ ئةمةش دةكــةم ئةخالق باسي من كة

بؤ برةوينينةوة، ئةمة ئةبواية ئةوةي وا تةسةور نةكري كة تؤ فكرةيةكي تةرحكردني خةريكي ئايينيت. ئةمة يةكةم. دواي ئةوة ئةم بؤ ئةخالق بؤ تةسةورات كايةي لةبةرئةوةي مةسةلةية ئيشي ليرة ئةخالق بؤ فةلسةفي نةكردووة تةسةوراتيكي سةيرو نازانيت كــةس بةيةكاضووة، ئةخالق ضيية، وةكو شتيكي زؤر تيكةل نؤرم كؤمةليك و زاتي بؤ ــووة، ب كؤمةلطا بةنؤرمي نةكةيت ئةمة تؤ ئةطةر نموونة ــت..، دةضــي ئةخالقمان عةيبة دةكات رزطارمان ئةوة نةخير تةرحكردني ثاشاطةردانيية لةو ثييدةوتري كــة كايةية ــةم ئتيكلةكردني ئينجا (ئيتيك)، ياخود ضي، ماناي بةسياسةت باسي جــاري تيكةلنةكردني؟ ــةوة نــاكــةم تــةســةوراتــم بؤ ئباسي كة ــةوةي ئ ضيية، ئةمة ئةخالق جياكردنةوةي دةكــةم لةسةردةستي ئةوة لةسياسةت، ماكياظيللي رووئةدات. لةكالسيكدا شتي وانيية ئةخالق و سياسةت لةدنياي ثــاشــان ــكــةوةن، ــي ثنيية، طشتطير مؤديرنيشدا لةاليةن كةسيكي وةك كانت، ئةم دوانة يةكتر تةواو دةكةن، يةكتر يةك شانبةشاني دةكةن تةواو ئةخالقي تةسةوراتي هةموو كانت لةسةر ئةوةية، تةسةوراتي ئــةوة لــةســةر سياسييانةي ئةم ئاكشنة، ئةم ضةند تا بةندة نمونة بؤ ئةخالقيية؟ كردةوةية ضؤن دياريكراو سياسةتيكي هةلةسةنطيني بةوةي ضةندة ئةمة بةرمةبناي ضةندة تا ئةخالقيية؟ طةردوونيية؟ ثرةنسيثيكي بةناو ئةمة كانت الي لةبةرئةوة لةبةرئةوة رؤيشتووة، يةكا سياسةت ــةوةي ــردن ــاك ــي جنيية حةتمي شتيكي لةئةخالق

لةسةري موفةكرين هةموو كة شويني بةبةردةوامي بن، كؤك مشتومرو طفتوطؤية، بؤ ئيمةش..، تايبةتيمان بارودؤخيكي ئيمة بؤ هةية ئةويش ئةوةية ئةو ئامانجة ضيية كة ليرة سياسةت لةئةخالق بؤ مانايةي بةو جيابكةيتةوة؟، ئةمة بكةين؟ ئةمة ئةمانةوي يةكةم. دووةم ضؤن حوكم بدةين بةسةر سياسةتةكاندا، بةسةر بةسةر سياسييةكاندا، بةرنامة ئةطةر نموونة بؤ رذيمةكاندا، حوكمدانمان قــودرةتــي ئيمة كؤمةليك بةرمةبناي وة نةبيت، ثةرنسيثي ئةخالقي نةبيت، ضؤن ئةتوانين بةرذيميكي وةكو سةدام حوسين بليين ستةمكارة؟ ئةطةر هةموو شتيك( ريةل ثؤلةتيك)بي، بنضينةيي سياسةتي ـــا واتــاوةر لــةدةســةآلت ــةب بــردبــي لبؤ ــــةوة دةروازةي لــةم ئةطةر واقيعيكيتر رووبةرووي برؤين دةبينةوة، كة ئةو رذيمةش حةقي كؤمةليك بكات، ئةوة هةبووة لــةبــةرئــةوةي ـــردووة ك شتي بريتيية سياسةت لــةدواجــاردا دةوتريت شتيكيتر ئيستا لةمة. بةوةي فرت وفيلة، باشة وةآلمي ئةمةشمان هةية ئةطةر سياسةت فرت وفيل بيت تؤ طرةنتيت ضيية كة تؤ فيلبازتر بيت، لةم حالةتةدا ناتواني طلةيي لةسياسةتمةداريك بكةيت، ضونكة ئةويش لةدواجاردا فروفيل سياسةت خؤي ثيتدةلي فيلبازةكانم. باشتريني من نيية بةباشترين ببة ــؤش ت وةرة ئــةوةي بؤ كــةس فيلبازترين ئةمانة لةبةرئةوة ببةيتةوة، ليم قــســةن عــةواقــيــبــيــان هــةيــة، هةية، عةواقيبيان بؤضوونن بةراستي قسةيةكي سيستماتيكي نيية. لةثشتييةوة فكريش و نين تياية توخمي لــةويــش لــيــرةو لةفآلنة موفةكيرو زاناوة هاتووة،

تةسةوراتانة ئةم بةثيي بةآلم بةيةكةوة ثةيوةندييةكيان هيض ئيرة واقيعي ناتوانين نييةو

بخوينينةوة.ث/ بؤ زةمينةي سةوزبووني ئايدياكاني و ماكياظيللي ــدة رةخــســاوة ــةوةن لــيــرة ئلةسةر رادةيــةي ئةو تاوةكو ميللي تيطةيشتني ئاستي ئةو بةآلم دةبيتةوة، جيطةي ئةخالق كة فةيلةسوفانةي دانابرن لةيةكتر سياسةت و

تاوةكو ئةمرؤ نامؤن؟يةك من با راستدةكةيت، بةشيك راستبكةمةوة، شت شويني ليرة ماكياظيللي لةفكري دةبيتةوة، بةشيكى طةورةي ديكة هةية نايةت بؤ ئيرة ئةويش(ريل ماكياظيللي ثاثيكاليزمة) ثاثيكاليزمي ريل دامةزرينةري( ثييدةوتريت كة ئةوةي نويية) كةوانةدا دوو لةنيوان كؤماري، كؤماريخوازي بةكاريدةهينم كؤرسيكمان ئيستا هةر نوي، ــة بـــةنـــاوي(هـــونـــةري ــةي هخويندنةوةي بةبي رابةرايةتي)، ناتوانين ماكياظيللي هؤبزو ضيية. مؤديرنة دنياي تيبطةين لةسةر لةماكياظيللي بةشيك طشتي)، (رؤحي دروستكردني ئةمة لةسةر ماكياظيللي كة بتوانيت مير ضؤن رائةوةستي، طشتيية رؤحة لةو ثاريزطاري بكات، طشتيية فةزا لةو بكات، بتواني هاونيشتماني ضؤن كة تةحقيقي فــةزايــةدا ئةو لةنيو موفةكيرة ئائةم بكات، خؤي ئيرة، بؤ نايةن ثاثليكانة) (ريل دةليت كة ــت دي بةشةي ئــةو لةميرا دةلي(بةمير دةلي تؤ وةك بةآلم لةسياسةتدا، بة ــوي ريبؤئةوةي بــة، شيريش وةك ريوي بترسن) ليت طورطةكان بة واتا فيلبازبة كاتيك دةسةآلت

دةطريتة دةست، كة دةسةآلتيشت بؤ شيرةبة ئةو تؤ دةست طرتة بترسن. ليت طورطةكان ئةوةي ــرةوة؟ ــي ل ضيية طــورطــةكــان بريوةتة ضاويان كة ئةوانيترن دةسةآلت، تؤ ئةبي ئةو شيرةبيت

بيانتؤقيني.ث/ مير نابي الكي بي دةوري بةدال طيرابي، ئةبي داليك بيت

دةوري بةالك طيرابي؟.ئةو هــةمــوو ئيدي ــي، ــةل بلةكتيبي تري ئامؤذطارييانةي لةكويوة ئةمة هةية، (مير)دا زةمينةي رةنطة يةكةم ديــت؟ لةباربيت خــؤي كــولــتــووري ميذوويةك رةنطة ئــيــرة، بؤ بووبيت، بةمشيوةية لةسياسةت لةخويني ثر ميذووي هةلبةت بخوينينةوة، نموونة بؤ عيراق دةبي. دةستطير وةآلمةمان ئةو دووةم لةدنياي مؤديرنةدا شتيك سةرهةل ئةدا بةناوي راويذكار، رةنطبي ئةمة لةراويذكارةكانةوة ــار ــذك راوي هــةلــبــةت هاتبن، فكرو شــارةزاي ضاك و جديي نيية، بي سياسي فةلسةفةية لةدنياي لةويو ليرةو ــةآلم بلةم و كتيب لــةم مــؤديــرنــةدا ئةمة وةرطيرابي، شتيك كتيب بةميرةكاني ئةم ناوضةية وتراوة. يةكيكة ماكياظيللي كة ــا دةنكؤمةليك و لةكؤماريخوازةكان ئةفكاري هةية كة مةزنن و ئةبي

بؤي بطةريينةوة.ــةوةي ث/ســـةبـــارةت بزؤر كةسانةي لةو يةكيكي فكري بؤميراتي دةطةرييتةوة ئيمة يان زيندووة، يؤنان ئايا

مردووين؟كة قسةكةت يةكةمي بةشي كؤمةليك يؤنان زيندووة، يؤنان دروستكردووة طةورةي عةقلي تائيستاكةش بريوة زةمةني دةتوانين هاتووة لةطةلماندا

بكةين، لةطةلدا دايةلؤطيان ئةو واتا يؤنانة، طةورةيي ئةمة كة دروستكردووة عةقآلنةي لةطةلياندا ئيمة بةفيعلي ئةتوانين ئيمة كة ئةوةي بكةين. دايةلؤط بةآلم ناليم، ئةمة من مردووين خموليكمان)تياية، ئيمة( بةفيعلي مةعريفيمان فزولييةتي جاري فزولي ئةطةر الوازة، زؤر زؤر وات كة هةبيت مةعريفيمان ثرسيار و بطةرييت دةكات لي هةر بــةهــؤي ئــيــدي بكةيت، بيت كؤمةليك شت فاكتةريكةوة يةكيكيان كــوذراوة لةئيمةدا فزولييةتي ئةو كالكردنةوةي مةعريفةيةية. طةرانةوة بؤ يؤنان، ئةو 1992 سالي لةبيرمة ئةوة

ثرسيارةت كرد.هةستناكةيت بــةآلم ث/ تؤ ئاراستةي ثرسياريكة لةسالي لةبيرمة من ئةكريت؟ تريش بةجؤريكي 1998دا كةميك هةتاوةكو ثيمووتيت سيغةي ثرسيارةكةم رةقتريش هةستناكةيت ثيموتيت بوو، ــةســةردةمــي دةراســـةدا ل

خةريكي ثاض و تةوراسين؟تينةطةيشتنة ئةمةش ديارة لةكالسيك، با بةخيرايي بيليم كة مةبةستم ضيية؟ يةكةم ئةو ميراتة كة ثييدةوتريت كالسيك هةلبةت يؤنان و رؤمانيش هةردووكيان، نيية يؤنان وةكو ئةويش ديارة بةرهةمهيناوة شتيكي بةلكو ــي لــةخــؤرئــاوا ــةوردةوام ــةب بدةخوينرين و تةرجومة دةكرين، هةزاران بطرة و كتيب سةدان ئةفالتون كؤماري لةسةر كتيب نووسراوة عةجيب لةوةداية ئةم دي يةكيكيتر تيرنابن ئينسانانة وةكو ئةوة وابي بلي هيشتا شت بووتريت ئةمة دةربارةي ماوة ئةيليين، من ئيعجابيكي قولم بةمة بؤ زيندوانة ميللةتة ئةم هةية.

ئةمة دةكةن، بؤ ئيمة حةرفيكمان ــووة ــةوت ن كالسيك ــةر ــةس لدووةم، خالي رةتدةكريينةوة..!!. يؤنان بؤ طةرانةوة قسةكردن ضيية؟. هةميشة بؤ خويندنةوةي واقيعيكي دياريكراو تؤ ثيويستت بةجيهيشتني ــؤ ب ــة، ــةوةي بهةية، بةمؤديليك ثيويستت بؤئةوةي بيركردنةوة مؤديليكي كاتيك باتي، ضةمكةكانت كة كةقةيرانيك دروستدةبيت لةوةي ئائيستا لةبؤضوون لةلةحزةيةكي لةبةردةستداية ئةوةي فكريدا ــعــةي ــي ـــةم واق ــت ئ ــي ــوان ــات نمؤديليكيتر بؤ تؤ ثيبخوينيتةوة، طةرانةوةية ئةم دةطةرييتةوة، ــو شــتــراوس دةلــيــت(ئــةم وةكوةكو يؤنان بؤ طــةرانــةوةيــة وةكو جاريكيتر ئيمة نيية ئةوة هةتاوةكو بذين، يؤنانييةكان نيية، ئةوة وةكو باسكردنيشي ضي ئةتوانين ئيمة ئيتر نةخير لةو طةورانة عةقلة لةو فيربين ميراتة بؤئةوةية ئةطةريينةوة بؤ هةر طةشتةكةمان ئةخيري ئيرة بؤ طةرانةوةيةك ئيرةية. هةموو دةكةين لةكالسيك باس دواوة مؤديرن لةسةرةتاكاني باس زؤرتر رؤذانةدا لةم من ئيستا مؤديرنةتة لةسةرةتاكاني باس مؤديرنة كةسةرةتاكاني دةكةم ئيمة بؤ هةية طــةورةي وانــةي لةقؤناغيكي ئيمة لةبةرئةوةش نازانين تيكةلةيةكة عةجيبداين ناسيني لةبةرئةوة ئةكةين ضي رينيسانس موفوكيرةكانء ئائيستا مؤديرن سةرةتاكاني و ثيي كةسيك شتة طرنطترين

هةستي. طــةرانــةوةي كةواتة ث/ بطةرينةوة نيية ئةوة مؤديرن

بؤ دواوة؟نةخير شيوةك، بةهيض ـــةوة طـــةران ئـــةوة دواي دةستي تــؤ نيية ــةوة ئ بــؤ كؤمةلي بطريت، كولتووريك كؤمةلي بطريت، خــةلــك بؤ بيبةيتةوة بطريت ئينساني دواوةبةو مانايةي تؤ ئةتةوي لةوي بذيت، نةخير، طةرانةوة بؤ هينانةوةيةتي ئةوةية بؤ ئيرة، هةرضي ئةو شتانةي كة هةية، دايةلؤط يةكيكة لةنيوان لةنيوان كاتةدا، ئةو ئيستاو و دةست كة تؤ كيشةكاني نةرمةكةيت، لةطةليا ثةنجةت ئةتوانن ئةو عةقآلنةي لةطةل طةورة عةقلي ببرن. زةمةن كتيبي بؤ من ثيناسةي هةية مةزن ئةوةية ئةو كتيبانةن كة عةقلة طةورةكان نووسيويانن زةمةني بريني قودرةتي كة ــةم قــســةيــةي من ــة، ئ هــةيكة لةفكرةيةك خشتيليدانة ثييدةوتريت(هيستؤريريزم)ب

(ئةلتةئريخانيية)واتا واتاي ة سةردةمةكةي بؤ كتيبة هةر لةوي خؤي بؤ و خؤيةتي هةية كتيب نةخير بةجييبيلي، زةمةنةكانيش دةبري، ئيمةش لةدايةلؤطدا لةطةليا دةتوانين ئةمةي هةية عةقليش بين، ــةوةي من ــةران ـــردووة، ط ككؤمةليك يةكةم يؤنان بؤ ــاي ــي ــي دن ــات ــةش ــاق ــون مبؤئةوةي تؤ هةية مؤديرنيتة ضونكة تيبطةي، لةمؤديرنيتي وةرضةرخانيكة، مؤديرنيتي وةرضةرخانيكي بيركردنةوةو شيوازي ذيان و دنيابينيية. تؤ لةناوخودي وةرضةخانة لةم ئةطةر تيناطةيت ليي خؤيدا

نةزانيت ثيشتر ضؤنة.

شت يةكةم لةسياسةت، ئةخالق جياكردنةوةي ليمان بةهةلة كةس بؤئةوةي بيكةين دةبي كة دةبي لةئايين. ئةخالقة جياكردنةوةي تينةطات، بؤضونيك ضونكة جيابكةينةوة، لةئايين ئةخالق لةم ناوضةية هةية، كة تؤ باسي ئةخالقت كرد، ئةو

ثةيوةستي دةكات بةئايينةوةرؤذنامةيةكي سياسيي طشتيية

يةكيتيي نيشتمانيي كوردستان دةريدةكاتذمارة: ( ٥٠٩٣ ) يةكشةممة ٧ / ٢ / ٢٠١٠

knwe. org

ثرسيارة فةلسةفيية رةسةنةكان الى منداآلنن