ÖZEL DEDEKTİFLİK “Dünyada ve Türkiye”–ZEL DEDEKTİFLİK Dünyada... · ÖZEL DEDEKTİFLİK “Dünyada ve Türkiye” Ocak 2020 - Özel Dedektiflik / Genel Bilgilendirme

ÖZEL DEDEKTİFLİK

“Dünyada ve Türkiye”

Mevzuat

&

Uygulamalar

Ocak 2020

ÖZEL DEDEKTİFLİK “Dünyada ve Türkiye”

Ocak 2020 - Özel Dedektiflik / Genel Bilgilendirme / www.dedektif.org.tr 1

Özel Dedektiflik, Profesyonel Araştırma Mesleği

“insanların kişilik hakları ve özel hayatına saygılı olmak kaydıyla, kişilere ilişkin suç teşkil etmeyen her türlü özel bilgiyi toplayan, derleyen, değerlendirdikten sonra konusu suç teşkil edenleri ilgili makamlara bildiren ve diğer bilgileri ise yapılan hukuki sözleşme çerçevesinde araştırma yapılmasını isteyen gerçek ve tüzel kişilere sunan çağdaş bir hizmet alanıdır”



SUNUŞ

Dünyada 200 yıldan fazla bir süredir uygulanmakta olan “Özel Dedektiflik /

Profesyonel Araştırma” hizmet ve uygulamaları duyulan ihtiyaçlardan dolayı

kaçınılmaz olarak ülkemizde de uygulanmaktadır.

Bu uygulamaların ilk başladığı ülkeler ile diğer pek çoğunda bunların sağlıklı

yapılması ve vatandaşların mağdur olmaması için her birinde yasal düzenlemeler

yapılmış, eğitimleri verilmekte ve oluşturulan sivil toplum kuruluşlarıyla da,

diğerleri gibi bir meslek olan “Özel Dedektiflik / Profesyonel Araştırma”

hizmetleri en iyi bir şekilde yerine getirilmesi sağlanmaktadır.

Dünyada olduğu gibi ülkemizde de toplumun genelinde ihtiyaç haline gelen

“Özel Dedektiflik / Profesyonel Araştırma” hizmetlerinin hukuki sınırlarının

belirlenmesi için ivedilikle “Özel Dedektiflik Kanunun” yasallaşması

gerektiğinin kaçınılmaz olduğunu düşünüyoruz.

Yaşadığımız çağda ve dönemde toplumun genelinde ihtiyaç haline gelen bu

hizmetler kontrolsüz ve çoğu zaman kişi/tüzel kişilerin mağduriyeti ile

sonuçlanmaktadır. “3963 Sayılı Özel Dedektiflik Konunun” gündeme alınarak

uluslararası standartlarda yasal düzenlemenin yapılması pek çok açıdan ülkemizin

lehine olacağı değerlendirilmektedir.

Bu dokuman, mesleğin tanıtımı, tarihsel süreci ve gelişimi hakkında bilgilendirme

ve bu hizmetin ülkemizde de dünyanın diğer ülkelerinde olduğu gibi bir yasal

düzenlenmeye kavuşturulmasını sağlamak amacıyla resmi makamlara sunulmak

üzere hazırlanmıştır.

Saygılarımızla.

Ocak 2020

ÖDD / Özel Dedektifler Derneği

İsmail Yetimoglu Yusuf Vehbi Dalda ÖDD Başkanı ÖDD Onursal Başkanı

______________________________________

“Bu doküman, önemli ölçüde Mustafa Kaygısız– Hanifi Sever’in “Dedektif Sizsiniz” kitabı temel alınarak ve

ÖDD - Özel Dedektifler Derneğinin katkısı ile hazırlanmış olup sadece tanıtım amaçlı kullanılacak, ticari

herhangi bir işlem yapılamayacaktır.”



YASAL GENEL BİLGİLENDİRME

1. İnsanın Dedektiflik Tarihi

Her insan bir dedektiftir. Nasıl ki bir bebek yeni doğduğunda beslenmek için annesini arar.

Onun kokusunu araştırırken, bütün duyu organlarını kullanır yetişkin ve akıl melekeleri yerinde

olan insan da yaşayacağı, barınacağı yeri araştırır. Alacağı bir ürünü inceler. Kısacası insan

merak eder…

Dedektiflik bir merak, araştırma, bilgi toplamasıdır. İnsanoğlu tarihi boyunca her konuda bilgi

toplamıştır. Ancak önemli olan toplanan bilgilerin faydalı şekilde yorumlanmasıdır.

Dünyanın birçok ülkesinde oluşturulan mevzuatla özel dedektiflik resmi bir nitelik kazanmıştır.

Henüz ülkemizde özel dedektiflik faaliyetlerini düzenleyen bir yasa mevcut değildir. 1994

yılında çıkarılan özel dedektiflik yasa, dönemin Cumhurbaşkanı tarafından veto edilmiştir. O

zamanki dönemde taslağın veto edilmesinin gerekçesi ise sosyal hayatın henüz hazır

olmamasıdır.

2- Özel Dedektifliğin Tarihçesi

Dünyada:

İnsanlık tarihinin başlangıcından günümüze kadar insanların araştırma ve bilinmeyenler üzerine

kafa yorma isteği her zaman var olmuştur. Klan ve kabileler olarak yaşayan ilk insan

topluluklarında bile grup normlarına uymayan kişilerin takibi söz konusudur. Bununla birlikte

şüphe ve merak duygusu insanları araştırmaya ve çevresindeki olan bitenlere karşı ilgi duymaya

yöneltmiştir. Bu açıdan baktığımızda dedektiflik insanlık tarihinin en eski mesleklerinden birisi

olarak değerlendirilebilir. Dönemine göre, özel casusluk, dedektiflik, ajan, hafiye olarak da

adlandırılmıştır

19.yüzyılda sanayi devrimi ile ticaret ve sanayi hayatının gelişmesine bağlı olarak, üretilen

malların korunması, bir yerden bir yere taşınmadı ve başka nedenlerle polis kuvvetlerinin

yeterli olmadığı zamanlarda özel güvenlikle birlikte özel dedektiflik uygulamaları da ivme

kazanmıştır. Bu alanda ilk özel dedektiflik bürosu, 1833’te Fransa’da Eugene François Vidocq

(asker emeklisi) tarafından "Ticaret ve Sanayi İçin Evrensel İstihbarat Bürosu" adıyla

kurulmuştur. Ticari hayatın yanında kriminalistik (balistik) alanlarında devrin polis teşkilatına

yapmış olduğu araştırmalarla yardımcı olmuştur. Olay yeri incelemeyle ilgili ayak izlerinin

alçılanıp kime ait olduğunun tespitini yapmıştır. Geliştirdiği Antropometik formu günümüzde

Fransız Polisi ve birçok polis teşkilatı tarafından kullanılmıştır.

Amerika Birleşik Devletlerinde Allan Pinkerton 1849 yılında Chicago’da Ulusal Dedektiflik

Ajansını kurarak dedektiflik yapmaya başlamıştır. Özellikle güvenlikçilik mantığı ile yapılan

özel dedektiflik sayesinde pek çok soygun önlenmiştir.

Pinkerton, Amerikan İç Savaşı sırasında Binbaşı E.J.Allen adıyla orduda görev yaparak bilgi

toplamıştır. Günümüzde CIA olarak bilinen Amerikan gizli istihbaratının temelleri Pinkerton’

un önderliğinde kurulan Ulusal Dedektif Ajansı’dır.

Birinci Dünya Savaşı ve sonrasında askeri ve ticari alanda gelişmelere bağlı olarak özel

dedektiflik hizmeti yaygınlaşmaya başlamıştır. Özellikle İkinci Dünya Savaşından sonra ticari

ve bilimdeki gelişme ile bu konularda araştırmalar özel dedektiflik konularını her alana

http://www.hurriyet.com.tr/index/fransa/



yaymıştır. Özellikle soğuk savaş dönemi savaş teknolojisi ile birlikte ülkelerin her alanda

rekabet ortamı oluşturması ile bilim ve teknolojik alanlarda bilgi toplama/özel dedektiflik

hadiseleri önemli bir yer almıştır.

Günümüzde dünyanın birçok ülkesinde özellikle ABD1 ve Avrupa ülkelerinde özel dedektiflik

faaliyet/hizmetlerini düzenleyen mevzuatlar bulunmaktadır. Hizmet alanları genel olarak hukuk

davalarında mahkemelerde delillendirme ve herkese açık alandaki bilgi ve verilerin derlenmesi

ve özel güvenlik bağlamındaki danışmanlık/güvenlik hizmetleri ile iş hukuku ve medeni hukuk

uyuşmazlık ve ihlallerinin belgelendirilmesi çerçevesindedir. Ağırlıklı olarak özel güvenliğin

kurumsallaşmasından sonra bununla bir şekilde ikiz kardeş gibi bağlantılı olan özel dedektiflik

müessesi ve ilgili faaliyetler 80’li yıllardan itibaren geniş bir uygulama zemini bulmuştur

denilebilir. Doğal gelişim içerisinde Batı ülkelerinde kronolojik ve hukuki olgunluk olarak

konu önce özel güvenlik2 kuruluşları içerisinde daha sonraları müstakil hizmetler ve sonra

şirketler şeklinde varlık göstermiştir. Benzer bir gelişme sunulan hizmetlerde de

gerçekleşmiştir.3

ÖZEL DEDEKTİFLİK SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI

Dünyada meslekler gelişimlerini daha ziyade Dernek-Federasyon gibi Sivil Toplum Kuruluşları

kurarak, birlikte çalışma ile sağlamaya çalışmışlardır. Bu Avrupa kıtasında, daha çok kurumsal

üyelik, ABD’de ise bireysel üyeliklerle gerçekleşmiştir.

IKD - ULUSLARARASI ÖZEL DEDEKTİFLER DERNEKLERİ

FEDERASYONU (www.i-k-d.org)

1964 yılında kurulanUluslararası Özel Dedektif Dernekleri Federasyonu-IKD dünya ölçüsünde

Özel Araştırmacılar ve Güvenlik Uygulayıcılarını bir şemsiye atlında toplayan uluslararası bir

şemsiye kuruluştur. Federasyonun merkezi Viyana/Avusturya’dadır ve Ulusal Mesleki

Örgütleri ve temsilcilerini üyeliğe davet eder4.

IKD’nin mevcut üyeleri;

1-Almanya,

2-Avusturya,

3-Çek Cumhuriyeti

4-Danimarka,

5-Finlanda,

6-Fransa,

7-Macaristan,

8-İngiltere

9-İspanya

10-İsrail,

11-İsviçre

12-İtalya,

13-Japonya,

14-Lituanya

15-Norveç,

16-Polonya

17-Portekiz,

18-Romanya,

19-Rusya

20-Sırbistan,

21-Slovenya,

22-Türkiye

23-Ukrayna

24-İngiltere ve WAD

1 ABD farklı eyaletlerin farklı dedektiflik kanunları bulunmaktadır. 2 İspanya Özel Dedektiflik İspanya Krallığı Özel Güvenlik Yasasından Özel Dedektiflik Bölümünde yer

verilmiştir(1992 yılı). 3 http://www.dedektif.org/images/ulkeler_dedektiflik_yasalari_ve_taslak_metni.pdf 4 http://www.dedektif.org/oddyayinlarikitap1.pdf



WAD - DÜNYA ÖZEL DEDEKTİFLER Organizasyonudur.

(Bireysel üyeliklerle kurulan Merkezi ABD’de bulunan Dernek)

Halen Avrupa Konseyinin üye 47vülke ve Avrupa Birliğine üye 28 ülkeden çoğu

özel dedektifler bu derneğe üyedir.

Hedefleri:

“1964’ten beri yüksek standartları uyumlaştırmak” mottosuyla hareket eden IKD,

Her üye ülkede bir yasal düzenleme yapılması, mevcut düzenlemelerin gözden geçirilmesi, sınır

aşan faaliyet söz konusu olduğunda uygulanacak tolere edilecek düzeyde bir standart

oluşturmaktır.

Tanımlar:

Özel sektörde araştırmacılar için yaptığı tanımlama;

a) Özel bir kişi ve etkinlik için bilgi toplama veya kanıt elde etme veya özel bir kişinin

nerede olduğuna dair bilgi derlemek,

b) Herhangi bir eşyanın hangi şartlar veya vasıta ile kayıp olduğu veya zarara uğradığı

hakkında bilgi veya kanıt elde etmek için her türlü takip, araştırma veya soruşturmadır.

Hizmet Alanları

Ana olarak,

Kaza Araştırmaları,

Sahte Muhasebe Araştırmaları

Sahtekârlık Araştırmaları

Kayıp Araştırmaları,

Yasal Bilgilendirme

Menşei Tespiti,

Durum Raporları

Hırsızlık Araştırmaları,

Şantaj Araştırmaları,

Aile Hukuku Araştırmaları,

Dolandırıcılık Araştırmaları,

Fikri Mülkiyet Araştırmaları,

Hukuki Destek,

Geri Alma,

Gözlem-Takip

İz Bulma

Belirlenmiş ancak bunların ihtiyaçlara göre genişleyebileceği belirtilmiştir.

Uluslararası Etik Kuralar

IKD üyelerinin,

Doğru

Şeffaf,

Hesap verebilir,

Dürüst,

Titiz,



Yasalara Uyan,

Gizliliğe uyan ve bu haliyle güvenilir,

Meslek ve meslektaşlarının itibarını koruyan ve kollayan

İlkeleri doğrultusunda faaliyet göstermesini ister ve her üyelik başvurusu öncesi bunlara

uyulacağı şeklinde taahhütte bulunur, imzalar.

3- Türkiye’de Özel Dedektiflik

Uygulamada dünyada ve ülkemizde toplumun her alanında uygulanan özel dedektifliğin

Türkiye’de de oluşturulması 1950’li yıllardan sonra düşünülmüş ancak her seferinde arkası

gelmemiştir. Bu konuda son Özel Dedektiflik Kanunu Yasa Önerisi taslak metindir. 1994

tarihinde hazırlanmış ancak kanunlaşmamıştır. Bu taslağın güncellenerek yürürlüğe girmesi bir

zarurettir. Nasıl ki, duyulan ihtiyaçlar ve 1990 yıllarda fiili olarak uygulanmakta olan özel

güvenlik, 2004 yılında çıkartılan özel güvenlik kanunu ile yasal düzenleme ve

kontrol/denetleme altına alınmış ise özel dedektiflik faaliyetlerinin de yasal altyapısı

oluşturulmalıdır. Son dönemde “bilirkişilik yasası” çıkartılarak “adli ve hukuki bilirkişilik

konusunda mesleki eğitim verilmesi ve işlemleri düzenleme kapsamına alınmıştır. Birbiriyle

bir şekilde yakın irtibatlı olan özel güvenlik, bilirkişilik gibi özel dedektifliğin de yasal

düzenlemesi yapılmalıdır.

Kamu hukukuna giren alanlarda, kolluk, savcılık/adliye, avukat bu alandaki konularda ilgili

hizmeti yerine getirmektedir. Bir olayda savcı, genel kolluk (polis ve jandarma) aracılığıyla

sanık ve mağdurların lehine ve aleyhine olan delilleri toplayıp mahkemeye sunmakta, her iki

tarafın avukatlarının savunmaları sonucunda mahkeme bir karar çözümü sağlamaktadır.

Ancak azımsanmayacak orandaki özel hukuk alanındaki olaylar için mağdur olan kişiler gerekli

delilleri kendileri toplayamamaktadır. Bu durum sanıkların lehine işleyebilmektedir. İşte bu

alanda doğan boşluğun önlenmesi ve her gün çeşitli alanlarda giderek artan ihlallerin

giderilmesi için özel araştırma, özel dedektiflik mesleğine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu ihtiyaç

dünyada olduğu gibi ülkemizde de her gün artış göstermektedir.

Bu konular sadece ceza veya tazminatı ilgilendiriyor olamaz. Kişi ve şirketlerin başka alanlarda

da kendilerince yapılamayacak pek çok konu olabilmektedir. Örneğin evleneceği erkeği/kadını

herkesin tanıma hakkı sonsuzdur. Bir kimsenin ticaret yapacağı kişiyi tanıması için araştırma

yapması, yaptırması kimi zaman ticari mecburiyettir. Bu açıdan kişilerin bilgi edinme ve ortak

yaşam alanı oluşturacağı kişileri tanıma imkânı verilmesi bir ihtiyaçtır. Ancak bu konular birbiri

içine girmiş olarak karşımıza çıkar.

Bir tarafta kişilerin mahremiyeti ve diğer tarafta gerçeğin ortaya çıkması, Örneğin, bankalar

müşteri portföylerini birbirleri ile paylaşmakta ve kara listede bulunan tüketiciye kredi

vermemektedir. Kredi çekmek istediğiniz banka meslek dayanışması içerisinde sizin bilginiz

olmadan hakkınızda bir araştırma yapmaktadır. Ancak bir ticaret erbabı olarak mal satın

alacağınız kimsenin devlet kayıtlarında daha önceden dolandırıcılıktan kaydı olup olmadığını

görememektesiniz. Bunlar için özel araştırma yapılmaya ihtiyaç olduğu aşikârdır.

Şu an ülkemizde” fiilen-de facto“ olarak özel dedektiflik hizmeti veren kişi ve şirketler

bulunmaktadır. Bunların önemli kısmı dürüst çalışmakla, yasal boşluktan dolayı bazıları pek

çok insanı mağdur ederken, kimi zaman da suç işlemektedirler. Ayrıca kontrolsüz bir şekilde



yabancı şirketlerce yürütülen bu tür faaliyetler “milli güvenlik sorunu” olabilecek nitelik arz

etmektedir.

Doğabilecek sakıncaların önlenmesi ve giderilmesi için “Özel dedektiflik” kurumunun

oluşması sosyal bir zorunluluktur.

Genel kolluk ancak adli ve idari konularda kanunla, resen, şikâyete bağlı veya adli emirle olayı

takip etmektedir. Adli kolluk daha çok Türk Ceza Kanunu çerçevesinde suç sayılan konularda

araştırma yapmaktadır. Peki, medeni kanun, tapu kadastro ya da ticaret ile ilgili mağdur

olduğunuz noktada polisten yardım alabilmek mümkün müdür? Çalışma alanı itibariyle pek

mümkün görülmemektedir. Bu tip durumlarda ortaya koyacağınız deliller ve olayın takipçisi

olmanıza bağlıdır. Bu delilleri de siz toplamak zorundasınızdır.

Türkiye’de 1990’lı yılların başından itibaren kurulan şirketler “özel dedektiflik, danışmanlık,

araştırma, takip hizmetleri” vermektedir. İhtiyaç da olduğundan bunlara yenileri eklenmektedir.

İnternette yapılacak basit bir araştırmada yüzlerce özel dedektiflik şirketi/hizmeti ilanları

görülebilecektir Ticari ve ekonomik alanda hizmetlerin yanında, adli konularda profesyonel ve

uzman kişilerden oluşan araştırma / özel dedektif birimleri de hizmet vermektedir. Özellikle

ticari alanda meydana gelen araştırmaların / suçların büyük bir çoğunluğu özel hukuku

ilgilendirdiği için ekonomiyle ilgili şirket ve firmalar, belli imkânlara sahip “özel

dedektif/kolluk” olarak nitelendirilen özel dedektiflik şirketlerine araştırma ve inceleme

yapmaları için ihtiyaç duymaktadır. Özel hukuk alanını ilgilendiren suçlarla ilgili soruşturma

yapan özel dedektiflik kurumu/kuruluşu sağlam bir yasal zemine dayandırılarak, daha etkin ve

verimle hizmette bulunmaları sağlanmalıdır. Bu oluşum sağlıklı oluşturul ve genel kollukla iyi

bir işbirliği mekanizması oluşturulursa, birçok yabancı ülkede olduğu gibi, genel güvenliğe de

önemli katkı sağlanabilir.

Dünyanın birçok ülkesinde özel dedektiflik kurumu konusunda müstakil kanun veya

yönetmelikler bulunmadan diğer kanunlarla yapılan düzenleme ve atıflarla yer verilerek

özellikle bazen özel güvenlik kanunları içerisinde yer verilmekle yasal alt yapı sağlanmıştır.

Yugoslavya’nın parçalanması ve Sovyetlerin dağılmasından sonra kurulan yeni ülkeler ile

bağımsızlığını sağlayan ülkelerde Birleşmiş Milletlerin katkılarıyla özel güvenlik ve özel

dedektiflik yasaları çıkartılmıştır

Ceza muhakemesi hukuku kişilerin lehine olan delilleri savunmada kullanması, delillendirme

ve bilirkişilik müessesinin oluşmasına ortak bir zemin olmuştur. Ceza Usul Hukukunda özel

dedektiflik zemini düzenlenmesi deisabetli bir hukuki zemin olacaktır.

Belirli bir prosedüre uygun şekilde hareket eden özel dedektifler kanunlara uyarak, insanların

özel yaşam haklarına dikkat ederek araştırma yapacak yasal bir düzenlemenin yapılması şarttır.

Bu düzenleme özel dedektifler, profesyonel araştırmacılar, danışmanlar, gibi kavramları içine

alarak yasalaşması hukuk ve sosyal sistemimizin bir ihtiyacıdır.

Bu süreçte “Özel Dedektiflik / Profesyonel Araştırmacılık” mesleğinin

geliştirilmesi, hukuki sınırlarının belirlenmesi ve uluslararası etik kurallarının

uygulanması ile ivedilikle ihtiyaç olan “Özel Dedektiflik Kanunun” çıkartılması

amacıyla 03.05.2007 tarihinde İstanbul merkezli ÖDD – Özel Dedektifler

Danışmanlar ve Araştırmacılar Derneği” kurulmuştur. www.dedektif.org.tr

http://www.dedektif.org.tr/



Hissedilen bu ihtiyaç doğrultusunda, yukarıda yer verilen 1994 yılında çıkartılan ancak veto

edilen “3963 Sayılı Özel Dedektiflik Kanunu” yasa tasarısının güncellenmesi amacıyla bazı

ön çalışmalar yapılmıştır.

Bu bağlamda, Emniyet Genel Müdürlüğü, “Yabancı Ülke Özel Dedektiflik Kanunları’

kitabını hazırlayarak dünyanın birçok ülkelerindeki kanunları bir araya getirmiştir (2010). Yine

ÖDD - Özel Dedektifler Derneği, üyesi olduğu Uluslararası Özel Dedektif Dernekleri

Federasyonu - IKD’nin hazırladığı dokuman ve derlenen yasalardan esinlenerek bir “Özel

Dedektiflik Kanunu teklifi” hazırlayarak TBMM’ne göndermiştir.

Teklif halen İçişleri Komisyonunda bulunmaktadır (2010).

Ülkemizde bir dönem yoğun olarak yaşanan kanunsuz dinleme ve benzeri faaliyetler nedeniyle,

Türkiye Büyük Millet Meclisi; Haberleşme Özgürlüğüne Ve Özel Hayatın Gizliliğine Yönelik

İhlallerin Tespiti Ve Önlenmesine İlişkin Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis

Araştırması Komisyonu Raporu, Haziran 2013

Önerilerin aşağıdaki maddesinde:

3. Dedektiflik kurumunun TBMM gündemine yeniden taşınarak yasal bir alt yapıya ve

standartlara kavuşturulması ve bu konuda mesleki standartlar belirlenmesi gerekmektedir.

Günümüzde artık birçok ülkede bu hizmetler, bazılarında özel bir dedektiflik/araştırma

yasası, bir kısmında ise ticaret yasasına göre kurulan şirketler tarafından yürütülmektedir.

Çıkış itibariyle aynı dönem ve tarihe rastladıkları için de birçok ülkede “özel güvenlik ve özel

dedektiflik” aynı yasa içinde düzenlenmiş, öz olarak da şirket kuruluş, ABD, Fransa,

İspanya’da olduğu gibi ruhsata bağlanmış ve kurucularda aranan şartlar aynı olmakla sadece

faaliyet alanları farklı belirtilmekle yetinilmiştir.

Ülkemizde ise, 20.01.1994 tarihinde TBMM’de 3963 sayılı “Özel Dedektiflik Kanunu”

çıkartılmışsa da, 4 Şubat 1994 tarihinde dönemin Cumhurbaşkanı tarafından Anayasa’nın

89’uncu maddesi gereği bir defa daha görüşülmek üzere TBMM’ne iade edilmiş, geri gönderme

tezkeresi 17.03.1995 tarih ve İçişleri Komisyonunda görüşülerek gerekli düzeltmeler yapılmış

olmakla birlikte TBMM^de tekrar gündeme alınmadığı için yasalaşamamıştır.

Bu gün, ülke genelinde özellikle internet üzerinde yapılan sorgu ile, bu alanda birçok

özel dedektiflik şirketine ait sitenin bulunduğu görülecektir. Bu şirketlerin hizmet verdikleri

alanlar incelendiğinde , “eş takibi”, “evlilik öncesi araştırma”, “adres araştırması”, “dinleme

ve izleme cihazlarının tespiti ve bunlara karşı önleyici teknolojilerin geliştirilmesi”,

”dolandırıcılıklarda fail tespiti”, ”öğrenci takibi”, “kayıp şahıs takibi”, “borçlu takibi” gibi

birçok farklı alanda çalıştıkları görülmektedir.

Yukarıda sözü edilen faaliyet alanları incelendiğinde, dedektiflik şirketi adı altında

yapılanan bu firmaların, toplumumuzda var olan sosyal ve hukuki bazı ihtiyaçların devlet

otoritesi ve müdahalesi dışında daha hızlı, sorunsuz çözülme arzu ve isteği sebebiyle varlık

kazandıkları, kimi faaliyet alanlarının Anayasanın ve kanunlarda ifadesini bulan temel hak ve

özgürlüklere, haberleşme ve özel hayatın gizliliği ilkelerine uygun olabileceği, ancak örneğin

“evlilik öncesi araştırma”, “adres araştırması” gibi bazı faaliyet alanlarının ise özel hayatın

gizliliği ilkesine açık biçimde ihlal edecekleri, ancak son tahlilde, ülkemizde “dedektiflik”

kurumunun yasal bir alt yapıya kavuşturulmadan yapılacak tüm değerlendirme ve yorumların

“afakî” olarak kalacağı tartışmasızdır.

Bu sebeple, İçişleri Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü, konu ile ilgili farklı

ülkelerin bu konudaki uygulamaları incelenmek suretiyle güncel bir çalışma yapması

sağlandıktan sonra, dedektiflik kurumunun TBMM gündemine yeniden taşınarak yasal bir



altyapıya ve standartlara kavuşturulması, oluşturulacak standartlara uygun olmayan

“dedektiflik” kurumlarının bir suç örgütü gibi çalışabilecekleri dikkate alınarak, faaliyetlerinin

derhal yasaklanması şarttır.

1- Özel Dedektiflik Faaliyetlerinin Yasal Dayanakları

Özel dedektiflik birçok ülkede özel güvenlik, araştırmacı, danışman, uzman, kriminal uzman

ve herhangi bir konuda araştırma, arama, bulma olarak algılanmaktadır. Yine bu bağlamda ilgili

birimlerce, bakanlıklarca düzenlenmesi ve takip edilmesi mümkün olabilmektedir. Örneğin

tarım ve gıda ilgili işlerde tarım ve tüketici işlerinden sorumlu birim yürütmektedir. Yapılan

işin özelliğine göre kanun, lisanslama gibi işlemler yapılmaktadır.

Özel dedektiflik hizmetlerinin temel amacı, araştırma yöntemleri ile çözüm sağlamak

olduğundan, “Vekâlet Kanunları” kapsamında Kişi/tüzel kişilerin istekleri kanunlar

kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.

1. Medeni Hukuk Alanı;

Boşanma, miras, velayet, vesayet müesseselerinden kaynaklanan sorunlar ve hukuki

davalarda yürürlükteki mevzuata uygun olmak koşuluyla kişisel bilgi taleplerinin

karşılanması,

Miras ve hileli işlemler, Soy ağacı, Çocuk ve gençlerin sosyal çevre araştırmaları,

Aile birliğinin korunması, Evlilik öncesi araştırmaları,

2. Ticaret Hukuku Alanı

Rekabet ilkelerinin ihlalleri, patent imtiyazının çiğnenmesi, hileli iflas ve sanayi

casusluğu konularında araştırma,

Yatırım öncesi inceleme ve analiz, Ortaklar ve işbirliği yapılan kişi/tüzel kişiler, Üst

düzey yönetici, İşe alımlarda CV araştırmaları,

Hileli durumların ve mazeret olarak ileri sürülen hususların gerçekliğinin araştırılması,

Her türlü hukuki taahhütlerin yerine getirilip getirilmediği yönünden araştırılması

Firma çalışanlarının özellikle işe alma ve terfi ettirilmeleri sırasında durumlarının

araştırılması,

Her türlü ticari kuruluşa bağlı dağıtıcı, acente, bayilik ve şubelerin sözleşmede belirtilen

maddeler ile ticari şartlarına uyup uymadığının araştırılması,

İcra iflas dairelerinde, aleyhinde takip yapılan borçluların menkul ve gayrimenkul

malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının neden ibaret olduğunun araştırılıp

tespit edilmesi.

3. Sigorta Hukuku Alanı

Şüpheli ve şaibeli kazalar araştırılması,

Hileli işlemlerin ve dolandırıcılık araştırılması,

Her türlü sigorta ihlalleri araştırması,

4. Diğer Çalışma Alanları

Kayıp kişi ve eşyanın araştırılması, Hastane olayları araştırılması,

Tehdit ve şantaj olaylarının araştırılması İnternet suçları araştırılması

Güvenlik Danışmanlığı hizmeti sağlanması,

Telif hakları, Fikri ve Mülkiyet hakları,



2. Özel Dedektifle İlgili Bazı Tanımlar

Şüphe / kuşku, bir insanın, bir olay karşısında duyduğu emin olamama veya güvensizlik

duygusudur. Türkçemize şüphe kurdu (kişinin içini kemiren, onu tedirgin eden kuşku) olarak

girmiştir. Bu durumlardan kurtulmak için gizli durumların öğrenilmesi gerekir.

- Hafî: Gizli, kapalı.

- Hafiye: Gizliyi, saklıyı araştıran, casus veya polis.

- Tarassut, gözleme, gözetleme, dikkatle bakma.

- Gizem, sır, saklı, işe yarayacak bilgileri izleyen toplayan.

Dedektif: Gizli polis, polis hafiyesi, özel soruşturmayla görevlendirilmiş kimse anlamına

gelmektedir. Sözlük anlamı olarak dedektiflik; Suç sayılan bir işi veya bu işi yapanı ortaya

çıkarmakla görevli kimse, hafiye, polis hafiyesi5olarak tanımlanır.

Özel Araştırmacı / Dedektifler; şahısların veya firmaların, araştırılmasını istedikleri bir konuda,

özel ekipmanı ile deliller elde edebilen ücret karşılığı araştırma yapan kişilerdir.

Özel Dedektiflik; “insanların kişilik hakları ve özel hayatına saygılı olmak kaydıyla, kişilere

ilişkin suç teşkil etmeyen her türlü özel bilgiyi toplayan, derleyen, değerlendirdikten sonra

konusu suç teşkil edenleri ilgili makamlara bildiren ve diğer bilgileri ise yapılan hukuki

sözleşme çerçevesinde araştırma yapılmasını isteyen gerçek ve tüzel kişilere sunan çağdaş bir

hizmet alanıdır6.

Özel Dedektifliği çok değişik şekilde tanımlamak ve çeşitlendirmek mümkündür. Özellikle özel

alanlarda o konunun uzmanı bu görev için gereklidir. Ancak bunlar daha çok müşavir,

araştırmacı, bilirkişi olarak tanınmasında fayda vardır.

Özel Dedektifliği; hukuk ve yan alanlarında (kolluk/polis, adli tıp, kriminal) temel eğitim almış,

konusunda uzman olan veya suç psikolojisi, kriminoloji, kriminalistik gibi programlarda,

yüksek lisans eğitimi almış bir kriminal (suç bilimi) uzmanı veya bu bilim dallarından birinde

akademisyen olan biri de yapabilmektedir. Özel Dedektif; kriminalistik, toplum psikolojisi,

soruşturma ve sorgulama tekniklerini, davranış, suçlu ve şahıs psikolojisini, kriminoloji,

sosyoloji, özellikle olayı araştırma, belgeleme, delillendirme gibi konularda ve olayın hukuki

boyutunu gibi konularda uzman bir kişi olmalıdır (Kanunları, delil, olay ve olay yeri tespitlerini

bilmesi, bunları yorumlayabilmesi).

3963 Sayılı Özel Dedektiflik Kanun taslağında(m. 19): “Aile fertlerinin, aile birliğine zarar

veren davranışlarının, kötü alışkanlıklara meyilli olup olmadıklarının incelenmesi, kaybolmuş

ya da adresi bilinmeyen kişilerin bulunması, adreslerinin tespit edilmesi, kaybolmuş ya da

çalınmış malların bulunması, korunması istenen kişi ya da kuruluş, bina, her türlü tesis ya da

malın korunmasının sağlanması, özel güvenlik teşkilatı kanunu kapsamında bulunan kurum,

kuruluş ve tesislerin güvenliklerinin sağlanması, ticari bir firma, fabrika, imalathane ya da her

türlü iş yerinde çalışan her kademedeki personelin, dürüstlük ve güvenilirliklerinin, işverene

karşı tutum ve davranışlarının, işveren aleyhine diğer firma ve kuruluşlarla işbirliği yapıp

yapmadıklarının tespit edilmesi, özelikle halka açık bulunan her türlü şirket, büyük mağaza,

acente, süpermarket ve işyerlerinde çalışanlar ile bu yerlere girip çıkan kişilerin mal

5www.tdk.gov.tr. Ayrıca; çaşıt, 6 Yabancı Ülkelerde Özel Dedektiflik Kanunları kitabı önsözü

http://www.tdk.gov.tr/



kaçırılmalarının, mevcut taşınmaz mal ve makinelere zarar vermelerinin kollanması ve

önlenmesi, icra iflas dairelerinde, aleyhinde takip yapılan borçluların menkul ve gayrimenkul

malları ile üçüncü şahıslarda ki hak ve alacaklarının neden ibaret olduğunun araştırılıp tespit

edilmesi” olarak ifade edilmektedir.

Henüz kanunla böyle bir teşkilat oluşturulmamıştır. Ancak uygulamada bu tür hizmet veren kişi

ve kuruluşlara rastlanılmaktadır. Toplumda sıkça görülen sorunlarla ilgili özel olarak

soruşturma ve araştırma yetkisine sahip bir teşkilatın önemi kaçınılmazdır. Ancak bu sorunlarla

ilgili araştırmalar yapılırken özel hayatın gizliliğini ihlal etmemek gerekir. “Herkes, özel

hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Özel hayatın ve aile

hayatının gizliliğine dokunulamaz (AY m. 20).

Özel dedektiflik kamu hizmeti ve serbest bir meslek olarak değerlendirilmelidir. Toplumda bir

ihtiyaç olarak alanlarını çok çeşitlendirmek mümkündür. Bir konunun, suçun araştırılması,

ispatlanması için; belirli bir işe, mesleğe yöneliközel dedektifler olabileceği gibi, suçun

önlenmesine veya aydınlatılmasına yönelik adli / polis dedektifliği de söz konusudur. Ayrıca

ticari, sosyal ilişkiler gibi birçok alanda özel dedektiflik bir ihtiyaçtır.

Özel dedektiflik: gerçek ve tüzel kişiler adına, talep edilen konu ile sınırlı olarak mevcut

kanunlar çerçevesinde her türlü bilgileri toplayıp değerlendiren, araştırma ve inceleme yapan

gerçek ve tüzel kişilere karşı, her türlü tecavüzleri engelleyen veya defeden, kuruluş, bina, mal

ve eşyanın korunmasını sağlayan ve bu kanunla verilen sınırlı yetkileri kullanan görevlidir

(ÖDK m. 5).

Özel dedektiflik; danışman, araştırmacı ve güvenlikçiler çok zaman benzer olarak ifade

edilmektedir.

Analiz: Bir konuyu temel parçalarına ayırarak, daha sonra parçaları ve aralarındaki ilişkileri

tanımlayarak sonuca gitme yoludur7. Olayların ilgili kısımlarının diğerlerini ne dereceye kadar

teyit edip desteklediğinin bulunmasıdır. Dedektiflik kavramı kapsamında herhangi bir konuyu

açıklamak, aydınlatmak veya ispatlamak için yapılan faaliyetler bütünü olarak

nitelendirebiliriz.

Çözümleme: Analiz ile aynı anlama gelmektedir. Bir olguyu ya da herhangi bir konuyu

parçalarına ayırarak, bir illiyet bağının kurulmasıyla birlikte yapılan araştırmadır. Yapılan

araştırmalar sonucunda elde edilen bulgular üzerinden ayrıntılı bir çözümleme yapılır ve elde

edilen bilgiler arasında illiyet bağı kurularak sonuca gitmeye çalışılır.

Araştırma: Bir gerçeği ortaya çıkarmak, bir sorunu çözümlemek ve eldeki verileri arttırmak

için bilimsel yöntem ve tekniklerden yararlanılarak yapılan düzenli çalışma 8 olarak

tanımlanabilir. Bir başka tanıma göre araştırma, az bilineni ya da bilinmeyeni tam bilinen kılma

çabasıdır9. Özel soruşturmayla görevlendirilen dedektifler bilimsel veriler aracılığıyla, teknik

imkânları da kullanarak suçla ilgili ön bilgi toplarlar. Bu faaliyete de araştırma denir. Araştırma

faaliyeti; suç soruşturması ve delillerin tespitinin yapılabilmesi için ayrıntılı bir bilgi toplama

sürecidir.

7 Erişim tarihi, 18.01.2009, http://www.dernekturk.com/forum/forum_posts.asp?TID=1141 8 www.tdk.gov.tr(Erişim Tarihi,14.04.2009) 9 ÖZCAN, Hüseyin: Hukuk Sözlüğü 7. Baskı Alfa Basım Yayın Dağıtım, İstanbul-1993

http://www.dernekturk.com/forum/forum_posts.asp?TID=1141



Araştırma yapan kimse, araştırman 10 olarak tanımlanabilir. Görevli olduğu konuyla ilgili

araştırma ve inceleme yapan, elde ettiği bilgileri değerlendirerek sorunlara çözüm yolları

belirleyen, hazırladığı raporlarla koordinasyon ve danışmanlık hizmeti veren kimselere de

araştırmacı diyebiliriz11.

İnceleme: Bir şeyi her yönüyle araştırma, tetkik etme işine denir. Herhangi bir olay veya kişi

hakkında yapılan tanımlama, tetkik, gözlem ve araştırma faaliyetleri sonucunda elde edilen

bilgilerin değerlendirilerek somutlaştırılmasınadır.

Bilgi Toplama: İlgilisine sunulmak üzere toplanmış ve analiz edilmiş stratejik veya taktik

içerikli işlenmiş bilgilere denir. İstihbarat; nakledilen, işleme tabi tutulan değerlendirilmiş bilgi,

belirli metotlarla elde edilen haberler, haber toplamak için yapılan bütün gayretler, bir bilgi

özetini elde etmek için sarf edilen faaliyet ve haber toplamak için organize edilmiş

görevlendirilmiş, teşkilat, servis, daire, büro anlamlarında kullanılır12.

Muhtelif imkân ve vasıtaları kullanarak herhangi bir konuda enformatik materyal temini ve

temin edilen bilgilerin ham halden kurtarılarak işlenmesi, kıymetlendirilmesi ve yorumlanarak

bunlardan bir netice çıkarılmasıyla ilgili faaliyettir.

Takip: yetişmek, yakalamak ya da bulmak amacıyla birinin arkasından gitme, izleme.

Hakkında araştırma yapılması istenen kişinin araçlarının veya ikametgâh ve işyerlerinin belirli

bir plan dâhilinde, sistemli bir şekilde gizlice izlenmesi, gözetlenmesi ve gerektiğinde ses ve

görüntü kaydedilmesidir13. Bilgi toplayabilmek için yapılan takip, aynı zamanda şüpheli şahsın

devamlı gittiği yerleri veya buluştuğu arkadaşlarını tespit etmek amacıyla da yapılabilir.

Tarassut: gözleme, gözetleme, dikkatle bakma. Hedefin belirli ve sabit bir yerden devamlı ve

sistemli olarak izlenmesi ve gözetim altında bulundurulmasına denir. Takip ile tarassut

kavramları hemen hemen aynı anlamda kullanılmaktadırlar.

Danışman: Belli bir konu hakkında uzman olan ve kendisine fikir sorulan kişiye danışman

denilmektedir. Danışmanlar suç araştırma ve takibat birimlerinde çok önemli bir konumda yer

almaktadırlar. Gerek kurumsal gerekse de bireysel dedektiflik hizmetlerinde “danışman” olarak

hizmet veren profesyonel personel sayesinde eş takibi, kayıp şahısların bulunması gibi

konularda ayrıntılı bir araştırma yapılabilmektedir 14 . Ayrıca hukuki olaylarda bilirkişi

araştırması yapan kişileri de danışman kapsamında değerlendirmemiz mümkündür.

Bilirkişi; bir uyuşmazlığın çözümünde uzmanlığından yararlanılan, hâkime veya mahkemeye

yardımcı olan, ilmi birikimiyle olayı aydınlatan kişiler olarak tanımlanabilir.

Raporlama: Karar almada kullanılabilecek her türlü bilginin gerekli araştırma ve incelemeler

yapıldıktan sonra ayrıntılı olarak yazılı bir belge haline dönüştürülmesine denir.

Kriminalistik: Suçun veya kabahatin ortaya çıkarılmasında ve tanısında, meydana gelen

olaylarda, suç ve suçlunun/suçluların kimliğinin belirlenmesinde bilimsel yöntem ve araçların

10 www.tdk.gov.tr 11 ÖZCAN, Hüseyin; Hukuk Sözlüğü, syf.127;İstanbul 2003 12 URHAL, Ömer: Kamu Güvenliği Açısından İstihbarat ve Devlet Güvenliği;2008,syf.179 13 URHAL Ömer: Kamu Güvenliği Açısından İstihbarat ve Devlet Güvenliği;2008,syf.246



kullanılmasını, bilimsel yöntemlerle suç olgusunun ispatlanmasını sağlayan bilim dalıdır15. Suç

ve suçluyla ilgili yapılan incelemelerde kullanılan kriminalistik bir teknik olarak kullanılır ve

temelini matematik, fizik, kimya, biyoloji gibi temel bilim dalları oluşturur.

Sentez: Birleştirme, tamamlama anlamlarına gelmektedir. Elde edilen, toplanan bilgiler,

gerekli araştırma ve inceleme yapıldıktan sonra ortaya koyabilmek için birleştirilir ve sonuca

gidilir. Bu işlemlerin sonucunda “sentez” kavramı ortaya çıkar.

Güvenlikçi (Özel Güvenlik Görevlisi): Kanunlarla verilen yetkiler çerçevesinde, kamu

güvenliğini tamamlayıcı mahiyetteki hizmetleri yerine getiren personel olarak tanımlanabilir.

Dünyanın birçok ülkesinde “güvenlikçi” kavramı farklı anlamlarda kullanılmaktadır. Türkiye’

de 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunda yer alan yetkilerle donatılmış kişiler

özel güvenlik personeli olarak bilinmektedir. Bu kanunun 7. maddesinde ise özel güvenlik

personelinin yetkileri sıralanmıştır.

3. Dedektif Çeşitleri

Özel Dedektiflik, insanların kişilik hakları ve özel hayatına saygılı olmak kaydıyla, kişilere

ilişkin suç teşkil etmeyen her türlü özel bilgiyi toplayan, derleyen, değerlendirdikten sonra

konusu suç teşkil edenleri ilgili makamlara bildiren ve diğer bilgileri ise yapılan hukuki

sözleşme çerçevesinde araştırma yapılmasını isteyen gerçek ve tüzel kişilere sunan çağdaş bir

hizmet alanıdır (Yabancı Ülkelerde Özel Dedektiflik Kanunları–2009 Önsöz).

İş alanlarının ve mesleklerin çok çeşitlendiği ve küreselleşen dünyada dedektif çeşitlerini

sıralamak zordur. Her alanda dedektiflik söz konusu olabilmektedir.

Sosyal Dedektiflik

Konusu suç olsun veya olmasın toplum sosyal hayatının ihtiyaçları sonsuzdur ve insanlar için

bazı konular önem arz eder. İşte bu önem arz eden konuların öğrenilmesi bir ihtiyaçtır. Bir

kimse müstakbel nişanlısını, eşini bilmek, tanımak ister. Evleneceği kişinin aile yapısını ve

kriminal geçmişini merak eder. Bu nedenle, sosyal dedektifler, kişilerin sosyal hayatlarına

ilişkin inceleme yapmaktadır.

Ticari ve Ekonomik Dedektiflik Günümüzde suç ve suçluyla mücadele konusunda birçok özel ve resmi güvenlik birimleri

faaliyet göstermektedir. Özellikle ticari ve ekonomik alanlarda meydana gelen hak kayıplarının

ve işlenen suçların takibi özellik arz etmektedir. Bu alanlarda çok farklı dedektiflik hizmetinin

sunulması mümkündür.

Gelişen dünyada özellikle sanayi, ticaret ve ekonominin gelişmesi ile mal ve hizmet

üretimindeki artış sonucunda bu alanlarda meydana gelebilecek sorunların engellenmesi için

özel bir araştırma, takip işi olan dedektiflere ihtiyaç duyulmaktadır.

Acente ve firmaların takibi, ticari kuruluşlara bağlı distiribütör, acente ve bayiliklerin

denetlenmesi, ticari kuruluşlarda görevli personelin dürüstlük ve güvenirliğinin tespiti, sigorta

dolandırıcılığı, sahtekârlık ve dolandırıcılık olaylarının incelenmesi gibi konularda, ticari ve

ekonomik şirketler adına görev yapan dedektifler, ekonomik alanda meydana gelebilecek her

türlü aksaklığı dolaylı olarak engellemektedirler.

15 KAYGISIZ, Mustafa: Suç Yeri ve Delil Güvenliği; syf.4,Ankara 2007



Kimi firmalar rekabet dünyasında ayakta kalabilmek adına diğer firmaların arz talep, patent,

işletim ve üretim sistemleri gibi pek veriyi ele geçirmek istemektedir. Tradeinsider adı verilen

yöntemle diğer ticari firmalara sızan kimselerden elde edilen bilgiler sonrasında ticari istihbarat

toplandığı bilinmektedir.

Ticari bilgi toplamanın bir diğer yolu da eğilimlerin takip edilmesidir. Örneğin arama

motorlarında “trend” araştırması ile tüketicilerin ve üreticilerin en çok hangi ürünü aradıkları

tespit edilmektedir.

Marka Dedektifliği Marka taklitçiliği ve sahteciliğinin önlenmesi için piyasanın izlenmesi gereklidir. Tescil edilen

markaların, başka kimselerce taklit edilmesi sonucu haksız kazançlar elde edilirken, diğer

yandan bilinçli olmayan tüketici için marka değerinde negatif algı oluşmaktadır. Örneğin A

firmasına ait bir ayakkabı 300 TL olsun, taklit edilen ürün ise 50 TL’dir. Bilinç düzeyi düşük

tüketici gerçek bir A ayakkabısı sanarak aldığı 50 TL’lik ayakkabı sonucu o markaya karşı

sonradan olumsuz bir tavır geliştirir. Çünkü ayakkabı yırtılmış ya da yağmurda su geçirmiştir.

Neticede haksız kazanç elde eden taklitçi kazanırken, A firması ve tüketici kaybetmiştir. Bu

nedenle, marka dedektifleri;

Sahte veya taklit malların satışıyla uğraşan dükkân, pazar, toptancı, ithalatçı ve

ihracatçıların tespiti,

Sahte veya taklit mallardan sorumlu imalatçı ve fabrikaların takibi ve bunlarla ilgili

kanuni takibatın hazırlanması,

Araştırma ve soruşturmaların yürütülmesi, test alımlarının yapılması,

Şüpheli ticaretin kanıtlarının toplanması,

Detaylı kanıt raporlarının yargı mercileri ve marka avukatları için hazırlanması,

İstihbarat ve bilgi kaynakları,

Bilgilerin toplanması konusunda mahkemeye yardımcı olmak, Davanın desteklenmesi,

Projelerin yürütülmesi, bilgilerin analizi ve marka sahiplerine ulaştırılması

Müşterinin marka detaylarının Ticari Standartlar ve Gelirler İdarelerine ve ülke çapında

gümrük idarelerine bildirilmesi,

Operasyonlar için çeşitli kanun uygulayıcı merciler ile koordinasyonu sağlanması,

Aslına uygunluk incelemelerinin yapılması ve beyanlar ile kanıtların sağlanması ve

istenildiğinde bunların mahkemede kanıt olarak sunulması, Benzer ürün

araştırmalarının yapılması,

Paralel/gri pazar araştırmaları,

Marka/telif hakkı, tasarım hakkı ihlalleri ile ilgili araştırmalar,

Domain adı ve Internet araştırmaları,

Varlık izleme

Bütünlük alışverişleri ve test alımları

Fabrika soruşturmaları ve denetlemeleri yönünde hizmet sağlamak zorundadır.

Özel Dedektiflik Yemini ‘Kanuna, Ahlaka, Özel Dedektiflik Mesleğinin Onur ve Etik

Kurallarına Uygun Davranacağıma Namusum ve Vicdanım Üzerine Ant içerim.’



ÖDD - ÖZEL DEDEKTİFLER DERNEĞİ16

Özel Dedektiflik dünyanın dünyada 200 yılı aşan bir sürede yapılmaktadır. Ülkemizde de

özellikle 1990-2000’li yıllar arasında bu alandakiihtiyaçlar nedeniyle ortaya çıkmış ve

danışmanlık ve benzer adlar altında bu hizmetler yapılmaya ve sürdürülmeye başlanmıştır.Bu

adla ilk kez 2003 tarihinde kurulan “Maviay Özel Dedektiflik Ltd. Şti”ile kayıtlara girmiştir.

Bundan sonra bu iş kolu altında birçok şirket kurulmuştur.

Yine Maviay Özel Dedektiflik Ltd. Şti. ve diğer benzer iş kolu şirketleri ile 2007 yılında “ÖDD

- Özel Dedektifler Danışmanlar ve Araştırmacılar Derneği “kurulmuş İstanbul, Ankara,

İzmir, Adana ve Bursa gibi büyük illerinde temsilcilikler açılmıştır.

Türkiye’de Özel Dedektiflikle ilgili birçok ilke imza atan ÖDD - Özel Dedektifler Danışmanlar

ve Araştırmacılar Derneğinin bu alandaki önemli faaliyetleri;

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığına müracaat edilerek Türk Ticaret Kanunları

kapsamında kurulan Özel Dedektiflik firmalarının faaliyetlerini “Özel Dedektiflik

Hizmetleri” Meslek Adı ve Kodunun belirlenmesini talep edilmiş ve Meslek Kodu:

803004 Meslek Adı: SORUŞTURMA FAALİYETLERİ (Özel Dedektiflik Hizmetleri

şeklinde gerçekleşmiştir (2007 )

.www.gib.gov.tr/fileadmin/HTML/FaaliyetListesi/faaliyet_2010.xls

Özel dedektiflik hizmetleri İstanbul Ticaret Odasının yapmış olduğu NACE KODU

belirleme çalışmalarında BİLGİ ve İLETİŞİM HİZMETLERİ Meslek Grubu BİR

ÜCRET veya SÖZLEŞMEYE DAYALI OLARAK BİLGİ ARAMA HİZMETLERİ

kategorisinde tanımlanması sağlanmıştır. www.ito.org.tr

ÖDD Onursal Başkanı Yusuf Vehbi DALDA Koordinatörlüğünde oluşturulan “Özel

Dedektiflik Yasa Taslağı Komisyonu” ciddi bir çalışma yaparak Yabancı ülkelerde var

olan özel dedektiflik kanunlarını temin edilerek çevirileri yapılmıştır. 1994 yılında veto

edilen 3963 sayı Özel Dedektiflik Kanunu esas alınarak özellikle Avrupa ülkelerinde

yürürlükte olan yasalar dikkate alınarak “Özel Dedektiflik Yasa Tasarısı” hazırlanmış

ve başta konunun muhatabı olan İçişleri Bakanlığı ve diğer tüm resmi kurum ve

kuruluşlara sunulmuştur.

2007 tarihindeki seçimlerden sonra 3963 sayılı Özel Dedektiflik Kanunu Tasarısı

TBMM İçişleri Komisyonu programına alınması sağlanmıştır. Bu gün itibariye TBMM

İçişleri ve Anayasa Komisyonunda incelenmektedir. Bürokraside tüm alt yapısı hazır

olan Özel Dedektiflik Kanununun yasallaşması için hükümet ve bürokrasi ile sürekli

diyalogumuz devam etmektedir.

16 Bu bölüm; ÖDD: Özel Dedektifler Derneği (Özel Dedektifler Danışmanlar Ve Araştırmacılar

Derneği) tarafından hazırlanmıştır. www.dedektif.org.tr

https://www.dedektif.org.tr/upload/files/%C3%96DD%20YAYINLARI%201%20Kitap%20G%C3

%BCncel%202018.pdf

http://www.dedektif.org.tr/

https://www.dedektif.org.tr/upload/files/%C3%96DD%20YAYINLARI%201%20Kitap%20G%C3%BCncel%202018.pdf




Merkezi Viyana’da bulunan 1964 yılında kurulmuş olan Özel Dedektiflik alanında

dünyada tek federasyon olan IKD - Uluslararası Özel Dedektifler Dernekleri

Federasyonuna 22. Ülke olarak Türkiye adına dernek üyeliğe kabul etmiştir. Eylül 2009

tarihinde Viyana’da gerçekleşen 16. IKD GENEL KURULUNA Onursal Başkanı Sayın

Yusuf Vehbi DALDA katılmıştır.

Uluslararası meslek standartları ve etik kuralları dikkate alınarak ülkemiz toplum yapısı

ve kanunlar gözetilerek Özel Dedektiflik Hizmetlerinin amacına uygun sürdürülmesi,

hizmet satın alan kişi ve tüzel kişilerin muhtemelen mağduriyetinin önlenmesi amacıyla

“Mesleki Etik Kurallar ve Çalışma Yönetmeliği” hazırlanarak 2008 yılında yürürlüğe

konulmuştur.

ÖDD’nin kurumsal üyelerinin imzalayarak yol haritası olarak benimsediği bu

yönetmelik kapsamında “Etik Kurul” oluşturulmuştur. Özel dedektiflik hizmeti satın

alan kişi veya tüzel kişilerin olası mağduriyetlerini inceleyen, tespit edilen kusurlu

davranışların düzeltilmesi yönünde muhatapları ile görüşüp sorunların çözülmesini

sağlamak amacıyla oluşturulan Etik Kurul çalışmalarını mesleğimizin onurunu

gözetmek ve saygınlığını korumak amacıyla görev yapması amacıyla oluşturulmuştur.

Meslek Standartları Özel Dedektiflik Yasasının kanunlarla belirlendiği sürecin

başlangıcına kadar yürütülen çalışmalara gereken özen ve titizlik gösterilmekte olup,

“Hukuki ve Ahlaki dayanaktan yoksun başvurular kabul edilmeyeceği açıkça

belirtilmiştir.

Özel Dedektiflik Çalışma Alanları; Yüzyıllardır dünyada var olan özel dedektiflik

mesleğinin ülkemizde de hukuki sınırlar içerisinde yapılabilmesi amacıyla ihtiyaç

sahiplerinin taleplerini karşılamak ve var olan sorunlara profesyonel araştırma

yöntemleri ile çözüm sağlamak amacıyla hizmet verilmesi planlanmıştır.

ÜNİVERSİTELERDE ÖZEL DEDEKTİFLİK EĞİTİMİ

Türkiye’de “Özel Dedektiflik Mesleğinin” gelişimi için T.C. Kocaeli Üniversitesi Rektörlüğü

ile ÖDD - Özel Dedektifler Derneği Başkanlığı arasında 2010 yılında Eğitim İşbirliği Protokolü

imzalanmıştır.

1.2011 – 2012 eğitim öğretim döneminde başlamak üzere Üniversite konseyinden

onaylanarak müfredata konulan "Özel Dedektiflik Araştırma Teknik ve Metotları" konulu

derslerin eğitimleri Şubat 2012 tarihinde derslere bir fiil başlanmıştır. Prof. Dr. Gazi Uçkun

koordinatörlüğünde ÖDD Eğitmenleri (İsmail Yetimoğlu, Yusuf Vehbi Dalda, Raziye Oya

Söylemez) tarafından “Özel Dedektiflik Teknik ve Metodları” konulu dersler 2010 – 2018

yılları arasında verilmiştir.



2.Özel Güvenlik Koruma Bölümü öğrencilerine ÖDD üyesi Özel Dedektiflik

Firmalarınca yaz dönemi staj imkânları sağlanmaktadır.

3.Bologna Süreci kapsamında hazırlanacak projelerde KOÜ ile ÖDD birlikte çalışma

yapmayı kararlaştırmıştır. Avrupa Birliği Ülkelerinde bir üniversite araştırılı ortak projeler

gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.

4. T.C. Kocaeli Üniversitesi Rektörlüğü ile ÖDD - Özel Dedektifler Derneği Başkanlığı

arasında 2010 yılında imzalanan Eğitim İşbirliği Protokolü kapsamında aşağıdaki tarihlerde

“Türkiye’de Özel Dedektiflik” konulu konferanslar düzenlenmiştir. 11 Mart 2010, 14 Mayıs

2010, 25 Nisan 2011 Özel Dedektiflik” konferansları verilmiştir.

5. Aynı dönemlerde Uludağ Üniversitesi Özel Güvenlik MYO öğrencilerine

konferanslar ve düzenli dersler verilmiştir.

6. Üsküdar Üniversitesi bünyesinde 2017 yılında Prof. Dr. Sevil Atasoy

koordinatörlüğünde Adli Bilimler Yüksek Lisans programında “Suç Analizi ve Öngörü”

dersleri verilmiştir.

EĞİTİM – SEMİNER ve KONFERANSLAR

ÖDD - Özel Dedektifler Derneği beş yıllık süreçte mesleğin gelişmesi ve alt yapısının

hazırlanması amacıyla eğitim faaliyetlerine öncelik vermiştir.

T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, Kadıköy Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü ile ÖDD – Özel

Dedektifler Derneği Başkanlığı arasında “Eğitim İşbirliği” protokolü imzalanmıştır.

26 – 30 Ocak 2009 tarihilerinde İngiltere’deki Özel Dedektiflik Okulundan satın alınıp

Türkçeye çevirtilen ders notlarının güncellenerek Türkiye’de faaliyet gösteren ÖDD kurumsal

firma ve çalışanlarından oluşan 19 Özel Dedektif / Profesyonel Araştırmacının katılımı ile 60

saatlik teorik ve pratik uygulamalı workshop yöntemi ile “Özel Dedektif/ Profesyonel

Araştırmacılık” hizmet içi eğitimi gerçekleştirilmiştir.

24–27 Mart 2011 tarihleri arasında Antalya’da ‘‘Özel Güvenlik Hizmetleri Uygulama

Alanlarının Araştırılması ve Geliştirilmesi’’ amacıyla Emniyet Genel Müdürlüğü, Polis

Akademisi, Özel Güvenlik Hizmetleri Daire Başkanlığı, Gazi Üniversitesi ve Özel Güvenlik

Dergisi tarafından organize edilen Özel Güvenlik Çalıştayına katılım sağlanmıştır.

1.Özel Güvenlik Çalıştayı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Polis Akademisi, Koruma Daire

Başkanlığı, Güvenlik Daire Başkanlığı, Kaçakçılıkla Mücadele Daire Başkanlığı, Ankara,

İstanbul, Bursa, Kocaeli, İzmir ve Antalya Özel Güvenlik Şube Müdürleri ile Özel Güvenlik

Şirketleri, Eğitim Kurumları sahip ve yöneticileri, Özel Güvenlik Birim Amirleri, ÖDD - Özel

Dedektifler Derneği ve Şirketleri, Üniversite Meslek Yüksek Okulları ve Özel Güvenlik

Çalışanlarının katılımı ile sektörün tüm sorunlarının tartışıldığı kapsamlı bir çalışma

yapılmıştır.

Bu çalıştayda ilk kez özel güvenlik sektörünün ayrılmaz bir parçası ve ikiz kardeşi konumunda

olan Özel Dedektiflik Hizmetleri konunun muhatabı resmi makamlar ile sektör temsilcilerinin



buluştuğu bu çalıştayda ele alınarak Özel Dedektiflik Yasa Taslağı dâhil tüm boyutlarıyla

değerlendirilmiştir.

1.Özel Güvenlik Çalıştayında Özel Dedektiflik Hizmetleri aşağıdaki konu başlıklarıyla ele

alınmış ve özel dedektiflik mesleğinin gelişmesine ışık tutacak akademik ve bilimsel çalışma

yapılmıştır.

Emniyet Genel Müdürlüğü, Polis Akademisi, ÖDD - Özel Dedektifler Derneği, Üniversite ve

Özel Dedektiflik Şirketleri temsilcilerinden oluşan 12 kişilik Özel dedektiflik çalışma grubu ile

Özel Dedektiflik Kanunu ve Meslek Standartları gibi konular üzerinde çalışmalar yapılmış ve

mutabakatlar sağlanmıştır.

POLİS AKADEMİSİ KONFERANSLARI

10-12 Mayıs 2011 tarihlerinde 2011 Yılı Trafik Haftası Karayolu Trafik Sempozyumu Ve

Kamu Güvenlik Fuarı’na katılarak seminer düzenlendi. Özel Dedektifler Derneği’nin açtığı

standı İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Polis Akademisi yetkilileri ile çok

sayıda üst düzey yönetici ziyaret ederek çalışmalar hakkında bilgi almışlardır.

12 Mayıs 2011 Perşembe günü, 10.oo-12.oo saatleri arasında “Türkiye’de Özel Dedektiflik”

konulu seminer düzenlenmiştir.

EGM, Polis Akademisi, Özel Güvenlik Hizmetleri Daire Başkanlığı, Gazi Üniversitesi ve Özel

Güvenlik Dergisi tarafından organize edilen ve 1. Özel Güvenlik Çalıştayı devamı olan 2. Özel

Güvenlik Çalıştayı Özel Dedektifler Derneğinin katılımıyla Ankara’da gerçekleşmiştir.

Özel Güvenlik Yasası‘nın TBMM’de kabulünün 7. yılı etkinlikleri kapsamında 15-16 Haziran

tarihlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Tanıtım Semineri ve Özel Güvenlik Uzmanlık Alan

Eğitimleri değerlendirme çalışması Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı ÇASGEM

(Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim Merkezi) ve Polis Akademisi Anıttepe tesislerinde

gerçekleşmiştir. Bu münasebetle, Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Enstitüsü’nde 16 Haziran

2011 Perşembe günü 10.30 - 12.30 saatleri arasında Özel Dedektifler Derneği tarafından Özel

Dedektiflik Faaliyetlerinin aktarıldığı “Türkiye’de Özel Dedektiflik Semineri II”

düzenlenmiştir.

Seminere T.C. Başbakanlık, İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Polis Akademisi,

Yargıtay, Türkiye İstatistik Kurumu, İngiltere Büyükelçiliği, Gazi Üniversitesi, Kocaeli

Üniversitesi, İLESAM, ÖZGÜVDER, ÖGHİŞDER, TÜMGED ve Adalet Hukuk temsilcileri

katılarak bilgi alışverişinde bulunulmuştur.



Diğer Üniversitele ve Kuruluşlarda Özel Dedektiflik Konferansları

T.C. Karabük Üniversitem Eskipazar MYO Özel Dedektifler Derneği tarafından 30 Kasım

2011 Çarşamba günü Özel Güvenli ve Koruma Bölümü öğrencilerine "Türkiye'de Özel

Dedektiflik" konulu KONFERANS düzenlenmiştir.

Uludağ Üniversitesinde Özel Dedektiflik Konferansı 11 Nisan 2012 Çarşamba günü

gerçekleşti.

Özel Dedektifler Derneği, 23 – 24.10.2010 Cumartesi ve Pazar günleri Çırağan Palace

Kempinski İstanbul yerleşkesinde görevli özel güvenlik personellerine “Özel Dedektiflik ve

Güvenlik Yönetimi” eğitim konferansı gerçekleştirmiştir.

İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğünün organize ettiği Eğitimde İyi Örnekler Paylaşımı projesi

kapsamında Maltepe Feyzullah İlköğretim Okulunda ÖDD Başkanı İsmail YETİMOĞLU

sunumu ile “Özel Dedektiflik Konferansı” düzenlenmiştir. Gençlere mesleğimizi tanıtıp

geleceğin “Özel Araştırmacılarını” bilgilendirilmiştir.

İstanbul Üniversitesi, Gaziantep Üniversitesi, Yalova Üniversitesi ve Işık Üniversitesi

öğrencilerine Özel Dedektiflik konulu konferanslar düzenlenmiştir.

ÇEVİRİ, KİTAP, MAKALE ve DİĞER YAYINLARI

Çevirileri :“Yabancı Ülkelerde Özel Dedektiflik Kanunları” adlı kitap 2009 yılında EGM -

Asayiş Dairesi Başkanlığı tarafından kitap olarak yayınlanmıştır.

Özel dedektiflik alanında Dünyada ve Türkiye’de bugüne kadar var olan çalışmaları derleyerek

hazırlanan “Dünyada ve Türkiye’de Özel Dedektiflik” isimli kitapçık yayınlanmıştır.

https://www.dedektif.org.tr/upload/files/%C3%96DD%20YAYINLARI%201%20Kitap%20G

%C3%BCncel%202018.pdf

Yusuf Vehbi DALDA’NIN editörlüğünde hazırlanan “Dünyada ve Türkiye’de Özel

Dedektiflik” adlı kitap ÖDD Kurumsal Firmaları ve Marmara Fuarcılık Ltd. Şti.

sponsorluğunda basılmıştır.

Basın ve Kamuoyu

Özel Dedektiflik / Profesyonel Araştırma Hizmetlerinin tanıtılması, kamuoyunun sağlıklı

bilgilendirilmesi amacıyla yazılı ve görsel basında yer alınması sağlanmıştır.

Ulusal ve yerel TV Kanallarında magazin programları hariç kamuoyunun bilgilendirilmesi

amacıyla tüm TV Kanalların Haber ve Aktüel programlarına katılım sağlanmıştır.





Ulusal ve yerel yazılı basında tüm gazete ve dergilerde haber ve röportajlarımız yayınlanarak

mesleki tanıtım yapılmıştır. Basında yer alan tüm haber ve röportajlarımız

www.dedektifler.com web adresinde yayınlanmaktadır.

Sosyal Projeler

Özel Dedektiflik/Profesyonel Araştırma Hizmetlerinin uluslararası meslek standartlarında

planlanması ve mesleğin gelişiminin sağlanması amacıyla çalışmalar devam edecektir.

Korsan dedektiflik şirketleri özellikle bu ad altında vatandaşı mağdur etmektedirler. Zaman

zaman kolluk güçleri bunlara müdahale etmektedir. Dernek bu yapılarla mücadele etmektedir.

Başta güvenlikle ilgili ve diğer hizmet dergileri için özel dedektiflik ve faaliyetlerini anlatan

makaleler yazılmış, TV ve gazete röportajlarıyla bu konuda sürekli ve geniş tanıtım ve

bilgilendirme faaliyetleri sürdürülmüştür. Bunların bir kısmı www.dedektif.org web sayfasına

yüklenmiştir.

ULUSLARARASI İLİŞKİLER

6-8 Eylül 2010 tarihleri, arasında Macaristan’ın Pecs şehrinde yapılan 17.IKD Genel Kuruluna

ÖDD Onursal Başkanı Yusuf Vehbi DALDA ve ÖDD Başkanı İsmail YETİMOĞLU

katılmışlar. Burada yapılan temaslar sonrasında 18.IKD Genel Kurulunun Türkiye’de

İstanbul’da yapılması kararının alınması sağlanmıştır.

25 - 27 Ağustos 2011 tarihlerinde “Uluslararası Özel Dedektifler Konferansı” ÖDD ev

sahipliğinde İstanbul’da gerçekleşmiştir. 18. IKD Genel Kuruluna İngiltere, Avusturya,

Danimarka, Norveç, Macaristan, Hollanda, Slovenya, Romanya, Hindistan, Almanya, Türkiye,

İtalya ve Dünya Özel Dedektifler Birliğinden toplam 25 delege. 51. BID Genel Kuruluna

Almanya ve Avusturya’da faaliyet gösteren 18 Özel Dedektiflik Şirketinden 30 delege olmak

üzere toplam 55 dünya çapında özel dedektif İstanbul’da planlanan Uluslararası Özel

Dedektiflik Sempozyumuna katılmıştır.

Uluslararası Özel Dedektifler Sempozyumu kapsamında Türkiye’de faaliyet gösteren Özel

Dedektifler Derneği (ÖDD) ile Almanya’da faaliyet gösteren BundInternatıonalerD etektıve

E.V. (BID) (www.bid-detektive.de) arasında ÖDD Başkanı İsmail YETİMOĞLU ile BID

Başkanı Engin AKBAĞ tarafından Ortak İşbirliği ve Dostluk Protokolü imzalanmıştır.

Uluslararası Özel Dedektifler Sempozyumu kapsamında Türkiye’de faaliyet gösteren Özel

Dedektifler Derneği (ÖDD) ile Romanya Özel Dedektifler Derneği arasında Ortak İşbirliği ve

Dostluk Protokolü imzalanmıştır.

Türkiye’den Yusuf Vehbi DALDA ve İsmail YETİMOĞLU’nun katıldığı Macaristan 8. Ulusal

Özel Dedektifler Konferansı 27–28 Ekim 2011 tarihinde Szeged şehrinde yapıldı.

Magyororszag (www.szvmszk.hu) Başkanı Német FERENC ve Macaristan Dedektifler Birliği

http://www.dedektif.org/



(www.detektivszovetseg.hu) Başkanı Dr. Herold KÁROLY ile ÖDD Başkanı İsmail

YETİMOĞLU “Ortak İşbirliği” protokolü imzalamışlardır.

06-10 Temmuz 2011 tarihleri arasında Romanya’nın Predeal şehrinde düzenlenen 7.

Uluslararası Özel Dedektiflik Eğitimi projesine Türkiye’den Özel Dedektifler Derneği

yöneticileri İsmail YETİMOĞLU ve Ayla YORULMAZ katılmışlardır. Dekanlığını General

Mircea CHIRILA (General - Hukuk Doktoru) Yaz Okulu, Uluslararası Özel Dedektifler

Dernekleri Federasyonu IKD bünyesinde Romanya Özel Dedektifler Ulusal Birliği ev

sahipliğinde gerçekleşti.

P.I. Uluslararası Özel Dedektifler Yaz Okuluna düzenli katılım sağlanmıştır. P.I. Uluslararası

Özel Dedektifler Yaz Okulunun 9. Dönem Dekanlık görevini ÖDD Başkanı İsmail

YETİMOĞLU seçilmiş ve bu görevi yürütmüştür.

İngiltere – Türkiye Eğitim Sektörü Ve Ticaret Misyonu Uzman İngiliz Şirketlerinden eğitim ve

öğretim hakkında son gelişmeler konulu seminer 27 Haziran 2011 tarihinde İngiltere İstanbul

Konsolosluğu’nda gerçekleşti.

Asıs Internatıonal Türkiye birimin Yılsonu 5.toplantısı 8 Aralık 2011 tarihinde İstanbul Pera

Palas otelinde yapıldı.

23.10.2019 tarihinde Rusya merkezli doğu bloku ülkelerdeki Özel Dedektif / Profesyonel

Araştırmacılarının üye olduğu IAPD. - Uluslararası Özel Dedektifler Birliği, RUSYA ile

Türkiye'de faaliyet gösteren Özel Dedektiflerin üye olduğu ÖDD arasında ortak işbirliği

gerçekleştirildi.

01.11.2019 tarihinde Uluslararası mesleki işbirliği kapsamında Gürcistan ile Türkiye Özel

Dedektifler Dernekleri arasında İşbirliği Protokolü imzalandı.

IKD Genel Kurul Toplantıları

IKD’nın yıllık toplantıları her yıl üye ülkelerin ev sahipliğinde gerçekleşmektedir.

Bu kapsamda, 2012 Romanya, 2013 İngiltere, 2014 Fransa, 2015 İspanya, 2016 Almanya, 2017

Finlandiya, 2018 Türkiye, 2019 Avusturya’da gerçekleşen IKD Yıllık Toplantılarına ÖDD

Yönetim Kurulu olarak aktif katılım sağlanmış olup mesleki gelişim ve faaliyetler konularında

sunumlar yapılmıştır.

DİĞER ETKİNLİKLER:

2008 yılından beri her yıl katıldığımız ISAF Fuarı etkinliklerinde ÖDD adına stant açıp

seminerler düzenlenmiştir.

Türkiye’de özel dedektiflik mesleğinin etik kurallardan ödün vermeden düzgün bir şekilde

yürütülmesi yanında, mesleğin kamuoyuna tanıtılması ve yasal bir zemin oluşturulması



çabalarını sürdürmekte olduğumuz bu süreçte nitelikli personel yetiştirmek ve özel dedektiflik

sektöründe uluslararası standartları yakalamak açısından “Özel Dedektiflik Seminerleri”

düzenlenmektedir.

ÖDD’nin Kuruluşundan beri 4. Kez katıldığımız Uluslararası Yangın Ve Güvenlik Fuarı –

ISAF bünyesinde yerini almakta ve mesleğimizin tanıtımı amacıyla seminerler düzenlenmiştir.

Bu kapsamda 19-22 Eylül 2012 tarihinde 5. Kez katıldığımı ISAF Fuarı kapsamında 22 Eylül

2012 tarihinde “Türkiye’de Özel Dedektiflik” konulu seminer düzenlenmiş, burada ilk defa yurt

dışından IKD üyesi ülkelerden Avusturya -Romanya ve Slovenya’dan Özel Dedektif Dernek

Başkanları davet edilerek bu ülkelerdeki mevzuat ve uygulamaların anlatılması sağlanmıştır,

ÖDD ile Slovanya Özel Dedektifler Dernekleri arasında ortak işbirliği protokolü imzalanmıştır.

Yine 30 Eylül-2 Ekim 2012 tarihleri arasında İstanbul Lütfi Kırdar Sergi Salonunda gerçekleşen

IFSEC İstanbul Fuarına katılınmış ve IKD ve İngiliz Özel Araştırmacılar Dernek Başkanı Tony

IMASSI davet edilerek, ÖDD Başkanları ile birlikte, dünya ve ülkelerdeki özel dedektiflik

konusunda bir seminer yapılmıştır.

Özel Güvenlik Sektörünün gelişim sürecine etkin bir katkı sağlamak ve üstlendiği misyona

uygun olarak Sektörün en önemli Sivil Toplum Kuruluşu olma hedefine erişmek ve bu konuda

sektörün vizyonunu oluşturmak maksadıyla ÖGF- Özel Güvenlik Federasyonunun kuruluşu

gerçekleştirilmiştir. Derneğimizden ÖGF Yönetim Kuruluna Yusuf Vehbi DALDA, Denetleme

Kuruluna İsmail YETİMOĞLU görev almışlardır.

Özel Dedektifler Derneği Onursal üyesi Doç. Dr Gazi UÇKUN Türkiye Odalar ve Borsalar

Birliği - TOBB - Özel Güvenlik Hizmetleri Meclisine akademik danışman olarak görev

yapmaya başlamıştır.

Özel Dedektiflik Yasa Çalışması

ÖDD’nin amaçlarından en başta geleni “özel dedektiflik mesleğinin” uluslararası düzeydeki bir

kalitede yapılmasıdır. Bunun sağlanması için özel bir “Özel Dedektiflik Yasasının” çıkması

önem arz etmektedir. Derneğimiz bunun gerçekleşmesi için kurulduğu andan itibaren faaliyet

göstermektedir. Halen TBMM İçişleri ve Anayasa Komisyonunda bulunan Özel Dedektiflik

Yasa Taslağının güncelleşerek yasalaşması için her platforma çaba harcanmaktadır.

Bu gayretlerin önümüzdeki süreçte TBMM’de gerçekleşmesi beklenmektir. Bu konudaki

yoğun faaliyetler artırılarak sürdürülmektedir. Avrupa ülkeleri arasında henüz bu alanda özel

bir yasası bulunmayan Almanya ve İngiltere’de de benzeri çalışma ve girişimler oluşmaktadır.

Bunlardan Almanya’da bu faaliyetler halen Ticaret Yasasına uygun olarak yapılmakta, mesleki

temel ve uzmanlık eğitimleri 60.yıllarını kutlayan sivil toplum kuruluşlarınca

gerçekleştirilmektedir. İngiltere’de ise özel güvenlik kanundaki bir maddeye atfen yapılmakta,



burada da meslek standartları ve eğitimler kuruluşları 100 yılı aşan sivil toplum kuruluşu

tarafından yürütülmektedir.

2009 yılında üye olduğumuz IKD şemsiyesi altında üye ülkelerle istişare edilerek armonili bir

yasa çıkartılması amaçlanmaktadır.

Bu gün, ülke genelinde özellikle internet üzerinde yapılan sorgu ile, bu alanda birçok özel

dedektiflik şirketine ait sitenin bulunduğu görülecektir. Bu şirketlerin hizmet verdikleri alanlar

incelendiğinde , “eş takibi”, “evlilik öncesi araştırma”, “adres araştırması”, “dinleme ve izleme

cihazlarının tespiti ve bunlara karşı önleyici teknolojilerin geliştirilmesi”,”dolandırıcılıklarda

fail tespiti”,”öğrenci takibi”, “kayıp şahıs takibi”, “borçlu takibi” gibi birçok farklı alanda

çalıştıkları görülmektedir.

Yukarıda sözü edilen faaliyet alanları incelendiğinde, özel dedektiflik şirketi adı altında

yapılanan bu firmaların, toplumumuzda var olan sosyal ve hukuki bazı ihtiyaçların devlet

otoritesi ve müdahalesi dışında daha hızlı, sorunsuz çözülme arzu ve isteği sebebiyle varlık

kazandıkları, kimi faaliyet alanlarının Anayasanın ve kanunlarda ifadesini bulan temel hak ve

özgürlüklere, haberleşme ve özel hayatın gizliliği ilkelerine uygun olabileceği, ancak örneğin

“evlilik öncesi araştırma”, “adres araştırması” gibi bazı faaliyet alanlarının ise özel hayatın

gizliliği ilkesine açık biçimde ihlal edecekleri, ancak son tahlilde, ülkemizde “dedektiflik”

kurumunun yasal bir alt yapıya kavuşturulmadan yapılacak tüm değerlendirme ve yorumların

“afakî” olarak kalacağı tartışmasızdır.

Bu sebeple, İçişleri Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü, konu ile

ilgili farklı ülkelerin bu konudaki uygulamaları incelenmek suretiyle güncel bir

çalışma yapması sağlandıktan sonra, dedektiflik kurumunun TBMM gündemine

yeniden taşınarak yasal bir altyapıya ve standartlara kavuşturulması,

oluşturulacak standartlara uygun olmayan “dedektiflik” kurumlarının bir suç

örgütü gibi çalışabilecekleri dikkate alınarak, faaliyetlerinin derhal

yasaklanması şarttır.



EK

3963 SAYILI ÖZEL DEDEKTİFLİK KANUN TASARISI TASLAĞI

Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) Bu Kanun; özel dedektiflik ve danışmanlık hizmetlerinin yürütülmesine

ilişkin esasları düzenlemeyi amaçlar.

(2) Bu Kanun; özel dedektiflik, danışmanlık ve özel araştırma hizmetlerinin içeriğini,

bu hizmetleri yürüteceklerin nitelik, mesleğe kabul ve çıkarılmalarını, görev, yetki,

sorumlulukları ile bu hizmetlere ilişkin diğer esasları kapsar.

Kurul ve işlemler

MADDE 2- (1) Özel Dedektiflik, özel araştırma görevlileri ve danışmanlık mesleğine

kabul, çıkarma, idari yaptırım uygulama ve denetimlere ilişkin işlemleri yürütmek üzere İçişleri

Bakanlığında, Merkez Özel Dedektiflik Kurulu oluşturulur.

(2) Merkez Özel Dedektiflik Kurulu; asgari üç ayda bir İçişleri Bakanlığı Müsteşar

Yardımcısının başkanlığında, Adalet Bakanlığınca görevlendirilecek iki Genel Müdür

Yardımcısı ile Emniyet Genel Müdür Yardımcısı ve Jandarma Genel Komutanlığı Harekât

Başkanı ve Emniyet Genel Müdürlüğü Özel Güvenlik Daire Başkanından oluşur.

(3) Kurulun raportörlük işleri Emniyet Genel Müdürlüğünce yürütülür.

(4) Kurulun çalışma usul ve esasları yönetmelikte gösterilir.

(5) Özel Dedektiflik Bürolarında çalışacak özel araştırma görevlileri ile diğer personelin

mesleğe kabul, çıkarma, idari yaptırım uygulanması ve denetimleri Valilikçe yürütülür.

Sekretarya işlemleri Özel Güvenlik Şube Müdürlüklerince yürütülür.

Özel Dedektif

MADDE 3- (1) Özel Dedektif, bu kanunla verilen yetkileri kullanan, Özel Dedektiflik

Bürosu açarak personel istihdam eden;

a) Bu kanuna göre belirlenen konular ve özel araştırma sözleşmesiyle sınırlı olmak

üzere, yürürlükteki mevzuata göre bilgi ve belgeleri toplayıp değerlendiren,

araştırma ve inceleme yapabilen,

b) Gerekli şartlara haiz olduğunda güvenlik danışmanlığı hizmeti de verebilen,

c) Görevini yerine getirirken bir suç işlendiği bilgisi edindiğinde derhal yetkili

makamları haberdar ederek, yetkililerin gelişine kadar suç delillerinin ve mümkünse

olay yerinin korunmasını sağlayan,

görevlidir.



Özel dedektiflik bürosu

MADDE 4- (1) Özel dedektiflik faaliyeti sadece bu kanuna hükümlerine göre kurulmuş

özel dedektiflik bürolarınca yürütülebilir.

(2) Özel dedektiflik bürosu, Özel Dedektiflik mesleğine kabul edilen kişiler tarafından

açılabilir.

(3) Hizmete açılacak özel dedektiflik bürolarının adres, telefon numaraları, diğer

haberleşme sistemlerine ait bilgiler, özel araştırma görevlileri ile istihdam olunacak diğer

personelin açık kimlikleri, bir hafta içinde bir dilekçe ile birlikte Valiliğe bildirilir.

(4) Verilen bu bilgilerde olacak değişiklikler, personelin İşten ayrılması ya da

çıkarılması veya yeni personel alınması gibi değişiklikler de yine bir hafta içerisinde yazılı

olarak Valiliğe bildirilir.

Özel dedektifliğe kabul şartları

MADDE 5- (1) Özel dedektif olabilmek için:

a) Türk vatandaşı olmak,

b) Kamu yönetimi, hukuk, siyasal bilgiler iktisat, işletme, Polis Akademisi ile bunlara

denkliği kabul edilen 4 yıllık fakülte mezunu olmak ya dafiilen en az onbeş yıl görev yaptıktan

sonra kendi istekleri ile ayrılmış veya emekli olmak koşuluyla, genel kollukta, Milli İstihbarat

Teşkilatında veya kamu/özel sektörde yönetici konumunda çalışmış olmak,

c) Bu Kanuna göre özel dedektiflik/araştırmacılık yapmaya engel bir hali bulunmamak,

gerekir.

(2) Avukatlar ile Özel Güvenlik yönetici ve görevlileri aynı zamanda hem özel

dedektiflik, danışmanlık ve avukatlık görevlerini aynı zamanda bir arada yürütemezler.

Özel dedektiflik mesleğine kabul

MADDE 6- (1) Özel dedektiflik izni almak için, Merkez Özel Dedektiflik Kuruluna

dilekçe ile başvurulur.

(2) Merkez Özel Dedektiflik Kurulu, başvuru üzerine 60 gün içinde bu Kanunun .. ve

..inci maddelerindeki özel dedektif olabilme şartları ile engel halleri bulunup bulunmadığının

güvenlik soruşturmasını yaptırır.

(3) Merkez Özel Dedektiflik Kurulu, gerekli inceleme araştırma sonuçlarına göre oy

birliği ile karar verir, bu kararı ilgiliye tebliğ eder.

(4) Bu maddenin uygulanmasıyla ilgili usul ve esaslar yönetmelikte gösterilir.



Özel dedektif olmaya engel haller

MADDE 7-(1) Aşağıda yazılı durumlardan birinin varlığı halinde özel dedektiflik

mesleğine kabul istemi reddolunur.

a) 5237 sayılı Türk Ceza Kanunun 53’üncü maddesi hükmüne göre yasaklı olmamak.

Hakkında fiilen yurt dışına çıkış yasağı ya da maliye tahdidi olmamak. Bilinçli taksirli suçlar

hariç olmak üzere, 6 aydan fazla hapis cezasına hükümlü bulunmamak veyahut affa uğramış

olsa veya deneme süresi suç işlemeden geçirildiği için mahkûmiyet ortadan kalkmış veya ceza

çekilmiş sayılsa, mahkûmiyetleri bütün neticeleri ile birlikte ortadan kalksa, para cezasına

çevrilse ya da mahkemelerce verilen karar üzerine adli sicilden silinmiş olsa bile; Devlet

sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçları ile Devlet Güvenliğine karşı suçlar, soykırım ve

insanlığa karşı suçlar, 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunun kapsamına giren suçlar ile

hırsızlık, nitelikli hırsızlık, kullanma hırsızlığı, yağma, nitelikli yağma, kasten öldürme, neticesi

sebebiyle ağırlaşan yaralama, güveni kötüye kullanma, dolandırıcılık, nitelikli dolandırıcılık,

hileli iflas, cinsel saldırı, fuhşa teşvik ve aracılık ile yer temin etmek, ihaleye fesat karıştırma,

zimmet, nitelikli zimmet, rüşvet ve TCK 197, 198, 199, 200, 202, 204, 207, 209, 210

maddelerindeki sahtecilik, TCK 213,216'ncı maddelerdeki kamu barışına karşı işlenen

suçlardan, suç işlemek amacıyla örgüt kurma, uyuşturucu maddeyi imal, ithal veya ihraç etmek,

ülke içinde satmak, satışa arz etmek, başkalarına verme, sevk etme, nakletme, depolama,

kullanma ve bilişim suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak.

b) Devlet Memuru olma niteliğini kaybetmiş olmak veya Devlet Memuru olma

yeterliğinde bulunmamak,

c) Merkez Özel dedektiflik Kurulunca meslekten çıkarma cezası ile cezalandırılanlar.

Yemin.

MADDE 8- (1) Merkez Özel Dedektiflik Kurulunun kararı ile mesleğe kabul edilen

özel dedektiflere aşağıdaki şekilde yemin ettirilir.

"Kanuna, ahlaka, mesleğin onuruna ve etik kurallarına uygun davranacağıma

namusum, şerefim ve vicdanım üzerine ant içerim”

Özel araştırmacı olacaklarda aranacak şartlar

MADDE 9- (1) Özel araştırma görevlisi mesleğine kabul edilebilmek için;

a) T.C. vatandaşı olmak,

b) Özel araştırmacıtemel eğitimi sertifikası sahibi olmak,

c) En az lise veya dengi okul mezunu olmak,

d) 21 yaşını ikmal etmiş bulunmak,

e)…. İnci maddeye göre engel bir hali bulunmamak. gerekir.



Özel araştırmacılığa kabul

MADDE 10- (1) Özel araştırma görevlisi çalışma izni almak isteyen ve …. Maddede

aranan şartları taşıyan kişi bir dilekçe ile Valiliğe başvurur.

(2) Dilekçeye kendisini istihdam edecek özel dedektiflik bürosunun iş taahhüdüne

ilişkin yazısı da eklenir.

(3) Valilik başvuru üzerine kişinin, 30 gün içinde bu Kanunun ….inci maddelerine göre

özel araştırma görevlisi olabilme şartlarını ve engel hallerini araştırır ve ayrıca arşiv araştırması

yaptırır.

(4) Valilikçe özel araştırmacı olarak çalışmasına izin verilenlere " Özel Araştırma

Görevlisi Kimliği" verilir.

(5) Özel Araştırına Görevlileri ancak bir özel dedektife bağlı olarak, onların direktifleri

doğrultusunda görev yapabilirler.

İstihdam Edilecek Diğer Personel

MADDE 11- (1) Özel dedektiflik bürolarında idarî işlerde çalıştırılmak üzere personel

istihdam edilebilir.

(2) Bu kişiler işe başlamadan önce Valiliğe dilekçe ile başvurarak izin alırlar.

(3) Dilekçeye kendisini istihdam edecek özel dedektiflik bürosunun iş taahhüdüne

ilişkin yazısı da eklenir.

(4) Valilik başvuru üzerine kişinin, 30 gün içinde bu Kanunun ….inci maddelerine göre

engel hallerinin bulunup bulunmadığı ile arşiv araştırmasını yaptırarak engel bir halinin

bulunmaması durumunda çalışma izni verir.

Özel Dedektiflerin çalışma alanları

MADDE 12- (1) Özel Dedektifler ikinci fıkrada belirtilen konularla sınırlı olmak ve

sözleşme yapabilme yeterliğine sahip müşterilerinin taleplerini yerine getirebilirler.

(2) ÖzelDedektif bürolarının çalışma alanları;

a) Medeni Hukuk Alanı: miras, velayet, vesayet müesseselerinden kaynaklanan

sorunlar ve hukuki davalarda yürürlükteki mevzuata uygun olmak koşuluyla kişisel

bilgi taleplerinin karşılanması,

b) Ticaret Hukuku Alanı: Rekabet ilkelerinin ihlalleri, patent imtiyazının çiğnenmesi,

hileli iflas ve sanayi casusluğu konularında araştırma,

c) Sigorta Hukuku Alanı: Kaza araştırmaları, hileli işlemlerin ve dolandırıcılığın

araştırılması,

d) İş Hukuku Alanı: Hileli durumların ve mazeret olarak ileri sürülen hususların

gerçekliğinin araştırılması,

e) Kayıp kişi ve eşyanın araştırılması,

f) Firma çalışanlarının özellikle işe alma ve terfi ettirilmeleri sırasında durumlarının



araştırılması,

g) Güvenlik Danışmanlığı hizmeti sağlanması,

h) Her türlü ticari kuruluşa bağlı distribütör, acente, bayilik ve şubelerin sözleşmede

belirtilen maddeler ile ticari şartlarına uyup uymadığının araştırılması,

i) İcra iflas dairelerinde, aleyhinde takip yapılan borçluların menkul ve gayrimenkul

malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının neden ibaret olduğunun

araştırılıp tespit edilmesi.

j) Fikri haklar mülkiyet hakları,

dır.

Güvenlik danışmanlığı

MADDE 13– (1) Güvenliğin sağlanacağı yerlerin niteliği ve diğer özelliklerine göre

oluşabilecek risklerin tespiti, belirlenen risklerin bertaraf edilmesi ya da en aza indirilebilmesi

amacıyla; koruma ve güvenlik hizmetini yerine getirecek personel ile bulundurulabilecek veya

taşınabilecek silah ve teçhizatın, gerekli hallerde diğer fizikî ve elektronik güvenlik

tedbirlerinin belirlenmesi için yapılan analiz işlemidir.

(2) Güvenlik danışmanlığı hizmeti ancak, fiilen en az onbeş yıl görev yaptıktan sonra

kendi istekleri ile ayrılmış veya emekli olmak koşuluyla, genel kollukta veya Milli İstihbarat

Teşkilatında yönetici konumunda çalışmış olan özel Dedektifler ile aynı süre özel güvenlik

sektöründe yönetici olarak çalışmış kişiler tarafından verilebilir.

Özel dedektiflerin yetkileri

MADDE 14- (1) Bakanlıkça verilen faaliyet izin belgesinin gösterilmesi halinde, özel

dedektifler bazı kayıtlardan bilgi temin edebilirler. Bu Kanun çerçevesinde ulaşılması gereken

aşağıdaki bilgi ve belgeler özel dedektiflere verilir.

a) Hava, kara ve deniz araçlarına dair kayıtlar,

b) Nüfus kayıtları ve ikamet bilgileri,

c) Sigorta kayıtları ve iş kayıtları,

ç) Yurt dışına giriş ve çıkış kayıtları,

d) Adli Sicil kayıtları,

(2) Genel kolluk tarafından yapılan çalışmalara rağmen bulunamayan kayıp kişinin,

bulunması için başka bir imkânın kalmaması durumunda, kamu yararının da bulunması halinde

kayıp kişinin; hâkim veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının

kararıyla, belli bir zaman dilimindekitelekomünikasyon sinyal bilgileri tespit edilebilir.

(3) İkinci fıkrada yer alan bilgiler sadece kayıp kişinin bulunması ve yerinin tespiti

amacıyla kullanılabilir.



Bilgileri Açıklama Yasağı ve Doğru Bilgi Verme İlkesi

MADDE 15- (1) Özel Dedektifler, çalışmaları sonucu edindiği bilgileri sözleşme

yaptıkları müşterileri dışında kimseye açıklayamaz.

(2) Ancak, kamu adına takibi gerekli bir suç işlendiği yolunda bilgi edindiğinde bilgi ve

belgeleri bulunduğu yerdeki yetkili mercilere intikal ettirmekle mükelleftir.

(3) Özel Dedektifler ile özel araştırma görevlileri işverenine ya da müşterisine gerçek

dışı bilgi ya da rapor veremezler.

Görevi savsaklama ve kötüye kullanma

MADDE 16- (1) Özel dedektiflik büroları, bu Kanun ve diğer kanunlar gereğince

kendilerine verilmiş görevleri ve görevleriyle bağlantılı olarak edindikleri bilgi ve belgeleri

kötüye kullanamaz, bunları hizmet satın alanlarla üçüncü kişilerin kötüye kullanmalarını

engelleyici tedbirler alırlar.

(2) Birinci fıkra hükümlerine aykırı davranan özel dedektifler ile özel araştırma

görevlileri eylemleri Türk Ceza Kanunu veya ceza hükmü içeren diğer kanunlara göre suç ya

da kabahat oluştursa bile ayrıca Türk Ceza Kanununun 257 ve 258 maddelerine göre de

cezalandırılır

Özel dedektiflik büroları ve görevlilerinin denetimi

MADDE 17- (1) Özel dedektiflik büroları ve buralarda istihdam edilen personel ile özel

araştırma görevlileri, Bakanlık ve valilikler tarafından ihtiyaç duyuldukça her zaman

denetlenebilir.

(2) Denetlemeye ilişkin esas ve usuller Yönetmelikle düzenlenir.

İdari Yaptırımlar

MADDE 18- (1) İdari yaptırımlar şunlardır:

a) Kınama: Tutum ve davranışlarında kusurlu sayıldığının özel araştırmacıya

bildirilmesidir.

b) İdari Para Cezası: En az asgari ücret ve beş katına kadar para cezasıdır,

c) Geçici Faaliyetten Men: Özel araştırma bürosunun bir aydan az ve bir yıldan fazla

olmamak üzere faaliyetten yasaklanmasıdır.

d) Süresiz Faaliyetten Men: Özel araştırma bürosu ruhsatı ve özel araştırmacı kimliğinin

geri alınarak özel araştırma görevlisi unvanının kaldırılmasıdır.

(2) Bu madde hükümleri îl Özel Araştırma Komisyonunca yardımcı özel araştırma

görevlilerine de aynen uygulanır.

(3) İdari yaptırımı gerektiren fiiller;



a) Kınama:

1.

b) İdari Para Cezası:

1. Bu Kanunun …inci maddesine aykırı hareket edenler hakkında beşbin Yeni Türk

Lirası idari para cezası verilir.

c) Geçici Faaliyetten Men:

1. Sözleşmeye bağlanan her işle ilgili düzenli bir dosya tutmakla yükümlüğüne aykırı

davranan Özel Araştırma Bürosu otuz gün süreyle faaliyetten men edilir.

d) Süresiz Faaliyetten Men:

1. dır.

(4) İdari yaptırım uygulanmasını gerektiren eylemin işlenmesinden itibaren bir yıl

içinde aynı fiilin tekrarı halinde eyleme öngörülen cezanın bir üstü verilir.

(5) İdari yaptırımların verilmesine ilişkin esas ve usuller Yönetmelikte gösterilir.

Adli cezalar

MADDE 19- (1) Gerekli izinleri almadan Özel araştırma bürosu açanlar, bir yıldan üç

yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Gerekli izinleri almadan özel araştırmacılık yapanlar da birinci fıkraya göre

cezalandırılır.

(3) Bu Kanunun 24 üncü maddesindeki denetime engel olan özel dedektifler ile özel

araştırma görevlileri hakkında eylemleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde altı aydan

iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır

Özel dedektifliğin sona ermesi

MADDE 20- Özel dedektiflerin;

a) Bu Kanun hükümlerine göre süresiz faaliyetten men edilmesi,

b) Özel Dedektifliğe alınma şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan

anlaşılması veya daha sonra bu şartlardan herhangi birinin kaybedilmesi,

halinde Merkez Özel Dedektiflik Kurulu kararı ile özel dedektiflik izni ve büro açma

ruhsatı iptal edilir

Özel dedektiflik hizmet ücretinin serbestçe kararlaştırılması

MADDE21- (1) Özel Dedektiflik hizmeti ücreti, özel dedektiflik bürosunun sunacağı

hizmetlerin karşılığı olan meblağı İfade eder.



(2) Ücret, Özel Dedektif ile hizmet satın alan arasında serbestçe kararlaştırılır.

(3) Bu kanun çerçevesinde yapılacak tüm iş ve işlemlere ilişkin ücretlerin hizmet

sözleşmesinde açıkça yazılması gerekir.

(4) Uygulanacak asgari ücret tutarı özel dedektifler federasyonu tarafından belirlenir.

Özel dedektiflik hizmeti satın alanın hak ve sorumlulukları

MADDE 22- (1) Özel dedektiflik sözleşmesi, özel dedektiflik hizmeti satın almak

konusunda sözleşme yapma yeterliliğine sahip olan gerçek veya tüzel kişiler ile özel dedektif

arasında yapılabilir.

(2) Hizmet satın alan, sözleşmede açıkça belirtmek koşuluyla aynı konuda başka özel

dedektiflik bürolarıyla da sözleşme yapabilir.

(3) Hizmet satın alan, tek taraflı olarak sözleşmeyi feshedebilir, ancak bu durumda

sözleşme ücretinin tamamını ödemekle yükümlüdür.

(4) Sözleşmeyle dayalı olarak almış olduğu özel dedektiflik hizmetini, tek taraflı olarak

feshederek bunu üç iş günü içinde hizmet satın alana bildiren özel dedektife herhangi bir ücret

ödenmez, ödenmiş olan tüm ücret ve masraflar derhal iade edilir.

Tebliğ usulü ve adres bildirme zorunluluğu

MADDE 23- (1) Hizmet satın alanın sözleşmedeki adresine yapılacak her tebliğ,

kendisine yapılmış sayılır. Adres değişikliği en geç bir hafta içinde iş sahibi tarafından taahhütlü

olarak özel dedektiflik bürosuna bildirilir.

(2) Hizmet satın alanın adresine gönderilebilecek yazıların tebliğ edilmemesinden veya

adres değişikliklerinin bildirilmemesinden doğan sorumluluk iş sahibine aittir.

Dosya Tutma

MADDE 26- (1) Özel dedektifler, sözleşmeye bağlanan her işle ilgili düzenli bir

dosya tutmak ve bunu asgari beş yıl süreyle güvenli bir şekilde saklamak zorundadırlar.

Reklâmlarla ilgili kısıtlamalar

MADDE 27- Özel dedektiflerin tabelalarında, basılı kâğıtlarında ve ilanlarında özel

dedektiflik ve akademik unvanları dışında, unvan ve sıfat kullanmaları yasaktır.

Yürürlük

MADDE 28- (1) Bu kanun yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 29- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.”





Documents

ÖZEL DEDEKTİFLİK “Dünyada ve Türkiye”–ZEL DEDEKTİFLİK Dünyada... · ÖZEL DEDEKTİFLİK “Dünyada ve Türkiye” Ocak 2020 - Özel Dedektiflik / Genel Bilgilendirme