ÁÎÀÆß-ÍÛ Õ¯ÐÝÝËÝÍ ÁÓÉ ÎÐ ÈÍ, ÁÀÉÃÀËÈÉÍ ÍªªÖÈÉÍ ÃÀÇÐÛÍ АХЛАХ МЭРГЭЖИЛТЭН 2011.10.21

Óóë óóðõàéí ñàëáàðò áàðèìòàëæ áóé áàéãàëü îð÷íû áîäëîãî

Óóë óóðõàéí íºõºí ñýðãýýëòèéí ºíººãèéí

áàéäàë

Авч õýðýãæ¿¿ëæ áуé àðãà õýìæýý

Öààøèä àâ÷ õýðýãæ¿¿ëýõ áîäëîãûí

çîðèëò

Óóë óóðõàéí ñàëáàðò áàðèìòàëæ áóé áàéãàëü îð÷íû áîäëîãî íü äàðààõè ýðõ ç¿éí áàðèìòóóäààð

òîäîðõîéëîãäîæ áàéíà

Áàéãàëü îðчíû áàãö õóóëü /Үүнд: 30 ãàðуéхууль байдаг бөгөөд геологи, уул уурхайн салбарт голлон дараахи хуулиуд зохицуулж байна.

“Áàéãàëü îð÷íûã õàìãààëàõ òóõàé” õóóëü

“Áàéãàëü îð÷èíä íºëººëºõ áàéäëûí ¿íýëãýýíèé òóõàé” õóóëü

“Àøèãò ìàëòìàëûí òóõàé” õóóëü

“Ãàçðûí õýâëèéí òóõàé” õóóëü

Монгол улсын Мянганы хөгжлийн зорилтод суурилсанҮндэсний хөгжлийн цогц бодлого, Засгийн газрын мөрийнхөтөлбөр, Байгаль орчны талаар төрөөс баримтлахбодлого болон бусад тулгуур баримт бичгүүдийн хүрээндҮндэсний хөтөлбөрүүдийг шинээр болон шинэчлэнболовсруулж гаргаад байна. Тухайлбал:

- Ус үндэсний хөтөлбөр- Цөлжилттэй тэмцэх үндэсний хөтөлбөр- Уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх хөтөлбөр- Шинэ бүтээн байгуулалт дунд хугацааны зорилтот

хөтөлбөр- Ашигт малтмал ашиглах үйл ажиллагааг байгаль

орчинд сөрөг нөлөөлөл, хохирол багатай явуулаххөтөлбөр

Газрын нэгдмэл сангийн 2010 тайландтусгагдсанаар ашигт малтмалын эрэл хайгуулынявцад эвдэрсэн газрын хэмжээ 1904.5га, уулуурхайн нөөц бүхий талбайд үйлдвэрлэлийнашиглалт, малтмал хийх явцад эвдэрсэн газрынхэмжээ 17966 га байна. Үүнээс 2010 оны 4сарын байдлаар нийт 4199.8 га газарт техникийннөхөн сэргээлт, 4135.6 га талбайд биологийннөхөн сэргээлт хийсэн мэдээ байна.

Сүүлийн 3 жилд нийт 1371 төслийн байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний тайлан батлагдсанаас алт олборлох 206 , бусад ашигт малтмал 123, аялал жуулчлал 263, үйлдвэрлэл 156, шатахуун түгээх станц 347 дэд бүтэц, зам барилга зэрэг бусад төслүүд 276 байна.

15.8 сайн

36.8 хангалттай

47.4 хангалтгүй

•Геологи, уул уурхайн үйл ажиллагааны улмаас эвдрэлд орсонгазрыг нөхөн сэргээхэд тавигдах шаардлагууд, аргааргачлалуудыг боловсронгуй болгоход анхаарч ажиллажбайна.

•2009- 2010 онд “Уул уурхайн олборлолт болон бусад үйлажиллагаанаас эвдрэлд орж орхигдсон газрын тооллого хийх”ажлыгХэнтий, Архангай, Өвөрхангай, Баянхонгор, Өмнөговь,Дорноговь, Дархан-Уул, Дорнод, Дорноговь, Говь-Сүмбэр,Дундговь, Сүхбаатар, Төв, Булган, Сэлэнгэ гэсэн 15 аймгийннутаг дэвсгэрийн хэмжээнд хийлээ.

•Улсын нэгдсэн үзлэг шалгалтыг жил бүр холбогдохбайгууллагуудтай хамтран зохион байгуулж байна.

9

Д/д Эрх зүйн баримт бичгийн нэр Баталсанбайгууллага Дугаар Огноо

1

“Уул уурхайн үйл ажилагааны улмаасэвдрэлд орсон газарт техникийн болонбиологийн нөхөн сэргээлт хийхаргачлал”

БОАЖЯ 417 2009 он

/12-29/

2“Уул уурхайн үйл ажиллагааны улмаасэвдрэлд орсон газрыг нөхөн сэргээхзардлын үнэлгээ тооцох аргачлал”

БОАЖЯ, ЭБЭХЯ А-132/112 2010 он

3“Байгаль орчны хохирлын үнэлгээ,нөхөн төлбөр тооцох аргачлал” БОАЖЯ А-157 2010 он

4

“Усан сан бүхий газрын онцгой болонэнгийн хамгаалалтын бүс, усхангамжийн эх үүсвэрийн эрүүл ахуйнбүсийн дэглэм”

БОАЖЯ,

ЭМЯ51/75 2009 он

5Уул уурхайн нөхөн сэргээлтийнмэдээллийн тайлан гаргах маягт БОХ-3 БОАЖЯ 24 2009 он

Уул уурхайн олборлолтод өртсөн газрыг нөхөн сэргээхажлын стандартыг Ашигт малтмал, газрын тосны хэрэгэрхлэх газартай хамтран байгаль цаг уурын бүс, бүсчлэлдтохирсон байдлаар боловсруулж мөрдүүлсэн. Үүнд: Уул уурхайн үйлдвэрлэлийн үйл ажиллгаагаар эвдэрсэн газрын

ангилал, MNS 5915:2008 Эвдэрсэн газрын нөхөн сэргээлтийн нэр томьёо, тодорхойлолт,

MNS 5914:2008 Уул уурхайн үйлдвэрийн үйл ажиллагаагаар эвдэрсэн газрын нөхөн

сэргээлт, MNS 5917:2008 Газар шорооны ажлын үед үржил шимт хөрс хуулалт, хадгалалт,

MNS 5916:2008 Эвдэрсэн газрыг ургамалжуулах техникийн шаардлага, MNS

5918:2008

11

¿ðãýëæëýë…

Д/д Эрх зүйн баримт бичгийн нэр Баталсан байгууллага Дугаар Огноо

7

“Хайгуулын болон ашиглалтын тусгайзөвшөөрөл эзэмшигчийн байгаль орчныгхамгаалах, нөхөн сэргээх талаархүлээсэн үүргээ биелүүлэх баталгаанытусгай дансны гүйлгээнд хяналт тавихжурам”

БОЯ 06 2007 он

/12-29/

8

“Байгаль орчныг хамгаалах төлөвлөгөө,орчны хяналт шинжилгээний хөтөлбөрболовсруулах, тайланг хянан батлахжурам”

БОАЖС А-36 2011 он

2009-2010 онд уул уурхайн үйл ажиллагаанаас эвдэрчнөхөн сэргээгдэлгүй орхигдсон газрын тооллогыг Хэнтий,Архангай, Өвөрхангай, Баянхонгор, Өмнөговь, Дорноговь,Дархан-Уул, Дорнод, Дорноговь, Говь-Сүмбэр, Дундговь,Сүхбаатар, Төв, Сэлэнгэ, Булган гэсэн 15 аймгийн 56сумын нутаг дэвсгэрт нийт 566 нэгж талбарт 3984.46 гагазар эвдрэлд орж орхигдсон байгааг тогтоов.

Эдгээр эвдрэлд орсон талбайн 60 орчим хувь нь /170/ ажахуйн нэгж байгууллагын үлдсэн нь гар аргаар ашигтмалтмал олборлогчдын үйл ажиллагаанд өртсөн байгаа ньсудалгаанаас харагдаж байна.

12

ЭВДЭРСЭН ГАЗРЫН ТООЛЛОГО

13

"Ашигт малтмал хайх, ашиглахыг хориглосонГол мөрний урсац бүрэлдэх эх, ойн сан бүхийгазрын хилийн заагийг тогтоох" Засгийн газрынтогтоол гаргуулах,

Монгол орны гадаргын усны нөөцийн 70%-ийгбүрдүүлж буй сав газрын эхэд хамаарах хэсэг,газрын доорхи цэнгэг усны орд газруудыгхамгаалалтанд авах,

Уул уурхайн үйл ажиллагаанаас үүсч буй сөрөгнөлөөллийг бууруулах зорилгоор бүс нутгийнэкосистемийн үнэлгээ хийж, биологийн төрөлзүйлийн нөхөн хамгааллын үйл ажиллагаагнэвтрүүлэх,

Усны урсац бүрэлдэх эх, усны сан бүхий газрынхамгаалалтын бүс, ойн сан бүхий газрын хилийнзаагийн дотор болон бусад уул уурхайн олборлохүйл ажиллагаа эрхэлж байгаа бүх компаниудаднөхөн сэргээлтийн ажлын үр дүнг сайжруулахшаардлагыг өндөржүүлэх,

Ашигт малтмалын ордын ашиглалтын хаалтыннөхөн сэргээлт, баяжуулах үйлдвэрийн байгальорчны техникийн шаардлагын талаар стандарт,цацраг идэвхит ашигт малтмал, газрын тосныашиглалтын үеийн байгаль орчны шаардлагынстандарт, аргачлалуудыг шинээр боловсруулах

Уул уурхайн зориулалтаар эвдрэлд орж нөхөнсэргээгдэлгүй орхигдсон газрын тооллого хийх ажлыгүргэлжлүүлэн зохион байгуулж дуусгах

Хөвсгөл, Говь-Алтай, Завхан, Увс, Ховд

Улаанбаатар хот орчмын Туул голын дагуу ашигтмалтмалын хайгуул, олборлолт явуулж буй үйлажиллагаанд хяналт, шалгалт хийж, холбогдохчиглэлээр санал боловсруулах

Хууль бусаар ашигт малтмал олборлогчдийг цэгцлэх,холбогдох журмын шаардлагын дагуу ажиллуулах,журамын шаардлагыг хэрэгжүүлэхгүйгээр явуулж буйүйл ажиллагааг таслан зогсоох талаар ХЗДХЯ-ндасуудал дэвшүүлэх,

Àíõààðàë òàâüñàíä áàÿðëàëàà

Холбоо барих хаяг: 266426

УБ хот Чингэлтэй дүүрэг, НҮБ-ын гудамж, Засгийн газрын II байр. БОАЖЯ

www.mne.mn