1

ค าชแจง

เอกสารประกอบการเรยน ชด ประวตศาสตรทองถนและสมยอยธยาถงธนบร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชนประถมศกษาปท 5 มทงหมด 11 เลม ดงตอไปน

เลมท 1 ต านานหมบานปาคา ต าบลแมเงน เลมท 2 อ าเภอเชยงแสน จงหวดเชยงราย เลมท 3 แหลงเรยนรทส าคญของเชยงแสน เลมท 4 โบราณสถานทส าคญของเชยงแสน เลมท 5 สมเดจพระรามาธบดท 1 (พระเจาอทอง) เลมท 6 สมเดจพระบรมไตรโลกนาถ เลมท 7 สมเดจพระนเรศวรมหาราช เลมท 8 สมเดจพระนารายณมหาราช เลมท 9 ชาวบานบางระจน เลมท 10 พระยาพชยดาบหก เลมท 11 สมเดจพระเจาตากสนมหาราช

ในเอกสารประกอบการเรยนแตละเลม มองคประกอบ คอ ปกนอก ปกใน ค าน า สารบญ ค าชแจง ค าแนะน าการใชเอกสารประกอบการเรยน มาตรฐานการเรยนร ตวชวด จดประสงคการเรยนร แบบทดสอบกอนเรยนพรอมเฉลยค าตอบ เนอเรองแตละเลม ค าอธบายศพท แบบฝกหดประจ าเลมพรอมเฉลยค าตอบ แบบทดสอบหลงเรยนพรอมเฉลยค าตอบและบรรณานกรม เอกสารประกอบการเรยนแตละเลมใชเปนสอการเรยนร เลมละ 1-2 ชวโมง ในแตละแผนการจดการเรยนร รวมเวลาเรยน 18 ชวโมงใน 11 เลม

2

ค าแนะน าการใชเอกสารประกอบการเรยน

1. เอกสารประกอบการเรยน ชด ประวตศาสตรทองถนและสมยอยธยาถงธนบร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สาระท 4ประวตศาสตร ชนประถมศกษาปท 5 เลมท 9 ชาวบานบางระจน เปนเอกสารประกอบการเรยนทจะท าใหนกเรยนเกดความร และตระหนกถงความส าคญ ของ การเรยนรประวตศาสตรของทองถน วฒนธรรม ประเพณของทองถน เกดความ รกทองถน และภาคภมใจในทองถนของตนเอง และ รกความเปนไทย เปนคนดของครอบครวและสงคม ใหอยรวมกนอยางปกตสข 2. ใหนกเรยนปฏบตตามข นตอนในเอกสารประกอบการเรยน ชด ประวตศาสตรทองถน และสมยอยธยาถงธนบร ดงน 2.1 ศกษาค าชแจงการใช สาระส าคญ และจดประสงคการเรยนร 2.2 ท าแบบทดสอบกอนเรยน เพอวดพนฐานความร ความเขาใจ ของนกเรยนในเรองทก าลงจะเรยนวาอยในเกณฑใด 2.3 ศกษาเนอหาสาระประจ าเลม และท าแบบฝกหด 2.4 ท าแบบทดสอบหลงเรยน เพอวดพนฐานความร ความเขาใจ ของนกเรยนวาเพมมากขนกวากอนเรยนหรอไม 2.5 นกเรยนปฏบตกจกรรมดวยความต งใจ มความรบผดชอบ มความซอสตยตอตนเอง ไมเปดดเฉลยกอน เมอเกดปญหาใหสอบถาม ครผสอน และหากท าคะแนน ไมผานเกณฑสามารถกลบมาทบทวนเนอหาสาระ และท า แบบฝกหดหรอแบบทดสอบใหมจนผานเกณฑ

3

มาตรฐานการเรยนรและตวชวด

มาตรฐานการเรยนร

ส 4.3 : เขาใจความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรม ภมปญญาไทย มความรก ความภมใจ และธ ารงความเปนไทย

ตวชวด

ส 4.3 ป. 5/3 บอกประวตและผลงานของบคคลส าคญสมยอยธยาและธนบรทนาภาคภมใจ

4

จดประสงคการเรยนร

สมรรถนะส าคญของผเรยน

ความสามารถในการใชทกษะชวต

คณลกษณะอนพงประสงค

เปนผมความรกชาต ศาสน กษตรย และมงมนในการท างาน

1. บอกประวตความเปนมาของชาวบานบางระจนได 2. อธบายเกยวกบวรกรรมหรอผลงานของชาวบานบางระจนได 3. เปนผมความรกชาต ศาสน กษตรย และมงมนในการท างาน

5

นกเรยนกาเครองหมาย ทบหนาขอทถกตองทสดเพยงขอเดยว (ขอละ 1 คะแนน)

1. ชาวบานบางระจนเปนตวอยางทดในดานใด ก. ความขยน ข. ความอดทน ค. ความรกชาต ง. ความมปญญา 2. วรกรรมของชาวบานบางระจนเกดขนชวงใด ก. พมายกทพมาตกรงศรอยธยา เมอพ.ศ. 2112 ข. พมายกทพมาตกรงศรอยธยาเมอ พ.ศ. 2310 ค. พมายกทพมาตกรงศรอยธยาเมอ พ.ศ. 2325 ง. พมายกทพมาตกรงศรอยธยาเมอ พ.ศ. 2328 3. บคคลใดไมเกยวของกบศกบางระจน ก. นายอน ข. พนเรอง ค. นายทองเหมน ง. พระยาพชยดาบหก

แบบทดสอบกอนเรยน เลมท 9 ชาวบานบางระจน

ค าชแจง

6

4. เพราะเหตใดชาวบานบางระจนจงพายแพกองทพพมา ก. พมาใชชางศกรบ ข. พมาใชวธซมโจมต ค. พมามทหารมาเปนจ านวนมาก ง. พมาใชปนใหญยงคายบางระจน 5. ขอใดเปนชอแมทพของพมาในการโจมตคายบางระจน ก. สกนายกอง ข. อะแซหวนก ค. ตงจาโบ ง. เนเมยวสหบด 6. ผน าในขอใดเปนขวญและก าลงใจนกรบและชาวบานบางระจนมากทสด ก. นายจนหนวดเขยว ข. พระอาจารยธรรมโชต ค. นายทองแสงใหญ ง. ขนสรรคและพนเรอง 7. วดเดมทพระอาจารยธรรมโชตไปปฏบตธรรม คอขอใด ก. วดเขาเดมบางนางบวช ข. วดโพธเกาตน ค. วดพทโธสวรรค ง. วดศรสรรเพชญ

7

8. ชาวบานบางระจนรบกบพมาทงหมดกครง ก. 6 ครง ข. 7 ครง ค. 8 ครง ง. 9 ครง 9. อนสาวรยวรชนคายบางระจนอยทใด ก. จงหวดสพรรณบร ข. จงหวดลพบร ค. จงหวดสงหบร ง. จงหวดกาญจนบร 10. อนสาวรยวรชนคายบางระจนสรางเสรจเมอใด ก. พ.ศ. 2516 ข. พ.ศ. 2517 ค. พ.ศ. 2518 ง. พ.ศ. 2519

เพอน ๆ ท าแบบทดสอบ

กอนเรยนนะครบ

8

ขอ ค าตอบ

1. ค

2. ข

3. ง

4. ง

5. ก

6. ข

7. ก

8. ค

9. ค

10. ง

เฉลย แบบทดสอบกอนเรยน เลมท 9 ชาวบานบางระจน

เพอน ๆ ตรวจค าตอบนะครบ

9

ชาวบานบางระจนเปนกลมบคคลตวอยางของคนไทย ทมความรกชาตจตใจกลาหาญ และมความสามคครวมกนตอสกบพมาทมก าลงทหารและอาวธมากกวา เนองจากในชวง พ.ศ. 2308 – 2310 กองทพพมาไดยกกองทพเขามาโจมตกรงศรอยธยา โดยยกทพเขามา 2 ทาง คอ ทางดานเหนอและดานใตหวงจะตกรงศรอยธยาใหได กองทพพมาไดออกปลนสะดม สรางความทกขเขญใหแกชาวบานตามทตาง ๆ ซงในขณะนนทงหวเมองใตและเหนอของไทยเสยแกพมาไปหลายเมอง คนไทยทไดรบความเดอดรอนมหลายครอบครวพรอมใจกนหลบหนเขาปาไป

ชาวบานบางระจน

10

เมอกองทพพมา เดนทพมาถงเมองวเศษไชยชาญ ไดมกลมชาวบานลวงพมาไปฆาเสยราว 20 คน แลวหนไปยงบานบางระจน ไปรวมตวกบชาวบาน ในแถบวเศษไชยชาญ สพรรณบรและสงหบร เพอปกปองตนเองและตอตาน การรกรานของพมา ขณะนนพมาไดสงทหารราว 100 คน มาตามจบตว แตกลบถกชาวบานยกพวกออกมาตอสจนทหารพมาตายเกอบหมดทเหลอหนไปได

11

นอกจากนบรรดาชาวบานบางระจนกลมทรวมตวกนไดพากนหลบหนพมาไปหาพระอาจารยธรรมโชต ทวดเขาเดมบางนางบวช เปนผมวชาอาคม เปนทยกยองนบถอของชาวบาน จงไดนมนตใหไปอยทวดโพธเกาตน มาปลกเสกเครองรางของขลงเพอเปนขวญและก าลงใจแกชาวบานในการสศกในครงน

12

ชาวบานในหมบานบางระจน ซงรวมตวกนกบหมบานอนๆ ทมาสมทบกนมากมายไดรวมกนคดจดตงทมนทหมบานบางระจนดวยมชยภมทดยากทพมาจะยกทพเขามาตอกทงยงมเสบยงอาหารอดมสมบรณ ดงนนชาวบานทงหมดไดรวมใจรวมมอกนสรางคายขนลอมรอบหมบาน จดก าลงคนเปนหมวดหม ท าหนาทรกษาคาย เตรยมหาอาวธ วางกองสอดแนมสบขาวของฝายพมา เดก ผหญง และคนชรา อาศยอยในหมบานชนในใหปลอดภยจากทพพมา

13

หวหนาชาวบานบางระจนคนส าคญมดวยกน 11 คน และม พระอาจารยธรรมโชต ผเปนขวญและก าลงใจใหกบชาวบานบางระจน นอกจากนนหวหนาทง 11 คน คอ นายแทน นายโชต นายเมอง นายอน มอแมนธน ทงสคนน เปนชาวบานศรบวทอง จงหวดสงหบร นายทองแกว ครดาบจากบานโพธทะเล จงหวดพจตร นายดอก ครมวย จากบานกรบ นายจนหนวดเขยว เปนนกรบ ประเภทยอมหกไมยอมงอ เพราะเสยชวตลก และภรรยาใหพมา จงเปลยนแปลงบางระจนใหทกคนมวนย และไมท าอะไรตามใจตนเอง นอกจากนยงม นายทองแสงใหญ นายทองเหมน มกขควาย ถอขวานเปนอาวธ ไลฆาฟนศตร ขนสรรค และ พนเรอง ทงหกคนนมาจากเมองวเศษไชยชาญ จงหวดอางทอง

14

กองทพพมาไดพยายามสงกองทพเขาโจมตชาวบานบางระจนถง 7 ครง แตกถกชาวบานตแตกกลบไปทกครง ในการสรบครงท 8 กองทพพมาจงให แมทพชอสกน ากองทพพรอมปนใหญไปโจมตชาวบานบางระจนอกครง ชาวบานบางระจนพยายามหลอปนใหญเพอใชตอตานแตปนทหลอไดเกดแตกราวใชการไมได แมชาวบานบางระจนจะมจ านวนคนและอาวธทดอยกวากองทพพมา แตชาวบานบางระจนยงคงยนหยดตอตานกองทพพมาอยางสดก าลงเพอรกษาอสรภาพของตนเองและบานเมองไวในทสดชาวบานบางระจนกพายแพแกกองทพพมาทเหนอกวาหลงจากทปกหลกตอตานอยเปนเวลากวา 5 เดอน วรกรรมของชาวบานบางระจนในครงนนควรแกการจดจ าของลกหลานชาวไทยตลอดไป

15

วรกรรมของชาวบานบางระจนไดรบการจารกไวเปนตวอยางแกอนชนรนหลงในเรองความสามคค ความเสยสละ และความกลาหาญเพอแผนดนไทย ปจจบนมอนสาวรยชาวบานบางระจนอยทอ าเภอบางระจน จงหวดสงหบร โดยพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ไดเสดจไปประกอบพธเปดอนสาวรย เมอวนท 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2519

อนสาวรยชาวบานบางระจน

ทมา : https://encrypted-tbn1.gstatic.com/images,2556.

16

ท ค า อานวา ความหมาย 1. ขลง ขลง มก าลงหรออ านาจศกดสทธทอาจ

บนดาลใหเปนไปตามตองการ 2. โจมต โจม-ต โถมเขาไป , กระโดดเขาไปท าราย 3. ชยภม ไช-ยะ-พม ท าเลทเหมาะ 4. นมนต น-มน เชญ, เชอเชญ (ใชแกพระภกษ

และสามเณร) 5. ทกขเขญ ทก-เขน ความล าบาก 6. ปลนสะดม ปลน-สะ-ดม วางยาใหหลบแลวคอยลกเอา

ทรพยสน, ใชก าลงลอบมาหกโหมเอาโดยไมรตว

7. รกราน รก-ราน ลวงล าเขาไป, กาวราว, ระราน, บกรกเขาไป

8. ลวง ลวง ท าใหหลงวาเปนความจรง 9. วนย ว-ไน การอยในระเบยบแบบแผนและ

ขอบงคบหรอขอปฏบต 10. วรกรรม ว-ระ-ก า การกระท าทถอวาเปนความกลาหาญ,

การกระท าของผกลาหาญ 11. สมทบ สม-ทบ รวมเขาดวยกน 12. สอดแนม สอด-แนม ลอบเขาไปสบความลบ

ค าอธบายศพท เลมท 9 ชาวบานบางระจน

17

ท ค า อานวา ความหมาย 13. สามคค สา-มก-ค ความพรอมเพรยงกน,

ความปรองดองกน 14. เสบยง สะ-เบยง อาหารทเอาไปกนระหวางเดน

ทางไกล 15. อนสาวรย อะ-น-สา-วะ-ร วตถสรางไวเปนทระลก 16. อาคม อา-คม เวทมนตร 17. อสรภาพ อด-สะ-หระ-พาบ ความเปนใหญในตนเอง, ความไมขน

แกใคร, ความเปนไทแกตว

เพอน ๆ มาทบทวนค าศพท

นะครบ

18

แบบฝกหดทายเลม เลมท 9 ชาวบานบางระจน

ตอบค าถามตอไปนใหถกตอง (ขอละ 1 คะแนน)

1. มกลมชาวบานจากทใดบางทไดรวมตวกนเปนกลมเพอตอสกบกองทพพมา ทหมบานบางระจน ตอบ ………………………………………………………………………

2. กรงศรอยธยาเสยแกพมาครงท 1 เมอ พ.ศ.ใดและครงท 2 เมอ พ.ศ.ใด ตอบ ………………………………………………………………………

3. พระอาจารยธรรมโชตยายจากวดเขาเดมบางนางบวชไปอยทไหน ตอบ ………………………………………………………………………

4. ท าไมกลมชาวบานจงตกลงกนตงคายทอ าเภอบางระจน จงหวดสงหบร ตอบ ……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………

5. นกรบคนใดทถอวามวนยสง ฮกเหมไมกลวศตร เนองจากสญเสยภรรยา และลกไปในสงครามกบพมา ตอบ ………………………………………………………………………

6. จดออนของนกรบคายบางระจนทไมสามารถตานทานทพพมาได คออะไร ตอบ ……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………

ค าชแจง

19

7. ระยะเวลาทชาวบานบางระจนรวมตวกนปกหลกตอสกบพมาเปนเวลานาน เทาใด ตอบ ………………………………………………………………………

8. ศกบางระจนในครงนนเกดขน เมอใด ตอบ ……………………………………………………………………… 9. คณธรรมทไดรบจากการศกษาเรอง ศกบางระจน คอ ดานใดบาง ตอบ ……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………

10. ชาวบานบางระจนสรบกบกองทพพมา และไดผลอยางไรในแตละครง ตอบ ……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………

(หรอค าตอบอยในดลยพนจของครผสอน)

20

แนวการตอบ แบบฝกหดทายเลม เลมท 9 ชาวบานบางระจน

ตอบค าถามตอไปนใหถกตอง (ขอละ 1 คะแนน)

1. มกลมชาวบานจากทใดบางทไดรวมตวกนเปนกลมเพอตอสกบกองทพพมา ทหมบานบางระจน ตอบ เมองวเศษไชยชาญ จงหวดอางทอง สพรรณบร พจตร และสงหบร

2. กรงศรอยธยาเสยแกพมาครงท 1 เมอ พ.ศ.ใดและครงท 2 เมอ พ.ศ.ใด ตอบ ครงท 1 เมอ พ.ศ. 2112 และครงท 2 เมอ พ.ศ. 2310

3. พระอาจารยธรรมโชตยายจากวดเขาเดมบางนางบวชไปอยทไหน ตอบ วดโพธเกาตน

4. ท าไมกลมชาวบานจงตกลงกนตงคายทอ าเภอบางระจน จงหวดสงหบร ตอบ เพราะมชยภมทดยากทพมาจะยกทพเขาโจมตและเปนแหลงทมเสบยง อาหารอดมสมบรณ ชาวบานมความรกชาต สามคคกลมเกลยวกน

5. นกรบคนใดทถอวามวนยสง ฮกเหมไมกลวศตร เนองจากสญเสยภรรยา และลกไปในสงครามกบพมา ตอบ นายจนหนวดเขยว แหงเมองวเศษไชยชาญ จงหวดอางทอง

6. จดออนของนกรบคายบางระจนทไมสามารถตานทานทพพมาได คออะไร ตอบ ชาวบานบางระจนพยายามหลอปนใหญเพอใชตอตานพมาแตปน ทหลอไดเกดแตกราวจนใชการไมไดและจ านวนคนนอยกวา อาวธ ดอยกวากองทพพมาซงมปนใหญททรงอานภาพ

ค าชแจง

21

7. ระยะเวลาทชาวบานบางระจนรวมตวกนปกหลกตอสกบพมาเปนเวลานาน เทาใด ตอบ 5 เดอนกวา

8. ศกบางระจนในครงนนเกดขน เมอใด ตอบ พ.ศ. 2308 9. คณธรรมทไดรบจากการศกษาเรอง ศกบางระจน คอ ดานใดบาง ตอบ ดานความกลาหาญ ความรกชาต ความเสยสละ ความสามคค และมจตสาธารณะ

10. ชาวบานบางระจนสรบกบกองทพพมา และไดผลอยางไรในแตละครง ตอบ ท าการสรบครงท 1-7 ผลคอ ไดรบชยชนะ และพายแพในการรบ ครงท 8 ครงสดทาย เพราะพมาไดยงปนใหญอยางหนก จนไมสามารถ ตานทานได

(หรอค าตอบอยในดลยพนจของครผสอน)

22

นกเรยนกาเครองหมาย ทบหนาขอทถกตองทสดเพยงขอเดยว (ขอละ 1 คะแนน) 1. ผน าในขอใดเปนขวญและก าลงใจนกรบและชาวบานบางระจนมากทสด ก. นายจนหนวดเขยว ข. พระอาจารยธรรมโชต ค. นายทองแสงใหญ ง. ขนสรรคและพนเรอง 2. วดเดมทพระอาจารยธรรมโชตไปปฏบตธรรม คอขอใด ก. วดเขาเดมบางนางบวช ข. วดโพธเกาตน ค. วดพทโธสวรรค ง. วดศรสรรเพชญ 3. ชาวบานบางระจนรบกบพมาทงหมดกครง ก. 6 ครง ข. 7 ครง ค. 8 ครง ง. 9 ครง

แบบทดสอบหลงเรยน เลมท 9 ชาวบานบางระจน

ค าชแจง

23

4. อนสาวรยวรชนคายบางระจนอยทใด ก. จงหวดสพรรณบร ข. จงหวดลพบร ค. จงหวดสงหบร ง. จงหวดกาญจนบร 5. อนสาวรยวรชนคายบางระจนสรางเสรจเมอใด ก. พ.ศ. 2516 ข. พ.ศ. 2517 ค. พ.ศ. 2518 ง. พ.ศ. 2519

6. ชาวบานบางระจนเปนตวอยางทดในดานใด ก. ความขยน ข. ความอดทน ค. ความรกชาต ง. ความมปญญา 7. วรกรรมของชาวบานบางระจนเกดขนชวงใด ก. พมายกทพมาตกรงศรอยธยา เมอพ.ศ. 2112 ข. พมายกทพมาตกรงศรอยธยาเมอ พ.ศ. 2310 ค. พมายกทพมาตกรงศรอยธยาเมอ พ.ศ. 2325 ง. พมายกทพมาตกรงศรอยธยาเมอ พ.ศ. 2328

24

8. บคคลใดไมเกยวของกบศกบางระจน ก. นายอน ข. พนเรอง ค. นายทองเหมน ง. พระยาพชยดาบหก 9. เพราะเหตใดชาวบานบางระจนจงพายแพกองทพพมา ก. พมาใชชางศกรบ ข. พมาใชวธซมโจมต ค. พมามทหารมาเปนจ านวนมาก ง. พมาใชปนใหญยงคายบางระจน 10. ขอใดเปนชอแมทพของพมาในการโจมตคายบางระจน ก. สกนายกอง ข. อะแซหวนก ค. ตงจาโบ ง. เนเมยวสหบด

เพอน ๆ ท าแบบทดสอบ

หลงเรยนนะครบ

25

ขอ ค าตอบ

1. ข

2. ก

3. ค

4. ค

5. ง

6. ค

7. ข

8. ง

9. ง

10. ก

เฉลย แบบทดสอบกอนเรยน เลมท 9 ชาวบานบางระจน

เพอน ๆ ตรวจค าตอบนะคะ

26

ดนย ไชยโยธา. ประวตศาสตรไทย : ยคอาณาจกรอยธยา. กรงเทพมหานคร :

โอเดยนสโตร, 2547. นวลจนทร ตลารกษ. ประวตศาสตร : การตงถนฐานและพฒนาชาตไทย.

กรงเทพมหานคร : โอเดยนสโตร, 2547. พชร มาศมสก. คมอสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ป.5 กรงเทพมหานคร :

เดอะบคส, 2551. ยทธพงษ วงศเมองสรรค. หนงสอเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา

และวฒนธรรม ประวตศาสตร ชนประถมศกษาปท 5. กรงเทพมหานคร : ประพนธสาสน, 2547.

วฒชย มลศลป. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ประวตศาสตร ป.5. กรงเทพมหานคร : อกษรเจรญทศน, 2549.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. หนงสอเรยน สาระการเรยนรพนฐานประวตศาสตร ชนประถมศกษาปท 5. กรงเทพมหานคร : ครสภา, 2547.

เอกรนทร สมหาศาล และคณะ. สอการเรยนร สาระพนฐาน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม แมบทมาตรฐานประวตศาสตร ป.5. กรงเทพมหานคร : อกษรเจรญทศน, 2555.

ระบบออนไลน ประวตชาวบานบางระจน. (ออนไลน). แหลงทมา : http://www.abhakara.com/webboard/index.php?topic=1017.0,2556. อนสาวรยชาวบานบางระจน.(ออนไลน). แหลงทมา : https://encrypted-tbn1.gstatic.com/images,2556.

บรรณานกรม