5.ÜNİTE ATATÜRKÇÜLÜK

KONULARTÜRK ÇAĞDAŞLAŞMASIATATÜRK’Ü ETKİLEYENOLAYLAR FİKİRLERMİLLİ GÜÇCUMHURİYETİN VATANDAŞLARIYIZNE MUTLU TÜRKÜM DİYENEHALKÇILIKTOPLUMA DEVLET DESTEĞİLAİKLİKHER ALANDA YENİLİKİNKILAPÇILIK

ATATÜRKÇÜLÜKTEMEL ESASLARI; Mustafa Kemal Atatürk tarafından

belirlenen,devlet yaşamına, ekonomik yaşama ve toplumun temel kurallarına ilişkin gerçekçi fikirlere ve ilkeler bütününe Atatürkçülük denir.

Atatürkçülüğün amacı,Türk ulusunun bugün ve gelecekte tam bağımsızlığa,huzur ve refaha kavuşması,devlet yönetiminin millet egemenliği esasına dayandırılması,aklın ve bilimin yol göstericiliğine Türk kültürünün çağdaş uygarlık düzeyinin üzerine çıkarılmasıdır.

Atatürkçülüğün NitelikleriAtatürkçülüğü oluşturan ilkeler,hayalci

değil gerçekçidir.Atatürkçülük,milli birlik ve bütünlüğe

önem verir.Atatürkçülükte düşünce ve vicdan

hürriyetlerine saygı ön plandadır.Yurtta dünyada korunmasını amaçlar.

Tüm insanlığın mutluluğunu ister.Bu yolda çalışmayı en önemli görev kabul eder.

Örnek soruATATÜRKÇÜLÜK

HALKÇILIK

Medeni Kanunun Kabulü

CUMHURİYETÇİLİK

Saltanatın Kaldırılması

I II

Diyagramda boş bırakılan I ve II numaralı yerler, aşağıdaki kavramlardan hangisiyle tamamlanabilir?

I IIA Eşitlik Milli BirlikB Eşitlik Milli EgemenlikC Bağımsızlık BarışçılıkD Milli Egemenlik Eşitlik

Türkiye’nin bugünkü mücadelesi sadece kendisi için olsaydı belki daha kısa, daha az kanlı olur ve daha çabuk bitebilirdi. Türkiye

büyük bir gayret sarf ediyor. Çünkü müdafaa ettiği bütün

mazlum milletlerin bütün Şark’ın davasıdır.

Mustafa Kemal Paşa’nın 7 Temmuz 1922’de yaptığı bu konuşmaya göre,

Türk Kurtuluş Savaşı mazlum milletlere öncelikle hangi alanda örnek olmuştur?

A- BAĞIMSIZLIK B- ÇAĞDAŞLIK

C- LAİKLİK D - DEVLETÇİLİK

(2012- SBS

ATATÜRKÇÜLÜK

LAİKLİK

MİLLİYETÇİLİK

HALKÇILIK

DEVLETÇİLİK

İNKILAPÇILK

CUM

HU

RİYETÇİLİK

Hal

ifeliğ

in

kald

ırılm

ası

Türk

Ta

rih

Kuru

mu

Soya

dı

Kanu

nu

Etib

ankı

n ku

rulm

ası

Tevh

id-i

Tedr

isat

ka

nunu

Cum

huri

yet

in il

anı

Verilen görsellerde aşağıdaki sonuçlardan hangisi çıkarılamaz?A- İnkılapların kaynağı Atatürk ilkeleridir.B-Atatürkçülük, Atatürk ilkelerinden oluşan bir düşünce sistemidir.C- Atatürkçülükte güçler birliği ilkesi esas alınır.D- Atatürk ilkeleri uygulanabilir özelliğine sahiptir. (2009- SBS)

ATATÜRK’Ü ETKİLEYEN OLAYLAR VE FİKİRLERA)Fransız İhtilaliB)Osmanlı Devleti’nin İçinde Bulunduğu Durum ve Ülkenin Yaşadığı SorunlarC)Okuduğu Kitaplar: Kitap okumayı çok seven bir lider olan Atatürk’ün zengin bir kütüphanesi vardı. Onun düşünce dünyasının oluşmasında Türk ve Avrupalı düşünürlerin düşünceleri etkili olmuştur. Tevfik Fikret, Namık Kemal, Ziya Gökalp, Voltaire (Volter), J.J. Rousseau (Jan Jak Ruso) gibi düşünürlerin özgürlük, demokrasi ve milliyetçilik ile ilgili düşünceleri Atatürk’ü etkilemiştir. D) Eğitim Gördüğü Okullar/Öğretmenler:Mustafa Kemal’in düşünce dünyasının oluşmasında öğretmenlerinin de çok büyük etkisi olmuştur. Okuduğu okullardaki öğretmenler O’nun tarih bilinci ve vatan ve millet sevgisi kazanmasında çok etkili olmuşlardır.

Beyaz Zambaklar Ülkesinde, Rus yazar Grigory Petrov tarafından kaleme alınmış 1923 tarihli kitaptır.Yazar Grigory Petrov'un çeşitli aralıklarla çıktığı Finlandiya seyahatlerindeki notlardan oluşan eser[1] 1800'lerin son döneminde Finlandiya halkının içinde bulunduğu durumu, cehaletten kurtulmak için bu ülkedeki bir avuç aydının verdiği olağanüstü mücadeleyi anlatır.

Atatürk’ü Etkileyen Yabancı Düşünür ve YazarlarJean Jacques Rousseau (1712-1778)

Millî egemenlik düşüncesi ilk defa 18. yüzyılda Fransız düşünürü Jean Jacques Rousseau tarafından ortaya atıldı.

Bu amaçla “Toplum Sözleşmesi” adlı eserini yazdı. Rousseau; yurttaşı, ortak benliği, halkı, devleti yaratan bir toplum sözleşmesini ve bu sözleşmeye toplumdaki her bireyin dahil olması gerektiğini vurgular.

Montesquieu (1689-1755)“Kanunların Ruhu Üzerine” adlı eserinde üç tür hükûmetin olduğunu açıklar: Monarşi (kral veya kraliçe tarafından yönetilen), cumhuriyet (seçilmiş bir lider tarafından yönetilen) ve despotizm (bir diktatör tarafından yönetilen).

Montesquieu, halk tarafından seçilen bir hükûmetin en iyi hükûmet şekli olduğuna inanır. 

Atatürk’ü Etkileyen Türk Düşünür ve YazarlarMehmet Emin Yurdakul (1869-1944)Türk Millî Edebiyat akımının öncü şairleri arasında

yer almıştır. Türk edebiyatında halkın sesini dile getiren şair olarak nitelendirilmiştir. Osmanlıcılık ve İslamcılık akımlarına karşı Türkçülük akımını ve halkçı görüşleri savunan, bu konudaki düşüncelerini dile getiren öğretici şiirler yazmıştır. Toplumsal ve ulusal konuları işlemiştir.

Ziya Gökalp (1876-1924)Türkçülüğün babasıdır.

Ziya Gökalp, düşüncesinin temelinde, Türk toplumunun kendine özgü ahlaki ve kültürel değerleriyle, Batı’dan aldığı bazı kavramları kaynaştırarak yeni bir fikir ortaya koymuştur. “Garp medeniyetindenim, Türk milletindenim, İslam ümmetindenim.” sözleriyle “Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak” adıyla fikirlerini kitap hâline getirdi.

Namık Kemal (1840-1888) Türk şiirinde görülmemiş olan “hürriyet kavgası”,

“esaret zinciri”, “vatan”, “kalbi millet” gibi yepyeni kavramlarla birlikte, doğrudan doğruya düşüncenin aktarılmasını amaçlamıştır. Şiirlerinde vatanseverliği, birlik ve beraberliği savunduğu için “vatan şairi” olarak da tanınır.

Namık Kemal’in “Vatan Yahut Silistre” oyunu, Gedik paşa Tiyatrosunda sahnelendiğinde halkı coşturup olaylara neden oldu.

Tevfik FikretMustafa Kemal’i etkileyen diğer bir Türk şairi Tevfik

Fikret’tir. Atatürk, onunla ilgili şunları söylemiştir:“…Ben Fikret’e yetişemedim, onun sohbetinden

istifade edemedim. Kendimi bedbaht sayarım. Fakat onun bütün eserlerini okudum, birçoğu da ezberimdedir. O hem büyük şair hem de büyük insandır.”

Atatürk’ün ilkokul Öğretmeni Şemsi EfendiAtatürk’ün Orta Öğretimdeki Öğretmenleri

Selanik Askeri Rüşdiyesi’ndeki Öğretmenleri- Yüzbaşı Mustafa Bey (Matematik Öğretmeni)

- Yüzbaşı Nakiyüddin Bey (Fransızca Öğretmeni)- Manastır Askeri İdadisi’ndeki Öğretmenleri

(Lise)- Mehmet Asım Efendi (Kitabet Dersi Öğretmeni)- Mehmet Tevfik Bey (Tarih Öğretmeni)Atatürk’ün Yüksek Öğretimdeki ÖğretmenleriHarp Okulu’ndaki öğretmenleri- Necip Asım Bey (Fransızca Öğretmeni)- Rahmi Paşa (Talim Öğretmeni)- Binbaşı Fazıl Bey- Yüzbaşı Naci Bey- Teğmen Osman Efendi--

Örnek TEOG 2014NİSAN SINAVI“Hükûmet halkındır, sultanın değil; Ferman milletindir, Divan’ın değil. Teşri, kaza, icra her hak onundur; Taht onun, taç onun, toprak onundur.” Ziya GÖKALP Şairin, dörtlüğün ilk iki dizesinde savunduğu anlayış, aşağıdakilerden hangisidir? A) Millî ekonomi B) Millî kültür C) Millî egemenlik D) Millî bağımsızlık

Atatürkçü Düşüncede Milli Güç Unsurları

Atatürkçü Düşünce Sistemi,Türk milletinin yapıcı ve yaratıcı gücüne dayanmaktadır. Milletin bütün bireylerine dayanan bu güç, toplumumuzu birlik içinde tutmakta, Atatürkçülüğü geliştirici bir nitelik göstermektedir. Bu gücün unsurları şunlardır:

a)Siyasi güç b)Ekonomik güç c)Askeri güç d)Sosyokültürel güç

Askeri Güç: Askeri güç ülke içinde huzurun ve güvenliğin sağlanmasında ve dışarı

karşı da caydırıcılık sağlaması açısında oldukça önemlidir. Türkiye ordusu ile güçlüdür.

Ekonomik Güç: Milli Mücadele’nin kazanılmasından sonra İzmir’de bir iktisat

kongresi düzenleyen Atatürk, askeri zaferi ekonomik zaferlerle güçlendirmek için çalışmalara başlamıştır.

Atatürk’e göre ekonomi, kendi kaynaklarına dayanarak kalkınmayı hedefleyen bir milli ekonomi olmalıdır.

Ülkenin çalışan nüfusu, nüfusun niteliği, yer altı ve yer üstü zenginlikleri, teknolojisi ve sanayisi ekonomik gücün kaynaklarını oluşturur.

Siyasi Güc: Siyasi güç millet iradesine dayanır. Atatürk’e göre güçlü bir devlet olmanın şartı gücünü halktan alan

yönetimdir. Bu siyasi yönetim insana değer vermeli, özgürlükleri savunmalı ve

demokratik katılımı amaçlamalıdır.Atatürk’ün diğer ilkelerinin gerçekleşmesi ve yaşaması her şeyden

önce Cumhuriyetçilik ilkesinin yerleşmesi ile mümkündür. Cumhuriyetçilik

diğer ilkeler ile iç içedir.

Sosyo-kültürel Güç: Bir milletin kültürü ve milleti oluşturan insan gücünün nitelikleri sosyo-kültürel gücü belirler.

İnsan gücü Kurtuluş Savaşının kazanılmasında önemli bir etken olmuştur.

Onuncu yıl marşında geçen “On yılda on beş milyon geç yarattık her yaştan” cümlesi cumhuriyete sadık, eğitimli genç bir nesli anlatmaktadır.

Ve Türkiye’nin önemli bir gücü ve övünç kaynağı olmuştur. Cumhuriyetin kısa sürede gösterdiği başarıda Türk milletinin köklü kültürü de ayrı bir öneme sahiptir. Çünkü bir milleti millet yapan en önemli değer asırlar içerisinde meydana getirdiği kültürüdür.

Örnek TEOG Nisan2014 “Devlet, gerek bireylerin özgürlüğünü temin için millet üzerinde bir nüfuza ve gerek millet ve memleketin bağımsızlığını koruyabilmek için kendine özgü bir nüfuz ve kuvvete sahip olmalıdır... O, öyle bir nüfuzdur ki, devlet kavramında kendiliğinden vardır ve devlet, onu halk üzerinde uygulamak ve milleti dışarıda diğer milletlere karşı savunmak yetkisine sahiptir.” ATATÜRK Yukarıdaki paragrafta, Atatürk’ün önem verdiği millî güç unsurlarından hangisi vurgulanmıştır? A) Askerî güç B) Siyasi güçC) Ekonomik güç D) Sosyokültürel güç

Örnek (2009-SBS)1919 YILI Mayısında Samsun’a çıktığım gün elimde maddi hiçbir kuvvet yoktu. Yalnız büyük Türk milletin asaletinden doğan ve benim vicdanımı dolduran yüksek ve manevi bir kuvvet vardı. İşte ben bu milli kuvvetle, bu Türk milletine güvenerek işe başladım.

Mustafa Kemal’in konuşmasında vurguladığı milli güç unsuru aşağıdakilerden hangisidir?A- Siyasi güçB- Sosyokültürel güçC- Ekonomik güçD- Askeri güç

Atatürk İlkelerinin Ortak ÖzellikleriAtatürk ilkeleri, Türk toplumunun ihtiyaç ve isteklerinden

doğmuştur. Kabul edilmesinde ve benimsenmesinde dış baskı ve zorlama yoktur.

Atatürk ilkeleri, akla ve mantığa dayanır.Atatürk ilkeleri, anlam ve amaçları bakımından birbirini

tamamlayan bir bütün parçalarıdır. Bu nedenle onları ayrı ayrı değerlendirmek yanlış olur.

Atatürk ilkeleri, hem söz hem de uygulama ile belirlenmiştir.

Atatürk ilkeleri, Atatürkçü düşünce sisteminin temelidir.

Atatürk İlke ve EsaslarınınDayandığı Temel İlkeMilli tarih bilinciVatan ve millet sevgisiMilli dilBağımsızlık ve özgürlükEgemenliğin millete ait olmasıÇağdaş uygarlık düzeyinin üzerine çıkmasıMilli kültürü geliştirme hedefiMilli birlik ve beraberlik anlayışıTürk milletine inanmak ve güvenmek Ülkü bütünlüğüAkılcılık (Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.) prensibiBarışçılık (Yurtta sulh,cihanda sulh) prensibi

ÖrnekAtatürkçülük, insanlığın ortak değerlerini kapsayan bir düşünce sistemidir.» Diyen bir kişi, Atatürkçü düşünce

sisteminin hangi niteliğini vurgulamış olur?

A- Evrensel B- Bilimsel

C- Yenilikçi D- Akılcı

ATATÜRK İLKELERİ

CumhuriyetçilikCumhuriyetçilik;devlet şekli olarak cumhuriyeti benimsemek,onun

gereklerini yerine getirmek, cumhuriyeti korumak yüceltmek ve yaşatmak demektir.

Atatürk,cumhuriyeti, ‘’Halkın,halk tarafından,halk için idaresidir.’’ biçiminde tanımlanmıştır.

Atatürk, ‘’Cumhuriyeti biz kurduk;onu yükseltecek ve devam ettirecek sizsiniz.’’ diyerek cumhuriyeti Türk gençliğine emanet etmiştir.

Cumhuriyetçilikle ilgili yapılanlarTBMM’nin açılmasıSaltanatın kaldırılmasıCumhuriyet’in İlanıAnayasaların HazırlanmasıSiyasi Partilerin KurulmasıKadınlara Seçme ve Seçilme Hakkının Verilmesi Cumhuriyetçilikle İlgili Anahtar Kelimeler-Milli İrade -Seçme Seçilme -Partiler -Demokrasi

Örnek

Milli egemenlik öyle bir nurdur ki; onun karşısında zincirler erir, taç ve

tahtlar yanar, yok olur.

Atatürk’ün bu sözü aşağıdaki ilkelerden hangisiyle ilgilidir?

A- LAİKLİK B- DEVLETÇİLİK

C- İNKILAPÇILIK D- CUMHURİYETÇİLİK 2011-SBS

Milliyetçilik Milliyetçilik ilkesinin amacı: Dışta bağımsız politikalar izleme,içte

ulusal çağdaş,laik toplum oluşturmak. Milletin TanımıGeçmişte birlikte yaşamış,günümüzde yaşayan,gelecekte de

yaşayacak insan topluluğudur.Dil,tarih,kültür,vatan birliğine sahiptir.Atatürk’ün milliyetçilik ilkesi,milleti içtenlikle sevmektir.Atatürk milliyetçiliği laiktir. İnsan haklarına saygılıdır. Irkçılığı

reddeder. Tüm insanlığın refahından ve mutluluğundan yanadır.

Milliyetçilik ilkesiyle ilgili gelişmelerKurtuluş SavaşıTBMM’nin açılmasıTevhid-i Tedrisat KanunuTürk Tarih KurumuTürk Dil KurumuKabotaj KanunuYabancılara verilen ayrıcalıklara son veren uygulamalarEğitim kültür gelişmeleriHalk Evleri, Millet Mektepleri

Örnekler«Toplu bir milleti istila etmek, darmadağınık bir milleti istila etmek gibi kolay değildir.»

Mustafa Kemal Atatürk

Atatürk bu sözü ile daha çok aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgulamıştır?A- Milli kültürünB- Milli eğitimC- Milli ekonomiD- Milli birlik ve beraberlik 2013 SBS

Atatürk’ün milliyetçilik ilkesi ırkçılık esasına dayanmaz. Ona göre ırkı, düşüncesi ve inancı ne olursa olsun kendini Türk bilen ve Türk hisseden her insan Türk’tür. Atatürk’ün milliyetçilik anlayışı anayasamızda «Türk devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türk’tür.» şeklinde ifadesini bulmuştur.

Verilen bilgiye göre, Atatürk’ün milliyetçilik anlayışı hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?A- Milli birlik ve beraberliğini güçlendirmeye yöneliktir.B- Millet fertlerin birbirine bağlayıcıdır.C- Sınıf ve zümre üstünlüğüne önem verir.D- Birleştirici ve bütünleyicidir.

I. Türk Tarih Kurumunun açılması.II. Tekke ve zaviyelerin kapatılmasıIII.Soyadı Kanunu’nun kabul edilmesi

Bu inkılapların aşağıdaki ilkelerle eşleştirilmesi hangi seçenekte Doğru olarak verilmiştir?

I II IIIA Milliyetçilik Laiklik HalkçılıkB Halkçılık Devletçilik İnkılapçılıkC Cumhuriyetçilik Milliyetçilik DevletçilikD Milliyetçilik Cumhuriyetçilik Laiklik

2011- SBS

Halkçılık Temel amacı eşitliktir. Cumhuriyetçilik ve milliyetçiliğin doğal

sonucudur.Atatürk’ün halkçılık ilkesine göre,toplumda sınıf ayrımı yoktur.

Meslek ve çalışma grupları vardır. Hiçbir meslek grubuna ayrıcalık tanınamaz.

Anayasamızda bulunan;hiçbir kişiye,aileye, zümreye veya sınıfa ayrıcalık verilmeyeceğine ilişkin hüküm, bu konuda çıkarılan yasaların özünü oluşturur.

Halkçılık ilkesinde, ‘’devlet halk için’’ görüşü egemendir. Bu ilke devletin ve vatandaşların karşılıklı hak ve görevlerini düzenler. Devlet, vatandaşların refah mutluluğunu sağlamakla görevlidir.

Halkçılıkla İlgili Gelişmeler Aşar vergisinin kaldırılmasıDevletin halka yönelik üretim yapmasıEşit ve genel oy hakkının tanınmasıKadınlara siyasal hakların verilmesiMedeni Kanunu’nun kabulüSoyadı Kanunu’nun kabulüAyrıcalıklara son veren uygulamalarEğitimde fırsat eşitliğiDemokratik uygulamalar

Örnekler

Halkçılık ilkesi bütün vatandaşların kanun önünde eşit olmasını ve kimseye ayrıcalık

tanınmamasını öngörür.

Buna göre, aşağıdaki yeniliklerden hangisi halkçılık ilkesiyle doğrudan ilgili olabilir?

A- Harf İnkılabıB- Soyadı KanunuC- Halk evlerinin açılmasıD- Demiryollarının millileştirilmesi

(2012-SBS

Halkçılık ilkesine göre, milli egemenliğin dayandığı halktır. Halk, ülke yönetimine katılabilir. Kanun önünde tüm vatandaşlar aynı haklara sahiptir. Hiç bir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa ayrıcalık tanımaz.Buna göre;I. Toplumda ayrıcalık ifade eden unvanların

kaldırılmasıII. Kadınlara milletvekili seçme ve seçilme

hakkının tanınmasıIII.Medreselerin kapatılmasıIV.Saltanatın kaldırılmasıİnkılaplarından hangilerinin halkçılık ilkesi doğrultusunda yapıldığı söylenebilir?A- yalnız I B- yalnız II C- I ve III D- I, II ve

IV

Atatürk, « Bizim düşüncemizde; çiftçi, çoban, işçi, tüccar, sanatkar, asker,doktor, kısaca her hangi bir toplumsal kurumda çalışan bir vatandaşın hak, çıkar ve hürriyeti eşittir.» sözü ile halkçılık ilkesinin;I. Sınıf ve zümre ayrımına karşı olmasıII. Eğitim birliğini esas almasıIII.Kanun önünde eşitliğin öngörmesiÖzelliklerinden hangisinin önemini vurgulamıştır?A- YALNIZ I B- YALNIZ IIIC- I ve II D- II ve III (2008-OKS)

Devletçilik Devletin ekonomik yatırımlarda öncü olmasıdır.Türkiye Cumhuriyetinin 1930’dan sonra uyguladığı kalkınma

modelidir.Zorunluluk sonucu uygulanmıştır.Devletçiliği Kadro Dergisi savunmuştur.Halkçılık ilkesinin gelişmesini sağlamıştır.Sosyal devlet anlayışını geliştirir.Özel sektöre karşı değildir.Devletçilik ilkesine göre kalkınmanın asıl kaynağı insandır.Bu ilkenin asıl hedefi,milli ekonomiyi sağlam temeller üzerine

oturtacak düzenlemeler yaparak Türk milletinin refah ve mutluluk düzeyini yükseltmektir.

Ülkemizde devletçilik,karma ekonomi biçiminde gelişme göstermiştir. Devlet vatandaş işbirliğini öngören bu ekonomi biçiminde,devlet işletmeciliği ve özel teşebbüs işletmeleri bir arada bulunmaktadır.

Devlet,özel girişimcileri teşvik eder, destekler. Özel teşebbüsün gücünü aşan işleri devlet yürütür. Bazı işler ise devlet ile özel teşebbüsün iş birliği ile yapılır.

DEVLETÇİLİKLE İLGİLİ GELİŞMELER Devlet bankacılığı Devlet işletmeciliği Kalkınma planları Devlet yatırımları Devlet planlaması Kitlerin kurulması Merkez bankasının kurulması,Sümerbank’ın kurulması

ÖrneklerYeni Türk Devleti’nin 1923-1925 yılları arasında yaptığıinkılap hareketleri, aşağıdaki ilkelerden hangisiyleilişkilendirilemez?A) Milliyetçilik B)HalkçılıkC)Laiklik D)Devletçilik

Örnek:Ders: T.C İnkılap Tarihi Dersi.Konu: Atatürk İlkeleriSoru: Cumhuriyetin ilk yıllarında ekonomide

devletçilik ilkesinin benimsenmesinin sebepleri nelerdir?

Öğretmenin sorusuna hangi öğrencinin verdiği cevap doğru değildir?A- AYŞE: Ülkemizde özel sektörün sermaye gücünün olmamasıB- MEHMET: 1929 dünya ekonomik bunalımın Türk ekonomisini daha da kötüleştirmesiC- ZEYNEP: Devlet eliyle sosyal adaletin sağlamak istenmesiD-ZEYNEP: Yabancı sermayenin ülkemize çekilmek istenmesi

Laiklik Laiklik, din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmasıdır. Devletin din

kurallarına göre değil, aklın ve bilimin ışığında,toplumun ihtiyaçları göz önünde bulundurularak düzenlenen hukuk kuralları ile yönetilmesidir.

Atatürk’e göre din bir vicdan desteğidir. Dine saygı, inanan kimsenin haklarına saygının bir sonucudur. Laik

bir toplumda devlet,tüm dinler ve mezhepler karşısında eşit uzaklıkta durur,tarafsız kalır.

Laiklik tüm insanlara din,vicdan ve ibadet özgürlüğü tanır. Herkes dini inanış ve ibadetinde serbesttir.

Laiklik ile ilgili gelişmeler Saltanatın kaldırılmasıHalifeliğin kaldırılmasıŞeriye ve Efkaf vekaletinin kaldırılmasıTevhid-i Tedrisat kanunuMedreselerin kapatılmasıTekke ve zaviyelerin kapatılmasıMedeni kanun1928 anayasa değişikliğiLaikliğin anayasaya girmesi1937

Laiklik İlkesinin ÖzellikleriAkılcılık BilimsellikDin ve vicdan hürriyeti Hoşgörü

ÖrneklerHalifeliğin kaldırılması;I. milliyetçilik,II. laiklik,III. devletçilikilkelerinden hangileriyle ilişkilendirilebilir?A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III

• Menemen Olayı’nın bastırılması, • Terakkiperver Cumhuriyet Partisinin kapatılması gelişmeleri aşağıdaki ilkelerden hangisiyle doğrudan ilgilidir?

A) Halkçılık B) Cumhuriyetçilik C) Laiklik D) Devletçilik

ATATÜRK’ÜN,« Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.» Sözü, Atatürkçülük ilkelerinin ortak

özelliklerinden hangisiyle ilgili olabilir?

A- MİLLİ EGEMENLİKB- BAĞIMSIZLIKC- AKILCILIK ve BİLİMSELLİKD- EVRENSELLİK ve BARIŞÇILIK

İnkılapçılık(Devrimcilik) İnkılapçılık,ileriye ve gelişmeye yönelik bir anlam içerir. Atatürk’ün

inkılapçılık anlayışı ise, eskinin yerine iyiyi ve güzeli koyma çabasıdır.

Bu anlayış,bilim ve tekniğinde sürekli bir çağdaşlaşmayı öngörür. Bu nedenle yapılacak atılımlarda tereddüt ve şüphe yerine, inanç ve kesin kararlılık bulunmaktadır.

İnkılapçılık ilkesi,yapılmış inkılapları korumaktan çok,aklın,bilimin ve teknolojinin rehberliğinde daima ileri doğru geliştirilmeyi öngörür.

İlkenin Temel Özellikleri :Sürekli değişimi hedefler.Statükoya karşıdır. Dinamiktir.Sürekli çağdaş olana yönelir.İnkılapların yapılmasını zamanı geldiğinde yenilenmesini sağlar.

Örnek

Aklın ve bilimin öncülüğünde

yenileşmeyi ve gelişmeyi hedefler

Atatürkçü düşünce sistemine

dinamik bir yapı kazandıracak çağdaşlaşmayı

sürekli hale getirmiştir.

Öğrencilerin yukarıdaki konuşmaları hangi ilke ile ilgili olabilir?

A- LAİKLİK B- MİLLİYETÇİLİK

C- İNKILAPÇILIK D- DEVLETÇİLİK

5. ÜNİTE: ATATÜRKÇÜLÜKÖzet BilgilerMustafa Kemal’in siyasi, ekonomik, toplumsal

alanlardaki gerçekçi, düşünce ve uygulamalarının bütününe Atatürkçülük ya da Atatürkçü Düşünce Sistemi denir.

Atatürkçü Düşünce Sisteminin oluşmasında Atatürk’ün okuduğu okullar, yaşadığı olaylar, öğretmenleri, Osmanlı Devletinin içinde bulunduğu durum etkili olmuştur.

Atatürkçü Düşünce Sisteminin kaynağında Türk tarihi ve kültürü vardır.

Atatürkçü Düşünce Sistemi evrensel bir düşünce sistemidir.

Atatürkçü Düşünce Sistemi Türk toplumunu çağdaş uygarlıklar seviyesine çıkarmayı amaçlar.

Cumhuriyet ile birlikte Türk toplumu pek çok kazanım elde etmiştir.

Atatürk’ün diğer ilkelerinin gerçekleşmesi ve yaşaması her şeyden önce Cumhuriyetçilik ilkesinin yerleşmesi ile mümkündür. Cumhuriyetçilik diğer ilkeler ile iç içedir.

Milliyetçilik, milletini sevme ve onu yüceltme amacını benimsemek ve bu uğurda çalışmaktır.

Atatürk’ün Milliyetçilik anlayışı ırkçı değildir. Birleştirici ve bütünleştiricidir. Devletçilik anlayışı kamu yararını gerektirdiği alanlarda özel sektörün yapamadığı işleri devlet tarafından yapılmasını öngörür.

Laiklik ilkesinin benimsenmesiyle bütün vatandaşların din, vicdan ve ibadet özgürlüğü anayasal güvence altına alınmış; dini duyguların istismar edilmesinin önüne geçilmiştir.

Aynı zamanda devletin her dine eşit mesafede durması sağlanmış böylece inanç ve düşüncelere bakılmaksızın herkes kanun önünde eşit sayılmıştır.

Atatürk’ün inkılâpçılık anlayışı zaman göre geri kalmış, toplumun ihtiyaçlarını karşılayamayan kurumların ortadan kaldırılması ve yerine ilerlemeyi, gelişmeyi kolaylaştıracak kurumların kurulmasına dayanır.

Atatürk düşünce sistemini oluştururken değişik düşünce ve fikirlerden yararlanmış ve olaylardan etkilenmiştir.

Atatürk’e göre yapılan tüm inkılâpların ruhunda “Tam Bağımsızlık” vardır.

Atatürk’ün ilke ve inkılâplarını oluşturan temel esaslar milli egemenliğin esas alınması, aklımın ve bilimin öncülüğünde çağdaş uygarlık seviyesine çıkmaktır.

Atatürk ilkelerinin temel amaçları çağdaşlaşma ve milli kültürümüzü geliştirmedir.

Atatürk’ün en büyük eseri Türkiye Cumhuriyeti ’dir.

1 - Tanımları verilen güç unsurlarını boşluklara uygun şekilde yazınız.

  ( Milli Güç, Askeri Güç, Siyasi Güç, Ekonomik Güç, Sosyokültürel Güç )

 Hangi Güç Unsuru Bir ülkede üretim, dağıtım ve tüketimle ilgili faaliyetlerin

tümüyle meydana gelen güçtür. ……………………………………..

 Devletin gücünü milletten alması ve devlet politikalarının millet iradesine göre belirlenmesi esasına dayanır. ……………………….

 Bir ülkede eğitimli, kültürlü ve teknik bilgilerle do nanmış insanların oluşturduğu güçtür. …………………………………………….

 Bir ulusun, ulusal hedeflerine ulaşabilmek amacıyla kullanabileceği maddi ve manevi kaynakların tümüne verilen isimdir. ……………….

 Milli politikaların uygulanmasında ve milli hedeflerin elde edilmesinde kullanılan fiziki güçtür. ……………………………………………

2 - Aşağıdaki boşluklara kavramları uygun şekilde eşleştiriniz. Devletçilik - Mazlum Milletler - Milliyetçilik - Akıl- Ekonomik -

Bilim - Atatürkçülük -Çağdaşlaşma -İnkılapçılık-Kanun- Halkçılık - Fransız İhtilali - Laiklik- Sanayi İnkılabı- Osmanlıcılık

 Kültürel, dil ve tarih alanlarında yapılan her türlü yenilik, Atatürk'ün……………………………. ilkesi ile ilgilidir

Aşar Vergisi'nin kaldırılması, Atatürk'ün………………………………….ilkesi ile ilgilidir

Herkesin vicdan ve dini düşünce özgürlüğüne sahip olması Atatürk'ün…………………………………….ilkesi nin bir gereğidir.

Laiklik, devlet düzeninin ve hukuk kurallarının dine değil…………………..………..ve………………………….’e dayandırılma sıdır.

Özel teşebbüsün yeterli olmadığı yerlerde devletin ekonomi alanında etkili rol oynamasına …………..………………adı verilir.

Atatürk, "Var olan müesseseleri zorla değiştirerek, Türk milletini son asırlarda geri bırakmış olan müesseseleri yıkarak yerlerine milletin en yüksek medeni gereklere göre ilerlemesini sağlayacak yeni müesseseleri koymuş olmaktır." Sözleriyle……………………….……….ilkesini

açıklamaktadır.

Halkçılık ilkesine göre, hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa ayrıcalık tanınamaz. Milletin bütün fertleri …………..………… önünde eşittir.

Devletçilik, temel anlamıyla devletin ……………………………..…….ha yatın içine girmesidir

Türk kültürünün çağdaş uygarlıklar düzeyine çıkarılması amacıyla temel esasları Atatürk tarafından belirlenen; devlet hayatına, fikir hayatına, ekonomik hayata ve toplumun temel kurumlarına ilişkin fikir ve ilkelere ……………………..………. denir.

Sömürge imparatorlukları döneminde zulüm ve haksızlığa uğramış yer altı ve yerüstü zenginlikleri sömürülmüş toplumlara ……………….…………….. adı verilir.

………………………………………, Atatürk’ü hürriyet eşitlik adalet ve milliyetçilik konusunda etkilemiştir.

……… ………………………………, Atatürk ilkelerinin en önemli amaçlarından biridir.

3 - Aşağıda verilen ifade ve yenilikler hangi Atatürk ilkesi ile daha çok ilgili ise, karşısına belirtiniz.

 İnkılaplar ve ifadeler: -Cumhuriyetçilik-Milliyetçilik İnkılapçılık-Laiklik-Devletçilik-Halkçılık1.Saltanatın kaldırılması …………………………………2.Soyadı kanununun kabulü  ………………………………… 3.Dinin devlet işlerine ve politikaya alet edilmemesi …………………..4.Akıl ve Bilim ışığında eski kurumların yıkılarak yerine yeni

kurumların kurulmasının öngörülmesi ……………………………… 5.Türk Tarih Kurumunun açılması  ………………………….. 6.Uşakta ilk şeker fabrikasının kurulması …………………………….7.Türkiye Cumhuriyeti Devletinin her alanda kendini sürekli yenileme

isteğini öngörür. ……………………………………

8.Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren demiryolları ağımızın geliştirilerek yurdun her tarafına ulaştırılması ……………………

9.Medeni kanunla kadının da miras alma ve eşit mal bölüşümü hakkından yararlandırılması ………………………………

 10.Kabotaj kanununun kabul edilmesi ile limanları işletme hakkının Türk vatandaşlarına verilmesi ………………………..

 11.Halk Fırkasının, Terakkiperver ve Serbest Cumhuriyet Fırkalarının kurulması ……………………………….

12.1928 yılında anayasadaki “Türk Devletinin dini İslam’dır” maddesi çıkartıldı. ……………………………….

13.Türk Dil Kurumu’nun kurulması ……………………………Aşar vergisinin kaldırılması ………………………………..14. Medeni Kanun …………………………………15. Millet Mekteplerinin açılması ………………………………….

Atatürkçülük Ünitesi Test Soruları1) Mustafa Kemal'in siyasi, ekonomik ve toplumsal alanlardaki gerçekçi

düşünce ve uygulamalarının tamamı Atatürk çülüğü oluşturur.Buna göre, Atatürkçülüğün hedefleri arasında aşağıdakilerden

hangisi gösterilemez? A) Tam bağımsızlığın korunmasıB) Yayılmacı bir siyaset izlenmesiC) Milli birlik ve beraberliğin sürdürülmesiD) Devlet ve toplumun her alanda geliştirilmesi2) Milletimizi benliğine ve egemenliğine ka vuşturarak demokratik bir düzen

içinde çağdaşlaşmasını sağlayan Atatürkçü düşünce sistemi; çeşitli olayların akıl yoluyla değerlendirilmesi ve tarih bilinciyle yorumlanmasıyla oluşmuştur.

Buna göre aşağıdaki gelişmelerden hangisinin Atatürkçü düşünce sisteminin oluşmasında etkili oluğu söylenemez?

A) II. Dünya Savaşı'nın etkisi B) Fransız İhtilali'nin dünyaya olan etkile riC) Osmanlı Devleti'nin son döneminde meydana gelen gelişmelerin etkisi D) Mondros Ateşkes Antlaşmasının sonu cunda meydana gelen gelişmelerin

et kisi

3) Aşağıda milli güç unsurları doğrultusunda yapılan inkılaplara verilen örneklerden hangisi yanlıştır?

 A) Siyasi Güç - TBMM’nin açılmasıB) Askeri Güç - Genel Kurmay Başkanlığının kurulmasıC) Ekonomik Güç -Takriri Sükun Kanunun çıkarılması D) Sosyo-Kültürel Güç- İstanbul üniversitesinin kurulması 4) I.Yasalar önünde herkesin eşit olması II. Egemenliğin millete ait olması III. Dinin devlet işlerine ve politikaya alet edilmemesiBu yargılar, aşağıdaki Atatürk ilkelerinden hangisi ile ilgilidir?           I           II       III

A) Laiklik    Cumhuriyetçilik       HalkçılıkB ) Halkçılık     Lâiklik         Cumhuriyetçilik

C) Lâiklik       Halkçılık CumhuriyetçilikD) Halkçılık    Cumhuriyetçilik     Lâiklik

 

 

 5) Devletin görevlerinden birisi de varlığına yönelik içerden ve dışarıdan gelecek saldırılara karşı ordu oluşturarak önlem almasıdır.

Devletin bu durumu gerçekleştirebilmesi için vatandaşların hangi görevini doğrudan yerine getiriyor olması gerekir?

A)Oy Kullanmak B) Askere gitmek C)Kanunlara uymak D) Vergi vermek

6) Atatürk ilkeleri'nin dayandığı temel noktalardan birisi de Milli egemenliğe önem vermesidir.

Buna göre, aşağıda verilenlerden hangisi bu duruma örnek olarak gösterilebilir?  

A) Saltanat'ın Kaldırılması - Cumhuriyet'in ilanı B) Medreselerin Kaldırılması - Millet mekteplerinin kurulmasıC) Halifeliğin Kaldırılması - Türk Tarih Kurumu'nun kurulması D) Aşar Vergisi'nin kaldırılması - Ziraat Mekteplerinin kurulması  

7) Atatürk ilke ve inkılapları sadece ülkemizi çağ daş uygarlık düzeyine çıkarmakla kalmamış, aynı zamanda dost, düşman bütün dünya ülkele rine yol gösteren bir düşünce sistemi olmuştur.

Bu durum Atatürk ilke ve inkılaplarının hangi özelliğini göstermektedir?

 A) Toplumsal eşitliği hedefler B) Evrenseldir.C) Hukuka dayanır D) Dogmatik değildir 8) Atatürk ilkelerinin temel esasları olan;I. Çağdaşlaşma ve Batılılaşma,II. Ulusal egemenlik,III. Akılcılık ve Bilimsellik,Laiklik, İnkılapçılık, Cumhuriyetçilik ana ilkeleri ile ilişki bakımından

aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak gruplanmıştır?  İnkılapçılık Laiklik

CumhuriyetçilikA) I II IIIB) II III IC) III I IID) I III II

9) "Atatürk sizin olduğu kadar bizim de rehberimizdir. Ben şahsen, O'nun açtığı yoldan yürüdüm, gösterdiği hedefe ulusumla birlikte büyük bir azimle ilerledik ve çok şükür bağımsızlığımıza kavuştuk. Şimdi gene Atatürk'ün izinde yürüyerek kalkınmaya, ileri gitmiş uluslar arasındaki yerimizi almaya çalışıyoruz."

Tunus Devlet Başkanı Habib Burgiba’nın bu sözüne dayanarak,

I. Atatürkçülüğün evrensel değerlere sahip olduğu,II. Atatürk'ün sömürgeleşmiş toplumlara da yol

gösterdiği,III.Atatürkçülüğün yalnız Tunus tarafından örnek alındığısonuçlarından hangisi ya da hangilerine

ulaşılabilir?A) Yalnız I B) Yalnız IIC) I ve II D) I, II ve III

10) ‘’Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklalini, Türk cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir.’’

Atatürk'ün bu sözüyle Türk gençlerine,I. Vatanın bütünlüğünün korunmasıII.Türkiye Cumhuriyeti'nin sonsuza kadar ya şatılmasıIII.Yönetimde, dini kuralların muhafaza edilmesi sorumluluklarından hangisi ya da

hangileri ni hatırlattığı söylenebilir?A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III 

11. Devletin ekonomiye müdahale ederek 1934 yılında Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planını uygulaması  aşağıdaki Atatürk ilkelerinden hangisinin uygulandığının kanıtıdır?

A) İnkılapçılıkB) LaiklikC) MilliyetçilikD) Devletçilik

12. Atatürk’ün milliyetçilik anlayışı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) BirleştiricidirB) KaynaştırıcıdırC) IrkçıdırD) Laiktir13. Halifeliğin kaldırılması aşağıdaki ilkelerden hangisiyle ilgilidir?A) DevletçilikB) LaiklikC) HalkçılıkD) Milliyetçilik14. Saltanatın kaldırılması aşağıdaki ilkelerden hangisiyle ilgilidir?A) HalkçılıkB) DevletçilikC) LaiklikD) Cumhuriyetçilik

15. Laiklik ilkesini kabul etmiş bir devlette aşağıdaki durumlardan hangisinin olması beklenemez?

A) Düşünce ve inanç özgürlüğünün sağlanmasıB) Değişik inanç ve kültürlerin bir arada yaşamasıC) Farklı inançlara göre değişik hukuk kurallarının

uygulanmasıD) Din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması16. Gelişmeleri takip etmek ve bu gelişmelerin

uygun olanlarını benimsemek aşağıdaki ilkelerin hangisi ile ilgili olabilir?

A) HalkçılıkB) DevletçilikC) LaiklikD) İnkılapçılık

17. Aşağıdaki ilkelerden hangisi diğerlerini bütünleyen bir ilkedir?

A) HalkçılıkB) DevletçilikC) CumhuriyetçilikD) Laiklik18. Türk Tarih ve Türk Dil Kurumlarının kurulması

Atatürk ilkelerinden hangisi ile ilgili gelişmelerdir?

A) HalkçılıkB) İnkılapçılıkC) MilliyetçilikD) Cumhuriyetçilik

19. Aşağıdakilerden hangisi Atatürkçü Düşünce sisteminin temelini oluşturmaktadır?

A) Akılcılık ve bilimsellikB) Milliyetçilik ve ulusalcılıkC) Ulusal EgemenlikD) Milli birlik ve beraberlik20. Atatürkçü Düşünce Sistemi’nde millî politikanın

uygulanmasında ve millî hedeflerin elde edilmesinde kullanılan fiziki güç aşağıdakilerden hangisidir?

A) Siyasi GüçB) Askerî GüçC) Ekonomik GüçD) Sosyokültürel Güç