LASERET DHE ZBATIMI I TYRE

Termi ,,Laser’’

• Laseret jane gjeneratore kuantik optik te valeve te drites monokromatike rreptesisht koherente, te fituar me ndihmen e emisionit te stimuluar.

• LASERI- eshte shkurtese e shkronjave te para:• Light Amplification by Stimulated Emission of

Radiation • Qe do te thote:• Perforcimi I drites me emision te stimuluar te

rrezatimit.

Pjeset themelore te laserit

• 1.Mjedisi punues-ne te cilin krijohet emisioni I stimuluar

• 2.Sistemi per ngacmim te atomeve• 3.Rrezonatori-I cili shkfrytezohet per ndarjen

e tufes se fotoneve ne nje kahje te caktuar dhe formimin e tufes koherente te drites me gjatesi valore te caktuar

• 4.Sistemi per ftohje

Llojet e laserëve

• Ekzistojne shume lloje te lasereve.

• Ne varesi nga mjedisi aktiv ato ndahen ne :• 1.Laser me mjedis te ngurte• 2.Laser me mjedis te gazte• 3.Laser me mjedis te lenget

• Ne nje grup te veçante te lasereve bien laseret me gjysmeperçues.

• Sipas metodes se ngacmimit te atomeve laseret me mjedis aktiv mund te jene:

• Laser optik• Laser termik• Laser kimik• Laser elektrojonizues• Laser me ngacmim me tufa elektronike me

energji te larte.

• Ne lidhje me perberjen e brendshme laseret ndahen ne :

• Atomik• Molekular dhe• Jonik• Sipas regjimit te punes ndahen ne :• Kontinual (laseri He-NE)• Impulsiv (laseri I rubinit)• Periodiko impulsiv

Parimi I punes se lasereve

• Parimi I punes se lasereve qendron ne procesin e emisionit te stimuluar ku numri I fotoneve te cilat krijohen rritet si ortek

• Dmth: pasi dy fotonet e emetuara jane koherente dhe levizin ne nje kahje ato bashkeveprojne me dy atome te ngacmuar vijues keshtu fitohen 4 fotone e keshtu me radhe ato multiplikohen.

• Per ta zmadhuar intensitetin e rrezatimit laserik duhet qe interaksioni te zhvillohet ne hapesiren e rezonatorit optik.

• Rezonatori optik-paraqet sistem te dy pasqyrave O1 dhe O2 nga te cilat njera eshte gjysmeleshuese tjetra pasqyron 100%.

Laseri I Rubinit

• Mjedisi aktiv te laseri me rubin eshte kristali artificial I rubinit I cili permban perzierje te joneve te kromit.Eshte ne forme te cilindrit me baza paralele.

Popullzimi invers te laseri I rubinit arrihet me fllesh llambe e cila eshte e mbeshtjellur rreth

kristalit• Gjate ndriçimit intensiv jonet e kromit kalojne

nga niveli me I ulet energjetik E1 ne nivelin me te larte energjetik E3, me pas me emisionin spontan kthehen ne E1, ose kalojne ne E2 (gjendja metastabile) pa emision te drites.Gjate kalimeve krijohet foton me energji hf

• hf=E2 - E1.

Vetite themelore te drites laserike:

• Jane rreze koherente• Njengjyresi e larte• Divergjence e vogel• Intensitet I madh• Fokusim I lehte ne siperfaqe te vogla• Jane paralele

Zbatimi

• Drita laserike gjen zbatim ne fusha te ndryshme.

• 1.Zbatohet ne tekniken kompjuterike(printera)• 2.Ne industri per perpunim te mire dhe

gdhendje te metaleve qe kane pike te larte te shkrirjes(çelja e mikrohapjeve, mikrosaldim)

• 3.Ne medicine si thike kirurgjike gjate operacioneve precize (operacioni I syrit)

• 4.Per qellime terapeutike shfrytezohet per mbylljen e shpejte te plageve

• 5.Mund te maten sakte largesi te medha p.sh largesia ndermjet Tokes dhe Henes

• 7.He-Ne laseret per akupunkture.• 6.Mundesia e matjeve precize

(trashesia ,temperatura)etj.