Tr selman deveci¦θog¦ηlu

04/10/23Selman DEVECİOĞLU 1

Hazırlayan:Selman DEVECİOĞLU


Sayın misafirlerimiz hoş geldiniz. Kısaca kendimi tanıtmak istiyorum. Ben, Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler

Enstitüsünde 2008-2009 öğretim yılında Tarih ana bilim dalında master yapmaya başladım.

Daha önce Sivas’ta tarih bölümünü bitirdim.

Liseyi Konya Akşehir Selçuklu lisesinde okudum.

8 yıllık ilk öğrenimimi ise NİĞDE CEMİL MERİÇ görme engelliler ilk okulunda tamamladım


Görme engelli olarak dünyaya gelmiştim. Çocukluktan itibaren ileriki yıllarda çeşitli

zorlukların beni beklediğini biliyordum. Hayata daha da çok atılmaya başlayınca ve

insanlarla diyaloglarımız arttıkça bu kaygımız daha da arttı.

Artık kendimize bir yol çizmenin önemi ve bu yolda kimseye muhtaç olmadan kendi hayatını idame ettirmenin lüzumu ortaya çıktı.



Kısaca kendimden bahsetmek istiyorum. İlköğrenim ve lise eğitimimi kabartma

yazımız ve brail aletleri kullanarak tamamladım.

Lisede ayrıca arkadaşlarımızın bizim için dersleri kasetler okuyup kaydetmeleriyle, bizimde onları dinlememiz sayesinde bir şeyler yapmaya çalıştık.

Ayrıca önceleri uygulanmayan bizim zamanımızda uygulanmaya başlayan liseler için kabartma yazılı kitapların basımına başlandı.

Daha önce sadece ilkokul kitaplarımız vardı ve lisede bizi tamamen kasetlere bağlı eğitim almamızı sağlıyordu.


Üniversite yıllarında ise teknolojinin gelişmesi ve görme engelliler için ses destekli bilgisayarların kullanılması işimizi oldukça kolaylaştırdı.

Artık bir engelli okumak istediği kitabı skaynerda tarayıp okuya bilecek ve engelliler için üniversitelerde bulunan kitaplarında onlara yönelik hale getirilmesiyle diğer insanlarla arasındaki eşitsizlik en aza inecektir.

Bazı arkadaşlarımız bu amaçla görme engelliler için kütüphaneler kurup internet üzerinden bu taranmış veya seslendirilmiş kitapları bizlerin hizmetine sundu ve bizde kendimiz kitap tarayarak henüz teknolojiyi maddi imkansızlık ve bir takım zorluklardan dolayı kullanamayan arkadaşların hizmetine sunduk.



Gönüllü ve engelli olmayan arkadaşlarda gerek seslendirme yaparak gerekse kitap tarama yöntemleriyle bizlere katkıda bulundular ve bizim eğitimimiz için büyük bir kolaylık sağlanmış oldu.

Engelliler için en büyük zorluk sağlıklı olan insanların okuduğu kitapları ve yazılı materyalleri elde edip onları kendine uygun hale getirmekti.

Oda gelişen teknolojilerle aşılmaya başlanmıştır. Engelli olmanın zorluklarından biriside başka insanların engelliliği anlayamaması ve engelliliğin topluma iyi anlatılamamasıdır. Buda çeşitli faaliyetler ve konferanslarla ve bu tür insanları bilinçlendirici programlarla artırılacaktır. Ümidi içinde yaşıyoruz tabi insanların bilinçlenmesinde, engelliyi tanımasında ve kendimizi iyi anlatmada bizlerede çok büyük görevler düşmektedir.



Bir engellinin bana göre öncelikli olarak iki tane engeli aşması lazımdır.

1-Ruhsal engeller: engellinin özürünü kabullenememesi,

2-Çevresel engeller Bu engelleri çoğaltabiliriz: İnsanların engelliye karşı tutumundan

kaynaklanan engeller: İnsanların ön yargıları ve engelliye karşı yanlış tutumları ise hem engel sahibinin tutumuyla hemde toplumun bilinçlenmesiyle aşılabilmektedir.

Çevre düzenlemesinden kaynaklanan engeller: Çevresel faktörler engelli uyum yasaları ile artık aşılmaktadır.


Çevresel engeller de çevre koşullarının düzensiz olması başta gelen engeldir.

örneğin; yürürken kaldırımların bozuk olması, seyyar satıcıların, esnafların, ağaçların, kaldırımlar üzerinde bulunması ve yoldan geçerken bizlere engel oluşturmasıdır.

Nevşehirde yaşadığım bazı sorunlardan bahsetmek istiyorum. Arabaların yollarda hızlı hareket etmeleri ve biz karşıdan karşıya geçerken sürücülerin bizlere duyarsız bir tutum sergilemesi bizleri etkileyen en büyük faktörlerden biridir.



Üniversitelerde ve diğer eğitim kurumlarında ise fiziki çevre düzenlemelerinin yetersiz oluşu ve ortopedik engelliler için dolaşım kolaylığını sağlayacak bir çalışmanın olmaması binaların çok karışık ve düzensiz oluşu üniversitelerde kampüslerin kaldırım ve zeminlerinin düzensizliği bizlere zorluklar oluşturmaktadır.

Nevşehir üniversitesinde sayın rektörümüzün ve personellerinin duyarlı çalışmalarıyla engelli öğrencilerin yaşamını kolaylaştıracak büyük bir proje başlatılmıştır.


Bu projelere engelli öğrencilerden de temsilci alınması gerektiğini düşünüyorum.

Üniversitede engellilerin karşılaştıkları sıkıntılar ve sorunlardan ve çözüm önerilerinden bahsetmek istiyorum.

1. Karar mekanizmalarına dahil edilme 2.Ayrımcılıkla mücadele ve eşitlik 3. İzalasyonla mücadele ve

entegrasyon 4. Breysel farklılıklara saygı ilkeleridir. 5.Erişilebilirlik, ulaşılabilirlik ve

engelsiz üniversite


Bu söylediklerimi birazcık açmak istiyorum. Aslında bu ilkeler özürlünün yaşadığı zorlukları bir nebzede olsa kolaylaştırma yoluna gitmede basamak olacaktır.

1. Karar mekanizmalarına dahil edilme: engellilerle ilgili düzenlenen toplantı, çalıştay, seminer gibi, programlarda ve kurulan komisyonlarda mutlaka engelli öğrenci temsilcilerinin de bulundurulması gerekmektedir.


2-Ayrımcılıkla mücadele: daha öncelerde bildirildiği gibi birleşmiş milletler engelli hakları sözleşmesi engellilere, yönelik ayrımcılığı şöyle tanımlamıştır: “Engelliğe dayalı ayrımcılık” siyasi, ekonomik, sosyal, kültürel, medeni veya başka herhangi bir alandaki tüm insan hak ve temel özgürlüklerinin diğerleri ile eşit bir şekilde kullanılması veya bunlardan yararlanılması imkânını ortadan kaldıran veya bunu engelleyen her türlü ayrımın, dışlamanın veya kısıtlamanın engelliye dayalı olarak yapılmasıdır.

” Ayrıca Türk Ceza Kanununun Hürriyete Karşı suçları düzenleyen bölümünün 122. Maddesi de ayrımcılığı açıkça suç olarak kabul etmektedir.



3. izolasyonla mücadele ve entegrasyon: engelli kişinin asıl ihtiyacı herkesle aynı ortamda ve eşit biçimde eğitim almak ve sosyal yaşantısını gerçekleştirmek ve buna uygun alt yapıların sağlanması isteğimizdir.

4. Breysel farklılıklara saygı: her engelli kişinin farklı ihtiyaçları ve farklı çözümleri vardır. Bu yüzden genel erişilebilirliğin yanı sıra, bireylerin ihtiyaçlarına yönelikte düzenlemelerin aynı titizlikle uygulanması gerekir.

Bireysel farklılıklar ve ihtiyaçlarla ilgili, aşağıdaki beklenti ve önerilerimiz bulunmaktadır:

A) bireysel bütçeB) bireysel uyarlama mektubuC) bireysel araç gereksinimleriD)kurumsal araç ve gereçler


Bireysel farklılıklar ve ihtiyaçlarla ilgili beklenti ve önerilerimiz

A)Bireysel Bütçe Engeli olduğunu belgeleyen ve yüksek

öğretime giren her öğrenci için yüksek öğretim kurumu tarafından yıllık bir bireysel bütçe belirlenmelidir.


B)Bireysel Uyarlama Mektubu Yurt dışında örnekleri sıkça görüldüğü üzere

engelli öğrenci birimleri öğrencinin ihtiyaçlarına yönelik ilgili öğretim üyesine verilmek üzere her ders için bir uyarlama mektubu hazırlanmalıdır.

Bu mektupta, öğrencinin o ders için ne gibi uyarlamalara ihtiyacı olduğu, sınavları nasıl alabileceği, dersi nasıl takip edebileceği, öğretim üyesinden beklentiler gibi noktalara değinilmelidir.

Böyle uyarlama mektupları, öğrencinin ihtiyaçlarına göre kaldığı yurt, yemekhane, kütüphane gibi yerlerdeki yönetimlere yönelik de yazılabilir.

Söz konusu mektupların gizliliği garanti altına alınmalıdır. Zira hiçbir engelli öğrenci engelini başkalarına ifşa etmek zorunda bırakılmamalıdır. Bu tür durumlar yalnızca, uyarlama yapacak kişilerin bilgisi dâhilinde bulunmalıdır.


C)Bireysel Araç Gereksinimleri Üniversite eğitimini sürdüren engelli öğrencilerin

eğitimlerini eşit ve erişilebilir biçimde sürdürebilmeleri için bireysel olarak ihtiyaç duydukları çeşitli yazılım ve donanımlar bulunmaktadır.

Bu araç ve gereçlerin öğrenciye doğrudan veya ödünç verme yoluyla sağlanması gerekir. Çünkü bu araçlar kişinin yaşaya bileceği akademik eşitsizlikleri ortadan kaldırarak, eşit eğitim hakkını engelliye sağlamaktadır.

En çok gereksinim duyulan yazılım ve araçlar şu şekilde sıralaya biliriz: Bilgisayar ve ekran okuyucu, İsteyenler için, Braille tablet, Braille kalem veya Braille daktilo,Braille ekran, Az Görenler için, büyüteç, masa lambası,işitme engelliler için, işitme cihazları, ses yükselticiler ve FM sistemleri, Yine işitme ve görme engelliler ile ellerini kullanamayan engelliler için sesi yazıya çeviren programlar, Fiziksel engelliler ve diğer engellilerin beyan edebileceği eğitim için gerekli diğer araç gereçleri saya biliriz.



D) Kurumsal Araç Ve Gereçler Üniversitelerde bireysel araç ve gereçlerin

yanında kurumsal olarak kullanılan araç ve gereçlerde vardır. Ve bunlarında bulunması engelli öğrenciler için çok yararlı olacaktır.

Bunlarda şu şekildedir. Braille yazıcı veya yazıcılar, kütüphanelerde tarama yapabilecek fotokopi makinesi, görme engelliler için şekil ve grafikleri kabartabilen donanımlar, müzik bölümleri ve konservatuarlar için notaları Braille alfabesine dönüştüren yazılımlar, amfilerde mikrofon, FM sistemleri ve ses yükselticiler, fiziksel engelliler için ulaşımlarını sağlayacak engelli erişimine uygun araç ve donanımlar, lift ve benzeri bina içinde kullanılabilecek araçlar bu tür araçlar arasında sayılabilir...


Bu tür araçların temini için üniversitelere bütçe sağlanması önemlidir. Buna ilave olarak ta not tutamayan engelli öğrenci için üniversitede para karşılığı engelli öğrenciye bir not tutucu sağlanabilir ve engelli öğrencinin sorunları ve çözüm yolları için yardımcı asistan sağlana bilir düşüncesi içerisindeyiz.

Çünkü bizim sorunlarımızdan biri hocaların gerek hızlı teleffuzlarından kaynaklanan zorluklar nedeniyle not tutma sorunları ve not tutulursa bile düzenli olmaya bilmektedir. Buda engellinin üniversitede dersleri iyi anlayamamasına zemin hazırlamaktadır.


5. Erişilebilirlik ulaşılabilirlik ve engelsiz Üniversite: Eğitim gördüğüm Nevşehir üniversitesinde gözlemlerime göre bu sorun büyük ölçüde giderilmeye başlanmışsa da diğer üniversitelerde sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.

Ayrıca bir görme engelli üniversite tercihi yaparken üniversitenin engellilere hazırladığı olanakları bilmemekte ve koşullarının ona uygun olmadığı üniversitelere gidebilmektedir. Bu da onun için güçlüklerin ortaya çıkmasına zemin hazırlamaktadır.


Bu amaçla üniversitelerin kampüslerinin ve düzenlemelerinin engelli öğrencilere uygunluğu hakkında wep sayfaları hazırlayıp öğrencileri bilgilendirmesi erdemdir.

Üniversiteyi kazanan öğrenciyede üniversitenin engelli öğrencisine bilgilendirme broşürü dağıtmasının uygun olacağı düşüncesindeyiz.

Buda biz engellilerin tercih aşamasında ve üniversite hakkında merakımızın giderilmesindeki zorlukları giderecektir.






Engellilerle ilgili yapılan çalışmalarla üniversitelerin engelli öğrenciler için daha yaşanabilir hale getirileceğine inanıyorum, inanmak istiyorum.

Böyle bir etkinlik düzenlendiği için ve bu etkinlikte bana da söz hakkı verildiği için emeği geçenlere sonsuz teşekkür ediyorum.

Engelsiz bir dünya için el ele dileklerimle saygılar sunuyorum.



Education

Tr selman deveci¦θog¦ηlu