Triết học: Công nhân

Chương VII

SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN

VÀ CÁCH MẠNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA

Phương thức

sản xuất TBCNXPhương thức

sản xuất CSCN

Bài thuyết trình:

I. SỨ MỆNH CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN

Nhóm 2

Nguyễn Việt Hải

Nguyễn Tuấn Hoàng

Bùi Ngọc Hạnh

Trần Thị Thu Hà

Chương VII

SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN

VÀ CÁCH MẠNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA

1. Giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công

nhân

a/Khái niệm giai cấp công nhân

b/Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

2. Những điều kiện khách quan qui định sứ mệnh lịch sử của

giai cấp công nhân

a/Địa vị KT-XH của giai cấp công nhân trong xã hội

TBCN

b/Những đặc điểm CT-XH của giai cấp công nhân

3. Vai trò của Đảng Cộng sản trong quá trình thực hiện sứ

mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

a/Tính tất yếu của sự hình thành, phát triển chính đảng

của giai cấp công nhân

b/Mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản và giai cấp công

nhân

Nội dung: Phạm trù cơ bản của chủ nghĩa xã hội khoa học

3

1. Giai cấp công nhân

và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

a/ Khái niệm giai cấp công nhân

- “Giai cấp vô sản: là một giai cấp xã hội hoàn toàn chỉ

kiếm sống bằng việc bán lao động của mình, chứ không

phải sống bằng lợi nhuận của bất cứ tư bản nào”

- Giai cấp công nhân hiện đại: con đẻ của nền sản xuất

đại công nghiệp TBCN, giai cấp đại biểu cho LLSX tiên

tiến, cho phương thức sản xuất hiện đại.

4



a/ Khái niệmTrong pham vi phương thức sản xuất TBCN, giai cấp

công nhân có hai đặc trưng sau:

-Thứ nhất, về phương thức lao động của giai cấp công

nhân: là những tập đoàn người lao động trực tiếp hay gián

tiếp vận hành những công cụ sản xuất có tính chất công

nghiệp ngày càng hiện đại, trình độ XHH ngày càng cao.

Người công nhân đang chạy máy tiện

của một nhà máy cơ khí

5



a/ Khái niệm

Thợ thủ công thời

kỳ trung cổ:

Có TLSX, tự cung

tự cấp, dành phần ít

để trao đổi

Thợ trong công

trường thủ công:

Không có

TLSX, được thuê

làm, phương thức

SX còn lạc hậu

Công nhân

hiện đại:

Không có TLSX,

được thuê làm,

phương thức SX

hiện đại

6

Những người thợ trong công

trường thủ công 7



a/ Khái niệm

“Trong công trường thủ công và trong nghề nghiệp thủ

công, người công nhân sử dụng công cụ của mình, còn

trong công xưởng thì người công nhân phải phục vụ máy

móc”

8

Thợ thủ công đan hàng từ

cây lục bình

Người công nhân

lắp ráp ô tô

9



a/ Khái niệm

“tất cả các giai cấp khác đều suy tàn và tiêu vong cùng với

sự phát triển của đại công nghiệp, còn giai cấp vô sản lại

là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp”

“công nhân cũng là một phát minh thời đại mới… Công

nhân Anh là đứa con đầu lòng của nền công nghiệp hiện

đại”

Hình ảnh công nhân của nhà máy luyện

kim nước Anh thời xưa được dựng lại

trong lễ khai mạc Olympic London 2012

10



a/ Khái niệm

Hai đặc trưng cơ bản của giai cấp công nhân:

-Thứ hai, về địa vị của giai cấp công nhân trong hệ thống QHSX

TBCN:

Giai cấp

công nhân

TLSX

Sức LĐ

XGiai cấp

Tư sản

11



a/ Khái niệmHai đặc trưng cơ bản của giai cấp công nhân:

“Giai cấp tư sản …mà lớn lên thì giai cấp vô sản, giai cấp

công nhân hiện đại – chỉ có thể sống với điều kiện kiếm

được việc làm…nếu lao động của họ tăng thêm tư bản –

cũng phát triển theo. Những công nhân ấy buộc phải tự

bán mình …là một hàng hóa”

Trích Tuyên ngôn Đảng Cộng sản

“Giai cấp vô sản là một giai cấp xã hội hoàn toàn chỉ

kiếm sống bằng việc bán lao động của mình, chứ không

phải sống bằng lợi nhuận của bất cứ tư bản nào…Giai cấp

vô sản là giai cấp lao động trong thế kỉ XIX”

12




Từ thực tiễn xây dựng CNXH ở Nga Xô viết, V.I.Lênin đã

làm rõ hơn vai trò của giai cấp công nhân trong quá trình

xây lãnh đạo cách mạng XHCN và xấy dựng CNXH.

Trong các nước đi theo con đường XHCN giai cấp công

nhân cùng với nhân dân lao động đã trở thành những

người làm chủ TLSX chủ yếu của XH. Địa vị kinh tế và

chính trị của họ đã có những sự thay đổi căn bản.

Với sự phát triển của KH-CN từ nửa sau thế kỉ XX, giai

cấp công nhân hiện đại đã có một số sự thay đổi nhất định

so với trước đây.

13




Công cụ lao động của công nhân Anh thế kỉ XIX

14

Công nhân khai thác than15

Công nhân tự động hóa

16




Về phương diện đời sống, ở các nước tư bản phát triển một bộ phận

công nhân đã có một số tư liệu sản xuất nhỏ để cùng với giai đình làm

thêm một số công đoạn phụ cho các xí nghiệp, một bộ phận nhỏ đã có

cổ phần trong các xí nghiệp tư bản. Tuy nhiên, số công nhân đó chỉ

chiếm một tỉ lệ rất nhỏ.

Về cơ bản, giai cấp công nhân vẫn không có TLSX và vẫn

phải bán sức lao động

17

Người công nhân may

nhận thêm đồ ở nhà

máy về nhà làm

18



a/ Khái niệm“Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội ổn định, hình

thành và phát triển cùng với quá trình phát triển của công

nên công nghiệp hiện đại…, là LLSX cơ bản, tiên

tiến, trực tiếp hay gián tiếp tham gia sản xuất…, là lực

lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ CNTB lên

CNXH.

Ở các nước TBCN, giai cấp công nhân là những người

không có TLSX phải làm thuê cho giai cấp tư sản và bị

bóc lột giái trị thặng dư.

Ở các nước XHCN, họ cùng nhân dân lao động làm chủ

TLSX chủ yếu và cùng hợp tác lao động vị lợi ích chung

của toàn xã hội, trong đó có lợi ích chính đáng của họ.19



b/ Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

-Giai cấp công nhân là sản phẩm của nền công nghiệp

hiện đại, lực lượng đại biểu cho sự phát triển của LLSX

tiến bộ, cho xu hướng phát triển của phương thức sản xuất

CSCN, do vậy, về mặt khách quan nó là giai cấp có sứ

mệnh lịch sử lãnh đạo nhân dân lao động đấu tranh bóc lột

và xây dựng xã hội mới – xã hội XHCN và CSCN

-”phương thức sản xuất TBCN tạo ra một lực lượng bị

buộc phải hoàn thành cuộc cách mạng ấy, nếu không sẽ bị

diệt vong…Thực hiện giải phóng thế giới ấy, đó là sứ

mệnh lịch sử của giai cấp vô sản hiện đại” –Ph.Ăngghen-

20



b/ Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công

nhân

Theo C.Mác và Ph.Ăngghen việc thực hiện sứ mệnh lịch

sử của giai cấp công nhân cần phải trải qua hai bước.

-Bước thứ nhất: Giai cấp vô sản chiếm lấy chính quyền

nhà nước và biến tư liệu sản xuất trước hết trở thành sở

hữu nhà nước

Quốc hữu hóa các nhà máy xí nghiệp của giai cấp tư

sản, thành lập Hội đồng kinh tế quốc dân tối cao để

xây dựng nền kinh tế xã hội chủ nghĩa.

21

Hồng quân đánh chiếm cung điện mùa đông

trong CMT10 22



b/ Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công

nhân

-Bước thứ hai: “giai cấp vô sản tự thủ tiêu với tư cách là

giai cấp vô sản, chính vì thế mà nó cũng xóa bỏ mọi sư

phân biệt giai cấp và đối kháng giai cấp”, lãnh đạo nhân

dân lao động thông qua chính đảng của nó, tiến hành tổ

chức xây dựng XHCN.

-Để hoàn thành được sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp

công nhân phải tập hợp được các tầng lớp nhân dân lao

động xung quanh nó, xóa bỏ xã hội cũ, xây dựng xã hội

mới về mọi mặt.

23

2.Những điều kiện khách quan qui định sứ


a/ Địa vị kinh tế - xã hội của giai cấp

công nhân trong xã hội TBCN

• LLSX luôn vận động và phát triển. Trong LLSX ở

bất cứ xã hội nào, người lao động cũng là yếu tố

quan trọng nhất.

• Trong CNTB và CNXH, với nền sx đại công nghiệp

ngày càng phát triển, “LLSX hàng đầu của toàn nhân

loại là công nhân, là người lao động” –Lenin-

24





- Trong nền sản xuất đại công nghiệp, giai cấp công nhân

vừa là chủ thể trực tiếp nhất, vừa là sản phẩm căn bản nhất

của nền sản xuất đó.

Với nền sản xuất TBCN, “giai cấp công nhân hiện đại

…chỉ có thể sống với điều kiện là kiếm được việc làm, và

chỉ kiếm được việc làm, nếu lao động của họ tăng thêm tư

bản”

Từ điều kiện đó, buộc giai cấp công nhân phải không

ngừng học tập vươn lên cho đáp ứng được yêu cầu của

nền sản xuất ngày càng hiện đại.

25

Các công nhân liên tục được đào tạo, bồi dương thêm tri thức về

chuyên môn ngành nghề của mình

26

• Trong chế độ TBCN, giai cấp công nhân hoàn toàn

không có hoặc có rất ít TLSX, do đó họ phải bán SLĐ

của mình.

• “vì thế họ phải chịu hết sự may rủi của cạnh tranh, mọi

sự lên xuống của thị trường”

• Như vậy, trong TBCN, giai cấp công nhân có lợi ích cơ

bản đối lập với giai cấp tư sản.





27

Trong chế độ TBCN giai cấp công nhân có lợi ích cơ bản

đối lập trực tiếp với lợi ích của giai cấp tư sản

Giai cấp tư sản

• Duy trì chế độ tư hữu tư

nhân TBCN về TLSX

• Duy trì chế độ áp bức bóc

lột đối với giai cấp công

nhân và quần chúng nhân

dân lao động.

Giai cấp công nhân

• Xóa bỏ chế độ tư hữu tư

nhân TBCN về TLSX

• Giành lấy chính quyền về

tay giai cấp công nhân và

nhân dân lao động

• Tổ chức xã hội mới không

còn bóc lột





28

• Điều kiện sống (thành phố lớn, KCN tập trung), điều

kiện làm việc (trong lòng TBCN, bị bóc lột trực tiếp)

tạo điều kiện họ đoàn kết chặt chẽ với nhau trong

cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa tư bản.

• Giai cấp công nhân có những lợi ích cơ bản thống

nhất với lợi ích của đại đa số quần chúng nhân dân

lao động, do vậy giai cấp này có thể liên kết với giai

cấp khác trong cuộc đâu tranh trống tư sản.





29



b/Những đặc điểm chính trị - xã hội của


-Thứ nhất, giai cấp công nhân là giai cấp tiên phong cách

mạng và có tinh thần cách mạng triệt để nhất.

Tiên phong: đại biểu cho phương thức sản xuất tiên

tiến, gắn liền thành tựu KH-CN hiện đại. Được trang bị lý

luận khoa học, cách mạng, đi đầu trong mọi phong trào

cách mạng theo mục tiêu xóa bỏ xã hội cũ lạc hậu, xây

dựng xã hội mới tiến bộ.

30

“Trong tất cả các giai cấp hiện đang đối lập với giai cấp

tư sản thì chỉ có giai cấp vô sản là giai cấp thực sự cách

mạng.

Các tầng lớp trung đẳng là những nhà tiểu công thương

nghiệp, thợ thủ công và nông dân, tất cả đều đấu tranh

chống giai cấp tư sản để cứu lấy sự sống của mình với

tính cách là các tầng lớp trung đẳng. Cho nên họ không

cách mạng mà bảo thủ”





31





-Thứ hai, giai cấp công nhân là giai cấp có ý thức tổ chức

kỉ luật cao.

Hệ thống sản xuất mang tính dây chuyền, nhịp độ làm

việc khẩn trương nên công nhân phải tuân thủ nghiêm

ngặt kỷ luật lao động.

Cuộc sống đô thị tập trung tạo nên tính tổ chức, kỷ luật

chặt chẽ cho công nhân.

32

Hiếm người Nga nào

không uống rượu mà lại

được tin tưởng. Không

cuộc họp nào mà không

kết thúc bằng Vodka

“Hãy phá vỡ nó!”

Tấm poster tuyên truyền

tăng cường kỷ luật trong

các nhà máy của Liên Xô

để xóa bỏ tệ nạn nghiện

rượu.

33

Tính tổ chức và kỉ luật cao của giai cấp công nhân được

tăng cường khi nó phát triển thành một lực lượng chính

trị lớn mạnh, có tổ chức, được giác ngộ bởi một lý luận

khoa học và tổ chức ra được chính đảng của nó là Đảng

Cộng sản.

Giai cấp công nhân không có kỉ luật cao thì không thể

giành được thắng lợi trong cuộc đấu tranh chống lại giai

cấp tư sản và xây dựng chế độ xã hội mới





34

-Thứ ba, giai cấp công nhân có bản chất quốc tế.

Giai cấp tư sản không chỉ bóc lột giai cấp công nhân ở chính

nước họ mà còn bóc lột giai cấp công nhân ở các nước thuộc

địa.

Do đó, phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân không chỉ

diễn ra đơn lẻ ở từng doanh nghiệp, từng quốc gia mà phải có

sự gắn bó giữa phong trào công nhân các nước.

V.I.Lênin :”không có sự ủng hộ của cách mạng quốc tế của thế

giới thì thắng lợi của cách mạng vô sản là không thể có

được…Tư bản là một lực lượng quốc tế. Muốn thắng nó cần

có sự liên minh quốc tế.





35

Các đại biểu của các chính

đảng lớn ở phương Tây và

phương Đông đều có mặt:

Nga, Đức, Áo Hunggari, Ba

Lan, Phần

Lan, Pháp, Bungari, Mĩ, Trun

g Quốc, Triều Tiên. Sự có mặt

của các đại biểu các nước

phương Đông tuy không

nhiều nhưng đã chứng tỏ

Quốc tế thứ ba chẳng những

chỉ là tổ chức của giai cấp

công nhân các nước tư bản

chủ nghĩa mà còn là tổ chức

của quần chúng công nhân và

nhân dân lao động các nước

thuộc địa và phụ thuộc.36

Các đại biểu tham dự Quốc tế cộng sản

đến từ khắp các châu lục37

Đại hội lần thứ hai Quốc tế cộng sản (1920)

do Lenin chủ trì38

Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam:

- Ra đời ngay khi thực đân Pháp vào xâm lược Việt Nam ->

còn non trẻ

- Số lượng ban đầu ít (nhưng tăng nhanh), trình độ nghề nghiệp

thấp, còn mang nhiều tàn dư của tập quán của giai cấp nông

dân (vì xuất thân từ nông dân).

- Kế thừa truyền thống đấu tranh giặc ngoại xâm của dân tộc

- Sớm có Đảng Cộng sản lãnh đạo và sớm chịu sự ảnh hương

của chủ nghĩa Mác-Lênin.

- Xuất thân từ nông dân nên có mối quan hệ khăng khít với

tâng lớp nông dân và các tầng lớp xã hội khác.

Vai trò: Giai cấp công nhân Việt Nam tuy còn non trẻ nhưng

sớm là giai cấp lãnh đạo Cách mạng.





39

3.Vai trò của Đảng Cộng sản trong quá trình thực

hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân do địa vị kinh tế-

xã hội của giai cấp này qui định, để biến khả năng khách

quan đó thành hiện thực thì phải thông qua nhân tố chủ

quan của giai cấp công nhân.

Trong những nhân tố chủ quan đó thì việc thành lập Đảng

Cộng sản trung thành với lợi ích của giai cấp công nhân,

của dân tộc, vững mạnh về tư tưởng, tổ chức, chính trị là

nhân tố giữ vai trò quyết định nhất..

40



a/Tính tất yếu của sự hình thành, phát triển

chính đảng của giai cấp công nhân

Phong trào của giai cấp công nhân chống lại giai cấp tư

sản đã nổ ra ngay từ khi CNTB hình thành và phát triển.

Phong trào có thể phát triển về số lượng, qui mô nhưng

đều thất bại do thiếu một lý luận khoa học và cách mạng

soi đường.

Chỉ khi công nhân tiếp thu lý luận khoa học và cách mạng

thì phong trào mới mang tính chất chính trị.

41

Những phong trào công nhân buổi đầu tiên ở Việt Nam

diễn ra một cách tự phát

- Công nhân đập phá máy móc

- Năm 1919 nổ ra cuộc bãi công của thủy thủ tàu Sácnô

đang đậu ở cảng Hải Phòng đòi tăng lương

- Năm 1920, hơn 200 thủy thủ của 5 chiếc tàu Pháp đang

buông neo ở cảng Sài Gòn đã bãi công đòi phụ cấp

- 1920 công nhân Sài Gòn,Chợ Lớn thành lập CÔng hội

đỏ do Tôn Đức Thắng lãnh đạo -> cuộc bãi công của

công nhân Ba Son Sài Gòn ( 8/1925)

- Từ 1925 trở đi chủ nghĩa Mác-Lênin mới được truyền

bá ở nước ta





42

Đảng Cộng sản ra đời lãnh đạo, công nhân nhận thức

được vai trò, vị trí của mình trong xã hội, hiểu được con

đường đấu tranh, từ đó tập hợp được đông đảo quần chúng

nhân dân lao động.

Đảng Cộng sản cần chăm lo xây dựng về tư tưởng và tổ

chức, phải luôn làm Đảng vững mạnh về chính trị, không

ngừng nâng cao trí tuệ, gắn bó nhân dân, có năng lực lãnh

đạo và hoạt động thực tiễn.





43

Đảng Cộng sản Liên Xô xuất hiện từ phái Bolshevik của

Đảng Lao động Dân chủ Xã hội Nga, dưới sự lãnh đạo của

Vladimir Lenin. Đảng lãnh đạo cuộc Cách mạng tháng 10

năm 1917 dẫn tới sự lật đổ Chính phủ Lâm thời Nga và thành

lập nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên của thế giới.

Đảng cũng là động lực của Quốc tế cộng sản, duy trì các liên

kết tổ chức và hỗ trợ các phong trào cộng sản ở Đông

Âu, châu Á và châu Phi. Đảng chấm dứt tồn tại với thất bại

của cuộc đảo chính Xô viết năm 1991 và được kế thừa bởi

Đảng Cộng sản Liên bang Nga tại Nga và các đảng cộng sản

của các nước cộng hoà cũ hiện đã độc lập44

Đảng Cộng sản Việt Nam là đảng cầm quyền tại Việt Nam hiện

nay theo Hiến pháp (bản sửa đổi 1992), đồng thời cũng là đảng

duy nhất được phép hoạt động. Đảng cộng sản Việt Nam là đại

biểu trung thành của giai cấp công nhân, người lao động và lấy

chủ nghĩa Marx-Lenin và Tư tưởng Hồ Chí Minh làm kim chỉ

nam cho mọi hoạt động của Đảng.

Nguyễn Ái Quốc triệu tập các đại biểu cộng sản Việt Nam họp từ

ngày 6 tháng 1 năm 1930 đến ngày 8 tháng 2 năm 1930 tại

Hương Cảng, trên cơ sở thống nhất ba tổ chức cộng sản tại Đông

Dương (Đông Dương Cộng sản Đảng và An Nam Cộng sản

Đảng; Đông Dương Cộng sản Liên đoàn) ở Cửu Long (Trung

Quốc). Hội nghị quyết định thành lập một tổ chức cộng sản duy

nhất, lấy tên là Đảng Cộng sản Việt Nam.45



b/Mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản và giai

cấp công nhân

Đảng Cộng sản là tổ chức chính trị cao nhất của giai cấp

công nhân, đại biểu cho lợi ích và trí tuệ của giai cấp

công nhân và toàn thể nhân dân lao động.

“Những người cộng sản không phải là một đảng riêng

biệt, đối lập với đảng công nhân khác..không có một lợi

ích nào tách khỏi lợi ích của giai cấp vô sản” – Tuyên

ngôn Đảng Cộng sản-

46

Giai cấp công nhân là cơ sở giai cấp của Đảng Cộng

sản…

Đảng viên có thể là những công nhân có giác ngộ lý

tưởng cách mạng, được rang bị lý luận cách mạng, tự giác

gia nhập; có thể không phải công nhân nhưng phải được

giác ngộ về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, luôn

dứng trên lập trường, lợi ích của công nhân.

Sự lãnh đạo của Đang cũng là lãnh đạo giai cấp công

nhân.

Đảng tập trung những công nhân tiên tiến…do vậy Đảng

là đội tiên phong chiến đấu, lãnh tụ chính trị và bộ tham

mưu chiến đấu của giai cấp công nhân. 47




cấp công nhân

Cán bộ, đảng viên phải bằng hành động gương mẫu của

mình để tập hợp lôi cuốn quần chúng nhân dân vào các

phong trào cách mạng.

Đảng có những lợi ích cơ bản thống nhân lợi ích của giai

cấp công nhân và quần chúng nhân dân lđộng, do đó có thể

thực hiện gíac ngộ quần chúng nhân dân, đưa họ tham gia

các phong trào cách mạng thì Đảng mới có sức mạnh, sứ

mệnh giai cấp công nhân mới được thực hiện.

Đảng Cộng sản là bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp

công nhân và cả dân tộc tức là vai trò đưa ra những quyết

định của Đảng. 48




cấp công nhân

49

Cám ơn thầy và các bạn đã lắng nghe

Chúc thầy và các bạn có một kỳ giáng sinh

an lành và một năm mới hạnh phúc

Education

Triết học: Công nhân