มาท าร้านยา...สู่มาตรฐาน

GPP กันเถอะ

ร้านยาหลายแหง่อาจเจอปัญหา??

อยากปรับร้านยาใหไ้ดม้าตรฐาน ไม่รู้จะเริ่มอย่างไร?

จะจัดร้านยาอย่างไร?

ยาตั้งเยอะแยะ อยู่ในกลุ่มไหนกนับ้าง?

มารู้จัก...ประเภทของยาตามกฎหมาย

ยาสามัญ

ประจ าบ้าน

ยาอันตราย ยาควบคุม

พิเศษ

มาดูกันว่า...ร้านแบบไหน

สามารถขายยาอะไรกนัได้บา้ง...

ยาสามัญ

ประจ าบ้าน

ร้านค้าทั่วไป

มาดูกันว่า...ร้านแบบไหน

สามารถขายยาอะไรกนัได้บา้ง...

ยาสามัญ

ประจ าบ้าน

ยาบรรจุเสร็จ

ที่ไม่ใช่ยา

อันตราย

ร้านขายยา ขย.2

ร้านขายยา ขย.1

ยาสามัญ

ประจ าบ้าน

ยาอันตราย ยาควบคุม

พิเศษ

ร้านขายยา ขย.1

ยาสามัญ

ประจ าบ้าน

ยาอนัตราย ยาควบคุม

พิเศษ

แต่!! หากเภสัชที่ปฏิบตัิหนา้ที่ไมอ่ยู ่

ห้ามขายยา...

ยาอันตราย VS ยาควบคุมพิเศษ

**ต้องจ่ายยาโดยเภสัชกร

ตัวอย่าง

Tramadol

Ibuprofen

ยาอันตราย **ต้องจ่ายยาโดยเภสัชกร

ตามใบสั่งแพทย์เท่านั้น

ตัวอย่าง

ยาชา (General Anesthetics)

ยาซิลเดนาฟล ( Sildenafil )

Prednisolone

ยาควบคุมพิเศษ

1. Antidiabetic agents

ex. Metformin, Pioglitazone

2. Thyroid hormone

ex. Propylthiouracil, Methimazole

3. Agents affecting bone metabolism

ex. Alfacalcidol

4. Sex hormones

ex. Female : Norethisterone

Male : Cyproterone acetate

ระบบตอ่มไร้ทอ่

(Endocrine system)

1. Antihypertension

- Angiotensin converting enzyme inhibitor

(ACEI)

ex. Enapril

- Angiotensin antagonists

ex. Lorsatan

- Beta-blockers

ex. Atenolol

- Calcium channel blocker

ex. Verapamil

- Diuretic

ระบบหัวใจและหลอดเลอืด

(Cardiovascular system)

2. Vasodilator

ex. Isosorbide dinitrate, Hydralazine

3. Cholesterol – lowering drugs

ex. Statins, Fibrate

ระบบหัวใจและหลอดเลอืด

(Cardiovascular system)

1. Anticonvulsants

ex. Phenytoin

2. Antivertigo

ex. Betahistine, Cinnarizine

3. Neuropathic pain

ex. Gabapentin,

4. Antimigraine

ex. Ergotamine

5. Nootropics/Neurotonics

ex. Flunarizine, Mecobalamin

ระบบประสาทสว่นกลาง

(Central nervous system)

1. Antacid, Antireflux agents, Antiulcerants

ex. Omeprazole, Simeticone

2. Antispasmodics

ex. Hyoscine, Dicyclomine

3. Antidiarrheals

ex. Loperamide, Activated charcoal

4. Laxatives

ex. Bisacodyl, Senna

5. Digestives ex. Pancreatin

ระบบทางเดนิอาหาร

(Gastro-intestinal system)

6. Anorectal preparations

ex. Diosmin

7. Antiemetics

ex. Domperidone, Metoclopramide

ระบบทางเดนิอาหาร

(Gastro-intestinal system)

1. Antibacterial drugs

- Aminoglycosides : Kanamycin

- Cephalosporins : Ceftriaxone

- Penicillins : Amoxicillin

- Chloramphenicol : Thiamphenicol

- Macrolides : Roxithromycin

- Quinolones : Ciprofloxacin

- Tetracyclines : Tetracycline

- Sulphonamides : Sulphadiazine

- Antibacterial combinations : Co-trimoxazole

กลุ่มต้านการตดิเชือ้

(Anti-infectives)

2. Antifungal drugs

ex. Fluconazole, Griseofulvin

3. Antiviral drugs

ex. Acyclovir

4. Anthelmintics

ex. Albendazole

5. Anti-malarials

ex. Quinine

6. Anti-TB

ex. Rifampicin

กลุ่มต้านการตดิเชือ้

(Anti-infectives)

1. Analgesic - Steroid ex. Prednisolone - Non Steroid

- Paracetamol

- NSAIDs ex. Ibuprofen, Mefenamic acid

- Others ex. Tramadol

2. Neuromuscular disorder

- Skeletal muscle relaxants

ex. Toperisone (Biocalm)

แกป้วด / ลดไข ้

(Analgesics and Antipyretics)

3. Rheumatic diseases and Gout

- ยาลดกรดยริูก ex. Allopurinol - ยาบรรเทาปวด ex. Cochicine - Steroid ex. Prednisolone 4. Relief of soft-tissue inflammation

- Rubifacients (ยานวด) ex. Difelene, Counterpain

แกป้วด / ลดไข ้

(Analgesics and Antipyretics)

1. Eye drop

ex. Moxifloxacin, Atropine, Timolol

2. Ophthamic lubricants

ex. Hydroxypropylmethylcellulose,

Hyaluronate

3. Ear drop ex. Docusate

ตา ห ูจมกู คอ

(Eye Ear Nose & Oral cavity)

1. Antipyretics

ex. Paracetamol

2. Antihistamines

ex. Chlorpeniramine, Loratadine

3. Cough suppressants

ex. Dextromethorphan

4. Expectorant and Mucolytics

ex. Acetylcysteine, Ambroxol

ลดไข ้ลดน้ ามกู แกไ้อ

(Antipyretics, Antihistamines & Cough preparation)

1. Antiasthmatic & COPD

- Oral

ex. Terbutaline, Montelukast

- Topical

ex. Budesonide, Salbutamol

ระบบทางเดนิหายใจ

(Respiratory system)

1. Gastro-intestinal system

2. Anti-infectives

3. Analgesics and Antipyretics

ยาเดก็

(Respiratory system)

1. Contraceptive

ex. Lynestrenol, Medroxyprogesterone

2. Vaginal supporitory

ex. Clotrimazole, Nystatin

3. Erectile dysfunction ex. Sildenafil 4. Bladder & Prostate disorders ex. Finasteride, Flavoxate

สูต-ินรเีวช/ทางเดนิปสัสาวะ (Obstetrics, Gynaecology and urinary – tract disorders)

1. Anti-infective skin preparations - Antifungi ex. Cotrimoxazole

- Antibacteria ex. Neomycin

- Parasiticidal preparations

ex. Permethrin ยาฆ่าเหา 2. Emollient and barrier preparations ex. Urea cream

3. Topical Steroids

ex. Triamcinolone acetonide

ยาใช้ภายนอกเกีย่วกบัผวิหนงั

(Skin)

4. Preparations for warts and calluses ex. Mederma

ยาใช้ภายนอกเกีย่วกบัผวิหนงั

(Skin)

1. ยาแก้ปวดท้อง ท้องอืด ท้องขึน้ ท้องเฟ้อ

2. ยาแก้ท้องเสีย

3. ยาระบาย

4. ยาถา่ยพยาธิล าไส ้

5. ยาบรรเทาปวด ลดไข ้

6. ยาแก้แพ้ ลดน้ ามูก

7. ยาแก้ไอ ขับเสมหะ

8. ยาดมหรือยาทาแก้วิงเวยีน หน้ามืด คัดจมูก

9. ยาแก้เมารถ เมาเรือ

10. ยาส าหรับโรคตา

ยาสามญัประจ าบา้น

(household medicine)

11. ยาส าหรับโรคปากและล าคอ

12. ยาใส่แผล ล้างแผล

13. ยาส าหรับรักษาแผลติดเชื้อ ไฟไหม ้น้ าร้อนลวก

14. ยาบรรเทาอาการปวดกลา้มเนื้อ แมลงกัดต่อย

15. ยาส าหรับโรคผิวหนัง

16. ยาบ ารุงรา่งกาย

ยาสามญัประจ าบา้น

(Over-the-counter drugs)

1. Pregnancy and lactation mother

2. Blood

3. Vitamins and minerals

4. Fluids and electrolytes

ex. เกลือแร ่

อาหารเสรมิ บ ารงุรา่งกาย

(Nutrition and Blood)

References

1. แนวทางการจัดการสูม่าตรฐานวธีิปฎิบัต ิทางเภสัชกรรม

https://samutprakarnfda.files.wordpress.com/2014/11/e0b981e0b899e0

b8a7e0b897e0b8b2e0b887e0b881e0b8b2e0b8a3e0b888e0b8b1e0b89

4e0b881e0b8b2e0b8a3e0b8aae0b8b9e0b988gpp-sep-2015-1.pdf

2. พรบ. ยาอันตราย, พรบ.ยาควบคุมพิเศษ, ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ยา

สามัญประจ าบ้านแผนปัจจุบัน

http://drug.fda.moph.go.th/zone_law/law024.asp

3. MIMS Thailand 2016 issue 1

4. บัญชียาหลักแหง่ชาต ิ

http://drug.fda.moph.go.th:81/nlem.in.th/medicine

นศภ.จิรภัทร บุญช่วย 552278

นศภ.นัชฎาพร สุภาพพันธ์ 552534

นศภ.หทัยเทพ ชลชีพ 552772

จัดท าโดย

ขอขอบคุณ

ภก.กานน ธรรมเจริญ

ภญ.โสมาภา ธรรมเจริญ

คณะเภสชัศาสตร์

มหาวิทยาลัยหวัเฉียวเฉลมิพระเกียรติ