9

Kutu Sütü Savaşları Yeniden Başladı

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Pastörize Süt

Citation preview

  • 1. 16 01 2012 Kutu st savalar yeniden balad - beslenmebuItenLcom - Readabilitybeslenm ebulteni.c0mKutu st savalar yeniden baladSayfa 1/2 l Biliyorsunuz birka yl nce edtrmz Prof. Dr. Ahmet Aydmile 13. o. 2008 tarihi nde Anadolu Ajans ile yapt Dayankl olsun diye ilem gren stlerhastahk kayna" balkl bir rportaj yaplmtLHaber yzlerce gazete,dergi ve internet sitesinde yaynlanmve olumlu olumsuz birok eletiri yaplmt.En sert negatif eletiriyi TMMOB Gda Mhendisleri Odas Ynetim Kurulu Bakan PetekAtaafSalk Riski TayanSokak SnerenZihniyeti Knyorz" balkl basn bildirisiyle yapmt. Bundan sonra Trkiye St, Et Gda Sanayicileri ve reticileri Birlii "i st tketimini tevik ederek halkm salm tehlikeye atmak" iddias il e editrmz hakkmda su duyurusunda bulununca 2.o4.2008tarihinde stanbul Tabip Odas soruturma amt. Editrmz savunmasn 133 bilimsel referans vererek yapmt.(Bu olduka uzun savunmay bltenimizdeki Kutu st savalarfyaz snda bulabilirsiniz). Soruturma sonucunda Profesr Aydn hakl bulunmutu. Son haftalarda editrmiiz Prof. Dr.Ahmet Aydn ve Uz. Dr.Yavuz Di zdar`n eitli gazete ve televizyonlarda st st olarak imeyinyourt ya da kefiryaparak tketin` deyince yine kyamet] er koptu. Gda Mhendisleri Odas Bakan PetekAtamanisi m vermeden yine bir knama konumas yapt.Bu arada Ankara nivesitesve Hacettepe niversitesinden baz retim yeleri ve konu ile ilgili baz uzmanlar da bu ynde aklamalar yaptlar. 'st st olarak imeyin yourt ya da kefiryaparak tketin' l afn alp c mb zl ayarak 'st imeyin' ekline dntrrl er. Sorun 'zm yemek deil,bac1 dvmek olduundan' deerli (l) uzmanlardan hi birisi kutu stnn neden yourttan ya da kefirden daha iyi olduunu sylemediler. Hatta retim yelerinden birisi hzn al amay arak Tp doktoru diplomasyla st imeyiniddiasmda bulunanlarn diplomasm yrtmasve diplomann stne basarak konumas lazn diyerek btn nefr etini kustu. Bltenimizin mevcut say snda bu su] amalara yer vereceiz. Daha sonra Prof. Dr.Ahmet Aydn'la st konusunda yaplan rportaj yaynlayacaz. Karar sizverin.I. YAZI St ime iddialarna biryant dahaTMMOB Gda Mhendisleri Odas tarafndan son dnemde baz basn-yayn organlarnda st ve st rnleri hakknda yaplan yanlyaynlar hakknda basn toplants dzenlendi.Gda Mhendisleri Odas Bakan Atamamtoplantnn alnda yapt konumada,tketicilerin doru bilgilendirilmesi durumunda,salkl bir toplumun olacan belirtirken,s0n dnemde bilgi kirlilii nedeniyle tketicinin tketmesi gereken salkl rnlerden bile kuku duyar hale geldiini syledi.Gda gvenlii ile ilgili baz sorun ve riskler olduuna iaret eden Ataman,ancak tketicinin dikkatinin gerek risklerden uzaklatrldn ve bir bakaboyuta ekildiini vurgulad.Gda gvenliiyle ilgili bilgilendirmeler yaparkembilim adamlar Ve meslek mensuplarnn ok dikkatli ifadeler kullanmas gerektiinivurgulayan Ataman,gda gvenliinin "multi disipliner bir alan olduunu ve birok meslek mensubunu ve uzman iinde barndrdn kaydetti.Ataman, yle dev am etti:"Birbakyorsunuz bir, ikikii herkonuda uzmanve herkonuda tketiciyiynlendiriyor. Bunun mantn hakikaten anlamak mmkn deil. Alerji konusunun uzman baka,Ul-IT konusunun uzman baka.Uzmanlk alanlar spesifikkembu konuyla ilgili bilimadamlar uzmanlk konular hakknda konuurkembir takm kiiler hi kimseye danma ihtiyac hissetmeden bilgilendirmede bulunuyorlar. Gda teknolojisi konusunda ne zaman eitim almlar,gda teknolojisiyle birlikte hangi rnn hangi bileenin bana neler geliyor,ne zaman aratrmlar,bunlar anlamakta glk ekiyorum. Ya bizbir eyleri yanlbiliyoruzya da farkl bir n0kta,farkl bir hedef var diye dnyorum.Gndemde hep gdayla ilgili bir takmkrizler yaratlyor,bilgi kirlilii oluturuluyor. Son dnemde basnda UHT stler, st tketii,yourt, yourt ekiyormi gibi konularla urayoruz. l st, canlanan st, yourt yaparken enzinlerlyor, inek sahibinden st almay nerne

2. 16 01 2012 Kutu st savalar yeniden balad- besIenmebuIteni.com - Readabilityarlmas gerektiini syledi.Atamamtelevizyondaki gda rnleri hakkndaki yanlyaynlar nleme amacyla RTK'e de yaz gnderiklerini ve gda konusunda uzman olmayan insanlarn programlara karlmamasn istediklerini ifade etti.UZMANLAR ST KoNUsUNDA NE DEDToplantya katlan uzmanlar da st ve st rnleri hakkndaki iddialar konusunda deerlendirmelerde bulundu.Hacettepe niversitesi Prevantif Onkoloji Anabilim Dal Bakan Prof Dr. smail elik, uzmanlarca 2yana kadar anne stnn, 2yandan sonra da 2bardak st iilmesi nerisinde bulunulduunu hatrlatarahkalsiy um kay na stn,kemikleri by tecek ve kanserden koruyacak dnyann ii me en uygun rn olduunu ifade etti .elik, Tp doktoru diplomasyla st imeyin iddiasnda bulunanlarn diplomasn yrtmasve diplomann stne basarak konumas lazn dedi.Ankara niversitesi St Teknolojisi Blm Bakan ve Gda Teknolojisi Dernei 2. Bakan Prof. Dr.Celalettin Koak da stn canl organizmalar iin gerekli besin deerlerini barndran yegane rn olduunu ifade etti. Stte en nemli konunun hastalk yapc etkenleri olan patojenleri ldrmek olduunu belirten Koak,pastrize ve UHT yntemiyle,yksek teknoloji ile bu patojenler ldrlrken, stn doal niteliklerine hibir ekilde zararveilmediini syledi.Trkiye'de kii bana 26kilogram st tketilirken,bunun 6kat st tketen lkeler bulunduuna dikkati eken Koakfbiz st iirmek iin urayoruz,-2 kii kp,st iirmemek iin alyor dedi.A..St Teknolojisi Blmnden Prof. Dr. Emel Sezgin de i stn iinde hastalk yapc etkenlere sahip patojen bulundurmas nedeniyle insan tketimine uygun olmadna iaret ederek, eitli uygulamalar ve teknolojilerle stn insan tketimine emin ve dayankl hale getirildiini bildirdi.UHT, pastrize gibi bu uygulamalarkonusunda tm dnyada binlerce aratrma yapldnve bunun insan salna olumsuz etkisi bulunmadnn tespit edildiini anlatan Sezgin, ocuklara st iirmeyin gibi iddialarda bulunanlar hangi almaya da aratrmalara gre bu sonuca varyor.Bunu anlamak mmkn deil" diye konutu.Ayn blmden Prof. Dr. Asuman Grsel de pastrize ve UHT teknolojisiyle hastalk yapan mikroorganizmalarn yok edildiini belirtirken ancak stn besin deerinde bir azalma olmadn bildirdi.Prof. Dr. Aye Giis0y,bir insann gzn ilk atnda azna ilk giren hesinin st olduunu hatrlatrken, st hakknda iddialarda bulunulurken dikkatli olunmas gerektiini vurgulad.Hacettepe niversitesi Gda Mhendislii Blm Bakan Prof. Dr. Hamit Kksel de UHT,pastrize gibi uygulamalarnn sadece Trkiye'de deil tm dnyada ayn ekilde yapldnaiaret etti ve bu konuda insanlarn kafasn bulandrmamak gerektiini syledi.Hacettepe niversitesi Beslenme ve Diyetetik Blm Beslenme Bilimlerinden Dr. Reyhan Nergiz nal ise salkl bir st tketimi iin sl ilemin kanlmaz olduuna iaret ederken, gazl ve ekerli sv tketiminin st tketiminden daha fazla olduu Trkiye'de gnde 2 bardak st iilmcsini ncrdiklcrini syledi . Stlc ilgili mesajlarda ok dikkatli olunmas gerektiini vurgulayan nal,sl ilemin iddialarn aksine stteki alej en zelliini azalttn kaydetti.http://hurarsiv.hun-iyet.com.tr/goster/printnews.aspx?DocID=952295II. YAZI St imeye devamTrkiye'nin en byk niversitelerinden biri olan ve nemli bilimsel aratrmalara imza atan Hacettepe niversitesi (H),son gnlerde zellikle ocuklara st iirilmemesi ynndeki aklamalara tepki gstererehkanserden korunma,di sal,kemik geliimi ve bakln kuvvetlenmesinde olmazsa olmaz olarak gsterdikleri stn, mutlaka iilmesi gerektiini vurguluyor.Kolesterol ilalarnn faydal olmadna ynelik tartmalarn ardndan son gnlerde zellikle ocuklara sl iirilmemesi ynnde baz hekimlerce yaplan aklamalara tepki gsteren bilim insanlar,kanserden korunma, di salLkemik geliimi ve bakln kuvvetlenmesinde "dzenli st iilmesinin" olmazsa olmaz olarak kabul edildiini,bata ocuklar olmak zere yetikinlerin de st imesi gerektiini belirtti.Hacettepe niversitesi Rektr Prof. Dr. Murat Tuncer, anne adaylarnn, 6 aydan sonra bebeklerimkk ocuklarn,ergenlik andakilerin, genlerin Ve yallar n;yani her ya grubunun hayatnn her dneminde yeterli ve dengeli beslenmek iin st tketmesi gerektiini syledi.St ve st rnlerinin,salkl bir yaam iin vazgeilmez besin gruplarnn banda geldiini vurgulayan Tuncer, "Bilhassa kalsiyum bakmndan zengin olan stte en az 9 tane olmazsa ol maz besin esi bulunmaktadrTuncer, Dnya Salk rgt'nn 2 yandan sonra her gn 2 bardak st iilmesi ynnde neride bulunduuna dikkati ekti."PASTRZE VE UHT STLER, GVENLE TKETLEBLR"Hacettepe niversitesi (H)Tp Fakltesi Hastalklar Anabilim Dal Enfeksiyon Hastalklar Uzman Prof. Dr. Serhat nalda st ve st rnlerinin tbben alerjik bir durum tespit edilmedii takdirde mutlaka tketilmesi gerektiini,ancak tketirken gz nnde bulundurulmas gcrckcn unsurlar olduunu sylcdi.St ve st rnlerinin "gvenilir" olmasnn ok nemli oldun vurgulayan nal,zengin bir besin kayna olan stn,mikroplar iin de iyi bir besin olduu Ve pastrize ya da sterilize edilmemi stn ok ciddi hastalklara neden olabileceinin unutulmamas gerektiini belirtti. nal, bunlarn banda bruselloz,listerioz,tberkloz,tifo ve kolera mikroplar nn geldiini anlatarak, "Kaynatma,bu risklerin tamamn ortadan kaldrmak iin yeterli deildir. i st ilebulaabilecek bu hastalklar asndan (maalesef bu deerli besini en ok tketmesi gereken)hamileler, yallanocklar Ve baklk sistemi zayfinsanlar en riskli gruplardr" diye konutu. 3. 16 01 2012 Kutu st savalar yeniden balad- besIenmebuIteni.c0m - Readability ST, KANSERDEN VE ASTIMDAN KORUYOR"H Prevantif Onkoloji Uzman Prof. Dr. smailelik de tm dnyada st tketimi iin eitli kampanyalar yrtldiin,hatta hkmetlerin salk politikalarnda st tketimini arttrmaya ynelik uygulamalara yer verdiini anmsatt.Trkiye'deki st tketimini engellemeye ynelik iddialarn nedeni ve temelinin ciddi biimde sorgulanmas gerektii deerlendirmesinde bulunan elik, "Aslsz iddialarn aksine stn,kanserden ve hatta astmdan koruyucu etkisi birok ok bilimsel alma ile ortaya konulmutur" dedi.Stmierdii kalsiyum ve Dvitamininden dolay "kanseri nlemede oldukayararl" olduunu vurgulayan elik,yle devam etti:"Stte bulunan kalsiyumbarsaklardaki,kansere yol aabilen fazla asitleri yok eder ve bylece sindirimsistemi salkl bir ekilde alr. St ien hastalarn kanser hcrelerine bakldnda, hcre gelimelerinde yavalama saptanmtLBylece, kalsiyumun kanser hcrelerini yaval att kantlanmtr.Yine birok bilimsel aratrma, D vitamininin bata meme,yumurtalk, prostat ve barsak kanseri gibi toplumda ska grlen ok kanser trnden ve kalp hastalklarndan insanlar koruduunu gstermitir."SPORCULARI N PERFORMANSI NI ARTI RIY ORH Spor Kulb Basketbol ube Sorumlusu Do. Dr. Mutlu Hayran da stn,sadece kemik sal deil,kas kitlesi ve ya dalm zerindeki olumlu etkileriyle de nemli olduunu syledLHayran, "Shierdii mineraLvitamin ve proteinler bakmndan,ideal bir egzersiz sonras iecek olarak sporcu salnn korunmas ve performansn arttrlmas bakmndan vazgeilmez neme sahiptir" dedi.Ulusal St KJnseyLyapt yazl aklama ile "ocuklara st iirmeyin" diyen zihniyetin bilimden ve salktan bilaberolduunu savunarak, st ve rnlerinin salkl retimine,tketimine destek ve hatta nclk etmek yerine;sahkhve zeki birnesilyetitirilmesine engel olmaya alan sorumsuz yaynlara derhal son verilme si gerektiini belirtmiti.Ziraat Mhendisleri Odas Bakan Turhan Tuncerde "St insan sal iin ok nemli bir besin kaynadr. Bu yaklam gsterenlerin amacn bilmiyoruz ama bu aklamalara itibar edilmesin" eklinde aklamada bulunmutu.Prof. Dr. Ahmet Aydn ne demiti?stanbul niversitesi Cerrahpaa Tp Fakltesi ocuk Metabolizma ve Beslenme Bilim Dal Bakan Prof. Dr. Ahmet Aydn, "ocuklara yourt verin, kcfirverin ama st st olarak iirmeyin. Cnk st en alerjik gdadr" aklamasnda bulunmu, buna bata bilim insanlar ve ilgili sivil toplum kurulular tepki gstermiti.haber.ihlassondakikacom/haber/HU-Sut-i c...i--4994_445772.htmlI I I . YAZI Paket stlerle ilgili ok ses getiren biryaznz olmutu. Biraz ondan bahse dermisiniz?Evet, 3.01 . 2008 tarihi nde Anadol u Ajans ile yaptm Dayankl olsun diye ilem gren stlerhastalk kayna" balkl bir rportajda Stn, ok faydal bir iecekken pastrizasyon ve homojenizasy onla ok zararl bir rn haline geldiini" syledim (). Haber yzlerce gazete, dergi ve internet sitesinde yaynland ve deyimyerindeyse kyamet koptu. Olumlu olumsuzbirok eletiri yapld.En sert negatif eletiriyi TMMOB Gda Mhendisleri Odas Ynetim Kurulu Bakan "Salk Riski Tayan Sokak Stn nerenZihniyeti Knyo-uz balkl basn hildirisiyle yapt. Bakn bildiri nasld?Basnn ve kamuoyunun dikkatine!Salk riski tayan sokak stn neren zihniyeti knyoruz/Pastrizasyon ve sterilizasyon ilemi uygulanm siitlerle ilgili olarak birsredir interneliizerinden dolaan yanltc ve bilimseldoruluktun uzak biraklumann basnda da yeraldn zlerek gzlemliyoruLAklamay kaleme alan kiinin bir tp profesr olmas ise ayr bir talihsizliktir.Pastrizasyon ve sterilizasyon ilemlerstn bozulmasna neden olan ve i stten insana geerek insan salna olumsuz etkilerde bulunacak mikroorganizmalarn yok edilmesi hedef ile gerekletirilen ilenlerdir. Uygulanan sl teknolojiler deerli bilim adamlarnca ninim um risk, maksimumfaydfprensibi ile gelitirilmi,tm dnya lkelerinde gvenli birbiimde ok uzun yllardruyyulanan teknolojilerdiru yolla tketicilerin sal riske allmadaurnlere az kaypla ilenmekledinBu aamada hibirkimyasalkoruyucu killanlmamakladr.Bu aklamalarilepastrizasyon ve sterilizasyon teknolojileri hakknda tiiketicilerilzerinde yanltc bir biimde olumsuz izlenim yaratlp;s0kak st satn alnmas tevik edilmekte ve biryandan salk risklerine gebe olaudieryandan besin deeriasndan byk kayplara yolaan kaynatma ileminerilnektedirtSokak stiil lkemizde salk riskleri nedeni ile 1930ida yasaklanm birsat biimidi".nsan sal ve geliiminde hayati rol olan; doann tm memelilere ilk olarak sunduu birgda maddesinin tiiketiminiarttrmak ynnde almalaryaplrken, birbilim adamnn tketicileriyanltun ve yanla srkleyen bu aklamasn knyoruz.Tketieilerimizdemkonunun uzmanlarnca yaplan aklanalara inanmalannudeerli bilim adamlarmzdan da yetkin olmadklar konularda aklama yapmamlar talep ediyoruz!Bana ne komik geldi biliyor musunuz;yaznn en son cmlesi yani "yetkin olmadmkonularda konumu olduum" iddias.Yani gda mhendisleri besinlerin insana verdii zararlar konusunda yetkinlenamabir ocuk hekimi ve fakltemde "Metabolizma ve Beslenme BilimDal Bakan" olan ben yetkin deilim.Epes yani! 4. 16 01 2012 Kutu st savalar yeniden balad- besIenmebuIteni.com - Readabilityile hakkmda su duyurusunda bulununca 2.04.2008 tarihinde stanbul Tabip Odas hakkmda soruturma at.in ilginci,o olaydan birka ay nce ocuklar zeki yapacan iddia eden bir st rnnn reklamnn kaldrlmas srasnda Trk Tabipler Birlii bilirkii olarak beni semiti ve oreklamksa sre sonra benimyazdm raporun da etkisiyle RTKtarafndan yasaklanmt (kadere bakl). Neyse 2-3 sayfalk bir savunma yazsna Kutu st savalar" yazm da ekleyerek Tabip Odasfna gnderdim.Dier ay rntlar bi r tarafa brakalm; savunma yaz m n son paragraf yle bitiy 0rdu:Asl gda firmalar dezenforme ederek halkn saln tehlikeye atyorlar. Bunlara kar kanlar da "Birhalk dman" olarak ilan ediyorlar. Bir tarafta tank, topu ve ua ile koca birordu, dier tarafta onlar-a kar okla ve mzrakla kar koyan bir avu gnll. Savunmam bitirirken unu syle mek istiyorum. Bilim adam olnann bir be deli vardr. 0 be del ne ise onu de riz. Ama vergileri ile bizi finanse eden halk satmayz.Evet,herkes kendi patronuna alLBen de,0nlar da.Tabii ki ben halkn avukatln yapacam;nk maam onlarn dedii Vergilerden alyorum.Sonuta stanbul Tabip Odas'nn karar ancak 11 ay sonra geldi ve susuz olduuma karar verildi .Aklanmtm. Peki,ben susuzsam kar taraf neydi o zaman!Bu kadar da olmaz diyor insan... "Kutu st savalar yaznz okumutum. Bu kadar ok saydaki bilimsel kanta ve yzlerce yayma ramen saygn kurumlardiye bildiimiz odalan tutumlar... syleyecek sz bulamyorum... Bu yaznzdan da bahsedelim ama nce u ince gibi gelen te rimleri biraz aalun arzu ederse niz. Homoj enizasyon, pastrizasy on, hidmj enizasyon, rafinasyon, UHT ne demektir?Pastrizasyon, stn Yksek Scaklkta Ksa Sre (HTST) denilen bir yntem kullanlarak ya yaklak 70-75C scaklkta 15 saniye,ya da yaklak 9oCscaklkta 1 saniye bekletilmesi usul ile uygulanan bir ilem (glPastrizasyonun baarl olabilmesi iin stteki btn enzimlerin tahrip olmas art ar-anyor! Kutu stlerde ise ok daha yksek sl ilem (UHT: Ultra High Temperature)kullanlyor.UHT`li stler 35-15oC scaklkta 2-4 saniye stlyor. Klasik kaynatmada ise klan scaklk yavayava 95100C`dir.Genellikle bir tam kaynatlr.UHT`li st 4 ay bozulmadan kal abilirkempastrize ie siit 3 gn dayanyor.Kaynatlan stte ise bu sre birka saatten fazla deil . Btn sl ilemler hem hastalk yapan [patojen),hem de faydal (probiyotik)mikroplar ldryoLStteki faydal bakterileri tahrip ettikleri iin bunlarn rettikleri enzimleri ve vitaminleri de tahrip ediyorlar.Ama stn kesilmesini (ekimesini)engellemek ve raf mrn arttrmak.Siitn kesilmesi ya da ekimesi bir fermentasyon olay. Bu i iin enzimleri reten faydal bakterilerin olmas art.Halbuki bize pastrizasyon zararl mikroplar ldrr, faydal mikroplar ldrmez" diye retilmiti?Evet st sanayicilerinin ve hatta inanlr gibi deil ama baz biliminsanlarnn! ileri srdkleri Ve yaygn kabul gren bir iddia da u; Pastrizasyon zararl mikroplar ldrr,fakat faydal mikroplar ldrmez.Sanki atein akl varfaydal ve zararly ayracak.Aslnda tersini sylemek mmknBarsaktaki zararl mikroplar,faydallardan daha dayankllaLBunu antibiyotik ishallerinde gryoruz.Antibiyotikler faydal mikroplar ldrd iin barsakta az miktarda bulunan bu nedenle de zarar vermeyen hastalk yapan bakterilerin remesini artryorlar.Bir an iin pastrizasyon faydal mikroplar ldrmez`ifadesinin doru olduunu varsayalm. 0 zaman pastrize ya da UHT'li siit darda bekletildiinde niye kesmiyor ya da ge kesiyor? nk fermantasyonu salayan yararl st bakterileri (laktobasiluslar ve bfidobakterler)tahrip olmutur da ondan. Peki,st en ok tahrip eden hangisidir? UHT teknolojisi. Daha sonra pastrizasyomdaha sonra da kaynatna.Baka bir ilgili konu da u. Annelerimiz nine leriniz senelerce kaynatarak yourt yaptlar. Yaptklar nefis yourtlar ekiyebiliyordu ve yeil suyu oluyordu. ie pastrize stle de yourt yaplabiliyor, ama UHT'li st ile iyiyaplamyor. Neden acaba? Bu stleri retenfirmalarve onlarn de ste kileri olan baz aka de misyenlerbunlarm tamamen doal olduunu nasl syleyebiliyorlar?Aslnda daha yksek sl ilemlerin daha ok mikroorganizma ldrd iddias doru.Ama sl ilem grmemi stlerin iindeki mikroorganizmalarn ou zararl deilfaydal olanlardnYani st firmalar probiyotikleri ldrmeyi bir baar gibi gsteriyorlar. Baka bir nokta da u;bilim adamlar suda eriyen vitaminlerin 9o-10oC'de tahrip olduunu sylyorlanki dorLAma nedense 135C gibi yksek sl ileme tabi tuttuklar UHT'li stlerinde vitaminler salam kalyor!Stn iindeki sindirim enzimle rinin nemli olduunu ilk defa sizden duyuyorum. Kendi vcudumuzda retilen enzinleryeterli deil mi?Vcuttaki btn kimyasal reaksiyonlarn gerekleebilmesi iin yaklak 5bin enzime ihtiya duyulur.Bu enzimlerin bir ksm vcudumuzda retilirkemnemli bir ksm da dardan besinlerle alnr.rnlerine sl ilem uygulayan gda sanayicilerine gre besinlerde bulunan enzimler midede paraland iin vcudun kendi enzimleri kadar nemli deiller. Onlara gre biz dardan hi enzim al masak bile vcudumuzun kendi rettii enzimler bizlere hayat boyu yetecek seviyelerde. Ancak birok bilim adamna gre besinlerdeki enzimlensindirimin ileri safhalar henz balamadan ilk 30 dakika ierisinde besinlerin sindirimine yardmc olduklar iin iddia edilenin aksine ok daha byk nem ta makta (4).rnein siit ekeri olarak da bilinen lktozun paralanmasndan sorumlu bir enzim olan lktaz,pastrizasyon srasnda tamamen yok oluyor. St Sanayicileri ise barsaktaki laktazile bunun sindirilebileceini sany0r.Beyazbir Amerikal (gringoDiin bu doru ama Trkiye gibi laktoz erikin tipi entoleransnn yzde 70 gibi yksek oranlarda olduu topluluklarda (Asya,Afrika milletleri ve Amerika yerlileri) 2yandan sonra st iilmesi karn ars ve gazyapyor.Halbuki bu insanlar yourt yerken rahatsz olnuyorlar. Bunun nedeni yourt mayalanrken faydal mikroplarn laktaz tekrar retmeleri.Baz siit firmalarnn laktazlst salmalarnn da nedeni bu.Ne gzel i;nce tahrip el,sonra ilave et! (5)Fermantasyon srasnda ortaya kan proteolitik (protein sindirici)enzimler st proteini kazeinin byk bir ksmn paralyonProteinlerin yeterince paralanmamas birok amino asidin vcuttaki miktarnn azalmasna yol ayor.Nitekim aratrmalar zellikle lizinve tinozin amino asitlerinin pastrizasyondan byk hasar grdn gstermektelizin esansiyel bir amino asit.Yani oolmadan vcutta protein sentezi 0lmuyor.Tirozin ise dopamin ve norepinefrin gibi nrotransmitterlerin (sinir ileticishammaddesi. rnein norepinefrin azal mas nn hiperaktivite otizmve depresyonda nemli rol var 5. 16 01 2012 Kutu st savalar yeniden balad - beslenmebultenicom - Readabilityvitamininin yarsna yakn pastrizasyon ilemleri esnasnda yok oluyor. Pastrizasyon, stn iinde bulunan dier suda znen vitaminlerin nerdeyse yzde 80'ini Ve Blzvitaminin tamamn ortadan kaldryor (6).Isl ilemler probiyotikleri de tahrip ediyor. Probiyotiklerin barsamzda sentezledikleri vitaminlerin daha az retilmesine neden oluyorlar.St iindeki minerallere gelince,kalsiyumun da dhil olduu birok mineralin vcut tarafndan alnabilme ve kullanlabilme zellikleri pastrizasyon ile byk lde azaltlm oluyor.Sayfa 2/2 Biraz da u homojenizasyondan bahsetseniz...Yan azaltlmas ile yetinmeyen ticari st sanayicileri,bu ya dahomojenizasyona tabi tutuyorlar. Homojenizasyombasite stn aklklar mikron llerinde olan deliklerden tonlarca basnla geirilmesine verilen ad. Bylece st ierisindeki ya kreeikleri paralanarak kaymak oluumu,yani st yann rnn yzeyinde birikmesi nlenmi oluyor.Bu uzun bekleme sresi iinde meydana gelen kaymak tabakas bulunduu kabn i eidarna yapyor. te bunu nlemek istiyorsanz st, nceden mutlaka homojenize etmenizgerekiyor. Homojenizasyonun baka bir avantaj ise kaymak nedeni ile midesi bulanan ocuklarn byle bir ilemden sonra st zevkle imeleri.St sanayicileri homojenizasyonun stte bulunan ya kreciklerini daha kk paralara blerek sindirimlerini kolaylatrdn ifade ediyorlarsa da bu iddia ok doru deiLnk gerek anne st alan bebekler gerekse de inek st alan buzalardayal dklama grlmyor, yani byk krecikli yalar gayet rahat sindirilebiliyoLAma yksek sl ilemler ya sindiren enzimi (lipaz) de tahrip ettiinden ya sindirimi bozuluyor.Modern st reticileri bu ilemi tamamen halkn st daha kolay iebilmesi iin uyguladklarn iddia etseler de,aslnda ana neden tamamen ticari,yani halk kandrlyor.Halk nasl kandrlyor?Stn zerindeki kaymak,yzyllardr 0 stn kalitesinin lmnde kullanlrd. Daha fazla kaymak demek,daha kaliteli ve daha besleyici st demekti.Ancak homojenize edilmi stte bunu anlayabilmenin imkan yok. stne stlk homojenizasyona en ok destek veren ticari kurulular, kahvaltlk gevrek reticileri, nk homojenize edilmi stn bu msr gevrekleriyle kartrlmas daha kolay.BekirStk Erdoan'n u arksnn szleri unutulmazlar arasna girmitir.Kara gzlm, efkrlanma gl gayri. bibik1er,ter tmez ordaym. Mektubunda diyorsun ki:'Gel Gayri!' Stler kaymak tutar tutmaz ordaym.Ama artk marketten aldnzstler kaymak tutmuyor... Byle giderse yakn bir gelecekte hi kaymak tutan bir st bulamayacaz.Torunlarmz da kaymak tutan stn ne olduunu ancak ansiklopedilerden renecekler.Bildiiniz gibi mand-adan aldnz ya da gnlk pastrize stler-i en ksa zamanda tketmelisiniz, yoksa kesiliyorve ekiyor. Annenizin sokak stsnden alp yapt o nefis youtlar da hatrlyorsunuzdur mutlaka, birka gn iinde ekirdi. Herkesin dikkatini ekmitir. Son yllarda marketlerden alman stlerve yourtlar aldktan sonra birtrl ekimiyor, ancak 1-2 ay sonra kfle niyor. Mesela 2 ayhk kflenmi yourdun kfl tabakasn kaldnn altndan kan yourt yine ilk gnk tadnda! sansmz bunlardayaukl beyaz eya! Peki, nasl bir mucizedir ki bu UHTli stlerve lomoj enize yourtlarbozulmuyor?Ste antibiyotik gibi bir koruyucu katlyor,reme engelleniyor ve siit ekimiyor gibi dnlebilirse de bu doru deil.Zira antibiyotik kullanlsayd stn mayalanmasnda salayan bakterileri de engelleyecei iin yourt mayalanmazd.G da sanay i ci l eri v e mhendi sl eri buzul mamay "iyi steril i zasy onla" aklyorlar , ama bu da mmkn deil . sterilizasyon ok iyi yaplsa (st reticile ri olaslkla bunu ba-aryorlar) st iindeki btn bozulma etkenleri ortadan kaldlabiliyor, ama istedii kadar steril koullarda retilmi olsa da lerrn, ambalaj aldktan sonra dardanbulaa mayalarve diermikmorganizmalarnedeniyle bozulur, yani ekir (7). Demek ki neden bu da deil.Ekime bozulmamn ilk basama oluturuyor, besi ortam iindeki organik molekiillernce mayalartarafndan indirgeniyor, daha sonra indirgenecek bir ey kalnadnda (fernantasyonun sonu) kf mantarlar devreye giriyor. Ksacas heryiye cek nce ekir, sonra kflenir. UHT'li stlerve homojenize yourtlarise ekimiyor, ama uzunca birsre sonra kfleniyor.Biraz sadet'e gelsek, tekrar soruyorum, stlerve yourtlarne den bozulmuyor?Endstriyel st retiminde yle bir ilem sras izleniyor:Gelen stler kabave ince filtre edilmelerinin ardndan (bu aamada dardan karabilecek ot,saman gibi eyler uzaklatrlyorLya ksmnn ayrlmas iin 40 dereceye stlyor.Bu ilemle ayrlan ya,sabit bir ya konsantrasyonu (yzde 3)iermesi iin ya ste geri veriliyor (tamyal,yarmyal st ve ayrca ya elde ediliyor).Ardndan homojenizasyonun salanmas iin st,basn altnda (5-20 bar) enjektrlerden geiriliyonbu srada stn ierisindeki ya zerrecikleri kk paralara krlyondaha fazla suyun ya zerrecikleri ierisine kapatlmas sa1any0r,40 dereceye soutulup mayalanyor (yourt),bunlarda doal olarak kaymak olumuyor. Kutulanacak stler ise ayrcayaklak 135 dereceye stlp soutuluyor (UHT), st ierisindeki patojenlerin (hastalk yapanlarn)yan sra spor halindeki faydal bakteriler (probiyotikler)de etkisizletirilmi oluyor 6. 16 01 2012 Kutu st savalar yeniden balad - beslenmebultenicom - ReadabilitySt basit bir sanayi mal deiLok deerli biyolojik ve canl bir sistemtn (veya meyve suyu gibi benzeri rnlerin)fermantasyon (indirgenme, verilenin geri dndiiriililemi bu unsurlarn yklmasyla salannBu ykm ileminde yourt yapm srasnda Str.thermophilus ve Iactobacillus delbrueckii subsp. Bul garicus bakterileri kullanlr. Bunlarykm enzinleri sayesinde biryere kadargetirirleratlyourt), ilem devam ettii zaman (ya da dardan bulaan mayalarla) ekime meydana gelir.Su bile o0Cderecede kaynarken, su bazl bir sistem olan st nasl 135 dereceye kabilir ki?Stn 135 dereceye stlmasancakyksekbasn altmda mmkn oluyor. Kay natlm mandra stleri ve pastrize gnlk (artk 5 gnlk!) stler ve halisyourtlar ekiyor ama UHT stler ve homojenize market yourtlar ekimiyor.Eki memenin nedenleri homojenizasyorve UHT'dir, yani basn ve sterilizasyon amal 'sl' ilemdir. Homojenizasyon ilemi iin 5-20 bar (normalin 5-20) kat basn,UHT iin ise 135C sl ilem uygulanyor. nk hibir svy normal artlar altnda (1 bar) 1o0 derecenin zerinde kaynatamazs n z.Homojenizasy on ve UHT biyolojik sistemi "kullanlamaz" hale getiriyor. 35C scaklk canl hereyiyok etmekle kalmyor, homojenizasyon basnc ile ste "normal artlaraltnda olnayacak" birenejiveriliyor. Bu durumda st verilen enerjiyi "korumak" amacyla bnyesine katyor; souruyor; "entalpi" yani kullanlamayan enerji artyor! Bunu da ancak sahip olduu proteinlerin (ve dier unsurlarn)yaplarn "doada var olmayan" ekillere deitirerek sal ay abiliyor (yanl katl anmal ar, buruma, apraz balanma vb.) (8).Basn altnda yapsn deitiremburuan ya da 'doa d' birlemelere giden molekller fermantasyonun alt basamaklarnda ku1lanlamy0r!Bu durum fermantasyon srecinin en alt kademe sine yansyor. Bakteri fermantasyonun alt basamakl-unu kullananuyor. Bu nedenle homojenize yourt, UHT st ve meyve sular ekimiyor, daha dorusu ekiyemiyor! Ancak kfleniyor(baka bir "geri dndrme" biimi !).Biliyorsunuz petrol de eski zamanlarda yksek basn ve scaklk altnda olumu.Mikroorganizmalar bunlar ortadan kaldramad iin yllarca ayn kalyor,evreyi kirletiyorlaLO nedenle de Uz. Dr.Yavuz Dizdar ok isabetle dedii gibi 'Stler ve yourtlar bozulmuyor, nk onlar pastrize deil, "petrolize" ediliyor (9).UHTli st yle tahrip oluyorki, bunlarla yaplan yourtlartutmuyor, ya da bir eyleroluyorki yourt demeye bir ahit gerek.Homojeizasyou ve UHT ile ortaya kan "doa d" maddelerin salk riskleride tam olarak bilinmiyor. Bunlar miyel oml anlenfomal ar gibi "allnadkla uyarlan" baklk dokusu kanserleri,neden artt bulunamayan kaln barsak Ve meme kanserleri Ve merkezi sinir sistemi belirtileri de veren atipik alerjik durumlar iin bir aklama olabilir.sr TOZUGeen yllarda Ankara Damzlk St Sr Yetitirici Birlii Bakan Cengizhan Yorulmaz, Dnya St Gn'nde herkesi rperte cek aklamalar yapt. Yorulmaz, Trkiye'ye 'mama' ad altnda binlerce ton st tozu giriyor. ocuklarmza taze st diye st tozu iiriyorz. Raflanlaki stnyzde 80'inde st tozu kullanlyor. Uzun mrl stler, yourtlar, peynirve dordurmalarn ou st tozundan yaplyor dedi. Durum bu kadarvalim mi?Trkiye siitl genel krizden bir yl kadar nce, 2o07'nin sonunda krize girdLKrizin nedeni dnyadaki st tozlarnda kan melamin adl madde. zellikle in'deki st tozlarnda melamin kmasndan sonra Avrupa Birlii'nde st tozu tketimi durduruldu. Bunun zerine Avrupa'da st tozu stoklar artt ve bunlar bir yol ile Trkiye'ye getirildi.Asbe stli geminin Trkiye'ye gnderilmesi gibi... Zararl grdklerini paket yapp bize gnde riyorlar. Nedir bu melamin, ne iin kullanlr, ne gibi zararlar var?Sulu st kullanarak ocuk mamas yapanlar st koyulatrmakazotunu artrmak iin iine melamin maddesi kattlar. ok sayda ocuk ld. Tabii resmi evreler daha nce bu maddenin insan sal zerindeki toksik etkisinin az olduunu syleyerek kullanlmasna izin vermilerdi.Ancak kesinlikle doru deiLnk melaminin bbrek, damar ve genital sistemlerde byk zarar Var,hatta kansere bile neden olabiliyor. Trkiyeye ithali yasak ama kimdinler...Bu st tozlar nerele nle kullamlyor? Bizim itiimiz stlerde , yediimiz yourtlada da varm?Bu rnler market raflarndaki st ve st rnlerinin yaklak drtte nde kullanlyor. Gnlk stlerde y0k,ama uzun mrl stlerde, yourtlarda,dondurmalarda ve peynirlerde st tozu kullanlyor.AB st niye ucuza satyor?nk orada reticinin zararn devlet finanse ediyor. Bizde tam tersi,devlet byle bir sbvansiyon yapmad gibi,bu st tozlarnn ithaline bir ekilde izin vererek kendi reticisini zarara uratyor.Dardan ok ucuza st tozu gelince st reticisinin firmalara satt st 50 kurua kadar dt.Bu tketiciye de ucuz satlsa insan gamyemeyecek. En az maliyetinin katna satlyor.2008'den bu yana Trkiye'de 250 binden fazla damzlk hayvan kesildi. Bu korkun bir rakam ve resmi bir rakam. Kaak kesilen ya da kylnn mezbaha dnda kendine kestikleri bu rakama dahil deil.Trkiye 'ye st tozu girince ve bu da i st ye ine kullanlnca hayvanclkla ge ine nler ile inden oluyor. St ithalat yapmak yasak deil mi?Yasak ama,st tozu ithal etmek yasak deil. Bakn Ankara Damzlk St Sr Yetitirici Birlii Bakan CengizhanYorulmaz bu konuda unlar sylemi:"Trkiyeye st tozu giriyorxhem de ciddi anlamda. Bakanlk Dahili leme Rejimi ad altnda 17 bin ton st tozu girdiini syly0r.Bunu da Gmrk Birlii Anlamasfndan dolay zorunlu olarak alyoruz. 17 bin ton resmi anlamda giriyapld . 57 bin ton da resmi olarak mama ad altnda alnd Ben Trkiye'de hibir retici bilmiyorum ki mama ile buza beslesin Ya da 57 bin ton kedi kpek mamasnn Trkiyede ne ii var? 7. 16 01 2012 Kutu st savalar yeniden balad- besIenmebuIteni.com - Readability evrenizdeki insanlara sorummarketlerden aldklar stte,youtta,peynirde eski damak tadn bulamyorfNerede o eski y0urtlar`diy0rlar. Stn biyolojisi mi deiti de 0 tat kalmad?Toplumyourt yemekten tiksinir hale geldi.Yourt tketimi ciddi anlamda dt.Niye? nk katk ok.Trkiyelde ilgisi zlikle sadece reticiyi veya damzlk hayvanlar kaybetmi ol muyorsunuz. Burada bir de istihdam kayb oluyor.ST-ENFEKSYON-KAYMAKLI YOURTTemiz olduuna gveniliyorsa, sokak stsnden de st alnabilir diyorsunuz. Bu birok uzmana tes geliyor.Kylnn stn siz alp bakasna satarsanz temiz 0luyor,fakat kyl stn kendisi satarsa pis oluyor. Bunun nesi mantkl ve adil?ocukken analar sokak stlerinden almynrlar myd yedikleri yourdun stn?Trkiye ocuk lmlerinin ok olduu bir lkedir ve bata ishal olmak zere enfeksiyon hastalklarndan lm de fazladr. Byk siit firmalarna gre markal stler dndaki stlerin hepsi salksz. Hastalk sayor. imdi ben onlara s0ruyorum.Tiirkiye'de satlan stlerin yardan fazlas markal deiLBunlardan da yourt yaplyor.Buna bal hangi byk ishal salgn grdnz! Tamtcrsinc yourt ishal tedavisinde kullanlyor, yzlerce yldan beri. stten yaplan peynirle de brusella hastal grlmyor mu?Evet, lkemizde brusella az grlen bir hastalk deiLAma bu hastalk tamamen peynirin salamura suyundayeteri kadar bekletilmeden tketilmesine bal. Bu sre iki aydan daha fazla olursa hem peynir daha lezzetli oluyor,hem de i stten bile yaplsa brusella kesinlikle grlmyonYine tereyann tuzlu olmas da brusella`dan koruy0r.St kaynatldktan sonra peynir mayalanrsa brusella olmamakta. Peynircilerin ve kyllerin bile gayet iyi bildii bu konuda deerli bilim adamlarmzn onlardan daha azbilgili olmalar tabii ki diiniilemez!Bir de inek stnn tberkloza neden olduu ile ilgili konu saptrlmakta. Birincisi tberkloz olan inek st vermez. kincisi de inek tberklozu (m.b0vis) tre zgdnyani insanlarda enfeksiyona neden olamaz (10). Tabii st saan ya da servis yapan kiiden tberklozkaplmsa 0 baka.Gelelim salmonella mikrobuna. 1985 ylnda yaklak 200 bin kiiyi etkileyen Salmonella bakterisi salgn, i stten deihpastrize stten kaynakland! 2sene sonra Aralk 1987'de bu salgn hastala yol aan bakterinin tam 14 farkl eit antibiyotie dayankl olduu anlald (11). Bu demektir ki mikroplar ve bakteriler son yzylda aldklar sper gleri;pastrizasyomsterilizasyon ya da anti bakteriyel tedaviler gibi modern insanln bulularna borludur!Pastrize ste bal olarak Sal monella ve dier mikroorganizmalar ile olan birok baka salgn daha var.Burada enfeksiyonun en nemli nedeni stteki probiyotiklerin sl ilem sonucu lmesLlkemizdeki gelenek ise stlm stten yourt yapmak.Ama son yllarda yaplan negatif enformasyonlar ile stn yourttan daha faydal olduu inanc yaylmakta.Pastrizasyonu zorunlu klmak,bir bakma ifti ya da mandracya "stn kalitesinin pek bir nemi yok, mikroplar nasl olsa pastrizasyonda temizleniyor, merak etme!" mesajn vermek demek.Belki de bu mesaj yznden itina ile srlar doal ortamlarnda byten ve bu srlarn olaan st dngs ile yetinen geleneksel aile mandralar,imdi yerlerini ineklerden azami oranda st kazanabilmek iin onlar laboratuar hayvanna eviren teknolojik fabrika mandralarna brakt.imdi size ilgin bir olay anlatacam.Organik taze st retimi yapan Kaliforniyal ifti McAfee,inekleri salr salmaz taze stten rnekler alarak bir laboratuara gtrmve testlere tabi tutturmu(2).yle ki her rnee belli oranlarda mikrop (Salmonellave E. Coli gibilkartran uzmanlar,ertesi gn ayn rneklerde bu mikroplarn izine bile rastlayamamlarlNiin?nk stte reyen yararl bakteriler aktik asit bakterisi-laktobasilus-,bifidobakterihastalk yapan kt bakterilerin yaamasna izin vermiyorlar. Yeter ki nlerine engel kartmayn.Ak stlerin hibir zaman tehlike tauaz diyebilir miyiz?Kesinlikle hayr! Baz st satclar stn iine su ve niasta koyarak bileimini deitirmekte;ayrca amar sodas koyarak stn kesilmesini engellemektedirleLamar sodas tpk pastrizasyon ve UHT gibi probiyotikleri (yararl mikroplar)ldrmekte ve hastalk yapan mikroplarn remesine neden olmakta. O nedenle biz "gveniyorsanz" sokak stsnden de st alabilirsiniz diyoruzNasl kasapta aldnz etimpazardan aldnz bakliyanmeyve ve sebzenin kalite ve temizliine dikkat ediyorsanzsiitnkine de dikkat edeceksiniz. Herhalde onlarn da pastrize edilmi ekillerini almayacaksnz.Belki ilerde oda olur. Bir ara pastrize yumurta iin bile nerdeyse izin kacakt,hatrlyorsunuz deil mi?Hatrly orm tabii. imdi baka bir konuya geelim.Ay n marka tam yal yourdun hem kaymakls, hem kaymaksz var. Nasl oluy or bu? Y ani kaymakl yourdun zerindeki kaymak m alnyor?Bizi nbildiimizyourt tabakal bir ekilde kaymaklanLYani kayman altnda gzenekli bir ara gei tabakas bulunur.0ysa market yourtlarnda kaymak, yzeydenkabuk gibi syrlyor. Aslnda market yourtlar homojenize stten yaplyor.Hom0jenize stten yaplan yourt da doal olarak kaymak balamyor.Gda firmalarnson yllarda kaymakl yourda talep artnca yeni bir yntem elitirdiler (3).Hazr yemek sektr iin pazara sunulan ve tereya aromas bulunan bir margarin bir miktar stle birlikte eritilip yourdun zerine kaymak diye enjekte ediliyor.Yani kaymakl dedikleri tamyal yourt da aslnda kaymaksz. Kayma sonra dklyorlar! Sonra da yourdun zerine doal diye yazlyor utanmadan.St m, yourt mu? Siz hangisini daha besleyici buluyosunuz? 8. 16 01 2012 Kutu st savalar yeniden balad - beslenmebultenicom - ReadabilityTrklerin Orta Asya'dan gl erinde ve Avrupa'ya yaptklar aknl arda yourt ve kefirden ska sz edil mektedi r. G eden topluluklar, atl arn ve keilerini de yanlarnda tar ve onlarn stnden yararlanrlarm.At stnden kmz,kei stnden kefir yaparak nerdeyse tamamen st rnleri ile beslenirlermi.Bu yzden Avrupallar Trklere "laktafags (stobur) adn vermiler. Bu dnemde Trkler beyinsel ve fiziksel gc yksek,pr0tein beslenmesi fazl a,ok gl ve salkl vcut yaplar ile Avrupallarn dikkatini ekmilerdir.Bugn Orta Asya'da yaayan Trk-Mool kabilelerinde de benzer zellikleri gryoruz.Diyeti byk lde st rnlerinden olumu bir millet neden st nerdeyse hi imiyor diye? Bunun temel nedeni st ekerine tahamml szln (laktoz entol erans , laktaz eksiklii) farkl cor afy al arda farkl oranda ol mas dr.Erikin tipi laktazyetersizliinin (2 yandan sonra grlndnyadaki rastlanma oran olduka yksek olup yzde 70'tir.Asya,Afrika ve Amerikan yerli haklarnda ise oran yzde 100'e yakndr.laktazyetersizliin iki yandan sonra grlmeye balanmas,tarm ncesi dnemde insanlarn (anne st dnda) st kullanmadklarnn bir kant olarak kabul edilmektedir. laktazyetersizliinin yksek olduu corafi blgelerde st ya hi tketilmemekte (in,Japonya,Kore),ya yourt ve kefir gibi fermente edilmi ekilde yenilmekte (Orta Asya,Orta D0u)ya da i olarak (Kenyal Masailer)tketilmektedir. Bat Avrupallarda ve Amerika'dayaayan beyazlarda erikin tipi laktazyetersizliinin oran yzde 20 gibi dktr.Bu nedenle bu lkelerin insanlar fazla rahatszlk (gaz,karn ars,vb.) duymadan fermente edilmemi stleri kullanabilmekteler.Trkiye'de erikin tipi laktazyetersizlii oran yzde 70. Ellili ve 6o'l yllarda ilkokullarda zorunlu olarak uygulanan st saatleri,ya1 benimkine yakn kiilerde tatszbir an olarak kalmtnSt tketirken zorluk eken Trk ocuklar nedense yourt yerken o sorunlar yaamyorlard. Bu durumu fark eden birok ilkokul retmeni o st tozlarndan yaplan stleri yourt olarak mayalatarak rencilerine veriyorlardLAnadolu halkn st imeye zorlayan zihniyeti bilimsel adan izah etmek ok zor. Daha sonra o ilkokullara datlan st tozlar karacier kanserine sebep olan aflatoksin (bir kf mantar toksini)nedeni ile yasakland.St m, yourt mu daha iyi ?' sorunuza dnersek,tabii ki ev yourdu derim. St siit olarak imekbirismf. nk st stlnca lyor, mayalanmca tekrar eanlanyorve besin deeri artyor.Meyveliyourtlara ne diyorsunuz? Son yllarda satlarnda muazzam birpatlama oldu.Bir Osmanl vatanda olan Dr. zhak Karasuhun (Isaac Caraso) 1912'de Selanik'ten alp spanya'ya gtrd yourt yaklak bir asr sonra, 1997'de Franszklnda "Danone yourt" olup dnd. Danone'nin meyveli (daha dorusu meyveli ekerli Dyourtlar ktktan sonra Trkiyede meyveli yourt piyasas cotu.Meyveli yourt pazarnda imdilik 7 retici var.Bunlar Dan0neSA,Pnar, Sta,Sek, lker,Nestl ve Yrsan. Pazarn lideri yzde 68 ile Tikveliyi de satn alarak bnyesine katan Dan0neSA'dr. Onu yzde 17 ile Sta takip ediyor.Eskiden anneler bebeklerine yourdu evlerinde kendileri yapard.imdilerde ok az anne ocuklarna kendileri yourt yapyorlar.Yapsalar da ekerin esiri olan ocuklar artk bu yourtlar azlarna koymuyor. o-3 ya grubu ocuu olan ve byk ehirlerin kentsel kesiminde oturan anneler arasnda 2005 ylndayaplan bir aratrmaya gre ocuuma en az bir kez meyveli yourt yedirdim" diyenlerin oran yzde 6.lerde yedirmeyi dnyorum" diyenlerinki ise yzde 2idi (14).Normalde bir yourdun 1o0 gramnda doal olarak 4-5 gramkadar eker varken bu yourtlarda 16-18 gram eker var.Maalesef birok ocuk hekimi bebeklere bu ekerli yourtlar yemelerini neriyorlar. Hekimlerin ou bu yourtlarn aslnda ok ekerli olduunu kabul ediyorlar ama yksek kalsiyumieriini ne srerek bu yourtlarn yenmesini tevik ediyorlar.Hatta bir st firmas ok sayda ocuk hekiminin muayenehanelerine kk buzdolaplar koyarak ilerini ekerli yourtla dol duruyor.Hekim bu buzdolabndaki kk yourtlar ocuklara parasz datyor (tpk uyuturucu satclarnn insanlar altrmak iin balangta uyuturucuyu bedava vermeleri gibi). Bu yourtlarn ambalajlar da cicili bicili.ocuklarn ok dikkatini ekiyor.Yani o masum ocuklar kandryorlar.Bunlar yiyen ocuklar eker bamls oluyor ve sebze-meyve yemiyorlar.Yediklerinin ou unlu ve ekerli gdalar ve abur cuburlar oluyor. Bylece gerekli vitamin,mineral ve lifleri alamyorlar.Peki sonra ne oluyor. Gelsin di riikleri, ortodontik bozukluklar,hiperaktivite, otizm, diyabealerjik hastalklansk enfeksiyonlar...St alrken, ierken nelere dikkat edelim, nerileriniz varm?0 St deil st rn (yourt,peynir,kefir,vb.) tketin.0 Mmknse gnlk mandra st tketin. Bulamyorsanzst irketlerini zorlayn,biraz daha fazla urarlar ama souk zinciri bozmadan st reticiden size aktarabilirler.I Temizolduuna gveniyorsauzsokak stsnden de st alabilirsiniz.0 Bu stn temizliine,yeterli kaymak baladnaine niastave amar suyu atlp atlmadna dikkat ediniz.0 Eer srekli ayn kiiden st alyorsanz okiinin sizi aldatmas ok zordur.I Bunlar yapamyorsanzehirdeki en iyi olabilecek seenek gnlk pastrize ie stleridir. (maalesef bunl ar da gnlk deil,haftalk oldular) I Uzun mrl homojenize kutu stlerini mmknse hi kullanmaynz (Zaten birou ile iyi yourt yaplamamaktadir.I Yourt ve stlerin st tozundan ve margarinden yaplmadnn garantisini isteyin.0 Sadece ekiyen ve/veya kesilen ve kaymak balayan st ve yourtlar yiyin (bulursanz!).KAYNAKLAR1. http://www.tumgazeteler.com/?a=24797852. http://beslenmebulteni.com/bes/index.php?option=com_content&view=article&id=17zkutu-suetue-savalar-&catid=94:suet&Itemid=2793. httpz//wwwrealmilkcom4. Uz. Dr.Yavuz Dizdar, Stler ve yourtl ar neden bozul muyor,bunl ar dayankl beyaz eya m? , 03.03.2010, Dnya Gazetesi5. Heremans K, Smeller L Protein structure and dynamics at high pressure. Bi ochem Bi ophys Acta. 1386; 1998: 353-3706. Uz. Dr.Yavuz Dizdar,Stler ve yourtlar bozulmuyor, nk siz onlar pastrize deil,"petrolize" ediyorsunuz sevgili st endstrim! Dnya 9. 16 01 2012 Kutu st savalar yeniden balad- besIenmebuIteni.com - Readability 10. http://www.raw-milk-factscom/tuberculosis.html11. Ry an CA,Nickel s MK, Hargrett-Bean NT, Potter ME, Endo T, Mayer L, et al . Massive outbreak of antimicrobi al -resi stant sal monellosi s traced to pasteurized milk.JAMA 1987 ;25823269-74. 12. Truth in Nutrition Part 1, Craig Burris,www.ptonthenet.com 13. httpz//wwwkadinlarkulubu.c0m/kaymakli-yogurt 14. httpz//www.argemarcom/myogurthtmShareOriginal URL:http://beslenm ebulteni.c0m /bes/index .php? option =c0m _content&v iew =article&id=1 8 o 8 %3Aku tu &catid=4 2 %3Asu et&Item id=4 0 1